2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

eCultuur? … de komende 5 jaar

EVEN GEEN TECHNO-DIAGRAMMEN

2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

eCultuur ? … de komende 5

jaar

Eelco Bruinsma

CLINK. CLANK.THINK.

2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

eCultuur als ‘Condition Humaine’ Pity the poor prokaryote. Born blind, deaf, and mute, shuffling around in the darkness at 30 miles per hour, grasping for food, searching for mates, the life of your average bacteria (or any of the several trillion single-cell organisms on the planet) is invariably nasty, brutish, and short.

Be glad you’re a eukaryote. Like amoeba, insects, chimpanzees, and every other form of complex animal life, we enjoy not only the polymorphous pleasures of multi-cellularity, but also a singular gift, one that distinguishes us from all other known life forms: the ability to share knowledge with each other.

Alex Wright, The Sociobiology of Information Architecture

2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

eCultuur

eCultuur bevat alle processen van expressie en reflectie in het digitale domein.

MinOCW, Beleidsbrief eCultuur (2002), p. 5

• artistiek gebruik van N M

• ontsluiting van spullen in

erfgoedinstellingen

• rol van bibliotheken als

toegangspoort

• publieke omroep

idem

2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

Met eCultuur meer mens

Op school, thuis, op het werk en op vakantie, doen mensen kennis, ervaring en vaardigheden op die het leven inhoud geven. Op die manier vergaren en onderhouden zij hun persoonlijke en sociale kapitaal. eCultuur biedt tal van mogelijkheden om de opbrengst van dit kapitaal aanzienlijk te vergroten.

MinOCW, Beleidsbrief eCultuur (2002), p. 6

Op school, thuis, op het werk en op vakantie, doen mensen kennis, ervaring en vaardigheden op die het leven inhoud geven. Op die manier vergaren en onderhouden zij hun persoonlijke en sociale kapitaal. eCultuur biedt tal van mogelijkheden om de opbrengst van dit kapitaal aanzienlijk te vergroten.

MinOCW, Beleidsbrief eCultuur (2002), p. 6

Is eCultuur dan toch een activiteit, iets om aan deel te nemen, te gebruiken?Ook in deze brief is het nog geen duidelijke keuze gemaakt, Cultuur en eCultuur zijn gescheiden.

2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

eCultuur … de afgelopen 59 jaar

2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

eCultuur … de afgelopen 59 jaar

2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

eCultuur: collectief denken

De erfenis van Vannevar Bush

AS WE MAY THINK (1945)

Mobiliseren van menselijke intelligentie en collectief denkvermogen zonder de draad kwijt te raken was van levensbelang

Manhattan Project

Associatie van kennis. Volgen van paden door onbegaan terrein gemaakt door “trailblazers”.

Kennis combineren en associeren, “verrijking”.

Hypertext, digitale opslagmedia, collaboratief werk, alternatieve ontsluitingsmethoden.

WWW doet slechts recht aan een deel van het visioen.

Ondanks veel theorievorming nauwelijks collaboratief (denk)werk.

Geen infrastructuur, nauwelijks bruikbare bronnen, geen ‘tools’

2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

Xanadu in eCultuur hervonden

Het visioen van Theodor (Ted) Holm Nelson

"HTML is precisely what we were trying to PREVENT-- ever-breaking links, links going outward only, quotes you can't follow to their origins, no version management, no rights management."

Nelson dislikes the World Wide Web, the Internet, XML and all embedded markup, and regards Berners-Lee's work as a gross over-simplification of his own work.

muntte de term HYPERTEXT (1967)

XANADU nog niet verwezenlijkt, zalnooit worden wat Nelson voor ogenhad.

Misschien wordt Transclusion op een andere manier mogelijk

2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

eCultuur en de Koude Oorlog

J. C. R. Licklider (1915-1990)

About 85 per cent of my "thinking" time was spent getting into a position to think, to make a decision, to learn something I needed to know. Much more time went into finding or obtaining information than into digesting it.

Moreover, my choices of what to attempt and what not to attempt were determined to an embarrassingly great extent by considerations of clerical feasibility, not intellectual capability.

ARPANET

Fundamenteel belang van netwerken;Time sharing;Artificial Intelligence

Fundamenteel belang van samenhangen interoperabiliteit;SAGE, Galactic Network

Het netwerk is geen constructie vandraadjes en dozen, maar een ‘Ruimte”

ARPANET

2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

eCultuur als Graal

2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

eClassificatie

Paul OtletMundaneum en

Universele Classificatie

Significante uitbreiding van de decimale classificatie van Melvil Dewey (DDC) tot een Universele Decimale Classificatie (UDC)

Pacifist, visie op een betere maatschappijdoor de creatie van een samenhangend en efficient systeem van wetenschappelijke enculturele documentatie.

Universele bibliotheek, Mundaneum, garantievoor het ontstaan van een duurzame vrede.

Mundaneum als (e)Cultureel repository eenduidig ontsloten door een universeel en waardenvrij (want numeriek, logisch, analytisch systeem). Continuiteit van bronnen van weten-schap en cultuur.

Ideeën over “European Area of Digital Heritage” als continuum, of ‘docuverse’ (Nelson), zijn misschien minder pacifistisch utopistisch, maar erkennen de waarde van Otlet’s visie.

2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

eCultuur door een ringetje

CERN & Tim Berners Lee

Combinatie van bestaande technologieën om een actueel en urgent probleem op te lossen

CERN: hoge energie- en deeltjesfysica=

hoge omloopsnelheid van kennis

Traagheid van traditionele publicatiemedia

Korte publicatiecyclus door combinatie van bestaand computernet, bestaande standaard voorelectronisch publiceren, SGML, en het Internet Protocol.Gemengd met ideeën over HYPERTEXT (Bush, Nelson en Englebart) > HTTP en HTMLGeboorte van het WWW.

Nadeel: naar de potentie van de nog onvoltooide concepten werd niet meer omgekeken, het web was succesvol dus dat was voldoende. Vrijgave door NSF in de eerste helft van de jaren90 deed de rest. Keten van compromissen en reparaties.

Links zijn unidirectioneel > intelligent annoteren (dus dialoog & discours) zijn onmogelijk.Deel van het visioen V. Vannevar Bush is nog steeds potentie.

2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

Er was eCultuur in GrazMemex was een vreemd bureau

IBM’s succes overstraalde de fijnere nuances van het Memex-idee

Bidirectionele links (vrije associatie), hettoevoegen van ‘longhand comments’ (verrijking).

Graz: HyperG

eigen netwerk binnen WWW, andere markup, gebaseerd op HyTime, andere browsers.

verzwolgen door WWW.

grootste belemmering van eCultuur is niet het ontbreken van kennis, of technologie maar stompzinnige conformiteit: allemaal een IBM (of kloon), allemaal op het web.

Er is te weinig geëxperimenteerd metalternatieven.

2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

eCultuur? … de komende 5 jaar

De ‘e’ verdwijnt, het digitale domein wordt een vanzelfsprekend onderdeel van het culturele universum. De ‘e’ is symptoom van een overgangsperiode, waarin het bestaan van de digitale dimensie van cultuur actief door beleid moet worden onderstreept en het gebruik van deze dimensie actief moet worden gestimuleerd.

Zowel expressie (kunst, creativiteit), als reflectie vergen manieren om dat wat berust in ‘repositories’ niet alleen te vinden en raad te plegen, maar om het te bewerken, te annoteren, te verrijken. Op die manier krijgt ook de discours, de menselijke interactie, er een dimensie bij.

Gaming en online communicatievormen lopen in deze ontwikkeling voorop, ook dat is eCultuur, de erfgoedwereld zal volgen.

Als het web als een onafzienbare zee van snel verouderende folders en verbroken links en slecht toegankelijke databases eclipseert, dan volgt een misschien meer abstracte, maar beter in onze werkomgeving geïntegreerde ‘ruimte’ waarin bronnen zichzelf kenbaar maken en creatieve en cognitieve processen niet worden gehinderd door gebrekkige technologie.

Door een consistent overheidsbeleid, gevolgd door intelligent instellingsbeleid gericht op goed digitaliseren (incl. ontsluiting) wordt de noodzakelijke voorraad bronnen enorm vergroot

2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

eCultuur heeft een korte geschiedenis

Relay * 70 Panel F(moth) in relay.

First actual case of bug being found.

10:00 Relays 6-2 in 033 failed special speed test

2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

eCultuur of een Total Loss

De artistieke en educatieve kwaliteit van games is een onderschatte factor. Shoot ‘m upsevolueren ook, mooiere, intelligentere en historisch getrouwere varianten verschijnen in de ‘gene-pool’. Soms worden culturele bronnen zelfs bewust als uitgangspunt genomen.

2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

eCultuur? … de komende 5 jaar

2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

Erfgoed & eCultuur? … de komende 5 jaar

2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

eCultuur is het héle verhaal

Hyperbibliotheek (Xanadu)

gebundeld denkvermogencollectief geheugen

alomvattend aanwezig,& toegankelijk

ook voor machinesbetekenisvol

universeel ontslotenen bewaard (Mundaneum)

2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

bouwen aan eCultuur

De grote digitaliseringsprojecten (KB, NIBG, ed)

Bronnen:

Visie en beleid:

EZ (NAP) en OC&W (nieuwe middelen)EU: herdefinitie van de Lund Principles, dynamisch actie plan, nieuwe NRG

Kwaliteit:

Diva, DEN

R&D:

CATCH, RNA, Diva’s Napster projectBRICKS, DELOS, MICHAEL, BIRTH, PRESTOSPACE

Behoefte aan:

Instrumenten voor het delen van kennis, een betrouwbare economische basis,een duurzame oplossing voor het snelle verval van digitale aggregatietoestanden,aanpassing organisatie

Er is al veel beweging in de goede richting zichtbaar

2-12-2004DEN conferentie: Erfgoed in het eCulturele Tijdperk

eCultuur de komende 5 jaar?

“Eigenlijk een beetje zoals nu, maar dan werkt het.”