45
Opdrachtnemer: Eelerwoude Mossendamsdwarsweg 3, 7472 DB Goor Postbus 53, 7470 AB Goor Tel.: 0547 - 263515 Fax: 0547 - 263315 e-mail: [email protected] http://www.eelerwoude.nl Opdrachtgever: Fam. B.J. Kloosterman Schuilenburgerweg 31 Hellendoorn In samenwerking met: Amer Adviseurs BV Zonnehof 43 3811 ND Amersfoort Tel.: 033 - 4621623 Fax: 033 - 4651811 e-mail: [email protected] www.amer.nl Ontwerpplan familie Kloosterman Locatie Veldhuizenweg “Entree naar de Eelerberg” Project nummer: 2956.2 Opgesteld door Gecontroleerd Datum Eelerwoude: Stephan Schorn Erwin Stevens Janneke Paalhaar Joris van der Vet Amer adviseurs: Nanda Sluijsmans Rob Leek Henk Scheven 16-12-2008

Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

Opdrachtnemer:

Eelerwoude

Mossendamsdwarsweg 3,

7472 DB Goor

Postbus 53,

7470 AB Goor

Tel.: 0547 - 263515

Fax: 0547 - 263315

e-mail: [email protected]

http://www.eelerwoude.nl

Opdrachtgever:

Fam. B.J. Kloosterman

Schuilenburgerweg 31

Hellendoorn

In samenwerking met:

Amer Adviseurs BV

Zonnehof 43

3811 ND Amersfoort

Tel.: 033 - 4621623

Fax: 033 - 4651811

e-mail: [email protected]

www.amer.nl

Ontwerpplan familie Kloosterman

Locatie Veldhuizenweg “Entree naar de Eelerberg”

Project nummer: 2956.2

Opgesteld door Gecontroleerd Datum

Eelerwoude: Stephan Schorn Erwin Stevens

Janneke Paalhaar Joris van der Vet

Amer adviseurs: Nanda Sluijsmans Rob Leek

Henk Scheven 16-12-2008

Page 2: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn
Page 3: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

Inhoudsopgave

1 Inleiding 5

2 Ontwikkelingsvisie Kloosterman/Luchtenberg 72.1 Ontwikkelingen in hoofdlijnen 82.2 Betrokken partijen bij de ontwikkelingen 102.3 Natuur en water als opgave voor het landschap 112.4 Deelprojecten maken samen een grotere meerwaarde 13

3 Van model tot ontwerpschets 193.1 Locatie Veldhuizenweg 203.2 “Entree naar de Eelerberg” 243.3 Van concept naar ontwerpschets 27

4 Beeldkwaliteit 314.1 Beeldkwaliteitseisen opgaande beplanting 324.2 Beeldkwaliteitseisen nieuwe natuur 344.3 Beeldkwaliteitseisen water 364.4 Beeldkwaliteitseisen bebouwing 384.5 Beeldkwaliteitseisen routing 424.6 Beeldkwaliteitseisen elementen 44

Page 4: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

^ Foto: Locatie Veldhuizenweg, augustus 2006

4

Page 5: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

51 Inleiding

Veldhuizenweg en Zuidelijke Kanaaldijk. De nieuwbouwlocatie aan de Oude Twentseweg blijft in dit ontwerpplan buiten beschouwing. Vervolgens wordt ingzoomd op één van de locaties van de maatschap, de Veldhuizenweg. Deze locatie zal worden omgevormd naar een landgoed. Dit landgoed moet plaats bieden aan twee nieuwe landhuizen. Omdat het landgoed onderdeel uitmaakt van de Robuuste Verbindingszone zijn er beperkte mogelijkheden voor de situering van de woningen. De Robuuste Verbindingszone, de landschappelijk kenmerken en de ligging aan de Eelerberg vormden de uitdaging te komen tot het concept “Entree naar de Eelerberg”.

De integrale aanpak tussen de landschapsontwerpers, ecologen en planologen van Eelerwoude en de stedenbouwkundige adviseurs van AMER heeft geleid tot de vertaling van het concept “Entree naar de Eelerberg” naar de ontwerpschets voor de locatie aan de Veldhuizenweg. De ontwerpschets geeft aan waar wordt gebouwd, waar natuur en landschap worden versterkt en hoe dit eruit gaat zien.

Om de kwaliteit van de beoogde inrichting van het landgoed te realiseren is tevens een hoofdstuk beeldkwaliteit opgesteld. Hierin worden de beeldkwaliteitseisen van de opgaande beplanting, nieuwe natuur, bebouwing, routing en elementen omschreven en verbeeld.

Het rapport dat hier voor u ligt is het resultaat van een integraal proces tussen agrariërs, gemeente, provincie, waterschappen, Dienst Landelijk Gebied, Landschap Overijssel, de belastingdienst, accountants en adviesbureaus.

Medio 2005 namen de families Kloosterman en Luchtenberg het initiatief om de toekomstmogelijkheden van beide bedrijven in kaart te brengen. De twee families vormen inmiddels tezamen een maatschap en hebben daarbij de beschikking over vier locaties; het melkveebedrijf aan de Schuilenburgerweg, de ruwvoerproductiekavel aan de Veldhuizenweg, de nieuwbouwlocatie voor het nieuwe melkveebedrijf aan de Oude Twentseweg (alle drie van fam. Kloosterman) en het melkveebedrijf aan de Zuidelijke Kanaaldijk (van fam. Luchtenberg). Eelerwoude heeft in opdracht van beide families het onderzoek naar de toekomstmogelijkheden verricht en uitgevoerd in een voorgaand traject. Als vervolg op dit traject is een ontwikkelingsvisie opgesteld waarmee gezocht is naar een ontwikkeling waarbij de maatschap Kloosterman-Luchtenberg op economisch duurzame wijze de maatschap kan ontwikkelen, passend binnen de beleidsdoeleinden van de overheid. Tevens is daarbij rekening gehouden met de ambities op het gebied van water en robuuste verbindingen.

Dit ontwerpplan gaat in op de ontwikkelingsvisie van de locaties Schuilenburgerweg,

StatusDit ontwerpplan ligt ten grondslag aan de privaatrechtelijk overeenkomsten tussen de familie Kloosterman en de overheid betreft de Rood voor Rood-regeling en de Nieuwe Landgoederenregeling, gevolgd door de bestemmingsplanherziening van het ‘bestemmingsplan buitengebied’, gemeente Hellendoorn. Daarnaast wordt aangegeven welke gronden worden omgevormd naar nieuwe natuur in het kader van de subsidieregelingen PSN en PSAN. Echter om de hoogst haalbare kwaliteit nieuwe natuur te realiseren is nader onderzoek naar natuurpotenties, kweldruk, bodemtoestand, hydrologie, enz. noodzakelijk. Aan de hand van deze onderzoeksresultaten wordt nader bepaald welke typen nieuwe natuur worden gerealiseerd. Dit ontwerpplan gaat dus niet in op de type nieuwe natuur of de beheerspakketten die worden afgesloten. De natuurinrichtingsopgave, wordt parallel aan dit document opgesteld, gaat wel in op de type nieuwe natuur en de beheerspakketten.

Page 6: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

6

Page 7: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

2 Ontwikkelingsvisie Kloosterman/Luchtenberg

Dit hoofdstuk gaat in hoofdlijnen in op de ontwikkelingen inzake het project Kloosterman /Luchtenberg in de gemeente Hellendoorn. Belangrijk hierbij zijn de stappen die tot nu toe zijn genomen en die hebben geleid tot de huidige situatie. De vervolgstappen om te komen tot een succesvol resultaat zijn in de volgende hoofdstukken van dit plan uitgewerkt.

Page 8: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

8

van de eigendommen aan de Schuilenburgerweg bedraagt 29,17 hectare (inclusief mogelijk aan te kopen gronden). Daarnaast bezit de familie Kloosterman een perceel aan de Veldhuizenweg (zie C) voor ruwvoerproductie. De oppervlakte van deze percelen bedragen in totaal 15,00 hectare. De familie Luchtenberg houdt op de huislocatie aan de Zuidelijke Kanaaldijk 5 (zie A) het jongvee. De oppervlakte van de eigendommen aan de Zuidelijke Kanaaldijk bedraagt 32,75 hectare. Daarbij is de veldkavel aan de Marsdijk niet meegerekend.

Kansen om ontwikkelingen te realiserenCentraal in het ontwikkelingstraject staat de verplaatsing van het melkveebedrijf van de Schuilenburgerweg naar de Oude Twentseweg. Op een bestaand agrarisch bedrijf aan de Oude Twentseweg wordt het nieuwe melkveebedrijf van de maatschap gerealiseerd. Financiële dragers om deze ontwikkeling te realiseren zijn de Rood voor Rood-regeling, het Nieuwe Landgoederenbeleid, de verplaatsingssubsidie en de omvormingssubsidies PSAN en PSN. Ter compensatie van sloop en omvorming van cultuurgronden naar nieuwe natuur kunnen 7 woningbouwkavels worden gerealiseerd. De opbrengst van de kavels en de subsidies wordt

A: Locatie Zuidelijke Kanaaldijk (Luchtenberg)B: Locatie Schuilenburgerweg (Kloosterman)C: Locatie Veldhuizenweg (Kloosterman)

2.1 Ontwikkelingen in hoofdlijnen

Toekomstbeeld beide families De familie Kloosterman wil graag de productie uitbreiden om in de toekomst een economisch duurzaam bedrijf te kunnen voortzetten. Om uitbreiding mogelijk te maken is verplaatsing van het bedrijf aan de Schuilenburgerweg noodzakelijk.

De familie Luchtenberg heeft geen opvolger, dus wil de komende jaren nog blijven boeren op de bestaande locatie en dan geleidelijk de agrarische productie verplaatsen naar het nieuwe melkveebedrijf. Om dit te realiseren moeten

ontwikkeling mogelijk maken.

De locatiesDe families Kloosterman en Luchtenberg vormen tezamen een maatschap voor een melkveehouderij en hebben daarbij de beschikking over de locaties; Schuilenburgerweg, Veldhuizenweg, Zuidelijke Kanaaldijk en Oude Twentseweg. Dit plan richt zich op de eerste drie locaties. De totale oppervlakte van het plangebied van deze drie locaties bedraagt 76,92 hectare. De familie Kloosterman draagt op de huislocatie aan de Schuilenburgerweg 31 (zie B) zorg voor de melkproductie. De oppervlakte

Page 9: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

Ontwerpplan Kloosterman, locatie Veldhuizenweg “Entree naar de Eelerberg” 9“Entree naar de Eelerberg”

^ Overzicht toegepaste regelgeving en hoeveelheden totale project

Nieuwe natuur middels PSANAgrarisch natuurbeheer (botanisch akkerbeheer) op 7,77 ha cultuurgrond aan de Schuilenburgerweg middels PSANAgrarisch natuurbeheer (grasland randenbeheer) op 1,15 ha cultuurgrond aan de Schuilenburgerweg middels PSANDe gronden die in aanmerking komen voor PSAN subsidie worden mogelijk nog aangewezen als nieuwe natuur (SN)

Totaal 8,92 ha nieuwe natuur gerealiseerd in kader van PSAN.

Rood voor Rood-regelingRood voor Rood aan de Schuilenburgerweg -> 2 woningbouwkavels. Eén van deze kavels wordt verplaatst naar de Zuidelijke KanaaldijkRood voor Rood aan de Zuidelijke Kanaaldijk -> 1 woningbouwkavel

Totaal 3 nieuwe woningen worden gerealiseerd in het kader van de Rood voor Rood-regeling.

VerplaatsingsubsidieFamilie Kloosterman komt in aanmerking voor de verplaatsingssubsidieFamilie Luchtenberg komt in aanmerking voor de verplaatsingssubsidie

Nieuwe LandgoederenregelingNieuw landgoed aan de Schuilenburgerweg van 10,00 ha, waarvan 3,00 ha verplichte nieuwe natuur. Op dit landgoed wordt 1 landhuis gerealiseerdNieuw landgoed aan de Veldhuizenweg van 15,00 ha, waarvan 8,00 ha verplichte natuur. Op dit landgoed worden 2 landhuizen gerealiseerdNieuw landgoed aan de Zuidelijke Kanaaldijk van 10,00 ha, waarvan 3,00 ha verplichte natuur. Op dit landgoed wordt 1 landhuis gerealiseerd

Totaal 14,00 ha nieuwe natuur en 4 nieuwe landhuizen worden gerealiseerd in het kader van de Nieuwe Landgoederenregeling.

Nieuwe natuur middels PSN Omvorming van 15,27 ha cultuurgrond aan de Schuilenburgerweg naar nieuwe natuur middels PSNOmvorming van 6,80 ha cultuurgrond aan de Veldhuizenweg naar nieuwe natuur middels PSNOmvorming van 29,35 ha cultuurgrond aan de Zuidelijke Kanaaldijk naar nieuwe natuur middels PSN

Totaal 51,42 ha nieuwe natuur gerealiseerd in het kader van PSN.

Conclusie:Totale oppervlakte plangebied is 76,92 ha waarvan 2,58 ha reeds bestaande natuur, bestaande en toekomstige bouwblokken en opritten. Uiteindelijk is de totale natuurontwikkeling 74,34 ha en worden er 7 nieuwe woningen gerealiseerd. Daarnaast blijft de karakteristieke boerderij aan de Schuilenburgerweg en de twee bestaande woningen aan de Zuidelijke Kanaaldijk behouden.

Page 10: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

10

^ Overzicht te ontwikkelen locaties Kloosterman en Luchtenberg

A: Locatie Zuidelijke KanaaldijkB: Locatie SchuilenburgerwegC: Locatie VeldhuizenwegD: Nieuwe bedrijfslocatie maatschap Oude Twentseweg

2.2 Betrokken partijen bij de ontwikkelingen

Vanuit verschillende opzichten denken uiteenlopende partijen mee in de ontwikkeling van de maatschap. Voor de landschaps- en natuurontwikkeling in dit project is een landschapsvisie opgesteld, waarin de betrokken partijen hun doelen hebben aangegeven. Het beleidsdoel van de gemeente Hellendoorn, de provincie Overijssel en het waterschap Regge en Dinkel is enerzijds de kwaliteiten van de Regge, het Reggedal en de EHS te ontwikkelen en te optimaliseren. Anderszijds is het beleidsdoel de recreatieve belevingsmogelijkheden te versterken en mede daardoor het recreatieve netwerk te vergroten. Bureau Beheer Landbouwgronden (onderdeel van DLG) kan, wanneer aankoop van gronden in de Robuuste Verbindingszone aan de orde is, een rol spelen bij de aankoop van gronden. Een deel van de gronden in de omgeving van de Regge is in beheer bij Landschap Overijssel. Deze partij is geïnteresseerd in samenwerking wat betreft extensief beheer van de gronden door het jongvee van de maatschap, met als doel het ontwikkelen van dynamische, ruige natuur.

Page 11: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

Ontwerpplan Kloosterman, locatie Veldhuizenweg “Entree naar de Eelerberg” 11“Entree naar de Eelerberg”

^ Reggevisie van het Waterschap Regge en Dinkel (1998)

A: Locatie Zuidelijke KanaaldijkB: Locatie Schuilenburgerweg

^ PEHS en Robuuste Verbindingszone provincie Overijssel

A: Locatie Zuidelijke KanaaldijkB: Locatie SchuilenburgerwegC: Locatie Veldhuizenweg

2.3 Natuur en water als opgave voor het landschap

Het voordeel van het gebruik van de eerder genoemde beleidsinstrumenten is dat naast de

ook wordt gewerkt aan het actief verbeteren van de landschaps- en natuurwaarden in het Reggedal.

De landgoederen maken het gebied meer leefbaar voor recreatie en er ontstaat ruimte voor waterretentie. Het jongvee van het melkveebedrijf wordt ingeschaard voor het beheren van de nieuwe natuur die wordt gerealiseerd.

Robuuste VerbindingszoneDe Robuuste Verbindingszone verbindt de Eelerberg (Sallandse Heuvelrug) via het Reggedal met de Lemeler- en Archemerberg. Deze zone vormt de verbinding tussen de drogere delen in het plangebied en het natte beekdal. De gronden vormen een schakel tussen de Sallandse Heuvelrug en de Regge, en sluiten aan bij de Robuuste Verbindingszone ten noorden van Hellendoorn. De ontwikkeling van natuur op de locatie aan de Schuilenburgerweg vormt een belangrijke schakel in deze verbindingszone.

Page 12: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

12

< De visie op het landschap in beeld

A: Locatie Zuidelijke KanaaldijkB: Locatie SchuilenburgerwegC: Locatie Veldhuizenweg

AAA

“De Regge als landschappelijk hoofdstructuur”

Page 13: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

2.4 Deelprojecten maken samen een grotere meerwaarde

Zoals in paragraaf 2.1 beschreven is maakt dit deelproject deel uit van een totaalproject. Het totaalproject levert een duidelijke ruimtelijke meerwaarde aan het gebied. De locaties liggen in het werkgebied van gebiedsuitwerking Eelen en Rhaan. Alle deelprojecten zijn gelegen in de Provinciaal Ecologische Hoofdstructuur (PEHS). Afzonderlijk gezien hebben niet alle projecten een even grote meerwaarde voor het gebied. Het ene deelproject kan echter niet los van het andere worden gezien. De deelprojecten samen hebben een grotere meerwaarde voor het hele gebied, dan elk van deze ontwikkelingen afzonderlijk. Deze meerwaarde is in de volgende paragrafen per thema beschreven.

Ecologische meerwaardeDe ecologische meerwaarde van het project is zichtbaar op zowel groot als klein schaalniveau. Op een groot schaalniveau draagt de totale ontwikkeling bij aan de realisatie van de PEHS en Robuuste Verbindingszone. Het gaat hierbij om 74,34 hectare cultuurgrond, dat ingericht en beheerd wordt volgens de doelstellingen uit het natuurgebiedsplan. Dit betekent dat ca. 20% van de natuuropgave voor de

Ontwerpplan Kloosterman, locatie Veldhuizenweg “Entree naar de Eelerberg” 13“Entree naar de Eelerberg”

ReggevisieIn de Reggevisie vormt het beekdal de basis voor de toekomst en staat de ontwikkeling van een dynamische Regge centraal. De Reggevisie gaat uit van de ontwikkeling van de Regge en het gehele beekdal, waarbij niet alleen natuur wordt ontwikkeld, maar waarbij in het Reggedal verschillende functies en voorzieningen een plek krijgen, passend in de natuurlijke omgeving van het beekdal. Dit project kan worden aangegrepen om op brede wijze te werken aan de dynamische Regge. Vele Reggeherstelprojecten zijn al reeds uitgevoerd of in uitvoering. De Reggeherstelprojecten Het Onderland, Velderberg, Tatums, Kalvenhaar, De Groene Mal, Veldkamp zijn enkele voorbeelden die onderdeel zijn van een groter geheel.

Visie op het landschapDe toekomstige dynamische Regge is een belangrijke landschappelijke drager waar verscheidene nieuwe en bestaande functies aan gekoppeld kunnen worden. Een nat Reggedal met in contrast de hoger gelegen kopjes die de randen vormen van het dal. Enkele duidelijk hoger gelegen gebieden, de gestuwde Rhaander esch en de Eelerberg, kenmerken het gebied. In het dal zal natte vegetatie zich kunnen ontwikkelen. De natuurgronden worden beheerd

door extensieve begrazing van eigen jongvee of van boeren uit de buurt. Bij de locatie Schuilenburg wordt het Reggedal ingericht als nieuwe natuur. De cultuurhistorie op deze locatie wordt gekoppeld aan het beekdal; wonen op de grens van hoog naar laag. De boer wordt beheerder van het Reggedal; extensief boeren in een natuurlijk cultuurlandschap.

Op de locatie Veldhuizenweg worden de gronden omgezet naar nieuwe natuur ter versterking van de Robuuste Verbindingszone. De nieuwe woningen staan met hun rug naar de hogere zandgronden van de Eelerberg, met zicht over de dalvormige laagtes.

De locatie aan de Zuidelijke Kanaaldijk ligt midden in het beekdal van de Regge. De ontwikkeling van het beekdal met een dynamische Regge staat centraal voor deze locatie. De visie sluit aan op de eisen van de Robuuste Verbindingszone, de visie op een dynamische Regge en de landschappelijke kenmerken van de omgeving.

Page 14: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

gebiedsuitwerking Eelen en Rhaan gerealiseerd wordt. De deelprojecten Veldhuizenweg en Schuilenburgerweg versterken de Ecologische en Robuuste Verbinding tussen de Sallandse Heuvelrug (droog) en de Regge (nat). Het deelproject Zuidelijke Kanaaldijk heeft vooral betekenis voor de realisatie van natte natuur als verbinding tussen de Reggeherstelprojecten; ‘Velderberg’ en ‘de Tatums’.

Op een kleiner schaalniveau zal de biodiversiteit sterk verbeteren door het omzetten van intensief gebruikte landbouwgrond naar nieuwe natuur. Ook het herstel van landschapselementen draagt bij aan het verbeteren van de biodiversiteit. Door het vergroten van de afwisseling in beplanting, onderhoud en beheer kan het gebied de toebedeelde ecologische rol beter vervullen.

Landschappelijke meerwaardeDe landschappelijke meerwaarde is voor elk deelproject uniek, omdat ze in verschillende landschapstypen liggen. De locatie

Sallandse Heuvelrug, in een kampenlandschap. Het gebied kenmerkt zich door afwisseling van open landbouwgronden en boscomplexen. De ontwikkeling versterkt de, voor deze locatie

14

< Foto: Openstelling van percelen heeft positief effect voor recreatieve doeleinden

Page 15: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

Tegen gaan van verzuringVerzuring is een gevolg van de uitstoot en het neerkomen van stoffen als zwaveldioxide, stikstofoxiden, ammoniak en hun afbraakproducten. Stikstofoxiden en ammoniak dragen bovendien bij aan het probleem van vermesting. Belangrijkste bijdrage van de melkveehouderij aan dit probleem is de uitstoot van ammoniak. Vooral voor de verzuringgevoelige bossen rond de Schuilenburgerweg is de depositie van ammoniak een factor van betekenis. Door het verplaatsen van de melkveehouderij naar een locatie die op een veel grotere afstand van verzuringgevoelige gebieden is gelegen wordt een bijdrage geleverd aan het verminderen van de ammoniakdruk op het gebied.

Tegengaan van vermestingVermesting is de toevoer van extra voedingsstoffen, zoals stikstof en fosfaat, aan bodem en water. Veel wilde planten en dieren zijn kieskeurig en kunnen alleen leven in een voedselarm milieu. Door vermesting verdwijnen diverse bijzondere soorten om plaats te maken voor algemene soorten. De land- en tuinbouw is verreweg de belangrijkste veroorzaker van vermesting. Uit mest komen stikstof en fosfaat vrij. Stikstof uit mest komt ook in de lucht terecht in de vorm van ammoniak. Ammoniak slaat snel neer op de grond en heeft zowel vermestende als verzurende invloed. De verplaatsing van twee melkveehouderijen zorgt ervoor dat de gift van meststoffen in het gebied wordt verminderd.

karakteristieke, boskamers door het toevoegen van een relatief groot bosperceel. Hierdoor verdwijnt de harde overgang van het bos naar het landbouwgebied.

Het kampenlandschap aan de Schuilenburgerweg bestaat meer uit cultuurlandschap met kampen, lanen en singels. Het project herstelt de lanen en singels en door het extensief agrarische beheer wordt een karakteristiek cultuurlandschap op de rand van het Reggedal hersteld. Het feit dat het een groot gebied is van 29,17 hectare en particulier wordt beheerd, is uniek.

Het project aan de Zuidelijke Kanaaldijk heeft de grootste impact op het landschap. Wat op dit moment het meest opvalt in het gebied, is de gecompliceerde waterbouwkundige situatie op deze locatie. Het erf aan de Zuidelijke Kanaaldijk 5 bevindt zich op een kunstmatig eiland, welke ontstaan is tijdens de normalisatie van de Regge. Het plan op deze locatie creëert de kans de natuurlijke loop van de Regge te herstellen, waardoor het beekdallandschap weer beter beleefbaar wordt.

Recreatieve meerwaardeDoor een stijgende welvaart, in combinatie met een hoger opleidingsniveau en een kortere werkweek, neemt de behoefte aan natuur voor recreatieve doelen en voor het ervaren van rust en stilte toe. In het beter beleefbaar maken van de rust en stilte liggen kansen voor verbreden

van het draagvlak voor natuur en natuurbeleid in de samenleving. De realisatie van nieuwe landgoederen brengt een vergaande openstelling met zich mee. De aan te leggen wandel- en

van de gemeente Hellendoorn. Vooral op de locatie Schuilenburgerweg wordt er voorzien in een groeiende behoefte aan recreatieve verbindingen tussen de Regge en het voormalig kasteel Schuilenburg. Deze initiatieven sluiten ook aan op de plattelandsvisie van de gemeente Hellendoorn. In de plattelandsvisie worden de

in het buitengebied en tussen de kernen als belangrijke voorwaarde gezien voor de ontwikkeling van het recreatief, toeristisch potentieel.

Milieuhygiënische meerwaardeNegatieve gevolgen van verzuring, vermesting en verdroging zijn voor veel natuurterreinen nog steeds aan de orde van de dag. Dit heeft tot gevolg dat de vitaliteit van bossen en natuurterreinen achteruitgaat, heideterreinen vergrassen en van oorsprong voedselarme gebieden verrijken. Hierdoor verdwijnen soms zelfs bijzondere planten- en diersoorten. Voor het goed functioneren van de EHS is niet alleen de kwantiteit (omvang) van belang maar ook de kwaliteit. Verminderen van de milieubelasting op zowel de bestaande als de nieuwe natuurterreinen draagt bij aan een kwalitatieve verbetering van de EHS.

Ontwerpplan Kloosterman, locatie Veldhuizenweg “Entree naar de Eelerberg” 15“Entree naar de Eelerberg”

Page 16: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

Samen met het extensief natuurbeheer op de resterende gronden draagt dit bij aan de kwalitatieve en kwantitatieve verbetering van de bestaande en nieuw te ontwikkelen natuur binnen de EHS.

Tegengaan van verdrogingOok binnen het plangebied en in de directe omgeving treden op dit moment een aantal schadelijke gevolgen voor de natuur op door watertekort, veranderingen in de grondwaterstromen en de chemische samenstelling hiervan. Vooral de ruilverkavelingen in het gebied hebben geleid tot een structurele verlaging van de grondwaterstand. Verlaging van de grondwaterstand komt niet alleen voor in landbouwgebieden waar het de bedoeling was, maar ook in de omringende natuurgebieden. Het uitvoeren van de natuur en landschapsontwikkelingen op de deellocaties hebben een positieve invloed op het herstel van kwelstromen en het vasthouden van gebiedseigen water. Vooral op de locaties Schuilenburgerweg en Veldhuizenweg krijgen de natuurlijke kwelstromen meer de ruimte. Het weer laten meanderen van de Regge bij de Zuidelijke Kanaaldijk heeft een grote invloed op het langer vasthouden van gebiedseigen

16

< Foto: Extreme verdroging(bron: http://picasaweb.google.com)

Page 17: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

aandacht gericht op het verminderen van de versnipperde verkavelingsstructuur, in beperking van het aantal en waar mogelijk vergroting van huiskavels. Recentelijk heeft de maatschap Kloosterman - Luchtenberg hieraan een bijdrage geleverd door, in samenhang met enige extra verworven gronden, in combinatie met de beoogde begrenzing van de landgoederen een beperkte grondruil door te voeren die ten gunste is van de verkavelingssituatie van de omliggende, agrarische bedrijven. In het kader van de verplaatsing van de twee melkveebedrijven wordt de gronddruk in het gebied verminderd. De bijdrage in de verplaatsing en de ruimte die door de overheid wordt geboden, om via Rood voor Rood en het Nieuwe Landgoederenbeleid de, voor de verplaatsing vereiste middelen te genereren, betekent dat de betrokken bedrijven in de vorm van het maatschap zich voortaan op dit aspect van bedrijfsontwikkeling buiten het gebied Eelen en Rhaan richten en de vraag naar landbouwgrond in dat gebied niet meer beïnvloed wordt door deze twee agrariërs. Dit heeft een positieve doorwerking op al de diverse gebiedsthema’s die in Eelen en Rhaan spelen en daarom ook voor de landbouw in het gebied.

Hydrologische meerwaardeDe locaties Schuilenburgerweg en Zuidelijke Kanaaldijk zijn vanwege hun ligging in het beekdal van de Regge van groot belang voor

het verbeteren van de waterhuishouding in het gebied. Op dit moment zijn langs de Regge diverse ’Reggeherstelprojecten’ in voorbereiding en uitvoering. De Regge is door de jaren heen veranderd van een meanderend riviertje tot een waterloop ingeklemd tussen onderhoudspaden. Ook voor de Regge geldt dat er meer ruimte moet worden ingericht voor de verschillende functies van water, bijvoorbeeld voor het vasthouden van water. Met de Reggeherstelprojecten wordt de gekanaliseerde Regge op verschillende plaatsen omgevormd tot een dynamisch en veerkrachtig riviersysteem (WaterBeheer 21e eeuw).

Het uitvoeren van dit project betekent dat het weer laten meanderen en stromen van de Regge de natuurlijke rivierprocessen, zoals afkalving en sedimentatie, weer een kans geven. Een dergelijk natuurlijk beeksysteem heeft meer mogelijkheden water vast te houden en te bergen, zodat piekafvoeren naar benedenstroomse gebieden worden voorkomen. Dit draagt weer in belangrijke mate bij aan het voorkomen van wateroverlast. De unieke ligging van de locatie Zuidelijke Kanaaldijk nabij de kruising van de Regge met het Overijsselskanaal creëert de mogelijkheid om deze bottleneck in het stroomgebied van de Regge her in te richten. Het project past binnen de doelstellingen van het project ‘Natuurlijk Regge!’ en wordt dan ook in nauwe samenwerking met het waterschap Regge en Dinkel verder vormgegeven.

water in het gebied. Behalve het herstel van het watersysteem draagt meandering ook bij aan het voorkomen van wateroverlast. Water wordt langer vastgehouden in het gebied waardoor piekafvoeren in benedenstroomse gebieden wordt voorkomen.

Landbouwkundige meerwaardeBehalve voor de duurzame bedrijfsontwikkeling van de betrokken maatschap Kloosterman-Luchtenberg via verplaatsing naar een geschikte locatie in het landbouwontwikkelingsgebied (LOG-gebied Marle), levert het project ook een bijdrage aan de landbouwkundige situatie in het gebied Eelen en Rhaan. Voor Eelen en Rhaan is in 2007 een gebiedsuitwerking vastgesteld waarbij in het ca. 1.600 hectare grote gebied de opgave geldt om diverse gebiedsthema’s op elkaar af te stemmen. Hoewel het belang voor natuurontwikkeling en water (ca. 300 ha, waarvan 74,34 ha via dit project) een belangrijke

ook de aandacht voor gestage verbetering van de verkavelingsstructuur verbonden. Doel is een proces van verwerving, ruil en functiewijziging van gronden. Van daaruit is het doel ook de externe productie omstandigheden voor de blijvers te verbeteren.

Binnen de mogelijkheden van de landschappelijke waarden van Eelen en Rhaan is daarbij de

Ontwerpplan Kloosterman, locatie Veldhuizenweg “Entree naar de Eelerberg” 17“Entree naar de Eelerberg”

Page 18: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

18

Page 19: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

3 Locatie Veldhuizenweg Van model tot ontwerpschets

In dit hoofdstuk wordt de visie vertaald naar een ontwerpschets van één van de locaties, de Velhuizenweg met als titel “Entree naar de Eelerberg”. De belangrijkste landschap“Entree naar de Eelerberg”“Entree naar de Eelerberg” -pelijk kenmerken van deze locatie zijn vertaald in deze schets. Het hoofdstuk beeldkwaliteit wat hierop volgt is een uitwerking van de ontwerpschets.

Page 20: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

20

3.1 Locatie VeldhuizenwegHet plangebied ligt op de rand van de Eelerberg, onderdeel van de Sallandse Heuvelrug. Het landschap is gevarieerd bestaande uit heuvels, bos, heide, glooiende akkerlanden, weide’s en het stroomgebied van de Regge. Het plangebied maakt onderdeel uit van een open plek in het bos. Op de luchtfoto rechts zijn de verschillende functies in de nabije omgeving aangegeven. De rood omlijnde percelen behoren tot het plangebied.

Toegepaste regelgeving en hoeveelheden

en hoeveelheden van de locatie Veldhuizenweg weergegeven:

Nieuwe LandgoederenregelingNieuw landgoed aan de Veldhuizenweg van 15,00 ha, waarvan 8,00 ha verplichte natuur. Op dit landgoed worden 2 landhuizen gerealiseerd

Nieuwe natuur middels PSN Omvorming van 6,80 ha cultuurgrond aan de Veldhuizenweg naar nieuwe natuur middels PSN

Conclusie:Totale oppervlakte deelgebied Veldhuizenweg is 15,00 ha. Uiteindelijk is hier de totale 15,00natuurontwikkeling 14,80 ha en worden er 2 14,80nieuwe woningen gerealiseerd.

Ô»¹»²¼¿

Þ»¹®»²¦·²¹ °®±¶»½¬¹»¾·»¼

Ʊ»µ¹»¾·»¼ ²·»«©» ²¿¬««®

̱¬¿´» ±°°»®ª´¿µ¬» ´±½¿¬·»æ

ïëôð𠸿

^ Begrenzing projectgebied in combinatie met de natuurgebiedskaart

Page 21: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

21Ontwerpplan Kloosterman, locatie Veldhuizenweg “Entree naar de Eelerberg”

^ Luchtfoto: Locatie Veldhuizenweg met omliggende functies en de begrenzing van het plangebied in het rood weergegeven

3 Recreatiepark

1 Kampeerboerderij

2 Landgoed Eelerberg

4 Forellenkwekerij

5 Boerderijen

5 5

5

43

2

1

5

5

5

5

5

EELERBERG

Page 22: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

22

lage (natte) gebied

Het plangebied bestaat geheel uit landbouwpercelen.

^ Afbeelding: Het erf van de kampeerboerderij

De kampeerboerderij ligt gedeeltijk verscholen achter de es.

^ Afbeelding: Restanten productie bos

De bossen op de Eelerberg zijn hoofdzakelijk restanten van productiebossen met voornamelijk naaldbomen. Enkele bossen zijn reeds omgezet naar loofbossen.

^ Afbeelding: Ontwateringssloot aan de grens van het plangebied

Het lage deel van het plangebied is erg nat en wordt momenteel sterk ontwaterd door drainage en een centrale sloot (Ronhaarsleiding).

Beknopte beschrijving van de huidige situatie

Page 23: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

23Ontwerpplan Kloosterman, locatie Veldhuizenweg “Entree naar de Eelerberg”

des Rijks, Hellendoorn”, (1922)

Op de historische kaart uit 1922 is goed de relatie te zien tussen de boerderij en de omliggende gronden. De productiebossen zijn donker groen gekleurd. Tevens zijn op de nattere gronden kleinschalige stucturen te vinden.

^ Kampeerboerderij ̀ De bosrand` (bron: www.bosrandhellendoorn.nl)

Naast het project gebied is een boerderij gelegen. Deze locatie is van oudsher gerelateerd aan de gronden in de nabije omgeving. De boerderij heeft een huidige functie als kampeerboerderij.

^ Productiebossen op de Eelerberg(bron: www.postcardsfrom.nl)

De Eelerberg is in de 19de eeuw in-geplant met productiebos. Het pro-ductiebos is goed herkenbaar aan de strakke opbouw van het bos en wegen die willekeurig eigendoms patroon het bos doorkruizen.

^ Landhuis De Eelerberg kreeg zijn huidige vorm in 1921 door architect J.H.W. Leliman(bron: www.dorp-hellendoorn.nl)

Op de Eelerberg is een oud landgoed gesitueerd. Het hoofdhuis, het koetshuis en de rentmeesterwoning zijn nog aanwezig. Enkele lanen zijn door Staatsbosbeheer hersteld. Een prachtige plek waar cultuur en natuur gezamelijk een plek hebben gekregen.

Beknopte historische achtergrond

Page 24: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

24

3.2 “Entree naar de Eelerberg”

In het concept “Entree naar de Eelerberg” worden vier aanwezige landschappelijke kenmerken van het plangebied versterkt.

1. In de dalvormige laagte zal de kwel worden vastgehouden waardoor er natte vegetatie ontstaat.De mate van kwel en het type natuur wordt nader bepaald aan de hand van onderzoeken.

2. De ‘open’ ruimte in de Robuuste Verbindingszone wordt aangezet met beplanting. De overgebleven open gebieden staan in verhouding met de boskamers in de omgeving.

3. De esbolling wordt gerespecteerd en blijft vrij van opgaande beplanting en bebouwing. De es wordt ruimtelijk versterkt door de randen aan te zetten met opgaande beplanting. Tevens worden de steilrand en de bolling, die in de huidige situatie geheel zijn afgevlakt, hersteld en versterkt.

4. De Veldhuizenweg is een entree naar de Eelerberg . Deze entree wordt versterkt door de overgang van dalvormige laagte naar de hogere zandgronden. Door de positionering van de nieuwe landhuizen krijgt deze entree allure.

< Illustratie van het concept voor de inrichting van het perceel aan de Veldhuizenweg. Doordat de nieuwe landgoedwoningen zijn geclusterd wordt de Robuuste Verbindingszone niet aangetast.

ï

ì

í

î

Page 25: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

25Ontwerpplan Kloosterman, locatie Veldhuizenweg “Entree naar de Eelerberg”

^ Fig. 4: Entree naar de Eelerberg

De Veldhuizenweg en de Nieuwe Twentseweg vormen vanaf de oost-kant de toegangswegen naar de Eelerberg. De Veldhuizenweg door-Eelerberg. De Veldhuizenweg doorEelerberg. De Veldhuizenweg doorsnijdt de percelen van het plange-bied. Omdat de Nieuwe Twentse-weg ter hoogte van het perceel een zandweg is, is de Eelerberg vanaf de oostzijde alleen goed bereikbaar via de Veldhuizenweg.

^ Fig.1: Dekzandrug en dalvormige laagte

Het oostelijk deel van het plange-bied is onderdeel van een dalvormi-bied is onderdeel van een dalvormibied is onderdeel van een dalvormige laagte. De kwel wordt momenteel afgevoerd via drainage naar een ontwateringsloot (Ronhaarsleiding). Ondanks deze ontwatering blijft deze laagte nat. In het plan wordt de drainage verwijderd en komt de kwel waarschijnlijk naar de opper-kwel waarschijnlijk naar de opperkwel waarschijnlijk naar de oppervlakte. De kwel is afkomstig uit de Eelerberg en nader onderzoek moet uitwijzen welke natuurpotenties er liggen in het gebied.

^ Fig. 2: Contrast tussen massa en ruimte

De Eelerberg is duidelijk aanwezig door het produktiebos. Enkele agra-rische percelen vormen de open plekken in het bos richting het Reg-gedal (geplande Robuuste Verbin-dingszone).

Het plangebied ligt op de overgang van de open agrarische percelen naar het gesloten produktiebos.

^ Fig.3: Esbolling

De dekzandrug in het plangebied is nog steeds als es herkenbaar. De hogere zandgronden vormden een goede ondergrond voor de landbouw. Door tientallen jaren be-mesten werd de grond kunstmatig opgehoogd waardoor er een bolling is ontstaan. Door de tijd is de es be-hoorlijk afgevlakt en is de grond rich-ting de lagere gronden verplaatst.

Page 26: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

26

< Ontwerpplan Veldhuizenweg

Legenda

2 nieuwe landhuizen

Recreatieve paden

Oprit

Bos/houtwal (gesloten structuren)

Solitaire bomen/boomgroepen/bomenrij

Nieuwe natuur (open ruimte)

Watergang (verbindend element)

Page 27: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

Ontwerpplan Kloosterman, locatie Veldhuizenweg “Entree naar de Eelerberg” 27“Entree naar de Eelerberg”

^ Ruimte en massa^ Zichtlijnen^ Entree en bereikbaarheid

3.3 Van concept naar ontwerpschets

Eelerwoude en AMER hebben in nauw overleg met de betrokken partijen het concept uitgewerkt naar een ontwerpschets. Twee statige woningen vormen tezamen met de harde bosrand en de laagte een entree naar de Eelerberg. De landhuizen zijn zo gepositioneerd dat de ecologische verbindingzone optimaal kan functioneren. Het landgoed draagt onder andere bij aan het vasthouden van kwel. Het kwel, afkomstig van de Eelerberg, komt waarschijnlijk in de laagte aan de oppervlakte, waardoor bijzondere vegetatie zal ontstaan. De mate van kwel en de natuurpotenties worden nader onderzocht, waarna het type nieuwe natuur wordt bepaald.

Het kwel wordt zoveel mogelijk vastgehouden en opgevangen onder het maaiveld en in een ondiepe watergang/natte zone. De watergang is gelegen voor de landhuizen en dient tevens als visuele verbinding tussen de landhuizen. Op deze manier wordt de entree richting de Eelerberg versterkt.

Bij het toevoegen van opgaand groen is rekening gehouden met de zichtlijnen vanaf de woningen op de omgeving. Ook speelt de positionering ten opzichte van de zon hierbij een rol. Bij het ontwerp is tevens rekening gehouden met de zichtlijnen van de omliggende bebouwing. Er

is daarom gekozen om opgaand groen rondom de nieuwe woningen te beperken. In deze open plekken staan enkele solitaire bomen die het landgoed versterken.

De twee landhuizen zijn ontsloten aan de Veldhuizenweg. De oprijlanen liggen parallel aan de bosrand ter versterking van de entree. Een openbaar pad gaat door de laagte omhoog naar de hoger gelegen zandgronden.

De landgoedwoningen vormen tezamen met de groene inrichting de entree naar de Eelerberg.

Vanaf de Veldhuizenweg richting de Eelerberg vallen de woningen goed in het zicht.De open plek, zoals die in de huidige situatie aanwezig is, wordt in het ontwerp meer omsloten en omgevormd tot boskamers. Het aanplanten van de randen van de es zorgt voor een duidelijk omlijning van de ruimte. De esbolling wordt hersteld en de steilrand weer zichtbaar gemaakt.

Opgaande beplanting in de laagte zorgt ook voor meer geslotenheid en diversiteit in vegetatie.

Page 28: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

28

^ Vogelvlucht woningen

De woningen zijn in harmonie door hun ligging aan de rand van het bos. Om meer spanning in het ontwerp te brengen is er voor gekozen om de woningen niet geheel symmetrisch aan elkaar te koppelen. De woning aan de es staat iets naar achteren ten opzichte van de ander.

^ Vogelvlucht westkant

De vogelvlucht geeft een goed beeld van de Veldhuizenweg als entree richting de Eelerberg. Vanaf deze kant kijk je ook naar de voorzijde van de landhuizen. De rand van de es wordt omzoomd door beplanting. De es blijft open.

Page 29: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

29Ontwerpplan Kloosterman, locatie Veldhuizenweg “Entree naar de Eelerberg”

^ Referentiebeeld: Recreatieve paden

Een van de randvoorwaarden van een landgoed is het deels toegankelijk maken van de gronden. De recreatieve paden zijn zo geplaatst dat gebruikers zowel door de lage als hogere gronden worden geleid.

Door de ligging in de Robuuste Verbindingszone dient het aantal recreatieve paden toch beperkt te blijven.

^ Referentiebeeld: Landhuizen

Beide woningen versterken het landgoed door hun tradionele bouwstijl. De woningen zijn aan elkaar gerelateerd door hun gelijkwaardige bouwstijl. Dit hoeft niet te betekenen dat ze identiek zijn.

^ Referentiebeeld: Boomgroepen

Enkele solitaire bomen worden bij de landhuizen geplaatst en geven het landgoed meer allure.

^ Referentiebeeld: Nieuwe natuur

Door de aanleg van beplanting langs de rand wordt de esbolling versterkt, terwijl het bos goed aansluit bij het bestaande bos op de Eelerberg.

Er ontstaat een diversiteit in plantsoorten door de afwisseling van hogere (droge) en lagere (natte) gronden. De ecologische waarde in de Robuuste Verbindingszone wordt hiermee versterkt.

Page 30: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

30

Page 31: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

4 Beeldkwaliteit

In dit hoofdstuk wordt de beoogde kwaliteit van het landgoed vastgelegd. Daarbij wordt uitge-gaan dat de bestaande elementen behouden blijven of zelfs worden versterkt. De focus ligt daarom vooral op de toe te voegen elementen. Het beeldkwaliteitsplan biedt de toekomstige eigenaar en de overheid handvaten voor de aanleg en het behoud van de landschappelijke en stedenbouwkundige elementen.

Page 32: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

32

4.1 Beeldkwaliteitseisen opgaande beplanting

De nieuw aan te leggen beplanting bestaat uit inheemse soorten. Het plantassortiment op hogere (droge) gronden verschilt van de beplanting op lagere (natte) gronden. Nader onderzoek naar kwel, natuurpotenties en hydrologie bepaald het type beplanting en nieuwe natuur op deze gronden. Hieronder wordt een indicatie gegeven van de beplanting die wordt aangelegd om het concept “Entree naar de Eelerberg” te versterken.

Soorten voor het natte bos en struweel op de lagere gronden (beekeerdgronden) zijn onder andere essen, vogelkers en zwarte els. Aanvullende soorten kunnen zijn: aalbes, eenstijloge meidoorn, hazelaar, lijsterbes, kornoelje, zachte berk, etc.

Soorten voor het droge bos (enkeerdgronden) zijn hoofdzakelijk beukenbomen. Aanvullende soorten zijn appel, boswilg, hulst, lijsterbes, peer, ratelpopulier, ruwe berk, vuilboom, wintereik, zomereik.

Doorzichten vanaf de Veldhuizenweg op het meeste noordelijke landhuis zijn belangrijk voor de relatie met het landschap. Daarom dient één

Page 33: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

33Ontwerpplan Kloosterman, locatie Veldhuizenweg “Entree naar de Eelerberg”

^ Referentie beeld: Bomenlaan tussen watergang en oprijlaan

^ Referentie beeld: Droge vegetaties^ Referentie beeld: Nattere vegetaties ^ Referentie beeld: Solitaire bomen versterken de allure van het landgoed

bestaande houtwal op enkele plekken worden vrijgemaakt van onderbeplanting. De bomenrij langs de watergang versterkt de verbinding tussen de landhuizen.

Page 34: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

34

4.2 Beeldkwaliteitseisen nieuwe natuur

De gronden aan de Veldhuizenweg zijn onder te verdelen in drie categoriën; lager gelegen (nattere) gronden, hooggelegen zandgronden en de es. Dit kan gevolgen hebben voor het type natuur dat gerealiseerd wordt op deze gronden. In dit ontwerpplan wordt enkel het onderscheid tussen de gronden weergegeven. Het type natuur wordt later uitgewerkt in het natuurinrichtingsplan.

Lager gelegen (nattere) grondenOp de lager gelegen gronden wordt kwel, afkomstig van de Eelerberg, aan het oppervlak verwacht. Nader onderzoek moet uitwijzen in hoeverre kwelrijke natuur hier volstaat.

Hooggelegen zandgronden De hoger gelegen zandgronden worden ook ingericht als nieuwe natuur. Extensief grasland of zelf heide vegetatie is hier mogelijk. Om een afwisselend beeld te krijgen is het wenselijk om hier extensief te begrazen.

De esDe es is en blijft als een eenheid in gebruik. De openheid/ruimtelijke beleving is van belang en wordt versterkt door de bos/houtwal structuur. Eventueel kan de es als graanakker worden beheerd.

Page 35: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

35Ontwerpplan Kloosterman, locatie Veldhuizenweg “Entree naar de Eelerberg”

^ Referentie beeld: Nieuwe natuur ^ Referentie beeld: Graanakker^ Referentie beeld: Nieuwe natuur

Page 36: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

36

4.3 Beeldkwaliteitseisen water

In het plangebied hebben we te maken met een bestaande ontwateringssloot (1) en een nieuwe, ondiepe watergang/nattere zone (2) die een verbindend element vormt tussen de twee woningen. Deze ondiepe watergang dient niet voor het afvoeren van water uit het gebied, maar juist om de kwel op te vangen en in het gebied tot uiting te laten komen. De mate van kwel en de natuurpotenties worden aan de hand van nader onderzoek bepaald. Deze onderzoeksresultaten worden verwerkt in het natuurinrichtingsplan. Bij de nieuwe watergang is het van belang dat het element aan de zijde van de landhuizen een cultuurlijk karakter krijgt en aan de andere zijde

geleidelijk over naar de lagere (natte) gronden. Op deze manier ontstaat er contrast met de cultuurlijke omgeving van de landhuizen en de natuurlijke omgeving.

De bestaande sloot (1) aan de oostzijde van het plangebied zal in de toekomstige situatie minder water afvoeren, aangezien de drainage in het laag gelegen weiland wordt verwijderd. Tevens zal de oever grenzend aan het plangebied ook

talud.

1

2

Page 37: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

37Ontwerpplan Kloosterman, locatie Veldhuizenweg “Entree naar de Eelerberg”

^ Referentie beeld: Flauwe, natuurvriendelijke oever als overgang naar nieuwe natuur.

Page 38: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

38

4.4 Beeldkwaliteitseisen bebouwing

De beeldkwaliteitseisen voor de nieuwe bebouwing aan de Veldhuizenweg zijn in hoofdlijnen gebaseerd op de volgende uitgangspunten:

2 bouwlagen met eventueel een

Nokhoogte maximaal 13,0 meter, goothoogte minimaal 7,0 meter

1.000 m³

Vrijstaand gelegen aan de kant van de Veldhuizenweg, waarbij de garage gesitueerd mag zijn tot de lijn van de achtergevel

In de achtertuinen geen bijgebouwen

detaillering:Conform landhuizen d.w.z. rode baksteen eventueel geheel of gedeeltelijk wit gepleisterd, donkere

Page 39: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

woningen een eenheid vormen. Dit uitgangspunt stelt eisen aan de architectuur van elk van deze woningen. Het individualisme staat niet voorop, maar is ondergeschikt aan het totaal. Uitgaand van één architectuur als basis voor de woningen

de woningen, een differentiatie in bouwvolumes en indeling wenselijk. Het is ongewenst om twee identieke woningen te bouwen. Vanwege de na te streven eenheid in architectuur is het wel noodzakelijk dat de woningen door één architect ontworpen worden. De nieuwbouw dient op te gaan in het landschap door vrijstaand te bouwen op grote onderlinge afstand. De positie en oriëntatie van de te realiseren bouwwerken dienen zich te voegen

naar de landschapsstructuur, rekeninghoudend met bestaande zichtlijnen en landschappelijke verbijzonderingen, zoals coulissen en bosjes. Om het ‘’elitaire’’ landgoedkarakter te benadrukken, kunnen de woningen uitgerust worden met souterrains voor bijzondere ruimten of garages. Qua typologie moet gedacht worden aan een rijzige bouwvorm met allure. De woningen dienen in materiaalgebruik verwantschap te vertonen met het omliggende landschap en de boerderijen in de directe omgeving. Tevens moeten er maatregelen genomen worden om in de avond en nacht te zorgen voor zo min mogelijk verspreiding van licht. Dit in verband met verstoring van de fauna in de nabije omgeving (Ecologische Verbindingszone).

4.4.1 Omschrijving landgoedwoningen

LandhuizenDe nieuwe bebouwing op de locatie Veldhuizenweg betreft twee woningen die beiden de uitstraling van een landhuis hebben. De voorzijden van de landhuizen zijn gericht naar de lager gelegen gronden (Ommerweg). De brede watergang/nattere zone, begeleid door bomen, vormt een verbindende lijn tussen de twee elementen. Ook de oprijlanen liggen in elkaars verlengde. Deze opzet zorgt ervoor dat de

Ontwerpplan Kloosterman, locatie Veldhuizenweg “Entree naar de Eelerberg” 39“Entree naar de Eelerberg”

v Referentiebeeld: Statige entree v Referentiebeeld: Rode bakstenen of gedeeltelijk wit gepleisterd

v Referentiebeeld: Gebruik van luiken en ramen met kruisverdeling

v Referentiebeeld: Daklijsten v Referentiebeeld: Donkere dakpannen

Page 40: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

in dezelfde architectuurstijl als de landhuizen ontworpen te zijn. Lage tuinmuurtjes en/of hagen mogen maximaal 1,2 meter hoog zijn en de verharding rondom de woning zal een geheel moeten vormen met de opritten.

Bouwmassa & kaprichtingIn het ontwerp wordt gestreefd naar landgoedhuizen met eenvoudige, rechthoekige bouwvormen met bouwlagen van minimaal 3,5 meter hoog. De hoofdmassa’s bestaan uit twee bouwlagen met een wolfskap. Beperkte hoogteaccenten ter markering van het silhouet worden toegestaan. De nokhoogte mag maximaal 13 meter hoog zijn, de goothoogte minimaal 7 meter.

Traditionele driedeling & raamverdelingHet hanteren van een klassieke driedeling van de voorgevel wordt aanbevolen, waarbij het middelste gedeelte van de gevel iets vooruit steekt. De entree van de woning zal gesitueerd zijn in het midden.

In de twee landgoedhuizen worden uitsluitend staande ramen toegepast met, in de ramen, kruisverdelingen.

Materialen, kleurstelling & detailleringDe baksteen is overwegend rood en kan binnen een bandbreedte variëren tussen de ingetogen donkere kleuren van donkerbruin tot rood, een hogere ‘witwaarde’ kan als accent worden toegepast. De dakbedekking van de woningen bestaat uit kleinschalige pannen met een donkere kleur (antraciet).

De landhuizen zullen verschillende detailleringen hebben, zoals stenen schoorstenen, luiken en een daklijst. De architectuur kan variëren binnen een bandbreedte van klassiek tot modern klassiek. Hierbinnen vallen verschillende architectuurstromingen en tijden.

BijgebouwenBijgebouwen zijn ondergeschikt aan de hoofdmassa en maken deel uit van de totale compositie van het landhuis. Voor het bouwen van bijgebouwen geldt dat het landhuis goed in het zicht moet blijven. De goothoogte van bijgebouwen is maximaal 3 meter, de nokhoogte van bijgebouwen is maximaal 5 meter.

De garage dient gelegen te zijn op de voorzijde van de kavel (aan de kant van de Ommerweg), waarbij zij gesitueerd mag zijn tot de lijn van de achtergevel. Net zoals de eventuele andere bijgebouwen dient de garage in samenhang met het hoofdgebouw ontworpen te worden.

Het voorerf wordt zorgvuldig ingericht en in ieder geval niet gebruikt voor opslag van goederen.Ten behoeve van de berging van afvalcontainers in de open lucht is het wenselijk dat een (bouwkundige) speciale voorziening getroffen wordt om deze vanaf de openbare weg uit het zicht te houden.

Terrein bij woningenDe verdere inrichting rondom de woningen dient

40

Page 41: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

41Ontwerpplan Kloosterman, locatie Veldhuizenweg “Entree naar de Eelerberg”

^ Schets: Traditionele driedeling ^ Referentiebeeld: Omsloten door het landschap ^ Referentiebeeld: Statig landhuis ^ Referentiebeeld: Statige entree

Page 42: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

42

4.5 Beeldkwaliteitseisen routing

Oprit De opritten van de twee woningen worden identiek bestraat. De verharding bestaat uit gebakken klinkers.

Recreatieve routesHet wandelpad door het gebied zal een onverhard pad worden. Wel is het mogelijk dat op enkele plekken op de lagere (natte) gronden, een knuppelpad noodzakelijk is. Dit zal nader bepaald worden.

Page 43: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

43Ontwerpplan Kloosterman, locatie Veldhuizenweg “Entree naar de Eelerberg”

^ Referentiebeeld: Zandpad als recreatieve route door hogere gronden

^ Referentiebeeld: Indien noodzakelijk pleksgewijs een verhoogt knuppelpad als recreatieve route door de lager gelegen (natte) gronden

^ Referentiebeeld: Verharden oprit met gebakken klinkers

Page 44: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

44

4.6 Beeldkwaliteitseisen elementen

PoortAan het begin van elke oprit zal een poort komen, gebouwd in de architectuurstijl van de woning. De twee poorten zijn heldere herkenningspunten langs de Veldhuizeweg en geven de voorbijganger aan dat het hier gaat om een landgoed.

MuurtjesDe plek waar de doorgaande weg over de visueel verbonden watergang/nattere zone gaat zal geaccentueerd worden met muurtjes langs de weg. De muur zal in dezelfde baksteensoort worden uitgevoerd als de voorgevels van de landhuizen. Dit element versterkt de verbindende lijn tussen de twee landhuizen.

AfrasteringenAfrastering is toegestaan waar wordt begraasd. De afrastering is een raster of draad met gekloofde eikenhouten palen. Voor entree’s kunnen landhekken worden gebruikt. De afrasteringen hebben een maximale hoogte van 120 cm.

Page 45: Ontwerpschets Veldhuizenweg, Hellendoorn

45Ontwerpplan Kloosterman, locatie Veldhuizenweg “Entree naar de Eelerberg”

de nattere verbindingszone (haaks op de Veldhuizenweg), in dezelfde bouwstijl als de poort en landhuizen

^ Referentiebeeld: Afrasteringen voor de begrenzing van begrazingspercelen

^ Referentiebeeld: Statige poort als entree richting de landhuizen