28
Αξιολόγηση συλλογισμών

Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξι

ολό

γησ

η

συ

λλο

γισ

μώ

ν

Page 2: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επιχειρήματος

Αληθινό + Έγκυρο = Ορθό

Οι προκείμενες και το συμπέρασμα ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα

Η μορφή του είναι σύμφωνη με τους κανόνες της λογικής

Page 3: Αξιολόγηση επιχειρημάτων
Page 4: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επιχειρήματος

- Όσοι λαοί κατοικούν σε φτωχά εδάφη είναι καταδικασμένοι σε μόνιμη πενία (φτώχεια)

- Ο ελληνικός λαός κατοικεί ανέκαθεν σε φτωχά εδάφη.

- Άρα, ο ελληνικός λαός είναι καταδικασμένος σε πενία.

Έλεγχος: 1η προκείμενη: Αλήθεια;

2η προκείμενη: Αλήθεια;

(αποτελούν γενικά αποδεκτές αλήθειες ή είναι προσωπικές γνώμες, υποκειμενικές εκτιμήσεις; )

Είναι έγκυρο;

Page 5: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επιχειρήματος

- Όσοι λαοί κατοικούν σε φτωχά εδάφη είναι καταδικασμένοι σε μόνιμη πενία (φτώχεια)

- Ο ελληνικός λαός κατοικεί ανέκαθεν σε φτωχά εδάφη.

- Άρα, ο ελληνικός λαός είναι καταδικασμένος σε πενία.

Έλεγχος: 1η προκείμενη:

Υποκειμενική γνώμη

2η προκείμενη: Αλήθεια

Είναι έγκυρο; Ναι

Ψευδές + έγκυρο = Μη ορθό

Page 6: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επιχειρήματος

Έλεγχος:

1η προκείμενη: Αλήθεια;

2η προκείμενη: Αλήθεια;

Είναι έγκυρο;

• Η θάλασσα σταματάει τη δίψα, γιατί είναι νερό

Το νερό σταματάει τη δίψα

Η θάλασσα είναι νερό.

Άρα, η θάλασσα σταματάει τη δίψα

Page 7: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επιχειρήματος

Έλεγχος: 1η προκείμενη:

Ψευδής (Δε σταματάει τη δίψα κάθε είδους νερό)

2η προκείμενη: Αλήθεια

Είναι έγκυρο; Έγκυρο

Έγκυρο + Ψευδές = Μη ορθό

• Η θάλασσα σταματάει τη δίψα, γιατί είναι νερό

Το νερό σταματάει τη δίψα

Η θάλασσα είναι νερό.

Άρα, η θάλασσα σταματάει τη δίψα

Page 8: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επιχειρήματος

- Μόνο αν ο νόμος αναφέρει ρητά το αδίκημα Ψ, το δικαστήριο τιμωρεί.

- Ο ποινικός νόμος δεν αναφέρει ρητά το αδίκημα Ψ.

- Άρα, το αδίκημα Ψ δεν τιμωρείται.

Έλεγχος:

1η προκείμενη: Αλήθεια;

2η προκείμενη: Αλήθεια;

Είναι έγκυρο;

Page 9: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επιχειρήματος

- Μόνο αν ο νόμος αναφέρει ρητά το αδίκημα Ψ, το δικαστήριο τιμωρεί.

- Ο ποινικός νόμος δεν αναφέρει ρητά το αδίκημα Ψ.

- Άρα, το αδίκημα Ψ δεν τιμωρείται.

Έλεγχος:

1η προκείμενη: Αλήθεια

2η προκείμενη: Αλήθεια

Είναι έγκυρο

Αληθινό + Έγκυρο = Ορθό

Page 10: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επιχειρήματος

- Αν ο δρόμος είναι παγωμένος, το ταχυδρομείο θα αργήσει.

- Το ταχυδρομείο άργησε.

- Άρα, ο δρόμος είναι παγωμένος.

Έλεγχος:

1η προκείμενη: Αλήθεια;

2η προκείμενη: Αλήθεια;

Είναι έγκυρο;

Page 11: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επιχειρήματος

- Αν ο δρόμος είναι παγωμένος, το ταχυδρομείο θα αργήσει.

- Το ταχυδρομείο άργησε.

- Άρα, ο δρόμος είναι παγωμένος.

Έλεγχος: 1η προκείμενη: Αλήθεια

2η προκείμενη: Αλήθεια ΔΕΝ είναι έγκυρο (η

δεύτερη προκείμενη πρέπει να επιβεβαιώνει την υπόθεση: Θα έπρεπε να ήταν = ο δρόμος είναι παγωμένος)

Αληθινό + Άκυρο = ΜΗ Ορθό

Page 12: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επιχειρήματος

- Αν εκλεγεί ο δήμαρχος Χ θα λυθεί το συγκοινωνιακό πρόβλημα της πόλης.

- Ο δήμαρχος Χ δεν εξελέγη.

- Το πρόβλημα παραμένει άλυτο.

Έλεγχος:

1η προκείμενη: Αλήθεια ;

2η προκείμενη: Αλήθεια ;

Είναι έγκυρο ;

Page 13: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επιχειρήματος

- Αν εκλεγεί ο δήμαρχος Χ θα λυθεί το συγκοινωνιακό πρόβλημα της πόλης.

- Ο δήμαρχος Χ δεν εξελέγη.

- Το πρόβλημα παραμένει άλυτο

Έλεγχος:

1η προκείμενη: Ψευδής

2η προκείμενη: Αλήθεια

Είναι έγκυρο

Ψευδές + Έγκυρο = ΜΗ Ορθό

Page 14: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επιχειρήματος

- Νομίζω ότι οι νέοι σπουδάζουν ιατρική είτε γιατί θέλουν να κερδίσουν πολλά χρήματα, είτε γιατί ενδιαφέρονται για τον άνθρωπο.

- Ο Α θέλει να γίνει πλούσιος.

- Άρα, δεν ενδιαφέρεται για τους ανθρώπους.

Έλεγχος:

1η προκείμενη: Αλήθεια;

2η προκείμενη: Αλήθεια;

Είναι έγκυρο;

Page 15: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επιχειρήματος

- Νομίζω ότι οι νέοι σπουδάζουν ιατρική είτε γιατί θέλουν να κερδίσουν πολλά χρήματα, είτε γιατί ενδιαφέρονται για τον άνθρωπο.

- Ο Α θέλει να γίνει πλούσιος.

- Άρα, δεν ενδιαφέρεται για τους ανθρώπους.

Έλεγχος:

1η προκείμενη: Ψευδές (μπορεί να υπάρχουν και άλλοι λόγοι)

2η προκείμενη: Αλήθεια;

Είναι έγκυρο;

Page 16: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επαγωγικού επιχειρήματος

- Στο περσινό μου ταξίδι στο Παρίσι ένας τελωνειακός υπάλληλος μου φέρθηκε με αγένεια.

- Άρα, οι Γάλλοι είναι αγενείς.

Έλεγχος:

Είναι γενίκευση: ελέγχω αν είναι τέλεια η επαγωγή, αν στηρίζεται σε επαρκή στοιχεία ή είναι βεβιασμένη η γενίκευση

Page 17: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επαγωγικού επιχειρήματος

- Στο περσινό μου ταξίδι στο Παρίσι ένας τελωνειακός υπάλληλος μου φέρθηκε με αγένεια.

- Άρα, οι Γάλλοι είναι αγενείς.

Έλεγχος:

Είναι γενίκευση:

Ατελής επαγωγή

Βεβιασμένη γενίκευση (από μία περίπτωση εξάγω ένα συμπέρασμα για το όλο)

Page 18: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επαγωγικού επιχειρήματος

- Σήμερα η μέρα μου δεν πήγε καθόλου καλά. Ήταν επόμενο, αφού από μπροστά μου πέρασε μια μαύρη γάτα.

Έλεγχος: Είναι αίτιο -

αποτέλεσμα: ελέγχω αν:

Α) το αίτιο έχει λογική ή απλά χρονική σχέση με το αποτέλεσμα

Β) αν η αιτία είναι επαρκής και αναγκαία.

Page 19: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επαγωγικού επιχειρήματος

- Σήμερα η μέρα μου δεν πήγε καθόλου καλά. Ήταν επόμενο, αφού από μπροστά μου πέρασε μια μαύρη γάτα.

Έλεγχος: Είναι αίτιο - αποτέλεσμα:

ελέγχω αν: Α) το αίτιο έχει απλά

χρονική σχέση με το αποτέλεσμα

Β) Άρα δεν αποτελεί ούτε επαρκή ούτε και αναγκαία προϋπόθεση για το αποτέλεσμα.

Άρα, το συμπέρασμα είναι ΜΗ ΟΡΘΟ

Page 20: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επαγωγικού επιχειρήματος

- Σήμερα η μέρα μου δεν πήγε καθόλου καλά. Ήταν επόμενο, αφού από μπροστά μου πέρασε μια μαύρη γάτα.

Έλεγχος:

Είναι αίτιο - αποτέλεσμα: Α) το αίτιο έχει λογική σχέση με το αποτέλεσμα

Β) αν η αιτία είναι επαρκής και αναγκαία.

Page 21: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επαγωγικού επιχειρήματος

- Πιστεύω ότι θα πάρω το μεγαλύτερο βαθμό στην τάξη, γιατί μελέτησα περισσότερο από όλους.

Έλεγχος: Είναι αίτιο - αποτέλεσμα:

(αίτιο: μελέτη – αποτέλεσμα: βαθμός) ελέγχω αν:

Α) το αίτιο έχει λογική ή απλά χρονική σχέση με το αποτέλεσμα

Β) αν η αιτία είναι επαρκής (φτάνει μόνο αυτή) και αναγκαία (χωρίς αυτή δεν προκαλείται το αποτέλεσμα)

Page 22: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επαγωγικού επιχειρήματος

- Πιστεύω ότι θα πάρω το μεγαλύτερο βαθμό στην τάξη, γιατί μελέτησα περισσότερο από όλους.

Έλεγχος: Είναι αίτιο - αποτέλεσμα: Α) το αίτιο έχει λογική

σχέση με το αποτέλεσμαΒ) Η αιτία δεν είναι

επαρκής (δεν φτάνει μόνο αυτή) αν και είναι αναγκαία (χωρίς αυτή δεν προκαλείται το αποτέλεσμα)

ΑΝΑΓΚΑΙΑ + ΌΧΙ ΕΠΑΡΚΗΣ= ΜΗ ΟΡΘΟ

Page 23: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επαγωγικού επιχειρήματος

- Η λογοκλοπή είναι σαν τη φοροδιαφυγή.

- Πολλοί άνθρωποι τη συνηθίζουν

- Δε βλάπτει κανέναν- Και κάνει τη ζωή του

δράστη λίγο πιο άνετη.- Συνεπώς, και τα δύο

είδη κλοπής δικαιολογούνται.

Έλεγχος:

Είναι αναλογία

Ελέγχω:

Α) ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΗ:

1. Είναι οι ομοιότητες επαρκείς;

2. Είναι σχετικές με το θέμα;

3. (αληθές; Έγκυρο;)

Page 24: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Αξιολόγηση επαγωγικού επιχειρήματος

- Η λογοκλοπή είναι σαν τη φοροδιαφυγή.

- Πολλοί άνθρωποι τη συνηθίζουν

- Δε βλάπτει κανέναν- Και κάνει τη ζωή του δράστη

λίγο πιο άνετη.- Συνεπώς, και τα δύο είδη

κλοπής δικαιολογούνται.

Έλεγχος: Είναι αναλογία Δεν είναι αληθείς όλες οι

προτάσεις στις οποίες στηρίζεται το συμπέρασμα (π.χ. η β ομοιότητα: δεν είναι αλήθεια ότι φοροδιαφυγή και η λογοκλοπή δεν βλάπτουν κανέναν)

Το συμπέρασμα δεν απορρέει λογικά από τις προκείμενες (άρα και άκυρος ο συλλογισμός)

= ΜΗ ΟΡΘΟ το επιχείρημα

Page 25: Αξιολόγηση επιχειρημάτων
Page 26: Αξιολόγηση επιχειρημάτων
Page 27: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Το σόφισμα

είναι ένας συλλογισμός με τον οποίο ο πομπός προσπαθεί

σκόπιμα να παραπλανήσει το δέκτη στήνοντάς του μια λογική

παγίδα.

Page 28: Αξιολόγηση επιχειρημάτων

Προσπαθώ να σε παραπλανήσω.

Μπορείς να βρεις την παγίδα που σου

έστησα;