Upload
mai-salapao
View
249
Download
13
Embed Size (px)
DESCRIPTION
เอกสารนี้เป็นสรุปที่เนื้อหาที่ควรรู้ก่อนฝึกงานทางคลินิก และสรุปเนื้อหาที่ได้จากการฝึกงาน ของคณะสัตวแพทย์ จุฬาฯ จุดประสงค์การทำเพื่อให้น้องๆได้อ่านเพื่อเตรียมพร้อมก่อนการฝึกงานและการสอบ หากเนื้อหาผิดพลาดประการใด ขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วย
Citation preview
1st edition, 2554
[สรป ANES PRACTICE] เอกสารนเปนสรปทเนอหาทควรรกอนฝกงานทางคลนก และสรปเนอหาทไดจากการฝกงาน
ของคณะสตวแพทย จฬาฯ จดประสงคการท าเพอใหนองๆไดอานเพอเตรยมพรอมกอนการ
ฝกงานและการสอบ หากเนอหาผดพลาดประการใด ขออภยมา ณ ทนดวย
By ไหม Vet CU 68
ขออทศสวนกศลทไดจากการเผยแพรใหกกกวและหนานม,สตวทดลอง,แมวๆทเคยเลยง
และสตวทไดเบยดเบยนโดยไมไดเจตนา
[พมพค าอางองจากเอกสารหรอขอมล
สรปของประเดนทนาสนใจ คณสามารถ
วางกลองขอความไวทใดกไดในเอกสาร
ใหใชแทบ เครองมอการวาด เพอเปลยน
การจดรปแบบของกลองขอความค าอางอง
ทดงมา]
kkkkk
A n e s p r a c t i c e ห น า | 1
Pain
Nociception = กระบวนการรบรความเจบปวดจากการกระตนผาน Nociceptors
Nociception ม 4 ขนตอน
Pain จะกระตนระบบ sym เจบแลวบางทถงHR หรอเปนลม
Pain ทาใหเกดการหลง Catecholamines,Endorphines,Cortisol
Concept : กอนผาใช Opioids ตอนผาใชยาสลบ หลงผาใช NSAIDS
กระตน receptors
ใช
„ Local
anesthetic
„Anti-
inflamatory
drugs
ถายทอดสญญาณ
ประสาท
afferent sensory
fibers ไปไขสน
หลง
ใช
„Local anesthetic
ไขสนหลง(Dorsal
horn)เปลยนแปลง
สญญาณประสาท
ใหมความแรง
เหมาะสม
ใช
„Local
anesthetic
„Opioids
„α2 agonist
สมอง(Cerebral
cortex)ไดรบ
สญญาณประสาท
ใช
„Opioids
„α2 agonist
Premedication
„ Transquilizers +
Opioids
Induction
„ injection
anesthetic
maintenance
„ inhalation
anesthetic
A n e s p r a c t i c e ห น า | 2
ยาทใชระงบปวด
ยาระงบปวด
Local
anesthetics
Opioids
Pure mu
agonist
Morphine
(Gold std. ของ
pure mu
agonist)
Fentanyl
(Potent มากสด)
Meperidine
Partial mu
agonist Buprenorphine
Mixed
agonist/antago
nist
(K partial agonist,
mu antagonist)
Butorphanol
Pure mu
antagonist
Naloxone
(แก Butorphanol
ไมได)
NSAIDS
α2 agonist
Xylazine
Detomidine
Romifidine
Metomidine
A n e s p r a c t i c e ห น า | 3
1.Local anesthetics
ปด Na channel ท n. ไมเกด Action potential ไมเกดการสงกระแสประสาท
2. Opioids
ฤทธกระตน Opioids receptors ทสาคญ คอ
o Mu (μ) ทาให analgesia,euphoria(เพอเหมอนขนสวรรค),
กดการหายใจ,HR
o Kappa (K) ทาให analgesia,miosis,sedate,dysphoria(ลอกแลก
,เบลอ,เหมอนตกนรก)
ผลขางเคยง
o กดการหายใจ(ขนกบ dose)
o แรงดนสมอง
o HR(Bradycardia)
o คลนไส อวก
o Sedate/excite (ไมตนเตนกซมไปเลย)
o ตดได
3.NSAIDS
ระดบการทางาน
Peripheral anti-inflammatory
ทางานระดบ Local ลด inflammatory mediator
A n e s p r a c t i c e ห น า | 4
Central
ทาให Cox ในสมองทางานไดแยลง
กดการทางานของ Thalamus
ยบยงความรสกจากไขสนหลง
ตานการเกดไขใน Hypothalamus
COX1 vs COX2
หามใชใน
Acute renal
insufficiency
Hepatic
insufficiency
Dehydrate
Hypotension(BP)
CHF
Ascites
Coagulopathies
Gastric ulceration/GI disorder
Shock
Trauma
ไมใชกบ Corticosteroids
ไมใช NSAIDS 2 ชนดพรอมกน
ทอง(COX2 induction ส าคญตอการตก
ไขและการฝงตวของ embryo)
COX1
„ เปน enz. สราง PGF
„ ควบคม
„ Renal blood flow
„ Gastric mucosal blood flow
„ ปกปอง Gastric mucosal layer
„ หลง HCO-3
„ เกยวของกบการทางานของ Platelet
COX2
„ เกดขนเมอเกดการอกเสบ
„ ทาใหเนอเยออกเสบหรอเสยหาย
„ เปน precursr ผลต PGF
A n e s p r a c t i c e ห น า | 5
4.α2 agonist
จบ α2 adrenagic receptor ใน CNS
กระตน Sedate ซม
Analgesia ไมมความรสก (ฤทธไมเดนมาก ใหเพมกไมไดท าใหฤทธ
แกปวดมากขน)
m. relax กลามเนอคลาย
Anxiolysis คลายกงวล
ผลขางเคยง
Vasoconstrict BP ในชวงเรม receptor คดวาเลอดพอ
HR CO
ถาใช dose สง ผลขางเคยงมาก
องคประกอบของการวางยาสลบ
Unconscious
m.
relaxant
painless
A n e s p r a c t i c e ห น า | 6
ผลของการวางยาตอ CVS
HR Ketamine
Atropine
α 2 -agonist
Xylazine
Medetomidine
Opioids
Morphine
Meperidine
Fentanyl
Contractility Ketamine Halothane
Thiopenthal
Propofol
Preload Fluids
Vasoconstrictors
Acepromazine
Arhythmia α 2 -agonist
Xylazine
Medetomidine
Halothane
Thiopenthal
Acepromazine
A n e s p r a c t i c e ห น า | 7
Sta
ge1 เรมตงแตใหยาสลบ
ตนเตน
HR& แรง
รมานตาขยาย
อาจกลนหายใจ
อ,ฉ
นาลายมาก
ลมตวนอน
ไมรสกตว
Sta
ge2
เรมตงแตไมรสกตว
reflex รนแรงตอการกระตน
ม reflex กลน,อาเจยน,ไอ
HR& แรง
รมานตาขยาย
หายใจไมสมาเสมอ(เรว/กลน)
นาตาไหล
ม palpebral reflex
Nystagmus
หายใจสมาเสมอ
ไมม reflex กลน
(ยกเวน แมว)
อวก
Sta
ge3
Plane1
„ เรมตงแตหายใจชา,HR
อยางสมาเสมอ
„ ไมขยบขา
„ ไมเจบ
„ม
„ Nystagmus
„ palpebral reflex
„ Corneal reflex
„ Pedal reflex
„ไมม
„ reflex ไอ
„ Laryngospasm
„ m.ขาหยอน
Plane2
„ เรมตงแตหยดกรอกลกตา
„ ลกตาดาอย
„ กลางตา(มา)
„ ใตหนง/เปลอกตาลาง
„ม Corneal reflex
„ไมมPedal reflex(ชาลง)
งางขากรรไกรได
„ หายใจเรวแตตนสมาเสมอ
„ แมวม laryngospsm ถง
กลาง plane
Plane3
„ หายใจเรวแตตนสมาเสมอ
„ ลกตาอยกลางชองตา
„ m.,หรด หยอน
„ไมม
„ Corneal reflex(เวนมา)
„ Pedal reflex
Plane4
„ ยาสลบเกนขนาด
„ กด resp.+nervous.+cir.
„ เลอดตรงทผา
&mm.เขยวคลา
„ BPแต PP
„ m.หรด หยอน
„ไมม reflex ตา
„ รมานตาขยาย
Sta
ge4
อาปากหายใจ
หยดหายใจ
PP.เบา
BP
Pale mm.
m.หรดกน/UB หยอน
รมานตาขยาย
ไมมPupilary reflex
ตายถาแกไมทน
เปน plane ทตองการเพอผาตด
น plane ทตองการ
A n e s p r a c t i c e ห น า | 8
แบงออกเปน 3 ระบบคอ
1. ระบบประสาทสวนกลาง (Central nervous system)
2. ระบบหมนเวยนโลหต (Cardiovascular system)
3. ระบบทางเดนหายใจ (Respiratory system)
อาการชก (seizure)
มประวตการชก/มโรคทางระบบประสาท
ภาวะนาตาลในเลอดตา (hypoglycemia)
Severe metabolic disease
การใช acepromazine, enflurance, ketamine
การแกไข :
o ใหออกซเจน
o ให diazepam 0.2 mg/kg
o หยดการใชยาททาใหเกดอาการชก
Hypothermia
จากฤทธของการสลบ
อณหภมทเยนของหอง/โตะผาตด
การไดรบสารนาทมอณหภมตากวาอณหภมรางกาย
ผาตดเปดชองอกหรอชองทอง
การแกไข :
o ลดขนาดของยาสลบ
o อบอนรางกายโดยใชผาธรรมดาหมขวดนาอนวางไวขางตวสตว, สอง
ไฟกก, ใช heat pad
o ใหสารนาทมอณหภมเทากบอณหภมปกตของรางกายสตว
ระบบประสาทสวนกลาง (Central nervous system)
การเฝาระวงการสลบ (Monitoring and Complication)
A n e s p r a c t i c e ห น า | 9
o ใชฉนวนรองระหวางโตะผาตดกบตวสตว
Hyperthermia
สตวสลบตนหรอใกลจะฟน
มขนาดตวใหญหรออวน เปนไข ตอมไทรอยดทางานมากกวาปกต
Ketamine, halothane และ succinylcholine
พนธกรรม เชน malignant hyperthermia ในสนข สกร
การแกไข : ชวยระบายความรอนโดย
o ใหสารนาทเยนทาง IV หรอ ชองทอง
o สวนสารนาเขาทางทวาร
o ควรใหออกซเจน
o อาจให dantrolene sodium แกไข malignant hyperthermia
Recovery excitement
เจบปวดจากบาดแผลผาตด
ความสบสนหรอยงไมคนสตเตมท (disorientation)
เกดสภาวะออกซเจนในเลอดตาหรอมการตบแคบ อดตนชองทางเดนหายใจ
ใหยาพวก opioids มากเกนไป (dysphoria)
การแกไข :
o ปองกนอนตรายจากการดนรนของสตว
o ใหรกษาดวยยาระงบปวดกลม opioids เชน morphine
o ถาเกดจาก dysphoria ใหรกษาดวยยาสงบประสาท เชน xylazine,
acepromazine
Prolonged recovery
อณหภมรางกายตา
การหายใจทไมมประสทธภาพ
ระบบหมนเวยนโลหตถกกด
สตวอยในสภาวะนาตาลในเลอดตา
A n e s p r a c t i c e ห น า | 10
ภาวะหวใจเตนชา (Bradycardia): สนข < 60, แมว < 100, วว < 60 ครงตอนาท
ยาทใชรวมในการวางยาสลบ
ยากลม opioids เชน morphine, fentanyl
ยากลม alpha-2 adrenergic agonist เชน xylazine
ระดบความลกของการสลบมากเกนไป
รางกายมอณหภมตา
มความผดปกตของหวใจ
มออกซเจนในเลอดตา (hypoxemia)
Hyperkalemia
Hyperglycemia
การแกไข :
ลดยาสลบ, ระงบการกระตน vagal reflex, เพมความอบอนของรางกาย,
แกไขระดบโพแทสเซยมในเลอด, เสรมนาตาลในกระแสเลอด, เสรมนาตาลใน
กระแสเลอด
Anticholinergic เชน atropine 0.01-0.02 mg/kg หรอ glycopyrriate
0.005 mg/kg เขาทางหลอดเลอดดา
ภาวะหวใจเตนเรว (Tachycardia): สนข > 180, แมว > 240, วว > 100 ครงตอ
นาท
ยาทใชรวมในการวางยาสลบ
ยากลม sympathomimetics เชน adrenaline
ยากลม anticholinergic เชน atropine
Ketamine
ระดบความลกของการสลบนอยเกนไป
รางกายมอณหภมสง (hyperthermia)
สภาวะทม CO2 สง (hypercapnia)
ระบบหมนเวยนโลหต (Cardiovascular system)
A n e s p r a c t i c e ห น า | 11
มออกซเจนในเลอดตา (hypoxemia)
เกดความดนตา (baroreceptor reflex)
การแกไข:
ปรบระดบความลกของการสลบใหเหมาะสม, ลดอณหภมรางกาย, แกไขสภาวะ
ความดนตา
ใหสารนาบาบดหรอเสรมยาระงบปวด เชน ยากลม opioids เพอลดขนาด
ยาสลบทใช
ภาวะความดนโลหตตา (Hypotension): มคา systolic pressure < 80 mmHg
Cardiac output หรอ systemic vascular resistance มคาลดลงจาก
vasodilation ทเกดจาก septicemia, peritonitis หรอม mast cell tumor ทา
ใหเกดการอกเสบและมการปลอยสารททาใหเกด vasodilation เชน histamine
สภาพขาดนาในรางกาย (dehydration) หรอเสยเลอด ซงถาเสยเลอดมากกวา 10%
ของปรมาณเลอดในรางกายจะเกดอาการชอคได
การบบตวของหวใจลดลง จากการสลบลกเกนไป หรอสภาวะทม CO2 ในรางกายสง
(hypercapnia)
หวใจเตนผดจงหวะ
Anaphylactic/anaphylactoid shock เชนเกดอาการแพยาปฏชวนะ, opioids,
ยาสลบ, แอลกอฮอล, สารสทฉดเขาไป, เลอดจากการถายเลอด
การแกไข :
ปรบระดบความลกของการสลบใหเหมาะสม
ถามสภาพขาดนากใหสารนาบาบด เชน Acetar, Lactate Ringer’s solution,
NSS
ลดขนาดยาสลบ
รกษาโดยใหยากลม inotropic agents เชน dopamine, dobutamine,
ephedrine โดยใช dopamine หรอ dobutamine 40-200 mg ใน
5%D5W หรอ NSS 250-500 ml เขาทางหลอดเลอดดา อตราเรว 2.5-20
μg/kg/นาท
ภาวะความดนโลหตสง (Hypertension): คา systolic pressure > 180 mmHg,
Mean > 110 mmHg และ diastolic pressure > 140 mmHg
A n e s p r a c t i c e ห น า | 12
ระดบความลกของการสลบไมเพยงพอ
ม catecholamines สงในรางกาย : adrenaline
ม CO2 สง (hypercapnia)
มออกซเจนในเลอดตา (hypoxemia)
โรคไต, hyperthyroidism หรอมความดนในสมองเพมขน
การแกไข :
ปรบระดบความลกของการสลบใหเหมาะสม
ลดการใชตาทมฤทธกระตนระบบหมนเวยนโลหต เชน adrenaline
ถาม CO2 สง, ออกซเจนในเลอดตา จะใหออกซเจน
Hemorrhage: สงเกต suction bottle, lap spongs, towel ฯลฯ เพอประเมน
ปรมาณของเลอดทเสยไป
การแกไข :
ทาการหามเลอดใหเรวทสด
ในกรณทสตวมความแขงแรง แตเสยเลอดในระหวางการผาตด ถาเสยเลอด
นอยกวา 20-30 % ของปรมาณเลอดทงหมด (blood volume ของสนข =
100 ml/kg, แมว = 60 ml/kg) จะให
Crystalloid 3 เทาของปรมาณเลอดทเสย
ถาใช colloid ใหชดเชยในปรมาณทเทากบปรมาณเลอดทเสยไป
Tachypnea/ hyperventilation
ระดบความลกของการสลบไมเพยงพอ
ม CO2 สง (hypercapnia)
มออกซเจนในเลอดตา (hypoxemia)
สภาวะความดนเลอดตา (hypotension)
มอณหภมรางกายสง เชน มไข
Airway disease, pulmonary interstitial disease, ความผดปกตของผนงชองอก
หรอกระบงลม
ระบบทางเดนหายใจ (Respiratory system)
A n e s p r a c t i c e ห น า | 13
การจดวางตวสตวในระหวางผาตด
การแกไข :
หาสาเหตและแกไข
ปรบระดบความลกของการวางยาสลบใหเหมาะสม
ทาการชวยหรอควบคมการหายใจ เชน บบ ambu bag ชวยหายใจ
Bradypnea/hypoventilation
ระดบการวางสลบทลกมาก
ยาสลบสวนใหญ, ยาทใชรวมในการวางยาสลบบางชนด เชน morphine หรอ
xylazine ทาใหสตวหายใจนอยและชากวาปกต
ภายหลงสภาวะ hyperventilation
โรคทมวการในสมอง
ประสทธภาพการหายใจลดลงจาก
ความอวน, มความดนในชองทองมาก
ทางเดนหายใจตบแคบหรออดตน
การใชยาคลายกลามเนอ
การแกไข :
หาสาเหตและแกไข
ปรบระดบความลกของการวางยาสลบใหเหมาะสม
ทาการชวยหรอควบคมการหายใจ เชน บบ ambu bag ชวยหายใจ
Apnea
ระดบการวางสลบทลกมาก
มออกซเจนในเลอดตา (hypoxemia)
สภาวะความดนเลอดตา (hypotension)
กระบวนการหายใจลาบาก เชน
สตวทอวนมากๆ
ทางเดนหายใจตบแคบ หรออดตยบางสวน
การใชยาคลายกลามเนอ
Pneumothorax, diaphragmatic hernia
A n e s p r a c t i c e ห น า | 14
การแกไข :
พยายามควบคมทางเดนหายใจใหได เชน รบสอดทอชวยหายใจ
ทาการชวยหายใจดวยการใหออกซเจนเขมขนสง
ปรบระดบความลกของการวางยาสลบใหเหมาะสม
Airway obstruction: เกดการอดตนของทางเดนหายใจ มกจะแสดงอาการ
paradoxical breathing
ทอหลอดลมเกดการพบงอ ตบแคบ
การพน bandage บรเวณคอหรอศรษะทแนนมากเกนไป
การสาลกสงแปลกปลอม
โรคของทรวงอก เชน ผนงทรวงอกมลม ของเหลว เนองอก และกระบงลมเลอนหรอ
ผนงทรวงอกยบเนองจากกระดกซโครงหก เปนตน ทาใหปอดและหลอดเลอดใหญ
ขยายไดไมเตมท
การแกไข :
พยายามยดคอสตวใหตรงและอาปากสตว
ทาการสอดทอชวยหายใจ
ถาจาเปนตองรบทา tracheostomy
พยายามหาสาเหตและแกไข
A n e s p r a c t i c e ห น า | 15
กรณมความผดปกตของระบบอนทมความรนแรงกวารวมดวย ควรทาการแกไขระบบนนกอน เชน
ระบบไหลเวยนโลหตและระบบทางเดนหายใจ
Hypovolumic shock
การบาดเจบบรเวณหวใจหรอปอด
การบาดเจบภายในชองทอง
Hemorrhage จากกระดกทหก ทมอวยวะภายใน
การบาดเจบของระบบทางเดนปสสาวะจากกระดกเชงกรานหก
ความผดปกตของระบบประสาท
ปลายกระดกหกตดเฉอนเสนประสาทบรเวณใกลๆ
การเสยเลอด จะตองทาการหามเลอด แตในกรณทเกด hypovolumic shock ควรใหสาร
นาโดยในสนขจะใหในอตรา 90 ml/kg/hr ในชวโมงแรก และ 45 ml/kg/hr ในชวโมงถดไป
สวนในแมวจะใหในอตรา 45 ml/kg/hr ในชวโมงแรก และ 22.5 ml/kg/hr ในชวโมงถดไป
ถาเปน severe shock ควรให colloid หรอ hypertonic solutions และแกไขภาวะสมดล
กรดเบสทผดปกต
Dehydration ควรใหสารนาโดยคดจาก
เมอ Deficit loss = body weight x %dehydration x 10
Maintenance need = 40-60 ml/kg/day
Continuing loss = ปรมาณ vomiting หรอ diarrhea (หนวย ml/day)
และแกไขภาวะสมดลกรดเบสทผดปกต
Total fluid/day = deficit loss + maintenance need + continuing
loss
การแกไข
การรกษาสตวปวยในภาวะฉกเฉน
A n e s p r a c t i c e ห น า | 16
การหยดหายใจ ให clear airway แลวกระตนการหายใจ
Monitor คาตางๆ ของรางกาย ใหเลอดทดแทนกรณทคาเมดเลอดแดงอดแนนนอยกวา
20 % ให plasma protein ทดแทนกรณ plasma protein ลดลงตากวา 3.5 g/100cc
นอกจากนควรทา urinalysis รวมดวย
สารนา isotonic crystalloid solutions
o ชวโมงแรก 10-20 ml/kg/hr
o ชงโมงตอๆไป 5-10 ml/kg/hr
สารนา hypertonic saline 4-6 ml/kg อตราเรว < 100 ml/hr
สารนา colloids 10-20 ml/kg/day อตราเรว 5-20 ml/kg/hr
ใหเมอมคา Hemoglobin < 7 g/dl หรอ Hematocrit < 20%
ขนาดการให (อตราเรว 5-10 ml/kg/hr)
o สนข : 10-40 ml/kg
o แมว : 5-20 ml/kg
การใหเลอดในสตว
เลก
การใหสารนาในสตวเลก
A n e s p r a c t i c e ห น า | 17
คอการแกไขสภาวะ Cardiopulmonary arrest (CPA) (CPA คอภาวะทเกด ventilation
failure หรอ circulation failure)
Hypoxia
Acid-base, fluid, electrolyte imbalance
ANS imbalance เชน การกระตน parasympathetic มากกวาปกตจากการวางยาสลบ
มากเกนไป ทาใหกดการทางานของหวใจและการหายใจ
การใหยาเกนขนาด
โรคหวใจ หรอ arrhythmias
Trauma
Agonal gasping (อาปากพะงาบ เหยยดแขนขา เงยคอหายใจ)
Cyanotic, grey or pale mucous membrane
มานตาขยาย
ชพจรออน คลาไมเจอ
เลอดสคลาลงเรอยๆ
ไมมเลอดออกบรเวณทผาตด
อาการแสดง (Clinical Sign)
ปจจยโนมนา
Cardiopulmonary Cerebral Resuscitation (CPCR)
A n e s p r a c t i c e ห น า | 18
การทา CPCR ประกอบดวย 3 ขนตอน
Immediate basic support คอ การทา basic life support โดยคานงถง
o A = airway
Clear airway โดยตรวจภายในชองปาก และขจดสงอดกนทางเดน
หายใจออก
สอด endotracheal tube
ผายปอด 2 ครงแรงๆ
o B = breathing
อดดวย 100% O2 (positive pressure ventilation with 100% O2)
จมบรเวณจดกงกลาง/รอยตอระหวางจมกและรมฝปากบน โดยปกลก
1 cm และบดเขมซายขวา
ผายปอดโดยการนวดหวใจสลบกบบบ ambu bag เปน 5:1 หรอ 15:2
o C = circulation แบงเปน 2 ประเภท
ปกถภนวดหวใจผานผนงชองอก โดยอตราการนวดหวใจจะเทากบอตรา
การเตาของหวใจ คอ 80-120 ครง/นาท
เปดชองอกแลวใชมอบบหวใจโดยตรง โดยเมอนวดหวใจแลวหวใจยงไม
เตนภายใน 5 นาทหรอหวใจเตนแลวแตยงเตนเองไมได ภายใน 10 นาท
ใหเปดชองอก
Advance cardiac life support
o Fluid
Crystalloid 10-40 ml/kg IV สาหรบสนข และ 10-20 ml/kg IV สาหรบ
แมว
Hypertonic saline solution เชน 7.5% saline ขนาด 6ml/kg หรอ 20-25%
mannitol ขนาด 5-10 ml/kg IV
Colloidal solution เชน 6% dextran 70 หรอ 6% hetastarch ขนาด 10
ml/kg
การรกษา
A n e s p r a c t i c e ห น า | 19
o Sympathomimetics
Epinephrine (adrenaline) 0.01-0.02 mg/kg หรอ 0.1-0.2 mg/kg IV
ทาง cephalic vein หรอ jugular vein (กรณหวใจหยดเตน)
o Anticholinergic
Atropine 0.02-0.04 mg/kg IV (กรณหวใจเตนชา)
o Sodium bicarbonate 0.5 mEq/kg/5 min โดย drip เขาหลอดเลอดรวมกบ
fluid 5-10 นาทหลงเกด failure
o Antiarrhythmics
Lidocaine 1-3 mg/kg IV ใชแกไขสภาวะ ventricular arrhythmia
o Inotropes
dopamine หรอ dobutamine 40-200 mg ใน 5%D5W หรอ NSS 250-
500 ml เขาทางหลอดเลอดดา อตราเรว 2.5-20 μg/kg/นาท
** หลกเลยงการใช glucose ยกเวนกรณทเกด hypoglycemia เทานนจงจะใหได
Recommendation for postresuscitative care
o ให O2 เพยงพอ
o ผายปอด
o ใหสารนาอยางเพยวพอเพอใหเกด perfusion ไปทปอด
o สงเกต tissue perfusion โดยการด CRT, วดความแรงของชพจร และวดการ
สรางปสสาวะ
o พยายามทาใหเกด reperfusion กลบมาทสมองใหเรวทสด (เนองจากสมองจะขาด
O2 เมอเกด CPA นานเกน 10 วนาท) และจดสภาพแวดลอมของการทางานของ
ระบบประสาทใหดโดยการจดการกบ electrolyte, free radical และ leukocyte
เชน การให mannitol เพอจดการกบ free radical ทาใหลดอาการสมองบวม
A n e s p r a c t i c e ห น า | 20
1. งดนา,งดอาหารกอนผาตด
a. งดอาหาร&นม 6 ชม.
b. งดนา 2 ชม.
c. โรคไตไมงดนา
2. ประเมนสภาพสตวปวย
a. % dehydrate
b. HR & Rhthm
c. Pulse
d. CRT (>2 sec = dehydrate)
e. RR & Pattern
f. mm color
3. Premedication ใหกอน Induction 15-20 นาท (IM)
2-3 นาท (IV)
‘Atropine’
Dose IV 0.02 mg/kg
IM/SC 0.04 mg/kg
ฤทธ 1.เพม HR (ใชแกภาวะ HR ถกกดจาก Opioids & α-2 adenoreceptor
agonist)
2.ขยายหลอดลม
3.ลดนาลาย(ใชแกฤทธนาลายมากจาก Ketamine)
4.ลดคลนไส,อาเจยน
Anesthetic practice
Anticholinergic drug
A n e s p r a c t i c e ห น า | 21
5.ลด GI movement
6.รมานตาขยาย
7.อาจทาใหฟนจากยาสลบกลม Thiobarbiturate ชากวาปกต
8.ขดขวางการทางานของตอมเหงอ อณหภมรางกาย
ผลขางเคยง 1.ตอนเรมให HR จะ
2.Sinus tachycardia
3.ผาน BBB,รก
หามใชใน 1.Heart failure
2.กรณ HR หมา >140 bpm
แมว >160 bpm
3.Premature ventricular contraction/Ventricle ไวตอการถกกระตน
4.m.หวใจมเลอดเลยงไมพอ
5.Glaucoma
‘Glycopylorate’
-Safe กวา Atropine
-หามผสมรวมกบยาอน
Dose IV 0.005 mg/kg
IM/SC 0.01 mg/kg
ฤทธ 1.เพม HR ไดดกวา Atropine,โอกาสเกดหวใจเตนเรวผดปกตนอยกวาดวย
2.ลดนาลายไดมากกวา Atropine 5 เทา
3.ลด GI movement,ปองกนการขยอน
4.ไมผานรก
5.ผาน BBB ยากกวา Atropine ไมมฤทธกระตน CNS
ใช Glycopylorate แทน}
A n e s p r a c t i c e ห น า | 22
‘Acepromazine’
Dose IV /IM/SC 0.03 – 0.05 mg/kg (แมวไดถง 0.1 mg/kg)
หามใหเกน 3 mg/ตว
ฤทธ 1.คลายกงวล
2.ทาให m.คลาย,ลดการเคลอนไหว
3.ลด dose ยาสลบ
4.ลดอวก
5.ลดหวใจเตนผดจงหวะ
ขอควรระวง 1.ทาให BP(Hypotension)
แกไขโดยให Ephedrine/Methoxamine/Norepinephrine/
Phenylephrine หามให Epinephrine
2.หามใชในกรณ Shock
BP ตา
Anemia
โรคตบ/โรคหวใจ
3.ยาจะมฤทธนานในสตวทเปนโรคตบ
4.ทาให Treshold ในการชกชกงายขน
5.ควรใช Low dose แลวใชคกบยาอน เชน Morphine เพราะถาใช
Dose สงจะทาใหสลบนานขน โดยไมไดทาใหสลบลกขน
6.หามใหยากลมนกอนทา Epidural หรอ Spinal anesthesia
เพราะอาจทาให BP มาก
7.ระวง T รางกาย
8.ผานรก
9.Blood glucose
Phenothiazine
A n e s p r a c t i c e ห น า | 23
10.Hct,Blood protein,Plateletและทางานผดปกต
11.ปสสาวะ
12.มฤทธตาน Histamine
-หามใชกบสตวทเปนโรคภมแพ
-เหมาะกบผาเนองอก mast cell tumor
13.เสรมฤทธ OP และ Procaine HCl
‘Xylazine’
Dose IV 0.03-0.2 mg/kg
IM 1-3 mg/kg
Antidote คอ Yohimbine
ฤทธ 1.ลดความกระวนกระวาย,ทาใหซม
2.ทาใหกลามเนอหยอน
3.ระงบชก
4.ตาน sympathetic
5.BP
6.RR แตปรมาตรการหายใจตอครง
7.ลดปวด
8.ปสสาวะ
ขอควรระวง 1.HRCO หวใจเตนผดปกต(1 หรอ 2 AV block,severe
bradycardia,Sinus arrhythmia,Ventricular fibrillation)
เพราะฉะนนอยาใชกบสตว weak,โรคหวใจ,โรคตบ,โรคทางเดน
หายใจ
2.หมา&แมวจะอวกตอนเรมใหยา
α -2 agonist
A n e s p r a c t i c e ห น า | 24
3.ถา HR ใหใช Antagonist(Yohimbine)อยาใช Atropine
4.GI activity
5.Hyperglycemia
6.Plasma glucose(esp.แมว) ควรเลยงในรายเบาหวาน
7.ใชกบ Ketamine อาจ Apnea
8.การเพมขนาดยาจะทาใหซมนานขน แตไมไดทาใหซมมากขน
9.ระวง T รางกาย
‘Diazepam’
Dose IV 0.2-0.6 mg/kg
IM 0.4 mg/kg
‘Midazolam’
Dose IV 0.1-0.2 mg/kg
IM 0.2-0.3 mg/kg
Antidote คอ Flumazenil
ฤทธ 1.ไมซม แตสงบลง แตอาจทาใหตนเตนได
2.ไมระงบปวด แตเสรมฤทธ Opioids&Barbiturate จงชวยลด dose ได
3.ทาใหกลามเนอหยอน
4.ระงบชก
5.กระตนความอยากอาหาร esp. แมว
6.ลดการหลง Catecholamine กนหวใจเตนผดปกต เหมาะกบการใช
กบพวกทมปญหาหวใจขาดเลอด,GDV
7.ไมมผลตอตบ,ไตSafe กบสตวชรา&สตวทมความเสยงสง
ขอควรระวง 1.ยาไมละลายนา หามผสมกบยาอนนอกจาก Ketamine ใน
Syringe เดยวกน
2.ถา IV ควรใหชาๆ ปองกน Venous thrombosis & HR
3.ยาถกทาลายชาในสตวอายนอยและสตวโรคตบ
Benzodiazepines
A n e s p r a c t i c e ห น า | 25
‘Fentanyl’ [ ] 50
-*first choice สาหรบสตวโรคไต*
-มฤทธ 20 นาทใหตอนตองการระงบปวดเรวๆ IV เลย
-ม potent สงสด มฤทธเปน 50-300 เทาของ Morphine
Dose หมา IV 0.04-0.08 mg/kg
แมว IV 0.02-0.04 mg/kg
Ortho IV 0.06-0.08 mg/kg
Soft tiss. IV 0.04 mg/kg
CRI 2-6 /kg/hr
‘Morphine’ [ ] 10
-ฤทธ 4 ชวโมงใหตอนกลบบาน
-หามใชกบรายท BUN สง
Dose หมา IM/SC 0.2-0.6 mg/kg
ทวไปใช IM/SC 0.3 mg/kg
Ortho/เจบมาก IM/SC 0.5-0.6 mg/kg
แมว IM/SC 0.1-0.2 mg/kg
*แมว&มา หามให > 0.2 mg/kg เดดขาด*
Epidural 0.1 mg/kg
CRI 0.1-0.3 mg/kg/hr
Opioids
A n e s p r a c t i c e ห น า | 26
‘Meperidine(Pethidine)’ [ ] 50 mg/ml
-ฤทธ 1 ชวโมงใหตอนกลบบาน
-มฤทธแค 1 ใน 10 ของ Morphine
-ไมคอยทาใหอาเจยน
-ใชกรณ weak
Dose IV/IM/SC 2-5 mg/kg
ฤทธ 1.ทาใหสนขซม แตแมวอาจคลมคลงได
2.ระงบปวด
ขอควรระวง 1.กดการหายใจ
2.HR
3.เพมความดน CSF หามใชในรายทมการบาดเจบทสมอง
4.กระตนการบบตวของ GI & กลามเนอหรด ทาใหอาเจยน
ทองเสย นาลายไหล จากนนจะทองผก
5.หามใชในกรณบาดเจบททอนาดและหลอดไต
6.ผานรก
‘Pentazocine’
-ฤทธ 2 ชม.
-มฤทธแค 1 ใน 3 ของ Morphine
Dose IV/IM/SC 2 mg/ml
Partial opioids agonist
A n e s p r a c t i c e ห น า | 27
4. Induction
‘Propofol’ [ ] 10 mg/ml
-ถาเปดยา > 24 ชม.ม Endotoxin จาก Bact.สนขเกด Septic shock
-ให 1/3 เรวๆ แลวคอยๆให 2/3 ทเหลอชาๆ Coz. ถาให Bolusapnea
-ให True effect = พอสอดทอพอ (Phase 3 plane 2 )
-ออกฤทธเรว(เปนวนาท) แตสน (5-10 นาท กฟน)
-ผลขางเคยงนอย
-ยาสลายตวหลายทไมคอยสะสม
-ชอบอยในไขมน>สมองสตวจะรสกตวกอนแมจะยงกาจดยาไมหมด
Dose หลง Xylazine 1 mg/kg ให IV 1-2 mg/kg
หลง Acepromazine 0.025 mg/kg ให IV 2-3 mg/kg
หลง Diazepam/Midazolam ให IV 3-5 mg/kg
ถาไมให Premed ให IV 4-6 mg/kg
ฤทธ เปนยานอนหลบและระงบปวดไดเลกนอย
ขอควรระวง 1.BP
2.กดการหายใจมาก อาจทาให Apnea ไดถา bolus เรว
3.HR
4.หามใชกรณ Bacterimia เพราะยาเปนอาหารของเชอได
5.ผานรก แตผลขางเคยงตอลกนอย
‘Thiopental’
-ปจจบนไมคอยใชเพราะผลขางเคยงมาก
Dose หลง Acepromazine 0.03-0.05 mg/kg IM IV 7-8 mg/kg
ถาไมม premed IV 8-20 mg/kg
A n e s p r a c t i c e ห น า | 28
ฤทธ 1.ทาใหสลบได 10-20 นาท
2.ระงบปวดนอย
ขอควรระวง 1.หวใจเตนผดปกต,กดการทางานของหวใจ บบตว,BP
2.กดการหายใจมาก,GI
3.Acidosis
4.Sight hound มไขมนนอยThiopental อนตรายตอพนธนมาก
5.ความปลอดภยตา
6.ผานรก กดการหายใจลก
7.ถาสตวม BUN สงจะเสรมฤทธของยา ตองลด Dose
8.Blood glucose/Lactic acid/amino acid
9.ลด Glycogen ในตบ ถาให Dose สงตบพง
10.ลดการขบปสสาวะ
‘Ketamine’ [ ] 50 mg/ml
Dose ถาใชกบ Acepromazine 0.2 mg/kg
หรอ Xylazine 0.7-1 mg/kg IM ใช 10 mg/kg
ถาใชกบ DiazepamหรอMidazolam 0.2 mg/kg IV ใช 5.5 mg/kg
ฤทธ 1. สลบ
2. ระงบปวดไดดแตหมดฤทธเรว
3. HRBPCO(กระตน Sym)
ขอควรระวง 1.กด/กระตนสมอง ชกไดในหมา&มา (ใช Benzodiazepineแก)
2.กด resp เลกนอย
3.เพมความดนในลกตา ระวงในรายบาดเจบท Cornea
4.นาลาย ยงม reflex ตา,กลน
5.ความดนในสมอง หามใชในรายทมการบาดเจบทางสมอง
A n e s p r a c t i c e ห น า | 29
6.ผานรก
‘Tiletamine(เกรง)/Zolazepam(คลาย)’ [ ] 100 หรอ 50 mg/ml
Dose หมา IV/IM 2-8 mg/kg
แมว IV/IM 7 mg/kg
แตถาใชคกบ Propofol 1 mg/kg 5 mg/kg
ฤทธ 1. สลบ
2. ระงบปวด
3. HRBPCO(กระตน Sym)
ขอควรระวง 1.ยงม reflex ตา,กลน
2.นาลาย ใช Atropine แก
3.T
4.แมวอาจเปนบาจากฤทธ Tiletamine หลงฤทธ Zolazepam
หมด แกไขโดยให Diazepam ไป
*Ketamine & Zoletil หามใชกบโรคตบ,โรคไต,โรคตา esp. Cornea coz. ม eye reflex*
‘Etomidate’ [ ] 10 mg/ml
-เหมาะถาเปนโรคหวใจ ใชแทน Propofol
-สนม เกน 24 ชม.ตองทง
-ออกฤทธเรว,ไมสะสม
-ความปลอดภยกวาง
Dose IV 0.5-2 mg/kg
Mask induction
-ใชกรณ weak,สอดทอไดแบบไมตองวางยา
A n e s p r a c t i c e ห น า | 30
-ให 100% O2 3-5 L กอนเพม Halothane หรอ Isoflurane เปน 0.5% ทก
30 วนาท จนถง 3-4%
5.Maintenance
-ตองสอด Endotracheal tube เสมอ คลา trachea ด size กอน
-ถาทางเดนหายใจแคบ เชน ลกแมวตวเลกๆ ไมตองสอด tube coz. กนท
-Endotracheal tube
หนาท
1.กนอาหารจากการอวกตดทางเดนหายใจ
2.ทาใหทางเดนหายใจโลง
ขนาด
ถาเลกไป leak
ถาใหญไป กด Cardiovascular system
ให Dexamethasone 0.5 mg/kg ถาคดวาบวม,อกเสบ
สอดอยาใหลกเกน shoulder ไมงนจะเขาปอดขางเดยว ไมสลบ
-Injectable anesthetics ให 10-50% ของ Dose Induction
เชน Propofol มฤทธ 15 นาท, Ketamine 30 นาท
-Inhalation anesthetics 1-2% Halothane ปจจบนไมใช coz. มผลตอตบและหวใจ
(Fibrillation,arrhythmia) ใช 1.5-3% Isoflurane แทน
-ใหนอยทสดพอท surgeon จะทางานได
-อาจเพมเปน 3-4% ตอนจะฟน(เพมเรวๆ) พอสลบแลวกลดลง
-O2 flowrate หมาตองการ O2 4-6 ml/kg/min
-บบ ambu bag ทก 5 นาท พอใหชองอกพอง (<20 mmHg)
A n e s p r a c t i c e ห น า | 31
‘Non-rebreathing system(Bain)’
ใชกบหมา < 7 kg,แมว
O2 flow rate 200 ml/kg/min(เปดอยางนอย 1.5 L)
ตองใช O2 flow rate สงเพอไล CO2 ออกทปากทาง
‘Semiclosed rebreathing system’ F-circuit & circle
ใชกบหมา > 7 kg
O2 flow rate 22-44 ml/kg/min (อยางนอย 1 L)
จรงๆนยม 60 ml/kg/min เผอรว
มแรงตานทานสง ไมเหมาะกบสนขเลก
-Fluid
ใช Isotonic crystalloid solution
ให Crystalloid 3 ml : เลอดทเสยไป 1 ml
-Rate 10 ml/kg/hr = 3 หยด/kg/นาท =
นาหนก (หว 20 หยด/ml) พอชวโมงท 2
ลด rate ลงครงนง
-Shock rate หมา 90 ml/kg/hr
แมว 44 ml/kg/hr
-ถา Dehydrate/BP 20-30 ml/kg/hr
-ถา Protein ตา,anemia ให colloid
-ถาจะตองใหเลอด ใหใช Fluid เปน NSS
‘Circle’
‘F-circuit’
A n e s p r a c t i c e ห น า | 32
‘Monitoring anesthesia’
1.ไมม/ม Palpebral reflex นดหนอย
2.ไมม Pedal reflex
3.Cornea จมใตเปลอกตาลาง
4.ขากรรไกรผอน
5.Pink mm.
6.RR หมา : 8-43 bpm
แมว : 8-52 bpm
Critical < 8 bpm
7.HR หมา : 86-166 bpm
แมว : 112-198 bpm
Critical < 60 bpm
8.Mean BP 80-120 mmHg
Critical < 60 mmHg
9.Systolic BP 100-120 mmHg
Critical < 80 mmHg
10.ทาใหรางกายอบอน coz. ถา T metabolism ยา Overdose
-ถา BP เพม rate นาเกลอให colloidให Dopamine ใน D5W
ให Adrenaline
-กาลงจะฟน
ถาใช NO2 : ตองให O2 5-10 นาทกอนเอาทอออก ปองกน Diffusion hypoxia
ถาใช Halothane & Isoflurane : รอให surgeon เยบ Skin ถงปด Gasเปด
แต O2 พอทาทกอยางเสรจก Flush gas ทง เปด 100% O2 เปน 4-6 L
เอาลมออกจาก Cuff พอเคยวทอแลวถงดงออก
}ยกเวน Ketamine
สรป RR >8 ครง/นาท
HR >60 bpm
MAP >60 mmHg
SBP >80 mmHg
A n e s p r a c t i c e ห น า | 33
ทาใหรางกายอบอน
ตวอยางการวางยา
1.ปกกง 5 ป 7.5 kg ทา Salivary mucocele
Acepromazine 0.03 mg/kg
= 0.22 cc
Morphine 0.5 mgkg
= 0.36 cc
Propofol 3 mg/kg
= 2.19 cc
ให ABO เปน Marbocyl นาหนก
= 0.7 cc
Metronidazole นาหนก
= 7 cc
2.หมาไทย 20.55 kg
Midazolam 0.2 mg/kg
= 0.82 cc
Morphine 0.5 mg/kg
= 1.02 cc
Propofol 4 mg/kg
= 8.22 cc
ให ABO เปน Cefa นาหนก
= 2 cc
3.รอตไวเลอร มประวตเคยชก 37.8 kg
Acepromazine 0.03 mg/kg
= 1.134 cc
Morphine 0.3 mg/kg
= 1.134 cc
Propofol 3 mg/kg
= 11.34 cc
} รวมเขม IM
} รวมเขม IM
} รวมเขม IM
A n e s p r a c t i c e ห น า | 34
Round
ถาให opioids dose สงกบแมว กระตนระบบประสาท เพราะฉะนนควรให dose ตาๆ
ถาใหโคเคนนกหงษหยก ตาย
ตวผม metabolism > ตวเมย ตวผใช dose ยา > ตวเมย
สตวตวเลกม metabolism > ตวใหญ สตวตวเลกใช dose ยา > ตวใหญ
สตวยงเดกม enz. > สตวยงเดกใช dose ยา > สตวแก
Ketamine เปนยา induction ทชวยระงบปวดได แตทาใหกลามเนอเกรง,เชค reflex ตายาก
RR CO2 ขาดตวกระตน ทาให Bradycardia ได
BP รางกายจะกระตนใหหวใจบบตว HR ไม
Rate นาเกลอขณะผาตด = 10 ml/kg/hr =
น น ตว (หนวยเปน วนาท/หยด)
ชวโมงตอไป = ชวโมงแรก
เสยงแรกทไดยนจาก Doppler คอ เสยง Systolic
Oscillometer
ใชหลกการจบความสนขณะเกด systolic p.
จดทไมไดสน(ไมไดยนเสยง) คอ diastolic
Cuff ขนาด 40% ของเสนรอบวงบรเวณทจะวด
ถารด cuff แนน อานคา BP ได กวาความเปนจรง
ถาขนาด cuff กวางไป อานคา BP ได กวาความเปนจรง
ถาขนาด cuff แคบไป อานคา BP ได กวาความเปนจรง
ตด cuff ตากวาระดบหวใจอานคา BP ได กวาความเปนจรง
ตด cuff สงกวาระดบหวใจอานคา BP ได กวาความเปนจรง
คม Systolic BP ให > 80 mmHg
Mean arterial blood pressure > 60 mmHg
ถาตองวางยาสตวปวย ใหเลอกใช Midazolam(แพงกวา) หรอ Diazepam
A n e s p r a c t i c e ห น า | 35
มกใช Acepromazine คกบ Morphine ใช Propofol 2-3 mg/kg
Morphine
ทวไปให 0.3 mg/kg
เจบมากให 0.5 mg/kg
แมวหามเกน 0.2 mg/kg ถาให 0.5 mg/kg อาจเปนแมวบา ใช naloxone
ถาเลอกใช Xylazine หรอ Metomidine
มนกดทง resp.,CVS,n. อาจ AV block หวใจหยดเตน
ตองมนใจวาแขงแรงจรงๆถงเลอกใช
ใช Propofol 2 mg/kg พอ
ปจจยความเขมขนของยาในลมหายใจเขา ม 3 effects
1. Concentration effect
a. เพมความเขมขนของยาจาก vaporizer
b. การใช FGF สงๆ
c. ผลของ concentration effect และ second gas effect
d. ถาสามารถทาให FA /FI =1 หรอใกลเคยงไดเรวกจะนาสลบไดเรว
2. second gas effect
a. เกดเมอใช N2O รวมกบยาดมสลบชนดอน
b. N2O ทาใหความเขมขนของยาดมสลบอกชนดนน สงขน
3. Ventilation effect
a. บบถง RR Vent. Gas แพรผาน alveolar สลบ
“Diffusion Hypoxia”
หมายถงภาวะ hypoxia ทเกดขนหลงปด N2O ทงนเนองจาก N2O สามารถละลายได
ดกวา N2 ถง 34 เทา
N2O ปรมาณมากจากกระแสเลอดเขาไปในถงลมปอด ผปวยหายใจเอาอากาศปกต
เขาสปอด ทาใหความเขมขนของ O2 ในถงลมปอด
A n e s p r a c t i c e ห น า | 36
ทาให CO2 ในถงลมและในเลอดตา ซงCO2 เปนตวกระตนศนยควบคมการหายใจ
ผปวยไมหายใจ
มกเกด 5-10 นาทหลงหยดให N2O
ปองกนดวยการให 100% O2 5-10 นาททกครงทหยดให N2O
เตม Propofol ไดอก 50% ของ dose แรกทใชไป
ถาตอนสอดทอเกรงวาอาจเกด tracheitis ให Dexamethazone 1 mg/kg IV หรอ IM
ตงแตหลงสอดทอเลย
ตวทขดหนปน ดดลมจาก cuff 50 % พอ ตอนดงจะไดเอาเสมหะออกมาดวย
แมว Laryngospasm งาย ไมจาเปนตองรอฟนดกดง Endotracheal tube ออกได
นาทวมปอด
อาการ
HR
RR
Crackle lung sound
นามกไหล
วธแก
1. ลด rate นาเกลอ
2. ดม O2 ตลอด แมฟนกยงใหดมตอ
3. สวนฉ ใหยาขบนา
4. ใหความอบอน
Pulse oxymetry
วดคา Hb ทม O2 จบอย
คมให 95% ขนไปเสมอ
ถา anemia ควรคมใหได 98-100% เลย
Vascular resistant ขนอยกบ
1. ขนาดของเสนเลอด
2. ความหนด
A n e s p r a c t i c e ห น า | 37
Plasmax ทาใหเลอดขนขน หนดขน Vascular resistant และยงเพม volume ดวย
ทาให BP
Colloid ตองใหรวมกบ crystalloid เพอลดความเสยงตอการระคายเคองจนเกด phlebitis
Tramadol IM ควรใหกอนผาครงชวโมง
NSAIDS ลดการเกาะกลมกนของ platelet ทาใหเลอดแขงตวชา มกงดกอนผา 2-3 วน
ยกเวน Rimadyl (ยบยง COX2 > COX1)
หากเปด gas สงแลวยงสลบไมด อาจเกดจาก
1. สอดทอไมเขา
2. RR ตา (RR gas เขาปอดนอยไดรบยาสลบนอย)
3. Gas รว
a. ตอวงจรไมครบ
b. ทอหลด
c. Tube เลกไป
d. อด cuff ไมแนน
4. สอด tube ลกไป(ถาสอดลกมนเขาปอดขางเดยว ใหสอดถง thoracic inlet พอ)
5. คอหรอทอพบ
Brachial N. block ฉดได 5-10 cc หมาตวใหญ อาจ 12-15 cc
Epidural n. block
ใช Lidocaine หรอ Bupivacaine 1 mL/5kg
Morphine 0.1 mg/kg
ถาจะให Lidocaine + Morphine กตองรวมกนใหได 1mL/5kg
ถาหยดเรวไป ยาไปขางหนา(ไปทางหว)มากไป
ถาหมาทาหวตา ยาไปขางหนามากไป
ถาใหมากไป Block sympathetic n. ทออกจาก T5
แกโดย ให adrenaline 1 : 1000 1cc/10kg 1cc/5kg
Acetate เขา Krebs cycle ไดเลย แต Lactate ตองไปเปลยนเปน Acetate ทตบกอน
หมาโรคตบจงไมควรใช LRS
ถาทา myelogram
ถาไมไดผล
A n e s p r a c t i c e ห น า | 38
ฉดส P
จะใช diazepam เพราะชวยเพม treshold ทาใหชกยากขน
ถาใช Acepromazine จะลด threshold ชกงายขน เพราะฉะนนหามใช
ถา HR < 70 bpm ให Atropine เลย dose 0.02-0.04 mg/kg IV
Ephredine เปน sympathomimetic amine
ถาให Xylazine
ควรให Atropine กอนซก 15 นาท
ถาไมให Atropine ผลขางเคยง คอ HRBPอวก
ใช Propofol 2 mg/kg
ถาให diazepam
ใช Propofol 3-5 mg/kg
Ketamine 10 mg/kg เตมไดทละ 50% ของ dose แรก
Propofol เตมไดทละ 10% ของ dose แรก
Thiopental เตมไดทละ 10-50% ของ dose แรก
มฤทธแค 10-15 นาท เตมไปแลวครงตอไปรอ 10 นาท ถงคอยๆเตมอก
Drip Propofol เพอกดประสาททงหมด โดย Nembutal กดมากสด
Respiratory acidosis พอวางยาสลบ ให O2 เดยวกหายเอง
Metabolic acidosis ถา HCO-
3 22-26 อย(คาปกต=21) ยงผาได
ถาเปนโรคไต ใช Fentanyl ดทสด(แตฤทธแค 20 นาท)
ถาเปนโรคหวใจ,ตบ,ไต เลอก Diazepam หรอ Midazolam
สรป ถาโรคหวใจ,ตบ,ไต ใช Fentanyl + Diazepam หรอ Midazolam
Xylazine ทาให m. relax และ แกปวด ถาใช Xylazine กลด dose Morphine ได
Acepromazine,Midazolam,Diazepam จะกดประสาทสวนกลาง แกปวดทางออมได
HCO3
- need = (18-คาทอานได) X B.W. X 0.3
A n e s p r a c t i c e ห น า | 39
บางครงจะให Fentanyl ดวยการ Drip
Ketamine ระงบปวดได
Lidocaine
ถาใหมากๆ หวใจหยดเตน
ใชลด HR ทสงไป เชน HR > 300 bpm ซงอาจเกด Fibrillation
ใช Dose 1 cc/10 kg
ถาสตวซมๆ คมอย อาจให Acepromazine IV + Morphine IM ได
Nitrous oxide
ใช coz.
1.analgesia
2.ประหยด Isoflurane ทาให Side effectของIsoflurane
หามใชกรณม Gas ในรางกาย เชน Gastric dilatation,pneumothorax coz. เวลา
หายใจเอา N2Oเขาไป N2O เขา CVS เกดการแลกเปลยนระหวางเลอดกบ Gas
ในชองวาง Gas ในชองวางขยายตว ดนกะบงลม,รบกวนการเตนของหวใจ,กด
ปอด(BP),Caudal vena cavaถกกดVenous returnCardiac output
BP
ถา Gastric dilatation แลว N2Oเขาไป จะทาใหเกด
o Tissue ischemia
o Vagal reflex HR แกโดยให Atropine หรอ สอดทอ
N2O ตอง Semi-close เทานน coz. ความดนสง ตองเปด Pop of valve
เสนเลอด ชองวาง
N2 ไปเสนเลอดนอย
N2O เขาชองวางมาก
A n e s p r a c t i c e ห น า | 40
N2O มกทาใหเกด Diffusion hypoxia (O2 < 14%)
Zoletil
[ ] = 5 mg/kg
ในแมว
ถาใหกบ Propofol 1 mg/kg ใชZoletil 5 mg/kg
ถาให Zoletil อยางเดยว ใชZoletil 7 mg/kg
วางยาแมว
Ketamine 10 mg/kg + Diazepam 0.2 mg/kg หรอ Midazolam
Dopamine
เพม Renal blood flow,Brain blood flow
แตถามเลอดนอย BP
ผสมใน NSS หรอ D5W ศลยใช dose 4 g/kg
= mg ยาทใช
MAC
1. = [ ] ยาท 1 atm ในถงลมททาใหสตว 50% ไมตอบสนองตอ Pain
2. MAC = Potency = ความปลอดภย
3. Induction = 3-5 X MAC
4. Maintain = 1-2 X MAC
ปจจยทาใหสลบเรวหรอชา
1. Ventilation effect
2. Concentration effect
3. Second gas effect
D = dose ยา( g/kg/min)
V = Volume นาเกลอ(ml)
R = maintenance rate(ml/hr)
A n e s p r a c t i c e ห น า | 41
4. การสอดทอ
5. คณสมบตยาดมสลบ
6. Cardiac output
7. ระบบ และ วธใชเครอง
8. ความสมดลระหวางการระบายลมหายใจ และ ปรมาณเลอดทถงลมปอด
ความผดปกตทตองแกกอนวางยา
1. Dehydrate รนแรง
2. Anemia
TP <3.5
PCV <20
Albumin <1.5
3. สมดลกรด-ดาง/Elecrolyte ผดปกต
pH <7.2 K <2.5-3 หรอ >6
4. โพรงเยอหมปอดมอากาศ
5. Cyanotic mm.
6. Oliguria หรอ ไมมปสสาวะเลย
เครอง Ventilator ปกตตงไว < 20 cmH2O เปแรงดนทเกดจากเมอหายใจจนปอดขยายชนผนง
อกแลวจะมแรงดนออกไปเครอง Ventilator
ชวยหายใจ ใหอตราสวนหายใจเขา:ออก = 1:3 หรอ 1:2 อยาใหหายใจเขานานไปเพราะจะทาให
กดหลอดเลอดปอดvenous return
กระตนการหายใจชวงแรกอยาเพงบบถงใหกระตนลนหรอตบทซโครงถาไมหายใจ>1นาทถงบบถง
บบ ambu bag ชวงหลง ≤ 4 ครง/นาท CO2 กระตนการหายใจไดเอง
ถง
Bain = Ambu bag
Rebreathing = Rebreathing bag
ถงบบเพอชวยหายใจโดยเฉพาะ = Ambule bag
ถาเปนโรคตบหรอกลามเนอฝอลบ ควรให Acetar ดกวา LRS