60
Θανάσης Πάνου

«ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

ΘΘααννάάσσηηςς ΠΠάάννοουυ

Page 2: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»
Page 3: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

-

th

an

as

is

p

an

ou

Ο SAMURAI ΚΑΙ Ο ΣΠΑΡΤΙΑΤΗΣ

Page 4: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

«Μέτρον Άριστον

οπλοστάσιο του νου

το αναίμακτο»

Ο samurai , bushi , Taika Shirakawa,

πριν τη μάχη εστίαζε τη ματιά του στην άκρη του ιερού σπαθιού του που άγγιζε με σεβασμό τη γη.

Το σπαθί σηκωνόταν από το έδαφος με μια εισπνοή από το ένα έως το πέντε.

Με ανορθωμένο και γεμάτο οξυγόνο το στήθος, κρατώντας την αναπνοή του,

με το σπαθί ψηλά στον ουρανό και με απόλυτη ακρίβεια έκοβε τον καρπό

από τα ψηλά μέρη ενός δένδρου μετρώντας από το ένα έως το εφτά.

Πριν πέσει ο καρπός στη γη στην εκπνοή από το ένα έως το πέντε

έπρεπε να έχει εκφέρει ένα χαϊκού δυνατά.

Αυτή η μετρημένη αναπνοή, σε χρόνους πέντε ,επτά, πέντε και η δεκαεπτασύλλαβη απόδοσή της

με μια εικόνα συναισθήματος, της φύσης ή της εμπειρίας, ήταν και η μέγιστη άσκηση αυτοσυγκέντρωσης του.

Με πνευματική ηρεμία κατόπιν ριχνόταν στη μάχη πιο λυσσαλέα

και ως αδυσώπητος μαχητής έσπερνε τον τρόμο στους αντιπάλους του.

Έτσι, ο Taika Shirakawa, συνέχιζε αήττητος την μάχιμη μοναχική πορεία του .

Κάποτε όμως , σε μια μονομαχία , σε μια άλλη χρονική οπή, βρέθηκε αντίπαλος με έναν Λακεδαιμόνιο ,

τον Αρίμνηστο , αήττητο και ξακουστό πολεμιστή.

Πρώτη φορά βρήκε τόσο άξιο αντίπαλο.

Page 5: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Τα σπαθιά τους έβγαζαν σπινθήρες, φλόγες που φώτιζαν όλη τη νύχτα.

Το ξημέρωμα, τα χέρια τους αδύναμα δεν μπορούσαν πια, να κρατήσουν το βάρος των όπλων .

Εξαντλημένοι , έγειραν μπροστά τα σώματα τους και αγκαλιάστηκαν.

Έπρεπε όμως ,

όπως σοφά ανέφερε το αρχέγονο πρωτόκολλο των μαχητών, ένας να είναι ο νικητής.

Αποφάσισαν να συνεχίσουν τη μάχη με τα βραχύλογα -ολιγόλεκτα ρητά τους ,

το νοητικό απόσταγμα της προσωπικής εσωτερικής τους μάχης για την αυτογνωσία.

Θα ήταν μια δίκαια αναμέτρηση γιατί και οι δύο κάτεχαν καλά

από τους σοφούς δασκάλους τους αυτή την πνευματική άσκηση.

Γαλουχημένος ο ένας με την αυστηρότητα της μετρικής των χαϊκού

και ο άλλος με την σοφία και την βραχυλογία των δελφικών ρητών ,

ρίχτηκαν στη νέα μάχη , καθισμένοι απέναντι , κατάχαμα στη γη …

Η φύση ολάκερη , με όλα τα πλάσματά της ,

απέκτησε την πλουσιότερη ποιητική καταγραφή μέσα από τα χαϊκού του Σαμουράι

και χαρούμενη μητέρα αγκάλιασε και την σοφία του ανθρώπου με τις δελφικές επιταγές του έλληνα μαχητή.

Ήταν η τέλεια στιγμή της σπείρας της ζωής,

γιατί ήταν τεράστια έλλειψη ο άνθρωπος αποκομμένος , να μη λογίζεται ως παιδί της μάνας γης.

Page 6: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»
Page 7: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Σαμουράι :

«Ο ανασασμός

της μάνας γης ,του νου μας

αναγέννηση»

Page 8: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Σπαρτιάτης:

-Μέλανας ζωμός

τροφή μου και άνεμος

λιτός μαχητής

Page 9: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Σαμουράι :

-Σκάβω τη γη μου

με το ιερό σπαθί μου

φυτεύω νίκες

Page 10: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Και άλλα πολλά λεχθήκανε ,σε μια αλυσιδωτή σειρά το ένα μετά το άλλο,

χωρίς καμία διακοπή ώσπου γινόταν ένα το νόημα, μέσα από την αλληλοσυμπλήρωσή τους.

Σήμερα στο νησί Awaji κοντά στην πόλη Hyogo σε ένα μικρό αμόλυντο από τον σύγχρονο τεχνοκρατικό πολιτισμό χωριό,

οι κάτοικοι γνωρίζουν αυτήν την επική μονομαχία και ξέρουν πως δεν τέλειωσε ποτέ.

Τις ξάστερες τις νύχτες μάλιστα, σηκώνουν όλοι μαζί τα μάτια τους στον ουρανό,

δίπλα στον αστερισμό του Βοώτη και βλέπουν τους σπινθήρες από τα λόγια των μονομάχων

και όλοι μαζί αφουγκράζονται τους δυο πρωτόλιους πολιτισμούς ,

σε μια κοινή γλώσσα αρχέγονη να μάχονται κτίζοντας την ανθρώπινη σοφία.

Σε αυτή την αέναη μάχη , που και οι αντίθετες σκέψεις ως μονομάχοι,

ανοίγουν την εσωτερική όραση σε κάθε μοναχική πορεία…

Page 11: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Αστραπές ψυχών

Η μάχη του πνεύματος

Η αναίμακτη

Page 12: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Καμένο δάσος

ένας τυφλός για ίσκιο

ψηλαφίζοντας

Page 13: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Ο βροχοποιός

γλυκοφίλησε τη γη

γοερό κλάμα

Page 14: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

το φύλο στη γη

ασυντέλεστη πτήση

γόνιμο χώμα

Page 15: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Το πρώτο φιλί

Της αιωνιότητας

Μιμόζας ανθός

Page 16: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

βρυχηθμός πόθου

που διψάει και πίνει

σε στηθόδεσμο

Page 17: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

σχοινοβατούμε

σαν κακοί μεταφραστές

πάνω στις λέξεις

Page 18: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

βυθιζόμενος

το σχοινί του πηγαδιού

λύτρωση πνοής

Page 19: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

παροπλισμένος

στο χείλος ενός γκρεμού

ταπεινότητα

Page 20: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Αμόλυντη γη

καρποφορεί μαχητές

γόνιμο χώμα

Page 21: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

η αγκαλιά

Ένας κήπος που μέσα

Πάγοι λειώνουν

Page 22: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

ήλιος τρώει

την περηφάνια της

γόνιμης γης

Page 23: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

παλκοσένικο

της ζωής οι κομπάρσοι

μαριονέτες

Page 24: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

όποιος φυσά

της ζωής μου το κερί

δένδρο καμένο

Page 25: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Στα πρόσωπά μας

Φύτρωσαν ζιζάνια

αποξένωση

Page 26: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Καλοκαιρινή

της όρασης αίσθηση

δροσοσταλίδα

Page 27: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Την λιτανεία

ανάστασης η άνοιξη

σιγοτραγουδά

Page 28: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

χέρι σε φλοιό

τον κορμό δένδρου ξύνω

οσμή φύσης

Page 29: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

είναι ο ναύτης

αναγνώστης του αγέρα

υγρό βιβλίο

Page 30: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Πύρινη βροχή

Πόδια γυμνά μυριάδες

Ματώνει η γη

Page 31: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

ο χρόνος κυλά

αέναα στο σύμπαν

σέρνει παρελθόν

Page 32: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Του μελισσιού

Απαράμιλλη τέχνη

Δώρο κεριού

Page 33: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Ζούμε στο σύμπαν

απειροελάχιστοι

ο Μικρόκοσμος

Page 34: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

η γύρη καλεί

βουίζει το μελίσσι

ανθοφορία

Page 35: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Ερημονήσι

της ζωής οι ελπίδες

ναυαγισμένες

Page 36: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Η μελωδική

ροή του ποταμιού

γαλήνη ψυχής

Page 37: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

βρυχηθμός πόθου

που διψάει και πίνει

σε στηθόδεσμο

Page 38: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

ένα όνειρο

τέχνη της διαφυγής

στον γαλαξία

Page 39: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

η νεκροψία

αποφάνθηκε ότι

ζούσε σαν νεκρός

Page 40: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Ένας μπαμπούλας

παραμονεύει μέσα

σε μια σχέση

Page 41: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Άνθρωποι κόκκοι

μέσα από σύννεφα

αετός ορά

Page 42: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

οικογένεια

η γαλούχηση χέρι

ενός τιτάνα

Page 43: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

με νέα γέννα

χωρίς δέρμα στις λέξεις

έγινα όφις

Page 44: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Έρωτας κρυφός

στη κουρτίνα του χρόνου

αναμνήσεις

Page 45: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

το οξυγόνο

αυτή η πόλη ζητά

και η κάθε πόλη

Page 46: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

γέννα γυναίκας

ανάσα υαλουργού

κραυγάζει ζωή

Page 47: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Ένας δραπέτης

Ασυντέλεστης πτήσης

Απογείωση

Page 48: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Πάνω στην σκηνή

στης ζωής το θέατρο

Άνθρωποι μόνοι

Page 49: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Όλα στο σύμπαν

Αέναη κίνηση

ταξιδιώτες

Page 50: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Στην κάθε νύχτα

Και στο κάθε όνειρο

Δρόμος ανοίγει

Page 51: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Σε κάθε δάσος

υπάρχει ένα δένδρο

που γεννά Θεούς

Page 52: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Έγινα κύκνος

με ένα φωτεινό σου

τρυφερό βλέμμα

Page 53: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Ένα πρόσωπο

τρέχει πάνω στον χρόνο

καταγραφέας

Page 54: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Μόνιμη μάχη

της ζωής η πορεία

αυτογνωσία

Page 55: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

-HAIKU ΚΑΙ ΜΕΤΡΟΝ ΑΡΙΣΤΟΝ

Ο συγκερασμός της παλιάς Ιαπωνικής στιχουργικής φόρμας/τεχνικής με την βραχυλογία της Ελληνικής σκέψης

και την βαθιά σοφία που την διακρίνει , την φύση αλλά και τον άνθρωπο ως αναπόσπαστο τμήμα της ,

αποτελούν ένα νέο δυναμικό και πολύ ενδιαφέρον πεδίο εκφραστικού πειραματισμού …

Τα χαικου έχουν εισαχθεί και στην Ελληνική εκπαίδευση

και αποτελούν ένα σημαντικό διδακτικό εργαλείο, για να καλλιεργηθούν τα εκφραστικά μέσα του μαθητή,

να ενισχυθούν οι εποπτικές εικόνες και να αγαπήσει ο νέος τον ποιητικό λόγο ,

μέσα από την εικονοποιητική δύναμη και την γοητεία των μικρών και λιτών στίχων με την πυκνότητα των νοημάτων.

Page 56: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

χαϊκάι ή χόκκου

Οι προγονικές μορφές του χαϊκού ήταν το τάνκα (με μέτρο 31 συλλαβών

σε δύο ομάδες των 5-7-5 και 7-7) και το ρένγκα (μια αλυσίδα από τάνκα).

Αρχικά πολλοί ποιητές συνέθεταν τάνκα σε κοινωνικές συνευρέσεις

αυτοσχεδιάζοντας από κοινού.

Ο πρώτος ποιητής δημιουργούσε το χόκκου (την αρχική στροφή του τάνκα, 5-7-5),

ο δεύτερος το ματσούκου (την επόμενη στροφή, 7-7).

Αυτή η μορφή της ομαδικής ποίησης ήταν γνωστή και σαν ουάκα

(ποίηση ερωταπόκρισης). Αργότερα, σαν ένα είδος κοινωνικού παιχνιδιού,

συνέθεταν ολόκληρες αλυσίδες από τάνκα, που οδήγησε στο χακάι-ρένγκα

όπου οι στροφές ενώνονταν μεταξύ τους θεματικά.

Σήμερα ο Ματσούο Μπασό (1644–1694) θεωρείται ο πρώτος μεγάλος ποιητής χαϊκού.

Το δικό του χαϊκού του βατράχου είναι μάλλον το πιο διάσημο χαϊκού στον κόσμο.

Επίσης μεγάλοι ποιητές χαϊκού ήταν ο Γιόσα Μπουσόν(1716–1783)

και ο Κομπαγιάσι Ίσσα (1763–1827).

Ο Κομπαγιάσι Ίσσα δεν ακολουθούσε πάντα τη συμβατική φόρμα 5-7-5.

Στα έργα του, που εναντιώνονται στην αυξανόμενη εκζήτηση των χαϊκού,

διακρίνεται μια βαθιά αγάπη για τον άνθρωπο και τη ζωντανά πλάσματα

η οποία διανθίζεται συχνά με χιούμορ:

Page 57: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

Το βουνίσιο ρέμα

Άλεσε το ρύζι για μένα

Ενώ έπαιρνα εναν υπνάκο»

«Η διάδοσή του στη χώρα μας, αν κρίνουμε από τις συλλογές που εκδόθηκαν

και άλλες μορφές έκφρασης που εμφανίστηκε κατά καιρούς,

μόνο εντυπωσιακή μπορεί να χαρακτηριστεί.

Διαγωνισμοί χαϊκού, δημιουργική γραφή με ποιήματα χαϊκού

(Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης, 1ο Ενιαίο Λύκειο Δράμας κ.ά.),

εκθέσεις ζωγραφικής με πίνακες εμπνευσμένους από χαϊκού,

τραγούδια εμπνευσμένα από χαϊκού (CD «Δεκαέξι χαϊκού και άλλες ιστορίες»,

Sigmatropic) είναι μερικά παραδείγματα.

Ένα επίσης αξιοσημείωτο παράδειγμα είναι η χρήση του χαϊκού

σε μαθητές αρχαίων ελληνικών, ώστε να μάθουν να χρησιμοποιούν

την λέξη που κυριολεκτικά αντανακλά αυτό που θα ήθελαν να εκφράσουν,

σε μια εποχή που συνήθως χρησιμοποιούνται οι συγγενείς λέξεις

με αποτέλεσμα την εκφραστική αδυναμία»

Page 58: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»
Page 59: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»

«Conjectural anatomies»

Painting/drawing/digital art combined.

Imerosart : ARTWORKS- Video art : Thanasis Panou

https://www.facebook.com/artimerosthanasispanou

Page 60: «ο Samurai Και ο Σπαρτιάτης»