การศกษาการพฒนาการตรวจวเคราะหแบคทเรยโดยเครองตรวจตะกอนปสสาวะ UF รน 500i โดยเปรยบเทยบกบวธมาตรฐาน (manual culture)

กฤษฎา ศรสภาภรณ สภาพร พมพา นรศรา มงกรแกว พนารตน รตนาคม อนนตพร ฉนทผอง และ พลากร พทธรกษ

งานหองปฏบตการเทคนคการแพทย โรงพยาบาลธรรมศาสตรเฉลมพระเกยรต จงหวดปทมธาน

บทคดยอ

บทน า

ภาวะตดเชอในระบบทางเดนปสสาวะ (Urinary Tract Infection; UTI) อาจกอใหเกดอนตรายตอสภาพรางกายและเสยชวตไดหากไมไดรบการรกษาอยางทนทวงท ดงนนจงมความจ าเปนตองไดรบการตรวจวเคราะหอยางถกตอง แมนย าและรวดเรว ปจจบนเทคโนโลยการตรวจวเคราะหตะกอนปสสาวะดวยเครองตรวจวเคราะหตะกอนปสสาวะอตโนมต UF รน 500i โดยใชหลกการ fluorescent flow cytometry ในตรวจนบเมดเลอดขาว และเซลลแบคทเรย สามารถคดกรองผปวยตดเชอในระบบทางเดนปสสาวะ(UTI) จากปสสาวะ โดยใชคา cut off ของจ านวนเมดเลอดขาว และเซลลแบคทเรยเปนเกณฑในการคดกรองผปวยตดเชอในระบบทางเดนปสสาวะ ซงจากคา cut off เดมมความไวและความจ าเพาะไมเหมาะสม จดประสงคของงานวจยน คอ การพฒนาประสทธภาพการตรวจคดกรองภาวะ UTI จากปสสาวะ โดยหาคา cut off ของจ านวนเมดเลอดขาว และเซลลแบคทเรยทเหมาะสม โดยเปรยบเทยบกบวธมาตรฐาน (manual culture) จากการศกษาพบวา คา cut off ของ leukocyte count ส าหรบคดกรองภาวะ UTI คอ 94.40 cells /µl (คาความไว 73.90% (0.735-0.831) และคาความจ าเพาะ 80.06% (0.749 - 0.863)) และคา cut off ของ bacteria count ส าหรบคดกรองภาวะ UTI 6.05 x104 cells/µl (คาความไว (sensitivity) 78.30% (0.735-0.831) และ คาความจ าเพาะ 83.90% (0.791- 0.887)) ตามล าดบ และพบวาเครองสามารถคดกรอง UTI มความไว 78.30% (0.722-0.844) และ ความจ าเพาะ 66.70% (0.616-0.738) ตามล าดบ จาก ROC curve และมคา Positive Predictive Value (PPV), Negative Predictive Value (NPV) เทากบ 67.7% และ78.3% ตามล าดบ จากการศกษาสรปไดวา เครอง UF รน 500i สามารถพฒนาการคดกรองภาวะ UTI ไดด อกทงชวยลดภาระงาน และคาใชจายของทางหองปฏบตการเทคนคการแพทยได

ค าส าคญ : urinary tract infection UF500i bacteria culture urinalysis

ภาวะตดเชอในระบบทางเดนปสสาวะ (Urinary Tract Infection) กอใหเกดพยาธสภาพ ความเจบปวดและความเสยหายตอสภาพรางกายอาจถงขนเสยชวตไดหากไมไดรบการรกษาโดยเฉพาะอยางยงหากเชอกอโรคเขาไปในกระแสเลอด (septicemia) ในปจจบนมเทคโนโลยการตรวจวเคราะหตะกอนปสสาวะททนสมยมากขนมาชวยในการตรวจวเคราะหใหมประสทธภาพทดขน แมนย ามากขน เครองตรวจวเคราะหตะกอนปสสาวะ UF500i (Sysmex Kobe, Japan) มความสามารถตรวจวเคราะหตะกอนปสสาวะโดยใชหลกการ fluorescent flow cytometry ซงสามารถตรวจวดตะกอนปสสาวะชนดตางๆ ทเรยงเดยวผาน flow sheet ตรวจจบดวยล าแสงชนดตางๆ กน และวเคราะหทงชนดของเซลล และปรมาณออกมา นอกจากนยงมชองตรวจนบปรมาณแบคทเรย และสยอมเซลลแบคทเรยโดยเฉพาะอกดวย การประเมนภาวะตดเชอในระบบทางเดนปสสาวะเบองตน จ าเปนตองประเมนปรมาณเมดเลอดขาวและปรมาณแบคทเรย เพอใหสอดคลองกบ criteria ของ UTI จงตองมการพฒนาปรบเปลยนคา cut off ใหมคาความไวและความจ าเพาะมากขน ใหเหมาะสมกบงานหองปฏบตการ ดงนน ทางคณะผศกษาจงตองการศกษาการพฒนาประสทธภาพการตรวจวเคราะหแบคทเรยโดยเครองตรวจวเคราะหปสสาวะอตโนมต UF รน 500i เปรยบเทยบกบวธ reference standard หรอ วธ manual culture

วตถประสงคของการศกษา

เพอศกษาพฒนาประสทธภาพการตรวจวเคราะหแบคทเรยซงเปนสาเหตของภาวะตดเชอในระบบทางเดนปสสาวะ (urinary tract infection) โดยเครองตรวจวเคราะหปสสาวะอตโนมต UF500i เปรยบเทยบกบวธ reference standard หรอ วธ manual culture

วธการศกษา

ผลการศกษา

จากการศกษาพฒนาประสทธภาพการตรวจวเคราะหแบคทเรยในปสสาวะผปวยทงหมดจ านวน 77 ราย ชวงอายตงแต 4 ป ถง 91 ป เปนเพศชาย 26 รายและเพศหญง 51 ราย พบวา

เกบปสสาวะสงตรวจทแพทยสงสยภาวะตดเชอแบคทเรยในระบบทางเดนปสสาวะจากผปวย

รปท1 แสดง ROC curve แสดง cut-off ของ WBC count ความไว(sensitivity) และความจ าเพาะ (specificity) ของการ screening UTI ท wbc count 94.40 cells/µl., sensitivity 73.90% (0.735-0.831) และ specificity 80.60% (0.749 - 0.863) ตามล าดบ

รปท 2 แสดง ROC curve แสดง cut-off ของ bacteria count ความไว(sensitivity) และความจ าเพาะ (specificity) ของการ screening UTI ท bacteria count 6.05 x104 cells/µl., sensitivity 78.3% (0.735-0.831) และ specificity 83.90% (0.791- 0.887) ตามล าดบ

รปท 3 แสดง ROC curve ความไว(sensitivity) และความจ าเพาะ (specificity) ของการ screening UTI ดวยเครองตรวจวเคราะหปสสาวะอตโนมต UF รน 500i ทคาความไว (sensitivity) 0.783 (0.722-0.844) และ คาความจ าเพาะ 0.667 (0.616- 0.738)

Namely Infection case % UTI Characteristics

1. Escherichia coli 25 32.47 Gram(-)rod

2. Pseudomonas aeruginosa 3. Candida albicans

4 4

5.19 5.19

Gram(-)rod

4. Mixed 3 Organism 3 3.90

5. Coagulase(-)Staphylococci 3 3.90 Gram(+)cocci

6. Enterococcus spp. 2 2.60 Gram(+)cocci

7. Klebsiella pneumoniae 1 1.30 Gram(-)rod

8. Citrobacter spp. 1 1.30 Gram(-)rod

9. Grop D Strepcocci not Enterococci 1 1.30 Gram(+)cocci

10. Enterobacter cloacae 1 1.30 Gram(-)rod

11. Yeast not albicans 1 1.30

Total 46 59.74

กตตกรรมประกาศ ขอขอบคณ ทนพ.อนรกษ เชอมง และ อาจารยนภาพร เทวาวงศ ทใหค าปรกษาในงานวจยครงน และ งานหองปฏบตการเทคนคการแพทย โรงพยาบาลธรรมศาสตรเฉลมพระเกยรต จงหวดปทมธาน

จากการศกษาพบวา ทางคณะผศกษาสามารถพฒนาความไว และความจ าเพาะ ของการตรวจวเคราะหตะกอนปสสาวะโดยเครองตรวจวเคราะหตะกอนอตโนมต UF500i ไดเพมขนจากเดม ซงสามารถชวยเพมประสทธภาพการวเคราะหภาวะตดเชอในระบบทางเดนปสสาวะ (UTI; Urinary Tract Infection) ของแพทยไดเปนอยางด อกทงยงชวยลดภาระงานของผปฏบตงานทางหองปฏบตการเทคนคการแพทยไดดอกดวย ซงจากการศกษาในคร งนยงคงตองพฒนาความไวและความจ าเพาะใหมากกวานโดยการเพมจ านวนตวอยางใหมากขนและด าเนนการตอไปในอนาคต

สรปผลการศกษาและวจารณผลการทดลอง

Related references 1.Tulay koken, Orhan C. Aktepe, Mustafa Serteser, Murat Samli, Ahmet Kahraman and Nurhan Dogan. Determination of cut-off values for leucocytes and bacteria for urine flow cytometer (UF-100) in urinary tract infections. International Urology and Nephrology. 2002; 34: 175-178. 2. Rosa RD, Grosso S., Bruschetta G., Avolio M., Stano P., Modolo ML., and Camporese A. Evalution of the Sysmex UF1000i flow cytometer for ruling out bacterial urinary tract infection. Clinica Chimica Acta. 2010; 411: 1137-1142. 3. Jolkkonen S., Paattiniemi EL., Karpanoja P. and Sarkkinen H. Screening of urine samples by flow cytometry reduces the need for culture. J. Clin. Microbiol. 2010; 48(9): 3117-3121. 4. Manoni F., Fornasiero L., Ercolin M., Tinello A., Ferrian M., Hoffer P., Valverde S., and Gessoni G. Cutoff values for bacteria and leukocytes for urine flow cytometer Sysmex UF- 1000i in urinary tract infections. J. diagmicrobio. 2009; 65: 103-107.

0

5

10

15

20

25

30

35

% อบต

การณ

ของ

UTI

กราฟแสดงอบตการณภาวะตดเชอในระบบทางเดนปสสาวะจากการศกษา

Escherichia coli

Pseudomonas aeruginosa

Candida albicans

Coagulase Negative Staphylococci

Mixed 3 Organism

Enterococcus spp.

Klebsiella pneumoniae

Citrobacter spp.

Group D Streptococci not Enterococci

Enterobacter cloacae

yeast not albicans