1 · Web viewRegulisaće se status Fonda za razvoj. Donijeće se Prostorni plan Republike Crne Gore kojim će se, kao najznačajnijim strateškim dokumentom, utvrditi razvojna strategija

REPUBLIKA CRNA GORAREPUBLIKA CRNA GORAVLADA REPUBLIKE CRNE GOREVLADA REPUBLIKE CRNE GORE

EKONOMSKA POLITIKA CRNE GORE EKONOMSKA POLITIKA CRNE GORE ZA 2006. ZA 2006. GODINUGODINU

Podgorica, decembar 2005 .g.Podgorica, decembar 2005 .g.

Ekonomska politika Crne Gore za 2006. godinu

S A D R Ž A JS A D R Ž A J

UVODNE NAPOMENEUVODNE NAPOMENE 33

1. KONCEPCIJA EKONOMSKE POLITIKE ZA 2006. GODINU1. KONCEPCIJA EKONOMSKE POLITIKE ZA 2006. GODINU 441.1. Makro-ekonomski okvir za definisanje ekonomske politike 1.1. Makro-ekonomski okvir za definisanje ekonomske politike 44 1.1.1. Strateški okvir ekonomske politike1.1.1. Strateški okvir ekonomske politike 44 1.1.2. Polazne osnove ekonomske politike1.1.2. Polazne osnove ekonomske politike 44 1.1.3. Ciljevi ekonomske politike1.1.3. Ciljevi ekonomske politike 44 1.1.4. Zadaci i očekivani rezultati ekonomske politike u 2006. godini1.1.4. Zadaci i očekivani rezultati ekonomske politike u 2006. godini 55

2. MAKROEKONOMSKE POLITIKE2. MAKROEKONOMSKE POLITIKE 662.1 Monetarna politika2.1 Monetarna politika 662.2. Fiskalna politika2.2. Fiskalna politika 662.3. Prestrukturiranje, privatizacija i investicije2.3. Prestrukturiranje, privatizacija i investicije 992.4. Cijene2.4. Cijene 11112.5. Socijalna politika2.5. Socijalna politika 11112.6. Zapošljavanje2.6. Zapošljavanje 12122.7. Politika zarada i penzija2.7. Politika zarada i penzija 12122.8 Razvojna politika 2.8 Razvojna politika 1313 2.8.1 Regionalni razvoj2.8.1 Regionalni razvoj 1313 2.8.2 Razvoj preduzetništva i malih i srednjih preduzeća2.8.2 Razvoj preduzetništva i malih i srednjih preduzeća 1414 2.8.3 Kadrovska politika2.8.3 Kadrovska politika 1515 2.8.4. Razvoj informacionog društva2.8.4. Razvoj informacionog društva 15152.9. Ekonomski odnosi sa inostranstvom2.9. Ekonomski odnosi sa inostranstvom 16162.10. Evropske integracije 2.10. Evropske integracije 17172.11 Zaštita i unapredjenje životne sredine2.11 Zaštita i unapredjenje životne sredine 18182.12. Uredjenje prostora2.12. Uredjenje prostora 19192.13. Statistika2.13. Statistika 1919

3. SEKTORSKE POLITIKE3. SEKTORSKE POLITIKE 20203.1 Preradjivačka industrija, energetika i rudarstvo3.1 Preradjivačka industrija, energetika i rudarstvo 20203.2 Turizam3.2 Turizam 21213.3 Poljoprivreda, šumarstvo i vodoprivreda3.3 Poljoprivreda, šumarstvo i vodoprivreda 22223.4 Gradjevinarstvo i stambeno-komunalna oblast3.4 Gradjevinarstvo i stambeno-komunalna oblast 23233.5 Pomorska privreda i saobraćaj 3.5 Pomorska privreda i saobraćaj 24243.6. Telekomunikacije i poštanski saobraćaj3.6. Telekomunikacije i poštanski saobraćaj 27273.7 Trgovina3.7 Trgovina 2727

4 DRUŠTVENE DJELATNOSTI4 DRUŠTVENE DJELATNOSTI 2828

5. BRUTO DOMAĆI PROIZVOD5. BRUTO DOMAĆI PROIZVOD 3131

2


UVODNE NAPOMENEUVODNE NAPOMENE

Ekonomska politika za 2006. godinu je uradjena u skladu s Programom rada VladeEkonomska politika za 2006. godinu je uradjena u skladu s Programom rada Vlade za 2005. godinu.za 2005. godinu.

Dokument je u osnovi koncipiran na uputstvima i preporukama iz tzv. FormataDokument je u osnovi koncipiran na uputstvima i preporukama iz tzv. Formata dokumenta kojim se utvrdjuje pristup u postavci razvojne politike i njenoj sektorskojdokumenta kojim se utvrdjuje pristup u postavci razvojne politike i njenoj sektorskoj elaboraciji.elaboraciji.

Koncept ekonomske politike za 2006. godinu bazira se na strateškimKoncept ekonomske politike za 2006. godinu bazira se na strateškim opredjeljenjima utvrdjenim Agendom ekonomskih reformi Crne Gore 2002-2007. godine iopredjeljenjima utvrdjenim Agendom ekonomskih reformi Crne Gore 2002-2007. godine i drugim razvojnim dokumentima.drugim razvojnim dokumentima.

U izradi dokumenta imale su se u vidu i odredjene sugestije iz EkonomskogU izradi dokumenta imale su se u vidu i odredjene sugestije iz Ekonomskog memoranduma Svjetske banke, te primjedbe i predlozi za formulisanje Ekonomskememoranduma Svjetske banke, te primjedbe i predlozi za formulisanje Ekonomske politike za 2006. godinu od Privredne komore Crne Gore, Centralne banke Crne Gore,politike za 2006. godinu od Privredne komore Crne Gore, Centralne banke Crne Gore, Unije poslodavaca Crne Gore i Saveza samostalnih sindikata Crne Gore.Unije poslodavaca Crne Gore i Saveza samostalnih sindikata Crne Gore.

Ostvarena je korelacija razvojne politike i budžeta za 2006. godinu i predvidjenaOstvarena je korelacija razvojne politike i budžeta za 2006. godinu i predvidjena realizacija projekata koji će se finansirati kroz razne forme saradnje sa medjunarodnimrealizacija projekata koji će se finansirati kroz razne forme saradnje sa medjunarodnim finansijskim organizacijama i institucijama, što obezbjedjuje zasnovanost razvojne politikefinansijskim organizacijama i institucijama, što obezbjedjuje zasnovanost razvojne politike na objektivnim mogućnostima.na objektivnim mogućnostima.

U izradi Ekonomske politike ostvarena je saradnja sa resornim ministarstvima iU izradi Ekonomske politike ostvarena je saradnja sa resornim ministarstvima i državnim institucijama .državnim institucijama .

3


1. KONCEPCIJA EKONOMSKE POLITIKE ZA 2006. GODINU1. KONCEPCIJA EKONOMSKE POLITIKE ZA 2006. GODINU

1.1.1.1. Makro-ekonomski okvir za definisanje ekonomske politike Makro-ekonomski okvir za definisanje ekonomske politike

1.1.1.1.1.1. Strateški okvir ekonomske politikeStrateški okvir ekonomske politike

Koncept ekonomske politike za 2006. godinu podržava stratešku orijentaciju Crne Gore naKoncept ekonomske politike za 2006. godinu podržava stratešku orijentaciju Crne Gore na uključivanje u sistem Evropske Unije i Evro-atlanske integracije. U okviru ovih procesa treba da seuključivanje u sistem Evropske Unije i Evro-atlanske integracije. U okviru ovih procesa treba da se obezbijedi: obezbijedi:

Rast životnog standarda gradjana, uz adekvatan obrazovni i zdravstveni sistem iRast životnog standarda gradjana, uz adekvatan obrazovni i zdravstveni sistem i efikasan socijalni sistem;efikasan socijalni sistem;

Ekonomski rast, baziran na privatnom sektoru, uz smanjenje regionalnih disproporcija iEkonomski rast, baziran na privatnom sektoru, uz smanjenje regionalnih disproporcija i očuvanje životne sredine;očuvanje životne sredine;

Uskladjivanje zakona i procesa sa Evropskom Unijom i Svjetskom trgovinskomUskladjivanje zakona i procesa sa Evropskom Unijom i Svjetskom trgovinskom organizacijom;organizacijom;

Održavanje makro-ekonomske stabilnosti, uz smanjenje javne potrošnje;Održavanje makro-ekonomske stabilnosti, uz smanjenje javne potrošnje;

Sistem mjera je usmjeren na dalju profilaciju sistema u skladu sa zahtjevima i standardimaSistem mjera je usmjeren na dalju profilaciju sistema u skladu sa zahtjevima i standardima kojima se obezbjedjuje kompatibilnost sa rješenjima u okviru aktuelnih integracija i izraz jekojima se obezbjedjuje kompatibilnost sa rješenjima u okviru aktuelnih integracija i izraz je sagledavanja objektivno mogućeg progresa u 2006. godini u procesu stabilizacije i pridruživanja. sagledavanja objektivno mogućeg progresa u 2006. godini u procesu stabilizacije i pridruživanja.

1.1.2.1.1.2. Polazne osnove ekonomske politikePolazne osnove ekonomske politike

Polazište i okvir ekonomske politike za 2006. godinu je Agenda ekonomskih reformi uPolazište i okvir ekonomske politike za 2006. godinu je Agenda ekonomskih reformi u Crnoj Gori 2002-2007. godine, kojom se težište pomjera sa makro-ekonomske stabilnosti kaCrnoj Gori 2002-2007. godine, kojom se težište pomjera sa makro-ekonomske stabilnosti ka dinamiziranju ekonomije, odnosno ekonomskom rastu i razvoju. U tom pravcu je i korelacija sadinamiziranju ekonomije, odnosno ekonomskom rastu i razvoju. U tom pravcu je i korelacija sa rješenjima iz Agende upravnih reformi, Agende reformi u obrazovanju, Strategije uvodjenja ICT urješenjima iz Agende upravnih reformi, Agende reformi u obrazovanju, Strategije uvodjenja ICT u obrazovni sistem Crne Gore i Strategije razvoja i smanjenja siromaštva.obrazovni sistem Crne Gore i Strategije razvoja i smanjenja siromaštva.

Projekcija Ekonomske politike za 2006. godinu bazira se na:Projekcija Ekonomske politike za 2006. godinu bazira se na:

Ostvarenoj makro-ekonomskoj stabilnosti sa uzlaznim trendom privrednog rasta,Ostvarenoj makro-ekonomskoj stabilnosti sa uzlaznim trendom privrednog rasta, smanjenom nezaposlenošću, niskom inflacijom, smanjenim budžetskim deficitom,smanjenom nezaposlenošću, niskom inflacijom, smanjenim budžetskim deficitom, porastom budžetskih prihoda i aktivnim upravljanjem otplatom ino-dugova;porastom budžetskih prihoda i aktivnim upravljanjem otplatom ino-dugova;

Unaprijedjenom institucionalnom okviru sa rješenjima koja omogućavaju veći stepenUnaprijedjenom institucionalnom okviru sa rješenjima koja omogućavaju veći stepen ekonomskih sloboda i obezbjedjuju motivaciju za razvoj privatne preduzetničkeekonomskih sloboda i obezbjedjuju motivaciju za razvoj privatne preduzetničke inicijative i pokretanje novih investicija; inicijative i pokretanje novih investicija;

Progresu u procesu ostvarivanja članstva u Svjetskoj trgovinskoj organizaciji iProgresu u procesu ostvarivanja članstva u Svjetskoj trgovinskoj organizaciji i aktivnostima u okviru pregovora o Sporazumu o stabilizaciji i pridruživanju saaktivnostima u okviru pregovora o Sporazumu o stabilizaciji i pridruživanju sa Evropskom Unijom.Evropskom Unijom.

1.1.3.1.1.3. Ciljevi ekonomske politikeCiljevi ekonomske politike

Osnovni cilj ekonomske politike je Osnovni cilj ekonomske politike je dinamiziranje privrednog rasta.dinamiziranje privrednog rasta. Procjenjuje se da će u Procjenjuje se da će u 2006. godini bruto domaći proizvod, uz rast cijena do 3,0%, dostići nivo od 1.759 hilj.€, odnosno2006. godini bruto domaći proizvod, uz rast cijena do 3,0%, dostići nivo od 1.759 hilj.€, odnosno ostvariti realni rast od 4,5%. ostvariti realni rast od 4,5%.

Osnovni pravci aktivnosti, kao podrška razvojnom konceptu i projektovanoj dinamici,Osnovni pravci aktivnosti, kao podrška razvojnom konceptu i projektovanoj dinamici, usmjereni su na: usmjereni su na:

Dalje unapredjenje ambijenta za pokretanje i širenje privatnog biznisa, prije svega uDalje unapredjenje ambijenta za pokretanje i širenje privatnog biznisa, prije svega u okviru malih i srednjih preduzeća;okviru malih i srednjih preduzeća;

Unapredjivanje sistemskih rješenja i efektniju promociju mogućnosti za investiranje, štoUnapredjivanje sistemskih rješenja i efektniju promociju mogućnosti za investiranje, što treba da obezbijedi pokretanje novih investicionih projekata i, po tom osnovu,treba da obezbijedi pokretanje novih investicionih projekata i, po tom osnovu, značajnije aktiviranje multiplikativnog efekta. značajnije aktiviranje multiplikativnog efekta.

4


1.1.4.1.1.4. Zadaci i očekivani rezultati ekonomske politike u 2006. godiniZadaci i očekivani rezultati ekonomske politike u 2006. godini

Osnovni zadaci i očekivani rezultati ekonomske politike su:Osnovni zadaci i očekivani rezultati ekonomske politike su:

Snaženje biznisa uz novo zapošljavanje, što treba da omogući formiranje trenda rastaSnaženje biznisa uz novo zapošljavanje, što treba da omogući formiranje trenda rasta ukupne zaposlenosti;ukupne zaposlenosti;

Rast investicija za novih 180 mil.€;Rast investicija za novih 180 mil.€; Ubrzanje procesa privatizacije državnog kapitala u preduzećima i restrukturiranjeUbrzanje procesa privatizacije državnog kapitala u preduzećima i restrukturiranje

preduzeća sa razvojnom perspektivom u funkciji osposobljavanja za privatizaciju;preduzeća sa razvojnom perspektivom u funkciji osposobljavanja za privatizaciju; Jačanje konkurentnosti crnogorske ekonomije;Jačanje konkurentnosti crnogorske ekonomije; Podsticaj izvozne orijentacije privrede;Podsticaj izvozne orijentacije privrede; Eliminisanje biznis barijera;Eliminisanje biznis barijera; Dalje smanjenje upliva sive ekonomije ;Dalje smanjenje upliva sive ekonomije ; Donošenje Strategije razvoja energetike kojom će se utvrditi prioritetni pravci razvojaDonošenje Strategije razvoja energetike kojom će se utvrditi prioritetni pravci razvoja

energetskog sektora i opredjeljenja u vezi korišćenja novih i obnovljivih izvora električneenergetskog sektora i opredjeljenja u vezi korišćenja novih i obnovljivih izvora električne energije, kao i instrumenti i dinamika za njenu implementaciju; energije, kao i instrumenti i dinamika za njenu implementaciju;

Smanjenje broja nezaposlenih za oko 10.000 lica;Smanjenje broja nezaposlenih za oko 10.000 lica; Smanjenje učešća budžetskog deficita u bruto domaćem proizvodu na 1,70%;Smanjenje učešća budžetskog deficita u bruto domaćem proizvodu na 1,70%; Smanjenje deficita bilansa robe i usluga na nivo od oko 200 mil.€;Smanjenje deficita bilansa robe i usluga na nivo od oko 200 mil.€; Smanjenje učešća javne potrošnje u bruto domaćem proizvodu sa 45,95% na 44,64%;Smanjenje učešća javne potrošnje u bruto domaćem proizvodu sa 45,95% na 44,64%; Održavanje rasta inflacije do nivoa od 3,0%.Održavanje rasta inflacije do nivoa od 3,0%.

5


2. MAKROEKONOMSKE POLITIKE2. MAKROEKONOMSKE POLITIKE

2.1. Monetarna politika2.1. Monetarna politika

Osnovne aktivnosti u oblasti monetarne politike baziraće se na daljoj izgradnji stabilnog iOsnovne aktivnosti u oblasti monetarne politike baziraće se na daljoj izgradnji stabilnog i efikasnog bankarskog sistema zasnovanog na privatnom vlasništvu, stvaranju stimulativnogefikasnog bankarskog sistema zasnovanog na privatnom vlasništvu, stvaranju stimulativnog ambijenta za povećanje kreditnog potencijala i aktivnosti banaka i razvoj alternativnih izvoraambijenta za povećanje kreditnog potencijala i aktivnosti banaka i razvoj alternativnih izvora finansiranja. finansiranja.

U uslovima limitiranih monetarnih instrumenata i nemogućnosti precizne procjene gotovogU uslovima limitiranih monetarnih instrumenata i nemogućnosti precizne procjene gotovog novca u opticaju, vodiće se politika optimalnog nivoa novčane mase. Težiće se daljem smanjivanjunovca u opticaju, vodiće se politika optimalnog nivoa novčane mase. Težiće se daljem smanjivanju stope obavezne rezerve, čime bi se omogućilo povećanje kreditnog potencijala banaka i, na tojstope obavezne rezerve, čime bi se omogućilo povećanje kreditnog potencijala banaka i, na toj osnovi, jačanje podrške razvojnim programima privrede. osnovi, jačanje podrške razvojnim programima privrede.

Donijeće se novi Zakon o bankama, u cilju poboljšanja upravljanja rizicima u bankarskomDonijeće se novi Zakon o bankama, u cilju poboljšanja upravljanja rizicima u bankarskom sektoru i postepene tranzicije ka Bazelu II i CAD III.sektoru i postepene tranzicije ka Bazelu II i CAD III.

Izmjenama i dopunama Zakona o hartijama od vrijednosti omogućiće se razdvajanjeIzmjenama i dopunama Zakona o hartijama od vrijednosti omogućiće se razdvajanje nadležnosti za regulisanje tržišta novca i tržišta kapitala.nadležnosti za regulisanje tržišta novca i tržišta kapitala.

Privatizacijom Pljevaljske i Nikšićke banke završiće se transformacija u bankarskomPrivatizacijom Pljevaljske i Nikšićke banke završiće se transformacija u bankarskom sektoru, što će uticati na nastavak trenda postepenog opadanja kamatnih stopa. sektoru, što će uticati na nastavak trenda postepenog opadanja kamatnih stopa.

U cilju povećanja ukupne stabilnosti finansijskog sistema, početkom godine počeće saU cilju povećanja ukupne stabilnosti finansijskog sistema, početkom godine počeće sa radom Fond za zaštitu depozita kojim će se, u slučaju stečaja banke, deponentima obezbijeditiradom Fond za zaštitu depozita kojim će se, u slučaju stečaja banke, deponentima obezbijediti isplata garantovanog depozita do 5.000 €. isplata garantovanog depozita do 5.000 €.

Donošenjem Zakona o lizingu i, u skladu s tim, uvodjenjem finansijskog lizinga kaoDonošenjem Zakona o lizingu i, u skladu s tim, uvodjenjem finansijskog lizinga kao alternativnog izvora finansiranja, doprinijeće se bržem razvoju tržišta i povećanju konkurencije, aalternativnog izvora finansiranja, doprinijeće se bržem razvoju tržišta i povećanju konkurencije, a posredno i padu kamata.posredno i padu kamata.

S obzirom da su državni zapisi vrlo skup oblik pokrića budžetskog deficita, smanjiće seS obzirom da su državni zapisi vrlo skup oblik pokrića budžetskog deficita, smanjiće se emisija državnih zapisa, i isti koristiti samo za privremeno pokriće budžetskih rashoda. emisija državnih zapisa, i isti koristiti samo za privremeno pokriće budžetskih rashoda.

Donošenjem Zakona o osiguranju i osnivanjem nezavisnog regulatornog tijela koje će seDonošenjem Zakona o osiguranju i osnivanjem nezavisnog regulatornog tijela koje će se baviti kontrolom rada osiguravajućih društava, upotpuniće se institucionalni okvir u oblastibaviti kontrolom rada osiguravajućih društava, upotpuniće se institucionalni okvir u oblasti osiguranja. osiguranja.

Nastaviće se saradnja sa medjunarodnim finansijskim institucijama (MedjunarodniNastaviće se saradnja sa medjunarodnim finansijskim institucijama (Medjunarodni monetarni fond, Svjetska banka, Evropska banka za obnovu i razvoj, Evropska investicionamonetarni fond, Svjetska banka, Evropska banka za obnovu i razvoj, Evropska investiciona banka, KfW) i unaprijediti primjena medjunarodnih standarda i kriterijuma u finansijskom sistemu. banka, KfW) i unaprijediti primjena medjunarodnih standarda i kriterijuma u finansijskom sistemu.

2.2.2.2. Fiskalna politikaFiskalna politika

Fiskalna politikaFiskalna politika će se kretati u okvirima predvidjenim Agendom ekonomskih reformi, dok će se kretati u okvirima predvidjenim Agendom ekonomskih reformi, dok su ključni parametri koji je definišu uskladjeni sa okvirima i ciljevima dogovorenim sa MMF-om isu ključni parametri koji je definišu uskladjeni sa okvirima i ciljevima dogovorenim sa MMF-om i Svjetskom bankom. Svjetskom bankom.

Cilj fiskalne politikeCilj fiskalne politike je postizanje budžetske ravnoteže, uz razvijanje poreske strukture je postizanje budžetske ravnoteže, uz razvijanje poreske strukture koja treba da omogući širenje poreske osnovice i podršku snažnom razvoju privatnekoja treba da omogući širenje poreske osnovice i podršku snažnom razvoju privatne preduzetničke inicijative. preduzetničke inicijative.

Polazne osnovePolazne osnove u projektovanju budžeta kao instrumenta sprovodjenja fiskalne politike u projektovanju budžeta kao instrumenta sprovodjenja fiskalne politike su: su:

Kretanje budžetskih prihoda u prethodnom periodu;Kretanje budžetskih prihoda u prethodnom periodu; Procijenjeni rast BDP-a;Procijenjeni rast BDP-a; Rast cijena na malo;Rast cijena na malo; Procijenjeni uticaj novih propisa koji će se primjenjivati u 2006. godini.Procijenjeni uticaj novih propisa koji će se primjenjivati u 2006. godini.

Ciljevi budžetske politikeCiljevi budžetske politike usmjereni su na: usmjereni su na:

Povećanje izvornih prihoda;Povećanje izvornih prihoda;

6

Ekonomska politika Crne Gore za 2006. godinu Povećanje izdvajanja za kapitalne izdatke namijenjene finansiranju infrastrukture iPovećanje izdvajanja za kapitalne izdatke namijenjene finansiranju infrastrukture i

nabavku opreme;nabavku opreme; Smanjenje izdataka za bruto zarade i ostala primanja, kroz smanjenje obimaSmanjenje izdataka za bruto zarade i ostala primanja, kroz smanjenje obima

zaposlenosti;zaposlenosti; Smanjenje subvencija;Smanjenje subvencija; Apsolutno i relativno smanjenje budžetskog deficita.Apsolutno i relativno smanjenje budžetskog deficita.

Budžetom za 2006. godinu planirani su primici i izdaci u ukupnom iznosu od 518,9 mil.€Budžetom za 2006. godinu planirani su primici i izdaci u ukupnom iznosu od 518,9 mil.€ - u mil.€

P R I M I C IP R I M I C I 518,9518,9 učešće uučešće u BDP-uBDP-u

1. Izvorni (tekući) 1. Izvorni (tekući) 480,1480,1 27,327,3 1.1. Porezi1.1. Porezi 424,6424,6 24,124,1

Porez na dohodak fizičkih licaPorez na dohodak fizičkih lica 70,470,4 4,04,0 Porez na dobit pravnih licaPorez na dobit pravnih lica 16,016,0 0,90,9 Porez na imovinuPorez na imovinu 2,52,5 0,10,1 PDVPDV 215,1215,1 12,212,2 AkcizeAkcize 77,677,6 4,44,4 Porez na medjunarodnu trgovinuPorez na medjunarodnu trgovinu 39,739,7 2,32,3 Ostali poreziOstali porezi 3,33,3 0,20,2

1.2. Takse1.2. Takse 10,610,6 0,60,6 1.3. Naknade1.3. Naknade 10,810,8 0,60,6 1.4. Ostali prihodi1.4. Ostali prihodi 34,134,1 1,91,92. Prihodi od prodaje imovine2. Prihodi od prodaje imovine 7,07,0 0,40,43. Primici od otplate kredita i prenesena sredstva 3. Primici od otplate kredita i prenesena sredstva 21,221,2 1,21,24. Donacije i transferi4. Donacije i transferi 5,55,5 0,30,35.5. Pozajmice i kreditiPozajmice i krediti 5,15,1 0,30,3

I Z D A C II Z D A C I 518,9 518,9 učešće uučešće u

BDP-uBDP-u

1. Tekući 1. Tekući 266,2266,2 15,115,1 1.1. Bruto zarade1.1. Bruto zarade 163,3163,3 9,39,3 1.2. Ostala lična primanja1.2. Ostala lična primanja 8,38,3 0,50,5 1.3. Rashodi za materijal1.3. Rashodi za materijal 48,848,8 2,82,8 1.4. Tekuće održavanje1.4. Tekuće održavanje 19,119,1 1,11,1 1.5. Kamate 1.5. Kamate 15,515,5 0,90,9 1.6. Renta 1.6. Renta 2,62,6 0,10,1 1.7. Subvencije1.7. Subvencije 6,16,1 0,40,4 1.8. Ostali izdaci1.8. Ostali izdaci 2,52,5 0,10,12. Transferi za socijalnu zaštitu2. Transferi za socijalnu zaštitu 34,634,6 2,02,0 2.1. Socijalna zaštita2.1. Socijalna zaštita 31,631,6 1,81,8 2.2. Tehnološki viškovi2.2. Tehnološki viškovi 3,03,0 0,20,23. Transferi institucijama, pojedincima, nevladinom i javnom sektoru3. Transferi institucijama, pojedincima, nevladinom i javnom sektoru 122,2122,2 6,96,9 3.1. Javnim institucijama3.1. Javnim institucijama 24,624,6 1,41,4 3.2. Nevladinim organizacijama3.2. Nevladinim organizacijama 3,13,1 0,20,2 3.3. Pojedincima3.3. Pojedincima 10,510,5 0,60,6 3.4. Fondu PIO3.4. Fondu PIO 69,369,3 3,93,9 3.5. Fondu zdravstva3.5. Fondu zdravstva 7,17,1 0,40,4 3.6. Zavodu za zapošljavanje3.6. Zavodu za zapošljavanje 5,65,6 0,30,3 3.7. Lokalnoj samoupravi3.7. Lokalnoj samoupravi 1,81,8 0,10,1 3.8. Javnim preduzećima3.8. Javnim preduzećima 0,20,2 --4. Kapitalni izdaci4. Kapitalni izdaci 35,135,1 2,02,05. Pozajmice i krediti 5. Pozajmice i krediti 6,36,3 0,40,46. Otplata dugova6. Otplata dugova 38,538,5 2,22,2

7

Ekonomska politika Crne Gore za 2006. godinu7. Rezerve7. Rezerve 16,016,0 0,90,9

Od ukupnih primitaka, Od ukupnih primitaka, 480,1 mil.€ su izvorni (tekući) prihodi, od čega prihodi od PDV-a480,1 mil.€ su izvorni (tekući) prihodi, od čega prihodi od PDV-a iznose 215,1 mil.€, što je za oko 10% više nego u 2005. godini.iznose 215,1 mil.€, što je za oko 10% više nego u 2005. godini.

Od početka godine biće u primjeni više zakona kojima se unapredjuju postojeća rješenja izOd početka godine biće u primjeni više zakona kojima se unapredjuju postojeća rješenja iz oblasti fiskalne politike: oblasti fiskalne politike:

Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o PDV-u koji predvidja uvodjenje niže stopeZakon o izmjenama i dopunama Zakona o PDV-u koji predvidja uvodjenje niže stope PDV-a (7,0%) za turističku djelatnost;PDV-a (7,0%) za turističku djelatnost;

Zakon o carinskoj tarifi koji će doprinijeti osavremenjivanju carinskog sistema i ubrzatiZakon o carinskoj tarifi koji će doprinijeti osavremenjivanju carinskog sistema i ubrzati postupak carinjenja; postupak carinjenja;

Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o akcizama koji predvidja obračunavanje Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o akcizama koji predvidja obračunavanje akciza u momentu preuzimanja akciznih markica i plaćanje u roku od 60 dana, aakciza u momentu preuzimanja akciznih markica i plaćanje u roku od 60 dana, a

Zakon o objedinjenoj registraciji i sistemu izvještavanja o obračunu i naplati poreza iZakon o objedinjenoj registraciji i sistemu izvještavanja o obračunu i naplati poreza i doprinosa koji će obezbijediti efikasniju naplatu prihoda po osnovu poreza i doprinosadoprinosa koji će obezbijediti efikasniju naplatu prihoda po osnovu poreza i doprinosa počeće da se primjenjuje tokom godine.počeće da se primjenjuje tokom godine.

U cilju stimulisanja pokretanja i razvoja novog biznisa i novih investicija, razmotriće seU cilju stimulisanja pokretanja i razvoja novog biznisa i novih investicija, razmotriće se mogućnost smanjenja troškova poslovanja:mogućnost smanjenja troškova poslovanja:

uvodjenjem proporcionalnog oporezivanja dohotka fizičkih lica;uvodjenjem proporcionalnog oporezivanja dohotka fizičkih lica; daljim smanjenjem stope poreza na dobit pravnih lica ;daljim smanjenjem stope poreza na dobit pravnih lica ; smanjenjem poreza i doprinosa na zarade na novozaposlene ismanjenjem poreza i doprinosa na zarade na novozaposlene i smanjenjenjem poreza na dividende i kamate.smanjenjenjem poreza na dividende i kamate.

Na rashodnoj straniNa rashodnoj strani budžeta, izdaci za bruto zarade i ostala lična primanja iznose 171,6 budžeta, izdaci za bruto zarade i ostala lična primanja iznose 171,6 mil.€ (9,8 % BDP-a). Smanjeno je njihovo relativno učešće u budžetu u odnosu na prošlu godinu.mil.€ (9,8 % BDP-a). Smanjeno je njihovo relativno učešće u budžetu u odnosu na prošlu godinu.

U cilju jačanja razvojne komponente, ukupni U cilju jačanja razvojne komponente, ukupni kapitalni izdaci kapitalni izdaci su planirani u iznosu od su planirani u iznosu od 61,77 mil.€ (3,51% BDP-a). 61,77 mil.€ (3,51% BDP-a).

Kapitalni izdaci iz budžeta iznose 35,1 mil.€ i usmjereni su na:Kapitalni izdaci iz budžeta iznose 35,1 mil.€ i usmjereni su na:

-- Infrastrukturu od opšteg značaja - 7,2 mil.€ (put Podgorica-Kolašin, rekonstrukcija Infrastrukturu od opšteg značaja - 7,2 mil.€ (put Podgorica-Kolašin, rekonstrukcija graničnog prelaza Virpazar, rekonstrukcija mosta Rasovo-Bijelo Polje);graničnog prelaza Virpazar, rekonstrukcija mosta Rasovo-Bijelo Polje);-- Lokalnu infrastrukturu - 4,0 mil.€ (rekonstrukcija saobraćajnica na Cetinju, Lokalnu infrastrukturu - 4,0 mil.€ (rekonstrukcija saobraćajnica na Cetinju, Žabljaku, Bijelom Polju, Nikšiću, Kotoru, Beranama i Mojkovcu);Žabljaku, Bijelom Polju, Nikšiću, Kotoru, Beranama i Mojkovcu);-- Gradjevinske objekte - 10,1 mil.€ (izgradnja Arhitektnoskog fakulteta u Podgorici, Gradjevinske objekte - 10,1 mil.€ (izgradnja Arhitektnoskog fakulteta u Podgorici, Ekonomske škole u Podgorici, osnovnih škola u Tuzima i Budvi,Ekonomske škole u Podgorici, osnovnih škola u Tuzima i Budvi, rekonstrukcija domova zdravlja);rekonstrukcija domova zdravlja);-- Nabavku opreme - 7,1 mil.€ (za potrebe Fonda PIO, Fonda zdravstva, PoreskeNabavku opreme - 7,1 mil.€ (za potrebe Fonda PIO, Fonda zdravstva, Poreske uprave, Sekretarijata za razvoj, MUP-a);uprave, Sekretarijata za razvoj, MUP-a);

-- Investiciono održavanje - 6,1 mi.€ (investiciono održavanje puteva, rekonstrukcija iInvesticiono održavanje - 6,1 mi.€ (investiciono održavanje puteva, rekonstrukcija i modernizacija putne mreže, rekonstrukcija željeznice, održavanje zgrada u modernizacija putne mreže, rekonstrukcija željeznice, održavanje zgrada u vlasništvu Republike); vlasništvu Republike); -- Zalihe - 0,6 mil.€ (za potrebe Zavoda za izvršenje krivičnih sankcija u Spužu,Zalihe - 0,6 mil.€ (za potrebe Zavoda za izvršenje krivičnih sankcija u Spužu,

MUP, Direkcija za javne nabavke);MUP, Direkcija za javne nabavke);

Kapitalni izdaci fondova u iznosu od 3,3 mil.€ usmjereni su na nabavku opreme:Kapitalni izdaci fondova u iznosu od 3,3 mil.€ usmjereni su na nabavku opreme:-- Fond zdravstva - 2,8 mil.€;Fond zdravstva - 2,8 mil.€;-- Fond PIO - 0,3 mil.€;Fond PIO - 0,3 mil.€;-- Zavod za zapošljavanje - 0,2 mil.€..Zavod za zapošljavanje - 0,2 mil.€..

Kapitalni izdaci lokalne samouprave u iznosu od 23,4 mil.€ usmjereni su na izgradnju iKapitalni izdaci lokalne samouprave u iznosu od 23,4 mil.€ usmjereni su na izgradnju i uredjenje lokalne infrastrukture. uredjenje lokalne infrastrukture.

Takodje, iz budžeta će se, Takodje, iz budžeta će se, kroz ugovorene uslugekroz ugovorene usluge koje iznose 25,4 mil.€, finansirati više koje iznose 25,4 mil.€, finansirati više projekata koji će doprinijeti daljem unapredjenju i razvoju pojedinih oblasti. Značajniji projekti uprojekata koji će doprinijeti daljem unapredjenju i razvoju pojedinih oblasti. Značajniji projekti u tome su:tome su:

Projekat unapredjenja penzionog sistema - 0,90 mil.€;Projekat unapredjenja penzionog sistema - 0,90 mil.€; Projekat unapredjenja obrazovnog sistema - 0,86 mil.€;Projekat unapredjenja obrazovnog sistema - 0,86 mil.€; Uvodjenje inkluzivne nastave u obrazovni sistem - 0,74 mil.€;Uvodjenje inkluzivne nastave u obrazovni sistem - 0,74 mil.€;

8

Ekonomska politika Crne Gore za 2006. godinu Naučno-istraživački projekti - 0,60 mil.€;Naučno-istraživački projekti - 0,60 mil.€;

Izrada integralnog informacionog sistema za potrebe Ministarstva rada i socijalnogIzrada integralnog informacionog sistema za potrebe Ministarstva rada i socijalnog staranja - 0,38 mil.€;staranja - 0,38 mil.€;

Izrada strateških dokumenata za razvoj saobraćaja - 0,50 mil.€;Izrada strateških dokumenata za razvoj saobraćaja - 0,50 mil.€; Realizacija programa pošumljavanja, razvoja lovišta, unapredjenja ratarstva,Realizacija programa pošumljavanja, razvoja lovišta, unapredjenja ratarstva,

vinogradastva i voćarstva, unapredjenja proizvodnje organske hrane - 1,13 mil.€;vinogradastva i voćarstva, unapredjenja proizvodnje organske hrane - 1,13 mil.€; Izrada Strategije razvoja energetike i Strategije razvoja poštanskog saobraćaja i zaIzrada Strategije razvoja energetike i Strategije razvoja poštanskog saobraćaja i za

geološka istraživanja - 0,80 mil.€;geološka istraživanja - 0,80 mil.€; Projekat unapredjenja zdravstvenog sistema - 1,47 mil.€;Projekat unapredjenja zdravstvenog sistema - 1,47 mil.€; Izrada Prostornog plana Crne Gore i Prostornog plana za Morsko dobro i zaIzrada Prostornog plana Crne Gore i Prostornog plana za Morsko dobro i za

Program monitoringa životne sredine - 2,0 mil.€:Program monitoringa životne sredine - 2,0 mil.€: Realizacija Projekta «Koncept novog statističko-informacionog sistema u CrnojRealizacija Projekta «Koncept novog statističko-informacionog sistema u Crnoj

Gori» i uvodjenje biznis registra - 0,50 mil.€;Gori» i uvodjenje biznis registra - 0,50 mil.€; Promocija turističkih potencijala, analiza emitivnih tržišta, kampanja «Neka budePromocija turističkih potencijala, analiza emitivnih tržišta, kampanja «Neka bude

čisto» - 0,97 mil.€;čisto» - 0,97 mil.€;

Planirani budžetski deficit Planirani budžetski deficit iznosi 30,07 mil.€ (umanjen za otplatu stare devizne štednje) iliiznosi 30,07 mil.€ (umanjen za otplatu stare devizne štednje) ili 1,7% procijenjenog bruto domaćeg proizvoda, što je i apsolutno i relativno niže nego u 2005.1,7% procijenjenog bruto domaćeg proizvoda, što je i apsolutno i relativno niže nego u 2005. godini. Sredstva za pokriće deficita obezbijediće se iz prihoda od privatizacije i donacija, kao igodini. Sredstva za pokriće deficita obezbijediće se iz prihoda od privatizacije i donacija, kao i smanjenjem depozita.smanjenjem depozita.

Konsolidovana javna potrošnja Konsolidovana javna potrošnja planirana je na nivou od 785,25 mil.€, što čini 44,64% planirana je na nivou od 785,25 mil.€, što čini 44,64% bruto domaćeg prozvoda i niže je nego u 2005. godini. Ciljevi politike javne potrošnje su daljebruto domaćeg prozvoda i niže je nego u 2005. godini. Ciljevi politike javne potrošnje su dalje sprovodjenje reformi, u skladu sa zahtjevima iz procesa pridruživanja EU, održavanje makro-sprovodjenje reformi, u skladu sa zahtjevima iz procesa pridruživanja EU, održavanje makro-ekonomske stabilnosti i stvaranje uslova za jačanje podrške razvoju novog biznisa. ekonomske stabilnosti i stvaranje uslova za jačanje podrške razvoju novog biznisa.

Godišnjim programom zaduživanja Budžeta za 2006. godinu Godišnjim programom zaduživanja Budžeta za 2006. godinu predvidjeno je: predvidjeno je:

da se emisija državnih zapisa vrši samo za pokriće sezonske nelikvidnosti;da se emisija državnih zapisa vrši samo za pokriće sezonske nelikvidnosti; da, nakon izvršene otplate cjelokupnog duga prema domaćim bankama, neće biti da, nakon izvršene otplate cjelokupnog duga prema domaćim bankama, neće biti

novog zaduživanja po tom osnovu;novog zaduživanja po tom osnovu; da se nastavi otplata zaostalih budžetskih obaveza iz redovnih prihoda, a da neće da se nastavi otplata zaostalih budžetskih obaveza iz redovnih prihoda, a da neće

biti kumuliranja novih;biti kumuliranja novih; da će se vršiti otkup obveznica stare devizne štednje;da će se vršiti otkup obveznica stare devizne štednje; da se dio privatizacionih prihoda koristi za pokriće budžetskog deficita;da se dio privatizacionih prihoda koristi za pokriće budžetskog deficita; da će se održati postojeća struktura portfolia ino-duga;da će se održati postojeća struktura portfolia ino-duga; da će se inostrani krediti, u iznosu od 12,0 mil.€, koristiti za projektno-infrastrukturneda će se inostrani krediti, u iznosu od 12,0 mil.€, koristiti za projektno-infrastrukturne

aktivnosti: aktivnosti:

- zaostalo investiciono održavanje putne mreže - 2,0 mil.€ (Evropska- zaostalo investiciono održavanje putne mreže - 2,0 mil.€ (Evropska investiciona banka);investiciona banka);- rekonstrukcija tunela Vrmac - 2,0 mil.€ (Evropska investiciona banka);- rekonstrukcija tunela Vrmac - 2,0 mil.€ (Evropska investiciona banka);- rekonstrukcija regionalnih puteva - 4,0 mil.€ (Evropska banka za obnovu i - rekonstrukcija regionalnih puteva - 4,0 mil.€ (Evropska banka za obnovu i razvoj);razvoj);

- zaštita okoline primorskog područja - 1,0 mil.€ (Svjetska banka);- zaštita okoline primorskog područja - 1,0 mil.€ (Svjetska banka); - poboljšanje vodosnabdijevanja primorja -2,0 mil.€ (Kreditna banka za obnovu;- poboljšanje vodosnabdijevanja primorja -2,0 mil.€ (Kreditna banka za obnovu;

- reciklažni centar «Livade» Podgorica - 1,0 mil.€. (Vlada Španije).- reciklažni centar «Livade» Podgorica - 1,0 mil.€. (Vlada Španije).

2.3. Prestrukturiranje, privatizacija i investicije2.3. Prestrukturiranje, privatizacija i investicijeIntenziviraće se realizacija Programa Intenziviraće se realizacija Programa prestrukturiranjaprestrukturiranja preduzeća i podrške razvoju preduzeća i podrške razvoju

institucija za preduzeća sa ekonomski opravdanim biznis planovima, u skladu sa obezbijeđeniminstitucija za preduzeća sa ekonomski opravdanim biznis planovima, u skladu sa obezbijeđenim budžetskim sredstvima. Takođe, sagledaće se mogućnost uključivanja u BAS program preduzećabudžetskim sredstvima. Takođe, sagledaće se mogućnost uključivanja u BAS program preduzeća iz grana kod kojih je došlo do pada proizvodnje.iz grana kod kojih je došlo do pada proizvodnje.

Donijeće se Plan Donijeće se Plan privatizacijeprivatizacije za 2006. godinu koji polazi od dostignutog stepena za 2006. godinu koji polazi od dostignutog stepena privatizacije i potrebe da se taj proces ubrza. privatizacije i potrebe da se taj proces ubrza.

Okončaće se privatizacija u oblasti turizma, osiguranja (Lovćen osiguranje) iOkončaće se privatizacija u oblasti turizma, osiguranja (Lovćen osiguranje) i bankarstva (Nikšićka i Pljevaljska banka);bankarstva (Nikšićka i Pljevaljska banka); U sektoru energetike, završiće se započeti proces privatizacije TE »Pljevlja« iU sektoru energetike, završiće se započeti proces privatizacije TE »Pljevlja« i Rudnika uglja –Pljevlja i privatizovati pet malih hidroelektrana;Rudnika uglja –Pljevlja i privatizovati pet malih hidroelektrana;

9


U preradjivačkoj industriji, u skladu sa Planom privatizacije, realizovaće se proces U preradjivačkoj industriji, u skladu sa Planom privatizacije, realizovaće se proces privatizacije preduzeća u oblasti drvoprerade, proizvodnje prehrambenih proizvoda iprivatizacije preduzeća u oblasti drvoprerade, proizvodnje prehrambenih proizvoda i pića, duvanske industrije, metaloprerade, tekstilne industrije i industrije kože, pića, duvanske industrije, metaloprerade, tekstilne industrije i industrije kože, namjenske industrije;namjenske industrije; U sektoru pomorske privrede i saobraćaja, privatizacioni proces će se odvijati kodU sektoru pomorske privrede i saobraćaja, privatizacioni proces će se odvijati kod Luke Bar, Brodogradilišta Bijela, Željeznice, Montenegro Airlinesa i aerodroma;Luke Bar, Brodogradilišta Bijela, Željeznice, Montenegro Airlinesa i aerodroma; Ubrzaće se privatizacija u oblasti komunalnih usluga i povećati učešće privatnog Ubrzaće se privatizacija u oblasti komunalnih usluga i povećati učešće privatnog Sektora;Sektora; Posebno će se ubrzati privatizacija u društvenim djelatnostima, naročito u oblastiPosebno će se ubrzati privatizacija u društvenim djelatnostima, naročito u oblasti sporta. sporta.

Privatizacioni prihodi će se staviti u funkciju razvoja infrastrukture, otvaranja novih radnihPrivatizacioni prihodi će se staviti u funkciju razvoja infrastrukture, otvaranja novih radnih mjesta i pokrića budžetskog deficita. mjesta i pokrića budžetskog deficita.

Preispitaće se postojeća procedura praćenja realizacije ugovora o privatizaciji i njihovogPreispitaće se postojeća procedura praćenja realizacije ugovora o privatizaciji i njihovog izvršavanja od strane novih vlasnika u privatizovanim preduzećima. U skladu s tim, razmotriće seizvršavanja od strane novih vlasnika u privatizovanim preduzećima. U skladu s tim, razmotriće se mogućnost formiranja operativnog tijela za praćenje izvršavanja ugovornih obaveza, a posebno umogućnost formiranja operativnog tijela za praćenje izvršavanja ugovornih obaveza, a posebno u pogledu:pogledu:

dodatnih investicija,dodatnih investicija, socijalnih programa isocijalnih programa i ekološke komponente.ekološke komponente.

Investiranje i nove Investiranje i nove investicijeinvesticije su ključni faktor za dinamiziranje ekonomskog rasta i su ključni faktor za dinamiziranje ekonomskog rasta i razvoja. U cilju privlačenja investicija, posebno stranih, nastaviće se izgradnja atraktivnograzvoja. U cilju privlačenja investicija, posebno stranih, nastaviće se izgradnja atraktivnog ambijenta za bavljenje biznisom. Radiće se na uklanjanju administrativnih i drugih barijera uambijenta za bavljenje biznisom. Radiće se na uklanjanju administrativnih i drugih barijera u poslovanju, unapredjivati sistem otvorene privrede i razvijati koncept nacionalnog tretmanaposlovanju, unapredjivati sistem otvorene privrede i razvijati koncept nacionalnog tretmana stranaca. S tim u vezi:stranaca. S tim u vezi:

sinhronizovaće se aktivnosti Vlade i lokalne samouprave na planu stvaranja atraktivnogsinhronizovaće se aktivnosti Vlade i lokalne samouprave na planu stvaranja atraktivnog ambijenta za investiranje i bavljenje biznisom;ambijenta za investiranje i bavljenje biznisom;

uradiće se prostorno-planska dokumentacija na nivou lokalnih samouprava i, s tim uuradiće se prostorno-planska dokumentacija na nivou lokalnih samouprava i, s tim u skladu, odrediti posebno atraktivne lokacije;skladu, odrediti posebno atraktivne lokacije;

preispitaće se zakonska regulativa i prilagoditi potrebi povećanja konkurentnostipreispitaće se zakonska regulativa i prilagoditi potrebi povećanja konkurentnosti privrede i privlačenja investitora (Zakon o radu, Zakon o učešću privatnog sektora uprivrede i privlačenja investitora (Zakon o radu, Zakon o učešću privatnog sektora u vršenju javnih funkcija – u vezi davanja koncesija, Zakon o stranim ulaganjima);vršenju javnih funkcija – u vezi davanja koncesija, Zakon o stranim ulaganjima);

uradiće se Akcioni plan za sprovodjenje Strategije borbe protiv korupcije;uradiće se Akcioni plan za sprovodjenje Strategije borbe protiv korupcije; nastaviće se implementacija Zakona o povraćaju oduzetih imovinskih prava inastaviće se implementacija Zakona o povraćaju oduzetih imovinskih prava i

obeštećenju;obeštećenju; jačanjem pravosudne funkcije i reformom uprave, obezbijediće se potpuna zaštitajačanjem pravosudne funkcije i reformom uprave, obezbijediće se potpuna zaštita

svojinskih prava i ugovora.svojinskih prava i ugovora.Strane direktne investicije se projektuju na nivo od oko 180 mil.€. Projekcija polazi od:Strane direktne investicije se projektuju na nivo od oko 180 mil.€. Projekcija polazi od: očekivanih rezultata u realizaciji procesa privatizacije, u skladu sa Planom privatizacijeočekivanih rezultata u realizaciji procesa privatizacije, u skladu sa Planom privatizacije

za 2006. godinu,za 2006. godinu, realizacije ugovornih obaveza iz procesa privatizacije koje se odnose na dodatnerealizacije ugovornih obaveza iz procesa privatizacije koje se odnose na dodatne

investicije,investicije, očekivanih novih (greenfield) investicija, posebno u oblasti turizma i za infrastrukturneočekivanih novih (greenfield) investicija, posebno u oblasti turizma i za infrastrukturne

projekte, projekte, Obezbijedjenih kreditnih sredstava od medjunarodnih finasnijskih organizacija zaObezbijedjenih kreditnih sredstava od medjunarodnih finasnijskih organizacija za

saobraćajnu infrastrukturu.saobraćajnu infrastrukturu.Okvir za podršku procesima investiranja su i:Okvir za podršku procesima investiranja su i: planirani iznos sredstava za kapitalne izdatke na nivou konsolidovane javne potrošnjeplanirani iznos sredstava za kapitalne izdatke na nivou konsolidovane javne potrošnje

od 61,77 mil.€, u čemu su Budžetom predvidjena sredstva za ove namjene 35,08 mil.od 61,77 mil.€, u čemu su Budžetom predvidjena sredstva za ove namjene 35,08 mil.€;€;

dio ugovorenih obaveza iz Budžeta (oko 11 mil.€) namijenjenih za projektedio ugovorenih obaveza iz Budžeta (oko 11 mil.€) namijenjenih za projekte unapredjenja razvoja pojedinih oblasti;unapredjenja razvoja pojedinih oblasti;

projektni zajmovi u iznosu od 12 mil.€ koji se, uglavnom, odnose na rekonstrukciju iprojektni zajmovi u iznosu od 12 mil.€ koji se, uglavnom, odnose na rekonstrukciju i izgradnju infrastrukture.izgradnju infrastrukture.

Nadležne institucije izradiće operativni model za praćenje kretanja investicija iNadležne institucije izradiće operativni model za praćenje kretanja investicija i multiplikativnih efekata investiranja.multiplikativnih efekata investiranja.

10


2.4. Cijene2.4. Cijene

U ambijentu uspostavljene makro-ekonomske stabilnosti sa uslovima za dinamiziranjeU ambijentu uspostavljene makro-ekonomske stabilnosti sa uslovima za dinamiziranje privrednog rasta, očekuje se održavanje inflacije do nivoa od 3,0%.privrednog rasta, očekuje se održavanje inflacije do nivoa od 3,0%.

Cijene robe i usluga formiraće se na tržišnim principima, a uslovi za njihov neopravdanCijene robe i usluga formiraće se na tržišnim principima, a uslovi za njihov neopravdan rast će se eliminisati jačanjem konkurencije i smanjenjem biznis barijera. Implementacijomrast će se eliminisati jačanjem konkurencije i smanjenjem biznis barijera. Implementacijom antimonopolskog zakonodavstva, uticaće se na afirmaciju tržišnog ambijenta i smanjenje nelojalneantimonopolskog zakonodavstva, uticaće se na afirmaciju tržišnog ambijenta i smanjenje nelojalne konkurencije. konkurencije.

Na nivo inflacije uticaće promjena cijena nafte na svjetskom tržištu i odluke regulatornihNa nivo inflacije uticaće promjena cijena nafte na svjetskom tržištu i odluke regulatornih tijela iz oblasti energetike i telekomunikacija. Izmjenama i dopunama Zakona o akcizamatijela iz oblasti energetike i telekomunikacija. Izmjenama i dopunama Zakona o akcizama obezbijedjen je mehanizam smanjenja akciza do 20% u slučaju značajnijeg rasta cijena naftnihobezbijedjen je mehanizam smanjenja akciza do 20% u slučaju značajnijeg rasta cijena naftnih derivata i time stvorena mogućnost amortizovanja rasta cijena naftnih derivata. Efekat očekivanogderivata i time stvorena mogućnost amortizovanja rasta cijena naftnih derivata. Efekat očekivanog povećanja cijena električne energije u sektoru domaćinstva biće djelimično kompenziranpovećanja cijena električne energije u sektoru domaćinstva biće djelimično kompenziran smanjenjem tarifa u sektoru privrede.smanjenjem tarifa u sektoru privrede.

2.5. Socijalna politika2.5. Socijalna politika

Cilj Cilj socijalne politikesocijalne politike je da uspostavi efikasaniji sistem socijalne zaštite za posebno je da uspostavi efikasaniji sistem socijalne zaštite za posebno osjetljive grupe i za gradjane koji se nalaze u stanju socijalne potrebe.osjetljive grupe i za gradjane koji se nalaze u stanju socijalne potrebe.

Nacionalne politike koje se tiču zaštite djece bez roditeljskog staranja, djece s posebnimNacionalne politike koje se tiču zaštite djece bez roditeljskog staranja, djece s posebnim potrebama, djece koja su u sukobu sa zakonom,djece i žena žrtava nasilja, zaštite starih lica,potrebama, djece koja su u sukobu sa zakonom,djece i žena žrtava nasilja, zaštite starih lica, zaštite invalidnih lica, kao i zaštite lica koja se nalaze u stanju socijalne potrebe u skladu szaštite invalidnih lica, kao i zaštite lica koja se nalaze u stanju socijalne potrebe u skladu s međunarodnim standardima, odvijameđunarodnim standardima, odvijaće se će se uz kreiranje aktivnosti koje su u nadležnostiuz kreiranje aktivnosti koje su u nadležnosti države,lokalne zajednice i nevladinog sektora. države,lokalne zajednice i nevladinog sektora.

Dograđivaće se informacioni sistem u Ministarstvu rada i socijalnog staranja, što ćeDograđivaće se informacioni sistem u Ministarstvu rada i socijalnog staranja, što će omogućiti adekvatnije prikupljanje i procesuiranje podataka o socijalno ugroženim grupama,omogućiti adekvatnije prikupljanje i procesuiranje podataka o socijalno ugroženim grupama, preciznije usmjeravanje socijalne pomoći i poboljšanje kvaliteta državnih usluga .preciznije usmjeravanje socijalne pomoći i poboljšanje kvaliteta državnih usluga .

Povećaće se transferi za socijalnu zaštitu. U Budžetu za 2006 godinu, planirani su uPovećaće se transferi za socijalnu zaštitu. U Budžetu za 2006 godinu, planirani su u iznosu od 34,3 mil.€, od čega se na prava iz ove oblasti odnosi 31,3mil.€, a na tehnološkeiznosu od 34,3 mil.€, od čega se na prava iz ove oblasti odnosi 31,3mil.€, a na tehnološke viškove 3,0 mil.€. Sredstva za tehnološke viškove se opredjeljuju u skladu sa Odlukom oviškove 3,0 mil.€. Sredstva za tehnološke viškove se opredjeljuju u skladu sa Odlukom o kriterijumima i načinu korišćenja sredstava obezbijeđenih za djelimično finansiranje ostvarivanjakriterijumima i načinu korišćenja sredstava obezbijeđenih za djelimično finansiranje ostvarivanja prava radnika za čijim je radom prestala potreba usljed tehničkotehnoloških i drugih unapređenja .prava radnika za čijim je radom prestala potreba usljed tehničkotehnoloških i drugih unapređenja .

Obezbijediće se redovnost isplata materijalnog obezbjedjenja porodice, djeObezbijediće se redovnost isplata materijalnog obezbjedjenja porodice, dječjeg dodatka,čjeg dodatka, naknade za tudju njegu i pomoć, naknade po osnovu porodiljskog odsustva, materijalnognaknade za tudju njegu i pomoć, naknade po osnovu porodiljskog odsustva, materijalnog obezbjedjenja boraca i lične i porodične invalidnine.Izvršiće se zaostale iplate za socijalna davanja.obezbjedjenja boraca i lične i porodične invalidnine.Izvršiće se zaostale iplate za socijalna davanja.

Jedan od prioritetnih zadataka je i implementacija Strategije razvoja i redukcijeJedan od prioritetnih zadataka je i implementacija Strategije razvoja i redukcije siromaštva u Crnoj Gori, sa ciljem da se stopa siromaštva smanji, posebno u regionima gdje jesiromaštva u Crnoj Gori, sa ciljem da se stopa siromaštva smanji, posebno u regionima gdje je problem izraženiji.problem izraženiji.

Unapredjivaće se aktivnosti na realizaciji Akcionog plana za Dekadu Roma, NacionalnogUnapredjivaće se aktivnosti na realizaciji Akcionog plana za Dekadu Roma, Nacionalnog plana akcije za djecu, Nacionalnog programa prevencije neprihvatljivog ponašanja mladih u Crnojplana akcije za djecu, Nacionalnog programa prevencije neprihvatljivog ponašanja mladih u Crnoj Gori i dr.Gori i dr.

U skladu sa objektivnim mogućnostima, realizovaće se opredjeljenja Strategije za trajnoU skladu sa objektivnim mogućnostima, realizovaće se opredjeljenja Strategije za trajno rješavanje pitanja izbjeglica i interno raseljenih lica u Crnoj Gori.rješavanje pitanja izbjeglica i interno raseljenih lica u Crnoj Gori.

11


2.6. Zapošljavanje2.6. Zapošljavanje

Cilj politike zapoCilj politike zapošljavanja je povećanje zaposlenosti realizacijom novih razvojnih projekata išljavanja je povećanje zaposlenosti realizacijom novih razvojnih projekata i programa, prvenstveno u malim i srednjim preduzećima i sektorima turizma i poljoprivrede.programa, prvenstveno u malim i srednjim preduzećima i sektorima turizma i poljoprivrede.

Neophodno je donijeti Neophodno je donijeti podzakonska akta i utvrditi procedure za primjenu novih zakona,podzakonska akta i utvrditi procedure za primjenu novih zakona, nastaviti reformu sudskog sistema, osposobljavanje institucija i odgovarajućih kadrova.nastaviti reformu sudskog sistema, osposobljavanje institucija i odgovarajućih kadrova.

U cilju rješavanja problema nezaposlenosti, neophodno je donijeti dugoročnu StrategijuU cilju rješavanja problema nezaposlenosti, neophodno je donijeti dugoročnu Strategiju koja se odnosi na tržište rada. Mjere i aktivnosti treba usmjeriti na strukturne promjene kroz koje ćekoja se odnosi na tržište rada. Mjere i aktivnosti treba usmjeriti na strukturne promjene kroz koje će se formirati povoljnija konjunktura na tržištu rada. se formirati povoljnija konjunktura na tržištu rada. U tom smislu, potrebno je unaprijediti sistemU tom smislu, potrebno je unaprijediti sistem obezbjedjivanja podataka i informacija o tržištu rada, u skladu sa madjunarodnim standardima.obezbjedjivanja podataka i informacija o tržištu rada, u skladu sa madjunarodnim standardima. Postojeći podaci ne dozvoljavaju detaljnu analizu tržišta rada zasnovanu na specifičnijim iPostojeći podaci ne dozvoljavaju detaljnu analizu tržišta rada zasnovanu na specifičnijim i detaljinijim podacima o radnoj snazi. detaljinijim podacima o radnoj snazi.

Transferi Zavodu za zapoTransferi Zavodu za zapošljavanje u Budžetu za 2006.god. su predviđeni u iznosu od 5,57šljavanje u Budžetu za 2006.god. su predviđeni u iznosu od 5,57 mil.€, a odnose se na finansiranje zarada i ostalih ličnih primanja pripravnika i naknadamil.€, a odnose se na finansiranje zarada i ostalih ličnih primanja pripravnika i naknada nezaposlenim licima.nezaposlenim licima.

Nastaviće se realizacija Programa podsticanja novog zapošljavnaja i ProgramaNastaviće se realizacija Programa podsticanja novog zapošljavnaja i Programa zapošljavanja pripravnika i stimulisanja poslodavaca za zapošljavanje pripravnika na neodredjenozapošljavanja pripravnika i stimulisanja poslodavaca za zapošljavanje pripravnika na neodredjeno vrijeme, po odradjenom pripravničkom stažu.vrijeme, po odradjenom pripravničkom stažu.

Smanjivanjem obaveza po osnovu poreza i doprinosa na zarade stimulisaće seSmanjivanjem obaveza po osnovu poreza i doprinosa na zarade stimulisaće se zapošljavanje odredjenih kategorija nezaposlenih lica (lica sa invaliditetom, lica koja se nalaze nazapošljavanje odredjenih kategorija nezaposlenih lica (lica sa invaliditetom, lica koja se nalaze na evidenciji preko pet godina, nezaposlenih lica sa preko 50 godina starosti, tehno-ekonomskihevidenciji preko pet godina, nezaposlenih lica sa preko 50 godina starosti, tehno-ekonomskih viškova, poljoprivrednika, lica koja su angažovana u javnim radovima i lica koja se radno angažujuviškova, poljoprivrednika, lica koja su angažovana u javnim radovima i lica koja se radno angažuju na obavljanju sezonskih poslovana obavljanju sezonskih poslova). ). Ovim mjerama će se omogućiti značajno smanjenje brojaOvim mjerama će se omogućiti značajno smanjenje broja nezaposlenih lica.nezaposlenih lica.

Realizovaće se programi u oblasti pripreme za zapošljavanje (obuka, dokvalifikacija,Realizovaće se programi u oblasti pripreme za zapošljavanje (obuka, dokvalifikacija, prekvalifikacija, specijalizacija), odnosno unapredjivanje kvaliteta ponude radne snage primjereneprekvalifikacija, specijalizacija), odnosno unapredjivanje kvaliteta ponude radne snage primjerene zahtjevima tržišta, sa ciljem da se povezahtjevima tržišta, sa ciljem da se povećća broj stalnih poslova,poboljša kvalitet radne snage ia broj stalnih poslova,poboljša kvalitet radne snage i smanji strukturna neusklađenost ponude i traznje za određenim zanimanjima.smanji strukturna neusklađenost ponude i traznje za određenim zanimanjima.

Stimulisaće se zapošljavanje tzv. "marginalnih grupa," kroz sufinansiranje u isplati zarada iliStimulisaće se zapošljavanje tzv. "marginalnih grupa," kroz sufinansiranje u isplati zarada ili fiskalnih obaveza na zarade za odredjeni period zapošljavanja tih lica. Donijeće se Zakon ofiskalnih obaveza na zarade za odredjeni period zapošljavanja tih lica. Donijeće se Zakon o osposobljavanju i zapošljavanju lica s invaliditetom.osposobljavanju i zapošljavanju lica s invaliditetom.

Zavod za zapošljavanje će, realizacijom novih razvojnih projekata i programa kojiZavod za zapošljavanje će, realizacijom novih razvojnih projekata i programa koji omogućavaju otvaranje novih radnih mjesta, prvenstveno kroz pruzanje finansijske podrškeomogućavaju otvaranje novih radnih mjesta, prvenstveno kroz pruzanje finansijske podrške samozapošljavanju i malom preduzetništvu, uticati na smanjenje nezaposlenosti. Kroz radno-samozapošljavanju i malom preduzetništvu, uticati na smanjenje nezaposlenosti. Kroz radno-stručno i tehničko osposobljavanje, uz veću zastupljenost stručno–savjetodavnog i edukativnogstručno i tehničko osposobljavanje, uz veću zastupljenost stručno–savjetodavnog i edukativnog sadržaja rada, doprinijeće se povećanju mogućnosti zapošljavanja.sadržaja rada, doprinijeće se povećanju mogućnosti zapošljavanja.

Nastaviće se inoviranje radno-pravne i druge regulative koja ima direktan ili indirektan uticajNastaviće se inoviranje radno-pravne i druge regulative koja ima direktan ili indirektan uticaj na zapošljavanje. na zapošljavanje.

2.7. Politika zarada i penzija2.7. Politika zarada i penzija

Politika zaradaPolitika zarada u javnom sektoru i dalje će se zasnivati na konceptu najniže cijene rada. u javnom sektoru i dalje će se zasnivati na konceptu najniže cijene rada. Najniža cijena rada utvrdiće se shodno Opštem kolektivnom ugovoru, a na osnovu Metodologije zaNajniža cijena rada utvrdiće se shodno Opštem kolektivnom ugovoru, a na osnovu Metodologije za utvrđivanje najnize cijene rada. Racionalizacijom broja zaposlenih, stvaraće se prostor zautvrđivanje najnize cijene rada. Racionalizacijom broja zaposlenih, stvaraće se prostor za povećanje zarada u javnom sektoru.povećanje zarada u javnom sektoru.

Budžetom za 2006. godinu predvidjeno je da se učešće bruto zarada, ostalih ličnihBudžetom za 2006. godinu predvidjeno je da se učešće bruto zarada, ostalih ličnih primanja i tekućih izdataka u odnosu na bruto domaći proizvod relativno smanji .primanja i tekućih izdataka u odnosu na bruto domaći proizvod relativno smanji .

12


Obezbjedjivanjem potrebnih sredstava za isplatu penzijskih davanja i održavanjemObezbjedjivanjem potrebnih sredstava za isplatu penzijskih davanja i održavanjem likvidnosti Fonda PIO, biće omogućena redovna isplata prava iz oblasti likvidnosti Fonda PIO, biće omogućena redovna isplata prava iz oblasti penzijskog i invalidskogpenzijskog i invalidskog osiguranjaosiguranja. Penzije i druga prava iz PIO će se uskladjivati na zakonom utvrdjen način i to po. Penzije i druga prava iz PIO će se uskladjivati na zakonom utvrdjen način i to po osnovu tzv. švajcarske formule.osnovu tzv. švajcarske formule.

U cilju efikasnije naplate doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje nastaviće seU cilju efikasnije naplate doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje nastaviće se intezivne aktivnosti u organima zaduženim za kontrolu i naplatu javnih prihoda.intezivne aktivnosti u organima zaduženim za kontrolu i naplatu javnih prihoda.

Nastaviće se reforma penzijskog sistema, donošenjem i implementacijom zakonskeNastaviće se reforma penzijskog sistema, donošenjem i implementacijom zakonske regulative koja se odnosi na uvodjenje III stuba penzijskog sistema, tj. dobrovoljnih penzijskihregulative koja se odnosi na uvodjenje III stuba penzijskog sistema, tj. dobrovoljnih penzijskih fondova. Uradiće se i Analiza koja će biti osnov za uvodjenje II stuba penzijskog sistema.fondova. Uradiće se i Analiza koja će biti osnov za uvodjenje II stuba penzijskog sistema.

Primici Fonda PIOPrimici Fonda PIO u 2006. godini iznosiće 199,33 mil.€, od čega se na izvorne prihodeu 2006. godini iznosiće 199,33 mil.€, od čega se na izvorne prihode odnosi 122,80 mil.€, dok su budžetom za 2006. godinu planirani transferi Fonda PIO u iznosu ododnosi 122,80 mil.€, dok su budžetom za 2006. godinu planirani transferi Fonda PIO u iznosu od 69,33 mil.€. 69,33 mil.€.

2.8. Razvojna politika2.8. Razvojna politika

Težište ekonomske politike, u skladu sa Agendom ekonomskih reformi, je na dinamiziranjuTežište ekonomske politike, u skladu sa Agendom ekonomskih reformi, je na dinamiziranju rasta i razvoja. Aktivnosti će biti usmjerene u pravcu razvoja preduzetništva i jačanja procesarasta i razvoja. Aktivnosti će biti usmjerene u pravcu razvoja preduzetništva i jačanja procesa investiranja, uz primjenu rješenja koja će omogućiti smanjivanje regionalnih disproporcija.investiranja, uz primjenu rješenja koja će omogućiti smanjivanje regionalnih disproporcija.

Razvojna politika implementiraće se kroz programe i projekte širenja biznisa, privatizaciju iRazvojna politika implementiraće se kroz programe i projekte širenja biznisa, privatizaciju i projekte investicionih ulaganja u infrastrukturne objekte, kroz razne forme saradnje saprojekte investicionih ulaganja u infrastrukturne objekte, kroz razne forme saradnje sa medjunarodnim institucijama i realizacijom ugovora sa strateškim korporacijama iz oblasti u kojimamedjunarodnim institucijama i realizacijom ugovora sa strateškim korporacijama iz oblasti u kojima su izvjesni multiplikativni efekti na ukupan razvoj. su izvjesni multiplikativni efekti na ukupan razvoj.

Strategija za privlačenje stranih investicija treba da omogući razvijanje interesa stranihStrategija za privlačenje stranih investicija treba da omogući razvijanje interesa stranih investitora za ulaganja na ovom području. Uradiće se i Studija ICA (Montenegro Investmentinvestitora za ulaganja na ovom području. Uradiće se i Studija ICA (Montenegro Investment Climate Assessment), u cilju utvrdjivanja rješenja za unapredjivanje ambijenta za razvoj privatnogClimate Assessment), u cilju utvrdjivanja rješenja za unapredjivanje ambijenta za razvoj privatnog sektora čime će se doprinijeti povećanju produktivnosti, efikasnosti, profitabilnosti i ukupnomsektora čime će se doprinijeti povećanju produktivnosti, efikasnosti, profitabilnosti i ukupnom razvoju. razvoju.

Razvijaće se partnerski odnos sa privatnim sektorom u finansiranju infrastrukture, usluga iRazvijaće se partnerski odnos sa privatnim sektorom u finansiranju infrastrukture, usluga i komunalnih službi. Kroz Program Direkcije za javne radove, nastaviće se realizacija započetih ikomunalnih službi. Kroz Program Direkcije za javne radove, nastaviće se realizacija započetih i novih infrastrukturnih projekata na nivou Republike i projekata unapredjenja gradske infrastrukturenovih infrastrukturnih projekata na nivou Republike i projekata unapredjenja gradske infrastrukture na lokalnom nivou. Novim zakonskim rješenjima, unaprijediće se postupak davanja koncesija.na lokalnom nivou. Novim zakonskim rješenjima, unaprijediće se postupak davanja koncesija.

Regulisaće se status Fonda za razvoj.Regulisaće se status Fonda za razvoj.

Donijeće se Prostorni plan Republike Crne Gore kojim će se, Donijeće se Prostorni plan Republike Crne Gore kojim će se, kao najznačajnijim strateškimkao najznačajnijim strateškim dokumentom,dokumentom, utvrditi razvojna strategija na nacionalnom nivou do 2020. godine. utvrditi razvojna strategija na nacionalnom nivou do 2020. godine.

U cilju eliminisanja energetskog deficita i odredjivanja razvojnih prioriteta, donijeće seU cilju eliminisanja energetskog deficita i odredjivanja razvojnih prioriteta, donijeće se Strategija razvoja energetike. Uradiće se Studija o korišćenju obnovljivih izvora energije (vjetra iStrategija razvoja energetike. Uradiće se Studija o korišćenju obnovljivih izvora energije (vjetra i solarne energije) i početi implementacija Strategije razvoja malih hidroelektrana. Uradiće se isolarne energije) i početi implementacija Strategije razvoja malih hidroelektrana. Uradiće se i strategije razvoja poljoprivrede, saobraćaja, telekomunikacija.strategije razvoja poljoprivrede, saobraćaja, telekomunikacija.

2.8.1. Regionalni razvoj2.8.1. Regionalni razvoj – Uskladjivanje prostorno-ekonomske (regionalne) i makro- – Uskladjivanje prostorno-ekonomske (regionalne) i makro-ekonomske politike, kao globalnog opredjeljenja Strategije regionalnog razvoja Crne Gore,ekonomske politike, kao globalnog opredjeljenja Strategije regionalnog razvoja Crne Gore, ostvariće se realizacijom mjera i politike smanjenja razlika u stepenu razvijenosti regiona. U skladuostvariće se realizacijom mjera i politike smanjenja razlika u stepenu razvijenosti regiona. U skladu s tim, implementacija regionalne komponente razvoja postaće obavezan kriterijum i razvojnis tim, implementacija regionalne komponente razvoja postaće obavezan kriterijum i razvojni aspekt. Primjena politike regionalnog razvoja treba da omogući stvaranje uslova za ujednačavanjeaspekt. Primjena politike regionalnog razvoja treba da omogući stvaranje uslova za ujednačavanje naseljenosti ugroženih područja i sprovodjenje principa održivog razvoja, uz očuvanje ekološkenaseljenosti ugroženih područja i sprovodjenje principa održivog razvoja, uz očuvanje ekološke ravnoteže.ravnoteže.

Ciljevi i prioriteti regionalnog razvoja će se podržavati aktivnostima na republičkom,Ciljevi i prioriteti regionalnog razvoja će se podržavati aktivnostima na republičkom, lokalnom i opštinskom nivou:lokalnom i opštinskom nivou:

Sektorske razvojne politike, posebno poljoprivrede i turizma i politika razvoja malih iSektorske razvojne politike, posebno poljoprivrede i turizma i politika razvoja malih i srednjih preduzeća biće uskladjene sa politikom i mehanizmima podsticaja bržeg razvojasrednjih preduzeća biće uskladjene sa politikom i mehanizmima podsticaja bržeg razvoja manje razvijenih regiona i seoskih područja;manje razvijenih regiona i seoskih područja;

13


Rješavaće se problemi saobraćajne, tehničke, komunalne i druge infrastruktureRješavaće se problemi saobraćajne, tehničke, komunalne i druge infrastrukture realizacijom projekata gradnje puta Kolašin-Mateševo-Podgorica, regionalnih puteva,realizacijom projekata gradnje puta Kolašin-Mateševo-Podgorica, regionalnih puteva, snabdijevanja električnom energijom, vodosnabdijevanja i dr. Valorizovaće se prirodnisnabdijevanja električnom energijom, vodosnabdijevanja i dr. Valorizovaće se prirodni potencijali (Bjelasica) i stvarati uslovi za veću iskorišćenost rudnog potencijala i dr;potencijali (Bjelasica) i stvarati uslovi za veću iskorišćenost rudnog potencijala i dr;

Kreditnom politikom će se podržavati programi zapošljavanja i preduzetništva uKreditnom politikom će se podržavati programi zapošljavanja i preduzetništva u nerazvijenim regionima. Realizovaće se mehanizmi podrške razvoju privrednih djelatnostinerazvijenim regionima. Realizovaće se mehanizmi podrške razvoju privrednih djelatnosti koje imaju komparativne prednosti u domaćim resursima, uspješno korišćenje savremenekoje imaju komparativne prednosti u domaćim resursima, uspješno korišćenje savremene tehnologije i dostignuća, uz mogućnost angažovanja inostranog kapitala. tehnologije i dostignuća, uz mogućnost angažovanja inostranog kapitala.

U skladu sa Strategijom regionalnog razvoja Republike Crne Gore, sagledaće seU skladu sa Strategijom regionalnog razvoja Republike Crne Gore, sagledaće se mogućnost utvrdjivanja zakonskih rješnja za podsticanje razvoja manje razvijenih regionamogućnost utvrdjivanja zakonskih rješnja za podsticanje razvoja manje razvijenih regiona (obezbjedjivanje poreskih, carinskih i drugih olakšica za razvoj djelatnosti na nerazvijenom(obezbjedjivanje poreskih, carinskih i drugih olakšica za razvoj djelatnosti na nerazvijenom području) i, u tom smislu, formiranja Fonda za regionalni razvoj. području) i, u tom smislu, formiranja Fonda za regionalni razvoj.

2.8.2. Razvoj preduzetništva i malih i srednjih preduzeća2.8.2. Razvoj preduzetništva i malih i srednjih preduzeća - - Nastaviće se politika širenjaNastaviće se politika širenja privatnog sektora i razvoja privatnog sektora i razvoja preduzetništvapreduzetništva, prije svega, podsticajem razvoja postojećih i formiranja, prije svega, podsticajem razvoja postojećih i formiranja novih malih i srednjih preduzeća (MSP). U tom okviru, iskoristiće se prednosti organizovanjanovih malih i srednjih preduzeća (MSP). U tom okviru, iskoristiće se prednosti organizovanja privredne aktivnosti u slobodnim zonama koje se odnose na povoljan geografski položaj iprivredne aktivnosti u slobodnim zonama koje se odnose na povoljan geografski položaj i pogodnosti vezane za carinske, poreske i druge olakšice. pogodnosti vezane za carinske, poreske i druge olakšice.

Nastaviće se započete aktivnosti na: Nastaviće se započete aktivnosti na:

Daljoj izgradnji stabilnog i stimulativnog ambijenta za razvoj preduzetništva i MSPa:Daljoj izgradnji stabilnog i stimulativnog ambijenta za razvoj preduzetništva i MSPa:

-- Polazeći od sagledavanja ključnih prepreka na putu bržeg razvoja biznisa iPolazeći od sagledavanja ključnih prepreka na putu bržeg razvoja biznisa i privatnog sektora, privatnog sektora, akcenat će biti na izradi sveobuhvatne Analize barijera za razvoj akcenat će biti na izradi sveobuhvatne Analize barijera za razvoj biznisa u Crnoj Gori. Analiza će obuhvatiti: poslovno okruženje, poreski sistem,biznisa u Crnoj Gori. Analiza će obuhvatiti: poslovno okruženje, poreski sistem, bankarski sistem, unutrašnju i spoljnu trgovinu, infrastrukturu, tržište rada, tržištebankarski sistem, unutrašnju i spoljnu trgovinu, infrastrukturu, tržište rada, tržište kapitala, konkurenciju i sivu ekonomiju, s ciljem da se, u saradnji sa svimkapitala, konkurenciju i sivu ekonomiju, s ciljem da se, u saradnji sa svim relevantnim institucijama, pripremi predlog adekvatnih rješenja. relevantnim institucijama, pripremi predlog adekvatnih rješenja.

Institucionalnoj podršci za razvoj MSPa : Institucionalnoj podršci za razvoj MSPa :

-- Kroz razvoj i unapredjenjeKroz razvoj i unapredjenje kapaciteta formiranih regionalnih/lokalnih kapaciteta formiranih regionalnih/lokalnih biznis centara biznis centara (edukacija, pružanje usluga, itd.) i Euro - info korespondentnog centra. Takođe, (edukacija, pružanje usluga, itd.) i Euro - info korespondentnog centra. Takođe, radiće se i na formiranju novih regionalnih/lokalnih biznis centara.radiće se i na formiranju novih regionalnih/lokalnih biznis centara.oo U cilju obezbjeđenja transfera tehnologije i znanja planirano je formiranje U cilju obezbjeđenja transfera tehnologije i znanja planirano je formiranje Tehnološkog – biznis inkubatora, a za podsticanje izvoznih potencijala preduzeća Tehnološkog – biznis inkubatora, a za podsticanje izvoznih potencijala preduzeća formiraće se Cluster-i u oblasti mesne industrije.formiraće se Cluster-i u oblasti mesne industrije.

Povećanju konkurentnosti postojećih MSPPovećanju konkurentnosti postojećih MSP::

-- Nastaviće se projekat »Povećanje konkurentske sposobnosti domaćih preduzeća«Nastaviće se projekat »Povećanje konkurentske sposobnosti domaćih preduzeća« koji obuhvata poljoprivredu, turizam i drvopreradu;koji obuhvata poljoprivredu, turizam i drvopreradu;

-- Projekat BCN koji podrazumijeva povezivanje malih i srednjih preduzeća balkanskeProjekat BCN koji podrazumijeva povezivanje malih i srednjih preduzeća balkanske regije;regije;

-- Projekat »Interreg IIIA«, u saradnji sa italijanskom Privrednom komorom regionaProjekat »Interreg IIIA«, u saradnji sa italijanskom Privrednom komorom regiona Veneto, u cilju uspostavljanja saradnje i razmjene iskustava i informacijaVeneto, u cilju uspostavljanja saradnje i razmjene iskustava i informacija crnogorskih i italijanskih preduzeća;crnogorskih i italijanskih preduzeća;

-- Obezbijediće se instrumenti za podršku postojećim i potencijalnim izvoznicima.Obezbijediće se instrumenti za podršku postojećim i potencijalnim izvoznicima.

Finansiranju MSPa:Finansiranju MSPa:

-- Nastavak kreditnih linija u saradnji sa domaćim bankama za projekte:Nastavak kreditnih linija u saradnji sa domaćim bankama za projekte: - Povećanje konkurentske sposobnosti domaćih preduzeća u turizmu i u - Povećanje konkurentske sposobnosti domaćih preduzeća u turizmu i u drvopreradi;drvopreradi; - Finansijska podrška izvozno orijentisanim preduzećima ;- Finansijska podrška izvozno orijentisanim preduzećima ; - Fond za dijasporu;- Fond za dijasporu; - Podrška uspješnim.- Podrška uspješnim.-- Realizacija projekta «Energetska efikasnost za MSP», u saradnji saRealizacija projekta «Energetska efikasnost za MSP», u saradnji sa njemačkom njemačkom Vladom i KfW –om.Vladom i KfW –om.

14


Unapredjenju biznis znanja:Unapredjenju biznis znanja:

-- Nastaviće se programi edukacije, a za početnike u biznisu i za postojećeNastaviće se programi edukacije, a za početnike u biznisu i za postojeće preduzetnike organizovaće se posebni ciklus treninga (CEFE progam), zatimpreduzetnike organizovaće se posebni ciklus treninga (CEFE progam), zatim trening iz oblasti menadžmenta, marketinga, internacionalizacije i izvoza, a za djecutrening iz oblasti menadžmenta, marketinga, internacionalizacije i izvoza, a za djecu u osnovnim školama projekat »Preduzetnički klubovi u osnovnim školama«.u osnovnim školama projekat »Preduzetnički klubovi u osnovnim školama«.

Povećanju dostupnosti informacija preduzećimaPovećanju dostupnosti informacija preduzećima::

-- Kontinuirano će se poboljšavati kapaciteti servisa namijenjenih Kontinuirano će se poboljšavati kapaciteti servisa namijenjenih preduzetnicima i preduzetnicima i

MSP-ima koji žele da budu prisutni i dostupni na evropskoj poslovnoj sceni MSP-ima koji žele da budu prisutni i dostupni na evropskoj poslovnoj sceni (poslovna baza crnogorskih MSP-a, EICC klub, Business info). (poslovna baza crnogorskih MSP-a, EICC klub, Business info).

2.8.3. Kadrovska politika2.8.3. Kadrovska politika – – Uslovi dinamičnih promjena u vlasničkoj i upravljačkoj strukturiUslovi dinamičnih promjena u vlasničkoj i upravljačkoj strukturi privrede zahtijevaju veći nivo poslovnog obrazovanja kadrova.privrede zahtijevaju veći nivo poslovnog obrazovanja kadrova. Polazeći od toga: Polazeći od toga:

Nastaviće se započeti procesi edukacije menadžerskih struktura u crnogorskimNastaviće se započeti procesi edukacije menadžerskih struktura u crnogorskim preduzećima;preduzećima;

Realizovaće se inovirani projekat : «Kako do uspješnog preduzeća»; Realizovaće se inovirani projekat : «Kako do uspješnog preduzeća»; Promovisaće se upravljanje preduzećima zaključivanjem menadžerskih ugovora, u ciljuPromovisaće se upravljanje preduzećima zaključivanjem menadžerskih ugovora, u cilju

unapredjivanja poslovanja;unapredjivanja poslovanja; Nastaviće se finansijska pomoć u vidu nadoknada za rad menadžerskih timova uNastaviće se finansijska pomoć u vidu nadoknada za rad menadžerskih timova u

preduzećima koja su od posebnog interesa i značaja za pokretanje privredne aktivnosti.preduzećima koja su od posebnog interesa i značaja za pokretanje privredne aktivnosti.

2.8.4. Razvoj informacionog društva2.8.4. Razvoj informacionog društva –– Dalji razvoj informacionog društva u Crnoj GoriDalji razvoj informacionog društva u Crnoj Gori baziraće se na ciljevima i principima sadržanim u Strategiji razvoja informacionog društva.baziraće se na ciljevima i principima sadržanim u Strategiji razvoja informacionog društva.

U cilju daljeg razvoja telekomunikacione infrastrukture i povećanja stope penetracijeU cilju daljeg razvoja telekomunikacione infrastrukture i povećanja stope penetracije Interneta:Interneta:

-- utvrdiće se Strategija razvoja sektora elektronskih komunikacija i početiutvrdiće se Strategija razvoja sektora elektronskih komunikacija i početi implementacija javnih pristupnih tačaka Internetu (kiosci i mobilni centri uimplementacija javnih pristupnih tačaka Internetu (kiosci i mobilni centri u područjima koja nijesu u dovoljnoj mjeri pokrivena telekomunikacionompodručjima koja nijesu u dovoljnoj mjeri pokrivena telekomunikacionom infrastrukturom) ;infrastrukturom) ;

-- osiguraće se kreditne linije uključivanjem privatnog sektora, kako bi gradjani podosiguraće se kreditne linije uključivanjem privatnog sektora, kako bi gradjani pod povoljnim uslovima mogli nabaviti računare sa ADSL pristupom;povoljnim uslovima mogli nabaviti računare sa ADSL pristupom;

-- omogućiće se širokopojasni pristup Internetu za preko 50 osnovnih i srednjih škola.omogućiće se širokopojasni pristup Internetu za preko 50 osnovnih i srednjih škola.

Osnažiće se informatička kadrovska osnova: Osnažiće se informatička kadrovska osnova: -- Otvaranjem računarskih učionica i sprovođenjem planirane obuke nastavnogOtvaranjem računarskih učionica i sprovođenjem planirane obuke nastavnog

osoblja u većini osnovnih i srednjih škola;osoblja u većini osnovnih i srednjih škola;-- uvođenjem specijalističkih studija na Univerzitetu iz oblasti ICT;uvođenjem specijalističkih studija na Univerzitetu iz oblasti ICT;-- privlačenjem donatorskih sredstava za podizanje nivoa tehničke opremljenostiprivlačenjem donatorskih sredstava za podizanje nivoa tehničke opremljenosti

Univerziteta;Univerziteta;-- realizacijom obuke predviđene ugovorom sa korporacijom Microsoft;realizacijom obuke predviđene ugovorom sa korporacijom Microsoft;-- formiranjem inkubatora za edukaciju i doobuku mladih iz oblasti informatike iformiranjem inkubatora za edukaciju i doobuku mladih iz oblasti informatike i

informacionih tehnologija.informacionih tehnologija.

U cilju promocije značaja informacionog društva i samostalnog i cjeloživotnog učenjaU cilju promocije značaja informacionog društva i samostalnog i cjeloživotnog učenja korišćenjem mogućnosti Interneta, realizovaće se promotivne aktivnosti kroz rad IT foruma,korišćenjem mogućnosti Interneta, realizovaće se promotivne aktivnosti kroz rad IT foruma, novinske tekstove, radio i TV programe za obuku građana. Istovremeno će se izvršiti inovinske tekstove, radio i TV programe za obuku građana. Istovremeno će se izvršiti i afirmacija domaćih dostignuća iz oblasti ICT.afirmacija domaćih dostignuća iz oblasti ICT.

U domenu kreiranja povoljnog ambijenta za ubrzani razvoj informacionog društva iU domenu kreiranja povoljnog ambijenta za ubrzani razvoj informacionog društva i definisanja pravila kojima će se podstaći razvoj javnog i privatnog partnerstva, kao idefinisanja pravila kojima će se podstaći razvoj javnog i privatnog partnerstva, kao i dostupnost Interneta, Vlada će u 2006. godine utvrditi: dostupnost Interneta, Vlada će u 2006. godine utvrditi:

-- Metodologiju za razvoj e-Government sistema, Metodologiju za naprednoMetodologiju za razvoj e-Government sistema, Metodologiju za napredno upravljanje projektima (prvenstveno iz oblasti ICT) i Metodologiju za mjerenjeupravljanje projektima (prvenstveno iz oblasti ICT) i Metodologiju za mjerenje dostignutog stepena razvoja informacionog društva;dostignutog stepena razvoja informacionog društva;

-- Standarde za projektovanje i izgradnju lokalnih komunikacionih mreža (LAN);Standarde za projektovanje i izgradnju lokalnih komunikacionih mreža (LAN);

15


-- Modele (standarde) dokumenata koji se koriste u javnoj upravi, donijeti propiseModele (standarde) dokumenata koji se koriste u javnoj upravi, donijeti propise kojim se reguliše elektronsko podnošenje dokumenata, implementacija elektronskogkojim se reguliše elektronsko podnošenje dokumenata, implementacija elektronskog potpisa i elektronskog pečata u javnoj upravi. potpisa i elektronskog pečata u javnoj upravi.

Implementacijom tih standarda, kao i doslednom primjenom propisa kojima se štiteImplementacijom tih standarda, kao i doslednom primjenom propisa kojima se štite autorska prava, davanjem povoljnijih uslova domaćim ponuđačima na projektimaautorska prava, davanjem povoljnijih uslova domaćim ponuđačima na projektima javnog sektora, podsticanjem autsorsinga, razvijanjem partnerstva sa privatnimjavnog sektora, podsticanjem autsorsinga, razvijanjem partnerstva sa privatnim sektorom, daće se snažan impuls razvoju domaćeg ICT sektora.sektorom, daće se snažan impuls razvoju domaćeg ICT sektora.

U cilju podizanja efikasnosti rada javne uprave i smanjenja troškova i vremena gradjana iU cilju podizanja efikasnosti rada javne uprave i smanjenja troškova i vremena gradjana i biznisa u procesu komuniciranja sa javnim sektorom: biznisa u procesu komuniciranja sa javnim sektorom:

-- uspostaviće se centralni registar građana;uspostaviće se centralni registar građana;-- omogćiće se online podnošenje carinskih deklaracija i prijava poreza i doprinosa. omogćiće se online podnošenje carinskih deklaracija i prijava poreza i doprinosa.

Donijeće se propisi kojima se štite lični podaci građana i njihova privatnost na Internetu. Donijeće se propisi kojima se štite lični podaci građana i njihova privatnost na Internetu. Pripremiće se specifični programi koje mogu koristiti hendikepirane osobe (audio sadržajiPripremiće se specifični programi koje mogu koristiti hendikepirane osobe (audio sadržaji

za slijepe itd.).za slijepe itd.).

U saradnji sa kompanijama iz Indije i Kine radiće se na realizaciji projekata u sferiU saradnji sa kompanijama iz Indije i Kine radiće se na realizaciji projekata u sferi softverskih znanja i na transferu informacionih tehnologiha. softverskih znanja i na transferu informacionih tehnologiha.

2.9. Ekonomski odnosi sa inostranstvom2.9. Ekonomski odnosi sa inostranstvom

U skladu sa osnovnim ciljevima Agende ekonomskih reformiU skladu sa osnovnim ciljevima Agende ekonomskih reformi ekonomski rast uz odlučujući uticaj privatnog sektoraekonomski rast uz odlučujući uticaj privatnog sektora uskladjenost zakona i procesa sa EU iuskladjenost zakona i procesa sa EU i valorizacija crnogorskih potencijala i snaženje komparativnih prednosti, kao i osnovnim ciljuvalorizacija crnogorskih potencijala i snaženje komparativnih prednosti, kao i osnovnim cilju

Ekonomske politike za 2006.g. – Ekonomske politike za 2006.g. – rast BDP, uz očuvanje stabilnosti,rast BDP, uz očuvanje stabilnosti, preduzeće se preduzeće se slijedeće mjereslijedeće mjere::

1.1. Implementacija Implementacija Zakona o spoljnoj trgoviniZakona o spoljnoj trgovini u oblastii mjera zaštite (kompezatorne carine, u oblastii mjera zaštite (kompezatorne carine, antidampinške carine i mjere zaštite od prekomjernog uvoza), radi zaštite domaćeantidampinške carine i mjere zaštite od prekomjernog uvoza), radi zaštite domaće proizvodnje od nelojalne konkurencije iz uvoza, shodno standardima WTO;proizvodnje od nelojalne konkurencije iz uvoza, shodno standardima WTO;

2.2. Razvoj statistike i analitike spoljnotrgovinske razmjeneRazvoj statistike i analitike spoljnotrgovinske razmjene u Ministarstvu u koordinaciji sa u Ministarstvu u koordinaciji sa Monstatom, CBCG i UCCG, radi blagovremenog pripremanja i predlaganja mjeraMonstatom, CBCG i UCCG, radi blagovremenog pripremanja i predlaganja mjera ekonomske politike u ovoj oblasti;ekonomske politike u ovoj oblasti;

3.3. Implementacija Implementacija Strategije podsticanja izvozaStrategije podsticanja izvoza – MEOIEI u saradnji sa Izvoznom – MEOIEI u saradnji sa Izvoznom komisijom, koju čine predstavnici crnogorskih izvoznika, asocijacija privrednika i resornihkomisijom, koju čine predstavnici crnogorskih izvoznika, asocijacija privrednika i resornih ministarstava, kao i u saradnji sa domaćim i inostranim ekspertima. U tom kontekstu,ministarstava, kao i u saradnji sa domaćim i inostranim ekspertima. U tom kontekstu, nastavak kontinuraniog oblika saradnje sa izvoznicima -nastavak kontinuraniog oblika saradnje sa izvoznicima - Unaprijeđeni izvozni dijalog Unaprijeđeni izvozni dijalog,, kroz organizaciju okruglih stolova na temu kroz organizaciju okruglih stolova na temu implementacije Strategije podsticanja izvoza,implementacije Strategije podsticanja izvoza, kao i praćenja realizacije podsticajnih mjera i Akcionog plana za podsticanje grupekao i praćenja realizacije podsticajnih mjera i Akcionog plana za podsticanje grupe crnogorskih izvoznih proizvoda; crnogorskih izvoznih proizvoda;

4.4. Donošenje i praćenje implementacije Strategije o posticanju direktnih stranihDonošenje i praćenje implementacije Strategije o posticanju direktnih stranih investicija - investicija - saradnja sa Agencijom za promociju stranih investicija (MIPA) nasaradnja sa Agencijom za promociju stranih investicija (MIPA) na implementaciji strategije;implementaciji strategije;

5.5. Intezivni Intezivni pregovori kroz Radnu grupu za pristupanje Crne Gore Svjetskoj trgovinskojpregovori kroz Radnu grupu za pristupanje Crne Gore Svjetskoj trgovinskoj organizaciji ( WTO) u Ženevi: organizaciji ( WTO) u Ženevi:

Pripema dokumenata Pripema dokumenata ACC/8 i ACC/9 (ACC/8 i ACC/9 (informacija o tehničkim propisima iinformacija o tehničkim propisima i standardima i Informacija o zaštiti prava intelektualne svojine) neophodnih zastandardima i Informacija o zaštiti prava intelektualne svojine) neophodnih za proces pristupanja WTO;proces pristupanja WTO;

Priprema dokumenta Priprema dokumenta Ponuda za robePonuda za robe (dokumenat neophodan za proces (dokumenat neophodan za proces pristupanja);pristupanja);

16

Ekonomska politika Crne Gore za 2006. godinu Koordinacija sa institucijama Vlade RCG na Koordinacija sa institucijama Vlade RCG na usglašavanju propisa sa pravilimausglašavanju propisa sa pravilima

WTO;WTO;

Intezivna priprema za proces Intezivna priprema za proces bilateralnih i miltilateralnih pregovora sabilateralnih i miltilateralnih pregovora sa članicama WTO;članicama WTO;

Uvodjenje Uvodjenje WTO standarda u oblast sistema kvalitetaWTO standarda u oblast sistema kvaliteta, koordinacija sa nadležnim, koordinacija sa nadležnim institucijama (Ministarstvo za unutrašnje ekonomske odnose SiCG i Ministartsvoinstitucijama (Ministarstvo za unutrašnje ekonomske odnose SiCG i Ministartsvo ekonomije CG) u donošenju propisa koji uređuju oblast tehničkih standarda iekonomije CG) u donošenju propisa koji uređuju oblast tehničkih standarda i sistema kvaliteta;sistema kvaliteta;

Koordinacija radom Komisije za pristupanje WTO.Koordinacija radom Komisije za pristupanje WTO.

6.6. Praćenje implementacije Praćenje implementacije Sporazuma o slobodnoj trgoviniSporazuma o slobodnoj trgovini sa zemljama Jugoistočne sa zemljama Jugoistočne evrope - rast regionalne trgovine, koordinacija aktivnosti u okviru Pakta Stabilnosti za JIE uevrope - rast regionalne trgovine, koordinacija aktivnosti u okviru Pakta Stabilnosti za JIE u pripremi jedinstvenog sporazuma o slobodnoj trgovini;pripremi jedinstvenog sporazuma o slobodnoj trgovini;

7.7. Implementacija Implementacija Zakona o slobodnim zonama;Zakona o slobodnim zonama;8.8. Razvoj Razvoj odjeljenja za unapređenje bilateralne ekonomske saradnje – odjeljenja za unapređenje bilateralne ekonomske saradnje – formiranje bazeformiranje baze

podatakapodataka bilateralnoj i multilateralnoj ekonomskoj saradnji i projektima koji proističu iz ovebilateralnoj i multilateralnoj ekonomskoj saradnji i projektima koji proističu iz ove saranje. Priprema analize o realizaciji bilateralne ekonomske saradnje sa predlogom mjerasaranje. Priprema analize o realizaciji bilateralne ekonomske saradnje sa predlogom mjera za unaprleđenje iste;za unaprleđenje iste;

9.9. Koordinacija donatorskih programaKoordinacija donatorskih programa – formiranje baze podataka donatorskih programa – formiranje baze podataka donatorskih programa prema Crnoj Gori (razvoj softvera sa ineraktivnom tabelom), koordinacija sa institucijamaprema Crnoj Gori (razvoj softvera sa ineraktivnom tabelom), koordinacija sa institucijama Vlade RCG u pripremi baze podataka.Vlade RCG u pripremi baze podataka.

2. 10. Evropske integracije2. 10. Evropske integracije

U skladu sa jednim od osnovnih ciljeva Agende ekonomskih reformi -Uskladjenost zakona iU skladu sa jednim od osnovnih ciljeva Agende ekonomskih reformi -Uskladjenost zakona i procesa sa EU – MEOIEI koordinira proces evropskih integracija, koji je prvenstveno usmjeren naprocesa sa EU – MEOIEI koordinira proces evropskih integracija, koji je prvenstveno usmjeren na rast kapaciteta institucija Vlade RCG za proces pregovaranja i primjene budućeg Sporazuma orast kapaciteta institucija Vlade RCG za proces pregovaranja i primjene budućeg Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju sa EU. stabilizaciji i pridruživanju sa EU.

Za očekivati je da proces evropskih integracija u Crnoj Gori u toku 2006. godine budeZa očekivati je da proces evropskih integracija u Crnoj Gori u toku 2006. godine bude prevashodno obilježen:prevashodno obilježen:

1.1. pregovorima za zaključenje Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju sa EUpregovorima za zaključenje Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju sa EU

2.2. nastavkom implementacije mjera iz Akcionog plana za implementaciju preporuka iznastavkom implementacije mjera iz Akcionog plana za implementaciju preporuka iz Evropskog partnerstvaEvropskog partnerstva11

3.3. nastavkom započetih aktivnosti na planu unapređenja koordinacije kao i obukom inastavkom započetih aktivnosti na planu unapređenja koordinacije kao i obukom i informisanjem relevantnih ciljnih grupa u okviru državne uprave.informisanjem relevantnih ciljnih grupa u okviru državne uprave.

Polazeći od dokumenta »Osnove pregovaračkih pozicija Republike Crne Gore zaPolazeći od dokumenta »Osnove pregovaračkih pozicija Republike Crne Gore za pregovore o Sporazumu o stabilizaciji i pridruživanju« pregovore o Sporazumu o stabilizaciji i pridruživanju« odredbe budućeg Sporazuma sa EU kojeodredbe budućeg Sporazuma sa EU koje se odnose na ekonomske aspekte pridruživanja, prije svega u domenu spoljnje trgovine ise odnose na ekonomske aspekte pridruživanja, prije svega u domenu spoljnje trgovine i usklađivanja zakonodavstva, treba da omoguće ostvarivanje globalnih ciljeva u usklađivanja zakonodavstva, treba da omoguće ostvarivanje globalnih ciljeva u dijeludijelu reformi i institucionalnog jačanja sistema, odnosno:reformi i institucionalnog jačanja sistema, odnosno:

1.1. Da ostvari Da ostvari brz, održiv privredni razvoj, kroz povećanje ekonomskih sloboda, jačanjebrz, održiv privredni razvoj, kroz povećanje ekonomskih sloboda, jačanje uticaja privatnog sektora i postizanje većeg stepena makro-ekonomske stabilnostiuticaja privatnog sektora i postizanje većeg stepena makro-ekonomske stabilnosti ,, uz postepeno smanjenje uz postepeno smanjenje zavisnosti od inostrane pomoći.zavisnosti od inostrane pomoći.

2.2. Da izgradi Da izgradi institucionalni i pravni okvirinstitucionalni i pravni okvir kompatibilan sa kompatibilan sa medjunarodnim standardima imedjunarodnim standardima i normamanormama, zasnovan na vladavini prava., zasnovan na vladavini prava.

3.3. Da ostvari rast Da ostvari rast životnog standarda gradjana Crne Goreživotnog standarda gradjana Crne Gore, uz uspostavljanje adekvatnog, uz uspostavljanje adekvatnog sistema socijalne i zdravstvene zaštite i obrazovnog sistema.sistema socijalne i zdravstvene zaštite i obrazovnog sistema.

1 S obzirom da je Evropska komisija 9.11.2005. uputila Savjetu ministara EU, na usvajanje, prijedlog inoviranog Evropskog partnerstva, MEOIEI će do kraja 2005. izvršiti odgovarajuće izmjene i dopune Akcionog plana za implementaciju preporuka iz Evropskog partnerstva.

17


2.11. Zaštita i unapredjenje životne sredine2.11. Zaštita i unapredjenje životne sredine

Cilj politike u ovoj oblasti je stvaranje uslova za uspostavljanje integralne zaštite iCilj politike u ovoj oblasti je stvaranje uslova za uspostavljanje integralne zaštite i unapredjivanja životne sredine kroz jedinstveno, sveobuhvatno i cjelovito upravljanje životnomunapredjivanja životne sredine kroz jedinstveno, sveobuhvatno i cjelovito upravljanje životnom sredinom i postepeno uskladjivanje ekonomskih i drugih sektorskih politika sa politikom zaštitesredinom i postepeno uskladjivanje ekonomskih i drugih sektorskih politika sa politikom zaštite životne sredine, uz puno poštovanje principa održivog razvoja. Ostvarivanju ovog cilja doprinijećeživotne sredine, uz puno poštovanje principa održivog razvoja. Ostvarivanju ovog cilja doprinijeće saniranje postojećeg stanja, dosledno sprovodjenje procjene uticaja investicionih zahvata nasaniranje postojećeg stanja, dosledno sprovodjenje procjene uticaja investicionih zahvata na životnu sredinu, pooštravanje inspekcijskog nadzora u svim segmentima životne sredine iživotnu sredinu, pooštravanje inspekcijskog nadzora u svim segmentima životne sredine i pravovremeno sprovodjenje naloženih mjera, permanentno praćenje stanja kvaliteta životnepravovremeno sprovodjenje naloženih mjera, permanentno praćenje stanja kvaliteta životne sredine, jačanje saradnje sa ekološkim nevladinim organizacijama, sredstvima javnog informisanja,sredine, jačanje saradnje sa ekološkim nevladinim organizacijama, sredstvima javnog informisanja, te intenziviranje medjunarodne saradnje. Saglasno tome, aktivnosti će biti usmjerene na: te intenziviranje medjunarodne saradnje. Saglasno tome, aktivnosti će biti usmjerene na:

Nastavak usklađivanja propisa sa EU zakonodavstvom i standardima iz oblasti životneNastavak usklađivanja propisa sa EU zakonodavstvom i standardima iz oblasti životne sredine i implementaciju usvojenog zakonodavstva;sredine i implementaciju usvojenog zakonodavstva;

Pomoć pri implementaciji svih zakona i propisa koji se odnose na zaštitu životne sredinePomoć pri implementaciji svih zakona i propisa koji se odnose na zaštitu životne sredine na opštinskom nivou;na opštinskom nivou;

Osnivanje Fonda za zaštitu životne sredine koji će upravljati svim prihodima odOsnivanje Fonda za zaštitu životne sredine koji će upravljati svim prihodima od ekonomskih instrumenata zaštite životne sredine (eko-takse) i finansirati/kofinansiratiekonomskih instrumenata zaštite životne sredine (eko-takse) i finansirati/kofinansirati prioritetne projekte životne sredine;prioritetne projekte životne sredine;

Nastavak aktivnosti na realizaciji projekta osnivanja Agencije za životnu sredinu CrneNastavak aktivnosti na realizaciji projekta osnivanja Agencije za životnu sredinu Crne Gore, koji se finansira iz sredstava CARDS-a u iznosu od 1,2 mil.€, a realizuje se prekoGore, koji se finansira iz sredstava CARDS-a u iznosu od 1,2 mil.€, a realizuje se preko Evropske agencije za rekonstrukciju;Evropske agencije za rekonstrukciju;

Nastavak jačanja institucionalnih kapaciteta Ministarstva;Nastavak jačanja institucionalnih kapaciteta Ministarstva; Na širenje iInformacija i pomoći javnosti u donošenju odluka u vezi sa zaštitom životneNa širenje iInformacija i pomoći javnosti u donošenju odluka u vezi sa zaštitom životne

sredine na svim nivoima;sredine na svim nivoima; Na donošenje Programa monitoringa životne sredine Crne Gore za 2006 godinu iNa donošenje Programa monitoringa životne sredine Crne Gore za 2006 godinu i

Izvještaja o stanju životne sredine Crne Gore za 2005 godinu;Izvještaja o stanju životne sredine Crne Gore za 2005 godinu; Nastavak realizacije prve faze Sanacije i rekultivacije rudnika olova i cinka Mojkovac uNastavak realizacije prve faze Sanacije i rekultivacije rudnika olova i cinka Mojkovac u

Mojkovcu, čijim završetkom će se stvoriti uslovi za početak druge faze sanacije Jalovišta;Mojkovcu, čijim završetkom će se stvoriti uslovi za početak druge faze sanacije Jalovišta; Dalju realizaciju projekta »Integralno upravljanje eko sistemom Skadarskog jezera«, kojiDalju realizaciju projekta »Integralno upravljanje eko sistemom Skadarskog jezera«, koji

finansira GEF (Globalni fond za životnu sredinu), a implementira Svjetska banka;finansira GEF (Globalni fond za životnu sredinu), a implementira Svjetska banka; Donošenje Nacionalne strategije održivog razvoja Crne Gore, kojom će se utvrditi osnovneDonošenje Nacionalne strategije održivog razvoja Crne Gore, kojom će se utvrditi osnovne

vizije i smjernice održivog razvoja u Crnoj Gori;vizije i smjernice održivog razvoja u Crnoj Gori; Ratifikaciju i implementaciju Kjoto protokola;Ratifikaciju i implementaciju Kjoto protokola; Ratifikaciju i implementaciju Konvencije UN o borbi protiv dezertifikacije u zemljama saRatifikaciju i implementaciju Konvencije UN o borbi protiv dezertifikacije u zemljama sa

sušom i/ili dezertifikacijom, posebno u Africi;sušom i/ili dezertifikacijom, posebno u Africi; Ratifikaciju i implementaciju Barselonske konvencije; Ratifikaciju i implementaciju Barselonske konvencije; Izradu Nacionalne strategije o klimatskim promjenama, sa mjerama za ublažavanjeIzradu Nacionalne strategije o klimatskim promjenama, sa mjerama za ublažavanje

posljedica;posljedica; Nastavak izrade Geografskog informacionog sistema za životnu sredinu;Nastavak izrade Geografskog informacionog sistema za životnu sredinu; Nastavak realizacije projekata u okviru Pakta Stabilnosti – Radni sto II -RegionalniNastavak realizacije projekata u okviru Pakta Stabilnosti – Radni sto II -Regionalni

program obnove životne sredine (REReP);program obnove životne sredine (REReP); Izradu Strategije za procjenu kapaciteta za sprovođenje konvencija iz oblasti životneIzradu Strategije za procjenu kapaciteta za sprovođenje konvencija iz oblasti životne

sredine sa Akcionim planom;sredine sa Akcionim planom; Izradu Strategije za očuvanje biodiverziteta sa Akcionim planom;Izradu Strategije za očuvanje biodiverziteta sa Akcionim planom;

Izradu plana za definisanje sistema za upravljanje rashladnim sredstvima na bazi CFCsIzradu plana za definisanje sistema za upravljanje rashladnim sredstvima na bazi CFCs (freona);(freona);

Izradu plana za implementaciju Štokholmske konvencije o smanjenju dugotrajnihIzradu plana za implementaciju Štokholmske konvencije o smanjenju dugotrajnih organskih zagađivača;organskih zagađivača;

Uspostavljanje Emerald mreže u Crnoj Gori;Uspostavljanje Emerald mreže u Crnoj Gori; Izradu analize mogućnosti za uspostavljanje seta indikatora za životnu sredinu;Izradu analize mogućnosti za uspostavljanje seta indikatora za životnu sredinu; Nastavak izrade inventara gasova sa efektom staklene bašte.Nastavak izrade inventara gasova sa efektom staklene bašte.

18


2.12. Uredjenje prostora2.12. Uredjenje prostoraNa osnovu Zakona o planiranju i uredjenju prostora, započeće reforma u oblasti Na osnovu Zakona o planiranju i uredjenju prostora, započeće reforma u oblasti uredjenjauredjenja

prostoraprostora i uspostavljanje sistema koji će biti stvarni temelj za filozofiju i praksu održivog razvoja. i uspostavljanje sistema koji će biti stvarni temelj za filozofiju i praksu održivog razvoja. Nastaviće se izrada Prostornog plana Crne Gore do 2020. godine kojim će se utvrditi prostornaNastaviće se izrada Prostornog plana Crne Gore do 2020. godine kojim će se utvrditi prostorna dimenzija razvoja uskladjena s očekivanim privrednim i demografskim razvojem i migracionimdimenzija razvoja uskladjena s očekivanim privrednim i demografskim razvojem i migracionim procesima. procesima.

Primjenom Prostornog plana područja posebne namjene za morsko dobro, sa detaljnomPrimjenom Prostornog plana područja posebne namjene za morsko dobro, sa detaljnom razradom za sedam lokaliteta u zoni Morskog dobra obezbijediće se uslovi za održivo korišćenje irazradom za sedam lokaliteta u zoni Morskog dobra obezbijediće se uslovi za održivo korišćenje i sprečavanje devastacije ovog prostora. sprečavanje devastacije ovog prostora.

U okviru novih propisa, izvršiće se institucionalno organizovanje u ovoj oblasti i preduzetiU okviru novih propisa, izvršiće se institucionalno organizovanje u ovoj oblasti i preduzeti aktivnosti za zaštitu prostora kao najznačajnijeg resursa. U tom cilju, dosljedno će se sprovoditiaktivnosti za zaštitu prostora kao najznačajnijeg resursa. U tom cilju, dosljedno će se sprovoditi rješenja za sprečavanje bespravne gradnje i ublažavanje negativnih efekata na devastiranimrješenja za sprečavanje bespravne gradnje i ublažavanje negativnih efekata na devastiranim lokalitetima. lokalitetima.

2.13. Statistika2.13. Statistika

Implementacija Zakona o statistici i statističkom sistemu Crne Gore treba da omogućiImplementacija Zakona o statistici i statističkom sistemu Crne Gore treba da omogući uspostavljanje savremenog sistema prikupljanja, obrade i čuvanja podataka uz primjenu osnovnihuspostavljanje savremenog sistema prikupljanja, obrade i čuvanja podataka uz primjenu osnovnih načela statistike. Predvidjene aktivnosti će se usmjeriti na poboljšanje obuhvatnosti pojava inačela statistike. Predvidjene aktivnosti će se usmjeriti na poboljšanje obuhvatnosti pojava i pouzdanosti podataka, što treba da omogući stvaranje kvalitetne informacione osnove kao podlogepouzdanosti podataka, što treba da omogući stvaranje kvalitetne informacione osnove kao podloge za projektovanje razvoja i donošenje validnih odluka. Uskladjenost Zakona sa medjunarodnimza projektovanje razvoja i donošenje validnih odluka. Uskladjenost Zakona sa medjunarodnim standardima omogućiće i uporedivost osnovnih makro-ekonomskih agregata sa istim u zemljamastandardima omogućiće i uporedivost osnovnih makro-ekonomskih agregata sa istim u zemljama razvijene tržišne privrede. razvijene tržišne privrede.

U skladu sa tim, Zavod za statistiku – Monstat će:U skladu sa tim, Zavod za statistiku – Monstat će:

Uraditi Strategiju razvoja Zavoda za statistiku - Monstata za 2006-2008;Uraditi Strategiju razvoja Zavoda za statistiku - Monstata za 2006-2008; Uraditi obračun BDP-a za 2004. i 2005. godinu po SNA metodi iUraditi obračun BDP-a za 2004. i 2005. godinu po SNA metodi i Inicirati formiranje Statističkog savjeta koji će se baviti pitanjima razvoja statistike iInicirati formiranje Statističkog savjeta koji će se baviti pitanjima razvoja statistike i

statističkog sistema Crne Gore. statističkog sistema Crne Gore.

19


3. SEKTORSKE POLITIKE3. SEKTORSKE POLITIKE

3.1. Preradjivačka industrija, energetika i rudarstvo3.1. Preradjivačka industrija, energetika i rudarstvoU U preradjivačkoj industriji,preradjivačkoj industriji, očekuje se stabilizacija i povećanje proizvodnje, uz očekuje se stabilizacija i povećanje proizvodnje, uz

intenziviranje procesa prestrukturiranja preduzeća i njihove privatizacije. Ubrzaće se postupakintenziviranje procesa prestrukturiranja preduzeća i njihove privatizacije. Ubrzaće se postupak stečaja u preduzećima koja nemaju perspektivu, završiti privatizacija preduzeća iz oblastistečaja u preduzećima koja nemaju perspektivu, završiti privatizacija preduzeća iz oblasti drvoprerade i namjenske industrije, kao i regulisati status kompanija »Radoje Dakić«, »Obod« idrvoprerade i namjenske industrije, kao i regulisati status kompanija »Radoje Dakić«, »Obod« i Željezara. Željezara.

Radi podizanja konkurentske sposobnosti preduzeća i povećanja interesovanja stranihRadi podizanja konkurentske sposobnosti preduzeća i povećanja interesovanja stranih investitora za ulaganje, posebno u oblasti drvoprerade, agroindustrije, tekstila, kože i obuće i dr.,investitora za ulaganje, posebno u oblasti drvoprerade, agroindustrije, tekstila, kože i obuće i dr., neophodno je, u koordinaciji Direkcije za razvoj malih i srednjih preduzeća i Privredne komore,neophodno je, u koordinaciji Direkcije za razvoj malih i srednjih preduzeća i Privredne komore, afirmisati prednosti klasterskog organizovanja i, s tim u vezi, podizati nivo klasterskog znanjaafirmisati prednosti klasterskog organizovanja i, s tim u vezi, podizati nivo klasterskog znanja privrednika i razvijati kulturu klasterskog povezivanja. privrednika i razvijati kulturu klasterskog povezivanja.

Nastaviće se reforma Nastaviće se reforma energetskog sektora, energetskog sektora, uz preduzimanje mjera i aktivnosti usmjerenihuz preduzimanje mjera i aktivnosti usmjerenih na ostvarivanje osnovnog cilja – sigurno i pouzdano snabdijevanje energijom, uz očuvanje životnena ostvarivanje osnovnog cilja – sigurno i pouzdano snabdijevanje energijom, uz očuvanje životne sredine. S tim u vezi: sredine. S tim u vezi:

Donijeće se Strategija razvoja energetike Republike Crne Gore, kojom će se utvrditiDonijeće se Strategija razvoja energetike Republike Crne Gore, kojom će se utvrditi srednjoročni i dugoročni ciljevi, prioriteti i uslovi razvoja energetskog sektora Crne Gore.srednjoročni i dugoročni ciljevi, prioriteti i uslovi razvoja energetskog sektora Crne Gore.

Utvrdiće se opredjeljenje u vezi sa novim izvorima električne energije i, s tim u vezi, Utvrdiće se opredjeljenje u vezi sa novim izvorima električne energije i, s tim u vezi, ažurirati postojeća projektna dokumentacija ;ažurirati postojeća projektna dokumentacija ;

Stvaraće se uslovi za veće korišćenje obnovljivih izvora energije koji podrazumijevaju iStvaraće se uslovi za veće korišćenje obnovljivih izvora energije koji podrazumijevaju i pojednostavljivanje postupaka za dobijanje koncesija i ovlašćenja za izgradnju malihpojednostavljivanje postupaka za dobijanje koncesija i ovlašćenja za izgradnju malih hidroelektrana i drugih postrojenja obnovljive energije. Podsticaće se i privatni sektorhidroelektrana i drugih postrojenja obnovljive energije. Podsticaće se i privatni sektor za ulaganja, odnosno razvoj svih segmenata energetske infrastrukture;za ulaganja, odnosno razvoj svih segmenata energetske infrastrukture;

Uradiće se Studija o korišćenju obnovljivih izvora energije (vjetar i solarna energija) i Uradiće se Studija o korišćenju obnovljivih izvora energije (vjetar i solarna energija) i početi implementacija Strategije razvoja malih hidroelektrana.;početi implementacija Strategije razvoja malih hidroelektrana.;

Počeće implementacija Strategije energetske efikasnosti, u skladu sa OperativnimPočeće implementacija Strategije energetske efikasnosti, u skladu sa Operativnim planom za njenu realizaciju. planom za njenu realizaciju.

Promovisaće se efikasno i racionalno korišćenje energije i smanjenje energetskog Promovisaće se efikasno i racionalno korišćenje energije i smanjenje energetskog intenziteta u svim sektorima, od proizvodnje do potrošnje energije i korišćenje intenziteta u svim sektorima, od proizvodnje do potrošnje energije i korišćenje alternativnih i obnovljivih izvora, kao i predlagati odgovarajuća regulativa za njegovo alternativnih i obnovljivih izvora, kao i predlagati odgovarajuća regulativa za njegovo podsticanje.podsticanje. Preispitaće se postojeća i donijeti nova zakonska regulativa, tehnički standardi i propisiPreispitaće se postojeća i donijeti nova zakonska regulativa, tehnički standardi i propisi u oblasti gradnje energetskih i drugih objekata. u oblasti gradnje energetskih i drugih objekata.

Formiraće se Fond za energetsku efikasnost; Formiraće se Fond za energetsku efikasnost;

Nastaviće se reorganizacija Elektroprivrede Crne Gore AD Nikšić;Nastaviće se reorganizacija Elektroprivrede Crne Gore AD Nikšić; U cilju bolje valorizacije energetskih resursa, završiće se privatizacija Rudnika ugljaU cilju bolje valorizacije energetskih resursa, završiće se privatizacija Rudnika uglja

Pljevlja i TE “Pljevlja” i pet malih hidroelektrana, a privatizacija ostalih subjekataPljevlja i TE “Pljevlja” i pet malih hidroelektrana, a privatizacija ostalih subjekata elektroprivrede vršiće se u skladu sa Strategijom razvoja i Strategijom privatizacijeelektroprivrede vršiće se u skladu sa Strategijom razvoja i Strategijom privatizacije Elektroprivrede Crne Gore AD Nikšić. Elektroprivrede Crne Gore AD Nikšić.

U cilju stvaranja uslova za vodjenje aktivne energetske politike, uspostaviće se iU cilju stvaranja uslova za vodjenje aktivne energetske politike, uspostaviće se i implementirati sistem za praćenje podataka o proizvodnji i korišćenju energije, saglasnoimplementirati sistem za praćenje podataka o proizvodnji i korišćenju energije, saglasno EUROSTAT sistemu nacionalnih energetskih podataka. EUROSTAT sistemu nacionalnih energetskih podataka.

Promovisaće se uključenje Crne Gore u regionalnu gasnu mrežu i raditi na pripremiPromovisaće se uključenje Crne Gore u regionalnu gasnu mrežu i raditi na pripremi odgovarajuće zakonske regulative u toj oblasti;odgovarajuće zakonske regulative u toj oblasti;

Počeće implementacija odredbi Sporazuma o formiranju Energetske zajednice;Počeće implementacija odredbi Sporazuma o formiranju Energetske zajednice; Stvaraće se uslovi za implementaciju Kjoto protokola;Stvaraće se uslovi za implementaciju Kjoto protokola;

20

Ekonomska politika Crne Gore za 2006. godinu Radiće se na pripremi socijalnog programa za subvencioniranje socijalno najugroženijihRadiće se na pripremi socijalnog programa za subvencioniranje socijalno najugroženijih

grupa građana sa ciljem zadovoljavanja minimalnih potreba u električnoj i toplotnojgrupa građana sa ciljem zadovoljavanja minimalnih potreba u električnoj i toplotnoj energiji. energiji.

U oblasti U oblasti geologije i rudarstva,geologije i rudarstva, realizovaće se Program geoloških istraživanja od interesa realizovaće se Program geoloških istraživanja od interesa za Republiku. Raspisaće se tenderi za davanje koncesija za ležišta za koja su koncesioni ugovoriza Republiku. Raspisaće se tenderi za davanje koncesija za ležišta za koja su koncesioni ugovori istekli, kao i za nova ležišta. Nastaviće se istraživanje nafte i gasa u crnogorskom podmorju.istekli, kao i za nova ležišta. Nastaviće se istraživanje nafte i gasa u crnogorskom podmorju.

3.2. Turizam3.2. Turizam

Master planom, odnosno Strategijom razvoja turizma do 2020. godine, AgendomMaster planom, odnosno Strategijom razvoja turizma do 2020. godine, Agendom ekonomskih reformi u Crnoj Gori od 2002.-2007. god. i Programom rada Ministarstva turizmaekonomskih reformi u Crnoj Gori od 2002.-2007. god. i Programom rada Ministarstva turizma utvrdjeno je utvrdjeno je strateško opredjeljenje Crne Gore da razvija visokokvalitetni turizam.strateško opredjeljenje Crne Gore da razvija visokokvalitetni turizam.

Osnovni cilj razvoja turizma u 2006. godini je održiv i raznolik turistički proizvod kojiOsnovni cilj razvoja turizma u 2006. godini je održiv i raznolik turistički proizvod koji omogućava rast broja turista, potrošnje po danu i po gostu i stvaranje novih radnih mjesta uomogućava rast broja turista, potrošnje po danu i po gostu i stvaranje novih radnih mjesta u regionima tokom sezone. regionima tokom sezone.

Planira se : Planira se :

Prihod od turizma od oko 243 mil. € , što je za oko 8% više u odnosu na 2005.Prihod od turizma od oko 243 mil. € , što je za oko 8% više u odnosu na 2005. godinu; godinu;

Povećanje broja zaposlenih u turizmu na oko 13.800, odnosno za 6.5 % u odnosuPovećanje broja zaposlenih u turizmu na oko 13.800, odnosno za 6.5 % u odnosu na predhodnu godinu. na predhodnu godinu.

Osnovne aktivnosti će biti usmjerene na:Osnovne aktivnosti će biti usmjerene na:

produženje trajanja kupališne seproduženje trajanja kupališne sezone na 180 dana;zone na 180 dana; promociju ostalih vidova turizma za produženje sezone, prije svega M.I.C.E.promociju ostalih vidova turizma za produženje sezone, prije svega M.I.C.E.

turizma;turizma; povećanje broja ostvarenih noćenja za 10% u odnosu na 2005. godinu, odnosnopovećanje broja ostvarenih noćenja za 10% u odnosu na 2005. godinu, odnosno

ostvarenje oko 5,8 mil. noćenja:ostvarenje oko 5,8 mil. noćenja: povećanje broja turista za 10%, odnosno na 904.000;povećanje broja turista za 10%, odnosno na 904.000; povećanje broja noćenja inostranih gostiju za 32%, odnosno ostvarenje oko 2,2 mil.povećanje broja noćenja inostranih gostiju za 32%, odnosno ostvarenje oko 2,2 mil.

noćenja;noćenja; povećanje broja inostranih turista za 30% odnosno posjeta oko 364 hilj. turista;povećanje broja inostranih turista za 30% odnosno posjeta oko 364 hilj. turista; struktura ino:domaći posjetioci 40% :60%;struktura ino:domaći posjetioci 40% :60%; povećanje smještajnih kapaciteta nivoa kvaliteta sa 4**** i 5**** za 5 %.povećanje smještajnih kapaciteta nivoa kvaliteta sa 4**** i 5**** za 5 %.

Ministarstvo turizma će, u saradnji sa ostalim nadležnim institucijama, nastaviti aktivnostiMinistarstvo turizma će, u saradnji sa ostalim nadležnim institucijama, nastaviti aktivnosti na stvaranju preduslova za razvoj turizma. Ove aktivnosti se, prije svega, odnose na realizacijuna stvaranju preduslova za razvoj turizma. Ove aktivnosti se, prije svega, odnose na realizaciju infrastrukturnih projekata (vodosnabdijevanje i tretman otpadnih voda, snabdijevanje električnominfrastrukturnih projekata (vodosnabdijevanje i tretman otpadnih voda, snabdijevanje električnom energijom, unapređenje saobraćjne infrastrukture i opštih uslova saobraćaja, izgradnju boljeenergijom, unapređenje saobraćjne infrastrukture i opštih uslova saobraćaja, izgradnju bolje infrastrukture i efikasniji rad na graničnim prelazima). infrastrukture i efikasniji rad na graničnim prelazima).

Nastaviće se kampanja “Neka bude čisto” koja se realizuje u formi javnog rada, u saradnjiNastaviće se kampanja “Neka bude čisto” koja se realizuje u formi javnog rada, u saradnji sa Zavodom za zapošljavanje, primorskim opštinama i opštinom Cetinje.sa Zavodom za zapošljavanje, primorskim opštinama i opštinom Cetinje.

Postaviće se turistička signalizacija i u gradskim jezgrima preostale tri primorske opštinePostaviće se turistička signalizacija i u gradskim jezgrima preostale tri primorske opštine (Herceg Novi, Ulcinj i Kotor),kao i u gradskim jezgrima opština Cetinje, Kolašin, Žabljak i Rožaje. (Herceg Novi, Ulcinj i Kotor),kao i u gradskim jezgrima opština Cetinje, Kolašin, Žabljak i Rožaje.

U saradnji sa JP za upravljanje Morskim dobrom i primorskim opštinama, održaće seU saradnji sa JP za upravljanje Morskim dobrom i primorskim opštinama, održaće se kontinuitet aktivnosti na podizanju nivoa kvaliteta plaža. kontinuitet aktivnosti na podizanju nivoa kvaliteta plaža.

U cilju suzbijanja problema sive ekonomije u turističkoj privredi, u saradnji sa PoreskomU cilju suzbijanja problema sive ekonomije u turističkoj privredi, u saradnji sa Poreskom upravom i opštinama, nastaviće se kampanja “Registrujte smještaj”.upravom i opštinama, nastaviće se kampanja “Registrujte smještaj”.

U cilju povećanja nivoa kvaliteta smještajnih kapaciteta i komplementarne ponude,U cilju povećanja nivoa kvaliteta smještajnih kapaciteta i komplementarne ponude, intenziviraće se aktivnosti na privatizaciji turističko-ugostiteljskih objekata, nastaviti aktivnosti naintenziviraće se aktivnosti na privatizaciji turističko-ugostiteljskih objekata, nastaviti aktivnosti na kategorizaciji i podsticanju razvoja malih i srednjih preduzeća u turizmu, kao i stvaranju povoljnogkategorizaciji i podsticanju razvoja malih i srednjih preduzeća u turizmu, kao i stvaranju povoljnog ambijenta za ulaganja u turizam. ambijenta za ulaganja u turizam.

Nastaviće se stvaranje uslova za razvoj specifičnih vidova turizma kojim će se upotpunitiNastaviće se stvaranje uslova za razvoj specifičnih vidova turizma kojim će se upotpuniti turistički proizvod. Izvještajem “Nautički turizam u Crnoj Gori” i “Tržišno pozicioniranje, sadržaji ituristički proizvod. Izvještajem “Nautički turizam u Crnoj Gori” i “Tržišno pozicioniranje, sadržaji i finansijski efekti razvoja nautičkog turizma u Crnoj Gori” definisane su potencijalne lokacije zafinansijski efekti razvoja nautičkog turizma u Crnoj Gori” definisane su potencijalne lokacije za

21

Ekonomska politika Crne Gore za 2006. godinurazvoj marina i njihovi sadržaji. U 2006. godini definisaće se minimalni tehnički uslovi zarazvoj marina i njihovi sadržaji. U 2006. godini definisaće se minimalni tehnički uslovi za predložene tipove marina i uraditi komparativne analize. predložene tipove marina i uraditi komparativne analize.

Stvaraće se uslovi za bolju valorizaciju objektivnih mogućnosti za razvoj planinskog turizmaStvaraće se uslovi za bolju valorizaciju objektivnih mogućnosti za razvoj planinskog turizma i bolje korišćenje kapaciteta. Studijom “Program razvoja planinskog turizma” postavljene sui bolje korišćenje kapaciteta. Studijom “Program razvoja planinskog turizma” postavljene su smjernice razvoja ovog vida turizma. Ministarstvo turizma će, u okviru realizacije programa Interegsmjernice razvoja ovog vida turizma. Ministarstvo turizma će, u okviru realizacije programa Intereg III, u saradnji sa ostalim institucijama i inostranim ekspertima, preduzeti aktivnosti na realizacijiIII, u saradnji sa ostalim institucijama i inostranim ekspertima, preduzeti aktivnosti na realizaciji projekta DOSTWELL čiji je cilj stvaranje uslova za održivi razvoj wellnes turizma u planinskomprojekta DOSTWELL čiji je cilj stvaranje uslova za održivi razvoj wellnes turizma u planinskom dijelu Crne Gore i PASDRA čiji je cilj podrška razvoju - ekonomskom, infrastrukturnom idijelu Crne Gore i PASDRA čiji je cilj podrška razvoju - ekonomskom, infrastrukturnom i poljoprivrednom području Durmitora i rijeke Tare i njegovo transregionalno, istorijsko i kulturnopoljoprivrednom području Durmitora i rijeke Tare i njegovo transregionalno, istorijsko i kulturno povezivanje.povezivanje.

Vlasnici hotelsko-turističkih preduzeća unapredjivaće kapacitete i usluge, u skladu saVlasnici hotelsko-turističkih preduzeća unapredjivaće kapacitete i usluge, u skladu sa evropskim standardima, uvažavajući preporuke i standarde date u studiji „Razvoj wellness turizmaevropskim standardima, uvažavajući preporuke i standarde date u studiji „Razvoj wellness turizma u Crnoj Gori“ i Priručniku za „wellness“ kapacitete hotela. u Crnoj Gori“ i Priručniku za „wellness“ kapacitete hotela. Planira se izrada kriterija za razvoj golfPlanira se izrada kriterija za razvoj golf terena.terena.

Realizovaće se tender za izgradnju hotelsko-turističkog kompleksa na Adi Bojani, što jeRealizovaće se tender za izgradnju hotelsko-turističkog kompleksa na Adi Bojani, što je rezultat promocije potencijala Crne Gore I mogućnosti investiranja na području Boke Kotorske irezultat promocije potencijala Crne Gore I mogućnosti investiranja na području Boke Kotorske i Velike Plaže. Velike Plaže.

U cilju povećanja konkurentnosti kadrova u turizmu, uradiće se studija “Human resourseU cilju povećanja konkurentnosti kadrova u turizmu, uradiće se studija “Human resourse strategy”.strategy”.

U saradnji sa Turističkom organizacijom Crne Gore, nastaviće se započete aktivnosti naU saradnji sa Turističkom organizacijom Crne Gore, nastaviće se započete aktivnosti na kreiranju brenda “Montenegro” i tržišnom pozicioniranju crnogorskog turističkog proizvoda putemkreiranju brenda “Montenegro” i tržišnom pozicioniranju crnogorskog turističkog proizvoda putem CNN-a. Planira se i pokretanje ovih aktivnosti i putem drugih globalnih mreža (EURO NEWS i dr.).CNN-a. Planira se i pokretanje ovih aktivnosti i putem drugih globalnih mreža (EURO NEWS i dr.).

Nastaviće se promotivne aktivnosti čiji je cilj stvaranje prepoznatljivog imidža crnogorskogNastaviće se promotivne aktivnosti čiji je cilj stvaranje prepoznatljivog imidža crnogorskog turističkog proizvoda - “Godina dobre hrane – Dobro vam učinjelo”, “Dočekajmo goste sturističkog proizvoda - “Godina dobre hrane – Dobro vam učinjelo”, “Dočekajmo goste s osmjehom”, “I zimi medju prijateljima”, “Vrela zima u brdima”, “Ljeto medju prijateljima”, “Odabirosmjehom”, “I zimi medju prijateljima”, “Vrela zima u brdima”, “Ljeto medju prijateljima”, “Odabir crnogorskog suvenira” i “Otkrijte, doživite, uživajte“.crnogorskog suvenira” i “Otkrijte, doživite, uživajte“.

Ustanovljenom godišnjom nagradom u turizmu,Ustanovljenom godišnjom nagradom u turizmu, doprinijeće se porastu kvaliteta, doprinijeće se porastu kvaliteta, konkurentnosti i unapređenju imidža crnogorske turističke ponude. konkurentnosti i unapređenju imidža crnogorske turističke ponude.

3.3. Poljoprivreda, šumarstvo i vodoprivreda3.3. Poljoprivreda, šumarstvo i vodoprivreda

Uvažavajući specifičnosti crnogorske Uvažavajući specifičnosti crnogorske poljoprivrede, poljoprivrede, a u skladu sa dokumentima kojaa u skladu sa dokumentima koja odredjuju širi okvir za razvoj poljoprivrede, agrarna politika biće i dalje usmjerena na: postepenoodredjuju širi okvir za razvoj poljoprivrede, agrarna politika biće i dalje usmjerena na: postepeno uskladjivanje zakona sa pravnim poretkom EU i uskladjivanje politike sa uskladjivanje zakona sa pravnim poretkom EU i uskladjivanje politike sa principima zajedničkeprincipima zajedničke poljoprivredne politike EUpoljoprivredne politike EU; reforme institucija; obezbjedjivanje mehanizama kreditiranja; reforme institucija; obezbjedjivanje mehanizama kreditiranja poljoprivrede; razvijanje mogućnosti proizvodnje visokokvalitetne (ekološke) hrane i širenjepoljoprivrede; razvijanje mogućnosti proizvodnje visokokvalitetne (ekološke) hrane i širenje saradnje sa sektorom turizma. saradnje sa sektorom turizma.

Podsticajna politika realizovaće se preko Agro budžeta za 2006. godinu i doprinijećePodsticajna politika realizovaće se preko Agro budžeta za 2006. godinu i doprinijeće snaženju marketinške pozicije crnogorskih proizvoda, izgradnji seoske infrastrukture, jačanjusnaženju marketinške pozicije crnogorskih proizvoda, izgradnji seoske infrastrukture, jačanju stručnih i inspekcijskih službi, obezbjedjivanju socijalne sigurnosti poljoprivrednika i dr. Osim toga,stručnih i inspekcijskih službi, obezbjedjivanju socijalne sigurnosti poljoprivrednika i dr. Osim toga, značajna potpora razvoju poljoprivrede biće od sredstava medjunarodnih projekata, projekataznačajna potpora razvoju poljoprivrede biće od sredstava medjunarodnih projekata, projekata Agencije za mala i srednja preduzeća i bankarskih kredita. Agencije za mala i srednja preduzeća i bankarskih kredita.

Nastaviće se: redefinisanje mjera tržišne zaštite poljoprivrede, uz dosljednu primjenuNastaviće se: redefinisanje mjera tržišne zaštite poljoprivrede, uz dosljednu primjenu Zakona o spoljnoj trgovini; preispitivanje carinskih tarifa u skladu sa modelom dvostrukog kolosjekaZakona o spoljnoj trgovini; preispitivanje carinskih tarifa u skladu sa modelom dvostrukog kolosjeka u pregovaranju o pridruživanju EU i u odvojenom pristupanju Crne Gore STO; kao i prilagodjavanjeu pregovaranju o pridruživanju EU i u odvojenom pristupanju Crne Gore STO; kao i prilagodjavanje sistema PDV proizvodnji hrane. sistema PDV proizvodnji hrane.

U cilju uskladjivanja zakonske regulative, donijeće se sljedeći zakoni: Zakon oU cilju uskladjivanja zakonske regulative, donijeće se sljedeći zakoni: Zakon o zdravstvenoj zaštiti bilja; Zakon o sjemenskom materijalu poljoprivrednog bilja; Zakon o sadnomzdravstvenoj zaštiti bilja; Zakon o sjemenskom materijalu poljoprivrednog bilja; Zakon o sadnom materijalu; Zakon o sredstvima za zaštitu bilja; Zakon o sredstvima za ishranu bilja; Zakon o vinu imaterijalu; Zakon o sredstvima za zaštitu bilja; Zakon o sredstvima za ishranu bilja; Zakon o vinu i Zakon o rakiji, drugim alkoholnim pićima i etanolu. Istovremeno, vršiće se priprema za potpunoZakon o rakiji, drugim alkoholnim pićima i etanolu. Istovremeno, vršiće se priprema za potpuno uskladjivanje pravnog sistema u oblasti proizvodnje i bezbjednosti hrane sa evropskimuskladjivanje pravnog sistema u oblasti proizvodnje i bezbjednosti hrane sa evropskim zakonodavstvom.zakonodavstvom.

22

Ekonomska politika Crne Gore za 2006. godinuUporedo sa ovim aktivnostima, radiće se na formiranju najšireg konsensusa za usvajanjeUporedo sa ovim aktivnostima, radiće se na formiranju najšireg konsensusa za usvajanje

koncepta razvoja održive poljoprivrede, koncepta razvoja održive poljoprivrede, koji u agrarnoj politici preuzima evropsko poimanjekoji u agrarnoj politici preuzima evropsko poimanje uloge poljoprivrede. Primjena tržišnog i ekološko – socijalnog modela razvoja koji proizilazi iz uloge poljoprivrede. Primjena tržišnog i ekološko – socijalnog modela razvoja koji proizilazi iz

multifunkcionalnosti poljoprivrede ostvariće održivi ruralni razvoj, očuvanje potencijala razvojamultifunkcionalnosti poljoprivrede ostvariće održivi ruralni razvoj, očuvanje potencijala razvoja čovjekove okoline, uvećanje ekonomskih efekata, posebno kroz razvoj prehrambene industrije ičovjekove okoline, uvećanje ekonomskih efekata, posebno kroz razvoj prehrambene industrije i drugih sektora, dobru potporu razvoju turizma, veću socijalnu sigurnost proizvodjača hrane,drugih sektora, dobru potporu razvoju turizma, veću socijalnu sigurnost proizvodjača hrane, sigurnost u obezbjedjivanju hrane standardnog kvaliteta i očuvanje tradicije i kulturnog nasledja. sigurnost u obezbjedjivanju hrane standardnog kvaliteta i očuvanje tradicije i kulturnog nasledja.

U oblasti U oblasti šumarstva šumarstva nastaviće se realizacija nekoliko razvojnih projekata. Potpunanastaviće se realizacija nekoliko razvojnih projekata. Potpuna realizacija projekta «Razvoj crnogorskog šumarstva» kojeg podržava Vlada Luksemburga, stvorićerealizacija projekta «Razvoj crnogorskog šumarstva» kojeg podržava Vlada Luksemburga, stvoriće uslove za implementaciju uslove za implementaciju nacionalnog standarda po FSC metodologijinacionalnog standarda po FSC metodologiji,,metodologije zametodologije za inventuru i planiranjeinventuru i planiranje u šumarstvu usaglašeno sa standardima EU, što će uz projekat koji se u šumarstvu usaglašeno sa standardima EU, što će uz projekat koji se realizuje sa Evropskim institutom za šumarstvo, a odnosi se na edukaciju i jačanje kapaciteta urealizuje sa Evropskim institutom za šumarstvo, a odnosi se na edukaciju i jačanje kapaciteta u šumarstvu i realizaciju projekta «Geografsko-informacioni sistem u šumarstvu» predstavljatišumarstvu i realizaciju projekta «Geografsko-informacioni sistem u šumarstvu» predstavljati odgovornije i kvalitetnije gazdovanje šumama i lakši pristup ino-tržištu. odgovornije i kvalitetnije gazdovanje šumama i lakši pristup ino-tržištu.

Isto tako, nastaviće se realizacija drugih medjunarodnih projekata (Fodemo, Foper iIsto tako, nastaviće se realizacija drugih medjunarodnih projekata (Fodemo, Foper i projekat WB vezan za integralno upravljanje slivovima rijeka Tare i Lima i dr.), koji će uticati naprojekat WB vezan za integralno upravljanje slivovima rijeka Tare i Lima i dr.), koji će uticati na revitalizaciju rasadničarske proizvodnje i jačanje kadrovskih kapaciteta u šumarstvu. revitalizaciju rasadničarske proizvodnje i jačanje kadrovskih kapaciteta u šumarstvu.

Kroz Sanacioni program, nastaviće se aktivnosti na jačanju institucionalnog okvira uKroz Sanacioni program, nastaviće se aktivnosti na jačanju institucionalnog okvira u crnogorskom lovstvu, kao i dopune zakonske regulative. crnogorskom lovstvu, kao i dopune zakonske regulative.

Osnivanjem Uprave za Osnivanjem Uprave za vode, vode, stvoreni su uslovi za bolje korišćenje ovog resursa istvoreni su uslovi za bolje korišćenje ovog resursa i unapredjivanje vodprivredne djelatnosti u Crnoj Gori.unapredjivanje vodprivredne djelatnosti u Crnoj Gori.

Početkom godine, donijeće se Program upotrebe sredstava u vodoprivredi za 2006. godinu,Početkom godine, donijeće se Program upotrebe sredstava u vodoprivredi za 2006. godinu, na osnovu kojeg će se nastaviti aktivnosti na već započetim objektima, kao i početi novi objektina osnovu kojeg će se nastaviti aktivnosti na već započetim objektima, kao i početi novi objekti vodosnabdijevanja na seoskom području.vodosnabdijevanja na seoskom području.

Nastaviće se značajne aktivnosti u pravcu valorizacije potencijala vode za piće.Nastaviće se značajne aktivnosti u pravcu valorizacije potencijala vode za piće.

U cilju racionalnije eksploatacije šljunka i pijeska iz korita vodotoka, intenziviraće seU cilju racionalnije eksploatacije šljunka i pijeska iz korita vodotoka, intenziviraće se inspekcijska kontrola poštovanja izdatih vodoprivrednih saglasnosti.inspekcijska kontrola poštovanja izdatih vodoprivrednih saglasnosti.

3.4. Gradjevinarstvo i stambeno-komunalna oblast3.4. Gradjevinarstvo i stambeno-komunalna oblast

Očekivani porast investicionih ulaganja za izgradnju i rekonstrukciju privrednih iOčekivani porast investicionih ulaganja za izgradnju i rekonstrukciju privrednih i neprivrednih objekata i infrastrukturu, kao i ulaganja stranog kapitala u najznačajnije projekte uneprivrednih objekata i infrastrukturu, kao i ulaganja stranog kapitala u najznačajnije projekte u Crnoj Gori, osnovne su pretpostavke za veću uposlenost gradjevinskih kapaciteta i snažnijeCrnoj Gori, osnovne su pretpostavke za veću uposlenost gradjevinskih kapaciteta i snažnije uključivanje domaće uključivanje domaće gradjevinske operativegradjevinske operative. Osposobiće se konzorcijum u cilju boljeg. Osposobiće se konzorcijum u cilju boljeg konkurentnog nastupa gradjevinskih i drugih kooperantskih preduzeća; pojačati kontrola nadkonkurentnog nastupa gradjevinskih i drugih kooperantskih preduzeća; pojačati kontrola nad izvodjenjem investicionih radova; pojačati aktivnosti u pravcu eliminisanja «crnog tržišta» radneizvodjenjem investicionih radova; pojačati aktivnosti u pravcu eliminisanja «crnog tržišta» radne snage kroz uvodjenje obaveza izdavanja radnih dozvola za sve radnike i firme iz drugih zemaljasnage kroz uvodjenje obaveza izdavanja radnih dozvola za sve radnike i firme iz drugih zemalja koje izvode radove u Crnoj Gori; stvoriti uslovi za podsticaj jačanja firmi za izradu urbanističko –koje izvode radove u Crnoj Gori; stvoriti uslovi za podsticaj jačanja firmi za izradu urbanističko – planske i projektne dokumentacije. planske i projektne dokumentacije.

U oblasti stanovanja prioritetne aktivnosti su definisanje organizacionog modela zaU oblasti stanovanja prioritetne aktivnosti su definisanje organizacionog modela za implementaciju “Akcionog plana politike stanovanja” i implementacija Zakona o etažnoj svojini.implementaciju “Akcionog plana politike stanovanja” i implementacija Zakona o etažnoj svojini. Nastaviće se i sa realizacijom projekta “Stanovi solidarnosti”. Takođe će se nastaviti aktivnosti naNastaviće se i sa realizacijom projekta “Stanovi solidarnosti”. Takođe će se nastaviti aktivnosti na realizaciji obaveza preuzetih iz Bečke deklaracije, koje se odnose na legalizaciju nelegalnihrealizaciji obaveza preuzetih iz Bečke deklaracije, koje se odnose na legalizaciju nelegalnih objekata.objekata.

U U komunalnoj oblastikomunalnoj oblasti sprovodiće se intenzivne aktivnosti u cilju unapređenja stanja i sprovodiće se intenzivne aktivnosti u cilju unapređenja stanja i kvalitetnijeg obavljanja usluga koje predstavljaju javni interes. kvalitetnijeg obavljanja usluga koje predstavljaju javni interes.

U oblasti vodosnabdijevanja uradiće se Master plan vodosnabdijevanja opštinaU oblasti vodosnabdijevanja uradiće se Master plan vodosnabdijevanja opština Crnogorskog primorja i opštine Cetinje, koji će, sa drugim do sada urađenim studijama iCrnogorskog primorja i opštine Cetinje, koji će, sa drugim do sada urađenim studijama i elaboratima, omogućiti Vladi da definiše način na koji će se dugoročno riješiti pitanjeelaboratima, omogućiti Vladi da definiše način na koji će se dugoročno riješiti pitanje vodosanbdijevanja ovog dijela Republike. Novoformirano društvo sa ograničenom odgovornošćuvodosanbdijevanja ovog dijela Republike. Novoformirano društvo sa ograničenom odgovornošću „Vodacom“ nastaviće aktivnosti na detekciji i smanjenju gubitaka i rehabilitaciji lokalnih„Vodacom“ nastaviće aktivnosti na detekciji i smanjenju gubitaka i rehabilitaciji lokalnih distributivnih mreža, boljem iskorišćavanju postojećih i kaptiranju novih vodoizvorišta, kao i nadistributivnih mreža, boljem iskorišćavanju postojećih i kaptiranju novih vodoizvorišta, kao i na

23

Ekonomska politika Crne Gore za 2006. godinustvaranju uslova za ekonomski racionalniji i produktivniji rad javnih komunalnih preduzeća koja sestvaranju uslova za ekonomski racionalniji i produktivniji rad javnih komunalnih preduzeća koja se bave poslovima vodosnabdijevanja. Program rada „Vodacom“-a biće usaglašen sa Master planombave poslovima vodosnabdijevanja. Program rada „Vodacom“-a biće usaglašen sa Master planom vodosnabdijevanja opština Crnogorskog primorja i opštine Cetinje.vodosnabdijevanja opština Crnogorskog primorja i opštine Cetinje.

Završiće se druga faza izgradnje vodovoda u Gornjoj Zeti. Završiće se druga faza izgradnje vodovoda u Gornjoj Zeti.

U oblasti upravljanja otpadnim vodama nastaviće se sa aktivnostima na obezbjeđivanjuU oblasti upravljanja otpadnim vodama nastaviće se sa aktivnostima na obezbjeđivanju uslova za efikasnu implementaciju Master plana odvođenja i prečišćavanja otpadnih vodauslova za efikasnu implementaciju Master plana odvođenja i prečišćavanja otpadnih voda Crnogorskog primorja i opštine Cetinje i Strateškog master plana za kanalizaciju i otpadne vode uCrnogorskog primorja i opštine Cetinje i Strateškog master plana za kanalizaciju i otpadne vode u centralnom i sjevernom regionu Crne Gore. Uz podršku Evropske agencije za rekonstrukcijucentralnom i sjevernom regionu Crne Gore. Uz podršku Evropske agencije za rekonstrukciju uradiće se Studija izvodljivosti organizacionog modela jedinice za implementaciju projekata.uradiće se Studija izvodljivosti organizacionog modela jedinice za implementaciju projekata. Evropska investiciona banka, Svjetska banka i KfW banka obezbijediće potrebna kreditna sredstvaEvropska investiciona banka, Svjetska banka i KfW banka obezbijediće potrebna kreditna sredstva za realizaciju aktivnosti predviđene I fazom realizacije ovih strateških planskih dokumenta. za realizaciju aktivnosti predviđene I fazom realizacije ovih strateških planskih dokumenta.

Realizovaće se projekat produbljivanja rukavca rijeke Bojane i uređenja kanala Port MilenaRealizovaće se projekat produbljivanja rukavca rijeke Bojane i uređenja kanala Port Milena što će dati pozitivne efekte na stanje životne sredine i razvoj turizma u opštini Ulcinj.što će dati pozitivne efekte na stanje životne sredine i razvoj turizma u opštini Ulcinj.

U oblasti upravljanja otpadom, počeće implementacija Zakona o upravljanju otpadomU oblasti upravljanja otpadom, počeće implementacija Zakona o upravljanju otpadom izradom odgovarajućih podzakonskih akata i Nacionalnog plana za upravljanje otpadom. Uizradom odgovarajućih podzakonskih akata i Nacionalnog plana za upravljanje otpadom. U realizaciji konkretnih aktivnosti predviđenih Strateškim master planom za upravljanje otpadomrealizaciji konkretnih aktivnosti predviđenih Strateškim master planom za upravljanje otpadom nastaviće se saradnja sa Svjetskom bankom na definisanju lokacije i izgradnji regionalne sanitarnenastaviće se saradnja sa Svjetskom bankom na definisanju lokacije i izgradnji regionalne sanitarne deponije za opštine Bar i Ulcinj, kao i za nabavku opreme i sredstava koja će omogućiti kvalitetnijedeponije za opštine Bar i Ulcinj, kao i za nabavku opreme i sredstava koja će omogućiti kvalitetnije obavljanje poslova prikupljanja i odvoženja otpada u opštinama na Crnogorskom primorju.obavljanje poslova prikupljanja i odvoženja otpada u opštinama na Crnogorskom primorju. Nastaviće se aktivnosti u vezi sa utvrdjivanjem rješenja za izgradnju deponije za čvrsti otpad zaNastaviće se aktivnosti u vezi sa utvrdjivanjem rješenja za izgradnju deponije za čvrsti otpad za sedam opština na sjeveru Crne Gore. Otpočeće aktivnosti na izradi studije mogućih lokacija zasedam opština na sjeveru Crne Gore. Otpočeće aktivnosti na izradi studije mogućih lokacija za regionalnu sanitarnu deponiju za opštine Berane, Rožaje, Andrijevica i Plav, kao i za deponiju zaregionalnu sanitarnu deponiju za opštine Berane, Rožaje, Andrijevica i Plav, kao i za deponiju za opasan otpad. Takođe, Opština Podgorica će početi sa sanacijom postojećeg smetlišta i izgradnjuopasan otpad. Takođe, Opština Podgorica će početi sa sanacijom postojećeg smetlišta i izgradnju regionalne sanitarne deponije za sopstvene i potrebe opština Cetinje i Danilovgrad, kao i izgradnjuregionalne sanitarne deponije za sopstvene i potrebe opština Cetinje i Danilovgrad, kao i izgradnju savremenog reciklažnog centra. savremenog reciklažnog centra.

3.5. Pomorska privreda i saobraćaj 3.5. Pomorska privreda i saobraćaj U oblasti pomorske privrede i saobraćaja nastaviće se započete aktivnosti na projektimaU oblasti pomorske privrede i saobraćaja nastaviće se započete aktivnosti na projektima

rekonstrukcije i rehabilitacije saobraćajne infrastrukture, kao i na zaokruživanju pravnog okvira. Urekonstrukcije i rehabilitacije saobraćajne infrastrukture, kao i na zaokruživanju pravnog okvira. U skladu s tim, osnovni ciljevi su: skladu s tim, osnovni ciljevi su:

Izrada seta zakona o pomorskom saobraćaju čime će se uz već usvojeni Zakon oIzrada seta zakona o pomorskom saobraćaju čime će se uz već usvojeni Zakon o željeznici, Zakon o putevima i Zakon o prevozu u drumskom saobraćaju zaokružiti pravniželjeznici, Zakon o putevima i Zakon o prevozu u drumskom saobraćaju zaokružiti pravni okvir u saobraćajnom sistemu, koji je uskladjen sa direktivom EU i Evropske Komisije, kaookvir u saobraćajnom sistemu, koji je uskladjen sa direktivom EU i Evropske Komisije, kao i ostalih relevantnih međunarodnih tijela. i ostalih relevantnih međunarodnih tijela.

Sprovođenje procedura i implementacija usvojenih zakona , kao i evidentiranje posljedica iSprovođenje procedura i implementacija usvojenih zakona , kao i evidentiranje posljedica i rezultata njihove primjene;rezultata njihove primjene;

Realizacija programa i projekata na rehabilitaciji i rekonstrukciji postojeće i izgradnji noveRealizacija programa i projekata na rehabilitaciji i rekonstrukciji postojeće i izgradnji nove saobraćajne infrastrukture ;saobraćajne infrastrukture ;

Praćenje aktivnosti relevantnih međunarodnih organizacija i zemalja u regionu;Praćenje aktivnosti relevantnih međunarodnih organizacija i zemalja u regionu; Izrada projektne dokumentacije za izgradnju novih kapitalnih infrastrukturnih projekataIzrada projektne dokumentacije za izgradnju novih kapitalnih infrastrukturnih projekata

Pravna regulativaPravna regulativa Implementiraće se Zakon o željeznici kojim je predvidjeno restrukturiranje društva naImplementiraće se Zakon o željeznici kojim je predvidjeno restrukturiranje društva na

infrastrukturu sa regulisanjem saobraćaja i operativu, kao i ravnopravan pristup korišćenjuinfrastrukturu sa regulisanjem saobraćaja i operativu, kao i ravnopravan pristup korišćenju infrastrukture za strane i domaće operatere, kao i mogućnost dobijanja licenci za obavljanjeinfrastrukture za strane i domaće operatere, kao i mogućnost dobijanja licenci za obavljanje prevoza; prevoza;

Sprovodiće se Sprovodiće se Zakon o putevima i Zakon o prevozu u drumskom saobraćajau i stvoritiZakon o putevima i Zakon o prevozu u drumskom saobraćajau i stvoriti uslovi za funkcionisanje Direkcije za državne puteve kao organa zaduženog za upravljanje,uslovi za funkcionisanje Direkcije za državne puteve kao organa zaduženog za upravljanje, razvoj, gradnju, rekonstrukciju i zaštitu državnih puteva; razvoj, gradnju, rekonstrukciju i zaštitu državnih puteva;

Donijeće se Zakon o civilnom vazduhoplovstvu Crne Gore, koji će biti u skladu sa načinomDonijeće se Zakon o civilnom vazduhoplovstvu Crne Gore, koji će biti u skladu sa načinom funkcionisanja Direktorata Civilnog vazduhoplovstva i Agencije za kontrolu letenja ifunkcionisanja Direktorata Civilnog vazduhoplovstva i Agencije za kontrolu letenja i sinhronizovan sa Zakonom o vazduhoplovstvu Srbije;sinhronizovan sa Zakonom o vazduhoplovstvu Srbije;

U oblasti pomorske privrede: U oblasti pomorske privrede:

Donijeće se zakoni koji regulišu oblast pomorske plovidbe: Donijeće se zakoni koji regulišu oblast pomorske plovidbe:

24

Ekonomska politika Crne Gore za 2006. godinu- Zakon o registraciji plovila - Zakon o registraciji plovila -- Zakon o zaštiti zagađenja sa mora Zakon o zaštiti zagađenja sa mora

- Zakon o pomorskoj plovidbi - Zakon o pomorskoj plovidbi - Zakon o moru - Zakon o moru - Zakon o sigurnosti i bezbjednosti plovidbe - Zakon o sigurnosti i bezbjednosti plovidbe - Zakon o hidrografskoj djelatnosti , - Zakon o hidrografskoj djelatnosti , Donijeće se Zakon o lukama, na osnovu kojeg će se sprovoditi restrukturiranje iDonijeće se Zakon o lukama, na osnovu kojeg će se sprovoditi restrukturiranje i

privatizacija lučke djelatnosti u Crnoj Gori, kao i privatizacija lučke djelatnosti u Crnoj Gori, kao i Nastaviće se aktivnosti na ispunjavanju uslova Nastaviće se aktivnosti na ispunjavanju uslova Međunarodne organizacije za moreMeđunarodne organizacije za more

(IMO) i Evropske Pomorske Agencije za sigurnost (EMSA) koji promovišu i(IMO) i Evropske Pomorske Agencije za sigurnost (EMSA) koji promovišu i zahtijevaju standarde sigurnosti u pomorstvu.zahtijevaju standarde sigurnosti u pomorstvu.

Projekti razvoja, rekonstrukcije i rehabilitacijeProjekti razvoja, rekonstrukcije i rehabilitacije Nastaviće se aktivnosti na rekonstrukciji i sanaciji željezničke infrastrukture (kosine RogovNastaviće se aktivnosti na rekonstrukciji i sanaciji željezničke infrastrukture (kosine Rogov

krš između ukrsnice Mijatovo kolo i stanice Mojkovac, kao i gornjeg stroja dionice Vrbnica –krš između ukrsnice Mijatovo kolo i stanice Mojkovac, kao i gornjeg stroja dionice Vrbnica – Bijelo Polje i pomenute stanice u dužini od 10 km). Bijelo Polje i pomenute stanice u dužini od 10 km).

Željeznica CG i Ministarstvo pomorstva i saobraćaja sprovodiće aktivnosti naŽeljeznica CG i Ministarstvo pomorstva i saobraćaja sprovodiće aktivnosti na obezbjeđivanju sredstava neophodnih za dalja ulaganja (28,9 mil.€ od EIB).obezbjeđivanju sredstava neophodnih za dalja ulaganja (28,9 mil.€ od EIB).

Predviđena kreditna sredstva namijenjena su za: radove na remontu 25 kmPredviđena kreditna sredstva namijenjena su za: radove na remontu 25 km kolosjeka,sanaciju još četiri tunela,izradu projektne dokumentacije za sanaciju šestkolosjeka,sanaciju još četiri tunela,izradu projektne dokumentacije za sanaciju šest tunela,sanaciju kosina, radove na antikorozivnoj zaštiti pet mostova,izradu projektatunela,sanaciju kosina, radove na antikorozivnoj zaštiti pet mostova,izradu projekta modernizacije dionice Podgorica-Bar,izradu projekta stanica i staničnih terminala za utovarmodernizacije dionice Podgorica-Bar,izradu projekta stanica i staničnih terminala za utovar kamiona u Podgorici i Baru,uvođenje informacionog sistema za praćenje realizacije tekućegkamiona u Podgorici i Baru,uvođenje informacionog sistema za praćenje realizacije tekućeg održavanja i investicija na crnogorskim prugama. održavanja i investicija na crnogorskim prugama.

Počeće realizacija projekta rekonstrukcije i elektrifikacije željezničke pruge Podgorica-Počeće realizacija projekta rekonstrukcije i elektrifikacije željezničke pruge Podgorica-Nikšić (56,5 km, koji je vrijedan oko 50 mil.€). Dio predvidjenih radova obaviće crnogorskeNikšić (56,5 km, koji je vrijedan oko 50 mil.€). Dio predvidjenih radova obaviće crnogorske gradjevinske firme. gradjevinske firme.

Zvršiće se investicioni radovi na rekonstrukciji i modernizaciji sljedećih projekata putneZvršiće se investicioni radovi na rekonstrukciji i modernizaciji sljedećih projekata putne infrastrukture: infrastrukture:

1)1) Izrada zaštitne galerije u «Bakovića klisuri»,Izrada zaštitne galerije u «Bakovića klisuri»,2)2) Sanacija i rekonstrukcija tunela Vrmac, Sanacija i rekonstrukcija tunela Vrmac, 3)3) Sanacija nestabilne kosine izmedju Tunela 29 i 30,Sanacija nestabilne kosine izmedju Tunela 29 i 30, Sanacija mosta ''Krivi vir'',Sanacija mosta ''Krivi vir'',

Rekonstrukcija puta ''Semolj''-Krnja Jela'', I i II faza;Rekonstrukcija puta ''Semolj''-Krnja Jela'', I i II faza;

Evropska investiciona banka će sa 23 mil.€ finansirati sanaciju najkritičnijih tačaka naEvropska investiciona banka će sa 23 mil.€ finansirati sanaciju najkritičnijih tačaka na putnoj infrastrukturi.putnoj infrastrukturi.

Rekonstrukcija asfalta i prateći poslovi - investaciono održavanje puteva na Rekonstrukcija asfalta i prateći poslovi - investaciono održavanje puteva na

sledećim dionicama : sledećim dionicama : 1.M-2 Debeli brijeg – Kamenari (na dužini 2750m )1.M-2 Debeli brijeg – Kamenari (na dužini 2750m ) 2.M-2 Lepetani – Petrovac (na dužini 2350m )2.M-2 Lepetani – Petrovac (na dužini 2350m ) 3.M-2 Podgorica – Ribarevina (na dužini 4400m )3.M-2 Podgorica – Ribarevina (na dužini 4400m ) 4.M-18 Šćepan polje – Nikšić - Danilovgrad (na dužini 7700m)4.M-18 Šćepan polje – Nikšić - Danilovgrad (na dužini 7700m) 5.M-2 Ribarevina – Špiljani (na dužini 2200m)5.M-2 Ribarevina – Špiljani (na dužini 2200m) 6.M-21 Barski most – Ribarevina (na dužini 5450m )6.M-21 Barski most – Ribarevina (na dužini 5450m ) 7.M-9 Murino – Plav – Gusinje (na dužini 2300m )7.M-9 Murino – Plav – Gusinje (na dužini 2300m ) 8.M-8 Pljevlja – Mihajlovica (na dužini 2000m )8.M-8 Pljevlja – Mihajlovica (na dužini 2000m ) 9.R-4 Đurđevića Tara – Mojkovac (na dužini 4330m )9.R-4 Đurđevića Tara – Mojkovac (na dužini 4330m ) 10.R 4 Pljevlja – Đurđevića Tara (na dužini 2500m )10.R 4 Pljevlja – Đurđevića Tara (na dužini 2500m )

Investaciono održavanje puteva na 7 dionica i to :Investaciono održavanje puteva na 7 dionica i to : 1.M-2 Podgorica – Kolašin , rekonstrukcija tunela « br 18 « 1.M-2 Podgorica – Kolašin , rekonstrukcija tunela « br 18 « 2.M-2 Podgorica – Kolašin , rekonstrukcija tunela « br 33 « 2.M-2 Podgorica – Kolašin , rekonstrukcija tunela « br 33 « 3.M-2 Kolašin - Mojkovac , rekonstrukcija tunela « Bakovići « 3.M-2 Kolašin - Mojkovac , rekonstrukcija tunela « Bakovići «

25

Ekonomska politika Crne Gore za 2006. godinu 4.M-2 Podgorica – Kolašin , rekonstrukcija mosta « Bijele stijene « 4.M-2 Podgorica – Kolašin , rekonstrukcija mosta « Bijele stijene « 5.R-20 Berane - Kalače , sanacija klizišta « Trpezi I - IV « 5.R-20 Berane - Kalače , sanacija klizišta « Trpezi I - IV « 6.M-9 Andrijevica – Murino , rekonstrukcija nestabilne kosine « Sućeska « III kat6.M-9 Andrijevica – Murino , rekonstrukcija nestabilne kosine « Sućeska « III kat 7.M-2 Podgorica – Kolašin , rekonstrukcija nestabilne kosine « br 27 « III kat7.M-2 Podgorica – Kolašin , rekonstrukcija nestabilne kosine « br 27 « III kat

Projekti za koje je putem otvorenog lokalnog nadmetanja izvršen izborProjekti za koje je putem otvorenog lokalnog nadmetanja izvršen izbor najpovoljnijeg ponuđača i koji treba da se realizuju tokom 2006. godine : najpovoljnijeg ponuđača i koji treba da se realizuju tokom 2006. godine :

-- Rekonstrukcija mosta na rijeci Tari Rekonstrukcija mosta na rijeci Tari -- Rekonstrukcija mosta Ibar 2Rekonstrukcija mosta Ibar 2- Sanacija klizišta «Kruče « - Sanacija klizišta «Kruče « - Sanacija klizišta «Semolj « - Sanacija klizišta «Semolj «

DDonacijom EAR-a gradiće se treće trake na najfrekventnijim dionicama sa usponima naonacijom EAR-a gradiće se treće trake na najfrekventnijim dionicama sa usponima na

jadranskoj magistrali. Na putnom pravcu M2 Budva-Petrovac i M2.4 Petrovac-Bar predviđajadranskoj magistrali. Na putnom pravcu M2 Budva-Petrovac i M2.4 Petrovac-Bar predviđa se izgradnja trećih traka za sporu vožnju na lokalitetima:se izgradnja trećih traka za sporu vožnju na lokalitetima:

- Rafailovići u dužini 1,4 km,- Rafailovići u dužini 1,4 km,- Petrovac u dužini 1,2 km i- Petrovac u dužini 1,2 km i- Kufin u dužini od 4 km- Kufin u dužini od 4 km

Očekuje se početak radova na izradi treće trake za sporu vožnju na putu Cetinje-Budva,Očekuje se početak radova na izradi treće trake za sporu vožnju na putu Cetinje-Budva, na lokalitetu Obzovica. Projekat će se finansirati sredstvima EBRD-a. na lokalitetu Obzovica. Projekat će se finansirati sredstvima EBRD-a.

Nastaviće se realizacija Ugovora o redovnom održavanju državnih puteva (regionalnih iNastaviće se realizacija Ugovora o redovnom održavanju državnih puteva (regionalnih i magistralnih). Ovi poslovi povjereni su preduzeću «Crnagoraput» AD Podgorica sa kojim jemagistralnih). Ovi poslovi povjereni su preduzeću «Crnagoraput» AD Podgorica sa kojim je sklopljen petogodišnji ugovor o održavanju i zaštiti magistralnih i regionalnih puteva u RCG.sklopljen petogodišnji ugovor o održavanju i zaštiti magistralnih i regionalnih puteva u RCG. Za održavanje i zaštitu državnih puteva obezbijediće se iznos od 9,0 mil.€ koji se izvodjačuZa održavanje i zaštitu državnih puteva obezbijediće se iznos od 9,0 mil.€ koji se izvodjaču isplaćuje u dvanaest jednakih mjesečnih rata. Novim načinom ugovaranja dat je akcenatisplaćuje u dvanaest jednakih mjesečnih rata. Novim načinom ugovaranja dat je akcenat na preventivno održavanje puteva. na preventivno održavanje puteva.

Nastaviće se aktivnosti na sljedećim projektima: Nastaviće se aktivnosti na sljedećim projektima:

-- Izgradnja puta Risan-Žabljak.Izgradnja puta Risan-Žabljak.

-- Rekonstrukcija postojećeg puta Kolašin – Mateševo.Rekonstrukcija postojećeg puta Kolašin – Mateševo.Međunarodni tender za izbor izvođača je završen i izabran izvodjač. Međunarodni tender za izbor izvođača je završen i izabran izvodjač.

- - Projektovanje autoputne dionice Podgorica-MateševoProjektovanje autoputne dionice Podgorica-Mateševo

Radovi na izradi Generalnog projekta i Studije opravdanosti su u toku.Izvršena je revizijaRadovi na izradi Generalnog projekta i Studije opravdanosti su u toku.Izvršena je revizija Generalnog projekta za potdionicu autoputa Veruša-Mateševo. U toku je tender za izborGeneralnog projekta za potdionicu autoputa Veruša-Mateševo. U toku je tender za izbor projektanta Glavnog projekta te dionice.projektanta Glavnog projekta te dionice.

-- Priprema za izgradnju mosta Verige prema BOT aranžmanuPriprema za izgradnju mosta Verige prema BOT aranžmanu

Ustanovljena je obaveza Direkcije za izgradnju autoputeva na izradi mogućih modela iUstanovljena je obaveza Direkcije za izgradnju autoputeva na izradi mogućih modela i uslova za davanje koncesije za izgradnju mosta. uslova za davanje koncesije za izgradnju mosta.

Nastaviće se realizacija Nastaviće se realizacija Projekta modernizacije aerodroma u Crnoj Gori, čija jeProjekta modernizacije aerodroma u Crnoj Gori, čija je vrijednostvrijednost procijenjena na 30 mil.€. procijenjena na 30 mil.€. Projekat će se finansirati kreditnim sredstvima EBRD-a (11 mil.€)Projekat će se finansirati kreditnim sredstvima EBRD-a (11 mil.€) i EIB-a (12 mil.€) i sredstvima koja obezbjeđuje Vlada RCG, preuzimanjem obavezei EIB-a (12 mil.€) i sredstvima koja obezbjeđuje Vlada RCG, preuzimanjem obaveze plaćanja PDV-a i carine i JP »Aerodromi CG« iz sopstvenih izvora. plaćanja PDV-a i carine i JP »Aerodromi CG« iz sopstvenih izvora.

Ugovor za modernizaciju terminala u PodgoriciUgovor za modernizaciju terminala u Podgorici potpisan je sa konzorcijumom CCM. potpisan je sa konzorcijumom CCM. Vrijednost radova je oko 8,2 mil.€, a finansijska sredstva za nadzor obezbijeđena su odVrijednost radova je oko 8,2 mil.€, a finansijska sredstva za nadzor obezbijeđena su od strane EAR-a (0,5 mil.€). strane EAR-a (0,5 mil.€).

Dogradnja i rekonstrukcija aerodromske zgrade u TivtuDogradnja i rekonstrukcija aerodromske zgrade u Tivtu je povjerena konzorcijumu CCM, a je povjerena konzorcijumu CCM, a vrijednost radova procijenjena je na 3,7 mil.€ sa PDV-om. Terminal će biti završen prijevrijednost radova procijenjena je na 3,7 mil.€ sa PDV-om. Terminal će biti završen prije početka naredne turističke sezone. Izvođenje svih građevinskih radova obavljaće se podpočetka naredne turističke sezone. Izvođenje svih građevinskih radova obavljaće se pod režimom odvijanja saobraćaja.režimom odvijanja saobraćaja.

Instaliranjem radarskog sistema za položaj Srpska Gora kod Podgorice, aerodromInstaliranjem radarskog sistema za položaj Srpska Gora kod Podgorice, aerodrom Podgorica će dobiti radarsku kontrolu letjenja čime će se u znatnoj mjeri povećati nivoPodgorica će dobiti radarsku kontrolu letjenja čime će se u znatnoj mjeri povećati nivo

26

Ekonomska politika Crne Gore za 2006. godinubezbijednosti upravljanja vazdušnim saobraćajem. Radar će biti bezbijednosti upravljanja vazdušnim saobraćajem. Radar će biti pušten u operativni rad do pušten u operativni rad do ljetnje sezone. ljetnje sezone.

U sektoru pomorske privrede, posebno značajni programi su INTEREG program, ProgramU sektoru pomorske privrede, posebno značajni programi su INTEREG program, Program kratkih pomorskih linija (Short Sea Shipping) i programe u okviru Jadransko Jonskekratkih pomorskih linija (Short Sea Shipping) i programe u okviru Jadransko Jonske Inicijative(JJI). Inicijative(JJI).

U cilju oživljavanja crnogorske flote i pomorske privrede predvidjeno je uspostvaljanjeU cilju oživljavanja crnogorske flote i pomorske privrede predvidjeno je uspostvaljanje saradnje između finansijskih institucija i privrednih subjekata u obezbjeđivanju povoljnihsaradnje između finansijskih institucija i privrednih subjekata u obezbjeđivanju povoljnih kredita, kao i za pružanje garancija u slučajevima kada projekti imaju ekonomskukredita, kao i za pružanje garancija u slučajevima kada projekti imaju ekonomsku opravdanost i strateški značaj. Revitalizacija flote u slobodnom brodarstvu (prevoz teretaopravdanost i strateški značaj. Revitalizacija flote u slobodnom brodarstvu (prevoz tereta između međunarodnih luka) ostvarivaće se kroz, vremenski ograničenu, suvlasničku uloguizmeđu međunarodnih luka) ostvarivaće se kroz, vremenski ograničenu, suvlasničku ulogu države u Normonteu i Crnogorskoj plovidbi. Dio aktivnosti će se i dalje usmjeravati nadržave u Normonteu i Crnogorskoj plovidbi. Dio aktivnosti će se i dalje usmjeravati na aktivnu ulogu države u realizaciji ovog prevoza. To znači obezbjeđenje kredita za kupovinuaktivnu ulogu države u realizaciji ovog prevoza. To znači obezbjeđenje kredita za kupovinu brodova za rasuti teret na bazi dugoročnih komercijalnih angažmana i obezbjeđivanjubrodova za rasuti teret na bazi dugoročnih komercijalnih angažmana i obezbjeđivanju posade za njih.Unaprijeđenje sistema obrazovanja u pomorstvu, kroz primjenu IMOposade za njih.Unaprijeđenje sistema obrazovanja u pomorstvu, kroz primjenu IMO standarda, obezbijediće se stručni kadar za ostvarivanje strateških ciljeva. standarda, obezbijediće se stručni kadar za ostvarivanje strateških ciljeva.

Implementiraće se Nacionalni plan službe traganja i spašavanja. U planu je i nabavka prveImplementiraće se Nacionalni plan službe traganja i spašavanja. U planu je i nabavka prve opreme i uređaja za ekološku zaštitu mora, preuzimanje nadležnost Hidrografske službeopreme i uređaja za ekološku zaštitu mora, preuzimanje nadležnost Hidrografske službe od Hidrografskog Vojnog Instituta, a planirana je i modernizacija i osavremenjavanjeod Hidrografskog Vojnog Instituta, a planirana je i modernizacija i osavremenjavanje inspekcijskih službi u pomorstvu. inspekcijskih službi u pomorstvu.

Nastaviće se i aktivnosti na jačanju Koordinacionog tijela obalske straže sa ciljem njenogNastaviće se i aktivnosti na jačanju Koordinacionog tijela obalske straže sa ciljem njenog transformisanja u «Coast Guard»( Obalska straža). transformisanja u «Coast Guard»( Obalska straža).

3.6. Telekomunikacije i poštanski saobraćaj3.6. Telekomunikacije i poštanski saobraćajU oblasti U oblasti telekomunikacijatelekomunikacija povećaće se dostupnost i kvalitet telekomunikacionog povećaće se dostupnost i kvalitet telekomunikacionog

saobraćaja i njegova prilagodljivost tržišnim uslovima privredjivanja, uz istovremeno usvajanjesaobraćaja i njegova prilagodljivost tržišnim uslovima privredjivanja, uz istovremeno usvajanje funkcije univerzalnog servisa. U cilju eliminisanja rizika od povećanja troškova, odnosno cijena zafunkcije univerzalnog servisa. U cilju eliminisanja rizika od povećanja troškova, odnosno cijena za telekomunikacione usluge, stvaraće se uslovi za jačanje konkurencije u ovoj oblasti.telekomunikacione usluge, stvaraće se uslovi za jačanje konkurencije u ovoj oblasti.

Donijeće se Strategija razvoja sektora elektronskih komunikacija, nakon čega se očekujuDonijeće se Strategija razvoja sektora elektronskih komunikacija, nakon čega se očekuju nove investicije u oblasti širokopojasnog pristupa kablovske televizije, interneta i eventualno 3Gnove investicije u oblasti širokopojasnog pristupa kablovske televizije, interneta i eventualno 3G mobilne telefonije. mobilne telefonije.

Unaprijediće se zakonska regulativa u skladu sa usvojenim strategijama i novimUnaprijediće se zakonska regulativa u skladu sa usvojenim strategijama i novim direktivama EU. direktivama EU.

Proširiće se i rekonstruisati telekomunikaciona mreža u ruralnim područjima. Proširiće se i rekonstruisati telekomunikaciona mreža u ruralnim područjima.

Povećaće se pokrivenost područja Republike signalom mobilne telefonije. Povećaće se pokrivenost područja Republike signalom mobilne telefonije.

Nova razvojna Strategija Nova razvojna Strategija poštanskog saobraćajapoštanskog saobraćaja baziraće se na potpunijem baziraće se na potpunijem iskorišćavanju raspoloživih potencijala Pošte Crne Gor, sa posebnim naglaskom na uvodjenjeiskorišćavanju raspoloživih potencijala Pošte Crne Gor, sa posebnim naglaskom na uvodjenje novih servisa i širenje postojećih usluga uz racionalno poslovanje. novih servisa i širenje postojećih usluga uz racionalno poslovanje.

3.7. Trgovina3.7. TrgovinaOsnovni ciljevi politike razvoja trgovine suOsnovni ciljevi politike razvoja trgovine su: obezbjedjenje snabdjevenosti tržišta, povećanje: obezbjedjenje snabdjevenosti tržišta, povećanje

kvaliteta ponude robe po količini i asortimanu, kvaliteta ponude robe po količini i asortimanu, zaokruživanje započetih procesa transformacije,zaokruživanje započetih procesa transformacije, unapredjenje i osavremenjavanje trgovine, suzbijanje sive ekonomije i sl. unapredjenje i osavremenjavanje trgovine, suzbijanje sive ekonomije i sl.

Za realizaciju ovih ciljeva, neophodno je: Za realizaciju ovih ciljeva, neophodno je:

Ubrzati aktivnosti na privatizaciji preduzeća u oblasti trgovine;Ubrzati aktivnosti na privatizaciji preduzeća u oblasti trgovine; Implementirati zakonska i podzakonska akta kojima će se unaprijediti regulativa u trgovini;Implementirati zakonska i podzakonska akta kojima će se unaprijediti regulativa u trgovini; Intenzivirati rad nadležnih inspekcijskih organa, radi otklanjanja nepravilnosti u oblastiIntenzivirati rad nadležnih inspekcijskih organa, radi otklanjanja nepravilnosti u oblasti

prometa robe i usluga;prometa robe i usluga; Poboljšati uslove za priliv stranog kapita u ovoj oblasti;Poboljšati uslove za priliv stranog kapita u ovoj oblasti; Poboljšati uslove kreditiranja zaliha i prodaje robe putem potrošačkih kredita (uticati naPoboljšati uslove kreditiranja zaliha i prodaje robe putem potrošačkih kredita (uticati na

smanjenje kamatnih stopa);smanjenje kamatnih stopa);

27

Ekonomska politika Crne Gore za 2006. godinu Nastaviti aktivnosti na promovisanju uvodjenja sistema kvaliteta ISO 9000 u oblastiNastaviti aktivnosti na promovisanju uvodjenja sistema kvaliteta ISO 9000 u oblasti

trgovine;trgovine; Pojačati aktivnosti na unapredjenju saradnje sa organima lokalne samouprave iPojačati aktivnosti na unapredjenju saradnje sa organima lokalne samouprave i

asocijacijama privrednika iz oblasti trgovine.asocijacijama privrednika iz oblasti trgovine.

4. DRUŠTVENE DJELATNOSTI4. DRUŠTVENE DJELATNOSTI

Razvoj društvenih djelatnosti uskladiće se sa objektivnim mogućnostima. Sopstvenim iRazvoj društvenih djelatnosti uskladiće se sa objektivnim mogućnostima. Sopstvenim i sredstvima medjunarodne zajednice nastaviće se izgradnja, renoviranje i opremanje pojedinihsredstvima medjunarodne zajednice nastaviće se izgradnja, renoviranje i opremanje pojedinih objekata i sprovodjenje reformi u oblastima društvenih djelatnosti. objekata i sprovodjenje reformi u oblastima društvenih djelatnosti.

U U vaspitno-obrazovnoj djelatnostivaspitno-obrazovnoj djelatnosti::

U normativnoj djelatnosti, radiće se na izradi Zakona o sertifikatnom sistemu, te donošenjuU normativnoj djelatnosti, radiće se na izradi Zakona o sertifikatnom sistemu, te donošenju preostalih podzakonskih akata u skladu sa novim propisima;preostalih podzakonskih akata u skladu sa novim propisima;

Povećaće se broj škola u kojima će se primjenjivati novi obrazovni programi;Povećaće se broj škola u kojima će se primjenjivati novi obrazovni programi;

Štampaće se udžbenici u skladu sa novim obrazovnim programima;Štampaće se udžbenici u skladu sa novim obrazovnim programima;

Nastaviće se sa uvodjenjem informacionog sistema u vaspitno-obrazovne ustanove;Nastaviće se sa uvodjenjem informacionog sistema u vaspitno-obrazovne ustanove; Izvršiće Izvršiće se racionalizacija broja postojećih škola;se racionalizacija broja postojećih škola;

Nastaviće se sa stručnim usavršavanjem direktora ustanova i nastavnog osoblja, teNastaviće se sa stručnim usavršavanjem direktora ustanova i nastavnog osoblja, te iznalaženjem sredstava za podsticanje darovitih učenika i studenata; iznalaženjem sredstava za podsticanje darovitih učenika i studenata;

Donijeće se Strategija visokog obrazovanja i Strategija naučno-istraživačke djelatnosti;Donijeće se Strategija visokog obrazovanja i Strategija naučno-istraživačke djelatnosti;

Nastaviće se implementacija projekta «Romska obrazovna inicijativa u Crnoj Gori«, saNastaviće se implementacija projekta «Romska obrazovna inicijativa u Crnoj Gori«, sa ciljem uključivanja što većeg broja romske djece u redovno školovanje; ciljem uključivanja što većeg broja romske djece u redovno školovanje;

Dalje će se razvijati medjunarodna saradnja sa ciljem uključivanja u Evropski istraživačkiDalje će se razvijati medjunarodna saradnja sa ciljem uključivanja u Evropski istraživački prostor i Evropsku zonu visokog obrazovanja;prostor i Evropsku zonu visokog obrazovanja;

Započeće implementacija Strategije i Plana za obrazovanje odraslih;Započeće implementacija Strategije i Plana za obrazovanje odraslih;

Nastaviće se aktivnosti na investicionom održavanju školske infrastrukture.Nastaviće se aktivnosti na investicionom održavanju školske infrastrukture.

U U oblasti kulture:oblasti kulture:

Nastaviće se aktivnosti na normativnom uređivanju pojednih oblasti i djelatnosti kulture. UNastaviće se aktivnosti na normativnom uređivanju pojednih oblasti i djelatnosti kulture. U tom cilju izradiće se: tom cilju izradiće se:

Zakon o kulturnim dobrima; Zakon o kulturnim dobrima; Zakon o muzejima;Zakon o muzejima; Zakon o bibliotekama; Zakon o bibliotekama; Zakon o arhivima iZakon o arhivima i Zakon o državnim nagradama.Zakon o državnim nagradama.

U saradnji sa UNESCO-om izradiće se Menadžment plan zaštićenog područja Kotora. U saradnji sa UNESCO-om izradiće se Menadžment plan zaštićenog područja Kotora.

Intenziviraće se aktivnost na zaštiti nepokretnih spomenika kulture.Intenziviraće se aktivnost na zaštiti nepokretnih spomenika kulture.

Izradiće se Program sanacije devestiranih i degradiranih nepokretnih spomenika kulture. Izradiće se Program sanacije devestiranih i degradiranih nepokretnih spomenika kulture.

Nastaviće se organizaciono, kadrovsko i tehničko osposobljavanje Republičkog zavoda zaNastaviće se organizaciono, kadrovsko i tehničko osposobljavanje Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture na Cetinju, Regionalnog zavoda za zaštitu spomenika kulture u Kotoru izaštitu spomenika kulture na Cetinju, Regionalnog zavoda za zaštitu spomenika kulture u Kotoru i Centra za arheološka istraživanja u Podgorici.Centra za arheološka istraživanja u Podgorici.

Nastaviće se aktivnosti na izradi baze podataka o kulturnim dobrima, u štampanoj iNastaviće se aktivnosti na izradi baze podataka o kulturnim dobrima, u štampanoj i elektronskoj formi i u tom cilju izradiće se Centralni registar spomenika kulture i evidencija oelektronskoj formi i u tom cilju izradiće se Centralni registar spomenika kulture i evidencija o arheološkim istraživanjima i arheološkom materijalu. Izradiće se Arheološka karta Crne Gore iarheološkim istraživanjima i arheološkom materijalu. Izradiće se Arheološka karta Crne Gore i Panoramska karta Durmitora i dijela kanjona rijeke Tare.Panoramska karta Durmitora i dijela kanjona rijeke Tare.

28

Ekonomska politika Crne Gore za 2006. godinuNastaviće se aktivnosti na sanaciji i rekonstrukciji Zetskog doma, Plavog dvorca i objektaNastaviće se aktivnosti na sanaciji i rekonstrukciji Zetskog doma, Plavog dvorca i objekta

Centralne narodne biblioteke »Đurđe Crnojević« na Cetinju.Centralne narodne biblioteke »Đurđe Crnojević« na Cetinju.

Izradiće se projektna dokumentacija za sanaciju određenog broja spomenika kulture.Izradiće se projektna dokumentacija za sanaciju određenog broja spomenika kulture.

Nastaviće se aktivnosti na prikupljanju filmskog materijala koji se odnosi na Crnu Goru iNastaviće se aktivnosti na prikupljanju filmskog materijala koji se odnosi na Crnu Goru i crnogorskih filmova.crnogorskih filmova.

U cilju razvoja kulturno-umjetničkog stvaralaštva nastaviće se sa finansijskom podrškomU cilju razvoja kulturno-umjetničkog stvaralaštva nastaviće se sa finansijskom podrškom realizacije kvalitetnih projekata iz oblasti izdavaštva, likovnih umjetnosti, muzičke i muzičko-realizacije kvalitetnih projekata iz oblasti izdavaštva, likovnih umjetnosti, muzičke i muzičko-scenske djelatnosti, pozorišne djelatnosti, filmskog stvaralaštva i časopisa iz oblasti kulture iscenske djelatnosti, pozorišne djelatnosti, filmskog stvaralaštva i časopisa iz oblasti kulture i umjetnosti.umjetnosti.

Nastaviće se sa aktivnostima na osnivanju i pripremama za početak rada Muzičkog centraNastaviće se sa aktivnostima na osnivanju i pripremama za početak rada Muzičkog centra Crne Gore, kao nosioca razvoja muzičke djelatnosti u Republici.Crne Gore, kao nosioca razvoja muzičke djelatnosti u Republici.

Izradiće se i staviti na korišćenje web prezentacija baze podataka »Geokulturna mapa CrneIzradiće se i staviti na korišćenje web prezentacija baze podataka »Geokulturna mapa Crne Gore«, koja obuhvata sve institucije kulture, manifestacije, asocijacije i nevladine organizacije izGore«, koja obuhvata sve institucije kulture, manifestacije, asocijacije i nevladine organizacije iz oblasti kulture u Crnoj Gori.oblasti kulture u Crnoj Gori.

Intenziviraće se međunarodna kulturna saradnja kroz aktivnije učešće u započetimIntenziviraće se međunarodna kulturna saradnja kroz aktivnije učešće u započetim međunarodnim projektima iz oblasti kulturne i prirodne baštine i kroz predstavljanje crnogorskogmeđunarodnim projektima iz oblasti kulturne i prirodne baštine i kroz predstavljanje crnogorskog kulturno-umjetničkog stvaralaštva na međunarodnim festivalima, manifestacijama i forumima. kulturno-umjetničkog stvaralaštva na međunarodnim festivalima, manifestacijama i forumima.

U U oblasti medija:oblasti medija:Nastaviće se aktivnosti na razvoju medijskog i radio-difuznog sistema kroz dalju primjenuNastaviće se aktivnosti na razvoju medijskog i radio-difuznog sistema kroz dalju primjenu

Zakona o medijima, Zakona o radio-difuziji i Zakona o javnim radio-difuznim servisima »RadioZakona o medijima, Zakona o radio-difuziji i Zakona o javnim radio-difuznim servisima »Radio Crne Gore« i »Televizija Crne Gore«.Crne Gore« i »Televizija Crne Gore«.

Nastaviće se aktivnosti na implementaciji Zakona o slobodnom pristupu informacijama.Nastaviće se aktivnosti na implementaciji Zakona o slobodnom pristupu informacijama.

Izradiće se Zakon o nedozvoljenoj medijskoj koncentraciji u štampanim medijima.Izradiće se Zakon o nedozvoljenoj medijskoj koncentraciji u štampanim medijima.

Nastaviće se proces svojinske i upravljačke transformacije NJP »Pobjeda« i procesNastaviće se proces svojinske i upravljačke transformacije NJP »Pobjeda« i proces transformacije RTCG u javni servis.transformacije RTCG u javni servis.

Obezbijediće se proizvodnja i emitovanje programa RTCG od značaja za razvoj nauke,Obezbijediće se proizvodnja i emitovanje programa RTCG od značaja za razvoj nauke, obrazovanja i kulture, kao i informativnih programa za lica oštećenog sluha i vida. obrazovanja i kulture, kao i informativnih programa za lica oštećenog sluha i vida.

Obezbijediće se redovan i kvalitetan prenos radio-difuznog signala RTCG na skoro čitavojObezbijediće se redovan i kvalitetan prenos radio-difuznog signala RTCG na skoro čitavoj teritoriji Republike.teritoriji Republike.

Obezbijediće se izdavanje jednog štampanog medija na albanskom jeziku i jednogObezbijediće se izdavanje jednog štampanog medija na albanskom jeziku i jednog štampanog medija za lica oštećenog vida.štampanog medija za lica oštećenog vida.

Nastaviće se sa sufinansiranjem posebnih programa u medijima putem javnog konkursa.Nastaviće se sa sufinansiranjem posebnih programa u medijima putem javnog konkursa.

Nastaviće se aktivnosti na medijskoj prezenataciji projekta »Dekada Roma 2005-2015«.Nastaviće se aktivnosti na medijskoj prezenataciji projekta »Dekada Roma 2005-2015«.

U oblasti U oblasti zdravstvene zaštite zdravstvene zaštite nastaviće se već započete aktivnosti na izradi sljedećihnastaviće se već započete aktivnosti na izradi sljedećih zakona:zakona:

Zakon o obaveznim evidencijama u oblasti zdravstva;Zakon o obaveznim evidencijama u oblasti zdravstva; Zakon o uslovima i postupku za prekid trudnoće;Zakon o uslovima i postupku za prekid trudnoće; Zakon o transfuziji krvi;Zakon o transfuziji krvi; Zakon o hitnoj medicinskoj pomoći i Zakon o hitnoj medicinskoj pomoći i Zakon o asistiranim reproduktivnim tehnologijama.Zakon o asistiranim reproduktivnim tehnologijama.

Uradiće se Strategija bezbjedne hrane i Strategija bezbjedne krvi, čije donošenje je važnoUradiće se Strategija bezbjedne hrane i Strategija bezbjedne krvi, čije donošenje je važno sa stanovišta prevencije mogućih uzroka bolesti, kao i sigurnosti i povjerenja gradjana u institucijesa stanovišta prevencije mogućih uzroka bolesti, kao i sigurnosti i povjerenja gradjana u institucije sistema zdravstva. Na drugačiji način će se postaviti organizacija transfuziološke službe.sistema zdravstva. Na drugačiji način će se postaviti organizacija transfuziološke službe.

Donijeće se Strategija javnog zdravlja, čime će se obezbijediti bolje upravljanje sistemomDonijeće se Strategija javnog zdravlja, čime će se obezbijediti bolje upravljanje sistemom zdravstva, racionalizovati korišćenje raspoloživih resursa i uskladiti razvoj kapaciteta u zdravstvuzdravstva, racionalizovati korišćenje raspoloživih resursa i uskladiti razvoj kapaciteta u zdravstvu

29

Ekonomska politika Crne Gore za 2006. godinusa planiranom mrežom zdravstvenih ustanova. Nastaviće se reforma primarne zdravstvenesa planiranom mrežom zdravstvenih ustanova. Nastaviće se reforma primarne zdravstvene zaštite, kao i izgradnja objekata, proširenje postojećih kapaciteta i nabavka odgovarajuće opreme.zaštite, kao i izgradnja objekata, proširenje postojećih kapaciteta i nabavka odgovarajuće opreme.

Počeće sa radom Uprava za ljekove i medicinska sredstvaPočeće sa radom Uprava za ljekove i medicinska sredstva. . Primjenjivaće se podzakonskaPrimjenjivaće se podzakonska akta predvidjena Zakonom o ljekovima i Zakonom o medicinskim sredstvimaakta predvidjena Zakonom o ljekovima i Zakonom o medicinskim sredstvima..

Donijeće se podzakonska akta predvidjena Zakonom o zdravstvenoj zaštiti i Zakonom oDonijeće se podzakonska akta predvidjena Zakonom o zdravstvenoj zaštiti i Zakonom o zdravstvenom osiguranju, prije svega Pravilnik o normativima i standardima u ostvarivanjuzdravstvenom osiguranju, prije svega Pravilnik o normativima i standardima u ostvarivanju zdravstvene zaštite na sekundarnom i tercijalnom nivou. zdravstvene zaštite na sekundarnom i tercijalnom nivou.

U skladu sa Nacionalnim planom akcije za djecu, nastaviće se saradnja sa UNICEF-om iU skladu sa Nacionalnim planom akcije za djecu, nastaviće se saradnja sa UNICEF-om i drugim donatorima na unapredjenju i zaštiti zdravlja djece, a posebno djece sa posebnimdrugim donatorima na unapredjenju i zaštiti zdravlja djece, a posebno djece sa posebnim potrebama. potrebama.

U okviru projekta Dekada Roma 2005-2015, intenzivno će se raditi na podizanju nivoaU okviru projekta Dekada Roma 2005-2015, intenzivno će se raditi na podizanju nivoa zdravstvene prosvijećenosti romske populacije, kao i sprovodjenju drugih mjera i aktivnosti koje suzdravstvene prosvijećenosti romske populacije, kao i sprovodjenju drugih mjera i aktivnosti koje su planirane Akcionim planom Dekade Roma.planirane Akcionim planom Dekade Roma.

U oblasti U oblasti sporta, sporta, polazeći od njegovog značaja za zdravlje nacije, socijalnu integraciju,polazeći od njegovog značaja za zdravlje nacije, socijalnu integraciju, medjunarodni prestiž i afirmaciju, nacionalni ponos, osjećanje pripadnosti, moral i druge vrijednostimedjunarodni prestiž i afirmaciju, nacionalni ponos, osjećanje pripadnosti, moral i druge vrijednosti od opšteg interesa, a u skladu sa Zakonom o sportu i Nacionalni programom sporta u Crnoj Gori,od opšteg interesa, a u skladu sa Zakonom o sportu i Nacionalni programom sporta u Crnoj Gori, radiće se na:radiće se na:

unapredjenju sportskog vaspitanja djece i omladine - školski i studenski sport, čime će seunapredjenju sportskog vaspitanja djece i omladine - školski i studenski sport, čime će se podići nivo svijesti, povećati broj djece i omladine koja se bave sportom, stvoritipodići nivo svijesti, povećati broj djece i omladine koja se bave sportom, stvoriti pretpostavke za kvalitetniju sportsku selekciju i posebnu preventivno uticati na socio-pretpostavke za kvalitetniju sportsku selekciju i posebnu preventivno uticati na socio-patološke pojave, obezbijediti veća sportska uspješnost i posredno sprječavati socio-patološke pojave, obezbijediti veća sportska uspješnost i posredno sprječavati socio-patološke pojave (alkohol, narkomanija, huliganstvo, kriminal itd.);patološke pojave (alkohol, narkomanija, huliganstvo, kriminal itd.);

podsticanju ulaganja kapitala u sport što će pospješiti vlasničku transformaciju i privatizacijupodsticanju ulaganja kapitala u sport što će pospješiti vlasničku transformaciju i privatizaciju u sportu;u sportu;

stvaranju optimalnih uslova za pripreme i nastupe mladih talentovanih sportista, klupskih istvaranju optimalnih uslova za pripreme i nastupe mladih talentovanih sportista, klupskih i reprezentativnih sportista, sa ciljem postizanja što boljih rezultata na medjunarodnimreprezentativnih sportista, sa ciljem postizanja što boljih rezultata na medjunarodnim takmičenjima, a koji će biti u funkciji promocije države;takmičenjima, a koji će biti u funkciji promocije države;

poboljšanju sistema propagande i animacije sportske rekreacije za različite grupe gradjana;poboljšanju sistema propagande i animacije sportske rekreacije za različite grupe gradjana; podsticanju stručnog, savjetodavnog, razvojnog i istraživačkog rada u sportu, kao ipodsticanju stručnog, savjetodavnog, razvojnog i istraživačkog rada u sportu, kao i

uspostavljanju informacionog sistema u sprotu;uspostavljanju informacionog sistema u sprotu; podsticanju djelovanja republičkih sportskih saveza i Crnogorskog olimpijskog komiteta;podsticanju djelovanja republičkih sportskih saveza i Crnogorskog olimpijskog komiteta; saradnji sa medjunarodnim sportskim organizacijama i institucijama;saradnji sa medjunarodnim sportskim organizacijama i institucijama; nagradjivanju i stipendiranju perspektivnih i vrhunskih sportista sa ciljem sprječavanjanagradjivanju i stipendiranju perspektivnih i vrhunskih sportista sa ciljem sprječavanja

odliva mladih sportista van Crne Gore.odliva mladih sportista van Crne Gore.

30


5. BRUTO DOMAĆI PROIZVOD5. BRUTO DOMAĆI PROIZVOD

Na osnovu ostvarenih kretanja u oblasti proizvodnje i usluga i ukupnih makro-ekonomskihNa osnovu ostvarenih kretanja u oblasti proizvodnje i usluga i ukupnih makro-ekonomskih pokazatelja, ocjenjuje se da će u 2005. godini biti ostvaren BDP u iznosu od 1.644,0 mil.€.pokazatelja, ocjenjuje se da će u 2005. godini biti ostvaren BDP u iznosu od 1.644,0 mil.€.

Polazne osnove Polazne osnove u projekciji BDP-a za 2006. godinu su: u projekciji BDP-a za 2006. godinu su:

Strateška opredjeljenja definisana Agendom ekonomskih reformi Crne GoreStrateška opredjeljenja definisana Agendom ekonomskih reformi Crne Gore 2002-2007 ;2002-2007 ;

Rezultati uspostavljene makro-ekonomske stabilnosti sa trendom privrednog rasta,Rezultati uspostavljene makro-ekonomske stabilnosti sa trendom privrednog rasta, niskom stopom inflacije, rastom budžetskih prihoda, smanjenjem budžetskogniskom stopom inflacije, rastom budžetskih prihoda, smanjenjem budžetskog deficita;deficita;

Projektovani rast cijena na malo;Projektovani rast cijena na malo; Implementacija novih sistemskih rješenja koja će uticati na rast prihoda.Implementacija novih sistemskih rješenja koja će uticati na rast prihoda.

Predvidja se da će bruto domaći proizvod u 2006.godini iznositi 1.759,0 mil.€, što, uzPredvidja se da će bruto domaći proizvod u 2006.godini iznositi 1.759,0 mil.€, što, uz očekivani rast cijena na malo do 3,0%, obezbjedjuje očekivani rast cijena na malo do 3,0%, obezbjedjuje realni realni rast po stopi od 4,5%. Projekcija brutorast po stopi od 4,5%. Projekcija bruto domaćeg proizvoda zasniva se na daljoj dogradnji i implementaciji rješenja kojima se stvaradomaćeg proizvoda zasniva se na daljoj dogradnji i implementaciji rješenja kojima se stvara ambijent za jačanje preduzetništva i povećanje investicija. U globalnoj raspodjeli i potrošnji brutoambijent za jačanje preduzetništva i povećanje investicija. U globalnoj raspodjeli i potrošnji bruto domaćeg proizvoda, uspostaviće se odnosi u skladu sa razvojnim i ukupnim reformskimdomaćeg proizvoda, uspostaviće se odnosi u skladu sa razvojnim i ukupnim reformskim promjenama. To podrazumijeva rast zarada i penzija, ali po nižoj stopi od rasta BDP-a, apromjenama. To podrazumijeva rast zarada i penzija, ali po nižoj stopi od rasta BDP-a, a povećanje onih oblika potrošnje koji imaju investicioni karakter. povećanje onih oblika potrošnje koji imaju investicioni karakter.

KonsolidovanaKonsolidovana javna potrošnja projektuje se na nivo od 783,24 mil.€ (44,64% BDP-a) i javna potrošnja projektuje se na nivo od 783,24 mil.€ (44,64% BDP-a) i predstavlja nastavak trenda smanjenja učešća u bruto domaćem proizvodu. predstavlja nastavak trenda smanjenja učešća u bruto domaćem proizvodu.

Konsolidovana javna potrošnja u mil.€Konsolidovana javna potrošnja u mil.€ UčešćeUčešće u BDP-uu BDP-u

Državni budžetDržavni budžet 423,08423,08 24,0524,05Fond PIOFond PIO 163,16163,16 9,399,39Fond zdravstvaFond zdravstva 112,09112,09 6,376,37Zavod za zapošljavanjeZavod za zapošljavanje 16,2316,23 0,920,92Lokalna samoupravaLokalna samouprava 68,7168,71 3,913,91 U k u p n o:U k u p n o: 783,24783,24 44,6444,64

Projektovani deficit Projektovani deficit javne potrošnje iznosi 30,07 mil.€ ili 1,71% bruto domaćeg proizvoda.javne potrošnje iznosi 30,07 mil.€ ili 1,71% bruto domaćeg proizvoda. Smanjenje konsolidovanog deficita pokazuje da se stvaraju uslovi za stabilan koncept finansiranjaSmanjenje konsolidovanog deficita pokazuje da se stvaraju uslovi za stabilan koncept finansiranja javne potrošnje i redovno izmirivanje obaveza po osnovu inozaduženja.javne potrošnje i redovno izmirivanje obaveza po osnovu inozaduženja.

31

Documents

1 · Web viewRegulisaće se status Fonda za razvoj. Donijeće se Prostorni plan Republike Crne Gore kojim će se, kao najznačajnijim strateškim dokumentom, utvrditi razvojna strategija