40
LEHENENGO MUNDU GERRA guesteb2245

1mg 1233503850040185-1

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 1mg 1233503850040185-1

LEHENENGO MUNDU GERRA

guesteb2245

Page 2: 1mg 1233503850040185-1

1. DEFINIZIOA2. FAKTOREAK3. GERRA PIZTU ZUENA4. GARAPENA5. BAKEA6. ONDORIOAK

AZPIGAIAK

Page 3: 1mg 1233503850040185-1

1914 eta 1918 artean Europak bizitakodimentsio handiko gatazka belikoa

1. DEFINIZIOA

Page 4: 1mg 1233503850040185-1

• Ekonomikoak• Lehia inperialistak • Nazionalismoaren gorakada

– Balkanetako krisia– Alsacia-Lorena

• Aliantza militarrak – Aliantza hirukoitza– Entente hirukoitza

• Arma lasterketa

2. FAKTOREAK

Page 5: 1mg 1233503850040185-1

• Bigarren industria iraultza aldaketak• Potentzia industrial berriak: AEB, Japon

eta Alemania– Industrian– Merkatuan

2.1 FAKTORE EKONOMIKOAK

Page 6: 1mg 1233503850040185-1

– XIX.mendean Ingalaterra eta Frantzia potentzia kolonial handienak.

– 1870-1914 Potentzia berriak.

– XX. Mende hasieran mundua potentzien artean banatuta.

2.2 LEHIA INPERIALISTA

ERRESUMA BATUA FRANTZIA ALEMANIA ITALIA BELGIKA

Page 7: 1mg 1233503850040185-1

Balkanetako gatazka.Alsazia eta Lorena.

2.3 NAZIONALISMOAREN GORAKADA

Page 8: 1mg 1233503850040185-1

2.3.1 Balkanetako gatazka

• Balkanetako egoera ezegonkorra zegatik?– Bosnia eta Herzegovina 1877arte

Otomandar inperioaren menpe.– 1908an Autria-hungariaren

inperioaren menpe.• Serviarren haserrea.• Errusia Autria-hungariaren

hedapenaren beldur.

ZER EGIN?

Page 9: 1mg 1233503850040185-1

2.3.1 Balkanetako gatazka

• BALKANETAKO ESTATU TXIKI HORIEI KOALIZIOA EGITEA PROPOSATU– Balkanetako Liga: Serbia, Bulgaria, Grezia eta Montenegro.

• 1912- Balkanetako lehenengo gerra Liga vs Otomandar inperioa.– Balantzea: Ligak irabazi lurrak zabaldu.

• 1913- Balkanetako bigarren gerra. Ligako kideen artean.: Bulgariak Serbiari eta Greziari eraso

• BI GERREN BALANTZEA: – Serbiak lurren azalera handitu.– Errusiak Egeo itsasora irteera lortu.

Page 10: 1mg 1233503850040185-1

2.3.2 Alsazia eta Lorena

• 1870ko gerra: Prusia vs Frantzia.– Frantziak Prusiari Alsacia eta Lorena eman.

ORDUTIK…

• Frantziak hauek berreskuratu nahi.• Alemaniak frantziako beste lurralde batzuk eskuratu nahi

Page 11: 1mg 1233503850040185-1

2.3. ALIANTZA MILITARRAK

1914rako, Europako potentzia handienak aliantzen bidez erlazionaturik zeuden.

• Aliantza hirukoitza―1882an sortu.―Parte hartu: Alemania, Austria-Hungría eta Italia

• Entente hirukoitza edo Aliatuak.―1907an sortu.―Parte hartu: Frantzia Britania Handia eta Errusia.

Page 12: 1mg 1233503850040185-1

2.4. ARMA LASTERKETA

Estatuen arteko tentsioek

Armamentuaren produkzioaren gorakada

Page 13: 1mg 1233503850040185-1

• Frantzisko Fernando artxidukearen hilketa – Nor? Autria Hungariako Inperioko tronuaren oinordekoa– Noiz? 1914ko ekainaren 28an Sarajevon (Bosniako hiriburua)– Nork? Gavrilo Prinzip Nazionalista Bosniarra, Serbiako “Esku

belatzako” kidea.

3. GERRA PIZTU ZUENA

Page 14: 1mg 1233503850040185-1
Page 15: 1mg 1233503850040185-1

• Frantzisko Fernando artxidukearen hilketa

• Austriak, Alemaniak lagunduta, Serbiari ULTIMATUM bat bidali– Serbiak EZ ONARTU – Ondorioz….uztailaren 28an Autria- Hungariak gerra deklaratu

Serbiari.• Errusiak bere tropak bidali Serbiari laguntzera.• Alemaniak Errusiari tropa horiek erretiratzeko eskatu • Alemaniak Errusiari gerra deklaratu

3. GERRA PIZTU ZUENA

Page 16: 1mg 1233503850040185-1

• GERRA AZKARRA edo MUGIMENDUZKOA (1914)

• POSIZIO GERRA (1915)

• HIGADURA GERRA (1916)

• URTE ERABAKIGARRIA eta GERRAREN AMAIERA (1917-1918)

4. GARAPENA

Page 17: 1mg 1233503850040185-1

BI FRONTETAN GARATU: Mendebaldekoa eta

Ekialdekoa

• MENDEBALDEKO FRONTEA:

– Alemaniaren Schieffen plana.

• Helburua: Frantzia erasotzea.

• Nola? Herri neutraletatik igarota

(Belgika eta Luxenburgo).

• Frantzia ez ustean harraptu atzera egin behar.

– Britania Handia gerran sartu eta Frantziari lur batzuk berreskuratzen lagundu.

4.1 GERRA AZKARRA

Page 18: 1mg 1233503850040185-1

• EKIALDEKO FRONTEA:– Autria-Hungaria + alemaniako tropa batzuk Errusia geldiarazi.

• Errusiak ez usteko erasoak Prusiaren zati bat bereganatu.– Tropa alemaniarrak mendebaldeko fronettik ekialdera laguntzera.

» Tannenberg-eko batailan garaile.

4.1 GERRA AZKARRA

Page 19: 1mg 1233503850040185-1

4.2 POSIZIO GERRA

…edo LUBAKI GERRA.

• Alemanen estrategia:- Mendebaldeko frontean: posizioak defendatu.

- Ekialdeko frontean: Ofensiba.

LUBAKIEN bitartez FRONTE EGONKORRAK.

•Arma berrien erabilpena:- Hegazkinak.

- Tankeak

- Eskuzko granadak.

- Gas itogarriak.

Page 20: 1mg 1233503850040185-1

4.2 POSIZIO GERRA

• Garapena:- Aliatuek mendebaldeko frontean eutsi.

- Alemaniarrek Ekialdeko frontean ezusteko erasoa: Errusiak 500km atzeratu behar.

* Frantziarrek eraso (Artois eta Chanpagne)

• Estatu berriak gerran sartu:- Aliatuen alde: Bulgaria

- Aliantza hirukoitzaren alde: Italia

• Balantzea:

- Aliantza hirukoItzarentzat positiboa.

- Bi bandotan hildako asko.

Page 21: 1mg 1233503850040185-1

4.3 HIGADURA GERRA

• HELBURUA: Aurkaria ahitzea bakea eskatu zezaten.• Ezenatokia: Mendebaldeko frontea.• Bataila ospetsuenak:

– Verdun: Alemaniarrek hasi.– Somme: Aliatuek hasi.– Jutlandia: Alemaniak hasi

• Ingalaterrako flotaren aurka– Blokeoari erantzuteko.

• Atzera egin behar.

• BALANTZEA:– Egoera orekatuagoa.– Bi bandoak ahituta gelditu.

Ez zuten lortu aurkarien lerroak apurtzea.

Page 22: 1mg 1233503850040185-1

4.4 URTE ERABAKIGARRIA (1917) eta GERRAREN AMAIERA (1918)

• 1917- Bandoetan aldaketak:– Errusia gerratik irten Errusiar

• Errusiar iraultzaren hasieragatik.

– Amerikako Estatu Batuak gerran sartu Aliatuen alde.• Alemaniak Lusitania itsasontzia hondoratzeagatik.

• SOLDADUEN DESMORALIZAZIOA eta BAKE ESKAERA.

EGOERA

Page 23: 1mg 1233503850040185-1

4.4 URTE ERABAKIGARRIA (1917) eta GERRAREN AMAIERA (1918)

• 1918 – Gerraren amaiera: – 1918ko otsaila: Brest Litovskeko bakea.– Poliki-poliki estatuak armistizioa sinatzen joan.– Alemanian iraultzak eztanda egin irailaren 29an:

• Gillermo IIak abdikatu ERREPUBLIKA ezarri.• Armistizioa sinatu.

Page 24: 1mg 1233503850040185-1

5. BAKEA: Parisko konferentzia

– 27 herrialde irabazleek parte hartu.• Erabaki garrantzitsuenak hartu:

– Amerikako Estatu BatuakWilson – Britania HandiaLloyd George – FrantziaG. Clemençeau

– Willsonen 14 puntuetan oinarrituta.• Helburua: mundu mailako bake iraunkorra lortzea.

– Postura desberdinak:• Frantzia: erradikalena mendekuaAlemania ahuldu nahi.• Britania Handia: Moderatuagoa.

Page 25: 1mg 1233503850040185-1

5. BAKEA

– Konferentziaren atalak:• Versallesko ituna: Alemania. • Saint-Germain: Austria • Trianon: Hungría • Neuilly: Bulgaria • Sèvres: Turquía

– Itunen ondorioak: • Alemaniaren mendeku nahia eta nazionalismoa indartu • Nazionalitateen arazoa konpondu ez.

Page 26: 1mg 1233503850040185-1

5. BAKEA

– Konferentzian sinatutako itunen atalak:• Europaren berrantolaketa.• Alemaniaren desarmea.

– Derrigorrezko soldadutza debekatu. – 100.000 soldaduz osaturiko ejertzitoa, artilleria eta abiaziorik gabe.– Armamentu astunaren produkzioa debekatu.– Alemaniarren flota garaileen esku.

• Isun ekonomikoak: Alemania– Berreraikuntza ezinezko bihurtu.

• Nazioen elkartea

Page 27: 1mg 1233503850040185-1

5. BAKEA

• Nazioen elkartea– Munduko estatu guztiek parte hartzeko batzar bat.– Helburuak:

» Bakea ziurtatzea.» Elkarlana sustatzea.

– Egoitza: Ginebran (Suitza).– Partaideak: hasieran 45 herrialde.

» Kanpo: Alemania, Errusia eta AEB.– Ez zuen arrakastarik izan.

» Ezin 2MG ekidin 1946ean elkartea desagertu ONU

Page 28: 1mg 1233503850040185-1

6.ONDORIOAK

• Gizarte mailakoak eta Demografikoak:– Heriotza tasaren handitzea.– Hildako gehienak gizonezkoak

• Jaiotze tasaren jaitsiera.• Emakumeen superpopulazioa

– Emakumeek rol berriak hartu.

Page 29: 1mg 1233503850040185-1

6.ONDORIOAK

• Ekonomikoak– Suntsizio materiala.

• Bereziki Frantzia eta Belgika• Hiri osoak, lantegiak, zubiak, landatzeko zelaiak…

– Estatu batzuen ekonomiaren atzerakada:• Ingalaterra, Frantzia eta Alemania• Ondorioz: Estatu Batuak munduko potentzia

ekonomiko nagusi bihurtu.• Berreraikuntza gastuei aurre egiteko: kanpo zorrak.

Page 30: 1mg 1233503850040185-1

6.ONDORIOAK

• Politikoak– Inperio handien desagerpena:

• Errusia, Austria Hungria, Turkia eta Alemania.– Lurrak galdu

» Estatu berriak sortu: Finlandia, Estonia, Letonia, Yugoslavia, Checoslovaquia, Hungria…,

– Alsacia eta Lorena Frantziaren eskuetara pasatu.

Page 31: 1mg 1233503850040185-1

6.ONDORIOAK

• Ideologikoak– Inperialismoaren gainbehera.– Deshumanizazioa.– Mugimendu nazionalista erradikalak eta mendeku nahia.

Page 32: 1mg 1233503850040185-1

5. BAKEA

Page 33: 1mg 1233503850040185-1

2.3.1 Balkanetako gatazka

Otomandar inperioaren muga 1912ko gerraren aurretik.

Otomandar inperioak balkanetako lehenengo gerran galdutako lurraldeak.

Page 34: 1mg 1233503850040185-1
Page 35: 1mg 1233503850040185-1
Page 36: 1mg 1233503850040185-1

“La historia de los últimos años, y especialmente los acontecimientos dolorosos del 28 de junio, han demostrado la existencia en Serbia de un movimiento subversivo cuyo fin es separar de la Monarquía austro-húngara algunas partes de sus territorios. Este movimiento, que ha ido creciendo ante los ojos del Gobierno serbio, ha llegado a manifestarse más allá del territorio del reino con actos de terrorismo, con una serie de atentados y de muertes (...)El gobierno Real serbio debe comprometerse:

1. a suprimir toda publicación que incite al odio y al desprecio de la Monarquía (...).2. a disolver inmediatamente la sociedad llamada “Narodna Odbrana” y a confiscar todos sus medios de propaganda (...).3. a eliminar sin demora de la instrucción pública en Serbia (...) todo lo que sirva o pueda servir para fomentar la propaganda contra Austria-Hungría.4. a separar del servicio militar y de la administración a todos los oficiales y funcionarios culpables de la propaganda contra la Monarquía austro-húngara, de los cuales el Gobierno imperial y real se reserva el comunicar los nombres y los hechos al Gobierno real (...)6.a abrir una encuesta judicial contra los participantes en el complot del 28 de junio que se encuentran en territorio serbio. Los órganos delegados por el gobierno Imperial y real tomarán parte en las investigaciones correspondientes (...)8. a impedir el concurso de las autoridades serbias en el tráfico ilegal de armas y de explosivos a través de la frontera (...) El Gobierno imperial y real espera la respuesta del Gobierno real lo más tarde hasta el sábado 25 de este mes, a las cinco horas de la tarde.”

Comunicado de 23 de julio de 1914.

Page 37: 1mg 1233503850040185-1

• “(...) Según comunican de Sarajevo, capital de Bosnia, en dicha población han sido hoy (día 28) víctimas de un atentado criminal el archiduque heredero del Trono de Austria, Francisco Fernando, y su esposa, la condesa Choteck de Chotkowa, duquesa de Hohenberg (...) Aunque (...) Faltan muchos pormenores relativos a la forma en que se perpetró el atentado, el relato telegráfico desde Sarajevo da idea muy completa de toda la magnitud de la tragedia (...) Una vez terminada la recepción, el archiduque Francisco Fernando y la condesa Sofía volvieron a ocupar el automóvil para trasladarse a Konak (...) De repente, un joven empuñando una pistola Browning llegó hasta el automóvil e hizo cinco disparos, primero sobre el archiduque y después sobre su esposa (...) los dos heridos fueron trasladados a Konak, en donde se les prodigó todo género de auxilios. Desgraciadamente, todo ello resultó inútil, y los dos esposos (...) fallecieron a los pocos momentos de llegar a Palacio (...) Llámase el agresor Princip, tiene diecinueve años, es estudiante del último del Liceo (instituto) y es natural de Grahovo (...).”

• ABC, lunes 29 de junio de 1914.

Page 38: 1mg 1233503850040185-1

http://www.youtube.com/watch?v=ZxkMMDwetEwhttp://www.youtube.com/watch?v=GoDphKM7ZMA

LUSITANIA: http://www.youtube.com/watch?v=ptgd4pogq58&eurl=http://www.claseshistoria.com/1guerramundial/clipvideolusitania.htm

TANKIAK: http://www.claseshistoria.com/1guerramundial/clipvideotanque.htm

GERRA: http://www.claseshistoria.com/1guerramundial/1guerramundial.htm#escenasguerra

VERDUN: http://www.claseshistoria.com/1guerramundial/clipverdun.htm

GASA: http://www.youtube.com/watch?v=L4QxvFzK2R0&feature=related

BARON ROJO: http://www.youtube.com/watch?v=Qk8B4PyRgpk

LUBAKIAK KOLORETAN: http://www.youtube.com/watch?v=FsBUXTgt-YE

NESKAK: http://www.youtube.com/watch?v=YOYfTxwZOzQ&feature=related

Page 39: 1mg 1233503850040185-1

• Artículo 1°. Alemania, Austria-Hungría, Bulgaria y Turquía, por una parte, y Rusia, por la otra parte, declaran que el estado de guerra entre ellas ha concluido. Están determinarlas a vivir, de ahora en adelante, en paz y mutua amistad.

• Artículo 2°. Las partes contratantes cesarán toda agitación o propaganda contra el gobierno, ola organización del Estado y del ejército de las otras partes.

• Artículo 4°. Alemania está dispuesta, tan pronto como se haya concluido la paz general y se haya realizado la comnpleta desmovilización rusa.

• Artículo 5°. Rusia realizará la completa e inmediata desmovilización de su ejército, incluidas aquellas partes del ejército recientemente formadas por el gobierno actual.

• Fragmento del Tratado de Brest-Litovsk.Paz firmada entre Alemania, Austria-Hungría, Bulgaria, Turquía y Rusia, el 3 de marzo de 1918.

Page 40: 1mg 1233503850040185-1

WILLSONen 14 PUNTUAK• 1. Prohibición de la diplomacia secreta en el futuro.• 2. Absoluta libertad de navegación en la paz y en la guerra fuera de las aguas jurisdiccionales.• 3. Desaparición de las barreras económicas. • 4. Garantía de la reducción de los armamentos nacionales. •

5. Reajuste, absolutamente imparcial, de las reclamaciones coloniales (...).• 6. Evacuación de todo el territorio ruso, dándose a Rusia la oportunidad para su desarrollo. • 7. Restauración de Bélgica en su completa y libre soberanía. • 8. Liberación de todo el territorio francés y reparación de los perjuicios causados por Prusia en 1871. • 9. Reajuste de las fronteras italianas de acuerdo con el principio de nacionalidad. • 10. Desarrollo autónomo de los pueblos de Austria- Hungría. • 11. Evacuación de Rumania, Serbia y Montenegro, con:esión de un acceso al mar a Serbia y arreglo de

las relaciones entre los Estados balcánicos de acuerdo con sus sentimientos y el principio de la nacionalidad.

• 12. Seguridad de desarrollo autónomo de las nacionalidades no turcas del Imperio Otomano. • 13. Polonia, Estado independiente, con acceso al mar. • 14. Asociación general de naciones, a constituir mecfiante pactos específicos con el propósito de

garantizar mutuamente la independencia política y la integración territorial, tanto de los Estados grandes como e los pequeños.

• La propuesta del presidente Wilson. 1918.