Embed Size (px)
Citation preview
2 havo/vwo 2 landschap, §4
Het Nederlandse landschap ontstaatDe grond die in het Nederlandse landschap aan de oppervlak ligt bestaat uit:• zand• klei• veen
Het Nederlandse landschap ontstaat
Al vele miljoenen jaren maakt Nederland deel uit van een dalingsgebied dat opgevuld raakt met telkens nieuwe laagjes sediment. Rivieren spelen daarbij een
belangrijke rol!
Het Nederlandse landschap ontstaat
Naast de rivieren is het Nederlandse landschap gevormd onder invloed van grote klimaatveranderingen.
• De zomertemperatuur fluctueerde sterk.
• Tijdens de koudste koude tijd was het in de zomer gemiddeld
±19˚ Celsius
±3˚ Celsius
• Tijdens de warmste warme tijd was het in de zomer gemiddeld
Het Nederlandse landschap ontstaat
Tijdens de afkoeling die leidde tot de allerkoudste koude tijd, bereikte het landijs vanuit Scandinavië een deel van Nederland.
Stuwwallen in Nederland
Het landijs schoof alle grond opzij en vormde zo heuvels die we stuwwallen noemen.
Tijdens het afsmelten kwam er zoveel smeltwater vrij dat grote delen van de stuwwal weer wegspoelden.
Tegenwoordig zien we beboste heuvels met hier en daar zwerfstenen.
Het Nederlandse landschap ontstaat
Tijdens de koude tijd was de zeespiegel soms wel met 80 meter gedaald en stond de Noordzee droog.
Tijdens de opwarming steeg de zeespiegel en bereikte het zeewater het lage deel van Nederland.
Als de zeespiegel stijgt…
Als de zeespiegel snel was gestegen, was Laag-Nederland veranderd in een zee.
Als de zeespiegel stijgt…
Maar doordat de zeespiegel langzaam steeg, hebben zich duinen kunnen vormen met daarachter zeeklei en veen.
De zeespiegelstijging verliep even snel als de sedimentatie!
Het Nederlandse landschap ontstaat
Wat is er op de plaats van de stippen gebeurd tijdens de zeespiegelstijging?
Het Nederlandse landschap ingericht
Nederland kent heel verschillende landschappen.
Natte, platte weilanden
Heuvelachtige, droge bossen
Het Nederlandse landschap ingericht
Heuvelachtige, droge bossen
Natte, platte weilanden
Waardoor ontstaan deze verschillende landschappen?
Door verschillen in hoogteligging en grondsoort
Het Nederlandse landschap ingericht
We vergelijken twee verschillende landschappen in Nederland.
Het Nederlandse landschap ingericht
1 kilometer
Topografische kaarten bieden gedetailleerde informatie over een gebied!
Wat betekenen de kleuren licht groen en witwit?
> weiland
> akkerland
Let op de schaal ►
Cursieve getallen geven de hoogteligging t.o.v. NAP aan
Het Nederlandse landschap ingericht
1 kilometer
> weiland> bos> akkerland> bebouwing
Wat betekenen de Kleuren…
licht groendonker groenwitroze
De hoogte wordt weergegeven met hoogtecijfers en hoogtelijnen.
Verschillen in het landschap
Wat is het grootste verschil tussen beide weilanden?
de sloot en de horizon
Het Friese landschap rond Ferwert
Dit landschap wordt door dijken beschermd tegen het zeewater.
Het Friese landschap rond Ferwert
Zonder dijken zou het gebied regelmatig bij hoge vloedstanden in de Waddenzee overstromen.
De hoogste dijk houdt het water (als het goed is) tegen tijdens de hoogste vloedstand.
Het Friese landschap rond Ferwert
In de Romeinse tijd waren er geen dijken. De bewoners beschermeden zich tegen het water door ...
terpen
Het Friese landschap rond Ferwert
De eerste dijk (inmiddels afgegraven)
De tweede dijk
De derde (lage) dijk
Door bedijking hebben de Friezen hun land telkens uitgebreid en zijn polders ontstaan.
Het Friese landschap rond Ferwert
buitendijks
binnendijks
Hoe ontstaan de hoogteverschillen tussen het binnendijkse enbuitendijkse gebied?
In het buitendijkse gebied gaat de sedimentatie door de zee nog steeds door!
Een heuvelachtig landschap rond Markelo
Dit gebied kent grote hoogteverschillen, van 11,4 tot 46,6 meter t.o.v. NAP!
De gele gebieden liggen hoger dan 30 meter en maken deel uit van …stuwwallen.
Een heuvelachtig landschap rond MarkeloDe grote afwisseling in dit landschap is ontstaan door de
grote verschillen in hoogte.
Een heuvelachtig landschap rond Markelo
De grote verschillen in hoogte zijn ontstaan door het …
De verschillen in hoogte hebben vooral invloed op het grondwater: de regel is hoe hoger, des te …droger!
landijs.
Een heuvelachtig landschap rond Markelo
Bossen komen daarom voor in hoogste / laagste delen van het gebied. hoogste
