PROSESO NG PAGBASA

Ikalawang Semestre, AY 2014-2015

G. Mar Anthony Simon dela Cruz

PROSESO NG PAGBASA Ang pagbasa ay isang proseso ng pagbibigay-

kahulugan sa mga simbolo at salita.

Persepsiyon - Pagkilala at pagtukoy sa mga nakalimbag na simbolo at kakayahan sa pagbigkas ng mga tunog

Komprehensiyon - Pag-unawa sa mga nakalimbag na simbolo o salita.

Reaksiyon - Paghatol ng kawastuhan, kahusayan, pagpapahalaga at pagdama sa teksto

Integrasyon - Pag-uugnay sa teksto ng mga karanasan ng mambabasa

BOTTOM UP

Nagsisimula sa teksto ang proseso.

Ang pag-unawa sa teksto ay batay sa mga nakikita (tunog, titik, salita, parirala, pangungusap, larawan, atbp.)

Outside-in, data-driven model o part-to-whole model

Pasibong tagatanggap ng impormasyon ang mambabasa.

Let’s eat LolaLet’s eat, Lola. Mahal niya ang kanyang mga magulang, si Beyonce at si Ed Sheeran.Mahal niya ang kanyang mga magulang, si Beyonce, at si Ed Sheeran. Maganda AT matalino ang kasintahan niya.Maganda at matalino ang kasintahan niya.

Malaki ang túbo.Malaki ang tubó.Malaki ang tubò. Karukhaan: = ka- + dukha +-anNilaro = -in- + laro = linaro nilaro  Kinain ng manok ang Lolo ko kagabi. Nagbalat ang nanay ng malalaking hipon.

Ang pag-unawa ay nagmumula sa isipan ng mambabasang mayroon nang dating kaalaman at karanasan.

Ang pagbabasa ay isang sikolingguwistikong laro kung saan ang mambabasa ay ang “taya” na siyang bumubuo ng hula, hinuha, at haypotesis (Goodman, 1967).

Inside-out model, concept-driven model, whole-to-part model

TOP DOWN

Batayan nito ang pagkakaroon ng dating kaalaman ng mambabasa ukol sa paksa.

Humuhugot ang mambabasa sa kanyang isip ng isang tiyak na iskema na kaugnay o katumbas ng nabasang paksa, at mula rito ay maisasagawa na ang pagpapakahulugan.

Kung hindi sapat ang ating iskema, magkakaroon tayo ng suliranin sa pag-unawa sa tekstong binabasa (Rumelhart, 1977).

ISKEMA

Kumakalawkaw ang dala-dala niyang banga.

Akala mo kung sino, makyonget naman.

Manamis-asim ang presang galing Baguio.

Hindi mapakali si Celia. May sagimsim siyang walang kasalang magaganap.

Ang ganda-ganda niya. Hindi ko alam, pero meron siyang je ne sais quoi na talagang nagpapaganda sa kanya.

ANO KAYA ANG KAHULUGAN NG MGA SALITANG MAY SALUNGGUHIT?

fi yuo cna raed tihs, yuo hvae a sgtrane mnid too. Cna yuo raed tihs? Olny 55 plepoe out of 100 can. 

i cdnuolt blveiee taht I cluod aulaclty uesdnatnrd waht I was rdanieg. The phaonmneal pweor of the hmuan mnid, aoccdrnig to a rscheearch at Cmabrigde Uinervtisy, it dseno't mtaetr in waht oerdr the ltteres in a wrod are, the olny iproamtnt tihng is taht the frsit and lsat ltteer be in the rghit pclae. The rset can be a taotl mses and you can sitll raed it whotuit a pboerlm. Tihs is bcuseae the huamn mnid deos not raed ervey lteter by istlef, but the wrod as a wlohe. Azanmig huh? yaeh and I awlyas tghuhot slpeling was ipmorantt! “

NAUUNAWAAN MO BA ANG BINABASA MO?

KAHINAAN NG BOTTOM UP AT TOP DOWN

Bottom Up Hindi kinikilala ang kakayahan ng mambabasa na manghinuha at magproseso ng impormasyon.

Top Down Akma lamang sa mahuhusay nang bumasa at marami nang kaalaman

Panganib ng misinterpretasyon

Basahin nang malakas at sabay-sabay ang “Ale-aleng Namamayong” ni Julian Cruz Balmaseda. Sagutin sa isang buong papel ang mga sumusunod na tanong:

1. Ano ang pagkakaunawa ninyo sa mga salitang may salungguhit?

2. Sa literal at simbolikong antas, tungkol saan ang “Ale-aleng Namamayong”?

3. Nagustuhan ba ninyo ang tula? Bakit o bakit hindi?

4. Anong karanasan ninyo ang maiuugnay ninyo sa tula?

PANGKATANG GAWAIN

Ale-aleng Namamayong (1926)Ni Julian Cruz Balmaseda

Ale-aleng namamayong! Ale-aleng naglalakad!Sumilong ka pong sandali at ang ula’y lumalakas,Halika po muna rini sa ilalim ng tayakadAt nang ikaw po ay hindi maligo sa hindi oras;Ang alampay mo po’y baka maging lamping walang tigas,At ang kulot na buhok mo, kung mabasa’y mauunat.

Ale-aleng namamayong! Ale-aleng nagdaraan!Magpahinga ka po muna at malakas pa ang ulan,Saka ka na po magtuloy sa layon mong parurunanKung ang ulan ay tumila’t matuyo na ang lansangan...Kung sakaling gabihin ka’y akin ka pong sasamahanAt tuloy ihahatid ko saan man ang inyong bahay.

Ale-aleng namamayong! Kung ikaw po ay mabasâAy tutulas pati pulbos na pahid sa iyong mukha,Ang baro mong bagong pinsa’y sapilitang manglalata’tAng puntas ng kamison mo ay sa putik magsasawa...At pati ang butitos mo, ang kintab ay mawawalaPag naglunoy na sa agos ng tubig na parang baha.

O, magandang Aleng Kuwan! Ale-aleng namamayong!Kung ikaw ay nagpipilit na sa lakad ay magtuloy,Bagaman at sa lansangan ang tubig ay lampas-sakong,Isukob mo sana ako’t sa payong mo ay isilong...‘Pag ako ang kasama mo, ulanin ka mang maghaponHuwag ka lamang mabasa, ako na ang maglulunoy.