22
PC Sint-Amandus, Reigerlostraat 10, 8730 Beernem - Tel. 050 79 95 00 [email protected] - www.st-amandus.be PSYCHIATRISCH CENTRUM SINT-AMANDUS

20130916 jaarverslag 2012 web

Embed Size (px)

DESCRIPTION

 

Citation preview

PC Sint-Amandus,Reigerlostraat 10, 8730 Beernem - Tel. 050 79 95 [email protected] - www.st-amandus.be

PSYCHIATRISCH CENTRUM SINT-AMANDUS

2 jAARoveRziChT 2012

INHOUD

2 edito

3 PC Sint-Amandus?

4 Agenda

6 Kort nieuws

7 Patiëntenzorg

8 Gekiekt

10 Tussen de mensen

12 vrij spel PC Sint-Amandus: penhouder TAz bis

13 Prikbord Pilootproject klinische farmacie

14 Cijfers

17 Focus

21 over de mensen

22 inzoomen

Deze voorziening behoort tot de vzw Provincialaat der Broeders van Liefde.

© ivan M

ervillie

© ivan M

ervillie

© ivan M

ervillie

3jAARoveRziChT 2012

Wie zijn we?het psychiatrisch centrum Sint-Amandus bestaat uit een ziekenhuis met 468 bed-den plaatsen en een psychiatrisch verzorgingstehuis (PvT) met 162 bedden. 60 PvT-bedden zijn gelokaliseerd op de campus in Torhout, de rest van het residentiële behandel- en zorgaanbod bevindt zich op de campus in Beernem. Samen met verschillende partners uit de regio maakt PC Sint-Amandus ook deel uit van het netwerk ggz regio Noord-West-vlaanderen.

Wat doen we?het ziekenhuis richt zich op de behande-ling en begeleiding van personen met een complexe psychiatrische problematiek. er is een ruim behandel- en zorgaanbod voor diverse doelgroepen: crisiszorg, versla-vingszorg, forensisch psychiatrische zorg, psycho-organische zorg, psychiatrische intensieve zorg, psychomentale zorg, psychosezorg, gerontopsychiatrische zorg, institutionele structurerende integrerende zorg en sociaal psychiatrische zorg. een overzicht van de 18 ziekenhuisafdelingen en de 4 PvT-afdelingen en meer uitleg kan je lezen op www.st-amandus.be.

Wat bezielt ons?Lees de identiteitsverklaring van PC Sint-Amandus op www.st-amandus.be. in onze werking ervaren we 5 cruciale sleu-tels tot kwaliteit van zorg. Dit vertaalde zich in de slogan:

PC SINT-AMANDUS

De sleutel om telkens weer mogelijkheden te zien, kansen te bieden en creatief met mensen op weg te blijven gaan en in ons denken en handelen telkens opnieuw de macht der gewoonte en andere evidenties in vraag te durven stellen.

Open geest

De sleutel die ons voor ogen houdt waar het in al ons handelen, denken en zijn om gaat: dat zorgvragers en zorg-verleners in hun unieke menszijn erkend en in hun verdere menswording gerespecteerd mogen worden.

Mensgerichtheid

De sleutel die verder bouwt op de religieuze wortels van waaruit onze werking ontstaan is, onder de vorm van en-thousiasme, bevlogenheid, geestdrift, geïnspireerdheid … voor ons de sleutel om dit soort werk met kracht, dynamiek en liefde te blijven doen.

Begeestering

De sleutel die borg staat voor continuïteit en een belang-rijke factor in de zorgrelatie: de telkens te hernieuwen keuze om er samen werk van te maken en hierin ook standvastig te blijven op momenten dat het minder gemakkelijk loopt.

Engagement

De sleutel die ons helpt om steeds de meest passende zorg te blijven bieden, gebaseerd op wat de rijke ervaring uit de zorgpraktijk ons leert én telkens opnieuw getoetst aan de inzichten die de wetenschappelijke wereld ons bijbrengt.

Deskundigheid

Wie zijn we?

•• Een open geest, mensgerichtheid, begeestering,engagement en deskundigheid: onze sleutels tot kwaliteit van zorg. ••

4 jAARoveRziChT 2012

AGENDA

12 september 2012 Vleugelpop

op 12 september 2012 organiseerde PC Sint-Amandus voor de 7de keer vleugelpop. vleugelpop is een jaarlijks festival, een muziekfeest voor patiënten, bewoners, hun familie, medewerkers en andere muziekliefhebbers uit de geestelijke gezondheidszorg.

het festival brengt mensen bij elkaar om samen feest te vieren en kan pas slagen dankzij de hulp van talloze vrijwilligers.

Patrick PendersRik Ouvry

1 juli 2012 Algemeen directeur rik Ouvry uitgewuifd!

op 1 juli 2012 was er een eerste directiewissel in PC Sint-Amandus. Rik ouvry nam afscheid als algemeen directeur en werd stafmedewerker sociale economie bij de centrale coördinatiestaf van de Broeders van Liefde in Gent. Patrick Penders volgde hem op en verliet hiervoor oC Broeder ebergiste in vurste.

Wim Crommelinck Bram Verheye

Vleugelpop, jaarlijks muziekfeest

1 nOVember 2012 tweede directiewissel

ook administratief directeur Wim Crommelinck verliet PC Sint-Amandus. hij werd aangesteld als algemeen directeur van oC Sint-jan de Deo in handzame. Bram verheye nam de fakkel van hem over.

5jAARoveRziChT 2012

KORT NIEUWS

Bijkomende financiering voor Pariz en pIZa De 2 SGA-pilootprojecten Pariz en pIza werden opgericht binnen de bredere context en lange traditie van het Psy-chiatrisch Centrum Sint-Amandus, dat nog steeds expliciet kiest voor moei-lijke doelgroepen. Naast de basisfi-nanciering voor de 2 afdelingen met 8 A-bedden, voorzag de overheid in een financiële tegemoetkoming voor een gespecialiseerde personeelsomka-dering van € 464.800,36 per afde-ling van 8 bedden, een vast bedrag dat onveranderd bleef gedurende de looptijd van het pilootproject. op 1 juli 2009 werd het budget overgeheveld

van het onderdeel B4 (pilootproject) naar het onderdeel B2 (normenperso-neel). op dat moment werden de 16 bedden opgenomen in onze erkenning onder de kenletter iB. Al jaren had PC Sint-Amandus te kampen met een structurele onderfinanciering van deze SGA-projecten en kaartte de Raad van Bestuur deze problematiek aan bij de FoD volksgezondheid. en niet zonder resultaat, want op 1 juli 2012 heeft PC Sint-Amandus via het BFM een bij-komend recurrent budget ontvangen om de onderfinanciering van de iB-afdelingen op te vangen.

OnzeidentiteitBegin 2012 kreeg iedere medewerker samen met de beste wensen voor het nieuwe jaar ook de identiteitsverklaring in de bus. De slagzin ‘Een open geest, mensgerichtheid, ‘begeestering,engagement en deskundigheid: onze sleutels tot kwaliteit van zorg!’ verwoordt kernachtig waar PC Sint-Aman-dus voor staat. ook nieuwe medewerkers krijgen de identiteitsverklaring op één van hun eerste werkdagen. Tijdens hun inscholingstraject wordt de identiteitsver-klaring ook toegelicht. voorts was 2012 voor de kerngroep identiteit, het overleg-orgaan dat de identiteitswerking stuurt en coördineert, een bezinningsjaar: een jaar waarin nagedacht werd over een vernieuwde samenstelling en een nieuwe opdracht voor de kerngroep.vanaf 2013 wordt er verder gewerkt opdat de identiteitsverklaring niet bij woorden zou blijven, maar verder zichtbaar wordt in de concrete bejege-ning van mensen en de grote en kleine (beleids)keuzes van het centrum.

Het Kunsthuis Sinds eind 2012 engageert PC Sint-Amandus zich samen met Pz onze-Lieve-vrouw in Brugge en inghelburch voor het Kunsthuis. het Kunsthuis is een project in Brugge dat (ex-)patiënten de mogelijkheid wil bieden om met kunst bezig te zijn. ze zijn kunstzinnig, willen zich op die manier uiten, willen resultaat hebben van hun werk, willen een eigen stijl (verder) ontwikkelen.het project wil openheid creëren naar bestaande initiatieven en naar buiten komen met de kunstenaars via tentoonstellingen, samenwerking met bestaande voorzieningen die tot op vandaag vaak net niet haalbaar zijn voor de doelgroep. Lieve Bonamie, ergotherapeute, staat 4 u. per week in voor de begeleiding in het Kunsthuis.Meer lezen: www.pook.be.

Een financiële opsteker voor de IB-projecten Pariz en pIZa.Lees de volledige identiteitsverklaring op www.st-amandus.be.

PC Sint-Amandus engageert zich voor het Kunsthuis.

© ivan M

ervillie

6 jAARoveRziChT 2012

KORT NIEUWS

Eksplosioneind 2012 organiseerde het activi-teitencentrum De Boerderij, waar de bewoners van PvT De Knop en PvT De Stek een geïndividualiseerd dagbeste-dingsprogramma krijgen, een tentoon-stelling waar ”creativiteit en expressie als individueel recht” centraal stonden. verschillende kunstenaars – bewoners stelden hun werken tentoon.ook het grote publiek kreeg de kans om de werken te bekijken tijdens het project ‘Buren bij kunstenaars’, een project van de provincie West-vlaan-deren. Tijdens de open atelierdagen zetten honderden amateurs en profes-sionelen hun atelierdeuren open voor het grote publiek. Naast de werken van de bewoners, waren ook werken van enkele medewerkers te bekijken.

emotie - expressieve stijl,empowerment

kunstzinnig – krachtigkleurenspel

samen - sfeer

puur – passie - proces

levenszin

ontdekking – ontplooiingopenheid - ontspanning

symbolische uitdrukkingskracht,spontaniteit

interactie – intensinspiratie – intuïtief

omgeving die prikkelt en uitdaagt

niet evident

Herconditioneringenin 2012 werd er opnieuw grondig gerenoveerd op de campus. er was behoefte aan extra vergaderruimte en een nieuwe viP-ruimte. in Gebouw Sint-Marie, waar zich nu al 2 moderne vergaderruimtes bevinden, werd ‘zaal 6’, die niet in gebruik was, ingericht met 2 ruime vergaderlokalen en een viP-ruimte. er werd ook extra bureau-ruimte gecreëerd. Momenteel doen de vergaderzalen dienst als landschapsbu-reau voor de administratieve diensten, die een tijdelijke werkplek nodig hadden tijdens … verbouwingswerken, want ook Gebouw Sint-Amandus - het hoofdge-bouw van de campus - was toe aan een grondige opfrisbeurt. zowel het gelijk-vloers als de eerste verdieping – waar nog slaapkamers waren van Broeders – worden ingericht als bureauruimte voor de administratieve diensten, de directie en de stafmedewerkers. het gebouw krijgt ook een nieuw onthaal. Na onge-veer 1 jaar werken zullen de medewer-kers in oktober 2013 hun intrek nemen op hun nieuwe werkplek. ook afdeling FiDeS, de afdeling voor fo-rensische psychiatrische zorg, kampte

de voorbije jaren met een gebrek aan ruimte. vandaar dat voor de mede-werkers en de cliënten de keuze werd gemaakt om Gebouw Sint-Aloïs volledig te vernieuwen. Dit gebouw stond leeg na de verhuis van afdeling Wegwijs 1 (psycho-organische zorg) naar een nieuwbouw. het eindresultaat voor FiDeS is modern, met veel ruimte. er zijn meerdere bureaus, twee therapie-lokalen, een ruim drama-beeldende

therapielokaal en een knus

groeps-gesprekstherapielokaal. Twee enorme leefruimtes en een ronduit schitterende keuken moeten het sa-menleven veel comfortabeler maken. iedere cliënt heeft een individuele ka-mer waarin hij zich beter ‘opgenomen’ zal kunnen voelen. Recent werd het gebouw officieel ingehuldigd en eind mei namen het team en de cliënten van FiDeS hun intrek in de vernieuwde accomodatie.

Het patiëntensecretariaat: tijdelijk in de vernieuwde vleugel van Gebouw Sint-Marie in afwachting van hun gerenoveerde bureauruimte.

Brigitte Riemaeker, creatief therapeute in het AC De Boerderij: “In het crea-tief proces met de bewoners werd de nadruk eerder gelegd op de individuele ontplooiing en het daarmee samen-groeiende zelfvertrouwen.”

© ivan M

ervillie

7jAARoveRziChT 2012

omgaan met agressie verwierf een cen-trale rol in het vorige beleidsplan. in 2010 ging een groep medewerkers op werkbezoek naar emergis, een centrum voor geestelijke gezondheidszorg in Goes (Ndl.). emergis participeert aan het pro-ject ‘dwang en drang’, een gesubsidieerd Nederlands project met als doel de re-ductie van het aantal vrijheidsbeperkende maatregelen zoals afzondering en fixatie. het Response Crisisinterventiemodel is één element in hun beleid. De methodiek bood op dat moment een antwoord op veel vragen rond agressie die leefden in de werking van PC Sint-Amandus. De intensieve zorgafdeling Pariz was in 2012 pionier voor het centrum om met dit model aan de slag te gaan. Alle medewerkers kregen de nodige opleiding en training om de deze methodiek toe te passen in de afdeling.

De komende jaren willen we de zinvolle elementen uit het Response Crisisin-terventiemodel verder integreren in het agressiebeheersingsbeleid van ons centrum.

Pariz als pionierAgressiebeheersingsbeleid en Response

PATIëNTENzORg

Pariz: de nadruk ligt op praten en luisteren.

Response Crisisinterventiemodel?

het Response Crisisinterventiemodel is een crisisinterventie- en conflicthantering-model dat draait om veiligheid en respect. De deelnemers leren kalm en neutraal te handelen in conflictsituaties in plaats van te reageren vanuit hun eigen emotie.het model heeft niet als doel om conflicten op te lossen, maar escalatie af te wenden en veiligheid van de medewerkers en betrokkenen te waarborgen. Alexandria A. Windcaller ontwikkelde het model in de jaren tachtig uit onvrede over bestaande crisisinterventiemodellen. ze vond die te veel gericht op fysieke technieken. in het Response Crisisinterventiemodel ligt de nadruk op praten en luisteren. een aantal fysieke technieken komen pas in beeld als ze nodig zijn en ondersteuning bieden in functie van de veiligheid van beide partijen.

© ivan M

ervillie

Agressiebeheersings-beleid?

De stuurgroep agressiebeheersing stuurt het beleid en wordt hierbij ondersteund door de projectgroep agressiebeheersing voor de prak-tische uitvoering en opvolging. op afdelingsniveau stuurt het kernteam het beleid. elk kernteam heeft het mandaat om eigen keuzes en behandelingsaccenten te leggen om met grensoverschrijdend gedrag om te gaan. het kernteam schept de voorwaarden voor de kwaliteit van ‘omgaan met agressief gedrag’.ze ontwikkelt hiervoor een afdelings-visie, volgt de incidentenrapportage op, zorgt voor nabesprekingen en de opvang van een medewerker na een schokkende gebeurtenis. De referen-tiemedewerker ondersteunt het kern-team bij het agressiebeleid van de afdeling. De referentiemedewerker is het aanspreekpunt voor collega’s op de afdeling, en ondersteunt de implementatie en opvolging van rele-vante procedures en instructies.

8 jAARoveRziChT 2012

gEKIEKT

Voor de verdere uitbouw van de hippotherapie, kocht het centrum een huifkar aan.

De groene container: tijdelijke werkplek voor de receptie.

Fietsgravering van alle Amandusfietsen in samenwerking met de politie.

De groene campus is 3 wandelroutes rijk:het boswandelpad werd nieuw leven in geblazen.

PC Sint-Amandus investeerde in 40 bijkomende, eenvormige en overdekte fietsenstallingen en een nieuwe carport voor de dienstvoertuigen en motoren.

gespot op de campus

9jAARoveRziChT 2012

ST-art: Kunst voor de krachtvan slachtoffers!PC Sint-Amandus verenigde de krachten met het vertrouwens-centrum Kindermishandeling, Child Focus, het Centrum Gees-telijke Gezondheidszorg Prisma en het museum dr. Guislain. ze willen de problematiek van seksueel misbruik, het leed dat daardoor veroorzaakt wordt en de kracht van de slachtoffers via een kunstwerk in de maatschappij duurzaam verankeren. De tijdelijke vereniging ST-art werd opgericht. ST-art is een ar-tistiek project om STem te geven aan - , vorm te geven in STeen van - en te bezinnen in STilte over leed door seksueel geweld. het kunstwerk, van de hand van johan Tahon, komt niet op de campus te Beernem maar zal een plaats krijgen in de publieke ruimte op een rustige plek in het Brugse. op de foto zie je een maquette van het kunstwerk.

Thuis In Eigen Huis: voel je goed in je vel!De rode draad door Thuis in eigen huis (Tieh) - het jaarlijkse personeelsfeest met vorming en ontmoeting - was de aandacht voor het welbevinden van de medewerker. er werd een ruim aanbod workshops voorzien, waaruit iedere deelnemer twee workshops kon kiezen gaande van - gezonde voeding, een spelworkshop over mindfulness, relaxatie,  gezond sporten en hippotherapie …

Beeldvorming: twee nieuwe filmsPC Sint-Amandus investeerde in een nieuwe film over de voorziening. De vorige was 13 jaar oud en gedateerd. PC Sint-Amandus deed een beroep op productiehuis De Raconteurs voor een nieuwe film met een duidelijk opzet: niet zomaar een film over dit Centrum, maar vooral ‘vanuit’ dit Centrum.

een bundeling van verhalen en ervaringen van patiënten, bewo-ners en medewerkers, waaruit op een authentieke manier moet blijken waar PC Sint-Amandus voor staat: een verhaal over mensen zoals jij en ik. in 2012 ging veel tijd en aandacht naar de voorbereiding: verkenning van de campus, voorbereidende gesprekken en de eerste draaidagen. Daarnaast werd ook gewerkt - vanuit de werkgroep beeldvorming - aan een documen-taire met de titel ‘Wat wil jij er nog aan toevoegen?’. Deze docu-mentaire focust op de gelijkenissen in het leven van mensen en de bekommernissen die iedereen wel heeft. De documentaire wordt gemaakt door en met (ex-)patiënten, medewerkers en toevallige bezoekers en zal in de toekomst vertoond worden aan studenten, nieuwe medewerkers en externe bezoekers. De première van de eindresultaten staat geprogrammeerd in 2013, op Thuis in eigen huis, een jaarlijks vormings- en ontmoetingsmoment voor de medewerkers. het vele voorbereidingswerk achter de schermen - scenario, filmen, interviewen, montage … - vulde het werkjaar 2012!

Sociaal engagementPC Sint-Amandus zette tijdens de vastenperiode een aantal acties op het getouw om geld in te zamelen voor de zuidac-tie. jaarlijks gaat de helft van de winst naar de zuidactie, maar daarnaast gaat er ook jaarlijks de nodige financiële steun naar het ‘hôpital Neuro-psychiatrique Caraes’ in Ndera waarvan PC Sint-Amandus het peterschap opneemt. Daar-voor werd in 2012 ook een zolderverkoop georganiseerd.

10 jAARoveRziChT 2012

in 2011 engageerde pC sint-Amandus zich als partner in het netwerk ggz regio noord-West-Vlaanderen. Dit netwerk streeft naar een betere geestelijke gezondheidszorg via enerzijds vermaatschappelijking van zorg en anderzijds het inbedden van deze zorg in een voorzieningenoverstijgend netwerk. Via de toepassing van artikel 107 van de ziekenhuiswet werden bedden afgebouwd voor de creatie van thuisbehandelingsteams. in 2012 lag de focus op de opstart, het afbakenen van de opdracht, het vormen en ontwikkelen van de medewerkers. De afdelingshoofden van het mobiel behandelteam, blikken terug op hun werkjaar.

“Na een selectie- en rekruteringscam-pagne ging het Mobiel Behandelteam begin 2012 echt van start: een team met ervaren en gemotiveerde mede-werkers uit de geestelijke gezondheids-zorg. in het begin focusten we op de FACT-methodiek en netwerking met de eerstelijnsvoorzieningen. het was ook zoeken naar connectie tussen de mede-werkers van het Mobiel Behandelteam, antenne Brugge en die van antenne Beernem”, vertellen Stefaan Dhaese en Petra Defraeye, beiden teamverantwoor-delijke van één van de antennes.“zowel de partners uit de geestelijke gezondheidszorg als de eerstelijns-voorzieningen vonden al snel de weg naar het Mobiel Behandelteam. We ontwikkelden een interdisciplinair pati-entendossier, aangepast aan de FACT

methodiek om de specifieke zorgvragen te faciliteren. We kregen ook heel veel ondersteuning van de hRM-verantwoor-delijken om de inzet van personele middelen te organiseren, het vTo-beleid en het medewerkersbeleid van de ver-schillende werkgevers op elkaar af te stemmen en stilaan kregen we ook een duidelijk zicht op de aansturing van het kernteam. er is ook een inhoudelijke ondersteuningscel gestart”, aldus de afdelingshoofden.

Over de voorzijde en de keerzijde van de medaillePetra en Stefaan: “We werken in een thuiscontext en daar zijn andere accenten dan in de residentiële zorg. onze meer-waarde laat zich voelen bij de cliënt maar ook bij de partners van het netwerk.

Wij ervaren hier tevredenheid. Werken in de thuiscontext biedt aanknopings-punten voor het herstelproces die je tijdens een opname niet hebt. Ander-zijds moet je als hulpverlener harder werken aan het verwerven van een mandaat. je bent te gast bij de cliënt. je vertrekt dikwijls van een huisbezoek met onbeantwoorde vragen. er staat op dat moment niemand klaar om verder te helpen zoeken naar het antwoord. je moet ook zeer zelfstandig kunnen wer-ken en dat is voor vele medewerkers een uitdaging. het vormingsaanbod van de overheid en de stages bij eerstelijns-voorzieningen boden hier oplossingen voor de medewerkers om specifieke competenties te ontwikkelen.”

Even vooruitkijkenhet Mobiel Behandelteam van het netwerk werkt momenteel vanuit 2 antennes: Brugge en Beernem. omdat de voordelen van 1 fysieke locatie groter zijn dan de voordelen van de huidige spreiding, werd er gezocht naar een nieuwe locatie, dicht bij de Brugse binnenstad. er is intussen een nieuwe locatie, maar om er een goede werk-plek van te maken zijn er nog enkele aanpassingswerken nodig. in septem-ber 2013 zal het Mobiel Behandelteam verhuizen naar de nieuwe uitvalsbasis.enkele accenten zullen de toekomst bepalen: inhoudelijke verdieping, doelgroepgericht, uitbouwen van de expertise binnen het team en een beroep doen op de expertise buiten het team. Meer teams, regionaal ingebed: verankering binnen de regio. ook de verknoping met de andere functies zal de toekomst bepalen. We groeien naar volwaardig partnerschap naast andere voorzieningen binnen en buiten het GGz-landschap. 

Mobiel Behandel-team van start

Behandeling, begeleiding en ondersteuning aan huis:

TUSSEN DEMENSEN

Het Mobiel Behandelteam biedt gespecialiseerde hulp in de thuiscontext.

© B

art

Moe

ns

11jAARoveRziChT 2012

Het team van De palissant, een opname- en behandelafdeling die zich richt tot volwassen mannen met een verstandelijke beperking (licht tot bovengrens matig) en een bijkomende psychiatrische en/of gedragsproblematiek ging in 2012 op pad met gentle teaching, van grondlegger john mcGee. Hun opleiding gentle teaching is het referentiekader binnen hun opgestarte supervisie.

Gentle teaching is een visie, een manier van omgaan met a way of life, … Wie personen met een mentale beperking begeleidt, weet dat we al te vaak vertrekken vanuit een dominante, paternalistische attitude uiteraard met de beste bedoeling, “het is voor uw eigen goed…”.

Gentle teaching pleit voor onvoorwaar-delijkheid. Niet langer het principe voor wat hoort wat. De houding van een hulpverlener moet minder bepaald worden door gedrag of in de prachtige woorden van McGee: “We moeten men-sen waarderen om wie ze zijn, niet om wat ze doen.”

De medewerkers van De Palissant maakten tijdens een interne vormings-dag kennis met het denkkader en de methodiek van gentle teaching. Karel De Corte, orthopedagoog en specialist in gentle teaching maakte de medewer-kers warm om met deze methodiek aan de slag te gaan.

Nadien was het tijd om de theorie naar de praktijk om te zetten. er volgden verschillende intervisiemomenten op de afdeling onder begeleiding van Karel De Corte. “We brachten casussen ter sprake bij wie we het gevoel hadden vast te zitten. vanuit een onvoorwaar-delijke attitude hielp Karel om onze blik

op de ‘gasten’ te verruimen en out of the box te denken onder het motto stel in vraag wat er is en zoek naar verbe-terpunten”, aldus een medewerker van De Palissant. een teamlid getuigt: “het was een zoektocht van brainstormen, voorstellen aanbrengen, ideeën verwerpen, verder denken, zuchten, … om de visie in een praktijkjasje te gieten en drie sessies verder zijn we nog geen experts. We proberen de visie te gebruiken in per-soonlijke contacten met onze patiënten en hebben ook op afdelingsniveau een concreet plan uitgewerkt. onze vol-ledige ontbijtsituatie hebben we onder handen genomen en op een gentle manier toegepast. vroeger moest iedereen om 8 u. samen ontbijten en

tot een afgesproken uur blijven zitten. Nu is er een ontbijtbuffet en kunnen de patiënten tussen afgesproken tijdstip-pen komen eten en vertrekken als ze klaar zijn. Deze nieuwe aanpak is voor iedereen positief. Let wel, gentle tea-ching is niet hetzelfde als laissez-faire! er blijven afspraken bestaan!”het team van De Palissant gaat intus-sen verder op pad. hoewel vasthou-den aan het bekende en vertrouwde gemakkelijk is, probeert het team in een open debatcultuur toch verandering te brengen.

gentle Teaching

TUSSEN DEMENSEN

Team De Palissant over hun traject van vorming en intervisie

•• Gentle teaching is een pleidooi voor onvoorwaar- delijkheid ••

‘Gentle’ ontbijt op De Palissant.

12 jAARoveRziChT 2012

pC sint-Amandus neemt sinds 2009 een rol op als spilfiguur in een uniek, provinciaal samenwerkingsverband tussen de sector welzijn en de sector werk. Dit project kreeg de naam “tAZ”, wat staat voor tender ActiveringsZorg.

het ontstaan van deze ‘Activeringszorg’ kadert binnen de sluitende aanpak en de zogenaamde ‘curatieve werking’ van de vDAB (2004) gericht op de (her)in-schakeling van langdurig werklozen. Na enkele jaren werd duidelijk dat de vDAB geen afdoend antwoord kon bieden op de problemen van een subgroep van de langdurig werkzoekenden: men-sen met ernstige medische, mentale, psychische of psychiatrische (MMPP-)problemen, al dan niet gecombineerd met andere sociale problemen. voor deze subgroep werkte de vDAB een op-lossing uit in de vorm van activerings-begeleidingen, met als voornaamste basiscomponenten gespecialiseerde trajectbegeleiding, empowerment en herstelgerichte zorg.

zo kon bij wijze van voorbeeld een ex-gedetineerde dertiger terecht bij de betrokken empowermentbegeleider om een eigen woonst te helpen zoeken.

Tijdens de zorggesprekken slaagde hij erin om zijn reactiepatronen die leidden tot agressie bespreekbaar te maken. een veranderd bewustzijn hierover was een eerste aanzet tot gedragsverande-ring. een stage in het fietsatelier gaf hem de kans om terug zinvol werk te doen en zijn gedachten “te verzetten”. De extra begeleiding kon potentiële conflictsituaties snel detecteren en met hem bespreken.

PC Sint-Amandus is als penhouder het aanspreekpunt voor de diverse betrok-kenen in West-vlaanderen: vDAB, GTB, de zorgpartners en de empowerment-partners. PC Sint- Amandus neemt zelf ook een aantal zorgbegeleidingen op in de eigen regio. De evaluatie van het project en ervaringsuitwisseling over de provincies heen leidde in 2012 tot een hernieuwde format, de “TAzbis” met dezelfde doelstellingen: de aanpak van drempels op weg naar werk om een vervolgtraject naar werk mogelijk te maken. 

De partners staken de koppen bij elkaar om de samenwerking te her-nieuwen. heel wat nieuwe verwach-tingen, niet alleen inhoudelijk maar ook formeel-administratief, moesten ingevuld en onderbouwd worden in een uitgebreide offerte. het voorstel werd ingediend en door vDAB goedgekeurd, waardoor we jaarlijks in West-vlaan-deren 160 activeringsbegeleidingen kunnen organiseren.

het samenwerkingsverband loopt sinds 2013 voor minstens 2 jaar verder op die manier. De acties worden georgani-seerd met middelen van vlaanderen, de vDAB en europa (eSF).

PC Sint- Amandus is penhouder voor “TAzbis”

Partner in zorg-vernieuwing

VRIj SPEl

13jAARoveRziChT 2012

Klinische farmacie?De klinische farmacie, een nieuwe vorm van farmaceutische zorg waarbij de patiënt centraal staat, staat in PC Sint-Amandus nog in zijn kinderschoe-nen. in tegenstelling tot de klassieke ziekenhuisapotheker, die vooral werkt in de ziekenhuisapotheek, verlaat de klinische apotheker dus zijn ‘vertrouw-de’ omgeving en gaat op de afdeling nauw samenwerken met de arts en de verpleegkundigen bij een steeds com-plexere geneesmiddelentherapie.

Pilootproject op De Oevervanaf september 2012 loopt er een pilootproject klinische farmacie op De oever, opnameafdeling voor verslavings-zorg om de klinische farmacie te inte-greren in de interdisciplinaire werking.“ik ging op de afdeling kennismaken met de patiënten, de teamleden, leerde de werking kennen en nam de tijd om de geneesmiddelendistributie te observeren”, aldus Marlies hemeryck, adjunct-ziekenhuisapotheker. Na de observatie en kennismaking gaf ik het hele team vorming over drugs en verslaving en lichtte ik de meest gebruikte medicatie in verslavingszorg toe. een tweede vorming over psycho-farmaca volgde eind oktober.

Doelstelling van het project: focus op medica-tie bij opname en ontslag.het eerste klinisch project focust op de medicatie bij opname en ontslag. Uit studies bij acute ziekenhuizen blijkt een piek van medicatiefouten bij opname of ontslag: bij opname wordt in 50% van de casussen één (of meerdere) soort medicatie vergeten, er worden ver-keerde dosissen opgegeven of in vele gevallen is de dosis en het tijdstip van inname niet gekend. Bij ontslag is er soms onduidelijkheid over de indicatie bij nieuwe medicatie (posologie, duur) of twijfel bij de verandering van thuis-medicatie naar identieke geneesmid-delen die het ziekenhuis standaard op stock heeft, de zogenaamde formulari-umproducten.

zo is het risico op dubbelinname reëel. Soms loopt de communicatie tussen de verschillende zorgvoorzieningen moeilijk waardoor er fouten ontstaan. het samenstellen van het farmaceutisch dossier werd dan ook aangeduid als een verbeterpunt in het zorgproces.

En verder … 2013Samen met het hele team van De oever loopt in 2013 een project om een zicht te krijgen op de thuismedi-catie. Daarnaast nemen we ook de transmurale zorg van ontslagmedicatie onder de loep. We hopen de patiënt te sensibiliseren, te duiden op therapie-trouw en hopen de samenwerking met de officina apotheker te versterken, zodat we ook daar een partner vinden in de farmaceutische zorg.

Naar een nieuwe farmaceutische zorgmet de patiënt centraal

Pilootproject op De Oever

PRIKBORD

•• De teamleden waren enthousiast over de vorming. Kennis, ervaringen en tips werden uitgewisseld. ••

Marlies Hemeryck, adjunct-apotheker, begeleidt het pilootproject.

14 jAARoveRziChT 2012

CIjfERS ENgRAfIEKEN

2012

2011

2010

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40%

3 MAANDEN TOT 1 JAAR

1 TOT EN MET 3 JAREN

MEER DAN 3 JAREN

1 TOT 3 MAAND

0 TOT EN MET 1 DAG

8 DAGEN TOT 1 MAAND

2 TOT EN MET 7 DAGEN

Medische verblijfsduur bij ONTslAG iN ZieKeNhuis

Medische verblijfsduur Op 31 deceMber 2012 2012 2011 2011 2010 2010 2009 2008 2007 2006

0 t/m 1 dag 18 4% 23 5% 24 6% 7% 10% 14% 10%

2 t/m 7 dagen 42 9% 48 10% 34 8% 9% 11% 11% 12%

8 dagen - 1 maand 79 18% 75 15% 60 14% 15% 17% 15% 18%

1 - 3 maand 96 21% 103 20% 106 25% 20% 21% 19% 20%

3 maanden - 1 jaar 103 23% 145 29% 111 27% 28% 21% 23% 23%

1 t/m 3 jaren 49 11% 64 13% 52 12% 14% 11% 10% 10%

> 3 jaren 61 14% 46 9% 31 7% 7% 9% 8% 7%

> 10 jaar 448 504 418 42% 43% 44%

Een jaar incijfers

Cijfergegevens

15jAARoveRziChT 2012

154.629

159.266

156.851

156.479

152.990

146.886

200789,19 %

200891,61 %

200991,43 %

201091,21 %

201189,31 %

201291,99 %

GereAliseerde dAGeN ZieKeNhuis TOTAle beZeTTiNGsGrAAd

700

600

500

400

300

200

100

2007 2008 2009 2010 2011 2012

900

700

800

600

500

400

300

200

100

2007 2008 2009 2010 2011 2012

GErEalISEErdE daGEN ZIEKENHUIS 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Gerealiseerde dagen 154.629 159.266 156.851 156.479 152.990 146.886

Aantal opnames 775 713 710 688 635 584

- waarvan eerste medische opnames 217 192 182 108 115 116

- in percentage 28% 27% 25,63% 15,70% 18,11% 19,86%

Aantal opgenomen patiënten op 01/01 503 524 528 522 540 511

Aantal opgenomen patiënten op 31/12 524 528 522 540 511 506

Totale bezettingsgraad 89,19% 91,61% 91,43% 91,21% 89,31% 91,99%

Aantal gedwongen opnames 127 119 132 110 118 119

Aantal opgenomen bewoners op 31/12 185 188 180 175 172 167

Aantal patiënten en bewoners op 31/12 709 716 702 715 683 673

AANTAl pATiëNTeN eNbewONers Op 31 deceMber ZieKeNhuis

AANTAl OpNAMes wAArvAN AANTAl eersTe

Medische OpNAMe

Aantal opgenomen patiënten Aantal opgenomen bewoners Aantal patiënten en bewoners

Aantal opnames Waarvan aantal eerste opnames

16 jAARoveRziChT 2012

GErEalISEErdE daGEN PVT 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Gerealiseerde dagen 68.243 67.895 67.471 65.015 63.464 61.077

Aantal opnames 82 92 76 52 59 89

Aantal opgenomen patiënten op 01/01 191 185 188 180 175 172

Aantal opgenomen bewoners op 31/12 185 188 180 175 172 167

Totale bezettingsgraad 104,2 105,2 106,7 105,9 105,6 106,2

Medische verblijfsduur Op 31 deceMber 2012 2012 2011 2011 2010 2010 2009 2008 2007 2006

8 - 28 dagen 0 0% 0 0% 1 1% 0% 0%

29 - 90 dagen 2 1% 3 2% 2 1% 1% 4% 3% 1%

3 tot 12 maanden 13 8% 14 8% 9 5% 3% 9% 4% 7%

1 tot 3 jaar 19 11% 13 8% 25 14% 18% 13% 17% 14%

4 tot 10 jaar 62 37% 65 38% 65 37% 35% 32% 33% 34%

> 10 jaar 72 43% 78 45% 76 43% 43% 42% 43% 44%

> 10 jaar 168 173 178 42% 43% 44%

200768.243 104,2 %

200867.895 105,2 %

200967.471 106,7 %

201065.015 105,9 %

201163.464 105,6 %

201261.077 106,2 %

2010

2011

2012

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40%

4 - 10 JAAR

> 10 JAAR

3 - 12 MAANDEN

1 - 3 JAAR

8 - 28 DAGEN

29 - 90 DAGEN

Medische verblijfsduur vAN AANweZiGe bewONers Op 31 deceMber iN pvT

fiNANcieel resulTAAT

GereAliseerde dAGeN pvT TOTAle beZeTTiNGsGrAAd

het boekjaar 2012 werd afgesloten met een licht verlies van 111.485,76 eUR. Dit globale resultaat is resultaat van een een licht negatief bedrijfsresultaat – vooral veroorzaakt door een stijging van de loonmassa, een stijging van de werkingskosten en het PvT dat verlieslatend bleek – een positief financieel resultaat – en een negatief uitzonderlijk resultaat.

17jAARoveRziChT 2012

De vakgroepennaast de beleidskeuze voor een interdisciplinaire structuur rond specifieke doelgroepen, werd ook gekozen voor vakgroepen, ten dienste van de interdisciplinaire samenwerking rond het traject van de individuele patiënt.

Vakgroep PMT De vakgroep PMT werkte mee aan een studie over de rol van omgevingsfacto-ren op het beweeggedrag van patiënten met schizofrenie.het is cruciaal om een beter inzicht te hebben op welke specifieke facto-ren uit de omgeving een rol spelen in het beweeggedrag van patiënten met schizofrenie. het Psychiatrisch Centrum Sint-Amandus te Beernem werkte in dit onderzoek daarom zeer nauw samen met 12 andere psychiatrische cen-tra (Kortenberg, elsene, Grimbergen, Bierbeek, ieper, Sint-Truiden, zelzate, Rekem, zoersel, Menen, Sint-Niklaas, Duffel) en de faculteit bewegings- en revalidatiewetenschappen van de KUL om na te gaan welke factoren uit de omgeving (afstand naar voorzieningen, onderhoud en veiligheid van het fiets- en wandelnetwerk, de aanwezigheid van fitnessmateriaal inde thuissituatie, …)

een rol spelen in het beweeggedrag van onze patiënten. Dit onderzoek zal uitmonden in een vlaamse consensus. De onderzoeksbevindingen worden bovendien gepubliceerd in een interna-tionaal vakblad.

Het onderzoek:Patiënten met schizofrenie hebben een 1,5 tot 2 maal hogere prevalentie van obesitas, een 2 maal hogere prevalen-tie van diabetes en een 2 tot 3 maal hogere prevalentie van metabool syn-droom dan de algemene bevolking. Dit metabool risicoprofiel is geassocieerd met een 2 tot 3 maal verhoogde cardio-vasculaire morbiditeit in vergelijking met de algemene bevolking. het verhoogde cardiovasculaire risico verklaart mede de kortere levensverwachting. epide-miologisch onderzoek geeft aan dat mensen met schizofrenie gemiddeld 15 tot 25 jaar minder lang leven.

Recent groeide dan ook de bezorgd-heid omtrent de fysieke gezondheid van mensen met schizofrenie. Gewichtstoe-name en obesitas leiden niet alleen tot somatische aandoeningen, maar hebben eveneens een belangrijke im-pact op de kwaliteit van het leven door functionele beperkingen, pijn, financiële gevolgen, stigma en discriminatie. Bij mensen met schizofrenie werd een ver-band aangetoond tussen gewichtstoe-name enerzijds en een lager zelfbeeld en een verminderde levenskwaliteit anderzijds. De laatste jaren wordt het meer duidelijk dat naast de nevenwer-kingen van antipsychotische medicatie de sedentaire levensstijl van mensen met schizofrenie in belangrijke mate bijdraagt aan de verhoogde cardiome-tabole risico’s en een verminderde le-venskwaliteit. Slechts 1 op 4 patiënten voldoet aan de minimum gezondheids-aanbevelingen van 150 minuten bewe-gen per week aan minstens een matige intensiteit. Patiënten met schizofrenie zijn in hun vrije tijd veel minder betrok-ken in bewegingsgerichte activiteiten.

fOCUSGereAliseerde dAGeN pvT TOTAle beZeTTiNGsGrAAd

Wie is …

•naam jessica Kellner

•Functie Coördinator en vakgroepvoorzitter maatschappelijk werk

PC Sint-Amandus werkte mee aan onderzoek over beweeggedrag.

Beleidskeuze krijgt verder vorm

18 jAARoveRziChT 2012

Wetenschappelijk onderzoekin april vond een wetenschapsdag ggz plaats waarop artsen en andere medewerkers hun onderzoeksprojecten, die mee mogelijk gemaakt worden door ondersteuning vanuit het Fonds Wetenschappelijk onderzoek broeders van liefde, konden voorstellen. We focussen op 3 onderzoeksprojecten die vanuit pC sint-Amandus vorm krijgen.

Onderzoek 1:Bevorderen van emotionele verandering bij seksuele plegers: verloren zaak of noodzaak?Seksueel grensoverschrijdend gedrag is overal ter wereld een maatschappelijk zorgwekkend gegeven. Toch is weten-schappelijk onderzoek met betrekking tot aanpak en behandeling van seksu-ele plegers in vlaanderen onbestaande. Kenmerkend voor het vele internatio-nale onderzoek is dat het zich vooral focust op cognitieve verandering en op de effecten van therapie in termen van recidivevermindering. De rol van disfunctionele emotionele processen in het ontstaan van sek-sueel misbruik en geweld wordt het laatste decennium meer benadrukt.er is echter een lacune in het onder-zoek naar emotionele veranderings-

processen in therapie bij seksuele plegers. in 2012 werd een ‘multiple baseline single case design’ uitgewerkt in samenwerking met de universiteit van Gent om de behandeling van FiDeS wetenschappelijk te onderbouwen. De eerste metingen zijn eind 2012 gestart.De doelstelling van het onderzoek is na te gaan of verandering op niveau van affectregulatie mogelijk is onder invloed van intensieve psychotherapie en een behandelaanbod gericht op de beleving van de pleger.

De behandeling binnen FiDeS bestaat uit een meersporenmodel dat zowel cognitieve, creatieve, experiëntiële (emotion focused), systeem- en socio-therapie integreert. Na de intake volgt een wachtfase (fase 1) vooraleer de opname (fase 2) start.

30% kan maar als actief beschouwd worden, dit in vergelijking met 62% van de mensen uit de algemene bevolking. het totale energieverbruik is bij mensen met schizofrenie dan ook meer dan 20% lager dan de minimum aanbevelingen van het American College of Sports Medicine en de American heart Associa-tion. Patiënten met schizofrenie motive-ren tot meer bewegen zou dan ook een belangrijke plaats moeten innemen bin-nen de multidisciplinaire behandeling. Psychomotorisch therapeuten spelen hierin een cruciale rol. eerder onderzoek door de onderzoeksgroep psychomotori-sche therapie van de KULeuven toonde aan dat zowel overgewicht, somatische co-morbiditeit (diabetes, locmotorische, neuromotorische en cardiovasculaire aandoeningen), een gebrekkige fitheid, nevenwerkingen van antipsychotische medicatie, een gebrek aan sociale ondersteuning, negatieve symptomen en

een laag zelfbeeld belangrijke hindernis-sen vormen om fysiek actief te zijn en te blijven. Psychomotorisch therapeuten dienen dan ook een individueel begelei-dingsprogramma uit te werken waarin met al deze factoren rekening gehouden wordt. Binnen de vermaatschappelijking van de zorgverlening dienen er ook ambulante zorgprogramma’s uitgewerkt te worden.

Nieuwe vakgroeppsychotherapiein 2012 werd de vakgroep psychothe-rapie opgericht voor iedereen in het Centrum die psychotherapeutisch werk verricht en daarover met vakgenoten/collega’s van gedachten wil wisselen. De vakgroep wil werken naar de ont-wikkeling van een persoonlijke en/of gedeelde visie over psychotherapie en wil die ook uitdragen binnen het brede werkveld in PC Sint-Amandus.

Het maatschappelijk werk: decentralisatiejarenlang werkten de maatschappelijk werkers vanuit een centrale dienstver-lening. er was een sociale dienst en ook een landschapsbureau waar ze ook fysiek allemaal samen hun werkplek hadden. in het kader van de verdere uitwerking van het interdisciplinair werken, werd eind 2012 de sociale dienst ‘opgedoekt’. Alle maatschappelijk werkers kregen – soms na veel zoeken en na de nodige facilitaire aanpassin-gen - een werkplek op de afdeling waar ze aan toegewezen zijn. in de vakgroep maatschappelijk werk, die wekelijks vergadert, kunnen ze van gedachten wis-selen over inhoudelijke thema’s en er is nog steeds een coördinator, jessica Kell-ner, die de externe contacten verzorgt en de vakgroepleden op de hoogte houdt van recente veranderingen in de sociale wetgeving, de sociale kaart …

Wie is …

•naam ellen Gunst

•Opleiding Psychologe en psychotherapeute

•Opdracht vakgroepvoorzitter psychotherapie en onderzoeker (in samenwerking met de faculteit psychologie van de Universiteit Gent)

•promotor en co-promotor Prof. Mattias Desmet en Prof. Nele Stinckens

ellen was jarenlang als thera-peutisch coördinator verbonden aan de afdeling FiDeS, Forensisch initiatief voor Deviante Seksualiteit.

19jAARoveRziChT 2012

De experiëntiële groepstherapie start pas een zestal maanden na opname (fase 3). De andere therapieën lopen van bij het begin tot aan ontslag. De opname duurt gemiddeld 18 maanden. Daarna volgt nog een nazorgfase (fase 4). Doorheen de verschillende fasen zullen voor een volledige cliëntengroep (n = 15) een aan-tal cruciale proces- en effectvariabelen in kaart gebracht worden aan de hand van multimethodische metingen. We gaan ook het verschil na in het emotioneel veranderingspatroon van cliënten naarge-lang hun hechtingsstijl. Uit deze volledige cliëntengroep zullen we vervolgens die vier casussen (n = 4) selecteren die het bestudeerde feno-meen met maximale helderheid tonen. De methodiek van gevalstudies laat toe om het veranderingsproces in zijn complexiteit te bestuderen. We willen het verband tussen veranderingen in affectre-gulatie en therapeutische benadering be-schrijven. in eerste instantie toetsen we of de toevoeging van emotion Focused Therapie (in fase 3) de affectregulatie significant verbetert. Daarnaast onderzoeken we meer gede-tailleerd op welke manier de concrete experiëntiële interventies het verande-ringsproces al dan niet beïnvloeden. Dit gebeurt door een grondige kwalitatieve analyse uit te voeren van de cliënt- en therapeutrapportages en sessietranscrip-ten. hierbij worden de diverse proces- en effectmetingen bekeken in hun onder-linge interactie. op die manier wordt in detail bestudeerd hoe het veranderings-pad zich precies voltrekt en welke de werkzame therapie-ingrediënten en cruci-ale cliënt- en therapeutvariabelen zijn.

Onderzoek 2:Onderzoek naar de link tussen de ziekte van Alzheimer en glaucoomDr. Wostyn startte in 2010 zijn docto-raatsstudie die de link tussen de ziekte van Alzheimer en glaucoom, een oog-

ziekte, onderzoekt. Promotor van deze doctoraatsstudie is Prof. Dr. De Deyn. Co-promotoren zijn Prof. Dr. Audenaert en Prof. Dr. De Groot. hieronder beschrijft dr. Wostyn ondermeer hoe de onderzoekshy-pothese het afgelopen jaar een verras-sende wending kende.“2012 was in meerdere opzichten een bijzonder jaar voor mijn doctoraatsstu-die. vooreerst kreeg onze onderzoeks-groep onder leiding van Prof. Dr. De Deyn een beurs van de American health Assistance Foundation toegekend ter on-dersteuning van ons onderzoek naar de link tussen de ziekte van Alzheimer en glaucoom. inmiddels loopt de studie vol-op en werden reeds heel wat patiënten geïncludeerd. Daarnaast onderging onze onderzoekshypothese het afgelopen jaar een verrassende wending. zoals beschreven in het jaarverslag 2011 rap-porteren verschillende studies een hoge graad van comorbiditeit tussen de ziekte van Alzheimer en glaucoom. op welke wijze deze aandoeningen zich precies tot elkaar verhouden, is op heden nog onduidelijk. Mogelijk berust de associ-atie op een gemeenschappelijk onderlig-gend mechanisme. verder onderzoek is dan ook bijzonder boeiend omdat dit tot nieuwe inzichten kan leiden betreffende de pathofysiologie van beide ziektes. volgens onze hypothese zou de ziekte van Alzheimer via een verlaagde intra-craniële druk (iCP) tot glaucoom kunnen leiden. Deze verlaagde iCP zou zich bij de ziekte van Alzheimer kunnen mani-festeren tgv een verminderde productie van cerebrospinaal vocht (CSF) en/of tgv cerebrale atrofie, die beide bij de ziekte aangetroffen worden. Bovendien blijkt uit recent onderzoek uitgevoerd door het team van Dr. Berdahl (Univer-sity of South Dakota Medical Center, Sioux Falls, South Dakota, USA) dat patiënten met glaucoom een lagere iCP hebben. Dergelijke lage iCP zou volgens deze onderzoekers hetzelfde schadelijk effect hebben op de oogzenuw als een

hoge oogdruk. Dit zou berusten op een drukgerelateerd mechanisme thv de oog-zenuw. De afgelopen periode ontstond binnen de oogheelkundige wereld echter een heftig debat waarbij voor dergelijk drukgerelateerd mechanisme steeds minder evidentie blijkt te bestaan. De observatie van de verlaagde iCP bij glaucoom patiënten blijft echter een interessant gegeven en houdt uiteraard de mogelijkheid open dat dit via een drukonafhankelijk mechanisme kan inwerken. eigen interpretatie en analyse van de literatuur resulteerde in een opiniestuk waarin het idee werd gefor-muleerd dat de lage iCP bij patiënten met glaucoom mogelijks een indicator is voor een verminderde CSF productie en dus falende CSF turnover. Dergelijke CSF stase zou dan via accumulatie van neurotoxines schadelijk kunnen inwer-ken thv de oogzenuw. het artikel met deze nieuwe invalshoek voor glaucoom werd zopas gepubliceerd in de American journal of ophthalmology. volgens onze nieuwe onderzoekshypothese zou een verminderde CSF klaring ook aan de basis kunnen liggen van de comorbidi-teit tussen de ziekte van Alzheimer en glaucoom.”

Onderzoek 3:aSS ’t moetOok het project ASS ’t moet kreeg een vervolg in 2012. Dit project is een screeningsproject naar autismespec-trumstoornissen (ASS) bij alle patiën-ten en bewoners van het ziekenhuis en het psychiatrisch verzorgingstehuis. Het onderzoeksproject kwam tot stand toen bleek dat er heel veel patiënten/bewoners opgenomen waren met ASS, bij wie geen officiële diagnose was. Het onderzoeksproject gaat er van uit dat een officiële diagnose van een autisme-spectrumstoornis veel kan verhelderen voor de beeldvorming, de behandeling/begeleiding en de psycho-educatie van de patiënt of bewoner.

audit multidisciplinair team in oktober 2012 ontving PC Sint-Amandus de zorginspectie voor een onderzoek naar de naleving van de minimale kwaliteitseisen in het multidisciplinair team vAPh. volgens het auditrapport werkt PC Sint-Amandus conform de regelgeving maar er zijn een aantal aandachtspunten voor de toekomst. De verbeteracties situeren zich voornamelijk op het vlak van communicatie. in 2012 zijn

een aantal medewerkers van het multidisciplinair team aan de slag gegaan om de communicatie te verbeteren en is er ondertussen een brochure voor de patiënt in aanmaak.

Onderzoek ‘sociaal werkin kaart gebracht’.De vakgroep maatschappelijk werk nam in 2012 actief deel aan het onderzoek ‘sociaal werk in kaart gebracht: ontwikkelen van een sturingsinstrument binnen sociaal werk in het ziekenhuis’. Dit betreft een grootschalig onderzoek van de federale overheid om het sociaal werk binnen de psychiatrische ziekenhui-zen in kaart te brengen. zo werd nagegaan wat het ta-kenpakket is, welke belangrijkheid de maatschappelijk werkers aan deze taken hechten, hoe vaak en hoeveel tijd zij in deze taken steken en welke de beïnvloedende factoren op deze taken zijn.

20 jAARoveRziChT 2012

Windows 7 en Office 2010: de overstap PC Sint-Amandus is in 2012 overgestapt naar het nieuwe besturingssysteem Windows 7 en het ver-nieuwde office 2010-pakket. om de medewerkers bij deze overstap te begeleiden, werd opleiding op maat georganiseerd. om het opleidingsaanbod op een gepaste wijze te kunnen samenstellen, namen alle medewerkers deel aan een bevraging die peilde naar hun kennis.

Samenwerking met de politie het centrum ontving een 100-tal medewerkers van politiezone het houtsche.Gespreid over een viertal dagen maakten deze bezoekers kennis met Sint-Amandus en kregen ze informatie over de geestelijke gezondheidszorg in het algemeen. Naast een algemeen gedeelte was er ook ruim de tijd om informatie uit te wisselen en duiding te geven over het agressievoorkomingsbeleid van PC Sint-Amandus. De vorming was een gemeenschappelijk initiatief van PC Sint-Amandus en de politiezone en was tevens belangrijk in het kader van een vlotte samenwerking.

Patiëntveiligheid het comité patiëntveiligheid besteedde in 2012 veel tijd aan het verruimen van de achtergrondkennis over patiëntveiligheid in ggz-voorzieningen. Daarnaast werden ook de resultaten van de veiligheids-cultuurmeting van 2011 uitgebreid geanalyseerd. Bij het vergelijken van de resultaten van PC Sint-Amandus met de nationale cijfers bleek dat er nog wel wat werk aan de winkel is. het comité patiën-tveiligheid schoof op basis van de resultaten 2 prioriteiten naar voren: ten eerste verder werken aan een veiligheidscultuur en aan de interne bewustmaking i.v.m. kwaliteitsvolle zorg in het algemeen en veiligheid als aspect daarvan in het bijzonder. om dit te realiseren werd hiervoor een vTo-aanbod ont-wikkeld: de veiligheidsdagen. Als tweede prioriteit koos het comité patiëntveiligheid ervoor om verder te werken aan een projectplan voor een veiligheidsincident meld- en leersysteem. PC Sint-Amandus kocht hiervoor samen met de andere ziekenhuizen van de BvL een softwarepakket – infoland – aan om dit te ondersteunen. Net voor de jaarwissel werden 4 pilootafdelingen – met name Pariz, plza, Crisis-interventie en iSiz - geselecteerd om met het elektronisch veiligheidsincident meld- en leersysteem proef te draaien.

PVT-audit: verlenging van de erkenning in 2012 ging een audit door van de PvT-werking, in het kader van de verlenging van de erkenning.De hele werking van de PvT-afdelingen, zowel op de campus in Beernem als in Torhout werd onder de loep genomen: personeelsinzet, kwalificaties, inhoudelijke werking, dienstverleningsaanbod, nazorg, zorgcommunicatie (overlegmomenten …), financieel - administratief, medicatie, inrichting gebouwen. De inspecteurs waren na hun bezoek lovend over de grote inspanningen op De Stek, voor de bege-leiding en opvang van bewoners met een ernstig verstandelijke beperking. Daarnaast werd ook de inhoudelijke werking positief bevonden. intussen worden de bemerkingen en de non-conformiteiten uit het auditrapport verder opgevolgd en weggewerkt.

Tevredenheidsenquête patiënten en bewoners:Met een perceptiemeting bij cliënten wensen we de tevredenheid over de zorg en dienstverlening in kaart te brengen. Aan de tevredenheidsmeting van 2012 namen 268 cliënten deel, waarvan 225 patiënten en 43 bewoners (responsegraad: 47,7%). De cliënten geven een gemiddelde van 7,66 op tien als ‘rapport’ voor hun afdeling, 75% van de respondenten zou dit centrum aan andere mensen aanbevelen.

21jAARoveRziChT 2012

OVER DEMENSEN

Het cijfer:

192Dat is het aantal studenten die in de loop van 2012 stage liep in PC Sint-Amandus. De overgrote meerderheid, 140, zijn studenten verpleegkunde, maar daarnaast is er ook een stage-aanbod voor studenten ergotherapie, logopedie en psychologie en orthope-dagogie. Ook voor de ondersteunende departementen profileert PC Sint-Aman-dus zich als stagecentrum: zowel op de dienst informatica, als in de voedings-dienst, de huishoudelijke dienst en het facilitair departement konden studen-ten praktijkervaring opdoen.

Stagecentrum en werkgever

PC Sint-Amandus:

Stage lopen bij partner 4VeldEr is een nauwe samenwerking tus-sen PC Sint-Amandus en 4Veld. Om de samenwerking nog beter op elkaar te kunnen afstemmen en een beter beeld te krijgen op de werking van 4Veld, gingen 47 personeelsleden van PC Sint-Amandus naar 4Veld om kennis te maken met de werking van woonbegelei-ding, De Klus (arbeidszorg) en de Klaver (ontmoeting).De studenten waren dankbaar voor dit initiatief en ze namen verschillende leerpunten mee naar hun begelei-dingswerk op de afdeling: vertrekken vanuit de kracht van de bewoner en de ondersteuning daarop afstemmen, streven naar meer zelfstandigheid op

de afdeling, streven naar zorg op maat, het belang van tijd te nemen voor een gesprek met de patiënt/bewoner en tij-dig contact op te nemen met elkaar en te overleggen over een gemeenschap-pelijke patiënt/bewoner.Ook de grote overgang van residentiële opvang naar beschut wonen viel de medewerkers op. Daarnaast groeide ook het besef dat niet alle patiënten een 24-uursomkadering nodig hebben en dat de mogelijkheid voor beschut wonen soms bewuster overwogen moet worden. De kijkstage krijgt nog een vervolg: ook de medewerkers van 4Veld komen binnenkort een kijkje nemen op een afdeling.

Annelies van Vooren, introductiebe-geleider, heet de studenten van harte welkom op de eerste stagedag.

MedewerkersHieronder vind je een overzicht van het aantal medewerkers dat PC Sint-Aman-dus tewerkstelt en een verdeling over de departementen.

100

200

300

400

500

600

700

aantal vte

Mannen Vrouwen

aantal medewerkers

AANTAl mAn VrOuW tOtAAlmedewerkers 252,00 541,00 793,00

vte 229,39 361,45 590,84

Departement patiëntenzorg 435,20Administratief departement 28,91Facilitair departement 118,35Rusthuis broeders 8,38 Totaal 590,84

pC sint-Amandus?het psychiatrisch centrum Sint-Amandus bestaat uit een ziekenhuis met 468 bedden/plaatsen en een psychiatrisch verzorgingstehuis met 162 bedden. 60 PvT-bedden zijn gelokaliseerd op de campus in Torhout, de rest van het residentiële behandel- en zorgaanbod bevindt zich op de campus in Beernem. Samen met verschillende partners uit de regio maakt PC Sint-Amandus ook deel uit van het netwerk ggz regio Noord-West-vlaanderen.

INzOOMEN

© iv

an M

ervi

llie