Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Sevgili Öğrenciler,
Geleceğinizi belirleyen en temel unsur eğitimdir. Bu yılki ilk ders zili çaldığından bu yana derslerinize sıkı sıkıya çalıştınız, sınavlara girdiniz, zaman zaman da zorlandınız. Uzun ve yorucu bir ders yılını geride bıraktınız, artık yaz tatili sizleri bekliyor.
“Tatil Kitabım”, bir sınama aracı olarak değil, önünüzdeki tatil boyunca zamanınızı yararlı ve geliştirici etkinliklerle dolu dolu değerlendirmenizi sağlamak, kişisel gelişiminize katkıda bulunmak amacıyla hazırlandı.
Bu kitapta farklı becerilerinizi geliştirme imkânı bulacağınız birbirinden eğlenceli bölümler yer almaktadır:
“Yaratıcı Yazma, Etkin Okuma” bölümleriyle dili kullanma ve yazma becerilerinizi; “Sayı ve Şekil Dünyası, Akıl Oyunları-Zihin Jimnastiği” bölümleriyle farklı düşünme becerilerini; “Alıştırma-Bulmaca” bölümüyle problem çözme becerinizi geliştireceksiniz.
“Drama ve Oyun, El Becerisi, Çiziktir, Yemek Yapalım” bölümleriyle eğlenceli ve kaliteli zaman geçirecek, “Gezelim Görelim” bölümüyle farklı yerler hakkında bilgi sahibi olacak, “Sanatçıların Yaşamı” bölümüyle sanata değer katan kişileri yakından tanıyacaksınız. “Doğa, Bilim ve Teknoloji, İlkler-Buluşlar” bölümleri, ufkunuzu genişletecek, “Okuduğunu Anlama ve Yorumlama” bölümünde yer alan hikâyelerle bambaşka dünyaların kapılarını aralayacaksınız.
“İngilizce” bölümü yabancı dil öğreniminize katkı sağlayacak ve kitabın sonunda yer alan “Tekrar Testleri” sizlere hem yıl boyunca öğrendiklerinizi tekrar etme fırsatı sunacak hem de bir sonraki sınıf ile aranızda köprü vazifesi görecektir.
“Tatil Kitabım” ile verimli bir şekilde değerlendireceğiniz yaz tatili, sizlerin bir sonraki ders yılına daha dinç, daha donanımlı başlamanızı sağlayacaktır.
Tatili dolu dolu değerlendirmeniz dileğiyle…Tudem Yazı Kurulu
2.SINIF TATİL KİTABIM ©Tudem Eğitim Hiz. San. ve Tic. AŞ
1476/1 Sokak No: 10/51 Alsancak / Konak / İZMİR
YAZARL AR: Tudem Yazı Kurulu
DİZGİ VE GRAFİK: Tudem Grafik Ekibi
BASKI VE CİLT: Ertem Basım Yayın Dağıtım San. Tic. Ltd. Şti.
Eskişehir Yolu 40. km Başkent OSB 22. Cadde No: 6 Malıköy / ANKARA
0 312 284 18 14
ISBN: 978-605-285-350-4
YAYINEVİ SERTİFİKA NO: 45041
MATBAA SERTİFİKA NO: 16031
Tüm hakları saklıdır.
Bu yayının hiçbir bölümü, telif hakkı sahibinin önceden yazılı izni olmaksızın
tekrar üretilemez, bir erişim sisteminde tutulamaz, herhangi bir biçimde
elektronik, mekanik, fotokopi, kayıt ya da diğer yollarla iletilemez.
www.tudem.com
YARATICI YAZMAMasalı Tamamlayalım ..............................6Görselden Hikâyeye ..................................7Adım Adım Hikâye …… ...............................8Hikâye Haritasından Hikâyeye ................9Bir Tekerleme de Sen Yaz ..................... 10Masalın Ortası Nerede .......................... 11Şiir Yazıyorum .......................................... 12
OKUDUĞUNU ANLAMA VE YORUMLAMATerlikleri Kim Giyecek? ........................... 13Yalancı Kupa Töreni ............................... 19Bir Mektup Aldım .................................... 26Balkondaki Kedi ...................................... 33Bugünün İşini Yarına Bırakma ............. 40
DRAMA VE OYUNBeğen, Canlandır .................................... 44Gece Oyunu ............................................. 45Sözcükler Susmuş .................................. 46Şarkı Söyleyelim ...................................... 47Pandomim ................................................ 48Kim Şaşırdı? ............................................. 49Hangi Masal? .......................................... 50Benim Kanatlarım Var ........................... 51Okul Çantan Sana Ne Söylüyor ........... 52
ETKİN OKUMAAkvaryumdaki Denizkızı ......................... 53Az Gittim Uz Gittim ................................. 54Hırsızın Hiç mi Suçu Yok? ...................... 55Cankuş ...................................................... 56Gülperi ...................................................... 57Kara Bulut ................................................ 58Meğer Dediğim Doğruymuş .................. 59Kristin ........................................................ 60Yıldız Güzeli .............................................. 61
SAYI VE ŞEKİL DÜNYASISıfır - Bir - İki - Üç .................................... 62Elde Var Sıfır ............................................ 64Origami ..................................................... 66Neden Matematik .................................. 68Sihirli Sayı Numaraları ........................... 70Sihirbaz ..................................................... 71En'ler ......................................................... 72Nereden Bakınca Nasıl Görünür? ........ 74Matematikçi Hayvanlar ......................... 76Sayı Öyküleri - Elçilik Sınavı .................. 78Sayı Öyküleri - On Yedi Deve ................ 79İki Eş Parça ................................................ 80Türkçenin Matematiği ............................. 82
AKIL OYUNLARI - ZİHİN JİMNASTİĞİRitmik Sayalım .......................................... 844 Renk Problemi ....................................... 85Sevimli Köpek ........................................... 86İlginç Yollar ............................................... 87Kurbağanın Yolu ...................................... 88Hangi Harf ................................................ 89Sudoku ....................................................... 90Haydi Böl Bakalım ................................... 91Hata Nerede ............................................. 92Sözcük Bul ................................................. 93Kodlu Bulmaca ......................................... 94Kakuro ........................................................ 95Lambayı Kim Yaktı ................................... 96İşlemleri Yap, Resmi Oluştur .................. 97Kare Karalamaca ..................................... 98Bil Bakalım ................................................ 99Şekillerin Toplamı ................................... 100H Sayısı .................................................... 101Kakuro ...................................................... 102Kare Karalamaca ................................... 103Dört İşlem ................................................ 104Sudoku ..................................................... 105
İÇİNDEKİLER
Sayıları Bul .............................................. 106İlginç Sayılar ........................................... 107
DOĞAKöpek Balığı ............................................ 108Hayvanlarda Temizlik ............................ 109Deprem .................................................... 110Özelleşmiş Ayaklar ................................. 111Denizanası ............................................... 112Çevreye Uyum 1 ..................................... 113Çevreye Uyum 2 ..................................... 114Doğal Afetler .......................................... 115Yumurta. .................................................. 116Zor Koşullarda Yaşam ........................... 117Sevgi ......................................................... 118
BİLİM VE TEKNOLOJİDoğa ve Tasarım .................................... 119Canlılardan Bilim ve Teknolojiye ......... 120Bebeklerdeki Araştırma Ruhu .............. 121İlkel Saatler ............................................. 122Geri Dönüşüm ......................................... 123Derinlerin Gizemi .................................... 124
SAĞLIKYanıklarda Yapılacaklar........................ 125Kırık Çıkıklarda Yapılacaklar ................ 126Yaralandığımızda ................................... 127Hayat Kurtarın! ....................................... 128Gözle Görülmeyen Tehlike .................. 129
İLKLER - BULUŞLARYel Değirmeni ........................................ 130Denizaltı ................................................... 131Otomobil .................................................. 132İlk Zeplin .................................................. 133İlk Teleskop ............................................. 134
İLGİNÇ REKORLARRekortmen Hayvanlar .......................... 135
SANATÇILARIN YAŞAMILeonardo da Vinci.................................. 138Vincent Van Gogh .................................. 139Ludwig Van Beethoven ......................... 140Salvador Dali .......................................... 141
GEZELİM GÖRELİMAğrı Dağı ................................................. 142Bursa ........................................................ 144Uzay Kampı'nı Geziyoruz ...................... 146Kakao ....................................................... 148Kelebekler Vadisi .................................... 150Mağaralar ............................................... 152Antalya ..................................................... 154Peri Bacaları Diyarı: Kapadokya ......... 156Güneş, Kum ve Deniz: Bodrum ........... 158Geçmişin Liman Kenti: Efes .................. 160Çatalhöyük .............................................. 162Dünya Harikaları(Halikarnas Mozolesi) ............................ 164
ALIŞTIRMA-BULMACAHaritadaki Yerler ve Yönler ................. 165Ayrıt, Yüz, Köşe Belirle .......................... 166Resimlerdeki Geometrik Cisimler ........ 167Meslekler ................................................. 168Sözcük Avı ............................................... 169Sözcük Oyunu ......................................... 170Sözcük Bulmaca ..................................... 171Şekli Parçalama ..................................... 172Renkli Yüzler ........................................... 173Elme Yerleştirmece ................................ 174Bulmaca ................................................... 175Harf Bulmaca ......................................... 176Abecesel Bağlantı ................................. 177Bulmaca ................................................. 178Balonlardaki Sayılar .............................. 179Sudoku ..................................................... 180Bulmaca ................................................... 181 Sayılar Dengede .................................... 182 Yuvarlaklar ve Üçgenler ....................... 183
Kayıp Parçalar ....................................... 184 Sayılar Ne Renk? ................................... 185 Türkiye'nin İncileri ................................. 186 Bulmaca ................................................. 187 Bul Bakalım ............................................ 188 EL BECERİSİZebra Yapalım ...................................... 189Mumluk Yapalım ................................... 190 Kaşık Kukla Yapalım ............................. 191Kalemlik Yapalım .................................. 192Tombik Bebek Yapalım ........................ 193
ÇİZİKTİRO Kimi Arıyor? ......................................... 194 Biz de Soyut Resim Yapalım ............... 195 Tarama Becerimizi Artıralım ................ 196 Şablonlu Resim Yapalım ...................... 197 Neler Var? ............................................... 198
YEMEK YAPALIMÜçgen Bisküvi Pastası ......................... 199Tavuklu Krotonlu Salata ...................... 200 Patatesli Köfte ........................................ 201 Dondurmalı Krem Şokolo ..................... 202Tavuk Burger ......................................... 203
İNGİLİZCESözcükler ................................................ 204Arkadaşlarımız ........................................ 205Sınıfımız ................................................... 206Sayılar ..................................................... 207Renkler .................................................... 208Oyunlar ................................................... 209Vücudumuz ............................................ 210Evcil Hayvanlar ...................................... 211Meyveler ................................................. 212Hayvanlar Alemi ................................... 213
TEKRAR TESTLERİTekrar Testi 1 .......................................... 214Tekrar Testi 2 .......................................... 216Tekrar Testi 3 .......................................... 218Tekrar Testi 4 .......................................... 220Tekrar Testi 5 .......................................... 222Tekrar Testi 6 .......................................... 224Tekrar Testi 7 .......................................... 226Tekrar Testi 8 .......................................... 228Tekrar Testi 9 .......................................... 230Tekrar Testi 10 ....................................... 232
YANIT ANAHTARI ................................... 234
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bir zamanlar, ıssız bir sahilde bir balıkçı yaşarmış. Her gün küçük kayığıyla denize açılıp balık yakalar, her akşam da bu balıkları pişirip karnını doyururmuş. Günleri böyle geçermiş.
Sonunda dayanamayıp kendi kendine, “Havadaki kuşların ve deniz-deki balıkların bile hayatı benimkinden iyi, çünkü onların eşleri var.” demiş. “Bana daha rahat bir hayat vermesi için Şafak Kızı Zora’ya dua edeceğim.”
Böyle dedikten sonra küçük kayığına atlayıp denize açılmış. Üç gün boyunca hiç yemek yemeden ve hiç balık avlamadan, akıntı onu nere-ye sürüklerse oraya gitmiş. Üçüncü günün sabahında, Güneş’in sevgili kızı Zora’nın gümüş bir kayık içinde kendisine doğru hızla yol aldığını görmüş. Şefkat dolu gözlerle balıkçıya bakmış Zora.
“Canını sıkan nedir balıkçı?” diye sormuş. “Neden böyle üzgün gö-rünüyorsun?”
“Ah, Zora, güzel Şafak Kızı! Hayatıma biraz refah ve mutluluk kata-maz mısın?”
“Madem üç gündür benim balıklarımı tutmuyorsun,” demiş Şafak Kızı, “ben de sana yardım edeceğim. Issız sahildeki kulübene dön ve başına konacak talih kuşunu bekle.”
Denizin Dibindeki Krallık, Joan Aiken, Tudem Yayınları, Kasım 2017, 3. baskı
Masalı Tamamlayalım
Sizce Şafak Kızı, balıkçıya nasıl bir yardımda bulunacaktır? Masalın devamı-nı daha önce anlatılanlardan ve başlıktan yola çıkarak kendi hayal gücünüzle ta-mamlayın.
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 6
YARATICI YAZMA
DENİZİN DİBİNDEKİ KRALLIK
Aşağıdaki resimler ve başlıktan yola çıkarak kendi hikâyenizi yazın.
Görselden Hikâyeye
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
BİSİKLET KAZASI
7TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM
YARATICI YAZMA
Gecenin sessizliğini patur putur sesler böldü. Gözleri su samuru yeşili, saçları siyah, düşleri rengârenk bir çocuk uyandı. Mahmur mahmur etrafına bakındı. Bu patur putur sesler de nereden geli-yordu? Yoksa bilgisayarı mı bozulmuştu ya da cep telefonu? Ama elektronik bir aletten çıkan sese hiç benzemiyordu bu.
Çocuk, raflarda dizili, düşlerin rengiyle bezenmiş kitaplarına baktı. Tom Sawyer’ı, Gulliver’i, Küçük Prens’i, tavşan deliğine dü-şen Alice’i düşündü. Eğer gürültü çıkaran bir tahta kurduysa o da bir kitap kurduydu ve çok uykusu gelmişti. Yatağına yatıp gözleri kapanmadan tahta kurduna laf attı:
Adım Adım HikâyeAşağıdaki görselleri inceleyin. Bu görsellerden yola çıkarak hikâyedeki
boşlukları tamamlayın.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bambaşka Bir Dünya, Koray Avcı Çakman, Tudem Yayınları, Ekim 2018, 1. baskı
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 8
YARATICI YAZMA
13TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM
Terlikleri Kim Giyecek?Bir varmış, bir yokmuş. Mini mini bir
çocuğun, mini mini terlikleri varmış. Bu terlikler tam bu küçük çocuğun ayağına göreymiş. Ama küçük çocuk, onları bir türlü giymez, hep yerlere basarmış.
Annesi her zaman, “Yine mi yerlere basıyorsun? Nerede bakayım senin terliğin?” diye söylenip dururmuş. Küçük çocuğa sorarsanız, doğrusu onun bu işte hiç suçu yokmuş. Çünkü bu terlikler sihirli terlikmiş. Durmadan evin içinde oraya buraya saklanırlarmış. Çocuk giymek için onları aradığında, bir türlü bulamazmış.
Sihirli terlikler ise çocuğun onları yeterince aramadığını düşünüyormuş. Yatak altında, kapı arkasında ya da oyuncak sepetinde beklemekten çok ama çok sıkılıyorlarmış.
Bir gün, çocuk yine evde yalın ayak dolaşırken, sihirli terlikler gizlice sokak kapısından süzülmüş, kendilerini her zaman kullanacak birini aramaya çık-mışlar.
Yolda top oynayan çocuklar görmüşler. Bu çocuklardan birinin terliği ol-mak isterler miymiş acaba? Neden olmasın? Kendilerini çocuklara şöyle bir göstermişler. Bakalım hangisi bu sihirli terliklere sahip olmak isteyecekmiş?
Çocuklar terlikleri görünce, “Aaa, şunlara bakın!” diye bağırmışlar. Sonra da oynamakta oldukları eski püskü renksiz topu bırakıp, terlikleri top gibi birbirlerine atmaya başlamışlar.
“Al işte, seni vurdum!”“Hayır, asıl sen vuruldun!”Çocuklar terliklerle savaşçılık oynamaya başlamasınlar mı! Çok korkmuş-
lar. Ya sökülüp kullanılamaz hâle gelirlerse, ne olurmuş sonra?
“Buradan hemen kaçmalıyız,” diye dü-şünmüşler. Çocuklar attıkları terlikleri arar-ken, onlar gizlice yola koyulmuş bile.
Terlikler az gitmiş uz gitmiş, gide gide bir ormana ulaşmışlar. Burası çiçekler ve ağaç-larla dolu, yemyeşil bir yermiş. Terlikler bu-radan çok hoşlanmış.
OKUDUĞUNU ANLAMA VE YORUMLAMA
1. Metinde geçen aşağıdaki sözcük ve sözcük gruplarının anlamlarını sözlük-ten bakarak karşılarına yazın. Bu sözcükleri anlamlarına uygun olarak birer cümlede kullanın.
2. Aşağıdaki bulmacada metinde geçen bazı eş sesli (sesteş) sözcükler yaz-maktadır. Bulduğunuz sesteş sözcükleri renkli kalemle dikkatli bir şekilde boyayın. Çünkü kalan harfler, şifreyi çözmeniz için gereken anahtar sözcük-leri oluşturacaktır.
Terlik :........................................................................................................Cümle :.......................................................................................................
Basmak :....................................................................................................Cümle :.......................................................................................................
Sihirli :........................................................................................................Cümle :.......................................................................................................
Rahat etmek :...........................................................................................Cümle :.......................................................................................................
Yola koyulmak :........................................................................................Cümle :.......................................................................................................
A R A Y V A R A
Ş B E N A Y O L
A L S G Ü L I N
T Y Ü Z A A T T
K A Ç İ G E Ç L
D Ü Ş S A K I N
ANAHTAR SÖZCÜK
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 16
OKUDUĞUNU ANLAMA VE YORUMLAMA
BÜYÜLÜSAKLI
KONUTVAKİT
GÜLÜNÇKAFA
DURUMÜRKMEK
UFAK
3. Aşağıda metinde geçen bazı sözcüklerin harfleri karışık olarak verilmiştir. Bu sözcükleri bularak yanlarına yazın ve eş anlamlılarıyla numaralardan ya-rarlanarak eşleştirin.
1 ÜÇKÜK2 HİSİRİL3 LİZİG4 KAMRKOK5 MANZA6 KİMOK7 VE8 ÂLH9 ŞAB
4. Metinde geçen aşağıdaki sözcükleri örnekteki gibi zıt (karşıt) anlamlarıyla eşleştirin.
GİYMEKYOK
BÜYÜKBAŞLAMAK
DOLUGÜZELARKA
ATMAKUNUTMAK
BİTİRMEKVAR
HATIRLAMAKTUTMAK
ÇIKARMAKÖN
BOŞKÜÇÜKÇİRKİN
5. Terliklerin sahibi olan çocuk terliklerini neden bir türlü bulamıyormuş?
...........................................................................................................
...........................................................................................................
6. Sizce annesi neden çocuğun terlik giymesini istemektedir?
...........................................................................................................
...........................................................................................................
17TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM
OKUDUĞUNU ANLAMA VE YORUMLAMA
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 44
Beğen, Canlandır
Meslekler hakkında ne kadar bilginiz var? Bu oyunda istediği-niz mesleği seçip o meslekle ilgi-lenenleri canlandıracaksınız.
Oyu nun Ku ral la rıBe lir le ye ce ği niz bir mes le ği, ar ka daş la rı nız la ya da ar ka daş la rı-
nı za can lan dır mak is ter mi si niz?• Bu dra ma ça lış ma sı nı tek ba şı nı za ya da bir ar ka da şı nız la ger-
çek leş ti re bi lir si niz.• Bir dok to ru can lan dı ra cak sa nız, ar ka da şı nız si zin has ta nız ro lü-
nü oy na ya bi lir.• Tek ba şı nı za bir dok to ru can lan dı ra cak sa nız, has ta lar var mış
gi bi dav ra na bi lir si niz.• Bir ma na vı can lan dı ra cak sa nız, ha yalî bir tezgâhta ki seb ze ler-
den ar ka da şı nız alış ve riş ya par ve siz de ar ka da şı nı za yar dım cı olur su nuz.İş te si ze bir kaç ör nek:1. Öğ ret men2. Avu kat 3. Po lis4. Mü hen dis5. Spi ker
DRAMA VE OYUN
45TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM
Gece Oyunu
Gece manzarası eşliğinde ar-kadaşlarınıza veya ailenize bir öykü ya da masal anlatabileceği-niz bu drama, hem el becerileri-nizi hem rol yapma yeteneğinizi geliştirir.
Oyu nun Ku ral la rı• Kağıtlara ay, üç yıldız, bir erkek ve bir kız çocuğu çizip onları
tahta çubukların ucuna yapıştırın.• Malzemelerinizi hazırladıktan sonra bunları bir koltuğun ya da
kendi hazırladığınız bir sahnenin arkasına gözükmeyecek şekil-de yerleşin.
• Elinizdeki çubuklardan gece manzarasını oluşturduktan sonra, istediğiniz bir öykü ya da masalı seyircilerinize anlatın.
• Bu oyunu bir arkadaşınızın yardımıyla oynayabilirsiniz.Hem çubukları tutmada hem de konuşmaları gerçekleştirmede görev dağılımı yapabilirsiniz.İyi eğlenceler!
DRAMA VE OYUN
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 46
Sözcükler Susmuş
Söz cük ler ol ma say dı in san lar na sıl an la şır dı? Ar ka daş la rı nız la birlik te "Söz cük ler Sus muş" oyu-nu nu oy nar ken bu nu bi raz da ol-sa an la ya bi lir si niz.
Oyu nun Ku ral la rıSessiz sinema nasıl oynanır? Bir film adını, bedenimizi ve çevre-mizdeki nesneleri kullanarak grup arkadaşlarımıza anlatırız. Bu oyun da sessiz sinema gibi. Bu oyunda sözcükleri anlatacağız.
• Arkadaşlarınızla iki gruba ayrılın.• Her gruptan birer anlatıcı seçin (Her oyunda anlatıcı değişir).• Grubunuzun belirlediği sözcüğü, diğer grubun anlatıcısına belir-
tin.• Anlatıcı, belirlenen sözcüğü 2 dakika içerisinde hareketleriyle
anlatır.• Kelimeleri anlatırken çevrenizdeki eşyalardan yararlanabilirsi-
niz.Önerilen sözcükler: paraşüt, dondurma, makarna, yorgan, ten-cere...
DRAMA VE OYUN
53TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM
Akvaryumdaki Denizkızı Daracık bir sokakta küçücük bir akvaryumcu varmış. Gelip geçenler
pek fark etmezmiş burayı. Oysa başlarını azıcık kaldırsalar neler göre-ceklermiş neler...
Akvaryumcu yaşlı bir adammış. Elli yıldır yaparmış bu işi. Balıklarına çok iyi bakar, sularını değiştirir, yemlerini verirmiş. Tertemiz sular için-de parlak mücevherler gibi yüzermiş balıklar. Sarı, kırmızı, yeşil, turun-cu, siyah, mavi; hatta pembe balık bile varmış içlerinde. Onları mutlu
ve sağlıklı gören akvaryumcu da sevinirmiş. Birini azıcık durgun görse kaygıya kapılırmış.
Akvaryumcu işini öyle seviyor-muş ki hiç yorgunluk duymazmış. İnsan sevdiği işi yaparsa yorulur mu zaten? İşini bitirince de eline bir kitap alıp yüksek sesle okur-muş. Neden mi yüksek sesle? Çünkü istermiş ki akvaryumdaki balıkların da canı sıkılmasın, on-lar da eğlensin, onlar da dünyayı tanısın.
Miyase Sertbarut,Akvaryumdaki Denizkızı,
(Tudem) Aşağıdaki soruları parçaya göre yanıtlayın.
1. Akvaryumcunun dükkânı neredeymiş? 2. Parçada balıklar neye benzetilmiş? 3. Akvaryumcu neden kitabı yüksek sesle okuyormuş?
ETKİN OKUMA
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 54
ETKİN OKUMA
Az Gittim Uz Gittim
O gün erken kalkmııştım. Bilmediğim bir sevinç, bir coşku vardı içim-de. Dursam duramıyorum, otursam oturamıyorum. Bir şeyler dürtüyor içimden:Koş diyor, düş diyor. Şu dağları aş, diyor.Koşuyorum dere boyunca. Sularla birlik olup akıyorum. Kanat çırpıp uçuyorum.Yerdeki çiçeklerle, daldaki kuşlarla, sudaki balıklarla konuşuyorum.Bir solukta ağaca tırmanıyor, bir koşuda Geyik Dağı’na ulaşıyorum.Bir oradayım, bir burada. Tepelere çıkıp türküler söylüyorum. Yaşlıların suyunu doldurup güçsüzlerin yükünü taşıyorum. Serçeye saldıran şahi-ne, tetik düşüren avcıya engel oluyorum. Uzak dağlardan kopan çığla-rı, kan köpük yaz sellerini durduruyorum...
Hamdullah KöseoğluAz Gittim Uz Gittim
(Tudem) Aşağıdaki soruları parçaya göre yanıtlayın.
1. Aşağıdaki sözcüklerin karşıt anlamlılarını parçada bularak yazın. • geç X • oturmak X • üzüntü X • yok X • dış X • susmak X 2. Bu masalda hayal ürünü olan durumlar nelerdir?
55TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM
ETKİN OKUMA
Hırsızın Hiç mi Suçu Yok? Bir gün, Hoca'nın çok sevdiği eşeği çalınır. Konu komşu toplanır ba-
şına, başlarlar akıl vermeye.Birisi der:"Hocam, sen de hiç önlem almamışsın, insan bir kilit takar kapıya!"Bir başkası:"Bahçe duvarını ördürürken, biraz daha yüksek tutacaktın sen!""Hocam, ahırında eşeğin varsa bir gözün orada olacak, sık sık gidip bakacaksın!"
"Senin uykun da amma ağırmış Ho-cam, eşeğini ahırından çekip götürü-yorlar, ruhun duymuyor!""Suç sende hocam!"Herkesin kendine yüklendiğini gören Hoca, dayanamaz sonunda:"İnsaf edin be! Haydi ben kapıyı iyi kapatmadım, kilit asmadım, gürültü-yü duymadım…Hepsi tamam da, eşeği çalan hırsızın hiç mi suçu yok?"
Süleyman Bulut, 101 Deyim 101 Öykü (Tudem)
Aşağıdaki soruları parçaya göre yanıtlayın.
1. Parçada geçen aşağıdaki sözcüklerin anlamlarını yazın. komşu: önlem : ahır : 2. Öyküsü anlatılan deyimin anlamı nedir? 3. Deyimin ne demek olduğunu araştırın. En çok duyduğunuz deyim-
lerden birini yazarak açıklayın.
TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 62
SAYI VE ŞEKİL DÜNYASI
Sayıları yazmak için kullanılan semboller rakamlardır.0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ve 9 olmak üzere 10 rakam vardır. 5 bir ra-
kamdır, 15 ise sayıdır. 1 ve 5 rakamları kullanılarak yazılmıştır.Matematiksel işlemlerin doğruluğu-
nu kontrol etmek için hesap makineleri kullanılır.
Günümüzde okullarda hesap maki-nesi kullanımı pek yaygın değildir; çün-kü birçok kişi makine kullanmanın be-yin tembelliğine yol açtığını düşünmek-tedir. Bu yüzden siz de her işlemi ya-parken hesap makinesine başvurma-yın. Zor problemlerin çözümü için ma-kine kullanın. 5 x 100 işlemini hesap makinesiyle yapmak zihinsel be-ceriyi yavaşlatabilir. Kısa yoldan çarpma becerilerini kullanarak bu iş-lemi yapabilirsiniz.
Sıfır - Bir - İki - Üç..
İlk Hesap Makinesi 1885 yılında William Seward tarafından icat edildi. William Seward bir bankada çalışıyordu. Hesap işlerini kolaylaştırmak ve zamandan kazanmak için makine kullanmaya başladı.
Sayıları gördüğü-nüz makinenin bu bölümü ekrandır.
İşlemleri yapmak için bu tuşlar kul-lanılır.
Yapılan işlemlerin sonucunu görmek için bu tuşa basılır.
Bu tuş makineyi açar ve ekranı temizler.
Bu tuş makineyi kapatır.
İşlemlerde kullanı-lan rakamları yaz-mak için bu tuşlar kullanılır.
TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 63
SAYI VE ŞEKİL DÜNYASI
Bozuk Hesap Makinesiyle İşlem Yapabilir misin?Makinenizde sırayla şu tuşlara basın.0, ÷, 45, =Bölme işleminin sonucunda 0 olduğunu göreceksi-
niz.Şimdi de sırayla şu tuşlara basmayı
deneyin.45, ÷, 0, =Ne görüyorsunuz? Hesap makinesi
işlemi yapmayacaktır. Makinenin ek-ranında hata yazısı görülecektir. Bunun nedeni bir sayının 0’a bölümünün tanım-sız oluşudur.
Şimdi de hesap makinenizin bozuk oldu-ğunu varsayın. Tüm tuşlar çalışıyor; fakat 4 tuşu bozulmuş. Makinede 25 + 14 ve 45 – 17 işlemlerini nasıl yaparsınız?
Bu işlemler yapılamaz derseniz yanılıyorsunuz!Öncelikle 25 + 14 işlemini yapın. 25 ve + yazabilirsiniz,
fakat 14 yazamazsınız.14 sayısını yazmak için 10 + 1 + 1 + 1 + 1 =
işlemini yapın.25 + 14 işleminin sonucunu 39 bulacaksınız.Şimdi de 45 – 17 işlemini yapmayı deneyin. 45 sayısını
yazmak için 40 yazmaya çalışın.10 + 10 + 10 + 10 + 5 = işlemini yapın. 45 – 17 işleminin sonucunun
28 olduğunu göreceksiniz.
Hesap makinenizde 0 ve 1 tuşlarının çalışmadığını düşünün. Bu-na göre aşağıdaki işlemleri hesap makinesi ile nasıl yapacağınızı gösterin.
40 ÷ 8, 67 – 11, 90 ÷ 15, 21 x 10, 39 + 19, 11 x 30Makineniz bozuk olsa bile işlemleri yapabildiniz. Kısacası hesap
makinesini yendiniz!
25+ 14 39
45– 17 28
TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 64
SAYI VE ŞEKİL DÜNYASI
Elde Var Sıfır
Sıfır her zaman “hiç” anlamına gelmez.1 sayının arkasına• 1 tane 0 koyarsanız 10 (on)• 2 tane 0 koyarsanız 100 (yüz)• 3 tane 0 koyarsanız 1000 (bin) olur.
Sıfır ile işlem yapmak kolaydır. Bir sayıya 0 eklerseniz ya da sayı-dan 0 çıkarırsanız işlem yapmanıza gerek kalmaz. Sonuç, o sayıya eşittir.
25 + 0 = 5 39 – 0 = 39Sıfır ile çarpmak da kolaydır.1 x 2 x 3 x 4 x 5 x 6 x 7 x 8 x 9 x 0Yukarıdaki işlem çok zor görünüyor, değil mi? Değil. Sayıların ara-
sında “0” olduğu için çarpım “0” dır.Peki ya bölme? Sıfır ile toplamak, çıkarmak, çarpmak kolaydır;
ama bölmek sorun yaratır. 0’ı bir sayıya böldüğünüzde sonuç 0’dır. Fakat bir sayıyı 0’a bölemezsiniz.
6 ÷ 0 6’nın içinde kaç tane hiç vardır?Mantıklı geliyor mu?
Kaç kardeşin var?Sıfır.
Kaç mavi bilyen var?Hiç.
TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 84
AKIL OYUNLARI - ZİHİN JİMNASTİĞİ
Ritmik SayalımAşa ğı da ki rit mik say ma yı ta kip ede rek, ritmik saymaya uygun nok
ta la rı bir leş ti rin. Res mi ta mam la yıp bo ya yın.
79
81 1
35 7
9
1113
1510
14
16 18
26
17
19 2325
21
27
28
29
31
32
58 33
4345
30
5557
68
53
47 41 37
3552
39504951
6769
5961
65 6373
71
75
78
82
7482
77
83
TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 85
AKIL OYUNLARI - ZİHİN JİMNASTİĞİ
4 Renk Problemi
Bir haritayı komşu iki şehir aynı renk olmayacak şekilde en az kaç renk kulla-narak boyayabilirsin?
Haritalarda şehirler kolay ayırt edile-bilsin diye farklı renklere boyanır. Bura-da dikkat edilmesi gereken nokta kom-şu iki şehir aynı renge boyanmamalıdır. Bu sayede şehirler kolay ayırt edilebilir.
Aşağıda verilen Türkiye haritasındaki şehirleri sadece dört renk kul-lanarak, komşu şehirler aynı renk olmayacak şekilde boyayın.
TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 86
AKIL OYUNLARI - ZİHİN JİMNASTİĞİ
Sevimli KöpekSevimli köpek, yavrularının yanına gitmek istiyor. Hangi yoldan gi-
deceğini bulması için altışar sayması gerek. Haydi, sevimli köpeğe yar-dım edin! Onu yavrularına ulaştırın.
6
15
2718
24
12 3032
36
38
43
55
4248
4474
95
79
9272 73
80
54
6085
66
7884
90
96 102
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 108
Köpek BalığıBü yük be yaz, ok ya nus lar da ki en kor
kunç kö pek ba lı ğı tü rü dür. Bu güç lü av cıla rın in san la rı öl dür dük le ri ve su da sa at te 30 km hız la yol ala bil dik le ri bi lin mek te dir. Ço ğu ba lı ğın ak si ne bü yük be yaz sı cakkan lı dır. Bu özel li ği kas la rı nın iyi ça lış ması nı sağ lar; fa kat ay nı za man da bol miktar da et le bes len me si ni de ge rek ti rir.
Ço ğu kö pek ba lı ğı et le bes le nir. Rin ga ba lı ğı, kum kap la nı ve harman kö pek ba lı ğı nın en sev di ği yi ye cek tir. Yi ne de, aç bir kap lan köpek ba lı ğı he men he men her şe yi yi ye bi lir! İl ginç tir ki, en bü yük kö pek ba lık la rı ara sın da yer alan bazı tür ler en ufak av la rı ter cih eder ler. Ba lina kö pek ba lık la rı ve har man kö pek balık la rı plank ton adı ve ri len mi nik de niz can lı la rıy la bes le nir.
Kaplan köpek balıklarının 40 kadar yavrusu olabilir. Bebek köpek balıkları annelerinin vücudunun içindeki yumurta keselerinde gelişir. Diğer birçok köpek balığı da bu şekilde ürer; ama tek yol bu değildir. Çekiç kafalı ve gri mercan köpek balıklarının bebekleri annelerinin içinde gelişir, yumurta keselerinde değil. Zebra
köpek balığı gibi diğer bazı türler ise, yumurta keselerini doğrudan denize bırakır ve bebekleri tehlikelere karşı kendi başlarına kalır.
Çekiç kafalı köpek balıklarının çekiç şeklinde kafaları vardır! 'Çekicin' her iki yanında burun delikleri ve gözleri vardır. Kafalarını bir o yana bir bu yana sallarlar. Bu şekilde lezzetli avlarını görme ve koklama şansları iki katına çıkar.
DOĞA
TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 109
Bi li yo ruz ki he pi niz ki şi sel ba kı mı nı za dik kat edi yor sunuz. Ban yo ya pı yor, her gün eli ni zi, yü zü nü zü yı kı yor, saçla rı nı zı ta rı yor ve her ye mekten son ra diş le ri ni zi fır ça lı yorsu nuz. Hay van lar da te miz leni yor; ama on la rın te miz lenme si biz ler den fark lı. On lar su ya sa bu na do kun ma dan temiz le ni yor. Yön tem le ri de biraz fark lı. Ya lı yor, ka şı yor, kü
çük ısı rık lar kul la nı yor, ça mur ban yo su ya pı yor. Te miz lik on lar için yal nız ca iyi gö rün mek de mek de ğil. Çok da ha önem li: Hay van lar, yaşam la rı nı sür dür mek için te miz len mek zo run da.
Ufak Vu ruş larSu sa mu ru, ol duk ça
ka lın bir kür ke sa hip tir. Bu sa ye de ok ya nus ların o buz gi bi su la rın da ya şa mı nı sür dü re bilmek te dir; an cak kürkün sı cak tut ma sı, temiz li ği ne ve düz gün olma sı na bağ lı. İş te bu yüz den, su sa mu ru ken di ni sü rek li ova lıyor, ki lim çır par gi bi ken di ne ha fif çe vu ru yor. Bu sa ye de hem kür kü te miz le ni yor hem de be de nin de bu lu nan özel bir bez den, su ge çi şi ni en gel le yen yağ sal gı la nı yor. Bu dav ra nış lar ay nı za man da tüy le rin arası na ha va dol ma sı nı ve hay va nın su yü ze yin de da ha ko lay kal ma sı nı sağ lı yor.
Hayvanlarda Temizlik
DOĞA
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 110
Deprem
DOĞA
Do ğal afet ler den bi ri olan dep rem, çok kötü so nuç lara yol açabilir. Bu ne den le dep rem den ön ce yap ma mız ge re ken ba zı ha zır lık lar var dır. Depremden önce yapılacak hazırlıklara ve deprem sırasında nasıl davranmamız gerektiğine bir göz atalım:
Dep rem den Ön ce• Do lap la rı mı zı, dev ri le bi le cek eş ya la rı mı zı du va ra sa bit le me li yiz.• Du var da ve ya ta van da ası lı du ran eş ya la rımı zın bağ lan tı yer le ri ni güç len dir me li yiz.• Ya ta ğı mı zın, pen ce re den ve do lap tan uzak bir yer de bu lun ma sı na özen gös ter me li yiz.• Ev le ri miz de dep rem sı ra sın da bu lu na bi lece ği miz gü ven li yer ler be lir le me li yiz.
• İçin de su, yi ye cek, pil, fe ner, ilk yar dım çan ta sı, giy si, pa ra, dü dük, ka lem, kâğıt bu lu nan bir dep rem çan ta sı ha zır la malı yız.
Dep rem Sı ra sın da• Pa nik yap ma ma lı yız.• Dev ri le bi le cek eş ya lar dan uzak dur ma ya
ça lış ma lı yız.• Ev dey sek ön ce den be lir le di ği miz gü ven li
alan da, ba şı mı zı kol la rı mı zın ara sı na ala rak yan ta ra fı mı za yat malı yız.
• Mer di ven, bal kon ve pen ce re ler den uzak durma lı yız.• Asan sör kul lan ma ma lı yız.• Okul da isek sı ra la rın ya nın da re sim de ki gibi dur ma lı yız.
TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 119
Do ğa, in san la ra ye ni ve fark lı ta sa rım lar için bu lun maz bir imkân su nu yor. Bi lim in san la rı, mü hen dis ler, ta sa rım cı lar mo del ola rak do ğayı ör nek alı yor. Böy le ce do ğa nın, bi li me ve tek no lo ji ye kat kı sı göz ler önü ne se ri li yor. İn san Ke mi ği - Eif fel Ku le si
Uy luk ke mi ği vü cu dun en ha fif ve en di renç li kemi ği dir. Ma uri ce Ko ech lin, ku le nin pro je si ni çi zerken bu ke mik ten esin len miş tir. Bu şe kil de ya pı lan bi na lar da mal ze me ta sar ru fu ya pıl dı ğı gi bi da yanık lı lık ve es nek lik de sağ lan mış olur. Yu nus ve Ge mi Pru va sı
Mo dern bü yük ge mi le rin pru va la rı, yu nus la rın ağız kı sım la rın da ki çıkın tı mo del alı na rak ya pıl mış tır. Böy le ce gemi le rin da ha az ya kıt kullan ma sı, da ha hız lı yol al ma sı sağ lan mış tır.
Ak ça ağaç To hu mu ve Per va ne lerAk ça ağaç to hu mu nu dü şer
ken hiç iz le di niz mi? Ken di çev resin de hız la dö ner. Bu nu sağ layan özel bir şek li var dır. Bu şe kil ha va cı lı ğın ilk uz man la rın dan Ge or ge Cav ley’e per va ne nin yapı mın da ör nek ol muş tur. Hin di ba To hu mu ve Pa ra şüt
Pa ra şüt ler ha va da sü zü le rek ye re iner. Hin di ba bit ki si nin to hum la rı da ha va da ası lı ka la rak uzun yol cu luk lar ya par. Pa ra şüt le rin ha va da kal ma olayı bu bit ki nin kiy le ben zer dir.
BİLİM VE TEKNOLOJİ
Doğa ve Tasarım
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 120
Bi lim in san la rı mü hen dis ve ta sa rım cı lar kul lan dı ğı mız bir çok mo del de do ğa yı örnek alı yor.
Kuş la rın ço ğu uçar ken ses çı ka rır; ama bay kuş lar, tüy le rin de ki fark lı lık lar ve kanat la rın da ki tes te re gi bi diş ler sa ye sin de ses siz uça bi lir.
Ja pon mü hendis ve ta sa rım cı lar, bay kuş la rın bu özel li ğinden ya rar lan mak için; bir bay ku şu rüzgâr tüne lin de test eder ler. Bir kez da ha bay kuş ta ki tüy le rin iş le vi ni gö rür ler.
So nuç ta tüy ler de ki bu dü zen den esin le nerek tre nin üst kıs mın da bu lu nan pan tag raf ya pıl mış tır. Bu şe kil de hava dan kay nak la nan ses en aza in di ril miş tir.
Yer al tın da, in sa nın gi re me ye ce ği ka nal lar da iler leyen bir araç dü şü nün. Su sı zın tı la rı nı be lir le yen, tı kanmış ka nal la rı açan bir araç. Ko lay ca tüm ka nal lar dan
ge çen… Ami ens Üni ver si te si araştır ma cı la rı bu ara cı yap mak için ken di le ri ne so lu ca nı ör nek al mışlar dır.
Gü nü müz de ba zı mi ma ri ya pı lar örüm cek ağ la rı ör nek alı na rak ya pı lı yor. Bun lar dan bi ri de “te pe li toy gar örüm ce ği”nin yu va sından esin le ne rek ya pı lan Münih Olim pi yat Sta dı’nda ki tavan kap la ma lar.
Ba zı ba lık la rın vü cu du yas sı bi çi min de dir. Bu şe kil bir çok uçak ta sa rım cı sı için ör nek ol muş tur.
Si vil ha va cı lık ve sa vaş sa na yis in de de yas sı biçim de uçak lar ta sar lan mak ta dır. Bu mo del de ki uçak lar ses ten da ha hız lı uça bil mek te dir.
BİLİM VE TEKNOLOJİ
Canlılardan Bilim ve Teknolojiye
TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 121
Bebeklerdeki Araştırma Ruhu“Bi lim sel” di ye ad lan dı rı lan dav ra nış la rın ilk aşa ma la rı nı göz lem le me ye
ne der si niz? Kü çük bir kar de şi niz var mı ya da çev re niz de bir be bek? Şöy le du rup bi raz o afa can la rın dav ra nış la rı nı göz lem le yin. Be bekler ha re ket li bir oyun ca ğın he men far kı na va rır ve ona ulaş mak
için ça ba sarf eder ler. Ula şa bi lir ler se oyun ca ğı alır lar, sal larlar, sa ğı na so lu na ba kar lar, evi rir çe vi rir ve ta bi ki ta dı na
bak ma yı da unut maz lar.Bir an ne nin be be ği ne ye
mek ye dir me ça ba sı nı bel ki gör müş sü nüz dür. An ne, be be ğin ye me ği ni ye dirmek için uğ ra şır; ama be bek, nes ne le ri keş fet mek pe şin de dir. Be bek, ye me ği ni ye sin di ye an ne si ona oyun cak ve rir. Ama o oyun cak be be ğin elin de bir tür lü dur maz; çün kü be be ği miz yer çe ki mi ile ta nışmak is ter. Bu nun için elin de ki oyun ca ğı bit mek tüken mek bil me yen bir azim le ye re atar. Be bek, hep ay nı so nu ca ula şır. OYUN CAK DÜ ŞÜ YOR!
Ço cuk lar bü yü dük çe araş tır ma ala nı da ge nişler. Oda sın dan mut fa ğa, tüm eve, bah çe ye, so kağa açıl ma ya baş lar lar.
Ar tık oyun cak la rı nın ye re düş tü ğü nü öğ ren miş, sı ra mut fak do lap la rın daki ten ce re, ta va ya gel miş tir. Şim di de tüm
araş tır ma ru hu nu, göz lem le ri ni, so rula rı nı, dik ka ti ni bu do lap ta ki alet le re
yö nel te cek tir. Aca ba do lap lar da ki aletler den ne yi ye ni öğ re ne cek tir. Han gi si bü
yük, han gi si kü çük, han gi si nin içi ne gi ri le bi li yor? Bir bi ri ne vu ru lun ca na sıl ses ler çı ka rı yor?
Tüm bu sorularına yanıtlar arayacak ve sonuca ulaşana kadar araştırmalarına devam edecektir.
Elbette bu arada ortalığı dağıttığı için annesini kızdırma riski vardır; ama bütün araştırmalar
da riskler olabilir! Ne de olsa onlar birer araştırmacı…
BİLİM VE TEKNOLOJİ
TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 125
Yanıklarda Yapılacaklar
SAĞLIK
Yanık, vücudun bir bölgesindeki dokuların yüksek ısıdan zarar görmesidir. Hastanın yaşamını olumsuz etkilemesi yanında, estetik açıdan sorun yarattığından her zaman acil olarak tedavi edilmelidir.
Yanığın Nedenleri
Yanık, alevle ya da sıvı, katı veya buhar hâlindeki sıcak cisimlerin doğrudan etkisiyle oluşur. Bunların yanında bazı kimyasal maddelerle derinin gördüğü zarar, ısıya uzun süre maruz kalınmasından daha fazladır. Buna göre yanıklar gruplandırılır.
Birinci Derece Yanıklar: Yanık bölgesinde deride kızarıklık vardır.
İkinci Derece Yanıklar: Kızarıklığa ek olarak içi sıvı dolu kesecikler oluşur.
Üçüncü Derece Yanıklar: Yanık bölgesindeki deri ile derinin altındaki dokular zedelenir.
Alınacak Önlemler
• Yanığa neden olan ısı kaynağı uzaklaştırılmalı.
• Hastanın üzerindeki giysiler soğutulmalı ve dikkatle üstünden çıkarılmalı.
• Yanık bölgeler gazlı bezlerle örtülmeli.• Keseciklerin olduğu yanıklarda kesecik
ler patlatılmamalı.• Hasta bir an önce hastaneye götürül
meli.
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 126
Kırık Çıkıklarda Yapılacaklar
SAĞLIK
Kırıklar, çoğu zaman şiddetli ve ani düşüşler, araba kazaları gibi olaylar sonucu meydana gelir. Kırık durumlarında en önemli kural, kırık bölgenin hareketsiz kalmasını sağlamaktır.
Aşağıdaki durumlardan birkaçının görülmesi kırıktan şüphelenmeyi gerektirir.• sorunlu bölgede hareketle ya da temasla çok şiddetlenen ağrı• vücut bölümlerinde şekil bozukluğu• kırık bölgesinde şişlik, morarma• hareket kısıtlılığı ya da hiç hareket edeme
me• kırığın olduğu bölgede hissetmede azalma,
uyuşma, karıncalanmaKırığı olan ya da şüpheli kazazedeye ilk yar
dım uygularken aşağıdaki ilkelere uymak gerekir.• Kazazedenin oturmasına ya da sağa sola kımıldamasına izin verilmeme
li.• Kırıkta kemik parçaları görülüyorsa bu parçalara dokunulmamalı.• Açık kırıklarda kemik parçasını içeri sokmaya, kol ya da bacakta bozul
muş şekli düzeltmeye çalışılmamalı.• Kırık kemikleri ilgilendiren iki eklem, sert uzun bir cisim yardımıyla hareketsiz hâle getirilmelidir.
Çıkıklarda İlk YardımDış etki sonucu bir kemiğin bulunduğu yer
den ayrılmasına çıkık denir. Çıkmış bir kemiği ancak yetkili ve deneyimli bir kişi yeniden yerleştirmelidir. Yetkili kişi gelene kadar çıkık bölge hareket ettirilmemelidir.
bacak kemiğinde görülen kırık tipleri
TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 127
Yaralandığımızda
SAĞLIK
Ko şar ken ye re düş tü nüz ve di zi niz ka na ma ya baş la dı. Ya ra lan dı ğı nız da ne ler yap ma nız ge rek tiği ni bi li yor mu su nuz?
Ke sin lik le bun la rı yap ma yın!
1. Ya ra la nan ye ri mik rop bu laş tı ra cak bir ye re değ dir me yin. El le ri niz te miz bi le ol sa ya ra nı za do kun ma yın.
2. Ya ra üze ri ne pa muk koy ma yın.3. Ya ra ya ba tan cis mi çı kart ma ya ça lış ma
yın.4. Ya ra üze ri ne ya ra to zu, pud ra, kül, tü tün
gi bi şey ler koy ma yın.5. Ya ra üze ri ne ten tür di yot gi bi mad de ler
sür me yin.
Ya ra lan dı ğı nız da bun la rı ya pın!
1. Fış kı ran tarz da ka na yan ya ra lar da ya ranın üs tü ne te miz bir bez bas tı rın ve he men has ta ne ye gi din.
2. El le ri ni zi sa bun lu su ile iyi ce yı ka yın.3. Ya ra çev re sin de ya ban cı ci sim var sa
bun la rı te miz le yin.4. Ya ra üze ri ne te miz sar gı be zi ko yup ya
ra nın et ra fı nı sa bun lu suy la te miz le yin. Ya ranın çev re si ne ten tür di yot sü rün.
5. Ya ra yı sar gı be ziy le sa rın.6. Ağ rı, şiş lik ve mor lu ğu ön le mek için ya ra üze ri ne buz tor ba sı ko ya bi lir si niz.7. Ya ra için de ba tık ci sim lervar sa şe kil de ki gi bi si mit çik ya pın.Ya ra nın üze ri ne ko yup sar gı beziy le sa rın ve he men has ta ne yegi din.
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 130
Yel Değirmeni
İLKLER - BULUŞLAR
Ortaçağ Avrupa’sında tarım tekniklerinde yaşanan gelişmeler, daha az işçiyle daha çok tarım ürünü elde edilmesini sağladı. Ancak, tarlalarını bırakıp şehirlere giden insanların sayısı arttıkça, tahılları öğütüp un üretecek yeterli sayıda insan kalmadı. Değirmenciler bu durum karşısında rüzgâr gücüne başvurdular. Sadece mekanik tahıl öğütücüler olmakla kalmayan yel değirmenleri, aynı zamanda kuyulardan su çekmekte ve binlerce dönümlük arazileri istenmeyen sulardan arındırmakta kullanılıyordu. Bu süreçte, Hollanda’nın önceleri sular altında bulunan bazı toprakları sudan arındırıldı. Günümüzde, yel değirmenleri rüzgârla çalışan jeneratörlerden yararlanıp elektrik üreterek enerji üretiminde bile kullanılabilir.
1890 (Bin sekiz yüz doksan)’lar Rüzgâr TürbiniModern rüzgâr türbinleri dağ bayırlarına veya denizlere
sıra sıra dizilerek yerleştirilirler. Bunların en büyükleri binlerce eve yetecek kadar elektrik üretebilir.
1400 (Bin dört yüz) Kule Yel DeğirmeniAvrupalılar kanatları dikey olarak yerleştirerek Pers
tasarımını geliştirdiler. Bu sayede bütün kanatlar, rüzgârdan aynı anda faydalanabiliyordu.
MÖ 500 (Milattan önce beş yüz) Pers Yel Değirmeniİlk yel değirmenleri Pers (günümüzde İran olarak bilinir)
uygarlığında kullanıldı. Rüzgârın bir boşluktan girerek döndürüldüğü yatay kanatlar, taş duvarların içine yerleştirilirdi.
1850 (Bin sekiz yüz elli) Tarımsal Rüzgâr PompasıSu pompalayan bu yel değirmenleri, ana pervanenin daima
rüzgâra doğru dönük olması için bir kuyruk pervanesinden yararlandılar. Günümüzde Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya ve Güney Afrika’daki çiftliklerde hâlâ kullanılmaktadırlar.
TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 131
Denizaltı
İLKLER - BULUŞLAR
1776 (Bin yedi yüz yetmiş altı) KaplumbağaAmerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında, mühendis
David Bushnell’in yaptığı pedal gücüyle çalışan Turtle, New York limanında İngiliz savaş gemilerine deniz mayınlarıyla saldırdı. Saldırılar başarısız oldu, ama askeri denizaltı doğmuş oldu.
1864 (Bin sekiz yüz altmış dört) HunleyAmerikan İç Savaşı sırasında, Konfederasyon
ordusu limanlarını abluka altına alan savaş gemileriyle savaşmak için birkaç tane denizaltı üretti. Hunley, düşman gemisi Housatonic’i batırmadan önce deneme dalışlarında iki kez batmıştı.
1916 (Bin dokuz yüz on altı) U-Bot (Alman Denizaltısı)Dizelelektrik motorların ve torpidoların
eklenmesiyle, denizaltılar çok daha ölümcül hâle geldiler. I. Dünya Savaşı sırasında, Alman donanması
denizaltılarıyla yüzlerce düşman gemisi batırdı. 1948 (Bin dokuz yüz kırk sekiz) Araştırma
DenizaltısıDenizaltılar uzun soluklu ve tek başına sular altın
da kalmayı gerektiren görevler için tasarlanırken, araştırma denizaltıları yüzeyde bulunan bir destek gemisinin yardımı ile kısa ama derin dalışlar yaparlar. Derin okyanus yataklarında ve çukurlarında araştırma ve mühendislik projelerinde kullanılırlar.
1620 (Bin altı yüz yirmi) DrebbelÇalışan ilk denizaltıyı Hollandalı mucit
Cornelius van Drebbel, İngiliz Kraliyet Donanması için yaptı. Deriyle kaplı, kürekle çalışan bu denizaltı, Thames Nehri’nde birkaç deneme dalışı yaptı.
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 132
Otomobil
İLKLER - BULUŞLAR
MÖ 2000 (iki bin) Atlı ArabaAtlı araba yaklaşık 4000 (dört bin) yıl boyun
ca en sık kullanılan tekerlekli taşıma aracıydı.
MS 1769 (Bin yedi yüz altmış dokuz) Buharlı ArabaCugnot’un üç tekerlekli, buharlı yük arabası
ağır topları çekmek için tasarlanmıştı. Bir yolcu aracından çok, bir traktörü andırıyordu.
1908 (Bin dokuz yüz sekiz) Ford’un T Modeli1913’te (bin dokuz yüz on üç) Henry Ford’un,
yine kendisinin icat ettiği seri üretim bandında yapılan T Modeli, otomobili dünyanın dört bir yanında milyonlarca insanın satın alabileceği bir araç hâline getirdi.
1997 (Bin dokuz yüz doksan yedi) Hibrid ArabaÜretiminden itibaren bir kaç yıl boyunca basit
hibrid arabalar sınırlı sayıda üretildi ve satıldı. Ancak modern hibrid arabanın dünya pazarında sahne alması için yılların geçmesi gerekti.
1938 (Bin dokuz yüz otuz sekiz) VW BeetleŞirin ve dayanıklı Volkswagen Beetle, Ford’un T
Modeli’nin satış rekorlarını altüst etti ve çok popüler bir araba hâline geldi.
1886 (Bin sekiz yüz seksen altı) Daimler’in 4 Tekerlekli ArabasıBenzinle çalışan, kullanıma uygun ilk arabayı
Gottlieb Daimler yaptı. Etrafı çelik kaplı tahta tekerlekleri oldukça sarsıntılı bir yolculuğa neden oluyordu.
TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 133
İlk Zeplin
İLKLER - BULUŞLAR
1898 (Bin sekiz yüz doksan sekiz) Sert Gövdeli ZeplinHafif bir metal olan alüminyumun keşfinden sonra, Graf von
Zeppelin ve diğer mucitler alüminyumu hafif gaz motorlarıyla çalışan hava taşıtlarında kullanmaya başladı
lar. Ayrı ayrı kontrol edilebilen gaz odalarının etrafına alüminyumdan sert çerçeveler yaparak hava taşıtlarının gövdesini oluşturuyorlardı.
1910 (Bin dokuz yüz on) Keşif BalonuZeplinlerin aksine keşif balonu, yüksek
basınçlı helyum gazıyla doldurulmuş, sert olmayan bir balona sahip hava taşıtlarıydı. Havayı boşaltarak veya hava alarak inip kalkıyordu ve genellikle reklamcılık ve havadan film çekme gibi işlerde kullanılıyorlardı.
1783 (Bin yedi yüz seksen üç) Sıcak Hava BalonuKasım 1783’te (bin yedi yüz seksen üç), bir fen öğret
meni ve asker, dünyanın ilk havacıları oldular. Fransız Joseph ve Étienne Montgolfier kardeşlerin, kâğıt ve kumaştan yaptığı bir balonu kullandılar.
1852 (Bin sekiz yüz elli iki) Giffard’ın Motorlu Hava TaşıtıHenri Giffard’ın hidrojen balonu 1852’de Paris üzerin
de saatte 10 km’lik hıza ulaştı. Ancakbuharlı motoru, balonu rüzgâra karşı iteme
yecek kadar zayıftı.
1892 (Bin sekiz yüz doksan iki) Hava Tahmin BalonuAtmosferin yukarlarındaki sıcaklığı ve basıncı ölçmekte
kullanılan hava tahmin balonları daha 1892’lerde (bin sekiz yüz doksan iki) kullanılmaya başlanmıştı. Yüksek irtifalardaki hava koşullarına ait verileri yer kontrol birimine iletmek üzere çeşitli aletler taşırlardı.
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 138
Lenardo Da Vinci
SANATÇILARIN YAŞAMI
(15 Nisan 1452 - 2 Mayıs 1519)Geçtiğimiz bin yılın dahisi olarak ni-
telendirilen Leonardo Da Vinci; ressam, heykeltraş, müzisyen, mühendis, mucit, anatomist ve botanikçidir. 67 yıllık öm-rüne, yaratıcı ruhunu ve bilimsel bakış açısını yansıttığı kusursuz eserler sığdır-mıştır.
Öğreniminin ilk yıllarında aritmetik ve geometri alanında oldukça başarılı-dır. Lir çalma konusunda da ustalaşmıştır. Ancak en değer verdiği uğ-raşı resimdir. Bu durumu fark eden babası, onu Floransa'daki bir atöl-yeye göndermiştir. İnsan vücudunun yapısına duyduğu ilgi anatomi çalışmalarının başlamasını sağlamıştır. 1490-1495 yılları arasında tuttuğu defterlerinde uçan makineler, geometri, mekanik ve doğa çi-zimlerinin yanı sıra kanal, kale, kilise gibi mimari eserler ile anatomi çalışmaları yer almıştır. Leonardo Da Vinci'nin bu defterleri günümüz koleksiyonerlerinin de ilgisini çekmiştir. Öyle ki Microsoft'un kurucusu Bill Gates, Leonardo'nun hidrolik alanındaki çalışmalarını yansıtan el yazmalarını toplamıştır.
Sanatçının ünlü tabloları arasında Son Akşam Yemeği ve Mona Lisa yer alır. Vitrivius Adamı ise önemli çizimlerindendir.
Erminli Kadın Mona Lisa Meryem ve İsaSt. Anne ile birlikte
139TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM
SANATÇILARIN YAŞAMI
Vincent Van Gogh
(30 Mart 1853 - 29 Temmuz 1890)Hollanda'da doğan ünlü res-
sam Van Gogh, 15 yaşındanday-ken Lahey'deki bir sanat galerisin-de çalışmaya başlamıştır. Ancak yaşadığı ruhsal sorunlar nedeniyle işi bırakmış ve Amsterdam'a teo-loji okumaya gitmiştir. Okuldan da vazgeçen Van Gogh, kardeşi Theo'nun tavsiyesiyle resim kari-yerine başlamıştır. Resim kariyeri boyunca kardeşinin maddi deste-ğiyle ayakta durabilmiştir.
37 yıllık ömrünün son on yılında yaklaşık 900 suluboya ve yağlı bo-ya resim ile 1100 karakalem çalış-ması üreten Van Gogh sefalet içinde yaşamıştır. Günümüzde uçuk fi-yatlara satılan eserlerinden yalnızca biri alıcı bulabilmiştir. İzlenimcilik anlayışıyla çizdiği resimleri asla birebir gerçeği yansıtmaz, masalsı bir yönü vardır.
Van Gogh, sanatını ve yaşımını etkileyen birçok rahatsızlığa sahip olmuştur. Şizofreni ve katarakt bilinen rahatsızlıklarından yalnızca bir-
kaçıdır. Katarakt rahatsızlığının et-kisi resimlerinde genel olarak sarı rengi kullanmasına ve ışığı hareli olarak göstermesine yol açmıştır.
Van Gogh'un ölümünün ardın-dan kardeşi Theo'nun eşi hayatını Vincent Van Gogh'un tanınmasına adamıştır. Amsterdam'daki Van Gogh Müzesi bu çabaların sonu-cunda kurulmuştur. Yıldızlı Gece
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 140
(17 Aralık 1770 - 26 Mart 1827)Klasik müziğe damga vuran bir pi-
yanist ve besteci olan Beethoven, Al-manya’nın Bonn şehrinde doğmuştur. Eserleriyle ölümsüzlüğü yakalamış bu ismin babası ve dedesi de müzisyendi. Bu nedenle Beethoven’ın müziğe olan yeteneği çok küçük yaşlarda babası tarafından fark edilmiştir. İlk öğretme-ni de babası olmuştur. Babasından aldığı katı eğitimle keman ve piyano alanında kendini geliştirmiştir. Daha sonra orkestra şefi Christian Gottlob Neefe ile çalışmalarına devam etmiştir.
21 yaşında Viyana’ya yerleşen Beethoven, burada virtüöz piya-nist olarak şöhret kazanmış ve ölene dek Viyana’da kalmıştır. 20’li yaşlarında başlayan işitme sorunları hayatının sonuna doğru sağır olmasına neden olmuştur. En büyük başarılarından biri olan 9. Senfo-ni, 1824 yılında tamamlanıp Friedrich Schiller’in Neşeye Övgü isimli şiiriyle birlikte çalındığında büyük beğeni toplayıp alkışlanmıştır. An-cak Beethoven bu alkışları duyamayacak kadar sağırdır.
Beethoven en çok takdir edilen eserlerini yaşamının son 15 yılın-da bestelemiştir. 9 senfonisi, 5 piyano konçertosu, 32 piyano sonatı, 16 yaylı dörtlüsü ve hayatı boyunca yazdığı tek opera olan Fidelio en çok bilinen eserleri arasında yer almaktadır.
Ludwig Van Beethoven
SANATÇILARIN YAŞAMI
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 140
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 142
Ül ke mi zin en bü yük da ğı, Ağ rı Da ğı’dır. Hak kın da ef sa ne ler, tür kü-ler ve film ler ya pıl mış tır.
Ağ rı Da ğı, do ğa nın muh te şem gü zel lik le rin den bi ri dir. Bu ra da dağ-lar o ka dar önem li dir ki dağ ilin adıy la anı lır. Bü yük Ağ rı’nın ya nın da bir de Kü çük Ağ rı yer alır.
Ağ rı Da ğı’nın do ruk nok ta sı top rak ya pı sı ne de niy le kar tut maz; an cak do ru ğun bi raz aşa ğı sın da ki bir bö lüm kar la kap lı dır. Bu ra da Tür ki ye’nin en bü yük bu zu lu bu lun mak ta dır.
Ya zın böl ge de ve Ağ rı Da ğı’nda ha va gü-neş li, ılık ve ku ru dur. Bu nun ya nın da kı şın ve ba har da kar ya ğı şı gö rü lür. Bu da ğa tır man-mak için ge len dağ cı lar, kar fır tı na la rı ve rüz-gârlı ha vay la kar şı la-şır lar. Tem muz, ağus-tos ve ey lül, dün ya dağ cı la rı nın böl ge ye gel di ği ve Ağ rı Da-
ğı’na tır man ma nın en zevk li ol du ğu ay lar dır. Çev re de ya şa yan lar, hâlâ ge le nek sel ya şam-
la rı nı sür dür mek te dir ler. Yaz ay la rın da ko yun, ke çi, sı ğır sü rü le ri ne ve at la ra ta ze ot lar bul-mak için köy lü ler yay la ya çı kar lar.
GEZELİM GÖRELİM
Ağrı Dağı
143TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM
GEZELİM GÖRELİM
Yö re hal kı Ağ rı Da ğı’yla inat laş maz. Da ğa kar şı ay rı bir ba kış açı la rı var dır. Yö re de su al tın de ğe rin de dir. Bu ra da ya şa yan lar Ağ rı Da ğı ma-ğa ra la rın da kı şın stok la dık la rı ka rı eri tip su ih ti-yaç la rı nı kar şı lar lar.
Bir de es ki ler, eşek ler le üç bin üç yüz met re yük sek lik te ki Küp Gö lü’nden su ta şı dık la rı nı an-
la tır lar. Hat ta bu gö lün su yun dan çay iç me ye nin, “Ben çay iç tim.” de-me me si ge rek ti ği ni söy ler ler.
Özel lik le yaz ay la rın da çe şit li tur lar dü zen le nir. Dağ cı lar, Tür ki ye’nin en yük sek te pe si ne çık ma nın gu ru ru nu ya şar lar. Zir ve de gör dük le ri man za ra ya hay ran olur lar. Ağ rı Da ğı ile ilgili çe şit li ri va yet ler var. Bun-lar dan bi ri Nuh’un ge mi siy le il gi li dir.
Rivayete göre; Nuh’un Gemisi tu-fan sonrasında Ağrı Dağı’nın zirvesine oturmuştur. Tufan öncesi Nuh Peygam-ber, bir gemi yapmış ve her canlıdan bir çifti bu gemiye almıştır. Tufan sonrasında ise sadece bu gemi-nin içindeki canlılar hayatta kalabilmiştir.
TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 143
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 164
Dünya Harikaları (Halikarnas Mozolesi)
GEZELİM GÖRELİM
Muğla ilimizin Bodrum ilçesinde bulunan Halikarnas Mozolesi, “Dünyanın yedi harikasından biri” olarak nam yapmış, yerli ve yaban-cı turistlerin uğrak yeri olmuştur. Yaz turizmine daha çok açık olan Mozole, kış turizminde de ziyaretçilerini ağırlamaktadır.
Antik çağda Kral Mausolos adına, karısı ve kız kardeşi (Artemisia) tarafından mezarlık anıtı olarak yaptırılmıştır. Dünyanın yedi harika-sından biri sayılan kolonlarıyla Yunan mimarisini, piramit şeklindeki çatısıyla da Mısır mimarisini birleştiren, oldukça büyük boyutlardaki mezarlıktır. Bu öneminden dolayı kendisinden sonra aynı şekilde yapı-lan tüm yapılara Mozole adı verilmiştir. Yani Mozole adı, Kral Mausolos’un adından kalmıştır.
Karya Satrabı Mausolos, kendi yönetimi zamanında yaklaşık olarak MÖ 355’te yapıya başlamıştır. Onun ölümünden sonra MÖ 353 yılında karısı, aynı zamanda kız kardeşi Artemeisia anıtın yapımını sürdürmüş, onun da ölümünden sonra MÖ 351 senesinde Mausolos’un diğer kar-deşleri inşaata devam etmişlerdir. Yaklaşık MÖ 340’lı yıllarda Piksodaros’la Ada arasındaki satraplık mücadelesi sırasında yarım bırakılmıştır. Anıtı en son ayakta görenlerden biri MS 12. yüzyılda yaşamış Piskopos Eustathios’tur. 1500 yıl ayakta kalan bu anıtın günümüze kalan kısmı maalesef yıkıntı ve kalıntılardan ibaret. (MÖ = Milattan Önce, MS = Milattan Sonra)
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 166
Ayrıt, Yüz, Köşe Belirle
ALIŞTIRMA - BULMACA
Ci sim ler de ok la gös te ri len yer le rin ad la rı nı alt la rı na yaz.
167TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM
Resimlerdeki Geometrik Cisimler
ALIŞTIRMA - BULMACA
Resimlerdeki nesneler hangi geometrik cisimlere örnektir? Altların-daki kutulara yaz.
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 168
Meslekler
ALIŞTIRMA - BULMACA
İ M Ü Z İ S Y E N
R T A B C D E D Ç
E E F G H I İ O İ
S J K A L M N K F
S O Ö P İ R S T T
A T V Y Z Y İ O Ç
M S Ş U Ü P E R İ
S P O R C U K C L
M N O S P R B K İ
Resimlerdeki meslekleri bulmacada bulun ve işaretleyin.
189TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM
Zebra Yapalım
EL BECERİSİ
1 .Yuvarlak kartonları, beyaz kâğıt ile kaplayın ve siyah boya ile çizgiler yapın. Yuvarlak kartonlardan birini ortadan ikiye kesin. Ortadan ayırdığınız kartonlar ve 4 kartonla gövdeyi oluşturun.
2 .Yeleleri yapmak için beyaz kâğıdı yuvarlak karton uzunluğunda ve yaklaşık 3 santimetre eninde kesin. Kestiğiniz kâğıdı ortadan ikiye katlayın. Katladığınız yerden, sık sık makasla kesikler yapın. Kâğıdı açın. Zeb-ranın boynu için ayrılan kartona yapıştırın.
3.Daha sonra yelelerin alt kısmından kartonu kesin. Kes-tiğiniz bu yerler yardımı ile zebranın boynunu gövdeye yapıştırın.
Yu mur ta kar to nun dan bir ta ne yu mur ta lık ke sin ve be yaz gra pon kâğı dıy la kap la yın. Son ra ağız ve göz yapa rak zeb ra nın yü zü nü göv de ye ya pış tı rın.
Seç ti ği niz ip le kuy ru ğu yap ma yı unut ma yın.
Malzemeler• 6 tane yuvarlak karton (tuvalet kâğıdı vb.)• 1 tane yumurta kutusu• 56 tane beyaz kâğıt• kalem, makas, yapıştırıcı cetvel, beyaz veya siyah ip• pastel boya, maket bıçağı
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 190
Mumluk Yapalım
EL BECERİSİ
Kız ço cu ğu nun göv de si ni be yaz fon kar to nu na çi zin ve kesin. Kul la na ca ğı nız bar da ğın geniş li ği ka dar bir ka re ke sin ve gövde ye ya pış tı rın. Ya pış tır dı ğı nız bu ka re yi yak la şık 1 san ti met re kı vı rın. Kız ço cu ğu na el işi kâğıt la rıy la el bise ya pın ve ya pış tı rın.
1 .
2. Yün ip le saç la rı nı ya pın ve kız çocu ğu nun ka fa sı na ya pış tı rın. Si yah kar ton la sa çı na kur de le ya pın. Bon cuk lar la göz le ri ni ve fon karto nuy la ağ zı nı da ya pın. Ku maş par ça sıy la el bi se nin ete ği ni tamam la yın. Seç ti ğiniz bar da ğı ka re
Malzemeler• beyaz, siyah ve turuncu fon kartonu• ip, bardak, makas• küçük mum• yapıştırıcı• çeşitli boncuklar• el işi kâğıdı, kumaş
Pratik BilgiDamlayan mumların bıraktığı lekeleri temizlemek için boya inceltici kulla-
nın. İncelticiyi leke üzerine dökün ve 5 dakika bekleyin. Nemli bir bez alın ve incelticiyi silin.
olan ye re yer leş ti rin ve bez ete ği giy di rin. Bar da ğın içi ne mu mu nu zu ko yun. El işi kâğıt la rıy la, ço cuk lar dan mum luk lar da yapa bi lir si niz.
191TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM
1 . Fon kartonundan kulaklarını ve saçlarını yapın. Baş kısmına bunları yapıştırın.
2 .Seç ti ği niz ku ma şı el bi se şek lin de ke sin. El bi se yi tah ta ka şı ğa giy di rin ve kenar la rı nı ya pış tı rın. El bi se nin ge niş li ği ni eli ni zin gi rece ği şe kil de ayar la ma yı unut ma yın.
3.Ka şı ğın baş bö lü mü ne bo ya ka lem le ri ile göz ler, ağız ve bu run ya pın. Kuk la nız in san ve ya hay van ola bi lir. Düğ me le ri, el bi se nin ön ta ra fı na ya pış tı rın. Fark lı farklı kuk la lar ya pa rak ar ka daş la rı nız la kuk la ti yat ro su ha zır la ya bi lir si niz.
Kukla; tahtadan, alçıdan ya da bezden yapılmış elle, iple ya da sopayla oynatılan küçük bebekler-dir. Bu bebeklerle yapılan gösteriye de kukla oyu-nu adı verilir.
Malzemeler• tahta kaşık• siyah, lacivert fon kartonu• kumaş• çeşitli düğmeler• keçeli kalem• makas• yapıştırıcı• boya kalemleri
Kaşık Kukla Yapalım
EL BECERİSİ
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 194
O Kimi Arıyor?
ÇİZİKTİR
Civciv kimi arıyor olabilir? Resimdeki boşluğa çizin.
195TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM
Biz de Soyut Resim Yapalım
ÇİZİKTİR
Malzemeler• be yaz re sim kâğı dı• ku ru bo ya• kur şun ka lem
Piet Mondrian 20. yüzyıl Fransız sanatçısıdır. Çalışmalarında doğayı geometrik şekillerle tuvaline dökmüştür.
Şimdi siz de Mondrian gibi geometrik şekillerle bir renk dengesi oluşturun. Ko-lay gelsin.
1. Cet vel kul lan ma dan ba sit bir dik dört gen çi zin.
2. Çiz di ği niz dik dörtge ni kaba ca re simde de gö rül düğü gi bi bö lün. Her çiz gi nin üze rin den de fa lar ca ge çin.
3. Seç ti ği niz bo ya lar la kutu la rı re sim de gö rüldü ğü gi bi bo ya yın.
4. İş te bit ti! Bu ra da ki ama cı mız, bir kom po zis yon da renk ler ile le ke ağır lı ğı nı ve den ge sini oluş tur mak.
199TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM
Üçgen Bisküvi Pastası
YEMEK YAPALIM
2.Bir bardak sütü derin bir tabağa al. Meyveleri daire şeklinde doğra. Alüminyum folyodan 60 cm uzunluğunda parça kes. Bisküvileri süte bandırarak folyonun üzerine enine 3, boyuna da 6’ şar tane gelecek şekilde diz.
3.Bu ka tın üs tü ne re çel sür. İkin ci kat bis kü vi le ri diz, üze ri ne de pu ding sür, doğ ran mış muz ve çi lek le ri sı ra la.
4.Son ola rak da fol yo yu re sim de gö rüldü ğü gi bi ke nar lar dan or ta ya doğ ru kat la. Pas ta yı üç gen gi bi şe kil len dir. Fol yoy la sar. Buz do la bın da 12 sa at bek let. Di lim le ve so ğuk ser vis yap.
1 .Ön ce pu din gi pa ke tin üze rin de ki ta ri fe göre 1 bar dak da ha az süt ko ya rak ha zır la.
Malzemeler• 2 paket pötibör bisküvi• 1 paket muzlu puding• 1 litre süt• reçel• 12 adet muz• 1015 adet çilek
AFİYET OLSUN!
İşte nefis pastan hazır.
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 200
Tavuklu Krotonlu Salata
YEMEK YAPALIM
2.Domatesleri küp şeklinde doğra. Ha-vucu rendele. Tavuk etini küçük par-çalara böl. Limonu sık.
3.Sı ra sıy la sa la ta ta ba ğı na ma rul, sala ta lık, do ma tes, ha vuç, bi ber, tavuk eti ve kro ton koy.
4 .Son olarak da limon suyunu ve zeytinyağını ilave et.
1 .Marulu ince ince kıy. Salata-lıkları soyduktan sonra yarım ay şeklinde doğra.Malzemeler
• 1 kâse kroton (kızarmış ekmek parçacıkları)
• haşlanmış yarım tavuk göğsü• 1 marul, 2 domates• 2 salatalık• 1 havuç, 23 biber• 23 çorba kaşığı zeytin yağı• 1 limon
AFİYET OLSUN!
İşte nefis salatanız hazır.
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 204
İNGİLİZCE - Sözcükler
Words Look at the pictures and put into the correct forms of the words.
Resme bakın ve doğru sözcüğü yazın.
bmauanecl __ __ __ __ __ __ __ __ __ 1.
onolabl __ __ __ __ __ __ __
nwaog __ __ __ __ __5.
geagar __ __ __ __ __ __
shramurgbe __ __ __ __ __ __ __ __ __ __3.
2.
6.
4.
oroaangk __ __ __ __ __ __ __ __
__ table __ elephant __ apple __ bus
__ umbrella __ house __ egg __ car
Fill in the blanks with “a” or “an”. Boşlukları “a” veya “an” ile doldurun.
205TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM
İNGİLİZCE - Arkadaşlarımız
Friends
my / and / I / fine / your / are / am / you /
Make sentences. Doğru cümle kurun.1._______________________________________________________________
2._______________________________________________________________
Good night! Good evening! Good morning!
Hello! _____ name is Sam. What is _____ name?
_____ am Robert.
How _____ you, Robert?
I _____ fine, thank you.
_____ thanks, _____ _____?
afternoon Elizabeth Good am I ! .
today How you are ?
Complete the dialogues with the correct words from the box. Diyalogları kutudaki doğru sözcüklerle doldurun.
Match the sentences with the pictures. Resimleri cümlelerle eşleştirin.
1 2 3 4
Good afternoon!
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 206
Look at the pictures and circle the right one. Resimlere bakın ve doğru seçeneği işaretleyin.
Put in order and write the letters. Cümleleri sıraya koyun ve harfleri yazın.
a. Open the door.b. Close the door.
a. Open the door.b. Shut the door.
2.
5.
1.
4.
a. Stand up.b. Sit down.
3.
6.
a. Sit down.b. Stand up.
a. Close your book.b. Write your name.
a. Clean the board, please.b. Point to the board.
1. _______2. _______3. _______4. _______
a. Jane : Of course.b. Sam : Jane, close the window, please!c. Sam : Excuse me! What’s your name?d. Jane : I am Jane.
İNGİLİZCE - Sınıfımız
In The Classroom
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 214
1. Düşümde gene balık tutuyordum.Gök masmavi, deniz kâğıt gibibembeyazdı. Uçsuz bucaksız birsessizliğin içindeydim. Tek canlıyoktu ortalıkta. Birden güneş ye-rindenoynadıvedenizedüştü.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Düşte görülen yer, kimseninolmadığısessizbiryerdir.
B) Yazar, önceden de rüyasındabalıktuttuğunugörmüştür.
C) Sözüedilenyerdegüneş,yavaşyavaşbatmıştır.
2. Aşağıdakilerden hangisinde bir-den fazla sözcük hecelerine yanlış ayrılmıştır?
A) Yol-da yü-rür-ken ne-re-dey-sedü-şü-yor-dum.
B) An-ne-si-nigör-ün-cekoş-ma-yabaş-la-dı.
C) Top oyn-a-ma-ya gi-der-keno-nugör-dü-m.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin sonuna ünlem (!) işareti getiril-melidir?
A) Tüh,yinealmayıunuttum()B) Niçinbizimlegelmiyorsun()C) Kitaplığıntozunualdım()
4. Aşağıdakilerden hangisi “otur-mak” sözcüğünün karşıt anlam-lısıdır?
A)DurmakB)OturmamakC)Kalkmak
5. “Tren” ile “ray” arasındaki anlam ilişkisi aşağıdakilerden hangi-sinde vardır?
A) Gemi-denizB) Kar-kışC) Çivi-çekiç
6. 30’dan başlayıp geriye doğru üçerli ritmik sayıldığında aşağı-daki sayılardan hangisi söylen-mez?
A) 11 B)18 C)27
7. Aşağıdaki sayılardan hangisinin birlik değeri farklıdır?
A) 33 B)34 C)43
8. 12 şeker, kaç kişiye eşit sayıda paylaştırılamaz?
A) 4 B)6 C)7
TEKRAR TESTİ - 1
215TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM
9. 11-14-17-20-23-26-?
Yukarıdakisayılararasındabirkuralvardır.
Buna göre “?” yerine hangisi ya-zılmalıdır?
A) 29 B)30 C)31
10. Sağlıkla ilgili acil bir durum ol-duğunda aşağıdaki numaralar-dan hangisi aranmalıdır?
A)110B)155C)112
11. Aşağıdakilerden hangisinde gü-venlikle ilgili bir tehlike söz ko-nusudur?
A) Serapdersçalışırkenhemodahemmasalambasıyanıyor.
B) Müge’nin kardeşi sehpanınyanındakiprizleoynuyor.
C) Akın’ın tüm giysileri etrafasaçılmış,odadağınıkduruyor.
12. 1.İstekveihtiyaçlarımızıaile bütçemizuygunsaaynıanda karşılayabiliriz.
2. Önce isteklerimizi sonra ihtiyaç-larımızıalmalıyız.
3.Önce ihtiyaçlarımızı sonra is-teklerimizialmalıyız.
Verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A)1ve2B)1ve3C)2ve3
13. FARMANIMALS
COW DONKEY SHEEP ?
Kavram haritasındaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getiril-melidir?
A)GoatB)SnakeC)Giraffe
14. five nineseven? ?
Soru işaretli yerlere aşağıdaki- lerden hangisi getirilmelidir?
A)four-eightB)ten-oneC)six-eight
TEKRAR TESTİ - 1
4. SINIF TATİL KİTABI TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM 216
TEKRAR TESTİ - 2
1. Kış iyice bastırmıştı. Havalar çoksoğukgidiyordu.Dizboyukarvardı.Fatoş, pencere önünde oturmuş,gelip geçenlere bakıyordu. İnsan-larkalınpaltolargiymişler,başlık-lartakmışlardı.
Parçaya göre insanların kalın palto giymelerinin ve başlık tak-malarının nedeni aşağıdakiler-den hangisi değildir?
A) KışınşiddetiniartırmasıB) SürekliyağmuryağmasıC) Havasıcaklığınındüşükolması
2. Aşağıdakilerden hangisi hecele-rine doğru ayrılmıştır?
A) Ha-va-da-ki kuş-lar ne gü-zelgö-rü-nü-yor.
B) Ha-va-da-ki kuş-lar ne gü-zelgör-ün-ü-yor.
C) Ha-va-dak-i kuş-lar ne gü-zelgö-rü-nü-yor.
3. Atatürk, Ankara’daki Orman Çiftli-ği’negitmişti ( )Oradayapılança-lışmaları incelemiş ( ) gün boyuyorulmuştu( )
Bu parçadaki boşluklara sıra-sıyla aşağıdaki noktalama işa-retlerinden hangisi getirilmeli-dir?
A)(.)(.)(,)B)(,)(.)(.)C)(.)(,)(.)
4. Şuandakarnımçokaç.
Bu cümledeki “aç” sözcüğünün karşıt anlamlısı, aşağıdakiler-den hangisidir?
A)KapatB)Tok C)Arala
5. “Bu çalışmalarda sana çok ihtiyaç duyacağız.”
Bu cümlede altı çizili sözcüğün yerine aşağıdakilerden hangisi getirilirse cümlenin anlamı de-ğişmez?A)GereksinimB)Lazım
C)İstek
6. İki basamaklı bir doğal sayının onlar basamağına 4 eklenip birler basamağından 2 çıkarılırsa sayı-nın değeri nasıl değişir?
A)42artar.B)40azalır. C)38artar.
7. 2-Csınıfındakikızlarınsayısınınya-rısı,erkeklerinsayısından2eksik-tir.
Sınıfta 12 kız öğrenci olduğuna göre toplam kaç öğrenci vardır?
A) 16 B)20 C)24
8. Tanesi 3 TL olan kalemlerden 6 tane alan biri 20 TL para verdi-ğinde kaç lira para üstü alır?
A) 2 B)3 C)4
217TUDEM 2. SINIF TATİL KİTABIM
TEKRAR TESTİ - 2
9. •Cetvel •Mezura •Terazi •Kantar •Baskül •Tartı Yukarıda verilenlerden kaç ta-
nesi uzunluk ölçmek için kullanı-lır?A) 2 B)3 C)4
10. • Arkadaşımınüzülmesinene- denolduğumda....1....• Arkadaşım yiyecek ikram etti-
ğinde....2....• Arkadaşımsınavdayüksekpuan
aldığındaonu....3.... Verilen cümlelerde numaralan-
dırılmış boşluklara aşağıdaki-lerden hangileri getirilmelidir? 1 2 3 A) tebrik özür teşekkür ederim dilerim ederimB) teşekkür tebrik özür ederim ederim ederimC) özür teşekkür tebrik dilerim ederim ederim
11.
marketpark müze
sinemapolisokul
K
Haritayagöreokul,sinemanınbatı-sındadır.
Müzedeki Mert’e göre park ve market hangi yöndedir? Park MarketA) Doğu BatıB) Batı DoğuC) Kuzey Batı
12. •Avukat •Hemşire •Doktor •Noter •Polis •Dişçi Yukarıdaki mesleklerden kaç ta-
nesi insanların sağlığı ile ilgili çalışır?
A) 2 B)3 C)4
13.
can
A lion
roar
Verilen sözcüklerle kurulan aşa-ğıdaki cümlelerden hangisi doğ-rudur?
A)Alionroarcan.B)Roarcanalion.C)Alioncanroar.
14.
Do you like________? Yes, I do.
Resme göre diyalogdaki boşluğa getirilecek sözcük aşağıdakiler-den hangisidir?
A)apricotB)carrotsC)watermelon