38281-Uticanje - Motivacija i Vodjenje-2009!05!13

8/8/2019 38281-Uticanje - Motivacija i Vodjenje-2009!05!13

1/45


2/45


3/45


4/45


5/45

Motivacija

Osnovni proces motivacije bazira se natri osnovna elementa:

PotrebaPokretNagrada

Nezadovoljenapotreba

Tenzija Akcija Zadovoljenapotreba


6/45

Teorije motivacije

Maslowljeva hijerarhija potreba Teorija X i Y Teorija dva faktora Teorija postavljanja ciljeva Teorija pravednosti/jednakosti Teorija oekivanja


7/45

Maslowljeva hijerarhijapotreba


8/45


Fizioloke potrebe su potrebe za hranom, vodom,vazduhom, odjeom i stanovanjem.Potreba za sigurnou su potrebe za fizikom ipsiholokom sigurnou, za zatitom od spoljneopasnosti. Stalnost zaposlenja, zdravstvena zatita,

penziono osiguranje, zatita integriteta i slino.Potrebe za pripadanjem su potrebe za pripadanjemorganizaciji, drutvu, naciji i religiji, ljubavi i prijateljstvukoje se dobijaju u drutvu.Potreba za potovanjem su potrebe za potovanjem odstrane drugih i za samopotovanjem to proizlazi jedno izdrugog. Ostale potrebe ove vrste su potrebe zareputacijom, prestiom, statusom, moi i priznanjem.Potrebe za samopotvrivanjem su potrebe za linimrazvojem, samoostvarenjem i realizacijom punog slinogpotencijala.


9/45


Postoji hijerarhija od pet potreba ili pet nivoapotreba.Pojedinci se ne mogu pomaknuti na sljedei

vii nivo dok sve potrebe na trenutnomniem nivou nisu zadovoljene.Kako se pojedina potreba zadovolji, sljedeapotreba postaje dominantnom potrebom.Pomak preko nivoa potreba mogu je jedinoprema navedenoj hijerarhiji.


10/45


Zadovoljavanje navedenih potrebaodvija se odgovarajuim redoslijedom panajjae motivacijsko djelovanje imajunezadovoljene potrebe (potrebe viegnivoa).


11/45

Teorija X i Y

Osnova ovih teorija je da su ljudinajznaajniji resurs preduzea.Dva razliita pogleda na zaposlene

Teorija X (negativna) Teorija Y (pozitivna)


12/45

Teorija X i Y

Menaderi imaju pretpostavke natemelju vlastitog posmatranja zaposlenihu organizaciji.

Pretpostavke oblikuju njihovo ponaanjeprema zaposlenima.


13/45

Teorija X i YTeorija X tvrdi da

Zaposleni ele da rade to manje mogue tako damenaderi moraju da ih kontroliuZaposleni imaju malo ambicija i ne vole odgovornostZaposleni se opiru promjenama

Teorija Y tvrdi daZaposlenima nije u prirodi da odbijaju posaoZaposleni mogu biti kreativni u reavanju problema ipostizanju ciljeva organizacijeZaposleni su spremni da prihvate i trae odgovornostZaposleni imaju potencijal za razvoj


14/45

Teorija dva faktora

Dva faktoraPotrebe nieg stepena (higijenske potrebe)Potrebe vieg stepena (pravi faktorimotivacije)


15/45

Teorija dva faktora


16/45

Teorija dva faktora

Higijenske potrebePovezane sa nezadovoljstvom

Nezadovoljstvo

Nema nezadovoljstva

Faktori motivacijePovezani sa zadovoljstvom i motivacijom

Nema motivacijeVisoka motivacija


17/45

Teorija dva faktora

HIGIJENSKEPOTREBEPlataUslovi radaPolitike i procedure u organizacijiSigurnost poslaOdnos sa rukovodiocemOdnos sa kolegama


18/45

Teorija dva faktora

MOTIVACIONIFAKTORIPostignue

PriznanjeRazvojOdgovornostNapredovanje


19/45

Teorija postavljanja ciljevaProces odreivanja ciljeva je jedna od najvanijihmotivacionih silaOsnovna ideja teorije je da ljudi porede svojetrenutne sposobnosti da neto urade sasposobnostima potrebnim za uspeno ostvarenjeciljaCiljevi kao motivator bi trebali da:

Budu jasno odreeni

Teki, ali prihvatljiviDa poslue kao osnova za pruanje povratne informacijeo stepenu postignua


20/45

Teorijapravednosti/jednakosti

Ova teorija kae da su ljudi motivisani krozuporeivanje sa drugim ljudima sa kojima rade.Osnovni elementi:

Osoba koja se uporeujeOsoba sa kojom se uporeujemo (referentna osoba)Vlastiti inputVlastiti outputInput referentne osobe

Output referentne osobe


21/45


Kao rezultat poreenja vlastitih inputa ioutputa sa inputima i outputimareferentne osobe moemo da dobijemo:

JednakostNejednakost zbog preplaenostiNejednakost zbog potplaenosti


22/45


23/45


Kad su zaposleni preplaeni ili potplaeni onimogu da:

Promjene svoje inpute

Promjene svoje outputePromjene percepciju vlastitih inputa i outputaPromjene percepciju inputa i outputa referentneosobe

Promjene referentnu osobu sa kojom se poredePromjene posao ili organizaciju


24/45


Nezadovoljstvo Promjena inputa ilioutputa

Promjenapercepcije

Preplaenost Poveati vlastiti input ilismanjiti vlastiti output

Ubjediti sami sebe daste zasluili output ilirezultat koji ste dobili

Potplaenost Smanjiti vlastiti input ilipoveati vlastiti output

Ubjediti sami sebe dasu inputi referentne

osobe stvarno vei odvlastitih inputa


25/45

Teorija oekivanja

Ova teorija se bavi motivacijom u ukupnojradnoj srediniOsnovni elementi ove teorije su tri vrstevjerovanja:

Oekivanje uloeni trud e donijetirezultateInstrumentalnost rad e biti nagraenValentnost nagrada se percipira kaovrijedna

Oekivan je

Instrumentalnost

Valentnost


26/45

Motivacioni faktori


27/45

VOENJE(LIDERSTVO)


28/45

Lider i liderstvo

Lider je linost koja utie na druge i kojaposeduje menaderski autoritet.

Liderstvo je proces uticanja na lanovegrupe kako bi se postigao odreeni cilj.

R lik i d i


29/45

Razlike izmeu menadera ilidera

MenaderPostavljen je na menadersku pozicijuMoe da utie na ljude samo putem

formalnog autoritetaNe mora neophodno da posjeduje liderskevjetine i kompetencijeMenader (rukovodilac) upravlja umom

R lik i d i


30/45


LiderIzborio se za lidersku poziciju u okvirugrupe

Moe da utie na ljude i na druge naineosim menaderskog autoritetaPosjeduje liderske vjetine i sposobonostiLider (voa) upravlja duom

R lik i d i


31/45


Menadment se temelji na moi pozicije.

Liderstvo (vodstvo) se temelji na moiutjecaja.

R lik i d i


32/45

Razlike izmeu menadera ilideraLIDER

VizionarStrastanKreativan

FleksibilanInspirativanInovativanHrabarMatovit

EksperimentatvanInicijator promenaMo linosti

MENADERRacionalanSavetodavacIstrajan

Reava probleme TvrdoglavAnalitianKonstruktivanOprezan

AutoritativanStabilanMo pozicije


33/45

Koncepti i pristupi voenju

Koncept osobinaFunkcionalni ili grupni konceptKoncept ponaanjaSituacioni koncept


34/45

Teorije liderstva

Teorija karakternih osobina linostiBihejvioristika teorija liderstvaSituaciona teorija liderstvaNovi koncepti liderstva

T ij k kt ih bi


35/45

Teorija karakternih osobinalinosti

Panja je posveena poreenju karakternihosobina linosti osoba koje su postali lideri sakarakternim osobinama linosti koje nisu postalilideriPoreenje kakakternih osobina linosti uspenihlidera sa karakternim osobinama linostineuspenih lideraPrednost ove teorije je omoguavanjesagledavanja osnovnih karakteristika lideraMana ove teorije nemogunost preciznogpredvianja i ne uzimanje u obzir spleta okolnosti

T ij k kt ih bi


36/45

Teorija karakternih osobinalinosti

Osobine i karakteristike:Fizike osobineOsobine inteligencije i sposobnosti

Moralne osobineOsobine vezane za posao-zadatakSocijalne osobine

Bih j i i tik t ij


37/45

Bihejvioristika teorijaliderstva Tri tipa lidera:

Autokratski ili autoritarniDemokratski ili participativni

Laissez-fair lider


38/45

Koordinatna mrea

987

6543

21

1 2 3 4 5 6 7 8 9

BRIGA ZAPROIZVODNJU

(Mala) (Velika)

(Velika)

(Mala)

5.5.Menadment na pola

puta

9.1. Autoritet-pokoravanjemenadment

1.1.Osiromaenimenadment

9.9. Timskimenadment1.9.Menadment

lokalnog kluba

U i it t Miig i Oh j


39/45

Univerzitet Miigen i Ohajo mo liderstva

Visoko

VisokoNisko

Inicijacija strukture

Brig

a(uvaavanje)

Niska briga(orijentisana prema

radnicimai

Niska struktura(orijentisana prema

zadacima

Visoka briga(orijentisana prema

radnicimai

Niska struktura(orijentisana prema

zadacima

Visoka briga(orijentisana prema

radnicimai

Visoka struktura(orijentisana prema

zadacima

Niska briga(orijentisana prema

radnicimai

Visoka struktura(orijentisana prema

zadacima

Lik t i t 4


40/45

Likertov sistem 4liderstva

Stilovivostva

Promenljive

Sistem 1

EkstremnoAutokratski

Sistem 2

DobroudnoAutokratski

Sistem 3

Konsultativni

Sistem 4

Participativni

Kolikopoverenje sepoklanja

zaposlenima?

Nimalo Veoma malo Znatno Potpuno

Koliko slobodeimaju

podreeni dapriaju o poslu?

Nimalo Ne mnogo Prilino Potpuno

Da li se idejepodreenih

trae isporovode?

Retko Ponekad Obino Uvek

Kontin m ponaanja


41/45

Kontinuum ponaanja,odnosno stilova liderstva

Boss-u usredsreenoliderstvi

Podinjenomusredsreeno liderstvo

Vrenje

menaderske vlasti

Ukljuivanjepodreenihu procesdonoenjaodluka

Menader

donosi iobljavljujeodluke

Menader

ostavljaradnicima dafunkcioniu u

okvirimaogranienja

koje jedefinisao

predpostavljeni rukovodilac

Menader

utvrujelimite, a odgrupe traida donese

odluku

Menader

iznosiproblem,dobija

prijedloge,donosiodluke

Menader

prezentujeprovizorno

Menader

predstavlja ideje ioekujepitanja

Menade

r,,prodaje odluke


42/45

Fidlerova teorija

Postoje tri varijable koje odreujupovoljnost situacije i koje djeluju naulogu i uticaj lidera

Odnosi lidera i lanovaStrukturisan zadatakSnaga pozicije


43/45

Fidlerova teorija

Odnos lider-lanovi

Struktura zadatka

Mo pozicije

Dobar

Visoka

Jaka

Dobar

Niska

Slaba

Dobar

Visoka

Slaba

Dobar

Niska

Jaka

Dobar

Niska

Slaba

Lo

Visoka

Jaka

Lo

Visoka

Slaba

Lo

Niska

Jaka

I II III IV V VI VII VIIII

Pogodnost situacije Visok stepen pogodnosti Ume reni stepen pogodnosti Visok stepennepogodnosti

Orijentacija na zadatku Orijentacija na odnose Orijentacijana zadatku

ODGOVARAJUI OBLICI ODNOSA: PONAANJE-SITUACIJA


44/45

Pat-Goul teorija (put-cilj)

Prema ovoj teoriji menaderi u vrenjuliderske funkcije mogu da biraju izmeu4 liderska stila

DirektnoPotpomaueParticipativnaDostignua


45/45

Pat-Goul teorija (put-cilj)=+Ponaanje voe Kontingentni faktori Stavovi i ponaanje podreenih

Ponaanje /stilvoe

1. DIREKTNO

3. ORJENTISANOKA DOSTIGNUIMA

2. PODRAVAJUE

4. PARTICIPATIVNO

1. KARAKTERISTIKEPODREENIH

2. FAFTORIOKRUENJA

-autoritatizam-kontrola-sposobnosti

-zadatak-sistem formalnogautoriteta-primarna radnagrupa

Rezultati:1. Zadovoljstvoposlom posao

-vee nagrade

2. Prihvatanjevoe(zadovoljstvo

voom) voa vee nagrade

3. Motivacionoponaanje napor vee performanse vee nagrade

kojeutiu

na

koje

utiuna

line

percepcije

motivacione

stimulanse

prinudnenagrade

Documents

38281-Uticanje - Motivacija i Vodjenje-2009!05!13