64
ประจําปงบ 2562 กลุมงานเภสัชกรรมและคุมครองผูบริโภค โรงพยาบาลสากเหล็ก คูมือการใชยาโรคเรื้อรังในโรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบล คปสอ.สากเหล็ก (เบาหวาน ความดันโลหิต ไขมันโลหิตสูง ไตวายเรื้อรัง ฯลฯ)

คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

ประจาปงบ 2562

กลมงานเภสชกรรมและคมครองผบรโภค

โรงพยาบาลสากเหลก

คมอการใชยาโรคเรอรงในโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบล

คปสอ.สากเหลก

(เบาหวาน ความดนโลหต ไขมนโลหตสง ไตวายเรอรง ฯลฯ)

Page 2: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

สำรบญ

CHAPTER 1: ยำทใชในระบบหวใจและหลอดเลอด (CARDIOVASCULAR SYSTEM) A. ยากระตนหวใจ (Positive inotropic drugs)

Digoxin…………………………………………………………………………………………………………………...1

B. ยาขบปสสาวะ (Diuretics) Furosemide…………………………………………………………………………..…………….………………...3 Hydrochlorothiazide (HCTZ) ………………………………..……………………………………………...5 Spironolactone……………………………………………………………………………..……….……………...7 Amiloride HCl + HCTZ………………………………………………………………..………………………...9

C. ยาตานภาวะหวใจเตนผดจงหวะ (Anti-arrhythmic drugs) Verapamil……………………………………………………………………………………………………….…...11

D. ยากลมปดกนตวรบเบตา-อะดรเนอรจก (Beta-adrenoceptor blocking drugs) Atenolol……………………………………………………………………………………………………….……...13 Propranolol………………………………………………………………………………………………………....15

E. ยาทมผลตอระบบเรนน-แองจโอเทนซน-อลโดสเตอโรน (Drugs affecting the RAAS) Hydralazine…………………………………………………………………………………………………….…...17 Methyldopa………………………………………………………………………………………………………...19 Enalapril……………………………………………………………………………………………………………...21 Captopril……………………………...…...…..………………………………………………………….………...23

F. ยาขยายหลอดเลอด (Nitrates, CCBs and Other vasodilators) Isosorbide dinitrate…………………………………………………………….……………………………....25 Amlodipine…………………………………………………………………………………………………..……...28 Nifedipine……………………………………..….…………………..…….…………………………….………...30

G. ยาตานการจบกลมเกลดเลอด (Antiplatelet drugs) Aspirin………………………………………………………….……………………………………………………....32 Clopidogrel……………………………………………………………………………………………………..…...34

H. ยาลดไขมนในเลอด (Lipid-regulating drugs) Gemfibrozil……………………………………………………………………………………………………..…...36 Simvastatin…………………………………………………………………………………………………….…...38

Page 3: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

CHAPTER 2: ยำทใชในระบบตอมไรทอ (ENDROCRINE SYSTEM) I. ยารกษาโรคเบาหวาน (Drugs used in diabetes)

Insulin Regular (RI) ……………………………………………………….…………………………….……...40 Insulin NPH……………………………………………………………………………………………………..…...42 Insulin MIXTARD…………………………………………………………………………………………..……...44 Insulin Detemir…………………………………………………………………………………………….……...46 Glibenclamide…………………………………………………………………………………………..………...48 Glipizide………………………………………………………………………………………………………….…...50 Metformin……………………………………………………………………………………………………….…...52

CHAPTER 3: ยำกลมอนๆ (OTHERS) J. ยาทใชในโรคไตวายเรอรง (Drugs used in Chronic Renal Failure)

Folic acid………………………………………………………………………………………………………….....54 F B C………………………………………………………………………………………………………………….....56 Sodamint………………………………………………………………………………………………………..…...58 Calcium carbonate………………………………………………………………………………………..…...60

Page 4: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

คมอการใชยาโรคเร�อรงใน รพ.สต. คปสอ.สากเหลกปงบประมาณ 2562 1 | P a g e

CHAPTER 1: ยำทใชในระบบหวใจและหลอดเลอด (CARDIOVASCULAR SYSTEM)

A. ยำกระตนหวใจ (Positive inotropic drugs)

Digoxin ชอสำมญ: Digoxin

รปแบบ/ควำมแรง: Digoxin tablets (0.25 mg/tablet) Digoxin elixirs (50 mcg/mL in 60 mL)

ขอบงใช: ยานใชเพอรกษาภาวะหวใจวาย หรอหวใจเตนผดปกต หรอชวยบรรเทาอาการตางๆของภาวะหวใจวาย เชน อาการบวมของขาและเทา อาการหายใจล าบาก และอาการเหนอยหรอออนเพลย

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาเมด ใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 1 ครง หรอใหใชยาน

ตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• รบประทานยานตอนทองวาง โดยรบประทานกอนอาหารอยางนอย 1 ชวโมง หรอหลงอาหารอยางนอย 2 ชวโมง ควรรบประทานยาใหตรงเวลาทกครง

• หามหยดใชยาดวยตวเองโดยไมปรกษาแพทยผรกษากอน• ควรใชยาชอการคาเดยวกนเสมอ เนองจากยาแตละชอการคามปรมาณตวยาส าคญแตกตางกน

ท าใหขนาดยาทไดรบมความแตกตางกนได • ไมควรซอยาลดกรด ยาบรรเทาอาการเจบปวด ยาแกแพ ยาบรรเทาอาการไอหรอหวด มา

รบประทานโดยไมปรกษาแพทยผรกษากอน • หลกเลยงการดมเครองดมทมแอลกอฮอลในระหวางทรบประทานยานอย

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • มประวตแพยา digoxin, digitoxin หรอแพยาอนๆ• ยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพรททานใชอยใน

ขณะนหรอก าลงจะใช โดยเฉพาะอยางยง ยาลดกรด ยาฆาเชอ (antibiotics) ยาขบปสสาวะ • มหรอเคยมโรคหรอสภาวะตางๆ ดงน การท างานของตอมไทรอยด หรอไตผดปกต เปนโรคหวใจ

เตนผดจงหวะ โรคมะเรง • มภาวะแคลเซยม โปแตสเซยม หรอ แมกนเซยมในเลอด สงกวาปกต• ตงครรภ วางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร• หากตองเขารบการผาตด ท าฟน ตองแจงใหแพทยหรอทนตแพทยทราบกอนท าการรกษา

Page 5: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

2 | P a g e

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตถาเปนเวลาทใกลกบมอตอไป

ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน กระวนกระวาย

กระสบกระสาย มองเหนสผดปกตโดยมองเหนสเหลองมากขน ตาพรามว ตาสแสงไมได มองเหนแสงวบวาบ เหนรศมรอบแสงจา มพฤตกรรม อารมณ หรอสภาพจตใจเปลยนแปลงไป เจบหนาอก ใจสน สบสน เวยนศรษะ หรองวงซม เปนลม หมดสต ปวดศรษะ ทองเสย หรอ ทองผก หวใจเตนเรว (สวนใหญพบในเดก) เบออาหาร คลนไส อาเจยน ผนคน ปวดทอง ไมสบายทอง ชาบรเวณมอ หรอเทา มอหรอเทาบวม มรอยช า หรอจดแดงผดปกตทบรเวณผวหนง เหนอย หรอออนเพลยผดปกต น าหนกเพมผดปกต หายใจล าบาก

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนใหแจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน ทองเสย เตานมมขนาดใหญขนทงในหญงและชาย

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานในภาชนะทปองกนแสงได เชน ขวดหรอซองสชา• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทรอนมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชน บรเวณทถก

แสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอยาหมดอาย

คมอการใชยาโรคเร�อรงใน รพ.สต. คปสอ.สากเหลกปงบประมาณ 2562

Page 6: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

3 | P a g e

B. ยำขบปสสำวะ (Diuretics)

Furosemide ชอสำมญ: Furosemide

รปแบบ/ควำมแรง: Furosemide tablets (40 mg/tablet) Furosemide tablets (500 mg/tablet)

ขอบงใช: ยานเปนยาขบปสสาวะใชเพอรกษาอาการบวมและคงของน า ซงเปนผลมาจากโรคหวใจหรอโรคตบ หรอใชเพอรกษาโรคความดนโลหตสง

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาเมดใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 1-2 ครง หรอใหใชยา

นตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• กรณทรบประทานยาวนละ 1 ครง ใหรบประทานยาตอนเชา แตถารบประทานวนละ 2 ครง ใหรบประทานยาตอนเชาและเทยง

• ควรรบประทานยาใหตรงเวลาทกครง• การรบประทานยานพรอมอาหารหรอนมจะชวยลดอาการไมสบายทองซงเกดจากยาได • หามหยดใชยาดวยตวเองโดยไมปรกษาแพทยผรกษากอน• ไมควรรบประทานยานกอนนอนเนองจากยามผลท าใหปสสาวะบอยขน• หลกเลยงการถกแสงแดดโดยไมจ าเปน และควรใชครมปองกนแสงแดด เนองจากยานท าให

ผวหนงไวตอแสงแดดมากขน • การรบประทานยานอาจท าใหมอาการเวยนศรษะ หรองวงซมได ดงนนไมควรขบขยานพาหนะ

หรอท างานเกยวกบเครองจกรกล และควรเปลยนทาทางอยางชาๆ • หลกเลยงการดมเครองดมทมแอลกอฮอลในระหวางทรบประทานยานอย

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • มประวตแพยา furosemide ยาซลฟา หรอแพยาอนๆ• ยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพร ททานใชอยใน

ขณะนหรอก าลงจะใช โดยเฉพาะอยางยง ยาลดความดนโลหต ยาโรคเบาหวาน แอสไพรน ยาตานอกเสบทไมใชสเตยรอยด (เชน indomethacin) ยาจตเวช (เชน lithium)

• มหรอเคยมโรคหรอสภาวะตางๆ ดงน การท างานของตบ หรอไตผดปกต เปนโรคเบาหวาน โรคเกาต

• หากตองเขารบการผาตดหรอท าฟน ตองแจงใหแพทยหรอทนตแพทยทราบกอนท าการรกษา• ตงครรภ หรอวางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร

คมอการใชยาโรคเร�อรงใน รพ.สต. คปสอ.สากเหลกปงบประมาณ 2562

Page 7: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

4 | P a g e

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตถาเปนเวลาทใกลกบมอตอไป

ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน ปสสาวะหรออจจาระเปนเลอด

ทองเสย ปากแหง มไข หนาวสน เจบคอ การไดยนลดลง หรอมเสยงกรงในห กระหายน ามากขน หวใจเตนผดปกต ปวดหลงสวนลาง หรอสขางล าตว อารมณแปรปรวน ปวดกลามเนอ กลามเนอออนแรง หรอเปนตะครว คลนไส อาเจยน ปวดทองมาก ผนคน ผวหนงลอก ชาบรเวณมอหรอเทา มเลอดออก หรอมรอยช าผดปกต เหนอย ออนเพลยผดปกต ตาหรอตวเหลอง หายใจล าบาก กลนอาหารล าบาก น าหนกลดอยางรวดเรวผดปกต

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน เวยนศรษะ ปวดศรษะ กำรเกบรกษำยำ:

• เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานในภาชนะทปองกนแสงได เชน ขวดหรอซองสชา• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทรอนมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชน บรเวณทถก

แสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอยาหมดอาย

คมอการใชยาโรคเร�อรงใน รพ.สต. คปสอ.สากเหลกปงบประมาณ 2562

Page 8: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

5 | P a g e

Hydrochlorothiazide (HCTZ) ชอสำมญ: Hydrochlorothiazide

รปแบบ/ควำมแรง: Hydrochlorothiazide tablets (50 mg/tablet)

ขอบงใช: ยานเปนยาขบปสสาวะใชเพอรกษาอาการบวมและคงของน า ซงเปนผลมาจากโรคหวใจหรอโรคไต หรอใชเพอรกษาโรคความดนโลหตสง

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาเมดใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 1-2 ครง หรอใหใช

ยานตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• รบประทานยานพรอมอาหาร และควรรบประทานยาใหตรงเวลาทกครง• กรณทรบประทานยาวนละ 1 ครง ใหรบประทานยาตอนเชา แตถารบประทานวนละ 2 ครง ให

รบประทานยาตอนเชาและเทยง • หามหยดใชยาดวยตวเองโดยไมปรกษาแพทยผรกษากอน• ไมควรรบประทานยานกอนนอนเนองจากยามผลท าใหปสสาวะบอยขน• หลกเลยงการถกแสงแดดโดยไมจ าเปน และควรใชครมปองกนแสงแดด เนองจากยานท าให

ผวหนงไวตอแสงแดดมากขน • การรบประทานยานอาจท าใหมอาการเวยนศรษะ หรองวงซมได ดงนนไมควรขบขยานพาหนะ

หรอท างานเกยวกบเครองจกรกล และควรเปลยนทาทางอยางชาๆ • หลกเลยงการดมเครองดมทมแอลกอฮอลในระหวางทรบประทานยานอย • หากใชยา cholestyramine หรอยา colestipol รวมกบการรบประทานยาน ใหรบประทานยา

cholestyramine หรอยา colestipol หลงยานอยางนอย 1 ชวโมง

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • มประวตแพยา hydrochlorothiazide ยาซลฟา หรอแพยาอนๆ• ยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพร ททานใชอยใน

ขณะนหรอก าลงจะใช โดยเฉพาะอยางยง ยาลดความดนโลหต ยาโรคเบาหวาน ยาตานอกเสบทไมใชสเตยรอยด (เชน ibuprofen, naproxen)

• ตงครรภ หรอวางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร• มหรอเคยมโรคหรอสภาวะตางๆ ดงน เปนโรคเบาหวาน โรคเกาต โรคไต หรอโรคตบ• หากตองเขารบการผาตดหรอท าฟน ตองแจงใหแพทยหรอทนตแพทยทราบกอนท าการรกษา

คมอการใชยาโรคเร�อรงใน รพ.สต. คปสอ.สากเหลกปงบประมาณ 2562

Page 9: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

6 | P a g e

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตถาเปนเวลาทใกลกบมอตอไป

ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน รอยแดง แผลพพอง หรอลอก

บรเวณผวหนง และเยอบในปาก ถายปสสาวะหรออจจาระเปนเลอด ทองเสย ปากแหง มไข หนาวสน เจบคอ กระหายน ามากขน หวใจเตนไมเปนจงหวะ ปวดหลงสวนลาง หรอสขางล าตว อารมณเปลยนแปลงไป ปวดกลามเนอ กลามเนอออนแรง หรอเปนตะครว คลนไส อาเจยน มเลอดออก หรอมรอยช าผดปกต คน ผนคน หรอแผลพพองบรเวณผวหนง ปวดทองรนแรง ชามอหรอเทา เหนอย ออนเพลยผดปกต ตวหรอตาเหลอง หายใจล าบาก กลนล าบาก

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน เวยนศรษะ ปวดศรษะ เบออาหาร

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานในภาชนะทปองกนแสงได เชน ขวดหรอซองสชา• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทรอนมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชน บรเวณทถก

แสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอยาหมดอาย

คมอการใชยาโรคเร�อรงใน รพ.สต. คปสอ.สากเหลกปงบประมาณ 2562

Page 10: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

7 | P a g e

Spironolactone ชอสำมญ: Spironolactone

รปแบบ/ควำมแรง: Spironolactone tablets (25 mg/tablet)

ขอบงใช: ยานเปนยาขบปสสาวะใชเพอรกษาอาการบวมและคงของน า ซงเปนผลมาจากโรคหวใจ โรคไต หรอโรคตบ หรอใชเพอรกษาโรคความดนโลหตสง

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาเมดใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 1-2 ครง หรอใหใช

ยานตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• ควรรบประทานยาใหตรงเวลาทกครง• การรบประทานยานพรอมอาหารหรอนมจะชวยลดอาการไมสบายทองซงเกดจากยาได • หามหยดใชยาดวยตวเองโดยไมปรกษาแพทยผรกษากอน• ไมควรรบประทานยานกอนนอนเนองจากยามผลท าใหปสสาวะบอยขน• หลกเลยงการดมเครองดมทมแอลกอฮอลในระหวางทรบประทานยานอย

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • มประวตแพยา spironolactone หรอแพยาอนๆ• ยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพร ททานใชอยใน

ขณะนหรอก าลงจะใช โดยเฉพาะอยางยง ผลตภณฑเสรมธาตโพแทสเซยม ยาขบปสสาวะ (amiloride หรอ triamterene) ยาตานอกเสบทไมใชสเตยรอยด เชน ibuprofen naproxen ฯลฯ ยาลดความดนโลหต

• มหรอเคยมโรคหรอสภาวะตางๆ ดงน การท างานของตบ หรอไตผดปกต• ตงครรภ หรอวางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร• หากตองเขารบการผาตด ท าฟน ตองแจงใหแพทยทราบกอนท าการรกษา

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตถาเปนเวลาทใกลกบมอตอไป

ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน กระวนกระวาย

กระสบกระสาย อจจาระเปนเลอด อาการคลายไขหวดใหญ ปวดหลงสวนลาง หรอสขางล าตว ปวดกลามเนอ กลามเนอออนแรง หรอเปนตะครว ปวด แสบรอน หรอชาบรเวณมอ รมฝปาก หรอเทา แขน ขา ออนแรง เคลอนไหวล าบาก หวใจเตนแรงหรอเตนไมเปนจงหวะ เจบหนาอก สบสน คลนไส

คมอการใชยาโรคเร�อรงใน รพ.สต. คปสอ.สากเหลกปงบประมาณ 2562คมอการใชยาโรคเร�อรงใน รพ.สต. คปสอ.สากเหลกปงบประมาณ 2562

Page 11: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

8 | P a g e

เหนอย ออนเพลยผดปกต มเลอดออก หรอมรอยช าผดปกต เบออาหาร ปวดบรเวณทองดานขวาสวนบน ตาหรอตวเหลอง มไข หนาวสน เจบคอ ไอ เสยงแหบ ผวหนงเปนสเทา คน ผนคน ผนลมพษ หายใจล าบาก กลนอาหารล าบาก อาเจยนเปนเลอด ปสสาวะแสบขด ปสสาวะล าบาก ปรมาณปสสาวะลดลง ตาพรามว รสกเหมอนจะเปนลม ปากแหง กระหายน ามากขน เตานมมขนาดใหญขนในชาย

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน ปวดทอง ทองเสย เสยงหาวขน เตานมมขนาดใหญขน และกดเจบทงในหญงและชาย เวยนศรษะ งวงซม ปวดศรษะ ขนหรอผม หนาขน ประจ าเดอนมาผดปกต สมรรถภาพทางเพศลดลง

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทรอนมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชน บรเวณทถก

แสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอยาหมดอาย

Page 12: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

9 | P a g e

Amiloride HCl + HCTZ ชอสำมญ: Amiloride HCl + HCTZ

รปแบบ/ควำมแรง: Amiloride HCl 5 mg + HCTZ 50 mg/tablets

ขอบงใช: • ยานใชเพอรกษาโรคความดนโลหตสงและภาวะหวใจวาย (heart failure)• ยานใชเพอรกษาและลดอาการบวมทเกดจากการคงของน าและเกลอแร • ยานอาจใชเพอรกษาโรคหรออาการอนๆ ดงนนหากมขอสงสยจงควรสอบถามแพทยหรอเภสชกร

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาเมด ใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละครง หรอใชยานตาม

วธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• รบประทานยานพรอมอาหารมอเชา และควรรบประทานยาใหตรงเวลาทกครง• ยานท าใหปสสาวะบอย จงไมควรรบประทานยานกอนนอน• ไมควรรบประทานอาหารทมรสเคมและอาหารทมปรมาณเกลอหรอโซเดยมสง• ไมควรรบประทานยานรวมกบยาเสรมแรธาตโพแทสเซยมหรออาหารทมโพแทสเซยมสง• ยานอาจท าใหเกดอาการงวงซม ดงนนจงควรหลกเลยงการขบขยานพาหนะหรอการควบคม

เครองจกร • ยานอาจท าใหเกดอาการหนามด เวยนศรษะ ดงนนจงไมควรลกขนยนหรอนงลงอยางรวดเรว• การดมแอลกอฮอลระหวางการใชยานอาจท าใหมอาการมนงงหรองวงซมมากขน

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • ประวตการแพยา amiloride, hydrochlorothiazide, ยาซลฟา หรอยาอนๆ• ยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพร ททานใชอยใน

ขณะนหรอก าลงจะใช • ความผดปกตของการท างานของตบหรอไต• โรคเบาหวาน (diabetes)• โรคเกาต (gout)• โรคทางระบบภมคมกน เชน โรค systemic lupus erythematosus (SLE)• ปสสาวะมปรมาณนอย• การผาตดและศลยกรรม ซงรวมถงการผาตดทางทนตกรรมและการท าฟน• ตงครรภ วางแผนในการตงครรภ หรอใหนมบตร

Page 13: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

10 | P a g e

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตถาเปนเวลาทใกลกบมอตอไป

ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน มอาการแพ เชน ผนคน ผน

ลมพษ บวมตามอวยวะตางๆ เชน ใบหนา รมฝปาก ลน อจจาระมสด าหรอสคลายน ามนดน หายใจหรอกลนล าบาก หวใจเตนผดจงหวะ หรอหวใจเตนเรวหรอชาอยางผดปกต หนามด เปนลม มไข เจบคอ ปวดกลามเนอ กลามเนอเปนตะครวหรอหดเกรง มอาการชาทปลายมอปลายเทา ผวหนงบางลง ลอก บวมพอง แดง ซงรวมถงเนอเยอออนภายในชองปาก ปสสาวะล าบากหรอมปรมาณเปลยนแปลงไป มเลอดออกหรอฟกช าโดยไมทราบสาเหต ออนเพลยหรอออนแรงโดยไมทราบสาเหต ปวดเกาตมากขน ตาหรอผวหนงเปลยนเปนสเหลองโดยไมทราบสาเหต

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน ปวดศรษะ ปวดทอง ไมสบายทอง อาเจยน ทองเดน ปสสาวะบอยขน มความกระหายน ามากขน ปากแหง

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานทอณหภมหองระหวาง 15-30 องศาเซลเซยส โดยเกบใหพนแสงและไมเกบยาในบรเวณ

ทเปยกหรอชน • เกบยานในภาชนะทปองกนแสงได เชน ขวดหรอซองสชา• ทงยานเมอยาหมดอาย

Page 14: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

11 | P a g e

C. ยำตำนภำวะหวใจเตนผดจงหวะ (Anti-arrhythmic drugs)

Verapamil ชอสำมญ: Verapamil

รปแบบ/ควำมแรง: Verapamil tablets (40 mg/tablet)

ขอบงใช: • ยานใชเพอควบคมการเกดอาการปวดเคนหวใจ• ยานใชเพอรกษาภาวะหวใจเสยจงหวะ (arrhythmias) และโรคความดนโลหตสง• ในบางครง อาจใชยานเพอรกษาการปวดศรษะไมเกรนและโรคกลามเนอหวใจ

(cardiomyopathy) • ยานอาจใชเพอรกษาโรคหรออาการอนๆ ดงนนหากมขอสงสยจงควรสอบถามแพทยหรอเภสชกร

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาเมดส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 3 ครง หรอใหใชยาน

ตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• รบประทานยาใหตรงเวลาทกครง• หามหยดใชยาดวยตวเองโดยไมปรกษาแพทยผรกษากอน• กลนยาทงเมด หามหก บด หรอเคยวยาน• หลกเลยงการดมเครองดมทมแอลกอฮอลในระหวางทรบประทานยานอย • การรบประทานยานอาจท าใหเกดอาการเวยนศรษะ มนงงไดเมอลกยนขนอยางรวดเรว ดงนนจง

ควรเปลยนทาทางอยางชาๆ

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • มประวตแพยา verapamil หรอแพยาอนๆ• ยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพรททานใชอยใน

ขณะนหรอก าลงจะใช โดยเฉพาะอยางยง ยาลดความดนโลหต ยาโรคหวใจ ยารกษาภาวะซมเศรา ยารกษาตอหน

• โรคหวใจและหลอดเลอด• จงหวะการเตนของหวใจผดปกต• เปนโรคตบ หรอโรคไต• ความดนต า• ตงครรภ วางแผนจะตงครรภ หรอก าลงใหนมบตร

Page 15: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

12 | P a g e

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตถาเปนเวลาทใกลกบมอตอไป

ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน มไข เวยนศรษะ หวใจเตนชา

(นอยกวา 50 ครงตอนาท) หนา ตา รมฝปาก ลน แขน ขา หรอขอเทาบวม ตวหรอตาเหลอง หายใจล าบาก กลนอาหารล าบาก หวใจเตนแรงหรอเตนไมเปนจงหวะ เจบหนาอก เจบหนาอกบอยขน และมความรนแรงมากขน รสกเหมอนจะเปนลม ผนคน

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน ทองผก ปวดศรษะ เหนอย ออนเพลยมากกวาปกต หนาแดง รอนวบวาบ คลนไส อาเจยน ปวดทอง ไมสบายทอง หรอ อาการแสบยอดอก (heartburn) สมรรถภาพทางเพศลดลง ฝนราย

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานทอณหภมหองไมเกน 30 องศาเซลเซยส โดยไมเกบยาในบรเวณทถกแสงแดดโดยตรง

และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอยาหมดอาย • เกบยานในภาชนะทปองกนแสงได เชน ขวดหรอซองสชา

Page 16: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

13 | P a g e

D. ยำกลมปดกนตวรบเบตำ-อะดรเนอรจก (Beta-adrenoceptor blocking drugs)

Atenolol ชอสำมญ: Atenolol

รปแบบ/ควำมแรง: Atenolol tablets (25 mg/tablet)

ขอบงใช: ยานใชเพอรกษาโรคความดนโลหตสง ภาวะหวใจวาย หรอใชเพอปองกนอาการเจบหนาอก

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาเมดใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 1-2 ครง หรอใหใช

ยานตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• รบประทานยานกอนหรอหลงอาหารกได แตควรรบประทานยาใหตรงเวลาทกครง• หามหยดใชยาดวยตวเองโดยไมปรกษาแพทยผรกษากอน• การรบประทานยานอาจท าใหมอาการเวยนศรษะ หรองวงซมได ดงนนไมควรขบขยานพาหนะ

หรอท างานเกยวกบเครองจกรกล และควรเปลยนทาทางอยางชาๆ • หลกเลยงการดมเครองดมทมแอลกอฮอลในระหวางทรบประทานยานอย

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • มประวตแพยา atenolol หรอแพยาอนๆ• ยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพรททานใชอยใน

ขณะนหรอก าลงจะใช • มหรอเคยมโรคหรอสภาวะตางๆ ดงน เปนโรคหด ภาวะหวใจวาย ภาวะตอมไทรอยดท างานเกน

มเนองอกทตอมหมวกไต การท างานของไต หรอหวใจผดปกต • ตงครรภ หรอวางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร• หากตองเขารบการผาตด ท าฟน ตองแจงใหแพทยทราบกอนท าการรกษา

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตหากเวลาทนกไดวาลม

รบประทานยาหางจากเวลารบประทานมอตอไปไมถง 8 ชวโมง ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน การมองเหนภาพผดปกต ชา

บรเวณมอ หรอเทา สบสน หายใจล าบาก หรอหายใจมเสยงหวด เวยนศรษะ รสกเหมอนจะเปนลม

Page 17: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

14 | P a g e

กระหายน ามากขน ปสสาวะปรมาณมากขน หวใจเตนไมเปนจงหวะ หรอหวใจเตนชากวาปกต ผนคน เหงอออกมากผดปกต มอ ขาสวนลาง เทา หรอขอเทาบวม สน อาเจยน น าหนกเพมหรอลดผดปกต

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน มภาวะซมเศรา ทองเสย เหนอย ออนเพลยผดปกต

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทรอนมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชน บรเวณทถก

แสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอยาหมดอาย • เกบยานในภาชนะทปองกนแสงได เชน ขวดหรอซองสชา

Page 18: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

15 | P a g e

Propranolol ชอสำมญ: Propranolol HCl

รปแบบ/ควำมแรง: Propranolol HCl tablets (10 mg/tablet) Propranolol HCl tablets (40 mg/tablet)

ขอบงใช: • ยานใชเพอรกษาโรคความดนโลหตสง• ยานใชควบคมการเตนของหวใจ ในกรณหวใจเตนไมเปนจงหวะ (arrhythmias)• ยานใชส าหรบปองกนอาการปวดเคนหนาอกจากภาวะหลอดเลอดหวใจตบ (angina)• แพทยอาจสงจายยานภายหลงจากการเกดหวใจวาย• ยานใชส าหรบปองกนการปวดหวแบบไมเกรน• ยานใชบรรเทาอาการกลามเนอสนอยางควบคมไมได (tremors)• ยานใชส าหรบควบคมอาการอนเนองมาจากภาวะความผดปกตจากตอมไทรอยด หรอตอมหมวก

ไต

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาเมดใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 2-4 ครง หรอใหใช

ยานตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• รบประทานยาใหตรงเวลาทกครง• หามหยดใชยาดวยตวเองโดยไมปรกษาแพทยผรกษากอน• การรบประทานยานอาจท าใหมอาการงวงซม• การรบประทานยานอาจท าใหเกดอาการเวยนศรษะ มนงงไดเมอลกยนขนอยางรวดเรว ดงนนจง

ควรเปลยนทาทางอยางชาๆ • หลกเลยงการดมเครองดมทมแอลกอฮอลในระหวางทรบประทานยานอย

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • มประวตแพยา propranolol หรอแพยาอนๆ• ยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพร ททานใชอยใน

ขณะนหรอก าลงจะใช โดยเฉพาะอยางยง ยารกษาอาการปวดศรษะขางเดยว (migraine) ยารกษาโรคหด ยาบรรเทาอาการเจบปวด

• มหรอเคยมโรคหรอสภาวะตางๆ ดงน โรคหด โรคหวใจ โรคตบ โรคเบาหวาน โรคของตอมไทรอยด

• ตงครรภ หรอวางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร

Page 19: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

16 | P a g e

• หากตองเขารบการผาตด หรอทนตกรรม ตองแจงใหแพทยทราบกอนท าการรกษา

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตหากเวลาทนกไดวาลม

รบประทานยาหางจากเวลารบประทานมอตอไปไมถง 4 ชวโมง ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน เจบหนาอก ระดบน าตาลใน

เลอดผดปกต มอ หรอเทาเยน หายใจล าบากและมเสยงดง นอนไมหลบ ฝนราย เวยนศรษะ รสกเหมอนจะเปนลม ประสาทหลอน เหนภาพหลอน กลามเนอออนแรง หรอเปนตะครว คน ผนคน ผวหนงแหงลอก หวใจเตนชา (นอยกวา 50 ครงตอนาท) หรอเตนผดจงหวะ มอ เทา ขา หรอขอเทาบวม อาเจยน เจบคอ เลอดออกผดปกต น าหนกเพมผดปกต

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน ไมสบายทอง คลนไส ทองเสย หรอ ทองผก เหนอย ออนเพลยผดปกต

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทรอนมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชน บรเวณทถก

แสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอยาหมดอาย • เกบยานในภาชนะทปองกนแสงได เชน ขวดหรอซองสชา

Page 20: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

17 | P a g e

E. ยำทมผลตอเรนน-แองจโอเทนซน-อลโดสเตอโรน (Drugs affecting the RAAS)

Hydralazine ชอสำมญ: Hydralazine HCl

รปแบบ/ควำมแรง: Hydralazine HCl tablets (25 mg/tablet)

ขอบงใช: ยานใชเพอรกษาโรคความดนโลหตสง และภาวะหวใจวาย

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาเมดใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 2-4 ครง หรอใหใช

ยานตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• รบประทานยานพรอมอาหาร และควรรบประทานยาใหตรงเวลาทกครง• ควรรบประทานอาหารทมโซเดยมต าในระหวางทรบประทานยานอย • หามหยดใชยาดวยตวเองโดยไมปรกษาแพทยผรกษากอน• การรบประทานยานอาจท าใหมอาการเวยนศรษะ หรองวงซมได ดงนนไมควรขบขยานพาหนะ

หรอท างานเกยวกบเครองจกรกล และควรเปลยนทาทางอยางชาๆ • หลกเลยงการดมเครองดมทมแอลกอฮอลในระหวางทรบประทานยานอย • ไมควรซอยาบรรเทาอาการไอหรอหวด ยาบรรเทาอาการเจบปวด หรอยาบรรเทาอาการเจบปวด

ศรษะ มารบประทานโดยไมไดปรกษาแพทยผรกษากอน

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • มประวตแพยา hydralazine, aspirin หรอแพยาอนๆ หรอสผสมอาหาร (tartrazine)• ยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพร ททานใชอยใน

ขณะนหรอก าลงจะใช โดยเฉพาะอยางยง ยาตานอกเสบทไมใชสเตยรอยด (เชน indomethacin) • มหรอเคยมโรคหรอสภาวะตางๆ ดงน การท างานของไตผดปกต เปนโรคหลอดเลอดหวใจ

โรคหวใจรหมาตก ภาวะหวใจวาย • ตงครรภ หรอวางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร• หากตองเขารบการผาตดหรอท าฟน ตองแจงใหแพทยหรอทนตแพทยทราบกอนท าการรกษา

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตถาเปนเวลาทใกลกบมอตอไป

ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

Page 21: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

18 | P a g e

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน ปวดกลามเนอ เจบหนาอก หว

ใจเตนแรงหรอเตนไมเปนจงหวะ มไข หนาวสน หรอ เจบคอ ชาบรเวณมอหรอเทา หายใจล าบาก ผนคน รอยแดง หรอแผลพพองบรเวณผวหนง ขอบวม แขง ปวดขอ น าหนกเพมเรวผดปกต ขา หรอเทาบวม ตอมน าเหลองโต เหนอย ออนเพลยผดปกต เปนลม หมดสต

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน ปวดศรษะ ทองเสย หรอทองผก อาเจยน เบออาหาร

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานในภาชนะทปองกนแสงได เชน ขวดหรอซองสชา• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทรอนมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชน บรเวณทถก

แสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอยาหมดอาย

Page 22: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

19 | P a g e

Methyldopa ชอสำมญ: Methyldopa

รปแบบ/ควำมแรง: Methyldopa tablets (250 mg/tablet)

ขอบงใช: ยานใชเพอรกษาโรคความดนโลหตสง

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาเมดใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 2-4 ครง หรอใหใช

ยานตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• ควรรบประทานยาใหตรงเวลาทกครง• หามหยดใชยาดวยตวเองโดยไมปรกษาแพทยผรกษากอน• หามรบประทานยานรวมกบผลตภณฑหรอวตามนซงมธาตเหลกเปนสวนประกอบ หาก

จ าเปนตองรบประทานรวมกนใหรบประทานหางกนอยางนอย 2 ชวโมง • หามหก แบง หรอเคยวเมดยา• การรบประทานยานอาจท าใหมอาการเวยนศรษะ หรองวงซมได ดงนนไมควรขบขยานพาหนะ

หรอท างานเกยวกบเครองจกรกล และควรเปลยนทาทางอยางชาๆ • หลกเลยงการดมเครองดมทมแอลกอฮอลในระหวางทรบประทานยานอย

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • มประวตแพยา methyldopa หรอแพยาอนๆ• ยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพร ททานใชอยใน

ขณะนหรอก าลงจะใช โดยเฉพาะอยางยง ยาลดความดนโลหต ยาจตเวช เชน haloperidol หรอ lithium

• มหรอเคยมโรคหรอสภาวะตางๆ ดงน การท างานของตบ หรอไตผดปกต เปนโรคตบอกเสบ หรอโรคตบแขง

• หากตองเขารบการผาตด ท าฟน ตองแจงใหแพทยทราบกอนท าการรกษา• ตงครรภ หรอวางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตถาเปนเวลาทใกลกบมอตอไป

ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน เจบหนาอก เจบลน หรอลนมส

เขมขน ปสสาวะมสเหลองเขมหรอสน าตาล มภาวะซมเศรา นอนไมหลบ ฝนราย มไข (โดยเฉพาะ

Page 23: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

20 | P a g e

ในชวง 3 เดอนแรกของการใชยา) หวใจเตนชา ปวดทอง ขา หรอเทาบวม เหนอย ออนเพลยผดปกต ตาหรอตวเหลอง

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน เวยนศรษะ หรองวงซม ปากแหง ทองเสย อาเจยน ปวดศรษะ ผนคน

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทรอนมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชน บรเวณทถก

แสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอยาหมดอาย

Page 24: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

21 | P a g e

Enalapril ชอสำมญ: Enalapril maleate

รปแบบ/ควำมแรง: Enalapril maleate tablets (5 mg/tablet)

ขอบงใช: ยานใชเพอรกษาโรคความดนโลหตสง และภาวะหวใจวาย

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาเมดใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 1-2 ครง หรอใหใช

ยานตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• รบประทานยานกอนหรอหลงอาหารกได แตควรรบประทานยาใหตรงเวลาทกครง• หามหยดใชยาดวยตวเองโดยไมปรกษาแพทยผรกษากอน• หลกเลยงการดมเครองดมทมแอลกอฮอลในระหวางทรบประทานยานอย • การรบประทานยานอาจท าใหมอาการเวยนศรษะ หรองวงซมได ดงนนไมควรขบขยานพาหนะ

หรอท างานเกยวกบเครองจกรกล และควรเปลยนทาทางอยางชาๆ • ไมควรซอยาบรรเทาอาการไอหรอหวด หรอยาบรรเทาอาการเจบปวด มารบประทานโดยไมได

ปรกษาแพทยผรกษากอน

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • มประวตแพยา enalapril lisinopril captopril fosinopril perindopril quinapril ramipril

benazepril moexipril trandolapril หรอแพยาอนๆ • ยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพร ททานใชอยใน

ขณะนหรอก าลงจะใช โดยเฉพาะอยางยง ยาแอสไพรนหรอยาทมแอสไพรนเปนสวนประกอบ ยาตานอกเสบทไมใชสเตยรอยด เชน indomethacin ยาขบปสสาวะ ผลตภณฑเสรมธาตโพแทสเซยม

• มหรอเคยมโรคหรอสภาวะตางๆ ดงน ภาวะภมคมกนท างานบกพรอง เชน lupus โรคหวใจหรอโรคไต

• ตงครรภ หรอวางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร• หากตองเขารบการผาตด หรอการท าทนตกรรมใดๆ ตองแจงใหแพทยทราบกอนท าการรกษา

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตถาเปนเวลาทใกลกบมอตอไป

ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน หนา ล าคอ ตา รมฝปาก ลน

ขา มอ หรอขอเทาบวม หายใจล าบาก กลนอาหารล าบาก คน ผนคน ผนลมพษ เจบหนาอก รอยแดง

Page 25: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

22 | P a g e

แผลพพอง หรอลอก บรเวณผวหนง และเยอบในปาก มเลอดออก หรอมรอยช าผดปกต ปรมาณปสสาวะลดลง รสกเหมอนจะเปนลม มไข เจบคอ หนาวสน ชานวมอ นวเทา เสยงแหบ ตาหรอตวเหลอง

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน ไอ เหนอย ออนเพลยผดปกต

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทรอนมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชน บรเวณทถก

แสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอยาหมดอาย

Page 26: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

23 | P a g e

Captopril ชอสำมญ: Captopril

รปแบบ/ควำมแรง: Captopril tablets (25 mg/tablet)

ขอบงใช: ยานใชเพอรกษาโรคความดนโลหตสง และภาวะหวใจวาย

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาเมดใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 2-3 ครง หรอใหใช

ยานตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• รบประทานยานตอนทองวาง โดยรบประทานกอนอาหาร อยางนอย1 ชวโมง หรอหลงอาหารอยางนอย 2 ชวโมง รบประทานยาใหตรงเวลาทกครง

• หามหยดใชยาดวยตวเองโดยไมปรกษาแพทยผรกษากอน• หลกเลยงการดมเครองดมแอลกอฮอลรวมกบการรบประทานยาน • การรบประทานยานอาจท าใหมอาการเวยนศรษะ หรองวงซมได ดงนนไมควรขบขยานพาหนะ

หรอท างานเกยวกบเครองจกรกล และควรเปลยนทาทางอยางชาๆ • หามรบประทานยานรวมกบยาลดกรด หากจ าเปนตองรบประทานรวมกน ใหรบประทานยาลด

กรดหลงจากรบประทานยานแลวอยางนอย 2 ชวโมง หรออยางนอย 4 ชวโมงกอนจะรบประทานยาน • ไมควรซอยาบรรเทาอาการไอหรอหวด หรอยาบรรเทาอาการเจบปวด มารบประทานโดยไมได

ปรกษาแพทยผรกษากอน

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • มประวตแพยา captopril หรอแพยาอนๆ• ยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพร ททานใชอยใน

ขณะนหรอก าลงจะใช โดยเฉพาะอยางยง ยาลดความดนโลหต ยาขบปสสาวะ ผลตภณฑเสรมธาตโพแทสเซยม

• มหรอเคยมโรคหรอสภาวะตางๆ ดงน เปนโรคหวใจ โรคไต• ตงครรภ หรอวางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร• หากตองเขารบการผาตด ท าฟน ตองแจงใหแพทยทราบกอนท าการรกษา

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตถาเปนเวลาทใกลกบมอตอไป

ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

Page 27: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

24 | P a g e

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน หวใจเตนไมเปนจงหวะ หรอ

เตนเรวกวาปกต ปรมาณปสสาวะมากขนหรอลดลง เวยนศรษะ รสกเหมอนจะเปนลม มไข หนาวสน ชานวมอ นวเทา ผนคน เจบหนาอก หายใจล าบาก กลนอาหารล าบาก หนา ตา รมฝปาก ลน แขน ขาหรอขอเทาบวม เจบหนาอก หวใจเตนไมเปนจงหวะ หรอเตนเรวกวาปกต ปรมาณปสสาวะมากขนหรอลดลง หายใจล าบาก กลนอาหารล าบาก เวยนศรษะ รสกเหมอนจะเปนลม มไขหนาวสน ชานวมอ นวเทา ผนคน หนา ตา รมฝปาก ลน แขน ขาหรอขอเทาบวม

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน ไอ การรบรสชาตหรอกลนผดปกต รสกขมในปาก เหนอย ออนเพลยผดปกต

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทอณหภมมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชน เกบในบรเวณท

ไมถกแสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอยาหมดอาย

Page 28: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

25 | P a g e

F. ยำขยำยหลอดเลอด (Nitrates, CCBs and Other vasodilators)

Isosorbide dinitrate ชอสำมญ: Isosorbide dinitrate

รปแบบ/ควำมแรง: Isosorbide dinitrate tablets (10 mg/tablet) Isosorbide dinitrate SL tablets (5 mg/tablet)

ขอบงใช: Isosorbide dinitrate tablets (10 mg/tablet): ยานใชเพอปองกนการเกดอาการปวดเคนหวใจและเพอรกษาโรคของหลอดเลอดหวใจ Isosorbide dinitrate SL tablets (5 mg/tablet): ยานใชเพอบรรเทาอาการเจบหนาอกทเกดขนอยางเฉยบพลน หรอใชเพอปองกนการเกดอาการเจบหนาอกทคาดวาจะเกดขนจากการท ากจกรรม เชน การออกก าลงกาย การท างานหนก

วธใชยำ: Isosorbide dinitrate tablets (10 mg/tablet)

• ยานอยในรปแบบยาเมดใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 1-2 ครง หรอใหใชยานตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• รบประทานยานตอนทองวาง โดยรบประทานกอนอาหาร อยางนอย1 ชวโมง หรอหลงอาหารอยางนอย 2 ชวโมง รบประทานยาใหตรงเวลาทกครง

• หามหยดใชยาดวยตวเองโดยไมปรกษาแพทยผรกษากอน• กลนยาทงเมด หามหก บด หรอเคยวยาน• ไมใชยานเพอบรรเทาอาการเจบเคนหวใจทเกดขนอยางเฉยบพลน• การรบประทานยานอาจท าใหเกดอาการเวยนศรษะ มนงงไดเมอลกยนขนอยางรวดเรว ดงนนจง

ควรเปลยนทาทางอยางชาๆ • การรบประทานยานอาจท าใหมอาการงวงซม• หลกเลยงการดมเครองดมทมแอลกอฮอลในระหวางทรบประทานยานอย

Isosorbide dinitrate SL tablets (5 mg/tablet) • ยานอยในรปแบบยาเมดใชส าหรบอมใตลนใหละลายในปาก โดยทวไปใหอม 1 เมดเมอมอาการ

หรอใหใชยานตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• เมอมอาการเจบหนาอก อมยาน 1 เมด ใตลนทนท ปลอยใหยาละลายจนหมด หากอาการไมดขนภายใน 5-10 นาทใหอมซ าอก 1 เมด ถาอาการยงไมดขนหลงจากอมยาเมดทสอง ใหอมยาเมดท 3 แลวรบไปพบแพทยทนท (การอมยาควรอมยาขณะนง)

Page 29: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

26 | P a g e

• หามกลนยาทงเมด และพยายามอยากลนน าลายจนกวายาจะละลายหมดในปาก• การรบประทานยานอาจท าใหมอาการเวยนศรษะ หรองวงซมได ดงนนไมควรขบขยานพาหนะ

หรอท างานเกยวกบเครองจกรกล และควรเปลยนทาทางอยางชาๆ • หลกเลยงการดมเครองดมทมแอลกอฮอลในระหวางทรบประทานยานอย

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: Isosorbide dinitrate tablets (10 mg/tablet)

• มประวตแพยา isosorbide, nitroglycerin หรอแพยาอนๆ• ยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพรททานใชอยใน

ขณะนหรอก าลงจะใช • มหรอเคยมความผดปกตของการท างานของตบ มภาวะเลอดจาง ความดนโลหตต า หวใจวาย

โรคหลอดเลอดสมอง การบาดเจบทศรษะ เลอดออกในสมอง ตอหน ภาวะตอมไทรอยดท างานมากกวาปกต หรอ โรคทางระบบทางเดนอาหาร

• ตงครรภ วางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร• หากตองเขารบการผาตด ตองแจงใหแพทยทราบกอนท าการรกษา

Isosorbide dinitrate SL tablets (5 mg/tablet) • มประวตแพยา isosorbide, nitroglycerin หรอแพยาอนๆ• ยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพรททานใชอยใน

ขณะนหรอก าลงจะใช โดยเฉพาะอยางยงแอสไพรนหรอยาทมแอสไพรนเปนสวนประกอบ • มหรอเคยมโรคหรอสภาวะตางๆ ดงน การท างานของตบผดปกต มภาวะโลหตจาง เปนโรคตอ

หน มการบาดเจบทศรษะ • ตงครรภ หรอวางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร• หากตองเขารบการผาตด ท าฟน ตองแจงใหแพทยทราบกอนท าการรกษา

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: Isosorbide dinitrate tablets (10 mg/tablet)

• โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตหากเวลาทนกไดวาลมรบประทานยาหางจากเวลารบประทานมอตอไปไมถง 6 ชวโมง ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา Isosorbide dinitrate SL tablets (5 mg/tablet)

• โดยทวไปยานใชเฉพาะเมอมอาการเทานน การลมรบประทานยาจงไมเปนอนตราย และไมตองเพมขนาดยาในมอตอไป

Page 30: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

27 | P a g e

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: Isosorbide dinitrate tablets (10 mg/tablet)

• อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน รมฝปาก เลบ ฝามอซดจางหรอเขยว มองภาพไมชด วงเวยน หมดสต ปากแหง เจบหนาอก ใจสน หวใจเตนจงหวะไมปกต ความดนต า ผนคน เหงอออกมากผดปกต เหนอย ออนเพลยผดปกต

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน ปวดศรษะ หนาแดง รอนวบวาบ คลนไส อาเจยน ไมสบายทอง Isosorbide dinitrate SL tablets (5 mg/tablet)

• อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน รมฝปาก เลบ ฝามอ ซดจางหรอเขยว ตาพรามว วงเวยนศรษะ รสกเหมอนจะเปนลม ปากแหง เจบหนาอก หวใจเตนแรงหรอเตนไมเปนจงหวะ ความดนต า ผนคน เหงอออกมากผดปกต เหนอย ออนเพลยผดปกต

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน ปวดศรษะ หนาแดง รอนวบวาบ คลนไส อาเจยน

กำรเกบรกษำยำ: Isosorbide dinitrate tablets (10 mg/tablet)

• เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานในภาชนะทปองกนแสงได เชน ขวดหรอซองสชา• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทรอนมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชน บรเวณทถก

แสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอยาหมดอาย

Isosorbide dinitrate SL tablets (5 mg/tablet) • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทรอนมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชน บรเวณทถก

แสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • เกบยานในภาชนะทปองกนแสงได เชน ขวดหรอซองสชา• ทงยานเมอเปดใชแลวนานกวา 12 เดอนหรอเมอยาหมดอาย

Page 31: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

28 | P a g e

Amlodipine ชอสำมญ: Amlodipine besilate

รปแบบ/ควำมแรง: Amlodipine besilate tablets (5 mg/tablet)

ขอบงใช: ยานใชเพอรกษาโรคความดนโลหตสง และอาการเจบหนาอก

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาเมด ใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 1 ครง หรอใหใชยา

นตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• รบประทานยานกอนหรอหลงอาหารกได แตควรรบประทานยาใหตรงเวลาทกครง• หามหยดใชยาดวยตวเองโดยไมปรกษาแพทยผรกษากอน• การรบประทานยานอาจท าใหมอาการเวยนศรษะได ดงนนไมควรขบขยานพาหนะหรอท างาน

เกยวกบเครองจกรกล และควรเปลยนทาทางอยางชาๆ • หลกเลยงการดมเครองดมทมแอลกอฮอลในระหวางทรบประทานยานอย

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • มประวตแพยา amlodipine หรอแพยาอนๆ• ยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพรททานใชอยใน

ขณะนหรอก าลงจะใช • มหรอเคยมโรคหรอสภาวะตางๆ ดงน เปนโรคตบ มภาวะหวใจวาย• ตงครรภ หรอวางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร• หากตองเขารบการผาตด ตองแจงใหแพทยทราบกอนท าการรกษา

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตถาเปนเวลาทใกลกบมอตอไป

ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน เวยนศรษะ รสกเหมอนจะเปน

ลม หวใจเตนแรง เรว หรอเตนไมเปนจงหวะ เจบหนาอก ขา หรอขอเทาบวม • อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวน

ให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน งวงซม ปวดศรษะ หนาแดง รอนวบวาบ เหนอย ออนเพลยผดปกต ปวดทอง ไมสบายทอง หรอมลมในกระเพาะอาหาร

Page 32: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

29 | P a g e

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานในภาชนะทปองกนแสงได เชน ขวดหรอซองสชา• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทรอนมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชน บรเวณทถก

แสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอยาหมดอาย

Page 33: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

30 | P a g e

Nifedipine ชอสำมญ: Nifedipine

รปแบบ/ควำมแรง: Nifedipine SR capsules (20 mg/capsule)

ขอบงใช: • ยานใชเพอรกษาโรคความดนโลหตสง และชวยลดอาการปวดเคนหวใจ• ยานอาจใชเพอรกษาโรคหรออาการอนๆ ดงนนหากมขอสงสยจงควรสอบถามแพทยหรอเภสชกร

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาแคปซล ใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 1 ครง หรอให

รบประทานยานตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• รบประทานยานตอนทองวาง โดยรบประทานกอนอาหารอยางนอย 1 ชวโมง หรอหลงอาหารอยางนอย 2 ชวโมง ควรรบประทานยาใหตรงเวลาทกครง

• หามหยดใชยาดวยตวเองโดยไมปรกษาแพทยผรกษากอน• หามหก แบง หรอเคยวเมดยา• การรบประทานยานอาจท าใหมอาการเวยนศรษะ หรองวงซมได ดงนนไมควรขบขยานพาหนะ

หรอท างานเกยวกบเครองจกรกล และควรเปลยนทาทางอยางชาๆ • หลกเลยงการดมเครองดมทมแอลกอฮอลในระหวางทรบประทานยานอย

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • มประวตแพยา nifedipine หรอแพยาอนๆ• ยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพรททานใชอยใน

ขณะนหรอก าลงจะใช • มหรอเคยมโรคหรอสภาวะตางๆ ดงน เปนโรคหวใจ โรคตบ• ตงครรภ หรอวางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร• หากตองเขารบการผาตดหรอท าฟน ตองแจงใหแพทยหรอทนตแพทยทราบกอนท าการรกษา

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตถาเปนเวลาทใกลกบมอตอไป

ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน ปสสาวะเปนเลอด หวใจเตน

แรงหรอเตนไมเปนจงหวะ เจบหนาอก เจบหนาอกบอยขน และมความรนแรงมากขน หายใจล าบาก เวยนศรษะ รสกเหมอนจะเปนลม ปสสาวะปรมาณลดลง รอยแดง แผลพพอง หรอลอก บรเวณผวหนง

Page 34: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

31 | P a g e

และเยอบในปาก ผนคน หนา ตา รมฝปาก ลน แขน ขาหรอขอเทาบวม กลนอาหารล าบาก ตาหรอตวเหลอง

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน หนาแดง รอนวบวาบ ปวดศรษะ เหนอย ออนเพลยผดปกต

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานในภาชนะทปองกนแสงได เชน ขวดหรอซองสชา• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทรอนมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชน บรเวณทถก

แสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอยาหมดอาย

Page 35: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

32 | P a g e

G. ยำตำนกำรจบกลมเกลดเลอด (Antiplatelet drugs)

Aspirin ชอสำมญ: Acetylsalicylic acid

รปแบบ/ควำมแรง: Aspirin tablets (81 mg/tablet) Aspirin tablets (300 mg/tablet)

ขอบงใช: • บรรเทาอาการเจบปวด บวมจากภาวะอกเสบของขอ เชน ไขขอกระดกอกเสบ (osteoarthritis)

ไขขออกเสบรมาตอยด (rheumatoid arthritis) และ ไขขอกระดกสนหลงอกเสบ (ankylosing spondylitis) หรอใชเพอบรรเทาอาการปวดจากสาเหตอน ไดแก ปวดประจ าเดอน ปวดฟน ปวดกลามเนอ

• ใชลดไขตวรอนทไมไดมสาเหตจากไขเลอดออก อสกอใส หรอไขหวดใหญ• ยานอาจใชเพอรกษาหรอโรคหรออาการอนๆ ไดแก ปองกนหลอดเลอดอดตน ดงนนหากมขอ

สงสยควรสอบถามแพทยหรอเภสชกร

วธใชยำ: • ยานใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 1-4 ครง ขนกบโรคหรออาการทเปนอย• หามรบประทานยานพรอมยาลดกรด หากจะรบประทานตองหางกนอยางนอย 2 ชวโมง• หากมไขนานเกน 3 วน หรออาการปวดยงไมทเลาเกน 10 วน ควรปรกษาแพทย• หลกเลยงการดมเครองดมทมแอลกอฮอลในระหวางรบประทานยาน • ไมควรใชยานในเดกอายต ากวา 12 ป โดยไมไดอยในความดแลของแพทยหรอเภสชกร• ไมควรบดหรอเคยวเมดยา• หามบดหรอเคยวเมดยา

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • มประวตแพยา aspirin (acetylsalicylic acid) ยาตานอกเสบทไมใชสเตอรอยด (NSAIDS) หรอ

ยาอนๆ • ยาประจ าใชอยทงทแพทยสงจายหรอยาทซอใชเอง รวมถงวตามน อาหารเสรม และยาสมนไพร• ตงครรภ วางแผนในการตงครรภ หรออยระหวางใหนมบตร หากตงครรภระหวางใชยานตองแจง

ใหแพทยทราบ • โรคประจ าตว อาการหรอโรคทเคยเปนมาในอดต โดยเฉพาะ โรคหอบหด โรคกระเพาะ ความ

ดนโลหตสง โรคเลอดไหลไมหยด โรคตบ โรคไต เปนตน • หากตองเขารบการผาตดหรอท าฟน ตองแจงใหแพทยหรอทนตแพทยทราบกอนท าการรกษา

Page 36: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

33 | P a g e

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได ถาเปนเวลาใกลมอถดไป ใหขามไป

รบประทานยามอตอไปไดเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน ผนคน ลมพษ บวมทตา

ใบหนา รมฝปาก ลน หรอชองคอ หายใจล าบากหรอหายใจมเสยงหวด เสยงแหบ ตวเยน มเสยงในห หรอไมไดยนเสยง อาเจยนเปนเลอด อจจาระเปนสแดงสด หรอสด าคล า

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน คลนไส อาเจยน ปวดทอง ปวดแสบยอดอก

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหรอนกวา 30 องศาเซลเซยส เชน บรเวณทถกแสงแดดโดยตรง

และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอยาหมดอาย หรอมกลนเหมนเปรยว

Page 37: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

34 | P a g e

Clopidogrel ชอสำมญ: Clopidogrel bisulfate

รปแบบ/ควำมแรง: Clopidogrel bisulfate tablets (75 mg/tablet)

ขอบงใช: • ยานใชเพอปองกนการเกดลมเลอดอดตนหลอดเลอด ชวยลดโอกาสเกดโรคหลอดเลอดในสมอง

อดตน (stroke) หรอ อาการหวใจวายในผปวยทมความเสยง • ยานอาจใชเพอปองกนการเกดลมเลอดในผปวยโรคลนหวใจหรอผปวยทไดรบการรกษาโรคหวใจ

โดยการท าหตถการบางชนด

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาเมดใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 1 ครง หรอใหใชยาน

ตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• รบประทานยานไดทงกอนหรอหลงอาหาร แตควรเหมอนกนทกครงทรบประทาน และควรรบประทานยาใหตรงเวลาทกครง

• หามหยดใชยาดวยตวเองโดยไมปรกษาแพทยผรกษากอน• ไมควรซอยาบรรเทาปวดมารบประทานเองโดยไมปรกษาแพทยผรกษากอน

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • มประวตแพยา clopidogrel หรอแพยาอนๆ• ยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพรททานใชอยใน

ขณะนหรอก าลงจะใช • โรคเลอดไหลไมหยด• โรคตบ• แผลในกระเพาะอาหาร หรอแผลในล าไส • หากตองเขารบการผาตดหรอท าฟน ตองแจงใหแพทยหรอทนตแพทยทราบกอนวาทานใชยาตว

นอย • ตงครรภ หรอวางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตถาเปนเวลาทใกลกบมอตอไป

ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

Page 38: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

35 | P a g e

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน อจจาระมสด าเขม พบเลอดใน

ปสสาวะหรออจจาระ อาเจยนเปนเลอด หรอมลกษณะคลายเมลดกาแฟบด เลอดออก หรอมรอยฟกช าผดปกตทผวหนง การมองเหนภาพเปลยนแปลงไป มไข ออนเพลยผดปกต

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน ทองเสย ปวดทอง ไมสบายทอง อาหารไมยอย มลมในกระเพาะอาหาร หรออาการแสบทองกลางอก ปวดศรษะ

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทรอนมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชน บรเวณทถก

แสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอยาหมดอาย

Page 39: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

36 | P a g e

H. ยำลดไขมนในเลอด (Lipid-regulating drugs)

Gemfibrozil ชอสำมญ: Gemfibrozil

รปแบบ/ควำมแรง: Gemfibrozil capsules (300 mg/capsule)

ขอบงใช: ยานใชเพอลดระดบคอเลสเทอรอลและระดบไตรกลเซอไรดในเลอด

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาแคปซลใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 2 ครง หรอใหใช

ยานตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• รบประทานยานกอนอาหารครงชวโมง และควรรบประทานยาใหตรงเวลาทกครง• หามหยดใชยาดวยตวเองโดยไมปรกษาแพทยผรกษากอน• หลกเลยงการดมเครองดมทมแอลกอฮอลในระหวางทรบประทานยานอย • การรบประทานยานอาจท าใหมอาการงวงซม หรอตาพรามวได ดงนนไมควรขบขยานพาหนะ

หรอท างานเกยวกบเครองจกรกล

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • มประวตแพยา gemfibrozil หรอแพยาอนๆ• ยาอนๆ ไดแก ยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพร ททานใช

อยในขณะนหรอก าลงจะใช โดยเฉพาะอยางยง ยาตานการแขงตวของเลอด (warfarin) • มหรอเคยมโรคหรอสภาวะตางๆ ดงน โรคตบ โรคไต หรอโรคของถงน าด• ตงครรภ หรอวางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร• หากตองเขารบการผาตดหรอท าฟน ตองแจงใหแพทยหรอทนตแพทยทราบกอนท าการรกษา

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตถาเปนเวลาทใกลกบมอตอไป

ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน ไอ เสยงแหบ ปสสาวะมส

น าตาลหรอสเขมผดปกต มไข หนาวสน ปวดหลงสวนลาง หรอสขางล าตว ปวดทอง คลนไส อาเจยน ปวดกลามเนอ กลามเนอออนแรง ปสสาวะแสบขด ปสสาวะล าบาก เหนอย ออนเพลยผดปกต ตวหรอตาเหลอง ตาพรามว

Page 40: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

37 | P a g e

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน มลมในกระเพาะอาหาร หรออาการแสบยอดอก

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทรอนมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชน บรเวณทถก

แสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอยาหมดอาย

Page 41: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

38 | P a g e

Simvastatin ชอสำมญ: Simvastatin

รปแบบ/ควำมแรง: Simvastatin tablets (10 mg/tablet)

ขอบงใช: ยานใชเพอลดระดบคอเลสเตอรอลในเลอด

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาเมดใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 1-3 ครง หรอใหใชยา

นตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• รบประทานยานกอนหรอหลงอาหารกได แตควรรบประทานยาใหตรงเวลาทกครง• หามหยดใชยาดวยตวเองโดยไมปรกษาแพทยผรกษากอน• หลกเลยงการดมเครองดมทมแอลกอฮอลในระหวางทรบประทานยานอย • หามใหนมบตรในระหวางทรบประทานยานอย • กรณทรบประทานยาวนละ 1 ครง ใหรบประทานยาตอนเยน หรอกอนนอน• หลกเลยงการดมน าเกรปฟรต (grapefruit juice) ในระหวางทรบประทานยานอย

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • มประวตแพยา simvastatin หรอแพยาอนๆ• ยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพร ททานใชอยใน

ขณะนหรอก าลงจะใช โดยเฉพาะอยางยง ยาฆาเชอ (antibiotics) (clarithromycin, erythromycin) ยาตานการแขงตวของเลอด (warfarin)

• มหรอเคยมโรคหรอสภาวะตางๆ ดงน เปนโรคตบ โรคไต• ตงครรภ หรอวางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร• หากตองเขารบการผาตด ท าฟน ตองแจงใหแพทยทราบกอนท าการรกษา

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตถาเปนเวลาทใกลกบมอตอไป

ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน ปวดกลามเนอ กลามเนอออน

แรง หรอเปนตะครว มไข อาการคลายไขหวดใหญ ตวหรอตาเหลอง ปวดบรเวณทองดานขวาสวนบน คลนไส เหนอย ออนเพลยผดปกต มเลอดออก หรอมรอยช าผดปกต รอยแดง แผลพพอง หรอลอก บรเวณผวหนง และเยอบในปาก เบออาหาร คน ผนคน ผนลมพษ หายใจล าบาก กลนล าบาก หนา คอ

Page 42: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

39 | P a g e

ตา รมฝปาก ลน มอ เทา ขาหรอขอเทาบวม เสยงแหบ ปสสาวะมสน าตาลหรอสเขมผดปกต ปสสาวะแสบขด ปสสาวะล าบาก

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน ทองผก

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทรอนมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชน บรเวณทถก

แสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอยาหมดอาย

Page 43: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

40 | P a g e

CHAPTER 2: ยำทใชในระบบตอมไรทอ (ENDROCRINE SYSTEM)

I. ยำรกษำโรคเบำหวำน (Drugs used in diabetes)

Insulin Regular (RI) ชอสำมญ: Insulin soluble (human) short-acting

รปแบบ/ควำมแรง: Insulin Regular (1,000 IU/10 mL)

ขอบงใช: ยานใชเพอควบคมระดบน าตาลในเลอดส าหรบผปวยเบาหวาน

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาฉดน าใส ใชส าหรบฉดบรเวณใตผวหนง โดยทวไปฉดกอนอาหารประมาณ

30 นาท • ตรวจสอบอนซลนกอนการใชทกครงวามลกษณะผดปกตหรอไม ซงอนซลนชนดนจะตองม

ลกษณะน าใส ปราศจากสและตะกอน • การฉดอนซลน ท าความสะอาดต าแหนงทจะฉดยาดวยแอลกอฮอล ใชมอขางหนงดงผวหนง

บรเวณทจะฉดยาใหสงขน แทงเขมฉดยาเขาไปใตผวหนง กดปมฉดยาทปลายปากกาจนสด ถอนเขมออกจากใตผวหนง ถามเลอดไหลซมออกมาใหใชส าลสะอาดกดไวเบา ๆ ประมาณ 5 นาท หามถบรเวณทฉดยาโดยเดยขาด ไมควรฉดยาในต าแหนงเดมทกวน โดยต าแหนงทฉดใหมควรมระยะหางจากต าแหนงครงหลงสดประมาณ 1 นว แตไมควรยายบรเวณทฉดทกวน เชน ยายจากหนาทองไปแขน หรอขา เพราะจะท าใหการดดซมยาไมสม าเสมอ

• ใชยานตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบและหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• ไมควรเปลยนยหอ ชนดของอนซลน หรอขนาดยา (ปรมาณทฉด) ของอนซลนโดยปราศจากค าแนะน าของแพทย

• ควรใชยานอยางตอเนอง ไมควรหยดยาเองโดยไมไดรบค าแนะน าจากแพทยและปฏบตตามค าสงของแพทยอยางเครงครด

• สามารถใชรวมกบเครองปมอนซลน (Insulin Pump) ได

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • ประวตแพยาอนซลน หรอยาอนๆ• ใชหรอก าลงใชยาอน ๆ ทงทแทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และสมนไพร• มภาวะน าตาลในเลอดต า• มหรอเคยภาวะระบบประสาทถกท าลายจากภาวะน าตาลในเลอดสง• มหรอเคยมโรคตบ หรอโรคไต

Page 44: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

41 | P a g e

• ตงครรภ วางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • ควรปรกษาแพทย โดยมอถดไปไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน ภาวะน าตาลในเลอดต าขน

รนแรง สวนใหญเกดจากการทไมไดรบการดแลอยางถกวธเมอเกดภาวะน าตาลในเลอดต าขนตน จะมอาการ สบสน มอาการชก และหมดสต หายใจผดปกต อาการแพผวหนง ไดแก ผนผวหนงนอกเหนอจากบรเวณทฉดยา และมอาการคน ภาวะน าตาลในเลอดสง จะมอาการกระหายน าอยางรนแรง ปสสาวะบอยมาก รสกหวมาก ออนเพลย สายตาพรามว ซงหากยงไมไดรบการรกษาจะเกดภาวะเปนกรดในเลอด (diabetic ketoacidosis) จะมอาการปากแหง คลนไสหรอปวดทองอยางรนแรง หายใจหอบถ(หายใจเรว) หายใจมกลนผลไม สตสมปชชญญะลดลง

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน ภาวะน าตาลในเลอดต า จะมอาการ มอสน หนามดวงเวยน มเหงอออก หงดหงด กระวนกระวาย อารมณแปรปรวน ปวดศรษะ มอาการชาหรอปวดเสยวคลายหนามแทงบรเวณรมฝปาก มอาการออนเพลย หนาซด ตวซด รสกหว เมอเกดอาการเหลานควรตรวจวดระดบน าตาลในเลอด ทานอาหารหรอดมน าหวานทนท เชน ลกอม หรอน าผลไม ผวหนงแดง บวม หรอคนบรเวณทฉดยา รอยบมหรอผวหนงนนขนบรเวณทฉดยา

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• ส าหรบหลอดยาทยงไมเปด อนซลนทอยในตเยนจะมอายตามวนทระบขางกลอง• ยานเกบในตเยน แตไมใชชองแชแขง โดยมอณหภมระหวาง 2-8 องศาเซลเซยส• ส าหรบหลอดยาทไมไดเกบในตเยน เกบในอณหภมหองอณหภมไมเกน 30 องศาเซลเซยส จะม

อายไดไมเกน 28 วน • อนซลนทเปดใชแลว และอยในปากกาฉดอนซลน เกบในอณหภมหองไมเกน 30 องศาเซลเซยส

จะมอายไดไมเกน 28 วน (ไมจ าเปนตองแชเยน) • หลกเลยงไมใหถกความรอนและแสงแดดอยางเดดขาด• ทงยานเมอหมดอาย

Page 45: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

42 | P a g e

Insulin NPH ชอสำมญ: Insulin isophane

รปแบบ/ควำมแรง: Insulin NPH (300 IU/3 mL)

ขอบงใช: ยานใชเพอควบคมระดบน าตาลในเลอดส าหรบผปวยเบาหวาน

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาฉดน าขนใชส าหรบฉดบรเวณใตผวหนง โดยทวไปฉดกอนอาหารทนท หรอ

หลงเรมรบประทานอาหารไมเกน 15 นาท • ตรวจสอบอนซลนกอนการใชทกครงวามลกษณะผดปกตหรอไม ซงอนซลนชนดนจะตองม

ลกษณะน าขน สขาว สามารถกระจายไดดเมอเขยา และไมมการเปลยนส • การผสมยาใหเขากน เมอน าหลอดยาออกจากตเยน คลงหลอดยาอนซลนไปมาบนฝามอ

ประมาณ 10 ครง เพอใหยาผสมเขากนด และมอณหภมใกลเคยงกบรางกาย ซงจะชวยลดอาการปวดจากการฉดยา

• ควรผสมยาใหกระจายตวใหเขากนกอนการใชทกครง• การฉดอนซลน ท าความสะอาดต าแหนงทจะฉดยาดวยแอลกอฮอล ใชมอขางหนงดงผวหนง

บรเวณทจะฉดยาใหสงขน แทงเขมฉดยาเขาไปใตผวหนงกดปมฉดยาทปลายปากกาจนสด ถอนเขมออกจากใตผวหนง ถามเลอดไหลซมออกมาใหใชส าลสะอาดกดไวเบาๆประมาณ 5 นาท หามถบรเวณทฉดยาโดยเดดขาด ไมควรฉดยาในต าแหนงเดมทกวน โดยต าแหนงทฉดใหมควรมระยะหางจากต าแหนงครงหลงสดประมาณ 1 นว แตไมควรยายบรเวณทฉดทกวน เชนยายจากหนาทองไปแขน หรอขาเพราะจะท าใหการดดซมยาไมสม าเสมอ

• ควรใชยานอยางตอเนอง ไมควรหยดยาเองโดยไมไดรบค าแนะน าจากแพทยและปฏบตตามค าสงของแพทยอยางเครงครด

• ไมควรเปลยนยหอ ชนดของอนซลน หรอขนาดยา (ปรมาณทฉด) ของอนซลนโดยปราศจากค าแนะน าของแพทย

• ใชยานตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• ถามแพทยหรอเภสชกรเกยวกบการฉดอนซลน

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • ประวตแพยาอนซลน หรอยาอนๆ• ใชหรอก าลงใชยาอน ๆ ทงทแทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และสมนไพร• มภาวะน าตาลในเลอดต า• มหรอเคยภาวะระบบประสาทถกท าลายจากภาวะน าตาลในเลอดสง

Page 46: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

43 | P a g e

• มหรอเคยมโรคตบ หรอโรคไต• ตงครรภ วางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • ควรปรกษาแพทย โดยมอถดไปไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน ภาวะน าตาลในเลอดต าขน

รนแรง สวนใหญเกดจากการทไมไดรบการดแลอยางถกวธเมอเกดภาวะน าตาลในเลอดต าขนตน จะมอาการ สบสน มอาการชก และหมดสต หายใจผดปกต อาการแพผวหนง ไดแก ผนผวหนงนอกเหนอจากบรเวณทฉดยา และมอาการคน ภาวะน าตาลในเลอดสง จะมอาการกระหายน าอยางรนแรง ปสสาวะบอยมาก รสกหวมาก ออนเพลย สายตาพรามว ซงหากยงไมไดรบการรกษาจะเกดภาวะเปนกรดในเลอด (diabetic ketoacidosis) จะมอาการปากแหง คลนไสหรอปวดทองอยางรนแรง หายใจหอบถ(หายใจเรว) หายใจมกลนผลไม สตสมปชชญญะลดลง

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน ภาวะน าตาลในเลอดต า จะมอาการ มอสน หนามดวงเวยน มเหงอออก หงดหงด กระวนกระวาย อารมณแปรปรวน ปวดศรษะ มอาการชาหรอปวดเสยวคลายหนามแทงบรเวณรมฝปาก มอาการออนเพลย หนาซด ตวซด รสกหว เมอเกดอาการเหลานควรตรวจวดระดบน าตาลในเลอด ทานอาหารหรอดมน าหวานทนท เชน ลกอม หรอน าผลไม ผวหนงแดง บวม หรอคนบรเวณทฉดยา รอยบมหรอผวหนงนนขนบรเวณทฉดยา

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• ยานเกบในตเยน แตไมใชชองแชแขง โดยมอณหภมระหวาง 2-8 องศาเซลเซยส• ส าหรบหลอดยาทยงไมเปด อนซลนทอยในตเยนจะมอายตามวนทระบขางกลอง• ส าหรบหลอดยาทไมไดเกบในตเยน เกบในอณหภมหองอณหภมไมเกน 30 องศาเซลเซยส จะม

อายไดไมเกน 28 วน • อนซลนทเปดใชแลว และอยในปากกาฉดอนซลน เกบในอณหภมหองไมเกน 30 องศาเซลเซยส

จะมอายไดไมเกน 28 วน (ไมจ าเปนตองแชเยน) • หลกเลยงไมใหถกความรอนและแสงแดดอยางเดดขาด• ทงยานเมอหมดอาย

Page 47: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

44 | P a g e

Insulin MIXTARD (RI+NPH) ชอสำมญ: 30% insulin soluble (human) short-acting (RI) + 70% insulin isophane (NPH)

รปแบบ/ควำมแรง: Insulin MIXTARD (RI+NPH) (300 IU/3 mL)

ขอบงใช: ยานใชเพอควบคมระดบน าตาลในเลอดส าหรบผปวยเบาหวาน

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาฉดน าขนใชส าหรบฉดบรเวณใตผวหนง โดยทวไปฉดกอนอาหารประมาณ

30 นาท • ตรวจสอบอนซลนกอนการใชทกครงวามลกษณะผดปกตหรอไม ซงอนซลนชนดนจะตองมลกษณะน าขน สขาว สามารถกระจายไดดเมอเขยา และไมมการเปลยนส

• การผสมยาใหเขากน เมอน าหลอดยาออกจากตเยน คลงหลอดยาอนซลนไปมาบนฝามอประมาณ 10 ครง เพอใหยาผสมเขากนด และมอณหภมใกลเคยงกบรางกาย ซงจะชวยลดอาการปวดจากการฉดยา

• ควรผสมยาใหกระจายตวใหเขากนกอนใชทกครง• การฉดอนซลน ท าความสะอาดต าแหนงทจะฉดยาดวยแอลกอฮอล ใชมอขางหนงดงผวหนง

บรเวณทจะฉดยาใหสงขน แทงเขมฉดยาเขาไปใตผวหนง กดปมฉดยาทปลายปากกาจนสด ถอนเขมออกจากใตผวหนง ถามเลอดไหลซมออกมาใหใชส าลสะอาดกดไวเบา ๆ ประมาณ 5 นาท หามถบรเวณทฉดยาโดยเดยขาด ไมควรฉดยาในต าแหนงเดมทกวน โดยต าแหนงทฉดใหมควรมระยะหางจากต าแหนงครงหลงสดประมาณ 1 นว แตไมควรยายบรเวณทฉดทกวน เชน ยายจากหนาทองไปแขน หรอขา เพราะจะท าใหการดดซมยาไมสม าเสมอ

• ใชยานตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• ไมควรผสมยานกบอนซลนชนดอน หรอเจอจางยา• ไมควรเปลยนยหอ ชนดของอนซลน หรอขนาดยา (ปรมาณทฉด) ของอนซลนโดยปราศจาก

ค าแนะน าของแพทย • ควรใชยานอยางตอเนอง ไมควรหยดยาเองโดยไมไดรบค าแนะน าจากแพทยและปฏบตตามค าสง

ของแพทยอยางเครงครด

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • ประวตแพยาอนซลน หรอยาอนๆ• ใชหรอก าลงใชยาอน ๆ ทงทแทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และสมนไพร• มภาวะน าตาลในเลอดต า• มหรอเคยภาวะระบบประสาทถกท าลายจากภาวะน าตาลในเลอดสง

Page 48: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

45 | P a g e

• มหรอเคยมโรคตบ หรอโรคไต• ตงครรภ วางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • ควรปรกษาแพทย โดยมอถดไปไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน ภาวะน าตาลในเลอดสง จะม

อาการกระหายน าอยางรนแรง ปสสาวะบอยมาก รสกหวมาก ออนเพลย สายตาพรามว ซงหากยงไมไดรบการรกษาจะเกดภาวะเปนกรดในเลอด (diabetic ketoacidosis) จะมอาการปากแหง คลนไสหรอปวดทองอยางรนแรง หายใจหอบถ(หายใจเรว) หายใจมกลนผลไม สตสมปชชญญะลดลง หายใจผดปกต อาการแพผวหนง ไดแก ผนผวหนงนอกเหนอจากบรเวณทฉดยา และมอาการคน ภาวะน าตาลในเลอดต าขนรนแรง สวนใหญเกดจากการทไมไดรบการดแลอยางถกวธเมอเกดภาวะน าตาลในเลอดต าขนตน จะมอาการ สบสน มอาการชก และหมดสต

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน ภาวะน าตาลในเลอดต า จะมอาการ มอสน หนามดวงเวยน มเหงอออก หงดหงด กระวนกระวาย อารมณแปรปรวน ปวดศรษะ มอาการชาหรอปวดเสยวคลายหนามแทงบรเวณรมฝปาก มอาการออนเพลย หนาซด ตวซด รสกหว เมอเกดอาการเหลานควรตรวจวดระดบน าตาลในเลอด ทานอาหารหรอดมน าหวานทนท เชน ลกอม หรอน าผลไม ผวหนงแดง บวม หรอคนบรเวณทฉดยา รอยบมหรอผวหนงนนขนบรเวณทฉดยา

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• ส าหรบหลอดยาทยงไมเปด อนซลนทอยในตเยนจะมอายตามวนทระบขางกลอง• ยานเกบในตเยน แตไมใชชองแชแขง โดยมอณหภมระหวาง 2-8 องศาเซลเซยส• ส าหรบหลอดยาทไมไดเกบในตเยน เกบในอณหภมหองอณหภมไมเกน 30 องศาเซลเซยส จะม

อายไดไมเกน 28 วน • อนซลนทเปดใชแลว และอยในปากกาฉดอนซลน เกบในอณหภมหองไมเกน 30 องศาเซลเซยส

จะมอายไดไมเกน 28 วน (ไมจ าเปนตองแชเยน) • หลกเลยงไมใหถกความรอนและแสงแดดอยางเดดขาด• ทงยานเมอหมดอาย

Page 49: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

46 | P a g e

Insulin Detemir ชอสำมญ: Insulin Detemir

รปแบบ/ควำมแรง: Insulin Detemir (300 IU/3 mL)

ขอบงใช: ยานใชเพอควบคมระดบน าตาลในเลอดส าหรบผปวยเบาหวาน

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาฉดน าใส ใชส าหรบฉดบรเวณใตผวหนง โดยทวไปฉดวนละครง กอนนอน• ตรวจสอบอนซลนกอนการใชทกครงวามลกษณะผดปกตหรอไม ซงอนซลนชนดนจะตองม

ลกษณะน าใส ปราศจากสและตะกอน • การฉดอนซลน ท าความสะอาดต าแหนงทจะฉดยาดวยแอลกอฮอล ใชมอขางหนงดงผวหนง

บรเวณทจะฉดยาใหสงขน แทงเขมฉดยาเขาไปใตผวหนง กดปมฉดยาทปลายปากกาจนสด ถอนเขมออกจากใตผวหนง ถามเลอดไหลซมออกมาใหใชส าลสะอาดกดไวเบา ๆ ประมาณ 5 นาท หามถบรเวณทฉดยาโดยเดดขาด ไมควรฉดยาในต าแหนงเดมทกวน โดยต าแหนงทฉดใหมควรมระยะหางจากต าแหนงครงหลงสดประมาณ 1 นว แตไมควรยายบรเวณทฉดทกวน เชน ยายจากหนาทองไปแขน หรอขา เพราะจะท าใหการดดซมยาไมสม าเสมอ

• ไมควรเปลยนยหอ ชนดของอนซลน หรอขนาดยา (ปรมาณทฉด) ของอนซลนโดยปราศจากค าแนะน าของแพทย

• ควรใชยานอยางตอเนอง ไมควรหยดยาเองโดยไมไดรบค าแนะน าจากแพทยและปฏบตตามค าสงของแพทยอยางเครงครด

• ไมควรผสมยานกบอนซลนชนดอน หรอเจอจางยา

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • ประวตแพยาอนซลน หรอยาอนๆ• ใชหรอก าลงใชยาอน ๆ ทงทแทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และสมนไพร• มภาวะน าตาลในเลอดต า• มหรอเคยมโรคตบ โรคไต หรอ โรคไทรอยด• การผาตด รวมถงการผาตดทางทนตกรรม ควรแจงแพทยทกครงวาใชยาชนดนอย• ตงครรภ วางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • ควรปรกษาแพทย โดยมอถดไปไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน ภาวะน าตาลในเลอดต าขน

รนแรง สวนใหญเกดจากการทไมไดรบการดแลอยางถกวธเมอเกดภาวะน าตาลในเลอดต าขนตน จะม

Page 50: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

47 | P a g e

อาการ สบสน มอาการชก และหมดสต หายใจผดปกต อาการแพผวหนง ไดแก ผนผวหนงนอกเหนอจากบรเวณทฉดยา และมอาการคน ภาวะน าตาลในเลอดสง จะมอาการกระหายน าอยางรนแรง ปสสาวะบอยมาก รสกหวมาก ออนเพลย สายตาพรามว ซงหากยงไมไดรบการรกษาจะเกดภาวะเปนกรดในเลอด (diabetic ketoacidosis) จะมอาการปากแหง คลนไสหรอปวดทองอยางรนแรง หายใจหอบถ(หายใจเรว) หายใจมกลนผลไม สตสมปชชญญะลดลง

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน ภาวะน าตาลในเลอดต า จะมอาการ มอสน หนามดวงเวยน มเหงอออก หงดหงด กระวนกระวาย อารมณแปรปรวน ปวดศรษะ มอาการชาหรอปวดเสยวคลายหนามแทงบรเวณรมฝปาก มอาการออนเพลย หนาซด ตวซด รสกหว เมอเกดอาการเหลานควรตรวจวดระดบน าตาลในเลอด ทานอาหารหรอดมน าหวานทนท เชน ลกอม หรอน าผลไม ผวหนงแดง บวม หรอคนบรเวณทฉดยา รอยบมหรอผวหนงนนขนบรเวณทฉดยา

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• ส าหรบหลอดยาทยงไมเปด อนซลนทอยในตเยนจะมอายตามวนทระบขางกลอง• ยานเกบในตเยน แตไมใชชองแชแขง โดยมอณหภมระหวาง 2-8 องศาเซลเซยส• ส าหรบหลอดยาทไมไดเกบในตเยน เกบในอณหภมหองอณหภมไมเกน 30 องศาเซลเซยส จะม

อายไดไมเกน 28 วน • อนซลนทเปดใชแลว และอยในปากกาฉดอนซลน เกบในอณหภมหองไมเกน 30 องศาเซลเซยส

จะมอายไดไมเกน 28 วน (ไมจ าเปนตองแชเยน) • หลกเลยงไมใหถกความรอนและแสงแดดอยางเดดขาด• ทงยานเมอหมดอาย

Page 51: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

48 | P a g e

Glibenclamide ชอสำมญ: Glibenclamide

รปแบบ/ควำมแรง: Glibenclamide tablets (5 mg/tablet)

ขอบงใช: ยานใชเพอควบคมระดบน าตาลในเลอด ส าหรบรกษาผปวยเบาหวาน ชนดท 2

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาเมด ใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานกอนอาหาร• ใชยานตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ

และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร • ควรรบประทานยาอยางตอเนอง ไมควรหยดยาเองโดยไมไดรบค าแนะน าจากแพทย • ผปวยอายมากกวา 65 ป ควรอยภายใตการดแลอยางใกลชด เนองจากอาจตองมการปรบขนาด

ยาใหเหมาะสม

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • ประวตแพยา glibenclamide หรอยาอนๆ• ใชหรอก าลงใชยาอน ๆ ทงทแทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และสมนไพร• มหรอเคยมโรคตบ โรคไต โรคหวใจหรอไทรอยด• มหรอเคยมภาวะเลอดเปนกรดจากคโตน ภาวะตดเชอหรอบาดเจบขนรนแรง• ตงครรภ วางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร• ดมแอลกอฮอล • สบบหร

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตถาเปนเวลาใกลมอตอไป ใหขาม

ไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน ภาวะน าตาลในเลอดต า จะม

อาการ มอสน หนามดวงเวยน มเหงอออก หงดหงด กระวนกระวาย อารมณแปรปรวน ปวดศรษะ มอาการชาหรอปวดเสยวคลายหนามแทงบรเวณรมฝปาก มอาการออนเพลย หนาซด ตวซด รสกหว เมอเกดอาการเหลานควรตรวจวดระดบน าตาลในเลอด ทานอาหารหรอดมน าหวานทนท เชน ลกอม หรอน าผลไม อาการภมแพทผวหนง เชน ผนแดง คน ลมพษ ใบหนา รมฝปากหรอลนบวม การหายใจผดปกต ปสสาวะคล าหรอมสเขมขน มเลอดออกงาย หรอฟกช าบอย ๆ ผวหนงไวตอแสงแดด มไข ตวสน และเจบคอ ผวหนงหรอตาเหลอง

Page 52: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

49 | P a g e

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน ทองเสย ปวดศรษะ ปวดทอง คลนใส อาเจนยน มอาการแสบยอดอก

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทรอนมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชนบรเวณทถกแสงแดด

โดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอหมดอาย

Page 53: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

50 | P a g e

Glipizide ชอสำมญ: Glipizide

รปแบบ/ควำมแรง: Glipizide tablets (5 mg/tablet)

ขอบงใช: ยานใชเพอรกษาโรคเบาหวาน ชนดท 2

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาเมด ใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 1 ครง หรอใหใชยาน

ตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• ควรรบประทานยานกอนอาหาร 30 นาท และควรรบประทานยาใหตรงเวลาทกครง

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • การแพยา glipizide หรอแพยาอนๆ• ยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพร ททานใชอยใน

ขณะนหรอก าลงจะใช • มความผดปกตของการท างานของตบหรอไต• โรคหวใจและหลอดเลอด• โรคตอมไทรอยด• ตดเชอหรอบาดเจบรนแรง• หากตองเขารบการผาตดหรอท าฟน ตองแจงใหแพทยผผาตดหรอทนตแพทยทราบกอนวาทาน

ใชยาตวนอย • ตงครรภ หรอวางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยากอนอาหาร ใหรบประทานยาทนททนกไดระหวางรบประทาน

อาหารมอนนอย หรอรบประทานยาพรอมอาหารวางระหวางมอหลก (ถาโดยปกตทานมการรบประทานอาหารวาระหวางอาหารมอหลก) แตถาเปนเวลาทใกลกบมอตอไปหรอไมมการรบประทานอาหารวางระหวางอาหารมอหลก ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน ยานอาจท าใหเกดภาวะน าตาล

ต า (hypoglycemia) คอมอาการกระสงกระสาย สบสน ไมมสมาธ หงดหงดงาย อารมณหรอพฤตกรรมเปลยนแปลงไปอยางทนททนใด รสกหว ซด คลนไส เหนอยลา เหงอออก ปวดศรษะ ใจสน ปากชา เสยวแปลบทบรเวณปลายนว ตวสน กลามเนอออนแรง มองภาพไมชด รสกหนาว หาวบอย

Page 54: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

51 | P a g e

หวใจเตนเรว หายใจตน วงเวยน หมดสต หรอมอาการชก การแกไขเบองตนท าไดโดยรบประทานอาหารหรอเครองดมทมน าตาล เชน ลกอม น าผลไม หายใจล าบาก หรอมเสมหะมาก ผนลมพษ ผนคน อาการคน ปสสาวะเปนสน าตาลหรอสเขม ไข หนาวสน เจบคอ เลอดออกหรอมรอยฟกช าผดปกต ผวแพแดดหรอไวตอแดดมากผดปกต อจจาระสซด ผว หรอตามสเหลอง

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน คลนไส อาเจยน ผวหนงแพแดด หรอไวตอแดด ควรสวมใสเสอผาทมดชด สวมแวนตากนแดด และทาโลชนกนแดด กอนออกนอกบาน รวมถงหลกเลยงการอยใกลแสงไฟสวางจา ทองเสย ปวดศรษะ มอาการแสบยอดอก รสกไมสบายทอง

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทรอนมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชน บรเวณทถก

แสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอยาหมดอาย

Page 55: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

52 | P a g e

Metformin ชอสำมญ: Metformin HCl

รปแบบ/ควำมแรง: Metformin HCl tablets (500 mg/tablet)

ขอบงใช: ยานใชเพอควบคมระดบน าตาลในเลอด ส าหรบรกษาผปวยเบาหวาน ชนดท 2

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาเมด ใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 2-3 ครง หรอใหใช

ยานตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• ควรรบประทานยานพรอมหรอหลงอาหาร และควรรบประทานยาใหตรงเวลาทกครง

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • การแพยา metformin หรอแพยาอนๆ• การใชยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพรททานใช

อยในขณะนหรอก าลงจะใช • มหรอเคยมโรคหรอภาวะตอไปน ไดแก หวใจวาย โรคหลอดเลอดสมอง ความดนโลหตสง ภาวะ

กรดคโตนสงในโลหตหรอหมดสตจากเบาหวาน เคยไดรบการผาตดบางสวนของล าไสเลกออก โลหตจาง โรคหวใจ โรคปอด ถงน าในรงไข โรคตอมไทรอยด มภาวะขาดน างาย

• มความผดปกตของการท างานของตบหรอไต• พฤตกรรมการดมสรา• ตงครรภ หรอวางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร• หากตองเขารบการผาตด ท าฟน หรอการเอกเรยรวมกบการฉดส ควรแจงใหแพทยทราบวาทาน

ก าลงรบประทานยา metformin อย • กอนเรมใชยาหรอระหวางการรบประทานยาน หากมอาการหรอภาวะตอไปน ควรแจงใหแพทย

ทราบทนท ไดแก การตดเชอรนแรง ทองเดนรนแรง อาเจยน หรอมไข หรอตองอยในภาวะทจ าเปนตองจ ากดน า

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตถาเปนเวลาใกลมอตอไป ใหขาม

ไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน หายใจล าบาก หรอหายใจเรว

ปวดหนาอก หวใจเตนชาหรอเตนผดจงหวะ เจบหรอปวดกลามเนอ หมดสต หนามด มนงง รสกไมสบายทองหรอปวดทองผดปกต ออนแรง เหมอยลาผดปกต อาเจยนรนแรง ทองเสย เมอใชรวมกบยา

Page 56: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

53 | P a g e

เบาหวานตวอน อาจเกดอาการน าตาลในเลอดต า (hypoglycemia) ไดแก กระสบกระสาย สบสน ไมมสมาธ หงดหงดงาย อารมณหรอพฤตกรรมเปลยนแปลงไปอยางทนททนใด รสกหว ซด คลนไส เหนอยลา เหงอออก ปวดศรษะ ใจสน ปากชา เสยวแปลบทบรเวณปลายนว ตวสน กลามเนอออนแรง มองภาพไมชด รสกหนาว หาวบอย หวใจเตนเรว หายใจตน วงเวยน หมดสต หรอมอาการชก ยานอาจท าใหเกดภาวะน าตาลต าเมอใชรวมกบยาเบาหวานตวอน แกไขเบองตนโดยรบประทานอาหารหรอเครองดมทมน าตาล เชน ลกอม น าผลไม

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน ความอยากอาหารลดลง ทองอด มอาการแสบยอดอก รสกถงรสชาดโลหะในปาก ปวดทองเลกนอย น าหนกลด คลนไส ทองผก ปวดศรษะ ไอ จาม น ามกไหล

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทอณหภมสงกวา 30 องศาเซลเซยส เชนบรเวณทถก

แสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอหมดอาย

Page 57: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

54 | P a g e

CHAPTER 3: ยำกลมอนๆ (OTHERS)

J. ยำทใชในโรคไตวำยเรอรง (Drugs used in Chronic Renal Failure)

Folic acid ชอสำมญ: Folic acid

รปแบบ/ควำมแรง: Folic acid tablets (5 mg/tablet)

ขอบงใช: ยานใชเพอรกษาหรอปองกนภาวะขาดกรดโฟลก และภาวะเลอดจางบางชนด

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาเมด ใชส าหรบรบประทาน โดยทวไป รบประทานวนละ 1 ครง หรอใหใชยา

นตามวธใชทระบบนฉลากยา ไมควรใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• ส าหรบการรกษาภาวะขาดวตามน การรบประทานยานอาจท าใหรสกดขนภายใน 24 ชวโมงอยางไรกตามไมควรหยดใชยาดวยตวเองโดยไมปรกษาแพทยผรกษากอน

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • มประวตแพยา folic acid หรอแพยาอนๆ• ยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพรททานใชอยใน

ขณะนหรอก าลงจะใช

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • หากรบประทานยานเพอเสรมกรดโฟลก ถาลมรบประทานยา ใหขามไปรบประทานยามอตอไป

ไดเลย • หากรบประทานยานเพอรกษาภาวะเลอดจาง ถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนก

ได แตถาเปนเวลาทใกลกบมอตอไป ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน ผนคน ตวแดง หายใจล าบาก• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวน

ให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน แนนหรอเจบหนาอก ซมเศรา หงดหงดงาย เบออาหาร คลนไส อาเจยน

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก

Page 58: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

55 | P a g e

• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทรอนมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชน บรเวณทถกแสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน

• ทงยานเมอยาหมดอาย • เกบยานในภาชนะทปองกนแสงได เชน ขวดหรอซองสชา

Page 59: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

56 | P a g e

F B C ชอสำมญ: Ferrous fumarate, Vitamin B1, Vitamin B2, Vitamin B12, Vitamin C, Niacin, Folic acid และ phosphate tribasic

รปแบบ/ควำมแรง: Ferrous fumarate 200 mg (เทยบเทา Iron element 66 mg), Vitamin B1 2 mg, Vitamin B2 2 mg, Vitamin B12 5 mcg, Vitamin C 20 mg, Niacin 10 mg, Folic acid 100 mcg และ phosphate tribasic 100 mg

ขอบงใช: ยานใชเพอเสรมธาตเหลก เพอรกษา หรอปองกนภาวะโลหตจางทเกดจากการขาดธาตเหลก

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาเมด ใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 3 ครง ใหใชยานตาม

วธใชทระบบนฉลากยา ไมควรใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• รบประทานยานตอนทองวาง โดยรบประทานกอนอาหาร อยางนอย 1 ชวโมง หรอหลงอาหารอยางนอย 2 ชวโมง และควรรบประทานยาใหตรงเวลาทกครง

• หากการรบประทานยานท าใหเกดอาการไมสบายทอง ใหรบประทานยาพรอมอาหารจะชวยลดอาการไมสบายทองได

• ควรรบประทานยานในขณะอยในทานงหรอทายน และไมควรเปลยนมาอยในทานอนภายใน 10นาทแรกหลงจากรบประทานยาน

• การรบประทานยานอาจท าใหอจจาระมสด าเขม ซงไมเปนอนตรายแตอยางใด• หามดมนม หรอรบประทานยาลดกรดรวมกบยาน หากมความจ าเปนตองรบประทานยาลดกรด

ใหรบประทานหลงจากรบประทานยานแลวอยางนอย 2 ชวโมง • หลกเลยงการดมเครองดมทมแอลกอฮอลในระหวางทรบประทานยานอย

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • การแพธาตเหลก ยา ferrous fumarate, ferrous sulfate หรอแพยาอนๆ• ยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และยาสมนไพร ททานใชอยใน

ขณะนหรอก าลงจะใช • การมความผดปกตหรอมประวตความผดปกตของการท างานของตบหรอไต มแผลในกระเพาะ

อาหารหรอล าไส เปนโรคของล าไส หรอโรคล าไสใหญอกเสบ (colitis) โรคโลหตจาง (hemolytic anemia) เคยไดรบการถายเลอด มภาวะมเหลกเกนในรางกาย (hemochromatosis หรอ hemosiderosis) หรอมปญหาเกยวกบการดมเครองดมทมแอลกอฮอล

• การตงครรภ การวางแผนในการตงครรภ หรอการใหนมบตร

Page 60: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

57 | P a g e

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนทนกได แตถาเปนเวลาทใกลมอตอไป ใหขาม

ไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน รมฝปาก เลบ หรอฝามอ

เปลยนเปนสเขยว งวงซม ผวเยน ซด ชก ปวดทอง รสกเหนอยผดปกต หวใจเตนไมปกต • อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวน

ให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน ทองเสย หรอทองผก อาหารไมยอย คลนไส อาเจยน

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทรอนมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชน บรเวณทถก

แสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอยาหมดอาย

Page 61: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

58 | P a g e

Sodamint ชอสำมญ: Sodium bicarbonate

รปแบบ/ควำมแรง: Sodium bicarbonate tablets (300 mg/tablet)

ขอบงใช: ยานใชแกไขภาวะความเปนกรดในเลอดสงในผปวยโรคไต

วธใชยำ: • ยานอยในรปแบบยาเมด ใชส าหรบรบประทาน โดยทวไปรบประทานวนละ 1-4 ครง ขนอยกบ

อาการ หรอใชยานตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• ควรรบประทานหลงอาหารประมาณ 1- 2 ชวโมง• ไมควรรบประทานยานในขณะอมมาก ๆ• ไมควรใชยานในเดกอายต ากวา 12 ป

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • ประวตแพยา sodium bicarbonate หรอยาอนๆ• อยในชวงจ ากดอาหารทมรสชาตเคม• ใชหรอก าลงใชยาอน ๆ ทงทแพทยสงจายและยาทใชเอง วตามน อาหารเสรม และสมนไพร• ตงครรภ วางแผนจะตงครรภ หรอใหนมบตร• มหรอเคยมโรคหวใจ ความดนโลหตสง โรคไต หรอภาวะหวใจลมเหลว• มระดบแคลเซยมและโปแตสเซยมในเลอดต า• มหรอเคยมโรคแผลในกระเพาะอาหาร หรอภาวะเลอดออกในกระเพาะอาหารหรอล าไส

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตถาใกลมอตอไป ใหขามไป

รบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน มอาการภมแพทผวหนง เชน

ผนแดง คน ลมพษ ใบหนา รมฝปากหรอลนบวม ปวดกลามเนอ ปวดทองรนแรง ( upset stomach) ปวดศรษะรนแรง สบสน มนงง อาเจยนออกมาคลายกาแฟ ถายด าหรอถายเปนเลอด ระคายเคอง ไวตอสงกระตนไดงาย (irritability) เบออาหาร หายใจชาลง ออนเพลยบอย เหนอยผดปกต ปสสาวะบอย มเลอดปนออกมากบปสสาวะ เทาหรอขาบวม

• อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวนให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน กระหายน าบอย ทองอดหรอมลมในกระเพาะ ปวดเกรงทอง

Page 62: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

59 | P a g e

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทรอนมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชนบรเวณทถกแสงแดด

โดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอหมดอาย

Page 63: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

60 | P a g e

Calcium carbonate ชอสำมญ: Calcium carbonate

รปแบบ/ควำมแรง: Calcium carbonate tablets (1000 mg/tablet)

ขอบงใช: • ยานใชเสรมหรอทดแทนแคลเซยม• ยานอาจใชเปนยาลดกรดเพอบรรเทาอาการแสบรอนบรเวณยอดอก อาหารไมยอย และรสกไม

สบายทอง • ยานอาจใชในขอบงใชอน เชน บางครงใชในการลดปรมาณฟอสเฟตในเลอดในผปวยโรคไตวาย

เรอรง

วธใชยำ: • กรณใชเพอยานใชเสรมหรอทดแทนแคลเซยม รบประทานยานพรอมอาหารหรอหลงอาหาร• กรณใชยานเปนยาลดกรดเพอชวยบรรเทาอาการแสบรอนกลางอก อาหารไมยอย หรออาการไม

สบายทอง รบประทานยานหลงอาหารโดยเคยวยาใหละเอยดกอนกลนยา และไมควรใชยาเกนสองสปดาห ยกเวนแพทยสงใช

• ใชยานตามวธใชทระบบนฉลากยาอยางเครงครด โดยหามใชยาในขนาดทมากหรอนอยกวาทระบ และหากมขอสงสยใหสอบถามแพทยหรอเภสชกร

• ควรรบประทานยาอนๆ หางจากยานอยางนอย 1-2 ชวโมง• กรณรบประทานเพอลดปรมาณฟอสเฟตในเลอดในผปวยโรคไตวายเรอรง ใหรบประทานยาน

พรอมอาหารค าแรก • เพอลดอาการทองผกทอาจเกดจากการใชยา รบประทานยานแลวควรดมน าวนละหลายๆแกว

สงทควรแจงแพทยหรอเภสชกรทรำบ: • การแพยา calcium carbonate หรอแพยาอนๆ• การใชยาอนๆ ทงยาทแพทยสงจายและยาทใชเอง โดยเฉพาะ ยาทใชรกษาโรคหวใจลมเหลว โรค

กระดกพรน โรคลมชก ยาปฏชวนะ • การใชวตามน อาหารเสรม และยาสมนไพร ททานใชอยในขณะนหรอก าลงจะใช • การมความผดปกตของการท างานของไตหรอกระเพาะอาหาร• การตงครรภ การวางแผนในการตงครรภ หรอการใหนมบตร

ท ำอยำงไรหำกลมรบประทำนยำหรอใชยำ: • โดยทวไปถาลมรบประทานยา ใหรบประทานยาทนททนกได แตถาเปนเวลาทใกลกบมอตอไป

ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

Page 64: คู มือการใช ยาโรคเรื้อรังใน ...¸„ู่มือ...ค ม อการใช ยาโรคเร อร งในโรงพยาบาลส

61 | P a g e

• กรณรบประทานยาเพอลดปรมาณฟอสเฟตในเลอดในผปวยโรคไตวายเรอรง โดยทวไปถาลมรบประทานยาและนกไดระหวางมออาหารหรอไมเกน 1 ชวโมงหลงรบประทานอาหาร ใหรบประทานยาทนททนกได แตถานกไดเกน 1 ชวโมงหลงรบประทานอาหาร ใหขามไปรบประทานยามอตอไปเลยโดยไมตองเพมขนาดยาเปนสองเทา

อำกำรอนไมพงประสงคจำกกำรใชยำ: • อาการอนไมพงประสงคทตองแจงแพทยหรอเภสชกรทนท มดงน สบสน หงดหงดงาย ปวดศรษะ

เบออาหาร คลนไส อาเจยน ออนเพลยหรอเหนอยงายผดปกต • อาการอนไมพงประสงคอนทอาจเกดระหวางใชยา หากเปนตอเนอง หรอ รบกวนชวตประจ าวน

ให แจงแพทยหรอเภสชกรทราบ มดงน รสกไมสบายทอง ปวดทอง เรอ ทองผก ปากแหง ปสสาวะบอยขน รสกถงรสชาตโลหะในปาก

กำรเกบรกษำยำ: • เกบยานในภาชนะบรรจเดมทบรรจมา ปดภาชนะใหสนท และเกบใหพนมอเดก• เกบยานทอณหภมหองโดยไมใหอยในทอณหภมมากกวา 30 องศาเซลเซยส เชน เกบในบรเวณท

ไมถกแสงแดดโดยตรง และไมเกบยาในบรเวณทเปยกหรอชน • ทงยานเมอยาหมดอาย