คมออตสาหกรรมสเขยว เกณฑการรบรองและสงเสรมโรงงานอตสาหกรรมสอตสาหกรรมสเขยว

พมพครงท 1 มถนายน พ.ศ. 2554 จ านวน 1,000 เลม

พมพครงท 2 ธนวาคม พ.ศ. 2554 จ านวน 1,000 เลม

พมพครงท 3 กรกฎาคม พ.ศ. 2555 จ านวน 5,000 เลม

พมพครงท 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2556 จ านวน 6,000 เลม

พมพครงท 5 กนยายน พ.ศ. 2557 จ านวน 5,000 เลม

พมพครงท 6 กมภาพนธ พ.ศ. 2559 จ านวน 2,000 เลม

พมพครงท 7 พฤษภาคม พ.ศ. 2559 จ านวน 3,000 เลม

พมพครงท 8 สงหาคม พ.ศ. 2560 จ านวน 3,000 เลม

พมพครงท 9 พฤษภาคม พ.ศ. 2562 จ านวน 1,500 เลม

(ฉบบปรบปรงครงท 8)

จดท าและพมพท

กองสงเสรมเทคโนโลยสงแวดลอมโรงงาน

กรมโรงงานอตสาหกรรม

เลขท 75/6 ถนนพระรามท 6 แขวงทงพญาไท เขตราชเทว กรงเทพมหานคร 10400

โทร. 0 2202 3414, 0 2202 4173 โทรสาร. 0 2202 4170

http://greenindustry.diw.go.th

ก

กระทรวงอตสาหกรรมไดสงเสรมการพฒนาอตสาหกรรมของประเทศไทยใหเปนไปในแนวทาง

อตสาหกรรมสเขยว (Green Industry) และอตสาหกรรมเชงนเวศ (Eco Industry) ซงเนนการพฒนาพนทเมองตามศกยภาพดานทรพยากรและโครงสรางดานกายภาพ เพมผลผลต สามารถแขงขนไดในเชงธรกจการคาลดผลกระทบตอสงแวดลอม มความปลอดภยอาชวอนามยและความรบผดชอบตอสงคมควบคกนไปดวยเปนการพฒนาทสรางความสมดลทงทางดานเศรษฐกจสงแวดลอมและสงคมท าใหอตสาหกรรมอยรวมกบชมชนไดอยางเปนสขและยงยน

กรมโรงงานอตสาหกรรม จงมภารกจในการสงเสรมและพฒนาสถานประกอบการสอตสาหกรรม สเขยว โดยจะตองสรางความตระหนกใหบคลากรในทกระดบมความร ความเขาใจเกยวกบการพฒนาอยางยงยน โดยการเผยแพรองคความร แนวคด และประสบการณจากองคกรทประสบความส าเรจ เพอใหเปนตวอยางและแนวทางในการปฏบตอยางเปนรปธรรมแกสถานประกอบการผานสอตาง ๆ รวมทงการสรางและพฒนาผเชยวชาญ ผประเมนและการใหบรการชวยเหลอแกสถานประกอบการ เพอใหสามารถพฒนาไปสการเปนอตสาหกรรมสเขยว

คมอแนวทางการสงเสรมและพฒนาโรงงานอตสาหกรรมสอตสาหกรรมสเขยวฉบบน เปนสวนหนงของการพฒนากจกรรมทสนบสนนยทธศาสตรการจดการสงแวดลอมผานการรบรองอตสาหกรรมสเขยว ซงไดก าหนดแนวทางการปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรมในการพฒนาองคกรสการเปนอตสาหกรรม สเขยวในระดบท 1-5 โดยมแนวทางทสงเสรมใหสถานประกอบการอตสาหกรรมไดยดมนในการประกอบกจการทเปนมตรตอสงแวดลอมเพอการพฒนาอยางยงยน มงเนนการพฒนาปรบปรงกระบวนการผลตอยางตอเนอง รบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอม ท งภายในและภายนอกองคกรตลอดหวงโซอปทาน (Supply Chain) เพอการพฒนาอยางยงยน

คมอแนวทางการสงเสรมและพฒนาโรงงานอตสาหกรรมสอตสาหกรรมสเขยวฉบบน มวตถประสงคเพอสงเสรมใหผประกอบการอตสาหกรรมทตองการพฒนาเขาสอตสาหกรรมสเขยวใชเปน แนวทางในการศกษาและท าความเขาใจเกยวกบแนวทางการพฒนาองคกรเพอใหสอดคลองกบเกณฑขอก าหนดก าหนดการรบรองอตสาหกรรมสเขยวในระดบท 1 ความมงมนสเขยว จนถงระดบท 5 เครอขายสเขยว ไดอยางมประสทธผลและมประสทธภาพ ตลอดจนไดรบการรบรองอตสาหกรร มสเขยวจากกระทรวงอตสาหกรรมตอไป

กรมโรงงานอตสาหกรรม

ข

หนา

1. การประยกตใชแนวทางปฏบตเพอพฒนาเขาสอตสาหกรรมสเขยว 1 1.1 ขอบเขต 1 1.2 นยามศพท 1

2. ความเปนมาโครงการอตสาหกรรมสเขยว 6 2.1 ความเปนมา 6 2.2 แนวคดและกรอบการด าเนนการของอตสาหกรรมสเขยว 11 2.3 อตสาหกรรมสเขยวการตลาดแหงอนาคต (Green Ocean) 14 2.4 ประโยชนทไดรบและสทธประโยชน 18

3. ขอก าหนดอตสาหกรรมสเขยว 19 ระดบท 1 ความมงมนสเขยว (Green Commitment) 19 ระดบท 2 ปฏบตการสเขยว (Green Activity) 20 ระดบท 3 ระบบสเขยว (Green System) 20 ระดบท 4 วฒนธรรมสเขยว (Green Culture) 24 ระดบท 5 เครอขายสเขยว (Green Network) 25

4. แนวทางการปฏบตตามขอก าหนดอตสาหกรรมสเขยว 26

5. ขนตอนการด าเนนการใหการรบรองอตสาหกรรมสเขยว 60

6. การบรณาการโครงการตาง ๆ กบระดบของอตสาหกรรมสเขยว 62

7. หลกเกณฑและเงอนไขการรบรองอตสาหกรรมสเขยว 68

8. ภาคผนวก 74 ภาคผนวก 8.1 ตวอยางใบสมครการรบรองอตสาหกรรมสเขยว 74 ภาคผนวก 8.2 ตวอยางใบรบรองอตสาหกรรมสเขยวทง 5 ระดบ 76 ภาคผนวก 8.3 วธแสดงตราสญลกษณการรบรองอตสาหกรรมสเขยว 82 ภาคผนวก 8.4 ตวอยางการใชตราสญลกษณการรบรองอตสาหกรรมสเขยว 83 ภาคผนวก 8.5 แนวทางการพฒนาภาคอตสาหกรรมตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต 85 ภาคผนวก 8.6 แนวทางเศรษฐกจพอเพยงภาคอตสาหกรรม (มอก. 9999 เลม 1-2556) 89 ภาคผนวก 8.7 แบบประเมนอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3-5 94 ภาคผนวก 8.8 แนวทางการตรวจประเมนอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 4-5 120

คณะกรรมการผจดท า 134

บรรณานกรม 135

1

1.1 ขอบเขต

คมออตสาหกรรมสเขยวเลมนใชเปนแนวทางส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม ทกขนาด ทกประเภท ทกพนท เพอด าเนนการขอการรบรองอตสาหกรรมสเขยวจากกระทรวงอตสาหกรรม ซงครอบคลม นยามศพท หลกการ หลกเกณฑการรบรองอตสาหกรรมสเขยว แนวทางปฏบ ตเพอการพฒนาสถานประกอบการส อตสาหกรรม สเขยว นอกจากน ไดอธบายถงขนตอนการใหการรบรองอตสาหกรรมสเขยวในแตละระดบของกระทรวงอตสาหกรรม

1.2 นยามศพท

การพฒนาอยางยงยน

รปแบบของการพฒนาทสนองความตองการของคนในรนปจจบน โดยไมท าใหคนรนตอไปในอนาคต ตองประนประนอม ยอมลดทอนความสามารถในการทจะตอบสนองความตองการของตนเอง

การปรบปรงอยางตอเนอง

การปรบปรงทเกดขนจากความพยายามอยางตอเนอง คอยเปนคอยไปในการปรบปรงจากมาตรฐานเดมทมอยใหดขน รวมถงการปรบปรงการท างานประจ าวนใหดยงขน

กระบวนการ

กจกรรมทเชอมโยงกน เพอจดมงหมายในการสงมอบผลผลตหรอบรการใหแกผ รบบรการและผมสวนได สวนเสย ทงภายในและภายนอกสวนราชการ

ความมงมนสเขยว

การแสดงความมงมนในรปแบบของนโยบาย เปาหมายและแผนงานทจะลดผลกระทบตอสงแวดลอม และมการสอสารภายในองคกรใหทราบโดยทวกน

คณะกรรมการสงเสรมและพฒนาอตสาหกรรมสเขยว

คณะกรรมการทไดรบการแตงตงจากปลดกระทรวงอตสาหกรรม ใหท าหนาทก าหนดกรอบแนวความคด แผนงาน แนวทางด าเนนการ และกรอบงบประมาณเพอการพฒนาและด าเนนโครงการอตสาหกรรมสเขยว บรณาการโครงการและกจกรรมตาง ๆ ทเกยวของกบการพฒนาอตสาหกรรมสเขยวของหนวยงานตาง ๆ ในสงกดกระทรวงอตสาหกรรม ก าหนดหลกเกณฑและเงอนไขมาตรการและสทธประโยชนใหกบผประกอบการทเขารวมโครงการก ากบดแลและตดตามประเมนผลการด าเนนโครงการ แตงตงคณะอนกรรมการหรอคณะท างานเพอสนบสนนการด าเนนการ และด าเนนการอนใดตามทไดรบมอบหมาย

2

คณะอนกรรมการสงเสรมและรบรองอตสาหกรรมสเขยว

คณะอนกรรมการทไดรบการแตงตงจากคณะกรรมการสงเสรมและพฒนาอตสาหกรรมสเขยว ใหท าหนาทพจารณาจดท าหลกเกณฑ และเงอนไขการประเมนระดบอตสาหกรรมสเขยว รวมทงคมอขนตอนการด าเนนงาน และเอกสารตาง ๆ ทใชในการด าเนนงาน คดเลอก ตรวจประเมน ตามหลกเกณฑและเงอนไขทก าหนด พจารณาใหการรบรองตราสญลกษณอตสาหกรรมสเขยว และด าเนนงานอน ๆ ตามทคณะกรรมการมอบหมาย ก าหนดมาตรการสงเสรมอตสาหกรรมสเขยวและสทธประโยชน แนวทางการเผยแพรประชาสมพนธใหสถานประกอบการ และประชาชนบรณาการโครงการ/กจกรรมทงภายในและภายนอก

เศรษฐกจสเขยว

ระบบเศรษฐกจทท าใหคณภาพชวตของประชาชนในปจจบนดขนและสามารถลดความไมเสมอภาคไดในระยะยาวดวยในขณะทไมท าใหประชาชนรนหลงประสบกบความเสยงในเรองของทรพยากรธรรมชาตทเสอมสภาพและปญหาดานนเวศวทยา

ปฏบตการสเขยว

การด าเนนกจกรรมตามนโยบาย เปาหมายและแผนงานทก าหนดเพอลดผลกระทบตอสงแวดลอมอยางเปนรปธรรมส าเรจตามความมงมนทตงไว

ระบบสเขยว

การบรหารจดการสงแวดลอมอยางเปนระบบมการตดตาม ประเมนผล และทบทวนเพอการพฒนาอยางตอเนอง รวมถงการไดรบรางวลดานสงแวดลอมทเปนทยอมรบ และการรบรองมาตรฐานดานสงแวดลอมตาง ๆ

วฒนธรรมสเขยว

การททกคนในองคกรใหความรวมมอรวมใจด าเนนงานอยางเปนมตรกบสงแวดลอม ในทกดานของการประกอบกจการจนกลายเปนสวนหนงของวฒนธรรมองคกร

เครอขายสเขยว

การแสดงถงการขยายเครอขายตลอดโซอปทานสเขยว โดยสนบสนนใหคคาและพนธมตรเขาสกระบวนการรบรองอตสาหกรรมสเขยวดวย

วฒนธรรมองคกรดานสงแวดลอม

การสรางใหบคลากรภายในองคกรเกดความเชอ จตส านกดานสงแวดลอม และมพฤตกรรมรวมกน สรางคานยมการด าเนนการดานสงแวดลอม และมการเผยแพรท าความเขาใจเกยวกบคานยมใหแกบคลากรภายในองคกรและผเกยวของ มการก าหนดแนวทางส าหรบการปฏบตเพอใหเกดพฤตกรรมการใหความส าคญและใสใจสงแวดลอมใหคงอยอยางยงยนจนกลายเปนวฒนธรรมองคกร มการก าหนดวธการในการประเมนความคงอยของวฒนธรรมองคกรดานสงแวดลอม และน ามาปรบปรงพฒนาอยางตอเนอง

3

จรยธรรมดานสงแวดลอม

คณลกษณะทางความประพฤตทมนษยควรยดถอปฏบตตอธรรมชาต และสงแวดลอม โดยค านงถง สจธรรมวาดวยธรรมชาตไดแก การใชทรพยากรอยางมเหตผล ควบคไปกบการพฒนาอยางยงยน

โซอปทานขนท 1

สถานประกอบการทผลตวตถดบปอนใหกบผขอรบการรบรองอตสาหกรรมสเขยวโดยตรง และมคณสมบตเปนโรงงานตามพระราชบญญตโรงงาน (ฉบบท 2) พ.ศ. 2562 หรอสถานประกอบการภายใตพระราชบญญตแร พ.ศ. 2560

โรงงาน

อาคาร สถานท หรอยานพาหนะทใชเครองจกรมก าลงรวมตงแตหาสบแรงมาหรอก าลงเทยบเทาตงแตหาสบแรงมาขนไป หรอใชคนงานตงแตหาสบคนขนไป โดยใชเครองจกรหรอไมกตามเพอประกอบกจการ ทงนตามประเภทหรอชนดของโรงงานทก าหนดในกฎกระทรวงตามพระราชบญญตโรงงาน (ฉบบท 2) พ.ศ. 2562

ผไดรบการรบรอง

สถานประกอบการทผานการตรวจสอบ/ตรวจประเมนวาเปนไปตามเกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยวในระดบทยนขอรบการรบรอง และไดรบการรบรองจากกระทรวงอตสาหกรรม

ผสงมอบ

บคคลหรอองคกรทสงปจจยน าเขาใหหนวยงานในการท างาน

ปจจยน าเขา

ทรพยากรทใชในกระบวนการ เชน เงน บคลากร วสดอปกรณ ขอมล นโยบาย กฎหมาย และกฎระเบยบตาง ๆ

ผลผลต

สนคาและบรการทตรงตามความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

ผรบบรการ

ลกคาหรอผทมารบบรการจากสวนราชการโดยตรง หรอผานชองทางการสอสารตาง ๆ รวมทงผรบบรการทเปนสวนราชการดวย

หวงโซอปทาน

การจดล าดบของกระบวนการทงหมดทมตอการสรางความพอใจใหกบลกคา เรมตนตงแตกระบวนการจดซอ (Procurement) การผลต (Manufacturing) การจด เกบ (Storage) เทคโนโลยสารสนเทศ ( Information Technology) การจดจ าหนวย (Distribution) และการขนสง (Transportation) ซงกระบวนการทงหมดนจะจด ระบบใหประสานกนอยางคลองตว

4

ผรบเหมา

ผรบจางหลก คอ ผรบจางทลงนามในเอกสารสญญา ซงยอมรบและตกลงทจะด าเนนการใหลลวงแลวเสรจดวยดเปนไปตามวตถประสงคทระบไวในเอกสารสญญา รวมทงตองรบผดชอบในผลของงานของผรบจางชวงดวย

ผรบเหมาชวง

ผรบจางทรบท างานใหผรบจางหลกอกทอดหนง ในการท างานใด ๆ การทผรบจางหลกจะจางผรบจางชวงใหท างานสวนใดสวนหนงนน ตองไดรบความเหนชอบจากเจาของงาน หรอผวาจางกอนเสมอ รวมทงตองรบผดชอบในผลของงานของผรบจางชวงดวย

องคกร

สถานประกอบการอตสาหกรรมทขอรบการรบรองอตสาหกรรมสเขยวจากกระทรวงอตสาหกรรม

อตสาหกรรมสเขยว

อตสาหกรรมทยดมนในการปรบปรงกระบวนการผลตและการบรหารจดการสงแวดลอมอยางตอเนอง เพอการประกอบกจการ ทเปนมตรกบสงแวดลอม พรอมกบการยดมนในการประกอบกจการดวยความรบผดชอบตอสงคมทงภายในและภายนอกองคกรตลอดหวงโซอปทาน เพอการพฒนาอยางยงยน

ระบบ (System)

องคประกอบขององคกรทสมพนธกนหรอมปฏสมพนธตอกนของการก าหนดนโยบาย วตถประสงค การวางแผน และก าหนดกระบวนการเพอใหบรรลตอนโยบายและวตถประสงคดงกลาว รวมถงการประเมนสมรรถนะและการปรบปรง

สภาพแวดลอมภายนอก

สภาพแวดลอมทมาจาก กฎหมาย เทคโนโลย สภาพการแขงขน การตลาด วฒนธรรม สงคม สงแวดลอม และเศรษฐกจ ทงในระดบโลก ระดบชาต ระดบภมภาค หรอระดบทองถน

สภาพแวดลอมภายใน

สภาพแวดลอมภายในองคกรทมาจากคณคา วฒนธรรม ความรความสามารถ และสมรรถนะขององคกร

ผบรหารสงสด

ผบรหารสงสดขององคกร หรอ ผมอ านาจสงสดของโรงงานหรอสถานประกอบการทขอการรบรอง

กฎหมาย

ขอก าหนดดานสงแวดลอมทซงองคกรตองกระท าใหสอดคลอง ไดแก ขอก าหนดภาคบงคบและมาตรฐานอตสาหกรรม

ขอก าหนดอน ๆ

ขอก าหนดดานสงแวดลอมทองคกรเลอกทจะปฏบตใหสอดคลอง ไดแก การเกยวพนธสญญาวาจาง แนวปฏบต และขอตกลงกบกลมชมชนหรอองคกรทไมใชภาครฐ

5

ความเสยงและโอกาส

ผลกระทบของความไมแนนอน ทท าใหเบยงเบนไปจากสงทคาดหวงไวทงผลกระทบดานลบ (ความเสยง) และผลกระทบดานบวก (โอกาส)

ประเดนดานสงแวดลอม (Environmental Aspect)

องคประกอบของกจกรรมหรอผลตภณฑหรอบรการขององคกร ทสามารถมผลกระทบตอสงแวดลอม

วฏจกรชวต (Life Cycle)

ขนตอนทตอเนองและเชอมโยงกนของระบบผลตภณฑ (หรอบรการ) เรมจากการจดซอวตถดบหรอทรพยากรธรรมชาต ไปจนถงการก าจดขนสดทาย

วสาหกจชมชน (SMCE หรอ Small and Micro Community Enterprise)

กจการของชมชนเกยวกบการผลตสนคา การใหบรการหรอการอน ๆ ทด าเนนการโดยคณะบคคลทมความ ผกผน มวถชวตรวมกนและรวมตวกนประกอบกจการดงกลาว ไมวาจะเปนนตบคคลในรปแบบใดหรอไมเปนนตบคคล เพอสรางรายไดและเพอการพงพาตวเองของครอบครว ชมชนและระหวางชมชน

วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs หรอ Small and Medium Enterprises)

เปนหนวยธรกจทมขนาดใหญกวาวสาหกจชมชนและเปนหนวยธรกจสวนใหญของประเทศและมความส าคญไมนอยตอกระบวนการพฒนาประเทศ

6

2.1 ความเปนมา

ประเทศไทยมงสการพฒนาทยงยน (Sustainable Development) ตามทไดใหสตยาบนรบรองปฏญญา โจฮนเนสเบรกวาดวยการพฒนาอนยงยน (Johannesburg Declaration on Sustainable Development – JDSD) เมอป พ.ศ. 2545 และปฏญญามะนลาวาดวยอตสาหกรรมสเขยว (Manila Declaration) เมอป พ.ศ. 2552 รวมถงไดรบรองความตกลงปารส (Paris Agreement) ในการประชม COP 21 ณ กรงปารส สาธารณรฐฝรงเศส เมอป พ.ศ. 2558 ซงเปนตราสารกฎหมายทรบรองภายใตกรอบอนสญญา UNFCCC ฉบบลาสด โดยมขอตกลงรวมกนในการรกษาการเพมขนของอณหภมเฉลยโลก ใหต ากวา 2 องศาเซลเซยส เมอเทยบกบระดบของอณหภมเฉลยกอนยคอตสาหกรรม และจะพยายามรกษาเปาหมายการเพมขนของอณหภม ไมใหเกน 1.5 องศาเซลเซยส เพอลดความเสยงจากผลกระทบรนแรงเนองจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

กระทรวงอตสาหกรรม ซงเปนหนวยงานหลกในการพฒนาเศรษฐกจของประเทศไทยจงไดก าหนดยทธศาสตรในการพฒนาอตสาหกรรมเพอสงแวดลอมและสงคม โดยด าเนนการในเชงรกมงเนนในการสงเสรมและพฒนาภาคอตสาหกรรมใหเตบโตและพฒนาอยางยงยน

การพฒนาอตสาหกรรมของประเทศไทยในอดตมงเนนการสรางความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ โดยเฉพาะอยางยงการพฒนากลมอตสาหกรรมการผลตทใชทรพยากรอยางเตมท อยางไรกตาม ตลอดระยะเวลาทผานมาสงคมไทยยงคงเผชญกบปญหาตาง ๆ จากการพฒนาอตสาหกรรมอยางตอเนอง เชน ความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาต ปญหาสงแวดลอม ความเหลอมล าทางสงคม ตลอดจนการมสวนรวมของทกภาคสวนยงมขอจ ากด ปญหาเหลานสะทอนใหเหนถงการพฒนาประเทศอยางไมสมดลอาจกลาวไดวา การมงเนนการเตบโตของภาคอตสาหกรรมในเชงเศรษฐกจเพยงมตเดยว ไมสามารถกอใหเกดการพฒนาอยางยงยนได จงจ าเปนทจะตองสรางความสมดลใหเกดขน โดยเรงพฒนาและยกระดบการพฒนาอตสาหกรรมในมตอน ๆ อนประกอบไปดวยอตสาหกรรมในมตเชงอนรกษสงแวดลอม อตสาหกรรมในมตเชงพฒนาสงคม และอตสาหกรรมในมตเชงสรางการมสวนรวมของทกภาคสวน และเนองจากการพฒนาอตสาหกรรมทง 4 มตน มความเกยวของ เชอมโยง และเกอหนนกน ดงนนการพฒนาอตสาหกรรมจ าเปนตองบรณาการใหเกดประโยชนตออตสาหกรรมในภาพรวม ตลอดจนเชอมโยงเขากบการพฒนาในมตอน ๆ ของประเทศ อนจะน าไปสการพฒนาอตสาหกรรมของประเทศอยางยงยน

การวางกรอบแนวคดในการก าหนดทศทางการพฒนาอตสาหกรรมของประเทศในระยะยาว นอกจากตองพจารณาบรบทของการเปลยนแปลงจากปจจยภายนอก โดยเฉพาะอยางยงกระแสโลกาภวตนทมการเปลยนแปลงในดานตาง ๆ ทงภมเศรษฐศาสตร ภมรฐศาสตร ภมประชากรศาสตร และการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศโลก ทจะสงผลกระทบตอการพฒนาอตสาหกรรมในองครวมแลว ยงตองค านงถงบรบทของการเปลยนแปลงจากปจจยภายในทสงผลกระทบตอภาคอตสาหกรรมของไทย รวมทงขอจ ากดและเงอนไขในดานอน ๆ ของประเทศ ซงเปนปจจยหลกทท าใหภาพโครงสรางอตสาหกรรมของประเทศไทยในอนาคตมการเปลยนแปลงไป ดงนนประเทศไทยจะตองมการเตรยมพรอมในการรองรบสถานการณท เปลยนแปลง ซงอาจสงผลกระทบท งในเชงบวกและเชงลบตอภาคอตสาหกรรม โดยบรบทของการเปลยนแปลงจากปจจยตาง ๆ ดงกลาว ประกอบดวยการเปลยนแปลงจากปจจยภายนอกทสงผลกระทบตอภาคอตสาหกรรมในอนาคตสามารถแบงออกเปน บรบทของการเปลยนแปลงจากปจจย

7

ภายนอกบรบทของ 4 ดาน ไดแก

1) ภมเศรษฐศาสตร (Geo-Economics) เปนผลกระทบจากการเปลยนแปลงดานเศรษฐกจในภมภาคตาง ๆ ของโลก เชน การรวมกลมเศรษฐกจในภมภาคอาเซยน (ASEAN Economic Community) การยายศนยกลางการพฒนาเศรษฐกจโลกจากกลมประเทศอตสาหกรรมชนน า 7 ประเทศ (G7 - Canada, France, Germany, Italy, Japan, United Kingdom, and United State) มาสกลมประเทศก าลงพฒนาท มการพฒนาและเตบโตทางเศรษฐกจอยางรวดเรว (BRICS - Brazil, Russia, India China and South Africa) การเพมขนของอตราการวางงานและการลดลงของก าลงซอในกลมประเทศสหรฐอเมรกา และยโรปรวมทงผลกระทบจากขอตกลงระหวางประเทศทมผลตอการปรบเปลยนนโยบายดานเศรษฐกจ เชน กรอบขอตกลงทางการคา

2) ภมรฐศาสตร (Geo-Politics) เปนผลกระทบจากการเปลยนแปลงดานการเมอง การปกครองและการมสวนรวมของทกภาคสวนในภมภาคตาง ๆ ของโลก เชน ผลกระทบจากเสถยรภาพทางการเมอง ผลกระทบของการกอการรายขามชาตผลกระทบจากการเปลยนขวอ านาจทางการเมองจากซกโลกตะวนตก (สหรฐอเมรกาและยโรป) มาสภมภาคตะวนออก (เอเชย จนและอนเดย) รวมทงผลกระทบจากการเพมบทบาทของกลมทไมแสวงหาผลก าไร (NGO) และกลมพลงประชาชน ซงเขามามสวนรวมและมอ านาจในการเปลยนแปลงบรบทของโลกดานเศรษฐกจ การเมอง และการปกครองมากขน

3) ภมประชากรศาสตร (Geo-Demographics) เปนผลกระทบจากการเปลยนแปลงจ านวนและโครงสรางประชากรโลกโดยประเดนส าคญคอ การทจ านวนประชากรโลกเพมสงขน แตประชากรในแตละชวงอายมการเพมขนและลดลงอยางไมสมดลกนโดยเฉพาะอยางย งสดสวนประชากรผ สงอายทเพมมากขน ท าใหมจ านวนประชากรวยท างานลดลง จงตองแบกรบภาระในการเลยงดผสงวยและประชากรวยเดกเพมมากขนซงจะสงผลกระทบถงเศรษฐกจและสงคมอยางหลกเลยงไมได นอกจากนการเพมของจ านวนประชากรโลกยงสงผลกระทบตอเนองไปถงปญหาอน ๆ เชน การบกรกพนทปาเพอสรางทอยอาศยและประกอบอาชพ ความขดแยงในการใชทรพยากรตาง ๆ ความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาต รวมทงปญหามลพษและของเสยทเพมขน เปนตน

4) การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Climate Change) เปนผลกระทบจากการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอม โดยเฉพาะอยางยงภาวะวกฤตเรองปรมาณมลภาวะและอณหภมของบรรยากาศทเพมสงขนอยางรวดเรว สงผลใหเกดปญหาตาง ๆ ตามมา เชน การขาดแคลนน า การขาดแคลนพลงงาน การขาดแคลนอาหาร และความเสยงตอโรคระบาดใหม ๆ ทเพมขน นอกจากนการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศยงสงผลกระทบตอการปรบเปลยนพฤตกรรมของผบรโภคท าใหลดการบรโภคสนคาอตสาหกรรมทมผลกระทบตอสงแวดลอมสง นอกจากนขอเรยกรองขององคกรสทธตาง ๆ มผลตอการปรบเปลยนนโยบายเพมขน

การเปลยนแปลงของปจจยภายนอกทง 4 ดาน ดงกลาวขางตนสงผลใหเกดพลวตของโลกใหม กลาวคอ เกดการรวมตวกนของตลาดทมการกระจายตวในแตละพนทมาเปนตลาดกลาง มการรวมมอกนระหวางนานาประเทศในดานการผลตและการบรการ รวมถงมการแกไขปญหารวมกน เกดการสรางมาตรฐานของโลกซงเปนทยอมรบในวงกวาง และมมาตรการปองกนความเสยงรวมกน พรอมทงมการรกษาสงแวดลอมของโลกรวมกน ซงจะสงผลใหการพฒนาอตสาหกรรมตองปรบเปลยนรปแบบไปตามบรบทใหมของโลก ดงน

(1) การผลตทค านงถงสงแวดลอมและสงคม โดยการพฒนากระบวนการผลตจะค านงถงสภาพแวดลอมและความสะอาด (Environmental Friendly – Green and Clean) ซงในปจจบนไดมการค านงถงประเดนเหลานอยางกวางขวาง โดยเฉพาะอยางยงการสรางสงคมและอตสาหกรรมทมปรมาณการปลอยคารบอนต า (Low Carbon Society) การสรางสงคมทมความพรอมในการรองรบการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศ (Climate Resilience Society) และอตสาหกรรมทดแลรกษาสงแวดลอม (Green Growth Industry)

8

(2) การแขงขนของอตสาหกรรมท มงเนนการสรางความยอมรบในเรองมาตรฐาน โดยยดหลกความ

รบผดชอบตอสงคม(Adopt Global Standard/Business Ethic) ดวยความแตกตางทงในดานสงคม วฒนธรรมสงแวดลอม รวมถงความกาวหนาทางเศรษฐกจ และการพฒนาดานเทคโนโลยในนานาประเทศสงผลใหแตละประเทศมการก าหนดเงอนไขกฎระเบยบทแตกตางกนไปทงในการน าเขาและสงออกสนคา อยางไรกตาม ภายใตกระแสการเปลยนแปลงในบรบทใหม ทสนคาและบรการสามารถเคลอนยายไดโดยอสระ และไมจ าเปนตองค านงถงขอบเขตของประเทศ สงผลใหความตองการสนคาและบรการตาง ๆ ในแตละประเทศมความคลายคลง

(3) การใชเทคโนโลยและภมปญญาในการเพมมลคาใหกบสนคา โดยเนนการสรางความสามารถของประเทศผผลตแตละประเทศ โดยเฉพาะดานการประยกตใชเทคโนโลย และฐานความร (Apply Technology/ Knowledge Based) ซงเปนพนฐานทส าคญในการพฒนาตอยอดอตสาหกรรม โดยอาศยองคความรท มอยเดมใน แตละอตสาหกรรมมาบรณาการรวมกบองคความรและเทคโนโลยใหม ท าใหเกดการพฒนาศกยภาพอตสาหกรรมอยางยงยน และรองรบความเปลยนแปลงตามกระแสความตองการในยคโลกาภวตนตอไป

(4) การสรางเครอขายความรวมมอ (Collaborative Network/Cluster) สงเสรมใหเกดความรวมมอกนในการชวยเหลอและพฒนาอตสาหกรรมในแตละสวน โดยการสรางเครอขายความรวมมอนจะเนนการปรบปรงกฎระเบยบตาง ๆ ทเปนอปสรรคในการพฒนาอตสาหกรรม รวมทงการสรางเครอขายความรวมมอทมความเชยวชาญพเศษเฉพาะดาน โดยการสรางเครอขายดงกลาวไมเพยงแตเปนการผลกดนใหเกดการพฒนาประสทธภาพในการผลตรวมกนของเครอขายผประกอบการเทานน แตยงเปนการกระตนใหเกดการแขงขนกน เพอยกระดบศกยภาพของแตละสถานประกอบการใหทดเทยมกบสถานประกอบการอน ๆ ในเครอขาย ซงจะสามารถเชอมโยงเขาสการแขงขนในระดบนานาชาตตอไป

(5) เชอมโยงการผลตของเครอขายภายในกลมอตสาหกรรมและระหวางอตสาหกรรม ใหมการผนกพลงในการผลตโดยใชหวงโซการผลตเชอมโยงกนกบประเทศตาง ๆ ภายใตรปแบบการผลตใหม (New Mode of Production Through Global Value Chain) ตอบสนองตอบทบาทของการเปนสวนห นงของหวงโซคณคาในภาพรวมของอตสาหกรรมของโลก (Global Value Chain) ภายใตบรบทใหมในการเปลยนแปลงของโลกจากรปแบบการผลตเดมทเนนการสรางหวงโซอปทานภายในประเทศ ไปสรปแบบการผลตใหมทเนนการสรางฐานการผลตรวมกนในระดบนานาชาต ทงในดานการผลตสนคาและบรการ ซงการผลตแตละสวนทเกดขนในแตละประเทศนน จะสามารถสรางมลคาเพมใหกบสนคาและบรการตาง ๆ ไดบนพนฐานการบรหารจดการเพอแสวงหาแหลงวตถดบหรอแหลงผลตซงมราคาต าและมประสทธภาพสงสด

(6) การสรางความสามารถหลกเฉพาะดานท มความสามารถสงสด (Focus on Specialized Core Competency) โดยการปรบเปลยนจากการจางผลตทขนอยกบก าลงการผลตของผประกอบการแตละรายไปสการจางผลตทพจารณาจากความเชยวชาญของผประกอบการเปนส าคญ ดงนนความไดเปรยบในการแขงขน จงขนอยกบความสามารถในการปรบตว (Economic for flexibility) และการก าหนดมาตรฐานการผลตจะข นอย กบมาตรฐานสากล ท งน เพอตอบสนองตอกระแสการเปลยนแปลงของโลกในการพฒนากระบวนการผลตใหมประสทธภาพมากยงขน จงตองใหความส าคญเพมเตมกบศกยภาพของผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอม (Small/Smart Enterprise) ซงเปนผประกอบการกลมใหญ ทมการกระจายตวอยในภมภาคตาง ๆ ทวประเทศ โดยการพฒนาศกยภาพของผประกอบการในกลมน จะเปนการพฒนารากฐานทส าคญของอตสาหกรรม ทงสวนของวตถดบการผลต และการตลาด ใหสามารถกาวไปสการแขงขนในระดบนานาชาตไดอยางเขมแขงและยงยนตอไป

(7) การใหความส าคญกบการบรหารจดการ ค านงถงปจจยความเสยงในดานตาง ๆ ภาวะความเสยงและสภาวะความมนคงของโลกในรปแบบใหม (Manage Through Global Risk) เพอรองรบตอกระแสการเปลยนแปลงของโลกโดยเฉพาะทางดานความมนคง และความเสยงทอาจจะเกดขนจากปจจยตาง ๆ ทสงผลกระทบไมวาจะเปนการโยกยายฐานการผลต ความกาวหนาของเทคโนโลย รวมถงการเปลยนแปลงของสภาวะแวดลอมโลก ซงเปนปจจย

9

หลกส าคญทสงผลใหรปแบบและโครงสรางการผลตตองมการปรบตว และมการวางแผนเพอรบมอกบสถานการณตาง ๆ ทเกดขนไดโดยไมสงผลกระทบกบภาคอตสาหกรรมมากนก

(8) สรางรปแบบการเขาถงตลาดผานชองทางใหม เพอการเขาถงกลมเปาหมาย (New Market Access) จากแนวโนมการรวมประเทศตาง ๆ ของโลกในบรบทใหมทจะเกดขนนน สงผลใหประเทศตาง ๆ มการปรบเปลยนโครงสรางทงทางเศรษฐกจและสงคมใหเหมาะสมกบกระแสการเปลยนแปลงมากขน รวมถงประเทศเกดใหมทมแนวโนมเพมจ านวนมากขน จงเปนโอกาสอนดในการสรางตลาดใหม โดยการเขาถงตลาดเหลานจ าเปนตองอาศยความรวดเรว ภาพลกษณ ในการสรางตลาด รวมไปถงชองทางในการกระจายสนคา เพอการสรางฐานการแขงขนของอตสาหกรรมใหมความเตบโตมากยงขน

บรบทการเปลยนแปลงปจจยภายในประเทศ

นอกเหนอจากบรบทของการเปลยนแปลงจากปจจยภายนอกทมผลกระทบตอภาคอตสาหกรรมของไทยแลว ยงมบรบทและปจจยภายในทสงผลตอภาคอตสาหกรรม ไดแก

(1) นโยบายรฐบาล ตลอดจนแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ซงปจจบนไดใหความส าคญตอเรองเศรษฐกจเชงสรางสรรค (Innovative Economy) และการพฒนาทสมดลและยงยน (Sustainable Development) เปนตน

(2) คณภาพมาตรฐานของสนคาอตสาหกรรม รวมไปถงระบบบรหารจดการท ไดมาตรฐาน เพอเปนการดแลและคมครองผบรโภค จากสนคาหรอบรการทเปนอนตรายตอสขภาพของประชาชน และสงแวดลอม

3) กฎหมาย กฎระเบยบและขอบงคบตาง ๆ อาท รฐธรรมนญป 50 ในมาตรา 57 และ 67 วาดวยสทธในการรบรขอมลและมสวนในการแสดงความคดเหนกอนการด าเนนโครงการของภาครฐและสทธในการมส วนรวมบ ารงรกษาและไดประโยชนจากทรพยากรธรรมชาต ซงการด าเนนโครงการทมผลกระทบตองไดรบการรบฟงความคดเหนจากผมสวนไดสวนเสยเสยกอน หรอแนวทางปฏบตตามพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑ และวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546

(4) ดานสงแวดลอมและความปลอดภยทเชอมโยงกบการใชทรพยากรอยางคมคา ตลอดจนการดแลและการบรหารจดการกากของเสยทเกดจากภาคการผลต เพอมใหการด าเนนการใด ๆ ของภาคการผลตสรางความเดอดรอนใหกบภาคสวนอน ๆ

(5) เศรษฐกจชมชนทเปนเศรษฐกจฐานรากทตองสงเสรมใหมความแขงแกรง และเชอมโยงกบภาคการผลต โดยตนน า คอ ภาคเกษตรและเศรษฐกจชมชน กลางน าคอภาคการผลต และปลายน าคอการบรการและการคา เปนตน

(6) ระบบโลจสตกสและหวงโซอปทาน ซงสวนนมผลกระทบโดยตรงตอตนทนการผลต และความสามารถในการแขงขนของภาคอตสาหกรรมไทย หากภาครฐและภาคเอกชนใหความสนใจรวมกนปรบปรงการบรหารจดการโลจสตกสทงระบบโลจสตกสภายในโรงงาน เชน การบรหารจดการกระบวนการผลต และระบบโลจสตกสภายนอกโรงงาน เชน การจดการขนสงวตถดบและสนคา การบรหารจดการหวงโซอปทาน ใหมประสทธภาพดขนเพอเปนปจจยสนบสนนใหภาคอตสาหกรรมไทยสามารถแขงขนไดในตลาดโลก

การเปลยนแปลงภายใตกระแสโลกาภวตนซงเปนการเปลยนแปลงทรวดเรวและมความซบซอนมากข น กอใหเกดสภาวะการแขงขนทรนแรงจากระบบการคาและการลงทนอยางเสร โดยเฉพาะจากประเทศทพฒนาแลวสงผลใหประเทศทก าลงพฒนา เชน ประเทศไทย และกลมประเทศในอาเซยน ตองเผชญกบการเปลยนแปลงทมความทาทายและอปสรรคตาง ๆ ประกอบกบประเดนดานมาตรฐานและความปลอดภยในระดบสากล เชน การตระหนกถงคณภาพของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมรวมถงระบบการปองกนและควบคมมลภาวะทางสงแวดลอม ทเปน

10

ปจจยเรงใหประเทศก าลงพฒนาตองใหความสนใจในการปรบปรงศกยภาพและคณภาพของผลผลตและสนคาของประเทศ นอกจากนการแขงขนทางการคาในตลาดโลกทมความหลากหลาย รวมถงการพฒนานวตกรรมใหม ๆ ทมพลวตการเปลยนแปลงคอนขางสงและรวดเรว ยงเปนปจจยทมอทธพลตอการแขงขนทางดานอตสาหกรรมในทกระดบ ตลอดจนปจจยท สงผลตอระดบคณภาพ หรอขดความสามารถทางการแขงขนของประเทศ ไดแก ระบบโครงสรางสนบสนนอตสาหกรรมทมประสทธภาพ และแรงงาน อกดวย ดงนนจงมความจ าเปนอยางมากทจะตองมการปรบปรงและพฒนาภาพรวมของอตสาหกรรมในทกดาน ทงนโยบาย ยทธศาสตร โครงสราง และระบบสนบสนนดานตาง ๆ ทเออตอการพฒนาอตสาหกรรมของประเทศอยางยงยน

จากบรบทของการเปลยนแปลงทงจากปจจยภายนอกและปจจยภายในดงกลาว น าไปสการปรบปรงนโยบายยทธศาสตรและกรอบทศทางการพฒนาอตสาหกรรมทใหความส าคญกบการพฒนาทบรณาการในทกมต ไดแก ความมนคงทางเศรษฐกจ ความตระหนกในทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ความเทาเทยมและเปนธรรมในสงคม และการมสวนรวมของทกภาคสวน นอกจากนการพฒนาอตสาหกรรมในภาพรวมยงตองใหความส าคญกบโครงสรางพนฐานและโครงสรางสนบสนน เพอใหเกดฐานรากทมนคงในการตอยอดส าหรบการพฒนาของอตสาหกรรมรายยอยไดบนบรบทของความเปลยนแปลงทเกดขน ไมวาจะเปนการยกระดบมาตรฐานการผลตสนคาใหมคณภาพตามความตองการของลกคาในระดบสากล การสรางสภาพแวดลอมทเหมาะสมในการด าเนนธรกจทงในเรองของแหลงเงนทน กฎระเบยบขอบงคบในการผลต การน าเขาและการสงออก การสงเสรมการใชทนมนษยผานการสงเสรมการผลตบนฐานนวตกรรมและทรพยสนทางปญญา เปนตน

การรเรมของโครงการอตสาหกรรมสเขยวของกระทรวงอตสาหกรรม

โครงการอตสาหกรรมสเขยว (Green Industry) ของประเทศไทยเปนการรเรมหลงการประชม Green Industry ขององคการพฒนาอตสาหกรรมแหงสหประชาชาต (United Nations Industrial Development Organization-UNIDO) ซงเปนองคการทจดตงขนตามมตของท ประชมสมชชาสหประชาชาต เพ อให มการน ามาปฏบต ในภาคอตสาหกรรมเพอใหเปนรปธรรม กระทรวงอตสาหกรรมจงไดก าหนดแนวทางการด าเนนการ 2 ประเดน ดงน

1) ก าหนดแนวทางและจดท าอตสาหกรรมสเขยวใหเปนรปธรรมและสามารถด าเนนการไดอยางเปนขนตอนในแบบฉบบไทย ๆ ภายใต 2 แนวคดหลก คอ การปรบปรงอยางตอเนอง (Continuous Improvement) และการพฒนาอยางยงยน (Sustainable Development)

2) บรณาการโครงการทเกยวกบสงแวดลอมของทกหนวยงานภายในกระทรวงอตสาหกรรมมารวมอยภายใตรมเงาใหญของโครงการอตสาหกรรมสเขยว

การขบเคลอนอตสาหกรรมสเขยวของกระทรวงอตสาหกรรมตงอยบนแนวคดความสมครใจของสถานประกอบการทตองการด าเนนธรกจใหเปนมตรกบชมชนและส งแวดลอมเพอมงสการพฒนาทยงยนโดยด าเนนการอยางเปนระบบใน 5 ระดบ จากระดบทงายไปสระดบทยาก ในอดต UNIDO ไดรเรมนโยบายสนบสนนการพฒนาอตสาหกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม (Green Industry) ในป พ.ศ. 2552 และไดเรมสรางกรอบความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน (Public Private Partnership) ในป พ.ศ. 2554 แตแนวทางการสงเสรมอตสาหกรรม สเขยวของ UNIDO ยงเปนนามธรรมและขาดขนตอนการพฒนาสการเปนอตสาหกรรมสเขยว ท าใหสถานประกอบการอตสาหกรรมไมทราบวาตองเรมด าเนนการไดอยางไร เพอใหแนวทางในการสงเสรมและพฒนาอตสาหกรรมสเขยวใหเปนรปธรรมสามารถน าไปปฏบตไดจรง กระทรวงอตสาหกรรมจงไดน าหลกการบรหารจดการคณภาพทวทงองคกร (Total Quality Management - TQM) ผนวกกบหลกการสรางความสมดลระหวาง เศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม (Triple Bottom Line) พฒนาและปรบปรงเปนหลกการของ “อตสาหกรรมสเขยว” บนพนฐานส าคญของ 2 เสาหลก คอ การปรบปรงอยางตอเนอง (Continuous Improvement) และ การพฒนาอยาง

11

ยงยน (Sustainable Development) ขององคกร

ในปลายป พ.ศ. 2553 กระทรวงอตสาหกรรมจงไดเรมด าเนนโครงการอตสาหกรรมสเขยวอยางจรงจงขนโดยด าเนนการท าขอตกลงรวม (MOU) ระหวางหนวยงานตาง ๆ ในสงกดกระทรวงอตสาหกรรม เพอรวมกนสงเสรมภาคอตสาหกรรมในประเทศไทยใหมการประกอบการท เปนมตรกบสงแวดลอมและสงคม อนจะสงผลใหภาคอตสาหกรรมมภาพลกษณทด นาเชอถอ ประชาชนไววางใจ และเปนจดเรมตนในการพฒนาภาคอตสาหกรรมสการสรางเศรษฐกจสเขยว (Green Economy) ซงจะท าใหผลตภณฑมวลรวมสเขยวของประเทศ (Green GDP) มมลคาสงขนดวย และเพอเทดพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหวพระชนมพรรษาครบ 7 รอบ ในป พ.ศ. 2554กระทรวงอตสาหกรรมไดผนกก าลงกบทกหนวยงานของกระทรวงอตสาหกรรมและสถาบนเครอขาย โดยเฉพาะส านกงานอตสาหกรรมจงหวดและนคมอตสาหกรรมทวประเทศ สงเสรมใหสถานประกอบการทวประเทศใสใจในการด าเนนธรกจทเปนมตรตอสงแวดลอม และมการพฒนาอยางตอเนองสการเปนอตสาหกรรมสเขยวใน 5 ระดบ ไดแก

ระดบท 1 ความมงมนสเขยว (Green Commitment) คอ การแสดงความมงมนในรปแบบของนโยบาย เปาหมายและแผนงานทจะลดผลกระทบตอสงแวดลอม และมการสอสารภายในองคกรใหทราบโดยทวกน

ระดบท 2 ปฏบตการสเขยว (Green Activity) คอ การด าเนนกจกรรมตามนโยบาย เปาหมายและแผนงานทก าหนดเพอลดผลกระทบตอสงแวดลอมอยางเปนรปธรรมและส าเรจตามความมงมนทตงไว

ระดบท 3 ระบบสเขยว (Green System) คอ การบรหารจดการสงแวดลอมอยางเปนระบบ มการตดตาม ประเมนผลและทบทวนเพอการพฒนาอยางตอเนองหรอการไดรบรางวลดานสงแวดลอมอนเปนทยอมรบ หรอไดรบการรบรองมาตรฐานทเกยวของกบการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอมตาง ๆ

ระดบท 4 วฒนธรรมสเขยว (Green Culture) คอ การททกคนในองคกรมจตส านกรวมกนในการสงวนและรกษาไวซงสงแวดลอมทดและใหความรวมมอรวมใจในทกดานของการประกอบกจการใหเปนมตรกบสงแวดลอมและด าเนนการตาง ๆ จนกลายเปนสวนหนงของวฒนธรรมองคกร

ระดบท 5 เครอขายสเขยว (Green Network) คอ การขยายขอบเขตของการเปนอตสาหกรรมสเขยวจากภายในองคกรเองออกสภายนอก ตลอดโซอปทาน (Supply Chain) โดยสนบสนนใหคคาและพนธมตรเปนอตสาหกรรมสเขยวดวย

2.2 แนวคดและกรอบการด าเนนการของอตสาหกรรมสเขยว

การสงเสรมและผลกดนใหภาคการผลตมงสอตสาหกรรมสเขยว เพอการพฒนาอยางสมดลและยงยน ถอเปนหวใจส าคญของโครงการตาง ๆ ของกระทรวงอตสาหกรรม ทตองการใหการเตบโตทางเศรษฐกจของภาคธรกจอตสาหกรรมมความสอดคลองกบศกยภาพ และความเปนไปไดของระบบนเวศ รวมทงความผาสกของสงคม ตวอยางเชน การอนรกษพลงงานในกระบวนการผลต การใชทรพยากรใหคมคาโดยใชหลก 3Rs และเทคโนโลยการผลตทสะอาด (Clean Technology) การปรบปรงผลตภาพสเขยว (Green Pro-ductivity) การออกแบบผลตภณฑรกษสงแวดลอม (Eco Design) การใหการรบรองผลตภณฑฉลากเขยว (Green Label หรอ Eco-Label) การศกษาและวเคราะหขอมลวฏจกรชวตผลตภณฑ (Life Cycle Analysis , LCA) การลดมลพษ และการลดการปลอยกาซเรอนกระจก เปนตน ซงโครงการตาง ๆ เหลานเปนเพยงสวนหนงของการด าเนนงานเชงรกดานการอนรกษสงแวดลอมของกระทรวงอตสาหกรรมทผประกอบการสามารถเขารวมได เพอพฒนาใหการประกอบกจการเปนมตรตอสงแวดลอมมากยงขน

12

“อตสาหกรรมสเขยว (Green Industry) หมายถงอตสาหกรรมทยดมนในการปรบปรงกระบวนการผลตและการบรหารจดการสงแวดลอม อยางตอเนอง เพอการประกอบกจการ ทเปนมตรกบสงแวดลอม พรอมกบยดมนในการประกอบกจการดวยความรบผดชอบตอสงคมทงภายในและภายนอกองคกรตลอดหวงโซอปทาน เพอการพฒนาอยางยงยน”

ส านกงานปลดกระทรวงอตสาหกรรม

“อตสาหกรรมสเขยว ตงอยบน 2 เสาหลก คอ

ก ารป รบ ป ร ง อ ย า งต อ เน อ ง (Continuous Improvement) และการพฒ นาอยางย งยน (Sustainable Development)

กรณศกษาตวอยางสถานประกอบการทปรบปรงพฒนาจนสามารถอยรวมกบสงคมไดอยางมความสข เชน โรงงานอตสาหกรรมแหงหนงในจงหวดทางภาคใตทเคยไดรบการรองเรยนจากประชาชนมาตลอด เวลาผานไป 20 ป ในวนนโรงงานแหงนไดรบรางวลการรกษาคณภาพสงแวดลอมดเดนจากกระทรวงอตสาหกรรม ซงท าใหเปนทแปลกใจวาสามารถท าไดอยางไรทสามารถปรบปรงแกไขจนสงคมและชมชนยอมรบได ปจจบนโรงงานกลายเปนสวนหนงของสงคมและมกจกรรมรวมกนซงกรณโรงงานนสามารถน ามาเปนแบบอยางการปฏบตได เพราะยงมโรงงานอกมากในประเทศไทยทไมเหนความส าคญและไมเขาใจวาการจดการสงแวดลอมตองด าเนนการอยางไร สวนใหญคดวาตองลงทนสงไมมผลตอบแทนคนใหกบองคกร นอกจากน ยงมตวอยางทนคมอตสาหกรรมไบเออร เมองเลเวอรคเซน สหพนธสาธารณรฐเยอรมน ซงพบมปลองควนปลอยควนขาวออกจากนคมฯ และรอบ ๆ ทตงโรงงานเปนชมชนทมผคนอาศยอยอยางหนาแนนทมอพารทเมนทสงหลายสบชน แตพบวาโรงงานและชมชนสามารถอยรวมกนได แบบ “We depend on each other” คอ อยดวยการพงพาอาศยซงกนและกน โดยคนอาศยในชมชนใกลเคยงไดไปท างานในโรงงานสงส าคญ คอ เมอง ชมชนและอตสาหกรรม สามารถอยดวยกนอยางผสมกลมกลนคลายกบหลกอตสาหกรรมเชงนเวศนทการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทยและกระทรวงอตสาหกรรมก าลงพยายามผลกดนอยในขณะน

ดงนนในการด าเนนโครงการอตสาหกรรมสเขยว อนดบแรกทตองด าเนนการคอการสรางการมสวนรวมกบโครงการใหไดจ านวนมาก และสองตองใหโอกาสไดปรบปรงอยางตอเนอง แตมปญหาคอจะขายความคดนไดหรอไมวาถาเปนอตสาหกรรมสเขยวแลวจะน าไปสความยงยน (Sustainable) ได ทงนคนทกคนมกจะถกตดสนโดยบคคลท 3 เสมอ ยกตวอยางเชน ไมมใครบงคบใหเราเรยนปรญญาโท แตเพราะเหนคนรอบขางไดปรญญาโทกนหมดกเลยตองเรยนบาง เชนเดยวกนกบอตสาหกรรมสเขยว ถาโรงงานอตสาหกรรมรอบขางไดรบกนหมด กเปนตวผลกดนใหตองท าโรงงานของตนใหเปนอตสาหกรรมสเขยวบางเชนกน

ขนตอนของการเปนอตสาหกรรมสเขยว เรมจากระดบท 1 ความมงมนสเขยวเปนการเชญชวนใหเขามารวมท าความดโดยใหมความตงมนทจะเปนอตสาหกรรมสเขยว และระดบท 2 กจกรรมสเขยว โรงงานตองเรมท าตามทไดสญญาไว ระดบท 3 ระบบสเขยว ตองเรมออกแรงในการท าใหไดมาตรฐานรองรบ สวนระดบท 4 วฒนธรรมสเขยว ตองท าใหเปนวฒนธรรมขององคกร โดยท าจนเปนนสยตดตว ซงเมอท าทกอยางเปนระบบระเบยบจนกลายเปนนสยและเปนวฒนธรรม คนรอบขางอน ๆ ในองคกรทไมเปนระเบยบกอยรวมกบเรายาก จนสดทายกตองปรบเปลยนพฤตกรรมของเขาใหเปนระเบยบเหมอนเรา ทงนวฒนธรรมสเขยวจะเปนตวชวยใหกลนสงทไมดในทสด แตทงนตองใชเวลาในการปรบเปลยนพฤตกรรม สวนระดบสดทายเครอขายสเขยวเนองจากดวยวาเราจะเปนสเขยวอยรายเดยวไมได รอบขางเรากตองเปนสเขยวดวย

13

โครงการอตสาหกรรมส เขยวไดรบความสนใจและมหนวยงานท เหนคณคา เชน มโรงงานสนใจขอเครองหมาย Green Industry ไปตดขางผลตภณฑ หรอหนวยงานภาครฐดวยกนอยางกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ไดน าเรองอตสาหกรรมสเขยวของกระทรวงอตสาหกรรมไปบรรจอยใน “แผนสงแวดลอมแหงชาต พ.ศ. 2555-2559” เหนวาหลกการของอตสาหกรรมสเขยวมงไปสการพฒนาอยางยงยน โดยความยงยนจะเกดขนไมไดถาสงคมและชมชนไมยอมรบ และจะยงยนอยไมไดถาไมมก าไรเชนกน โดยตวชวดทางธรกจแบบเดมทส าคญมอย 4 ตว คอ ตนทน คณภาพ การบรการ และความรวดเรว ซงไมมธรกจไหนทไมคดเรองการลดตนทนและเพมผลก าไร แตทงนธรกจจะไมสามารถคงอยไดอยางย งยนถาขาดตวช วดอก 2 ตวทส าคญ คอ นวตกรรมการสรางสรรค (Innovation and Creativity) และความรบผดชอบตอสงคม (Corporate Social Responsibility : CSR) เหตผลทนวตกรรมส าคญเพราะมสนคาใหม ๆ เกดขนอยตลอดเวลาซงท าใหตองพยายามพฒนาเพอใหแขงขนได สวนสาเหตทความรบผดชอบตอสงคมเปนสงจ าเปนกบการท าธรกจสมยนเพราะถาไมไดรบการยอมรบจากสงคม ธรกจกไมสามารถยงยนอยได

กระทรวงอตสาหกรรมมงานหลก ๆ ใน 2 สวน คอ การก ากบดแล และการสงเสรมพฒนา ซงตองอาศยทกคนรวมกนคดท าอยางไรใหอตสาหกรรมสเขยวไปสการพฒนาอยางยงยน ทศทางและแนวทา งในการขบเคลอนอตสาหกรรมสเขยว สอดคลองกบนโยบายของรฐบาล ใหอตสาหกรรมเปนมตรกบสงแวดลอม มความรบผดชอบตอสงคม อยรวมกบชมชนไดอยางราบรนและยงยน ทงนกระทรวงอตสาหกรรมในฐานะทเปนผ ก ากบดแลโรงงานอตสาหกรรม ถาสามารถท าใหโรงงานตาง ๆ ด าเนนการภายใตหลกการเหลานได กจะลดปญหาประชาชนตอตานโรงงานอตสาหกรรม ท าใหกระทรวงฯ สามารถใชเวลาในการท างานอน ๆ ได เชน สงเสรมใหเกดการเตบโตของภาคอตสาหกรรม ฯลฯ แตถาหากผลกดนอตสาหกรรมสเขยวไมได หรอท าไดไมด กจะสงผลใหกระทรวงฯ ท างานไดล าบาก ท าอยางไรใหอตสาหกรรมเปนมตรตอสงแวดลอม มความรบผดชอบตอสงคม และอยรวมกบสงคมและชมชนได ซงเหลานเปนพนฐานของการเปนอตสาหกรรมสเขยว

1) อตสาหกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม ท าไดโดยการปรบปรงเทคโนโลย ประยกตใชเทคโนโลย 3Rs ประหยดทรพยากรและใชทรพยากรอยางคมคา (Resource Efficiency) โดยอตสาหกรรมในอนาคตตองเปนอตสาหกรรมทน าไปส สงคมคารบอนต า ซงอาจตองต งอยในพนท อตสาหกรรมเชงนเวศ (Eco-Industry) โดยอตสาหกรรมทเปนเอกเทศหรอทอย เดยว ๆ อาจจะเกดขนยาก ทงนกระทรวงอตสาหกรรมตองพฒนาพนทอตสาหกรรมหรอนคมอตสาหกรรมเชงนเวศขนมารองรบ

2) มความรบผดชอบตอสงคม หลายหนวยงานในกระทรวงอตสาหกรรม มโครงการดานน เชน โครงการ CSR-DIW ของกรมโรงงานอตสาหกรรม, โครงการ CSR-DPIM และโครงการเหมองแรสเขยวของกรมอตสาหกรรมพนฐานและการเหมองแร ฯลฯ ภายใตหลกความคดทวาอตสาหกรรมตองมจตส านก ประชาชนตองมความเขาใจซงจะมาเชอมโยงกบเรองการอยรวมกบชมชนได

3) อยรวมกบชมชนได อตสาหกรรมตองรกชมชนและพนททอยประชาชนถงจะรกอตสาหกรรม โดยตองเปดโอกาสใหประชาชนเขาถงและตองสอสารกนใหเขาใจ ดงเชน โครงการตาง ๆ ของกระทรวงอตสาหกรรม ทพยายามสรางใหเกดระบบธรรมาภบาล ใหอตสาหกรรมและชมชนเขาถงขอมล มความรกความเขาใจทดตอกน เพอใหประชาชนไววางใจอตสาหกรรม ทงนในการพฒนาอตสาหกรรมสเขยวตองอาศยกลไกทง 3 สวน คอ ภาครฐ ภาคอตสาหกรรม และภาคประชาชน

14

3.1) กลไกภาครฐ หนวยงานภาครฐซงเปนผออกนโยบาย โดยมเครองมอทส าคญ คอ กฎหมายส าหรบบงคบใชเพอใหโรงงาน

หรอภาคอตสาหกรรมปฏบตตาม ทงนการบงคบใชกฎหมายตาง ๆ เชน การขออนญาตตงโรงงาน สทธในการสงแกไขเมอตรวจสอบพบวาโรงงานด าเนนการใดไมถกตอง การด าเนนการทางกฎหมายกรณโรงงานไมมใบอนญาตฯลฯ อาจไมสามารถควบคมดแลไดอยางทวถงหรอยงมจดออน การบงคบใชกฎหมายอยางเดยวจงไมมประสทธผลเทาทควร เมอออกกฎหมาย/พระราชบญญตเรองใดมาแลวกตองท าความเขาใจกบผประกอบการรวมถงชมชนใหมความรความเขาใจ นอกจากนควรตองมการสรางฐานขอมลททนสมย เพอจะไดทราบวาโรงงานอะไร อยทไหน ยงด าเนนการอยหรอไม ปญหาเปนอยางไร เพอประโยชนในการควบคมดแลและพฒนาสงเสรมโรงงานไดอยางเหมาะสมกบประเภทหรอชนดของโรงงานนน ๆ นอกจากนนกยงมนโยบายการพฒนาเชงพนท การสรางนคมอตสาหกรรมใหม ๆ เพมขนการพฒนาพนทอตสาหกรรมเชงนเวศเพราะตอไปนถาเปนนคมทไมมการจดการระบบเชงนเวศทดกจะถกตอตาน

3.2) กลไกภาคอตสาหกรรม โรงงานอตสาหกรรมซงเปนผทตองด าเนนการตามนโยบาย โดยทกระทรวงอตสาหกรรมมนโยบายในการ

พฒนาอตสาหกรรมใหเปนอตสาหกรรมสเขยวและเปดโอกาสใหโรงงานอตสาหกรรมทกโรงงานสมครเขารวม ซงโรงงานตองมการสรางจตส านกในเรองสงแวดลอมและสงคมชมชน มการยกระดบมาตรฐานสถานประกอบการ และการปรบใชเทคโนโลย

3.3) กลไกภาคประชาชน สงส าคญทสดคอตองการใหประชาชนมความร ความเขาใจ มจตส านก และมทศนคตทดตอระบบ

อตสาหกรรม รวมถงตองมการปรบพฤตกรรม เชน การสนบสนนอตสาหกรรมทผลตสนคาท เปนมตรตอสงแวดลอม การซอสนคาฉลากเขยว เปนตน

2.3 อตสาหกรรมสเขยวการตลาดแหงอนาคต (Green Ocean)

หลกการของ Green ocean เนนในการสรางความตองการหรออปสงคขนมาใหม (Demand creation) โดยไมสนใจและใหความส าคญกบคแขงเดม ๆ ทอยในอตสาหกรรม เปนการสรางความตองการของลกคาและอตสาหกรรมใหมขนมา กอใหเกดประโยชนหรอคณคาทงตอองคกรเองและลกคา โดยลกคาจะไดรบคณคาทแตกตางจากสนคาอน ๆ ในตลาด ในขณะทองคกรจะลดตนทนในสวนทไมจ าเปนและน าไปสการเตบโตขององคกร การตลาดแหงอนาคต คอ ความสามารถในการบรหารจดการและการวเคราะหขอมลทจะชวยใหเขาถงผบรโภค คแขง และเขาใจสถานการณความเปลยนแปลงทางสงคม เศรษฐกจและสงแวดลอมทอาจมผลตอการประกอบกจการ ท าใหสามารถน าขอมลมาใชในการวางแผนกลยทธไดอยางมประสทธภาพมากขน แนวความคดเกยวกบกลยทธ Green ocean จดใหประเทศเกดกระแสการตนตวในเรองของการสรางความตองการสนคาในตลาดทไรการแขงขน คอ ท าอยางไรใหสนคาเปนทตองการของผบรโภคโดยใชแนวทางในการสราง มลคาเพมจากนวตกรรมในแบบใหม ๆ ควบคกบการลดตนทนการผลตในสงทไมกอใหเกดคณคาตอองคกรและลกคา หรออกนยเรองทเราแสวงหาวธการทท าอยางไรใหสนคาเราขายได ภายใตโลกทไรพรมแดน และมนวตกรรมใหม ๆ และลดตนทนใหได

อยางไรกตาม เมอสภาพแวดลอมทางธรรมชาตมแนวโนมเปลยนไปในทางทกอใหเกดความเสยงตอสขภาพพลานามย และความปลอดภยของประชากรโลก ท าใหหลายประเทศรวมกนหารอถงแนวทางในการแกไขปองกนความเสยหายทเกดจากการท าลายสงแวดลอม ซงจะเหนไดจากการออกกฎบตรเกยวโตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และการลดการปลอยกาซเรอนกระจก โดยตงเปารวมกนวาจะลดลงรอยละ 5.2 ภายในป พ.ศ. 2555 รวมทงการออกมาตรฐานสากลทเกยวกบการจดการสงแวดลอม ISO 14000 มาตรฐานความรบผดชอบตอสงคม ISO 26000 หรอ มาตรฐานการจดการพลงงาน ISO 50001 ท าใหวธคดของนกธรกจเปลยนไป กลยทธตาง ๆ กตอง

15

เปลยนไปดวยจากจดเรมตนดงกลาว ท าใหเศรษฐกจและสงคมของโลกไดเปลยนไปสการพฒนาทเปนมตรตอสงแวดลอมมากขน เพอเปนการอนรกษทรพยากรธรรมชาตใหคนรนหลง ๆ

การพฒนาอยางยงยน (Sustainable Development) ไปกบสามสวนคอ เศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม ไปพรอมกนเพอสอดรบกบการพฒนาอยางยงยนในโลก ไมวาจะเปนมาตรฐานเรอง SA 8000 (Social Accountability) ค านงถงความเปนอยและคณภาพชวตของผประกอบการ แรงงาน มาตรฐาน ISO 26000 เพอจะตองมความรบผดชอบตอสงคม ไมวาจะเปนมาตรฐาน ISO 14000 เรองสงแวดลอม และมาตรฐาน ISO 50001 เรองประหยดพลงงานเพอชวยใหกจการสามารถลดตนทนอยางไดผลเพราะฉะนนตนทนคณภาพสงแวดลอมตองไปดวยกนหมด เมอไมนานองคกร UNIDO ของสหประชาชาตไดมนโยบายประกาศออกมาวา ตอจากนการพฒนาตองอยบนพนฐานของการเตบโตอยางยงยน (Inclusive Growth) คอ ภาคเอกชนและภาคราชการจะตองเตบโตไปอยางมความรสกรบผดชอบทตองมการแบงปน เพอลดความเหลอมล าของภาคสวนตาง ๆ Inclusive Growth คอ การพฒนาการเตบโตโดยทไมไดโตคนเดยวหรอเกบทรพยากรตาง ๆ ไวใชเพยงคนเดยว พนกงานหรอคนงาน ชมชน และสงคมกไดรบประโยชนรวมกน เปนการเตบโตขนมาโดยทภาคสวนอน ๆ ไดรบประโยชน มการแบงปนจากทรพยากรทมอยอยางจ ากดททกคนมความเปนเจาของรวมกน จากผลการวจยของอเมรกาบอกวาในอก 40 ปขางหนา ถาผลตภณฑใดทออกมาแลวไมรบผดชอบตอสงคมหรอ วงจรชวตของผลตภณฑไมค านงถงผลตอสงแวดลอม ของเหลานจะหายไปจากโลก นคอกระแสและแนวโนมของโลก ทกคนจะยอมจายเงนมากขนโดยค านงถงสงแวดลอมมากขน ทกคนมจตส านกกบสงแวดลอมตวอยางทชดเจนผประกอบการตองลงทนไปเกอบ 2 ลานบาท เพอปรบปรงสภาพสงแวดลอม ตดตงระบบดบเพลงทงหมด ระดบท 4 ของสงแวดลอมของกรน อตสาหกรรมสเขยวเปนจดหนงทแทรกเขามากบกระแสโลกนทงใบไมใชของเราอยางเดยว แตมาจากพฒนาการทางความคดของโลกใบนทงใบจนมาถงของเรา กระทรวงอตสาหกรรม บอกวาอก 20 ป ขางหนา โรงงานแบบไหนจะอยรอดตอไปอกในสบปขางหนา การตลาดแหงอนาคตเปนการตลาด ทปราศจากสเขยวไมได เปนการตลาดทปราศจากความรบผดชอบตอสงคมไมไดตองเปนการตลาดทเปยมลนดวยคณธรรมและความรบผดชอบตอสงคมเรองการตลาด Green Ocean ไมพดถงคณภาพ ไมพดถงสเขยวไมไดอกตอไป

ประเทศไทยเรามเศรษฐกจพอเพยงของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เปนสงทท าใหธรกจของเราเกดขน คงอย และยงยนในเรองของเศรษฐกจพอเพยง ส าหรบภาคอตสาหกรรม มอก.9999 อก 20 ป ขางหนาของอตสาหกรรมไทยเราเดนตามกรอบของยทธศาสตรของประเทศ คอเตบโตและแขงขนได ภายใต Green Growth เตบโตแบบเปนมตรกบสงแวดลอม และเตบโตแบบแบงปน เปนการเตบโตแบบลดความเหลอมล าในการเตบโตสามลกษณะน เชอมโยงดวยกระบวนการกลไกของภาครฐ กลไกบรหารจดการของภาคเอกชนเพอท าให 3 สง ไดแก การเตบโตแบบแขงขนได เตบโตแบบสเขยว และเตบโตแบบแบงปน โดยมกระบวนการภายในโครงสรางยดโยงตงแตป 2555 เปนการเตบโตระยะกลาง ระยะสน ระยะยาว ทกอยางเรมจากปฐาน คอ ป 2555 นบเปนปท 1 นบไปอก 5 ป ถงป 2559 คอการใชความรความสามารถเปนการสรางอนาคตอตสาหกรรมไทยโดยเฉพาะ อตสาหกรรมท ใชภ มปญญาทองถนอตสาหกรรมไหนใชภมปญญาทองถนตองรบพฒนากระบวนการองคความรทเปนของเรา อตสาหกรรมทองเทยวอตสาหกรรมหลาย ๆ อยางทเปนของเรา โดยใชฐานความรเปนตวตงแลวสรางองคประกอบขนมา เชน เครองหอมตาง ๆ ผาแพรวาทเปนภมปญญาทองถน เชน ของดแตละจงหวด การน าองคความรไปใชในการท าอตสาหกรรมแปรรปสนคาการเกษตร สรางครวไทยสครวโลก การน าเอา Innovation เขามา การเอาภมปญญา ทองถนไปสสากล โดยอาศยความรความสามารถดวยนวตกรรม

16

การมงสอตสาหกรรมสเขยวใหทวโลกยอมรบ

วนนอตสาหกรรมสเขยวตงอยบนสองเสาหลก ตองมการปรบปรงเปลยนแปลงอยางตอเนองในกระบวนการผลตเพอใหการผลตของเราเปนมตรกบสงแวดลอม ตองมวญญาณของการปรบปรงอยางตอเนองเพอใหการประกอบกจการของเราเปนมตรกบสงแวดลอม สองการประกอบกจการมวญญาณความรบผดชอบตอสงคม เพอการพฒนาอยางยงยน ขอหนงปรบปรงอยางตอเนอง ขอสองรบผดชอบตอสงคมเพอใหเกดการพฒนาอยางยงยน ขอหนงส าคญทสดคอการปรบปรงอยางตอเนอง การพฒนาอตสาหกรรมม 5 ระดบ คอ 1. ความมงมนสเขยว 2. การปฏบตการ สเขยว 3. ระบบสเขยว 4. วฒนธรรมสเขยว 5. เครอขายสเขยว

ขนตอน 5 พฒนา ยงปนนดเดยวไดนกหลายตว เชน เราไดผลตภณฑฉลากเขยว ไดความรบผดชอบตอสงคม CSR ฉบบกรมโรงงานอตสาหกรรม ไดโรงงานดเดนประเภทการรกษาคณภาพสงแวดลอม ได EMS ใบรบรอง ISO 14000 สามารถน ามาขอการรบรองอตสาหกรรมสเขยวระดบท 3 ได สามารถน าตราสญลกษณอตสาหกรรมสเขยวจดแสดงหนาโรงงานได จดหมายปลายทางของอตสาหกรรมสเขยวคอการพฒนาอยางยงยน เกดขน คงอย และยงยนขณะนมการขอตราสญลกษณอตสาหกรรมสเขยวไปตดไวบนกลองของบรรจภณฑ และเรมพฒนาสการรบรองเครองหมายอตสาหกรรมสเขยวทส าคญทสดคอแนวคดเศรษฐกจพอเพยงของพระบาทสมเดจพระเจ าอยหว ซงกระทรวงอตสาหกรรมนอมน ามาใชส าหรบภาคอตสาหกรรม โดยม ดร.สเมธ ตนตเวชกล เปนประธานทปรกษา มสถาบนเศรษฐกจพอเพยง มสมาคมเศรษฐกจพอเพยงทกแหงเขามารวมในการรางมาตรฐานเศรษฐกจพอเพยง เปนมาตรฐาน มอก.9999 โดยยดปรชญาของพระบาทสมเดจพระเจาอย หว เศรษฐกจพอเพยงภาคอตสาหกรรม ม 3 องคประกอบ 2 เงอนไข ความมเหตผล ความพอประมาณ การมภมคมกน บน 2 เงอนไข คอ ความรคคณธรรม คณธรรมเปนตวบอกวาควรท าหรอไมควรท า เพราะฉะนนเมอเราน าหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงเขามา กบภาคอตสาหกรรมทกรปแบบ ทกขนาด จะเรมรวาเปนตวประกนไดวาธรกจจะไปไดอยางยงยน คณธรรมครอบคลมทกอยางคอไมเอาเปรยบสงคม อะไรควรท าไมควรท า เพราะฉะนนมาตรฐานเศรษฐกจพอเพยงเปนมาตรฐาน มอก.9999 คอตองมสวนรวมเคารพผลประโยชนของผมสวนไดเสย ชมชน คนงาน ตองบรหารแบบองครวม ครบวงจร ตนน า กลางน า ปลายน า

ณ วนนกระทรวงอตสาหกรรมมความพรอมทจะเปนทพงของผประกอบการอยางแทจรง ขาราชการทกคนสามารถใหค าแนะน าไดทกเรอง เปนแนวทางทกระทรวงอตสาหกรรมพยายามจะชกชวนผประกอบการตงแตเรมสรางองคความร พฒนานวตกรรมใหม ๆ และไปสการพฒนาอยางยงยน รวมถงการนอมน าเอาหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวมาเปนหลกชยในการประกอบกจการ

โดยกระทรวงอตสาหกรรมไดจดตงกลมงานขนภายใตกรมโรงงานอตสาหกรรม เพอเปนศนยกลางในการประสานงานโครงการและกจกรรมตาง ๆ ภายใตยทธศาสตรท 3 การสงเสรมสถานประกอบการสอตสาหกรรมสเขยวของกระทรวงอตสาหกรรมทเกยวกบการสงเสรมและพฒนาอตสาหกรรมสเขยวใหการประกอบกจการเปนมตรกบสงคม ชมชน สงแวดลอม และผลกดนใหประเทศมงสเศรษฐกจสเขยว (Green Economy) อยางมประสทธภาพและเปนระบบมากยงขน ประกอบกบปจจบนมผประกอบการเขารวมโครงการอตสาหกรรมสเขยวในระดบตาง ๆ เพมขนมาก ตองมขนตอนด าเนนการและบรหารจดการ การตรวจตดตามผลการรบรองรวมทงการพจารณาออกใบรบรองจ านวนมาก ซงเปนภารกจส าคญของการผลกดนใหภาคอตสาหกรรมเกดความยงยน อกทงอตสาหกรรมสเขยวไดปรากฏเปนหนงในยทธศาสตรของหนวยงานตาง ๆ ดงน

17

1. แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 ของส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ส านกนายกรฐมนตร

2. แผนจดการคณภาพสงแวดลอม พ.ศ. 2560 - 2564 ของกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

3. ยทธศาสตรการจดการมลพษ 20 ป และแผนจดการมลพษ พ.ศ. 2560 - 2564 กรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

นอกจากน ยงมความส าคญในการจดท าแผนแมบทการพฒนาอตสาหกรรมสเขยว และการจดท าตวช วดผลผลตมวลรวมสเขยว (Green GDP) ซงเปนตวชวดของ กพร. ทกระทรวงอตสาหกรรมจะตองด าเนนการรวมกบกระทรวงและหนวยงานตาง ๆ ทมสวนเกยวของตามมตคณะรฐมนตร พ.ศ. 2555

18

2.4 ประโยชนทไดรบและสทธประโยชน

ปจจบนกระแสการอนรกษทรพยากร พลงงาน และสงแวดลอมไดรบการตอบรบจากทกภาคสวนทวโลก ทงนเพราะแหลงพลงงานของโลกซงไดแก น ามนและกาซลดลงอยางรวดเรวเกนกวาทคาดการณไว ประกอบกบความตนกลวในเรองของภยธรรมชาต ซงสวนหนงเกดจากภาคอตสาหกรรมทเปนผปลดปลอยกาซเรอนกระจก (Greenhouse Gas) และการท าลายคณภาพของน าและดนทเปนแหลงอาหารของพชและสตว กอใหเกดปญหาการขาดแคลนอาหารของมนษยและปจจยส าคญตอการด ารงชพของสงมชวตในระบบนเวศ ดงนน ภาคธรกจอตสาหกรรมจงถกมองในแงลบจากสงคม ชมชน และประชาชนโดยรอบวาเปนแหลงกอเกดมลพษและความเดอดรอน การปรบตวของภาคอตสาหกรรมใหมกระบวนการผลตทเปนมตรกบสงแวดลอมจงเปนหนทางเดยวทจะท าใหสถานประกอบการสามารถอยรวมกบชมชนและสงแวดลอมไดอยางยงยน ประโยชนทสถานประกอบการพฒนาสอตสาหกรรมสเขยวจะไดรบ ไดแก

เกดภาพลกษณ และทศนคตทดตออตสาหกรรมทเปนมตรตอสงแวดลอม สงผลใหเกดความเขาใจทดและการยอมรบระหวางอตสาหกรรมและชมชนทอยโดยรอบ

ลดการใชทรพยากรและพลงงาน ประหยดตนทนการด าเนนธรกจ สรางโอกาสในการแขงขน สรางโอกาสทางการตลาดโดยเนนประเดน “สเขยว” ของผลตภณฑและกระบวนการผลตซงก าลงจะ

เปนทยอมรบและตองการของผบรโภคทวโลก

สทธประโยชนของอตสาหกรรมสเขยว

สทธประโยชนทสถานประกอบการอตสาหกรรมจะไดรบเมอพฒนาสอตสาหกรรมสเขยวจะไดรบ มดงน

สทธประโยชน อตสาหกรรมสเขยวระดบท 1 2 3 4 5

ไดรบใบรบรองอตสาหกรรมสเขยว ไดรบโลอตสาหกรรมสเขยว ขอใชตราสญลกษณอตสาหกรรมสเขยว ขอเครองหมาย Thailand Trust Mark จากกระทรวงพาณชย* สามารถเผยแพรและโฆษณาผลตภณฑในจลสารอตสาหกรรมสเขยวได ไดรบการจดซอจดจางสนคาของหนวยงานภาครฐและอปท. เทยบเทาสนคาทเปนมตรตอสงแวดลอม****

ผบ าบดและก าจดสงปฏกลไดรบการอนญาตน าสงปฏกลออกนอกบรเวณโรงงานแบบอตโนมต**

***

หมายเหต : *ตองมคณสมบตอน ๆ ตามก าหนด โดยสามารถศกษาไดท http://www.thailandtrustmark.com

**ตองมคณสมบตครบถวน ตามประกาศกรมโรงงานอตสาหกรรม เรอง การรบรองผบ าบดและก าจด สงปฏกลหรอวสดทไมใชแลวเพอการอนญาตน าสงปฏกลหรอวสดทไมใชแลวออกนอกบรเวณโรงงานแบบอตโนมตผานระบบอเลกทรอนกส พ.ศ. 2561

***ตองไดรบการรบรองมาตรฐานโรงงานจดการกากอตสาหกรรม ระดบเหรยญทอง

****ตองมคณสมบตอน ๆ ตามก าหนดโดยสามารถศกษาไดท http//gp.pcd.go.th

19

กระทรวงอตสาหกรรมจดท าขอก าหนดอตสาหกรรม เพ อสงเสรมและผลกดนใหผลประกอบการอตสาหกรรมไดมการพฒนาและปรบปรงอยางตอเนองเพอเขาสการเปนอตสาหกรรมสเขยวไว 5 ระดบ ดงน

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 1 : ความมงมนสเขยว (Green Commitment)

ขอ 1 องคกรตองก าหนดนโยบายดานสงแวดลอม ซงครอบคลมถงความมงมนทจะด าเนนการใด ๆ ทเกยวของกบ

(ก) การลดผลกระทบดานสงแวดลอม หรอการปองกนมลพษ (Prevention of Pollution) หรอ (ข) การใชทรพยากรอยางยงยน (Sustainable Resource Use) หรอ (ค) การลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Climate Change Mitigation and Adaptation)

หรอ (ง) การปกปองและฟนฟธรรมชาต (Protection and Restoration of the Natural Environment) ขอ 2 องคกรตองมการสอสารนโยบายดานสงแวดลอม ใหบคลากรในองคกรทราบ

20

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 2 : ปฏบตการสเขยว (Green Activity)

ขอ 1 องคกรตองก าหนดนโยบายดานสงแวดลอม ซงครอบคลมถงความมงมนทจะด าเนนการใด ๆ ทเกยวของกบกจกรรมดานสงแวดลอมตาง ๆ อยางนอยกจกรรมใดกจกรรมหนง ดงน

(ก) การลดผลกระทบดานสงแวดลอม หรอการปองกนมลพษ (Prevention of Pollution) หรอ (ข) การใชทรพยากรอยางยงยน (Sustainable Resource Use) หรอ (ค) การลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Climate Change Mitigation and Adaptation) หรอ (ง) การปกปองและฟนฟธรรมชาต (Protection and Restoration of the Natural Environment) และ

สอสารนโยบายดานสงแวดลอมใหบคลากรในองคกรทราบ

ขอ 2 องคกรจดท าแผนงานดานสงแวดลอม เพอลดผลกระทบดานสงแวดลอมหรอการปองกนมลพษ หรอการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพและอยางยงยน หรอลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ หรอการปกปองและฟนฟธรรมชาต โดยแผนงานดานสงแวดลอมตองประกอบดวยวตถประสงค เปาหมาย ขนตอนการปฏบต ผรบผดชอบ และกรอบระยะเวลาแลวเสรจ

ขอ 3 องคกรตองน าแผนงานดานสงแวดลอมไปปฏบตใหเกดประสทธผล

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 : ระบบสเขยว (Green System)

ขอ 1 นโยบายดานสงแวดลอม ผบรหารสงสดขององคกรตองก าหนดนโยบายดานสงแวดลอมซงตองครอบคลมถงความมงมนทจะ

ด าเนนการเพอ (ก) การลดผลกระทบดานสงแวดลอม หรอการปองกนมลพษ (Prevention of Pollution) หรอ (ข) การใชทรพยากรอยางยงยน (Sustainable Resource Use) หรอ (ค) การลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Climate Change Mitigation and Adaptation) หรอ (ง) การปกปองและฟนฟธรรมชาต (Protection and Restoration of the Natural Environment) และ

สอสารนโยบายดานสงแวดลอมใหบคลากรทงหมดซงท างานใหหรอในนามขององคกรทราบ

ขอ 2 การวางแผน (1) องคกรตองชบงประเดนดานสงแวดลอมซงเกดจากกจกรรมผลตภณฑ และการบรการขององคกรและ

พจารณา ประเดนดานสงแวดลอมซงท าใหเกดผลกระทบทมนยส าคญตอสงแวดลอม (2) องคกรตองชบงและตดตามสบคนขอก าหนดของกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทงหมด

ทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอม (3) องคกรตองก าหนดวตถประสงคและเปาหมายดานสงแวดลอมซงสอดคลองกบนโยบาย กฎหมาย และ

ประเดนดานสงแวดลอมทมนยส าคญ (4) องคกรตองจดท าแผนงานดานสงแวดลอมเพอใหบรรลวตถประสงคและเปาหมาย โดยแผนงานตองม

รายละเอยดเกยวกบผรบผดชอบในทกระดบและหนวยงานทเกยวของ และก าหนดวธการและระยะเวลาแลวเสรจ (5) องคกรตองมการด าเนนการตามแผนงานดานสงแวดลอม โดยมการกระจายและชแจงแผนงานดาน

สงแวดลอมใหผเกยวของรบทราบและมความเขาใจ เพอใหมการด าเนนการตามแผนงานทก าหนดไว (6) องคกรตองมการตดตามผลการด าเนนการตามแผนงานดานสงแวดลอมทจดท าไว (7) องคกรตองมการทบทวนวตถประสงค เปาหมาย และแผนงานดานสงแวดลอมเปนระยะ

21

ขอ 3 การน าไปปฏบต

(1) องคกรตองจดสรรทรพยากรใหเพยงพอตอการบรหารจดการดานสงแวดลอม

(2) องคกรตองมการฝกอบรมและการสรางจตส านกใหกบบคลากรทท างานใหองคกรหรอท างานในนามองคกรเพอใหเกดความตระหนกตอประเดนดานสงแวดลอมและผลกระทบตอสงแวดลอม

(3) องคกรตองก าหนดชองทางและวธการสอสารขอมลดานสงแวดลอมใหกบบคคลภายในองคกรและบคคลภายนอกองคกร

(4) องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานในการควบคมเอกสารทถกก าหนดโดยระบบการจดการดานสงแวดลอม

(5) องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานเพอควบคมการปฏบตในการลดผลกระทบดานสงแวดลอม ลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพและอยางยงยน

(6) องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานรองรบสถานการณฉกเฉน หรออบตภยทมผลกระทบตอสงแวดลอมและชมชน

ขอ 4 การตดตาม ประเมนผล

(1) องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานในการเฝาตดตาม/ตรวจวด คณภาพสงแวดลอม และเครองมอ ทน ามาใชในการเฝาตดตามและตรวจวดตองไดรบทวนสอบและบ ารงรกษาอยางเหมาะสม

(2) องคกรตองจดท าขนตอนในการด าเนนการประเมนความสอดคลองของระบบการจดการดานสงแวดลอมกบขอก าหนดของกฎหมายทเกยวของตามชวงเวลาทก าหนด

(3) องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานส าหรบการด าเนนการกบขอบกพรองดานสงแวดลอมทเกดขนแลวหรออาจจะเกดขน และปฏบตการแกไขและปองกน

(4) องคกรตองมการชบง จดเกบ ปองกน และก าหนดอายการจดเกบบนทกทเกยวของกบการด าเนนงานดานสงแวดลอม

(5) องคกรตองด าเนนการตรวจประเมนภายในระบบการจดการดานสงแวดลอมตามชวงเวลาทก าหนด เพอใหมนใจวามการน าระบบการจดการดานสงแวดลอมไปปฏบตใหเกดประสทธผล และสอดคลองกบขอก าหนดตาง ๆ

ขอ 5 การทบทวนและรกษาระบบ

ผบรหารสงสดขององคกรตองทบทวนระบบการจดการดานสงแวดลอมขององคกรตามชวงเวลาทก าหนด เพอใหมนใจวาเปนไปตามขอก าหนดของกฎหมายทเกยวของ และระบบการจดการดานสงแวดลอมยงคงมความเหมาะสม และเกดประสทธผลอยางตอเนอง

22

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (Green System) ส าหรบวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม และวสาหกจชมชน

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 น ปรบปรงขนเมอป พ.ศ. 2558 โดยส านกงานปลดกระทรวงอตสาหกรรม และสถาบนรบรองมาตรฐานไอเอสโอ มวตถประสงคเพอใชเปนเกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 ใหกบวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม และวสาหกจชมชน และโรงงานอตสาหกรรมทไมมใบรบรองระบบการจดการสงแวดลอม เชน ISO 14001, ISO 50001 เปนตน

ขอ 1 บรบทขององคกร (1) องคกรควรพจารณาท าความเขาใจบรบทขององคกร พจารณาสภาพแวดลอมภายในและภายนอกทม

ผลกระทบตอระบบการจดการสงแวดลอม (2) องคกรควรบงชกลมผมสวนไดเสยทเกยวของกบระบบการจดการสงแวดลอม และพจารณาความตองการ

และความคาดหวงของกลมผมสวนไดเสย

ขอ 2 ความเปนผน า (1) ผบรหารสงสดขององคกรตองแสดงใหเหนถงความเปนผน าและความมงมนทเกยวของกบระบบการ

จดการสงแวดลอม (2) ผบรหารสงสดขององคกรตองก าหนดนโยบายดานสงแวดลอมซงตองครอบคลมถงความมงมนทจะ

ด าเนนการ เพอ (ก) การลดผลกระทบดานสงแวดลอม หรอการปองกนมลพษ (Prevention of Pollution) หรอ (ข) การใชทรพยากรอยางยงยน (Sustainable Resource Use) หรอ (ค) การลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Climate Change Mitigation and Adaptation)

หรอ (ง) การปกปองและฟนฟธรรมชาต (Protection and Restoration of the Natural Environment) โดยตองจดท าเอกสารและสอสารนโยบายดานสงแวดลอมใหบคลากรทงหมด ซงท างานใหหรอในนามของ

องคกรทราบ รวมทงพรอมเปดเผยตอผมสวนไดเสย (3) ผบรหารสงสดขององคกรตองมนใจวาความรบผดชอบและอ านาจหนาทส าหรบบทบาทหนาทตาง ๆ ไดม

การมอบหมายและสอสารเปนทเขาใจในองคกร

ขอ 3 การวางแผน (1) องคกรตองชบงประเดนดานสงแวดลอม ซงเกดจากกจกรรมผลตภณฑ และการบรการขององคกร และ

พจารณาประเดนดานสงแวดลอม ซงท าใหเกดผลกระทบทมนยส าคญตอสงแวดลอม (2) องคกรตองชบงและตดตามสบคนขอก าหนดของกฎหมายและขอก าหนดอนๆ ดานสงแวดลอมทงหมด

ทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอม (3) องคกรตองก าหนดวตถประสงคและเปาหมายดานสงแวดลอม ซงสอดคลองกบนโยบาย กฎหมาย และ

ประเดนดานสงแวดลอมทมนยส าคญ (4) องคกรตองจดท าแผนงานดานสงแวดลอม เพอใหบรรลวตถประสงคและเปาหมาย โดยแผนงานตองม

รายละเอยดเกยวกบผรบผดชอบในทกระดบและหนวยงานทเกยวของ และก าหนดวธการและระยะเวลาแลวเสรจ

23

ขอ 4 การสนบสนน

(1) องคกรตองพจารณาก าหนดและจดหาทรพยากรทจ าเปนส าหรบการจดการดานสงแวดลอมและปรบปรงอยางตอเนอง

(2) องคกรตองก าหนดความรความสามารถทจ าเปนส าหรบบคลากรทท างานใหองคกรหรอท างานในนามองคกร ซงมผลตอสมรรถนะดานสงแวดลอมและกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ทเกยวของ และใหมนใจวาบคลากรเหลานมความรความสามารถบนพนฐานของการศกษา การฝกอบรม หรอประสบการณทเหมาะสม

(3) องคกรตองท าใหมนใจวาบคลากรทท างานภายใตการควบคมขององคกรมความตระหนกดานระบบการจดการสงแวดลอม

(4) องคกรตองสอสารขอมลทเกยวของกบระบบการจดการสงแวดลอม รวมทงการเปลยนแปลงระบบการจดการสงแวดลอมใหกบบคลากรภายในองคกร

(5) องคกรควรจดท าเอกสารและปรบปรงเอกสาร โดยไดรบการทบทวนและอนมตตามความเหมาะสม รวมทงควรมระบบการควบคมเอกสาร

ขอ 5 การด าเนนการ

(1) องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงาน เพอควบคมการด าเนนการกบประเดนดานสงแวดลอมทมผลกระทบทมนยส าคญตอสงแวดลอม

(2) องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานรองรบสถานการณฉกเฉน หรออบตภยทมผลกระทบตอสงแวดลอมและชมชน

ขอ 6 การตดตามประเมนผล

(1) องคกรตองเฝาระวง ตดตาม และตรวจวดคณภาพสงแวดลอม และตดตามผลการด าเนนงานตามแผนงานดานสงแวดลอมทไดจดท า และเครองมออปกรณทใชในการเฝาระวงและตรวจวดไดรบการสอบเทยบหรอทวนสอบและบ ารงรกษาอยางเหมาะสม

(2) องคกรตองประเมนความสอดคลองของระบบการจดการสงแวดลอมกบกฎหมายทเกยวของตามชวงเวลาทก าหนดและจดเกบบนทกเปนหลกฐาน

(3) องคกรตองด าเนนการตรวจประเมนภายในระบบการจดการดานสงแวดลอมตามชวงเวลาทก าหนด เพอใหมนใจวามการน าระบบการจดการดานสงแวดลอมไปปฏบตใหเกดประสทธผลและสอดคลองกบขอก าหนดตาง ๆ

(4) ผบรหารสงสดขององคกรตองทบทวนระบบการจดการดานสงแวดลอมขององคกรตามชวงเวลาทก าหนดเพอใหมนใจวาเปนไปตามขอก าหนดของกฎหมายทเกยวของ และระบบจดการดานสงแวดลอมยงคงมความเหมาะสม และเกดประสทธผลอยางตอเนอง

ขอ 7 การปรบปรง

(1) องคกรตองด าเนนการกบขอบกพรองดานสงแวดลอมทเกดขน และปฏบตการแกไข โดยวเคราะหสาเหต ด าเนนการก าจดสาเหตของขอบกพรองเพอไมใหเกดขนซ า และจดเกบบนทกเปนหลกฐาน

24

(2) องคกรตองปรบปรงระบบการจดการสงแวดลอมอยางตอเนอง ตามความเหมาะสมและมประสทธผล

ทมา : คมอการขอการรบรองอตสาหกรรมสเขยวระดบท 3 : ระบบสเขยว (Green Industry) ส าหรบวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม และวสาหกจชมชน ของส านกงานปลดกระทรวงอตสาหกรรมและสถาบนรบรองมาตรฐานไอเอสโอ ป 2558 (ISBN : 978-616-265-141-0)

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 4 : วฒนธรรมสเขยว (Green Culture)

ขอ 1 องคกรตองมระบบการจดการดานสงแวดลอมเปนไปตามเกณฑก าหนดระดบท 3 ทกขอ

ขอ 2 องคกรตองมการสรางวฒนธรรมองคกรดานสงแวดลอมและความปลอดภยทเกยวของกบลกษณะการประกอบกจการ อตสาหกรรมขององคกร และน ามาปฏบตใหเกดประสทธผลโดยใหครอบคลมตามหลกการของมาตรฐานความรบผดชอบตอสงคม ISO 26000 ดงตอไปน

2.1 องคกรตองมความรบผดชอบส าหรบผลกระทบจากองคกรทมตอสงแวดลอมและความปลอดภย ทเกยวของกบลกษณะการประกอบกจการอตสาหกรรมขององคกร โดยตองมความรบผดชอบตอ

(1) ผลกระทบจากการตดสนใจและการด าเนนการตาง ๆ ขององคกรตอสงคม และสงแวดลอมโดยเฉพาะผลกระทบดานลบทมนยส าคญ

(2) การด าเนนการเพอการปองกนผลกระทบดานลบทเกดขนโดยไมไดตงใจ เพอปองกนไมใหเกดซ า

2.2 องคกรตองมความโปรงใสในการตดสนใจและการด าเนนการตาง ๆ ทมผลกระทบตอสงแวดลอมและความปลอดภย องคกรตองมการเปดเผยอยางชดเจน ถกตอง และครบถวน โดย

(1) ผทไดรบผลกระทบจากการด าเนนงานขององคกร สามารถเขาถงขอมลไดโดยตรงและงายตอความเขาใจ (2) ขอมลตองเหมาะสมกบชวงเวลาเปนขอเทจจรง ชดเจน และมความนาเชอถอ เพอใหผทเกยวของ

สามารถประเมนผลไดอยางถกตอง

2.3 องคกรตองมการสงเสรมใหเกดการปฏบตอยางมจรยธรรมดานสงแวดลอมและความปลอดภยอยางจรงจงโดย

(1) ประกาศก าหนดคานยมและหลกการตาง ๆ ดานสงแวดลอมและความปลอดภยขององคกรใหชดเจน (2) ด าเนนการตามโครงสรางการบรหารทชวยสงเสรมใหเกดการปฏบตอยางมจรยธรรมดานสงแวดลอมและ

ความปลอดภยภายในองคกร (3) มกลไกในการก ากบดแล และการควบคมตาง ๆ เพอเฝาตดตามใหการสนบสนน และการบงคบใหเกด

การปฏบตอยางมจรยธรรมดานสงแวดลอมและความปลอดภย (4) มการกระตนและสงเสรมใหเกดการปฏบตอยางมจรยธรรมดานสงแวดลอมและความปลอดภย (5) มการปองกน หรอแกไขการเกดผลประโยชนทบซอนทสามารถน าไปสการปฏบตอยางไมมจรยธรรมดาน

สงแวดลอมตลอดทวทงองคกร (6) มรายงานผลการปฏบตอยางมจรยธรรมดานสงแวดลอมและความปลอดภย 2.4 องคกรตองเคารพ พจารณา และตอบสนองตอผลประโยชนของผมสวนไดเสย ดานประเดน

สงแวดลอมและความปลอดภย 2.5 องคกรตองปฏบตใหเปนไปตามกฎหมายและขอก าหนดตาง ๆ ทเกยวของกบดานสงแวดลอมและ

ความปลอดภย

25

2.6 องคกรตองเคารพตอการปฏบตตามแนวทางสากลในดานส งแวดลอมและความปลอดภยใน

สถานการณทกฎหมายหรอการด าเนนการตามกฎหมายยงไมพอเพยงส าหรบการปกปองสงแวดลอมไดองคกรตองผลกดนใหเกดความเคารพตอการปฏบตตามแนวทางของสากล

2.7 องคกรตองเคารพตอสทธมนษยชนในดานสงแวดลอมและความปลอดภยทด และใหการยอมรบถงความส าคญและความเปนสากลของสทธมนษยชนในดานสงแวดลอมและความปลอดภย

ขอ 3 องคกรตองจดท ารายงานผลการด าเนนกจกรรมดานสงแวดลอมเพอเปดเผยตอสาธารณะ

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 5 : เครอขายสเขยว (Green Network)

ขอ 1 องคกรตองมระบบการจดการดานสงแวดลอมและมการสรางวฒนธรรมองคกรเปนไปตามเกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 4 ทกขอ

ขอ 2 องคกรตองด าเนนการสงเสรม สราง และสานสมพนธกจกรรมดานสงแวดลอมกบผมสวนไดเสย (Stake Holder) ทครอบคลมทงโซอปทาน (Supply Chain) ชมชน และผบรโภค และตองท าใหประสบความส าเรจเปนทประจกษ และมการพฒนา อยางตอเนองและยงยน โดย

(1) ตองสงเสรมใหโซอปทาน (Supply Chain) มงสอตสาหกรรมสเขยว และน ามาปฏบตใหเกดประสทธผล โดยตองด าเนนการใหครอบคลมทงโซอปทานและตองมการพฒนาอยางตอเนองและยงยน (โดยอยางนอยหวงโซอปทานตองไดรบการรบรองอตสาหกรรมสเขยวระดบท 2 : ปฏบตการสเขยว)

(2) ตองสงเสรมการมสวนรวมของชมชน การพฒนาชมชน และตองรวมกบชมชนในการกระตนจตส านกและสงเสรมความร ความเขาใจตอการบรโภคทยงยน โดยใหความส าคญและใสใจตอสงแวดลอม (โดยคะแนนความพงพอใจของชมชนรอบขางทไดจากแบบส ารวจเฉลยตองไมนอยกวารอยละ 70)

(3) ตองใหความรและสรางความตระหนกแกผบรโภคในการบรโภคทยงยน

ขอ 3 องคกรตองจดท ารายงานการด าเนนการตาง ๆ ทเกยวของกบการสงเสรม สราง และสานสมพนธกจกรรมดานสงแวดลอมกบผมสวนไดเสย และสรปรายงานผลความส าเรจเพอเผยแพร

26

แนวทางการปฏบตตามเกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว

1) แนวทางปฏบตเพอพฒนาเขาสอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 1 : ความมงมนสเขยว

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 1 ขอ 1 องคกรตองก าหนดนโยบายดานสงแวดลอม ซงครอบคลมถงความมงมนทจะด าเนนการใด ๆ

ทเกยวของกบ (ก) การลดผลกระทบดานสงแวดลอม หรอการปองกนมลพษ (Prevention of Pollution) หรอ (ข) การใชทรพยากรอยางยงยน (Sustainable Resource Use) หรอ (ค) การลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Climate Change Mitigation and Adaptation)

หรอ (ง) การปกปองและฟนฟธรรมชาต (Protection and Restoration of the Natural Environment) ขอ 2 องคกรตองมการสอสารนโยบายดานสงแวดลอม ใหบคลากรในองคกรทราบ

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

นโยบายดานสงแวดลอมเปนการประกาศความมงมนของผบรหารระดบสงอยางเปนทางการ โดยผบรหารระดบสงตองมนใจวานโยบายดานสงแวดลอมทก าหนดขน - เหมาะสมกบลกษณะ ขนาด และผลกระทบดานสงแวดลอมจากกจกรรมสนคา และการบรการ - มงมนปรบปรงอยางตอเนองและปองกนการเกดมลภาวะ - มงมนปฏบตใหสอดคลองกบกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอม - ใหกรอบในการก าหนดและทบทวนวตถประสงคและเปาหมายดานสงแวดลอม - จดท าเปนลายลกษณอกษร น าไปปฏบตและรกษาไว - สอสารใหทกคนทท างานใหองคกร หรอท างานในนามขององคกร - เปดเผยตอสาธารณชนได

ผบรหารระดบสงขององคกรตองก าหนดนโยบายดานสงแวดลอมและจดท าเปนลายลกษณอกษร พรอมทงลงนามในประกาศนโยบายดานสงแวดลอม ส าหรบการก าหนดนโยบายดานสงแวดลอมควรมงเนนไปในทศทางของการลดผลกระทบดานสงแวดลอม การปองกนผลกระทบตอสงแวดลอม การใชทรพยากรอยางยงยน การลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภ มอากาศ และการปองกนและฟนฟทรพยากรธรรมชาต

27

ผบรหารระดบสงขององคกรตองเผยแพรและท าความเขาใจนโยบายดานสงแวดลอมใหกบทกคน

ทท างานใหกบองคกร หรอท างานในนามขององคกร เพ อใหน านโยบายไปปฏบตอยางจรงจงและสม าเสมอ โดยอาจใชวธการใดวธการหนงตามความเหมาะสม เชน การตดประกาศ การประชมชแจง การฝกอบรม การเผยแพรผานสออเลกทรอนกส เปนตน

ผบรหารระดบสงขององคกรตองก าหนดวธการในการเฝาตดตามวาทกคนทท างานใหกบองคกรมความเขาใจและน านโยบายไปปฏบตไดอยางมประสทธผล

องคกรมการเปดเผยและสอสารนโยบายดานสงแวดลอมใหกบสาธารณชนทวไป และเผยแพรตอชมชนโดยรอบเพอแสดงใหเหนถงความมงมนดานสงแวดลอม โดยอาจใชวธการใดวธการหนงตามความเหมาะสม

ตวอยางการก าหนดนโยบายดานสงแวดลอม

28

2) แนวทางปฏบตเพอพฒนาเขาสอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 2 : ปฏบตการสเขยว

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 2 ขอ 1 องคกรตองก าหนดนโยบายดานสงแวดลอม ซงครอบคลมถงความมงมนทจะด าเนนการใด ๆ

ทเกยวของกบ (ก) การลดผลกระทบดานสงแวดลอม หรอการปองกนมลพษ (Prevention of Pollution) หรอ (ข) การใชทรพยากรอยางยงยน (Sustainable Resource Use) หรอ (ค) การลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Climate Change Mitigation and

Adaptation) หรอ (ง) การปกปองและฟนฟธรรมชาต (Protection and Restoration of the Natural Environment)

และสอสารนโยบายดานสงแวดลอมใหบคลากรในองคกรทราบ

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

นโยบายดานสงแวดลอมเปนการประกาศความมงมนของผบรหารระดบสงอยางเปนทางการ โดยผบรหารระดบสงตองมนใจวานโยบายดานสงแวดลอมทก าหนดขน - เหมาะสมกบลกษณะ ขนาด และผลกระทบดานสงแวดลอมจากกจกรรม สนคา และการบรการ - มงมนปรบปรงอยางตอเนองและปองกนการเกดมลภาวะ - มงมนปฏบตใหสอดคลองกบกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอม - ใหกรอบในการก าหนดและทบทวนวตถประสงคและเปาหมายดานสงแวดลอม - จดท าเปนลายลกษณอกษรน าไปปฏบตและรกษาไว - สอสารใหทกคนทท างานใหองคกร หรอท างานในนามขององคกร - เปดเผยตอสาธารณชนได

ผบรหารระดบสงขององคกรตองก าหนดนโยบายดานสงแวดลอมและจดท าเปนลายลกษณอกษร พรอมทงลงนามในประกาศนโยบายดานสงแวดลอม ส าหรบการก าหนดนโยบายดานสงแวดลอมควรมงเนนไปในทศทางของการลดผลกระทบดานสงแวดลอม การปองกนผลกระทบตอสงแวดลอม การใชทรพยากรอยางยงยน การลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และการปองกนและฟนฟทรพยากรธรรมชาต

ผบรหารระดบสงขององคกรตองเผยแพรและท าความเขาใจนโยบายดานสงแวดลอมใหกบทกคน ทท างานใหกบองคกรหรอท างานในนามขององคกร เพอใหน านโยบายไปปฏบตอยางจรงจงและสม าเสมอ โดยอาจใชวธการใดวธการหนงตามความเหมาะสม เชน การตดประกาศ การประชมชแจง การฝกอบรม การเผยแพรผานสออเลกทรอนกส เปนตน

ผบรหารระดบสงขององคกรตองก าหนดวธการในการเฝาตดตามวาทกคนทท างานใหกบองคกรมความเขาใจและน านโยบายไปปฏบตไดอยางมประสทธผล

องคกรควรเปดเผยและสอสารนโยบายดานสงแวดลอมใหกบสาธารณชนทวไป และเผยแพรตอชมชนโดยรอบ เพอแสดงใหเหนถงความมงมนดานสงแวดลอม โดยอาจใชวธการใดวธการหนงตามความเหมาะสม

29

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 2 (ตอ)

ขอ 2 องคกรตองจดท าแผนงานดานสงแวดลอม เพอลดผลกระทบดานสงแวดลอมหรอการปองกนมลพษ หรอการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพและอยางยงยน หรอลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ หรอการปกปองและฟนฟธรรมชาต โดยแผนงานดานสงแวดลอมตองประกอบดวยวตถประสงค เปาหมาย ขนตอนการปฏบต ผรบผดชอบ และกรอบระยะเวลาแลวเสรจ

ขอ 3 องคกรตองน าแผนงานดานสงแวดลอมไปปฏบตใหเกดประสทธผล

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองมการทบทวนกจกรรมตาง ๆ ภายในองคกรวามกจกรรมใดบางทสงผลกระทบตอสงแวดลอมและด าเนนการจดล าดบความส าคญโดยพจารณาจากผลกระทบตอสงแวดลอมทมนยส าคญ

ด าเนนการเลอกกจกรรมทมผลกระทบทมนยส าคญอยางนอย 1 กจกรรม ก าหนดวตถประสงคและเปาหมายเพอจะลดผลกระทบดานสงแวดลอม

องคกรตองก าหนดวตถประสงคและเปาหมายใหสอดคลองกบนโยบาย กฎหมาย และประเดนดานสงแวดลอมทมนยส าคญ จดท าเปนลายลกษณอกษร โดยวตถประสงคควรมความเฉพาะเจาะจง ชดเจน สวนเปาหมายควรจดท าเปนเปาหมายรวม และมการกระจายเปนเปาหมายยอยในแตละหนวยงาน ทเกยวของ เปาหมายควรมองคประกอบดงน - เฉพาะเจาะจง (Specific) - วดผลได (Measurable) - บรรลได (Achievable) - สมพนธกบนโยบาย (Relevant) - ก าหนดเวลาแลวเสรจ (Time)

องคกรตองจดท าแผนงานดานสงแวดลอมเพอใหบรรลวตถประสงคและเปาหมาย โดย - รวบรวมรายละเอยดและขอมลในเรองทเกยวของทจะสงผลกระทบตอวตถประสงคและเปาหมาย เชน

ปญหาเกดจากสาเหตใด มหนวยงานใดเกยวของบาง เพอใชเปนขอมลประกอบการจดท าแผนงาน - ก าหนดวธการด าเนนการโดยละเอยดทจะใหบรรลตามวตถประสงคและเปาหมาย - ก าหนดเวลาแลวเสรจของแผนงานและระยะเวลาในการด าเนนงานแตละขนตอน - ก าหนดผรบผดชอบแผนงานโดยรวม และผรบผดชอบในแตละขนตอนของแผนงาน - จดเตรยมทรพยากรทจ าเปนตองใช เชน เครองมออปกรณ บคลากร คาใชจาย - ผมอ านาจพจารณาอนมต

องคกรตองมการน าแผนงานดานสงแวดลอมไปปฏบตใหเกดประสทธผล รวมทงควรก าหนดวธการเฝาตดตาม และการบนทกผลการด าเนนงานตามแผนงานดานสงแวดลอม

ผบรหารระดบสงควรมการทบทวนและปรบปรงนโยบายดานสงแวดลอม ใหเหมาะสมกบสภาพการณ ทเปลยนแปลงดวย

30

ตวอยางการจดท าแผนงานดานสงแวดลอม

ประเภทสถานประกอบการ : บรษททประกอบธรกจเครองประดบอญมณเงน

ชอแผนงาน: แผนลดการใชกระดาษในกระบวนการผลต

ลกษณะแผนงาน: การใชทรพยากรอยางยงยน

ระยะเวลาด าเนนการ: มนาคม ถง มถนายน พ.ศ. 2561

งบประมาณ: 0 บาท

วตถประสงค: 1. เพอลดปรมาณการใชกระดาษ A4 ในกระบวนการผลต 2. เพอลดตนทนในการผลตของบรษท

เปาหมาย: 1. ลดปรมาณการใชกระดาษ A4 ในกระบวนการผลตไดรอยละ 20 เมอเทยบกบกอนการท าแผนงาน 2. ลดตนทนในการสงซอกระดาษทใชในกระบวนการผลตไดอยางนอยเดอนละ 500 บาท

ตวชวด: 1. รอยละของการใชกระดาษ A4 ทลดลง (รอยละ) 2. ตนทนในการสงซอกระดาษลดลง (บาท/เดอน)

คณะท างาน: 1. รกชาต เจรญสข 2. สมชาย มศร 3. สมศร เพยงพอ

ผรบผดชอบแผนงาน: (ลายเซน) รกชาต เจรญสข

ผอนมตแผนงาน: (ลายเซน) อนรกษ สงแวดลอม

แผนการด าเนนงาน

แผนการลดการใชกระดาษในกระบวนการผลต NO. 01/2561

ท ขนตอนการด าเนนงาน ผรบผดชอบ

ประจ าป 2561 ก าหนดเสรจ

มนาคม เมษายน พฤษภาคม มถนายน

1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4

1 ประชมเพอวางแผนการด าเนนงาน

รกชาต เจรญสข

4 ม.ค. 2561

2 น าเสนอแผนงานตอผบรหาร

รกชาต เจรญสข

4 ม.ค. 2561

3 เกบขอมลปรมาณการใชกระดาษกอน-หลง การด าเนนการแผนงาน

สมชาย มศร

15 ม.ย. 2561

31

แผนการลดการใชกระดาษในกระบวนการผลต NO. 01/2561

ท ขนตอนการด าเนนงาน ผรบผดชอบ

ประจ าป 2561 ก าหนดเสรจ

มนาคม เมษายน พฤษภาคม มถนายน

1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4

4 ประชมคณะกรรมการทเกยวของเพอวเคราะหขอมลการใชกระดาษ

รกชาต เจรญสข

7 พ.ค. 2561

5 สอสารการด าเนนงานตามแผนงานใหแกพนกงานรบทราบ

สมศร เพยงพอ

16 พ.ค. 2561

6 วเคราะหการใชกระดาษในแตละเดอน

รกชาต เจรญสข

20 ม.ย. 2561

7 ประชมและสรปการท างานในโครงการดงกลาวใหคณะกรรมการทราบ

รกชาต เจรญสข

30 ม.ย. 2561

PLAN ACTUAL ประสทธผลการด าเนนงาน

สรปผลการจดท าแผนงานสงแวดลอม NO. 01/2561 ชอแผนงาน: ลดการใชกระดาษในกระบวนการผลต

เปาหมาย 1. ลดปรมาณการใชกระดาษA4 ในกระบวนการผลตไดรอยละ 20 เมอเทยบกบกอนการท าแผนงาน 2. ลดตนทนในการสงซอกระดาษทใชในกระบวนการผลตไดอยางนอยเดอนละ 500 บาท

ผลการด าเนนงาน 1. บรษทสามารถลดปรมาณการใชกระดาษA4 ในกระบวนการผลตไดรอยละ 38.27 เมอเทยบกบกอนการท าแผนงาน 2. ลดตนทนในการสงซอกระดาษทใชในกระบวนการผลตไดประมาณเดอนละ 1,240 บาท

ความสอดคลอง ด าเนนการไดสอดคลอง

1) สรปผลการด าเนนงาน

1.1) กอนด าเนนการ

ในการด าเนนงานของบรษททประกอบธรกจประเภทเครองประดบอญมณเงนนน ขนตอนการออกแบบ และการแจกจายแบบใหกบแผนกตางๆ ถอวามความส าคญอยางมาก โดยปกตบรษทจะใชการถายเอกสารแบบหนาเดยวแจกแบบงานใหกบพนกงานทกคนในแผนกทเกยวของ จงท าใหบรษทมการใชกระดาษ A4 เปนจ านวนมาก ตามขอมลทมการบนทกไวกอนการด าเนนการแผนงานบรษทในเดอนมกราคม-กมภาพนธ มการใชกระดาษอยท 81 รม ราคา รมละ 80 บาท ดงนนประมาณการใน 1 ป จะใชกระดาษ 486 รม คดเปนเงน 38,880 บาทป

32

แบบบนทกการเบก/จายกระดาษ A4 กอนการด าเนนการแผนงาน

1.2) หลงด าเนนการ

บรษทไดประชมคณะท างาน และจดท าแผนงานโครงการหลงจากคณะท างานฯ รบทราบรายละเอยดของแผนงาน และผบรหารไดท าการอนมตแผนงานเรยบรอยแลว คณะท างานฯ จงไดท าการส ารวจและเกบขอมลปรมาณการใชกระดาษ A4 ในชวงเดอนมกราคม-กมภาพนธ ซงเปนชวงกอนการด าเนนการแผนงาน เพอน าขอมลมาเปรยบเทยบกบหลงการเปลยนวธการใชกระดาษ A4 จากใช 1 หนาเปลยนเปนใช 2 หนา ในการแจกแบบงานใหกบพนกงานทกคนในแผนกทเกยวของ ซงพบวาบรษท สามารถลดปรมาณการใชกระดาษ A4 ลงเหลอประมาณ 25 รมตอเดอน หรอประมาณ 300 รมตอป คดเปน 65 กโลกรมตอเดอน (780 กโลกรมตอป) หรอลดลงรอยละ 38.27 เมอเทยบกบกอนจดท าแผนงาน รวมทงสามารถลดคาใชจายได 1,240 บาทตอเดอน และลดปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดเทากบ 1,416.95 กโลกรมคารบอนไดออกไซดเทยบเทาตอป สอดคลองตามวตถประสงคและเปาหมายของแผนงาน

33

แบบบนทกการเบก/จายกระดาษ A4 หลงการด าเนนการ

34

2) วธการประเมนประสทธผล

การประเมนประสทธผลใชวธการค านวณเปรยบเทยบขอมลกอน – หลง การด าเนนการแผนงาน และมการประมาณการของผลในระยะ 1 ป เพอใหสามารถค านวณคากาซเรอนกระจกได

2.1) กอนด าเนนการ รายการ จ านวน หนวย

จ านวนกระดาษทใชประมาณ 40.5 รม/เดอน ราคากระดาษ 80 บาท/รม จ านวนกระดาษทใชประมาณ 486 รม/ป น าหนกกระดาษทใชในการค านวณ 2.6 กโลกรม/รม น าหนกกระดาษทใชโดยประมาณ 1,263.6 กโลกรม/ป

2.2) หลงด าเนนการ รายการ จ านวน หนวย

จ านวนกระดาษทใชประมาณ 25 รม/เดอน ราคากระดาษ 80 บาท/รม จ านวนกระดาษทใชประมาณ 300 รม/ป น าหนกกระดาษทใชในการค านวณ 2.6 กโลกรม/รม น าหนกกระดาษทใชโดยประมาณ 780 กโลกรม/ป

2.3) ปรมาณกระดาษทประหยดได รายการ จ านวน หนวย

กอนด าเนนงาน จ านวนกระดาษทใชประมาณ 486 รม/ป น าหนกกระดาษโดยประมาณ 1,263.6 กโลกรม/ป หลงด าเนนงาน จ านวนกระดาษทใชประมาณ 300 รม/ป น าหนกกระดาษโดยประมาณ 780 กโลกรม/ป ผลประหยดบรษทสามารถลดการใชกระดาษได

486 – 300 = 186 รม/ป

คดเปนประมาณน าหนกของกระดาษทลดลงได

1,263.6 – 780 = 483.6 กโลกรม/ป

2.4) คาใชจายทประหยดได รายการ จ านวน หนวย

กอนด าเนนงาน (จ านวน 486 รม ราคารมละ 80 บาท) 38,880 บาท/ป หลงด าเนนงาน (จ านวน 300 รม ราคารมละ 80 บาท) 24,000 บาท/ป ผลประหยด 38,880 - 24,000 = 14,880 บาท/ป

35

2.5) การค านวณกาซเรอนกระจก รายการ จ านวน หนวย

ปรมาณกระดาษทลดลง 483.6 กโลกรม/ป Emission Factor ของกระดาษพมพเขยนแบบไมเคลอบผว 2.93 กโลกรมคารบอนไดออกไซดเทยบเทา

ตอกโลกรม ปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดทลดลง

483.6 x 2.93 = 1,416.95 กโลกรมคารบอนไดออกไซดเทยบเทาตอป

หมายเหต: ทมาคา Emission Factor 2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories – Volume 5: Waste

3) แนวทางปฏบตเพอพฒนาเขาสอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 : ระบบสเขยว

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 ขอ 1 นโยบายดานสงแวดลอม ผบรหารสงสดขององคกรตองก าหนดนโยบายดานสงแวดลอมซงตองครอบคลมถงความมงมนทจะ

ด าเนนการ เพอ (ก) การลดผลกระทบดานสงแวดลอม หรอการปองกนมลพษ (Prevention of Pollution) หรอ (ข) การใชทรพยากรอยางยงยน (Sustainable Resource Use) หรอ (ค) การลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Climate Change Mitigation and Adaptation)

หรอ (ง) การปกปองและฟนฟธรรมชาต (Protection and Restoration of the Natural Environment) และ

สอสารนโยบายดานสงแวดลอมใหบคลากรทงหมดซงท างานให หรอในนามขององคกรทราบ

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม นโยบายดานสงแวดลอมเปนการประกาศความมงมนของผบรหารระดบสงอยางเปนทางการ โดย

ผบรหารระดบสงตองมนใจวานโยบายดานสงแวดลอมทก าหนดขน - เหมาะสมกบลกษณะ ขนาด และผลกระทบดานสงแวดลอมจากกจกรรมสนคา และการบรการ - มงมนปรบปรงอยางตอเนองและปองกนการเกดมลภาวะ - มงมนปฏบตใหสอดคลองกบกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอม - ใหกรอบในการก าหนดและทบทวนวตถประสงคและเปาหมายดานสงแวดลอม - จดท าเปนลายลกษณอกษรน าไปปฏบตและรกษาไว - สอสารใหทกคนทท างานใหองคกร หรอท างานในนามขององคกร - เปดเผยตอสาธารณชนได

ผบรหารระดบสงขององคกรตองก าหนดนโยบายดานสงแวดลอมและจดท าเปนลายลกษณอกษร พรอมทงลงนามในประกาศนโยบายดานสงแวดลอม ส าหรบการก าหนดนโยบายดานสงแวดลอมควรมงเนนไปในทศทางของการลดผลกระทบดานสงแวดลอม การปองกนผลกระทบตอสงแวดลอม การใชทรพยากรอยางยงยน การลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภ มอากาศ และการปองกนและฟนฟทรพยากรธรรมชาต

36

ผบรหารระดบสงขององคกรตองเผยแพรและท าความเขาใจนโยบายดานสงแวดลอมใหกบทกคนท างาน

ใหกบองคกร หรอ ท างานในนามขององคกร เพอใหน านโยบายไปปฏบตอยางจรงจงและสม าเสมอ โดยอาจใชวธการใดวธการหนงตามความเหมาะสม เชน การตดประกาศ การประชมชแจง การฝกอบรม การเผยแพรผานสออเลกทรอนกส เปนตน

ผบรหารระดบสงขององคกรตองก าหนดวธการในการเฝาตดตามวาทกคนทท างานใหกบองคกรมความเขาใจและน านโยบายไปปฏบตไดอยางมประสทธผล

องคกรควรเปดเผยและสอสารนโยบายดานสงแวดลอมใหกบสาธารณชนทวไป และเผยแพรตอชมชนโดยรอบ เพอแสดงใหเหนถงความมงมนดานสงแวดลอม โดยอาจใชวธการใดวธการหนงตามความเหมาะสม

ผบรหารระดบสงควรมการทบทวนและปรบปรงนโยบายดานสงแวดลอม ใหเหมาะสมกบสภาพการณ ทเปลยนแปลงดวย

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

ขอ 2 การวางแผน

(1) องคกรตองชบงประเดนดานสงแวดลอมซงเกดจากกจกรรมผลตภณฑ และการบรการขององคกรและพจารณาประเดนดานสงแวดลอมซงท าใหเกดผลกระทบทมนยส าคญตอสงแวดลอม

(2) องคกรตองชบงและตดตามสบคนขอก าหนดของกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทงหมดทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอม

(3) องคกรตองก าหนดวตถประสงคและเปาหมายดานสงแวดลอมซงสอดคลองกบนโยบาย กฎหมายและประเดนดานสงแวดลอมทมนยส าคญ

(4) องคกรตองจดท าแผนงานดานสงแวดลอมเพอใหบรรลวตถประสงคและเปาหมาย โดยแผนงานตองมรายละเอยดเกยวกบผรบผดชอบในทกระดบและหนวยงานทเกยวของ และก าหนดวธการและระยะเวลาแลวเสรจ

(5) องคกรตองมการด าเนนการตามแผนงานดานสงแวดลอม โดยมการกระจายและชแจงแผนงานดานสงแวดลอมใหผเกยวของรบทราบและมความเขาใจ เพอใหมการด าเนนการตามแผนงานทก าหนดไว

(6) องคกรตองมการตดตามผลการด าเนนการตามแผนงานดานสงแวดลอมทจดท าไว

(7) องคกรตองมการทบทวนวตถประสงค เปาหมาย และแผนงานดานสงแวดลอมเปนระยะ

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองมการวางแผนระบบการจดการสงแวดลอมเพอใหไดแนวทางในการจดการสงแวดลอมอยางมระบบและมประสทธผล เพอแกไขปญหาดานมลภาวะและการอนรกษสงแวดลอม ซงควรมงเนนใหความส าคญกบหลกการปองกนมากกวาการแกไขทปลายเหต

องคกรตองมขนตอนการด าเนนงานในการชบงประเดนดานสงแวดลอมจากกจกรรมผลตภณฑ และบรการ ภายใตขอบขายระบบการจดการสงแวดลอม และด าเนนการประเมนหาประเดนทท าใหเกดผลกระทบทมนยส าคญ

37

องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานในการชบงและตดตาม การท าความเขาใจ กฎหมายและ

ขอก าหนดอนๆ ดานสงแวดลอมทงหมดทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอมของกจกรรม ผลตภณฑ และการบรการขององคกรโดยควรจดท าทะเบยนกฎหมายและขอก าหนดทเกยวของมการสอสารใหหนวยงานทเกยวของสามารถน าไปปฏบตไดตดตามกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ทออกใหม หรอมการเปลยนแปลงทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอมขององคกร

องคกรตองมการน าแผนงานดานสงแวดลอมไปปฏบตใหเกดประสทธผล โดยควรมการกระจายและชแจงท าความเขาใจใหผเกยวของรบทราบ และมความเขาใจตรงกน เพอใหมการด าเนนการตามแผนงานทก าหนดไว

องคกรตองก าหนดวธการเฝาตดตามผลการด าเนนงาน และการบนทกผลการด าเนนงานตามแผนงานดานสงแวดลอมโดยก าหนดการตรวจตดตามความคบหนาของแผนงาน และสรปความคบหนาของผลการด าเนนงานเทยบกบแผนงาน

ผบรหารระดบสงควรมการทบทวนและปรบปรงวตถประสงค เปาหมาย และแผนงานดานสงแวดลอม ใหเหมาะสมกบสภาพการณทเปลยนแปลงดวย ไดแก - เมอผลการด าเนนงานไมเปนไปตามแผนงาน เชน ลาชา ผลทไดไมเปนไปตามทก าหนด ไมมการ

ด าเนนงานตามแผน ใหมการวเคราะหหาสาเหตแลวก าหนดมาตรการแกไข เพอน ามาทบทวนและปรบปรงแผนงาน

- แผนงานในอนาคตหากมการพฒนา หรอเปลยนแปลงกจกรรมผลตภณฑ หรอบรการใหม จะตองทบทวนแผนงานดานสงแวดลอม ใหสอดคลองตามเหตการณทเปลยนไปอยเสมอ

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

ขอ 3 การน าไปปฏบต

(1) องคกรตองจดสรรทรพยากรใหเพยงพอตอการบรหารจดการดานสงแวดลอม

(2) องคกรตองมการฝกอบรมและการสรางจตส านกใหกบบคลากรทท างานใหองคกรหรอท างานในนามองคกรเพอใหเกดความตระหนกตอประเดนดานสงแวดลอมและผลกระทบตอสงแวดลอม

(3) องคกรตองก าหนดชองทางและวธการสอสารขอมลดานสงแวดลอมใหกบบคคลภายในองคกรและบคคลภายนอกองคกร

(4) องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานในการควบคมเอกสารทถกก าหนดโดยระบบการจดการดานสงแวดลอม

(5) องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานเพอควบคมการปฏบตในการลดผลกระทบดานสงแวดลอม ลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพและอยางยงยน

(6) องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานรองรบสถานการณฉกเฉน หรออบตภยทมผลกระทบตอสงแวดลอมและชมชน

38

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองจดสรรทรพยากรใหเพยงพอตอการบรหารจดการดานสงแวดลอมในทก ๆ ดาน ในการระบความตองการทรพยากรทจ าเปนส าหรบระบบการจดการสงแวดลอม ใหพจารณาถง - โครงสรางพนฐาน เชน อาคาร สถานท ระบบสาธารณปโภค เครองมอ อปกรณ ระบบสอสาร - ระบบขอมลสารสนเทศ - การฝกอบรม ทกษะเฉพาะทาง - เทคโนโลย - การเงน บคลากร และทรพยากรอน ๆ ทเหมาะสมส าหรบการด าเนนการ

องคกรตองชบงความจ าเปนในการฝกอบรมทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอมและระบบการจดการสงแวดลอม พรอมจดใหมการฝกอบรมและสรางจตส านกใหบคลากรทท างานในองคกรหรอท างานในนามขององคกร และจดเกบบนทกทเกยวของ องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานส าหรบการสอสารโดยก าหนดขอมลทตองการสอสาร ก าหนดกลมเปาหมายในการตดตอสอสาร ก าหนดชองทางและวธการสอสาร ด าเนนการสอสาร และประเมนผลการสอสารองคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานในการควบคมเอกสารโดยครอบคลมขนตอนการอนมตเอกสารกอนใชการแสดงสถานะของเอกสาร การแจกจายเอกสารไปจดทจ าเปนตองใชงาน และการปองกนการใชเอกสารทลาสมยและการชบงอยางเหมาะสมหากตองการเกบไว องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอมเปนเอกสาร น าไปปฏบตเพอควบคมการด าเนนงานไมใหมความผดพลาด ก าหนดเกณฑการด าเนนงานในขนตอนการด าเนนงานตลอดจนในกรณทมการซอสนคาหรอใชบรการจากหนวยงานภายนอกองคกรตองสอสารใหผขาย ผใหบรการรบทราบถงขนตอนการด าเนนงานและขอก าหนดตาง ๆ ขององคกรดวยองคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานในการชบงสถานการณฉกเฉนหรออบตภยรายแรงทเกดจากกจกรรมหรอสภาพตาง ๆ ขององคกรทเมอเกดขนแลวจะสงผลกระทบตอสงแวดลอม และตองมแนวทางในการเตรยมพรอมเพอรองรบและปองกน ลดผลกระทบตอสงแวดลอมทอาจจะเกดขนจากสถานการณฉกเฉนหรออบตภยรายแรงนน มการฝกอบรมและฝกซอมเพอทดสอบประสทธผลของขนตอนการด าเนนงานเปนระยะ ๆ และตองมการทบทวนและปรบปรงขนตอนการด าเนนงานทจดท าขน โดยเฉพาะอยางยงหลงจากทมเหตการณฉกเฉนหรออบตเหตเกดขนจรง

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

ขอ 4 การตดตามประเมนผล

(1) องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานในการเฝาตดตาม/ตรวจวด คณภาพสงแวดลอม และเครองมอทน ามาใชในการเฝาตดตามและตรวจวดตองไดรบทวนสอบและบ ารงรกษาอยางเหมาะสม

(2) องคกรตองจดท าขนตอนในการด าเนนการประเมนความสอดคลองของระบบการจดการดานสงแวดลอมกบขอก าหนดของกฎหมายทเกยวของตามชวงเวลาทก าหนด

(3) องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานส าหรบการด าเนนการกบขอบกพรองดานสงแวดลอมทเกดขนแลวหรออาจจะเกดขนและปฏบตการแกไขและปองกน

(4) องคกรตองมการชบง จดเกบ ปองกน และก าหนดอายการจดเกบบนทกทเกยวของกบการด าเนนงานดานสงแวดลอม

(5) องคกรตองด าเนนการตรวจประเมนภายในระบบการจดการดานสงแวดลอมตามชวงเวลาทก าหนดเพอใหมนใจวามการน าระบบการจดการดานสงแวดลอมไปปฏบตใหเกดประสทธผลและสอดคลองกบขอก าหนดตาง ๆ

39

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานในการเฝาตดตามและวดผลของคาตางๆ ใหครอบคลมคาตาง ๆ ของการปฏบตงานทเกดผลกระทบทส าคญตอสงแวดลอม บนทกขอมลของการเฝาตดตามและตรวจวด รวมทงเครองมอวดและอปกรณทใชในการเฝาตดตาม และตรวจวดตองไดรบการสอบเทยบ หรอทวนสอบ และไดรบการบ ารงรกษา และจดเกบบนทกได

องคกรตองก าหนดขนตอนการด าเนนงานทระบถงความถและวธการส าหรบการประเมนความสอดคลองกบกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ทเกยวของ ด าเนนการประเมนความสอดคลองกบกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ตามระยะเวลาและ วธการทก าหนดไว บนทก ผลการประเมนความสอดคลอง และรายงานผลการประเมนความสอดคลองใหผเกยวของ

องคกรตองก าหนดขนตอนการด าเนนงานส าหรบการด าเนนการกบขอบกพรองทเกดขนแลว หรออาจจะเกดขนและปฏบตการแกไข และปองกน โดยตองประกอบดวยขนตอนการแจงใหมการแกไขและปองกนขอบกพรอง การด าเนนการเบองตนกบขอบกพรอง การคนหาสาเหตทแทจรง การด าเนนการปองกนการเกดขอบกพรองซ า การทบทวนและปรบปรงสงทเกยวของและการบนทกผลการด าเนนการ

องคกรตองก าหนดขนตอนการด าเนนงานส าหรบการชบง จดเกบ ปองกน เรยกใชงาน ก าหนดอายจดเกบและท าลายบนทกโดยบนทกตาง ๆ ตองสามารถอานไดงาย ชบงและตอบกลบได

องคกรตองก าหนดขนตอนการด าเนนงานส าหรบการตรวจประเมนภายในเพอตรวจสอบวาระบบการจดการสงแวดลอมสอดคลองกบแผนงานส าหรบการจดการสงแวดลอม มการน าไปปฏบตและคงไวอยางเหมาะสม โดยขนตอนหลกประกอบดวยการจดเตรยมผประเมนภายใน การวางแผนการตรวจประเมนภายใน การด าเนนการตรวจประเมนภายใน การรายงานผลการตรวจประเมนภายใน การตรวจตดตามผลการแกไขและปองกน และสรปผลเพอน าเขาทบทวนโดยฝายบรหาร

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

ขอ 5 การทบทวนและรกษาระบบ

ผบรหารสงสดขององคกรตองทบทวนระบบการจดการดานสงแวดลอมขององคกรตามชวงเวลาทก าหนดเพอให มนใจวาเปนไปตามขอก าหนดของกฎหมายทเกยวของ และระบบการจดการดานสงแวดลอมยงคงมความเหมาะสม และเกดประสทธผลอยางตอเนอง

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

ผบรหารระดบสงตองทบทวนระบบการจดการสงแวดลอมตามชวงระยะเวลาทก าหนดเพอใหมนใจวาระบบยงคงมความเหมาะสม พอเพยง และเกดประสทธผล

มการประเมนถงโอกาสในการปรบปรงและความจ าเปนในการเปลยนแปลงตอระบบการจดการสงแวดลอม นโยบายสงแวดลอม วตถประสงคและเปาหมายดานสงแวดลอม

มการจดเกบบนทกการทบทวน

40

แนวทางปฏบตเพอพฒนาเขาสอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 : ระบบสเขยว ส าหรบวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม และวสาหกจชมชน

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 ขอ 1 บรบทขององคกร 1.1. การท าความเขาใจบรบทขององคกร องคกรควรพจารณาสภาพแวดลอมภายนอกและสภาพแวดลอมภายในทมผลกระทบตอระบบการจดการ

สงแวดลอม

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการการอตสาหกรรม องคกรควรพจารณาสภาพแวดลอมภายนอก ซงอาจรวมถงขอมลวฒนธรรม สงคม การเมอง การเงน

เทคโนโลย เศรษฐกจ สงแวดลอม ทมผลกระทบตอระบบการจดการสงแวดลอมโดยขอมลอาจมาจากแหลงภายนอก เชน สอตาง ๆ ลกคา ผสงมอบ หนสวน กลมชมชน ผลงานวจย รายงานเศรษฐกจ และอน ๆ

องคกรควรพจารณาสภาพแวดลอมภายใน ซงอาจมาจากขอมลโครงสรางองคกรขดความสามารถ การปฏบตตามกฎหมาย วฒนธรรมองคกร งบประมาณ สถานภาพทางการเงนทมผลกระทบตอระบบการจดการสงแวดลอม โดยขอมลอาจมาจากแหลงขอมลภายใน เชน ขอมลทางบญช ขอมลทรพยากรบคคล ผลการด าเนนงาน รายงานขอบกพรองทผานมาและอน ๆ

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ) 1.2. การท าความเขาใจความตองการและความคาดหวงของผมสวนไดเสย องคกรควรชบงกลมผมสวนไดเสยทเกยวของกบระบบการจดการสงแวดลอม และพจารณาความตองการ

และความคาดหวงของกลมผมสวนไดเสยดงกลาว

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม องคกรควรชบงผมสวนไดเสยภายนอกเกยวของกบระบบการจดการสงแวดลอม เชน หนวยงาน ภาครฐ

ผสงมอบ ลกคา ชมชนใกลเคยง ผถอหน และอน ๆ ซงอาจเปนบคคล กลมบคคล หรอองคกร องคกรควรชบงผมสวนไดเสยภายในทเกยวของกบระบบการจดการสงแวดลอม เชน พนกงาน ลกจาง องคกรควรพจารณาความตองการและความคาดหวงของกลมผมสวนไดเสยทเกยวของกบระบบการ

จดการสงแวดลอม เชน นกลงทนคาดหวงวาความเสยงและโอกาสทมผลกระทบตอการด าเนนงานจะตองถกจดการเพอปกปองผลตอบกลบจากการลงทน ชมชนใกลเคยงคาดหวงความรบผดชอบ ความซอสตยและความรวดเรวในการด าเนนงานดานสงแวดลอม

41

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

2. ความเปนผน า 2.1 ความเปนผน าและความมงมน ผบรหารสงสดแสดงใหเหนถงความเปนผน าและความมงมนทเกยวของกบระบบการจดการสงแวดลอม

โดยความเปนผน าและความมงมน ควรรวมถง - การเปนผรบผดชอบตอประสทธผลของระบบการจดการสงแวดลอม - มนใจวามการจดสรรทรพยากรทจ าเปนเพยงพอ - สอสารถงความส าคญของระบบการจดการสงแวดลอม - สนบสนนบคลากรเขามามสวนรวมในระบบจดการสงแวดลอม - สงเสรมการปรบปรงอยางตอเนอง

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม ผบรหารควรตดตามผลการด าเนนงานดานสงแวดลอม เชน การบรรลตามวตถประสงคและเปาหมาย

การด าเนนการสอดคลองกบกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอม และพจารณาด าเนนการทนทตอผลการด าเนนงานดานสงแวดลอม ไดแก การปรบปรงอยางตอเนอง หรอการปฏบตการแกไข

ผบรหารควรก าหนด จดหาและบ ารงรกษาทรพยากรทจ าเปน ส าหรบการจดท า น าไปปฏบตบ ารงรกษาและปรบปรงระบบการจดการดานสงแวดลอม ซงรวมถงความเพยงพอ พรอมใช

ผบรหารควรก าหนดชองทางการสอสารทเหมาะสม เชน ปายประชาสมพนธ หนงสอเวยน อนทราเนต หรอชองทางอน เพอสอสารขอมลระบบการจดการสงแวดลอม เชน ผลการด าเนนงาน

ผบรหารควรก าหนดหนาทความรบผดชอบทเหมาะสมกบความรความสามารถ เพอใหบคลากรสามารถเขามามสวนรวมในระบบการจดการสงแวดลอม

ผบรหารควรสงเสรมการปรบปรงอยางตอเนอง ผานชองทางตาง ๆ เชน การตดสนใจชองทางทบทวนโดยฝายบรหาร การแขงขนการเสนอผลงานส าหรบน าไปใชปรบปรงอยางตอเนอง

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ) 2.2 นโยบายดานสงแวดลอม ผบรหารสงสดขององคกรตองก าหนดนโยบายดานสงแวดลอม ทครอบคลมถงความมงมนทจะด าเนนการเพอ a) การลดผลกระทบดานสงแวดลอม หรอการปองกนมลพษ (Prevention of pollution) หรอ b) การใชทรพยากรอยางยงยน (Sustainable resource use) หรอ c) การลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Climate change mitigation and adaptation)

หรอ d) การปกปองและฟนฟธรรมชาต (Protection and restoration of the natural environment) นโยบาย

ดานสงแวดลอมตองจดท าเปนเอกสารและสอสารใหบคลากรขององคกรทราบ รวมถงพรอมเปดเผยตอผมสวนไดเสย โดยนโยบายดานสงแวดลอมควร - เหมาะสมกบบรบทขององคกร และผลกระทบดานสงแวดลอมของกจกรรม ผลตภณฑและบรการ - ใหกรอบส าหรบการก าหนดและทบทวนวตถประสงคสงแวดลอม - รวมถงความมงมนในการบรรลผลตอกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทเกยวของกบประเดน

สงแวดลอม - รวมถงความมงมนในการปรบปรงระบบการจดการสงแวดลอมอยางตอเนอง

42

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม ผบรหารระดบสงสดขององคกรตองก าหนดนโยบายดานสงแวดลอมและจดท าเปนลายลกษณอกษร

พรอมทงลงนามในประกาศนโยบายดานสงแวดลอม ส าหรบการก าหนดนโยบายดานสงแวดลอมควรมงเนนไปในทศทางของการลดผลกระทบดาน

สงแวดลอม การปองกนผลกระทบตอสงแวดลอม การใชทรพยากรอยางยงยน การลดผลกระทบตอการตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และการปองกนและฟนฟทรพยากรธรรมชาต

ผบรหารระดบสงขององคกรตองเผยแพรและท าความเขาใจนโยบายดานสงแวดลอมใหกบทกคนทท างานใหกบองคกร หรอท างานในนามขององคกร เพอใหน านโยบายไปปฏบตอยางจรงจงและสม าเสมอ โดยอาจใชวธการใดวธการตามความเหมาะสม เชน การตดประกาศ การประชมชแจง การฝกอบรม การเผยแพรผานสออเลกทรอนกส เปนตน

องคกรควรเปดเผยและสอสารนโยบายดานสงแวดลอมใหกบผ มสวนไดเสยทองคกรชบงรวมถงสาธารณชนทวไป และเผยแพรตอชมชนโดยรอบ เพอแสดงใหเหนถงความมงมนดานสงแวดลอม โดยอาจใชวธการใดวธการหนงตามความเหมาะสม

นโยบายควรก าหนดกรอบชดเจนถงความมงเนนดานสงแวดลอมทองคกรจะจดการ

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ) 2.3 บทบาทหนาท ความรบผดชอบและอ านาจหนาทในองคกร ผบรหารสงสดตองมนใจวา ความรบผดชอบและอ านาจหนาทส าหรบบทบาทหนาทตาง ๆ ไดมการ

มอบหมายและสอสารเปนทเขาใจในองคกร โดยความรบผดชอบและอ านาจหนาท ควรรวมถง - ความรบผดชอบและอ านาจหนาททเปนไปตามขอก าหนดของเกณฑฉบบน - รายงานสมรรถนะของระบบการจดการสงแวดลอมตอผบรหารสงสด

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

ผบรหารสงสดตองก าหนดความรบผดชอบ และอ านาจหนาท ส าหรบบทบาทหนาทตาง ๆ ในองคกร เพอใหบคลากรในองคกรรบทบาท อ านาจ หนาท และความรบผดชอบ ตอระบบการจดการดานสงแวดลอม เชน หนงสอมอบหมายงาน ใบพรรณนางาน

ควรรบผดชอบและอ านาจหนาททก าหนดนน ควรรวมถงความรบผดชอบและอ านาจหนาททระบตามมาตรฐาน และหนาทรายงานสมรรถนะของระบบการจดการสงแวดลอมตอผบรหารสงสด

43

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

3. การวางแผน

3.1. การปฏบตการเพอด าเนนการกบความเสยงและโอกาส

3.1.1. ทวไป

ในการวางแผนส าหรบระบบการจดการสงแวดลอม องคกรควรพจารณาบรบทขององคกร ความตองการและความคาดหวงของผมสวนไดเสย และควรชบงความเสยงและโอกาสทเกยวของกบ

- ประเดนดานสงแวดลอม (ขอ 3.1.2)

- กฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอม (ขอ 3.1.3)

และควรวางแผนด าเนนการกบความเสยงและโอกาสตามความเหมาะสม

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรควรพจารณาบรบทขององคกร ซงรวมถงสภาพแวดลอมภายในและสภาพแวดลอมภายนอก และความตองการและความคาดหวงของผมสวนไดเสย และชบงความเสยงและโอกาสทจะมผลกระทบตอประเดนดานสงแวดลอม กฎหมายและขอก าหนดอนๆดานสงแวดลอม ไดแก ความเสยงและโอกาสทมผลตอการด าเนนงานดานสงแวดลอม ไดแก ความเสยงและโอกาสท มผลตอการด าเนนงานดานสงแวดลอมการปฏบตตามกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอม และการบรรลวตถประสงคเปาหมายดานสงแวดลอม

องคกรควรวางแผนด าเนนการกบความเสยง เชน การหลกเลยงความเสยง การลดโอกาสเกดความเสยง การลดผลกระทบ การก าหนดมาตรการควบคมการด าเนนงาน อาจเปนวธเดยวหรอหลายวธผสมผสานกน

องคกรควรวางแผนด าเนนการกบโอกาส เชน การน าไปสการปรบปรงอยางตอเนองระบบตอไป

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

3.1.2. ประเดนดานสงแวดลอม

องคกรตองชบงประเดนดานสงแวดลอมซงเกดจากทกกจกรรม ผลตภณฑและการบรการขององคกรและพจารณาก าหนดประเดนดานสงแวดลอมซงท าใหเกดผลกระทบทมนยส าคญตอสงแวดลอม

องคกรตองจดท าเอกสาร เกยวกบ - ประเดนดานสงแวดลอมและผลกระทบดานสงแวดลอมทเกยวของ - เกณฑทใชเพอการพจารณาประเดนดานสงแวดลอมทมนยส าคญ - ประเดนดานสงแวดลอมทมนยส าคญ

โดยการชบงประเดนดานสงแวดลอม ควรพจารณา - ผลตภณฑและบรการทองคกรสามารถควบคมและสามารถมอทธพลตอผลตภณฑและบรการนน (ถาม) - มมมองวฏจกรชวต (Life cycle) (ถาม) การเปลยนแปลง รวมถงแผนหรอการพฒนาใหม หรอปรบเปลยน

กจกรรม ผลตภณฑและบรการ - สภาวะผดปกต และสถานการณฉกเฉนอยางสมเหตสมผล องคกรควรสอสารประเดนดานสงแวดลอมทมนยส าคญภายในองคกรตามความเหมาะสม

44

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองมขนตอนการด าเนนงานในการชบงประเดนดานสงแวดลอมจากกจกรรม ผลตภณฑและบรการภายใตขอบขายระบบการจดการสงแวดลอม และด าเนนการประเมนหาประเดนทท าใหเกดผลกระทบทมนยส าคญ

ควรจดท าเอกสารทระบเกณฑประเมนประเดนดานสงแวดลอม เพอก าหนดประเดนดานสงแวดลอมทมนยส าคญ

ควรจดท าเอกสารระบประเดนดานสงแวดลอมทองคกรชบงและผลกระทบดานสงแวดลอมทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอมนน

ควรจดท าเอกสารระบประเดนดานสงแวดลอมทมนยส าคญ การชบงประเดนดานสงแวดลอม ควรชบงครอบคลมผลตภณฑและบรการทองคกรสามารถควบคมได

และสามารถมอทธพลตอผลตภณฑและบรการนน (ถาม) เชน กจกรรมอยนอกการควบคมองคกร แตองคกรสามรถขอความรวมมอใหผควบคมกจกรรมนนจดการดานสงแวดลอมได เชน การจางผรบเหมาขนสงอยนอกการควบคม แตองคกรสามารถขอความรวมมอผรบเหมาได ดงนนจงควรชบงประเดนดานสงแวดลอมจากกจกรรมขนสงดวย

การชบงประเดนดานสงแวดลอม ควรชบงครอบคลมผลตภณฑและบรการตลอดวฏจกรชวต (Life cycle) (ถาม) เชน ชบงประเดนดานสงแวดลอม ตงแตวตถดบหรอทรพยากรธรรมชาต การผลต การขนสง การใช ไปจนถงการก าจด

องคกรมการเปลยนแปลง รวมถงแผนหรอการพฒนาใหม หรอปรบเปลยนกจกรรมผลตภณฑและบรการ ควรไดรบการชบงประเดนดานสงแวดลอมเพมเตม

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

3.1.3. กฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอม

องคกรตองชบง ตดตาม และรวบรวมขอก าหนดกฎหมายดานสงแวดลอมทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอม

องคกรควรชบง ตดตาม และรวบรวมขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทเกยวของ เชน ขอก าหนดสญญาวาจาง แนวปฏบตทด และขอตกลงกบกลมชมชนหรอองคกรทไมใชภาครฐ

องคกรควรจดเกบเอกสารกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทเกยงของ

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานในการชบงและตดตาม กฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทงหมดทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอมของกจกรรม ผลตภณฑและการบรการขององคกร

องคกรควรจดท าทะเบยนกฎหมายและขอก าหนดทเกยวของ องคกรควรมการสอสารใหหนวยงานทเกยวของสามารถน าไปปฏบตได ตดตามกฎหมายและขอก าหนด

อน ๆ ทออกใหม หรอการเปลยนแปลงทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอมขององคกร

45

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

3.2. วตถประสงคและแผนงานดานสงแวดลอม

3.2.1. วตถประสงคดานสงแวดลอม

องคกรตองจดท าวตถประสงคดานสงแวดลอม โดยค านงถงประเดนดานสงแวดลอมทมนยส าคญขององคกร และกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทเกยวของ

โดยวตถประสงคดานสงแวดลอมตองสอดคลองกบนโยบายสงแวดลอม สามารถวดได จดท าเปนเอกสาร และสอสารภายในองคกร

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองก าหนดวตถประสงคซงสอดคลองกบนโยบายสงแวดลอม ประเดนดานสงแวดลอมทมนยส าคญขององคกร และกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทเกยวของ

วตถประสงคดานสงแวดลอมและเปาหมายดานสงแวดลอมตองสามารถวดได เปาหมายควรมองคประกอบดงน เฉพาะเจาะจง (Specific) วดผลได (Measurable) บรรลได (Achievable) สมพนธกบนโยบาย (Relevant) และก าหนดเวลาแลวเสรจ (Time)

วตถประสงคดานสงแวดลอมตองจดท าเปนเอกสารลายลกษณอกษร และสอสารภายในองคกรดวยวธการทเหมาะสม ไดแก การตดประกาศ การสอสารผานการประชมพนกงาน

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

3.2.2. แผนงานดานสงแวดลอม

องคกรตองจดท าแผนงานดานสงแวดลอม เพอใหบรรลวตถประสงคดานสงแวดลอม การวางแผนตองพจารณาก าหนด

- วธการด าเนนการ

- ทรพยากรทตองการ

- ผรบผดชอบ

- ก าหนดระยะเวลาแลวเสรจ

- วธการประเมนผล

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองจดท าแผนงานดานสงแวดลอมเพอใหบรรลวตถประสงคและเปาหมาย โดย

- รวบรวมรายละเอยดและขอมลในเรองท เกยวของทจะสงผลกระทบตอวตถประสงคและเปาหมาย เชน ปญหาเกดจากสาเหตใด มหนวยงานใดเกยวของบาง เพอใชเปนขอมลประกอบการจดท าแผนงาน

- ก าหนดวธการด าเนนการโดยละเอยด ทจะใหบรรลตามวตถประสงคและเปาหมาย

- ก าหนดเวลาแลวเสรจของแผนงานและระยะเวลาในการด าเนนงานแตละขนตอน

- ก าหนดผรบผดชอบแผนงานโดยรวม และผรบผดชอบในแตละขนตอนของแผนงาน

46

- จดเตรยมทรพยากรทจ าเปนตองใช เชน เครองมออปกรณ บคลากร คาใชจาย

- ก าหนดวธการประเมนผลการบรรลตามแผน และเกณฑการประเมนทชดเจน

- ผมอ านาจพจารณาอนมต

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

4. การสนบสนน

4.1. ทรพยากร

องคกรตองพจารณาก าหนดและจดหาทรพยากรทจ าเปนส าหรบการจดการดานสงแวดลอมและปรบปรงอยางตอเนอง

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองจดสรรทรพยากรใหเพยงพอตอการบรหารจดการสงแวดลอมในทก ๆ ดานในการระบความตองการทรพยากรทจ าเปนส าหรบระบบการจดการสงแวดลอม ใหพจารณาถงโครงสรางพนฐาน เชน อาคาร สถานท ระบบสาธารณปโภค เครองมอ อปกรณ ระบบสอสาร ระบบขอมลสารสนเทศ

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

4.2. ความรความสามารถ

องคกรตอง

- ก าหนดความรความสามารถทจ าเปนส าหรบบคลากรทท างานหรอท างานในนามองคกรซงมผลตอสมรรถนะดานสงแวดลอมและกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทเกยวของ

- ท าให มนใจวาบคลากรเหลานมความรความสามารถบนพนฐานของการศกษา การฝกอบรมหรอประสบการณทเหมาะสม

องคกรควร

- พจารณาก าหนดการฝกอบรมทจ าเปนทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอมและระบบการจดการสงแวดลอม

- ด าเนนกจกรรม เชน การฝกอบรม การสอนงานโดยหวหนางานหรอพเลยง การฝกอบรมงานจรงเพอใหเกดความรความสามารถทจ าเปน และประเมนประสทธผลของกจกรรมทไดกระท า

- จดเกบบนทกทเกยวของเพอเปนหลกฐานของความรความสามารถ

47

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองก าหนดความรความสามารถทจ าเปนส าหรบบคลากรทท างานใหองคกรหรอท างานในนามองคกร ซงมผลตอสมรรถนะดานสงแวดลอมและกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทเกยวของ ไดแก การก าหนดความรความสามารถทจ าเปนตามต าแหนงงานซงรวมถงการศกษา การฝกอบรมและประสบการณ

องคกรตองชบงความจ าเปนในการฝกอบรมทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอมและระบบการจดการสงแวดลอม

องคกรควรด าเนนกจกรรม เชน การฝกอบรม การสอนงานโดยหวหนางานหรอพเลยง การฝกปฏบตงานจรง เพอใหเกดความรความสามารถทจ าเปน และประเมนประสทธผลของกจกรรมทไดกระท า

องคกรควรจดเกบบนทกทเกยวของเพอเปนหลกฐานของความรความสามรถ ไดแก ประวตการศกษา บนทกการฝกอบรม บนทกประสบการณท างานตามทก าหนด

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

4.3. ความตระหนก

องคกรตองท าใหมนใจวาบคลากรทท างานภายใตการควบคมขององคกรมความตระหนกดานระบบการจดการสงแวดลอม

โดยความตระหนกควรรวมถง

- นโยบายสงแวดลอม

- ประเดนดานสงแวดลอมทมนยส าคญ และผลกระทบทเกยวของ

- การมสวนรวมตอประสทธผลของระบบของการจดการสงแวดลอม

- ผลกระทบของการปฏบตทไมสอดคลองกบขอก าหนดของระบบการจดการสงแวดลอม

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองสรางความตระหนกดานระบบการจดการสงแวดลอมใหบคลากรทท างาน ในองคกรหรอท างานในนามขององคกร แนวทางการสรางความตระหนก ไดแก การประชมชแจง การตดปายประชาสมพนธ การจดสมมนา การจดนทรรศการ การท ากจกรรมกลม เปนตน

โดยความตระหนกควรครอบคลมถง นโยบายสงแวดลอม ประเดนดานสงแวดลอมทมนยส าคญและผลกระทบทเกยวของการมสวนรวมตอประสทธผลของระบบของการจดการสงแวดลอมผลกระทบของการปฏบตทไมสอดคลองกบขอก าหนดของระบบการจดการสงแวดลอม

48

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

4.4. การสอสาร

องคกรตองสอสารขอมลทเกยวของกบระบบการจดการสงแวดลอม รวมถงการเปลยนแปลงระบบการจดการสงแวดลอมใหกบบคลากรภายในองคกร

องคการควรสอสารขอมลทเกยวของกบระบบการจดการสงแวดลอม ใหกบกลมผมสวนไดเสยภายนอกตามความเหมาะสม

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานส าหรบการสอสาร โดยก าหนดขอมลทตองการการสอสารเปนขอมลทเกยวของกบระบบการจดการสงแวดลอม รวมถงผลการด าเนนงานดานสงแวดลอมการปฏบตตามกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทเกยวของ

ก าหนดกลมเปาหมายในการตดตอสอสาร รวมถงบคลากรภายในองคกรและกลมผมสวนไดเสยภายนอก ก าหนดชองทางและวธการสอสาร ด าเนนการสอสาร และประเมนผลการสอสาร

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

4.5. เอกสารและบนทก

a) การจดท าและปรบปรงเอกสาร ควรไดรบการทบทวน และอนมต ตามความเหมาะสม

b) การควบคมเอกสารและบนทก องคกรควรด าเนนการตอไปน ตามทปฏบตได

- การแจกจาย การก าหนดสทธในการเขาถง

- การจดเกบ รวมถงการเกบรกษาใหอานไดชดเจน

- การก าหนดระยะเวลาจดเกบและท าลาย

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานในการควบคมเอกสารโดยครอบคลมขนตอนการอนมตเอกสารโดยผมอ านาจกอนใช การแจกจายเอกสารไปจดทจ าเปนตองใชงาน การแสดงสถานะความเปนปจจบนและสถานะการแกไขเปลยนแปลงของเอกสาร และการปองกนการใชเอกสารทลาสมยและการชบงอยางเหมาะสมหากตองการเกบไว

49

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

5. การด าเนนการ

5.1. การวางแผนและการควบคมการด าเนนการ

องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงาน เพอควบคมการด าเนนการกบประเดนดานสงแวดลอมซงท าใหเกดผลกระทบทมนยส าคญตอสงแวดลอม

องคกรควรจดท าขนตอนการด าเนนงานเพอลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพและอยางยงยน

องคกรควร

- จดท าเกณฑส าหรบควบคมการด าเนนการ

- ด าเนนการปฏบตการควบคมกระบวนการตามเกณฑควบคม

- ด าเนนการสอดคลองกบมมมองวงจรวฏจกรชวต โดย

• ก าหนดขอก าหนดดานสงแวดลอมในการออกแบบและพฒนาส าหรบผลตภณฑและบรการ

• ก าหนดขอก าหนดดานสงแวดลอมส าหรบการจดซอจดจางผลตภณฑและบรการตามความเหมาะสม

• สอสารขอก าหนดดานสงแวดลอมทเกยวของใหกบผสงมอบภายนอก รวมถงผรบเหมา

• ใหขอมลเกยวกบผลกระทบตอสงแวดลอมทมนยส าคญ ทเกยวของกบการขนสงหรอสงมอบ การใช การก าจด และการจดการเศษซากของผลตภณฑและบรการ

• จดท าเอกสารทจ าเปนเพอสรางความเชอมนวากระบวนการไดด าเนนการตามแผน

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอมเปนเอกสารน าไปปฏบตเพอควบคมการด าเนนงานไมใหมความผดพลาด

องคกรควรก าหนดเกณฑการด าเนนงานในขนตอนการด าเนนงาน และปฏบตตามเกณฑการควบคมอยางเครงครด รวมถงกระบวนการทมการจางหนวยงานภายนอกตองไดรบการควบคมตามเกณฑดวย

การควบคมการด าเนนงานทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอม ควรด าเนนการสอดคลองกบมมมองวงจรวฏจกรชวต ไดแก การออกแบบผลตภณฑทเปนมตรกบสงแวดลอม การก าหนดขอก าหนดดานสงแวดลอมดานการจดซอจดจาง และการใหขอมลเกยวกบผลกระทบตอสงแวดลอมทมนยส าคญ ทเกยวของกบการขนสงหรอ สงมอบ การใช การก าจดสดทาย และการจดการเศษซากของผลตภณฑและบรการ

50

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

5.2. การเตรยมความพรอมและตอบสนองตอเหตฉกเฉน

องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานรองรบสถานการณฉกเฉน หรออบตภยทมผลกระทบตอสงแวดลอมและชมชน รวมถงการเตรยมการส าหรบการตอบสนอง โดยการวางแผนกจกรรมเพอปองกน หรอบรรเทาผลกระทบดานลบตอสงแวดลอมจากสถานการณฉกเฉน และการตอบสนองตอสถานการณฉกเฉนทเกดขนจรง

องคกรควร

- ทดสอบแผนการตอบสนองเปนระยะ ๆ

- ทบทวนและปรบเปลยนแผนตอบสนองตอสถานการณฉกเฉนเปนระยะ โดยเฉพาะหลงการเกดเหตฉกเฉนหรอการทดสอบ

- จดใหมเอกสารและการอบรมทเกยวของ เพอการเตรยมความพรอมและตอบสนองตามความเหมาะสมกบผมสวนไดเสย รวมถงบคลากรทท างานภายใตการควบคม

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานในการชบงสถานการณฉกเฉนหรออบตภยรายแรงทเกดจากกจกรรมหรอสภาพตาง ๆ ขององคกรทเมอเกดขนแลวจะสงผลกระทบตอสงแวดลอมและตองมแนวทางในการเตรยมพรอมเพอรองรบและปองกน ลดผลกระทบตอสงแวดลอมทอาจจะเกดขนจากสถานการณฉกเฉนหรออบตภยรายแรงนน

องคกรควรมการฝกอบรมและฝกซอมเพอทดสอบประสทธผลของขนตอนการด าเนนงานเปนระยะ ๆ และตองมการทบทวนและปรบปรงขนตอนการด าเนนงานทจดท าขน โดยเฉพาะอยางยงหลงจากทมเหตการณฉกเฉนหรออบตเหตเกดขนจรง

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

6. การประเมนการด าเนนงาน

6.1. การตดตาม ประเมลผล

6.1.1. ทวไป

องคกรตองเฝาระวง ตดตาม และตรวจวดคณภาพสงแวดลอม และตดตามผลการด าเนนงานตามแผนงานดานสงแวดลอมทไดจดท าไว และเครองมออปกรณทใชในการเฝาระวงและตรวจวดไดรบการสอบเทยบหรอทวนสอบและบ ารงรกษาอยางเหมาะสม

องคกรควรก าหนดวธการ เกณฑ และชวงเวลา ส าหรบการเฝาระวง ตดตาม และตรวจวด รวมถงควรวเคราะหและประเมนผล

51

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองจดท าขนตอนการด าเนนงานในการเฝาตดตามและวดผลของคาตาง ๆ ใหครอบคลมคาตาง ๆ ของการปฏบตงานทเกดผลกระทบทส าคญตอสงแวดลอม บนทกขอมลของการเฝาตดตามและตรวจวด

รวมทงเครองมอและอปกรณทใชในการเฝาตดตามและตรวจวดตองไดรบการสอบเทยบหรอทวนสอบและการไดรบการบ ารงรกษาและจดเกบบนทกไว

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

6.1.2. การประเมนความสอดคลอง

องคกรตองประเมนความสอดคลองของระบบการจดการสงแวดลอมกบกฎหมายทเกยวของตามชวงเวลาทก าหนด และจดเกบบนทกเปนหลกฐาน

องคกรควรประเมนความสอดคลองของระบบการจดการสงแวดลอมกบขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทเกยวของ ตามชวงเวลาทก าหนด และจดเกบบนทกเปนหลกฐาน

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองก าหนดขนตอนการด าเนนงานทระบความถและวธการส าหรบการประเมนความสอดคลองกบกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ทเกยวของ ด าเนนการประเมนความสอดคลองกบกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ตามระยะเวลาและวธการทก าหนดไวบนทกผลการประเมนความสอดคลอง และรายงานผลการประเมนความสอดคลองใหผเกยวของ

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

6.2. การตรวจประเมนภายใน

องคกรตองด าเนนการตรวจประเมนภายในระบบการจดการสงแวดลอมตามชวงเวลาทก าหนด เพอใหมนใจวามการน าระบบการจดการสงแวดลอมไปปฏบตใหเกดประสทธผลและสอดคลองกบขอก าหนดตาง ๆ และจดเกบบนทกผลการตรวจประเมนภายในไวเปนหลกฐาน

องคกรควรระบหลกเกณฑการตรวจประเมน และขอบขายการตรวจประเมนแตละครง และเลอกผตรวจประเมนทเปนกลางตอกระบวนการตรวจประเมน

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองก าหนดขนตอนการด าเนนงานส าหรบการตรวจประเมนภายในเพอตรวจสอบวาระบบการจดการสงแวดลอมสอดคลองกบแผนงานส าหรบการจดการสงแวดลอม มการน าไปปฏบตและคงไวอยางเหมาะสม

โดยขนตอนหลกประกอบดวย การจดเตรยมผประเมนภายในทเปนกลางตอกระบวนการตรวจประเมน การวางแผนการตรวจประเมนภายใน การด าเนนการตรวจประเมนภายใน การรายงานผลการตรวจประเมนภายใน การตรวจตดตามผลการแกไขและปองกน และสรปผลเพอน าเขาทบทวนโดยฝายบรหาร

52

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

6.3. การทบทวนโดยฝายบรหาร

ผบรหารสงสดขององคกรตองทบทวนระบบการจดการสงแวดลอมขององคกรตามชวงเวลาทก าหนดเพอใหมนใจวาเปนไปตามกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทเกยวของและระบบการจดการสงแวดลอมยงคงความเหมาะสม และเกดประสทธผลอยางตอเนอง และจดเกบบนทกไวเปนหลกฐาน

ขอมลส าหรบการทบทวนโดยฝายบรหาร ควรรวมถง

- การตดตามผลของการด าเนนการจากการทบทวนโดยฝายบรหารครงกอน

- การเปลยนแปลงทเกยวของกบระบบการจดการสงแวดลอม เชน บรบทขององคกร กฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทเกยวของ ประเดนดานสงแวดลอมทมนยส าคญและความเสยง

- วตถประสงคและแผนงานดานสงแวดลอม

- ผลการด าเนนงานดานสงแวดลอมขององคกร เชน ผลการตรวจประเมนภายในและผลการตรวจประเมนโดยหนวยงานภายนอก ผลการประเมนความสอดคลองผลการปฏบตการแกไข

ผลลพธของการทบทวนโดยฝายบรหารควรรวมถง

- ผลสรปทเกยวกบประสทธผลของระบบการจดการสงแวดลอม

- การตดสนใจทเกยวของกบโอกาสการปรบปรงอยางตอเนอง

- การตดสนใจเกยวกบการเปลยนแปลงระบบการจดการสงแวดลอม รวมถงทรพยากร

- การด าเนนการเมอวตถประสงคไมบรรลผล

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

ผบรหารระดบสงตองเปนผน าในการทบทวนระบบการจดการสงแวดลอมตามชวงระยะเวลาทก าหนดเพอใหมนใจวาระบบยงคงมความเหมาะสม พอเพยง และเกดประสทธผล มการประเมนถงโอกาสในการปรบปรงและความจ าเปนในการเปลยนแปลงตอระบบการจดการสงแวดลอม นโยบายสงแวดลอม วตถประสงคและเปาหมายดานสงแวดลอม มการจดเกบบนทกการทบทวน

หวขอการทบทวนควรประกอบดวย การตดตามผลของการด าเนนการจากการทบทวนโดยฝายบรหารครงกอน การเปลยนแปลงทเกยวของกบระบบการจดการสงแวดลอม เชน บรบทขององคกร กฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทเกยวของ ประเดนดานสงแวดลอมทมนยส าคญ และความเสยง วตถประสงคและแผนงานดานสงแวดลอม และผลการด าเนนงานดานสงแวดลอมขององคกร เชน ผลการตรวจประเมนภายใน และผลการตรวจประเมนโดยหนวยงานภายนอก ผลการประเมนความสอดคลอง ผลการปฏบตการแกไข

ภายหลงการทบทวนโดยฝายบรหารแลว ผบรหารสงสดควรมการตดสนใจ และมค าสงทรวมถงผลสรป ทเกยวกบประสทธผลของระบบการจดการสงแวดลอม การตดสนใจทเกยวของกบโอกาสการปรบปรงอยางตอเนอง การตดสนใจเกยวกบการเปลยนแปลงระบบการจดการสงแวดลอม รวมถงทรพยากร การด าเนนการเมอวตถประสงคไมบรรลผล

53

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

7. การปรบปรง

7.1. ขอบกพรองและปฏบตการแกไข

องคกรตองด าเนนการกบขอบกพรองดานสงแวดลอมทเกดขน และปฏบตการแกไข โดยวเคราะหสาเหตของขอบกพรอง ด าเนนการก าจดสาเหตของขอบกพรองเพอไมใหเกดขนซ า และจดเกบบนทกไวเปนหลกฐาน

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองก าหนดขนตอนการด าเนนงานส าหรบการด าเนนการกบขอบกพรองทเกดขนแลวหรออาจจะเกดขน และปฏบตการแกไขและปองกน โดยตองประกอบดวยขนตอนการแจงใหมการแกไขและปองกนขอบกพรอง การด าเนนการเบองตนกบขอบกพรอง การคนหาสาเหตทแทจรง การด าเนนการปองกนการเกดขอบกพรองซ า การทบทวนและปรบปรงสงทเกยวของและการบนทกผลการด าเนนการ

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 (ตอ)

7.2. การปรบปรงอยางตอเนอง

องคกรตองปรบปรงระบบการจดการสงแวดลอมอยางตอเนอง ตามความเหมาะสมและมประสทธผล

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองปรบปรงระบบการจดการสงแวดลอมอยางตอเนอง โดยอาจน าผลจากการด าเนนงานทผานมา การพจารณาบรบทขององคกร การประเมนโอกาส และผลการทบทวนโดยฝายบรหาร เปนตน

54

4) แนวทางปฏบตเพอพฒนาเขาสอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 4 : วฒนธรรมสเขยว

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 4 ขอ 1 องคกรตองมระบบการจดการดานสงแวดลอมเปนไปตามเกณฑก าหนดระดบท 3 ทกขอ

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองจดท าระบบการจดการสงแวดลอม ตามมาตรฐาน มอก./ISO 14001 หรอตามมาตรฐานอน ๆ ทเทยบเทา

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 4 (ตอ)

ขอ 2 องคกรตองมการสรางวฒนธรรมองคกรดานสงแวดลอมและความปลอดภยทเกยวของกบลกษณะการประกอบกจการอตสาหกรรมขององคกรและน ามาปฏบตใหเกดประสทธผล โดยใหครอบคลมตามหลกการของมาตรฐานความรบผดชอบตอสงคม ISO 26000 ดงตอไปน

2.1 องคกรตองมความรบผดชอบส าหรบผลกระทบจากองคกรทมตอสงแวดลอมและความปลอดภย โดยตองมความรบผดชอบตอ

(1) ผลกระทบจากการตดสนใจและการด าเนนการตางๆ ขององคกรตอสงคม และสงแวดลอมโดยเฉพาะผลกระทบดานลบทมนยส าคญ

(2) การด าเนนการเพอการปองกนผลกระทบดานลบทเกดขนโดยไมไดตงใจเพอปองกนไมใหเกดซ า

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองมกระบวนการสรางวฒนธรรมองคกร และน าไปปฏบตใหเกดประสทธผล ตวอยางขนตอนการสรางวฒนธรรม ไดแก - มกระบวนการเพอใหบคลากรภายในองคกรเกดความเชอรวมกนเกยวกบความสามารถขององคกร

ในการด าเนนการลดผลกระทบดานสงแวดลอม ลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และการใชทรพยากรอยางยงยน

- มกระบวนการในการสรางคานยมและจตส านกดานสงแวดลอม - มกจกรรมสงเสรมการมสวนรวมของบคลากรทจะสะทอนถงการแสดงออกของคานยมดาน

สงแวดลอม - มการก าหนดแนวทางส าหรบการปฏบตเพอใหพฤตกรรมคงอยอยางยงยนจนกลายเปนวฒนธรรม

องคกรในการใหความส าคญและใสใจตอสงแวดลอม - มการก าหนดวธการในการประเมนความคงอยของวฒนธรรมองคกรดานสงแวดลอมเหมาะสมกบ

สถานการณทมการเปลยนแปลง องคกรตองมการก าหนดวธการในการประเมนผลกระทบจากการตดสนใจและการด าเนนการตาง ๆ

ขององคกรตอสงคมและสงแวดลอม โดยเฉพาะผลกระทบดานลบทมนยส าคญ

55

องคกรตองมการประเมนผลกระทบดานลบทมนยส าคญตอสงคมและสงแวดลอมในกรณท มการ

ตดสนใจเกยวกบการพฒนาและ/หรอปรบปรงเกยวกบผลตภณฑ/บรการ กระบวนการผลต เครองจกร/อปกรณ สถานทประกอบการกลยทธทางธรกจ

องคกรตองจดท าแผนงานหรอก าหนดมาตรการเพอรองรบและปองกนผลกระทบดานลบทมนยส าคญ องคกรตองมการทบทวนและทวนสอบมาตรการปองกนผลกระทบทมนยส าคญเปนระยะ เพอใหมนใจ

วายงคงเหมาะสมกบสถานการณทมการเปลยนแปลง ในกรณทเกดขอผดพลาดจากการท างานขน องคกรตองมการก าหนดมาตรการอยางเหมาะสมในการ

แกไขสงทผดพลาดนน และด าเนนการปฏบตการปองกนเพอไมใหเกดขอผดพลาดขนซ าอก และบนทกผลการด าเนนการตาง ๆ

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 4 (ตอ)

2.2 องคกรตองมความโปรงใสในการตดสนใจและการด าเนนการตาง ๆ ทมผลกระทบตอสงแวดลอมและความปลอดภย องคกรตองมการเปดเผยอยางชดเจน ถกตอง และครบถวน โดย

(1) ผทไดรบผลกระทบจากการด าเนนงานขององคกร สามารถเขาถงขอมลไดโดยตรงและงายตอความเขาใจ

(2) ขอมลตองเหมาะสมกบชวงเวลา เปนขอเทจจรง ชดเจน และมความนาเชอถอ เพอใหผทเกยวของสามารถประเมนผลไดอยางถกตอง

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองมการชบงผมสวนไดเสยในแตละภาคสวนใหชดเจน พรอมทงผลกระทบทจะเกดขนกบผมสวนไดเสยในแตละภาคสวน ตวอยางผมสวนไดเสย เชน พนกงานและครอบครว ผถอหน ผ สงมอบ/ผรบจางชวง ผแทนจ าหนาย ลกคา หนวยงานราชการ ชมชน

องคกรตองจ าแนกสารสนเทศเกยวกบผลกระทบตาง ๆ และตองจดเตรยมใหผมสวนไดเสยในแตละภาคสวนรบทราบ

องคกรตองมการจดเตรยมสารสนเทศเพอใหผทไดรบผลกระทบสามารถเขาถงไดโดยตรงและงายตอการเขาใจ นอกจากนสารสนเทศตองมความเหมาะสมกบชวงเวลา เปนขอเทจจรง และน าเสนอในลกษณะ ทมความชดเจน และมความนาเชอถอ เพอท าใหผมสวนไดเสยแตละสวนสามารถประเมนผลไดอยางถกตองเกยวกบผลกระทบทไดรบจากการตดสนใจและการด าเนนการตาง ๆ ขององคกร

องคกรตองมขนตอนการด าเนนงานเพอใหมนใจวาสารสนเทศไดมการปรบปรงใหเปนปจจบนและมความถกตอง

56

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 4 (ตอ)

2.3 องคกรตองมการสงเสรมใหเกดการปฏบตอยางมจรยธรรมดานสงแวดลอม อยางจรงจง โดย

(1) ประกาศก าหนดคานยมและหลกการตาง ๆ ดานสงแวดลอมขององคกรใหชดเจน

(2) ด าเนนการตามโครงสรางการบรหารทชวยสงเสรมใหเกดการปฏบตอยางมจรยธรรมดานสงแวดลอมภายในองคกร

(3) มกลไกในการก ากบดแล และการควบคมตาง ๆ เพอเฝาตดตามใหการสนบสนน และการบงคบใหเกดการปฏบตอยางมจรยธรรมดานสงแวดลอม

(4) มการกระตนและสงเสรมใหเกดการปฏบตอยางมจรยธรรมดานสงแวดลอม

(5) มการปองกนหรอแกไขการเกดผลประโยชนทบซอนทสามารถน าไปสการปฏบตอยางไมมจรยธรรมดานสงแวดลอมตลอดทวทงองคกร

(6) มรายงานผลการปฏบตอยางมจรยธรรมดานสงแวดลอม

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

พฤตกรรมขององคกรตองอยบนพนฐานของการมคานยมทเกยวกบความซอสตย ความเทาเทยม และความยตธรรม คานยมเหลานยงหมายรวมถงขอกงวลส าหรบชมชนและสงแวดลอม และความมงมน ทจะด าเนนการกบผลกระทบทเกดขนจากการตดสนใจและการด าเนนการตาง ๆ ขององคกรตอผลประโยชนของผมสวนไดเสย

องคกรตองมการชบงและก าหนดคานยมและหลกการตาง ๆ ดานสงแวดลอมขององคกร องคกรตองมการจดโครงสรางการบรหารทชวยสงเสรมใหเกดการปฏบตอยางมจรยธรรมดาน

สงแวดลอมภายในองคกร ซงรวมทงในกระบวนการตดสนใจและการมปฏสมพนธกบหนวยงานอน ๆ องคกรตองก าหนดและรกษาไวซงกลไกในการก ากบดแล และการควบคมตาง ๆ เพอคอยเฝาตดตาม ให

การสนบสนน และการบงคบใหเกดการปฏบตอยางมจรยธรรม องคกรตองก าหนดและรกษาไวซงกลไกในการกระตนและการสงเสรมใหเกดการปฏบตตามมาตรฐาน

ของการปฏบตอยางมจรยธรรมทเกยวของกบสงแวดลอมอยางสม าเสมอ องคกรตองก าหนดและรกษาไวซงกลไกในการปองกน หรอแกไขการเกดผลประโยชนทบซอนทสามารถ

จะน าไปสการปฏบตอยางไมมจรยธรรมตลอดทวทงองคกร องคกรตองก าหนดและรกษาไวซงกลไกในการใหความชวยเหลอในการท ารายงานเกยวกบการปฏบต

อยางมจรยธรรม และไมมจรยธรรมโดยปราศจากความหวาดกลวจากการถกขมข

57

ตวอยาง

· · ·

· ·

·

· ·

·

· · · ·

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 4 (ตอ)

2.4 องคกรตองเคารพ พจารณา และตอบสนองตอผลประโยชนของผมสวนไดเสย ดานประเดนสงแวดลอม

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองเคารพ พจารณา และตอบสนองตอผลประโยชนของผมสวนไดเสยขององคกร ถงแมวาวตถประสงคขององคกรอาจจะมขอจ ากดเพยงท าเพอตอบสนองผลประโยชนของเจาของ สมาชก ลกคา หรอสมาคมทองคกรสงกด อยางไรกตามสทธการเรยกรอง และผลประโยชนของบคคล หรอกลมบคคลอน ๆ ตองไดรบการพจารณาดวย เนองจากบคคลหรอกลมบคคลเหลานตางถอวาเปนผมสวนไดเสยขององคกร

องคกรตองมการชบงผมสวนไดเสยขององคกร องคกรตองใหความส าคญ และระมดระวงเกยวกบผลประโยชน รวมทงสทธทางกฎหมายของผมสวนได

เสยและตอบสนองตอขอกงวลตาง ๆ องคกรตองใหความส าคญกบผมสวนไดเสยบางกลมทไดรบผลกระทบอยางมนยส าคญกบการด าเนนการ

ตาง ๆ ขององคกร องคกรตองประเมนและพจารณาถงการสรางความสมพนธของผมสวนไดเสย เพอการตดตาม การสาน

สมพนธ และการมอทธพลกบองคกร องคกรตองค านงถงความสมพนธระหวางผลประโยชนของผมสวนไดเสยกบความคาดหวงของสงคม/

ชมชน และการพฒนาอยางยงยน

58

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 4 (ตอ)

2.5 องคกรตองปฏบตใหเปนไปตามกฎหมายและขอก าหนดตาง ๆ ทเกยวของกบดานสงแวดลอม

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองชบงและรวบรวมกฎหมายและขอก าหนดตาง ๆ ทเกยวของกบดานสงแวดลอม องคกรตองปฏบตตามขอก าหนดของกฎหมายทงหมดทครอบคลมถงการด าเนนการขององคกร ถงแมวา

กฎหมายและขอก าหนดตาง ๆ เหลานนจะไมมการบงคบใชอยางเหมาะสมกตาม องคกรตองมกลไกทท าใหมนใจวาหนวยงานทองคกรมความสมพนธมการด าเนนการตาง ๆ ตามกรอบ

กฎหมายทเกยวของ องคกรตองก าหนดและรกษาไวซงกลไกในการตดตามเพอใหไดรบทราบถงขอกฎหมายทตองรบผดชอบ

ทงหมด องคกรตองก าหนดและรกษาไวซงกลไกในการทบทวนถงการปฏบตตามกฎหมายและขอก าหนดตาง ๆ

ทองคกรเกยวของตามชวงระยะเวลาทก าหนด

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 4 (ตอ)

2.6 องคกรตองเคารพตอการปฏบตตามแนวทางสากลในดานสงแวดลอมในสถานการณทกฎหมาย หรอการด าเนนการตามกฎหมายยงไมพอเพยงส าหรบการปกปองสงแวดลอมได องคกรตองผลกดนใหเกดความเคารพตอการปฏบตตามแนวทางของสากล

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองเคารพตอการปฏบตตามแนวทางของสากลในขณะทยงคงยดมนกบหลกการการเคารพตอกฎหมายตาง ๆ

ในสถานการณทกฎหมายหรอการด าเนนการตามกฎหมายยงไมพอเพยงส าหรบการปกปองสงแวดลอมหรอสงคมได องคกรตองผลกดนใหเกดการเคารพตอการปฏบตตามแนวทางของสากลเปนอยางนอย

ในกรณทพบวากฎหมายหรอการด าเนนการตามกฎหมายขดแยงกบการปฏบตตามแนวทางของสากล องคกรตองผลกดนเพอใหเกดการเคารพตอการปฏบตตามแนวทางของสากลใหกวางขวางทสดเทาทจะท าได

องคกรตองพจารณาถงโอกาสและชองทางตาง ๆ ในกฎหมายเพอชกชวนองคกรและหนวยงานทก ากบดแลดานกฎหมายทเกยวของเพอการขจดปญหาขอขดแยง

องคกรตองหลกเลยงการรวมการกระท าผดกบองคกรอนในการด าเ นนการตาง ๆ ทไมเปนตามการปฏบตตามแนวทางสากล

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 4 (ตอ)

2.7 องคกรตองเคารพตอสทธมนษยชน ในดานสงแวดลอมทด และใหการยอมรบถงความส าคญและความเปนสากลของสทธมนษยชนในดานสงแวดลอม

59

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองมการชบงและรวบรวมกฎหมายทเกยวของกบสทธมนษยชนทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอม

องคกรตองก าหนดและรกษาไวซงกลไกในการด าเนนการใหเกดการเคารพตอสทธมนษยชน และใหการยอมรบถงความส าคญและความเปนสากลของสทธมนษยชน

องคกรตองก าหนดและรกษาไวซงกลไกในการด าเนนการใหเกดการเคารพและสงเสรมสทธตาง ๆ ทกฎหมายวาดวยสทธมนษยชนก าหนดโดยเฉพาะทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอม

ในสถานการณทสทธมนษยชนไมไดรบการปกปอง องคกรตองด าเนนการใหเกดการเคารพสทธมนษยชนและหลกเลยง การไดมาซงผลประโยชนจากสถานการณตาง ๆ ดงกลาว

ในสถานการณทกฎหมาย หรอการบงคบใชกฎหมายยงไมมความเหมาะสมตอการปกปองสทธมนษยชน องคกรตองยดถอหลกการของการเคารพตอการปฏบตตามแนวทางสากล

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 4 (ตอ)

ขอ 3 องคกรตองจดท ารายงานผลการด าเนนกจกรรมดานสงแวดลอมเพอเปดเผยตอสาธารณะ

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองมการชบงและรวบรวมขอมลเกยวกบผลการด าเนนกจกรรมดานสงแวดลอม องคกรตองมกระบวนการในการตดสนใจวาขอมลเกยวกบผลการด าเนนกจกรรมดานสงแวดลอมใด

ทตองมการเปดเผยตอสาธารณะ องคกรตองจดท ารายงานผลการด าเนนกจกรรมดานสงแวดลอมเพอเปดเผยตอสาธารณะ ซงอาจอยใน

รายงานประจ าปขององคกร หรอใชชองทางสออเลกทรอนกส องคกรตองก าหนดชองทางหรอวธการในการเผยแพรรายงานผลการด าเนนกจกรรมดานสงแวดลอมให

ผมสวนไดเสยรบทราบและเขาถงไดโดยงาย

60

5) แนวทางปฏบตเพอพฒนาเขาสอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 5 : เครอขายสเขยว

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 5

ขอ 1 องคกรตองมระบบการจดการดานสงแวดลอมและมการสรางวฒนธรรมองคกรเปนไปตามเกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยวระดบท 4 ทกขอ

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองไดรบการรบรองอตสาหกรรมสเขยวระดบท 4 จากคณะกรรมการสงเสรมและพฒนาอตสาหกรรมสเขยว

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 5 (ตอ)

ขอ 2 องคกรตองด าเนนการสงเสรม สราง และสานสมพนธกจกรรมดานสงแวดลอมกบผมสวนไดเสย (Stake Holder) ทครอบคลมทงโซอปทาน (Supply Chain) ชมชน และผบรโภค และตองท าใหประสบความส าเรจทเปนรปธรรมและมการพฒนาอยางตอเนองและยงยน โดย

(1) ตองสงเสรมใหโซอปทาน (Supply Chain) มงสอตสาหกรรมสเขยว และน ามาปฏบตใหเกดประสทธผล โดยตองด าเนนการใหครอบคลมทงโซอปทาน และตองมการพฒนาอยางตอเนองและยงยน

(2) ตองสงเสรมการมสวนรวมของชมชน การพฒนาชมชน และตองรวมกบชมชนในการกระตนจตส านกและสงเสรมความรความเขาใจตอการบรโภคทยงยน โดยใหความส าคญและใสใจตอสงแวดลอม

(3) ตองใหความรและสรางความตระหนกแกผบรโภคในการบรโภคทยงยน

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองมการชบงผมสวนไดเสยกบการด าเนนธรกจขององคกร องคกรตองมการก าหนดและรกษาไวซงกลไกในการสงเสรม สราง และสานกจกรรมดานสงแวดลอมกบ

ผมสวนไดเสย องคกรตองมการจดท าโครงการหรอแผนงานทเกยวของกบกจกรรมดานสงแวดลอมรวมกบผมสวนไดเสย

กบองคกร ตามศกยภาพและความพรอมของผมสวนไดเสยในการเขารวมกจกรรมดานสงแวดลอมกบองคกร

องคกรตองก าหนดและรกษาไวซงกลไกในการสงเสรมใหโซอปทานขององคกรมงสอตสาหกรรมสเขยว โดยอยางนอย ตองครอบคลมถงผผลตวตถดบโดยตรงใหกบองคกร (Supplier) ผรบจางชวงงานขององคกร (Subcontractor) ผสงมอบบรการโดยตรงใหกบองคกร (Service Provider)

องคกรตองมการจดท าโครงการหรอแผนงานทเกยวของสงเสรม สรางและสานสมพนธกจกรรมดานสงแวดลอมกบโซอปทานขององคกร โดยอยางนอยตองครอบคลมถงผผลตวตถดบโดยตรงใหกบองคกร (Supplier) ผ รบจางชวงงานขององคกร (Subcontractor) ผสงมอบบรการโดยตรงใหกบองคกร (Service Provider)

61

องคกรควรมการวางแผนงานสงเสรมผทอยในโซอปทานในการสงมอบวตถดบ/บรการ ทไมไดสงมอบให

องคกรโดยตรง แตเปนผสงมอบในล าดบถด ๆ ไป รวมทงผคาสง และผคาปลก เขารวมกจกรรมดานสงแวดลอม เพอใหเกดการปรบปรงอยางตอเนองและมการพฒนาอยางยงยน

องคกรตองมการจดท าโครงการหรอแผนงานทเกยวของสงเสรม สราง และสานสมพนธกจกรรมดานสงแวดลอมกบชมชนทมโอกาสไดรบผลกระทบดานสงแวดลอมจากการด าเนนงานตาง ๆ ขององคกร เพอสรางจตส านกดานสงแวดลอมและสรางความเขาใจในการบรโภคอยางยงยน

องคกรตองมกจกรรมหรอวธการในการสรางความรความเขาใจ และสรางจตส านกใหกบผบรโภคซงเปนกลมลกคาขององคกรผแทนจ าหนายสนคาขององคกร (Trade Agency) หรอผใชผลตภณฑขององคกรใหตระหนกถงการบรโภคทยงยน

เกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 5 (ตอ)

ขอ 3 องคกรตองจดท ารายงานการด าเนนการตาง ๆ ทเกยวของกบการสงเสรม สราง และสานสมพนธกจกรรมดานสงแวดลอมกบผมสวนไดเสย และสรปรายงานผลความส าเรจเพอเผยแพร

แนวทางปฏบตส าหรบผประกอบการอตสาหกรรม

องคกรตองมการรวบรวมขอมลผลการด าเนนการตาง ๆ ทเกยวของกบการสงเสรม สราง และสานสมพนธกจกรรมดานสงแวดลอมกบ ผมสวนไดสวนเสย โซอปทาน ชมชน และผบรโภค

องคกรตองจดท าสรปรายงานผลการด าเนนการตาง ๆ เพอแสดงใหเหนถงผลความส าเรจของการด าเนนการ

องคกรตองก าหนดวธการในการเผยแพรรายงานการด าเนนการตาง ๆ

ตวอยางการชบงผมสวนไดเสยขององคกร

NGO

62

การชบงผมสวนไดสวนเสยในโซอปทาน (Supply Chain)

กจกรรม/แผนงานดานสงแวดลอม

63

แนวทางและกรอบการประเมนอตสาหกรรมสเขยวระดบท 5 เครอขายสเขยว (เพมเตม)

องคประกอบของการประเมน แบงเปน 2 สวน

1. ประเมนโดยผตรวจประเมนอตสาหกรรมสเขยว (Auditors)

- ประเมนความสอดคลองกบเกณฑก าหนดของอตสาหกรรมสเขยว โดยครอบคลมโซอปทาน ชมชนและผบรโภค

2. ประเมนโดยชมชนรอบขาง (Communities)

- ชมชนรอบขาง คอ ประชากรทอาศยอยโดยรอบองคกร/สถานประกอบการ ในรศมอยางนอย 5 กโลเมตร มสวนในการประเมนสถานประกอบการทขอรบการรบรอง

- วธการคอ สงแบบส ารวจใหแตละองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ด าเนนการ ทงน การส ารวจจะตองไมด าเนนการโดยสถานประกอบการโดยตรง

- จ านวนกลมตวอยาง อปท. ละไมนอยกวา 50 คน ทงน รวมกนไมนอยกวา 200 ตวอยาง โดยวธการสมตวอยางจะตองเปนไปตามหลกการทางสถต

- คะแนนความพงพอใจทไดจากแบบส ารวจเฉลยตองไมนอยกวารอยละ 70

เกณฑการตดสน ผลการประเมนทงหมดตองผานทงสวนของผประเมน และชมชนรอบขาง

การพจารณาขอบเขตของผผลตวตถดบ (Supplier) จะพจารณาเฉพาะผผลตทเปน First Tier ดงน

สถานประกอบการด าเนนการประเมนความเสยง Supplier ตามหลกการสากล หรอทกระทรวงอตสาหกรรมก าหนดโดยแบงเปน 3 กลม ดงน

1. กลมทมผลกระทบดานสงแวดลอมอยางมาก (High Impact)

- สถานประกอบการในประเทศ ทเปนโรงงานจ าพวก 1, 2 และ 3 จะตองไดรบการรบรองอตสาหกรรมสเขยวระดบ 2 ขนไปจากกระทรวงอตสาหกรรมทกราย

- สถานประกอบการในตางประเทศหรอ สถานประกอบการในประเทศทไมเปนโรงงานจ าพวก 1, 2 และ 3 ตองแสดงหลกฐานการประเมนของผยนขอวาสถานประกอบการดงกลาวเปนไปตามเกณฑอตสาหกรรมสเขยวระดบ 2 ขนไป

2. กลมทมผลกระทบดานสงแวดลอมปานกลาง (Medium Impact)

- สถานประกอบการในประเทศทเปนโรงงานจ าพวก 1, 2 และ 3 จะตองไดรบการรบรองอตสาหกรรม สเขยวระดบ 1 และมแผนทจะท าใหไดอตสาหกรรมสเขยว อยางนอยระดบ 2 ภายใน 1 ป

- สถานประกอบการในตางประเทศหรอ สถานประกอบการในประเทศทไมเปนโรงงานจ าพวก 1, 2 และ 3 ตองแสดงหลกฐานการประเมนของผยนขอวาสถานประกอบการดงกลาวเปนไปตามอตสาหกรรม สเขยวระดบ 1 และมแผนทจะท าใหไดอตสาหกรรมสเขยวอยางนอยระดบ 2 ภายใน 1 ป

3. กลมทมผลกระทบดานสงแวดลอมนอย (Low Impact)

- สถานประกอบการในประเทศทเปนโรงงานจ าพวก 1 , 2 และ 3 มแผนทจะท าใหไดอตสาหกรรม สเขยวอยางนอยระดบ 2 ภายใน 3 ป

- สถานประกอบการในตางประเทศ หรอสถานประกอบการในประเทศทไมเปนโรงงานจ าพวก 1, 2 และ 3 ตองแสดงหลกฐานการประเมนของผยนขอวาสถานประกอบการดงกลาวมแผนทจะท าใหไดอตสาหกรรมสเขยวอยางนอยระดบ 2 ภายใน 3 ป

64

การก าหนดระดบผลกระทบดานสงแวดลอม การพจารณาตองประกอบดวย

» ระดบความรนแรง (Severity) ความรนแรงของผลกระทบใน 3 ระดบ คอ นอย ปานกลาง มาก

» โอกาส (Opportunity) ทจะเกดผลกระทบใน 3 ระดบ คอ นอย ปานกลาง มาก

แนวทางการประเมนความเสยง

การประเมนความเสยง (Risk Assessment) เปนขนตอนทระบล าดบความเสยงของอนตรายทงหมด ทเกยวของกบกจกรรมของงานทครอบคลมสถานท เครองจกร อปกรณ บคลากร และขนตอนการท างา น ทอาจกอใหเกดการบาดเจบหรอเจบปวยความเสยหายตอทรพยสน ความเสยหายตอสงแวดลอม หรอสงตาง ๆ รวมกน การแบง Supplier แนะน าใหใชหลกวชาการในการประเมนความเสยงตามแนวทางสากลทเปนมาตรฐานสากลหรอตามทกระทรวงอตสาหกรรมใหความเหนชอบ

65

ขนตอนการด าเนนการใหการรบรองอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 1 ถงระดบท 5

ผสมครยนใบสมคร

รบสมคร

ลงทะเบยนผสมคร

ตรวจพจารณาเอกสาร

ตรวจประเมน ณ สถานประกอบการ

แตงตงคณะผตรวจประเมน

ตรวจพจารณาเอกสาร

เสนอปลดกระทรวงอตสาหกรรมลงนาม

ระดบ 1, 2, 3(ทมเอกสารตามขอก าหนด)

ระดบ 3, 4, 5

จดท าการรบรอง **

พจารณาใหการรบรองตามหลกเกณฑ *

ประกาศรายชอผไดรบการรบรอง

ผานเกณฑ

ผานเกณฑผานเกณฑ ไมผานเกณฑแจงแกไขไมผานเกณฑแจงแกไข

66

หมายเหต * การพจารณาใหการรบรองอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 1 ระดบท 2 และระดบท 3 (ทมเอกสารตามขอก าหนด)

ระดบท 1 ถง 3 (หนวยงานทไดรบมอบหมาย) ส านกงานอตสาหกรรมจงหวด กรมโรงงานอตสาหกรรม การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย กรมสงเสรมอตสาหกรรม กรมอตสาหกรรมพนฐานและการเหมองแร หนวยงานในสงกดกระทรวงอตสาหกรรมเปนผพจารณาใหการรบรอง โดยพจารณาจากเอกสารทยนพรอมใบสมคร * การพจารณาใหการรบรองระดบท 3 ระดบท 4 และระดบท 5

(1) คณะอนกรรมการสงเสรมและรบรองอตสาหกรรมสเขยว พจารณาใหการรบรอง โดยคณะผตรวจประเมน ไปตรวจประเมน ณ สถานประกอบการ

(2) คณะกรรมการสงเสรมและพฒนาอตสาหกรรมสเขยว รบทราบผลการพจารณาใหการรบรอง

** กรมโรงงานอตสาหกรรม เปนผจดท าใบรบรอง และด าเนนการ ดงน

(1) จดท าใบรบรองอตสาหกรรมสเขยว ตามระดบทไดรบ

(2) เสนอปลดกระทรวงอตสาหกรรมเพอพจารณาลงนามใบรบรอง

(3) ประกาศรายชอสถานประกอบการทไดรบการรบรองผานเวบไซต http://greenindustry.diw.go.th

(4) การสงมอบใบรบรอง

- สงใบรบรองใหส านกงานอตสาหกรรมจงหวดทสถานประกอบการตงอย

- สถานประกอบการทตงอยในเขตกรงเทพมหานคร สามารถรบใบรบรองไดทกรมโรงงานอตสาหกรรม

67

การด าเนนโครงการอตสาหกรรมสเขยวของกระทรวงอตสาหกรรมจะมหลายหนวย งานรวมมอกนประกอบดวย กรมโรงงานอตสาหกรรม (กรอ.) ส านกงานปลดกระทรวงอตสาหกรรม (สปอ .) กรมสงเสรมอตสาหกรรม (กสอ.) กรมอตสาหกรรมพนฐานและการเหมองแร (กพร.) ส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (สมอ.) ส านกงานรบรองมาตรฐานไอเอสโอ (สรอ.) และการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (กนอ.) นอกจากน ยงมหนวยงานอน ๆ ทรวมกนบรณาการโครงการกบอตสาหกรรมสเขยว ประกอบดวย สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (ส.อ.ท.) องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน) และกรมควบคมมลพษ ซงการด าเนนงานโครงการตาง ๆ สามารถเทยบไดกบระดบของอตสาหกรรมสเขยว สรปไดดงน

68

การบรณาการโครงการตาง ๆ กบระดบของอตสาหกรรมสเขยว

69

1) กรมโรงงานอตสาหกรรม (กรอ.)

โครงการทเกยวของกบการพฒนาอตสาหกรรมสเขยวและสามารถใชในการเทยบระดบอตสาหกรรมสเขยวไดหลากหลายโครงการ เชน โครงการพฒนาโรงงานใหมความรบผดชอบตอสงคม (CSR-DIW / CSR-DIW Continuous) และโครงการพฒนาระบบการจดการสงแวดลอมส าหรบโรงงานอตสาหกรรมในพนทลมน าหลก (EMS for SMEs) ขนท 2 (Environmental Management System for Small and Medium Enterprises) รวมถงรางวลอตสาหกรรมดเดนประเภทการรกษาคณภาพสงแวดลอม ซงสามารถเทยบไดกบอตสาหกรรมสเขยวระดบท 3 นอกจากน มโครงการอน ๆ เชน โครงการพฒนาโรงงานใหมความรบผดชอบตอสงคม (CSR Beginner) EMS for SMEs ข นท 1 (Environmental Management System for Small and Medium Enterprises) โค รงการถายทอดเทคโนโลยการผลตทสะอาด (Cleaner Technology) โครงการศกษาศกยภาพในการลดปรมาณน าในโรงงานอตสาหกรรม โครงการ 3Rs โครงการยกระดบผประกอบการจดการของเสย และโครงการพฒนาศกยภาพการใชประโยชนกากของเสย เปนตน โดยโครงการเหลานสามารถเทยบไดกบอตสาหกรรมสเขยวระดบท 2

2) ส านกงานปลดกระทรวงอตสาหกรรม (สปอ.)

โครงการทเกยวของกบการพฒนาอตสาหกรรมสเขยวและสามารถใชในการเทยบระดบอตสาหกรรมสเขยวได อาท โครงการธรรมาภบาลสงแวดลอม ซงสามารถเทยบไดกบอตสาหกรรมสเขยวระดบท 2

3) กรมสงเสรมอตสาหกรรม (กสอ.)

โครงการทเกยวของกบการพฒนาอตสาหกรรมสเขยวและสามารถใชในการเทยบระดบอตสาหกรรมสเขยวได อาท รางวลอตสาหกรรมดเดน ประเภทการจดการพลงงาน สามารถเทยบไดกบอตสาหกรรมสเขยวระดบท 3 และโครงการระบบการผลตแบบลน (Lean Manufacturing) สามารถเทยบไดกบอตสาหกรรมสเขยวระดบท 2 นอกจากน มโครงการอน ๆ เชน การขนสงทเปนมตรตอสงแวดลอม (Green Logistics) ซงสามารถเทยบไดกบอตสาหกรรมสเขยวระดบท 2

4) กรมอตสาหกรรมพนฐานและการเหมองแร (กพร.)

โครงการทเกยวของกบการพฒนาอตสาหกรรมสเขยวและสามารถใชในการเทยบระดบอตสาหกรรมสเขยวได อาท โครงการสงเสรมความรบผดชอบตอสงคมของผประกอบการอตสาหกรรมแร (CSR-DPIM) โครงการเหมองแรสเขยว (Green Mining) ซงทง 2 โครงการเปนโครงการทเทยบไดกบอตสาหกรรมสเขยวระดบท 3

5) ส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (สมอ.)

มโครงการชวยสนบสนนการพฒนาอตสาหกรรมสเขยว เชน โครงการฝกอบรมและจดท าระบบการจดการสงแวดลอม ISO 14001 โครงการฝกอบรมและจดท าระบบการจดการพลงงาน ISO 50001 และผลตภณฑฉลากเขยว ทสามารถเทยบไดกบอตสาหกรรมสเขยวระดบท 3

6) สถาบนรบรองมาตรฐานไอเอสโอ (สรอ.)

มการด าเนนงานและโครงการทเกยวกบการพฒนาอตสาหกรรมสเขยวและสามารถเทยบระดบอตสาหกรรมสเขยวได อาท การใหการรบรองระบบตาง ๆ เชน ISO 14001 และ ISO 50001 ซงอาจเทยบไดกบอตสาหกรรมสเขยวระดบท 3 การด าเนนการดานความรบผดชอบตอสงคม (ISO 26000) ซงอาจเทยบไดกบระดบท 4 นอกจากนสถาบนฯ ยงมการท ามาตรฐาน SEA (Sustainable Excellent Award) และมาตรฐานเศรษฐกจพอเพยง ซงเปนเรองทเกยวของกบเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม

70

7) การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (กนอ.)

มโครงการทเกยวของกบการพฒนาอตสาหกรรมสเขยวและสามารถใชในการเทยบระดบอตสาหกรรมสเขยวได อาท โครงการสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนในการก ากบโรงงานในนคมอตสาหกรรม (ธงขาวดาวเขยว / ธงขาวดาวทอง) ซงเทยบไดกบอตสาหกรรมสเขยวระดบท 2

8) สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (ส.อ.ท.)

มโครงการทเกยวของกบการพฒนาอตสาหกรรมสเขยวและสามารถใชในการเทยบระดบอตสาหกรรมสเขยวได อาท โครงการโรงงานอตสาหกรรมเชงนเวศ (Eco Factory) ซงเทยบไดกบอตสาหกรรมสเขยวระดบท 4

9) องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน)

มโครงการทเกยวของกบการพฒนาอตสาหกรรมสเขยวและสามารถใชในการเทยบระดบอตสาหกรรมสเขยวได อาท คารบอนฟตพรนท (Carbon Footprint) ของผลตภณฑ หรอองคกร ซงเทยบไดกบอตสาหกรรมสเขยวระดบท 2

10) กรมควบคมมลพษ

มโครงการทเกยวของกบการพฒนาอตสาหกรรมสเขยวและสามารถใชในการเทยบระดบอตสาหกรรมสเขยวได อาท โครงการตะกราเขยว ซงเทยบไดกบอตสาหกรรมสเขยวระดบท 3

ทงน โครงการตาง ๆ ทแตละหนวยงานไดยกตวอยางมาในขางตน เปนเพยงสวนหนงของโครงการทมและเกยวของกบการพฒนาอตสาหกรรมสเขยว ซงขอมลโครงการเพมเตมสามารถคนหาไดจากเวบไซตอตสาหกรรมสเขยวและสอบถามโดยตรงทแตละหนวยงาน แนวคดการพฒนาอตสาหกรรมสเขยวของกระทรวงอตสาหกรรมสามารถสรปเปนประเดนหลก ๆ ได ดงน

- การผลกดนใหอตสาหกรรมสเขยวเปนแผนงานความรบผดชอบส าหรบทกหนวยงาน - การเผยแพรอตสาหกรรมสเขยวใหเปนทรจกมากขนผานการโฆษณา ประชาสมพนธ จดงานตาง ๆ - การเผยแพรสทธประโยชนทโรงงานตางๆ จะไดรบจากการเปนอตสาหกรรมสเขยวในแตละระดบ - การเสวนาแบงปนประสบการณวา ท าอยางไรถงจะเปนอตสาหกรรมสเขยว โดยโรงงานทไดรบการ

รบรองอตสาหกรรมสเขยวในแตละระดบใหกบโรงงานอน ๆ ทสนใจเขารบการรบรอง - การท าใหโรงงานจ านวนไมนอยกวารอยละ 70 ในแตละจงหวด เขารวมโครงการอตสาหกรรมสเขยว - การสงเสรมใหโรงงานทไดรบการรบรองอตสาหกรรมสเขยวมการพฒนาอยางตอเนองและยกระดบการ

รบรองในระดบทสงขน รวมถงการสรางเครอขายอตสาหกรรมสเขยวใหเกดขน โดยในสวนของการสงเสรมใหโรงงาน มการพฒนายกระดบการรบรองนน กระทรวงอตสาหกรรมมหลายโครงการทสามารถชวยสนบสนนการพฒนาได ในแตละระดบ

71

สรปแนวทางการเทยบระดบอตสาหกรรมสเขยว

ระดบ ใบรบรอง / โครงการ หนวยงานรบผดชอบ ระดบท 1 ความมงมนสเขยว (Green Commitment)

-

ระดบท 2 ปฏบตการสเขยว (Green Activity)

ISO 9001 OHSAS 18001 / ISO 45001

CSR Beginner กองพฒนาอตสาหกรรมเชงนเวศ กรมโรงงานอตสาหกรรม (กรอ.)

EMS for SMEs ขนท 1 (Environmental Management System for Small and Medium Enterprises)

กองสงเสรมเทคโนโลยสงแวดลอมโรงงาน กรมโรงงานอตสาหกรรม (กรอ.)

โครงการถายทอดเทคโนโลยการผลตทสะอาด (Cleaner Technology)

กองสงเสรมเทคโนโลยสงแวดลอมโรงงาน กรมโรงงานอตสาหกรรม (กรอ.)

โครงการศกษาศกยภาพในการลดปรมาณน า ในโรงงานอตสาหกรรม

กองสงเสรมเทคโนโลยสงแวดลอมโรงงาน กรมโรงงานอตสาหกรรม (กรอ.)

โครงการ 3Rs กองบรหารจดการกากอตสาหกรรม กรมโรงงานอตสาหกรรม (กรอ.)

โครงการยกระดบผประกอบการจดการของเสย

กองบรหารจดการกากอตสาหกรรม กรมโรงงานอตสาหกรรม (กรอ.)

โครงการพฒนาศกยภาพการใชประโยชนกากของเสย

กองบรหารจดการกากอตสาหกรรม กรมโรงงานอตสาหกรรม (กรอ.)

การขนสงทเปนมตรตอสงแวดลอม (Green Logistics)

กรมสงเสรมอตสาหกรรม (กสอ.)

โครงการธรรมาภบาลสงแวดลอม ส านกงานปลดกระทรวงอตสาหกรรม (สปอ.)

โครงการธงขาวดาวเขยว / โครงการธงขาวดาวทอง

การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (กนอ.)

ระบบการผลตแบบลน (Lean Manufacturing)

กรมสงเสรมอตสาหกรรม (กสอ.)

คารบอนฟตพรนท (Carbon Footprint) ของผลตภณฑ / องคกร

องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน)

ระดบท 3 ระบบสเขยว (Green System)

ISO 14001 ISO 50001 CSR – DIW / CSR – DIW Continuous

กองพฒนาอตสาหกรรมเชงนเวศ กรมโรงงานอตสาหกรรม (กรอ.)

72

สรปแนวทางการเทยบระดบอตสาหกรรมสเขยว

ระดบ ใบรบรอง / โครงการ หนวยงานรบผดชอบ ระดบท 3 ระบบสเขยว (Green System) (ตอ)

EMS for SMEs ขนท 2 (Environmental Management System for Small and Medium Enterprises)

กองสงเสรมเทคโนโลยสงแวดลอมโรงงาน กรมโรงงานอตสาหกรรม (กรอ.)

CSR – DPIM กรมอตสาหกรรมพนฐานและการเหมองแร (กพร.)

เหมองแรสเขยว กรมอตสาหกรรมพนฐานและการเหมองแร (กพร.)

ผลตภณฑฉลากเขยว ส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (สมอ.)

ตะกราเขยว กรมควบคมมลพษ รางวลอตสาหกรรมดเดน ประเภท

การรกษาคณภาพสงแวดลอม กรมโรงงานอตสาหกรรม (กรอ.)

รางวลอตสาหกรรมดเดน ประเภทการจดการพลงงาน

กรมสงเสรมอตสาหกรรม (กสอ.)

ระดบท 4 วฒนธรรมสเขยว (Green Culture)

ISO 26000 Eco Factory สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

(ส.อ.ท.) ระดบท 5 เครอขายสเขยว (Green Network)

-

73

กระทรวงอตสาหกรรมใหบรการรบรองอตสาหกรรมสเขยวโดยมวตถประสงคเพอตองการสงเสรม สนบสนน และผลกดนใหองคกร สถานประกอบการอตสาหกรรม โรงงานอตสาหกรรม หรอ สถานประกอบการเหมองแรของประเทศไทยประสบความส าเรจอยางยงยนในการบรหารจดการผลกระทบตอสงแวดลอม ผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพและยงยน โดยในการด าเนนการรบรองของกระทรวงอตสาหกรรมมงเนนใหความชวยเหลอและกระตนใหมการพฒนาและยกระดบการบรหารจดการดานสงแวดลอม และน าไปปฏบตใหเกดประสทธผลและประสทธภาพอยางจรงจงและตอเนอง

7.1 ขอบขาย

เอกสารนก าหนดขอบขายระดบอตสาหกรรมสเขยว นยาม คณสมบตของผสมคร การรบรอง เงอนไขส าหรบผไดรบการรบรองเงอนไขส าหรบผไดรบการรบรองการตรวจตดตามผลและการตรวจประเมนใหม การเพกถอนการรบรอง การยกเลกการรบรอง การอทธรณ การรองเรยน และการโตแยงการรกษาความลบ การแจงการเปลยนแปลง และอน ๆ รวมทงรปแบบใบสมครใบรบรอง และวธแสดงตราสญลกษณการรบรองอตสาหกรรมสเขยว ในภาคผนวก

7.2 ระดบอตสาหกรรมสเขยว

อตสาหกรรมสเขยว ม 5 ระดบ ดงตอไปน

ระดบท 1 ความมงมนสเขยว (Green Commitment) หมายถง องคกรทมความมงมนทจะลดผลกระทบตอสงแวดลอมและมการสอสารภายในองคกรใหทราบโดยทวกน

ระดบท 2 ปฏบตการสเขยว (Green Activity) หมายถง องคกรทมการด าเนนกจกรรมเพอลดผลกระทบตอสงแวดลอมไดส าเรจตามความมงมนทตงไว

ระดบท 3 ระบบสเขยว (Green System) หมายถง องคกรทมการบรหารจดการสงแวดลอมอยางเปนระบบ มการตดตามประเมนผล และทบทวนเพอการพฒนาอยางตอเนอง รวมถงการไดรบรางวลดานสงแวดลอมทเปนทยอมรบ และการรบรองมาตรฐานดานสงแวดลอมตาง ๆ

ระดบท 4 วฒนธรรมสเขยว (Green Culture) หมายถง องคกรททกคนในองคกรใหความรวมมอรวมใจด าเนนงานอยางเปนมตรกบสงแวดลอมในทกดานของการประกอบกจการ จนกลายเปนสวนหนงของวฒนธรรมองคกร

ระดบท 5 เครอขายสเขยว (Green Network) หมายถง องคกรทแสดงถงการขยายเครอขายตลอดโซอปทานสเขยวโดยสนบสนนใหคคาและพนธมตรเขาสกระบวนการรบรองอตสาหกรรมสเขยวดวยรายละเอยดเกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยวเปนไปตามทคณะอนกรรมการประกาศก าหนด

74

7.3 คณสมบตของผสมคร

ผสมครตองมคณสมบต ดงน

- เปนนตบคคลหรอบคคลทไดรบใบอนญาตประกอบกจการโรงงาน ผรบประทานบตรเหมองแร หรอกจการไดรบการจดทะเบยนการคาในการประกอบธรกจทางดานอตสาหกรรม หรอเหมองแร

- ไมเปนผถกเพกถอนการรบรองอตสาหกรรมสเขยวมากอน เวนแตพนระยะเวลา 6 เดอนมาแลว

- ตองด าเนนงานสอดคลองตามกฎหมายทเกยวของ

7.4 การรบรอง

1) ผสมครตองยนใบสมครตอกระทรวงอตสาหกรรม ตามแบบใบสมครรบการรบรองอตสาหกรรมสเขยว ทก าหนดในภาคผนวก 8.1 พรอมหลกฐาน และเอกสารตาง ๆ ตามทระบไว

2) เมอกระทรวงอตสาหกรรมไดรบใบสมครแลว จะด าเนนการตามขนตอนในการตรวจสอบ/ตรวจประเมนเพอการรบรองอตสาหกรรมสเขยว ดงน

2.1) พจารณาใบสมครและรายละเอยดตาง ๆ ของผสมคร หากมรายละเอยดทจ าเปนตองปรบปรงแกไขจะแจงเปนหนงสอใหผสมครทราบ

2.2) กรณยนขอรบการรบรองอตสาหกรรมสเขยวระดบท 1 ถง ระดบท 3 เจาหนาทในสงกดหนวยงานสวนกลางหรอเจาหนาทในสงกดหนวยงานภมภาคทไดรบมอบหมาย จะด าเนนการประเมนเอกสารเอกสารตามเกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยวระดบท 1 หรอระดบท 2 หรอระดบท 3 ตามทประสงคขอรบการรบรอง และสรปผลการประเมนเอกสารเสนอหวหนาหนวยงานสวนกลางหรอหวหนาหนวยงานสวนภมภาคทไดรบมอบอ านาจเพอพจารณาอนมตใหการรบรอง

2.3) กรณยนขอรบการรบรองอตสาหกรรมสเขยวระดบท 4 หรอระดบท 5 จะมการแตงตงคณะ ผประเมน และด าเนนการตรวจประเมนตามเกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยวระดบท 4 หรอระดบท 5 ทประสงคขอรบการรบรอง และสรปผลการประเมนน าเสนอคณะอนกรรมการเพอพจารณาอนมตใหการรบรอง

3) เมอคณะอนกรรมการ หรอหวหนาหนวยงานสวนกลาง หรอหวหนาหนวยงานสวนภมภาคไดพจารณาอนมตใหการรบรองแลว กระทรวงอตสาหกรรมจะออกใบรบรองใหโดย

(3.1) ใบรบรองใหเปนไปตามตวอยางทก าหนดใน ภาคผนวก 8.2

(3.2) ใบรบรอง ก าหนดอายใบรบรองแตละระดบ ดงน

• ใบรบรองอตสาหกรรมสเขยวระดบท 1 มอาย 1 ป

• ใบรบรองอตสาหกรรมสเขยวระดบท 2 มอาย 2 ป

• ใบรบรองอตสาหกรรมสเขยวระดบท 3, 4 และ 5 มอาย 3 ป

(3.3) ไมสามารถโอนใบรบรองใหกบผอนได

4) การแสดงตราสญลกษณการรบรองใหเปนไปตามทก าหนดไวใน ภาคผนวก 8.3

75

7.5 เงอนไขส าหรบผไดรบการรบรอง

ผไดรบการรบรองตองปฏบตตามเงอนไขดงตอไปน

1) ผไดรบการรบรองตองรกษาไวซงกจกรรมหรอระบบทไดรบการรบรองตามเกณฑก าหนดอตสาหกรรม สเขยวในแตละระดบทไดรบการรบรองตลอดระยะเวลาทไดรบการรบรอง

2) ผไดรบการรบรองสามารถอางถงการรบรองเฉพาะระดบทไดรบการรบรองเทานน

3) หากผไดรบการรบรองมการเปลยนแปลงแกไขกจกรรมหรอระบบในสาระส าคญใหแจงกระทรวงอตสาหกรรมทราบ

4) หากผไดรบการรบรองโอนกจการหรอยายสถานทประกอบการ ใบรบรองถอวาหมดอาย ใหผไดรบการรบรองแจงกระทรวงอตสาหกรรมทราบ เพอด าเนนการตรวจประเมนเพอเสนอคณะอนกรรมการพจารณาใหการรบรองใหมพรอมกบยกเลกใบรบรองฉบบเดม

5) ผไดรบการรบรองตองไมน าใบรบรองหรอตราสญลกษณการรบรองไปใชในทางทท าใหเกดความเสยหาย หรออาจท าใหเกดความเขาใจผดในการไดรบการรบรอง

6) ผไดรบการรบรองตองยตการใชสงพมพสอโฆษณาทมการอางถงการไดรบการรบรองนนอยทงหมด เมอมการเพกถอนหรอการยกเลกการรบรองไมวาจะดวยสาเหตใด

7) ผไดรบการรบรองตองระบใหชดเจนในการตดตอสอสารกบลกคาวาใบรบรองหรอการไดรบการรบรองไมสามารถน าไปใชในนยวากระทรวงอตสาหกรรมใหความเหนชอบตอผลตภณฑหรอบรการดวย

8) ผไดรบการรบรองตองใหความรวมมอแกกระทรวงอตสาหกรรมในการตรวจประเมนทกครง

9) ผไดรบการรบรองตองสงมอบเอกสารหลกฐานตาง ๆ ใหแกกระทรวงอตสาหกรรมเมอไดรบการรองขอ

10) ผไดรบการรบรองตองจดใหมมาตรการและจดหาอปกรณปองกนอบตภยทจ าเปนแกเจาหนาทของกระทรวงอตสาหกรรมในการตรวจประเมนทกครง เพอใหเกดความปลอดภยในการปฏบตหนาท

11) ผไดรบการรบรองตองจดท าและเกบรกษาบนทกขอรองเรยน และผลการด าเนนการกบขอรองเรยนทงหมดทเกยวของกบกจกรรมและระบบทไดรบการรบรองไว และตองมอบบนทกขอรองเรยนและผลการด าเนนการใหกบส านกงานฯ เมอไดรบการรองขอ

12) หากผได รบการรบรองประสงคจะยกเลกการรบรองใหแจงเปนลายลกษณอกษรใหกระทรวงอตสาหกรรมทราบลวงหนาไมนอยกวา 90 วน

7.6 การตรวจตดตามผลและการตออายการรบรอง

1) กระทรวงอตสาหกรรม จะตรวจตดตามผลกจกรรมหรอระบบทไดรบการรบรองในแตละระดบอยางนอยปละ 1 ครง หรอตามความเหมาะสม หากครบก าหนดการตรวจตดตามแลวไมยนยอมใหไปตรวจตดตามภายใน 30 วน กระทรวงอตสาหกรรมจะยกเลกการรบรอง

2) กระทรวงอตสาหกรรม อาจด าเนนการตรวจตดตามผลกอนครบก าหนดการตรวจตดตามปกตได ส าหรบกรณตอไปน

76

(1) มเหตอนท าใหสงสยวาสมรรถนะการดแลดานสงแวดลอมลดหยอนลง ไมเปนไปตามระดบทไดรบ

การรบรอง

(2) มการเปลยนแปลงในสาระส าคญทมผลตอกจกรรม และการด าเนนการของผไดรบการรบรอง เชน การเปลยนโครงสรางองคกรทส าคญ เปนตน

(3) เมอมการวเคราะหขอรองเรยนหรอขอมล แลวเหนวา ผไดรบการรบรองไมปฏบตตามหลกเกณฑและเงอนไขฉบบน

3) ในการตรวจตดตามผลอาจตรวจประเมนกจกรรมหรอระบบท ไดรบการรบรองทงหมด หรอเพยงบางสวนตามความเหมาะสม

4) การตออายการรบรอง

(1) ใบรบรองอตสาหกรรมสเขยวระดบท 1 ไมสามารถตออายการรบรองในระดบเดมได

(2) ใบรบรองอตสาหกรรมสเขยวระดบท 2 สามารถตออายการรบรองในระดบเดมได แตตองเปนปฏบตการสเขยวทไมซ ากบปฏบตการสเขยวทไดรบการรบรองเดม

(3) ใบรบรองอตสาหกรรมสเขยวระดบท 3 ถง 5 สามารถตออายการรบรองในระดบเดมได

5) กระทรวงอตสาหกรรมจะด าเนนการเพอตออายการรบรอง โดยการตรวจประเมนใหมเมอใบรบรองสนอาย ทงนตองไดรบแจงจากผไดรบการรบรองเปนลายลกษณอกษรลวงหนาไมนอยกวา 90 วน กอนใบรบรองสนอายวามความประสงคขอใหมการรบรองอยางตอเนองโดยด าเนนการตรวจประเมนเอกสาร หรอตรวจประเมนระบบทงหมดตามขนตอนในการตรวจประเมนเพอการรบรองอตสาหกรรมสเขยว

7.7 การเพกถอนการรบรอง

หากผไดรบการรบรองไมสามารถรกษากจกรรมหรอระบบการจดการดานสงแวดลอมตามทไดรบการรบรอง และ/หรอไมปฏบตตามหลกเกณฑและเงอนไขตาง ๆ ทก าหนด คณะอนกรรมการอาจพจารณาด าเนนการเพกถอนการรบรองในกรณใดกรณหนง หรอหลายกรณดงน

1) ไมปฏบตตามหลกเกณฑและเงอนไขทคณะอนกรรมการก าหนด

2) ไมปฏบตตามเกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยวระดบทไดรบการรบรองในสาระส าคญ

3) มขอรองเรยนทคณะอนกรรมการพจารณาแลวเหนวา อาจท าใหเกดความเสยหายตอการรบรอง

7.8 การยกเลกการรบรอง

ผไดรบการรบรอง จะถกยกเลกในกรณ ดงตอไปน

1) ผไดรบการรบรองเลกประกอบกจการ

2) ผไดรบการรบรองเปนบคคลลมละลาย

3) ผไดรบการรบรองแจงขอยกเลกการรบรองเปนลายลกษณอกษร

4) กระทรวงอตสาหกรรมมการประกาศแกไข หรอยกเลกเกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยวทไดใหการรบรอง

77

5) ผไดรบการรบรองไมยนยอมใหกระทรวงอตสาหกรรม ท าการตรวจตดตามภายใน 30 วน นบจากวนท

ครบก าหนดการตรวจตดตามทกระทรวงอตสาหกรรมมหนงสอแจงใหทราบ

7.9 การอทธรณ การรองเรยน และการโตแยง

1) การอทธรณตอการตดสน หรอการด าเนนการใด ๆ ทมผลกบผสมครหรอผไดรบการรบรอง

2) ผสมครหรอผได รบการรบรอง สามารถยนอทธรณไดภายใน 30 วน นบตงแตวนทกระทรวงอตสาหกรรม มหนงสอแจงผลการพจารณา หรอการด าเนนการใหทราบ โดยการยนอทธรณใหยนเปนลายลกษณอกษรตอประธานคณะอนกรรมการ

(1) กระทรวงอตสาหกรรม จะแตงตงคณะพจารณาอทธรณทประกอบดวยกลมบคคลเพอด า เนนการพจารณาค าอทธรณและแจงผลการพจารณาใหทราบภายใน 60 วน นบตงแตวนทกระทรวงอตสาหกรรมไดรบค าอทธรณ

(2) ระหวางการพจารณาค าอทธรณยงไมสนสดใหถอวาผลการพจารณาเดมยงมผลใชบงคบอย

(3) ผลการพจารณาของคณะพจารณาอทธรณใหถอเปนทสนสด

(4) ผยนค าอทธรณตองเปนผรบภาระคาใชจายตาง ๆ ในการพจารณาอทธรณทงหมด ยกเวนกรณทค าอทธรณเปนผลเนองจากความผดพลาดของกระทรวงอตสาหกรรม

3) การรองเรยนและการโตแยง การรองเรยนและการโตแยงใหยนเปนลายลกษณอกษรตอกระทรวงอตสาหกรรมหรอประธานคณะอนกรรมการเพอจะไดด าเนนการหาขอยตตามขนตอนการด าเนนงานของกระทรวงอตสาหกรรมตอไป

7.10 การรกษาความลบ

กระทรวงอตสาหกรรม จะเกบรกษาขอมลและเอกสารตาง ๆ ทไดรบจากผสมคร หรอผไดรบการรบรองไวเปนความลบ แตจะไมรบผดชอบตอความเสยหายใด ๆ ทเกดขนกบผสมคร หรอผไดรบการรบรองอนเนองมาจากการเปดเผยความลบโดยบคคลอน เวนแตจะเกดขนจากการกระท าของกระทรวงอตสาหกรรม

7.11 การแจงการเปลยนแปลง

1) ในกรณทมการแกไขหลกเกณฑและเงอนไขใด ๆ ทเกยวของกบการรบรอง กระทรวงอตสาหกรรมจะแจงใหผสมคร หรอผไดรบการรบรองทราบ

2) ผไดรบการรบรองตองปรบปรงแกไขตามหลกเกณฑและเง อนไขใหม ใหถกตองภายในระยะเวลา ทก าหนด จากนนกระทรวงอตสาหกรรมจะท าการตรวจสอบการปรบปรงแกไขของผไดรบการรบรอง

7.12 อน ๆ

1) กระทรวงอตสาหกรรมไมรบผดชอบในการกระท าใด ๆ ของผไดรบการรบรองทไดกระท าไปโดยไมสจรต หรอไมปฏบตตามหลกเกณฑและเงอนไขทก าหนด

2) กระทรวงอตสาหกรรมจะพจารณาเพอออกใบรบรองฉบบใหมใหกบผไดรบการรบรองในกรณดงตอไปน

78

(1) ใบรบรองฉบบเดมสนอาย และไดด าเนนการตามขอ 7.6 แลว

(2) ใบรบรองฉบบเดมช ารด หรอสญหาย

(3) ผไดรบการรบรองจดทะเบยนเปลยนแปลงชอใหมและไมมผลกระทบตอระบบการจดการทไดรบการรบรอง ใบรบรองทออกใหมตามขอ (2) และขอ (3) มอายเทากบอายใบรบรองฉบบเดมทยงเหลออย

3) กระทรวงอตสาหกรรม จะท าการเผยแพรรายชอผไดรบการรบรองใหสาธารณชนทราบใน เวบไซตอตสาหกรรมสเขยว (http://greenindustry.diw.go.th)

79

80

81

82

83

84

85

86

87

1. ตราสญลกษณการรบรองอตสาหกรรมสเขยวเปนกรรมสทธของกระทรวงอตสาหกรรม โดยมรปแบบและสดสวนดงขางลางน ขนาดของตราสญลกษณใหเปนไปตามความเหมาะสม และใหใชสเขยวเทานน

2. ผได รบการรบรองอตสาหกรรมสเขยวระดบ 2 ขนไปเทานน จงจะมสทธแสดงตราสญลกษณการรบรองอตสาหกรรมสเขยวดงกลาวได

3. การแสดงตราสญลกษณการรบรองอตสาหกรรมสเขยวใหแสดงพรอมระดบอตสาหกรรมสเขยวทไดรบการรบรองและเลขทการรบรองซงสามารถอานไดชดเจน โดยตองใชสของตราสญลกษณและขอความเปนสเขยว

ตวอยางการแสดงตราสญลกษณการรบรอง มดงตอไปน

4. การแสดงตราสญลกษณการรบรองอตสาหกรรมสเขยวใหแสดงเพอการตดตอโฆษณา และสงเสรมการขายเทานน และตองไมใชในกจการนอกเหนอจากทไดรบการรบรอง หรอท าใหผอนเขาใจผดในกจการทไดรบการรบรอง

5. การน าตราสญลกษณการรบรองอตสาหกรรมสเขยวไปใชรวมกบผลตภณฑหรอบรการใด ๆ ตองอยในกจการทไดรบการรบรองเทานน หากมผลตภณฑหรอบรการอนใดรวมอยดวยตองระบใหชดเจนวาไมอยในกจการทไดรบการรบรองน

6. การแสดงตราสญลกษณการรบรองอตสาหกรรมสเขยวบนผลตภณฑ หรอหบหอผลตภณฑ ตองไมท าใหเกดความเขาใจผดวาเปนการรบรองผลตภณฑ

7. การยนขอใชตราสญลกษณการรบรองอตสาหกรรมสเขยว ใหด าเนนการจดท าหนงสอแจงปลดกระทรวงอตสาหกรรม พรอมแนบตวอยางการตดบนผลตภณฑหรอบรการใด ๆ

88

89

ตวอยางการใชตราสญลกษณการรบรองอตสาหกรรมสเขยว

90

1) แนวทางการพฒนาภาคอตสาหกรรม

พฒนาภาคอตสาหกรรมทมงการปรบโครงสรางอตสาหกรรมใหมคณภาพและยงยนดวยการมงเนนการใชความรดานวทยาศาสตร เทคโนโลย และความคดสรางสรรคส “อตสาหกรรมสเขยว” และคารบอนต าบนฐานความรเชงสรางสรรค และเปนมตรตอสงแวดลอม เพอการพฒนาทสมดลและยงยน โดย

1) พฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศและฟนฟสงแวดลอมในพนทอตสาหกรรมหลกของประเทศอยางตอเนอง โดยการสรางความตระหนกถงการอยรวมกนของอตสาหกรรมและชมชน และสงเสรมใหภาคเอกชน ชมชน สถาบนการศกษาและภาครฐรวมกนพฒนา ตงแตการก าหนดกรอบแนวทางการพฒนามาตรฐานขององคประกอบทจ าเปนของอตสาหกรรมเชงนเวศ ก าหนดมาตรการการบรหารจดการคณภาพสงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาต และผลกระทบดานสขภาพของประชาชนในพนท ไปจนถงการมศนยเฝาระวงคณภาพสงแวดลอมในพนทก าหนดมาตรการใหภาคเอกชนลงทนเพอฟนฟสงแวดลอมรวมกบชมชนและภาครฐในรปแบบการสนบสนนกจการเพอสงคม รวมทงเตรยมพฒนาพนทเศรษฐกจหลกแหงใหม โดยการก าหนดเขตพนทส าหรบการพฒนาอตสาหกรรมในแตละพนทใหมขนาดทเหมาะสมสอดคลองกบขนาดของชมชนและขดความสามารถในการรองรบของพนทและจดหาขอมลขดความสามารถการรองรบมลพษของพนทเพอเปนเกณฑก ากบการพฒนาอตสาหกรรมใหมความสมดลกบพนทและชมชน

2) พฒนาและสงเสรมอตสาหกรรมเกษตรแปรรป และอตสาหกรรมใหมบนฐานความร ความคดสรางสรรค ภมปญญาทองถน และนวตกรรมเพอเพมมลคาและยกระดบสนคาใหมคณภาพ เปนมตรกบสงแวดลอม มความปลอดภยตามมาตรฐานสากลและสรางโอกาสทางการตลาดจากความตองการอาหารทเพมขนตามจ านวนประชากรโลก โดยสนบสนนใหมการรวมกลมพฒนาในลกษณะเครอขายวสาหกจ สรางเครอขายความรวมมอและเชอมโยงการผลตกบวสาหกจหรอธรกจอน ๆ และหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของ รวมทงสงเสรมการวจยและพฒนาดานการผลตและแปรรปสนคา

3) เพมผลตภาพและประสทธภาพภาคอตสาหกรรม โดยการพฒนาปจจยพนฐานทสงเสรมประสทธภาพและยกระดบมาตรฐานการผลต สนบสนนการประยกตใชวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมในการสรางคณคาสนคาอตสาหกรรม เพอลดการน าเขาสนคาจากตางประเทศ รวมทงประสานความรวมมอการพฒนาระหวางภาครฐ ภาคเอกชน สถาบนการศกษา และสถาบนเฉพาะทางในการฝกอบรมบคลากรใหมทกษะ มการใชความคดสรางสรรค และองคความร

4) สงเสรมและสนบสนนใหมการเชอมโยงการผลตภาคอตสาหกรรมขนาดใหญกบอตสาหกรรมทองถน และกระจายการพฒนาอตสาหกรรมไปสภมภาค โดยสรางความเชอมโยงระหวางผประกอบการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมและผประกอบการหนงต าบลหนงผลตภณฑ (OTOP) กบภาคอตสาหกรรมขนาดใหญ ผานระบบโซอปทาน และเนนการสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมทใชเทคโนโลยและนวตกรรม ควบคไปกบการจบคทางธรกจเพอพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมรวมกน

91

การเสรมสรางความรวมมอทดระหวางประเทศในการสนบสนนการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอยางมจรยธรรมและไมสงผลกระทบตอสงแวดลอม โดย

1) ด าเนนการตามกรอบความรวมมอดานสงแวดลอมในระดบอนภมภาค อาท แผนงานดานสงแวดลอมและความหลากหลายทางชวภาพ ภายใตกรอบความรวมมอในอนภมภาคลมแมน าโขง 6 ประเทศ และความรวมมอซงการพฒนาแมน าโขงอยางยงยน และระดบภมภาค อาท มตทประชมรฐมนตรสงแวดลอมอาเซยน รวมทงพนธกรณระหวางประเทศดานสงแวดลอมตาง ๆ อยางตอเนอง

2) เสรมสรางการผลต การบรโภคสนคา และบรการทน าไปสการลดการปลดปลอยกาซเรอนกระจก ลดมลพษ ลดการใชทรพยากรธรรมชาตอยางไมมประสทธภาพ และลดผลกระทบตอสงแวดลอม เชน การขยาย “อตสาหกรรมสเขยว” การใชพลงงานทดแทน การผลตทมคารบอนต า การบรหารจดการน าอยางมประสทธภาพ โดยการเผยแพรความรเรองเทคโนโลยทมประสทธผลในการน าไปใชไดอยางเหมาะสมและมตนทนทต า การสรางแรงจงใจในภาคเอกชน และการสรางหนสวนความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน

2) แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12

ไดจดท าบนพนฐานของกรอบยทธศาสตรชาต 20 ป (พ.ศ. 2560 –2579) ซงเปนแผนหลกของการพฒนาประเทศ และเปาหมายการพฒนาทยงยน (Sustainable Development Goals: SDGs) รวมทงการปรบโครงสรางประเทศไทยไปสประเทศไทย 4.0 ตลอดจนประเดนการปฏรปประเทศ นอกจากนนไดใหความส าคญกบการมสวนรวมของภาคการพฒนาทกภาคสวน ทงในระดบกลมอาชพ ระดบภาค และระดบประเทศในทกขนตอนของแผนฯ อยางกวางขวางและตอเนองเพอรวมกนก าหนดวสยทศนและทศทางการพฒนาประเทศ รวมทงรวมจดท าารายละเอยดยทธศาสตรของแผนฯ เพอมงส “ความมนคง มงคง และยงยน” โดยสรปสาระส าคญของแผนพฒนาฯ ไวดงน

2.1) วตถประสงค

2.1.1 เพอวางรากฐานใหคนไทยเปนคนทสมบรณ มคณธรรมจรยธรรม มระเบยบ วนย คานยมทด มจตสาธารณะ และมความสข โดยมสขภาวะและสขภาพทด ครอบครวอบอน ตลอดจน เปนคนเกงทมทกษะความรความสามารถและพฒนาตนเองไดตอเนองตลอดชวต

2.1.2 เพอใหคนไทยมความมนคงทางเศรษฐกจและสงคม ไดรบความเปนธรรมในการเขาถงทรพยากรและบรการทางสงคมทมคณภาพ ผดอยโอกาสไดรบการพฒนาศกยภาพ รวมทงชมชนมความเขมแขงพงพาตนเองได

2.1.3 เพอใหเศรษฐกจเขมแขง แขงขนได มเสถยรภาพ และมความยงยน สรางความเขมแขงของฐานการผลตและบรการเดมและขยายฐานใหมโดยการใชนวตกรรมทเขมขนมากขน สรางความเขมแขงของเศรษฐกจฐานราก และสรางความมนคงทางพลงงาน อาหาร และน า

2.1.4 เพอรกษาและฟนฟทรพยากรธรรมชาตและคณภาพสงแวดลอมใหสามารถสนบสนนการเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมและการมคณภาพชวตทดของประชาชน

2.1.5 เพอใหการบรหารราชการแผนดนมประสทธภาพ โปรงใส ทนสมย และมการท างานเชงบรณาการของภาคการพฒนา

2.1.6 เพอใหมการกระจายความเจรญไปสภมภาค โดยการพฒนาภาคและเมอง เพอรองรบการพฒนายกระดบฐานการผลตและบรการเดมและขยายฐานการผลตและบรการใหม

2.1.7 เพอผลกดนใหประเทศไทยมความเชอมโยงกบประเทศตางๆ ทงในระดบอนภมภาค ภมภาค และนานาชาตไดอยางสมบรณและมประสทธภาพ รวมทงใหประเทศไทยมบทบาทน าและสรางสรรคในดานการคา การบรการ และการลงทนภายใตกรอบความรวมมอตางๆ ทงในระดบอนภมภาค ภมภาค และโลก

92

2.2) เปาหมายรวม

เพอใหเปนไปตามวตถประสงคดงกลาว ไดก าหนดเปาหมายรวมการพฒนาของแผนพฒนาฯ ฉบบท 12 ประกอบดวย

2.2.1 คนไทยมคณลกษณะเปนคนไทยทสมบรณ มวนย มทศนคตและพฤตกรรมตามบรรทดฐานทดของสงคม มความเปนพลเมองตนร มความสามารถในการปรบตวไดอยางรเทาทนสถานการณ มความรบผดชอบและท าประโยชนตอสวนรวม มสขภาพกายและใจทด มความเจรญงอกงามทางจตวญญาณ มวถชวตทพอเพยง และมความเปนไทย

2.2.2 ความเหลอมล าทางดานรายไดและความยากจนลดลง เศรษฐกจฐานราก มความเขมแขง ประชาชนทกคนมโอกาสในการเขาถงทรพยากร การประกอบอาชพ และบรการทางสงคมทมคณภาพอยางทวถงและเปนธรรม กลมทมรายไดต าสดรอยละ 40 มรายไดเพมขนอยางนอยรอยละ 15

2.2.3 ระบบเศรษฐกจมความเขมแขงและแขงขนไดโครงสรางเศรษฐกจปรบสเศรษฐกจฐานบรการและดจทล มผประกอบการรนใหมและเปนสงคมผประกอบการ ผประกอบการขนาดกลางและขนาดเลกทเขมแขงสามารถใชนวตกรรมและเทคโนโลยดจทลในการสรางสรรคคณคาสนคาและบรการ มระบบการผลตและใหบรการจากฐานรายไดเดมทมมลคาเพมสงขน และมการลงทนในการผลตและบรการฐานความรชนสงใหมๆ ทเปนมตรกบสงแวดลอมและชมชน รวมทงกระจายฐานการผลตและการใหบรการสภมภาคเพอลดความเหลอมล า โดยเศรษฐกจไทยมเสถยรภาพและมอตราการขยายตวเฉลยรอยละ 5 ตอป และมปจจยสนบสนน อาท ระบบโลจสตกส พลงงาน และการลงทนวจยและพฒนาทเออตอการขยายตวของภาคการผลตและบรการ

2.2.4 ทนทางธรรมชาตและคณภาพสงแวดลอมสามารถสนบสนนการเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอม มความมนคงทางอาหาร พลงงาน และน า โดยเพมพนทปาไมใหไดรอยละ 40 ของพนทประเทศเพอรกษาความสมดลของระบบนเวศ ลดการปลอยกาซเรอนกระจกในภาคพลงงานและขนสง ไมนอยกวารอยละ 7 ภายในป 2563 เทยบกบการปลอยในกรณปกต มปรมาณหรอสดสวนของขยะมลฝอยทไดรบการจดการอยางถกหลกสขาภบาลเพมขน และรกษาคณภาพน าและคณภาพอากาศในพนทวกฤตใหอยในเกณฑมาตรฐาน

2.2.5 มความมนคงในเอกราชและอธปไตย สงคมปลอดภย สามคค สรางภาพลกษณด และเพมความเชอมนของนานาชาตตอประเทศไทย ความขดแยงทางอดมการณและความคดในสงคมลดลง ปญหาอาชญากรรมลดลง ปรมาณความสญเสยจากภยโจรสลดและการลกลอบขนสงสนคาและคามนษยลดลง มความพรอมทปกปองประชาชนจากการกอการรายและภยพบตทางธรรมชาต ประเทศไทยมสวนรวมในการก าหนดบรรทดฐานระหวางประเทศ เกดความเชอมโยงการขนสง โลจสตกส หวงโซมลคา เปนหนสวนการพฒนาทส าคญในอนภมภาค ภมภาค และโลก และอตราการเตบโตของมลคาการลงทนและการสงออกของไทยในอนภมภาค ภมภาค และอาเซยนสงขน

2.2.6 มระบบบรหารจดการภาครฐทมประสทธภาพ ทนสมย โปรงใส ตรวจสอบได กระจายอ านาจและมสวนรวมจากประชาชน บทบาทภาครฐในการใหบรการซงภาคเอกชนด าเนนการแทนไดดกวาลดลง เพมการใชระบบดจทลในการใหบรการ ปญหาคอรรปชนลดลง และการบรหารจดการขององคกรปกครองสวนทองถนมอสระมากขน โดยอนดบประสทธภาพภาครฐทจดท าโดยสถาบนการจดการนานาชาตและอนดบความยากงายในการด าเนนธรกจในประเทศดขน การใชจายภาครฐและระบบงบประมาณมประสทธภาพสง ฐานภาษกวางขน และดชนการรบรการทจรตดขน รวมถงมบคลากรภาครฐทมความรความสามารถและปรบตวไดทนกบยคดจทลเพมขน

93

2.3) ยทธศาสตรการพฒนาประเทศ

ยทธศาสตรในแผนพฒนาฯ ฉบบท 12 มทงหมด 10 ยทธศาสตร โดยม 6 ยทธศาสตรตามกรอบยทธศาสตรชาต 20 ปและอก 4 ยทธศาสตรทเปนปจจยสนบสนน ดงน

2.3.1 การเสรมสรางและพฒนาศกยภาพทนมนษย

2.3.2 ยทธศาสตรการสรางความเปนธรรมและลดความเหลอมล าในสงคม

2.3.3 ยทธศาสตรการสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจและแขงขนไดอยางยงยน

2.3.4 ยทธศาสตรการเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมเพอการพฒนาทยงยน

2.3.5 ยทธศาสตรการเสรมสรางความมนคงแหงชาตเพอการพฒนาประเทศสความมงคง และยงยน

2.3.6 ยทธศาสตรการบรหารจดการในภาครฐ การปองกนการทจรตประพฤตมชอบ และธรรมาภบาลในสงคมไทย

2.3.7 ยทธศาสตรการพฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกส

2.3.8 ยทธศาสตรการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม

2.3.9 ยทธศาสตรการพฒนาภาค เมอง และพนทเศรษฐกจ

2.3.10 ยทธศาสตรความรวมมอระหวางประเทศเพอการพฒนา

94

แนวทางการบรณาการเศรษฐกจพอเพยงภาคอตสาหกรรมทวทงองคกร

1) ทวไป

การน ามาตรฐานแนวทางเศรษฐกจพอเพยงภาคอตสาหกรรมไปปฏบตใหเกดประสทธผล ผบรหารระดบสงควรมบทบาทในการน าองคกร เพอใชแนวทางอยางตอเนองในการวางแผน การน าปฏบต การตดตามเฝาระวง การวดผลและการทบทวน และการปรบปรง แสดงไดดงน

การน าองคกร

การวางแผน

การปรบปรง การน าไปปฏบต

การตดตามเฝาระวง

การวดผล และการทบทวน

การบรณาการเศรษฐกจพอเพยงภาคอตสาหกรรมทวทงองคกร

2) การน าองคกร

เพอแสดงใหเหนถงความศรทธาตอปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และความมงมนในการน ามาตรฐานและแนวทางเศรษฐกจพอเพยง ภาคอตสาหกรรมไปปฏบตใหเกดประสทธผล ผบรหารระดบสงควรประพฤตตนเปนแบบอยาง และ

(1) ก าหนดทศทางขององคกร โดยการบรณาการแนวทางเศรษฐกจพอเพยงภาคอตสาหกรรมเปนสวนหนงของปรชญาวสยทศน พนธกจ คานยม นโยบาย กลยทธ วฒนธรรม โครงสราง หรอการด าเนนการตาง ๆ และสอสารใหบคลากรในองคกรมความเขาใจและสามารถน าไปปฏบตไดอยางมประสทธภาพ

(2) ท าใหมนใจวาบคลากรในองคกรมความสามคค และมสวนรวมในการน าแนวทางเศรษฐกจพอเพยงภาคอตสาหกรรมไปปฏบต

95

(3) จดสรรบคลากร เทคโนโลย วธการ งบประมาณ เครองมออปกรณทจ า เปนตอการด าเนนงานอยางพอเพยง และท าใหมนใจวามการใชทรพยากร รวมทงภมปญญาทองถนอยางมประสทธผลและประสทธภาพ

(4) ท าใหมนใจวาองคกรมการปฏบตตามกฎหมายและด าเนนธรกจอยางโปรงใสและมจรยธรรม

(5) ใหความส าคญตอการแบงปนและการพฒนาสงคม สงแวดลอม รวมทงวฒนธรรม ควบคกบการด าเนนธรกจ

(6) มการทบทวนผลการด าเนนงานดานเศรษฐกจพอเพยงในชวงระยะเวลาทก าหนดไว และน าผลของการทบทวนไปใชในการปรบปรงและวางแผนตอไป

3) การวางแผน

องคกรควรมการวางแผนเพอการน าไปปฏบต โดยก าหนดอ านาจหนาทและความรบผดชอบทชดเจน มการตดตามเฝาระวงการวดผลและการทบทวน และการปรบปรง ตามความเหมาะสม เพอสนบสนนการด าเนนงานดานเศรษฐกจพอเพยงอยางสมเหตสมผล และสอดคลองกบขดความสามารถในการบรหารจดการองคกรควร

(1) ประเมนขดความสามารถท งปจจบนและอนาคตขององคกร ซงรวมถงความพรอมดานบคลากร กระบวนการ เทคโนโลยงบประมาณ โดยพจารณาขอมลประวตศาสตรและความเปนมาขององคกร และทองถน ทด าเนนธรกจ รวมถง ปรชญา วสยทศน พนธกจ และคานยม ในการด าเนนธรกจขององคกร

(2) ก าหนดกลยทธทสนบสนนหลกการของมาตรฐานแนวทางเศรษฐกจพอพยงภาคอตสาหกรรม และนโยบายดานเศรษฐกจพอเพยงขององคกร โดยพจารณาสภาพแวดลอมภายในและภายนอก ซงรวมถงความตองการและความคาดหวงของผมสวนไดเสยปจจยแหงความส าเรจและปจจยแหงความลมเหลวสภาพของอตสาหกรรมทงในอดต ปจจบนและความไมแนนอนในอนาคตการเปลยนแปลงดานสงคม เทคโนโลย เศรษฐกจ สงแวดลอม การเมองและกฎระเบยบ ทงในและตางประเทศ

(3) วางแผนและก าหนดวตถประสงคเชงกลยทธทสามารถวดผลไดในทกระดบขององคกร รวมถงระดบบคคล

(4) บรหารความเสยงเชงกลยทธ รวมถงการก าหนดตวชวดผลการด าเนนการบรหารความเสยง

(5) สอสารกลยทธ วตถประสงคเชงกลยทธ นโยบาย และความเสยง ใหบคลากรในองคกรมความเขาใจและสามารถน าไปปฏบตไดอยางมประสทธภาพ

4) การน าไปปฏบต

องคกรควบคมการด าเนนการดานตาง ๆ ไดแก บคลากร เศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม ใหเปนไปตาม กลยทธ วตถประสงคเชงกลยทธ และนโยบายดานเศรษฐกจพอเพยงทก าหนดไว องคกรควรมการก าหนดชองทางและวธการในการสอสาร ทงภายในองคกรและภายนอกองคกรเกยวกบการด าเนนการ ประสทธผล และผลลพธของการน าไปปฏบตไดอยางมประสทธผล

96

4.1 บคลากร

องคกรควร

(1) จดฝกอบรมบคลากรหรอการด าเนนการวธอนใด เพอใหบคลากรมความรความเขาใจในหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

(2) สรางจตส านกและสงเสรมใหบคลากรมความมธยสถ มความอดทน มความเพยร มวนย สามารถพงพาตนเองไมเบยดเบยนผอน มน าใจ มการแบงปน และมความซอสตยสจรต

(3) สงเสรมใหบคลากรศกษาหาความร ทฤษฎ และแนวคดใหม ๆ เพอพฒนาศกยภาพของตนเองและองคกร ในการปรบตวและตอบสนองตอการเปลยนแปลงตาง ๆ ท เกดขน และท าใหเกดความสมดลระหวางความกาวหนาในการท างานและการด ารงชวต

(4) สงเสรมใหเกดความสมดลระหวางคณภาพชวตในการท างานของบคลากรและครอบครว และการเตรยมความพรอมส าหรบการใชชวตหลงเกษยณ รวมถงการเกบออมตงแตวยท างาน การรกษาสขภาพ การสรางครอบครวทอบอน การรวมกลมหรอเครอขายเพอการมสงคมหลงเกษยณ การสรางตนทนในชวตหลงเกษยณ เชน การมความรในการด ารงชวต การเตรยมตวใหพออยพอกน เปนตน

(5) สงเสรมใหบคลากรเรยนรและเขาใจถงประโยชนของทรพยากรธรรมชาตและระบบนเวศ รวมถง ดน น า ปา และความหลากหลายทางชวภาพ ในการจรรโลงจตใจ การด ารงชวตและการพงพากน

4.2 เศรษฐกจ

องคกรควร

(1) สรางหรอด าเนนธรกจหลกใหมความมนคงโดยใชความรความสามารถหลกขององคกร

(2) พจารณาผลตอบแทนจากการด าเนนธรกจทงในระยะสนและระยะยาวบนพนฐานของการแบงปนโดยมงใหทกฝายทเกยวของไดรบประโยชนอยางเหมาะสมและเปนธรรม

(3) ขยายหรอลงทนธรกจใหเหมาะสมกบฐานะขององคกร โดยพจารณาความสามารถในการรบภาระหนสนและภาระผกพนอน และความเสยงขององคกรและคธรกจทงในระยะสนและระยะยาว

(4) ใชและพฒนาเทคโนโลยทมอยใหเหมาะสม สามารถบรหารจดการเองไดสอดคลองกบความตองการและสภาพแวดลอมขององคกร และตามสภาพภมศาสตรและลกษณะสงคม

(5) สงเสรมการใชพฒนา และถายทอดเทคโนโลยทกาวหนาและทนสมย รวมทงจดสรรสวนทส าคญและเปนประโยชน เพอน ามาปรบใชใหเหมาะสมกบความตองการและสภาพแวดลอมขององคกร

(6) ศกษาวทยาการและเทคโนโลยทกาวหนาและทนสมย รวมทงจดสรรสวนทส าคญและเปนประโยชน เพอน ามาปรบใชใหเหมาะสมกบความตองการและสภาพแวดลอมขององคกร

(7) สงเสรมการสรางบรรยากาศใหบคลากรทวทงองคกรมความคดสรางสรรค อนจะน าไปสการสรางและพฒนานวตกรรม

(8) มการสรางนวตกรรมดานปจจยการผลต ผลตภณฑ กระบวนการ เทคโนโลย องคกร หรอการบรหารจดการ ทเปนประโยชน สอดคลองกบกลยทธ และกอใหเกดความยงยนขององคกร ชมชน และสงคม

97

(9) สงเสรมใหมการพฒนานวตกรรมจากภมปญญาขององคกร ชมชนและสงคม โดยอาจพฒนารวมกบ

ชมชน ผเชยวชาญเครอขายธรกจ องคกรผบรโภค หนวยงานภาครฐและหนวยงานอน ๆ

4.3 สงคม

องคกรควร

(1) ศกษาประวตศาสตร ประเพณและวฒนธรรมของชมชนและสงคมทองคกรตงอย รวมทงรกษาและฟนฟประเพณและวฒนธรรมทดไวสบเนองตอไป

(2) สงเสรมกจกรรมทกอใหเกดความสามคคปรองดองทงภายในองคกร ชมชม และสงคม

(3) มสวนรวมกบผเชยวชาญเครอขายธรกจ องคกรผบรโภค หนวยงานภาครฐ และหนวยงานอน ๆ ตามความเหมาะสมในการพฒนาองคกร ชมชนและสงคม รวมทงการแบงปนความรและทรพยากร เพอใหเกดความเขมแขงและสามารถพงตนเองได

(4) สงเสรมและสนบสนนการใชแรงงานและปจจยการผลตในชมชนและสงคม เพอใหเกดการชวยเหลอเกอกลซงกนและกน

(5) เผยแพรความรและสงเสรมใหมการน าปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปปฏบตในชมชนและสงคม

4.4 สงแวดลอม

องคกรควร

(1) ใชทรพยากรอยางคมคา โดยค านงการไดมาของทรพยากรและการใชใหเกดประโยชนสงสดตงแตการจดหาวตถดบการใชและการจดการของเสย และค านงผลกระทบทจะเกดกบคนรนตอ ๆ ไป

(2) รและแสดงใหเหนถงผลกระทบดานสงแวดลอมจากการด าเนนงานขององคกร และแสวงหาความรตลอดจนแนวทางหรอวธการใหม ๆ ในการลดและขจดผลกระทบดานสงแวดลอมเหลานน

(3) มงพฒนาผลตภณฑหรอกระบวนการทเปนมตรตอสงแวดลอม และหลกเลยงการผลตทไมมการจดการหรอการปองกนมลภาวะ

(4) ใชพลงงานอยางมประสทธผลและประสทธภาพ ศกษาพลงงานทดแทน เพอน ามาประยกตใชในการด าเนนธรกจขององคกร

(5) ก าหนดแนวทางในการจดการน าอยางเปนระบบครอบคลมถงการจดหา การกกเกบ การควบคม การบ าบด และการระบาย โดยไมท าลายแหลงน าธรรมชาต และค านงประโยชนของชมชนและสงคมทด าเนนธรกจ

(6) มสวนรวมในการอนรกษ พฒนาและฟนฟดน น า และปา อนเปนรากฐานของการด ารงชวตของชมชนและสงคม

98

5) การตดตามเฝาระวง การวดผล และการทบทวน

องคกรควรก าหนดวธการและตดตามเฝาระวง วดผล และทบทวนผลการด าเนนงาน ตามชวงเวลาทก าหนดไว เพอแสดงใหเหนวา

(1) การด าเนนงานขององคกรสอดคลองกบกลยทธ วตถประสงค และนโยบายทก าหนดไว

(2) การด าเนนงานขององคกรสอดคลองกบมาตรฐานแนวทางเศรษฐกจพอเพยงภาคอตสาหกรรม

(3) กลยทธ วตถประสงค และนโยบายทก าหนดไวยงมความเหมาะสมกบการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอม ทงภายในและภายนอก

(4) มการปองกนและการแกไขในกรณทผลการด าเนนงานมแนวโนมวาจะไมเปนไปตามนโยบาย กลยทธ วตถประสงคและมาตรฐานแนวทางเศรษฐกจพอเพยงภาคอตสาหกรรม

6) การปรบปรง

องคกรควรปรบปรง พฒนา และขยายผลการด า เนนงานตามมาตรฐานแนวทางเศรษฐกจพอเพยงภาคอตสาหกรรมอยางเปนขนตอนและตอเนองผานนโยบาย กลยทธ วตถประสงค การตดตามเฝาระวงการวดผลและการทบทวนผลการด าเนนงานการปองกนและการแกไขหรอการมสวนรวมของบคลากรและเครอขาย

7) การประยกตใชกบการรบรองอตสาหกรรมสเขยว

การรบรองอตสาหกรรมสเขยวในระดบท 4 วฒนธรรมสเขยว และระดบท 5 เครอขายสเขยว จะพจารณาหลกเกณฑตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง ภาคอตสาหกรรม (มอก.9999) ประกอบในการพจารณาใหการรบรองดวย

99

100

แบบประเมนเบองตนอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 3 ระบบสเขยว (Green System)

บรษท................................................................... เลขทะเบยนโรงงาน......................................... วน.............เดอน................................ป.......................

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการโดยสงเขป ชอเอกสารทเกยวของ หนวยงานรบผดชอบ 1. บรบทขององคกร 1.1 การท าความเขาใจบรบทขององคกร

สภาพแวดลอมภายนอกทมผลกระทบตอ ระบบการจดการสงแวดลอมคออะไรบาง ? (ควร) แหลงขอมล ไดแก ? สภาพแวดลอมภายในทมผลกระทบตอ ระบบการจดการสงแวดลอมคออะไรบาง ? (ควร) แหลงขอมล ไดแก ?

1.2

การท าความเขาใจความตองการและความคาดหวงของผมสวนไดเสย ผมสวนไดเสยทเกยวของกบระบบการจดการสงแวดลอม มกกลม ไดแกกลมใดบาง ? (ควร) ความตองการและความคาดหวงของกลมผมสวนไดเสยดงกลาว ? (ควร) วธทใชในการไดมาซงความตองการของผมสวนไดเสย?

2. ความเปนผน า 2.1 ความเปนผน าและความมงมน

ผบรหารสงสดแสดงใหเหนถงความเปนผน าและความมงมน ทเกยวของกบระบบการจดการสงแวดลอม ไดแก? (ตอง)

MOI-GI-F-80 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 1/13

101

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการโดยสงเขป ชอเอกสารทเกยวของ หนวยงานรบผดชอบ - ผบรหารสงสดแสดงใหเหนถงการเปนผรบผดชอบตอ

ประสทธผลของระบบการจดการสงแวดลอม อยางไร? (ควร) - ผบรหารสงสดมการจดสรรทรพยากรทจ าเปนเพยงพอ

หลกฐานไดแก ? (ควร) - ผบรหารสงสดสอสารถงความส าคญของระบบการจดการ

สงแวดลอม ดวยวธใด เรองอะไรบาง ? (ควร) - ผบรหารสงสดสนบสนนบคลากรเขามามสวนรวมในระบบการ

จดการสงแวดลอม ดวยวธใด? (ควร) - ผบรหารสงสดสงเสรมการปรบปรงอยางตอเนอง

เรองอะไรบาง ? (ควร) 2.2 นโยบายดานสงแวดลอม

นโยบายดานสงแวดลอมขององคกร ไดแก? (ตอง) ไดกลาวถงหวขอตอไปน อยางใดอยางหนงหรอไม ? (ตอง) (ก) การลดผลกระทบดานสงแวดลอม หรอการปองกนมลพษ

(Prevention of pollution) หรอ (ข) การใชทรพยากรอยางยงยน (Sustainable resource use)

หรอ (ค) การลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

(Climate change mitigation and adaptation) หรอ (ง) การปกปองและฟนฟธรรมชาต (Protection and

restoration of the natural environment) นโยบายดานสงแวดลอมจดท าเปนเอกสาร? (ตอง) สอสารใหบคลากรขององคกรทราบ ดวยวธใด ? (ตอง) พรอมเปดเผยตอผมสวนไดเสย ดวยวธใด ? (ตอง) นโยบายดานสงแวดลอมเหมาะสมกบบรบทขององคกร และผลกระทบดานสงแวดลอมของกจกรรม ผลตภณฑและ บรการ หรอไม ? (ควร)

MOI-GI-F-80 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 2/13

102

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการโดยสงเขป ชอเอกสารทเกยวของ หนวยงานรบผดชอบ นโยบายดานสงแวดลอมใหกรอบส าหรบการก าหนดและทบทวนวตถประสงคสงแวดลอม โดยระบวา ? (ควร) นโยบายดานสงแวดลอมระบถงความมงมนในการบรรลผลตอกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอม หรอไม ? (ควร) นโยบายดานสงแวดลอมระบถงความมงมนในการปรบปรงระบบการจดการสงแวดลอมอยางตอเนอง หรอไม ? (ควร)

2.3 บทบาทหนาท ความรบผดชอบและอ านาจหนาทในองคกร วธการมอบหมาย ความรบผดชอบและอ านาจหนาทส าหรบบทบาทหนาทตาง ๆ ? (ตอง) วธการสอสารเปนทเขาใจในองคกร ? (ตอง) ไดมการมอบหมาย ความรบผดชอบและอ านาจหนาท ทครอบคลมตามขอก าหนดของเกณฑฉบบน หรอไม ? (ควร) ใคร/หนวยงานใด ถกมอบหมายเปนผรบผดชอบรายงานสมรรถนะของระบบการจดการสงแวดลอมตอผบรหารสงสด หรอไม ? (ควร)

3. การวางแผน 3.1 การปฏบตการเพอด าเนนการกบความเสยงและโอกาส

3.1.1. ทวไป การชบงความเสยงและโอกาสทเกยวของกบ ประเดนดาน

MOI-GI-F-80 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 3/13

103

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการโดยสงเขป ชอเอกสารทเกยวของ หนวยงานรบผดชอบ สงแวดลอม และกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอม มความเสยงอะไรบาง ? (ควร) มโอกาสอะไรบาง ? (ควร) องคกรวางแผนด าเนนการกบความเสยงและโอกาส อยางไร ? (ควร)

3.1.2. ประเดนดานสงแวดลอม องคกรชบงประเดนดานสงแวดลอมครอบคลมทกกจกรรม ผลตภณฑและการบรการขององคกร หรอไม ? (ตอง) ประเดนดานสงแวดลอมซงท าใหเกดผลกระทบทมนยส าคญตอสงแวดลอม ไดแกอะไรบาง ? (ตอง) องคกรจดท าเอกสาร เกยวกบประเดนดานสงแวดลอมและผลกระทบดานสงแวดลอมทเกยวของ? (ตอง) องคกรจดท าเอกสารเกยวกบเกณฑทใชเพอการพจารณาประเดนดานสงแวดลอมทมนยส าคญ ? (ตอง) องคกรจดท าเอกสารประเดนดานสงแวดลอมทมนยส าคญ ? (ตอง) องคกรชบงประเดนดานสงแวดลอมทครอบคลมผลตภณฑและบรการทองคกรสามารถควบคมและสามารถมอทธพลตอผลตภณฑและบรการนน ? (ควร) องคกรชบงประเดนดานสงแวดลอมทครอบคลมมมมองวฏจกรชวต (Life cycle) (ถาม) ? (ควร) องคกรชบงประเดนดานสงแวดลอมทครอบคลมการเปลยนแปลง รวมถงแผน หรอการพฒนาใหม หรอปรบเปลยนกจกรรม ผลตภณฑและ บรการ? (ควร) องคกรชบงประเดนดานสงแวดลอมทครอบคลมสภาวะผดปกต

MOI-GI-F-80 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 4/13

104

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการโดยสงเขป ชอเอกสารทเกยวของ หนวยงานรบผดชอบ และสถานการณฉกเฉนอยางสมเหตสมผล ? (ควร) องคกรสอสารประเดนดานสงแวดลอมทมนยส าคญภายในองคกรดวยวธใด ? (ควร)

3.1.3. กฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอม องคกรชบงขอก าหนดกฎหมายดานสงแวดลอมทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอม ? (ตอง) องคกรชบง ตดตาม และรวบรวมขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทเกยวของ เชน ขอก าหนดสญญาวาจาง แนวปฏบต ทด และขอตกลงกบกลมชมชนหรอองคกรทไมใชภาครฐ ? (ควร) องคกรจดเกบเอกสารกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทเกยวของ ? (ควร)

3.2 วตถประสงคและแผนงานดานสงแวดลอม 3.2.1. วตถประสงคดานสงแวดลอม วตถประสงคดานสงแวดลอมขององคกร ไดแกอะไรบาง ? (ตอง) วตถประสงคดานสงแวดลอมขององคกร ครอบคลมประเดนดานสงแวดลอมทมนยส าคญขององคกร และกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทเกยวของ หรอไม ? (ตอง) วตถประสงคดานสงแวดลอม สอดคลองกบนโยบายสงแวดลอม หรอไม ? (ตอง) วตถประสงคดานสงแวดลอม สามารถวดได หรอไม ? (ตอง) วตถประสงคดานสงแวดลอมไดจดท าเปนเอกสาร หรอไม ? (ตอง)

MOI-GI-F-80 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 5/13

105

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการโดยสงเขป ชอเอกสารทเกยวของ หนวยงานรบผดชอบ วธการสอสารวตถประสงคดานสงแวดลอมภายในองคกร? (ตอง) 3.2.2. แผนงานดานสงแวดลอม แผนงานดานสงแวดลอม เพอใหบรรลวตถประสงคดานสงแวดลอม มเรองอะไรบาง ? (ตอง) การวางแผนแตละแผน ครอบคลมหวขอตอไปนหรอไม ? (ตอง) - วธการด าเนนการ - ทรพยากรทตองการ - ผรบผดชอบ - ก าหนดระยะเวลาแลวเสรจ - วธการประเมนผล

4. การสนบสนน 4.1 ทรพยากร

องคกรก าหนดทรพยากรทจ าเปนส าหรบการจดการดานสงแวดลอม และปรบปรงอยางตอเนอง ไวทใด ? (ตอง) องคกรมทรพยากรทจ าเปนส าหรบการจดการดานสงแวดลอม และปรบปรงอยางตอเนอง เพยงพอหรอไม ? (ตอง)

4.2 ความรความสามารถ องคกรก าหนดความรความสามารถทจ าเปนส าหรบบคลากร ทท างานใหองคกรหรอท างานในนาม องคกร ซงมผลตอสมรรถนะดานสงแวดลอมและกฎหมายและขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทเกยวของ หรอไม ? (ตอง) ความรความสามารถทองคกรก าหนด อยบนพนฐานของการศกษา การฝกอบรม หรอประสบการณทเหมาะสม หรอไม ?

MOI-GI-F-80 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 6/13

106

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการโดยสงเขป ชอเอกสารทเกยวของ หนวยงานรบผดชอบ (ตอง) องคกรก าหนดการฝกอบรมทจ าเปนทเกยวของกบประเดนดานสงแวดลอมและระบบการจดการสงแวดลอม หรอไม? (ควร) องคกรด าเนนกจกรรม เชน การฝกอบรม การสอนงานโดยหวหนางานหรอพเลยง การฝกปฏบตงานจรง เพอใหเกดความรความสามารถทจ าเปน หรอไม? (ควร) องคกรประเมน องคกรประเมนประสทธผลของกจกรรมทไดกระท า ดวยวธใด ? (ควร) องคกรจดเกบบนทกทเกยวของเพอเปนหลกฐานของความรความสามารถ (เชน ผลการสอบ ใบประกาศนยบตร ) หรอไม? (ควร)

4.3 ความตระหนก องคกรมวธใดในการสงเสรมความตระหนกใหกบบคลากร ทท างานภายใตการควบคมขององคกรมความตระหนกดาน ระบบ ? (ตอง) มการสงเสรมความตระหนกเรองนโยบายสงแวดลอม หรอไม? (ควร) มการสงเสรมความตระหนกเรองประเดนดานสงแวดลอมทมนยส าคญ และผลกระทบทเกยวของหรอไม? (ควร) มการสงเสรมความตระหนกเรองการมสวนรวมตอประสทธผลของระบบของการจดการสงแวดลอม? (ควร) มการสงเสรมความตระหนกเรองผลกระทบของการปฏบตทไมสอดคลองกบขอก าหนดของระบบการจดการสงแวดลอม ? (ควร)

4.4 การสอสาร องคกรไดสอสารขอมลทเกยวของกบระบบการจดการสงแวดลอม

MOI-GI-F-80 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 7/13

107

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการโดยสงเขป ชอเอกสารทเกยวของ หนวยงานรบผดชอบ รวมถงการเปลยนแปลงระบบการจดการสงแวดลอมใหกบบคลากรภายในองคกร หรอไม ? (ตอง) การสอสารภายในผานชองทางใด ? (ตอง) องคกรไดสอสารขอมลทเกยวของกบระบบการจดการสงแวดลอม ใหกบกลมผมสวนไดเสยภายนอก ตามความเหมาะสม หรอไม? (ควร) การสอสารภายนอกผานชองทางใด ? (ตอง)

4.5 เอกสารและบนทก เอกสารขององคกรไดรบการทบทวน และอนมต ตามความเหมาะสมกอนน าไปใช หรอไม? (ควร) เอกสารและบนทกขององคกรไดรบการควบคม ตามการด าเนนการตอไปน หรอไม? (ควร) - การแจกจาย การก าหนดสทธในการเขาถง - การจดเกบ รวมถงการเกบรกษาใหอานไดชดเจน - การควบคมการเปลยนแปลงเอกสาร - การก าหนดระยะเวลาจดเกบและการท าลาย

5. การด าเนนการ 5.1 การวางแผนและการควบคมการด าเนนการ

องคกรมท าขนตอนการด าเนนงาน เพอควบคมการด าเนนการ กบประเดนดานสงแวดลอมซงท าใหเกดผลกระทบทมนยส าคญตอสงแวดลอม หรอไม ? (ตอง) องคกรมท าขนตอนการด าเนนงานเรองอะไรบาง ? (ตอง) องคกรจดท าขนตอนการด าเนนงานเพอลดผลกระทบตอ การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและการใชทรพยากรอยางม

MOI-GI-F-80 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 8/13

108

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการโดยสงเขป ชอเอกสารทเกยวของ หนวยงานรบผดชอบ ประสทธภาพและอยางยงยน หรอไม? (ควร) องคกรก าหนดเกณฑส าหรบควบคมการด าเนนการ ดานสงแวดลอม หรอไม? (ควร) องคกรไดด าเนนการปฏบตการควบคมการด าเนนการตามเกณฑควบคม หรอไม? (ควร) องคกรควบคมการด าเนนการดานสงแวดลอมกบกระบวนการ ทรบจางชวง ดวยวธใด? (ควร) ก าหนดขอก าหนดดานสงแวดลอมในการออกแบบและ

พฒนาส าหรบผลตภณฑและบรการ ก าหนดขอก าหนดดานสงแวดลอมส าหรบการจดซอจดจาง

ผลตภณฑและบรการ ตามความเหมาะสม สอสารขอก าหนดดานสงแวดลอมทเกยวของใหกบผสง

มอบภายนอก รวมถงผรบเหมา ใหขอมลเกยวกบผลกระทบตอสงแวดลอมทมนยส าคญ

ทเกยวของกบการขนสงหรอสงมอบ การใช การก าจดสดทาย และการจดการเศษซากของผลตภณฑและบรการ

จดท าเอกสารทจ าเปนเพอสรางความเชอมนวากระบวนการไดด าเนนการตามแผน

5.2 การเตรยมความพรอมและตอบสนองตอเหตฉกเฉน องคกรจดท าขนตอนการด าเนนงานรองรบสถานการณฉกเฉน หรออบตภยทมผลกระทบตอสงแวดลอมและชมชน รวมถง การเตรยมการส าหรบการตอบสนอง หรอไม ? (ตอง) องคกรมการวางแผนกจกรรมเพอปองกน หรอบรรเทาผลกระทบดานลบตอสงแวดลอมจากสถานการณฉกเฉน และการตอบสนองตอสถานการณฉกเฉนทเกดขนจรง หรอไม ? (ตอง)

MOI-GI-F-80 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 9/13

109

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการโดยสงเขป ชอเอกสารทเกยวของ หนวยงานรบผดชอบ องคกรมการทดสอบแผนการตอบสนองเปนระยะ ๆ หรอไม? (ควร) องคกรมการทบทวนและปรบเปลยนแผนตอบสนองตอสถานการณฉกเฉนเปนระยะ โดยเฉพาะหลงการเกดเหตฉกเฉนหรอการทดสอบ หรอไม? (ควร) มเอกสารและการอบรมทเกยวของ เพอการเตรยมความพรอมและตอบสนองตาม ความเหมาะสมกบผมสวนไดเสย รวมถงบคลากรทท างานภายใตการควบคม หรอไม? (ควร)

6.การประเมนการด าเนนงาน 6.1 การตดตาม ประเมนผล

6.1.1. ทวไป องคกรเฝาระวง ตดตาม และตรวจวดคณภาพสงแวดลอม และตดตามผลการด าเนนงาน ในหวขอใดบาง ? (ตอง) องคมการวางแผนเฝาระวง ตดตาม และตรวจวดคณภาพสงแวดลอม ? (ตอง) เครองมออปกรณทใชในการการเฝาระวงและตรวจวดไดรบการสอบเทยบหรอทวนสอบและบ ารงรกษาอยางเหมาะสม ? (ตอง) องคกรควรก าหนดวธการ เกณฑ และชวงเวลา ส าหรบการเฝาระวง ตดตาม และตรวจวด รวมถงควรวเคราะหและประเมนผล หรอไม? (ควร)

6.1.2. การประเมนการสอดคลอง องคกรด าเนนการประเมนความสอดคลองของระบบการจดการสงแวดลอมกบกฎหมายทเกยวของ ตามชวงเวลาทก าหนด หรอไม ? (ตอง) จดเกบบนทกเปนหลกฐานการประเมนความสอดคลองหรอไม ?

MOI-GI-F-80 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 10/13

110

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการโดยสงเขป ชอเอกสารทเกยวของ หนวยงานรบผดชอบ (ตอง) องคกรประเมนความสอดคลองของระบบการจดการสงแวดลอมกบขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทเกยวของ ตามชวงเวลาทก าหนด หรอไม? (ควร) จดเกบบนทกเปนหลกฐานการประเมนความสอดคลองหรอไม ? (ควร)

6.2 การตรวจประเมนภายใน องคกรก าหนดแผนการตรวจประเมนภายใน หรอไม ? (ตอง) องคกรด าเนนการตรวจประเมนภายในระบบการจดการสงแวดลอมตามชวงเวลาทก าหนด เพอใหมนใจวามการน าระบบการจดการสงแวดลอมไปปฏบตใหเกดประสทธผลและสอดคลองกบขอก าหนดตาง ๆ หรอไม ? (ตอง) องคกรจดเกบบนทกผลการตรวจประเมนภายในไวเปนหลกฐานหรอไม ? (ตอง) องคกรไดระบหลกเกณฑการตรวจประเมน และขอบขาย การตรวจประเมนแตละครง หรอไม ? (ควร) องคกรเลอกผตรวจประเมนทเปนกลางตอกระบวนการตรวจประเมน หรอไม ? (ควร)

6.3 การทบทวนโดยฝายบรหาร ก าหนดแผนการทบทวนโดยฝายบรหารในดานระบบการจดการสงแวดลอม หรอไม ? (ตอง) ผบรหารสงสดขององคกรด าเนนการทบทวนระบบการจดการสงแวดลอมขององคกรตามชวงเวลาทก าหนด หรอไม ? (ตอง)

MOI-GI-F-80 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 11/13

111

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการโดยสงเขป ชอเอกสารทเกยวของ หนวยงานรบผดชอบ จดเกบบนทกไวเปนหลกฐานหรอไม ? (ตอง) ขอมลส าหรบการทบทวนโดยฝายบรหาร ครอบคลมหวขอตอไปนหรอไม ? (ควร) - การตดตามผลของการด าเนนการจากการทบทวนโดย

ฝายบรหารครงกอน - การเปลยนแปลงทเกยวของกบระบบการจดการสงแวดลอม

เชน บรบทขององคกร กฎหมาย และขอก าหนดอน ๆ ดานสงแวดลอมทเกยวของ ประเดนดานสงแวดลอมทมนยส าคญ และความเสยง วตถประสงคและแผนงานดานสงแวดลอม

- ผลการด าเนนงานดานสงแวดลอมขององคกร เชน ผลการตรวจประเมนภายใน และผลการตรวจประเมนโดยหนวยงานภายนอก ผลการประเมนความสอดคลอง ผลการปฏบตการแกไข

ผลลพธของการทบทวนโดยฝายบรหารครอบคลมหวขอตอไปนหรอไม ? (ควร)

- ผลสรปทเกยวกบประสทธผลของระบบการจดการสงแวดลอม

- การตดสนใจทเกยวของกบโอกาสการปรบปรงอยางตอเนอง - การตดสนใจเกยวกบการเปลยนแปลงระบบการจดการ

สงแวดลอม รวมถงทรพยากร - การด าเนนการเมอวตถประสงคไมบรรลผล

MOI-GI-F-80 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 12/13

112

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการโดยสงเขป ชอเอกสารทเกยวของ หนวยงานรบผดชอบ 7.การปรบปรง 7.1 ขอบกพรองและการปฏบตการแกไข

องคกรไดวเคราะหสาเหตของขอบกพรองส าหรบขอบกพรอง ดานสงแวดลอมทเกดขน และปฏบตการแกไข หรอไม ? (ตอง) องคกรด าเนนการก าจดสาเหตของขอบกพรองเพอไมใหเกดขนซ า หรอไม ? (ตอง) จดเกบบนทกไวเปนหลกฐานหรอไม ? (ตอง)

7.2 การปรบปรงอยางตอเนอง องคกรมปรบปรงระบบการจดการสงแวดลอมอยางตอเนอง ผานชองทางใดบาง ? (เชน การปรบปรงนโยบายดานสงแวดลอม การปรบปรงวตถประสงคดานสงแวดลอม ) (ตอง)

MOI-GI-F-80 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 13/13

113

แบบประเมนเบองตนอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 4 วฒนธรรมสเขยว (Green Culture) บรษท................................................................... เลขทะเบยนโรงงาน.........................................

วน.............เดอน................................ป....................... ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการโดยสงเขป ชอเอกสารทเกยวของ หนวยงานรบผดชอบ

ความมงมนของผบรหาร : นโยบายดานสงแวดลอม

1 นโยบายดานสงแวดลอมขององคกรคออะไร ครอบคลมผมสวนไดสวนเสยขององคกรหรอไม ใครบาง

2 องคกรมการก าหนด คานยมเพอสงเสรมจรยธรรมดานสงแวดลอม และหลกการตาง ๆ ของคานยมดงกลาวไวอยางไร และผบรหารมบทบาทอยางไรบางในการสงเสรมคานยมเพอสงเสรมจรยธรรมดานสงแวดลอม

กระบวนการสรางวฒนธรรมองคกรดานสงแวดลอม

3 องคกรมกระบวนการในการสรางใหบคลากรภายในองคกรเกดความเชอ และมพฤตกรรมรวมกน เกยวกบการด าเนนการดานสงแวดลอม อยางไร

4 องคกรมกระบวนการในการสรางคานยมและจตส านกดานสงแวดลอม อยางไร และมวธการเผยแพรท าความเขาใจเกยวกบคานยมใหแกพนกงานและผเกยวของ อยางไร

5 องคกรมการก าหนดแนวทางส าหรบการปฏบต เพอใหพฤตกรรมการใหความส าคญและใสใจสงแวดลอมใหคงอยอยางยงยน

MOI-GI-F-04 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 1/8

114

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการโดยสงเขป ชอเอกสารทเกยวของ หนวยงานรบผดชอบ จนกลายเปนวฒนธรรมองคกร อยางไร

6 องคกรมการก าหนดวธการในการประเมนความคงอยของวฒนธรรมองคกรดานสงแวดลอมอยางไร และน ามาปรบปรง พฒนา อยางตอเนองไดอยางไร

การด าเนนการตามแนวทางหลกการ 7 ประการ ของ ISO 26000 (SR) 1. ความรบผดชอบ (Accountability)

7 การด าเนนธรกจน มการประเมนผลกระทบ (ดานลบ) ตอสงแวดลอมและสงคมหรอไม อะไรบาง

8 ทผานมาองคกรมการปรบเปลยนกระบวนการผลต/การเปลยนแปลงอาคารสถานท/การปรบเปลยนกลยทธการตลาดหรอไม อยางไร และผบรหารมความรบผดชอบในผลกระทบจากการตดสนใจ/ด าเนนการ ในการปรบเปลยนกระบวนการผลต/การเปลยนแปลงอาคารสถานท/ การปรบเปลยนกลยทธการตลาดอยางไร

9 หากพบวา การปรบเปลยนกระบวนการผลต/การเปลยนแปลงอาคารสถานท/การปรบเปลยนกลยทธการตลาดมผลกระทบดานลบทมนยส าคญ องคกรมมาตรการปองกนผลกระทบ หรอไม/อยางไร

10 องคกรมมาตรการเยยวยาหรอมาตรการฟนฟ หากเกดปญหาและผลกระทบตอสงแวดลอมจากการปรบปรงดงกลาวหรอไม อยางไร

MOI-GI-F-04 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 2/8

115

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการโดยสงเขป ชอเอกสารทเกยวของ หนวยงานรบผดชอบ

11 องคกรมมาตรการปองกน ไมใหปญหาและผลกระทบตอสงแวดลอมจากการปรบปรงดงกลาวเกดขนซ า ๆ อยางไร

2. ความโปรงใส (Transparency)

12 องคกรมการเปดเผยขอมลการตดสนใจและการด าเนนการตาง ๆ กรณทมผลกระทบกบสงแวดลอมใหกบภายนอกหรอไม อยางไร

13 องคกรมกระบวนการพจารณาหรอชบงผลกระทบตอสงแวดลอมทเกดขน อยางไร และชบงผไดรบผลกระทบจากการด าเนนการขององคกร หรอไม/อยางไร (การพจารณาผทไดรบผลกระทบ ควรใหครอบคลม ชมชน, ผบรโภค, ผถอหน, พนกงาน, ผสงมอบ (supplier) ภาครฐ)

14 ปญหาสงแวดลอมหลกขององคกรคออะไร รวมถงแผนการจดการ/มาตรการดานสงแวดลอมทงหมดในองคกร (ควรพจารณาครอบคลมการปรบเปลยนกระบวนการผลต/การเปลยนแปลงอาคารสถานท/การปรบเปลยนกลยทธการตลาด และผมสวนไดสวนเสยขององคกร)

15 องคกรมกระบวนการตดตามขอมลผลกระทบดานสงแวดลอมอยางไร และมความถการท าใหขอมลใหทนสมยเปนอยางไร

16 บคคลใดบางทไดรบผลกระทบดานสงแวดลอมจากองคกร

MOI-GI-F-04 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 3/8

116

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการโดยสงเขป ชอเอกสารทเกยวของ หนวยงานรบผดชอบ

17 องคกรมชองทางใหผไดรบผลกระทบ ตดตอสอสาร/เขาถงขอมล กบองคกรอยางไร (เชน รายงานผลการด าเนนการดานสงแวดลอม, Website, เสยงตามสายสอสารกบชมชน, วทยชมชน)

3. การปฏบตอยางมจรยธรรม (Ethical behavior)

18 องคกรมการก าหนดโครงสรางการบรหาร ทชวยสงเสรมใหเกดการปฏบตอยางมจรยธรรมดานสงแวดลอมภายในองคกร ไวอยางไร (เชน หนวยงาน/คณะท างานใดรบผดชอบเรองการสงเสรมจรยธรรม ดานสงแวดลอม ขององคกร)

19 โครงสรางบรหาร หรอหนวยงานดงกลาว มหนาททเกยวกบมจรยธรรม ดานสงแวดลอมภายในองคกรอยางไร และผลการด าเนนการเปนอยางไร มประสทธผลหรอไม

20 องคกรมการระบ ปญหา หรอผลประโยชนทบซอนทน าไปสการปฏบต อยางไมมจรยธรรมดานสงแวดลอม ไวอยางไร (ยกตวอยางเชน - ผลประโยชนทบซอนในทน ใหครอบคลมเฉพาะผลประโยชนทบซอนในเชงธรกจ เชน ผบรหารใชอ านาจมาขอสมปทานเพม การปลอยของเสยโดยไดสทธพเศษ - การพจารณาเรองน ตองขอขอมลเรองรองเรยนจากหนวยงาน สอจ.หรอ กนอ. หรอ กรมทเกยวของมากอน)

MOI-GI-F-04 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 4/8

117

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการโดยสงเขป ชอเอกสารทเกยวของ หนวยงานรบผดชอบ

21 องคกรมวธการแกไข และหรอ ปองกนปญหา หรอผลประโยชนทบซอน ทน าไปสการปฏบตอยางไมมจรยธรรมดานสงแวดลอม ไว อยางไร และม การตดตามผลหรอไม ผลการตดตามเปนอยางไร

22 องคกรมรายงานผลการปฏบตทเกยวของกบการสรางคานยมทสงเสรมจรยธรรมดานสงแวดลอมตอผบรหาร หรอไม และมอะไรบาง ผลการด าเนนงานเปนอยางไร

4. การเคารพตอประโยชนของผมสวนไดสวนเสย (Respect for stake holder interests)

23 องคกรมการก าหนดผมสวนไดเสย ดานประเดนสงแวดลอม ไวอยางไร

(ควรครอบคลมถงลกคา ลกจาง ชมชน หนวยงานภาครฐ รวมถง supply chain ไดแก ผรบเหมา (Contractor) ผรบเหมาชวง (Subcontractor) ผสงมอบ (Supplier))

24 องคกรมการก าหนดตวชวดดานประเดนสงแวดลอมทเกยวของกบผมสวนไดเสยหรอไม อยางไร

(เชน จ านวนครงทถกฟองรองด าเนนคดในประเดนทเกยวของกบกฎหมาย กฎระเบยบ และขอบงคบดานสงแวดลอมจากผมสวนไดเสยขององคกร)

MOI-GI-F-04 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 5/8

118

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการโดยสงเขป ชอเอกสารทเกยวของ หนวยงานรบผดชอบ

25 องคกรมการก าหนดชองทางในการสอสารระหวางองคกรและผมสวนไดเสยอยางไร เพอรบฟงความคดเหนและแนะน าขอมลมาใชประกอบการแกไขปญหาขอขดแยงทอาจเกดขน

(เชน การรบขอคดเหน ขอรองเรยน และเเจงเบาะแสการกระท าผดกฎหมายดานสงแวดลอมจากผมสวนไดเสย (จดหมาย e-mail โทรศพท โทรสาร และอน ๆ)

5. การเคารพตอหลกนตธรรม (Respect for the rule of law)

26 องคกรมการชบง ระบกฎหมายและขอก าหนดตาง ๆ ดานสงแวดลอม ทเกยวของกบองคกรไวหรอไม และมอะไรบาง

(เชน พ.ร.บ.โรงงาน, พ.ร.บ.สงแวดลอม, พ.ร.บ.วตถอนตราย, กฎกระทรวง, ประกาศกระทรวง กฎหมายดาน น า อากาศ การจดการสงปฏกล, ขอก าหนดองคกรทองถน เทศบาล)

6. การเคารพตอการปฏบตตามแนวทางสากล (Respect for international norms of behavior)

27 องคกรมกระบวนการในการพจารณาน าแนวทางสากลในดานสงแวดลอม ทนอกเหนอจากกฎหมายและขอก าหนดตาง ๆ มาใชในองคกรอยางไร อะไรบาง

28 แนวทางสากลดานสงแวดลอมทองคกรเลอกน ามาปฏบตมอะไรบาง

MOI-GI-F-04 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 6/8

119

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการโดยสงเขป ชอเอกสารทเกยวของ หนวยงานรบผดชอบ (ยกตวอยางเชน อนสญญาบาเซล,ปฏญญา,พธสารเกยวโต, พธสาร มอนทรออล หรอมาตรฐานระหวางประเทศ (ISO) เชน ISO14044 Life cycle assessment)

29 องคกรมการผลกดนแนวทางสากลใหเกดการปฏบตอยางไร เพอใหเปนไปตามแนวทางสากลในดานสงแวดลอม

และมการตดตามผลการด าเนนการและทบทวนการปฏบตอยางไร

30 องคกรมการตดตามกฎหมายและขอก าหนดตาง ๆ รวมถงแนวทางสากล ดานสงแวดลอมทเกยวของเพอปรบปรงใหเปนปจจบนอยางไร

องคกรไดปฏบตตามกฎหมายและขอก าหนดตาง ๆ ดานสงแวดลอม ทเกยวของครบถวนหรอไม อยางไร และมการตดตามผลการด าเนนการและทบทวนการปฏบตอยางไร

7. การเคารพตอสทธมนษยชน (Respect for human rights)

31 องคกรมความเคารพตอสทธมนษยชนในดานสงแวดลอมทด และใหการยอมรบถงความส าคญและความเปนสากลของสทธมนษยชนในดานสงแวดลอมหรอไม อยางไร

MOI-GI-F-04 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 7/8

120

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการโดยสงเขป ชอเอกสารทเกยวของ หนวยงานรบผดชอบ

32 องคกรมกลไกในการแกไขปญหาจากการเรยกรองความเปนธรรม อยางไร

33 องคกรมแนวทางในการสงเสรมสทธขนพนฐานในการท างาน อยางไร

ผลงานและการเผยแพรกจกรรมดานสงแวดลอม

34 ผลการด าเนนกจกรรมดานสงแวดลอม สามารถลดกระทบดานสงแวดลอมดานใดบาง มผลการด าเนนงานเปนอยางไร

35 องคกรมรายงานผลการด าเนนการกจกรรมดานสงแวดลอม อยางไร อะไรบางในชวง 5 ปทผานมาและมวธการเปดเผยตอสาธารณะอยางไร

MOI-GI-F-04 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 8/8

121

แบบประเมนเบองตนอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 5 เครอขายสเขยว (Green Network)

บรษท................................................................... เลขทะเบยนโรงงาน................................... ...... วน.............เดอน................................ป.......................

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการ

โดยสงเขป ชอเอกสาร ทเกยวของ

หนวยงานรบผดชอบ

1 องคกรตองมระบบการจดการดานสงแวดลอมและมการสรางวฒนธรรมองคกรเปนไปตามเกณฑก าหนดอตสาหกรรมสเขยวระดบท 4 ทกขอ

Q1 มใบรบรองอตสาหกรรมสเขยวระดบท 4 หรอ

การด าเนนการตามรายการตรวจประเมนระดบท 4

2 องคกรตองด าเนนการสงเสรม สรางและสานสมพนธ กจกรรมดานสงแวดลอมกบผมสวนไดเสย ทครอบคลม ทง หวงโซอปทาน ชมชน และผบรโภค และตองท าใหประสบความส าเรจเปนทประจกษและมการพฒนาอยางตอเนองและยงยน โดย

สมภาษณผบรหาร : ดนโยบาย การสงเสรม และสานสมพนธกจกรรมดานสงแวดลอมกบผมสวนไดเสย Q2 มการก าหนดนโยบาย/โครงการ/มาตรการ

ทแสดงถงการสงเสรมสราง และสานสมพนธกจกรรมสงแวดลอมกบผมสวน ไดเสยไวอยางไร และมอะไรบาง (ผมสวนไดเสย ควรครอบคลมถง ลกคา ผบรโภค พนกงาน ลกจาง ชมชนรอบขาง สงคม ประเทศในภาพรวม หวงโซอปทาน (supply chain) ไดแก

- ผสงมอบ (Supplier) - ผรบเหมา (Contractor) - ผรบเหมาชวง (Subcontractor)

Q3 มการสนบสนน resource (งบประมาณเครองมอ อปกรณ และคน) ส าหรบด าเนนกจกรรมดานสงแวดลอมกบผมสวนไดเสยอะไรบาง

MOI-GI-F-05 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 1/4

122

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการ

โดยสงเขป ชอเอกสาร ทเกยวของ

หนวยงานรบผดชอบ

Q4 ตวอยาง ความส าเรจดานสงแวดลอมทเปน ทประจกษ มอะไรบาง โครงการใดบาง ระยะเวลาการด าเนนโครงการ ลงประมาณทใชและประสทธผลทไดรบเปนอยางไร

2 สมภาษณทมงานดานสงแวดลอม : ดการด าเนนกจกรรม และประสทธผล (1) ตองสงเสรมใหหวงโซอปทาน มงสอตสาหกรรมสเขยว และน ามาปฏบตใหเกดประสทธผล โดยตองด าเนนการ ใหครอบคลมทงหวงโซอปทาน และตองมการพฒนาอยางตอเนองและยงยน

Q5 มแผนการสงเสรม/สรางใหหวงโซอปทาน มงสอตสาหกรรมสเขยว อยางไร และมวธการ/โครงการอะไรบาง (หวงโซอปทาน supply chain ในทนใหครอบคลมถง - ผสงมอบ (Supplier) (เฉพาะผสงมอบ

โดยตรง (first tier)) - ผรบเหมา (Contractor) (เฉพาะผรบเหมา

ทท ากจกรรมทอาจมผลกระทบตอสงแวดลอม))

- ผรบเหมาชวง (Subcontractor) (เฉพาะผรบเหมาทท ากจกรรมทอาจมผลกระทบตอสงแวดลอม))

โดยอยางนอยหวงโซอปทานตองไดรบการรบรองอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 2 : ปฏบตการสเขยว)

Q6 มการตดตาม ประสทธภาพของแผนงาน/โครงการ/มาตรการตาง ๆ ทใหหวงโซอปทานมง สอตสาหกรรมสเขยว หรอไมอยางไร

Q7 หากผลการด าเนนงาน/โครงการ/มาตรการไมมประสทธผล มการแกไข ปรบปรง อยางไร เพอใหเกดการพฒนาอยางตอเนอง

(2) ตองสงเสรมการมสวนรวมของชมชน การพฒนาชมชน และตองรวมกบชมชนในการกระตนจตส านกและสงเสรมความร ความเขาใจ ตอการบรโภคทยงยน โดยใหความส าคญและใสใจตอสงแวดลอม

Q8 องคกรมนโยบายเกยวกบการมสวนรวมของชมชนอยางไร (ชมชน ในทนใหครบคลมถง - ชมชนรอบขางของสถานประกอบการ

MOI-GI-F-05 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 2/4

123

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการ

โดยสงเขป ชอเอกสาร ทเกยวของ

หนวยงานรบผดชอบ

- กรณสถานประกอบการตงอยในสวนภมภาค ใหขยายการมสวนรวมใหครอบคลมถง อบต. หรอเทศบาลต าบลทสถานประกอบการตงอยดวยเปนอยางนอย)

Q9 มแผนงาน หรอโครงการ ส าหรบสงเสรมการมสวนรวมของชมชน หรอแผนการด าเนนกจกรรมทองคกรเขาไปมสวนรวมกบชมชนอยางไร

Q10 มการปฏบตตามแผนงานทก าหนด มการตดตามผลการด าเนนงาน หรอไมอยางไร

2 Q11 มการประเมนผลความส าเรจ และพฒนาปรบปรงหรอไม อยางไร

(3) ตองใหความรและสรางความตระหนกแกผบรโภคในการบรโภคทยงยน Q12 องคกรมการใหความรและสรางความตระหนก

แกผบรโภคส าหรบการบรโภคทยงยนอยางไร เพอ - การลดผลกระทบดานสงแวดลอม เชน

ปรมาณการลดการปลอย CO2 - การปองกนมลพษ - การใชทรพยากรอยางยงยน - การลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพ

ภมอากาศ - การปกปองและฟนฟธรรมชาต

Q13 มการมอบหมายและตดตามการด าเนนการอยางไร

3 องคกรตองจดท ารายงานผลการด าเนนการตาง ๆ ทเกยวของกบการสงเสรม สรางและสานสมพนธกจกรรม ดานสงแวดลอมกบผมสวนไดเสย และสรปรายงานผลความส าเรจ เพอเผยแพร

Q14 ผลการด าเนนกจกรรม การสงเสรม สรางและ สานสมพนธกจกรรมดานสงแวดลอมกบผมสวน ไดเสย มผลความส าเรจอยางไรบาง ในดาน - การลดผลกระทบดานสงแวดลอม - การใชทรพยากรอยางยงยน

MOI-GI-F-05 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 3/4

124

ขอ รายการทตรวจประเมน แนวทางด าเนนการ

โดยสงเขป ชอเอกสาร ทเกยวของ

หนวยงานรบผดชอบ

- การลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

- การปกปองและฟนฟธรรมชาต

Q15 มรายงานผลการด าเนนการกจกรรมการสงเสรม สรางและสานสมพนธกจกรรมดานสงแวดลอม กบผมสวนไดเสย หรอไม อะไรบาง

Q16 ความถของการรายงานเปนอยางไร

Q17 มวธการเปดเผยตอสาธารณะอยางไร

MOI-GI-F-05 REV.00 (DD/MM/YYYY) หนาท 4/4

125

126

แนวทางการตรวจประเมนอตสาหกรรมสเขยวระดบ 4 วฒนธรรมสเขยว ขอ รายการทตรวจประเมน ขอสงเกต/เอกสาร 1 นโยบายดานสงแวดลอมขององคกรคออะไร

ครอบคลมผมสวนไดสวนเสยขององคกรหรอไม ใครบาง

- นโยบายดานความยงยน - นโยบายการด าเนนธรกจอยางยงยน หรอ - นโยบายอนรกษพลงงาน หรอ รายงานการด าเนนงาน

รวมกบผมสวนไดเสย - นโยบายดานสงแวดลอม - นโยบายการจดการพลงงาน - ค าสงแตงตง คณะท างานอนรกษพลงงาน สงแวดลอม - ค าสงแตงตง คณะท างานการพฒนาอยางยงยน - ค าสงแตงตง คณะท างานสงเสรมการแสดงความ

รบผดชอบตอสงคม - นโยบายการจดการกากอตสาหกรรม - ค าสงแตงตง คณะท างานดานตาง ๆ ทเกยวของ - องคกรมนโยบายสงแวดลอมทมความมงมนในการ

ด าเนนธรกจทเปนมตรตอสงแวดลอม โดยมงเนนในการลดและปองกนมลภาวะทเกดจากการด าเนนธรกจ เพอใหสอดคลองกบกฎหมาย และไมสงผลกระทบ ตอผมสวนไดเสยกบองคกร รวมทงมการปรบปรง อยางตอเนอง

2 องคกรมการก าหนด คานยมเพอสงเสรมจรยธรรมดานสงแวดลอม และหลกการตาง ๆ ของคานยมดงกลาวไวอยางไร และผบรหารมบทบาทอยางไรบางในการสงเสรมคานยมเพอสงเสรมจรยธรรมดานสงแวดลอม

- แผนการด าเนนการกจกรรมตาง ๆ ทสอดคลองกบการสงเสรมจรยธรรมดานสงแวดลอม เชน แผนการอนรกษแมน าบรเวณใกลเคยงโรงงาน แผนการด าเนนการดานความปลอดภย อาชวอนามยและสงแวดลอม หรอแผนการฝกอบรมประจ าป ดาน ISO 14001/OHSAS 18001

- จรรยาบรรณ อดมการณตาง ๆ (Code of Conduct) - คมอแนวปฏบตการพฒนาอยางยงยน (Guideline) - กจกรรมการอบรมใหความรแกพนกงาน/คกรณ - กจกรรมวนสงแวดลอมตาง ๆ - การรณรงคดานสงแวดลอมผานกจกรรมตาง ๆ - แผนพบ/โปสเตอร/บอรดประชาสมพนธ

ดานสงแวดลอม - กจกรรมรณรงคสงเสรมการคดแยกขยะ

127

ขอ รายการทตรวจประเมน ขอสงเกต/เอกสาร - กจกรรม 5ส และ Big Cleaning Day

- Morning Talk - กจกรรมการตรวจความปลอดภยและสงแวดลอม - ตวชวด (KPI) ดานสงแวดลอมขององคกร - รายงานการประชม Safety & Environment - รายงานการประชมคณะท างานการพฒนาอยางยงยน

และรายงานการประชมอน ๆ ทเกยวของ - แผนงานดานสงแวดลอม พลงงาน และความปลอดภย

ขององคกรหรอแผนงานอน ๆ ทเกยวของ - บอรดสอสารตาง ๆ - โปสเตอรรณรงคเรองสงแวดลอม และความปลอดภย

หรอการรณรงคดานสงแวดลอมผานกจกรรมตาง ๆ ทเกยวของ

กระบวนการสรางวฒนธรรมองคกรดานสงแวดลอม 3 องคกรมกระบวนการในการสรางใหบคลากรภายใน

องคกรเกดความเชอและมพฤตกรรมรวมกน เกยวกบการด าเนนการดานสงแวดลอม อยางไร

- มระบบการบรหารงานดานสงแวดลอมและใชเปนแนวทางในการปฏบตงานขององคกร

- มการก าหนด KPI ดานสงแวดลอมขององคกร เชน พลงงาน, GHG, Hazardous waste, Non-Hazardous waste เปนตน

- มการก าหนด Training Need ดานสงแวดลอมและความปลอดภยใหกบพนกงานตามหนาทงาน เพอสงเสรมใหมการท างานอยางมประสทธภาพ

- หลกสตรอบรมการสงเสรมกจกรรมและโครงการตาง ๆ ทมงเนนการมสวนรวมของพนกงานและคธรกจ เพอใหเกดความเชอและมพฤตกรรมรวมกน

- การอบรมและชแจงความปลอดภยและสงแวดลอมส าหรบพนกงานและคธรกจ

- การรณรงคประชาสมพนธดานตาง ๆ เชน การประหยดพลงงาน การประเมนดานสงแวดลอม การแผนงานโครงการปรบปรงภมทศนภายในโรงงาน กจกรรมเพมพนทสเขยว

- คมอจรยธรรมพนกงาน - แผนการฝกอบรมประจ าป - บทความเสยงตามสาย หรออน ๆ ทเกยวของ

128

ขอ รายการทตรวจประเมน ขอสงเกต/เอกสาร 4 องคกรมกระบวนการในการสรางคานยมและ

จตส านกดานสงแวดลอม อยางไร และมวธการเผยแพรท าความเขาใจเกยวกบคานยมใหแกพนกงานและผเกยวของ อยางไร

- รายงานการด าเนนงานรวมกบผมสวนไดเสย เรองแผนการสอสาร

- ขอมลสอสารเสยงตามสาย - แผนการฝกอบรม - เอกสารโครงการตาง ๆ ทเกยวของ - มการสรางคานยมและจตส านกดานสงแวดลอม

โดยการจดกจกรรมและการสอสารผานชองทางตาง ๆ ขององคกร เชน การตดปายประกาศ ประชาสมพนธดานสงแวดลอม การเผยแพรและก าหนดแนวทางปฏบตดานความปลอดภยและสงแวดลอมส าหรบพนกงานและคธรกจ การใสใจดานสงแวดลอมโดยผบรหาร เปนตน

5 องคกรมการก าหนดแนวทางส าหรบการปฏบต เพอใหพฤตกรรมการใหความส าคญและใสใจสงแวดลอมใหคงอยอยางยงยนจนกลายเปนวฒนธรรมองคกร อยางไร

- มการก าหนดแนวทางการด าเนนธรกจอยางยงยน และก าหนดโครงสรางบคลากร และคณะกรรมการตาง ๆ เพอรบผดชอบงานดานสงแวดลอม

- มการปลกฝงจตส านกพนกงานและคธรกจ ใหม สวนรวมในกจกรรม/โครงการตาง ๆ รวมทงมการตดตามผลการด าเนนงานประจ า ผานกจกรรมตาง ๆ ไดแก การสอสารผานคมอแนวปฏบตการพฒนาอยางยงยน วธปฏบตงานการประเมนลกษณะปญหาสงแวดลอม การควบคม ดแลใหมการปฏบตงานดานสงแวดลอมเปนไปตามแนวทางการพฒนาอยางยงยนทเกยวของ

- มแนวทางส าหรบการปฏบตทใชเปนแนวทางใหกบพนกงานในการปฏบตงานดานสงแวดลอม เชน การปฏบตงาน การบ ารงรกษาและการตรวจสอบอปกรณระบบการจดการสงแวดลอม การจดกจกรรมอบรมความปลอดภยและสงแวดลอมส าหรบพนกงานและคธรกจ

- มแผนการอนรกษสงแวดลอมในโรงงานและพนทใกลเคยง หรอ แผนการด าเนนการดานความปลอดภย อาชวอนามยและสงแวดลอม หรอ แผนการฝกอบรมประจ าป

129

ขอ รายการทตรวจประเมน ขอสงเกต/เอกสาร 6 องคกรมการก าหนดวธการในการประเมนความ

คงอยของวฒนธรรมองคกรดานสงแวดลอมอยางไร และน ามาปรบปรง พฒนา อยางตอเนองไดอยางไร

- มการก าหนดเปาหมายผลการด าเนนงาน ดานสงแวดลอม และมการตดตามอยางตอเนอง

- การตรวจประเมนภายใน (Internal Audit) - การตรวจประเมนความสอดคลองตามกฎหมาย

สงแวดลอมและความปลอดภยประจ า - รายงานการประชมการทบทวนการบรการ MR

(Management Review) ระบบการจดการ ความปลอดภย อาชวอนามยและสงแวดลอม

การด าเนนการตามแนวทางหลกการ 7 ประการ ของ ISO 26000 (SR) 1. ความรบผดชอบ (Accountability)

7 การด าเนนธรกจน มการประเมนผลกระทบ (ดานลบ) ตอสงแวดลอมและสงคมหรอไม อะไรบาง

- มการประเมนลกษณะปญหาสงแวดลอมและ ความเสยงจากการด าเนนงานขององคกรตอผมสวน ไดเสยขององคกรทงหมดทเกยวของ

- มการด าเนนการประเมนผลกระทบดานลบอยางสม าเสมออยางเครงครด

- มรายงานผลการด าเนนงานรวมกบผมสวนไดเสย 8 ทผานมาองคกรมการปรบเปลยนกระบวนการผลต/

การเปลยนแปลงอาคารสถานท/การปรบเปลยน กลยทธการตลาดหรอไม อยางไร และผบรหารมความรบผดชอบในผลกระทบจากการตดสนใจ/ด าเนนการ ในการปรบเปลยนกระบวนการผลต/การเปลยนแปลงอาคารสถานท/การปรบเปลยนกลยทธการตลาดอยางไร

- มแนวทางในการมการประเมนผลกระทบทงทาง ดานคณภาพตนทนความสามารถในการสงมอบและความปลอดภยและสงแวดลอม ทเกดจากการปรบปรง และเปลยนแปลงกระบวนการผลต

- มการด าเนนการทเกยวของเพอผลกระทบ เชน มใบรบรองตาง ๆ รายงานการประเมนและจดการความเสยง กลยทธใหมองคกร หรอ เอกสารโครงการตาง ๆ ทเกยงของ

9 หากพบวา การปรบเปลยนกระบวนการผลต/ การเปลยนแปลงอาคารสถานท/การปรบเปลยน กลยทธการตลาดมผลกระทบดานลบทมนยส าคญ องคกรมมาตรการปองกนผลกระทบ หรอไม/อยางไร

- มกระบวนการในการควบคมการปรบปรงและ การเปลยนแปลงตงแตเรมตนกระบวนการวางแผนงาน หากพบวามผลกระทบดานลบ กตองจดใหมมาตรการปองกนผลกระทบเหลานน

- มการบรหารความเสยงและการเปลยนแปลงตาง ๆ - รายงานการประเมนตาง ๆ ทเกยวของ

10 องคกรมมาตรการเยยวยาหรอมาตรการฟนฟ หากเกดปญหาและผลกระทบตอสงแวดลอมจากการปรบปรงดงกลาวหรอไม อยางไร

- มขนตอนการด าเนนการ (Procedure) ทเกยวของ - มวธการปฏบตงาน (Work Instruction) และแผน

ฉกเฉนทจ าเปนเพอลดหรอแกไขผลกระทบทเกดขน

130

ขอ รายการทตรวจประเมน ขอสงเกต/เอกสาร 11 องคกรมมาตรการปองกน ไมใหปญหาและ

ผลกระทบตอสงแวดลอมจากการปรบปรงดงกลาวเกดขนซ า ๆ อยางไร

- มขนตอนการด าเนนการ Procedure การควบคม การปฏบต (Operational Control)

- มขนตอนการด าเนนการแกไขและปองกน Procedure Corrective & Preventive Action

- มการสอสารใหผบรหารทราบเพอหาแนวทางในการปองกนไมใหเกดซ า

2. ความโปรงใส (Transparency) 12 องคกรมการเปดเผยขอมลการตดสนใจและ

การด าเนนการตาง ๆ กรณทมผลกระทบกบสงแวดลอมใหกบภายนอกหรอไม อยางไร

- การประสานงาน ประชมหารอกบชมชน เพอรายงานผลการด าเนนงานดานการจดการสงแวดลอม

- การสอสารและการด าเนนกจกรรมกบชมชน - ชมชน/สวนราชการ หรอสถานศกษาสามารถเยยมชม

การจดการดานสงแวดลอม - รายงานการตรวจวดสงแวดลอม - การเยยมชมโรงงานจากองคกรตาง ๆ - แผนพบประชาสมพนธ

13 องคกรมกระบวนการพจารณาหรอชบงผลกระทบตอสงแวดลอมทเกดขน อยางไร และชบงผไดรบผลกระทบจากการด าเนนการขององคกร หรอไม/อยางไร (การพจารณาผทไดรบผลกระทบ ควรใหครอบคลม ชมชน, ผบรโภค, ผถอหน, พนกงาน, ผสงมอบ (supplier) ภาครฐ)

- รายงานผลการด าเนนงาน CSR-DIW Reporting เกยวกบชมชนทเขารวมโครงการ

- ผลการประเมนความเสยงดานความยงยน Product Sustainability

- แบบประเมนความพงพอใจดานธรรมาภบาลและชมชน ประจ าเดอน

14 ปญหาสงแวดลอมหลกขององคกรคออะไร รวมถงแผนการจดการ/มาตรการดานสงแวดลอมทงหมดในองคกร (ควรพจารณาครอบคลมการปรบเปลยนกระบวนการผลต/การเปลยนแปลงอาคารสถานท/การปรบเปลยนกลยทธการตลาด และผมสวนไดเสยขององคกร)

- เอกสารขอรองเรยน และการประเมนผลกระทบ ดานสงแวดลอมตาง ๆ

- แผนการจดการผลกระทบดานสงแวดลอมทเกดขน

15 องคกรมกระบวนการตดตามขอมลผลกระทบ ดานสงแวดลอมอยางไร และมความถการท าใหขอมลใหทนสมยเปนอยางไร

- แผนการตรวจสภาพแวดลอมประจ าป - แผนการตรวจตดตาม - รายงาน SD Report ประจ าป

131

ขอ รายการทตรวจประเมน ขอสงเกต/เอกสาร - Monitoring Plan ISO 14001 16 บคคลใดบางทไดรบผลกระทบดานสงแวดลอม

จากองคกร - รายงานผลการด าเนนงาน CSR-DIW Reporting เรอง

การด าเนนงานรวมกบผมสวนไดเสย 17 องคกรมชองทางใหผไดรบผลกระทบ ตดตอสอสาร/

เขาถงขอมล กบองคกรอยางไร (เชน รายงานผลการด าเนนการดานสงแวดลอม, Website, เสยงตามสายสอสารกบชมชน, วทยชมชน)

- Procedure เรอง Communication - รายงานผลการด าเนนงานฝายสงแวดลอมและ

ความปลอดภยประจ าป - ภาพการลงชมชน - ภาพเสยงตามสายของผบรหาร - Website องคกร

3. การปฏบตอยางมจรยธรรม (Ethical behavior) 18 องคกรมการก าหนดโครงสรางการบรหาร ทชวย

สงเสรมใหเกดการปฏบตอยางมจรยธรรมดานสงแวดลอมภายในองคกร ไวอยางไร (เชน หนวยงาน/คณะท างานใดรบผดชอบเรองการสงเสรมจรยธรรมดานสงแวดลอม ขององคกร)

- ผงโครงสรางองคกร - ประกาศแตงตงคณะกรรมการ

19 โครงสรางบรหาร หรอหนวยงานดงกลาว มหนาท ทเกยวกบมจรยธรรมดานสงแวดลอมภายในองคกรอยางไร และผลการด าเนนการเปนอยางไร มประสทธผลหรอไม

- ประกาศแตงตงคณะกรรมการและคณะท างานดานความรบชอบตอสงคม (CSR-DIW)

- ผลการด าเนนงานดานสงแวดลอมทองคกรไดรบ - รางวลดานสงแวดลอมทองคกรไดรบ

20 องคกรมการระบ ปญหา หรอผลประโยชนทบซอนทน าไปสการปฏบตอยางไมมจรยธรรมดานสงแวดลอม ไวอยางไร (ยกตวอยางเชน - ผลประโยชนทบซอนในทน ใหครอบคลมเฉพาะผลประโยชนทบซอนในเชงธรกจ เชน ผบรหารใชอ านาจมาขอสมปทานเพม การปลอยของเสยโดยไดสทธพเศษ - การพจารณาเรองน ตองขอขอมลเรองรองเรยนจากหนวยงาน สอจ.หรอ กนอ. หรอ กรม ทเกยวของมากอน)

- ผลประเมน Aspect จากทกฝายภายในองคกร - หนงสอยนยนจากอตสาหกรรมจงหวด วาไมม

ขอรองเรยนของบรษท

132

ขอ รายการทตรวจประเมน ขอสงเกต/เอกสาร 21 องคกรมวธการแกไข และหรอ ปองกนปญหา หรอ

ผลประโยชนทบซอนทน าไปสการปฏบตอยางไมมจรยธรรมดานสงแวดลอม ไว อยางไร และมการตดตามผลหรอไม ผลการตดตามเปนอยางไร

- รายงานผลการด าเนนงาน CSR-DIW Reporting - ระเบยบการจดซอจดจาง

22 องคกรมรายงานผลการปฏบตทเกยวของกบการสรางคานยมทสงเสรมจรยธรรมดานสงแวดลอมตอผบรหาร หรอไม และมอะไรบาง ผลการด าเนนงานเปนอยางไร

- รายงานการประชม MR (Management Review) - รายงานผลการด าเนนงานประจ าป (Annual Report)

4. การเคารพตอประโยชนของผมสวนไดสวนเสย (Respect for stake holder interests) 23 องคกรมการก าหนดผมสวนไดเสย ดานประเดน

สงแวดลอม ไวอยางไร (ควรครอบคลมถงลกคา ลกจาง ชมชน หนวยงานภาครฐ รวมถง supply chain ไดแก ผรบเหมา (Contractor) ผรบเหมาชวง (Subcontractor) ผสงมอบ (Supplier))

- รายงานผลการด าเนนงาน CSR-DIW Reporting เรองการประเมนผลประโยชนและกระทบของผมสวนไดเสย

24 องคกรมการก าหนดตวชวดดานประเดนสงแวดลอมทเกยวของกบผมสวนไดเสยหรอไม อยางไร (เชน จ านวนครงทถกฟองรองด าเนนคดในประเดนทเกยวของกบกฎหมาย กฎระเบยบ และขอบงคบดานสงแวดลอมจากผมสวนไดเสยขององคกร)

- สรปผลขอรองเรยนของฝายสงแวดลอมและความปลอดภย

25 องคกรมการก าหนดชองทางในการสอสารระหวางองคกรและผมสวนไดเสยอยางไร เพอรบฟง ความคดเหนและแนะน าขอมลมาใชประกอบการแกไขปญหาขอขดแยงทอาจเกดขน (เชน การรบขอคดเหน ขอรองเรยน และเเจงเบาะแสการกระท าผดกฎหมายดานสงแวดลอมจากผมสวนไดเสย (จดหมาย e-mail โทรศพท โทรสาร และอน ๆ)

- Procedure เรอง Communication - รายงานผลการด าเนนงานฝายสงแวดลอมและ

ความปลอดภยประจ าป - ภาพการลงชมชน - ภาพเสยงตามสายของผบรหาร - Website องคกร

5. การเคารพตอหลกนตธรรม (Respect for the rule of law) 26 องคกรมการชบง ระบกฎหมายและขอก าหนดตาง ๆ

ดานสงแวดลอมทเกยวของกบองคกรไวหรอไม และมอะไรบาง

- ทะเบยนกฎหมายและขอก าหนด/ทะเบยนตดตาม การด าเนนงานตามกฎหมายและขอก าหนดทเกยวของกบระบบการจดการสงแวดลอมและความปลอดภย

133

ขอ รายการทตรวจประเมน ขอสงเกต/เอกสาร (เชน พ.ร.บ.โรงงาน, พ.ร.บ.สงแวดลอม, พ.ร.บ.

วตถอนตราย, กฎกระทรวง, ประกาศกระทรวง กฎหมายดาน น า อากาศ การจดการสงปฏกล, ขอก าหนดองคกรทองถน เทศบาล)

6. การเคารพตอการปฏบตตามแนวทางสากล (Respect for international norms of behavior) 27 องคกรมกระบวนการในการพจารณาน าแนวทาง

สากลในดานสงแวดลอม ทนอกเหนอจากกฎหมายและขอก าหนดตาง ๆ มาใชในองคกรอยางไร อะไรบาง

- Certificate ISO 14001

28 แนวทางสากลดานสงแวดลอมทองคกรเลอกน ามาปฏบตมอะไรบาง (ยกตวอยางเชน อนสญญาบาเซล,ปฏญญา,พธสารเกยวโต, พธสารมอนทรออล หรอมาตรฐานระหวางประเทศ (ISO) เชน ISO14044 Life cycle assessment)

- Certificate ISO 14001 - รางวลฉลากลดคารบอน

29 องคกรมการผลกดนแนวทางสากลใหเกดการปฏบตอยางไร เพอใหเปนไปตามแนวทางสากลในดานสงแวดลอมและมการตดตามผลการด าเนนการและทบทวนการปฏบตอยางไร

- บนทกการประชม Management Review ระบบความปลอดภยอาชวอนามยและสงแวดลอม ประจ าป

- Certificate ISO 14001

30 องคกรมการตดตามกฎหมายและขอก าหนดตาง ๆ รวมถงแนวทางสากลดานสงแวดลอมทเกยวของ เพอปรบปรงใหเปนปจจบนอยางไร องคกรไดปฏบตตามกฎหมายและขอก าหนดตาง ๆดานสงแวดลอมทเกยวของครบถวนหรอไม อยางไร และมการตดตามผลการด าเนนการและทบทวน การปฏบตอยางไร

- บนทกการประชมคณะกรรมการความปลอดภย อาชวอนามยและสงแวดลอม

- Procedure กฎหมายและการประเมนความสอดคลอง - รายงาน SD Report ประจ าป - บนทกการประชม Management Review ระบบ

ความปลอดภยอาชวอนามยและสงแวดลอม ประจ าป - ทะเบยนกฎหมายและขอก าหนด/ทะเบยนตดตาม

การด าเนนงานตามกฎหมายและขอก าหนดทเกยวของกบระบบการจดการสงแวดลอมและความปลอดภย

7. การเคารพตอสทธมนษยชน (Respect for human rights) 31 องคกรมความเคารพตอสทธมนษยชนในดาน

สงแวดลอมทด และใหการยอมรบถงความส าคญและความเปนสากลของสทธมนษยชนในดานสงแวดลอมหรอไม อยางไร

- คมอจรยธรรม ส าหรบพนกงาน - ประกาศจรรยาบรรณทางธรกจ

134

ขอ รายการทตรวจประเมน ขอสงเกต/เอกสาร 32 องคกรมกลไกในการแกไขปญหาจากการเรยกรอง

ความเปนธรรม อยางไร - รายงานการประชม MR (Management Review) - Procedure เรอง Communication - ภาพเสยงตามสายของผบรหาร - Website องคกร

33 องคกรมแนวทางในการสงเสรมสทธขนพนฐาน ในการท างาน อยางไร

- ขอบงคบเกยวกบการท างาน - ภาพสอสารดานสวสดการ

ผลงานและการเผยแพรกจกรรมดานสงแวดลอม 34 ผลการด าเนนกจกรรมดานสงแวดลอม สามารถ

ลดกระทบดานสงแวดลอมดานใดบาง มผล การด าเนนงานเปนอยางไร

- ประกาศนโยบายอนรกษพลงงาน - สรปผลการด าเนนงานประจ าปและสรปผลโครงการ

35 องคกรมรายงานผลการด าเนนการกจกรรมดานสงแวดลอม อยางไร อะไรบางในชวง 5 ปทผานมาและมวธการเปดเผยตอสาธารณะอยางไร

- รายงานขอมล SD Report ประจ าป - สอการประชาสมพนธ - รางวลดานสงแวดลอมทองคกรไดรบ

135

แนวทางการตรวจประเมนอตสาหกรรมสเขยวระดบ 5 เครอขายสเขยว ขอ รายการตรวจประเมน ขอสงเกต/เอกสาร 1 องคกรตองมระบบการจดการดานสงแวดลอมและมการสรางวฒนธรรมองคกรเปนไปตามเกณฑก าหนด

อตสาหกรรมสเขยวระดบท 4 ทกขอ Q1 มใบรบรองอตสาหกรรมสเขยวระดบท 4

หรอ - ใบรบรองอตสาหกรรมสเขยวระดบท 4

การด าเนนการตามรายการตรวจประเมนระดบท 4

- ไดรบการรบรองระบบการจดการสงแวดลอม ตามมาตรฐาน มอก./ISO 14001 หรอตามมาตรฐานอน ๆ ทเทยบเทา

2 องคกรตองด าเนนการสงเสรม สรางและสานสมพนธ กจกรรมดานสงแวดลอมกบผมสวนไดเสย ทครอบคลมทง หวงโซอปทาน ชมชน และผบรโภค และตองท าใหประสบความส าเรจเปนทประจกษและมการพฒนาอยางตอเนองและยงยน โดย สมภาษณผบรหาร : ดนโยบาย การสงเสรม และสานสมพนธกจกรรมดานสงแวดลอมกบผมสวนไดเสย

Q2 มการก าหนดนโยบาย/โครงการ/มาตรการ ทแสดงถงการสงเสรม สราง และสานสมพนธกจกรรมสงแวดลอมกบผมสวนไดเสยไวอยางไร และมอะไรบาง (ผมสวนไดเสย ควรครอบคลมถง ● ลกคา ผบรโภค ● พนกงาน ลกจาง ● ชมชนรอบขาง ● สงคม ประเทศในภาพรวม ● หวงโซอปทาน (supply chain) ไดแก

- ผสงมอบ (Supplier) - ผรบเหมา (Contractor) - ผรบเหมาชวง (Subcontractor)

- นโยบายองคกร เชน ดานสงแวดลอมคณภาพและความปลอดภย

- สารจากประธานบรษท หรอผบรหารระดบสง

- ปรชญา และจรยธรรมการด าเนนธรกจ ของบรษท

- แผนงานหรอโครงการในการสงเสรม การมสวนรวมของพนกงาน ชมชน และหวงโซอปทาน

- การเปดสถานทใหบคคลทสนใจเขาศกษา ดงาน

Q3 มการสนบสนน resource (งบประมาณเครองมอ อปกรณ และคน) ส าหรบด าเนนกจกรรมดานสงแวดลอมกบผมสวนไดเสยอะไรบาง

- งบประมาณและแผนงานการจดการสงแวดลอมประจ าป

- การใหค าปรกษากบผสงมอบ ผรบเหมา เรองอตสาหกรรมสเขยว

Q4 ตวอยาง ความส าเรจดานสงแวดลอมทเปน ทประจกษ มอะไรบาง โครงการใดบาง

- แผนงานหรอรายงานการด าเนนโครงการดานสงแวดลอมตางๆ เชน 3Rs, Zero Waste to Landfill เปนตน

136

ขอ รายการตรวจประเมน ขอสงเกต/เอกสาร ระยะเวลาการด าเนนโครงการ งบประมาณ

ทใชและประสทธผลทไดรบเปนอยางไร

2 สมภาษณทมงานดานสงแวดลอม : ดการด าเนนกจกรรม และประสทธผล (1) ตองสงเสรมใหหวงโซอปทาน มงสอตสาหกรรมสเขยว และน ามาปฏบตใหเกดประสทธผล โดยตองด าเนนการใหครอบคลมทงหวงโซอปทาน และตองมการพฒนาอยางตอเนองและยงยน

Q5 มแผนการสงเสรม/สรางใหหวงโซอปทาน มงสอตสาหกรรมสเขยว อยางไร และมวธการ/โครงการอะไรบาง (หวงโซอปทาน supply chain) ในทนใหครอบคลมถง - ผสงมอบ (Supplier) (เฉพาะผสงมอบ

โดยตรง) (first tier) - ผรบเหมา (Contractor) (เฉพาะ

ผรบเหมาทท ากจกรรมทอาจมผลกระทบตอสงแวดลอม)

- ผรบเหมาชวง (Subcontractor) (เฉพาะผรบเหมาทท ากจกรรมทอาจมผลกระทบตอสงแวดลอม)

โดยอยางนอยหวงโซอปทานตองไดรบการรบรองอตสาหกรรมสเขยว ระดบท 2 : ปฏบตการสเขยว

- แผนงานและรายละเอยดโครงการ เชน การประชมคคาและผรบเหมา การใหค าปรกษากบผสงมอบผรบเหมา เกยวกบอตสาหกรรมสเขยว

- การแลกเปลยนประสบการณ ใหความรกบหนวยงานตาง ๆ เชน สถานศกษา ชมชน หรอสวนราชการ

- แผนงานในการสงเสรมใหผทอยในโซอปทานในการสงมอบวตถดบ/บรการ ทไมไดสงมอบใหองคกรโดยตรง แตเปนผสงมอบในล าดบถด ๆ ไป รวมทงผคาสง และผคาปลก เขารวมกจกรรมดานสงแวดลอม เพอใหเกดการปรบปรงอยางตอเนองและมการพฒนา อยางยงยน

Q6 มการตดตาม ประสทธภาพของแผนงาน/โครงการ/มาตรการตาง ๆ ทใหหวงโซอปทานมงสอตสาหกรรมสเขยว หรอไมอยางไร

- แบบส ารวจและใหค าปรกษากบโซอปทาน เพอมงสอตสาหกรรมสเขยว

Q7 หากผลการด าเนนงาน/โครงการ/มาตรการ ไมมประสทธผล มการแกไข ปรบปรง อยางไร เพอใหเกดการพฒนาอยางตอเนอง

- การประชมน าเสนอปญหาในการประชมระดบผบรหารหรอคณะท างาน เพอรวมกนแกไขปญหาและหามาตรการเพมในการบรรลเปาหมาย

(2) ตองสงเสรมการมสวนรวมของชมชน การพฒนาชมชน และตองรวมกบชมชนในการกระตนจตส านกและสงเสรมความร ความเขาใจ ตอการบรโภคทยงยน โดยใหความส าคญและใสใจตอสงแวดลอม

Q8 องคกรมนโยบายเกยวกบการมสวนรวมของชมชนอยางไร (ชมชน ในทนใหครบคลมถง - ชมชนรอบขางของสถานประกอบการ

- แผนงานการจดการสงแวดลอมประจ าป - การลงพนทชมชนสมพนธ ผานเอกสาร

แผนพบดานสงแวดลอม, สงเสรม 3Rs เชน ท าน าหมกชวภาพ

137

ขอ รายการตรวจประเมน ขอสงเกต/เอกสาร - กรณสถานประกอบการตงอยใน

สวนภมภาค ใหขยายการมสวนรวมใหครอบคลมถง อบต. หรอเทศบาลต าบล ทสถานประกอบการตงอยดวยเปน อยางนอย)

- จดท าโครงการรวมกบเทศบาล เชน การจดการของเสยชมชนอยางยงยน

Q9 มแผนงาน หรอโครงการ ส าหรบสงเสรมการมสวนรวมของชมชน หรอแผนการด าเนนกจกรรมทองคกรเขาไปมสวนรวมกบชมชนอยางไร

- การจดท าโครงการรวมกบเทศบาลหรอ อบต. จดโครงการหรอแผนทเกยวของสงเสรม สราง และสานสมพนธกจกรรม ดานสงแวดลอมกบชมชน

Q10 มการปฏบตตามแผนงานทก าหนด มการตดตามผลการด าเนนงาน หรอไมอยางไร

- การตดตามผลการด าเนนงานรายเดอน (KPI) และตดตามผานวาระการประชมตาง ๆ

2 Q11 มการประเมนผลความส าเรจ และพฒนาปรบปรงหรอไม อยางไร

- ประเมนผลความส าเรจ วดไดจาก KPI และพฒนาปรบปรงตามวตถประสงคและเปาหมายโครงการ

(3) ตองใหความรและสรางความตระหนกแกผบรโภคในการบรโภคทยงยน Q12 องคกรมการใหความรและสรางความ

ตระหนกแกผบรโภคส าหรบการบรโภค ทยงยนอยางไร เพอ - การลดผลกระทบดานสงแวดลอม เชน

ปรมาณการลดการปลอย CO2 - การปองกนมลพษ - การใชทรพยากรอยางยงยน - การลดผลกระทบตอการเปลยนแปลง

สภาพภมอากาศ - การปกปองและฟนฟธรรมชาต

- กจกรรมหรอวธการในการสรางความรความเขาใจและสรางจตส านกใหกบผบรโภค ซงเปนกลมลกคาขององคกร หรอผใชผลตภณฑขององคกรใหตระหนกถง การบรโภคทยงยน ผานโครงการตาง ๆ เชน ฉลากคารบอน การจดตงกจกรรม ปลกปา เกบขยะ

Q13 มการมอบหมายและตดตามการด าเนนการอยางไร

- ตดตามจากการจดประชมรายเดอน หรอ การประชมตาง ๆ

3 องคกรตองจดท ารายงานผลการด าเนนการตาง ๆ ทเกยวของกบการสงเสรม สรางและสานสมพนธกจกรรมดานสงแวดลอมกบผมสวนไดเสย และสรปรายงานผลความส าเรจ เพอเผยแพร

Q14 ผลการด าเนนกจกรรม การสงเสรม สรางและสานสมพนธกจกรรมดานสงแวดลอมกบ ผมสวนไดเสย มผลความส าเรจอยางไรบาง ในดาน - การลดผลกระทบดานสงแวดลอม

- แจงผลการด าเนนการตาง ๆ เชน ตรวจวดคณภาพน า อากาศ หรอสารเคม ใหชมชนรบทราบ ผาน เสยงตามสาย หรอจดบอรดชมชน

138

ขอ รายการตรวจประเมน ขอสงเกต/เอกสาร - การใชทรพยากรอยางยงยน

- การลดผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

- การปกปองและฟนฟธรรมชาต

- โครงการดานสงแวดลอมรวมกบหวงโซอปทาน ในการจดกจกรรมตาง ๆ เชน ฉลากคารบอน

Q15 มรายงานผลการด าเนนการกจกรรมการสงเสรม สรางและสานสมพนธกจกรรม ดานสงแวดลอมกบผมสวนไดเสย หรอไม อะไรบาง

- แผนพบหรอจดบอรดขาวสารดานสงแวดลอมประกาศใน website ขององคกร หรอแจงขาวสารผานระบบ intranet

- รวบรวมขอมลผลการด าเนนการตาง ๆ ทเกยวของกบการสงเสรม สราง และสานสมพนธกจกรรมดานสงแวดลอมกบ ผมสวนไดเสย หวงโซอปทาน ชมชน และผบรโภค

Q16 ความถของการรายงานเปนอยางไร - รายงานแบบรายเดอน หรอในโอกาสตาง ๆ เชน การประชมในวาระตาง ๆ ทเกยวของ

Q17 มวธการเปดเผยตอสาธารณะอยางไร - สรปรายงานผลการด าเนนการตาง ๆ เพอแสดงใหเหนถงผลความส าเรจของการด าเนนการ เปนไปตามความเหมาะสม เชนในวนส าคญดานสงแวดลอมหรองานวชาการตามสถานศกษา และ website ขององคกร รายงานขอมล SD Report ประจ าป

- สอการประชาสมพนธ

139

คณะกรรมการผจดท า คณะกรรมการผจดท าคมอของกรมโรงงานอตสาหกรรม

1. นายบญรวย เลศวนชยทพย ประธานกรรมการ

2. นายวชญพรรณ พลอยทบทม กรรมการ

3. นายปรญญา มณวงศ กรรมการ

4. นางสาวนนทพร แกวฉมพล กรรมการ

5. นางสาวสวลกษณ เยาวนน กรรมการ

6. นางสาวประภสสร ฉายจตต กรรมการ

7. นางสาวองคณา สกใส กรรมการ

8. นายอดศกด ชายทวป กรรมการ

9. นายปยะวชร สวรรณค า กรรมการและเลขานการ

10. นายเจษฎา รงโรจนพานช กรรมการและผชวยเลขานการ

ทปรกษา

บรษท ยไนเตด แอนนาลสต แอนด เอนจเนยรง คอนซลแตนท จ ากด

81 ซอยอดมสข 41 ถนนสขมวท แขวงบางจาก เขตพระโขนง กรงเทพมหานคร 10260

โทร 0 2763 2828 โทรสาร 0 2763 2800

เวบไซต www.uaeconsultant.com

140

บรรณานกรม 1. ส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (สมอ.) คมอการจดท าระบบการจดการสงแวดลอม ISO

14001:2004 กรงเทพมหานคร: สมอ. 2549 2. มอก. 14001-2548: ระบบการจดการสงแวดลอม: ขอก าหนดและขอแนะน าในการใช กรงเทพมหานคร:

สมอ. 2548 3. มอก. 26000-2553: แนวทางความรบผดชอบตอสงคม กรงเทพมหานคร: สมอ. 2543 4. ISO 14001:2004: Environmental Management Systems - Requirements with Guidance for

Use. Geneva: ISO, 2004. 5. ISO 26000: 2010 Guidance On Social Responsibility. Geneva: ISO, 2010. 6. แผนยทธศาสตรกระทรวงอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม http://www.industry.go.th 7. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, แนวทางการพฒนาภาคอตสาหกรรม

ตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) http://www.nesdb.go.th/Default.aspx?tabid=395

8. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, ทศทางของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560-2564) http://www.nesdb.go.th/article_attach/Book_Plan12.pdf

9. ส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม, แนวทางเศรษฐกจพอเพยงภาคอตสาหกรรม (มอก. 999) 10. ส านกงานปลดกระทรวงอตสาหกรรมและสถาบนรบรองมาตรฐานไอเอสโอ, คมอการขอการรบรอง

อตสาหกรรมสเขยวระดบท 3 : ระบบสเขยว (Green Industry) ส าหรบวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม และวสาหกจชมชน, 2558.

11. ส านกงานปลดกระทรวงอตสาหกรรม, คมอการเพมศกยภาพผตรวจประเมนอตสาหกรรมสเขยว, 2558. 12. ส านกงานปลดกระทรวงอตสาหกรรม, คมอคณภาพ คมอด าเนนงาน หลกเกณฑและเงอนไข และเอกสาร

อน ๆ ทเกยวของ, 2558.