M A A R T 2 0 1 3

a b a c u sV a N O u D E R s V O O R O u D E R s

T h e M AO U D e R S A A N h e T

W O O R D

Ouderkoffies pag. 3

Ouders aan het woord pag. 5

Dominique van der HeydeAlumna

pag. 8

Schoolband pag. 10

2 ABACUS MAART 2013

Ouders aan het woord is het thema van deze Abacus. Eind januari en begin februari zijn de ouderkoffiebijeenkomsten (ofwel 'ouderkoffies') van ouders voor ouders, gehouden. Vijfentwintig bijeenkomsten zijn er door het bestuur van de oudervereniging georganiseerd, voor iedere klas één, van de 1ste t/m de 3de klas. Voor alle 4de klassen twee bijeenkomsten en voor alle 5de klassen één bijeenkomst op school. De schooladministratie helpt met het mailen van de uitnodigingen, gelukkig.

Twee doelen worden gediend met deze bijeenkomsten. Ten eerste investering in 'sociaal kapitaal': ouders ontmoeten elkaar, delen ervaringen, horen dingen die ze vaak nog niet wisten. Dit werkt voor iedereen verhelderend, de puzzelstukjes vallen vaak op zijn plaats. "Fijn dat ik dat nu weet, want mijn kind vertelt thuis nooit zo veel", is een veel gehoorde uitspraak van ouders. Vooral voor de 1ste en 2de klassen is dit aspect van de bijeenkomsten belangrijk, omdat ouders na de basisschool toch verder van school af staan.

Ten tweede krijgt de school feedback hoe ouders de school ervaren en of dat overeenkomt met hun verwachtingen. Verwachtingen die de school bij hen gewekt kan hebben. Over het algemeen zijn de ouders tevreden, vooral omdat ze zien dat hun kinderen tevreden zijn en graag naar school gaan! Ondanks het feit dat de school een beetje 'uit zijn jasje groeit'. Voorwaar een prestatie van de docenten en overig personeel, laten we dat niet uit het oog verliezen. En laten we ook niet vergeten dat school en ouders hetzelfde doel nastreven: kwalitatief goed onderwijs voor gymnasiasten. Ouders en school werken samen en versterken elkaar. Dank aan alle ouders voor hun bezoek aan de bijeenkomsten en voor alle bijdragen.

In deze Abacus een verslag van het gesprek met de schoolleiding en bestuur van de oudervereniging naar aanleiding van de ouderkoffies. Een verslag van de workshop voor ouders en twee kopij bijdragen van ouders onderstrepen mede het thema “ouders aan het woord”. De alumna van deze Abacus is bij iedereen bekend. Dominique van der Heyde vertelt met enthousiasme over die leuke tijd op het SGA.

Het kerstgala in de Eusebiuskerk (zie foto-impressie), georganiseerd door de AGB en goed ontvangen; behalve door leerlingen die graag willen stijldansen....puntje voor het volgende gala.

Yvonne van Eldonk

ReDACTIONeeL RECTORISTROTS

In januari van dit jaar werd ik benaderd voor de functie van rector a.i. van het SGA, ter vervan-ging van Karin Poerstamper. In de nieuwsbrief van januari 2013 aan alle ouders, heb ik mij al even kort aan u voorgesteld. Inmiddels ben ik een aantal weken aan de slag. Ik heb gesprekken ge-voerd met vele betrokken, trotse en professionele collega’s. Maar ook met een groot aantal talent-volle en enthousiaste leerlingen. Deze gesprekken hebben mij een goed inzicht gegeven. De snelle groei van het SGA maakt dat we een aantal zaken tegen het licht moeten houden: onderwijsont-wikkeling (verbetering, vernieu-wing en differentiatie) en de organisatie- en overlegstructuur van het SGA. Afgelopen zaterdag was er weer een kennismakingsochtend geor-ganiseerd. Bijna 200 groep 8 leer-lingen en hun ouders hebben we een inkijkje gegeven in het SGA; een school waar we trots op zijn! En op zo’n ochtend voel je pas echt goed waarom mensen willen leren en werken op het SGA. Ik heb zelf ook een les aardrijkskun-de bijgewoond van een collega die al 35 jaar werkzaam is op het SGA. Nog altijd weet deze collega op een vitale, professionele wijze leerlingen te binden en te boeien; chapeau!In de afgelopen jaren is het SGA gegroeid naar bijna 1100 leerlin-gen. En daarmee hebben wij het maximaal aantal leerlingen ook

bereikt. Een maximum, omdat wij van mening zijn dat dit een opti-male omvang is voor een verdere doorontwikkeling en borgen van de kwaliteit van het onderwijs op het SGA. In de ouderkoffies van dit jaar is een groot aantal onderwerpen door u aan de orde gesteld. In een gesprek met de voorzitter van de oudervereniging, Maarten Beentjes en Anneke Zewald heb ik samen met Mirjam Stuiver een reactie gegeven op de verschillen-de onderwerpen. In deze Abacus kunt u lezen welke stappen er worden gezet op basis van uw opmerkingen. Mede namens al mijn collega’s dank voor uw inbreng en betrok-kenheid!

Met vriendelijke groet,

Jos van Deursen, Rector a.i.

Redactioneel 2Rectoris 2Van de oudervereniging 3In memoriam 4De redactie zoekt versterking 4 Ouders aan het woord, drie bijdragen 5 Cultuur 7 Alumna Dominique van der Heyde 8Gota 9De schoolband is van start gegaan 10Fotoimpressie Kerstgala 12

i n d e z e A B A C U S

MAART 2013 ABACUS 3

OUDERKOFFIES 2013

Onder `redactioneel` zijn de doelen van de ouderkoffies toegelicht. Dit verslag is vooral gericht op verbeterpunten, van: 'dit kan zó niet langer' tot: 'hier moet toch iets aan gedaan kunnen worden'. Punten, verzameld tijdens de ouderkoffies en besproken met de afdelingsleiders en de schoolleiding (Mirjam Stuiver en Jos van Deursen). Mij valt de open en zeer coöperatieve houding op van de schoolleiding en de grote bereidheid om tot verbetering te komen. Misschien vanzelfsprekend, maar ik hecht eraan dit even te vermelden.

De groei van het aantal leerlingen en de capaciteit van het schoolgebouwKomend jaar wordt er geloot en zullen er niet meer dan 200 nieuwe leerlingen worden toegelaten. Het leerlingenaantal stabiliseert daarmee op ongeveer 1100.

Het beleid is erop gericht de stijgende lijn in leerlingenaantallen af te buigen naar het maximale aantal van 1100 leerlingen. Door het 'na-ijleffect' zou het aantal leerlingen tijdelijk even boven 1100 kunnen komen. De eerste prognose toont een aantal van 1110.

SGA realiseert zich terdege dat ze aan de grens van de capaciteiten van het gebouw zit. Leslokalen zijn er niet te weinig, wél is er tekort aan gymzaalcapaciteit. Vandaar ook de 9de -uren voor het vak LO, die momenteel niet te voorkomen zijn. De sectie LO denkt na over alternatieven: bijvoorbeeld sporten op locatie en gebruik van het nieuwe sportveld naast de school.

Tussenuren, drukte, fietsenstalling, veiligheid, rommel.....Het aantal tussenuren ervaart men als een probleem. Aan het begin van het jaar kon SGA tot een acceptabel basisrooster komen. Door onvoorziene factoren als ziekte, vertrek van vakdocenten en het tekort aan gymzalen is het rooster het tweede half jaar minder gunstig. Vakdocenten zijn niet zo snel te vervangen en soms maar enige dagen per week beschikbaar. Ook de interne opvang leidt tot roosterproblemen. De diversiteit in de vakkenkeuze door leerlingen zorgt eveneens voor problemen bij het roostermaken. Er wordt gekeken naar mogelijkheden tot plaatsing van leerlingen uit de 4de klas in een ander cluster, waardoor hun rooster gunstiger wordt.

De drukte op de gang heeft aandacht. Men onderzoekt hoe stromen leerlingen anders geleid kunnen worden om opstoppingen te verminderen. Ook het leerlingenpanel denkt daar in mee.

De fietsenstalling heeft voldoende capaciteit. Wel is de ingang te klein. In overleg met de gemeente wordt gekeken een mogelijke extra ingang.

Veiligheid en klimaat, in het bijzonder in de G-gang: de brandweer keurde de vluchtmogelijkheden goed. Jaarlijks wordt in school een ontruimingsoefening gehouden. Het klimaat in de G-gang is conform de gestelde normen, maar is niet ideaal.

LesuitvalDit jaar is er meer lesuitval geweest dan voorgaande jaren. De reden is veel (langdurig) ziekteverzuim, veel meer dan in andere jaren. Er moet duidelijker gecommuniceerd worden over wat SGA doet als school bij ziekteverzuim. SGA gaat bij verzuim van minder dan twee weken niet tot vervanging over maar kijkt intern of er docenten beschikbaar zijn of de docent krijgt extra uren. Vervolgens wordt er gekeken naar beschikbaarheid van docenten van andere scholen. Dit heeft prioriteit boven projecturen.

Bij verzuim van meer dan twee weken wordt dezelfde procedure gevolgd en wordt indien nodig, de tijdelijke vacature extern uitgezet.

Roken en alcohol Per 1 augustus zijn de school en het schoolterrein rookvrij gebied. Het alcoholbeleid blijft ongewijzigd: op school(feesten) wordt geen alcohol geschonken. Voor feesten op een externe locatie geldt een verbod op alcohol t/m 16 jaar. Controle vindt plaats met behulp van polsbandjes en een blaastest bij de ingang bij het vermoeden van 'indrinken'.

Gebruik van ELOHelaas heeft SGA nog steeds twee systemen, Magister en Teletop, met elk hun eigen functionaliteit. Jos van Deursen wil Magister binnenkort leidend en bepalend maken voor het opgeven van huiswerk en proefwerken, dus één bron. Alle docenten gaan Magister op eenduidige manier gebruiken en zó meer duidelijkheid scheppen.

Op bestuursniveau (Quadraam) wordt er gezocht naar één Elektronische Leer Omgeving voor alle scholen, maar zover is het nu nog niet. SGA wacht daar niet op.

Nog een opmerking over ICT op school: leerlingen kunnen een laptop lenen via docenten in de leergebieden. De leerlingen die dat doen zijn er tevreden over. Het is misschien nog te weinig bekend bij leerlingen.

Social Media-gebruik

Rob Thuis (afdelingsleider klas 1/2) signaleert dat het gebruik van iPads veel onrust geeft. Daarom start men volgend jaar mogelijk pas na de herfstvakantie met de iPads. SGA wil in het mentoruur aandacht geven aan de gedragscode social media.

(vervolg op pagina 4)

van dE OudERvEREnIgIng

4 ABACUS MAART 2013

(vervolg ouderkoffies)

Tijdens de les is het voor leerlingen duidelijk: het gebruik van de smart Phone tijdens de les is verboden, tenzij de docent anders zegt. Dat laatste alleen als het gebruik betrekking heeft op de les.

Tijdens de ouderkoffies blijkt dat social media-gebruik veel aandacht heeft van ouders. Ook vinden ouders dat kinderen doorgaans niet zonder begeleiding kunnen bij het gebruik van sociale media. Kinderen zijn er heel verschillend in, maar sommige worden totaal opgeslokt door de druk die alle prikkels via social media veroorzaken. Een begeleidingstip voor ouders is het boek van Justine Pardoen, Focus! over sociale media als de grote afleider.

Steunlessen klas 1 en 2Ouders zijn blij met de mogelijkheid van steunlessen maar er zijn wat onduidelijkheden. Rob Thuis licht toe: het afgelopen jaar ging het niet zo goed met de steunlessen. De oorzaak van het achterblijvende resultaat is niet vooraf geïnventariseerd en dat is wel heel belangrijk. Steunlessen zijn bedoeld voor leerlingen met een achterstand door bijv. ziekte, maar niet voor leerlingen die er met de pet naar gooien. De steunlessen worden volgend jaar weer op maandag het 7de uur gegeven. Het aanbod van steunlessen omvat niet meer dan drie lessen.

VerbredingOf een leerling in aanmerking komt voor verbreding is niet van één factor afhankelijk. Ook de manier waarop een leerling in de klas is, de Cito-score en IQ-test spelen een rol. Verbreding wordt bovendien geboden op basis van de behoefte van de leerling. Als een leerling in een gesprek over de mogelijkheid van verbreding aangeeft niet te willen, dan kan de mentor de zorg voor verveling uitspreken. Als een leerling zegt wel op een andere manier aan zijn trekken te komen, dan houdt het natuurlijk op, aldus Rob Thuis.

SE-cijfers en 'verwachtingsmanagement' 5de klasSommige ouders van 5de klasleerlingen zijn geschrokken van de resultaten van o.a. het SE Economie. Afdelingsleider Marije Meijering relativeert enigszins: SGA beschikt over cijfers door de jaren heen en kijkt naar het grotere geheel.( SE-cijfers zijn voor iedereen zichtbaar in 'Vensters voor Verantwoording'). Dat is ook nu gedaan en dat geeft geen reden tot bezorgdheid. Factoren die mogelijk een rol hebben gespeeld voor de slechte score waren o.a. dat het op het eind van de week was en dat leerlingen zelf 'besluiten' om voor de herkansing te gaan. Het signaal wordt natuurlijk wel intern opgepakt door de docenten.

Marije Meijering vertelt dat de belangrijke thema's voor de 5de klas tot op heden in een ouderavond in de 4de klas aan de orde komen. Het is misschien goed om een extra ouderavond te beleggen in de vorm van een thema-avond voor de 5de klas en zo ouders te informeren en te laten meedenken over de gang van zaken in de 5de klas. Deze ouderavond zou dan aan het begin van het nieuwe schooljaar moeten plaatsvinden. Yvonne van Eldonk

IN MEMORIAM

Jan Blasweiler, oud-bestuurslid van de Oudervereniging SGA en lid van de MR is op 4 februari 2013 overleden aan de gevolgen van een ski-ongeval dat hem in Oostenrijk overkwam. Jan was bestuursmanager van de Liemerse onderwijsstichting Proles. Hij heeft als vrijwilliger gedurende drie jaar zijn kennis op het gebied van onderwijs ingezet als bestuurslid van de Oudervereniging SGA en lid van de MR. Wij houden hem in herinnering als een betrokken en doortastend bestuurslid. Jan is 57 jaar geworden.

DE REDACTIE ZOEKT VERSTERKING

Babette Meijers liet ons weten door haar drukke baan geen tijd meer te vinden voor de redactie. Wel levert ze af en toe nog kopij aan, want schrijven vindt ze erg leuk.

Daarom zijn wij op zoek naar een nieuw redactielid. Zoek je een leuke manier om als ouder betrokken te zijn bij de school? Het vergt een paar uurtjes tijd en aandacht rond de deadlines (3 x per jaar) en tussendoor redactievergaderingen (’s avonds). Redactionele ervaring is handig, maar enthousiasme is de hoofdzaak.

Wil je eerst informatie? Stuur een mailtje naar administratie@gymnasiumarnhem.nl ovv redactie Abacus en je telefoonnummer, dan nemen we contact op.

JvG

MAART 2013 ABACUS 5

OUDERS AAN HET WOORD

Redactielid Yvonne van Eldonk heeft de workshop van André Baars bijgewoond en doet daarvan verslag.

De Abacusredactie heeft ook enkele bijdragen van SGA-ouders ontvangen en daar maken we graag ruimte voor. Ouders aan het woord, leren van elkaars ervaringen, het delen van kennis – ook daarvoor wil de Abacus zich inzetten. Het gaat er daarbij om dat we allemaal een kind op het SGA hebben, en daar het beste mee voor hebben.

Ditmaal een moeder die zich ergert aan de rommel die kinderen in de pauze maken op school, iets waar de meesten van ons geen idee van hebben omdat we het gewoon nooit zien. En een bijdrage van een moeder die vanuit haar eigen ervaring veel weet over hoogsensitieve kinderen en dat graag wil delen. Wilt u ook iets schrijven, stuur ons dan uw bijdrage. Ook in de LinkedIn groep Ouders Stedelijk Gymnasium Arnhem kunt u als ouder uw stem laten horen.

WORKSHOp Op SCHOOL

Over de lezing van onderwijspsycholoog André Baars "Hoe help ik mijn kind effectief te leren" bij de Algemene Leden Vergadering op 6 november 2012 waren veel ouders enthousiast. Wilt u nog kennisnemen van de presentatie? De PowerPoint van André staat op de pagina van de LinkedIn groep Ouders Stedelijk Gymnasium Arnhem. De PP bevat een lijst met 10 adviezen voor ouders, heel verhelderend.

De lezing kreeg een vervolg in de vorm van een workshop, verspreid over twee avonden op school in een klaslokaal. Vijftien ouders deden mee en 19 februari jl. was de laatste avond.

Er was geen sprake van 'ouderwets klassikaal onderwijs', wel veel interactie en iedereen kwam aan het woord of nam het woord. In de maand tussen de eerste en de tweede avond kon ieder de opgedane kennis thuis uitproberen. Uit de verhalen blijkt dat er enig inzicht is verkregen over hoe je als ouder het leerproces positief kunt beïnvloeden. Een moeilijk en taai proces, maar niet onmogelijk: effectief leren betekent dat je bij tegenslag opvattingen en werkwijzen moet aanpassen. Niet alleen kinderen, ook ouders moeten zich aanpassen om effectief te kunnen zijn.

Nog enkele observaties en opmerkingen: Je moet creatief zijn en uit je comfortzone komen om je rol als ouder goed te kunnen vervullen. Eén ouder vertelde dat ze naar aanleiding van een Loesje spreuk (zie hierboven) tot een open gesprek met haar dochter kwam over school en aanverwante zaken.

Investeer tijd om met je kind te praten en houdt alle (niet-oordelende) aandacht bij het gesprek. Dat blijkt in de praktijk lastig, (voor)oordelen zitten erg in de weg (bijvoorbeeld: ik weet uit ervaring wat goed voor jou is!). Als je in staat bent de houding aan te nemen van: 'Ik weet het niet dus kan ik niet oordelen en laten we samen op verkenning gaan door het donkere bos', dan ben je al een eind op weg.

Tot slot: vaak helpt het als kinderen zelf een planning maken voor huiswerk en toetsen. Als ouder kun je hieraan concreet bijdragen.

YvE

Loesje: "Mijn moeder zit vol

met goede voornemens voor mij"

Linkedin discussiegroep Ouders Stedelijk Gymnasium Arnhem

geopend

Wij hebben een Linkedin groep gecreëerd om discussie te faciliteren tussen alle ouders, om met elkaar van gedachten te kunnen wisselen over onderwerpen waar we allemaal mee te maken hebben. Regelmatig zullen wij een nieuwe stelling of vraagstuk plaatsen. Ook kunt u dat zelf doen.

6 ABACUS MAART 2013

GEVOELIGE KINDEREN MET TALENT

“Mam, laat me even met rust, wil je? Het was een chaos vandaag in de klas!” “Die trui draag ik echt niet, het etiketje kriebelt in mijn nek!”

Komt u dit bekend voor? Heeft uw kind ook sneller last van harde geluiden? Beleeft het alles heel intens en wil het na een drukke dag het liefst wat rust? Misschien is uw kind extra gevoelig. Een mooie eigenschap! Gevoelige of (hoog-)sensitieve kinderen hebben een verfijnde en intense opmerkzaamheid. Op het gebied van het fysieke (aanraken), het emotionele (intens vrolijk én verdrietig) en het mentale (beelddenken, geheugen). Veel van deze kinderen kunnen snel overprikkeld raken. Alle indrukken worden uitgebreider en intensiever gefilterd dan bij de gemiddelde mens. En dat kost tijd. Bij ongeveer 20% van alle mensen komt dit voor. Het is een eigenschap, net als je IQ, die in erfelijke aanleg aanwezig is. Het gaat vaak samen met hoogbegaafdheid, maar dat hoeft niet.

Overprikkeling Graag wil ik mijn ervaring als moeder en als kindercoach met jullie delen. In het onderwijs is de kennis hierover nog beperkt. Kinderen die snel overprikkeld zijn, kunnen zeer druk worden en als storend worden ervaren. Of ze trekken zich juist terug en willen alleen zijn. Deze gevoeligheid van een kind wordt dan (ten onrechte) bestempeld als verlegen, weinig zelfvertrouwen of juist té druk. Het zijn vaak zeer begaafde kinderen: sociaal, fantasierijk, nieuwsgierig en betrokken. Die thuis soms heel anders zijn dan op school. Prachtig viool spelen, opgaan in hun tennissport of uren doorbrengen met het ontleden van hun pc. Met meer begrip, kennis en wat tips bloeien ze nog meer. Een samenspel tussen ouder, kind en school/omgeving.

Uit het hoofd Voor ieder mens geldt dat inspanning (school, nieuwe media) in evenwicht moet zijn met ontspanning (natuur, rust, lachen). Ontspanning is ook rustig(er) worden in je hoofd. Veel sensitieve kinderen zijn denkers die soms maar moeilijk hun gedachten kunnen loslaten. Bezigheden met het gevoel en die je leren aarden (met beide benen op de grond) zijn dan een welkome afwisseling. Zoals sporten, muziek luisteren of spelen, in de natuur zijn, tekenen en met je handen werken. Ook even lummelen op de bank, om de indrukken van de dag te verwerken, is goed.

Benadruk talentVoor elk kind is het fijn dat het positief wordt gestimuleerd. Geef het een compliment voor de geleverde inspanning (2 uur leren) en niet alleen de prestatie (het cijfer voor wiskunde of Engels). En vooral stilstaan bij wat het goed kan; zijn of haar talenten in de verf zetten. Dat geeft zelfvertrouwen. In plaats van benadrukken wat het kind niet zo goed kan. Dat betekent ook luisteren naar je kind en onverdeeld je aandacht geven. Op basis van wederzijds respect en vertrouwen. Gelukkig biedt het SGA een fijne en vertrouwde leeromgeving.

Danielle Budel, moeder en kindercoach Gaaf Kwadraathttp://www.gaafkwadraat.nl

SIMpEL TOCH? AFVAL IN DE AFVALBAK!

Al van jong af aan leren wij onze kinderen: rommel hoort in de prullenbak en niet op de grond. Geen troep maken of het zelf opruimen als je troep maakt, is één van de basistaken van het opvoeden. Een vrij simpele taak, maar wel een die vasthoudendheid vergt.

En wat doen die jongeren die thuis door hun ouders/verzorgers zijn opgevoed in de simpele taak van het opruimen in de kantine van het SGA? Laat ik u een beeld geven.

In de kantine staan ten minste elf afvalbakken. Het lukt deze welopgevoede jongeren om zelfs vóór de pauze, als de kantine nog leeg is, hun lege drinkpakje onder een tafel te parkeren in plaats van drie stappen te doen naar een afvalbak. Beschrijving van de kantine na een pauze:

Half opgegeten boterhammen/koeken/fruit onder de tafels, lege drinkpakjes, verpakkingen van koekjes etc onder de tafels, op de tafels, achter verwarmingen, in de gangpaden. Alsof er geen afvalbakken staan en alsof ze nog nooit hebben gehoord van afval in een afvalbak.

Is dit een vorm van ontgroening voor de onderbouwers die veegdiensten hebben? “Wij hebben als onderbouwers moeten vegen en nu zullen we zorgen dat de huidige onderbouwers ook rommel mogen opruimen?” Is het luiheid, is het onverschilligheid, is het grappig, is het doorgeslagen individualisme?

Wat het ook is; het is een ongelofelijke troep. Ook na het goede stuk van de claviger in de Iris over Napels aan de Rijn.Zijn dit de jongeren die opgeleid worden voor studies die naar verantwoordelijke banen in onze maatschappij leiden? De verantwoordelijkheid voor hun eigen leefomgeving die ze met anderen delen, (kantine, schoolgebouw, grasveld etc.) lijkt al te veel.

En weet (de ongetwijfeld grotere) groep jongeren die wél hun afval in de afvalbakken deponeert, hoe ze de andere jongeren op hun gedrag kan aanspreken? Wie helpt deze jongeren? Het is toch zo simpel: afval gooi je in een afvalbak, er staan er genoeg. Wees verantwoordelijk voor dit kleine stukje samenleving.

Ella Kamper(overigens ben ik van mening dat lessen levensbeschouwing een belangrijke positieve bijdrage leveren aan het gesprek over verantwoordelijkheid).

OUDERS AAN HET WOORD

MAART 2013 ABACUS 7

CULTUURHet Ro Theater speelt Oedipus, het Griekse koningsdrama met Jack Wouterse in de hoofdrol. Het is een nieuwe bewerking van Oscar van Woensel, opgeleid in Arnhem, en geregisseerd door Alize Zandwijk.

9 april om 20.00 uur in de Stadsschouwburg Nijmegen 24 april om 20.15 uur in de Schouwburg in Arnhem

Nog te zien tot 1 september 2013 in het Museon in Den Haag: High Tech Romeinen, een expositie over techniek en technologie in de Romeinse tijd, waarbij de bezoeker ook zelf installaties, machines, gereedschappen en instrumenten kan uitproberen. Bijzondere, archeologische vondsten completeren de beleving. Deze tentoonstelling is eerder te zien geweest in Museum Het Valkhof in Nijmegen.

Meer informatie is te vinden op http://www.museon.nl/hightechromeinen

Wie geïnteresseerd is in het laatste nieuws over de antieke wereld kan zich abonneren op de maandelijkse nieuwsbrief van Livius onder redactie van Jona Lendering. U kunt zich aanmelden op http://www.livius.nl/service.html voor een gratis abonnement.

Piet Schrijvers ontving de Oikos-prijs van de Nederlandse classici, omdat hij op eminente wijze de klassieke literatuur onder de aandacht brengt van een groot publiek, en zijn vertaling van Lucretius is in 2011 bekroond met de Martinus Nijhoff Prijs, de belangrijkste Nederlandse onderscheiding voor vertalers.

De Romeinse dichter Lucretius (99–55 vC), die zo hartstochtelijk het voortleven na de dood ontkende, is vooral bekend door De rerum natura (De natuur van de dingen). Dit boek is geroemd om zijn meeslepende stijl en rake beschrijvingskunst. De onderwerpen zijn veelomvattend: van atomisme tot magnetisme, van ontstaan tot vergaan van de aarde en de mens, van levenskunst tot stervenskunst, van Epicurus tot Einstein. In de vertaling van Piet Schrijvers komt Lucretius’ stijl goed tot zijn recht. Bovendien gaat hij in op de grote culturele en literaire invloed die De rerum natura in Nederland heeft gehad. Deze uitgave bevat ook de volledige Latijnse tekst. Lucretius: De natuur van de dingen (Historische Uitgeverij, Groningen) ISBN 978 90 6554 4247 (49,95)Ook te bestellen op http://www.historischeuitgeverij.nl

Heeft u even genoeg van de wereld van boeken? Heeft u zin in een uniek kijkje in de natuur zonder het huis te verlaten? Surf dan naar http://www.beleefdelente.nl en volg de webcams die in de nestkastjes van diverse vogels zijn opgehangen. Sommige taferelen doen niet onder voor een Griekse tragedie!

Van 15 februari tot 1 april vindt de tentoonstelling “Hoor je de boomleeuwerik” plaats in het bezoekerscentrum van het Nationale Park de Hoge Veluwe. SGA-alumnus en vogelliefhebber Peter van Straaten toont 35 tekeningen met het thema natuur.

De tentoonstelling is gratis te bezoeken als u entree heeft betaald voor het park.

8 ABACUS MAART 2013

Wie wel eens naar het NOS-journaal kijkt, kent vast en zeker het gezicht van Dominique van der Heyde, politiek verslaggeefster. Wat niet iedereen weet is dat zij oud-leerlinge is van ons Stedelijk Gymnasium. Ze heeft er een leuke tijd gehad, en stemde direct toe in een interview voor de Abacus. Geboren in 1964, stond Dominique in 1976 klaar om aan haar middelbareschooltijd te beginnen. De familie Van der Heyde heeft een lange geschiedenis met het Stedelijk Gymnasium in Arnhem. Grootvader Klaas van der Heyde was rector op het SGA, en de vader, oom en tante van Dominique waren er leerling. Dominique ’s zussen Marguerite en Catherine waren drie en vier jaar eerder al op het SGA begonnen, en later volgden nog haar broers. Het SGA was dus voor Dominique een bijna vanzelfsprekende keuze. Eerste indrukkenOver haar eerste indrukken van destijds vertelt ze: “De school was toen nog heel klein, ongeveer 350 leerlingen. Ik kende al een paar mensen uit hogere klassen, want mijn twee oudere zussen en onze buurjongen zaten er al op. Dus ik ging meteen al heel brutaal met iedereen om.

Wij woonden in Arnhem-Noord, naast de jeugdherberg, niet ver van Burgers Zoo en het Openluchtmuseum, zo’n beetje het hoogste punt van Arnhem. Ik fietste in tien minuten heen naar de Statenlaan, maar in twintig minuten terug. Op de terugweg bleven we vaak op 'een bult' in het bos staan kletsen.

Dat mijn zussen al op school zaten vond ik erg leuk, want zij namen me meteen mee naar Menander. Daar heb ik mijn hele schooltijd lol van gehad.

Ik was trots dat mijn grootvader rector van de school was geweest, maar las later ook in een lerarenboek dat sommigen hem zo streng vonden dat ze bang voor hem waren. Bij Latijn moest ik nog een door hem geschreven grammaticaboek gebruiken. Het ouderwetse systeem van rijtjes en woordjes stampen.”

Eigen initiatief “Toen ik net op school zat werd de fietsenkelder beschilderd door leerlingen van de hoogste klassen. Wilde taferelen met felle kleuren. Dat werd 'de kantine'. De meubels plukten ze van de straat: pluche sofa's en banken uit het Spijkerkwartier. In die ruimte hielden we de feesten en AGB-vergaderingen. Marsen en Nutsen, koffie en thee werden door de leerlingen zelf ingekocht en verkocht in de pauzes. Daar was een speciale 'kantinecommissie' voor.

Ik ben praeses van de AGB geweest. We sleepten met kratten bier en fris als er

feesten waren en organiseerden alles zelf.

Dat zelfstandige gold ook voor Menander: we vroegen zelf een regisseur. Vaak waren dat leerlingen van de toneelschool, met als voordeel dat we daar dan ook konden repeteren. Dat vonden we natuurlijk enorm spannend! Elke zondag was ik met toneel bezig. Mijn moeder heeft ook een aantal stukken geregisseerd, onder andere The Mousetrap van Agatha Christie in het Lustrumjaar 1978. Dat werd opgevoerd in de Korenmarkt. We hebben er enorm veel lol mee gehad, en het was een

A l u m n A D o m i n i q u e v A n D e r H e y D evrijheid en eigen initiatief

MAART 2013 ABACUS 9

A l u m n A D o m i n i q u e v A n D e r H e y D evrijheid en eigen initiatief groot succes! Toen ik van school

was heeft mijn moeder nog veel samengewerkt met Willem Paul en Inez Edelman, die veel stukken hebben geregisseerd voor Menander.

Het initiatief van de leerlingen zelf was in mijn tijd heel belangrijk. Zo werd het Lustrum geheel door leerlingen georganiseerd met hier en daar wat hulp van een docent.” En hoe ging het in de klas?“Een favoriet vak had ik niet. Ik deed niet erg mijn best op mijn huiswerk en moest dus altijd aan het eind van het jaar een eindsprint maken om over te gaan. In de vijfde ben ik blijven zitten. Spieken vond ik een leuke sport. Slecht, hè?

Ik had geen leraren waar ik een hekel aan had. Met Ruud Engelsman, onze klassenleraar en leraar wiskunde, kon ik het goed vinden en ik had veel respect voor Margreet Werre, de lerares klassieke talen. Ze heeft me op de valreep, in de vijfde, nog echte liefde voor Latijn bijgebracht. Zo hoefde mijn grootvader zich toch niet helemaal in zijn graf om te draaien!”

Sport“De GOTA (jaarlijks sportevenement met diverse gymnasia) is indertijd door mijn grootvader bedacht, en daarom mocht Arnhem altijd meedoen, ook al waren we het jaar daarvoor laatste geworden. We schreven dan één serieus team in, zoals de hockeyers – die waren echt goed. En een ander team deed bijvoorbeeld volleybal. Daar konden we niet veel van, dus dat was het ‘lol-team’. Ik vond het altijd zó leuk om mee te doen, vooral om het feest, minder om de sport.

Een échte schat was mevrouw Van Vlissingen, onze gym juf. Zij had nota bene nog gymles gegeven aan mijn tante Karen. Die kon erg goed rennen en dus hoopte 'Vlis' dat mijn zussen en ik dat ook konden. Ik was goed in basketbal en als we dan meededen met een scholentoernooi in de Rijnhal

rende ik me rot, alleen om ‘Vlis’ een plezier te doen. Mevrouw van Vlissingen probeerde altijd 'met de tijd mee te gaan' en kwam dan ineens met een cassetterecorder met hippe muziek om 'jazzballet' te gaan doen. Daar konden we dan geen nee tegen zeggen natuurlijk...”

Vrije sfeer“Ik heb een zeer leuke, onbezorgde schooltijd gehad, met een vrije sfeer. Soms vond ik de leraren wel streng, maar de meesten waren erg aardig. Kinderen konden zichzelf zijn, en er waren weinig of geen taboes. Merkkleren en dat soort dingen, daar was niemand mee bezig. Dat is nu wel anders merk ik.

Heel af en toe zie ik nog wel eens oud-klasgenoten. Een jaar of tien geleden ben ik naar een reünie van het SGA geweest. Het zou wel leuk zijn om weer eens naar zoiets te gaan. Mijn familie woont nu vooral in de omgeving van Amsterdam. Soms mis ik die mooie Arnhemse bossen heel erg!”

En na het gymnasium?“Ik deed in 1983 eindexamen, en ben daarna naar Parijs gegaan om Frans te leren. Ik zat daar op een toneelschool. Toen ik na een jaar terugkwam wilde ik in Amsterdam ook naar de toneelschool, maar dat lukte niet. Toen heb ik gekozen voor een algemene studie, politicologie aan de Vrije Universiteit. Omdat ook rechten, economie en communicatie deel uitmaken van die studie heb ik er achteraf veel aan gehad.

Ik ben een echte laatbloeier en dan ook pas op mijn 30ste in de journalistiek beland. In 1996 begon ik bij het NOS-Journaal, via een vriendin die dat echt wat voor mij vond. Na enkele jaren op de buitenlandredactie begon ik in 2002 op de parlementaire redactie. Achteraf ben ik blij dat het zo gelopen is natuurlijk.” YvL

GOTA

Gymnasium. In het Engels heeft het woord alles met sport te maken. En ook in het verre verleden was het gymnasium vooral een sportschool. In de lange traditie van ons Arnhems gymnasium was ooit een grote rol weggelegd voor sportieve activiteiten. Net als in de klassieke oudheid hechtte men aan de balans tussen lichaam en geest. Mens sana in corpore sano.

Het SGA nam vlak na de Tweede Wereldoorlog onder rector Klaas van der Heyde het initiatief tot het organiseren van een sportief evenement. Zo ontstond in 1947 de GOTA (Gymnasiale ontmoeting te Arnhem). Leerlingen van diverse gymnasia uit de regio troffen elkaar voor een sportieve krachtmeting in Arnhem. Het bleek een succesvol concept, want al gauw groeide de GOTA uit naar een landelijk evenement, en namen ook gymnasia uit andere steden beurtelings de organisatie op zich.

Elk voorjaar ontmoetten ruim 400 gymnasiasten uit het hele land elkaar voor een drie- of vierdaags treffen. Behalve de sport, die zoals bekend verbroedert, waren er ook feesten om de onderlinge banden te versterken. Wegens de grote toevloed van deelnemers moest er een beperking worden ingesteld, en mocht elk gymnasium maximaal 30 deelnemers afvaardigen. De organisatie moest immers ook nog voor onderdak zorgen voor alle sporters. Arnhem hoefde zich geen zorgen te maken over het eindklassement, want als grondlegger van de GOTA mocht het SGA altijd deelnemen.

De sporten die werden beoefend waren onder andere hockey, tennis, atletiek, volleybal, basketbal en een enkele keer tafeltennis of badminton. Nooit voetbal. Dat werd destijds ervaren als een niet gymnasiale, wat volkse sport.

Een jaar of twintig geleden hield de GOTA op te bestaan. Alumni van het SGA halen keer op keer enthousiaste herinneringen op aan de sportieve krachtmetingen en de roemruchte feesten. Ze hebben nieuwe vrienden overgehouden aan de GOTA. En ze voelden zich extra trots op hun school als ze voor het SGA mochten uitkomen in hun sport.

Zou het niet leuk zijn voor de huidige leerlingen van het SGA om ook zoiets mee te maken? De GOTA nieuw leven inblazen is misschien niet haalbaar, maar deelname aan Mission Olympic, de sportieve competitie van driehonderd middelbare scholen in twintig sportdisciplines, is een goed alternatief.

YvL

10 ABACUS MAART 2013

D e s C h o o L b a n D i s v a n s T a R T g e g a a n

Tijdens de laatste algemene ledenvergadering brachten ouders naar voren dat een schoolband voor en door leerlingen van het SGA een aanwinst zou zijn. Naast het schoolorkest een kans voor leerlingen om zich creatief te uiten op muzikaal gebied.

Van de kant van de leerlingen was deze wens ook al gehoord. Op 26 februari zijn ze van start gegaan onder de bezielende leiding van Aldert Boer, claviger van SGA en ook professioneel muzikant en docent op een muziekschool en Jago Agricola, onderwijsassistent van SGA en verdienstelijk drummer/gitarist.

De band werkt met 15 leerlingen toe naar een optreden in de schouwburg in Arnhem in de Menanderweek. Samen met Menander en onder leiding van Jimmy Deegens wordt geoefend voor een uitvoering die het midden houdt tussen muziek en theater, dus muziektheater! De rest blijft nog even geheim.

De schoolband heeft een eigen pagina op Facebook, waar de bandleden en -leiding onderling kunnen communiceren en afspraken noteren.

Aldert Boer reageert enthousiast via een mailtje: “De schoolband oefent op dinsdagmiddag in de aula. Leerlingen van klas 2 t/m 6 zijn vertegenwoordigd, dus je kunt gerust spreken van een bont gezelschap. Jago en ik zijn erg blij dat er zoveel animo binnen het SGA is voor de band en we

hebben zelfs een heuse blazerssectie! En met de aanschaf van de nieuwe zanginstallatie (een bijdrage vanuit de Oudervereniging, redactie) hebben we alles in huis wat nodig is om te beginnen.

Het is onze bedoeling om de evolutie van de band door de kinderen zelf te laten bepalen. Meedoen met de Menanderweek is een ideaal startpunt, maar betekent natuurlijk niet dat er geen andere muziek gemaakt kan worden. De meerderheid is er namelijk vóór om ook eigen nummers te gaan schrijven. Jago en ik zullen een begeleidende rol gaan vervullen. Maar daarnaast willen we

11 ABACUS MAART 2013

D e s C h o o L b a n D i s v a n s T a R T g e g a a n

de muzikanten ook leren wat hun individuele rol is in het muzikale collectief en hoe je met elkaar moet communiceren op het podium.

We denken er sterk aan om een kleine financiële bijdrage van de bandleden te gaan vragen. Met dat geld zouden we dan weer leuke dingen kunnen gaan doen. Ik denk dan vooral aan opnametijd in een professionele studio om eigen materiaal op te nemen. Of misschien een workshop van een gerenommeerde muzikant. Jago en ik hebben beide

gedurende jaren een groot muzikaal netwerk opgebouwd en hebben vrij eenvoudig toegang tot allerlei middelen. Hiervan willen wij de talentjes van het SGA graag laten profiteren.”

Nagekomen bericht: de schoolband krijgt een startbudget en kan daarmee wat meer doen. Vervolgens krijgt de band een jaarlijks budget op basis van hun begroting.

Aldert, Jago en bandleden: veel succes en vooral plezier met dit goede initiatief!

YvE

12 ABACUS MAART 2013

KeRsTgaLa 2012 in de eusebiuskerk

ABACUS is een uitgave van de ouder-vereniging van het Stedelijk Gymnasium Arnhem (SGA) en verschijnt per schooljaar drie maal. Oplage: 1000 ex. Redactieleden: Yvonne van Eldonk, Yvonne van Lynden en Joke van Galen E-mail: coordinator@xs4all.nl

Vormgeving: Nannieke SwartDruk: Drukkerij Gelderland

De ABACUS is van ouders voor ouders van het SGA. Iedereen (leerlingen, ouders en medewerkers van het SGA) kan artikelen per e-mail inzenden. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden stukken in te korten of aan te passen. Website: www.gymnasiumarnhem.nl > ou-ders > abacus

Inleveren kopij volgende Abacus uiterlijk 31 mei 2013.Aanleveren kopij per e-mailnaar coordinator@xs4all.nl

Teksten graag in Word/Pages, digitale foto’s in een zo hoog mogelijke resolutie,minimaal 150 dpi.

I n l e v e r e n k o p i j

Grote foto voorkant Yvonne van LyndenKerstgala Esmée ValkSchoolband Aldert Boer

F o t o g r a f i e

C o l o f o n