Upload
mergimitari
View
821
Download
15
Embed Size (px)
Citation preview
RAMIZ ZEKAJ
Abetare e gjuhثsarabe
باتك ميركلا نارقلا ةءارق و ةيبرعلا ةغللا ميلعتل
TEKST MثSIMOR PثR PثRVETثSIMIN E GJUHثS ARABE DHE LEXIMIN E KUR’ANI KERIMIT
Tiranë, 1998
رشانلا
هعملا ةيمالسإلا ةراضحلا و ركفلل ينابلألا د
Botues
“Instituti shqiptar i mendimit dhe qytetërimit islamik”
ةظوفحم عبطلا قوقح
ةعبطلا ىلوألا 1418
Botim i parë
@ E drejta e autorsisë
A.I.T.C
Realizimi kompjuterik:Enes Baçova
Shpëtim Bashmili
Përmbajtia
PËRMBAJTIA................................................................................................ 5E -ELIFI 7 ...............................................................................ـ اB -BA 8 ............................................................................ـ ب
ىـ رـ ـج
دـ ـمـ ـحـ ـم
عـ ـم
ةـ ـمـ ـط اـ ـف
ةـ ـس ر دـ ـمـ ـل ا
ىـ ـلـ ـص
دـ ـمـ ـحـ ـم
عـ ـم
ةـ ـمـ ـط اـ ف
T -TE 9 ............................................................................ـ تTH -THE 10 ..........................................................................ـ ثXH -XHIM 11 ..........................................................................ـ جH -HA 12 ..........................................................................ـ خH -HA 13 ..........................................................................ـ حD -DAL 14 ..........................................................................ـ دDH -DHEL 15 ...........................................................................ـ ذR -RA 16 ..........................................................................ـ رZ -ZE 17 ...........................................................................ـ زS -SIN 18 ........................................................................ـ سSH -SHIN 19 ........................................................................ـ شS -SAD 20 ......................................................................ـ صD -DAD 21 ........................................................................ـ ضT -TA 22 ..........................................................................ـ طDH -DHA 23 .........................................................................ـ ظA -AJN 24 .........................................................................ـ عG -GAJN 25 .........................................................................ـ غF -FA 26 .......................................................................ـ فK -KAF 27 .......................................................................ـ قK -KEF 28 ........................................................................ـ كL -LAM 29 .......................................................................ـ لM -MIM 30 ........................................................................ـ مN -NUN 31 .......................................................................ـ نV -VAV 32 .......................................................................ـ وH -HE ه 33 .......................................................................... ـJ -JE 34 ........................................................................ـ ي
TABELA PثRMBLEDHثSE E Tث GJITHA FORMAVE Tث SHKRONJAVE Tث GJUHثS ARABE 35NJOHURI Tث DOMOSDOSHME PثR ATA Qث DثSHIROJNث Tث MثSOJNث SHKRIMIN E GJUHثS ARABE DHE LEXIMIN EKUR’ANI KERIMIT.................................................................37
1. SHKRONJAT E RثNDA DHE Tث LEHTA............................ 382. ZANORET E SHKURTثRA..................................................... 393. ZANORET E GJATA................................................................. 414. SUKUNI ( XHEZMI) 51 .............................................................ـ5. TESHDIDI __.......................................................................... 526. TENVINI 53 ....................................................................ــــــــــ7. HEMZE 54 ...............................................................................ء
NUMRAT......................................................................................56USHTRIME SHKRIMI................................................................................ 57USHTRIME LEXIMI...................................................................60
اسانانأ
Shkronja e parë e gjuhës arabe quhet ELIF, dhe në dukje i ngjan një vize vertikale. Në shqipekorrespondon me E-në ose A-në varësisht nga pozicioni që ka në fjalë. Se si shkruhet kjo shkronjë më mirë do të mësosh nga tabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmاـ اـ ا ا
Ushtrime: Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të Elifit.
بلاقوترب
Ba
Shkronja ( B ب ) e gjuhës arabe në shqiptim korrespondon plotësisht me shkronjën B të gjuhësshqipe. Se si shkruhet ajo do të mësosh nga tabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmبـ ـبـ ـب ب
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmبأ أـب أ ب اــب بأ
ت
حافت
TE Shkronja ( T ت ) e gjuhës arabe në shqiptim korrespondon plotësisht me shkronjën T tëgjuhës shqipe. Se si shkruhet kjo shkronjë do të mësosh nga tabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmتـ ـتـ ـت ت
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
B në fund B në mes B në fillim B vetëmتــبأ بـتــب أــبــت تأـب
ثناـبـعـث
THE
Shkronja ( TH ث ) e gjuhës arabe në shqiptim korespondon plotësisht me shkronjën TH tëgjuhës shqipe. Se si shkruhet kjo shkronjë do të mësosh nga tabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmثـ ـثـ ـث ث
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
TH në fund TH në mes TH në fillim TH vetëmثــبأ أـثـب تـبـث ثأـب
جنــبـج
XHIM
Shkronja ( XH ج ) e gjuhës arabe shqiptohet pak më fort se shkronja XH e gjuhësshqipe. Se si shkruhet kjo shkronjë do të mësosh nga tabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmجـ ـجـ ـج ج
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
XH në fund XH në mes XH në fillim XH vetëmجــبأ ثـجـب بـثـج جأـب
خمـتاـخ
HA
Shkronja ( H خ ) e gjuhës arabe në shqiptim i ngjan gjithashtu shkronjës H të gjuhës shqipe,vetëm se ajo shqiptohet me zë të grithshëm që del nga fyti. Se si shkruhet kjo shkronjë do tëmësosh nga tabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmخـ ـخـ ـخ خ
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
H në fund H në mes H në fillim H vetëmخـثــب بـخـث ثـبـخ خاـب
حء اذـح
HA
Shkronja ( H ح ) e gjuhës arabe në shqiptim i ngjan gjithashtu shkronjës H të gjuhës shqipe,vetëm se ajo shqiptohet më lëmueshëm duke shtrënguar ca edhe fytin. Se si shkruhet kjo shkronjëdo të mësosh nga tabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmحـ ـحـ ـح ح
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
H në fund H në mes H në fillim H vetëmحـجـبأ ثـحـج بـجـح حـجـب
دجاجد
DAL
Shkronja ( D د ) e gjuhës arabe në shqiptim korrespondon plotësisht me shkronjën D tëgjuhës shqipe. Se si shkruhet kjo shkronjë do të mësosh nga tabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmدـ دـ د د
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
D në fund D në mes D në fillim D vetëmدـبأ بدأ جـحد بأ د
ذعارذ
DHEL
Shkronja ( DH ذ ) e gjuhës arabe në shqiptim i ngjan gjithashtu shkronjës DH të gjuhësshqipe, vetëm se ajo shqiptohet më lehtë. Se si shkruhet kjo shkronjë do të mësosh nga tabela emëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmذـ ذـ ذ ذ
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
DH në fund DH në mes DH në fillim DH vetëmذـبـح بذـج بئذ بأذ
رفوـفر
RA
Shkronja ( R ر ) e gjuhës arabe në shqiptim korrespondon me shkronjën R të gjuhësshqipe. Se si shkruhet kjo shkronjë do të mësosh nga tabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmرـ رـ ر ر
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
R në fund R në mes R në fillim R vetëmرـجـح أرب حـجر رأـج
زةـيدرز
ZE
Shkronja ( Z ز ) e gjuhës arabe në shqiptim korrespondon me shkronjën Z tëgjuhës shqipe. Se si shkruhet kjo shkronjë do të mësosh nga tabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmزـ زـ ز ز
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
Z në fund Z në mes Z në fillim Z vetëmزرـب حزـب رـحز رـجز
سريرـس
SIN
Shkronja ( S س ) e gjuhës arabe në shqiptim korrespondon me shkronjën S të gjuhësshqipe. Se si shkruhet kjo shkronjë do të mësosh nga tabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmسـ ـسـ ـس س
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
S në fund S në mes S në fillim S vetëmسـبد دـسـح حرـس سرـج
شياش
SHIN
Shkronja ( SH ش ) e gjuhës arabe në shqiptim korrespondon me shkronjën SH të gjuhësshqipe. Se si shkruhet kjo shkronjë do të mësosh nga tabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmشـ ـشـ ـش ش
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
SH në fund SH në mes SH në fillim SH vetëmشـبـح رشـب برـش شأد
صةراـفـص
SAD
Shkronja ( S ص ) e gjuhës arabe në shqiptim i ngjan shkronjës S të gjuhës shqipe, vetëm seky shqiptohet më fort. Se si shkruhet kjo shkronjë do të mësosh nga tabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmصـ ـصـ ـص ص
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
S në fund S në mes S në fillim S vetëmصـبر رـصـب رـبـص صرـب
ضليدـنـق ءوـض
DAD
Shkronja ( D ض ) e gjuhës arabe në shqiptim i ngjan shkronjës D të gjuhës shqipe, vetëmse ky shqiptohet më fort dhe më rëndë. Se si shkruhet kjo shkronjë do të mësosh nga tabela emëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmضـ ـضـ ـض ض
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
D në fund D në mes D në fillim D vetëmضـبر رضـح برـض ضرأ
طمطامط
TA
Shkronja ( T ط) e gjuhës arabe në shqiptim i ngjan shkronjës T të gjuhës shqipe, vetëm
se ajo shqiptohet më fort dhe më trashë. Se si shkruhet kjo shkronjë do të mësosh nga tabela emëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmطـ ـطـ ـط ط
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
T në fund T në mes T në fillim T vetëmطـبر بـطـح درط طرـب
ظفرـظ
DHA
Shkronja ( DH ظ) e gjuhës arabe në shqiptim i ngjan shkronjës DH të gjuhës shqipe,
vetëm se ajo shqiptohet më fort dhe më rëndë. Se si shkruhet kjo shkronjë do të mësosh nga tabelae mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmظـ ـظـ ـظ ظ
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
DH në fund DH në mes DH në fillim DH vetëmظـبـح رـظـح رـبـظ ظرـث
عةـماـمـع
AJN
Shkronja ( A ع ) e gjuhës arabe në shqiptim i ngjan shkronjës A të gjuhës shqipe, vetëm seajo shqiptohet me gjysëm tingulli duke lëshuar frymën përmes fytit të shtrënguar. Se si shkruhet kjoshkronjë do të mësosh nga tabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmعـ ـعـ ـع ع
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
A në fund A në mes A në fillim A vetëmعـجر بـعـت رـبـع عرـب
غراـتيـغ
GAJN
Shkronja (G - غ) e gjuhës arabe në shqiptim i ngjan shkronjës G të gjuhës shqipe, vetëm seajo shqiptohet me zë më të thellë dhe më të fortë. Se si shkruhet kjo shkronjë do të mësosh ngatabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmغـ ـغـ ـغ غ
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
G në fund G në mes G në fillim G vetëmغـبد رـغـث رـبـغ غدر
فناتـسـف
FA
Shkronja ( F ف ) e gjuhës arabe në shqiptim korespondon plotësisht me shkronjën F tëgjuhës shqipe. Se si shkruhet kjo shkronjë do të mësosh nga tabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmفـ ـفـ ـف ف
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
F në fund F në mes F në fillim F vetëmفـشـح ظـفـح رـجـف فرـح
قصيمـق
KAF
Shkronja ( K ق ) e gjuhës arabe në shqiptim i ngjan shkronjës K të gjuhës shqipe, vetëm seky shqiptohet më fort dhe më rëndë. Se si shkruhet kjo shkronjë do të mësosh nga tabela emëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmقـ ـقـ ـق ق
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
K në fund K në mes K në fillim K vetëmقـفر دـقـف زـفـق قرـف
كسوؤك
KEF
Shkronja ( K ك ) e gjuhës arabe në shqiptim i ngjan shkronjës K të gjuhës shqipe, vetëm seajo shqiptohet pak më lehte se K- ja e shqipes. Se si shkruhet kjo shkronjë do të mësosh ngatabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmكـ ـكـ ـك ك
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
K në fund K në mes K në fillim K vetëmكـفـش عـكر رـسـك كراش
لنوميل
LAM
Shkronja ( L ل ) e gjuhës arabe në shqiptim i ngjan plotësisht shkronjës L të gjuhës shqipe.
Se si shkruhet kjo shkronjë do të mësosh nga tabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmلـ ـلـ ـل ل
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
L në fund L në mes L në fillim L vetëmلـشـف غـلـب بـعـل لابـج
مزوـم
MIM
Shkronja ( M م ) e gjuhës arabe në shqiptim i ngjan plotësisht shkronjës M të gjuhës shqipe.Se si shkruhet kjo shkronjë do të mësosh nga tabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmمـ مـ ـ م ـ م
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
M në fund M në mes M në fillim M vetëmمـلـع مـث رـ م حدـ مزـع
نراـن
NUN
Shkronja ( N ن ) e gjuhës arabe në shqiptim i ngjan plotësisht shkronjës N të gjuhës shqipe.Se si shkruhet kjo shkronjë do të mësosh nga tabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmنـ ـنـ ـن ن
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
N në fund N në mes N në fillim N vetëmناونـس ناونع ناسـعـن نابـعـث
وةداـسو
VAV
Shkronja ( V و ) e gjuhës arabe në shqiptim i ngjan shkronjës V të gjuhës shqipe. Se sishkruhet kjo shkronjë do të mësosh nga tabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmوـ وـ و و
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
V në fund V në mes V në fillim V vetëmوتوأ باوـث دـجو رودص
ه ـه هد د
HE
Shkronja ( H ه e gjuhës arabe në shqiptim i ngjan shkronjës H të gjuhës shqipe. Se si ( ـshkruhet kjo shkronjë do të mësosh nga tabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmهـ هـ ـ ه ـ ه ـ
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
H në fund H në mes H në fillim H vetëmهـقاـثو هـب ج ه بر ه ه) هذا (ـ
يدـي
JE
Shkronja ( J ي ) e gjuhës arabe në shqiptim i ngjan plotësisht shkronjës J të gjuhës shqipe.Se si shkruhet kjo shkronjë do të mësosh nga tabela e mëposhtme:
Në fund Në mes Në fillim Vetëmيـ ـيـ ـي ي
Ushtrime:1)Shkruaj (mbush) një faqe në fletoren tënde me forma të kësaj shkronje.2)Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm:
H në fund H në mes H në fillim H vetëmيدان ليـق بيجي ه يدـ
Tabela përmbledhëse e të gjitha formave të shkronjave tëgjuhës arabe
Shqiptimi Në fund Në mes Në fillim Vetëm Emërtimi Nr
E اـ اـ ا ا Elif 1B بـ ـبـ ـب ب Ba 2T تـ ـتـ ـت ت Te 3Th ثـ ـثـ ـث ث The 4Xh جـ ـجـ ـج ج Xhim 5H حـ ـحـ ـح ح Ha 6H’ خـ ـخـ ـخ خ H’a 7D دـ دـ د د Dal 8Dh ذـ ذـ ذ ذ Dhel 9Rr رـ رـ ر ر Ra 10Z زـ زـ ز ز Ze 11S سـ ـسـ ـس س Sin 12Sh شـ ـشـ ـش ش Shin 13Sa صـ ـصـ ـص ص Sad 14Da ضـ ـضـ ـض ض Dad 15Ta طـ ـطـ ـط ط Ta 16
Dha ظـ ـظـ ـظ ظ Dha 17A’ عـ ـعـ ـع ع Ajn 18
G غـ ـغـ ـغ غ Gajn 19F فـ ـفـ ـف ف Fa 20
Ka قـ ـقـ ـق ق Kaf 21K كـ ـكـ ـك ك Kef 22L لـ ـلـ ـل ل Lam 23M مـ ـمـ ـم م Mim 24N نـ ـنـ ـن ن Nun 25V وـ وـ و و Vav 26H هـ هـ ـ ه ـ ه ـ He 27J يـ ـيـ ـي ي Je 28
NJOHURI Tث DOMOSDOSHME PثR ATA Qث DثSHIROJNث Tث MثSOJNثSHKRIMIN E GJUHثS ARABE DHE LEXIMIN E KUR’ANI KERIMIT
1. SHKRONJAT E RثNDA DHE Tث LEHTA Varësisht nga mënyra e të shqiptuarit të gjitha shkronjat e gjuhës arabe ndahen në të rënda (forta)dhe të lehta (buta). Shkronjat e rënda:
ق غ ع ظ ط ض ص خ ح Shkronjat e lehta:
ز ر ذ د ج ث ت ب ا
ي ه ـ و ن م ل ك ف ش س Ushtrime: Lexo dhe shkruaj ne fletoren tënde shkronjat e lëhta dhe të rënda.
2. ZANORET E SHKURTثRA Gjuha arabe s’ka zanore, por në vend të tyre ka disa simbole që kryejnë funksionin e zanoreve E,U dhe I. Dy të parat vendosen mbi shkronjë kurse I -ja nën shkronjë.
1) Fet-hatun ـــــــ
2) Kesretun ـــــــ3) Dam-metun ــــــــPër më tepër shih tabelën e mëposhtme:
Neن Kaق Sa ص Seس Reر Teت E اNiن Kiق Siص Siس Riر Tiت I اNuن Kuق Su ص Suس Ruر Tuت U اJeي Leل Ga غ Taط Deد Xhe ج Be بJiي Liل Giغ Tiط Diد Xhi ج Bi بJuي Luل Guغ Tuط Duد Xhu ج Bu ب
Ushtrime : Shkruaji të gjitha shkronjat e alfabetit duke i vokalizuar me zanoret e shkurtëra A, U dhe I .
ــــــــــــــــــــــــ
و ن م ل ك ق ف غ ع ظ ط ض ص ش س ز ر ذ د خ ح ج ث ت ب (ء) اه ي ـ
و ن م ل ك ق ف غ ع ظ ط ض ص ش س ز ر ذ د خ ح ج ث ت ب (ء) ا
ه ي ـ
و ن م ل ك ق ف غ ع ظ ط ض ص ش س ز ر ذ د خ ح ج ث ت ب (ء) اه ي ـ
3. ZANORET E GJATA
Zanoret e gjata gjithashtu janë tri. Ato formohen ne rast se pas Fethas ـ ose Dam-mes ـ oseKesres ـ vjen ndonjëra prej ketyre shkronjave :
”Elifi i cili lexohet “A - ا
” Vavi i cili lexohet “ U - و
” Jaja e cila lexohet “ I - ي Kur këto shkronja kryejnë funksionin e zgjatjes, mbi to s’vendosen simbole të tjera. Për më tepërshih tabelën e mëposhtme:
عبات عاب بات باطه برا براح رواج زواجيزاغ يراج يداع يدانمودي روزي نوكي لوقي
Ushtrime : Shkruaji të gjitha shkronjat e alfabetit duke i vokalizuar me zanoret e gjata A, U dhe I .
ي و ا
ان ام ال اك اق اف اغ اع اظ اط اض اص اش اس از ار اذ اد اخ اح اج اث ات اب (اء) اه او اي اـ
وف وغ وع وظ وط وض وص وش وس وز ور وذ ود وخ وح وج وث وت وب (ؤ) وا
ه وو ون وم ول وك وق وي وـ
يع يظ يط يض يص يش يس يز ير يذ يد يخ يح يج يث يت يب (ئ) ياه يو ين يم يل يك يق يف يغ يي يـ
Zgjatja mund të jetë: 1- Natyrore:
هبر هب هط كلذ ه اذRab-behu Bihi Taha Dhalike Hadha
2- E dyfishuar :
يف هب سي آم آيFiiii Bihiiiii Jasiiiin Maaaa Jaaaa
Ushtrime: Shkruaj në fletoren tënde 20 shembuj nga Kur’ani ku janë përdorur zanoret e gjata.Ushtrime: Shkruaj në fletoren tënde shembujt e mëposhtëm duke pasë parasysh momentet ku janë përdorur zanoret e shkurtëra dhe tëgjata:
ناك = ن + اـكسان = س + انامل = ام + لماـق = م + اقامل = ام + لاـند = ان + دراس = ر + اسال + ا الا = اذا = اذ + اءاج = ء + اجامك = ام + ـكباغ = ب + اغكلام = ك + ل + امبتـك =ب + ت + ـكذوـعا = ذ +وع + ارودص =ر + ود + صلوقـي = ل +وق + ـيفوطي =ف + وط + ـيتيمـي =ت + يم + ـيديرـن = د + ير + ـنعيضـي = ع + يض + ـيهيـبا = ه + يـب + اديرـي = د + ير + ـيديزـي = د + يز + ـيقثوي = ق + ث + وييتوا = ي + ت + وا
4. SUKUNI ( Xhezmi ) ـــــ
Sukuni ـــ është një shenjë që vihet mbi ato shkronja të cilat janë pa zanore. Në raste të tillashkronja lexohet ashtu si është. Për më tepër shih tabelën e mëposhtme:
Kem مك Len نل En ناRe-ejte تيار Kul لق Hum مهNahnu نحن Jelid دلي Nahmedu دمحنIn jekul لوقي نا In tagfir نا
رفغتLem مل
Ushtrime: Shkruaj në fletoren tënde 10 shembuj nga Kur’ani ku të jetë përdorur sukuni.
5. TESHDIDI ـــــــ Teshdidi është një shenjë e cila në raste të caktuara vihet mbi shkronjë. Në raste të tilla shkronjame teshdid dyfishohet. Për më tepër shih tabelën e mëposhtme:
Kunne نك Inna انا Inne ناAdh-dhebe بذع Al-leme ملع Lehun-ne هل نBikul-li لكب In-neni يننا Seb-beha حبس
Mim-ma امم Rab-bukum
مكبر Rab-buna انبر Ushtrime: Shkruaj në fletoren tënde 15 shembuj nga Kur’ani ku të jetë përdorur Teshdidi.
6. TENVINI ــــــــــ Dyfishimi i zanoreve të shkurtra quhet Tenvin dhe vjen vetëm në fund të fjalës, kështu:
“ E ” e dyfishuar ـ lexohet En ose An
“ V ” e dyfishuar ـ lexohet Un
“ I ” e dyfishuar ـ lexohet InPër më tepër shih tabelën e mëposhtme:
Emeden ادما Idhen اذاXhen-natin تانج Dhikrin ركذResulun لوسر Kerimun ميرك
Ushtrime:
Shkruaj në fletoren tënde 20 shembuj nga Kur’ani ku të jetë përdorur Tenvini.
7. HEMZE (ء)
Hemze quhet simboli i cili nganjëherë vendoset mbi أElifin ؤ Vavin ose ئ Janë. Kur vjenme zanore shqiptohet sikur E, U ose I, duke lëshuar frymën përmes fytit të shtërnguar. Ndërsa kurështë me Sukun, shqiptohet si gjysëm shkronje duke u mbështetur në zanoren e mëparshme. Përmë tepër shih tabelën e mëposhtme:
Sha’e ءآـــش Xhae ءآجRu’usun سؤر Mes’ulune نولؤسمUla’ike كئلا La ju’minune ال نونمؤي Xhi’tu تئج Bikul-li shej’in ءىش لكب
Ushtrime: Shkruaj në fletoren tënde 10 shembuj nga Kur’ani ku të jetë përdorur Hemzeja. Sqarime:-Në disa raste, kur hemzeja bie mbi Elifin ا-, Vavin و-, ose Jan ي-, shkronja nuk lexohet por lexohet vetëm hemzeja, sip.sh.:
م م - هدؤي - نؤاري - ةدصؤ ه - ةدوؤو الؤـ كئلوا - ءم - لأس أطخ - تائيس - ليوأت - لوؤسم - لوكأ
-Kur mbërrijmë tek një fjalë tek e cila duam të qëndrojmë, atëherë shkronjën e fundit të kësaj fjale duhet ta lexojmë me
sakin ــــ, si p.sh.:
Ehadun دحأ lex. Ehadدحأ - Narun ران lex. Nar ران
-Nëqoftë se shkronja e fundit e fjalës ka shenjën e tenvinit ـ :.p.sh (ا) atëherë tenvini zëvendësohet në lexim me Elif ــAlimen اميلع Alima اميلع Musemman ىمسم Musemma ىمسمMa’en م م Ma’a ءا اميحر Rehiima اميحر Rehiimen اءا -Në fillim të disa Sureve (Kaptinave Kur’anore), ka shkronja që duhet lexuar me emërtimin e saj alfabetik, p.sh.
"ميم مال فلأ" Lexohet "مـلا" فاق" Lexohet "ق"NUMRAT ألأ -دادع
Numrat që ne i njofim si numra latin, më fakt këta janë numrat arab. Ndërsa numrat që përdoren tek arabët sotjan numra që kan origjin nga numrat Indian. Por meqenëse këta të fundit kan përdorim më të gjerë në literaturënarabe atëherë ne po sjellim disa prej tyre:
1 1 Vahidun دحاو2 2 Ithnani نانثإ3 3 Thelathetun ةـثالث4 4 Erbeatun ةعبرأ5 5 Hamsetun ةسمخ6 6 Sittetun ةتس7 7 Seb’atun ةعبس8 8 Themanijetun ةينامث9 9 Tis’atun ةعست10 10 Asheretun ةرشع11 11 Ehade ashere رشع دحأ12 12 Ithna ashere رشع انثا13 13 Thelathete ashere ةثالث رشع 19 19 Tis’ate ashere ةعست رشع 20 20 Aishrune ن ورشع21 21 Vahidun ve aishrune نورشع و دحاو30 30 Thelathune نوثالث40 40 Erbeune نوعبرأ50 50 Hamsune نوسمخ
100 100 Mietun ةئم
Ushtrime shkrimi
Vendosni në kutite boshe germat e duhura:
ةمطاف دمحم تنب 1- Fatimeja është e bija e Muhamedit
ةمطاف دمحم تنب
ةمطاف عم دمحم ىرج2- Vrapoi Muhamedi me Fatimen
ةمطاف عم دمحم ىرج
ةيبلا نم دمحم جرخ3- Doli Muhamedi nga shtëpia
ةيبلا نم دمحم جرخ
هذ ةسردملا ىلإ دمحم ب4- Shkoi Muhamedi në shkollë
هذ ىلإ دمحم ب
ةسردملا
ألا دمحم عمس ناذ5- Dëgjoi Muhamedi Ezanin
ناذألا دمحم عمس
ةمطاف عم دمحم ىلص6- shtë falë Muhamedi me Fatimen
ةمطاف عم دمحم ىلص
Ushtrime leximi
!ميجرلا ناطيشلا نم هللاب ذوعأ ميحرلا زيزع ! ميحرلا نمحرلا هللا مسبه ! نيملاظلا نم !نيدلاب بذكي يذلا تيأرأ! هيلع نوكن و ! ميحرلا باوتلا و اهاشلا نم ! هللا تبثي ! هللا لوسر !مجنلا و ! نوملعيال سانلا رثكأ نكل و! نيد
هلل !هللا يف ! هللاب !هللا نوديري ! هللادسأ ماركإب ! هللا ماعنأب ! هللا نذإب ! هللا ملعب ! هبر !هللا ناسحإل ! هللا هلوسر ! هيلو ! هلامعأ ! هدالوأ ! مأ ! ه ! هنإ هلام ! هب ! !ملع نم ه هبر ! هبتك ! هلسر ! انلرفغاو ! باتكلا كلذ ! نيملاعلا بر ! دمحلاو ! ! قلفلا برب ذوعأ لق ! نيحلفملا نم ! انلعجاو ! رحناو ! انرصناف ! انمحراو !ه اونوك اولاق و هت ىراصن وأ ادو ركنملا و ءاشحفلا نع ىهنت ةولصلا نإ !اودته ! ةولصلا اوميقأو ةوكزلا اوتاو ! مكيتا امب اوحرفت ال و ! ! كيرنل ! كيتا لهيأ اي ! ىواف اميتي كدجي ملأ ! ىلعألا كبر مسا حبس ىحضلاو ! اودبعا سانلا اةيضار كبر ىلإ يعجرا ! ميوقت نسحأ يف ! ىفطصم ! ةيضرم منإ ركذف ! ام تنأ ! يلخداف ! اميكح اميلع ! هانلزنأ انإ ! كبكر ءاش ام ةروص يأ يف ! ركذ !يتنج