34
ORDU SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ ORDU SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ Araştırma Bilgi Araştırma Bilgi Sistemleri ve Sağlığın Sistemleri ve Sağlığın Geliştirilmesi Şube Geliştirilmesi Şube Müdürlüğü Müdürlüğü Sağ.Mem. Yusuf GENÇ Sağ.Mem. Yusuf GENÇ 2013 2013 1

AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda kullanılmasıdır

  • Upload
    kerem

  • View
    177

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

ORDU SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ Araştırma Bilgi Sistemleri ve Sağlığın Geliştirilmesi Şube Müdürlüğü Sağ. Mem . Yusuf GENÇ 2013. AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda kullanılmasıdır. İLAÇ NEDİR?. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

ORDU SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜORDU SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜAraştırma Bilgi Sistemleri ve Araştırma Bilgi Sistemleri ve Sağlığın Geliştirilmesi Şube Sağlığın Geliştirilmesi Şube

Müdürlüğü Müdürlüğü

Sağ.Mem. Yusuf GENÇSağ.Mem. Yusuf GENÇ

2013201311

Page 2: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

AKILCI İLAÇ KULLANIMIAKILCI İLAÇ KULLANIMI

Doğru hastaya , doğru ilacın, Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda doğru zamanda kullanılmasıdır.kullanılmasıdır.

22

Page 3: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

İLAÇ NEDİR?İLAÇ NEDİR? İlaç:İlaç: doğal ya da sentetik maddelerden yapılan; doğal ya da sentetik maddelerden yapılan;

hastalıklardan korumak,Belirtileri gidermek ve tedavi hastalıklardan korumak,Belirtileri gidermek ve tedavi etmek için kullanılan kimyasal maddelerdir. etmek için kullanılan kimyasal maddelerdir.

33

Page 4: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

İlaç Grupları:İlaç Grupları:ANTİBİOTİK:ANTİBİOTİK:Mikropların çoğalmasını Mikropların çoğalmasını

durduran veya mikroplar üzerinde durduran veya mikroplar üzerinde öldürücü etki oluşturan maddelerdir.öldürücü etki oluşturan maddelerdir.

ANALJEZİK:ANALJEZİK: Ağrı kesici özellikleri olup, Ağrı kesici özellikleri olup, genellikle ateş düşürücü olarak genellikle ateş düşürücü olarak kullanılırlar.kullanılırlar.

ANTİROMATİZMAL:ANTİROMATİZMAL: Romatizmal Romatizmal Hastalıkların belirtilerini giderici Hastalıkların belirtilerini giderici özelliktedirler.özelliktedirler.

ANTİALLERJİK:ANTİALLERJİK: Vücudun bağışıklık sistemine Vücudun bağışıklık sistemine etki ederek, allerjik belirtileri ortadan etki ederek, allerjik belirtileri ortadan kaldıran ilaçlardır.kaldıran ilaçlardır.

44

Page 5: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

ANTİEMETİK:ANTİEMETİK:Bulantı ve kusmayı gideren Bulantı ve kusmayı gideren ilaçlardırilaçlardır

ANTİHİPERTANSİF:ANTİHİPERTANSİF: Tansiyon düşürücüdür. Tansiyon düşürücüdür.ANTİASİT:ANTİASİT: Genellikle mide salgısını Genellikle mide salgısını

azaltmak amacı ile kullanılır.azaltmak amacı ile kullanılır.DİÜRETİK:DİÜRETİK: İdrar atımını arttıran, ödem İdrar atımını arttıran, ödem

(Şişlik) çözen ilaç grubudur.(Şişlik) çözen ilaç grubudur.ANTİGRİPAL:ANTİGRİPAL: Grip belirtilerini giderici Grip belirtilerini giderici

ilaçlardır.ilaçlardır.

55

Page 6: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

İLAÇ ŞEKİLLERİİLAÇ ŞEKİLLERİ İLAÇLARİLAÇLARKatı Ve Sıvı Katı Ve Sıvı

Şeklindedir.Şeklindedir. 66

Page 7: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

Katı İlaç ŞekilleriKatı İlaç Şekilleri

• KAPSÜL: KAPSÜL: Toz ya da sıvı ilaç maddesinin, Toz ya da sıvı ilaç maddesinin, Jelatin kılıflar içinde ki halidir.Jelatin kılıflar içinde ki halidir.

• Ağız yolu ile kullanılır. Ağız yolu ile kullanılır. • Kapsüller Kapsüller midede veya  veya ince bağırsakta

çözünerek kana karışır. çözünerek kana karışır.

77

Page 8: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

TABLET:TABLET: Toz hâlindeki ilaç Toz hâlindeki ilaç maddesinin sıkıştırılması ile elde maddesinin sıkıştırılması ile elde edilir. edilir.

Bazı tabletler, dozların kolay Bazı tabletler, dozların kolay ayarlanabilmesi için çentikli olabilir.ayarlanabilmesi için çentikli olabilir.

88

Page 9: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

• DRAJE:DRAJE: Kullanmayı kolaylaştırmak için Kullanmayı kolaylaştırmak için tabletlerin üzeri tatlandırıcılar ile kaplanmıştır. tabletlerin üzeri tatlandırıcılar ile kaplanmıştır.

• Genellikle çikolata tadında olduklarından, Genellikle çikolata tadında olduklarından, çocuklardan korunmalıdır.çocuklardan korunmalıdır.

99

Page 10: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

PASTİL:PASTİL: Yuvarlak yassı tabletler şeklinde hazırlanmış Yuvarlak yassı tabletler şeklinde hazırlanmış ilaçlardır.ilaçlardır.

Tamamen eriyinceye kadar ağızda tutulur.Tamamen eriyinceye kadar ağızda tutulur.

SUPOZITUVAR SUPOZITUVAR (Fitil): Rektuma uygulanmak için (Fitil): Rektuma uygulanmak için hazırlanan konik şeklinde, bir ilaçtır.hazırlanan konik şeklinde, bir ilaçtır.

1010

Page 11: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

SIVI İLAÇ ŞEKİLLERİ:SIVI İLAÇ ŞEKİLLERİ:

• MERHEM (POMAD): MERHEM (POMAD): Deriye sürülerek Deriye sürülerek kullanılan, katı ilaçlardır. Gözde kullanılan, katı ilaçlardır. Gözde kullanılan steril pomatlar da vardır.kullanılan steril pomatlar da vardır.

• LOSYON:LOSYON: Cildi korumak için sürülerek Cildi korumak için sürülerek kullanılan, likit hâlindeki ilaçlardır.kullanılan, likit hâlindeki ilaçlardır.

• ŞURUP:ŞURUP: İlacın tadını güzelleştirmek için İlacın tadını güzelleştirmek için değişik katkı maddeleri ilave edilerek değişik katkı maddeleri ilave edilerek hazırlanmış ilaçlardır. hazırlanmış ilaçlardır.

1111

Page 12: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

• SUSPANSİYON:SUSPANSİYON: İlaç ana maddesinin, bir İlaç ana maddesinin, bir sıvı içinde belli oranda yayıldığı çözelti sıvı içinde belli oranda yayıldığı çözelti tipidir. tipidir.

• İlaç partikülleri şişenin alt kısmına İlaç partikülleri şişenin alt kısmına çöktüğünden, kullanmadan önce şişe, çöktüğünden, kullanmadan önce şişe, iyice çalkalanmalıdır. iyice çalkalanmalıdır.

• AMPUL : AMPUL : Ampuller genellikle tek tozluk Ampuller genellikle tek tozluk steril cam kaplardır. steril cam kaplardır.

• LAVMAN:LAVMAN: Rektuma uygulanmaya yönelik Rektuma uygulanmaya yönelik özel hazırlanmış solüsyon veya özel hazırlanmış solüsyon veya süspansiyon şeklindeki İlaçlardır. süspansiyon şeklindeki İlaçlardır.

1212

Page 13: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

İLACIN VERİLİŞ ŞEKİLLERİ:İLACIN VERİLİŞ ŞEKİLLERİ:Doz ve doz aralığı ilacın dozajının iki temel Doz ve doz aralığı ilacın dozajının iki temel

öğesidir.öğesidir. Bu iki öğe, ilacın hekim tarafından Bu iki öğe, ilacın hekim tarafından

değiştirilebilen ve hastanın durumuna göre değiştirilebilen ve hastanın durumuna göre ayarlanması gereken özelliklerdir.ayarlanması gereken özelliklerdir.

Doz:Doz:İlacın bir kez de alınan miktarına denir. İlacın bir kez de alınan miktarına denir.

Doz aralığı: Doz aralığı: dozlar arasındaki zaman dozlar arasındaki zaman süresidir. süresidir.

Günlük doz; Günlük doz; bir gün boyunca alınması bir gün boyunca alınması tavsiye edilen miktardır.tavsiye edilen miktardır.

1313

Page 14: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

İlacın dozu, vücuda değişik İlacın dozu, vücuda değişik şekillerde verilebilir.şekillerde verilebilir.

İLAÇLAR; İLAÇLAR; Ağız,Ağız,İnhalasyon, (Solunum Yolu)İnhalasyon, (Solunum Yolu)Mukoz, Mukoz, Deri Deri Enjeksiyon yoluyla vücuda alınır.Enjeksiyon yoluyla vücuda alınır.

1414

Page 15: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

• Ağız ve Sindirim Yolu ile Alınan Ağız ve Sindirim Yolu ile Alınan İlaçlar:İlaçlar:

• İlaç vermede, en sık ve en kolay kullanılan İlaç vermede, en sık ve en kolay kullanılan yoldur.yoldur.

• Ağız yolu ile kullanılan ilaçlar.Ağız yolu ile kullanılan ilaçlar.• Emilen ilaçlar: Emilen ilaçlar: tükürük salgısı ile ağızda erir. tükürük salgısı ile ağızda erir.

Genelde dil altı kılcal damarlar ile kana Genelde dil altı kılcal damarlar ile kana karışırlar.karışırlar.

• Çiğnenen ilaçlar :Çiğnenen ilaçlar :Çiğneme esnasında damla Çiğneme esnasında damla damla mideye inerek, mideden kana damla mideye inerek, mideden kana karışırlar.karışırlar.

• Yutulan ilaçlar: Yutulan ilaçlar: Mideden veya bağırsaklardan Mideden veya bağırsaklardan kan dolaşımına karışan ilaçlardır.kan dolaşımına karışan ilaçlardır.

1515

Page 16: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

Ağız yolu ile ilaç uygulama, çok kullanılan Ağız yolu ile ilaç uygulama, çok kullanılan bir yol olmasına karşın bazı sakıncaları bir yol olmasına karşın bazı sakıncaları

vardır.vardır.• Ağızdan alınan bazı ilaçlar, sindirim Ağızdan alınan bazı ilaçlar, sindirim

sistemini tahriş eder.sistemini tahriş eder.• Hastanın durumu, ilaçtan yararlanma Hastanın durumu, ilaçtan yararlanma

oranını etkiler (Bağırsakta çözülen bir oranını etkiler (Bağırsakta çözülen bir ilacın, ishal olan bir kimsede emilimi az ilacın, ishal olan bir kimsede emilimi az olur).olur).

1616

Page 17: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

Deri Yolu ile İlaç Kullanılması:Deri Yolu ile İlaç Kullanılması: İlaçlar cilde pudra, çözelti, süspansiyon, İlaçlar cilde pudra, çözelti, süspansiyon,

merhem, krem gibi şekillerle doğrudan merhem, krem gibi şekillerle doğrudan uygulanabilirler. uygulanabilirler.

Doktorun söylediği kullanım şekline Doktorun söylediği kullanım şekline uyulmalıdır.uyulmalıdır.

1717

Page 18: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

• Dikkat edilmesi gereken noktalar;Dikkat edilmesi gereken noktalar;• İlacı uygulamadan önce, deri üzerinde İlacı uygulamadan önce, deri üzerinde

bulunan eski ilaç temizlenmeli,bulunan eski ilaç temizlenmeli,• Losyonlar (sıvı olan ilaçlar) iyice Losyonlar (sıvı olan ilaçlar) iyice

çalkalanmalıdır.çalkalanmalıdır.• • İlaçlar cilde pamukla sürülmemelidir.İlaçlar cilde pamukla sürülmemelidir.

• Bazı merhemler boya içerdiğinden, Bazı merhemler boya içerdiğinden, kullanımında giysilere ve yatak örtülerine kullanımında giysilere ve yatak örtülerine sürülebileceğinden dikkat edilmelidir.sürülebileceğinden dikkat edilmelidir.

1818

Page 19: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

Solunum Yolu ile İlaç Kullanımı:Solunum Yolu ile İlaç Kullanımı:

Kişi solunum yaparken ilaç kabını ağzına Kişi solunum yaparken ilaç kabını ağzına dayayarak, toz ya da püskürtme dayayarak, toz ya da püskürtme şeklindeki ilacı, doğrudan akciğerlerine şeklindeki ilacı, doğrudan akciğerlerine çeker ve ilaç kısa sürede kana karışır. çeker ve ilaç kısa sürede kana karışır. (Astım İlaçları)(Astım İlaçları)

1919

Page 20: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

Enjeksiyon Yolu ile İlaç Enjeksiyon Yolu ile İlaç Alınması:Alınması:

Damar içi, kas içi, deri içi, deri altına, Damar içi, kas içi, deri içi, deri altına, enjeksiyon yapılır.enjeksiyon yapılır.

Damar yolu:Damar yolu:En hızlı ve etkili ilaç veriliş En hızlı ve etkili ilaç veriliş yoludur. İlaç, doğrudan kan akımına yoludur. İlaç, doğrudan kan akımına katılarak, en kısa zamanda hedef katılarak, en kısa zamanda hedef organa ulaşmaktadır. organa ulaşmaktadır.

Kas içine: Kas içine: İlaç verilişinde ilacın etkisi, İlaç verilişinde ilacın etkisi, damar içine uygulamaya göre çok daha damar içine uygulamaya göre çok daha yavaştır. İlaç önce kastan emilir, daha yavaştır. İlaç önce kastan emilir, daha sonra kana karışır. Bu sebeple damar sonra kana karışır. Bu sebeple damar içine göre, daha uzun sürede etki ederiçine göre, daha uzun sürede etki eder

2020

Page 21: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

• Mukoz Membran:Mukoz Membran:

• Mukoz membran yoluyla göz, kulak, Mukoz membran yoluyla göz, kulak, burun, genito, üriner ve rektal yolla ilaç burun, genito, üriner ve rektal yolla ilaç verilebilir.verilebilir.

• Rektuma ilaç, iki şekilde uygulanır:Rektuma ilaç, iki şekilde uygulanır:• a) Sıvı olarak lavman şeklinde,a) Sıvı olarak lavman şeklinde,• b) Katı olarak suppozituar (Fitil)şeklinde b) Katı olarak suppozituar (Fitil)şeklinde

ilaç verilir.ilaç verilir.

2121

Page 22: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

• Kulağa İlaç VerilmesiKulağa İlaç Verilmesi• Kulak kirini (buşon) yumuşatmak , kulak Kulak kirini (buşon) yumuşatmak , kulak

hastalıklarını gidermede için kulağa ilaç hastalıklarını gidermede için kulağa ilaç verilir. verilir.

• Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar:Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar:• Damlalık ucu kırık, batıcı olmamalı,Damlalık ucu kırık, batıcı olmamalı,• Damla vücut ısısında olmalı,Damla vücut ısısında olmalı,• Damlalık kulağa fazla sokulmamalı,Damlalık kulağa fazla sokulmamalı,• Damla doğrudan kulak yolunun ortasına Damla doğrudan kulak yolunun ortasına

damlatılmamalı, damlatılmamalı, • Basınçlı verilmemeli,Basınçlı verilmemeli,• İlacın bozuk olmamasına dikkat edilmelidir.İlacın bozuk olmamasına dikkat edilmelidir.2424

Page 23: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

Buruna İlaç VerilmesiBuruna İlaç VerilmesiBurun tıkanıklıklarında, Burun tıkanıklıklarında, nezlelinezleli kişilerde kişilerde

ve burun içi hastalıklarında buruna ilaç ve burun içi hastalıklarında buruna ilaç damlatılır.damlatılır.

Dikkat Edilmesi Gereken NoktalarDikkat Edilmesi Gereken Noktalar İlaç damlatıldığında dışarıya akmaması İlaç damlatıldığında dışarıya akmaması

için, bir süre damlatıldığı pozisyonda için, bir süre damlatıldığı pozisyonda kalmalı,kalmalı,

Başkasının damlalığı kollanılmamalıdır Başkasının damlalığı kollanılmamalıdır Damlalığın ucu bozuk, Damlalığın ucu bozuk, Kırık olmamalıKırık olmamalı..

2525

Page 24: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

Göze İlaç DamlatmaGöze İlaç DamlatmaGöz hastalıklarının teşhisi ve Göz hastalıklarının teşhisi ve

enfeksiyonlarında, göze ilaç damlatılır. enfeksiyonlarında, göze ilaç damlatılır. Dikkat Edilmesi Gereken NoktalarDikkat Edilmesi Gereken Noktalar İlacın, damlalık kısmının mikrop İlacın, damlalık kısmının mikrop

almamasına dikkat edilmeli,almamasına dikkat edilmeli, İlacın uygulanmasında göz kapağı İlacın uygulanmasında göz kapağı

açılırken göz bebeği üzerine basınç açılırken göz bebeği üzerine basınç yapılmamalı,yapılmamalı,

Göz ilaçlarının uzun süre kullanılması Göz ilaçlarının uzun süre kullanılması istenmeyen etkiye neden olabilir.istenmeyen etkiye neden olabilir.

2626

Page 25: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

İLAÇ KULLANIMINDAİLAÇ KULLANIMINDADİKKAT EDİLECEK KURALLARDİKKAT EDİLECEK KURALLAR

• İlaç Vermede Temel İlkeler:İlaç Vermede Temel İlkeler:• Sağlık personeline gidilirken kullanılan Sağlık personeline gidilirken kullanılan

tüm ilaçların kutu veya örnekleri tüm ilaçların kutu veya örnekleri götürülmesi gerekir.götürülmesi gerekir.

• Sürekli kullanılmakta olan ilaçlar, Sürekli kullanılmakta olan ilaçlar, mutlaka doktora gösterilmeli.mutlaka doktora gösterilmeli.

• Sigara, alkol ve kafeinli içecek Sigara, alkol ve kafeinli içecek tüketiliyor ise doktora söylenmelidir.tüketiliyor ise doktora söylenmelidir.

• Sağlık personelinin söylediği dozda ilaç Sağlık personelinin söylediği dozda ilaç kullanılmalı ve tedaviye uyum kullanılmalı ve tedaviye uyum sağlanmalıdır.sağlanmalıdır.

2727

Page 26: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

İlaç ile ilgili her yan etki, doktora İlaç ile ilgili her yan etki, doktora bildirilmelidir.bildirilmelidir.

Yaşlı hastalar, ilaçlarını kendi takip ediyor Yaşlı hastalar, ilaçlarını kendi takip ediyor ise takvime veya görebileceği bir yere ise takvime veya görebileceği bir yere ilacı alacağı saati hatırlatıcı işaretler ilacı alacağı saati hatırlatıcı işaretler koymalıdır.koymalıdır.

Halk arasında şifalı bitkiler olarak bilinen Halk arasında şifalı bitkiler olarak bilinen maddeler kullanılıyor ise ilaç etkileşimi maddeler kullanılıyor ise ilaç etkileşimi düşünülerek, doktora söylenmeli ve düşünülerek, doktora söylenmeli ve önerisi doğrultusunda kullanılmalıdır.önerisi doğrultusunda kullanılmalıdır.

Ağızdan yutularak kullanılan tablet, Ağızdan yutularak kullanılan tablet, kapsül gibi ilaçlar bol su ile alınmalıdır.kapsül gibi ilaçlar bol su ile alınmalıdır.

2828

Page 27: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

• İlaçlar kola, greyfurt, portakal suyu veya İlaçlar kola, greyfurt, portakal suyu veya diğer içeceklerle alınmamalıdır.diğer içeceklerle alınmamalıdır.

• İlaç kullanılırken alkol içilmemelidir.İlaç kullanılırken alkol içilmemelidir.• Başkalarına ilaç önerisi yapılmamalı ve Başkalarına ilaç önerisi yapılmamalı ve

sağlık personeli dışındaki kişilerin önerdiği sağlık personeli dışındaki kişilerin önerdiği ilaçlar kullanılmamalıdır.ilaçlar kullanılmamalıdır.

• Birden fazla ilaç kullanımında; ilaç alım Birden fazla ilaç kullanımında; ilaç alım zamanına, aç veya tok karnına alım zamanına, aç veya tok karnına alım durumuna mutlaka dikkat edilmelidir.durumuna mutlaka dikkat edilmelidir.

• İlaçları etiketine dikkat ederek kullanınız ve İlaçları etiketine dikkat ederek kullanınız ve son kullanma tarihine mutlaka dikkat ediniz.son kullanma tarihine mutlaka dikkat ediniz.

• Tarihi geçen ilaçları kesinlikle kullanmayınız.Tarihi geçen ilaçları kesinlikle kullanmayınız.• İlaçları, sağlık personelinin söylediği zaman İlaçları, sağlık personelinin söylediği zaman

bırakınız.bırakınız.• İlaçları çocuklardan uzak tutunuz.İlaçları çocuklardan uzak tutunuz.

2929

Page 28: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

• İlaç Zehirlenmesinde İlk Yardımİlaç Zehirlenmesinde İlk Yardım• Zehir;Zehir; sindirim kanalı, solunum yolları ya da cilt sindirim kanalı, solunum yolları ya da cilt

üzerinden kana karışarak bütün vücuda zarar üzerinden kana karışarak bütün vücuda zarar verir.verir.

• Zehirlenme Belirtileri:Zehirlenme Belirtileri:• Baş ağrısı, baş dönmesi, korku, telaş, felç, Baş ağrısı, baş dönmesi, korku, telaş, felç,

kramp, bilincin bozulması, zaman geçtikçe kramp, bilincin bozulması, zaman geçtikçe komaya girme.komaya girme.

• Ağız kuruluğu, bulantı, kusma, karın ağrısı.Ağız kuruluğu, bulantı, kusma, karın ağrısı.• Nabzın yavaşlaması veya hızlanması, tansiyon Nabzın yavaşlaması veya hızlanması, tansiyon

düşmesi, kalp ritim bozukluğu, kalp ve kan düşmesi, kalp ritim bozukluğu, kalp ve kan dolaşımının durması.dolaşımının durması.

• Nefes darlığı, cildin mavi renk alması, solunum Nefes darlığı, cildin mavi renk alması, solunum durması.durması.

• Ciltte kızarıklık, solgunluk, kabarcık oluşması.Ciltte kızarıklık, solgunluk, kabarcık oluşması.• Terleme, ateş.Terleme, ateş.

3030

Page 29: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

Acil Yapılması Gerekenler:Acil Yapılması Gerekenler: Hemen, 112 aranır. Hemen, 112 aranır. Adres verilir.Adres verilir. Bildiren kişi kendini tanıtır.Bildiren kişi kendini tanıtır. Belirtiler tarif edilir, olası zehirlenme sebebi belirtilir.Belirtiler tarif edilir, olası zehirlenme sebebi belirtilir. Bilinci açık ise kişiye, rahatsızlığının neden oluştuğunu Bilinci açık ise kişiye, rahatsızlığının neden oluştuğunu

anlamaya yönelik sorular sorular. Neden belirlenir ve anlamaya yönelik sorular sorular. Neden belirlenir ve zehirlenmeye sebep olan ilacın kutusu, şişesi bulunur.zehirlenmeye sebep olan ilacın kutusu, şişesi bulunur.

Bilinç kaybı henüz yok ise solunum yollarının serbest Bilinç kaybı henüz yok ise solunum yollarının serbest olacağı şekilde hasta yatış pozisyonuna getirilir ve olacağı şekilde hasta yatış pozisyonuna getirilir ve üzeri örtülür.üzeri örtülür.

Zehirlenen kişiye ait kusmuk, gaita ya da idrar, Zehirlenen kişiye ait kusmuk, gaita ya da idrar, zehirlenme sebebini belirlemek için saklanır.zehirlenme sebebini belirlemek için saklanır.

Acil sağlık ekibinin izni olmadan, kesinlikle hiçbir şey Acil sağlık ekibinin izni olmadan, kesinlikle hiçbir şey verilmez.verilmez.

3131

Page 30: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

• İlaçların Saklanmasında Dikkat Edilmesi İlaçların Saklanmasında Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar:Gereken Noktalar:

• İlaçların saklandığı ilaç dolabı, düzenli ve İlaçların saklandığı ilaç dolabı, düzenli ve temiz olmalı,temiz olmalı,

• Bakıldığında ilaçlar üzerindeki isimler Bakıldığında ilaçlar üzerindeki isimler okunabilmeli ve veriliş şekli yazılmış okunabilmeli ve veriliş şekli yazılmış olmalıdır.olmalıdır.

• Yağlı pomatlar, şuruplar ve fitiller Yağlı pomatlar, şuruplar ve fitiller buzdolabında saklanmalı.buzdolabında saklanmalı.

• İlaçların korunmasında ilacın İlaçların korunmasında ilacın prospektüsünde yazan saklanma şekline prospektüsünde yazan saklanma şekline uyulmalıdır.uyulmalıdır. 3232

Page 31: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

• İlaç Dolabıİlaç Dolabı• Her evde ve işyerinde içinde gerekli alet ve Her evde ve işyerinde içinde gerekli alet ve

ilaçların bulunduğu bir ecza dolabı olmalıdır. ilaçların bulunduğu bir ecza dolabı olmalıdır. • Sürekli olarak mevcut ilaçların kontrol Sürekli olarak mevcut ilaçların kontrol

edilerek, sağlık riski oluşturmaması edilerek, sağlık riski oluşturmaması sağlanmalıdır.sağlanmalıdır.

• Ecza Dolabı Üzerine Genel Bilgiler:Ecza Dolabı Üzerine Genel Bilgiler:• Ecza dolabı kilitlenebilen cinsten olmalı ve Ecza dolabı kilitlenebilen cinsten olmalı ve

serin, kuru bir yerde çocukların kolaylıkla serin, kuru bir yerde çocukların kolaylıkla uzanamayacakları yükseklikte, duvara uzanamayacakları yükseklikte, duvara asılmalıdır. asılmalıdır.

3333

Page 32: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

• Bir ecza dolabında bulunması yararlı olan Bir ecza dolabında bulunması yararlı olan malzemeler şunlardır:malzemeler şunlardır:

• Hasta tedavisi için gerekli araç-gereçler: Hasta tedavisi için gerekli araç-gereçler: Derece, küçük bir makas, çengelli iğne.Derece, küçük bir makas, çengelli iğne.

• Sargı araç-gereçleri: Sargı araç-gereçleri: Çeşitli sargı bezleri, Çeşitli sargı bezleri, bantlar, çeşitli ölçülerde gazlı bez, pamuk, bantlar, çeşitli ölçülerde gazlı bez, pamuk, flaster, kan durdurmak için kullanılan flaster, kan durdurmak için kullanılan turnikeler, üçgen şeklinde sargı bezleri.turnikeler, üçgen şeklinde sargı bezleri.

• Dıştan kullanılacak ilaçlar: Dıştan kullanılacak ilaçlar: Batikon gibi Batikon gibi dezenfektan maddeler, dezenfekte için dezenfektan maddeler, dezenfekte için ilaçlar, oksijenli su, çeşitli merhemler, vb.ilaçlar, oksijenli su, çeşitli merhemler, vb.

• Diğer ilaçlar: Diğer ilaçlar: Ağrı kesici ilaçlar, karın ve Ağrı kesici ilaçlar, karın ve mide gazları için ilaç, müshil, vb. mide gazları için ilaç, müshil, vb.

• Hastalık döneminde kullanılıp artan ilaçlar, Hastalık döneminde kullanılıp artan ilaçlar, ecza dolabına konmamalıdır. Çünkü bu ecza dolabına konmamalıdır. Çünkü bu ilaçlar bir süre sonra özelliklerini ve ilaçlar bir süre sonra özelliklerini ve etkilerini yitirirler. etkilerini yitirirler.

3434

Page 33: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

Bozulmuş İlaçlarda Görülen Belirtiler:Bozulmuş İlaçlarda Görülen Belirtiler:Toz İlaçlarda: TopaklanmaToz İlaçlarda: TopaklanmaTabletlerde: Renk değişimi ve kırılmaTabletlerde: Renk değişimi ve kırılmaSıvı İlaçlarda: Tortu birikimiSıvı İlaçlarda: Tortu birikimiMerhemlerde: Kuruma, koku, küfMerhemlerde: Kuruma, koku, küf

SAĞLIKLI GÜNLERSAĞLIKLI GÜNLER

3535

Page 34: AKILCI İLAÇ KULLANIMI Doğru hastaya , doğru ilacın, doğru zamanda  kullanılmasıdır

TEŞEKKÜRLERTEŞEKKÜRLER

3636