60
usd.w>&RvDRvHmvJ>w>rRu%l> Drum Publication Group

Annonymous_Karenni Folk Tales

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Folk Tales

Citation preview

Page 1: Annonymous_Karenni Folk Tales

usd.w>&RvDRvHmvJ>w>rRu%l>Drum Publication Group

Page 2: Annonymous_Karenni Folk Tales

u&ifeD±dk;&myHkjyifrsm;Karenni Folklore (Burmese Version)

Drum Publication GroupP.O Box 66Kanchanaburi 71000Thailand

[email protected]

November, 2009

ISBN 978-616-7225-08-1

ii

Page 3: Annonymous_Karenni Folk Tales

rmwdumrmwdum

ae=uwfonfhae‹rSmtrsdK;orD;rsm;a&rcdsK;& 1

aqmifav'lawmif 3

au;xsdK;bdk;ac:wHcGefwdkifyGJawmf 5

cl;0,fpl; 8

aiGzg;pnf}uD; 10

zdk;'Gwf 12

pJy,f 14

ewforD;av;±SL;aemfrdk 16

vlpGrf;aumif;oGyftd 18

0g;ydk; 19

yGgpdk;cdk±GmawG‹±SdyHk 21

nOfhiSufE_wfoD;us,f&onfhta=umif; 22

u&ifeDtrsdK;orD;rsm;&Z0if 24

vlom;wdk‹qif;oufvmyHktqifhqifh 27

vl@b0'kwd,tqifh 41

wwd,tqifh 46

pwkwˆtqifh – vlrsdK;pkrsm;.zcif 49

iii

Page 4: Annonymous_Karenni Folk Tales

iv

pum;csD;pum;csD;

,ae@tcsdef urBmwpf0Srf;Y vlr_tzGJ@tpnf;rsm;pGm ±Sd=uovdk jrefrmjynftwGif; ESifhxkdif;-jrefrme,fpyfwpfav#muf wdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;toD;oD;t=um;Y vnf; vlr_tzGJ@tpnf;rsm;pGm±Sdonfudkvnf; awG@&ayrnf? a±S;u&ifvlrsdK;rsm; .vlaer_b0/ pm;0wfaea&; toufarG;0rf;a=umif;rsm;ta=umif;udk vl}uD;olrrsm;xHrS =um;zl;em;0±SdouJhodk@ tjcm;jrefrmjynfwdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;.udk,fa&;&mZ0ifrsm;rSmvnf; Tenf;wlyifjzpfonf? wdkif;&if;om;rsm;.,Of aus;r_ESifh±dk;&mxHk;wrf;pOfvmta=umif;t&mrsm;udk a±S;vl}uD;rsm;taeESifht wdwuspkpnf;rSwfom;cJhjcif;r±Sdojzifh u|Efkyfwdk@=um;odcJh&aom ta=umif;t &mrsm;rSm yHkjyifrsm;uJhodk@qifwl,dk;rSm;jzpfaomfvnf; Tta=umif;t&mrsm;rSm a±S;vl}uD;rsm;jzwfoef; ausmfv$m;oGm;cJh&aom tawG@t}uHKyg;pyf&mZ0ifrsm; jzpfonf?

jrefrmjynfwdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;. ,Ofaus;r_ESifh ±dk;&m"avhxHk;wrf;pOfvm rsm; jyefvnfazmfxkwfa&;twGuf Drum Publication Group rS&nf±G,fxm;cJhyg onf? xdk@tjyif wdkif;&if;om;tcsif;csif;rsm;t=um;Yvnf;wpfOD;.ta=umif;udk wpfOD;uem;vnfoabmayguf+yD; vlr_todkif;t0dkif;xJrSvnf; &if;ESD;cspfcif r_rsm; ydkIxlaxmifvmEdkifrnfjzpfonf? xdkuJhodk@ em;vnfoabmayguf&eft wGuf vlrsdK;wpfrsdK;. ,Ofaus;r_±dk;&m"avhxHk;wrf;pOfvmrsm;udk em;vnfod±Sd xm;&rnf? vGefcJhonfhESpfrsm;wGif Drum rSu&iftrsdK;om;rsm;.,Ofaus;r_/ ±dk; &m"avhxHk;wrf;rsm;ESifh ±dk;&myHkjyifrsm;udk yHkESdyfxkwfa0cJhygonf? TuJhodk@yiftjcm;wdkif;&if;om;rsm;. ,Ofaus;r_±dk;&m"avhxHk;wrf;rsm;udk vnf;xkwfa0&ef&nf±G,fcsuf±SdcJhonfhtwdkif; tcsdeftcgusa&mufcJhojzifh Drum rSu&ifeDtrsdK;om;. ,Ofaus;r_±dk;&m"avhxHk;wrf;pOfvmrsm;ESifhywfoufonfh ±dk;&myHkjyif rsm;udk ,ckpDpOfyHkESdyfxkwfa0vdkufygonf?

Page 5: Annonymous_Karenni Folk Tales

vlrsdK;wpfrsdK;. ,Ofaus;r_ESifh±dk;&m"avhxHk;wrf;rsm;rSm tvGefyifodrfarG@/ eufeJus,f0ef;vSonfjzpf&m Drum rSokawoejyK±SmazGpkaqmif;+yD; ,ckjyKpkxkwfa0cJhaom tcsuftvufrsm;TpmtkyfwGifc|wf,Gif;onfh tcsuftvufrsm;/rjynfhpHkao;onfhtcsuftvufrsm; ±Sdaumif;±Sdayvdrfhrnf? Tc|wf,Gif;csufrsm;/ rjynfhpHkao;onfhtcsuftvufrsm;udk awG@±SdcJhygu aemifvmrnfhpmtkyfopfrsm;xkwfa0zdk@ tcGifhta&;±SdcJhygu tvdk±Sdovdk jyifqifjznfhpGuf±dkufESdyf xkwfa0rnfjzpfonf? tem*wfwGif u&ifeDvlrsdK;rsm;/ u&ifeDvlr_tzGJ@tpnf;ESifhvlr_todkif;t0dkif;rsm;ESifh xda&mufpGmyl;aygif;vkyfudkifEdkifzdk@ Drum Publication

Group rSapmifhpm;ar#mfvifhygonf?

Tpmtkyfjzpfajrmufa&;twGuf Drum taeESifh txl;}udK;yrf;cJhygonf? odk‹ aomf qufoG,fa&;tcuftcJrsm;a=umifh u&ifeDvlr_todkif;t0dkif;rsm;.0dkif;0ef;ulnDaxmufyHhr_udkxifoavmufr&±SdcJhojzifh pm=unfhwdkufrSpkaqmif;xm;aom u&ifeDvlrsdK;rsm;.,Ofaus;r_ ±dk;&m"avhxkH;wrf;rsm;pmtkyfrS&±Sdaom±dk;&m yHkjyifrsm;ESifhyHkjyifwpfcsdK@udk pdwfygvufygulnDa&;om;ay;cJhaom olrsm;udkvnf; vd_ufvSJpGmaus;Zl;wif±Sda=umif;azmfjytyfygonf?

Drum Publication Group

Edk0ifbmv/ 2009 ESpf

v

Page 6: Annonymous_Karenni Folk Tales

vi

Page 7: Annonymous_Karenni Folk Tales

1

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

u,rf;trsdK;om;wdk@wGif ae=uwfonfhae@rSY trsdK;orD;rsm;a&rcdsK;&qdk onfh"avhxHk;pH±Sdonf? ,if;"avhxHk;pHjzpfay:vm&jcif;ESihfywfoufaomyHkjyif rSm a±S;tcguu,rf;trsdK;om;om;trdwpfpk±Sdavonf? wpfae@aomtcgtaronforD;udkTodk@rSm=um;cJhonf?“orD;a&/ tdk;xJrSm±SdwJhydef;OjzLudkatmufrSmxm;/ ydef;OeDudk tay:rSmxm;+yD;csufyg? igr=umrDjyefvmcJhr,f” [krSmcJh+yD; tjyifodk@xGufoGm;avonf? rdcifrSmcJhonfhpum;rsm;udkorD;uem;=um;rSm; +yD; “armifav;&JhcE<mudk,ftay:ydkif;udk tdk;atmufrSmxm;/ acgif;udktdk;ay:rSmxm; Icsufyg” [kxifojzifh ol@armifav;udkowf+yD; udk,ftay:ydkif;udk tdk;atmufrSmxm;um acgif;udktdk;ay:rSmxm;+yD; csufvdkufonf? rdcifjyefvmI om;i,f udkrawG@&ojzifhar;&m orD;u “armifav;tdk;xJrSm ykef;aew,f” [kajymav onf? xdktcg rdcifonftdk;xJudkoGm;I=unfhonfhtcg ol@om;i,fudk orD;u

ae=uwfonfhae‹rSmae=uwfonfhae‹rSmtrsdK;orD;rsm;a&rcdsK;&trsdK;orD;rsm;a&rcdsK;&

Page 8: Annonymous_Karenni Folk Tales

2

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

owfxm;rSef;od+yD; orD;udk±dkufESufI tdrfay:rSESifcsvdkufojzifh orD;vnf;idk,dk umtdrfrSqif;oGm;avawmhonf? olrvrf;xdyfa&mufwJhtcgrSmzcifjzpfolESifh awG@avonf? zcifu orD;udktusdK;ta=umif;ar;aomf orD;urdcif±dkufESufI tdrfay:rSqif;vm&a=umif; ajymjyavonf?

xkdtcgzcifu orD;udktdrfodk@jyefac:vmcJhonf? tdrfjyefa&mufonfhtcg rdcif utjzpfrSefudkjyefajymjyaomtcg zcifvnf;a'goxGuf+yD; orD;udk±dkufv$wfjyef aoma=umifh orD;jzpfolcrsm tdrfay:rSqif;+yD;a&mufwwf&m&modk@av#mufI oGm;avonf? vrf;wGif tzGm;ESifhwzefawG@qHkjyefavonf? olru tzGm;udk vnf;vdrfnm+yD; rdcifzcifwdk@u±dkufESufI tdrfrSqif;vm&a=umif;ajymaomtcg tzGm;uvnf; ol@ajr;rudktdrfodk@jyefIac:cJhjyefonf? tdrfa&mufv#iftzGm; utjzpfrSefudkodjyefojzifh tzGm;uygol@ajr;rtm;±dkufESufItdrfay:rSESifxkwfjyefavonf?

orD;jzpfolvnf;oGm;&if;oGm;&if;ESifh awmeufxJodk@a&mufoGm;avonf? rdcif/ zcifESifhtzGm;wdk@uvnf; ol@udktvGefa'goxGufojzifh xyfI±dkufESuf&efaemufrSvdkufvm=uavonf? xdk@a=umifh rdef;uav;rSm opfyifay:odk@wufIykef;ae&onf? rdcif/ zcifESifhtzGm;wdk@onf rdef;uav;opfyifay:odk‹ wufaeonfudkodv#if opfyifudkckwfvJ=uavonf? xdktcg rdef;uav;uopfyifrvJ ygapESifh[kqkawmif;ojzifh opfyifrvJoGm;ay? c%=umaomf vif;wwpfaumif uol@udkvmcsDroGm;+yD; aeAdrmefwGif oGm;Ixm;avonf? aeewfom;utusdK; ta=umif;ar;jref;aomtcg rdef;uav;u vlawGESifhroifhjrwfI vlawGESifhtwl raevdkawmha=umif;ajymonf? xdktcg aeewfom;u vewfom;ESifhaervm;[kar;&m rdef;uav;idk,dkjyavonf? aemufwpfzefaeewfom;ESifhaervm; [kxyfIar;&m rdef;uav;.rsufESmonf+yHK;Iaeavonf? xdk@a=umifhaeewfom;onf rdrdESifhyif trsdK;orD;uav;tm; aeapawmhonf? xdktcgrSpI ae=uwfonfhtcgwGif 0rf;enf;onfhtxdrf;trSwfjzifh trsdK;orD;rsm;a&rcsdK;=uay?

Page 9: Annonymous_Karenni Folk Tales

3

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

aqmifav'lawmifESifhywfoufI ,if;abmfwdk@yHkjyifY vGdKifaumf+rdK@rStaemufzufpl;pl;odk@=unfhvdkufv#if tjcm;awmifrsm;xuf jrifhrm;aom awmifwpfvHk;±Sdonf? xdkawmifrSm aqmifav'lawmifjzpf+yD; ±Srf;bmomtm; jzifh vGdKifeef;z[kac:I jrefrmvdkewforD;awmif (vGdKif]awmif/ eef;z ]ewforD;) [kac:onf? ,if;abmfpum;jzifh xdkawmifudk aqmifav'lawmifESifh jrefrmvdk pGefawmif}uD; (aqmif]awmif/ av]pGef/ 'l]}uD;) [kt"dy`g,f&jyefonf? urBm }uD;udk a&v$rf;rdk;aomtcgwGif aqmifav'lawmifrSpGefiSufwaumifpmcef‹a& ay:wGifay:aeaoma=umifh pGefawmif}uD;[kac:avonf?

xdkawmifonf jrifhjrwfI ydkif±Sifpdkufxm;ouJhodk@ i±kwfyif/ c&rf;yifrsm;±Sdonf? jrif;ajc&mESifhjrif;acs;rsm;udkvnf;awG@&onf? ,if;abmfwdk@onf xdkawmifudk

aqmifav'lawmifaqmifav'lawmif

Page 10: Annonymous_Karenni Folk Tales

4

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

wufv#if usif}uD;usifi,frsm;t&rf;rpGef‹=uyJ 0g;Al;/ 0g;usnfawmufrsm;wGif ompGef@=uonf? 1942 ckESpf{+yDvESifh=o*kwfvwGif *syefrsm;u u,m;jynf±Sd aus;±Gmrsm;odk@ 0ifa&mufaESmifh,SufonfhtcgY ±Gmol±Gmom;rsm;tm;owday; onfhtaejzifh awmifrSarmif;wD;oHrsm;xGufay:vmonf[k ,if;abmfwdk@ajym avh±Sd=uonf? xdkawmifay:wGif ewfopf±GufwpfrsdK;±Sdonf? ,if;ewfopf±Guf onftema&m*grsm;udk csufcsif;aysmufatmif ukoEdkifaomowWdxl;±Sdonf[k,if;abmfwdk@,Hk=unf=uavonf?

Page 11: Annonymous_Karenni Folk Tales

5

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

au;xsdK;bdk; (ac: ) wHcGefwdkifyGJawmfjzpfay:vmyHkESifhoufqdkifaom±dk; &myHkjyifrSmvnf;txl;pdwf0ifpm;zG,f&maumif;vSayonf? u&ifeDtrsdK;om;tEG,f0ifrsm;.bdk;bGm;tpOftqufonf a±S;tcgu rdk;xdvkeD;yg;tvGefjrifhrm; onfhtjcm;urBmawmifxdyfwckwGifaexdkif=u+yD; wpfESpfwpf}udrfuG,fvGefolt}uD;tuJrsm;ESifhrdbrsm;udk wdkiftrsdK;rsdK;pdkufxlum ylaZmfyoyGJrsm;usif;yI uefawmh=uonf[kqdkonf? TuJhodk@ ylaZmfyoyGJrsm;usif;yaomtcg pdkufxl&efwdkifrsm;twGuf zdk[Jhac:tyifudk a±G;cs,fIjyKvkyf=uonf? yxrtrwdkifudkckwfjzwfI pdkufxl=u+yD;aemuf wdkarmfac:tyifudkckwfjzwfI tzdkwdkifjyK vkyf=uonf? aemiftcgwGif u,m;bmomjzifh xsdK;bdk;wdkifjzpfvmavonf?xdkrSwqifh au;xsdK;bdk;wHcGefwdkif[ktrnfwGifvmonf?

au;xsdK;bdk; (ac: )au;xsdK;bdk; (ac: )wHcGefwdkifyGJawmfwHcGefwdkifyGJawmf

Page 12: Annonymous_Karenni Folk Tales

6

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

tvGefjrifhrm;aom tjcm;urBmawmifxdyfae&mwGif aexdkif=uaomu&ifeDt rsdK;om;bdk;ab;bDbifrsm;onf ESpfaygif;rsm;pGm=umvmaomtcg urBmajrjyift&yf&yfodk@qif;oufvmcJh=uonf? rdrdwdk@aexdkif&m ae&mudk a±G;cs,fonfhtcg xdkae&mopfrSm ausmufwHcg;}uD;uydwfaeojzifh ausmufwHcg;}uD;udktvGefcJ,Of;pGm enf;trsdK;rsdK;wdk@jzifhxdk;azmuf=u&m aemufqHk;wGif xajrmufatmif jrifcJh=u+yD;v#if ausmufwHcg;}uD;rSm +ydKysufIoGm;avonf? wHcg;}uD;udkcsdK; azmufIvm=uaomvlrsm;ESifhwd&p>mefrsm;onftif;}uD;wpftif;udkjzwfausmf I wzufurf;wGiftajcpdkufumaexdkif=uonf? xdkae&mrSmtvGefat;csrf;om ,mojzifh vlwdk@onf rdrdwdk@ae&ma[mif;wGif aexdkifpOfu jyKvkyfp+rJjzpfonfh au;xsdK;bdk;yGJrsm;udkowd&vm=uojzifh xdkyGJrsdK;udkusif;yIuckef=u&ef }uHpnf=uavonf? odk@jzpfI wHcGefwdkifrsm;udkpdkufxl=uav.?

tpyxrwGif wHcGefwdkifrsm;twGuf opf&m/ tif=uif;ponfhopfrsm;udk toHk; jyK=uonf? ,if;opfrsm;rSm tqDxGuf+yD;ayusHwwfojzifh aemiftcgwGifu|ef;opfrsm;jzifh wHcGefwdkifudkxl=uonf? a±S;tcgu wdkifpdkufxlonfhtcgwGif nYpdkufxlavh±Sd&m wdkifrsm;r=umc%vJojzifh ewfrif;}uD;tm; ar;jref;av#muf xm;aomtcg ae@wGifau;xsdK;bdk;wdkifrsm;udkpdkufxl+yD;auewf (awmewf) udkylaZmfyoonfhtcg ae@zufwGifjyKvkyf&ef trdef@csrSwfavonf? xdktcsdefrStpjyKI wHcGefwdkifrsm;udk u&ifeDtrsdK;om;rsm;u ae@zufwGifpdkufxlavh±Sd+yD;n aezufwGif awmaumifudkvdkufavh±Sd=uonf? zdkwdkifrsm;udk pdkufxl+yD;aomtcg vlwdk@onf aumif;uifbHkY±Sdaom bdk;bGm;rsm;tm; &nfpl;ylaZmfumwaysmfwyg;uckefjrL;xl;=uonf?

xdkyGJudkpwifusif;ypOftcgwkef;u xdkolrsm;wGif AHk/ ESJ/ vif;uGif;ponfh wl&d,rsm;r±Sdacs? vif;uGif;tpm; vuf0g;csif;wD;cwfIvnf;aumif;/ AHktjzpf&ifywfudkwD;cwfIvnf;aumif;/ armif;tjzpfvnf;aumif;uckef=u&onf? xdk‹aemuf±SOfhtoHudkwkI yg;pyfjzifhr_wf&onfha¹yGudk wDxGif=uonf? vdyfjymawmifyHcwf

Page 13: Annonymous_Karenni Folk Tales

7

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

oHudkwkI 0g;vufckyfudk wDxGif=uonf? ausmufacgif;rS [def;onfhtoHudkwkIAHkudkwDxGif=uonf? aemiftcgwGif opfyif.yifpnfudkxGif;+yD; AHktjzpfjyKvkyf =uonf?

wl&d,udkwD;r_wfolrsm;u wD;=ur_wf=u+yD; usefvltcsdK@upnf;csuf/ qdkif;csuftvdkuf udk,fudk,drf;um ajcudkauG;Ia±S›xdk;aemufiifESpfcg/ oHk;cgjyKvkyf±Hkr#jzifhrdk;pItHk@vm+yD; rdk;wzGJzGJusvmavonf? xdktcsdefrSpI ,ckumvwdkifatmif &moDtvdkuf/ a'otvdkufESpfpOfESpfwkdif;wHcGefwdkifyGJ odk@r[kwf rdk;ac:yGJudkusif; y=uavonf? ,if;yGJudk aEG&moDo}uFefyGJ+yD;cgpavmufwGif usif;yavh±Sd+yD; aumufyJoD;ESHrsm;zGH@+zdK;apjcif;iSm&nf±G,fI usif;yjcif;jzpfavonf?

Page 14: Annonymous_Karenni Folk Tales

8

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

vGefav+yD;aomtcgu ±Gmwpf±GmwGif rdbrJhav;cl;0,fpl;onf ol.t zGm;ESifhtwl wJav;wpfvHk;xJwGif ESpfa,mufom;aexdkif=uonf? xdk±GmwGif tdrftopfaqmufvkyfaomae@wGif ig;[if;rsm;om csufpm;=u&rnf? tom;rpm;&[kqdkaom a±SmifusOf&rnfh rd±dk;zvm"avhxkH;wrf;wpfck±Sdonf? odk@jzifhwpfae@ tdrftopfaqmufvkyf=uav&m ±Gmol±Gmom;rsm;u wpfa,mufudk wpfa,muf zdwfac:=u+yD; ig;oGm;zrf;pm;=uonf? rdbrJhav;cl;0,fpl;vJ±Gmom; rsm;ESifhtwlygoGm;onf?

±Gmol±Gmom;rsm;ig;xGuf±SmI wpfaeukefoGm;+yD; naeapmif;tcsdefodk@ a&muf vmaomfvnf; ig;wpfaumifr#±SmI r&=uacs? odk@jzifh±Gmol±Gmom;rsm;aA'ifwGuf=unfhonfhtcg rdbrJhav;cl;0,fpl;a=umifh olwdk@ig;r&=ua=umif; odoGm;onf? olwdk@onf cl;0,fpl;udkowf+yD; ,pfylaZmfwifrSomv#if ig;rsm;&=urnf jzpfojzifh ±Gmol±Gmom;rsm;onf cl;0,fpl;udkowf+yD; ,pfylaZmfumtvSL'gef;jyK

cl;0,fpl;cl;0,fpl;

Page 15: Annonymous_Karenni Folk Tales

9

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

vdkufonf? xdkodk@,pfylaZmf+yD; r=umcif rdk;aumif;uifonf wdrfwdkufrsm;ESifh arSmifrJusvm+yD; ±Gmol±Gmom;rsm;ig;ajrmufjrm;pGmzrf;&=uonf? ig;rsm;&=u aomtcg ±Gmol±Gmom;rsm;onf ±Gmodk@jyefvmcJh=uonf?

cl;0,fpl;.tzGm;onff tdrfwGifusef&pfcJhaoma=umifh ig;±SmxGuf&mrSjyefvm aom±Gmom;wpfa,mufudkawG@v#if olr.ajr;cl;0,fpl; jyefvm+yD;vm;[kar;=unfhaomtcg xdkolucl;0,fpl;aemufwGif jyefvdkufvmonf[k tzGm;udkajym onf? tzGm;u aemuf±Gmom;wpfa,mufudkawG@+yD; ar;jyefwJhtcg xdkoluvJ cl;0,fpl;aemufrSmvdkufvmonf[k xyfajymjyefonf? tzGm;[m jyefvmwJh±Gm om;rsm;udk wpfa,muf+yD;wpfa,mufar;=unfhum ±GmxJudkjyefvm=uaom±Gm om;rsm;ukefoGm;onftxd xdkolawGu ajr;cl;0,fpl; aemufwGifjyefvmaeonf [kyJajym=uonf? ±GmxJodk@±Gmol±Gmom;rsm; jyefa&mufvmukef=u+yD;jzpfaomf vnf; ajr;cl;0,fpl; wpfcgrSjyefray:vmonfhtwGuf tzGm;[mol@ajr;udk ±Gm om;awGowfvdkufrSef; tvdkvdkodvdkufonf? odk@jzifhtzGm;[m 0rf;enf;a=u uGJum avScg;xpfay:wGif xdkif+yD;avSum;vuf,rf;udkudkifum xdkifidkaeawmh onf?

tzGm;onf wpfaeukefidkojzifh ol@atmufrSm a&uGufuav;wpfuGufjzpfvm+yD;txJu ig;av;wpfaumifckefxGufvmonfudkjrif&onf? aemufwpf&ufxyf idkjyefonfhtcg zm;wpfaumifckefxGufvmonf? oHk;&ufajrmufonfhae‹wGif a&uGufuav;uae a&tdkif}uD;wpftdkifjzpfay:vmonf? ol0rf;enf;a=uuGJae onfhtcsdef ±Gmol±Gmom;rsm;url uckefwD;0dkif;yGJawGusif;y+yD; 0rf;ajrmuf0rf; omESifh ±kwf±kwfoJoJjzpfae=uonf? cl;0,fpl;&JhtzGm;udk ±Gmol±Gmom;rsm;u wpfa,mufrS*±krpdkuf/ em;raxmifaoma=umifh xdk±Gm.ajrrsufESmjyifonf tufuGJvm+yD; ±Gmol±Gm om;tm;vHk;udk rsdKcsypfvdkufonf? xkda&tdkif}uD;onf awmifajc&if; wGif±Sd+yD; xdka&tdkifudk“a'gw0d”[kac:a0:=uonf? xdka&tdkif}uD; udk 'Darmfqdk+rdK‹e,fwGifawG@&rnfjzpfonf?

Page 16: Annonymous_Karenni Folk Tales

10

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

wpfcgu±Gmwpf±GmwGif armifESpfrESpfa,muf±Sd=uonf? armifESpfrESpf a,mufwGif udk,fpDu|rf;usifaom twwfynmwpfa,mufwpfrsdK;±Sd=uonf?nDri,fav;u ydk;csnfxnfrsm;udk tjcm;tysdKav;rsm;xufvSyatmif &ufvkyfEdkif+yD;/ tpfudku uqJrJqdkaomzsmcsyfudkaumif;pGm tjcm;olawGxufvSy atmif&ufvkyfEdkifonf? odk@jzifh armifESpfrESpfa,mufrSm olwdk@ESpfa,mufxuf awmfonfhwwfonfholr±Sd[kxifjrif,lqrd+yD; olwdk@ESifhxdkufwefolr±SdEdkifawmh a=umif;xifrd.? odk@jzifh armifESpfrESpfa,mufonf wpfOD;udkwpfOD;jyefvnfcspf }udKuf=u+yD; ZeD;armifESHtjzpftwlwuGaygif;oif;aexdkif=uawmhonf? olwdk@ armifESpfrESpfa,mufonf aoG;&if;om;&if;rsm;jzpf+yD; jyef,l=uojzifh±GmxJwGifrae&J=uawmhyJ ±GmtjyifzufwGif±Sdonfh ausmufurf;yg;}uD;wck. vdk%facgif; }uD;xJwGifoGm;Iaexdkif=uonf?

vdk%f*l.t0onf tdk;tzHk;r#avmufomusOf;ojzifh [email protected]‹twGuf

aiGzg;pnf}uD;aiGzg;pnf}uD;

Page 17: Annonymous_Karenni Folk Tales

11

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

tpm;tpmrsm;udk tdk;tzHk;r#avmufom,loGm;ay;&onf? aemufwpfae@/ xdkvdkf%facgif;}uD;.taygufonfe*dkuxufusOf;ajrmif;vmIyef;uefjym;wpfcsyfpmavmufom±Sdojzifh tartdkrS olr.om;ESifhorD;twGuf tpm;tpmrsm;udk yef;uefjym;wpfcsyfpmom ,loGm;ay;&onf? aemufwpfreufrdk;vif;aomf vdk%facgif;0onf a,mufrZGef;avmufom±Sdojzifh tartdkonfol@uav;rsm; twGuf tpm;tpmrsm;udk a,mufrwpfZGef;avmufom ,loGm;ay;&onf? wpfae@xufwpfae@vdk%facgif;0onfusOf;oxufusOf;ajrmif;vmojzifhaemufqHk;wGif xdkvdk%facgif;}uD;.taygufydwfoGm;onf? tartdkonf om;ESifhorD; twGuftpm;tpmrydk@ay;Edkifawmhaoma=umifh aiGzg;pnf}uD;wpfvHk;udk vdk%f*l 0wGifcsay;xm;cJhonf? aemifwGif pyg;rsm;rSnfhonfh&moDa&muf±Sdvmaomtcgausmufurf;yg;ay:wGif wifaeaoma&onf wpfjznf;jznf;atmufodk@pD;us vm+yD; aiGzg;pnf}uD;ay:wGif ,dkpD;usojzifh xdktoHonf tvGefom,maysmfarG@ zG,f&maumif;aom wD;vHk;oHvdk xGufvmI em;0ift&rf;csdKojzifh xdkwD;vHk;oH udkvlawGuwyfrufarm=uonf? aiGzg;pnf}uD;.toHudk ESpfpOfESpfwdkif;pyg;rSnfh onfh&moDa&mufvmonfhtcg xdkwD;vHk;oHudk t+rJ=um;&onf[kqdkonf?

yg;pyf&mZ0ift& ESpfaygif;rsm;pGm=umvmonfhtcg 'kwd,urBmppfjzpfcsdef jrefrmjynfodk@ *syefrsm;a&mufvm+yD; xdkae&mudka&mufoGm;I aiGzg;pnf}uD;.toH udk=um;&onf? xdk‹a=umifh vdk%f*ltwGif;rS tzdk;wefausmufrsuf&wemrsm;±Sd r±Sdodcsif=uojzifh xdkausmufurf;yg;udk+zdKcGif;vdkufonf? ausmufurf;yg;udk *syefrsm;+zdKcsojzifh aiGzg;pnf}uD;.toHrSm wjznf;jznf;ajymif;vJoGm;onf? *syefrsm;u ausmufurf;yg;udk wpfjznf;jznf;+zdKcs+yD; aiGzg;pnf}uD;±Sdonfhae&m ESifha&muf&ef tvSrf;odyfra0;awmhaomfvnf; rnfonfhtzdk;wefypPnf; wpfckudkr#rawG@&ojzifh ausmufurf;yg;udkr+zdKcsawmhyJ &yfwef@vdkufonf? ausmufurf;yg;udk+zdKcsypfaoma=umifh aiGzg;pnf}uD;.toHonffvnf; t&ifuvdk om ,m=unfEl;r_r±Sdawmhacs? Tausmufurf;yg;onf z±l;qdk;+rdK@e,f/ vGdKifaumf+rdK@xJwGif±SdaeqJjzpfonf?

Page 18: Annonymous_Karenni Folk Tales

12

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

rif;rsm;ay:aygufvmyHkESifhywfoufI rEkraemtrsdK;om;wdk@rS TuJhodk‹ tqdk±SdcJh=uonf? a±S;tcgu “[mud” trnf±Sdaom rEkraemtrsdK;om;wpfOD;wGif “qdk;rdk;” [kac:aom orD;wpfa,muf±Sdavonf? [mudonf =u,fzdk;}uD;e,fodk@a&mufaomtcg rdrdorD;udk=u,fzdk;}uD;±GmwGifaexdkifaom OD;}uD;wpfa,mufxHwGif oGm;a&mufaexdkif&efv$wfvdkufonf? =u,fzdk;}uD;e,fwGiftvGefqif;&Jaom oli,fuav;wpfOD;±Sdonf? xdkoli,f.OD;av;u qif;&J aomwluav;udk tdrfwGifac:Ixm;avonf? odk‹aomf OD;av;jzpfoluvnf;wl uav;tm; r=umc%&ufpufpGm EdSyfpufcdkif;apavonf? wpfae@aomtcgY vli,fonfawmif,modk@oGm;+yD; tvkyfvkyf&mrStdrfodk@jyefvm&mwGifawmif ,mxJYtuôsudkarhusef&pfcJhavonf? xdk@a=umifh vli,fonf awmif,mxJodk@jyefoGm;I tuôsudk±SmazGaomtcgY tuôswpfxnfvHk;jcpm;oGm; onfudkawG@ &onf?

xdktcg tuôsjyefygrvmyJtdrfodk@jyefoGm;ygu OD;av;u±dkufESufrnfudka=umuf±GH@aoma=umifh opfyifwpfyifatmufwGifidkaºuG;ae&m tzdk;tdkwpfa,mufay:vm+yD;v#if tjzpftysufudk vli,ftm;ar;jref;avonf? ta=umif;pHkudk±Sif;

zdk;'Gwfzdk;'Gwf

Page 19: Annonymous_Karenni Folk Tales

13

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

vif;ajymqdkaomtcgY tzdk;tdkuuGrf;tpfwpfvHk;udkay;cJhI aysmufuG,foGm;avonf? xdkvli,fvnf; uGrf;tpfudkzGifh=unfhaomtcgwGif uGrf;tpftwGif;Yydwfyg;wpfpudkawG@&avonf? vli,fu ydwfpudkjzef@I =unfh&mwGif±Gmudk wpfywfywfrdonf[kqdkonf? xdkuJhodk@jyKvkyfaeonfudk OD;av;jzpfoluawG@oGm;aomtcg tvGeftHh=oI ol.wlonfzkef;wefcdk;±Sdoljzpf&rnf[k,lq+yD; t±dktaoay;avonf? tjcm;olrsm;uvnf; vli,fudk ±dkaoav;pm;vm=u+yD;v#if aemufqHk;Yrif;ajr‡mufjcif;udkcH&onf[ktqdk±Sd=uonf? Toli,fonf rif;tjzpfodk@wifajr‡mufcH&+yD;onfhaemufwGifrdrdemrnfudkzdk;'Gwf[krSnfhav.? zdk;'Gwfonf qif;&Jom;b0rSrif;tjzpfodk@ a&mufoGm;aomfvnf; rmeaxmif v$m;jcif;r±SdcJhay? t±G,fa&mufI tdrfaxmifjyKaomt cgrdrdESifhwef;wljzpfaom [mud.orD;ESifh vufxyfxdrf;jrm;avonf? rif;tjzpfa&mufaomtcg rdrd.ZeD;onfESifhom wpfvifwpfr,m;aygif;oif;ygrnf[k uwdopPmqdkavonf?

olonf bk&ifrif;jrwftjzpftkyfcsKyfaepOf =u,fzdk;}uD;e,frS ppfwdkufxGufchJ&mxdpcef;txd a&mufIoGm;avonf? xdkae&modk@a&mufaomtcg e,fedrdwfowfrSwfonfhoabmjzifh apwDwpfqludkwnfI xm;cJhavonf? xdkuJhodk@ppf wdkufxGuf&if;ESifhwae@aomf “awmfeD” trnf±Sdaom awmifolrwOD;ESifhawG‹qHk cspf}udKuf=u+yD;v#if ZeD;armifESHtjzpfaygif;oif;aexdkif=uavonf? xdktcgrif;jzpfpOfu xm;±SdcJhaomuwdopPmudkcsdK;azmufrdaoma=umifh &efolrsm;ESifhwdkuf cdkuf&mwGif ppf±_H;IxGufajy;&avonf? olxGufajy;cJh&mwGif =u,fzdk;}uD;e,fudkyif ausmfvGefoGm;+yD; rEkraemtrsdK;om;rsm;aexdkif&mt&yfa'oudka&muf±Sdvmavonf? xdktcgusrSaemifww&m;&±Sd+yD;v#if aumif;rGefpGmaexdkifaoma=umifh &efolrsm;udkjyefvnfItEdkif&±Sdavonf? &efolrsm;ESifhwdkufcdkuf&mzefzdktxda&muf±SdoGm;avonf? ppf+yD;qHk;oGm;aomtcg wpfzufESifhwpfzufe,f usL;vGefoGm;rdv#if &efrljcif;r±Sd=u& [laomoabmwlpmcsKyfudk csKyfqdk=uavonf? pmcsKyfudkaypmESifhwpfckjyKvkyfI tjcm;wpfckudk qifpG,fay:wGifa&;om;xm;cJhonf[ktqdk±SdcJh=uavonf?

Page 20: Annonymous_Karenni Folk Tales

14

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

a±S;oa&mtcgu z±l;qdk;òrd‹e,f±Sd±Gmwpf±GmwGif pJy,fqdkonfh rdbrJhu av;wpfOD;±Sdonf? olonf wJuav;wpfvHk;xJwGif wpfa,mufwnf; aexdkifavonf? wpfae‹aomtcg ±Gmol±Gmom;rsm; awmif,mckwfoGm;aepOf olonfawmxJodk@oGm;+yD; iSufypf&efxGufvmcJhonf? xdktcsdefY ±GmwGifrD;avmifaeonfudk awmxJrSolvSrf;jrif&ojzifh olonf±GmxJodk@tjrefjyefajy;vmcJhonf? ±Gmol±Gmom;rsm;u awmif,mwpfae‹vHk;ckwfae+yD; naerStdrf jyefvmaoma=umifh ±GmudkpJy,frD;±d_@ypfvdkufonf[kxifae=uonf? ±Gmol±Gm om;rsm;onf pJy,fudktjypfwif+yD; olrcHEdkifonfhtxd xkd;ykwf±dkufESuf=uojzifh pJy,fonf xdk±GmwGifraeEdkifawmhyJ ta0;wpfae&mudk xGufajy;vmcJhonf? xD;ol;ul; (xD;vg;a[;yl) [kac:onfhae&modk@a&mufoGm;+yD; xdkae&mwGifESpfaygif;rsm;pGmaexdkifcJhonf?

pJy,fpJy,f

Page 21: Annonymous_Karenni Folk Tales

15

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

aemufydkif;pJy,fonf csrf;omºuG,f0vm+yD; wpfcguolaecJhaom ±Gmuav; onftvGefqif;&JEGrf;yg;aeonfhta=umif; t+rJ=um;ae&ojzifh xdk±Gm.±Gmol }uD;udkzdwfac:+yD; tusdK;ta=umif;ar;=unfhonfhaemufolonfudk,fcsif;pmItultnDay;csifonfhpdwfjzifh ±Gmol}uD;udk pyg;rsdK;aphrsm;/ toD;tESHrsdK;aphtrsdK;rsdK;wdk@udkay;urf;vdkufonf? xdktcsdefrSpI ±Gmol±Gmom;rsm;onf pyg;pdkufysdK;+yD; pdkufysdK;a&;vkyfief;rsm;xGef;um;vmum wpf±GmvHk;zlvHkpGmpm;oHk;&=uonf[kqdkonf? Tjzpf&yfonf zvlqdkc±dkifwGifjzpfcJhonf[kqdkonf?

Page 22: Annonymous_Karenni Folk Tales

16

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

vGefav+yD;aomtcgu “±SL;aemfrdk” qdkonfh ewforD;av;wpfyg;±SdcJh onf? ewforD;av;wGif“cvD;uzJzdk;”qdkonfh oli,fcsif;a,musfm; av;wpfa,muf±Sdonf? olwdk@ESpfOD;onf tvGefcspfcif&if;ESD;u|rf;0ifaomcspfolrsm;jzpf=uonf? olwdk@aexdkifonfh±Gm±Sd ±Gmol±Gmom;rsm;onf ig;r#m;xGuf =uv#if ig;enf;enf;r#om&vm=uonf? odk@aomf “cvD;uzJzdk;” ig;±SmxGufv#if ig;trsm;}uD;&vmonf?

odk@jzifh ±Gmol±Gmom;rsm;onf “cvD;uzJzdk;” udkremvdko0efwdk+yD; ol@udk=unfhvdk@ r&=uacs? wpfae@Y remvdkaom±Gmom;wpfa,mufu/ cvD;uzJzdk;ig;oGm;xGuf ±SmwJhtcgrSm olaemufuae wdwfwqdwfacsmif;vdkufoGm;onf? xdk‹aemufopf yifaemufuG,fuaeykef;+yD; “cvD;uzJzdk;” udkacsmif;=unfhaeonf? ol@aemufwGifvlvdkufvmaeonfudkrodojzifh “cvD;uzJzdk;” uqkawmif;aomtcgqif

ewforD;av;ewforD;av;±SL;aemfrdk±SL;aemfrdk

Page 23: Annonymous_Karenni Folk Tales

17

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

}uD;}uD;wpfaumifay:vmonf? qif}uD;onf jrpfv,facgifwGifoGm;+yD; tdyfcsonfhtcg ‚if;.atmufwGif±Sdonfha&rsm;rSm crf;oGm;+yD;acsmif;xJrS ig;rsm;udk “cvD;uzJzdk;” utqifoifhav#mufzrf;aeonfudkawG‹&onf? xdk±Gmom;u v_yf±Sm;r_rsm;udk=unfh+yD; aumufuspfpOf;vJ pdwfay:vmum remvdkpGmjzifha& v,frSm±Sdonfhqif}uD;tm;ypfowfvdkufonf? qif}uD;aooGm;onfhtcg jrpf xJ±Sda&rsm;jyefqif;usvmojzifh “cvD;uzJzdk;” vJ a&xJarsmygoGm;um a&ESpfaoqHk;oGm;onf?

“cvD;uzJzdk;”touf±SifpOfu olonfomrefvlom;wpfa,mufvdk udk,fvHk; ao;oG,faomfvnf; ol.cspfolewforD;u ol@udkvHkcsnfwpfxnf&ufay;v#if udkuf 70 avmuf&ufay;&onf? ewforD;av;±SL;aemfrdkonf cspfolr±Sdawmh onfhaemufydkif;wGif wpfa,mufwnf;txD;usefpGmae&ojzifh xkd±GmwGifaexdkifIraysmfarG@awmhojzifh awmifwef;rsm;ay:wGif jyefvnfaexdkifawmhonf? ewforD;av;±SL;aemfrdkjyefaexdkifonfhawmifwef;onf vlqdk+rdK@e,f/ vGdKifaumf+rdK‹wGifwnf±Sdonf? xdkawmifwef;udku&ifeDwdk@u “az:abmfcdk” vdk@ac:a0:=u +yD;ArmvlrsdK;wdk@u “awmifuwHk;” [kac:wGif=uonf? pyg;pdrf;vef;pdkjynf onfh&moDwGif xdkawmifwef;onf pdrf;vef;pdkjynfae+yD;/ pyg;0g0if;onfh&moD wGif xdkawmifonfvnf;0g0if;aeonf? odk@aomf aEG&moDwGifxdkawmifonf ajcmufaoG‹ae+yD;ajymif±Sif;aeonf[kqdkonf?

Page 24: Annonymous_Karenni Folk Tales

18

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

rEkraemtrsdK;om;rsm;.a±S;uay:aygufcJhaom ol&Jaumif;rsm;ESifhywfoufIa±S;tcgu “oGyftd” [ktrnfwGifaom vlpGrf;aumif;wpfa,muf±Sdonf?xdkolonf t*FvdyfESifhppfwdkuf&onf[kqdk.? oGyftdonf zkef;wefcdk;}uD;oljzpfaoma=umifh ppfwdkuf&mwGif t*Fvdyfrsm;teD;odk@ csOf;uyfvmaomtcgYoGyftduaumif;uifwGif vl±kyfzefqif;vdkufavonf? xdktcg t*Fvdyfwdk@ut±kyfrsm;udk vlpifppf[kxifrSwf+yD; ypfcwf=u&maemufqHk;Y usnfqHukefoGm;onf [ktqdk±Sdavonf? oGyftdudk vdkufvH±SmazG&mwGif rawG@±SdyJ aemufqHk;wGift*Fvdyfwdk@u ta=umif;odolwOD;tm; oGyftd±Sd&mt&yfudk ar;onfhtjyif oGyftdudk EdkifEdkifaomenf;vrf;udkvnf;ar;jref;=uavonf? xdktcg "gwfodol uoGyftd±Sd&mae&mudk ajymjyonfhtjyif csdefcGifrScdsefoD;udk csdefIypfcwfyguoGyftdaoqHk;Edkifa=umif;udkygajymjyavonf? xdktcgt*Fvdyfwdk@onf "gwfodudkyif oGyftdtm;csdefoD;ESifhypfcwfcdkif;&m aemufqHk;wGif ol&Jaumif;oGyftdrSm usqHk;&avonf[k ajymprSwf±Sd=uavonf? oGyftd.tavmif;udk'Darmqdk; +rdK@e,fwGifjrKyfESH=uonf[kqdkonf?

vlpGrf;aumif;oGyftdvlpGrf;aumif;oGyftd

Page 25: Annonymous_Karenni Folk Tales

19

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

a±S;tcgu ta±S›zuft&yfwGif awmifwpfvHk;±Sd+yD; taemufzuft&yf wGifvnf; awmifwpfvHk;±Sdonf? taemufzuft&yfwGif±Sdonfhawmifudk “az:abmfcdkawmif” [kac:a0:=u+yD; ta±S›zuft&yfawmifudk “u,fzawmif” [kac:a0:=uonf? u,fzawmif.ajc&if;onfus,fjyef@+yD; tay:odk‹rwfapmifhpGmwufoGm;+yD; awmifxdyfrSm c|efxGufaeonf? wpfcguTawmif ESpfvHk;onf&efjzpf=u+yD; taemufzuft&yfwGif±Sdaom “az:abmfcdkawmif”u"g;r}uD;udk,lI ta±S›zuft&yfwGif±Sdaom “u,fzawmif” .xdyfudkckwfcsvdkuf onf? odk@aomf “u,fzawmif” .xdyfrSmjywfroGm;ay/ enf;enf;om±GJ@apmif; oGm;onf? “u,fzawmif”u “az:abmfcdkawmif”udk jyefckwfrnfh "g;r}uD;r±Sd ojzifholY±Sdaom0g;ydk;wpfacsmif;udkE_wf,l+yD; “az:abmfcdkawmif”udkypfaygufvdkufonfhhtcg“az:abmfcdkawmif”wGiftayguf}uD;}uD;wpfaygufjzpfoGm;onf?“az:abmfcdkawmif”wGif0g;ydk;r±SdI‚if;wGif±SdaomrufpvD0g;udkE_wf,l+yD;“u,f

0g;ydk;0g;ydk;

Page 26: Annonymous_Karenni Folk Tales

20

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

zawmif” udkjyefIypfayguf vdkufonf? odk@aomf “u,fzawmif” udkrxdbJ‚if; .ajc&if;ab;wGif ±Sdaomae&mvyfodk@rufpvD0g;pdkuf0ifoGm;onf?

xdk@a=umifh,ae@wdkifta±S›zuft&yf±Sd “u,fzawmif” xdyfonfenf;enf;±GJ‹ apmif;ae+yD; awmifajc&if;. ab;wGifrufpvD0g;yifrsm; trsm;tjym;aygufaeonfudkawG@&rnf? taemufzuft&yfwGif±Sdonfh “az:abmfcdkawmif”udkta0; rSvSrf;=unfhv#if tayguf}uD;}uD;wpfayguf udkawG@&rnfhtjyif awmif.ajc&if; wGif0g;ydk;yifrsm; trsm;tjym;aygufaeonfudk awG@&rnfjzpfonf?

Page 27: Annonymous_Karenni Folk Tales

21

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

a±S;oa&mtcgu tvGefcifrifcspfcif=uaom oli,fcsif;ESpfa,muf±Sd onf? wpfa,muf.trnfrSm “u,fzm” jzpf+yD; tjcm;wpfa,mufu “qdkzm”jzpfonf? oli,fcsif;ESpfOD;onf awmeuf}uD;xJwGifESpfaygif;rsm;pGmaexdkifvmcJh&m vlolwpfOD;wpfa,mufudkr# rjrifawG@&acs? wpfae@rSmoli,fcsif;ESpfOD;onfawmxGuf+yD;iSufuav;rsm;vdkufypf+yD; om;aumifrsm;vdkufzrf;rnf[kwdkifyifaqG;aEG;ae=uonf? odk@jzifhESpfOD;om;awmxGuf+yD; naecif;tcsdefodk@ a&mufaomtcg rnfonfht&mwpfpHkwpfckudkr#rawG@&acs? xdktcgoli,fcsif;ESpfOD;xJu wpfa,mufu “igwdk@armvm+yD? 'Dawmif=um;xJrSm wpfqdwf avmufem;+yD;rS qufoGm;=uwmaygh” [kt}uHay;&m tjcm;wpfa,mufuvnf;oabmwlnDonf? odk@jzifh u,fzonf vufxJu±SdaomvSHjzifhajrudkwl; azmfvdkuf&m a&rsm;,dkpdrfhvmojzifh ol.oli,fcsif;qdkzmtm; Tae&modk‹vma&mufa±$@ajymif;aexdkif&ef ajymqdkwdkifyif.? xdkudpPudk oli,fcsif;ESpfOD;onf oabmwlnD=u+yD;xdkae&mwGifae&mcsajymif;a±$@vmonf? xdkae&mudk “yGmpdk;cdk” [kac:qdk=uonf? T±Gmonf ,ae@txdwdkif ±SdaeqJyifjzpfonf?

yGgpdk;cdk±GmawG‹±SdyHkyGgpdk;cdk±GmawG‹±SdyHk

Page 28: Annonymous_Karenni Folk Tales

22

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

a±S;oa&mtcgu wd&p>mefESifhvlwdk@u ae@ESifhncGJjcm;&eftwGuftpnf; ta0;zdwfac:=uonf? ae@ESifhncGJjcm;zdk‹twGuf olwdk@u nOfhiSufudk wm0efay;vdkufonf? odk@aomfnOfhiSufonf ttdyf}uD;aomiSufjzpfojzifhpD&ifcsufcsonfhtcsdefodk@a&mufaomf tvmaemufusojzifh tjcm;wd&p>mefrsm;u nOfhiSufudk tvGefpdwfqdk;oGm;onf? nOfhiSufonf tjcm;wd&p>mefrsm;uo‹ltm; pdwfqdk;onfudkodaomtcg ttdyfr}uD;atmif }udK;pm;rnf[kajym+yD;/ Todk@=um=umaeu ol@twGuftcuftcJ±SdEkdifrnfudkodaoma=umifhvnf;jzpfonf?

r=umrDtpnf;ta0;pvmojzifh ºuGufuTodk@t}uHay;onf? reufrSnaet xdudkae@[kac:rnf? nOfheufodk@a&mufonfhtcg =uufzoHk;csufwGefv#ifrdk;vif;vmrnf? wpfvwGif &ufoHk;q,f±Sdrnfjzpf+yD; wpfESpfwGifq,fhESpfv±Sdrnf? vuG,fn/ vrdkufn/ vjynfhnESifhvjynfh+yD;aomnrsm;±Sdrnfjzpfonf?

nOfhiSufE_wfoD;nOfhiSufE_wfoD;us,f&onfhta=umif;us,f&onfhta=umif;

Page 29: Annonymous_Karenni Folk Tales

23

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

xdktcgrS wd&p>mefESifhvlom;rsm; tpm;tpm±Smpm;Edkifrnf? odk@aomf nOfhiSuf onfttdyf}uD;ojzifh “nwpfESpf/ ae@wpfv” [kt}uHay;aomtcg tjcm; wd&p>mefrsm;u ‚if;.tqdkwifoGif;r_udk oabmrwl=uay? wd&p>mefrsm;xJrSvif;Edk@}uD;wpfaumifu tvGefpdwfqdk;oGm;&m "g;r}uD;udkaumufudkifum nOfh iSuf.E_wfoD;udk vSD;vdkufaoma=umifh ,[email protected]_wfoD;rSma[mufyufESifhtmus,fae&jcif;jzpfonf?

Page 30: Annonymous_Karenni Folk Tales

24

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

vGefcJhwJhESpfaygif;rsm;pGmwkef;u u&ifeDvlrsdK;rsm;jzpfwJh u,rf;vlrsdK; awG[mtvGefacsmygw,f? tckvdkvJ vnfyif;rSm a=u;uGif;awGr pGwf=uygbl;? aemufydkif;rSm tckvdka=u;uGif;pGwf&wJh ta=umif;&if;rSm–

wpfcgu ±Gmwpf±GmwGif tzdk;}uD;wpfa,mufrSm tvGefacsmarmvSywJhorD; av;ESpfa,muf±Sdw,f? olwdk@[m t&rf;udkacsmvGef;vdk@ olwdk‹aexdkifwJh±GmrSa,mufsm;awGrubJ ±Gmywf0ef;usifrSm±SdwJhwpfjcm; ±Gmua,muffsm;awGvJ ol wdk@udk}udKuf=uw,f?

u&ifeDa'orSm pm;vdk@&wJh pG,fawmft±GufwpfrsdK;±Sdw,f? tJ'DpG,fawmf±Guf[m t&rf;udk t&om±Sdw,f? 'gayr,fh awmxJrSmyJaygufwJhtwGuf tJ'DpG,fawmf udk pm;&zdk@twGufawmxJtxd cufcufcJcJvdkuf±Smcl;&w,f?

u&ifeDtrsdK;orD;rsm;&Z0ifu&ifeDtrsdK;orD;rsm;&Z0if

Page 31: Annonymous_Karenni Folk Tales

25

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

wpfae@rSm tJ'DtvGefacsmwJhnDtpfrESpfa,muf[m pG,fawmf±Gufudkcl;zdk‹awmxJudkxGufoGm;w,f? awmxJa&mufwJhtcg pG,fawmfyifawGudkawG@&ayr,fh t&rf;jrifhvdk@ t±GufawGudkwufcl;vdk@r&bl;? tJ'DtcsdefrSmbDvl;}uD;wpfaumifuolwdk@udk=unfhaew,f? +yD;awmh nDtpfrESpfa,mufem;udkvm+yD; “eifwdk@udkigpG,fawmf±GufawGcl;ay;&rvm;” vdk@ar;vdkufw,f? olwdk@nDtpfrESpfa,mufuvJ “[kwfuJh/ cl;ay;yg–aus;Zl;wifygw,f” vdk@ajymvdkufw,f? nDtpfrESpfa,muf[m bDvl;}uD;udka=umufzdk@xuf pG,fawmf±Gufudkydkpm;csifwmudk;? 'geJ@olwdk@nDtpfrESpfa,mufu“bDvl;}uD;ut&rf;oabmaumif;wmbJ”vdk‹wpf a,mufeJ@wpfa,mufajymae=uw,f?

r=umcifrSmbDvl;}uD;u pG,fawmf±GufawGudk ykvdkif; (awmif;) eJ@tjynfhcl;+yD; opfyifatmufudkqif;vmw,f? +yD;awmhnDtpfrESpfa,mufudkay;+yD; “igeifwdk@udkpG,fawmf±Gufcl;ay;vdk@eifwdk@ighudkvufxyf&r,f”vdk@ajymvdkufw,f? tJ'DtcgrSm nDrjzpfwJholu “bDvl;}uD;&,f–u|efrwdk@eJ‹vufrxyfygeJ@/ u|efrwdk‹rSm a,mufsm;±Sdygw,f” vdk@jyefajymvdkufw,f? bDvl;}uD;u “eifwdk@udkigr,Hkbl;-eifwdk@rSma,mufsm;±SdvJeifwdk@udkig,lrSmbJ”vdk@ajym+yD; ol@tdrfudkac:oGm;w,f?

na&mufawmhbDvl;}uD;u “vmcJh=u –- eifwdk@igh&Jhtem;rSm wpfa,mufwpf zufpDtdyf&r,f” vdk@ajymvdkufw,f? tJ'DtcsdefrSm nDtpfrESpfa,mufu --“u|efrwdk@rtdyfcifrSm tayghoGm;yg&ap” qdk+yD;tjyifudkxGufoGm;w,f? tjyif a&mufawmh “b,fvdkvkyf=urvJ/ igwdk@awmh bDvl;rdef;rtjzpfrcHEdkifbl;” vdk@ ajym=u+yD;wpfckckvkyfzdk@ nDtpfrESpfa,mufu t}uHxkwfaeawmhw,f? +yD;awmh ab;rSmawG@&wJhoHacsmif;awGeJ@ vnfyif;udkywf+yD; txJudkjyef0ifvmw,f?

bDvl}uD;uolwkd@udkawG@awmh “eifwdk@vnfyif;rSmbmawGvJ” vdk@ar;vdkufw,f? 'geJ@nDtpfrESpfa,mufu “bDvl;}uD; -- u|efrwdk@[m ae@tcsdefrSmt&rf;acsmayr,fh ntcsdefrSmqdk&if u|efrwdk@&Jhvnfyif;awG[m wpfjznf;jznf;±Snfvm+yD;

Page 32: Annonymous_Karenni Folk Tales

26

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

u|efrwdk@u t&rf;udkt±kyfqdk;vmygw,f – u|efrwdk@[m udsefpmrdxm;ygw,f” vdk@ajymvdkufw,f? +yD;awmh olwdk@&Jhvnfyif;awGudkqef@jy+yD; rsufvHk;awGjyL;jy vdkufw,f? bDvl;}uD;u t&rf;udka=umufoGm;+yD; “aumif;+yD/ eifwdk@udk igjyefv$wfvdkufr,f–'gayr,fheifwdk@udkigr,Hkbl; -- aocsm[kwfr[kwfqdkwmod&atmif aemufwpfae@us&if eifwdk@udkigxyfvm=unfhr,f” vdk@ajym+yD;jyefv$wf ay;vdkufw,f?

tdrfjyefa&mufawmh olwdk@&Jhtazudk ta=umif;pHk±Sif;jyvdkufw,f? tJ'geJ@olwdk@tazuvJ “'gqdk&if–eifwdk@udkbDvl;&Jh&efu umuG,fzdk@twGufigvkyfay;r,f”vdk@ajym+yD;tJ'DnDrESpfa,mufvHk;&Jhvnfyif;rSm a=u;uGif;awGpGyfay;vdkufw,f?tJ'Dtcsdefup+yD; u,ef;trsdK;om;awG[m bDvl;&Jh&efuaeumuG,fzdk@vnf yif;rSma=u;uGif;awGudk tckxdpGyfxm;=uw,f?

Page 33: Annonymous_Karenni Folk Tales

27

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

urBmOD;tputmumoav[mjyif}uD;twGif;Y rnfonfht&mr#r±Sdacs? avtrsdK;om;ESifhavtrsdK;orD;omv#if tmumo&ifjyiftwGif;Y ajcOD;rJh&m wdkufcwfae=uonf? wpfcguavtrsdK;orD;onf avtrsdK;om;aemufodk‹ vdkufIrrDay? avtrsdK;om;onf ol@aemufokd@jyefvSnfh=unfhaomtcg av trsdK;orD;tm;rawG@&? odk@jzifhavtrsdK;om;onf avtrsdK;orD;±Sd&mt&yfodk@jyefvnfwdkufcwfIavtrsdK;orD;tm; “rnfonfhta=umif;a=umifhoifu|Ekfyf aemufudk rvdkufEdkifoenf;” [kar;&m avtrsdK;orD;u “u|EkfyfonftrsdK;orD;jzpfonfhtwdkif; ,cku|EfkyfrSmudk,f0ef±Sdae+yD”[kjyefvnfajzqdkonf? odk@jzifhavtrsdK;om;onf avtrsdK;orD;udk wpfygwf+yD;wpfygwfywfI avtrsdK;orD;rS tvGef}uD;rm;aom ydk;O}uD;wpfvHk;arG;zGm;vmonftxdygwf.? xdkydk;O}uD;twGif;Y “ +ydKifolvlrl;” qdkaomzefqif;±Sif ewfbk&m;ray:xGufvm.?

vlom;wdk‹vlom;wdk‹qif;oufvmyHktqifhqifhqif;oufvmyHktqifhqifh

Page 34: Annonymous_Karenni Folk Tales

28

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

+ydKifolvlrl;onf ydk;O}uD;ay:xdkifum tmumo&ifjyifudka0S›0J=unfhvdkuf.? =u,fav;vHk;udk olrjrifawG@&onf? =u,frsm;.ta&mifrsm;rSmteD/ t0g/ tjzLESifheDjzLa&mifrsm;jzpf=u.? +ydKifolvlrl;onf olr.ydk;O}uD;twGif;odk@=unfh onfhtcg wdrfwdkufudkawG@&.? odk@jzifholronf yihful}uD;wpfaumifudkwdrfwdkuf ESifhtwlzefqif;I yifhultm; olr.uav;rsm;aexdkif&eftwGuf urBmajr}uD;wpfckudkwnfaqmuf&efcdkif;aponf? yifhulonf =u,fav;vHk;udk,if;.tr#ifESifhquf+yD; yifhultdrf}uD;}uD;wpfvHk;udk wnfaqmufvdkufonf? +ydKifolvlrl; onf yifhultdrf}uD;udk=unfhI olr.uav;rsm; touf±SifaexdkifIr&Edkifa=umif; awG@&.? odk@jzpfIolronf yifhultdrfudkjyefvdrfhIolr.ydk;OtwGif;odk@ypfxnfh vdkufonf? xdk@aemufolronf ydk;OtwGif;odk@wpfzefiHk@=unfh+yD; wdrfwdkufudktjyifodk@xGufvmcdkif;.? olronfwdrfwdkuftm; olr.uav;rsm;aexdkifzdk‹urBm ajr}uD;wnfaqmuf&efcdkif;ap.? odk@jzihfwdrfwdkufonf ydk;OtwGif;rSxGufvmI wpfygwf+yD;wpfygwfauG@ywfumaev#uff tmumo&ifjyifxJodk@ vdrfhcsI wpf ywf+yD;wpfywfywfaeav.? wdrfwdkufrsm;onf wpfywf+yD;wpfywfvSnfhywf &muae urBm}uD;pwifay:aygufvmcJhonf?

+ydKifolvlrl;onf urBm}uD;udk=unfh+yD; ‚if;.rsufESmjyifonfrmausmovm;odk@r[kwf aysmhaysmif;aeao;ovm;[kodcsif.? odk@jzifh olronf arsmufwpfaumifudkzefqif;um urBm}uD;odk@qif;vm&eftrdef@ay;+yD; urBmajr}uD;ay:wGif olr.uav;rsm;aexdkif&ef ‚if;.rsufESmjyifonf rnfr#cdkifrma=umif;vmI prf;oyfcdkif;.? arsmufonf urBm}uD;odk@qif;vmaomfvnf; ‚if;.rsufESmjyifudkrwdk@xdrudkifwG,fay? arsmufonf òydifolvlrl; xHjyefa&mufoGm;aomtcgTodk@av#mufwif.? “urBmajr}uD;.rsufESmjyifonf tvGefaysmhajymif;El;tdojzifh oif.uav;rsm;ae&efroifhavsmfacs” [kajym.? xdktcg+ydKifolvlrl;uarsmufonf ajrrsufESmjyifudkrwdk@xda=umif;od&ojzifh arsmuftm;ajrrsufESmjyifwGifwpfoufvHk;rtdyfyJ opfyifay:wGifomtdyfap[kusdefqJojzifh xdktcsdefrSpI arsmufrsm;onfopfyifrsm;ay:wGifomtdyfawmhonf?

Page 35: Annonymous_Karenni Folk Tales

29

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

aemufwpfzef+ydKifolvlrl;onf xl;'DiSuf (ajrrsufESmjyifay:wGif t+rJem;aom iSufao;ao;av;wpfrsdK;) udkzefqif;I urBmajr}uD;odk@ qif;vmcdkif;+yD;olr.uav;rsm;aexdkif&ef ajr.rsufESmjyifonf rnfr#rmausmonfudkoGm;a&muf prf;oyfcdkif;jyef.? xl;'DiSufonf urBmajr}uD;ay:odk@qif;vm+yD; ajrjyif.av; bufav;wHudk ckefaygufprf;oyf=unfhonf? +ydKifolvlrl;xHjyef a&mufvmonfh tcgxl;'DiSufu“oif.uav;rsm; urBmajr}uD;ay:rSm aexdkif&eftwGuf‚if;.rsufESmjyif[mcdkifrmygw,f” [kav#muf=um;.? +ydKifolvlrl;onf xdkiSufav;udkcsD;rGrf;+yD; olru “oifh&Jhtcsdefwpf0ufudk,lI u|EfkyfeJ@twlwlaexdkif+yD; 6 vomajrrsufESmjyifay:wGifaeap”[krSm=um;.? xdkae@rSpI xl;'DiSufav;onfajrjyifwGif 6 vr#omaexdkifIusef 6 vwGif+ydKifolvlrl;ESifhtwlwloGm; a&muf aexdkif.?

xdk@aemufwGif +ydKifolvlrl;onf urBm}uD;ay:wGif±SdonfhtvGefjrifhrm;aoma'g ol;armcl;awmifodk@qif;vm+yD; xdkae&mwGif olr.uav;rsm;udkfpwiftajccsaexdkifapcJhonf? olr.uav;rsm;rsufpdjrifvmatmif rSefawmif}uD;wpfckudk wnfaqmufvdkufonf? r_efaomrSefawmif}uD;.tvif;a&mifudk=unfh+yD; v_yf±Sm;oGm;vmEdkifonf? xdk@aemufolronf±$H@ap;ajrjzifhwd&p>mefrsm;ESifhydk;r$m;rsm;udkpIzefqif;onf? rnfonfhtcsdeftcgYrqdk olronf±$H@ap;ajrjzifh wd&p>mefodk@r[kwf ydk;r$m;rsm;udkzefqif;v#if ydkaom±$H@ap;ajrudk ta0;odk@pGef@ypfvdkuf onf? wd&p>mefESifhydk;r$m;rsm;tm;vHk;zefqif;+yD;onfhaemuff ydkaeaom±$H@ap;ajr }uD;}uD;wpfyHkudk olrawG@&onf? olronfwbavmh (±$H@ap;ajrwpfyHk) udk,lIqifwpfaumifudkpIzefqif;onf? vlom;wdk@uqifudk wbavmh (±$H@ap;}uD;wpfyHk) [kac:qdk=uonf? qif}uD;udkzefqif;+yD;aemuf wmus (usefaeao;aom ±$H@ap;ajrwpfyHk) jzifh}uHhwpfaumifudkzefqif;+yD;vlom;wdk@u}uHhudk wmus (vuf usef±$H@ap;ajr) [kac:onf?

xdktcsdefwGif ajrjyifay:wGif tyifwpfyifr#r±Sdacs? obm0tvif;a&mifonf

Page 36: Annonymous_Karenni Folk Tales

30

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

vnf;r±Sdacs? a'gol;armcl;ay:wGif±Sdaom rSefawmif}uD;.r_efr$m;aom tvif;a&mifom±Sd.? odk@aomf r_drsm;onfajrrsufESmjyifudkzHk;v$rf;aeum vlom;wdk@ESifhwd&p>mefrsm;onf touf±Sif&efr_drsm;udkompm;oHk;=u.?

wpfcgwGifacG;rJrJ}uD;wpfaumifonfjrifhrm;aomrSefawmif}uD;xdyfodk@wufvm+yD;awmif.tjcm;wpfzufwGif±Sdaom t&mwpfckckudk=unfhI a[mifaeonff? vlom;wdk@onf &ufpuf=urf;=uKwfaomacG;a[mifoHudk=um;&aomfvnf;acG;}uD;onfrnfonfht&mudk a[mifaerSef;rod=uacs? vlom;wdk@onfrSefawmif}uD;.tjcm;wpfzufrS±Sdaomt&mudkodcsif=u.? xdk‹a=umifh a'gif;zdkwpfaumif udkac:,lI rSefawmif}uD;.xdyfodk@ysHwufoGm;cdkif;+yD; awmif.tjcm;wpfzufwGifrnfonfht&mrsm; jzpfysufaeonfudk=unfhcdkif;.? odk@jzifha'gif;iSufonfrSef awmifxdyf}uD;ay:odk@ysHwufoGm;+yD; rnfonfht&mrsm;jzpfysufaeonfudkoGm;=unfh.? odk@aomf a'gif;iSufonf jzpfysufaeonfht&mudkvlom;wdk@tm;rnfodk@±Sif;jy&rnfudkrodacs? xdkjzpfysufaeonfht&mudkrodojzifh a'gif;iSufonfxdkt&m.yHko¿mefudk ‚if;.t+rD;ay:wGifrSwfxm;+yD; vlom;rsm;xHodk@jyefvmcJh.? odk@jzifh,ae@wdkifa'gif;iSufonf ‚if;.t+rD;udkjzef@onfhtcgwGif aejzmwuf aeonfhyHkESifhwl.? vlom;wdk@u rnfonfht&mjzpfonf[kar;aomf a'gif;iSuf u “rnfonfht&mjzpfaeonfudkigrod–xdkt&m.yHko¿mefudk ig.t+rD;ay:

Page 37: Annonymous_Karenni Folk Tales

31

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

wGifrSwfxm;.”[kajymjyonf? xdk@aemufa'gif;iSufonf vlom;wdk‹a±S›wGif‚if; t+rD;udkjzef@jy.? odk@aomfvlom;wdk@u xdkt&monf rnfonfht&mjzpfonfudk rod=uao;? odk@jzifhvlom;wdk@onf vdyfjymudkac:I rSefawmifxdyfay:odk@wufcdkif;+yD; xdkt&monfrnfonfht&mjzpfonfudk±Sif;jyap.? vdyfjymonfawmifxdyfay:odk@ysHwufoGm;+yD; awmif.wpfzufwGif jzpfysufaeonfht&mudkawG@&.? xdkenf;wl vdyfjymonfvnf; xdkt&monf rnfonfht&mjzpfonf[kvlom;wdk@tm;r±Sif;jywwfay? xdk@a=umifh ,ae@txd [email protected] wGifaevHk;yHko¿mefESifhwlonfhtqifrsm;±Sdaeonfudk awG‹ae&rnf? ‚if;onf vlom;rsm;xHodk@jyefa&mufaomtcg “xdkt&monf rnfonfht&mjzpfonfudk igrod? odk@aomfxdkt&m.yHko¿mefudk igh.awmifyHay:wGifrSwfxm;.” [kajz qdk.? odk@aomf vlom;wdk@u xdkt&monfrnfonfht&mjzpfonfudk rod=uao;? xdkt&mudk wdwdususod&eftwGuf vlom;wdk‹onf 0ufjzLwpfaumifudk,lI rSefawmifxdyf}uD;ay:odk‹wufoGm;+yD; rodaomxdkt&m.0dOmOftm;0ufjzLudkowf+yD;,pfylaZmfyoIac:,l.?

csufcsif;yif vlom;wdk@rodaomxdkt&monf rSefawmifxdyfay:wGifay:vm.?trSefrSmrlxdkta&mifrSm “ae” jzpf+yD; aevHk; 2 vHk;onfawmif udkausmfjzwfIwufvmonf? xdktcsdefY a'gol;armcl;awmifonf tvGefyljyif;vm+yD;r_dyifrsm; tm;vHk;aovkeD;yg;jzpfoGm;onf? vlom;wdk@ESifhwd&p>mefom;aumifwdk‹onftpma&pmiwf+yD; xdkae&mwGifrsm;pGmaoa=uqHk;±H_;oGm;onf? odk@jzifh vlom;wdk@ onfewfbk&m;r+ydKifolvlrl;xHoGm;+yD; tultnDawmif;cH=u.? ewfbk&m;r onf 'l;av;ESifhjrm;rsm;zefwD;+yD; vlom;rsm;tm;ay;vdkufonf? xdktcsdefwGifwd&p>mefrsm;onf vlom;[email protected];rsm;udkem;vnf=u.? wd&p>mefESifhvlom;wdk@onfxdkae&mwGifyif tukefvHk;pka0;vm=u+yD; ,if;wdk‹ESifhtvSrf;odyfruGmonfhaewvHk;udk 'l;av;jzifhypfvdkufonf? orifrsm;onfjrm;rsm;udk wnfhrwfatmifvkyf&onfhwm0ef,l&aoma=umifh ,ae@xdwdkiforifrsm;.OD;csdKaumufauG;aeonfudkawG‹&rnf? 0uf0Hrsm;u 'l;av;}udK;rsm;udkqGJxm;&onf? odk@

Page 38: Annonymous_Karenni Folk Tales

32

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

jzifh,ae@txd0uf0Hrsm; rwfwyf&yfaev#if/ ,if;wdk@onf wpfckckudkqGJrxm;o uJhodk@xif&onf? aeteD;wpfvHk;udk vlom;wdk@u 'l;av;ESifhypfonfhtcgwGifwd&p>mefwdk@onf vlom;wdk@udkenf;rsdK;pHkESifhtultnDay;=uonf? jrm;wdk@onf tvSrf;eD;aom aewpfvHk;udkxdrSefoGm;aoma=umifh ‚if;rSmarSmifusoGm;onf?xdkaemufydkif;arSmifusoGm;aomaeudkvrif;}uD;[kac:onf? ,ae@txdu&ifeDvlrsdK;rsm;onfvudk “vJ(ef)”“uef;oGm;aomae” [kac:qdk=uonf? xdktcsdefrSpIae@ESifhnrsm;ay:aygufvmcJhonf? rdk;p±Gmumtyifrsm;aygufvm=uonf?vlom;wdk@onf av;bufav;wHOD;wnf&mvrf;a=umif;udkpwGuf+yD; ta±S›t&yfrSaexGufvm+yD; taemuft&yfodk@ae0ifoGm;onf[lI owfrSwf=uonf? r=umrDvrsm;ESifhESpfrsm;wdk@vnf; ay:aygufvmonf?

odk@aomf xdkae&mwGif vlom;rsm;ESifhwd&p>mefrsm;twGuf tpm;tpmr±Sd? xdk@a=umifhvlom;wdk@onfewfbk&m;rxHodk@oGm;Itpm;tpmawmif;av.? ewfbk&m;ru vlom;wdk@pdkufysdK;&eftwGuf pyg;aphESifh[if;oD;[if;±Gufrsm;pGmudk ay;vdkuf. (xdktcsdefpyg;aphonfocGg;oD;avmuf±Sdonf)? ewfbk&m;ruwpf csdK@wd&p>mefu jrufrsm;pm;&rnf/ wpfcsdK@u tyifrsm;udkpm;&rnf/ wpfcsdK@utoD;rsm;pm;rnfESifhwcsdK@wd&p>mefrsm;u ydk;r$m;rsm;pm;ap[krdef@=um;cJhonf? vl om;wkd@ESifhwd&p>mefwdk@onf a'gol;armcl;ewfbk&m;r. tkyfcsKyfr_atmufwGiftwlwlaysmf±$ifpGmaexdkif=uonf? vlom;wdk@onf wpfESpfwpfcgpyg;pdkufjcif;rS vGJI tjcm;rnfonfht&mr# vkyfp&mr±Sdacs? olwdk@onf tdyftdyfpm;pm;jzifh ysif;&dpGmaexdkif=uonf? aemufqHk;wGif vlom;trsm;pkwdk@onf pIaeraumif; xdkifraumif;jzpfvmonf? vlom;wdk@onf ewfbk&m;rxHodk@oGm;+yD; tultnD awmif;=u.? xdktcgewfbk&m;ru ,if;wdk@udk wdkifwpfvHk;pdkufxl+yD; xdkwdkifudk vSnfhywfIuckef=uyg[krdef@=um;onf? xdk@aemuf ewfbk&m;ru ewfatmfrl; (udk,fvHk;}uD;aomewfbk&m;r) tm;xdkwdkifudkOD;aqmifvSnfhywfIuckefzdk@cdkif; apvdkufonf? vlom;wdk@onf xdkwdkifudk ae@wdkif;vSnfhywfIuckef=uojzifhr =umrDvlom;[email protected];rma&;aumif;vm=uonf?

Page 39: Annonymous_Karenni Folk Tales

33

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

a'gol;armcl;ay:wGif opfyif}uD;rsm;raygufa&mufay? tyifi,frsm;omv#if aygufa&mufonf? xdktcg vlom;rsm;onf wmayg (wHypPnf;vkyfaomtyifi,f) qdkonfhtyifi,fwpfrsdK;. yifpnfudk,lI wdkifudkpdkufxl&onf? vlom; wdk@onfae@wdkif;xdkwdkifi,fav;udk vSnfhywfIuckefojzifh [email protected];rma&;aumif;=u+yD;aysmf±$ifae=uonf? ESpftawmf=umvGefaomtcg a'gol;armcl; awmifrSvGJI urBm}uD;udk opfyif}uD;rsm;uzHk;tkyfvmawmhonf? vlom;wdk@ onfopfyif}uD;.yifpnfjzifh wdkifudkpkdufxlcsif=uonf? a'gol;armcl;ae&mwpf 0dkufwGif vlom;wdk@onf opfyif}uD;rsm;±SmazG=unfh=uaomfvnf; xdkae&mwGif vlom;wdk@onf opfyifwpfyifr#rawG@yJ±Sdae.? tvGefjrifhrm;aom opfyif}uD;rsm;onf euf±d_if;aomausmufurf;yg;. tjcm;wpfzufwGifom aygufa&mufaeonf? ausmufurf;yg;onf tvGefeuf±d_if;ojzifhh vlom;wdk@onf wpfcgrS ausmufurf;yg;. atmufajc&if;odk@raygufa&muf=u?

odk@jzifhvlom;wdk@onf ewfbk&m;r+ydKifolvlrl;xHoGm;um wdkifpdkufxlrnfhopfyif}uD;.yifpnfudk acsmufurf;yg;.tjcm;wpfzufwGif rnfodk@&Edkifrnfudkt}uHOm%fawmif;=uonf? ewfbk&m;ru olwdk‹tm; a=u;eDpdrf;/ rD;aoG;ESifhrD;ajymif;rsm;ay;vdkufonf? vlom;wdk‹u a=u;eDudkrD;aoG;ESifhrD;ajymif;wdk‹udk,lI tylay;umt&nfusdKonf? xkd@aemufvlom;wdk@onf acsmufudkjzwfausmf onfha=u;wHwm;wpfckudk wDxGifaqmufvkyfvdkufonf? wHwm;jzwful;Edkif&ef twGufcsOfaomtpm;tpmudk vlom;wdk@rpm;oHk;&[k wm;jrpfxm;onf? odk‹ aomf vlom;wdk@xJY “aZmzl”(taESmifht,Sufay;ol/ tzsuform;) [kac:aomvlom;wdk@onf xdkwm;jrpfcsufudk rvdkufemyJ csOfaomtpm;tpmudkpm;=u.? vlom;wdk@,Hk=unfxm;=uonfrSmwpfOD;OD;onfcsOfaomtpm;tpmudk pm;v#ifa=u;wHwm;jzwful;oGm;aomolrsm;tay:uHqdk;rdk;arSmif (tukodkvf)usa&mufrnf[lIjzpfonf? vlom;rsm;onf a=u;wHwm;udkjzwfausmfoGm;onfhtcsdefwGifewfti,f(ewfatmfrl;)onfa=u;wHwm;ay:rSjyKwfusIacsmufeufxJodk@vdrfhusoGm;onf? xdkjzpf&yfudk tjcm;vlom;wdk@ owdrrlrd=uacs? vl

Page 40: Annonymous_Karenni Folk Tales

34

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

om;wdk@onf acsmufurf;yg;ta±S›zufurf;odk@a&mufonfhtcg oifhavsmfonfh wdkifpdkufxlrnfhopfyifrsm;udk ±SmazGae=uonf? vlom;wdk@onf xl;jcm;aom opfyifrsm;.trsdK;xJrS wdkif+rdKifarghac: xl;jcm;onfhopfyifudkawG@±SdoGm;onf? olwdk@onf pdkufxlrnfhwdkiftwGuf xdktyifudkckwfvSJvdkufonf? okd@jzifh,ae@ txdwdkif+rdKifarghonf u&ifeDjynfoljynfom;wdk@ txGwftjrwfxm;aomopfyifwpfrsdL;jzpfavonf? xkdopfyifudkckwfvJ+yD;aomtcg vlom;wdk@onfxdkopf yif.yifpnfudkjzwf,lI a=u;eDwHwm;udkjzwfausmfum a'gol;armcl;odk@o,f ,lvmcJh=uonf? vlom;wdk@jyefa&mufvmaomtcg xdkopfyif.yifpnfudk vS yaomwdkifwpfvHk;jzpfatmifqif,ifvdkufonf? vlom;wdk@tm;vHk;onf a'gol;armcl;qDodk@pka0;a&muf±Sdvm=u+yD; xdkwdkifudkwnfhrwfpGmpdkufxlvdkufonf? xdkwdkifudkwnfhrwfpGmpdkufxl+yD;aemuf wHcGefwdkifyGJawmfusif;yonfhtaejzifhxdk wdkifudkvSnfhywfI uckef=uonf? (,ae@xdwdkif/ u&ifeDtrsdK;om;rsm;onf wdkifwHcGefwdkifyGJawmfudk wpfESpfwpf}udrf usif;yjyKvkyf=uonf?)

vlom;wdk@onf wdkif}uD;udkywfI uckef=uaomtcg uckefaeaomvltkyf=um; xJwGifewfatmfrl;udkrawG@&acs? olwdk@onf ewfatmfrl;aysmufqHk;oGm;onfudkowdxm;rd=uonf? odk@jzifh vlom;wdk@onf ewfatmfrl;udkxGuf±SmoGm;=u onf? odk@aomf olrudk±SmIrawG@ay? aemufqHk;olwdk@onf y&,fvm;a';zl; (=u,fwpfvHk;uaewpfvHk;qDodk@c&D;oGm;vmaomewfom;) qDodk@a&mufoGm;+yD; aysmufoGm;aomewfatmfrl;udkxGuf±Smcdkif;onf? y&,fvm;a';zl;onfewf atmfrl;udk±SmazG&efc&D;xGufoGm;onf? aemufqHk;olonf acsmufeufatmuf ajcwGifaoqHk;oGm;+yD;aomewfatmfrl;udk±SmawG@oGm;onf? vlom;wdk‹udky&,fvm;a';zl;u acsmufeufwGifewfatmfrl;vJ vdrfhusaoqHk;aeonfawG@&+yD; olr&Jh±kyftavmif;udk ro,f,lvmEdkifcJhyg[kajymjyonf? odk@jzifhvlom;wdk‹ onfrm&,m;=umxl; (ajcaxmuf±Snfaomewfom;av;) xHodk‹oGm;+yD;ewfatmfrl;.±kyftavmif;udk acsmufeufxJrSq,f,lcdkif;vdkufonf? rm&,m;=um xl;onfacsmufeufodk@qif;oGm;+yD; ewfatmfrl;.tavmif;udk vlom;rsm;t

Page 41: Annonymous_Karenni Folk Tales

35

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

wGufo,f,lvmay;onf? xdk@aemuf vlom;rsm;onf ewfatmfrl;.±kyft avmif;udkywfvnfpktHkvm=uonf? atmufarhzG,ftxdrf;trSwftjzpf vl om;wdk@u ewfatmfrl;.cE<mudk,fjzifh ewftdrfwpfvHk;wnfaqmufrnf[kqHk; jzwfoabmwlnD=uonf? olwdk@onf ewfatmfrl;.cE<mudk,fESifh rnfodk@ewftdrfaqmufvkyf=urnfenf;? olr.ajcaxmuft±dk;udkckwfjzwf+yD; ewftdrfrsm;.a'gufwdkif tjzpfpdkufxlonf? vufarmif;±dk;udk ckwfjzwfIa'gufwdkiftjzpfjyKvkyfonf? vuft±dk;udkckwfjzwfI xkyfwef;tjzpfjyKvkyf+yD; ewftdrf.a'gufwdkifrsm;ESifhqufvdkufonf? olwdk@onf olr.eH±dk;jzwfxkwfI tdrf=urf;jyiftjzpfjyKvkyfonf? olr.t&nfcGHudkjzwf,lI eH&HtjzpftoHk;jyK.? vlom;wdk‹onf olr.qHacsmif;rsm;udkjzwf,lI tdrfacgifrdk;tjzpf pojzifhjyKvkyfonf? ewfatmfrl;. cE<mudk,ftpdwftydkif;rsm;jzpfonfh t±dk;rsm;/ tom;rsm;/ ta& cGHrsm;/ aoG;rsm;udk ewftdrftjzpfaqmufvkyf=u+yD; olr.t±dk;wpfacsmif;/ t om;pwpfp/ odk@r[kwf aoG;wpfpufrSrcsefxm;cJhay? (xdk@a=umifh ,ae@txdu&ifeDtrsdK;om;wdk@onft±dk;/ tom;pESifhaoG;wpfpufrSrusefapyJ ewfatmf rl;.cE<mudk,fESifhaqmufvkyfaom ewftdrfudkoDcsif;zGJ‹I aumif;aumif;qdkwwf aom olrSomv#if jynfhpHkaomtqdkawmfwpfOD;tjzpfrSwf,l=uonf?)

odk@jzifhvlom;wdk‹onf ewfatmfrl;. cE<mudk,fwpfudk,fvHk;jzifh vSyaomewf tdrfwpfvHk;udkaqmufvkyfvdkufonf? ewfatmfrl;.ewftdrf+yD;qHk;oGm;onfhtcg vlom;wdk@onfa'gol;armcl;rS±Sdaom vlom;tm;vHk;ESifhewforD;/ ewfom;tm;vHk;udkzdwfac:I ewfatmfrl;.tcrf;tem;udk usif;yjyKvkyfay;=uonf? odk@aomf olwdk@onfavudkzdwf=um;&efarhoGm;.? xdk@a=umifh avonftvGefa'go xGufoGm;+yD; a'gol;armcl;wpfav#mufudk wpf&yfpyfwdkufcwfoGm;ojzifhewf atmfrl;.ewftdrfonf avESifhtwlv$ifhygoGm;onf? vlom;wdk@onfxdkjzpf&yfudktvGefyiftvdkr us=uacs?

odk@jzifhvlom;wdk@onf +ydKifolvlrl;ewfbk&m;rxHoGm;+yD; “a'gol;armcl;ay:wGif

Page 42: Annonymous_Karenni Folk Tales

36

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

u|Ekfyfwdk@raecsifawmhay? urBm}uD;.tedrfhwpfae&modk@ u|Ekfyfwdk@ajymif;a±$@aexdkifcsif=uonf? a'gol;armcl;ay:wGif opfyif}uD;rsm;r±Sd aoma=umifhu|Ekfyfwdk@avudk tvGefa=umuf±GH@=uonf? avwdkufcwfaomtcsdefwGif avESifhtwl u|Efkyfwdk@v$ifhxGufoGm;Edkifonf? urBmajr}uD;.atmufwpfae&mwGif opfyif}uD;rsm;±Sdojzifh u|Efkyfwdk@av'g%frS tumtuG,f,lEdkifonf” [kav#mufwif .? olwdk@onf bk&m;rudk urBmajr}uD;.tedrfhwpfae&modk@ qif;oGm;onfhvrf; tm;zefwD;cdkif;vdkufonf?

olwdk@twGuf ewfbk&m;rua'gol;armcl;rSurBmajr}uD;. tedrfhwpfae&modk@qif;oGm;&ef tvGefus,fI±Snfaomrkd;±dGKifac:rdk;aumif;uifrSajrjyifodk‹opfr#pfuJhodk‹ wG,fqif;vmaomvrf;r}uD;udkzefqif;ay;vdkufonf? vlom;wdk@onfpyg;ysdK;aphrsm;/ opfoD;0vHESifh[if;oD;[if;±Gufrsm;udk ro,f,loGm;Edkifojzifh xdkt&mwdk@udk urBmajr}uD;.tedrfhae&modk@ypfcsojzifh rsdK;aphrsm;onf wpfppDtpdwfpdwftr$mr$muGJxGufoGm;onf? xdk@aemuf vlom;tm;vHk;/ wd&p>mef/ owW0gtm;vHk;ESifh ydk;r$m;tm;vHk;wdk@onf a'gol;armcl;udkpGef@cGmI urBmajr}uD;.edrfh&modk@rdk;aumif;uifrSajrjyifodk‹ opfr#pfuJhodk‹wG,fqif;vmaomvrf;r}uD; (rdk;r#pf) rSqif;vmcJh=uonf? olwdk@onf urBmajr}uD;. tedrfhydkif;ae&modk@ a&mufvmaomtcg vlom;rSty wd&p>mefowW0grsm;ESifhydk;r$m;wdk@onf tpm; tpm±Sd=u.? xdk@a=umifh vlwdk@onf rdk;r#pf}uD;.tacgufudkckwf,l+yD;pm;=u.? ae@tcsdefwGif vlom;wdk@onf rdk;r#pf.tacgufudktukefvHk; ckwf,l+yD;pm;=u.? ntcsdefwGif rdk;r#pf.tacgufonfe*dktwdkif;jyefxGufvm.?

odk@jzifhvlom;ta,mufpDwdkif;onf rdk;r#pf.tacgufudk&&ef reufapmapmx=u&onf? vlom;wdk@txJY “aZmzl;” [kac:aom vlayvlawrsm;±Sd=u.? xdkolwdk@onfreufwGif tdyf&mxaemufus+yD; rdk;r#pf.tacgufudk,l&efxGuf oGm;=u.? odk@aomfxdktcsdefwGiff ‚if;.tacgufrsm;ukefoGm;+yD;jzpf.? xdkolwdk@onfae@pOfxdktcuftcJudk}uHKawG@&.? xdkolwdk@onf qmavmifrGwfodyfr_udk

Page 43: Annonymous_Karenni Folk Tales

37

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

rcHEdkifojzifh rdk;r#pfudkckwfjzwfvdkuf.? xdktcsdefrSmyif ±kwfw&ufrdk;r#pfonfa'g ol;armcl;awmif ay:odk@jyefIvdrfhwufoGm;.? xdkae@rSpI vlom;wdk@onfa'g ol;armcl;ay:odk@ rjyefoGm;Edkifawmhay? ausmufaqmifrsm;onf tvGefrwfapmufojzifhiSufrsm;onf a'gol;armcl;tay:odk@ wpfaumifrSysHrwufoGm;Edkif ay? ±SOfhrsm;omv#if ausmufurf;yg;udkwG,fwuf+yD; a'gol;armcl;ay:odk@wufoGm;Edkifonf? odk@jzifhvlom;wkd@twGuf tpma&pmr±Sdawmhacs?

vlom;wdk@onf v$ifhaeaompyg;aphrsm;udkaumuf,l+yD; pwifpdkufysdK;=u.? t yifrsm;}uD;jyif;vm+yD; oD;ESHxGufcsdefa&mufvmaomtcg oD;ESHrsm;txGufrsm; &efewfbk&m;ru trdef@ay;zdk@ vlom;wdk@utvdk±Sd=uonf? odk@jzifholwdk@onf±SOfhudkac:I a'gol;armcl;bk&m;rxHodk@apv$wf+yD; pyg;rsm;wpfESpfwGifb,ft csdefwGifoD;yGifh&rnfqdkonfhtrdef@udk oGm;,lcdkif;vdkufonf? ±SOfhonfawmifxdyf odk@a&mufoGm;+yD; vlom;wdk@ar;cdkif;aomt&mrsm;udk ewfbk&m;rtm;ar;.? odk‹jzifhewfbk&m;ru pyg;yifrsm;wpfESpfwGifoHk;}udrfoD;yGifhyg[k trdef@ay;vdkuf onf? tjyefvrf;wGif ±SOfhonf awmifapmif;wGift+rJaygufavh±Sdonfh opfyif toD;wpfrsdK;jzpfonfhaumifa'G@o,fudkawG@.? xdktoD;udk vdrfuspfcl;,lvdkuf onf? xdktoD;onftvGefcsdK+yD; t&\tvGef±Sdonf? xdk@a=umifh±SOfhonfxdkt yiftm;wpfESpfwGifESpf}udrfoD;yg[k bk&m;rtrdef@ay;onf [kajymvdkuf.? odk@jzifh,ae@wdkif xdktyifrsdK;onf wpfESpfv#ifESpf}udrftoD;oD;yGifhonf? ±SOfhonfvl om;rsm;xHjyefa&mufvmonfhtcg wpfESpfwpfcgom pyg;oD;ESHrsm;oD;yg[kewfbk&m;rrdef@awmfrl.[k vdrfvnfajymqdkonf? odk@jzifh ,ae‹wdkifpyg;rsm;wpfESpf wpfcgr#omtoD;oD;.?

ESpfrsm;ukefvGefcJhaomf vlom;wdk@onf urBmajr}uD;.ae&mtedrf@wGifraecsif =uawmhacs? xdkolwdk@onf urBmajr}uD;.tv,fydkif;a'oodk@a&muf±SdoGm;&ef ausmufwHcg;}uD;udk+zdKcsypf&.? vlom;wdk@onf ausmufwHcg;}uD;udk+zdKcsypfEdkif&eftm;ukef}udK;yrf;vkyf=u&.? ESpftawmf=um}udK;yrf;+yD; ,if;udk+zdKcsypfaomf

Page 44: Annonymous_Karenni Folk Tales

38

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

vnf;r+zdKcsEdkifacs? aemufqHk;wGif vlom;wdk@onf ewfbk&m;rtultnDryg v#if+zdKcsIr&Edkifa=umif; od±SdoGm;.? odk@jzifh ±SOfhudkwpfzefac:I ewfbk&m;rxH ausmufwHcg;}uD;+zdKcsypfzdk@ bk&m;r. tultnDvdka=umif; ,if;udkoGm;wufajymcdkif;.? ewfbk&m;ru rD;aoG;ESifhrD;ajymif;rsm;udk vlom;rsm;tm; ypfcsay; avonf? xdk‹aemuf vlom;wdk‹u rD;aoG;rD;zdk+yD; rD;ajymif;jzifhrD;r_wfvdkuf+yD; ausmufwHcg;}uD;onf tvGefylavmifvmum wpfppD+ydKuGJukef+yD; ausmufwHk; rsm;jzpfoGm;.? ausmufwHk;rsm;z,f±Sm;ypf&ef vlom;wdk@onf }uD;rm;aom owW0gwdk@udk tultnDawmif;=uonf? jrif;ESifhqifrsm;omv#if vmulnD=u .? a±S;tcguqifwGifOD;csdKjzLjzLESpfacsmif;±Sdonf? odk@aomf‚if;wdk@onfausmufwHk;ausmufp&pfcJuav;rsm;udk z,f±Sm;ypfonfhtcg ‚if;wdk@tpG,frsm;usdK;oGm; av.? qifwdk@onf ‚if;[email protected],fudk=unfhvdkufonf? ‚if;[email protected];csdKudk=unfh ItvGefESajrmvSojzifh ‚if;wdk@OD;csdKudk,if;wdk@yg;pyfxJodk‹iHkxnfhvdkuf&m ‚if;[email protected],frsm;jzpfoGm;.? jrif;rsm;.aiGOD;csdKonf ‚if;wdk@em;=um;wGif±Sdonf? ausmufwHk;rsm;z,f±Sif;ypfonfhtcgwGif ,if;[email protected];csdKusdK;oGm;onf? ,if;[email protected];csdKudk=unfh+yD; opfyifay:odk@ypfwifvdkufonfhtcg csufcsif;yifo&ufoD;rsm; jzpfoGm;.?

ausmufwHk;rsm;z,f±Sif;ypf+yD;aemuf vlwdk@onf urBmajr}uD;.tv,fydkif;t &yfa'oqDodk@OD;wnfoGm;=u.? wd&p>mefrsdK;aygif;pHkvnf; olwdk@aemufvkdufygoGm;=u.? vrf;wGifvlom;wdk@u wd&p>mefwdk@udk&yfwef@um Todk@ar;cGef;rsm; ar;.? yxrwGifolwdk@uqifudk “u|Efkyfwdk@aemufudk oifwdk@rnfonfhtwGufa=umifhvdkufvm&oenf;”[kar;.? xdktcgqifu“cifAsm;wdk@twGufu|Efkyfwdk@opfwHk;awGqGJay;rnf”[kajz.? +yD;aemufolwdk@onf jrif;udkxyfar;.? jrif; rsm;uvnf; “oifwdk@[email protected];rsm;udk u|Efkyfwdk@o,fydk;ay;rnf” [kajz.? xdk@aemuf olwdk@onf ukvm;tkyfrsm;udkar;jyef.? ukvm;tkyfwdk@u “oifwdk@[email protected];rsm;udko,fydk;ay;rnf”[kajzqdk.? xdk@aemuf EGm;rsm;udkar;jyef.? EGm;rsm;u “oifwdk@twGuf vSnf;rsm;qGJay;rnf” [kajz

Page 45: Annonymous_Karenni Folk Tales

39

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

qdkonf? xdk@aemuf u|Jrsm;udkar;.? u|Jwdk@u “oifwdk@twGufu|Efkyfwdk@v,fxGefay;rnf” [kajz.? xdk@aemufacG;udkar;jyef.? acG;rsm;u “oifwdk@touf udkumuG,fapmifha±Smufay;rnf?” 0ufudkar;jyefaom 0ufwdk@u “u|efawmfwdk@&Jhtom;eJ@oifwdk@udk t&\ESifhjynfhpHkaom tpm;tpmrsm;au|;arG;rnf” a=umifudkar;=unfhaomf a=umifu“oifwdk@tem;rSmaecsif.”[kajz.? =uufudkar;jyef.? ‚if;wdk@u“oifwdk@a±S›a&;zwfzdk@twGufu|[email protected]±dk;udkay;rnf” [l.? vlom;wdk@onf wd&p>mefrsm;trsdK;aygif;pHkudkar;.? vlom;wdk@ar;aom wd&p>mefwdk@onf vlom;wdk@ESifhtwlaexdkifI ,ae@wdkifvlom;rsm;.tusdK;udkaqmif±Gufay;.? odk@aomf vlom;wdk@ar;cGef;rar;aomwd&p>mefwdk@onf awmtkyfwGif awm±dkif;wd&p>mefrsm;tjzpfusef&pfcJhonf? Oyrmtm;jzifh vlom;rsm;=uufrsm;udkar;aomtcg =uufrsm;u =uuf±dk;udkaA'ifwGufzdk@twGufay;rnfqdkojzifh,ae@wdkif u&ifeDwdk@onf =uuf±dk;jzifh =uuf±dk;aA'ifwGuf=u.? xdkae@rSpI tcsdK@aomwd&p>mefrsm;onf awm±dkif;wd&p>mefrsm;jzpfoGm;+yD; wpfcsdK@rSm,Ofyg;aomwd&p>mefrsm;jzpfoGm;onf?

vlom;wdk@onf urBmajr}uD;. tv,fydkif;t&yfodk@a&mufoGm;aomtcg ewfbk&m;r. tkyfcsKyfr_atmufwGifr±Sdawmhacs? vlom;wpfa,mufrS odk@r[kwf wd&p>mefwpfaumifrS ewfbk&m;rqDodk@jyefoGm;+yD; tultnDrawmif;Edkifawmh acs? vlom;ESifhwd&p>mefwdk@tukefvHk;onf ewfbk&m;r}uD;. tkyfcsKyfr_atmufwGifr±Sdawmhacs? xdk@a=umifh vlom;wdk@onf wd&p>[email protected];udk pwif arhavsmhoGm;=uawmh.? wd&p>mefwdk@onfvnf; vlom;[email protected];udk em;rvnf=uawmhacs? vlom;wdk@ESifhwd&p>mefwdk@ wpfa,mufESifhwpfa,muf.bmompum;rsm;em;rvnf=uawmhojzifh vlom;wdk@onf wd&p>mefrsm;udkowfjzwf+yD;‚if;[email protected];rsm;udkpm;=uawmh.?

vlom;wdk@onf urBmajr}uD;.tv,fydkif;t&yfa'oodk@ a&mufoGm;aomtcg tzGJ@rsm;pkpnf;=uI cGJcGmE_wfqufjcif;pum;rsm; tjyeftvSefqdk=u+yD; trSwf

Page 46: Annonymous_Karenni Folk Tales

40

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

wpf&vufaqmifrsm;vJvS,f=uonf? xdk@aemuf wpfcsdK@tzGJ@onf taemuf zuft&yfodk@/ wpfcsdK@tzGJ@u awmifzuft&yfodk@/ wpfcsdK@tzGJ@u ajrmufzuft&yfodk@/ wcsdK@tzGJ@u ta±S›zuft&yfodk@toD;oD;xGufcGmoGm;=u+yD; wpfcsdK@tzGJ@ uurBmajr}uD;. tv,fydkif;a'owGif usefae&pfcJh=uonf? ESpfaygif;rsm;pGmukefvGefoGm;cJhaomf/ tzGJ@toD;oD;rS uGJjym;aombmompum;toD;oD;udk ajymqdkvm=u.? xdk‹a=umifh tzGJ@wpfzGJ@ESifhwpfzGJ@wdk‹u,if;wkd@. bmompum; toD;oD;udk em;rvnf=uawmhacs? odk@jzifh xdktcsdefrSpIurBmay:wGifbmompum;trsdK;rsdK;ay:aygufvmawmhonf? TonfrSm/ vlom;wdk@yxrOD;qHk;qif;oufvmaomtqifhjzpfonf?

Page 47: Annonymous_Karenni Folk Tales

41

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

vl@b0'kwd,tqifhvl@b0'kwd,tqifh

vlom;ESifhwd&p>mefwdk@onfurBmajr}uD;.tv,fydkif;a'oodk@a&mufvm

=uonfhtcsdefwGif olwdk@onf+ydKifolvlrl; (zefqif;±Sifewfbk&m;r) ESifhtvGef tvSrf;a0;uGmoGm;ojzifh olwdk@udkewfbk&m;ru rtkyfcsKyfawmhay? vlom; wdk@onf wpfOD;ESifhwpfOD;tay: wpfudk,faumif;qefvmum avmbarm[ }uD;vm+yD; remvdko0efwdkr_rsm;±Sdvm=uonf? olwdk@onf raumif;r_rsm;udkðyvkyf=uonf? olwdk@onf ewfbk&m;rESifhtvSrf;a0;oGm;aoma=umifh wd&p>mefwdk@u vlom;[email protected];wdk@udk em;rvnfawmhay? vlom;wdk@onfwd&p>mefwdk@udkowfjzwfpm;oHk;=uonf?

vlom;wdk@udk pD&ifjypf'g%fay;&eftwGuf rdk;aumif;uifudk =u,fawGESifhjynfhpHk apaombk&m;u vlom;wdk@udk pwiftkyfcsKyfvmonf? xdkbk&m;u qdk;aomewfrsm;ESifh aumif;aomewftrsm;tjym;wdk@udk urBmajr}uD;odk@apv$wfvdkuf

Page 48: Annonymous_Karenni Folk Tales

42

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

onf? aumif;aomewfwdk@u vlom;wdk@tm; az;rulnD&eftwGufapv$wf +yD;qdk;aomewfwdk@udk vlom;wdk@tm; tjypf'g%fay;&eftwGufapv$wfonf?ewfwdk@onf jrpf/ awmawmif/ a&acsmif;ESifhopfyifwdk@udk =unfh±SLapmifha±Smufonf? bk&m;onf 0dOmOfavmuESifhqdkifaomt&mwdk@udk zefqif;aomowW0gwdk@udkvnf; urBmajr}uD;xJodk@vnf; apv$wfvdkufonf? TowW0gwdk@onfrdk;ESifhavwdk@udk ac:Edkifaomwefcdk;±Sd+yD; vJusaeaomopfyifrsm;udkvnf;jyefvnfpdkufxlay;EdkifpGrf;tm;±Sdonf? zefqif;±Sifwdk@onf vlom;[email protected] udkifYvlom;wdk@udkvnf;taESmifht,Sufay;wwfonf? urBmajr}uD;.tv,f ydkif;a'owGifusefae&pfcJhaomvlom;wdk@onf }uD;yGm;wdk;wuf+yD; xdkae&mwGif±Gmi,fav;rsm;pGmvnf;±Sdvmonf?

wpfcgu urBmajr}uD;tv,fydkif;t&yfa'oY±Sdaom ±Gmuav;wpf±GmwGifvif r,m;ESpfa,mufonf uav;av;a,mufESifhtwlaexdkif=uonf? olwdk@onf awmif,mckwfjcif;jzifh toufarG;0rf;a=umif;jyK=u.? wpfae@/ vifr,m;ESpf a,mufonf awmif,mwpfae&mckwf,l&eftwGuf awmxJ0ifoGm;=uonf? olwdk@onf opfyifrsm;udk ckwfvJypf+yD;tdrfodk@jyefvmcJh=uonf? aemufwpfae‹eH eufcif;wGif olwdk@opfyifrsm;xyfIckwfvJ&eftwGuf awmif,mxJodk@oGm;=uonf? odk@aomf olwdk@ckwfvJ+yD;aomopfyifrsm;[m e*dktwdkif;wnfhrwfpGmjyef ±Sdaeonfudk wkefv_yfacsmufcsm;pGmjzifhawG@&onf? olwdk@opfyifawGudk xyfI ckwfvJ=u+yD;tdrfudkjyefvmcJh=uonf? aemufwpfae@eHeufcif;wGif olwdk@onf awmif,mxJodk@ opfyifrsm;xyfrHckwfvJ&ef oGm;onfhtcg ckwfvJxm;aom opfyiftyifwdkif;onfwnfhrwfpGmjyef±Sdae.? olwdk@onf±GmxJwGif±Sdonfhynm ±SdwpfOD;xHoGm;a&muf+yD; olwdk@awmif,mxJwGif jzpfysufaomt&mwdk@udkajymjyonf? ynm±Sdu xdkt&monf wysmrl;y,f (aygif=um;wGif tvHk;}uD;}uD;±SdaomowW0g) .vufcsufjzpfEdkifonf[k olwdk@udkajymonf? TowW0gonf vJaeaomopfyifrsm;udk ‚if;.e*dkae&mwGif jyefvnfpdkufxlay;Edkifaomwefcdk;±Sdonf? xdkvifr,m;tm; ynm±Sduolwdk@taeESifhTowW0gudkzrf;csifv#if/ ol

Page 49: Annonymous_Karenni Folk Tales

43

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

wdk@0dkift&ufcsuf+yD; vJaeaomopfyif.yifpnfay:wGif 0dkiftdk;udkwifxm;&rnf[kt}uHay;.?

vifr,m;ESpfa,mufonf ynm±Sdt}uHay;onfhtwdkif;aemufwpf}udrfawmif,mckwfoGm;aomtcg 0dkift&uf,loGm;=uonf? olwdk@onfopfyifudk ckwfvJ+yD;aomtcgopfyif.yifpnfay:odk@0dkift&ufudkavmif;xnfhvdkufonf? aemuf wpfae@eHeufcif;wGif awmif,modk@oGm;aomtcg wysmrl;y,fonf opfyif.yifpnf}uD;}uD;ay:wGiftdyfae+yD; ol.tvHk;}uD;onf aygif=um;taemufzufwGif jyL;xGufaeonf? xdkowW0gonf 0dkifudkawG@+yD; aomufumrl;oGm;aoma=umifh opfyifrsm;udkjyefvnfrpdkufxlEdkifawmhay? a,musfm;jzpfolu 0g;n‡yfwpfckjyK vkyf+yD; xdkowW0g±Sd&mae&modk@wpfjznf;jznf;csOf;uyfvmonf? olonfrSifpm owW0g.aygif=um;±SdtvHk;}uD;udk 0g;ESifhn‡yfudkifxm;ojzifh xdkowW0gonfem usifpGmjzifh tdyf&mrSxvm+yD; v$wfay;zdk@xdktrsdK;om;tm; wdk;osdK;awmif;yefonf? odk@aomfxdktrsdK;om;u ol@udkopfyifjyefvnfpdkufxlEdkifaomwefcdk;ay;zdk@xdkowW0gudkawmif;qdkonf? aemufqHk;YrSifpmowW0gonf emusifaoma0' emudkrcHEdkifawmhojzifh xdka,musfm;udk awmvD;cufzl[kac:aomvdkw&AHkwpfvHk;udkay;rnf[kuwdjyK+yD; opfyifudkvnf; wpfcgrSjyefrpdkufxlawmhyg[kuwday;.? xdkrSifpmowW0gonf,if;.0rf;AdkuftwGif;rSzg;pnfudk,lIxdka,musfm;tm;ay;.? xdk,musfm;u ol@udkv$wfay;vdkuf.? xdk@aemuf xdkvifr,m;ESpf a,mufonf vdkw&AHkwpfvHk;udk,lI tdrfodk@jyefvmcJh=uonf? tdrfjyefa&muf vm=uonfhtcg olwdk@onf vdkw&AHkwpfvHk;udk puULyHk;}uD;xJxnfhumuav;rsm;tm;zGifhr=unfhzdk@rSm=um;xm;cJhonf?

reufwdkif;awmif,mroGm;cifrdbESpfOD;onf uav;rsm;udkxdkyHk;}uD;rzGifhzdk@xyf wvJvJyJrSm=um;cJhojzifh uav;awGuyHk;xJrSm rnfonfht&m±Sdonfudkodcsif vm=uonf? eHeufcif;wpfae@wGif rdbrsm;awmif,mxJodk@xGufoGm;=uaom tcg uav;wdk@onf yHk;udkzGifh=unfh=uonf? olwdk@onfawmvD;cufzl (vdkw&

Page 50: Annonymous_Karenni Folk Tales

44

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

AHkwpfvHk;) udkawG@oGm;+yD; tjyifodk@xkwf,lvdkufonf? vdkw&AHkwpfvHk;.wefcdk;udkrdbrsm;qDu =um;zl;ojzifh olwdk@u,if;udkprf;oyf=unfhcsif=uonf? rGef;vGJ ydkif;jzpfonfhtwGuf uav;rsm;uqmvmojzifh xrif;ESifh[if;udkawmif;qdk=u+yD; vdkw&AHkwpfvHk;udktcgaygif;rsm;pGmwD;avonf? r=umrDtdrfonftpm;taomufrsm;jzifhjynfhoGm;onf? uav;awGu tpm;tpmrsm;udktukefvHk;r pm;Edkifojzifh olwdk@rdbrsm; olwdk@udkrnfodk@ajymrnfudkkawG;&if; a=umuf±GH@vm =uonf?

olwdk@onf xrif;ESifh[if;rsm;udk wkwfacsmif;rsm;z,f±Sm;ay;Edkifrnf[kawG;rdojzifh vdkw&AHkudkwD;I wkwfacsmif;rsm;awmif;avonf? wkwfacsmif;rsm;onf wpftdrfvHk;jynfhoGm;+yD; xrif;ESifh[if;rsm;udk±Sif;ypf&rnfhtpm; bmrSrvkyf=u acs? xdk@aemuf 0ufudkxrif;ESifh[if;rsm;pm;ypfay;&eftwGuf vdkw&AHkudkwD;I ac:avonf? 0ufrsm;ay:vm+yD; xrif;ESifh[if;pm;ypfum tdrfxJwGifrpifpGef@=u+yD;xGufroGm;=uay? +yD;aemuf acG;udkac:+yD;0ufrsm;udk vdkufzrf;cdkif;jyefonf? acG;rsm;uvnf; bmrSrvkyfay? ,if;wdk@onf xrif;ESifh[if;udkpm;=u+yD;tdrfxJwGifrpifpGef@=uonf?

uav;rsm;onfa&udkac:+yD; wkwfacsmif;/ 0uf/ acG;/ rpif/ xrif;ESifh[if;rsm;aq; xkwfypfjcif;rSty rnfonfht}uHudkr#rxkwfwwfawmhacs? odk@jzifh uav;wdk@onfvdkw&AHkudkwD;Ia&udkac:onfhtcg tdrf=urf;jyiftxda&v#Hvmavonf? t&m0wˆKtm;vHk;onf a&ay:wGif aygavmarsmaeonf? uav;wdk‹onfa=umifjzLwpfaumif/ vdkw&AHkESifhvdktyfonfht&mrsm;udk,l+yD; c&m;tdk;}uD;xJ odk@ckefqif;vdkufonf? uav;wdk@onf zg;pnf.wefcdk;udkem;rvnf=uay? zg;pnf.wefcdk;onfwpfckckudkwDxGifEdkifonf? odk@aomf,if;wGifwckckaysmufoGm;atmifvkyfaomwefcdk;r±Sdacs? uav;wdk@onfa&jyefqif;&eftrdef@ay;+yD;zg;pnf udk }udrfzefrsm;pGm±kdufaomfvnf; a&jyefrqif;oGm;ay? a&}uD;oxuf}uD;vm+yD;awmifwef;awGudk a&v$rf;rdk;oGm;onf? odk@jzpfI urBmajr}uD;wpfckvHk;onf

Page 51: Annonymous_Karenni Folk Tales

45

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

a&atmufwGifa&mufoGm;onf? a&v$rf;rdk;aoma=umifh vlom;wdk‹onf ao a=uysufpD;ukef vkeD;yg;yifjzpfonf? avS/ oabFm/ azmif/ opfwHk;ajcmuf/ ESifhc&m;tdk; ±Sdaomvlom;wdk@onf v$wfajrmuf=uaomfvnf; a&ay:wGif&uf aygif;rsm;pGm aygavmarsmygoGm;onf? uav;wdk@onf c&m;tdk;xJwGifarsmygoGm;ojzifhvdkw&AHkudk wpfjcrf;zJh+yD; ,if;udka&xJodk@ypfcsaomtcga&enf;enf;avsmhusoGm;onf? aemufwpfjym;xyfzJh+yD; a&xJypfcsvdkufonfhtcg a&usoGm;jyefonf? aemufqHk;wGif uav;wdk@onfajcukefvufyef;us+yD; vdkw&AHkudka&xJodk@ypfcsvdkufonf?

xdktcsdefwGif ork'N&ma&rsufESmjyifrS ay:vmaomig;}uD;}uD;wpfaumifonf vdkw&AHkudkcdk;,lum tvGefeuf±d_if;aomork'N&modk@ o,f,loGm;onf? xdkig;onfvdkw&AHkudk=unfh±_apmifha±Smuf+yD;wpfywf+yD;wpfywfywfIaeonf? wpf ywf+yD;wpfywfywf+yD; wpfcgwpfavol@t+rD;udk wpfjcm;ig;.t+rD;[kxifum±dkufcsvdkufonf? emusifaoma0'ema=umifh cE<mudk,fonf wGef@vdrfa±G@vsm; oGm;aoma=umifh urBmajr}uD;wGif ajrivsifv_yfjcif;rsm;cHpm;&onf? ,ae@txdu&ifeDvlrsdK;rsm;,Hk=unf=uonfrSm zg;pnfudkapmifh=unfhaom Tig;}uD;}uD;a=umifh ajrivsifv_yfjcif;rsm;jzpfay:vm&onf[kqdkonf? uav;wdk@onf vdkw&AHkudka&xJypfcsoGm;aomtcg a&crf;ajcmufoGm;+yD; ukef;rsufESmjyifjyef ay:vmonf? a&ab;'g%frSvGwfajrmufaomvlom;wdk@onf ajrjyifay:odk@jyef vnftajccsaexdkifawmhonf? vlwdk@onf ig;zrf;aomtvkyfjzifh toufarG;0rf;a=umif;jyK=u.? vlwdk@onfig;xGuf±Sm&if; wpfOD;ESifhwpfOD;jyef vnfawG@qHk=u+yD; wpfzefjyefvnfyl;aygif;=uonf? olwdk@tm;vHk;onf urBmajr}uD;.tv,fydkif;a'owGifaeonfhtwGuf trsm;ajymwwfaombmompum;jzifhwpf OD;ESifhwpfOD;ajymqdk=uonf? olwdk@onf aus;±Gmrsm;xlaxmif=u+yD; awmif,m ckwf=uonf? ESpfrsm;ukefvGefcJhaomtcg +ydKifolvlrl;rS qif;oufvmaomvl om;rsm;onf urBmajr}uD;udk aemufwpf}udrfjyefvnfv$rf;rdk;vmcJhonf?

Page 52: Annonymous_Karenni Folk Tales

46

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

wwd,tqifhwwd,tqifh

a&v$rf;rdk;+yD;aemuf ESpfaygif;rsm;pGmukefvGefcJhaomtcg +ydKifolvlrl; (zefqif;±Sif bk&m;r) rSqif;oufvmaom vlom;wdk@onf urBmajr}uD;tv,fydkif;a'owGifaemufwpfzef jyefvnfwdk;yGm;vmcJhonf? ±Gmi,frsm;pGm±Sd+yD;vlom;wdk‹ onfawmif,mckwfjcif;jzifh toufarG;0rf;a=umif;jyK=u.?

±Gmi,fav;wpf±GmwGif a,mufsm;av;wpfa,mufonf ol.tzGm;ESifhtwlae xdkifonf? i,fpOfuwnf;u rdbrsm;uG,fvGefoGm;ojzifh }uD;jyif;vmonftxdtzGm;u au|;arG;jyKpkapmifha±Smufay;cJhonf? wpfae@wGif xdktrsdK;om;utzGm;tm; wpfa,mufa,mufESifhvdifqufqHcsifonf[kawmif;qdkonf? tzGm;u tdrfatmufodk@oGm;+yD; u|JrtjzLav;wpfaumifESifhvdifqufqHyg[kt}uHay;.? naewdkif; xdktrsdK;om;onf umrqufqHcsifpdwf±Sdonfhtcgwdkif; tzGm;uol@udk u|JrqDomqufydk@.? aemufqHk;xdku|Jrav;wGif udk,f0ef±Sdvm

Page 53: Annonymous_Karenni Folk Tales

47

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

.? u|Jrav;onf 7 ESpf/ 7 v ESifh 7 &uf=umoaE<vG,fxm;&onf?

aemufqHk;u|Jrav;onf “Al;oD;aph” wpfvHk;udkzGm;jrif.? xdka,mufsm;av;onfAl;oD;aphudk,lI ta±S›zuft&yfodk@xGufcGmoGm;onf? olonfAl;oD;aphudktvGefeufaom acsmufurf;yg;.tzsm;wGifoGm;}uJypfcJhonf? ae@&ufrsm;wa±G@a±G@jzwfausmfoGm;ovdk Al;yifxGufvmIwjznf;jznf;}uD;jyif;vm+yD;tudkif; tcufrsm;xGufvm.? Al;yifwGif t!Gef‹av;!Gef‹±Sdonf? yxr wpf!Gef‹onf ajrmufzuft&yfodk@wGm;oGm;onf/ 'kwd,wpf!Gef‹onftaemufzuft&yfodk@ wGm;oGm;onf/ wwd,tyifonf awmifzuft&yfqDodk@wGm;oGm;+yD; aemufqHk;wpfyifonf ta±S›zuft&yfodk@wGm;oGm;onf? aemufqHk;wGif Al;yif.tyGifhrsm;zl;yGifhvmonf? Al;yifrsm;. tyGifhrsm;yGifhvm+yD; Al;oD;av;rsm;xGufvm onf? ysm;ydwkef;ESifhvdyfjymtrsdK;aygif;pHka&mufvmum yef;0wf&nfrsm;udkpkwf,l=uonf? odk@aomfEGm;acs;ydk;wdk@u yef;0wf&nfudkpkwf,lIr&ay? ,if;wdk‹onf ysm;ESifhvdyfjymwdk@udk remvdkIewfom;rsm;xHoGm;+yD; Al;yifonfvlom;rSarG;zGm;vmonf[kajym.? ,if;wdk@u Al;oD;rsm;xJwGif vlom;rsm;±Sd+yD;toD; rsm;urBmay:wGif}uD;jyif;vmv#if vlom;rsm;om±Sd+yD; wd&p>mefwdk@aexdkif&eftwGufae&mr±Sdawmhyg[kajymqdkt}uHay;.? ewfom;wdk@onf EGm;acs;ydk;udk,Hk =unf=uojzifh [email protected];udk ork'N&m.atmufajcodk@ ypfcsvdkuf onf? [email protected];onf vdkw&AHkudkapmifhaom ig;}uD;udkxdrdojzifh ig;onf±kef;&if;qefcwfjyKojzifhajrivsif}uD;}uD;v_yfcwfouJhodk‹ wkef[nf;oGm;onf?acsmufeuf}uD;xJrS}uD;xGm;vmaom Al;oD;rSty tjcm;toD;ao;ao;av; rsm;rSm tukefvHk;ykyfodk;ysufpD;oGm;onf? xdkAl;oD;onf wpfjznf;jznf;}uD; onfxuf}uD;vm+yD; acsmufurf;yg;wpfckvHk;udkv$rf;rdk;oGm;onf? xdktoD;rSnfh vmaomtcg tyifaooGm;+yD; aeylxJwGifAl;oD;ajcmufoGm;onf?

vlom;rsm;uAl;oD;ajcmufab;wGif jzwfoGm;jzwfvmonfhtcsdeff “u|Efkyfwdk‹udkzGifhay;yg/ u|Efkyfwdk@udkzGifhay;yg”[kAl;oD;rSvmaomtoHudkvlom;wdk@=um;&

Page 54: Annonymous_Karenni Folk Tales

48

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

onf? odk@jzifhvlom;wdk@onf ykqdefrsm;,lvmum pka0;IAl;oD;udkckwfzGifh=u onf? Al;oD;udkzGifhzdk@ ckESpf&uf=umaomfvnf; aemufqHk;Al;oD;yGifhvm+yD; txJu±Sdaomvlom;rsm;tjyifodk@ xGufvmEdkifonf? Al;tcGHv$mESifheD;aom vlom;wdk‹onftom;rJ=uonf? tv,fxyfv$mwGifaeaomvlom;wdk@onftom;0g=uonf? tvnfA[dkwnfhwnfhtv$mwGifaeaom vlom;wdk@onf tom;jzL=uonf? Al;oD;udkcGJonfhtcgwGif Al;oD;txJrS vlom;wdk@onf ykqdefESifhAl;oD;cGHtydkif;tprsm;a=umifh 'g%f&m&=uonf? vlom;wpfcsdK@onf ajcaxmufodk@r[kwf vuf odk@r[kwf cE<mudk,f odk@r[kwf yg;pyf odk@r[kwf rsufvHk;wGif'g%f&m&=uojzifh ,ae@txd u&ifeDvlrsdK;wdk@,Hk=unf=uonfrSm c|wf,Gif;csufygarG;zGm;vmaomol (Oyrm-ajc/ vuf/ em;/ trSwftom;/ yg;pyf/ rsufpdrjrifaom c|wf,Gif;csuf±Sdolpojzifh) wdk@onf Al;oD;rSqif;oufvmaomvlom;rsm;jzpfonf[k,lq=uonf?

Al;oD;rSxGufvmaomvlom;wdk@onf ,cif±Sd+yD;om;vlom;wdk@ESifh twlwlaexdkif=uonf? xdk@aemuf tom;ta&mifwlaom vlom;tcsif;csif; twlwuGyl;aygif;aexdkif=uonf? tom;rJaomvlom;wdk@onf taemufawmift&yf odk@/ tom;jzLaomvlom;wkd@onf ta±S›ajrmuft&yfodk@oGm;+yD; tom;0g aomolwdk@onf ta±S›t&yfbufodk@ toD;oD;xGufoGm;=uonf? odk@aomfwcsdK@vlom;rsm;onf urBmajr}uD;rS usef±Sdaeaomvlom;wdk@ESifhtwlwlurBmajr }uD;.tv,fydkif;t&yfa'owGif aexdkifusef&pfcJh=uonf? ,ae@wGiftom;t a&mifoHk;rsdK;±Sdonf? xdktom;ta&mifrsm;rSm tjzLa&mif/ trJa&mifESifht0g a&mifrsm;jzpf=uonf? xdktom;oHk;a&mifrsm;rSty tom;ta&uGJjym;aomol wdk@onf tpueOD;u ay:ayguf+yD;aomvlom;ESifh Al;oD;rSqif;oufvmaom vlom;wdk@rSa&maESmIarG;zGm;vmaomolrsm;jzpfonf[ktqdk±Sdonf?

Page 55: Annonymous_Karenni Folk Tales

49

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

pwkwˆtqifh – vlrsdK;pkrsm;.zcifpwkwˆtqifh – vlrsdK;pkrsm;.zcif

urBmajr}uD;.tv,fa'o±Sd±Gmwpf±GmwGif om;oHk;a,muf±Sdaomrdom;pkwpfpkaexdkif=uonf? om;t}uD;onf tom;0gIqHyifta&mifrJ+yD; rsufvHk;ta&mifrSmvnf;rJonf? ol.emrnfrSm a[;y,f[kac:onf? om;tvwfrSmtom;jzL+yD; qHyifrSm rD;cdk;a&mifESifhrsufvHk;ta&mifjymonf? ol.trnfrSm cl vm;y,fjzpfonf? ti,fqHk;om;onf tom;eD+yD; qHyifta&mifrJum rsufvHk;ta&mifrJonf? ol.trnfrSm u,m;vD;y,f[kac:onf? xdknDtpfudkoHk;OD;onf vlrsdK;rsm;.zcifjzpfEdkifacs±Sdonf[k ewfbk&m;uodonf?

ewfbk&m;onf tzdk;tdkwpfOD;odk@toGifajymif;+yD; xdknDtpfudkoHk;a,mufqDodk@qif;vmonf? odk@jzifh om;wpfa,mufpDudk pmtkyfwpftkyfpDay;.? om;t }uD;qHk;a[;y,fudk a=u;eDyk*Hay:wGifa&;om;xm;aom Asnf;tuQ&mudkay;.? om;tvwfclvm;y,fudk om;a&ay:wGifa&;xm;aom Asnf;tuQ&mudkay;.?

Page 56: Annonymous_Karenni Folk Tales

50

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

xdktcsdef nDti,fqHk;u,m;vD;y,fonf tdrfwGifr±Sdacs? olonfawmif,mxJwGifoGm;Itvkyfvkyfaeonf? ewfbk&m;onf awmif,modk@oGm;+yD;u,m;vD;y,fudka±$yk*Hay:wGifa&;om;xm;aom Asnf;tuQ&mudkay;.? nDti,fqHk; onfyk*Hudk,l+yD; opfyif.yifpnfay:wGifxdkifae.? xdk@aemuf ewfbk&m;uol@udkprf;acsmif;.wpfzufurf;odk@ oGm;ul;ydk@cdkif;.? odk@aomf u,m;vD;y,futvkyfr+yD;jywfao;ojzifh wpfc%apmifh&onf? xdktcsdeftpfudkvwfclvm;y,f a&mufvm+yD; ewfbk&m;udkacsmif;.wpfzufurf;odk@oGm;ykd@ay;rnf[k uwday; .? xdkodk@vkyfaqmifojzifh ewfbk&m;uol@udkaumif;csD;ay;.? tzdk;tdkonf±kwf w&ufaetvif;a&mifuJhodk‹vif;vufoGm;+yD;ewfbk&m;tjzpfodk‹jyefIul;ajymif;oGm;.?

tpfudkvwfonf ol.nDti,fqHk;±Sd&mae&modk@ vSnfhjyefvmcJh+yD;ewfbk&m;u ol@nDudkay;xm;cJhaom a±$yk*Hay:wGifa&;om;onfh Asnf;tuQ&mrsm;udkawG‹ oGm;ojzifh tpfudkvwfunDi,f.a±$yef;uefudk ,if;.om;a&jym;ESifh vJcsifonf [kajymaomtcg nDi,fuvJrnf[koabmwlnD.? clvm;y,f onfa±$ yef;uefudk,l+yD; om;a&jym;udkrnfonfhae&mwGifcs&rnf[k ol@nDtm;ar;.? u,m;vD;y,fuopfyif.yifpnfay:wGifcsefxm;cJhyg[kqdk.? xdk@aemuftpfudkjzpfolonf om;a&jym;udkopfyif.yifpnfay:wGif csefay;xm;cJh+yD;xGufcGmoGm;onf?

ae0ifaomtcsdefwGif u,m;vD;y,fonf awmif,mxJwGiftvkyfvkyf+yD;aemuf om;a&jym;ay:wGif a&;om;xm;aomAsnf;tuQ&mudk oGm;=unfhaomtcgacG;onfom;a&jym;udk,l+yD; pm;aeonfudk wkefv_yfacsmufcsm;pGmjzifhawG@&onf? acG;uom;a&jym;pm;+yD; rpifpGef@aomtcg =uufuav;/ =uufzESifh=uufrwpf zGJ@onfacG;acs;udkoGm;pm;.? u,m;vD;y,fonf =uufuav;udktjrefzrf;csKyf +yD;owfum t±dk;udkz,fypf+yD; =uufxJwGifbk&m;ocif.pum;vHk;rsm;usef±Sdaeao;ovm;odcsif.? =uuf±dk;xJrS ewfbk&m;.pum;vHk;*gxmrsm; usef±Sdae

Page 57: Annonymous_Karenni Folk Tales

51

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

onfudkawG‹&onf? xdk‹a=umifh ,ae‹txd u,m;vlrsdK;wdk‹onf=uufrsm;.t ±dk;udk,lI =uuf±dk;jzifha±S›wGifjzpfvmrnfht&mrsm;udk a[mudef;xkwf aA'ifwGuf +yD;tultnDrsm;awmif;=uonf? Asnf;tuQ&momay;aomewfbk&m;u nDti,fudkay;vdkufaom Asnf;tuQ&mom;a&jym;aysmufoGm;onfudkodonf? odk@jzifh ewfbk&m;onf u,m;vD;y,fxHodk@qif;vm+yD; om;a&jym;ay:wGifa&; om;aomAsnf;tuQ&mtopfwpfcsyfudkxyffay;.?

nDtpfudkoHk;OD;.trsdK;tEG,frsm;onf urBmajr}uD;. tv,fydkif;t&yfa'owGif twlwuGESpfaygif;rsm;pGmaexdkifvmcJh=uonf? xdk@aemuf vlOD;a&wdk;yGm;vmojzifh tpfudkt}uD;qHk;jzpfol a[;y,f.tquftEG,fonf awmift&yf odk@a±$@ajymif;oGm;onf? clvm;y,f.trsdK;tEG,fonf taemuft&yfodk@a±$‹ ajymif;aexdkif+yD; u,m;vD;y,f.trsdK;tEG,fonf tv,fydkif;a'owGifESpf&m aygif;rsm;pGmaexdkifusef&pfcJhonf? tv,fydkif;a'owGif &moDOwkpwifajcmuf aoG@vm+yD; wpfjznf;jznf;oJuE W&tjzpfodk@a&muf±SdoGm;onf? u,m;vDy,ftrsdK;tEG,fu ‚if;udkxD;±SD;wmrmwm±l (oef@±Sif;aoma&ESifhoJpD;qif;onfhae&m) [kac:=uonf? &moDOwkyljyif;ajcmufaoG@vmaoma=umifh vlom;rsm; onf pyg;rpdkufysdK;Edkifawmhay? xdk@a=umifh u,m;vDy,ftrsdK;tEG,fwpfcsdK@ESifh xdkae&mwpf0dkufwGif aexdkif=uaomvlom;wdk@onf awmift&yfodk@ c&D;xGufvmcJh=uonf?

wpfcdsK@vlom;rsm;onfaemufwGifae&pfcJh=uonf? awmift&yfodk@vm=uaomvlom;rsm; xdkae&modk@a&mufvmonfhtcg wdkif;jynfrsm;xlaxmif=uonf? odk@aomfa[;y,ftrsdK;tEG,fwdk@u xdkwdkif;jynfrsm;udkwdkufcdkufzsufpD;ypfvdkuf onf? xdk@a=umifh u,m;vD;y,ftrsdK;tEG,fwdk@onfydkIa0;aomawmift&yfwpfae&modk@ ajymif;a±$@aexdkif+yD; wdkif;jynftjcm;wpfjynfudk xlaxmifvdkuf onf? xdkwdkif;jynfudkvnf; a[;y,ftrsdK;tEG,fwdk@u wdkufcdkufzsufqD;ypf vdkufonf? xdk@aemuf olwdk@onf ydkIa0;aomawmift&yfwpfae&modk@a±$‹ajymif;aexdkif+yD; aemufqHk;wdkif;jynfwpfjynfudk xlaxmifvdkufonf? odk@aomf

Page 58: Annonymous_Karenni Folk Tales

52

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

vnf; aemufqHk;wGiftjcm;vlrsdK;rsm;u xdkwdkif;jynfudk wdkufcdkufzsufqD;ypfvdkuf jyefonf?

a[;y,fESifhu,m;vD;y,ftrsdK;tEG,fwdk@onf ydkIa0;aomawmift&yfa'o odk@a±$@ajymif;aexdkif=uonf? ,if;wdk‹udk bdk;ab;rsm;.trnf,lxm;aomnDtpfudkESpfOD;rSOD;aqmifcJhonf? ,if;wdk@onf rkwWryifv,fauG@ (,ck&efukef+rdK@ta±S›awmifydkif;) odk@a&muf±Sdvmonf? oHvGifjrpfudk jzwful;+yD;onfhaemuf ,if;wdk@onfyifv,furf;ajcwpfav#mufvdkufoGm;=uonf? u,m;vD;y,ft rsdK;tEG,fwdk@onf ykZGefxkyf}uD;rsm;udk trsm;tjym;zrf;rd.? olwdk@onfc&D; oGm;&if;ykZGefxkyfudk jyKwf+yD;pm;aomuf=uonf? ,if;wdk@onf ykZGefxkyfudkjyKwfonfhtcg ykZGefxkyf.ta&mifonf teDa&mifjzpfoGm;onf? ,if;wdk@uykZGefxkyfxJwGif aoG;rsm;±Sdaeao;onf[kxifI ykZGefxkyfudkjyKwf+yD; &ufaygif; rsm;pGmapmifh=unfhae=uonf?

a[;y,ftrsdK;tEG,fwdk@onf qufvufajymif;a±$@csif=uojzifh a[;y,fonf ol.nDti,fu,m;vD;y,fudkac:I ,if;wdk@qufvufI c&D;xGufcsifonf [kajymjy.? a[;y,fu nDi,fu,m;vD;y,fESifhol@vlrsm;u ,if;wdk@ajc&m aumuf+yD; vdkufvmEdkif&eftwGuf vrf;wpfav#mufwGif opfyifrsm;ESifhtyifrsm;udkckwfvJypfcJhrnf[kajym.? Todk‹rSm=um;cJh+yD;aemuftpfudkjzpfoluqufvufxGufcGmvmcJhonf? olwdk@onf c&D;oGm;&if;vrf;wGif iSufaysmyifrsm;ESifh "edyifrsm;udkckwfvJypfonf? xdktyifrsm;udk reufapmapmwGifom ckwfvSJEdkif+yD;v#if naewGifrl xdktyifrsm;jyefaxmifvmonf?

u,m;vD;y,fESifhaemufvdkufrsm;onf aemufqHk;wGifykZGefxkyfrsm;usuf+yD;pm;I&a=umif;odoGm;ojzifh olwdk@onf ykZGefxkyfrsm;udkpm;ypfvdkufonf? olwdk@onftpm;pm;aomuf=u+yD;aemuf u,m;vD;y,fESifhaemufvdkufaemufom;rsm;onf tpfudkjzpfol.aemufwGif pvdkufvmawmhonf? vrf;wGiftpfudk

Page 59: Annonymous_Karenni Folk Tales

53

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

ESifhtpfudk.aemufvdkufaemufom;rsm; ckwfvJoGm;aom opfyifrsm;ESifh"edyif rsm;udkawG@&onf? tyifrsm;onf}uD;jyif;vm+yD; t±Gufrsm;xGufvmonf? nDi,fjzpfolESifh aemufvdkufaemufygrsm;u tpfudkjzpfolESifhaemufvdkufaemuf om;rsm;onf awmift&yfwGif =umjrifhpGma&mufoGm;ESifh+yD[k awG;xifrd=u onf? odk@jzifholwdk@aemufudk trSDvdkuf&eftwGuf tvGefcufcJrnfjzpfonf? ,if;wdk@onf aemufodk@jyefvSnfhvm+yD; ajrmuft&yfodk@c&D;oGm;zdk@qHk;jzwfvdkuf=uonf? (,ae@u&ifeDtrsdK;om;wdk@u [email protected];wcsdK@onf awmift&yfa'owpfae&m&mwGif aexdkif=uonf[k,Hk=unfxm;onf)?

u,m;vD;y,fESifh aemufvdkufaemufygrsm;onf oHvGifjrpfudkjzwfausmf+yD; ajrmuft&yfodk@xGufcGmvmcJhonf? ajrmuft&yfwGif±Sdaom avmvD;vl[kac: onfhae&modk@ a&mufoGm;=uonf? avmvD;vlae&mwGif ausmufwHk;}uD;}uD; wpfvHk;onf tjcm;ausmufwHk;wpfvHk;.tay:wGif±Sdaeonf? (aemiftcgrGeftrsdK;om;rsm;a&mufvm=u+yD; xdkausmufwHk;}uD;.xdyfwGif bk&m;wpfqlwnfvdkufonf? aemifwGif ‚if;.ae&monf usdKufxD;±dk;[ktrnfwGifvmonf?) u,m;vD;y,fESifhol@vlrsm;onf xdkae&mwGif ESpfaygif;rsm;pGmaexdkifvmcJh=uonf? odk@aomf xdkae&mwGifrdk;rsm;ojzifh awmif,mrsm;ysufpD;ukefonf? u,m;vD;y,fonf ajrmuft&yfzufodk@ a±$@ajymif;csifojzifh ol.aemufvdkufygrsm;udkpka0;ac:+yD; ajrmuft&yfodk@ c&D;xGufvmcJhonf? xdkolawGudk u,m;vD;zl;(vleD)[ktrsm;uodvm=uonf? olwdk@onfajrmuft&yfjzpfaom'Darm qdkawmif±Sd&modk@ a±$@ajymif;oGm;onf? xdkae&mudk0dOmOfESifhewfwdk@u pdk;rdk;tkyfcsKyfonf? xdkae&mwGif olwdk@wdkif;jynfudkxlaxmif+yD; 'Darmqdkudkif ('Darmqdk wdkif;jynf) [kac:qdkonf? aemufydkif;jrefrmvlrsdK;rsm;0ifa&mufvm=uaomtcgolwdk@uxdkwdkif;jynfudkaiGawmif}uD;[kac:qdkonf? xdk@aemuf 'Darmqdk;bk&if.trsdK;tEG,fonf vlwpf0ufewfwpf0ufjzpfoGm;onf? xdkbk&ifonf orD;ckESpfazmf±Sd+yD; xkdorD;ckESpfazmfonfysHoef;oGm;Edkifonf? 'DarmqdkwGif±Sdaomu,m;vD;zl;wdk@u olwdk@udkunm;armf (ewforD;wpf0ufvlwpf0uf) [kac:qdk

Page 60: Annonymous_Karenni Folk Tales

54

u&ifeD�d½dk;&myHkjyifrsm;

onf? ArmvlrsdK;wdk@u xdkolwdk@udk a'G;r,fawmf[kac:qdkonf? aemifwjznf; jznf;wGif u,m;vD;zl;wdk‹u Twdkif;jynfudk unm;armfudkif'Darmqdk;[kac:=u+yD; jrefrmvlrsdK;wdk‹u a'G;r,fawmf.aiGawmifjynf[kac:=uonf?

xdk‹twl tcsdef=umvmonfESifhtr#u,m;vDzl;qdkonfhtrnfudkvnf;u,m;[kom twdkaumufac:vm=uonf? omompum;rsdK;pHktay:rlwnfIu,m; vD;zl;udkemrnftrsdK;rsdK;ay;Iac:qfdk=uonf? ArmtrsdK;om;rsm; 0ifa&mufvm=uaomtcg u,m;vD;zl;wdk@tm; udk,fhudk,fudk,frnfodk@ac:qdkonf[kar; aomtcg olwdk@uolwdk@udk,folwdk@u,m;vD;zl; (vleD) vdk@ac:qdkonf[kajzqdk.? xdk@a=umifh ArmvlrsdK;wdk@u olwdk@udku&ifeD[kac:qdkonf? ±Srf;trsdK;om;wdk@u olwdk@udk ,rf;vrf (u&ifeD) [kac:qdk+yD; t*Fvdyfbmomjzifh u&ifeD (Karenni) [kac:qdkonf? ,ae@u,m;vD;zl;.wdkif;jynfonf “u&ifeDjynfe,f” [ktrnfwGifvmcJhonf?

rSDjirf;udk;um;xm;aompmtkyfrsm;rSDjirf;udk;um;xm;aompmtkyfrsm;

- The Mythology of the Karenni People-Stage one to Fouth, Karenni Literature Department

- wdkif;&if;om;,Ofaus;r_±dk;&m"avhxHk;pHrsm;-1967 ckESpf