39
Cap 1 Introdução História da dança História do Ballet Clássico Métodos de ensino do Ballet Clássico Estilos de Ballet Estilos de Bailarinos Cap 2 Benefícios e Princípios básicos do Ballet Clássico Posiçes dos braços e !ãos Posição dos pés e pernas Posiçes do corpo "er!os de Ballet para os 1# e 2# anos $icas Cuidados e %a&de do Bailarino %apatil'a de ponta  (((((((((((( (((((((((((( ((((((((( CAPÍTULO 1 Introdução )*o ballet+ a !aior parte dos ter!os técnicos são !encionados e! franc,s- Por isso+  para os alunos e alunas+ as pri!eiras aulas teóricas ou práticas pode! se tornar u!  paredão por descon'e ci!ento da lín.ua francesa- Mas a/uilo /ue parece u!a dificuldade !aior 0/ue essa apostila pretende a!eniar acaba se transfor!ando e! u!a facilidade !aior+ pois durante a e3olução da sua educação ou até !es!o da sua carreira+ /uando dese4a e pode diri.ir o seu aprendiado para o e5terior+ todos poderão se.uir as aulas ou os co!andos dos ensaios+ por /ue a lín.ua usada continuará a ser o franc,s- 6s professores e! /ual/uer parte do !undo+ usa! os !es!os ter!os e! franc,s- Isto é+ o franc,s é a lín.ua internacional do Ballet7 1 A história da dança 8 dança é a !ais anti.a das artes criadas pelo 'o!e!- *as pinturas das ca3ernas pré9'istóricas+ pode!os 3er a tentati3a dos pri!eiros artistas de !ostrar o 'o!e! pri!iti3o dançando instinti3a!ente+ usando seus .estos e !o3i!entos para a.radar ou acal!ar seus deuses+ pedir c'u3as+ curar

Apostila de balé

Embed Size (px)

Citation preview

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    1/39

    Cap 1

    IntroduoHistria da danaHistria do Ballet Clssico

    Mtodos de ensino do Ballet ClssicoEstilos de BalletEstilos de Bailarinos

    Cap 2

    Benefcios e Princpios bsicos do Ballet ClssicoPosies dos braos e !osPosio dos ps e pernasPosies do corpo

    "er!os de Ballet para os 1# e 2# anos$icasCuidados e %a&de do Bailarino%apatil'a de ponta

    ((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((

    CAPTULO 1

    Introduo

    )*o ballet+ a !aior parte dos ter!os tcnicos so !encionados e! franc,s- Por isso+para os alunos e alunas+ as pri!eiras aulas tericas ou prticas pode! se tornar u!paredo por descon'eci!ento da ln.ua francesa- Mas a/uilo /ue parece u!adificuldade !aior 0/ue essa apostila pretende a!eniar acaba se transfor!ando e!u!a facilidade !aior+ pois durante a e3oluo da sua educao ou at !es!o da suacarreira+ /uando dese4a e pode diri.ir o seu aprendiado para o e5terior+ todos podero

    se.uir as aulas ou os co!andos dos ensaios+ por /ue a ln.ua usada continuar a ser ofranc,s- 6s professores e! /ual/uer parte do !undo+ usa! os !es!os ter!os e!franc,s-Isto + o franc,s a ln.ua internacional do Ballet7

    1 A histria da dana

    8 dana a !ais anti.a das artescriadas pelo 'o!e!- *as pinturas das ca3ernas pr9'istricas+ pode!os 3er a tentati3a

    dos pri!eiros artistas de !ostrar o 'o!e! pri!iti3o danando instinti3a!ente+ usandoseus .estos e !o3i!entos para a.radar ou acal!ar seus deuses+ pedir c'u3as+ curar

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    2/39

    doenas+ a.radecer 3itrias+ celebrar al.u!a festa+ enfi!+ o 'o!e! dana3a e! cada!anifestao de 3ida-8 dana+ co!o arte de di3ertir+ sur.iu co! o teatro .re.o /ue inclua o canto a

    panto!i!a nos seus espetculos danados: os .re.os fora! os pri!eiros a usar a danae os .estos para e5plicar as partes co!plicadas da 'istria contada- 6s anti.os ro!anos

    co!bina3a! !&sica e dana co! acrobacias e n&!eros de circo para ilustrar fbulaspopulares- *o s na ;rcia e e! ainha, ou do >eino, produ1ido por4altha1ar 4eau$o?eu em comemora(o ao casamento da irm( de 9atarina. Essa

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    3/39

    etrava3ante apresenta(o durou mais de cinco horas, contando com carros

    ale3ricos, muito luo e mais de *0 mil espectadores. < 4allet 9=mico da >ainha %oi

    uma 3rande in%lu7ncia na %orma(o de con$untos de dana de todo o mundo, alm de

    inve$ar todas as casas nobres europias. 9omo di1 o nome, o tema era para %a1er rir,

    assim como todas as outras apresentaes %rancesas da poca.

    Assim, o ballet ia se tornando cada ve1 mais popular, alcanando seu au3e na poca de

    &us @I'. &us @I' >evolu(o. &us @I', rei da ;rana com 5 anos de idade, tornouB

    se um 3rande bailarino. esde os seus *C anos apresentavaBse em ballets da corte, e

    tamanho %oi o seu sucesso no D4allet da oiteD )ue 3anhou o ttulo de >ei 2ol. ;oi &us

    @I' )ue %undou, em *FF*, a Academia >eal de 4allet e a Academia >eal de /sica,

    ambas diri3idas por GeanB4aptiste &ull?, )ue criaria vrios ballets. estaura(o. Apesar disso, lo3o viria o >omantismo, )ue

    daria um novo impulso ao ballet.

    O RomantismoB < >omantismo apareceu no sculo @I@ e trans%ormou n(o s o ballet

    como todas as artes. ele, aparecem %i3uras eticas e etreas, como nin%as e %adas

    tra$ando lon3os vestidos, ho$e chamados tutus romHnticos. Ao mesmo tempo, essas

    %i3uras ima3inrias danam com prncipes e camponeses. essa poca, sur3iram3randes ballets como iselle e &a 2?lphide, )ue tradu1em eatamente o >omantismo

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    4/39

    da)uela poca. &a 2?lphide mostra ima3ens sobrenaturais, %adas e mitos misteriosos.

    esse ballet sur3iu uma 3rande evolu(o na dana clssicaL as pontas. /arie a3lioni,

    )ue representava o papel principal, %oi )uem inau3urou este importante instrumento.

    Alis, o ballet &a 2?lphide %oi %eito para ela por seu pai, ;ilippo a3lioni. G iselle

    considerado at ho$e o maior teste para uma bailarina, pois alm da tcnica, ei3e

    )ualidades emotivas de seus intrpretes. esse ballet, a consa3rada %oi 9arlota risi.< >omantismo tambm mostrou uma nova maneira de estruturar o espetculoL a

    bailarina era o elemento principal, sendo )ue o 3rupo como um todo tinha menor

    importHncia. 6orm, aps al3um tempo, o >omantismo empobreceuBse, e isso causou o

    declnio do ballet na Europa. 6orm, a leste dali, mais eatamente na >ssia, a

    evolu(o era 3rande, e as bailarinas e bailarinos russos estavam che3ando para

    %irmarem seu pas como uma 3rande pot7ncia da dana.

    Na Rssia 9om a decad7ncia do >omantismo e conse)Nentemente do ballet na

    Europa, o ballet russo comeou a ter um enorme desta)ue na ;rana, Itlia e outros

    pases. ;oram criadas as companhias do 4allet Imperial em /oscou e 2(o 6etersbur3o

    !ho$e &enin3rado#. &, vrios bailarinos e core3ra%os %ranceses %oram admitidos, e ascompanhias %oram reconhecidas por suas soberbas apresentaes. Km dos 3randes

    responsveis por esse desenvolvimento %oi /arius 6etipa, bailarino e core3ra%o

    %ranc7s. 6etipa havia ido M >ssia em *+O somente para um passeio rpido, mas

    tornouBse core3ra%o che%e e nunca voltou M ;rana. raas a 6etipa, o centro

    mundial de dana trans%eriuBse para 2(o 6etersbur3o. ;oi ele tambm )uem criou

    importantes ballets, como < &a3o dos 9isnes, 8uebraBo1es e A 4ela Adormecida. os

    ballets de 6etipa, sempre havia danas importantes para o corpo de baile, variaes

    para os bailarinos principais e um 3rande pasBdeBdeu para a primeira bailarina e seu

    partner.

    a >ssia, o ballet absorveu o )ue havia de melhor no ballet italiano, o alle3ro !saltos,

    vivacidade#, e o )ue havia de melhor no ballet %ranc7s, o ad3io !e)uilbrio, 3raa,

    leve1a#. Alm disso, o ballet russo tambm absorvia um pouco da sua cultura, ou se$a,

    a dana a carter e %olclrica. a >ssia, tambm descobriramBse 3randes core3ra%os

    e bailarinos, como 6etipa, 9ecchetti, Anna 6avlova, i$insPi, ;oPine, etc. ambm

    descobriuBse a bele1a da msica de chaiPovsP?, )ue estava presente em vrios ballets

    de 6etipa. 6orm, essa 3rande %ase n(o duraria para sempre. &o3o, 6etipa e

    companhia %oram considerados ultrapassados e o ballet entrou em decad7ncias.

    6orm, lo3o che3aria um 3rande nome )ue novamente acenderia a chama da dana.

    ia3hilev B 2er3e ia3hilev veio revolucionar o ballet, n(o s o russo como tambm o

    %ranc7s, o italiano, en%im, o de todo o mundo. < russo era um editor de uma revista deartes, e estava cheio de novas idias para aplicar na dana. 6orm, ia3hilev achava

    )ue 2(o 6etersbur3o n(o estava preparado para tais mudanas. < editor ent(o

    escolheu 6aris para aplicar sua arte. 6rimeiramente, ia3hilev or3ani1ou uma

    eposi(o de pintores russos, )ue %e1 um 3rande sucesso. epois promoveu os msicos

    russos, a pera russa e %inalmente, o ballet russo. ;oi ia3hilev )uem troue

    pro%issionais das 9ompanhias Imperiais russas, como core3ra%os e bailarinos. ussoD. Assim, ia3hilev revelou ao mundo vrios artistas russos.

    (o mostrou s o ballet, mas tambm a msica, a pintura, etc. A 9ompanhia D4allet>ussoD encantou platias da Europa e da Amrica, %ra3mentandoBse depois por todo o

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    5/39

    mundo. epois de ia3hilev B Aps a morte de ia3hilev, em *-C-, sua companhia

    4allet >usso des%ra3mentouBse pelo mundo todo, apesar dos es%oros de seus

    sucessores. 6orm, n(o podemos di1er )ue ela acabou, pois at ho$e eistem

    companhias )ue se3uem %ielmente o mtodo russo de danar. Kma delas %oi a

    9ompanhia de Anna 6avlova, )ue ecursionou at mesmo a)ui no 4rasil. As ecurses

    das companhias russas %oram muito importantes para estimular novos talentos. Kmdeles %oi eor3e 4alanchine, )ue, apesar de russo, obteve seu maior 7ito nos Estados

    Knidos. 4alanchine %oi o ia3hilev do o?al 4allet estava despontando para o sucesso

    com a incrvel bailarina /ar3ot ;onte?n. /esmo aps a morte de 3randes mestres

    russos, o ballet crescia e cresce cada ve1 mais. 8ual ser o primo passo, )ual ser o

    primo mestre, a prima evolu(oR in3um pode di1er. < ballet moderno tambm

    $ con)uistou espao no mundo. Estaria o ballet clssico ameaado pelasmodernidadesR (o, claro )ue n(o. randes ballets do passado ainda est(o em

    carta1, assim como a arte dos anti3os mestres ainda preservada.

    ! "inalmente no #rasil $A primeira apresenta(o do ballet clssico %oi reali1ada no

    >eal eatro de 2(o Go(o, no >io de Ganeiro, em **", um espetculo diri3ido por

    &acombe, mas, s um sculo depois, com as apresentaes das companhias russas de

    ia3hilev e de 6avlova, tambm no >io de Ganeiro, $ no eatro /unicipal, o ballet

    brasileiro deslanchou de%initivamente. 9riouBse em *-CO a Escola de ana do eatro

    /unicipal onde se %ormaram, entre outros, 4erta >osanova, &eda Su)ui, /adeleine

    >osa? e 9arlos &eite. /ais tarde, outros nomes sur3iram como alal Achcar e /rcia

    :a?de. 'aslav 'eltcheP diri3iu outra escola em 2(o 6aulo de onde saram Aleander

    Solas, Guliana SanaPieva, >al 2evero, Aurlio /illoss, atiana &esPova, entre outros.

    /rcia :a?de e Ana 4ota%o3o conse3uiram 3rande epress(o internacional. Entre as

    obras brasileiras de ballet )ue mais se destacaram, temosL Kirapuru, < aratu$a, ei e 2alamanca do Garau.

    $%todos de &nsino do Baet C!ssi"o

    E5iste! 3rios pro.ra!as de treina!ento /ue os bailarinos pode! se.uir paratornare!9se bailarinos profissionais- "r,s dos !aiores pro.ra!as so o Cecc'etti+ o

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    6/39

    Cecc'etti+ no flue! in3isi3el!ente de u!a posio para outra+ dado ela u!a !aiorener.ia e i!pon,ncia+ dei5ando9a para trs e traendo9a de 3olta no &lti!o !o!ento-

    *o !todo ?a.ano3a os e5erccios de cada n3el no so estabelecidos co!o no

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    7/39

    ' !ais u!a 'istria /ue se.ue u!a se/K,ncia de fatos l.icos+ !as si! !uitos passosdo ballet clssico !isturados co! senti!entos- 8s roupas usadas no BalletConte!porFneo so .eral!ente cols e !al'as+ co!o e! u!a aula nor!al+ para dar!aior liberdade de !o3i!ento aos danarinos- A o estilo /ue 3e! antes da dana!oderna+ /ue es/uecer os passos clssicos+ dando ,nfase so!ente aos !o3i!entos

    corporais- %eu principal difusor foi ;eor.e Balanc'ine+ e! *o3a Lor+ co! belssi!ascoreo.rafias co!o %erenade+ 8.on e 8pollo-

    &stios de Baiarinos ' Ti(os )*si"os

    &on3ilneo 9 Pessoa alta+ !a.ra+ pouco busto+ /uadris estreitos+ pode usar /ual/uer!odelo de fi.urino+ podendo e3itar+ natural!ente as listras 3erticais- 8ltura entre 1+NO e1+N!-

    &on3ilneo miniatura 9 8presenta as !es!as caractersticas do tipo fsico anterior+

    por! co! 1+QO! de altura-rian3ular 9 Pessoas co! o!bros e bustos pe/uenos e+ /uadris a3anta4ados+de3e!e3itar saias rodadas+ pre.as e cintura !arcada-rian3ular invertido9 Busto desen3ol3ido+ o!bros lar.os e /uadris estreitos+ os /ue

    possue! estas caractersticas es/ui3e!9se das saias 4ustas+ !an.as bufantes+ babados naaltura do busto e usar decotes e! for!a de ?-2imtrico B6 tipo /ue ti3er busto e /uadris co! a !es!a !edida e a cintura no !uitofina+ de3e fu.ir das roupas colantes-

    rdico B8ltas e fortes+ busto e /uadris co! a !es!a !edida+ cintura no !uito fina+co! altura aci!a de 1+QR!+ no pode! usar roupas c'eias de detal'es+ ne! esta!pasc'a!ati3as-9heinho 9 Gin'as be! acentuadas+ !as .ordin'a+ no de3e 3estir roupas /ue !ar/ue! ocontorno do corpo e ne! listras 'oriontais-

    (((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((

    CAPITULO +

    Os ,ene)*"ios do Baet C!ssi"o

    8 dana a arte do !o3i!ento e da e5presso+ !as ta!b! u!a necessidade naturale instinti3a do 'o!e!- 8l! disso+ a dana per!ite desen3ol3er ao bailarino o seufsico+ sua !ente e psi/ue+ al! de outros oito aspectos bastante i!portantesS1 BeleaS !el'ora a postura+ corri.e ps c'atos e 4oel'os para dentro+ /uei!a as.orduras e desen3ol3e os !&sculos e a capacidade respiratria+ al! de dar porte+naturalidade e se.urana nos !o3i!entos-2 ?isoS d a capacidade de perceber for!as e lin'as-J PrecisoS disciplina o siste!a ner3oso+ !uscular e !ental-T CoordenaoS co! e5erccios co!o danar e! pontas+ faer e/uilbrios e saltar+trabal'a!os os !&sculos e! sua capacidade !5i!a e !el'ora!os nossa coordenao-

    >le5ibilidadeS precisa dier al.u!a coisaUQ "enacidadeS !usicalidade e rit!o-

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    8/39

    N I!a.inaoS tend,ncia natural desen3ol3ida atra3s da dana-R E5pressoS a !ais i!portante /ualidade artstica+ ta!b! desen3ol3ida atra3s dadana-

    O ,om ,aiarino no es-ue"e

    9 Manter o corpo be! er.uido e pu5ado para ci!a- 0isso a4udar a rodar as pernas parafora e a se sentir !ais le3e e se.uro-9 Postura+ fir!ea nas costas9 Manter os o!bros bai5os-9 >ec'ar o diafra.!a e encol'er a barri.a-9 $ei5ar o pescooli3re e rela5ado-9 $istribuir be! o corpo entre as duas pernas-9 %ubir os !&sculos daco5a e esticar be! os 4oel'os-9 8pertar as nde.as e 3irar as co5as para fora-9 E5ecutaros passos co! preciso+ !as ta!b! dan9los co! senti!ento+ e5presso econtinuidade-

    Posies dos ,raos e mos

    6s braos so fatores i!portantssi!os no Ballet- Eles de3e! ser a !oldura o bailarino-Cada escola de Ballet te! u!a !aneira de no!ear as posies dos braos- Con'ea as

    posies da

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    9/39

    ci!a desses pontos /ue se for!a! as posies do corpo- Pri!eira!ente+ necessriosaber sobre os direciona!entos c'a3esST Q

    P8GC6 [ou sala

    2 1 R

    P\BGIC6[ou espel'o(((((

    V $e3antS na frenteV $erriYreS atrsV ] la secondeS ao lado

    V CroisS cruado- Considere+ para iniciar+ /ue crois 0cruado /uando as pernas estocruadas e! relao ao espectador 0platia- %e 3oc, 3ira de frente para o ponto R co! a

    perna direita na frente+ est e! crois de3ant- 6 crois de3ant ta!b! pode ser obtidode frente para o ponto 2 co! a perna es/uerda na frente- = o crois derriYre acontece defrente para os !es!os pontos+ sendo /ue no R a perna es/uerda est atrs e no 2 a pernadireita est atrs-V Effac ou 6u3erte- %i.nifica apa.ado- %eu corpo est se!pre aberto+ as pernas nose crua!+ a lin'a do corpo fica aberto para o p&blico- ^uando se est de frente para o

    ponto R+ a perna es/uerda na frente indica effac de3ant+ sendo /ue a perna direita atrsindica effac derriYre- = de frente para o ponto 2+ o effac de3ant /uando a pernadireita est na frente+ e o derriYre /uando a perna es/uerda est atrs- ConcluindoS parase obter o effac de3ant+ estica9se a perna /ue est !ais lon.e do p&blico 0ou do centrodo palco+e para o effac derriYre+ a /ue est !ais perto-V EcartS separado+ afastado- = a posio ecart 0separado dei5a a perna se!pre laseconde 0do lado+ da o no!e separado+ sendo /ue o corpo est de frente para asdia.onais 0ponto 2 ou R- Para obter o ecart de3ant+ le3e! a perna !ais pr5i!a do

    p&blico la seconde- = para o derriYre+ le3e! a perna !ais distante la seconde-

    Posies dos (%s e (ernas

    6 ballet foi baseado na concepo de /ue ao 3irar os ps e as pernas pra os lados

    e5ternos do corpo+ isto + para fora+ no so!ente se conse.uia atin.ir !ais estabilidadee !aior facilidade na !o3i!entao+ co!o ta!b! !aior belea de lin'as- Essaconcepo c'a!ada de en de'ors 0para fora+ o /ue ad/uirido lenta!ente se! serforado- Por!+ este !o3i!ento antinatural de3e se tornar para u! bailarino u!ase.unda naturea- Portanto+ no ballet+ o princpio bsico !ais i!portante o deaprender a 3irar as pernas+ /ue e! sua posio nor!al esto para a frente+ para os lados+co! a ponta dos ps para fora+ os calcan'ares para dentro+ os 4oel'os e as co5asaco!pan'ando as pontas dos ps-A i!portante ad/uirir a facilidade de 3irar as pernas en de'ors a partir da co5a at o p+se! a a4uda dos /uadris e do corpo- Por!+ no reco!end3el forar de!ais os

    principiantes para e3itar defeitos posteriores nos ps e nos 4oel'os- Para tudo isso+

    por!+ ta!b! necessrio u!a boa colocao dos ps+ /ue de3e! estar rela5ados eco! o peso do corpo be! distribudo 0se! dei59los cair ne! para u! lado ne! para o

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    10/39

    outro- $istribui9se o peso do corpo e! ci!a do p to!ando co!o ponto de apoio o seu!eio- 8l! disso+ /uando no ar+ o p de3e estar e5tre!a!ente esticado+ sendo /ue as

    pontas dos dedos 3o para bai5o forando assi! o calcan'ar para fora 0frente-

    >inal!ente+ co! todos esses conceitos+ pode!os e5ecutar correta!ente as cinco

    posies+ criadas por Pierre Beauc'a!ps no sculo ?II- Cada passo iniciado eter!inado e! u!a+ assi! co!o so utiliadas nas passa.ens de !o3i!entos-

    / 10 (osio:6s ps de3e! estar unidos e 3irados para fora e os calcan'ares 4untos+for!ando u!a lin'a reta- *o es/uea+ toda a perna de3e rodar para fora+ e no apenaso p- A poss3el+ no incio do aprendiado+ afastar u! pouco os calcan'ares+ uns dois outr,s dedos u! do outro+ de3ido dificuldade e5istente e! encostar as panturril'as u!ana outra 03lido ta!b! para /ue! te! perna e! - *o dei5e seu p cair para dentro-/ +0 (osio:Mes!a for!a da pri!eira posio+ !as co! os ps afastados- Ela te! ota!an'o de u! de.a. la seconde+ e essa distFncia no de3e ser au!entada parafacilitar o encai5e do /uadril durante o pli 0para alon.ar o /uadrceps e o tendo de

    8/uiles- 8ssente no c'o toda a superfcie do p+ no dei5e pender para nen'u! doslados- *o se es/uea de+ na 'ora do pli+ !anter se!pre os 4oel'os para fora e o/uadril encai5ado-V 0 (osioS Crue u! p at o !eio e! frente ao outro- 6 princpio o !es!oS corpo

    para ci!a+ pernas 3iradas para fora+ peso sobre as duas pernas+ se! dei5ar o p cederpara al.u! lado-/ 20 (osio:Partindo da terceira posio+ faa u! de.a. de3ant+ assente o calcan'arno c'o e obten'a assi! a /uarta posio- A a posio !ais difcil+ pois u! p ficae5ata!ente na frente do outro+ o /ue dificulta conser3ar o en de'ors-V 30 (osio:A a !ais fec'ada das posies- ! p fica total!ente colocado frente dooutro+ por! no se de3e dei5ar apoiar o calcan'ar nos dedos do outro p-V 40 (osio: A u!a posio in3entada por certas acade!ias+ onde os ps fica!

    paralelos e fec'ados u! do lado do outro- %er3e para facilitar o aprendiado+ !as nole3a nen'u! dos princpios das posies anteriores-

    Termos de Baet ' I5ICIA5T&V Corpo de baile 9 ;rupo de danarinos de u!a co!pan'ia de bal+ /ue aparece entre asdanas dos solistas-V Coreo.rafia 9 "er!o usado no sculo ?lll para desi.nar a arte de anotao dedanas e /ue a.ora si.nifica se/K,ncia de passos e !o3i!entos /ue co!pe! u!

    bal-

    V 8da.e+ 8da.io 9 si.nifica de3a.ar ou co! descanso- !a srie de e5erccios doCentro+ consistindo de u!a sucesso de !o3i!entos 0si!ples ou !uito co!ple5oslentos+ .raciosos+ e5ecutados co! fluide e aparente facilidade- Estes e5ercciosdesen3ol3e! a capacidade de sustentao+ a esttica-V 8lle.ro 9 ?i3o+ esperto- "odos os passos de ele3ao 0saltos tais co!o asse!bls+

    4ets+ ---- 8s /ualidades !ais i!portantes /ue se de3e ter e! !ira nu! alle.ro so ale3ea+ a sua3idade+ o balano e a 3i3acidade-

    V $e3ant 9 *a frente- Este ter!o refere9se a u! !o3i!ento de passo ou colocao de

    u! !e!bro na frente do corpo- co! refer,ncia a u! passo deter!inado+ e5e!ploS 4etde3ant+ o acrsci!o i!plica /ue a perna e! !o3i!ento fec'ada na frente-

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    11/39

    V $errire9 8trs- ^ual/uer passo+ e5erccio ou posio e5ecutados atrs+ isto + co! aperna faendo o !o3i!ento atrs da outra ou ento fec'ando atrs-V En 83ant+ 9 Para a frente- !a direo para a e5ecuo de u! passo- sado paraindicar /ue u! deter!inado passo e5ecutado para a frente- E5e!ploS asse!bl ena3ant-

    V En anarrire Z para trsV $essus 0se l, dessi9 Para frente- Indica /ue o p /ue trabal'a passa frente do p debase- Por e5e!plo+ e! pas de bourre dessus-V $essous 0se l, dessu9 Para trs- Indica /ue o p /ue trabal'a passa atrs do p de base-Por e5e!plo+ e! pas de bourre dessous-

    V En $e'ors+ 9 Para fora- E! passos e e5erccios o ter!o en de'ors indica /ue a perna+ terre ou en lair+ !o3e e! u!a direo circular+ e! sentido 'orrio de frente pra trs-Por e5e!plo+ e! rond de 4a!be terre en de'ors- E! pirouettes o ter!o indica /ueu!a pirouette e5ecutada co! a perna be! aberta+ para fora-V En $edans+ 9 Para dentro- E! passos e e5erccios o ter!o en dedans indica /ue a

    perna+ terre ou en lair+ se !e5e e! !o3i!ento circular e! sentido anti9'orrio de trspra frente- Por e5e!plo+ e! rond de 4a!be terre en dedas- E! pirouettes o ter!oindica /ue a pirouette feito para dentro e! relao perna de base-

    V Batte!ent 9 Batida- !a ao de batida da perna estendida ou dobrada- H dois tiposde batidas+ .randes e pe/uenas- 8s pe/uenas batidas soS batte!ents tendus+ d.a.s erele3sS esticados+ apartados+ batidos e le3antados-V Pli _ dobrado+ fle5o dos 4oel'os- E! todos os plis os 4oel'os so abertos na direoda ponta dos ps e o peso do corpo distribudo por i.ual e! a!bos os ps- 6 pli u!!o3i!ento bsico e funda!ental+ /ue ser3e para controlar o e/uilbrio+ fortalecer ealon.ar os !&sculos+ i!pulsionar e finaliar os saltos- ;rand pli _ as pernas dobra!total!ente+ at ficare! na 'oriontal- $e!i pli _ !eio pli+ as pernas dobra! at a!etade+ se! le3antar o calcan'ar do c'o-V 6 batte!ent tendu _ !o3i!ento dos ps de u!a posio para a outra+ se! le3antar osdedos do c'o- 6 p passa pela !eia ponta antes de esticar+ e de3e pressionar o c'o/uando arrasta- Esse !o3i!ento !olda os ps+ fora o peito dos ps para fora- 6

    batte!ent tendue ao lado de3e ser feito /uase e! dia.onal+ se.uindo a direo da pontados ps+ para no abrir !uito na lateral-V Coup _ cortadoV $etourn _ 3irada

    V Ec'app _ escapadoV >ondu _ fundidoV >rapp_batidoV ;lissade _ desliadoV =et _ 4o.adoV Ps de Bourr _ passo de BourreV Ps de C'e3al _ passo de Ca3aloV Pi/ue _ picadoV

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    12/39

    V en lair 9 *o ar- IndicaS 1 /ue u! !o3i!ento 3ai ser feito no ar+ por e5e!plo+ rond de4a!be en lair: 2 /ue a perna e! !o3i!ento 0aps ter sido aberta na se.unda ou na/uarta posio ser le3antada a u!a posio de TW+ `OW ou 12OW-V En croi5 9 E! cru- >aer /ual/uer e5erccio en croi5 si.nifica e5ecut9lo e! frente+ao lado+ atrs e de no3o ao lado-

    V Port de bras 9 1 u! !o3i!ento ou srie de !o3i!entos feitos co! u! brao oubraos e! di3ersas posies- 8 passa.e! dos braos de u!a posio para outra- 2ter!o para u! .rupo de e5erccios /ue torna o !o3i!ento dos braos !ais .racioso e'ar!onioso-V

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    13/39

    9(ibra

    8 cibra u!a retrao in3oluntria e dolorosa do tecido !uscular+ /ue podeco!pro!eter desde u!a pe/uena parte de u! !&sculo at u! .rupo !uscular inteiro-Ela pode durar al.uns se.undos ou !inutos-9 CausasS a causa !ais co!u! da cibra

    nos bailarinos a fadi.a !uscular 0cansao+ !as ta!b! pode ter outras ori.ens co!oo frio e a falta de potssio no or.anis!o+ /ue ta!b! apontada co!o a.entei!portante-9 "rata!entoS 6 alon.a!ento do !&sculo ou !&sculos co!pro!etidos- >ontes dePotssioS .ua de coco+ f.ado+ laran4a+ banana+ fei4o+ carne-

    istens(o muscular

    A a ruptura espontFnea de 3rias fibras !usculares causada por esforo+ co! dor s&bitae forte durante o !o3i!ento e /ue+ s 3ees+ i!possibilita /ue o !&sculo afetado se!o3i!ente- 8 dor desaparece co! o repouso+ !as reaparece co! o !o3i!ento-9 CausasS passos ou e5erccios de difcil e5ecuo+ bruscos ou pesados+ feitos se! o

    de3ido a/ueci!ento pr3io+ so a principal causa da distenso- 6s !&sculos !aisfre/Kente!ente afetados so os internos da co5a e os da panturril'a- Z9 "rata!entoS pri!eira!ente+ parar co! a ati3idade fsica i!ediata!ente- $epois+

    procurar u! !dico ou fisioterapeuta-

    Entorse B tor(o

    6corre /uando o li!ite fisiol.ico de u!a articulao ultrapassado- Pode estaraco!pan'ado de distenso+ ruptura total ou parcial dos li.a!entos-9 CausasS Co!o a !aioria dos entorses na dana acontece nos 4oel'os e tornoelos+/uase se!pre as causas so o piso inade/uado /ue prende os ps en/uanto o corpocontinua no !o3i!ento ou a toro dos tornoelos e! e5erccios na ponta ou na !eia

    ponta-9 "rata!entoS 8plicar .elo sobre a articulao afetada durante 2O a JO !inutos+ ele3ar o

    ponto co!pro!etido 0se poss3el+ aci!a do n3el do peito e enca!in'ar i!ediata!enteao !dico-

    endinite

    As!os+ os ps+ o pescoo e todas as partes /ue se dobra!+ ou se4a+ pratica!ente ocorpo inteiro est repleto de tendes- "endinite a infla!ao /ue acontece nostendes-9 Essa infla!ao pode ter duas causas- 8 pri!eira so esforos prolon.ados e

    repetiti3os+ al! de sobrecar.a- Essa pri!eira causa be! fre/Kente nas tendinites doballet--- 8 se.unda causa a desidrataoS /uando os !&sculos e tendes no estosuficiente!ente drenados de3ido u!a ali!entao incorreta e to5inas no or.anis!o-8 tendinite se !anifesta inicial!ente co! dores e !uitas 3ees co! a incapacidade da

    pessoa e! realiar certos !o3i!entos+ dores ao subir ou descer escadas+ ca!in'ar+dobrar os 4oel'os+ entre outras posturas ou !o3i!entos- H a necessidade de u! bo!!dico para dia.nosticar correta!ente o proble!a- E! pri!eiro lu.ar+ por!+ precisorepouso- 8ps u! certo perodo+ a pessoa aconsel'ada a faer fisioterapia+ paraacelerar o processo de cura- %e a tendinite no for tratada e! te!po ou da !aneiraade/uada+ pode 'a3er se/Kelas- 8 pessoa no tratada pode sofrer u!a ruptura do tendoaps u! perodo de infla!ao !al cuidado+ por isso+ i!portante se.uir todos os

    passos indicados pelo !dico para u! pronto restabeleci!ento- Para pre3enir atendinite+ de3e9se faer e5erccios sob critrio de u! profissional-

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    14/39

    Estiramento muscular

    A o alon.a!ento 3oluntrio ou in3oluntrio de u! !&sculo al! do seu li!ite natural-A caracteriado por dor !uscular no local do estira!ento no !o!ento e! /ue ' oesforo+ e desaparece /uando se 3olta ao repouso- 8 dor dura e! !dia de 2 a 1O dias+

    dependendo do caso+ e pode desaparecer at !es!o se! trata!ento se o !&sculoafetado for poupado-9 CausasS u! !o3i!ento descuidado+ ou para o /ual o !&sculo afetado no este4aa/uecido ou preparado para e5ecutar-9 "rata!entoS repouso da parte afetada e co!pressa de .elo-

    Knhas encravadas

    8 un'a est encra3ada /uando parte dela e!purra o canto do dedo do p- Este dedotorna9se sens3el ao tato+ 3er!el'o e inc'ado- ?oc, de3e ir a u! !dico pedlo.o /uese encarre.ar de cortar este canto- *esse perodo tente no usar sapatos fec'ados+calando sandlias ou !es!o ficando descalo o !5i!o poss3el para e3itar a presso

    sobre a un'a e colo/ue u!a espon4in'a 0ou .ae+ ou al.odo co! fita adesi3a no dedopara e3itar /ue a un'a fi/ue tocando a sapatil'a durante a aula de ballet- Para pre3eniressas indese43eis+ corte MI"6 BEM as un'as+ dei5ando9as retas e e3itando os cantos-

    4olhas

    8s bol'as ocorre! /uando a pele friccionada para frente e para trs de encontro aointerior da sapatil'a- 8 !aioria das bol'as causadas pelo trabal'o de ponta estoura e 's 3ees san.ra!ento- !a 3e /ue a pele crua e5posta+ a dor de danar co! u!a

    bol'a aberta enor!e+ por isso !el'or parar de danar e tender bol'a do /uearriscar9se piora e infeco da rea- %e u! dedo do p co!ear a criar bol'asinsistente!ente+ aconsel'3el en3ol3,9lo co! band9aid ou esparadrapo antes de cadaaula- Isto de3e i!pedir /ue u!a no3a bol'a se for!e-

    9alos e endurecimento da pele.

    Isso ocorre .eral!ente nas 4untas dos dedos do p e no tendo de 8/uiles onde o p !ais intensa!ente friccionado pela sapatil'a+ onde a pele fica u! pou/uin'o dura e!ais consistente- 8 pele nestas reas pode a3er!el'ar e a!aciar i!ediata!ente depoisdo trabal'o de pontas+ !as endurecer9se9 !ais tarde- *o se preocupe co! esseendureci!entoS ele at !es!o benfico para pre3enir a for!ao de no3as bol'as- =os calos so o resultado da presso anor!al das sapatil'as !al a4ustadas e pode! ser!uito dolorosos-

    =oanete=oanete a infla!ao da articulao do dedo do p causada pela pressoi!prpria nessa rea- $e3e9se to!ar cuidado e! 3er se as sapatil'as de ponta 0e at ossapatos nor!ais so lar.as o bastante na parte da cai5a+ onde esto as 4unes do!etatarso+ e se o p est colocado correta!ente na ponta-

    6a(atiha de Ponta

    AT&5;

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    15/39

    de3e ser feita so!ente por u! professor 'bil e con'ecedor do ballet- 6s estudantes /uesobe! na ponta antes de estare! fisica!ente preparados corre! u! .rande risco+construindo !aus 'bitos /ue pode! le3ar anos para sere! corri.idos- Mais srio ainda o potencial para feri!entos ou os danos per!anentes estrutura dos ossos ou dos!&sculos dos ps+ al! do .rande desaponta!ento e! 3ista do pouco pro.resso

    alcanado-6bser3aes 9 i!portante /ue estudantes e pais co!preenda! /ue as orientaeslistadas aci!a so e5i.,ncias de idade e tcnica /ue ne! se!pre so se.uidas por todosos professores+ afinal+ ' diferentes critrios para se iniciar o trabal'o e! pontas- 8pesardisso+ considerar esses aspectos se!pre i!portante- A tudo u!a /uesto de te!po+

    basta a.uardar u! pouco

    Cap 1

    IntroduoHistria da dana

    Histria do Ballet ClssicoMtodos de ensino do Ballet ClssicoEstilos de BalletEstilos de Bailarinos

    Cap 2

    Benefcios e Princpios bsicos do Ballet ClssicoPosies dos braos e !osPosio dos ps e pernasPosies do corpo"er!os de Ballet para os 1# e 2# anos$icasCuidados e %a&de do Bailarino%apatil'a de ponta

    ((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((

    CAPTULO 1

    Introduo

    )*o ballet+ a !aior parte dos ter!os tcnicos so !encionados e! franc,s- Por isso+para os alunos e alunas+ as pri!eiras aulas tericas ou prticas pode! se tornar u!paredo por descon'eci!ento da ln.ua francesa- Mas a/uilo /ue parece u!adificuldade !aior 0/ue essa apostila pretende a!eniar acaba se transfor!ando e!u!a facilidade !aior+ pois durante a e3oluo da sua educao ou at !es!o da sua

    carreira+ /uando dese4a e pode diri.ir o seu aprendiado para o e5terior+ todos poderose.uir as aulas ou os co!andos dos ensaios+ por /ue a ln.ua usada continuar a ser o

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    16/39

    franc,s- 6s professores e! /ual/uer parte do !undo+ usa! os !es!os ter!os e!franc,s-Isto + o franc,s a ln.ua internacional do Ballet7

    1 A histria da dana

    8 dana a !ais anti.a das artescriadas pelo 'o!e!- *as pinturas das ca3ernas pr9'istricas+ pode!os 3er a tentati3ados pri!eiros artistas de !ostrar o 'o!e! pri!iti3o danando instinti3a!ente+ usandoseus .estos e !o3i!entos para a.radar ou acal!ar seus deuses+ pedir c'u3as+ curardoenas+ a.radecer 3itrias+ celebrar al.u!a festa+ enfi!+ o 'o!e! dana3a e! cada!anifestao de 3ida-8 dana+ co!o arte de di3ertir+ sur.iu co! o teatro .re.o /ue inclua o canto a

    panto!i!a nos seus espetculos danados: os .re.os fora! os pri!eiros a usar a dana

    e os .estos para e5plicar as partes co!plicadas da 'istria contada- 6s anti.os ro!anosco!bina3a! !&sica e dana co! acrobacias e n&!eros de circo para ilustrar fbulas

    populares- *o s na ;rcia e e!

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    17/39

    'inci.

    A primeira apresenta(o de ballet )ue se tem notcia data de *+-, comemorando o

    casamento do u)ue de /il(o alea11o de 2%or1a com Isabel de Ara3on, or3ani1ada

    por 4er3on1io di 4otta.

    Estas apresentaes ocorridas na corte italiana possuam delicados movimentos

    de cabea, braos, tronco, pernas e ps. 6ara a eist7ncia de bons bailarinos, sur3iramos primeiros pro%essores de dana, )ue via$avam por vrios lu3ares ensinando para

    ocasies como casamentos, alianas polticas, vitrias de 3uerra, etc.

    O ballet chega Frana

    8uando a italiana 9atarina de /edicis casou com :enri)ue II, se tornou rainha da

    ;rana e introdu1iu com 3rande sucesso o ballet na corte %rancesa. < mais %amoso

    espetculo apresentado l %oi o 4allet 9=mico da >ainha, ou do >eino, produ1ido por

    4altha1ar 4eau$o?eu em comemora(o ao casamento da irm( de 9atarina. Essa

    etrava3ante apresenta(o durou mais de cinco horas, contando com carros

    ale3ricos, muito luo e mais de *0 mil espectadores. < 4allet 9=mico da >ainha %oi

    uma 3rande in%lu7ncia na %orma(o de con$untos de dana de todo o mundo, alm de

    inve$ar todas as casas nobres europias. 9omo di1 o nome, o tema era para %a1er rir,assim como todas as outras apresentaes %rancesas da poca.

    Assim, o ballet ia se tornando cada ve1 mais popular, alcanando seu au3e na poca de

    &us @I'. &us @I' >evolu(o. &us @I', rei da ;rana com 5 anos de idade, tornouB

    se um 3rande bailarino. esde os seus *C anos apresentavaBse em ballets da corte, e

    tamanho %oi o seu sucesso no D4allet da oiteD )ue 3anhou o ttulo de >ei 2ol. ;oi &us

    @I' )ue %undou, em *FF*, a Academia >eal de 4allet e a Academia >eal de /sica,

    ambas diri3idas por GeanB4aptiste &ull?, )ue criaria vrios ballets.

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    18/39

    6orm, o ballet passou por um perodo ne3roL a Revoluo Francesa. A poca era

    caracteri1ada pela ascens(o da bur3uesia e pela decad7ncia da nobre1a, )ue era )uem

    %inanciava e apoiava a dana da poca. Assim, devido M censura bur3uesa, vrias

    peas com re%er7ncias M mortandade das 3uilhotinas !)ue eecutavam nobres reis#

    %oram proibidas. ;oram %echadas tambm as Academias >eais de ana e de /sica,)ue s seriam reabertas na >estaura(o. Apesar disso, lo3o viria o >omantismo, )ue

    daria um novo impulso ao ballet.

    O RomantismoB < >omantismo apareceu no sculo @I@ e trans%ormou n(o s o ballet

    como todas as artes. ele, aparecem %i3uras eticas e etreas, como nin%as e %adas

    tra$ando lon3os vestidos, ho$e chamados tutus romHnticos. Ao mesmo tempo, essas

    %i3uras ima3inrias danam com prncipes e camponeses. essa poca, sur3iram

    3randes ballets como iselle e &a 2?lphide, )ue tradu1em eatamente o >omantismo

    da)uela poca. &a 2?lphide mostra ima3ens sobrenaturais, %adas e mitos misteriosos.

    esse ballet sur3iu uma 3rande evolu(o na dana clssicaL as pontas. /arie a3lioni,

    )ue representava o papel principal, %oi )uem inau3urou este importante instrumento.Alis, o ballet &a 2?lphide %oi %eito para ela por seu pai, ;ilippo a3lioni. G iselle

    considerado at ho$e o maior teste para uma bailarina, pois alm da tcnica, ei3e

    )ualidades emotivas de seus intrpretes. esse ballet, a consa3rada %oi 9arlota risi.

    < >omantismo tambm mostrou uma nova maneira de estruturar o espetculoL a

    bailarina era o elemento principal, sendo )ue o 3rupo como um todo tinha menor

    importHncia. 6orm, aps al3um tempo, o >omantismo empobreceuBse, e isso causou o

    declnio do ballet na Europa. 6orm, a leste dali, mais eatamente na >ssia, a

    evolu(o era 3rande, e as bailarinas e bailarinos russos estavam che3ando para

    %irmarem seu pas como uma 3rande pot7ncia da dana.

    Na Rssia 9om a decad7ncia do >omantismo e conse)Nentemente do ballet na

    Europa, o ballet russo comeou a ter um enorme desta)ue na ;rana, Itlia e outros

    pases. ;oram criadas as companhias do 4allet Imperial em /oscou e 2(o 6etersbur3o

    !ho$e &enin3rado#. &, vrios bailarinos e core3ra%os %ranceses %oram admitidos, e as

    companhias %oram reconhecidas por suas soberbas apresentaes. Km dos 3randes

    responsveis por esse desenvolvimento %oi /arius 6etipa, bailarino e core3ra%o

    %ranc7s. 6etipa havia ido M >ssia em *+O somente para um passeio rpido, mas

    tornouBse core3ra%o che%e e nunca voltou M ;rana. raas a 6etipa, o centro

    mundial de dana trans%eriuBse para 2(o 6etersbur3o. ;oi ele tambm )uem criou

    importantes ballets, como < &a3o dos 9isnes, 8uebraBo1es e A 4ela Adormecida. os

    ballets de 6etipa, sempre havia danas importantes para o corpo de baile, variaespara os bailarinos principais e um 3rande pasBdeBdeu para a primeira bailarina e seu

    partner.

    a >ssia, o ballet absorveu o )ue havia de melhor no ballet italiano, o alle3ro !saltos,

    vivacidade#, e o )ue havia de melhor no ballet %ranc7s, o ad3io !e)uilbrio, 3raa,

    leve1a#. Alm disso, o ballet russo tambm absorvia um pouco da sua cultura, ou se$a,

    a dana a carter e %olclrica. a >ssia, tambm descobriramBse 3randes core3ra%os

    e bailarinos, como 6etipa, 9ecchetti, Anna 6avlova, i$insPi, ;oPine, etc. ambm

    descobriuBse a bele1a da msica de chaiPovsP?, )ue estava presente em vrios ballets

    de 6etipa. 6orm, essa 3rande %ase n(o duraria para sempre. &o3o, 6etipa e

    companhia %oram considerados ultrapassados e o ballet entrou em decad7ncias.6orm, lo3o che3aria um 3rande nome )ue novamente acenderia a chama da dana.

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    19/39

    ia3hilev B 2er3e ia3hilev veio revolucionar o ballet, n(o s o russo como tambm o

    %ranc7s, o italiano, en%im, o de todo o mundo. < russo era um editor de uma revista de

    artes, e estava cheio de novas idias para aplicar na dana. 6orm, ia3hilev achava

    )ue 2(o 6etersbur3o n(o estava preparado para tais mudanas. < editor ent(o

    escolheu 6aris para aplicar sua arte. 6rimeiramente, ia3hilev or3ani1ou uma

    eposi(o de pintores russos, )ue %e1 um 3rande sucesso. epois promoveu os msicosrussos, a pera russa e %inalmente, o ballet russo. ;oi ia3hilev )uem troue

    pro%issionais das 9ompanhias Imperiais russas, como core3ra%os e bailarinos. ussoD. Assim, ia3hilev revelou ao mundo vrios artistas russos.

    (o mostrou s o ballet, mas tambm a msica, a pintura, etc. A 9ompanhia D4allet

    >ussoD encantou platias da Europa e da Amrica, %ra3mentandoBse depois por todo o

    mundo. epois de ia3hilev B Aps a morte de ia3hilev, em *-C-, sua companhia

    4allet >usso des%ra3mentouBse pelo mundo todo, apesar dos es%oros de seus

    sucessores. 6orm, n(o podemos di1er )ue ela acabou, pois at ho$e eistemcompanhias )ue se3uem %ielmente o mtodo russo de danar. Kma delas %oi a

    9ompanhia de Anna 6avlova, )ue ecursionou at mesmo a)ui no 4rasil. As ecurses

    das companhias russas %oram muito importantes para estimular novos talentos. Km

    deles %oi eor3e 4alanchine, )ue, apesar de russo, obteve seu maior 7ito nos Estados

    Knidos. 4alanchine %oi o ia3hilev do o?al 4allet estava despontando para o sucesso

    com a incrvel bailarina /ar3ot ;onte?n. /esmo aps a morte de 3randes mestres

    russos, o ballet crescia e cresce cada ve1 mais. 8ual ser o primo passo, )ual ser o

    primo mestre, a prima evolu(oR in3um pode di1er. < ballet moderno tambm

    $ con)uistou espao no mundo. Estaria o ballet clssico ameaado pelas

    modernidadesR (o, claro )ue n(o. randes ballets do passado ainda est(o em

    carta1, assim como a arte dos anti3os mestres ainda preservada.

    ! "inalmente no #rasil $A primeira apresenta(o do ballet clssico %oi reali1ada no

    >eal eatro de 2(o Go(o, no >io de Ganeiro, em **", um espetculo diri3ido por

    &acombe, mas, s um sculo depois, com as apresentaes das companhias russas deia3hilev e de 6avlova, tambm no >io de Ganeiro, $ no eatro /unicipal, o ballet

    brasileiro deslanchou de%initivamente. 9riouBse em *-CO a Escola de ana do eatro

    /unicipal onde se %ormaram, entre outros, 4erta >osanova, &eda Su)ui, /adeleine

    >osa? e 9arlos &eite. /ais tarde, outros nomes sur3iram como alal Achcar e /rcia

    :a?de. 'aslav 'eltcheP diri3iu outra escola em 2(o 6aulo de onde saram Aleander

    Solas, Guliana SanaPieva, >al 2evero, Aurlio /illoss, atiana &esPova, entre outros.

    /rcia :a?de e Ana 4ota%o3o conse3uiram 3rande epress(o internacional. Entre as

    obras brasileiras de ballet )ue mais se destacaram, temosL Kirapuru, < aratu$a, ei e 2alamanca do Garau.

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    20/39

    $%todos de &nsino do Baet C!ssi"o

    E5iste! 3rios pro.ra!as de treina!ento /ue os bailarinos pode! se.uir paratornare!9se bailarinos profissionais- "r,s dos !aiores pro.ra!as so o Cecc'etti+ o

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    21/39

    e5e!plo deste 3irtuosis!o so os J2 fouetts da bailarina Pierina Ge.nani e! 6 Ga.odos Cisnes+ ato /ue faia !il'ares de pessoas ficare! de boca aberta- Esses Balletsta!b! se preocupa3a! e! contar 'istrias /ue se transfor!ara! basica!ente e!contos de fadas- *estes Ballets procura9se se!pre incorporar se/K,ncias co!plicadas de

    passos+ .iros e !o3i!entos /ue se ade/ue! co! a 'istria e faa! u! con4unto

    perfeito- *o Ballet Clssico a roupa !ais co!u!ente usada era! os tutus pratos+a/uelas sain'as finas de tule+ !arca caracterstica da bailarina+ pois per!itia! /ue aspernas da bailarina fosse! 3istas e assi! ficasse !ais fcil 3erificar se os passosesta3a! sendo e5ecutados correta!ente- Co!o e5e!plos de Ballets Clssicos te!os o

    4 citado 6 Ga.o dos Cisnes e 8 Bela 8dor!ecida-

    < 4allet 9ontemporHneo+ !ais con'ecido por Ballet Moderno+ foi criado no incio dosculo e ainda preser3a o uso das pontas e .estuais ainda !uito pr5i!os do BalletClssico- *este estilo de dana a coreo.rafias co!ea! a ter ideolo.ias diferentes- *o' !ais u!a 'istria /ue se.ue u!a se/K,ncia de fatos l.icos+ !as si! !uitos passosdo ballet clssico !isturados co! senti!entos- 8s roupas usadas no Ballet

    Conte!porFneo so .eral!ente cols e !al'as+ co!o e! u!a aula nor!al+ para dar!aior liberdade de !o3i!ento aos danarinos- A o estilo /ue 3e! antes da dana!oderna+ /ue es/uecer os passos clssicos+ dando ,nfase so!ente aos !o3i!entoscorporais- %eu principal difusor foi ;eor.e Balanc'ine+ e! *o3a Lor+ co! belssi!ascoreo.rafias co!o %erenade+ 8.on e 8pollo-

    &stios de Baiarinos ' Ti(os )*si"os

    &on3ilneo 9 Pessoa alta+ !a.ra+ pouco busto+ /uadris estreitos+ pode usar /ual/uer!odelo de fi.urino+ podendo e3itar+ natural!ente as listras 3erticais- 8ltura entre 1+NO e1+N!-

    &on3ilneo miniatura 9 8presenta as !es!as caractersticas do tipo fsico anterior+por! co! 1+QO! de altura-rian3ular 9 Pessoas co! o!bros e bustos pe/uenos e+ /uadris a3anta4ados+de3e!e3itar saias rodadas+ pre.as e cintura !arcada-rian3ular invertido9 Busto desen3ol3ido+ o!bros lar.os e /uadris estreitos+ os /ue

    possue! estas caractersticas es/ui3e!9se das saias 4ustas+ !an.as bufantes+ babados naaltura do busto e usar decotes e! for!a de ?-2imtrico B6 tipo /ue ti3er busto e /uadris co! a !es!a !edida e a cintura no !uito

    fina+ de3e fu.ir das roupas colantes-rdico B8ltas e fortes+ busto e /uadris co! a !es!a !edida+ cintura no !uito fina+co! altura aci!a de 1+QR!+ no pode! usar roupas c'eias de detal'es+ ne! esta!pasc'a!ati3as-9heinho 9 Gin'as be! acentuadas+ !as .ordin'a+ no de3e 3estir roupas /ue !ar/ue! ocontorno do corpo e ne! listras 'oriontais-

    (((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((

    CAPITULO +

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    22/39

    Os ,ene)*"ios do Baet C!ssi"o

    8 dana a arte do !o3i!ento e da e5presso+ !as ta!b! u!a necessidade naturale instinti3a do 'o!e!- 8l! disso+ a dana per!ite desen3ol3er ao bailarino o seu

    fsico+ sua !ente e psi/ue+ al! de outros oito aspectos bastante i!portantesS1 BeleaS !el'ora a postura+ corri.e ps c'atos e 4oel'os para dentro+ /uei!a as.orduras e desen3ol3e os !&sculos e a capacidade respiratria+ al! de dar porte+naturalidade e se.urana nos !o3i!entos-2 ?isoS d a capacidade de perceber for!as e lin'as-J PrecisoS disciplina o siste!a ner3oso+ !uscular e !ental-T CoordenaoS co! e5erccios co!o danar e! pontas+ faer e/uilbrios e saltar+trabal'a!os os !&sculos e! sua capacidade !5i!a e !el'ora!os nossa coordenao- >le5ibilidadeS precisa dier al.u!a coisaUQ "enacidadeS !usicalidade e rit!o-N I!a.inaoS tend,ncia natural desen3ol3ida atra3s da dana-

    R E5pressoS a !ais i!portante /ualidade artstica+ ta!b! desen3ol3ida atra3s dadana-

    O ,om ,aiarino no es-ue"e

    9 Manter o corpo be! er.uido e pu5ado para ci!a- 0isso a4udar a rodar as pernas parafora e a se sentir !ais le3e e se.uro-9 Postura+ fir!ea nas costas9 Manter os o!bros bai5os-9 >ec'ar o diafra.!a e encol'er a barri.a-9 $ei5ar o pescooli3re e rela5ado-9 $istribuir be! o corpo entre as duas pernas-9 %ubir os !&sculos daco5a e esticar be! os 4oel'os-9 8pertar as nde.as e 3irar as co5as para fora-9 E5ecutaros passos co! preciso+ !as ta!b! dan9los co! senti!ento+ e5presso econtinuidade-

    Posies dos ,raos e mos

    6s braos so fatores i!portantssi!os no Ballet- Eles de3e! ser a !oldura o bailarino-Cada escola de Ballet te! u!a !aneira de no!ear as posies dos braos- Con'ea as

    posies da

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    23/39

    V JW posioS u!a fuso da 2W co! a 1W+ ou se4a+ cada brao fica e! u!a posio-V TW posioS esse u!a fuso da 2W co! a W- En/uanto u! brao est u! poucorecur3ado ao lado+ o outro est li.eira!ente adiante da cabea+ ta!b! faendo u!a.raciosa cur3a 03e4a /uinta posio-V W posioS os braos de3e! estar faendo u! desen'o o3al u! pouco adiante da

    cabea+ e!oldurando o seu rosto- *o le3ante os o!bros+ e !anten'a as pal!as das!os 3oltadas para 3oc,-

    As (osies do "or(o

    "odo bailarino de3e desen3ol3er seu trabal'o definindo interna!ente e 3isual!ente odireciona!ento espacial do espao /ue utilia- 6 ponto 1 a frente da sala+ ou a platia+lo.o+ esse ponto o de3ant 0a frente e o ponto o derriYre 0atrs Z 3er fi.ura- A e!ci!a desses pontos /ue se for!a! as posies do corpo- Pri!eira!ente+ necessriosaber sobre os direciona!entos c'a3esS

    T Q

    P8GC6 [ou sala

    2 1 R

    P\BGIC6[ou espel'o(((((

    V $e3antS na frenteV $erriYreS atrsV ] la secondeS ao ladoV CroisS cruado- Considere+ para iniciar+ /ue crois 0cruado /uando as pernas estocruadas e! relao ao espectador 0platia- %e 3oc, 3ira de frente para o ponto R co! a

    perna direita na frente+ est e! crois de3ant- 6 crois de3ant ta!b! pode ser obtidode frente para o ponto 2 co! a perna es/uerda na frente- = o crois derriYre acontece defrente para os !es!os pontos+ sendo /ue no R a perna es/uerda est atrs e no 2 a perna

    direita est atrs-V Effac ou 6u3erte- %i.nifica apa.ado- %eu corpo est se!pre aberto+ as pernas nose crua!+ a lin'a do corpo fica aberto para o p&blico- ^uando se est de frente para o

    ponto R+ a perna es/uerda na frente indica effac de3ant+ sendo /ue a perna direita atrsindica effac derriYre- = de frente para o ponto 2+ o effac de3ant /uando a pernadireita est na frente+ e o derriYre /uando a perna es/uerda est atrs- ConcluindoS parase obter o effac de3ant+ estica9se a perna /ue est !ais lon.e do p&blico 0ou do centrodo palco+e para o effac derriYre+ a /ue est !ais perto-V EcartS separado+ afastado- = a posio ecart 0separado dei5a a perna se!pre laseconde 0do lado+ da o no!e separado+ sendo /ue o corpo est de frente para asdia.onais 0ponto 2 ou R- Para obter o ecart de3ant+ le3e! a perna !ais pr5i!a do

    p&blico la seconde- = para o derriYre+ le3e! a perna !ais distante la seconde-

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    24/39

    Posies dos (%s e (ernas

    6 ballet foi baseado na concepo de /ue ao 3irar os ps e as pernas pra os ladose5ternos do corpo+ isto + para fora+ no so!ente se conse.uia atin.ir !ais estabilidade

    e !aior facilidade na !o3i!entao+ co!o ta!b! !aior belea de lin'as- Essaconcepo c'a!ada de en de'ors 0para fora+ o /ue ad/uirido lenta!ente se! serforado- Por!+ este !o3i!ento antinatural de3e se tornar para u! bailarino u!ase.unda naturea- Portanto+ no ballet+ o princpio bsico !ais i!portante o deaprender a 3irar as pernas+ /ue e! sua posio nor!al esto para a frente+ para os lados+co! a ponta dos ps para fora+ os calcan'ares para dentro+ os 4oel'os e as co5asaco!pan'ando as pontas dos ps-A i!portante ad/uirir a facilidade de 3irar as pernas en de'ors a partir da co5a at o p+se! a a4uda dos /uadris e do corpo- Por!+ no reco!end3el forar de!ais os

    principiantes para e3itar defeitos posteriores nos ps e nos 4oel'os- Para tudo isso+por!+ ta!b! necessrio u!a boa colocao dos ps+ /ue de3e! estar rela5ados e

    co! o peso do corpo be! distribudo 0se! dei59los cair ne! para u! lado ne! para ooutro- $istribui9se o peso do corpo e! ci!a do p to!ando co!o ponto de apoio o seu!eio- 8l! disso+ /uando no ar+ o p de3e estar e5tre!a!ente esticado+ sendo /ue as

    pontas dos dedos 3o para bai5o forando assi! o calcan'ar para fora 0frente-

    >inal!ente+ co! todos esses conceitos+ pode!os e5ecutar correta!ente as cincoposies+ criadas por Pierre Beauc'a!ps no sculo ?II- Cada passo iniciado eter!inado e! u!a+ assi! co!o so utiliadas nas passa.ens de !o3i!entos-

    / 10 (osio:6s ps de3e! estar unidos e 3irados para fora e os calcan'ares 4untos+for!ando u!a lin'a reta- *o es/uea+ toda a perna de3e rodar para fora+ e no apenaso p- A poss3el+ no incio do aprendiado+ afastar u! pouco os calcan'ares+ uns dois outr,s dedos u! do outro+ de3ido dificuldade e5istente e! encostar as panturril'as u!ana outra 03lido ta!b! para /ue! te! perna e! - *o dei5e seu p cair para dentro-/ +0 (osio:Mes!a for!a da pri!eira posio+ !as co! os ps afastados- Ela te! ota!an'o de u! de.a. la seconde+ e essa distFncia no de3e ser au!entada parafacilitar o encai5e do /uadril durante o pli 0para alon.ar o /uadrceps e o tendo de8/uiles- 8ssente no c'o toda a superfcie do p+ no dei5e pender para nen'u! doslados- *o se es/uea de+ na 'ora do pli+ !anter se!pre os 4oel'os para fora e o/uadril encai5ado-V 0 (osioS Crue u! p at o !eio e! frente ao outro- 6 princpio o !es!oS corpo

    para ci!a+ pernas 3iradas para fora+ peso sobre as duas pernas+ se! dei5ar o p cederpara al.u! lado-/ 20 (osio:Partindo da terceira posio+ faa u! de.a. de3ant+ assente o calcan'arno c'o e obten'a assi! a /uarta posio- A a posio !ais difcil+ pois u! p ficae5ata!ente na frente do outro+ o /ue dificulta conser3ar o en de'ors-V 30 (osio:A a !ais fec'ada das posies- ! p fica total!ente colocado frente dooutro+ por! no se de3e dei5ar apoiar o calcan'ar nos dedos do outro p-V 40 (osio: A u!a posio in3entada por certas acade!ias+ onde os ps fica!

    paralelos e fec'ados u! do lado do outro- %er3e para facilitar o aprendiado+ !as nole3a nen'u! dos princpios das posies anteriores-

    Termos de Baet # I5ICIA5T&

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    25/39

    V Corpo de baile 9 ;rupo de danarinos de u!a co!pan'ia de bal+ /ue aparece entre asdanas dos solistas-V Coreo.rafia 9 "er!o usado no sculo ?lll para desi.nar a arte de anotao dedanas e /ue a.ora si.nifica se/K,ncia de passos e !o3i!entos /ue co!pe! u!

    bal-

    V 8da.e+ 8da.io 9 si.nifica de3a.ar ou co! descanso- !a srie de e5erccios doCentro+ consistindo de u!a sucesso de !o3i!entos 0si!ples ou !uito co!ple5oslentos+ .raciosos+ e5ecutados co! fluide e aparente facilidade- Estes e5ercciosdesen3ol3e! a capacidade de sustentao+ a esttica-V 8lle.ro 9 ?i3o+ esperto- "odos os passos de ele3ao 0saltos tais co!o asse!bls+

    4ets+ ---- 8s /ualidades !ais i!portantes /ue se de3e ter e! !ira nu! alle.ro so ale3ea+ a sua3idade+ o balano e a 3i3acidade-

    V $e3ant 9 *a frente- Este ter!o refere9se a u! !o3i!ento de passo ou colocao de

    u! !e!bro na frente do corpo- co! refer,ncia a u! passo deter!inado+ e5e!ploS 4etde3ant+ o acrsci!o i!plica /ue a perna e! !o3i!ento fec'ada na frente-V $errire9 8trs- ^ual/uer passo+ e5erccio ou posio e5ecutados atrs+ isto + co! a

    perna faendo o !o3i!ento atrs da outra ou ento fec'ando atrs-V En 83ant+ 9 Para a frente- !a direo para a e5ecuo de u! passo- sado paraindicar /ue u! deter!inado passo e5ecutado para a frente- E5e!ploS asse!bl ena3ant-V En anarrire Z para trs

    V $essus 0se l, dessi9 Para frente- Indica /ue o p /ue trabal'a passa frente do p debase- Por e5e!plo+ e! pas de bourre dessus-V $essous 0se l, dessu9 Para trs- Indica /ue o p /ue trabal'a passa atrs do p de base-Por e5e!plo+ e! pas de bourre dessous-

    V En $e'ors+ 9 Para fora- E! passos e e5erccios o ter!o en de'ors indica /ue a perna+ terre ou en lair+ !o3e e! u!a direo circular+ e! sentido 'orrio de frente pra trs-Por e5e!plo+ e! rond de 4a!be terre en de'ors- E! pirouettes o ter!o indica /ueu!a pirouette e5ecutada co! a perna be! aberta+ para fora-V En $edans+ 9 Para dentro- E! passos e e5erccios o ter!o en dedans indica /ue a

    perna+ terre ou en lair+ se !e5e e! !o3i!ento circular e! sentido anti9'orrio de trspra frente- Por e5e!plo+ e! rond de 4a!be terre en dedas- E! pirouettes o ter!o

    indica /ue a pirouette feito para dentro e! relao perna de base-

    V Batte!ent 9 Batida- !a ao de batida da perna estendida ou dobrada- H dois tiposde batidas+ .randes e pe/uenas- 8s pe/uenas batidas soS batte!ents tendus+ d.a.s erele3sS esticados+ apartados+ batidos e le3antados-V Pli _ dobrado+ fle5o dos 4oel'os- E! todos os plis os 4oel'os so abertos na direoda ponta dos ps e o peso do corpo distribudo por i.ual e! a!bos os ps- 6 pli u!!o3i!ento bsico e funda!ental+ /ue ser3e para controlar o e/uilbrio+ fortalecer ealon.ar os !&sculos+ i!pulsionar e finaliar os saltos- ;rand pli _ as pernas dobra!total!ente+ at ficare! na 'oriontal- $e!i pli _ !eio pli+ as pernas dobra! at a

    !etade+ se! le3antar o calcan'ar do c'o-V 6 batte!ent tendu _ !o3i!ento dos ps de u!a posio para a outra+ se! le3antar os

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    26/39

    dedos do c'o- 6 p passa pela !eia ponta antes de esticar+ e de3e pressionar o c'o/uando arrasta- Esse !o3i!ento !olda os ps+ fora o peito dos ps para fora- 6

    batte!ent tendue ao lado de3e ser feito /uase e! dia.onal+ se.uindo a direo da pontados ps+ para no abrir !uito na lateral-V Coup _ cortado

    V $etourn _ 3iradaV Ec'app _ escapadoV >ondu _ fundidoV >rapp _ batidoV ;lissade _ desliadoV =et _ 4o.adoV Ps de Bourr _ passo de BourreV Ps de C'e3al _ passo de Ca3aloV Pi/ue _ picadoV

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    27/39

    co! o corpo a/uecido 0e! ati3idade fsica+ no !eio ou no final das aulas+ nunca noco!eo+ para e3itar distenses !usculares-Benefcios do alon.a!ento1 acilita as ati3idades de des.asteQ $esen3ol3e a consci,nciacorporal e aprende a se con'ecerN 84uda a liberar os !o3i!entos blo/ueados portenses e!ocionais8teno Para e3itar a/uelas dores c'atas nos !&sculos depois da aula+ se!pre se a/uea o!5i!o poss3el antes desta- Mas ateno *o pense e! alon.ar9se bastante *uncae5trapole seus li!ites+ pois a aula ainda 3ai co!ear+ ou se4a+ 3oc, te! !uito o /ue sealon.ar ainda--- %eno+ isso poder resultar e! !uita dor de cabea 0e de !&sculosdepois-

    %e 3oc, ti3er sofrido al.u! proble!a fsico+ u!a cirur.ia nas articulaes e

    !&sculos+ bo! consultar u! !dico antes de co!ear u! pro.ra!a de e5erccios ou alon.a!ento-

    Como eitar aguns (ro,emas.

    9(ibra

    8 cibra u!a retrao in3oluntria e dolorosa do tecido !uscular+ /ue podeco!pro!eter desde u!a pe/uena parte de u! !&sculo at u! .rupo !uscular inteiro-Ela pode durar al.uns se.undos ou !inutos-9 CausasS a causa !ais co!u! da cibranos bailarinos a fadi.a !uscular 0cansao+ !as ta!b! pode ter outras ori.ens co!oo frio e a falta de potssio no or.anis!o+ /ue ta!b! apontada co!o a.entei!portante-9 "rata!entoS 6 alon.a!ento do !&sculo ou !&sculos co!pro!etidos- >ontes dePotssioS .ua de coco+ f.ado+ laran4a+ banana+ fei4o+ carne-

    istens(o muscular

    A a ruptura espontFnea de 3rias fibras !usculares causada por esforo+ co! dor s&bitae forte durante o !o3i!ento e /ue+ s 3ees+ i!possibilita /ue o !&sculo afetado se!o3i!ente- 8 dor desaparece co! o repouso+ !as reaparece co! o !o3i!ento-9 CausasS passos ou e5erccios de difcil e5ecuo+ bruscos ou pesados+ feitos se! ode3ido a/ueci!ento pr3io+ so a principal causa da distenso- 6s !&sculos !ais

    fre/Kente!ente afetados so os internos da co5a e os da panturril'a- Z9 "rata!entoS pri!eira!ente+ parar co! a ati3idade fsica i!ediata!ente- $epois+procurar u! !dico ou fisioterapeuta-

    Entorse B tor(o

    6corre /uando o li!ite fisiol.ico de u!a articulao ultrapassado- Pode estaraco!pan'ado de distenso+ ruptura total ou parcial dos li.a!entos-9 CausasS Co!o a !aioria dos entorses na dana acontece nos 4oel'os e tornoelos+/uase se!pre as causas so o piso inade/uado /ue prende os ps en/uanto o corpocontinua no !o3i!ento ou a toro dos tornoelos e! e5erccios na ponta ou na !eia

    ponta-

    9 "rata!entoS 8plicar .elo sobre a articulao afetada durante 2O a JO !inutos+ ele3ar oponto co!pro!etido 0se poss3el+ aci!a do n3el do peito e enca!in'ar i!ediata!ente

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    28/39

    ao !dico-

    endinite

    As!os+ os ps+ o pescoo e todas as partes /ue se dobra!+ ou se4a+ pratica!ente ocorpo inteiro est repleto de tendes- "endinite a infla!ao /ue acontece nos

    tendes-9 Essa infla!ao pode ter duas causas- 8 pri!eira so esforos prolon.ados erepetiti3os+ al! de sobrecar.a- Essa pri!eira causa be! fre/Kente nas tendinites do

    ballet--- 8 se.unda causa a desidrataoS /uando os !&sculos e tendes no estosuficiente!ente drenados de3ido u!a ali!entao incorreta e to5inas no or.anis!o-8 tendinite se !anifesta inicial!ente co! dores e !uitas 3ees co! a incapacidade da

    pessoa e! realiar certos !o3i!entos+ dores ao subir ou descer escadas+ ca!in'ar+dobrar os 4oel'os+ entre outras posturas ou !o3i!entos- H a necessidade de u! bo!!dico para dia.nosticar correta!ente o proble!a- E! pri!eiro lu.ar+ por!+ precisorepouso- 8ps u! certo perodo+ a pessoa aconsel'ada a faer fisioterapia+ paraacelerar o processo de cura- %e a tendinite no for tratada e! te!po ou da !aneira

    ade/uada+ pode 'a3er se/Kelas- 8 pessoa no tratada pode sofrer u!a ruptura do tendoaps u! perodo de infla!ao !al cuidado+ por isso+ i!portante se.uir todos os

    passos indicados pelo !dico para u! pronto restabeleci!ento- Para pre3enir atendinite+ de3e9se faer e5erccios sob critrio de u! profissional-

    Estiramento muscular

    A o alon.a!ento 3oluntrio ou in3oluntrio de u! !&sculo al! do seu li!ite natural-A caracteriado por dor !uscular no local do estira!ento no !o!ento e! /ue ' oesforo+ e desaparece /uando se 3olta ao repouso- 8 dor dura e! !dia de 2 a 1O dias+dependendo do caso+ e pode desaparecer at !es!o se! trata!ento se o !&sculoafetado for poupado-9 CausasS u! !o3i!ento descuidado+ ou para o /ual o !&sculo afetado no este4aa/uecido ou preparado para e5ecutar-9 "rata!entoS repouso da parte afetada e co!pressa de .elo-

    Knhas encravadas

    8 un'a est encra3ada /uando parte dela e!purra o canto do dedo do p- Este dedotorna9se sens3el ao tato+ 3er!el'o e inc'ado- ?oc, de3e ir a u! !dico pedlo.o /uese encarre.ar de cortar este canto- *esse perodo tente no usar sapatos fec'ados+calando sandlias ou !es!o ficando descalo o !5i!o poss3el para e3itar a pressosobre a un'a e colo/ue u!a espon4in'a 0ou .ae+ ou al.odo co! fita adesi3a no dedo

    para e3itar /ue a un'a fi/ue tocando a sapatil'a durante a aula de ballet- Para pre3eniressas indese43eis+ corte MI"6 BEM as un'as+ dei5ando9as retas e e3itando os cantos-

    4olhas

    8s bol'as ocorre! /uando a pele friccionada para frente e para trs de encontro aointerior da sapatil'a- 8 !aioria das bol'as causadas pelo trabal'o de ponta estoura e 's 3ees san.ra!ento- !a 3e /ue a pele crua e5posta+ a dor de danar co! u!a

    bol'a aberta enor!e+ por isso !el'or parar de danar e tender bol'a do /uearriscar9se piora e infeco da rea- %e u! dedo do p co!ear a criar bol'asinsistente!ente+ aconsel'3el en3ol3,9lo co! band9aid ou esparadrapo antes de cadaaula- Isto de3e i!pedir /ue u!a no3a bol'a se for!e-

    9alos e endurecimento da pele.

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    29/39

    Isso ocorre .eral!ente nas 4untas dos dedos do p e no tendo de 8/uiles onde o p !ais intensa!ente friccionado pela sapatil'a+ onde a pele fica u! pou/uin'o dura e!ais consistente- 8 pele nestas reas pode a3er!el'ar e a!aciar i!ediata!ente depoisdo trabal'o de pontas+ !as endurecer9se9 !ais tarde- *o se preocupe co! esseendureci!entoS ele at !es!o benfico para pre3enir a for!ao de no3as bol'as- =

    os calos so o resultado da presso anor!al das sapatil'as !al a4ustadas e pode! ser!uito dolorosos-

    =oanete=oanete a infla!ao da articulao do dedo do p causada pela pressoi!prpria nessa rea- $e3e9se to!ar cuidado e! 3er se as sapatil'as de ponta 0e at ossapatos nor!ais so lar.as o bastante na parte da cai5a+ onde esto as 4unes do!etatarso+ e se o p est colocado correta!ente na ponta-

    6a(atiha de Ponta

    AT&5;LO66?@IO 9& BALL&T

    Publicado e! J de outubro de 2O11por 8liana =o3e!Padro

    8da.e+ 8da.io Z 8da.e u!a pala3ra francesa deri3ada do italiano 8$8;I6 esi.nifica de3a.ar ou co! descanso- 6s professores in.leses de ballet usa! 8$8;E+ aadaptao francesa+ en/uanto /ue os a!ericanos prefere! o ori.inal italiano- *o balletesta pala3ra te! duas si.nificaesS1 u!a srie de e5erccios do centro+ consistindo de u!a sucesso de !o3i!entos lentose .raciosos /ue pode! ser si!ples ou de carter !uito co!ple5o+ e5ecutados co!fluide e aparente facilidade- Estes e5erccios desen3ol3e! a capacidade de sustentao+a esttica+ o e/uilbrio e a pose correta+ o /ue per!ite ao bailarino e5ecutar !o3i!entos.raciosos e certos- 6s principais passos do ad.io so plis+ d3elopps+ .rand fouettsen tournant+ d.a.s+ .rands rond de 4a!bes+ rond de 4a!be en lair+ coups+ batte!entstendus+ attitudes+ arabes/ues+ preparao para piruetas e piruetas:

    2 a abertura do clssico pas9de9deu5 no /ual a bailarina+ a4udada pelo parceiro!asculino+ e5ecuta os !o3i!entos lentos e o bailarino le3anta+ sustenta ou transporta a

    http://balletalianca.wordpress.com/2011/10/03/glossario-de-ballet/http://balletalianca.wordpress.com/2011/10/03/glossario-de-ballet/http://balletalianca.wordpress.com/author/ibalianca/http://balletalianca.wordpress.com/category/apostilas/http://balletalianca.wordpress.com/2011/10/03/glossario-de-ballet/http://balletalianca.wordpress.com/2011/10/03/glossario-de-ballet/http://balletalianca.wordpress.com/author/ibalianca/http://balletalianca.wordpress.com/category/apostilas/
  • 5/27/2018 Apostila de bal

    30/39

    bailarina- Esta+ assi! a!parada+ pode ento e5ibir sua .raa+ sua lin'a e seu perfeitoe/uilbrio+ e5ecutando d3elopps+ piruetas+ arabes/ues etc-+ e conse.ue co!binaesde passos e poses /ue seria! i!poss3eis se! a a4uda do partner-8ir+ en l Z *o ar- IndicaS 1 /ue u! !o3i!ento 3ai ser feito no ar+ por e5e!plo+ rond

    de 4a!be en lair: 2 /ue a perna e! !o3i!ento 0aps ter sido aberta na se.unda ou na/uarta posio ser le3antada a u!a posio de TW+ `OW ou 12OW-8lle.ro Z ?i3o+ esperto- Para todos os !o3i!entos bril'antes e 3i3os- "odos os passosde ele3ao tais co!o entrec'ats+ cabrioles+ asse!bls+ 4ets etc- obedece! a estaclassificao- 8s /ualidades !ais i!portantes /ue se de3e ter e! !ira nu! alle.ro soa le3ea+ a sua3idade+ o balano e a 3i3acidade- $e3e! ser e5ecutados co! controle nadescida ao solo+ !antendo o en de'ors-8llon. Z 8lon.ado+ estendido+ esticado- E5e!ploS arabes/ue allon.+ /uarta posioallon.-

    8plo!b Z 8pru!o- $9se o no!e de 8plo!b ele.Fncia e ao controle perfeito docorpo e dos ps+ conse.uido pelo bailarino ao e5ecutar o !o3i!ento-8rabes/ue Z 8rabesco- !a das poses bsicas do ballet+ /ue tira o seu no!e de u!afor!a de orna!ento !ourisco- *o ballet+ u!a posio do corpo+ apoiado nu!a s

    perna /ue pode estar na 3ertical ou e! de!i pli+ co! a outra perna estendida para trse e! Fn.ulo reto co! ela+ sendo /ue os braos esto estendidos e! 3rias posies'ar!oniosas criando a lin'a !ais lon.a poss3el da ponta dos dedos da !o dos ps-6s o!bros de3e! ser !antidos retos e! frente lin'a de direo- 8s costas de3e!estar sustentadas+ sendo a lin'a feita pelas di3ersas posies 01W+ 2W e JW- 6s arabes/uesso .eral!ente e!pre.ados para concluir u!a fase de passos+ tanto nos !o3i!entoslentos do ad.io co!o nos !o3i!entos 3i3os e ale.res do alle.ro- "a!b! soe5ecutadas pirouettes e! arabes/ue

    8rrire+ En Z Para trs- !a direo para a e5ecuo de u! passo- E5presso usadapara indicar /ue o passo e5ecutado e! direo oposta ao p&blico+ ou de acordo co! o!o3i!ento e5ecutado- Muitos alunos confunde! co! derriYre+ o /ue sera a indicao

    dos ps associado ao no!e do passo+ ou posio+ por e5e!plo+ de.a. derriYre+ pas debourre derriYre8sse!bl Z =untos ou reunidos- ! passo no /ual u! p escorre.a pelo c'o co!onu! .liss+ 4o.ado ao ar+ e nesse !o!ento+ o bailarino salta a perna de apoio+esticando os dedos dos ps- 8!bas as pernas 3o ao c'o+ aterrisando ao solo 4untas+reunidas-8sse!bl Battu Z 6 !es!o aci!a+ s /ue na 3olta e5ecutada u!a batida das pernasno ar antes da descida+ podendo ser si!ples+ se! troca de ps+ ou co! a troca de ps-

    8ttitude Z !a deter!inada pose do ballet tirada por Carlo Blasis da esttua deMerc&rio por =ean Bolo.ne- A u!a posio nu!a perna s co! a outra le3antada para

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    31/39

    trs co! o 4oel'o dobrado nu! Fn.ulo de no3enta .raus e be! 3irada para fora para /ueo 4oel'o fi/ue !ais alto do /ue o p- 6 p de apoio pode ser terre+ sur la pointe oude!i9pointe- 6 brao do lado da perna le3antada !antido por ci!a da cabea nu!a

    posio cur3a en/uanto /ue o outro estendido para o lado- 6 attitude ta!b! pode serco! a perna le3antada para a frente-

    83ant+ En Z Para a frente- !a direo para a e5ecuo de u! passo- sado paraindicar /ue u! deter!inado passo e5ecutado para a frente- e5e!ploS asse!bl ena3ant-Balanc Z Passo balanado- Este passo !uito parecido co! o passo de 3alsa e u!aalternati3a de balana+ passando o peso de u! p para o outro- 6 balanc pode ser feitocruando o p na frente ou atrs- ^uinta posio+ p direito para frente- $e!i9pli+d.a. o p direito para a se.unda posio e desloca sobre o !es!o le3e!ente e!de!i9pli cruando o p es/uerdo atrs do tornoelo direito e inclinando a cabea e ocorpo para a direita- Pisa no p es/uerdo de!i9pointe atrs do p direito le3antando este

    li.eira!ente+ e depois dei5a9se cair no3a!ente sobre o p direito e! de!i9pli co! op es/uerdo le3antado co! u! cou9de9pied atrs-Balanoire+ En Z Co!o u!a .an.orra- "er!o aplicado a u! .rande batte!ent /uandoe5ecutado co! u! !o3i!ento contnuo de balanceio da /uarta posio na frente ouatrs+ passando por a/uelas posies na pri!eira- 6 !o3i!ento o !es!o /ue encloc'e-Ballon Z Bola- Pulo elstico- !a /ualidade le3e e elstica dos !o3i!entos do

    bailarino co!o os sua3es pulos de u!a bola de borrac'a-Ballon Z Pulando co!o u!a bola- 6 bailarino pula e5ecutando si!ultanea!ente u!

    batte!ent depois cai e! de!i9pli na perna de sustentao-Ballott Z =o.ado+ atirado- ! ale.re passo atirado /ue re/uer !uito e/uilbrio+ ballon epaule!ent- "a!b! c'a!ado de =et bateau-

    Bas+ En Z E! bai5o- sado para indicar u!a posio bai5a dos braos-

    Batte!ent Z Batida- !a ao de batida da perna estendida ou dobrada- H dois tiposde batidas+ .randes e pe/uenas- 8s pe/uenas batidas soS batte!ents tendus+ d.a.s erele3sS esticados+ apartados+ batidos e le3antados-Batterie Z Bateria- 6 ter!o tcnico franc,s para passos batidos- ! ter!o coleti3osi.nificando todo o 3ocabulrio das batidas- ^ual/uer !o3i!ento no /ual as pernas

    bata! 4untas ou u!a perna bata de encontro outra+ a batida sendo efeti3a!ente feitaco! a barri.a das pernas- 8!abas as pernas de3e! ficar i.ual!ente esticadas duranteu!a batida- *unca se bate co! u!a perna en/uanro a outra est passi3a- 8 bateria di3idida e! .rande bateria e pe/uena bateria+ se.undo a ele3ao+ .rande ou pe/uena-

    Battu Z Batido- ^ual/uer passo e!beleado co! u!a batida c'a!ado de pas battu-E5e!ploS asse!bl battu-

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    32/39

    Bras Z Braos-Bras bas Z Braos bai5os- Esta posio o ateno dos bailarinos- 6s braos for!a!u! crculo co! as pal!as da !o de frente u!a para a outra e as costas das !os

    repousando nas co5as- 6s braos de3e! ficar pendurados li3re!ente !as se! per!itir/ue os coto3elos to/ue! no corpo-

    Bris Z Partido- A feito dessus+ dessous+ en a3ant e en arriYre- >unda!ental!ente+ u!bris asse!bl batido e! !o3i!ento- 8 perna e! !o3i!ento arrasta9se da /uintaposio para a se.unda en lair de for!a /ue a ponta do p fi/ue a al.uns cent!etrosdo c'o+ bate na frente ou atrs da outra perna /ue se deslocou ao encontro dela+ e!se.uida a!bos os ps 3olta! ao c'o si!ultanea!ente e! de!i9pli na /uinta posio-

    Cabriole Z ! passo saltitante onde o danarino bate as duas pernas 4untas no ar- 8perna de sustentao 3ai de encontro co! a de !o3i!ento-Ca!br Z 8r/ueado- $obrar o corpo a partir da cintura+ para a frente+ pra trs ou pra oslados+ a cabea aco!pan'a o !o3i!ento-

    Centre practice Z E5erccios feitos no centro-C'ains Z !a srie de 3oltas rpidas na ponta ou de!i9pointe feitos e! lin'a retadentro de u! crculo-C'an.e!ents de pieds Z "roca de ps- Passos saltitantes na /uinta posio onde os psso trocados no ar-C'an.er de pied Z Indica /ue os ps no fi! de u! passo de3e! ser trocados-C'ass Z ! passo no /ual u! p lateral!ente caa o outro para fora da sua posio-

    Ciseau5 Z ! !o3i!ento e! for!a de tesoura abrindo9se as pernas nu!a posioa!pla e en lair cortando co! a!bas o ar+ cruando co! u! !o3i!ento brusco u!adas pernas le3ando9a esticada da frente para trs-Cloc'e Z 6 p passa da frente para trs atra3s da pri!eira posio+ se4a nu! 4et outendue+ por e5e!plo-Contrete!ps Z Contrate!po- Passo co!posto de u! coup c'ass+ te!ps le3+ c'ass

    pass- W posio+ direita e! frente: coup co! a perna es/uerda+ c'ass en a3ant co! adireita+ u! te!ps le3 sobre a perna direita+ co! a es/uerda atrs e! arabes/ue+ e u!c'ass pass co! a es/uerda ter!inando e! TW allon.e+ co! o peso sobre a perna

    es/uerda e! de!i pli e a direita atrs e! de.a. a terre-

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    33/39

    Cot+ $e Z $e cabea- E5e!ploS balanc de cot-Cou9de9pied Z Peito do p- 8 parte do p entre o tornoelo e a base da panturril'a c'a!ada de cou9de9pied-

    Coup Z ! passo inter!edirio feito co!o preparao ou i!pulso para al.u! outropasso- ! p corta o outro afastando9o e to!ando seu lu.ar-Crois Z Cruado- 6 crua!ento das pernas co! o corpo colocado e! Fn.ulo obl/uoe! relao ao p&blico-

    crois de3ant crois derriYre$edans+ En Z Para dentro- E! passos e e5erccios o ter!o en dedans indica /ue a perna+ terre ou en lair+ se !e5e e! !o3i!ento circular e! sentido anti9'orrio de trs pra

    frente- Por e5e!plo+ e! rond de 4a!be terre en dedas- E! pirouettes o ter!o indica/ue a pirouette feito para dentro e! relao perna de base-$e'ors+ En Z Para fora- E! passos e e5erccios o ter!o en de'ors indica /ue a perna+ terre ou en lair+ !o3e e! u!a direo circular+ e! sentido 'orrio de frente pra trs-Por e5e!plo+ e! rond de 4a!be terre en de'ors- E! pirouettes o ter!o indica /ueu!a pirouette e5ecutada co! a perna be! aberta+ para fora-$e!i9bras Z )!eio7 brao-$e!i9pli Z =oel'os !eio dobrados- "odos os passos de ele3ao co!ea!e ter!ina! co! u! de!i9pli--

    $errire Z 8trs- Este ter!o pode referir9se a u! !o3i!ento+ passo ou a colocao deu! !e!bro atrs do corpo- Co! refer,ncia a u! passo deter!inado-$essous ou nder9 Para trs- Indica /ue o p /ue trabal'a passa atrs do p de base-Por e5e!plo+ e! pas de bourre dessous-

    $essus ou 63er9 Para frente- Indica /ue o p /ue trabal'a passa frente do p de base-Por e5e!plo+ e! pas de bourre dessus-$tir Z $estender- !a esticada da perna sustentando9a pelo calcan'ar co! a !es!a!o correspondente perna e! !o3i!ento- Este e5erccio feito .eral!ente na barra-

    $tourn Z $es3irado de lado- ! dtourn u!a 3olta para trs na direo do p de

    trs in3ertendo a posio dos ps- A se!pre feito nas pointes ou de!i9pointes- H duasfor!as de dtournS de!i9dtourn e dtourn co!pleto+ .irando u!a !eia 3olta no p

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    34/39

    da frente e! direo ao de trs+$e3ant Z *a frente- Este ter!o refere9se a u! !o3i!ento de passo ou colocao deu! !e!bro na frente do corpo- co! refer,ncia a u! passo deter!inado+ e5e!ploS 4etde3ant+

    $3elopp Z $esen3ol3ido- ! d3elopp o !o3i!ento feito a partir de u! retironde a perna le3antada para a frente+ ou lado+ ou trs+ !antendo9a na posio-

    $e3elopp de3ant$ia.onale+ En Z E! dia.onal- Indica /ue u! passo de3e ser feito deslocando o corpoe! dia.onal-$i3ertisse!ent Z 1- !a seo de danas no bal /ue no te! ne'u!a cone5o co! oenredo+ por e5e!plo+ a dana das fadas+ e! )8 Bela 8dor!ecida7+ J# 8to+ ou)Ca!pon,s7+ pas de deu5 e! );iselle7 1# 8to-

    2- !a curta dana ou trec'o de u! lon.o bal co!o u!a parte separada e!deter!inado pro.ra!a-Acart Z %eparado+ apartado- 6 cart u!a posio especial do corpo /uando este ficadia.onal!ente e! direo ao p&blico co! os braos e pernas alin'ados- !a das

    pernas fica la second e os braos e! posio de atitude+ sendo /ue o da pernaesticada o !ais bai5o-

    Ecart de3antAc'app Z ! c'app u! passo de salto+ onde os dois ps pula! fec'ados e! /uintae troca! de lu.ar no ar+ acabando e! de!i9pli no c'o- $ependendo do caso+c'apps so feitos da se.unda para a /uarta posio+ os dois ps e! distFncias i.uaisdo centro ori.inal de .ra3idade-Effac ou 6u3ert Z !a posio do corpo onde o danarino se 3ira para o lado do

    p&blico- Estando a perna de trabal'o aberta e! relao perna de base-

    Effac de3ant

    Entrec'at Z ! passo no /ual o bailarino pula no ar e crua rapida!ente as pernas atrsu!a da outra- E5iste o entrec'at deu5 0u! crua!ento+ /uatre 0dois crua!entos+ si50o p da frente bate u!a 3e no ar no p de trs e cai trocando os ps+ cin/ 0i.ual ao/uatre+ por! a cada sobre u! p+ sendo /ue o outro fica sur le cou9de9pied+ trois esept 0i.ual ao si5+ !as a descida sobre u! p+ sendo /ue o outro sur le cou9de9pied-

    Apaule!ent Z ! li.eiro !o3i!ento dos o!bros+ e! crois ou effac+ e! relao cabea e s pernas+ utiliadas principal!ente no bal clssico+ particular!ente nas

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    35/39

    escolas Italianas+ lic9flac Z 8 preparao desse passo u! tendue la seconde sendo /ue a perna deapoio est e! de!i9pli-8 perna do tendue crua para trs da outra perna en/uanto esta se le3anta para .irar+depois d u!a raspada no c'o+ e fec'a e! coup-

    >ondu+ >ondue Z $escida+ derretido- ! ter!o utiliado para descre3er a bai5a do n3eldo corpo atra3s da dobradura dos 4oel'os da perna de base- %aint9Gon escre3eu)>ondu e! u!a perna en/uanto pli e! duas7- E! al.uns instantes o ter!o fonduta!b! utiliado para descre3er a finaliao de u! passo /uando a perna /ue esttrabal'ando 3ai ao c'o e! u! !o3i!ento sua3e->ouett Z ! passo .iratrio+ .eral!ente feito e! srie+ onde a perna /ue esttrabal'ando 4o.ada para o lado e! rond de 4a!be 03ide e en/uanto o danarino .irasobre a perna de base+ !antendo a perna ele3ada-

    >rapp Z Batido ou bater-;ar.ouillade 9 Pas de c'at co! u! rond de 4a!be en lair+ este &lti!o feito co! a

    perna /ue pula pri!eiro-;lissade Z $eslia!ento- ! passo onde+ da /uinta posio e! de!i9pli+ feito u!

    4et la seconde co! a perna da frente+ to!ando i!pulso para u! pe/ueno salto onde a

    perna de trs fec'a na frente- Pode ser de3ant+ derrire+ under+ o3er+ en a3ant+ en arrire+en tournant-

    ;liss Z Escorre.ando+ desliando-Hauter+ ] la Z Para o alto- !a posio na /ual a perna e! !o3i!ento le3antada e!Fn.ulo reto co! os /uadris-=et Z =o.ado+ atirado- ! pulo de u!a perna para /ual/uer direo-

    E5iste! 3rios tipos de 4etsS .rand 4et+ 4et fondu+ fer! de cot+ en tournant e 3riosoutros-

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    36/39

    Pas de bas/ue Z Passo de Bas/ue- ! passo caracterstico das danas tradicionais dos

    bascos- A u! passo alternado e! tr,s te!pos co! u! !o3i!ento lar.o de lado a lado-6 !o3i!ento pode ser feito saut ou .liss desliado-

    Pas de boure Z E5iste! 3rios tipos de pas de boure+ !as basica!ente consiste e!+ deu!a posio /ual/uer+ o p de trs pisar e! de!i9pointe ou sur les pointes onde esta3a+para ento a outra perna se diri.ir para o seu lado+ pisando e! se.uida no c'o esustentando a outra perna+/ue 3ai de encontro esta para fec'ar e! W posio-

    petit pas de bourre

    Pas de c'at Z passo do .ato Z ! salto rpido e preciso+ fec'ado e! /uinta ou e!terceira posio- 8tra3s de u! de!i9pli+ as duas pernas pula! e fica! dobradas no arao !es!o te!po /ue a3ana! de lu.ar- 6s ps per!anece! esticados-

    Pas de c'e3al Z Passo de ca3alo- Consiste e! )raspar7 a ponta do p esticado no c'o+pulando .raciosa!ente /uando !udar de perna-Pas de deu5+ ;rand Z $ana a dois- $iferente do pas de deu5 si!ples /ue te! u!aestrutura definida- E! re.ra .eral o .rand pas de deu5 di3ide9se e! cinco partesSEntre+ 8da.e+ ?ariation para o bailarino+ ?ariation para a bailarina e o Coda+ no /ualos dois dana! 4untos-Pas !arc' Z Passo de !arc'a- 6 ter!o si.nifica u! andar alti3o e nobre- ^uinta

    posio+ p direito frente- >aa u! de3elopp para a frente co! o p direito+ colo/ue9ono c'o e! de!i9pli+ /uarta posio e continue alternando as pernas-Pass Z u!a passa.e!- ! !o3i!ento au5iliar no /ual o p da perna /ue est e!

    !o3i!ento passa pelo 4oel'o da perna de apoio+ de u!a posio para outra-Pas de 3alse Z Passo da 3alsa- A feito co! u! .racioso balano do corpo e di3ersos!o3i!entos co! o brao- Pode ser feito de frente ou en tournant-Penc'e+ Penc' Z Inclinar para a frente+ le3antando a perna de trs+ e faendo o

    poss3el para as costas no descere!- *o arabes/ue penc'+ o corpo de3e for!ar u!alin'a reta-+Pi/u+ pos 9 *esse passo de3e9se tocar direta!ente co! a pointe ou de!i9pointe do p/ue est e! !o3i!ento e! /ual/uer direo ou posio dese4ada co! o outro p

    suspenso no ar-

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    37/39

    Pirouette Z

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    38/39

    en a3ant- ^uando o corpo est no ar os 4oel'os e as pontas esto esticadas+ o p dafrente de3e esconder o p de trs- Caia si!ultanea!ente co! os dois ps na /uinta

    posio co! o !es!o p frente /ue iniciou o salto-%ous9sous Z %ous9sous u! rele3 na /uinta posio- 6s ps de3e! ficar be! 4untos no

    !o!ento de se le3antar nas pointes ou de!i9pointes-

    %pottin. Z Este ter!o dado ao !o3i!ento da cabea e! pirouettes+ dbouls+ fouettronds de 4a!be en tournant+ etc- *essas 3oltas a bailarina escol'e u! ponto fi5o frentee ao rodar a cabea de3e fi5ar se!pre o ponto de refer,ncia sendo a &lti!a a estar nadireo deste ponto fi5o e a pri!eira a se encontrar nesta direo en/uanto o corpoco!pleta a 3olta- Este !o3i!ento !uito rpido da cabea d a i!presso de /ue o rostoest se!pre 3irado para a frente+ e3itando a tontura-"e!ps le3 Z "e!po le3antado- ! te!ps le3 consiste de u! salto para ci!a e a 3olta

    para o !es!o lu.ar+ se!pre sobre u!a perna s+ co! a outra e! /ual/uer posio 0nafi.ura e! coupe derrire: co!o e! /ual/uer passo de salto inicia9se co! o de!i pli eta!b! ter!ina co! o de!i pli-"endu Z ?er batte!ents-"o!be Z "er!o usado para indicar /ue o corpo cai para frente ou para trs na perna de!o3i!ento nu! de!i9pli-?ariation Z ?ariao- $ana a u! no ballet clssico-?ole+ $e Z Indica /ue u! passo especfico de3e ser dado co! u! !o3i!ento de 3Xo-

    APO6TILA 5OA +1+

    Publicado e! 1T de 4aneiro de 2O12por denise3anucciPadro

    8postila Para 8ula de Ballet

    C6M6 *6 8*6 $E 2O1O E 2O11 %8M6% 8P6%"IG8 $E MI*H8 8"6

  • 5/27/2018 Apostila de bal

    39/39

    3oc, sobe na !eia ponta /uando con3ersa co! seus a!i.os-3oc, se senta na abertura conforta3el!ente-3oc, coloca sua sapatil'a de ponta para alcanar ob4etos /ue estao e! lu.ares altos-piruetas e fouette so as pala3ras principais de seu 3ocabulrio-3oc, con'ece !ais pala3ras e! franc,s do /ue e! in.l,s-

    3oc, s conse.ue contar at oito-3oc, ri /uando al.u! /ue no dana recla!a /ue o p esta doendo-assistir t3 a 'ora de se alon.ar-3oc, pro!ete nunca parar de danar-3oc, atra3essa u! corredor danando+ ao in3s de andar-todos os seus a!i.os esto 4antando en/uanto 3oc, est ensaiando-3oc, fa plis e tendus en/uanto est na fila-3oc, fa .rand 4et nos estaciona!entos e /uando desce a rua-3oc, te! os !&culos !ais fortes do /ue os !eninos do seu col.io-3oc, usa breu e! 3e de sabo-antes de /ual/uer coisa 3oce conta +Q+ N e R-

    3oc, esco3a os dentes treinando sustenta!ento de3ant+ la second e deriere