ATATRK ANAOKULU

REHBERLK SERVS

ATATRK ANAOKULU TEMEL KAVRAMLAR l. BYME: Bedenin ya da herhangi bir organn "bir durumdan baka bir duruma geiinde grlen "deiiklikler dizisi" anlamna gelir (Binbaolu, 1990, s.28).rnein, boyun 50 cm'den 55 cm'ye geii bir byme belirtisidir. Kalp, cier ve dier i organlarn bymesinde de durum ayndr. Byme, geliimin her ynyle ilgilidir.

Vcudun SADECE boy, kilo ve hacim olarak artmasdr. Byme vcudun deiik organlarnda deiik hzda gerekleebilir. ( Senemolu, 2007, s.3)

Bireyin fiziksel zelliklerindeki deimedir. ll. OLGUNLAMA:

Genetik yap ve evre etkileimi sonucu bireylerde grlen biyolojik deiikliklere olgunlama denilir (Seluk, 1996, s.14).

Organizma, fizyolojik olarak bir davran, bir i yapabilecek hale geldiinde, olgunlama gereklemitir.

Olgunlamada genetik yap bireysel zellikler nemlidir. Fakat baz evresel koullarda ksmen etkilidir. Bu konuyu u ekilde formle edebiliriz:

Olgunlama, evre yaantlarndan ve etkileiminden bamszdr.Olgunlama, (ksmen ) baz evresel koullardan etkilenir.lll. HAZIRBULUNULULUK: Kiinin olgunlama ve renme sonucu belli davranlar yapmaya hazr olmasdr (Seluk, 1996, s.14).

Hazr bulunululuk olgunlama ve renme etkileiminin bir sonucudur.

rnein: Bisiklet kullanmak iin yeterli hazr bulunululuk dzeyinde olan bir ocuk; bisiklet kullanmaya isteklidir, bisikleti kullanmak iin gerekli kaslar yeterli olgunluktadr, bisikletin nasl kullanlaca ile ilgili renmelere sahiptir, genel salk durumu bisiklete binmesine uygundur.

IV. KRTK DNEM (ve ZAMAN)Geliim psikolojisinde dnem kavram, belirli yalarda ayrc zellikleri olan aamalar anlatmak iin kullanlr. Belirli zaman dilimleri iinde belli zellikler ne kar. Kritik dnem; organizmann farkl geliim dnemlerinde renmeye yada gelimeye en ok eilimli, istekli, ve evredeki uyarclara en ak olduu zaman blmn ifade eder.

GELMLE LGL TEMEL LKELER:

1.Geliim, Kaltm ve evre Etkileiminin Bir Btndr: 2.Geliim Sreklidir ve belli aamalarda gerekleir: 3.Geliim Nbetlee Devam Eder4.Geliim Batan Ayaa, ten Da Dorudur5.Geliim, Genelden zele Dorudur6.Geliimde Kritik Dnemler Vardr7.Geliim Bir Btndr8.Geliimde Bireysel Farklar Vardr9.Geliimin Hz Evrelere Gre Deiir10Yaamn Deiik Dnemlerinde Farkl Trden Gelimeler nem KazanrGeliim ( Gelime )Geliim: organizmann dllenmeden balayarak bedensel, zihinsel, dil, duygusal, sosyal ynden, srekli ilerleme kaydeden deiimidir. Geliim bir sretir; olgunlama ve renme olmadan geliim salanamaz. rnein: bir ocuk aaca trmanmas bir gelimedir. ocuk kas ve kemik yaps yeterli olgunlua ulamadan aaca trmanamaz. Kas ve kemik yeterli olgunlua ulatktan sonra aaca trmanmay renmemise aaca trmanamaz. Demek ki gelime, olgunlama ve renmeyi kapsayan temel bir kavramdr. ( Senemolu, 2007, s.3) Geliim; renme, yaant ve olgunlama sonucunda bireyde grlen dzenli ve srekli deiiklikler olarak tanmlanabilir (Seluk, 1996, s.13).

36-48 AYLIK OCUKLAR NPSKOMOTOR GELM

ember etrafnda dner. Yuvarlanmakta olan topa tekme atar. Atlan topu yakalar. Yerden zplayan topu yakalar. Hareket halindeki byk bir topu aya ile durdurur. Parmak ucunda yrr. Ritme uygun dans eder. Plastik ivi tahtasna ivi takar - sker. Yuvarlak izer. Verilen basit ekilleri makasla keser. Oyun hamuru gibi yumuak malzemeleri kullanarak deiik ekiller oluturur. eitli malzemelerle bask yapar. Svlar bir kaptan baka bir kaba boaltr.

36-48 AYLIK OCUKLAR NSOSYAL - DUYGUSAL GELM

Kendisi ile ilgili sorulan sorulara uygun cevaplar verir.Grup oyunlarna katlr. Srasn bekler. Ltfen!, Teekkr ederim. gibi nezaket szcklerini kullanr.Duygularn ifade eder.

36-48 AYLIK OCUKLAR NDL GELM

Kendi kendine ark, iir, tekerleme syler. Yapt gnlk ilerle ilgili olarak sorulan sorulara cevap verir. Konumalarnda sfatlar kullanr. Konumalarnda kii zamirlerini kullanr. Konumalarnda yer bildiren ifadeleri kullanr. Konumalarnda oul eklerini kullanr. Neden , nasl, kim gibi sorular sorar. ki olay olu srasna gre anlatr. Duygularn szel olarak ifade eder.

36-48 AYLIK OCUKLAR NBLSEL GELM

Byk - kk, az - ok, ak - kapal, uzun - ksa kavramlarn ayrt eder. 1' den 10'a kadar sayar. Bire bir eletirme yapar. kple kpr yapar. 1'den 10'a kadar olan nesneler iinde istenen saydaki nesne ya da nesneleri gsterir. Eksik insan resmine kol ve bacak izerek tamamlar. paral bul yap tamamlar. Renkleri tanr ve eletirir. Resmini grd nesneyi tanmlar. Diz, dil, boyun, kol, parmak gibi beden paralarn gsterir. Cinsiyetini ayrt eder.

36-48 AYLIK OCUKLAR NZBAKIM BECERLER

Kendi kendine yemek yer. Dmesiz ve basz giysileri yardmsz giyer. Giysilerin nn ve arkasn ayrt eder. Gereksinim duyduunda bamsz olarak tuvalete gider. Burnunu mendille siler. Kendine ait eyalar toplar.

48 - 60 AYLIK OCUKLAR NPSKOMOTOR GELM

izgi zerinde yrr. ift ayakla belli bir uzakla atlar. ift ayakla srar. Geri geri ift ayak srar. Tek ayak zerinde srar. Tek ayak zerinde birka saniye durur. Ayak deitirerek iner kar. Topu kendisi sratp yakalar. Bisiklete biner ve bisikletle keleri dner. 20 cm ykseklikten atlar. Topuk ve ayak ucuyla yrr. Dokuz blokla kule yapar. Modele bakarak yuvarlak ve kare eklini izer. eitli ekiller izer ve boyar. Boncuk, makarna vb. nesneleri ipe dizer.

48 - 60 AYLIK OCUKLAR N SOSYAL - DUYGUSAL GELM

Adn- soyadn ve yan bilir. Toplum iinde kendinden beklenen sosyal davranlar sergiler. Yetikinlerin konumalarna katlr. Oyuncaklarn paylar. Grup oyunlarnda yetikinlerin liderliini kabul eder. zin ister. Bir sorunu olduu zaman yardm ister. vlmekten holanr. Kendinden kklere yardm etmeye kar isteklidir.

48 - 60 AYLIK OCUKLAR N DL GELM

Kendisine verilen ynergeyi dinler ve yerine getirir. Birleik cmleler kullanr.Resimdeki samalklar aklar.Zt szckleri syler.Konumalarnda bala kullanr.Konumalarnda szcklerin olumsuz biimlerini de kullanr.

48 - 60 AYLIK OCUKLAR N BLSEL GELM

nsan resmini 6 geyi ierecek ekilde izer. 4 - 8 paral bul yap tamamlar. 1'den 10'a kadar olan nesneler ile rakamlar arasnda iliki kurar. Nesneleri ortak zelliklerine gre ( tatlar, hayvanlar, byk / kk nesneler, ar / hafif nesneler vb.) snflandrr. 1'den 20'ye kadar ezbere sayar. 3'l, 4'l eit setleri eletirir. ki yarm daireyi birletirip tam bir daire yapar. Bataki, sondaki ortadaki gibi mekansal konumlar ayrt eder. Bir olay olu srasna gre sralar. Model olunduunda 10 kpten kule yapar. Nesnelerin neden yapldn syler. Neden? sorusuna cevap verir.48 - 60 AYLIK OCUKLAR N BLSEL GELM

Dokular ayrt eder. 8 rengi isimlendirir. Renkleri gruplandrr.. Renkleri tonlarna gre sralar. Baz paralar tanr ve isimlendirir. Ksa bir sre nce grd resmi hatrlar. Eksik resimleri modele bakarak tamamlar. Gsterilen resimle ilgili bir yk anlatr. ykdeki 5 ana noktay hatrlar ve tekrarlar. Neden-sonu ilikilerini kurar. Etkinliklere bal olarak gnn hangi zamannda olduunu syler. Bir nesnenin dierine gre ar ya da hafif olduunu syler.

48 - 60 AYLIK OCUKLAR N ZBAKIM BECERLER

Yardmla san tarar. Giysisindeki byk dmeleri ilikler, zer. Boyuna uygun bir askya ceketini ya da hrkasn asar. Ayakkablarn balar ve fiyonk yapar. Ellerini ve yzn yardmsz ykar. Dilerini fralar. Sofra kurallarna uyar. Yemekle ilgili ara gereleri uygun kullanr. Sofra kurmak gibi ev ilerinde yardmc olur

60 -72 AYLIK OCUKLAR NPSKOMOTOR GELM

Denge tahtasnda ileri - geri ve yan yan yrr. Balama ve durma komutlarna uyarak tempolu yrr. Yardmla sekerek yrr. Topuk ve ayak ucunda geri geri yrr. Parmak ucunda koar. Yaklak 30 cm ykseklikten atlar. Ritmik olarak seker. Tek ayak zerinde 8 -10 sn durur. Dmeden 10 kez ne doru ift ayak srar. Koarken yerden bir ey alr. Kendi bana ip atlar. Yardmsz bisiklete biner. Kendi bedeni etrafnda dner. Ayak deitirerek merdiven iner ve kar. Ritmik hareketleri yapar.60 -72 AYLIK OCUKLAR NPSKOMOTOR GELM

Topu yakalayabilmek iin ellerinden ok kollarn kullanr. Orta byklkteki topu yerde birden fazla sratr. 1 m yukar atlan topu yakalar. Kendine doru zplatlan topu yakalar. Topu 3 m uzaktaki hedefe doru atar. Kat zerine izilmi. basit ekilleri keser. Atma ve tutma davranlarn gerektiren etkinliklere katlr. Hamur gibi yumuak malzemeleri kullanarak 2-3 paradan oluan ekiller yapar ve bunlardanbir kompozisyon oluturur. Bask ve yaptrma ilerini yapar. Yetikin gibi kalem tutar. Model gsterildiinde kad apraz ekilde katlar. Modele bakarak daire,gen, kare ve dikdrtgen izer. Yatay, dikey, eri, ve eik izgiler izer ve bunlarn kombinasyonlarn oluturur. aret parma ile dier elinin parmaklarn sayar. smini kopya eder. 1-5 aras rakamlar kopya eder. Eksik insan resmini tamamlar.

60 -72 AYLIK OCUKLAR N SOSYAL- DUYGUSAL GELM

Duygularn belli eder. Bakalarnn duygularn anlar. Ara kullanarak yap ina oyunu oynar. Kurall oyunlarn kuralna uyar. Bir oyunun kuraln bakasna aklar. Ald sorumluluu yerine getirir. Kendine gven duyar. Yeni ve allmam durumlara uyum salar. Kendine bir ama belirleyip davranlarn ona gre ynlendirir. Arkada. seiminde kararllk gsterir. Belli bir olay, durumu canlandrr. Kendini ifade etmede zgn yollar kullanr. Kendi cinsiyetine uygun davranr. Haklarn korur.

60 -72 AYLIK OCUKLAR N DL GELM

Gnlk deneyimlerini anlatr. Birbirini izleyen emir tmcesinde, istenileni sras ile yerine getirir. Tekil ve oul ifadeleri birbirine dntrerek kullanr. Cmlelerinde zneye uygun fiil kullanr. Yeni ve bilmedii kelimelerin anlamn sorar. Baz szcklerin e ve kart anlamlarn bilir. Ne zaman, neden, nasl? gibi soru szcklerini ieren sorular yantlar. Bana tersini syle ynergesine doru yant verir. Yer bildiren szckleri doru ve yerinde kullanr. Cmlelerinde nk, daha sonra gibi balalar kullanr. Birleik cmleler kullanr. Basit akalar yapar. Baz soyut ifadeleri anlar. Evinin ve / veya anne-babasnn telefon numarasn syler.

60 -72 AYLIK OCUKLAR N BLSEL GELM

Bedeninin tm paralarnn isimlerini syler. 10 - 25 paral yap- bozu tamamlar. ki geni birletirerek kare yapar. Ayn dokudaki 6 - 10 nesneyi eletirir. Ayn dokudaki 6 - 10 nesneyi gruplandrr. Nesneleri bir zelliine gre gruplandrr. 1' den 10'a kadar olan nesne gruplar ile rakamlar arasnda iliki kurar. 1' den 10'a kadar olan nesneleri kullanarak toplama ve kartma yapar. Yarm ve btn olan nesneleri gsterir. 1' den 10'a kadar olan rakamlar sralar. Eletirme, iliki kurma, gruplandrma ve sralamay nasl yaptn aklar.

60 -72 AYLIK OCUKLAR N BLSEL GELM

Basit neden sonu ilikilerini aklar. Ksa bir sre gsterilen bir resimdeki ayrntlar hatrlar. Bir olaydan sonra ne olabileceini tahmin eder. Nesneler arasndaki benzerlik ve farkllklar ayrt eder ve syler. Nesnelerin kendi iindeki konumunu birinci, ikinci eklinde isimlendirir. En az, en ok, birka gibi miktar bildiren ifadeleri kullanr. Haftann gnlerini srasyla syler. 20'ye kadar ritmik sayar. Dn, bugn, yarn ile ilgili konuur. Be harfi isimlendirir. Daha nce dinledii ykleri anlatr. Sorulan sorulara kendine zg cevaplar verir. Yaad yerin adresini syler.

60 -72 AYLIK OCUKLAR N ZBAKIM BECERLER

Gnlk ilerde sorumluluk alr ve yerine getirir. Yolda yardmsz yrr. Kendi kendine giyinir, soyunur. Giysilerinin dmelerini zer ilikler. Ayakkablarn balar. Salarn tarar. Yemeini kendi kendine yer. Yemek ara gerelerini yetikin gibi kullanr. Bak kullanr. Yemek tabaklarn ya da servis tepsisini tar. Dilerini fralar. Elini yzn ykar kurular. Tuvalet gereksinimini kendi bana karlar. Hava artlarna uygun giysiler seer.