150

AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE
Page 2: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Mirosław Babiuch

AutoCAD 2 0 0 0 PLĆwiczenia praktyczne

Page 3: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Projekt okładki: Maciej Pasek, „ARTGRAF"

© HELION 2000

ISBN: 83-7197-347-0

Wydawnictwo HELIONul. Chopina 6, 44-100 GLIWICEtel.: (32) 231-22-19, (32) 230-98-63e-mail: [email protected] t t p : //www. h e l i o n . pl (katalog książek, księgarnia internetowa)

Druk i oprawa: Zakład Graficzny „Colonel"® s.c.Kraków, ul. Dąbrowskiego 16tel. 423-66-66, e-mail: [email protected]

Drogi Czytelniku!Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adreshttp://www.helion.com.pl/cgi-bin/zakupy/ocen.cgi?cwacadMożesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.

Wszystkie występujące w tekście znaki są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź towarowymiich właścicieli.

Autor oraz Wydawnictwo Helion dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce informacjebyły kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie,ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor oraz Wy-dawnictwo Helion nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłez wykorzystania informacji zawartych w książce.

Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniej-szej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą kserogra-ficzną, fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innympowoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.

Printed in Poland.

Jeśli jesteś początkującym użytkownikiem programu CAD, to książeczka ta jest skierowana wła-śnie do Ciebie. Krok po kroku wprowadzi Cię w tajniki programu AutoCAD 2000 PL. Znajdzieszw niej szereg ćwiczeń poprzedzonych zwięzłym teoretycznym wstępem, dzięki którym samodziel-ne wykonanie rysunku nie będzie stanowiło problemu.

Page 4: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Spis treściKilka słów na dobry początek 6

Rozdział 1. Pierwsze kroki 71. Wstęp 72. Rozpoczęcie pracy z AutoCAD-em 2000 8

Opis elementów okna 10Dostosowanie interfejsu do własnych potrzeb 12

Rozdział 2. Podstawowe narzędzia 131. Linia 13

Kilka słów o funkcji Pomoc kontekstowa 14Zmiana rodzaju, koloru i grubości linii 16

2. Prosta 17Dokładne określanie kursora w stosunku do elementów rysunku 20Dokładne określanie kursora w stosunku do określonych współrzędnych (siatka) 22Dokładne określanie kursora w stosunku do określonych kątów (biegun) 23Siedzenie i funkcja Orto 23

3. Multilinia..: 25Wskazówki do wykonania rysunków 29

4. Polilinia 305. Wielobok 376. Prostokąt 387. Łuk 418. Okrąg 439. Elipsa 4710. Narzędzia 51

Rozdział 3. Narzędzia edycji 591. Wymaż 592. Kopiuj 613. Lustro 634. Odsuń : 645. Szyk 656. Przesuń 687. Obrót 708. Skala 719. Rozciągnij 7210. Przedłuż 74

Page 5: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

11. Utnij 7512. Wydłuż 7713. Przerwij 7814. Fazuj 7915.Zaokrągl 82

Rozdział 4. Tekst 851. Wstawianie tekstu jednowierszowego 852. Wstawianie tekstu wielo wierszowego 873. Edycja i formatowanie tekstu 894. Cechy tekstu 90

Rozdział 5. Wymiarowanie 931. Czynności wstępne 932. Menedżer stylów wymiarowania 933. Narzędzia wymiarowania 954. Narzędzia edycji elementów wymiarowania 102

Rozdział 6. ZOOM oraz poruszanie się po rysunku 1051. Narzędzia typu ZOOM 1062. Przewijanie rysunku 1083. Okno podglądu 1084. Nazwane widoki 109

Rozdział 7. Warstwy 1101. Menedżer warstw 110

Rozdział 8. Kreskowanie 1141. Kreskowanie z użyciem okna dialogowego Kreskowanie do granic 1142. Kreskowanie bez użycia okna dialogowego Kreskowanie do granic 118

Rozdział 9. Rysunek izometryczny 1221. Płaszczyzna izometryczna 122

Rozdział 10. Rzuty prostokątne 1261. Rzutowanie obiektu izometrycznego 126

Rozdział 11. Rysunki 3D 1291. Modele krawędziowe 1292. Modele powierzchniowe 1303. Bryły 136

Rozdział 12. Drukowanie 1391. Menedżer ploterów 1392. Drukowanie 140

Dodatek 1411. Narzędzia istotne dla użytkowników programu 1412. Ważniejsze zmienne systemowe 1483. Skróty i ułatwienia w WINDOWS 9x oraz 2k 148

Page 6: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Kilka słów na dobry początek

AutoCAD 2000 jest potężnym narzędziem służącym do wspomagania pracy architektów,projektantów i wszystkich osób zajmujących się tworzeniem wszelkiego rodzaju rysunkówtechnicznych. Wersja ta, podobnie jak poprzednie, wyposażona jest w szereg ciekawychrozwiązań technicznych mających na celu możliwie jak największe uproszczenie Twojejpracy. Jednak sam program nie wystarczy, niezbędna jest wiedza umożliwiająca wykorzy-stanie wspaniałych technologii, które zostały wprowadzone w wersji najnowszej.Książka ta zawiera szereg ćwiczeń, które pomogą Ci opanować wiedzę potrzebną dosamodzielnej i kreatywnej pracy. Umożliwia sprawne przyswojenie dość dużej dawkiinformacji, które są niezbędne do samodzielnej pracy w programie. Uczy myśleć twór-czo, a poprawne wykonanie ćwiczeń zawartych w książeczce pozwoli Ci w przyszłościsprawnie wykonać nawet najbardziej skomplikowany rysunek.

Ćwiczenia przedstawione w tej książce są poukładane w taki sposób, abyś mógł od podstawpoznawać coraz to nowe tajniki programu do tego stopnia zaawansowania, byś w przy-szłości mógł samodzielnie opanować pozostałe funkcje oferowane Ci przez programAutoCAD 2000. Przekonasz się, że ten sposób pracy da Ci wiele przyjemności, a poukończeniu tego krótkiego kursu zadziwisz sam siebie, jak wiele potrafisz i co możeszstworzyć za pomocą narzędzia, jakim jest AutoCAD 2000.

Byśmy mogli razem bezproblemowo zagłębiać się w tajniki AutoCAD-a 2000, musi byćspełniony jeszcze jeden warunek, mianowicie odpowiedni komputer. Program ten dosprawnej i szybkiej pracy wymaga co najmniej 64 MB pamięci operacyjnej (RAM),jednak możliwe jest uruchomienie go na komputerze wyposażonym w 32 MB. Zalecanyjest także procesor taktowany częstotliwością nie mniejszą niż 133 MHz.

Osoby posiadające komputer już przez dłuższy czas wiedzą, że gdy monitor odświeżanyjest z częstotliwością niższą niż 70 Hz, to oczy męczą się bardzo szybko. Zalecane jestustawienie częstotliwości na 85 Hz lub wyższą. Pamiętajmy o poprawnym ustawieniumonitora względem oczu.

Polecam też ustawienie paprotki w pomieszczeniu, gdzie znajduje się komputer, ponieważroślina ta w dość dużym stopniu neutralizuje szkodliwy wpływ komputera na nasze zdrowie.

Pisałem tę książkę z założeniem, że znasz już podstawy obsługi systemu operacyjnegoznajdującego się w Twoim komputerze i nie drżysz na widok każdego komunikatuo błędzie. Na wszelki wypadek zamieściłem na końcu książki kilka ułatwień i skrótówklawiaturowych, które na pewno usprawnią Twoją pracę w programie.

Page 7: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

ROZDZIAŁ 1 .

Pierwsze kroki

1. WstępJak już zapewne wiesz, do uruchomienia programu w środowisku Windows używamynajczęściej myszki lub klawiatury. Ikony klikamy dwa razy lewym przyciskiem, a pozycjez menu start raz. Prawy przycisk myszy służy do wyświetlania menu podręcznego, a w pro-gramie także zatwierdzamy nim niektóre operacje. Bardzo użytecznym narzędziem jestmysz z tzw. scrollami, czyli kółkami, za pomocą których możemy w bardzo wygodnysposób przewijać rysunek lub też po umieszczeniu wskaźnika myszy w odpowiednimmiejscu, powiększać go czy też zmniejszać.

Klawiatury używamy głównie do wprowadzania różnego typu informacji oraz wykonywa-nia niektórych operacji, np. klawisza Esc w programie AutoCAD używamy do wyłączeniaaktualnie wybranego narzędzia.

Polskie znaki na klawiaturze standardowej otrzymujemy po naciśnięciu prawego klawiszaAlt i odpowiedniej litery, np. chcąc otrzymać literę ą, naciskamy jednocześnie dwa klawiszeprawy Alt+a. Wyjątek stanowi tu litera ź, którą otrzymujemy po naciśnięciu kombinacjiklawiszy Alt+x.

ĆwiczeniaPo uruchomieniu komputera, z zapewne zainstalowanym systemem Windows ukazuje siępulpit ze znajdującymi się na nim ikonami oraz paskiem z przyciskiem rozwijającymmenu Start.

1. Popracuj nad ruchem myszą, np. staraj się przesunąć kursor dokładnie po linii pro-stej z jednego końca ekranu na drugi z jak największą prędkością. To i podobnetemu inne ćwiczenia, które na pozór wydają się banalne, mają wielkie znaczenie.Ćwiczysz w ten sposób „panowanie" nad kursorem, a sprawne i szybkie porusza-nie nim po ekranie to podstawa efektywnej pracy w każdym programie graficznym.Proszę mi wierzyć, warto poświęcić temu ćwiczeniu parę chwil.

Page 8: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 1. Pierwsze kroki

2. Kliknij prawym przyciskiem ikonę Mój komputer, a ukaże Ci się wspomniane jużwcześniej menu podręczne. Na nim znajdują się operacje, które możesz wykonać w da-nej sytuacji. Anuluj wyświetlanie menu podręcznego przez naciśnięcie klawisza Esc.

3. Kliknij dwukrotnie ikonę Mój komputer lewym przyciskiem myszy. W ten sposóbotwiera się dokumenty lub też uruchamia programy. Zamknij otwarte okno, klikającraz lewym przyciskiem myszy ikonkę z krzyżykiem znajdującą się w prawymgórnym rogu okna. Istnieje też możliwość użycia skrótu lewy Alt+F4. Jeszcze raz od-syłam do dodatku mówiącym o ułatwieniach poruszania się w środowisku Windows.

4. W jeden z podanych powyżej sposobów uruchom program AutoCAD 2000. Istniejeteż inna możliwość uruchomienia programu, a mianowicie za pomocą menu Start.Kliknij przycisk Start i poruszaj się w kierunku napisu „Programy", później „Auto-CAD 2000", a następnie kliknij raz lewym przyciskiem napis „AutoCAD 2000"w kolejnym podmenu (rysunek 1.1). Uważaj jednak, by przemieszczać po liniachzbliżonych do prostej, szczególnie podczas przechodzenia do kolejnego podmenu.Unikniesz w ten sposób przypadkowego otwarcia innego podmenu. Jeśli jeszczemasz problemy z poruszaniem się po menu Start, poświęć więcej czasu na ćwi-czenie nr 1.

Rysunek 1.1.Różne możliwościotwarcia programuAutoCAD 2000

To jest droga, jaką powinien przebyć kursorby możliwe było otwarcie programuAutoCAD 2000

2. Rozpoczęcie pracy z AutoCAD-em 2000Jeśli nie uruchomiłeś programu zrób, to teraz. Po chwili pojawia się okno programu z auto-matycznie otworzonym oknem Rozpocznij. Znajdują się na nim cztery ikony, dzięki którymmożemy rozpocząć nowy projekt lub też kontynuować już utworzony. Na prawo od ikonjest opisana wielkimi literami aktualnie aktywna ikona. Kliknij teraz inną ikonę i zapo-znaj się z jej opisem, powtórz czynności dla pozostały dwóch ikon (rysunek 1.2).

Page 9: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

AutoCAD 2000 Pl. Ćwiczenia praktyczne

Rysunek 1.2.Okno Rozpocznij

Opiswybranej ikony

Opisdodatkowychopcji. Czytajuważnie!

Rozpoczęliśmy pracę w programie. Utwórz teraz nowy dokument wybierając ikonę Użyjstandardu przy wybranych ustawieniach metrycznych (polskie jednostki miar). Pochwili otwiera się okno AutoCAD-a i program jest gotowy do pracy. Pewnie czujesz siętrochę zagubiony, widząc tyle przycisków, różnego rodzaju menu i suwaków. Niech Cięto jednak nie przestraszy, stopniowo poznasz ich funkcje, a po wykonaniu kilku ćwi-czeń dojdziesz do wniosku, że wszystko, co potrzebne do tworzenia rysunku, znajdujesię na swoim miejscu i jest łatwo dostępne. Środowisko programu nie różni się wiele odśrodowiska np. edytora tekstu Word. Występują tego samego typu menu i przyciski,obowiązują niektóre takie same skróty klawiaturowe, więc poruszanie się po programiena pewno nie sprawi Ci problemu. Pozwól teraz, że zapoznam Cię z poszczególnymielementami okna AutoCAD-a 2000. Popatrz na rysunek poniżej (rysunek 1.3).

Rysunek 1.3.Okno programuAutoCAD

Page 10: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 1. Pierwsze kroki

Opis elementów oknaPasek menu rozwijanego - w swoich podmenu zawiera wszystkie funkcje, które oferujeCi program.

Pasek Standard - znajdują się tu przyciski narzędzi, dzięki którym będziesz mógł do-stosować rysunek do swoich potrzeb, np. powiększenie, a także narzędzia i polecenianajczęściej używane w tego typu programach np. kopiuj czy drukuj (znasz je na pewnoz edytora tekstu).

Pasek Przybory - dzięki niemu będziesz mógł zmieniać niektóre atrybuty elementów,takie jak kolor czy grubość.

Kursor - pełni funkcje pióra na ekranie. Możesz także za jego pomocą przesuwać, za-znaczać i wykonywać wiele innych funkcji.

Pasek Rysuj - na nim znajdują się przyciski narzędzi służących do rysowania.

Pasek Zmiana -jak sama nazwa wskazuje, używamy go do edycji i zmiany właściwościutworzonych elementów.

Zakładki arkuszy - klikając ten element, włączamy polecenie tworzenia arkusza, na którymmożemy odpowiednio rozmieścić rysunek i przygotować go do wydruku.

Okno poleceń - w nim pokazane są aktualnie aktywne polecenia, możemy także wydawaćnowe.

Pasek stanu - wyświetlany jest na nim sposób działania kursora. Dzięki znajdującym sięna nim funkcjom możemy dokładnie umieścić kursor w wybranym miejscu.

Współrzędne - wskazują nam położenie kursora na osiach X, Y,Z.

Ćwiczenia .

1. Zamknij program (nie zapisując zmian w rysunku), klikając przycisk z krzyży-kiem. Jeśli zamknięcie się nie powiodło i pokazał się komunikat mówiący o ak-tywnym poleceniu (rysunek 1.4) to być może uaktywniłeś jakieś narzędzie. Po-twierdź komunikat naciskając przycisk OK (możesz też użyć klawisza Esc) i sko-rzystaj z klawisza Esc, anulując aktywne polecenie.

Rysunek 14.Komunikato aktywnym poleceniu

2. Po uruchomieniu programu wybierz ikonę Użyj standardu i przy ustawieniachmetrycznych zacznij nowy rysunek. Następnie przejdź do paska menu rozwijanegoi wybierz opcję Zapisz. Uzyskasz taki sam efekt, naciskając przycisk przedstawiającydyskietkę na pasku Standard lub też korzystając ze skrótu klawiaturowegoCtrl+S. Następnie w polu Nazwa pliku wpisz wyraz, którym nazwiesz swój pierwszyrysunek. Ja nazwałem go MiroSoft. Kliknij przycisk Zapisz (rysunek 1.5) i wyjdźz programu. Do pliku automatycznie dodawane jest rozszerzenie dwg.

Page 11: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

10 AutoCAD 2000 PL. Ćwiczenia praktyczne

3. By otworzyć zapisany wcześniej plik, należy uruchomić program; w oknie Roz-pocznij (rysunek 1.2) wybierz ikonę Otwórz rysunek, a później naciśnij przyciskprzeglądaj. Powinno otworzyć się okno Wybierz plik (rysunek 1.7), w którympowinien znajdować się zapisany wcześniej rysunek. Otwórz go, a następnie zamknijprogram. Skróty do ostatnio otwartych plików znajdują się w podmenu Dokumentyw menu Start. Tam też możesz znaleźć swój rysunek.

Jeśli poprzednie ćwiczenia wypadły pomyślnie, przejdźmy do czegoś trudniejszego.

ĆwiczeniaWiele osób posiada folder Moje dokumenty tworzony automatycznie przy instalacji np.edytora tekstu Word. Więc czemu by nie trzymać tam i dokumentów z AutoCAD-a?

1. Utwórz w folderze Moje dokumenty podfolder Moje rysunki. Uruchom programAutoCAD 2000 i, postępując podobnie jak w ćwiczeniu nr 2, otwórz okno Zapiszrysunek jako (rysunek 1.5). W oknach tego typu poruszasz się tak, jak w klasycznychoknach Windows. Przejdź do utworzonego wcześniej folderu Moje rysunki tak,aby ukazał się on w okienku Zapisz w:. Tam zapisz swój nowy plik. Zamknij program.

Rysunek 1.5.W tym oknie zmieniaszpołożenie, nazwęoraz rozszerzeniezapisywanego rysunku

W oknie tym pokazany jest folder, w którymdany rysunek jest zapisywany. Możesz godowolnie zmieniać

Przejdźfolder wyżej

W oknie tym pokazanajest nazwa, jaką będzie

miał rysunekpo zapisaniu

W oknie tym pokazanejest rozszerzenie, jakie

będzie miał rysunekpo zapisaniu

2. Uruchom program AutoCAD 2000 i przy aktywnej ikonie Użyj szablonu w oknieRozpocznij wybierz szablon Acadiso.dwt. Jest to szablon wykorzystujący polskiejednostki miar, a oparty jest na formacie strony A3. Zapisz utworzony rysuneki zamknij program. Po ponownym uruchomieniu programu rysunek ten możeszznaleźć w oknie Wybierz plik: (rysunek 1.6) wraz z pokazaną ścieżką dostępu.

Page 12: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 1.» Pierwsze kroki 11

Rysunek 1.6.Okno Rozpocznijz aktywną ikonąOtwórz rysunek

Jeśli utworzyłeś własnyplik z szablonu,

to tutaj znajdą się jegozmodyfikowane wersje

Tym przyciskiem możeszpotwierdzić wybór pliku,

jeśli nie kliknąleśgo dwa razy

Rysunek 1.7.W tym oknie możeszotworzyć swójrysunek, a takżeodnaleźć plik z innegofolderu

Przycisk douruchamianiaokna Wybierzplik, gdziemożesz szukaćrysunekw innychfolderach

Dostosowanie interfejsu do własnych potrzebZapewne po utworzeniu pierwszego rysunku rzucił Ci się w oczy czarny obszar roboczy.Wielu projektantów nie lubi takiej kolorystyki, dlatego też sposoby zmiany wygląduekranu omówię w pierwszym rozdziale.

By zmienić kolor obszaru rysunku, należy w menu rozwijanym Narzędzia wybrać pozycjęOpcje, a w nowo otworzonym oknie zakładkę Ekran (rysunek 1.8). Następnie naciśnijprzycisk Kolory, by otworzyć okno umożliwiające zmianę barw. Po wybraniu odpo-wiedniej barwy w rozwijanym menu Kolory: potwierdź zmiany przyciskiem Zastosuji zamknij. Na koniec zamknij okno Opcje.

Podobnie jak w innych programach, także w AutoCAD-zie 2000 można zmieniać kształti rozmieszczenia pasków narzędzi (rysunek 1.9). Możliwe jest także usuwanie zbędnychpasków a także przesuwanie ich na inne pozycje. Gdy klikniemy prawym przyciskiemmyszy któryś z pasków, rozwija się menu podręczne z gotowymi układami pasków.

Page 13: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

12 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

Rysunek 1.8.Zmiana wygląduobszaru rysunku

Zakładka Ekran.Zapoznaj się z innymi

Widokpo zmianie koloru

Przycisk do otwarciamenu Opcje koloru

Rysunek 1.9.Możliwości edycjipasków narzędzi

4

Niektóre przyciski Sgjz paska Standard

(z małym trój ką-cikiem w rogu)

rozwijają się,gdy zatrzymamy

na nim kursori przytrzymamy

chwilę lewyprzycisk myszy

Menu podręcznez różnymi

szablonamipasków wraz

z możliwością ichadaptacji

Tak wyglądapasek,gdy jestprzemieszczanyna inną pozycję

Zmiana kształtu paska. Zwróć uwagęna wygląd kursora. Lewy przycisk jeststale wciśnięty

Ćwiczenia

1. Dostosuj wygląd programu do swoich potrzeb. Wypróbuj możliwości kolory-styczne, jakie daje Ci program, zmień wielkość kursora, przemieść paski narzędzina inne miejsca i zmień ich kształt. Spróbuj rozwinąć przycisk z paska Standard.Zwróć uwagę na to, że po chwili przytrzymania nieruchomo kursora nad przyci-skiem, pojawia się etykieta z opisem jego funkcji.

2. Wyłącz, pasek Zmiana, a potem włącz go ponownie.

Jeśli kursorwydaje sięzbyt mały,

powiększ go

Przyciskiem tympotwierdzasz

wprowadzone zmiany

Page 14: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

ROZDZIAŁ 2Podstawowe narzędzia

1. LniaAbyś mógł narysować jakiś element graficzny, musisz najpierw wywołaćnarzędzie. Możesz zrobić to na trzy sposoby:

1. za pomocą menu rozwijanego Rysuj w którym wybierasz potrzebne Ci narzędzie,

2. za pomocą ikony na pasku Rysuj,

3. za pomocą okna poleceń (wpisz l i n i a lub skrót l) (rysunek 2.1).

Okno poleceń w programie AutoCAD 2000 spełnia wiele funkcji:

- wyświetla aktualnie aktywne polecenie,

- pokazuje możliwe następne kroki,

- dzięki niemu możemy edytować rysowany element,

- wpisujemy w nim polecenia, skróty poleceń, współrzędne, a także właściwościobiektów,

- odpowiadamy w nim na pytania dotyczące rysowanych obiektów.

Rysunek 2.1.Metody wywołanianarzędzia Linia

Tutaj wpisz nazwę przyrządu lub też skrót

By dokładnie umieścić kursor w określonym miejscu, używamy współrzędnych wektoro-wych X i Y (Z w rysunkach 3D). Wartości współrzędnych wpisujemy w oknie poleceń(rysunek 2.2) oddzielając je przecinkiem.

Polecenie Zamknij ukazujące się w oknie poleceń, automatycznie łączy punkt końcowyostatnio narysowanej linii z początkowym pierwszej.

Page 15: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

14 AutoCAD 2000 PL. Ćwiczenia praktyczne

Rysunek 2.2.Sposób określeniawspółrzędnychwektorowych

Ćwiczenia

Polecenie, które mamy wykonać, by utworzyć element. Funkcja Cofaj powodujeanulowanie ostatniej utworzonej linii. By jej użyć (podobnie jak innych tego typu),należy wpisać wielką literę występującą w wyrazie tej funkcji (tutaj C) i nacisnąćklawisz Enter

1. Otwórz swój rysunek i wybierz jednym ze sposobów narzędzie Linia. Narysuj linię,klikając raz w miejscu, gdzie chcesz umieścić początek linii i raz tam, gdzie będziekoniec. Anuluj polecenie klawiszem Esc. Zwróć uwagę na polecenia ukazujące sięw oknie poleceń (rysunek 2.2)

2. Wybierz znów narzędzie i w ten sam sposób narysuj trzy linie. Za pomocą poleceniaZamknij połącz początek i koniec powstałej łamanej. Jeśli jeszcze nie wiesz, jak tozrobić, zobacz opis do rysunku 2.2.

3. Narysuj teraz element używając współrzędnych wektorowych podanych poniżej.Pamiętaj, że po podaniu każdej z par współrzędnych naciskamy klawisz Enter.

OkreślOkreślOkreślOkreślOkreślOkreślOkreślOkreślOkreśl

pierwszynastępnynastępnynastępnynastępnynastępnynastępnynastępnynastępny

punktpunktpunktpunktpunktpunktpunktpunktpunkt

: 10,lublublublublublublublub

100[Cofaj]: 70,100[Cofaj]: 70,10[Zamknij/Cofaj][Zamknij/Cofaj][Zamknij/Cofaj][Zamknij/Cofaj][Zamknij/Cofaj][Zamknij/Cofaj]

22020087,87,10,z

,240,24070117117

Jeśli poprawnie wypełniłeś wszystkie polecenia, to efektem działania powinienbyć rysunek przedstawiony poniżej.

4. Za pomocą narzędzia Linia narysuj kształt pokazany na rysunku 2.4. Skorzystaj z po-danych danych.

Kilka słów o funkcji Pomoc kontekstowaMam nadzieję, że nie miałeś problemów z wykonaniem powyższych ćwiczeń. Starałemsię przedstawić polecenia krok po kroku w sposób jasny i bardzo szczegółowy. Jeślijednak miałeś jakiekolwiek problemy z wykonaniem ćwiczenia, skorzystaj z pomocykontekstowej, jaką oferuje Ci program AutoCAD 2000.

Jeśli przy wykonywaniu danego polecenia naciśniesz klawisz F1 (lub przycisk przedsta-wiający znak zapytania znajdujący się na pasku Standard) to otworzy się okno dialogowepomocy z opisem aktywnego narzędzia i sposobem jego używania (rysunek 2.5).

Polecam stosowanie tej funkcji, ponieważ skraca ona czas szukania odpowiedzi na dane pytania

Page 16: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 2.»Podstawowe narzędzia 15

Rysunek 2.3.Rysunek utworzonyw ćwiczeniu nr 3

Rysunek 2.1Rysunek utworzonynarzędziem Linia

Ćwiczenie

Uruchom okno dialogowe pomocy na temat narzędzia Linia i przeczytaj opis do funkcjiZamknij i Cofaj.

Rysunek 2.5.Okno pomocyprogramuAutoCAD 2000

Page 17: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

16 AutoCAD 2000 PL. Ćwiczenia praktyczne l

Zmiana rodzaju, koloru i grubości liniiBy zmienić kolor linii, należy otworzyć listę rozwijaną (rysunek 2.6) z paska Przyboryzawierającą dostępną paletę kolorów i wybrać interesujący nas kolor. Od tego momentukażdy z nowo utworzonych elementów będzie rysowany wybranym kolorem. Jeśli jednakokreślony odcień lub barwa w dostępnej palecie nie występują, to w rozwiniętej liścienależy wybrać pozycję Inny..., po chwili otworzy się okno dialogowe Wybierz kolor, w któ-rym znajduje się 255 nowych kolorów i sześć odcieni szarości. Wybór ten na pewnospełni Twoje oczekiwania. Podobnie jest z wybieraniem rodzaju linii, jednak dostoso-wywanie zawartości listy rozwijanej przebiega w nieco inny sposób. Po wybraniu pozycjiInny... ukaże się okno dialogowe Menedżer rodzaju linii (rysunek 2.7), w którym widocznesą dostępne w liście rozwijanej rodzaje linii. By dodać nowy rodzaj, należy nacisnąćprzycisk Wczytaj i z nowo otworzonego okna wybrać interesujący nas rodzaj linii, którybędzie teraz dostępny w liście rozwijanej.

Rysunek 2.6.Lista rozwijanaz paletą koloróworaz okno ustawieńszerokości linii(po prawej)

Zaznacz tę opcję,by szerokości liniibyły wyświetlane

Kolor biatyna jasnym tlebędzie wyświetlanyjako czarny.

Rysunek 2.7.Dostosowywanielisty rozwijanejzawierającejrodzaje linii

Jeśli nie wiesz, jakich rodzajów linii użyłeś,ta opcja Ci w tym pomoże

Tymi przyciskamidostosowujesz swojąlistę rozwijaną

Czytaj opis,ponieważ wyglądmoże być mylący

W tym polu pokazane są aktualnie dostępnerodzaje linii. Wybór możesz zwiększyć,klikając na przycisk Wczytaj

Dostępne rodzaje linii w pliku acad.lin,które możesz wczytać do listy rozwijanej

Page 18: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 2. i Podstawowe narzędzia

Od tego, w jaki sposób wykorzystamy możliwości programu, zależeć będzie czytelnośćrysunku. Dlatego też nie wahaj się użyć linii różnych kolorów dla poszczególnychwarstw lub też innych szerokości dla zróżnicowania starej i projektowanej konstrukcji.

Zmiana szerokości linii przebiega podobnie jak zmiana koloru czy rodzaju, jednak bywidoczne były różnice pomiędzy liniami o różnych szerokościach, należy zaznaczyćopcję Wyświetlanie szerokości linii w oknie dialogowym Ustawienia szerokości linii.Okno to otworzysz, klikając pozycję Szerokość linii..., znajdującą się w menu rozwijanymFormat (rysunek 2.6). Jeśli uważasz, że różnice pomiędzy liniami o poszczególnychszerokościach nie są dostatecznie widoczne, to suwakiem Dopasuj skalę wyświetlaniamożesz różnice te zmienić według własnego uznania. Pamiętaj jednak, że im grubszalinia, tym wolniejsza regeneracja rysunku i praca programu. Zaleca się więc wyłączenieopcji Wyświetlanie szerokości linii dla wolniejszych komputerów.

ĆwiczenieNarysuj kopertę o bokach w stosunku 2:1, wykorzystując dostępne opcje zmiany szero-kości, rodzaju i koloru linii.

Rysunek 2.8.Przykładowewykonanie powyższegoćwiczenia. Z prawejten sam rysunekwidoczny z wyłączonąopcją Wyświetlanieszerokości linii.

2. ProstaJak zapewne wiesz, prosta jest nieskończenie dużym zbiorem punktów. Przy projektowaniuużywamy prostych głównie jako linii konstrukcyjnych.

Program zapewnia nam funkcje łatwego narysowania prostej:

- pionowej (określamy tylko jeden punkt)

- poziomej (określamy tylko jeden punkt)

- o odpowiednim kącie (określamy kąt i jeden punkt lub też element liniowy służącyjako odniesienie do podanego kąta)

- dwusiecznej (określamy wierzchołek kąta oraz jego ramiona)

- równoległą odsuniętą o daną długość (określamy odległość wpisując jej wartość, lubposłużymy się dwoma punktami, z których pierwszy musi być obiektem liniowym)

- dowolnej (określamy dwa punkty)

Dla przypomnienia, punkt możemyjokreślić za pomocą kursora, klikając w odpowiedniemiejsce, lub też za pomocą współrzędnychwektorowych wpisywanych w okno poleceń.

Page 19: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

18 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

Ćwiczenia1. Za pomocą narzędzi Linia i Prosta narysuj rysunek zachowując określoną kolejność:

• narysuj linię o współrzędnych początku 100,100 i końca 300,100,

• narysuj drugą linię o współrzędnych początku 90,80 i końca 310,80,

• wybierz narzędzie Prosta, następnie:

- określ pierwszą współrzędną:

O k r e ś l punkt l u b [Poziom/pIon/Kąt/Dwusieczna/Odsuń] : 90,80

- określ drugą współrzędną:

O k r e ś l punkt p r z e c h o d n i : 90,80

- anuluj polecenie (klawisz Esc),

• w ten sam sposób narysuj drugą prostą o współrzędnych 310,80 oraz 300,100,

• odsuń pierwszą prostą w lewo a drugą w prawo o 20 mm (jeśli nie wiesz, w jakichjednostkach pracujesz, otwórz podmenu Jednostki... znajdujące się w menuFormat) w następujący sposób:

- po wybraniu narzędzia Prosta wybierz polecenie Odsuń

Określ punkt lub [Poziom/pIon/Kąt/Dwusieczna/Odsuń]: O

- następnie określ odległość o jaką chcesz odsunąć prostą (tutaj 20mm)

Określ odległość odsunięcia lub [przez Punkt]: 20

- wybierz prostą, którą chcesz odsunąć klikając raz myszką; musi ona zawierać sięw obszarze kursora (zwróć uwagę na jego kształt), jeśli dobrze wybrałeś prostą,zmieni ona styl z ciągłego na przerywany,

- wybierz stronę, w którą ma być odsunięta prosta (z polecenia lewą) klikając razlewym klawiszem myszy,

Określ stronę odsunięcia:

- zaznacz kursorem drugą prostą

Wybierz obiekt liniowy:

- kliknij po prawej jej stronie

Określ stronę odsunięcia:

- anuluj polecenie,

Jeśli chcemy zaznaczyć interesującynas element, musi on zawieraćw obszarze kursora. Klikamyraz lewym przyciskiem myszy.Zaznaczony element zmienia styl.

Rysunek 2.9.Zaznaczanie elementuprzy wybranejfunkcji Odsuń

Page 20: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 2. Podstawowe narzędzia

• utwórz pionową prostą przechodzącą przez punkt o współrzędnych 200,100 stosującsię do poniższych poleceń:

- wybierz ponownie narzędzie Prosta, a następnie polecenie Pion

Określ punkt lub [Poziom/pIon/Kąt/Dwusieczna/Odsuń]: i

- określ punkt, przez który prosta ma przechodzić (z polecenia 200,100)

Określ punkt przechodni: 200,100

- anuluj polecenie

• utwórz dwusieczną narysowanej pierwszej prostej i linii:

- wybierz ponownie narzędzie Prosta, a następnie polecenie Dwusieczna,

Określ punkt lub [Poziom/pIon/Kąt/Dwusieczna/Odsuń]: d

- określ współrzędne wektorowe wierzchołka kąta (100,100)

Określ wierzchołek kąta: 100,100

- określ współrzędne pierwszego ramiona kąta np. 200,300

Określ pierwsze ramię kata: 200,300

- określ współrzędne drugiego ramiona kąta, np. 300,100

Określ drugie ramię kata: 300,100

- anuluj polecenie

• utwórz prostą prostopadłą do utworzonej dwusiecznej przechodzącą przez wierz-chołek jej kąta:

- wybierz ponownie narzędzie Prosta, a następnie polecenie Kąt

Określ punkt lub [Poziom/pIon/Kat/Dwusieczna/Odsuń]: k

- by narysować prostopadłą do jakiegokolwiek obiektu liniowego musimy ustalićkąt odniesienia jakim jest kąt tego obiektu. Mówiąc prościej tworzona prostao kącie 90° będzie prostopadła do obiektu liniowego z którego pobraliśmy kątodniesienia, zatem określmy ten kąt

Podaj kąt p r o s t e j (0) lub [ o D n i e s i e n i e ] : d

- zaznacz dwusieczną klikając na nią raz lewym przyciskiem myszy

Wybierz obiekt liniowy:

- wpisz kąt, o jaki tworzona prosta ma być odchylona od prostej dwusiecznej(z polecenia 90°)

P o d a j k ą t p r o s t e j (0) : 90

- określ przy pomocy współrzędnych wektorowych punkt, który tworzona prostama przeciąć (z polecenia 100,100)

Określ punkt przechodni: 100,100

- anuluj polecenie.

Jeśli dobrze wykonałeś wszystkie polecenia, to efektem Twojej pracy powinienbyć rysunek 2.10.

Page 21: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

20 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

2. Wykonaj rysunek 2.11. Zastosuj się do podanych danych.

Rysunek 2.10.Efekt pracyz ćwiczenia nr 1

Rysunek 2.11.Rysunekdo ćwiczenia nr 2

M

Dokładne określanie kursoraw stosunku do elementów rysunku

ĆlJeśli chcesz umieścić kursor na przecięciu elementów lub też na końcu, nic prostszego.Skorzystaj z funkcji AutoSnap. Funkcja ta polega na śledzeniu lokalizacji kursorawzględem obiektu i „przyciąganiu" go w miejsce na elemencie lub rysunku określonew opcjach funkcji np. koniec elementu.

By ją uaktywnić, wciśnij przycisk Obiekt (możesz też skorzystać z klawisza skrótu F3)znajdujący się na pasku stanu. Po pierwsze jednak, powinieneś dostosować opcje do swoichwymagań. W tym celu naciskając prawym przyciskiem myszy na ikonę Obiekt (rysunek 2.13)

Page 22: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdiiał 2.»Podstawowe narzędzia 21

rozwiń menu podręczne i wybierz pozycję Ustawienia, a następnie zakładkę Lokalizacjawzględem obiektu (rysunek 2.12). Przypatrz się możliwościom, jakie oferuje Ci ta funkcja.Wybierz wszystkie tryby lokalizacji względem obiektu.

Rysunek 2.12.Wybór trybówlokalizacji

By poniższe tryby były aktywne,opcja ta musi być zaznaczona

By tryb był aktywny,musi być zaznaczony.

Rysunek z lewej stronyokienka zaznaczenia to •ikonka, w którą zmieni

się kursor po osiągnięciuokreślonej pozycji

Dodatkowe opcje,między innymi: .

kształt, wielkośći kolor kursora

Przy niektórych opcjach w nawiasachpodane są klawisze skrótów.Korzystaj z nich, a zaoszczędzisz czas

Rysunek 2.13.Menu podręczne

Po ustawieniu opcji narysuj za pomocą narzędzia Linia łamaną i przy aktywnym poleceniuzbliż kursor do utworzonego elementu graficznego. W pewnym momencie kursor zo-stanie „przyciągnięty" do elementu, zmieni kształt, a gdy pozostawimy go nieruchomoprzez chwilę, to po chwili pojawi się etykieta z opisaną pozycją kursora (rysunek 2.14).

Ćwiczenie —~1. Wykorzystując znane Ci już narzędzia i funkcję AutoSnap, narysuj podane niżej

rysunki (rysunek 2.15). Zastosuj się do zamieszczonych danych.

Page 23: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

22 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne I

Rysunek 2.14.Działanie funkcjiAutoSnap na danymelemencie graficznym

Przesuwaj kursor powoli na utworzonej łamaneji wokót niej (przy aktywnym narzędziu).Zaobserwuj zmiany jego kształtui „przyciągnięcia"do najbliższego punktuokreślonego w Ustawieniachfunkcji AutoSnap

Rysunek 2.15.Rysunek do ćwiczenianr 1. Pamiętaj, żebyporuszać kursorempowoli. Radzą teżzapamiętać kształtikonek odpowiadającydanemu trybowi,pozwoli to uniknąćpomyłek

Prostopadła do lininr 1 przecinająca jąsymetrycznie

Pionowaprzecinającasymetrycznieelement

Łqczy koniec liniinr 2 i przedłużenielinii nr 1

Dokładne określanie kursoraw stosunku do określonych współrzędnych [siatka)

Siatka jest dwuwymiarowym zbiorem punktów, podobnym do papieru milimetrowego,o odstępach podanych w Ustawieniach rysunkowych. Przy aktywnej opcji Skok kursorporusza się po zdefiniowanych punktach, lecz niekoniecznie należących do siatki, ponie-waż funkcja ta jest definiowana oddzielnie. By ustawić poszczególne parametry, należywybrać opcję Ustawienia rysunkowe, a następnie zakładkę Skok i siatka. Najprostszymjednak sposobem jest kliknięcie prawym przyciskiem myszy jednego z przycisków Skoklub Siatka, znajdujących się na pasku stanu, i wybranie z menu podręcznego pozycjiUstawienia. Gdy otworzy się okno Ustawienia rysunkowe, w zakładce Skok i siatkazaznacz opcje Siatka tak i Skok tak. Analogicznie do tych poleceń jest wciśnięcie przy-cisków Skok i Siatka znajdujących się na pasku stanu. Ustaw odstępy skoku na 5 w obuosiach, a siatki na 10. Zatwierdź wprowadzone zmiany przyciskiem OK. Jak widzisz,kursor porusza się teraz skokowo w odstępach 5 jednostek, a punkty siatki rozmieszczone sąw 10. Przy takich ustawieniach jest o wiele łatwiej narysować wiele elementów graficznych.

Page 24: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

' • «

Rozdział 2. Podstawowe narzędzia 23

Ćwiczenia

Używając znanych Ci już narzędzi graficznych oraz poleceń Siatka i Skok, wykonaj poniż-sze rysunki (rysunek 2.16). Skorzystaj z podanych danych.

Rysunek 2.16.Rysunki wykonanez pomocą poleceńSkok i Siatka

Dokładne określanie kursoraw stosunku do określonych kątów [biegun)

Jeśli chcemy narysować obiekt liniowy pod odpowiednim kątem względem współrzędnychwektorowych lub też innych elementów, możemy to zrobić w bardzo prosty sposób dziękifunkcji Śledzenie biegunowe. Aby ją uaktywnić, należy wcisnąć przycisk Biegun znajdują-cy się na pasku stanu. Po pierwsze, należy jednak ustawić kąt, jaki chcemy uzyskać, oraz in-ne opcje potrzebne do uzyskania oczekiwanego efektu. W tym celu otwórz okno dialogoweUstawienia rysunkowe (tak jak w poprzednich poleceniach) i wybierz zakładkę Śledzeniebiegunowe. W Ustawieniach kąta ustaw przyrost kąta na 30, zatwierdź zmiany. Zwróćuwagę, by opcja Śledzenie biegunowe Tak (F10) była zaznaczona, to samo uzyskasz wci-skając przycisk Biegun. Teraz za pomocą narzędzia linia narysuj linię, stawiając pierwszypunkt, a następnie obróć kilka razy kursor wokół tego punktu. Zauważ, jak się on zachowu-je, zwróć uwagę na etykiety opisujące aktualny kąt (rysunek 2.17).

Rysunek 2.17.Etykiety opisująceaktualny kąt

Pierwsza współrzędnaokreśla długość elementu,druga zaś przyrost kąta

Śledzenie i funkcja OrtoW programie AutoCAD 2000 istnieje możliwość określania przesunięcia kursora za pomocąmyszy i jednej współrzędnej wektorowej. Daje ją nam funkcja Śledzenie (F11), któraokreśla kierunek ostatniego elementu, następnie w oknie poleceń wpisujemy jego długość.

Dodatkową funkcją pomocną przy rysowaniu jest tryb rysowania w pionie i w pozio-mie. Gdy wciśniesz przycisk Orto (F8), znajdujący się na pasku stanu, możesz rysowaćlub przesuwać elementy tylko wzdłuż wektorów (rysunek 2.18).

L

Page 25: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

24 AutoCAD 2000 PL. Ćwiczenia praktyczne I

Rysunek 2.18.Działanie funkcji Orto

Ćwiczenia

1. Korzystając z funkcji Śledzenie biegunowe, Śledzenie i Orto oraz z dostępnychnarzędzi wykonaj rysunek stosując się do poniższych kroków.

•Wybierz narzędzie Linia.

Określ pierwszy punkt: 80,60

• Uaktywnij funkcje Śledzenie i Orto, następnie przesuń kursor w prawo i wpisz:

Okreś l n a s t ę p n y punkt lub [ C o f a j ] : <Orto wlącz> 100

• Wyłącz funkcję Orto, a uaktywnij Śledzenie biegunowe z ustawionym przyrostemkąta na 30. Ustaw kursor tak, by przyrost wynosił 30° i wpisz:

Określ następny punkt lub [Cofaj]: <Orto wyłącz> <Biegunowy włąoz> 50

• Ustaw kursor tak, by przyrost wynosił 330° i wpisz:

Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: 50 -

• Włącz funkcję Orto i przesuń kursor w prawo, wpisz:

Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: <Orto wlącz> 50

• Przesuń kursor w górę, następnie wpisz:Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: 100

• Przesuń kursor w lewo i wpisz:

Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: 50

• Wyłącz funkcję Orto, a uaktywnij Biegun, ustaw kursor tak, by przyrost kątawynosił 150°, wpisz:

Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: <Orto wyłącz><Biegunowy wlącz> 50

• Ustaw kursor tak, by przyrost kąta wynosił 210°, wpisz:

Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: 50

• Włącz funkcję Orto, następnie wpisz:

Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: <Orto wyłącz> 100

• Zamknij element.

Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: <Orto wyłącz> z

Jeśli w czasie wykonywania ćwiczenia anulowałeś narzędzie Linia, to polecenieZamknij połączy ostatni punkt łamanej z pierwszym postawionym po ponownymwybraniu tego narzędzia.

Page 26: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 2.• Podstawowe narzędzia 25

Jeśli poprawnie wypełniłeś wszystkie polecenia, to efektem powinien być rysunekprzedstawiony poniżej (rysunek 2.19).

Rysunek 2.19.Efekt pracyz ćwiczenia nr 1

2. Jeśli sprawnie poradziłeś sobie z poprzednim ćwiczeniem, to myślę, że nie będzieszmiał problemów z wykonaniem następnego rysunku (rysunek 2.20).

Rysunek 2.20.Rysunekdo ćwiczenia nr 2

3. MultiliniaMultilinia jest narzędziem, które umożliwia narysowanie wielu równoległych linii (od 1 do16) jednocześnie. Przyrząd ten bardzo ułatwia wykonanie takich elementów jak ścianybudynków czy ramy okienne. By go wywołać, należy kliknąć ikonę przedstawiającąrównoległe linie na pasku narzędzi Rysuj. Można też wpisać w oknie poleceń wyrazmlinia lub ml.

Po uaktywnieniu narzędzia Multilinia mamy do dyspozycji opcje: Wyrównanie, Skalai Styl. Za pomocą pierwszej ustawiamy pozycję kursora przy rysowaniu (rysunek 2.21),druga opcja służy do określenia odstępu pomiędzy poszczególnymi liniami, a trzecia dowybrania stylu, którym chcesz się posługiwać. Możesz utworzyć swój własny styl, po-sługując się opcjami dostępnymi w oknie Style multilinii, uruchamiane przez kliknięciepozycji o tej samej nazwie, znajdującej się w menu rozwijanym Format.

Page 27: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

26 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

Rysunek 2.21.Różne rodzajewyrównania.Zwróć uwagąna pozycją kursora

Wyrównanie — Góra Wyrównanie - Zero Wyrównanie - Dół

Ćwiczenia1. Uruchom polecenie Multilinia i wykonuj poniższe polecenia:

Określ punkt początkowy lub [Wyrównanie/skaLa/sTyl]: wPodaj tryb wyrównania [Góra/Zero/Dół]<góra>: dOkreśl punkt początkowy lub [Wyrównanie/skaLa/sTyl]: 1Podaj skalę mult i l in i i <20.00>: 10Określ punkt początkowy lub [Wyrównanie/skaLa/sTyl]: 100,100Określ następny punkt: 130,100Określ następny punkt lub [Cofaj]: 160,160Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: 220,160Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: 250,100Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: 280,100Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: 280,0Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: 100,0Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: z

Efektem wykonania poleceń powinien być rysunek 2.21.

Zmiany w wyrównaniu i skali, które wprowadziłeś, zostały zapamiętane w do-kumencie i nie musisz wprowadzać ich ponownie po wybraniu narzędzia.

Ten sam efekt możemy uzyskać, stosując współrzędne względne, które są bardzopomocne, jeśli znamy jeden punkt elementu i jego wymiary. Podczas konstruowaniaobiektu punkt początkowy określają współrzędne bezwzględne, a względne -położenie kolejnych punktów w stosunku do poprzednich. Poprzedzane są zawszeznakiem @ (małpa).

Rysunek 2.22.Ten sam rysunekwykonany za pomocąwspółrzędnychbezwzględnychi względnych

2. Zaznacz teraz wszystkie obiekty i wykasuj (klawisz Del). Wybierz narzędzie Multiliniai zastosuj się do podanych poleceń.

Określ punkt początkowy lub [Wyrównanie/skaLa/sTyl]Określ następny punkt: @30,0Określ następny punkt lub [Cofaj]: @30,60Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: @60,0Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: S30,-60Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: @30,0

100,100

Page 28: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 2. Podstawowe narzędzia 27

Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: 80,-100Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: @-180,0Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: z

Efektem powinien być rysunek z ćwiczenia nr 1.

Jeśli stosujesz przy wpisywaniu miar kątów współrzędne względne, to wartości kątównależy poprzedzać znakiem <.

3. Wykonaj rysunek narzędziem Multilinia, stosując się do poniższych poleceń.

Określ punkt początkowy lub [Wyrównanie/skaLa/sTyl]: 50,50Określ następny punkt: @40<45Określ następny punkt lub [Cofaj]: @40<45Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: z

Wartości kątów w programie AutoCAD 2000 rosną w kierunku przeciwnymdo wskazówek zegara.

Rysunek 2.23.Końcowy efektuzyskanyw ćwiczeniu nr 3

Zajmijmy się teraz utworzeniem nowego stylu narzędzia Multilinia, który będzie odpowiadałz góry ustalonym zamierzeniom.

Nowo utworzona multilinia składać się będzie z trzech równoległych linii zwanychpóźniej elementami, gdzie krańcowe linie będą ciągłe czarne, a linia środkowa kreskowaczerwona. Wszystkie elementy multilinii muszą być w równych odstępach.

Ćwiczenia —J%>>S~.

1. Utwórz nowy styl multilinii odpowiadający powyższym założeniom.

Otwórz okno dialogowe Style multilinii, klikając pozycję Styl multilinii znajdującąsię w menu rozwijanym Format, lub po prostu wpisz wyraz mistyl w linii poleceń.Naciśnij przycisk Dodaj, by utworzyć nowy styl, następnie w polu Nazwa: wpiszwyraz, którym będziesz mógł go wywołać. Przejdź teraz do ustawień elementumultilinii, klikając na przycisk Cechy elementu.... Po chwili otworzy się oknodialogowe Cechy elementu, w którym ustalisz cechy, takie jak liczba, odsunięcie,kolor i rodzaj linii, dla nowych i istniejących elementów multilinii. W okienkuElementy: znajdują się opisy poszczególnych elementów. W stylu STANDARD sąto dwa elementy o odsunięciu -0,5 i 0,5 od kursora o wyrównaniu zero i pozosta-łych właściwościach Jak warstwa. Przypatrz się opisowi każdego z elementów

••' i spróbuj wyobrazić sobie odsunięcie oraz opis do środkowej linii odpowiadającejzałożeniom ćwiczenia (rysunek 2.24). Mam nadzieję, że Twoja dedukcja będziepoprawna. Dodaj teraz nową linię do stylu multilinii, klikając przycisk Dodaj.Wartość odsunięcia ustaw na 0 (z taką wartością pojawi się każda nowo dodanalinia). Ustaw kolor na czerwony, klikając na przycisk Kolor i wybierając z paletykolorów standardowych odpowiednią barwę. Analogicznie określ rodzaj linii

Ćwiczenia1. Utwórz nowy styl multilinii odpowiadający powyższym założeniom.

Otwórz okno dialogowe Style multilinii, klikając pozycję Styl multilinii znajdującąsię w menu rozwijanym Format, lub po prostu wpisz wyraz mlstyl w linii poleceń.Naciśnij przycisk Dodaj, by utworzyć nowy styl, następnie w polu Nazwa: wpiszwyraz, którym będziesz mógł go wywołać. Przejdź teraz do ustawień elementumultilinii, klikając na przycisk Cechy elementu.... Po chwili otworzy się oknodialogowe Cechy elementu, w którym ustalisz cechy, takie jak liczba, odsunięcie,kolor i rodzaj linii, dla nowych i istniejących elementów multilinii. W okienkuElementy: znajdują się opisy poszczególnych elementów. W stylu STANDARD sąto dwa elementy o odsunięciu -0,5 i 0,5 od kursora o wyrównaniu zero i pozosta-łych właściwościach Jak warstwa. Przypatrz się opisowi każdego z elementówi spróbuj wyobrazić sobie odsunięcie oraz opis do środkowej linii odpowiadającejzałożeniom ćwiczenia (rysunek 2.24). Mam nadzieję, że Twoja dedukcja będziepoprawna. Dodaj teraz nową linię do stylu multilinii, klikając przycisk Dodaj.Wartość odsunięcia ustaw na 0 (z taką wartością pojawi się każda nowo dodanalinia). Ustaw kolor na czerwony, klikając na przycisk Kolor i wybierając z paletykolorów standardowych odpowiednią barwę. Analogicznie określ rodzaj linii

Page 29: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

28 AutoCAD 2000 PL. Ćwiczenia praktyczne i

i zatwierdź zmiany, następnie w oknie dialogowym Style multilinii wciśnij przy-cisk Cechy multilinii.... W nowo otworzonym oknie zaznacz opcję tak w poluWypełnienie, a następnie zmień kolor wypełnienia na żółty. Możesz też poeks-perymentować z pozostałymi opcjami dostępnymi w tym oknie, a efekty zaobser-wować na podglądzie w oknie dialogowym Style multilinii. Na koniec zapisz nowystyl klikając przycisk Zapisz..., a w oknie Zapisz styl multilinii wpisz odpowiadającąCi nazwę. Zatwierdź wszystkie zmiany i narysuj nową multilinię, korzystającz nowego stylu w skali 10. Powinna ona wyglądać mniej więcej jak na rysunku 2.25.

Rysunek 2.24.Wycinek multiliniiutworzonejw ćwiczeniu nr 1

Kolor żółty

Rysunek 2.25.Przykładowy elementutworzony narzędziemmultiliniaz -wykorzystaniemstylu utworzonegow ćwiczeniu nr !

2. Korzystając z dostępnych narzędzi wykonaj poniższe rysunki. Zastosuj się dopodanych opisów oraz zwróć uwagę na różne możliwości wykonania poszczególnychelementów.

Rysunek 2.26.Rysunkido ćwiczenia nr 2

Rysunek wykonany narzędziem Multiliniao trzech elementach. Rodzaje linii

wewnętrznych to linie kreskowe, a liniazewnętrzna to zigzag. Odsunięcia

elementów są równe i wynoszą 0,5; 0; -0,5.Podane współrzędne odnoszą siędo najdalszych punktów obiektu.

Wybrana jest opcja Pokaż połączenia

120,120

Jest to jedna multilinia,składająca się z sześciu

elementów, narysowanaz wykorzystaniem nowego •

stylu. Wartości odsunięć sątak ustawione, że jest ona

symetryczna

100,90 140,90

Linie ciągłe Kolor czarny Kolor niebieski\_

Łukiwewnętrzne

Linie kreskowe Kolor czerwony zewnętrzny

Mam nadzieję, że przyswojenie dotychczasowego materiału nie sprawiło Ci wiele trudności,a wykonanie zawartych w nim ćwiczeń nie było kłopotliwe i poradziłeś sobie z nimi beznajmniejszego problemu. Czas jednak na drobne podsumowanie poznanych wiadomościi sprawdzenia swojej wiedzy o programie. Przed Tobą dwa dość trudne do wykonaniarysunki wykonane narzędziami Linia i Multilinia. Narysowanie ich będzie wymagało odCiebie nieco pomysłowości oraz opanowania poznanych opcji, co będzie doskonałym

Page 30: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 2. Podstawowe narzędzia 29

sprawdzianem Twojej wiedzy. Jeśli po ich ukończeniu będziesz uważał, że wykonanieich zajęło Ci zbyt dużo czasu, to zapewniam Cię, że po opanowaniu wszystkich pod-stawowych narzędzi do rysowania i edycji, narysowanie tego samego rysunku będziekilkakrotnie mniej pracochłonne.

Wskazówki do wykonania rysunkówRysunek 2.27 jest wykonany narzędziem Linia. Kąty występujące: 30°, 60° i 90°. Bar-dzo przydatna jest tu funkcja AutoSnap, jednak zbyt duża ilość wybranych jej trybówuniemożliwi znalezienie szukanego (tutaj głównie Punkt przecięcia), dlatego też zaznaczajjeden potrzebny Ci tryb lokalizacji, który umożliwi Ci narysowanie elementu w poprawnysposób. Jeśli jakaś krawędź bryły nie jest opisana, to znaczy, że istnieje taka sama, opisanaw innym miejscu, i można skorzystać ze znajdujących się przy niej danych.

Rysunek 2.27.Rysunekpodsumowujący nr 1

Rysunek 2.28 został wykonany narzędziami: Linia, Multilinią, a do wyznaczenia środkówtrójkątów zostały użyte pomocnicze proste. Kąt występujący to 60° lub 120°, zależnieod sposobu wykonania rysunku. Multilinie tworzą trójkąty równoboczne, z których jedenjest dwa razy większy od drugiego. Multilinią składa się z pięciu elementów: czterechlinii czarnych ciągłych i środkowej kreskowej. Wypełniona jest kolorem żółtym, a zała-mania elementów na trójkątach są połączone liniami tego samego rodzaju, co poszczególneelementy. Trójkąt mniejszy jest wykonany multilinią o mniejszej szerokości niż większy.By elementy znajdujące się za większym trójkątem zostały przykryte, należy użyć opcjiporzwyś, którą należy wpisać do linii poleceń. Następnie zaznacz większy trójkąti zatwierdź wybór prawym przyciskiem myszy. W linii poleceń ukaże się zgłoszenie:

Podaj opcję wyświetlania obiektu [Nad/Pod/Wierzch/Spód] <Spód>: w

Rysunek 2.28.Rysunekpodsumowujący nr 2

Page 31: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne j

Wybierz opcję Wierzch i naciśnij Enter, rysunek zostanie przerysowany, a trójkąt„przykryje" poszczególne linie.

Mam nadzieję, że wykonanie rysunków sprawdzających nie sprawiło Ci większegoproblemu, a Twoja znajomość programu pozwoliła Ci wiele elementów utworzyć w jaknajprostszy sposób.

4. PoliliniaPolilinia jest narzędziem, które umożliwia narysowanie ciągu segmentów liniowychi łukowych połączonych ze sobą i stanowiących jeden element rysunkowy. Podczasrysowania polilinii możesz określić wiele właściwości poszczególnych segmentóww zależności od tego, czy jest on linią, czy łukiem, poznasz je, wykonując poniższećwiczenia. Dzięki temu w bardzo prosty sposób możesz wykonać wiele elementów graficz-nych takich jak: ściany z określonych materiałów, łagodne zakończenia czy linie o zmien-nych szerokościach.

Ćwiczenia1. Uruchom polecenie Polilinia i zastosuj się do poniższych poleceń następnie:

• określ pierwszą współrzędną

Określ punkt początkowy: 90,80

• wybierz opcję SzerokośćOkreśl następny punkt lub[łUk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość] : s

• ustaw szerokość początkową na wartość 0

Określ szerokość początkową <0,0000>: 0

• a końcową na 10

Określ szerokość końcową <0,0000>: 10

• określ drugą współrzędnąOkreśl następny punkt lub[łUk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: 200,100

• następnie wybierz opcję Szerokość i ustaw wartość początkową na 10 a końcowąna 0

Określ następny punkt lub[łOk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: sOkreśl szerokość początkową <0,0000>: 10Określ szerokość końcową <0,0000>: 0

Narzędzie wywołujemy naciskając przyciskpoleceń wyrazy p l i n i a (w skrócie pl).

na pasku Rysuj lub wpisując do linii

Page 32: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 2. Podstawowe narzędzia 31

• określ trzecią współrzędną

Określ następny punkt lub[łUk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: 300,100

Utworzymy teraz następne ramię trójkąta o tych samych właściwościach leczprzy użyciu innej opcji.

• wybierz opcję Połszerokości

Określ następny punkt lub[łUk/Zamknij/Polszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość] : P

• ustaw wartość początkowej połowy szerokości na 0

Określ początkową połowę szerokości <0,0000>: 0

• a końcowej na 5

Określ końcową połowę s z e r o k o ś c i <0,0000>: 5

• określ następną współrzędnąOkreśl następny punkt lub[łUk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: @100<120

• następnie wybierz opcję Połszerokości i ustaw wartość początkowąna 5 a końcową na 0

Określ następny punkt lub[łUk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: POkreśl początkową połowę szerokości <0,0000>: 5Określ końcową połowę szerokości <0,0000>: 0

• określ następną współrzędną

Określ następny punkt lub[łUk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: @100<120

Wypróbuj teraz działanie funkcji Cofaj, wpisując literę c w linii poleceń, następniecofnij ją, wpisując ponownie współrzędne ostatniego punktu, czyli @100<120.Jeśli wykonałeś to polecenie poprawnie, to w rysunku nie powinny zajść żadnezmiany.

• wybierz opcję Połszerokości i ustaw wartość początkową na 0 a końcową na 5

Określ następny punkt lub[łuk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: POkreśl początkową połowę szerokości <0,0000>: 0Określ końcową połowę szerokości <0,0000>: 5

t określ następną współrzędną

Określ następny punkt lub[łUk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: @100<120

I następnie wybierz opcję Połszerokości i ustaw wartość początkową na 5, a koń-cową na 0

Określ następny punkt lub[łUk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: POkreśl początkową połowę szerokości <0,0000>: 5Określ końcową połowę szerokości <0,0000>: 0

Page 33: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

32 AutoCAD 2000 PL. Ćwiczenia praktyczne i

I wybierz opcję Długość

Określ następny punkt lub[łUk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: d

I określ długość linii

Określ długość l in i i : 100

Rezultatem wykonania ćwiczenia nr 1 jest trójkąt równoramienny (rysunek 2.29).

Rysunek 2.29.Trójkątrównoramiennyotrzymanypo wykonaniu poleceńz ćwiczeń nr 1 i 2

2. Do wykonanego w ćwiczeniu nr 1 trójkąta dorysuj trzy polilinie o początkachw środku trójkąta, a końcach na jego wierzchołkach (rysunek 2.30). Szerokość po-czątkowa wynosi 20, a końcowa 0. Do otrzymania dokładnego początku poliliniiwykorzystaj pomocnicze proste.

Rysunek 2.30.Obiekty uzyskanepo wykonaniu ćwiczeńnr 1 i 2. Po prawejz włączoną opcjąWypełnij, a po lewejz wyłączoną

Opcja Wypełnij steruje wypełnieniem grubych polilinii, a także multilinii i obszarówzamkniętych. Po wpisaniu polecenia mamy do dyspozycji dwa tryby:

• Tak - udostępnia tryb wypełnienia,

• Nie - blokuje tryb wypełnienia, kreślone są tylko zarysy obiektów.

3. Wykonaj rysunek, stosując się do poniższych poleceń:

• Ustaw tryb Nie opcji Wypełnij.

• Wybierz narzędzie Polilinia:

- określ pierwszą współrzędną

Określ punkt początkowy: 50,50

- wybierz opcję Szerokość

Określ następny punkt lub[łuk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: s

Page 34: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 2. i Podstawowe narzędzia 33

3 - ustaw szerokość początkową na wartość 0

Określ szerokość początkową <0,0000>: 0

- a końcową na 40

Określ szerokość końcową <0,0000>: 40

- określ drugą współrzędną

Określ następny punkt lub[łUk/Zamknij/Połszerokości/Dlugość/Cofaj/Szerokość]: 90,50

• Następnie wybierz narzędzie Multilinia i zastosuj się do poleceń:

Określ punkt początkowy lub [Wyrównanie/skaLa/sTyl]: wPodaj typ wyrównania [Góra/Zero/Dół] <aktualny>: zOkreśl punkt początkowy lub [Wyrównąnie/skaLa/sTyl]: tPodaj nazwę stylu multilinii lub [?]: StandardOkreśl punkt początkowy lub [Wyrównanie/skaLą/sTyl]: 1Podaj skalę multilinii <aktualna>: 20Określ punkt początkowy lub [Wyrównanie/skaLa/sTyl]: 90,50Określ następny punkt: @50,0

• Anuluj narzędzie i analogicznie wykonaj pozostałe trzy ramiona figury (rysunek 2.31).

Rysunek 2.31.Po prawej figuraotrzymanapo wykonaniu poleceńz ćwiczenia nr 3z wyłączoną opcjąWypełnij, po leweji włączoną

• Uaktywnij opcję Wypełnij i zregeneruj rysunek (wpisz re w linii poleceń).

Polecenie: wypełnijPolecenie: Podaj tryb [Tak/Nie] <aktualny>: tPolecenie: re

Dostosuj tak styl multilinii, by była ona wypełniana kolorem czarnym (rysunek 2.32).

Rysunek 2.32.Figura otrzymanapo wykonaniu poleceńz ćwiczenia nr 3,z włączoną opcjąWypełnij, takżew stylu multilinii

4. Uruchom narzędzie Polilinia i wykonaj poniższe polecenia:

• określ pierwszą współrzędną

Określ punkt początkowy: 50,00

Page 35: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

34 AutoCAD 2000 PL ćwiczenia praktyczne

• określ drugą współrzędną 50,150

Określ następny punkt lub[łUk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: 50,150

• wybierz opcję łUk

Określ następny punkt lub[łUk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: u

• ustal wartość kąta rozwarcia na 100Określ koniec łuku lub[kąT/śrOdek/Zamknij/zWrot/Połszrokości/Linia/pRomień//Drugipunkt/Cofaj/Szerokość]: tOkreśl kąt rozwarcia: 100

• określ punkt końcowy łuku poliliniiOkreśl punkt końcowy łuku lub [śrOdek/pRomień]: 80,150

• określ punkt końcowy drugiego łukuOkreśl koniec łuku lub[kąT/śrOdek/Zamknij/zWrot/Połszrokości/Linia/pRomień//Drugipunkt/Cofaj/Szerokość]: 110,150

• narysuj pionowy element liniowy polilinii

Określ koniec łuku lub[kąT/śrOdek/Zamknij/zWrot/Połszrokości/Linia/pRomień//Drugipunkt/Cofaj/Szerokość]: 1Określ następny punkt lub[łUk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: 110,50

• wybierz opcję łUk i zmień kąt rozwarcia na -60Określ następny punkt lub[łUk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: uOkreśl koniec łuku lub[kąT/śrOdek/Zamknij/zWrot/Połszrokości/Linia/pRomień//Drugipunkt/Cofaj/Szerokość]: tOkreśl kąt rozwarcia: -60

• określ punkt końcowy łukuOkreśl punkt końcowy łuku lub [ŚrOdek/pRomień]: 50,50

• anuluj polecenie.Jeśli poprawnie wykonałeś powyższe polecenia to otrzymany rysunek powinienwyglądać mniej więcej jak przedstawiony poniżej symbol rury (rysunek 2.33).

Page 36: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 2. i Podstawowe narzędzia 35

Warto w tym miejscu wspomnieć o użytym w ostatnim ćwiczeniu pojęciu kątrozwarcia elementu łukowego. Myślę, że najprościej wyjaśnię to zagadnienieza pomocą rysunku. Podanie liczby dodatniej powoduje rysowanie segmentu łu-kowego przeciwnie do kierunku ruchu wskazówek zegara, a ujemnej - odwrotnie.

5. Narysuj rysunek stosując się do poleceń:

• Zablokuj tryb wypełniania.

• Wybierz narzędzie Polilinia:

- określ pierwszą współrzędną

Określ punkt początkowy: 150,50

- wybierz opcję Szerokość

Określ następny punkt lub[łUk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: s

- ustaw szerokość początkową na wartość 0

Określ szerokość początkową <0,0000>: 0

- a końcową na 10

Określ szerokość końcową <0,0000>: 10

- wybierz opcję łUk

Określ następny punkt lub[łUk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: u

- ustal wartość kąta rozwarcia na-150

Określ koniec łuku lub[kąT/śrOdek/Zamknij/zWrot/Połszrokości/Linia/pRomień//Drugipunkt/Cofaj/Szerokość]: tOkreśl kąt rozwarcia: -150

- określ punkt końcowy łuku

Określ punkt końcowy łuku lub [śrOdek/pRomień]: 100,60

- narysuj pionowy element liniowy polilinii

Określ koniec łuku lub[kąT/śrOdek/Zamknij/zWrot/Połszrokości/Linia/pRomień//Drugipunkt/Cofaj/Szerokość]: 1Określ następny punkt lub[łUk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: 100,160

- wybierz opcję Szerokość

Określ następny punkt lub[łUk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: s

- ustaw szerokość początkową na wartość 10

Określ szerokość początkową <0,0000>: 10

- a końcową na 0

Określ szerokość końcową <0,0000>: 0

Page 37: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

36 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

- wybierz opcję łUk

Określ następny punkt lub[łuk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: u

- określ punkt końcowy łuku

Określ koniec łuku lub[kąT/śrOdek/Zamknij/zWrot/Połszrokości/Linia/pRomień//Drugipunkt/Cofaj/Szerokość]: 150,170

- narysuj pionowy element liniowy polilinii, zamykając ją, i anuluj polecenie

Określ koniec łuku lub[kąT/śrOdek/Zamknij/zWrot/Połszrokości/Linia/pRomień//Drugipunkt/Cofaj/Szerokość]: 1Określ następny punkt lub[łuk/Zamknij/Połszerokości/Długość/Cofaj/Szerokość]: z

Porównaj utworzoną polilinię z rysunkiem 2.34.

Rysunek 2.34.Rysunek otrzymanyw ćwiczeniu nr 5

Jeśli linie wewnątrz łuku polilinii są umieszczone zbyt gęsto, to może to spra-wiać wrażenie włączonej funkcji Wypełnij. Można to skorygować znaczniezmniejszając wartość opcji w polu Gładkość łuku i okręgu. Należy ją zwiększyć,jeżeli okręgi i łuki wydają Ci się zbyt kanciaste. Tą opcję znajdziesz wybierająckolejno: Narzędzia (menu rozwijane), Opcje (podmenu), Ekran (zakładka), Roz-dzielczość wyświetlania

Myślę, że opanowanie przedstawionych opcji umożliwi Ci samodzielne poznaniepozostałych i wyjaśnienie ich będzie zbędne. Sprawdź, czy jesteś w stanie wykonaćsamodzielnie rysunek z użyciem narzędzia Polilinia, korzystając z umieszczonychprzy nim opisów. Wykonaj ćwiczenie nr 6.

6. Narysuj poniższy rysunek, stosując się do wymiarów.

Rysunek 2.35.Rysunekpodsumowujący

Kąt rozwarcia mniejszych polilinii wynosi 100°. Na rysunku nie ma podanychwszystkich wymiarów, ponieważ celem ćwiczenia jest znalezienie jak najkrótszejdrogi wykonania. Użyte narzędzia to: Linia, Polilinia-i Multilinia.

Page 38: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 2. Podstawowe narzędzia 37

5. WielobokWielobok jest narzędziem, które nie zawiera wiele opcji i jest proste w obsłudze. Jedynątrudność, może sprawić dokładne umiejscowienie elementu na rysunku. Jednak problemten wynika z braku doświadczenia w posługiwaniu się ustawieniami rysunkowymi takimijak: Skok, Siatka itp.

Narzędzie Wielobok możemy uruchomić, podobnie jak poprzednie, wieloma sposobamipoprzez:

• wybranie w menu rozwijanym Rysuj pozycji Wielobok,

• naciskając odpowiedni przycisk na pasku Rysuj,

• wpisując polecenie wielobok (wbo).

Ćwiczenia1. Uruchom polecenie Wielobok i zastosuj się do poniższych poleceń:

Podaj l i c z b ę boków <4>: 6Okreś l ś rodek wieloboku lub [Bok]: 100,100Podaj opc ję [Wpisany/Opisany] <W>: wOkreś l promień okręgu: 130,100

Wybierz ponownie narzędzie wielobok i:

Podaj liczbę boków <6>: 6Określ środek wieloboku lub [Bok]: 100,100Podaj opcję [Wpisany/Opisany] <W>: oOkreśl promień okręgu: 130,100

Rysunek 2.36.Rysunekdo ćwiczenia nr 1

Po wybraniu opcji Wpisanyokreślasz współrzędnewierzchołka wieloboku,natomiast po wybraniu opcjiOpisany - środek boku wieloboku

2. Uruchom polecenie Wielobok i zastosuj się do poniższych poleceń:

Podaj liczbę boków <6>: 6Określ środek wieloboku lub [Bok]: bOkreśl pierwszy koniec boku: 100,100Określ pierwszy koniec boku: 130,100

Wybierz ponownie narzędzie wielobok i:

Podaj liczbę boków <6>: 8Określ środek wieloboku lub [Bok]: bOkreśl pierwszy koniec boku: 100,100Określ pierwszy koniec boku: 130,100

Page 39: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

38 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

Rysunek 2.37.Rysunekdo ćwiczenia nr 2

Po wybraniu opcji Bokokreślasz współrzędnewierzchołków wieloboku

100,100 100,130

3. Wykonaj poniższe rysunki.

Rysunek 2.38.Rysunekpodsumowujący nr 1Cztery wieloboki

Rysunek 2.39.Rysunekpodsumowujący nr 2Cztery wieloboki

To jest część dziesięciokąta,którego fragment jest wspólnyz innym wielobokiem

Wielobok jest polilinią. AutoCAD rysuje polilinie o zerowej szerokości bez informacjio stycznej do okręgu, na której jest on oparty. Do zmiany tych wartości można wyko-rzystać polecenie Edplin.

6. ProstokątNarzędzie Prostokąt ułatwia rysowanie polilinii w kształcie prostokąta. Możemy je uru-chomić, podobnie jak poprzednie, wieloma sposobami:

• poprzez wybranie w menu rozwijanym Rysuj pozycji Prostokąt,

• naciskając odpowiedni przycisk na pasku Rysuj,

• wpisując polecenie prostokąt (pro).

Page 40: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 2.1 Podstawowe narzędzia 39

Ćwiczenia1. Uruchom polecenie Prostokąt i zastosuj się do poniższych poleceń:

Określ pierwszy narożnik lub[Fazuj/Poziom/Zaokrągl/Grubość/Szerokość]: 50,50Określ kolejny narożnik: 90,70

2. Uruchom polecenie Prostokąt i zastosuj się do poniższych poleceń:

Określ pierwszy narożnik lub[Fazuj/Poziom/Zaokrągl/Grubość/Szerokość]: fOkreśl pierwszy wymiar fazy prostokątów <0.0000>: 10Określ drugi wymiar fazy prostokątów <0.0000>: 30Określ pierwszy narożnik lub[Fazuj/Poziom/Zaokrągl/Grubość/Szerokość]: 50,50Określ kolejny narożnik: 200,100

Rysunek 2.40.Rysunki otrzymanew ćwiczeniach nr I i 2

3. Uruchom polecenie Prostokąt i zastosuj się do poniższych poleceń:

Wprowadzone w poprzednim ćwiczeniu wartości faz zostały automatycznie zapa-miętane i będą wykorzystywane przy rysowaniu następnych prostokątów, dlategoby narysować prostokąt bez fazowania, należy wymiary faz wyzerować.

Określ pierwszy narożnik lub[Fazuj/Poziom/Zaokrągl/Grubość/Szerokość]: fOkreśl pierwszy wymiar fazy prostokątów <10.0000>: 0Określ drugi wymiar fazy prostokątów <30.0000>: 0Określ pierwszy narożnik lub[Fazuj/Poziom/Zaokrągl/Grubość/Szerokość]: 50,50Określ kolejny narożnik: 200,100

Wybierz ponownie narzędzie i:

Określ pierwszy narożnik lub[Fazuj/Poziom/Zaokrągl/Grubość/Szerokość/]: pOkreśl poziom prostokątów <0.0000>: 20Określ pierwszy narożnik lubFazuj/Poziom/Zaokrągl/Grubość/Szerokość]: 60,60Określ kolejny narożnik: 210,110

Polecenie Poziom ustala wysokość na jakiej będą położone utworzone prosto-kąty nad płaszczyzną XY, dlatego też nie będzie widać różnicy w widoku z góryna tę płaszczyznę. Na rysunku 2.41 przedstawione są dwa widoki dla ukazaniaróżnicy po wykorzystaniu polecenia: z góry i izometryczny SW. Polecenie to,podobnie jak Grubość, pozwala na tworzenie rysunków w trzech wymiarach.

Rysunek 2.41.Rysunek otrzymanyw ćwiczeniu nr 3,przedstawionyw widoku 2D i 3D

Page 41: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

40 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

4. Uruchom polecenie Prostokąt i zastosuj się do poniższych poleceń:

Podobnie jak w poprzednim ćwiczeniu, polecenie Poziom zostało automatyczniezapamiętane i aby poprawnie wykonać następny rysunek, należy wprowadzićnową wartość.

Określ pierwszy narożnik lub[Fazuj/Poziom/Zaokrągl/Grubość/Szerokość]: pOkreśl poziom prostokątów <20.0000>: 0Określ pierwszy narożnik lub[Fazuj/Poziom/Zaokrągl/Grubość/Szerokość]: zOkreśl promień zaokrąglenia prostokątów <0.0000>: 10Określ pierwszy narożnik lub[Fazuj/Poziom/Zaokrągl/Grubość/Szerokość]: 50,50Określ kolejny narożnik: 150,100

Rysunek 2.42.Rysunek otrzymanyw ćwiczeniu nr 4 Ćwiczenie nr 4

5. Uruchom polecenie Prostokąt i zastosuj się do poniższych poleceń:

Określ pierwszy narożnik lub[Fazuj/Poziom/Zaokrągl/Grubość/Szerokość] : gOkreśl grubość prostokątów <0.0000>: 20Określ pierwszy narożnik lub[Fazuj/Poziom/Zaokrągl/Grubość/Szerokość]: 50,50Określ kolejny narożnik: 150,100

Jak zapewne zauważyłeś, prostokąt ma zaokrąglone narożniki, podobnie jakw poprzednim ćwiczeniu. Wartość funkcji Zaokrągl, podobnie jak wszystkichw narzędziu Prostokąt, jest zapamiętana i staje się aktualną dla następnych ry-sunków wykonanych tym narzędziem.

Polecenie Grubość określa grubość prostokąta wzdłuż osi Z.

Rysunek 2.43.Rysunek otrzymanyw ćwiczeniu nr 5przedstawionyw widoku 2D i 3D

Ćwiczenie nr 5

6. Uruchom polecenie Prostokąt i zastosuj się do poniższych poleceń:

Określ pierwszy narożnik lub[Fazuj/Poziom/Zaokrągl/Grubość/Szerokość]: sOkreśl szerokość linii prostokątów <0.0000>: 10

Określ pierwszy narożnik lub[Fazuj/Poziom/Zaokrągl/Grubość/Szerokość]: 50,50Określ kolejny narożnik: 150,100

Page 42: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 2.» Podstawowe narzędzia 41

Rysunek 2.44.Rysunek otrzymanyw ćwiczeniu nr 6przedstawionyw widoku 2D i 3D

Prostokąt jest polilinią, więc opcja Wypełnij nie będzie działać w widoku 3D,dlatego też na rysunku 2.43 po prawej stronie widoczne są tylko krawędzie.

7. Przećwicz poznane polecenia w narzędziu Prostokąt, tworząc figury wedługz góry ustalonych zamierzeń, np. stosunek boków 3:1, zaokrąglone narożniki itp.

7. ŁukMyślę, że to narzędzie jest Ci doskonale znane, i nie muszę przytaczać przykładów doty-czących jego zastosowania. Jednak mnogość zawartych w nim opcji, nakazuje poświęcićwięcej miejsca temu zagadnieniu, abyś po wykonaniu poniższych ćwiczeń mógł samo-dzielnie wykorzystać wszystkie możliwości, jakie oferuje Ci to narzędzie.

Narzędzie Łuk możemy uruchomić na wiele sposobów:

• poprzez wybranie w podmenu rozwijanym Łuk opcji rysowania najbardziej namodpowiadającej (rysunek 2.45)

Rysunek 2.45.Dodatkowa opcjawywołanianarzędzia Łuk

Page 43: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

42 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

• naciskając odpowiedni przycisk na pasku Rysuj,

• wpisując polecenie łuk. (u).

1 Uruchom polecenie Łuk i zastosuj się do poniższych poleceń:

Określ punkt początkowy łuku lub [śrOdek] : 50,50Określ drugi punkt łuku lub [śrOdek/koNiec]: 100,100Określ punkt końcowy łuku: 150,0

2. Uruchom polecenie Łuk z menu rozwijanego i wybierz opcję Początek, środek, kąt.Zastosuj się do poniższych poleceń:

Określ punkt początkowy łuku lub [śrOdek]: 50,50Określ drugi punkt łuku lub [ŚrOdek/koNiec]: _c Określ środek łuku:70,70Określ punkt końcowy łuku lub [Kąt/cięciwa]: _a Określ kątrozwarcia łuku: 150

3. Uruchom polecenie Łuk z menu rozwijanego i wybierz opcję Początek, środek,cięciwa. Zastosuj się do poniższych poleceń:

Określ punkt początkowy łuku lub [ŚrOdek]: 50,50Określ drugi punkt łuku lub [ŚrOdek/koNiec]: _c Określ środek łuku:70,70Określ punkt końcowy łuku lub [Kąt/cięciwa]: _1 Określ długośćcięciwy: 50

4. Uruchom polecenie Łuk z menu rozwijanego i wybierz opcję Początek, koniec,kąt. Zastosuj się do poniższych poleceń:

Określ punkt początkowy łuku lub [śrOdek]: 50,50Określ drugi punkt łuku lub [ŚrOdek/koNiec]: _e Określ punktkońcowy łuku: 100,100Określ środek łuku lub [Kąt/zWrot/pRomień]: _a Określ kąt rozwarciałuku: 100

5. Uruchom polecenie Łuk z menu rozwijanego i wybierz opcję Początek, koniec,zwrot. Zastosuj się do poniższych poleceń:

Określ punkt początkowy łuku lub [śrOdek]: 50,50Określ drugi punkt łuku lub [ŚrOdek/koNiec]: _e Określ punktkońcowy łuku: 100,100Określ środek łuku lub [Kąt/zWrot/pRomień]: _d Określ kierunekstycznej w punkcie początkowym łuku: 120

6. Uruchom polecenie Łuk z menu rozwijanego i wybierz opcję Początek, koniec,promień. Zastosuj się do poniższych poleceń:

Określ punkt początkowy łuku lub [śrOdek]: 50,50Określ drugi punkt łuku lub [ŚrOdek/koNiec]: _e Określ punktkońcowy łuku: 100,100Określ środek łuku lub [Kąt/zWrot/pRomień]: _r Określ promień łuku:40

Ćwiczenia

Page 44: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 2. i Podstawowe narzędzia 43

Gdy podajesz takie wartości jak promień czy długość cięciwy, muszą one spełniać logiczne wa-runki i np. cięciwa nie może być krótsza niż odległość pomiędzy dwoma podanymi punktami.

7. Uruchom polecenie Łuk z menu rozwijanego i wybierz opcję Środek, początek,koniec. Zastosuj się do poniższych poleceń:

Określ punkt początkowy łuku lub [śrOdek]: _c Określ środek luku:70,70Określ punkt początkowy luku: 50,50Określ punkt końcowy łuku lub [Kąt/cięciwą]: 100,100

8. Uruchom polecenie Łuk z menu rozwijanego i wybierz opcję Środek, początek, kąt.Zastosuj się do poniższych poleceń:

Określ punkt początkowy łuku lub [śrOdek]: _c Określ środek łuku:70,70Określ punkt początkowy łuku: 50,50Określ punkt końcowy łuku lub [Kąt/cięciwa]: Określ kąt rozwarciałuku: 150

9. Uruchom polecenie Łuk z menu rozwijanego i wybierz opcję Środek, początek,cięciwa. Zastosuj się do poniższych poleceń:

Określ punkt początkowy łuku lub [śrOdek]: _c Określ środek łuku:70,70Określ punkt początkowy łuku: 50,50Określ punkt końcowy łuku lub [Kąt/cięciwa]: _1 Określ długośćcięciwy: 50

Sztuką w posługiwaniu się programem AutoCAD 2000PL nie jest znajomośćwszystkich poleceń, lecz umiejętność ich wykorzystywania. Dobry projektant od-znacza się dużą pomysłowością i sprytem w odnajdywaniu najkrótszej drogi douzyskania oczekiwanego efektu. Dlatego też, wybierając pewną opcję, pomyśl, czynie istnieje jakaś inna, która umożliwiłaby Ci szybciej wykonać zamierzony element.

10. Poznałeś już prawie wszystkie funkcje, jakie oferuje Ci narzędzie Łuk. Czas, byśjuż samodzielnie wykonał rysunek, korzystając z podanych danych. Udzielę Cijednak kilka wskazówek dotyczących użytych narzędzi.

8. OkrągNarzędzie Okrąg jest jednym z najczęściej używanych w programie a także z jednymz najprostszych w obsłudze, dlatego wstęp ograniczę do podania sposobów jego uaktywnienia.

Narzędzie Okrąg możemy uruchomić:

• poprzez wybranie w podmenu rozwijanym Okrąg opcji rysowania najbardziejnam odpowiadającej (podobnie jak w narzędziu Łuk),

• naciskając odpowiedni przycisk na pasku Rysuj,

• wpisując polecenie okrąg (o).

Page 45: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

44 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

Rysunek 2.46. 1]Rysunki otrzymanew ćwiczeniach 1-9

50,50

4)

50,50

100,100 61

50,50

100,100

7)

70,70

50,50

100,10081

50,50

70,70

9170,70

50,50

Page 46: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 2. Podstawowe narzędzia 45

Rysunek 2.47.Rysunekdo ćwiczenia nr 10

Jest to prostokąto zaokrąglonych

narożnikach. Promieńzaokrąglenia wynosi 2.

Pamiętaj, że wartość tegopromienia nie możeprzekroczyć połowyodległości pomiędzy

narożnikami krótszego boku

Do wykonaniatego elementuużyto narzędziaSplajn

Ćwiczenia

1. Uruchom polecenie Okrąg i zastosuj się do poniższych poleceń:

Okreś l ś rodek okręgu lub [3p/2p/Ssr ( s t y s t y p r o m i e ń ) ] : 50,50Okreś l promień okręgu lub [ ś r e D n i c a ] : 50

2. Uruchom polecenie Okrąg (2 punkty) i zastosuj się do poniższych poleceń:

Określ środek okręgu lub [3p/2p/Ssr (sty sty promień)]:Określ początek średnicy okręgu: 50,50Określ koniec średnicy okręgu: 100,100

3. Uruchom polecenie Okrąg (3 punkty) i zastosuj się do poniższych poleceń:

Określ środek okręgu lub [3p/2p/Ssr (sty sty promień)]: _2pOkreśl pierwszy punkt na okręgu: 50,50Określ drugi punkt na okręgu: 100,100Określ t rzec i punkt na okręgu: 100,60

2p

Rysunek 2.48.Rysunkido ćwiczeń nr I - 3

2)

100,100

100,60

50,50

100,100

50,50

Page 47: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

46 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne Bozi

4. Narysuj trzy elementy wzorując się na rysunku 2.49, następnie uaktywnij opcjęStyczny, styczny, styczny narzędzia Okrąg i:

Określ środek okręgu lub [3p/2p/Ssr (s ty sty promień)]: _3pOkreśl pierwszy punkt na okręgu: _tan do Wybierz myszką pierwszy element.Określ drugi punkt na okręgu: _tan do Wybierz myszką drugi element.Określ t r z e c i punkt na okręgu: _tan do Wybierz myszką trzeci element.

5. Utwórz dwa elementy liniowe, następnie uaktywnij opcję Styczny, styczny, promieńw narzędziu Okrąg:

Określ środek okręgu lub [3p/2p/Ssr (sty sty promień)]: _ttrOkreśl punkt na pierwszym elemencie stycznym do okręgu:Wybierz myszką pierwszy element.Określ punkt na drugim elemencie stycznym do okręgu:Wybierz myszką pierwszy element.Określ promień okręgu <0,0000>: 30

RysiRysipod

Rysunek 249.Po lewej zmianawyglądu wskaźnikaprzy wybieraniustycznego elementu.Po prawej, rysunekdo ćwiczenia nr 4

Punkt styczności

Punkt styczności

Myślę, że te ćwiczenia pozwolą opanować możliwości, jakie oferuje Ci narzędzieOkrąg. Może nawet sądziłeś, że przejrzenie opcji w tym narzędziu wystarczy dojego całkowitego poznania, lecz tylko praktyka zapewni Ci później swobodęw samodzielnej pracy z programem oraz jego pamięciowe opanowanie.

Rysunek 2.50.Okrąg utworzonyw ćwiczeniu nr 5

Punkt styczności

Cwl

6. Wykorzystując dostępne narzędzia narysuj figury pokazane na rysunku 2.51.

Podane wymiary są wystarczające do wykonania rysunków, pod warunkiem po-prawnej kolejności tworzenia elementów. Tylko od twoich umiejętności zależećbędzie efekt, który osiągniesz.

Page 48: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 2. i Podstawowe narzędzia 47

Rysunek 2.51.Rysunkipodsumowujące

9. ElipsaNastępnym narzędziem, które oferuje Ci program AutoCAD 2000 jest Elipsa. Dziękiniemu możesz tworzyć elipsy, łuki eliptyczne a także okręgi izometryczne (dowiesz sięwięcej na ich temat z następnych rozdziałów).

Narzędzie Elipsa możemy uruchomić:

• poprzez wybranie w podmenu rozwijanym Elipsa opcji rysowania najbardziejnam odpowiadającej,

• naciskając przycisk z przedstawioną elipsą na pasku Rysuj,

• wpisując polecenie e l ipsa (e).

Ćwiczenia1. Uruchom polecenie Elipsa i zastosuj się do poniższych poleceń:

Określ początek osi elipsy lub [łUk/śrOdek]: 100,100Określ koniec osi: 100,130Określ koniec drugiej półosi lub [oBrót]: 40

Oś dłuższą nazywany główną lub wielką, zaś na krótszą mówimy mała lub druga.

Uściślijmy teraz znaczenie niektórych opcji, z którymi bliżej się zapoznasz w następnychćwiczeniach:

» obrót - określa stosunek osi elipsy poprzez obrót okręgu wokół pierwszej zdefi-niowanej osi (głównej); można wpisać wartości z przedziału 0° - 89,4°, przyczym po podaniu wartości 0° otrzymamy okrąg,

I parametr - definiuje kąt początkowy i końcowy, wykorzystując parametrycznerównanie wektoroe p(u) = c + a*cos(u) + b*sin(u) - gdzie c jest środkiem elipsy,a -jej wielką osią, a b - małą.

Page 49: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

48 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

2. Uaktywnij przyciskiem narzędzie Elipsa i postępuj według poleceń:

Określ początek osi elipsy lub [łUk/śrOdek] : oOkreśl środek elipsy: 100,100Określ koniec osi: 100,120Określ koniec drugiej półosi lub [oBrót]: 40

3. Wykonaj poniższe polecenia wykorzystując narzędzie Elipsa:

Określ początek osi elipsy lub [łUk/śrOdek]: oOkreśl środek elipsy: 100,100Określ koniec osi: 100,120Określ koniec drugiej półosi lub [oBrót]: bOkreśl kąt obrotu wokół osi głównej: 0

Wybierz z menu podręcznego pozycję Powtórz elipsa, następnie:

Określ początek osi elipsy lub [łUk/śrOdek]: oOkreśl środek elipsy: 100,100Określ koniec osi: 100,120Określ koniec drugiej półosi lub [oBrót]: bOkreśl kąt obrotu wokół osi głównej: 20

Następnie powtórz odpowiednie polecenia, rysując podobne elipsy, zmieniająctylko kąt obrotu odpowiednio na: 50, 70.

4. Używając narzędzia Elipsa, zastosuj się do poniższych poleceń: :

Określ początek osi elipsy lub [łUk/śrOdek]: uOkreśl początek osi łuku eliptycznego lub [środek]: 100,100Określ koniec osi: 100,140Określ koniec drugiej półosi lub [oBrót]: 140,100Określ kąt początkowy lub [paraMetr]: 60Określ kąt końcowy lub [paraMetr/kątRozwarcia]: 160

5. Uaktywnij narzędzie Elipsa, następnie: '

Określ początek osi elipsy lub [łUk/śrOdek]: uOkreśl początek osi łuku eliptycznego lub [śrOdek]: oOkreśl środek łuku eliptycznego: 100,100Określ koniec osi: 100,140Określ koniec drugiej półosi lub [oBrót]: bOkreśl kąt obrotu wokół osi głównej: 60Określ kąt początkowy lub [paraMetr]: -30Określ kąt końcowy lub [paraMetr/kątRozwarcia]: rOkreśl kąt rozwarcia łuku <180>: 150

6. Wykorzystując narzędzie Elipsa wykonaj element, stosując się do podanych poleceń:

Określ początek osi elipsy lub [łUk/śrOdek] : uOkreśl początek osi łuku eliptycznego lub [śrOdek]: oOkreśl środek łuku eliptycznego: 100,100Określ koniec osi: 140,140Określ koniec drugiej półosi lub [oBrót]: bOkreśl kąt obrotu wokół osi głównej: 50Określ kąt początkowy lub [paraMetr]: mOkreśl parametr początkowy lub [Kąt]: 45Określ parametr końcowy lub [Kąt/kątRozwarcia]: 120

Page 50: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 2. Podstawowe narzędzia 49

Rysunek 2.52.Rysunkido ćwiczeń 1-6

Obrót: 0 Oś obrotu okręguObrót: 70

Obrót: 50Obrót: 20

41

Utworzony w tym ćwiczeniu łuk powstał po przekształceniu (obrocie o 50° wokółwielkiej osi elipsy) łuku opartego na okręgu. Zadaniem rysunku załączonego dotego ćwiczenia jest ukazanie działania opcji Parametr przy rysowaniu łukueliptycznego.

Program dysponuje także zmienną systemową pel l ipse, dzięki której możemy określić,czy rysowana elipsa będzie polilinią (możemy ją edytować poleceniem edplin), wtedyustawiamy wartość 1 lub elipsą rzeczywistą - wartość o (domyślna).

W poprzednich ćwiczeniach zastosowane zostały wszystkie opcje, jakie oferuje narzędzieElipsa. Sprawdź swoje umiejętności, wykonując następne ćwiczenie.

Page 51: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

50 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

7. Wykonaj rysunki używając dostępnych w programie AutoCAD 2000 narzędzi.Niezbędnych informacji dostarczą Ci zamieszczone opisy (rysunek 2.53).

Rysunek 2.53.Rysunkipodsumowującedo ćwiczenia nr 7

1]

Oś mata tuku eliptyczego = 20mmOś mata elipsy = 1Omm

Środek elipsyŚrodek tuku eliptycz^

Cztery elipsy współśrodkoweOś mata = 10mmOś duża = 30mm

Element ten jest taki sam jakpo prawej ty!e że odwróconyo 180-

Drobna rada. Najlepiej zacząć rysować rysunek od elementów, które stanowią podstawędo utworzenia następnych. Przykładem jest powyższy rysunek nr 3, którego wykonanienajkorzystniej rozpocząć od kreślenia łuku eliptycznego, ponieważ widoczne są wszystkiedane wymagane do jego utworzenia, a także stanowi podstawę do narysowania elipsy.

Page 52: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 2. Podstawowe narzędzia 51

10. NarzędziaSplajn jest narzędziem, które umożliwi Ci narysowanie krzywej zdefiniowanej przezpodane punkty.

Narzędzie możesz uaktywnić na kilka sposobów:

• poprzez wybranie w menu rozwijanym Rysuj pozycji Splajn,

• naciskając odpowiedni przycisk na pasku Rysuj,

• wpisując polecenie splajn (spi).

Jedną z funkcji dostępnych przy rysowaniu splajnu jest Tolerancja, dzięki której możeszokreślić maksymalną odległość, w jakiej krzywa może przechodzić od punktu definiującego.

Ćwiczenia1. Uruchom polecenie Splajn i zastosuj się do poniższych poleceń:

Określ pierwszy punkt lub [Obiekt]: 50,50Określ kolejny punkt: 100,100Określ kolejny punkt lub [Zamknij/Tolerancja dopasowania]<styczna w początku>: 150,50Określ kolejny punkt lub [Zamknij/Tolerancja dopasowania]<styczna w początku>: 100,80Określ kolejny punkt lub [Zamknij/Tolerancja dopasowania]<styczna w początku>: z

Anuluj polecenie.

Zauważ, że krzywa przechodzi dokładnie przez definiujące ją punkty.

2. Uruchom polecenie Splajn i zastosuj się do poniższych poleceń:

Określ pierwszy punkt lub [Obiekt]: 50,50Określ kolejny punkt: 100,100Określ kolejny punkt lub [Zamknij/Tolerancja dopasowania]<styczna w początku>: tOkreśl tolerancję dopasowania <0.0000>: 20Określ kolejny punkt lub [Zamknij/Tolerancja dopasowania]<styczna w początku>: 150,50Określ kolejny punkt lub [Zamknij/Tolerancja dopasowania]<styczna w początku>: 100,80Określ kolejny punkt lub [Zamknij/Tolerancja dopasowania]<styczna w początku>: z

Anuluj polecenie.

Zauważ teraz, że powstały splajn nie pokrywa się z punktami definiującymi, a jegoodległość od tych punktów nie jest większa niż założone 20mm.

Porównaj powstałe rysunki z podanymi w książce (rysunek 2.54).

Page 53: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

52 AutoCAD 2000 PL. Ćwiczenia praktyczne

Rysunek 2.54.Rysunki otrzymanew ćwiczeniach nr 1 i 2

100,100

50,50

50,50

150,50

150,50

Rysunek 2.55.Rysunkipodsumowujące

Z narzędziem Splajn związane jest także polecenie jego edycji edspiajn.

3. Wykonaj poniższe rysunki, wykorzystując narzędzie Splajn.

100,200 200,200 300,200

100,100 #300,100Drugi splajn powstał na tych samych wsółrzędnychlecz przy wartości tolerancji równej 20mm.

• Splajn otwarty r Splajn zamknięty

300,200

100,100

Poznałeś już wszystkie potrzebne Ci narzędzia i czas na drobne podsumowanie orazćwiczenia sprawdzające. Zanim jednak do nich przystąpisz, przejrzyj raz jeszcze zeszczególną uwagą rozdział „Podstawowe narzędzia". Skoncentruj się na metodach po-sługiwania się poszczególnymi narzędziami oraz zawartych w nich opcjach.

Page 54: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 2. Podstawowe narzędzia 53

1. Narysuj oprawę oświetleniową.

Rysunek 2.56.Wodoszczelnaoprawa oświetleniowa

2. Narysuj osłonę akustyczną silnika.

Rysunek 2.57.Osłona akustyczna- rysunek poglądowy

Na rysunku nie ma podanych wymiarów, jednak, rysując, zachowaj odpowiednieproporcje pomiędzy jego prawą i lewą stroną. Przed rozpoczęciem kreślenia zastanówsię, od których elementów najkorzystniej rozpocząć rysunek. Używaj pomocniczychlinii. Linie ciągłe rysuj grubością 0,5 mm, kreskowe 0,3 mm, a pomocnicze 0,05 mm.

3. Narysuj ogranicznik przepięć.

Rysunek 2.58.Ogranicznik przepięć

Do wykonaniarysunku została

użyta linia ciągłao grubości 0,3 mm.Wewnętrzne paski

to multiliniewypełnione

kolorem szarym

podsumowująceĆwiczenia

Page 55: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

54 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

4. Narysuj obudowę.

Rysunek 2.59.Obudowa z daszkiem Lewa strona

symetrycznie

Do wykonania rysunku została użyta linia ciągła o grubości 0,05 mm. Zamek naprawych drzwiczkach to multilinia.

Bardzo pomocna przy wykonaniu rysunku jest poprawnie dostosowana siatka.

5. Narysuj poniższy rysunek, uwzględniając podane wymiary.

Rysunek 2.60.Złączeprzeciwdrganiowe

W do narysowania prawej części rysunku wykorzystano narzędzia: Linia, Prostokątoraz Multilinia. Nie ma podanych wszystkich wymiarów, jednak postaraj się na-rysować multilinię tej samej szerokości co prostokąty.

Page 56: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 2. Podstawowe narzędzia 55

6. Narysuj poniższy rysunek, wykorzystując dostępne narzędzia. Zastanów się nadjak najkrótszą drogą do jego ukończenia.

Rysunek 2.61.Wentylator

W zewnętrznym kwadracie zastosowano fazowanie = 5, w wewnętrznym za-okrąglanie = 10.

7. Wykonaj rysunek, używając narzędzia Linia oraz Elipsa.

Page 57: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

56 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

I. Narysuj schemat instalacji elektrycznej.

Rysunek 2.63.Schemat

Nie jest to poprawny schemat instalacji elektrycznej. Ćwiczenie to ma na celupokazanie prostoty wykonania tego rodzaju rysunków. Dodam jeszcze, że wymiaryw schematach są nieistotne.

8. Narysuj podaną polilinię.

Rysunek 2.64.Wypełniona poliliniaw kształcie sześciokątaforemnego

Polilinia opartana sześciokącie

o szerokością 1 i 20

Jako elementu pomocniczego użyj sześciokąta. Pamiętaj, by opcja Wypełnij była ak-tywna oraz dostosuj odpowiednio funkcję Obiekt. Długość boku sześciokąta = 60 mm.

Page 58: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 2. Podstawowe narzędzia 57

10. Narysuj rzut.

11Rysunek 2.65.Rzut kondygnacji wrazz rozmieszczeniemposzczególnychelementów

Jak widzisz, symbole łóżko i muszla klozetowa nie są kompletnie zwymiarowane,dlatego też możesz je wykonać według własnego uznania. Ściany narysuj kreskąo grubości 0,5 mm, przedmioty linią 0,3 mm, a pozostałym liniom nadaj grubość0,05 mm.

Rysunek 2.66.Wanna

11. Narysuj wannę, wykorzystując maksymalnie trzy narzędzia.

150

Page 59: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

58 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

12. Narysuj poniższy rysunek uwzględniając podane wymiary.

Rysunek 2.67.Zawór przeciążeniowy

Myślę, że ćwiczenia te przekonały Cię do programu AutoCAD 2000. Może na razie wydajeCi się, że wykonanie ich zajmuje zbyt dużo czasu. Mogę Cię jednak zapewnić, że czasten skróci się co najmniej trzykrotnie po opanowaniu wiadomości z następnego rozdziału.

Page 60: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

ROZDZIAŁ 3 .

Narzędzia edycjiProgram AutoCAD 2000 dysponuje paletą narzędzi służących do modyfikacji oraz edycjiutworzonych elementów. Dzięki nim wiele operacji wykonasz w krótszym czasie, a two-rzenie obiektów o określonych parametrach stanie się dużo prostsze.

Metoda uruchomienia określonego narzędzia edycji wiele się nie różni od aktywacjiprzyrządu służącego do tworzenia obiektów. Masz jednak swobodę co do kolejnościwybrania edytowanego elementu oraz uruchomienia narzędzia, tzn. możesz w pierwszejkolejności wybrać interesujące Cię obiekty do modyfikacji, następnie uruchomić narzę-dzie edycji lub postąpić odwrotnie.

Przed rozpoczęciem edycji należy utworzyć zbiór wskazań obiektów. Zbiór ten możesię składać z pojedynczego elementu lub też z ich grupy. Na wybranym zbiorze możnawykonać wiele poleceń edycji. Istnieje kilka metod prowadzących do utworzenia takiegozbioru, niektóre to:

• wskazanie krzyżykiem nitkowym elementów poprzez kliknięcie na nich myszką,

• zdefiniowanie obszaru, na którym znajdują się poszczególne obiekty,

• wpisanie polecenia wybierz, następnie postępowanie według poleceń.

Wybrane zbiorze w elementy można odejmować i dodawać wykorzystując dostępnemetody wyboru np. obszar wskazań.

1. WymażWymaż jest jednym z najczęściej używanych narzędzi. Wykorzystywane jest w celuusunięcia pojedynczego elementu lub ich grupy.

Page 61: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

60 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

Metody wywołania narzędzia:

I kliknięcie przycisku przedstawiającego ścierającą gumkę na pasku narzędzi Zmiana(rysunek 3.1),

> wpisanie w linii poleceń wyrazu wymaż (wy),

I wybranie w menu rozwijanym Zmiana pozycji Wymaż (rysunek 3.1).

Rysunek 3.1.Metody wywoływanianarzędzia edycjiWymaż

Ćwiczenia

1. Utwórz rysunek 3.2, następnie uaktywnij narzędzie Wymaż i postępuj według poleceń:wybierz obiekty: Kliknij myszką na mniejszy okrąg tak, by zawierał się w obszarzewskaźnika (rysunek 3.3). Wybrany element powinien pokryć się linią kreskową.Zatwierdź wybór klikając prawym przyciskiem myszy, czego efektem powinno byćusunięcie okręgu. Oczywiście operację tę można cofnąć, klikając przycisk Cofaj.

Na rysunku 3.2 będą oparte następne ćwiczenia, dlatego też po wprowadzeniuzmian przywróć jego pierwotny stan.

2. Nie uaktywniaj narzędzia Wymaż; zaznacz, podobnie jak w poprzednim ćwiczeniu,mniejszy okrąg i naciśnij klawisz Del.

Rysunek 3.2.Rysunek do ćwiczeńz narzędziem Wymaż

Rysunek 3.3.Wybór pojedynczegoelementu.

Wybierany elementmusi zawierać sięw obszarze kursora

Page 62: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 3.» Narzędzia edycji 61

3. Odtwórz rysunek 3.2, następnie uaktywnij narzędzie Wymaż. Po ukazaniu siępolecenia wskazania obiektów kliknij myszką w miejscu pomiędzy lewym górnymrogiem kwadratu a większym okręgiem tak, by wskaźnik nitkowy nie przecinałżadnego z elementów. Następnie przesuń wskaźnik po przekątnej w miejsce znajdują-ce się po przeciwnej stronie okręgów (rysunek 3.4) i kliknij. Zaznaczone powinnybyć wyłącznie dwa okręgi. Zatwierdź wybór prawym przyciskiem myszy. Okręgipowinny być wymazane.

Rysunek 34.Pole zaznaczenia

Pierwszypunkt zaznaczenia

Drugipunkt zaznaczenia

4. Odtwórz rysunek, następnie zaznacz obszar identyczny jak w poprzednim ćwiczeniujednak zacznij od prawego-dolnego narożnika. Zaznaczone zostały nie tylko obiektyw polu zaznaczenia, lecz także przecięte liniami okna (rysunek 3.5). Stało się takdlatego, że zastosowałeś przecinające pole wyboru (program AutoCAD 2000 au-tomatycznie wybiera tę opcję zaznaczenia gdy zaczynasz od prawego dolnego roguokna). Na koniec usuń zaznaczone elementy, wciskają klawisz Del.

Rysunek 3.5.Pole przecinające Drugi,

punkt zaznaczenia

Liniaprzecinająca

Pierwszypunkt zaznaczenia

5. Postępuj jak w ćwiczeniu nr 1, z tą jednak różnicą, że zaznacz także kwadrat.Kliknij raz mniejszy okrąg, następnie kwadrat (pamiętaj, by zawierał się w obszarzekursora).

2. KopiujJak nazwa wskazuje, narzędzie Kopiuj służy do powielania pojedynczych elementóworaz ich zbiorów.

Narzędzie możemy uaktywnić na kilka sposobów poprzez:

• naciśnięcie przycisku na pasku narzędzi Zmiana,

• wpisanie w linii poleceń wyrazu kopiuj (k),

• wybranie w menu rozwijanym Zmiana pozycji Kopiuj.

Page 63: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

62 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

Ćwiczenia

1. Utwórz rysunek 3.6 i uaktywnij narzędzie Kopiuj. Wykonaj poniższe polecenia:wybierz elementy: Zaznacz linie pochyłe i naciśnij prawy przycisk myszy.Określ punkt bazowy lub przesunięcie lub [Wiele]: Wybierz punkt znajdującysię na końcu lewej linii pochyłej (rysunek 3.7).Określ drugi punkt przesunięcia lub <użyj pierwszego punktu jakoprzesunięcie>: Włącz funkcję Orto, następnie wybierz punkt znajdujący sięna przecięciu z linią poziomą. Pochyłe linie powinny zostać skopiowane.

2. Odtwórz rysunek 3.6 i postępuj następująco:

Uaktywnij narzędzie Kopiuj.wybierz elementy: Zaznacz wszystkie elementy i naciśnij prawy przycisk myszy.Określ punkt bazowy lub przesunięcie lub [Wiele]: w

określ punkt bazowy: Wybierz punkt na końcu lewej linii pochyłej (rysunek 3.7).

Rysunek 3.6.Pięciokąt

Rysunek 3.7.Punkt bazowy

Punktbazowy

Określ drugi punkt przesunięcia lub <użyj pierwszego punktu jakoprzesunięcie>: Włącz funkcję Orto, następnie wybierz punkt przesunięcia tak, bydolna krawędź osadzanego pięciokąta pokrywała się z górnym rogiem kopiowanego.Określ drugi punkt przesunięcia lub <użyj pierwszego punktu jakoprzesunięcie>: Przy włączonej funkcji Orto wybierz myszką następny punktprzesunięcia tak, by kopia miała jeden punkt wspólny ze środkiem krawędzipierwszego pięciokąta.

Wykonaj jeszcze dwie kopie w taki sposób, by uzyskać rysunek 3.8. W osadzaniuelementów bardzo pomocna jest poprawnie skonfigurowana funkcja Obiekt.

Page 64: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 3.1 Narzędzia edycji

3. LustroNarzędzie Lustro służy do zwierciadlanego odbicia zaznaczonych elementów z jedno-czesnym zachowaniem lub usunięciem źródłowych.

Rysunek 3.8.Prawidłowerozwiązaniećwiczenia nr 2

Narzędzie Lustro możemy uaktywnić na kilka sposobów poprzez:

• naciśnięcie przycisku na pasku narzędzi Zmiana,

• wpisanie w linii poleceń wyrazu lustro,

• wybranie w menu rozwijanym Zmiana pozycji Lustro.

Ćwiczenia1. Utwórz rysunek 3.9, następnie uaktywnij polecenie Lustro i postępuj według poleceń:

wybierz obiekty: Zaznacz utworzony rysunek i zatwierdź wybór.określ pierwszy punkt osi odbicia: Wybierz prawy górny róg elementu.określ drugi punkt osi odbicia: Wybierz prawy dolny róg elementu.Wymazać wskazane obiekty? [Tak/Nie] <aktualnie>: n

Warto tutaj wspomnieć o zmiennej funkcji mirrtext, dzięki której możesz ustawićsposób odbijania tekstu. Więcej informacji możesz znaleźć w plikach pomocyprogramu.

Page 65: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

64 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

2. Korzystając z możliwości, jakie daje Ci narzędzie Lustro, uzupełnij rysunek 3.10(strona lewa) tak, by brakujące elementy były rozmieszczone symetrycznie (rysunek3.10- strona prawa).

Rysunek 3.9.Zastosowanienarzędzia Lustro

Rysunek 3.10.Rysunkido ćwiczenia nr 2

Pierwszy punktosi odbicia

Drugi punktosi odbicia

4. OdsuńNarzędzie Odsuń służy do tworzenia nowych obiektów w określonej odległości od ist-niejących.

Możesz je uaktywnić na kilka sposobów:

• poprzez naciśnięcie przycisku na pasku narzędzi Zmiana,

• wpisanie w linii poleceń wyrazu odsuń (od),

• wybranie w menu rozwijanym Zmiana pozycji Odsuń.

Ćwiczenia1. Utwórz okrąg o promieniu 70 mm, następnie uaktywnij narzędzie Odsuń i postępuj

według poleceń:Określ odległość odsunięcia lub [przezPunkt] <aktualnie>: 20

Wybierz obiekt do odsunięcia lub <koniec>: Wybierz okrąg.

Page 66: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 3. i Narzędzia edycji 65

Określ punkt określający kierunek odsunięcia: Kliknij myszką wewnątrz okręgu.

wybierz obiekt do odsunięcia lub <koniec>: Wybierz wewnętrzny okrąg.Określ punkt określający kierunek odsunięcia: Kliknij myszką wewnątrzmniejszego okręgu.Wybierz obiekt do odsunięcia lub <koniec>: Wybierz zewnętrzny okrąg.Określ punkt określający kierunek odsunięcia: Kliknij myszką pozaobszarem okręgów.

Zakończ ćwiczenie, klikając prawym przyciskiem myszy.

Porównaj ekran monitora z rysunkiem 3.11.

Rysunek 3.11.Zastosowanienarzędzia Odsuńw ćwiczeniach

Punkty przechodnie

2. Utwórz kwadrat o boku równym 50mm, następnie uaktywnij narzędzie Odsuńi postępuj według poleceń:Określ odległość odsunięcia lub [przezPunkt] <aktualnie>: p

Wybierz obiekt do odsunięcia lub <koniec>: Wybierz kwadrat.

określ punkt przechodni: Wybierz punkt, przez który będzie przechodziłakrawędź odsuniętego kwadratu.

Raz jeszcze odsuń figurę, wykorzystując opcję przezPunkt.

5. SzykNarzędzie Szyk jest rzadko spotykane w innych programach, pomimo iż jest w wieluprzypadkach bardzo użyteczne. Pozwala na szybkie rozmieszczenie elementów lub ichzbiorów według odgórnych kryteriów.

Możesz je uaktywnić poprzez:

• naciśnięcie przycisku na pasku narzędzi Zmiana,

• wpisanie w linii poleceń wyrazu szyk (sz),

• wybranie w menu rozwijanym Zmiana pozycji Szyk.

Page 67: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

66 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

Ćwiczenia

1. Wykonaj rysunek 3.12 (strona lewa), który posłuży Ci w następnych ćwiczeniach,następnie poniżej utwórz okrąg o promieniu równym szerokości elementu.

Uaktywnij narzędzie Szyk i postępuj według poleceń:wybierz obiekty: Zaznacz elementy z rysunku 3.12, następnie zatwierdź wybórprawym przyciskiem myszy.Podaj tryb szyku [Prostokątny/Kołowy] <aktualny>: k

określ środek szyku kołowego: Kliknij w środku utworzonego wcześniej okręgu.Podaj liczbę elementów w szyku: 7

Określ kąt wypełnienia szyku (+=przeg, -=zeg) <360>: Naciśnij klawisz Enter.

Obracać kopiowane obiekty? [Tak/Nie] <aktualnie>: t

Efekt powinien odpowiadać rysunkowi 3.12 (strona prawa).

Rysunek 3.12.Zastosowaniepolecenia Szykw ćwiczeniu nr 1

Kopiowanyobiekt

2. Odtwórz symbol krzesła z poprzedniego ćwiczenia (rysunek 3.12 - strona lewa),następnie poniżej utwórz prostokąt czterokrotnie od niego szerszy, o długościkrótszego boku równej wysokości krzesła. Dla dokładniejszego objaśnienia pole-cenia zamieściłem poniższy rysunek z przykładowymi wymiarami (rysunek 3.13).Wykonaj identyczny lub podobny, wtedy jednak do prawidłowego rozwiązaniaćwiczenia będziesz musiał dopasować poszczególne wymiary w dalszych polece-niach do istniejących w Twoim rysunku.

Uaktywnij polecenie Szyk, następnie:wybierz obiekty: Zaznacz symbol krzesła.Podaj tryb szyku [Prostokątny/Kołowy] <aktualny>: p

Podaj liczbę wierszy ( ) <aktualnie>: 2 Podaj liczbę kolumn (| | |)

<aktualnie>: 2

Określ odległość pomiędzy kolumnami (IM): 90

Podaj odległość pomiędzy wierszami lub określ jednostkę komórki ( ):-180

Odległość, jest mierzona pomiędzy lewymi-dolnymi rogami obiektów sąsiadujących.

Page 68: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 3. Narzędzia edycji 67

Rysunek 3.13.Początekćwiczenia nr 2

Ponownie uaktywnij polecenie Szyk i:wybierz obiekty: Zaznacz ten sam symbol krzesła.Podaj tryb szyku [Prostokątny/Kołowy] <aktualny>: p

Podaj liczbę wierszy ( ) <aktualnie>: 2

Podaj liczbę kolumn (I|I) <aktualnie>: 2

Podaj odległość pomiędzy wierszami lub określ jednostkę komórki ( ):-180

Określ odległość pomiędzy kolumnami (I I I) : -90

Jak już zapewne zauważyłeś, można było uzyskać ten sam rezultat w dwa razykrótszym czasie. Zatem usuń wszystkie symbole krzesła poza jednym znajdującymsię w narożniku i uzyskaj ten sam efekt, wykorzystując tylko raz polecenie Szyk.

Rysunek 3.14.Zastosowanienarzędzia Szykw ćwiczeniu nr 2

Polecenie Szyk umożliwia także uszeregowanie obiektów pod podanym kątem.

Page 69: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

68 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

3. Odtwórz rysunek 3.12 (strona lewa), następnie przejdź do zakładki Skok i siatka,znajdującej się w Ustawieniach rysunkowych. W polu Kąt obrotu zamień wartość0 na 30. Włącz opcję Siatka i zauważ, że linia punktów poziomych jest nachylonapod kątem 30° do poziomu; dotyczy to także kursora.

Uaktywnij narzędzie Szyk, następnie:wybierz obiekty: Zaznacz symbol krzesła.Podaj tryb szyku [Prostokątny/Kołowy] <aktualny>: p

Podaj liczbę wierszy ( ) <aktualnie>: 3

Podaj liczbę kolumn (| j |) <aktualnie>: 4

Podaj odległość pomiędzy wierszami lub określ jednostkę komórki ( ) :-100

Dane te dostosuj do wymiarów utworzonego przez Ciebie elementu.Określ odległość pomiędzy kolumnami (I I I) : 90

Przywróć wartość 0 w polu Kąt.

Rysunek 3.15.Rysunek uzyskanyw ćwiczeniu nr 3

6. PrzesuńNarzędzie Przesuń pozwala na sprawną zmianę położenia poszczególnych elementóww określonym kierunku.

Możeszje uaktywnić poprzez:

• naciśnięcie przycisku na pasku narzędzi Zmiana,

• wpisanie w linii poleceń wyrazu przesuń (prs),

• wybranie w menu rozwijanym Zmiana pozycji Przesuń.

Page 70: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 3. Narzędzia edycji 69

Ćwiczenia

1. Wykonaj rysunek 3.16, który posłuży Ci w następnych ćwiczeniach, następnieuaktywnij polecenie Przesuń i:Wybierz obiekty: Zaznacz okrąg.

określ punkt bazowy lub przesunięcie: Wybierz środek okręgu. Bardzopomocna w tym przypadku będzie dostosowana funkcja Obiekt.Określ drugi punkt przesunięcia lub <użyj pierwszego punktu jakoprzesunięciem Wpisz 100,100 lub określ punkt bazowy na środku wielokąta.

Rysunek 3.16.Rysunek utworzonydo ćwiczeńz narzędziem edycji.Po prawej przykładzastosowaniapolecenia Przesuń

2. Użyj narzędzia Kopiuj i powiel okrąg dwa razy, następnie umieść kopie na narożni-kach dolnej krawędzi pięciokąta, tak jak pokazano na rysunku 3.17. Uaktywnijpolecenie Przesuń i:wybierz obiekty: Zaznacz okręgi i potwierdź zaznaczenie przyciskiem myszy.określ punkt bazowy lub przesunięcie: Wybierz środek jednego z okręgów.Uaktywnij polecenie Biegun, a z funkcji Obiekt zaznacz wyłącznie tryb Punktprzecięcia.Określ drugi punkt przesunięcia lub <użyj pierwszego punktu jako

przesunięcie>: Przesuwając kursor pionowo w górę wybierz punkt znajdującysię na przecięciu z lewą górną krawędzią wielokąta.

Rysunek 3.17.Poszczególne krokiw ćwiczeniu nr 2

Page 71: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

70 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

7. ObrótNarzędzie Obrót umożliwi Ci w sprawny i szybki sposób zmianę kąta nachylenia ele-mentu wokół punktu bazowego.

Narzędzie możesz uaktywnić poprzez:

• naciśnięcie przycisku na pasku narzędzi Zmiana,

• wpisanie w linii poleceń wyrazu obrót (ob),

• wybranie w menu rozwijanym Zmiana pozycji Obrót.

Ćwiczenia

1. Narysuj podobny, jak na rysunku poniżej, wskaźnik kątów, następnie uaktywnijnarzędzie Obrót i zastosuj się do poniższych poleceń:wybierz obiekty: Zaznacz elementy budujące wskazówkę.określ punkt bazowy: Wybierz punkt znajdujący się w środku okręgu.Określ kąt obrotu lub [oDniesienie]: -90

W programie AutoCAD wartość kątów rośnie w przeciwnym kierunku niż wskazówkizegara.

Rysunek 3.18.Wskaźnik kątówprzed ćwiczeniem nr 1i po jego wykonaniu

2. Korzystając z wykonanego w poprzednim ćwiczeniu wskaźnika i możliwości na-rzędzia Obrót ustaw wskazówkę na pozycje pokazane na poniższych rysunkach.

Rysunek 3.19.Zastosowanienarzędzia Obrót

Page 72: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 3. Narzędzia edycji 71

3. Wykorzystaj utworzony w ćwiczeniu nr 1 wskaźnik kątów i funkcję Obrót doustawienia wskazówki pod innym kątem. Nie wpisuj jednak określonej wartościtylko uaktywnij funkcję oDniesienie, a jako pomocy do ustalenia określonego kątawykorzystaj polecenie Biegun.

8. SkalaDzięki narzędziu Skala w sprawnie i szybki poprzez możesz zmienić wielkość elementu.

Narzędzie możesz uaktywnić na kilka sposobów:

• poprzez naciśnięcie przycisku na pasku narzędzi Zmiana,

• wpisanie w linii poleceń wyrazu skala (s),

• wybranie w menu rozwijanym Zmiana pozycji Skala.

Rysunek 3.20.Rysunek wyjściowydo ćwiczeń

Ćwiczenia

1. Narysuj rysunek 3.20, następnie uaktywnij narzędzie Skala i zastosuj się do po-niższych poleceń:

wybierz obiekty: Zaznacz elementy budujące rysunek. Potwierdź ukończeniewybierania obiektów.

określ punkt bazowy: Kliknij w środku okręgu.Określ współczynnik skali lub [oDniesienie]: 0.5

W efekcie rysunek powinien się zmniejszyć o połowę.

2. Wykorzystując utworzony w poprzednim ćwiczeniu element oraz narzędzie Skala,utwórz kilka jego kopii, wzorując się na poniższym rysunku.

Rysunek 3.21.Zastosowaniepolecenia Skalaw ćwiczeniu nr 2

Skala = 3

Page 73: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

72 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

9. RozciągnijNarzędzie Rozciągnij umożliwia wykonanie operacji rozciągania oraz przesuwania obiektów.

Narzędzie możesz uaktywnić na kilka sposobów poprzez:

•naciśnięcie przycisku na pasku narzędzi Zmiana,

•wpisanie w linii poleceń wyrazu rozciągnij (rozc),

•wybranie w menu rozwijanym Zmiana pozycji Rozciągnij.

Ćwiczenia1. Używając narzędzi Linia, Multilinia oraz Łuk, wykonaj zgodnie z wymiarami rysunek

3.22, następnie uaktywnij polecenie Kopiuj i powiel go trzykrotnie. Umieśćwszystkie kopie w linii pionowej, zachowując niewielkie odstępy (rysunek 3.23).

Rysunek 3.22.Figura do edycjiw ćwiczeniachz narzędziemRozciągnij

Uaktywnij narzędzie edycji Rozciągnij i postępuj zgodnie z podanymi poleceniami:wybierz obiekty: Na pierwszym rysunku zaznacz prawy łuk oraz linie boczne.Określ punkt bazowy albo przesunięcie: Wybierz Centrum prawego łuku.określ drugi punkt przesunięcia: Włącz tryb Orto i przesuń kursor w prawo,następnie wpisz w linii poleceń wartość 20.

W efekcie tych działań powinieneś otrzymać rysunek 3.23a - rezultat.

Ponownie uaktywnij narzędzie rozciągnij, następnie:wybierz obiekty: Na pierwszej kopii zaznacz prawy łuk, wewnętrzny równo-ległobok oraz linie boczne.określ punkt bazowy albo przesunięcie: Wybierz prawy koniec linii.Określ drugi punkt przesunięcia: WłąCZ tryb OrtO i przesuń kurSOr W lewo,następnie wpisz w linii poleceń wartość 49.9.

Po wpisaniu wartości 50 długość multilinii wynosiłaby 0, co byłoby niezrozumiałedla programu.

Powinieneś otrzymać rysunek 3.23b - rezultat.

Ponownie uaktywnij narzędzie rozciągnij, następnie:wybierz obiekty: Na drugiej kopii zaznacz prawe krawędzie wewnętrznegorównoległoboku.określ punkt bazowy albo przesunięcie: Wybierz prawy narożnik równoległoboku.określ drugi punkt przesunięcia: Włącz tryb Obiekt i wybierz punktumieszczony na środku prawego łuku.

Page 74: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 3.1 Narzędzia edycji 73

Rysunek 3.23.Ćwiczeniaz narzędziemRozciągnij

Porównaj wprowadzone zmiany z rysunkiem 3.23c-rezultat.

Uaktywnij narzędzie Rozciągnij, następnie:wybierz obiekty: Na ostatniej kopii zaznacz obiekty takjak na rysunku 3.23d.określ punkt bazowy albo przesunięcie: Wybierz dolny narożnik równole-głoboku.Określ drugi punkt przesunięcia: WłąCZ tryb OrtO i przesuń kurSOr W dół,następnie wpisz w linii poleceń wartość 10.

Porównaj utworzoną figurę z rysunkiem 3.23d - rezultat.

Zaznaczenie Punkt bazowy,

2. Utwórz podane niżej rysunki, następnie korzystając z narzędzia edycji Rozciągnij,uzyskaj efekty podane z prawej strony.

Rysunek 3.24.Zastosowanie

polecenia Rozciągnijw ćwiczeniu nr 2

Rysunek utworzony narzędziami: Prostokąt i Koło.

Rysunek utworzonynarzędziem Linia.

Page 75: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

74 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

10. PrzedłużNarzędziem Przedłuż będziesz mógł wpływać na długość obiektów.

Narzędzie możesz uaktywnić na kilka sposobów poprzez:

• naciśnięcie przycisku na pasku narzędzi Zmiana,

• wpisanie w linii poleceń wyrazu przedłuż (prze),

• wybranie w menu rozwijanym Zmiana pozycji Przedłuż.

Ćwiczenia

1. Utwórz poziomą linię, następnie połączjej końce łukiem. Uaktywnij polecenie Przedłuż i:Wybierz obiekt lub [przyrosT/Procent/Całkowita/dYnamicznie] : Kliknijkursorem na linię, w linii poleceń powinna ukazać się aktualna jej długość. Kliknijna łuk i zaobserwuj, że oprócz długości wyświetlony został kąt rozwarcia.

2. Nie usuwaj utworzonych w poprzednim ćwiczeniu elementów. Uaktywnij narzędziePrzyrost, następnie:Wybierz obiekt lub [przyrosT/Procent/Całkowita/dYnamicznie]: t

Podaj przyrost długości lub [Kąt] <aktualnie>: 30

w y b i e r z o b i e k t do zmiany l u b [ C o f a j ] : Kliknij myszką linię, następnie nałuk. Każde kliknięcie elementu oznacza jego wydłużenie o ustaloną wartość.Kliknij teraz dwa razy łuk i zaobserwuj jego przyrost.Anuluj wszystkie zmiany przeprowadzone w tym ćwiczeniu lub narysuj jeszczeraz elementy z ćwiczenia nr 1.

3. Uaktywnij narzędzie Przedłuż, następnie:Wybierz obiekt lub [przyrosT/Procent/Całkowita/dYnamicznie]: pPodaj długość procentowo <aktualnie>: 110

wybierz obiekt do zmiany lub [Cofaj]: Kliknij myszką linię, następnie łuk.Podobnie jak poprzednio, każde kliknięcie elementu oznacza jego wydłużenieo ustaloną wartość.Anuluj wszystkie zmiany przeprowadzone w tym ćwiczeniu lub narysuj jeszczeraz elementy z ćwiczenia nr 1.

4. Uaktywnij narzędzie Przedłuż, następnie:Wybierz obiekt lub [przyrosT/Procent/Całkowita/dYnamicznie]: c

Określ długość całkowitą lub [Kąt] <aktualnie>: 100

w y b i e r z o b i e k t do zmiany l u b [ C o f a j ] : Kliknij myszką linię, następnie łuk.

Anuluj wszystkie zmiany przeprowadzone w tym ćwiczeniu lub narysuj jeszcze razelementy z ćwiczenia nr 1.

5. Uaktywnij narzędzie Przedłuż, następnie:Wybierz obiekt lub [przyrosT/Procent/Całkowita/dYnamicznie]: c

Page 76: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 3. Narzędzia edycji 75

Określ długość całkowitą lub [Kąt] <aktualnie>: k

Określ kąt całkowity <aktualny>: 100

Wybierz obiekt do zmiany lub [Cofaj]: Kliknij myszką na łuk.

Anuluj wszystkie zmiany przeprowadzone w tym ćwiczeniu lub narysuj jeszcze razelementy z ćwiczenia nr 1.

6. Uaktywnij narzędzie Przedłuż, następnie:Wybierz obiekt lub [przyrosT/Procent/Całkowita/dYnamicznie]: y

w y b i e r z o b i e k t do zmiany l u b [ C o f a j ] : Kliknij myszką na linię i zauważ,że możesz teraz wpływać na długość elementu przy pomocy myszy. Jeśli chceszw ten sposób dokładniej określić wymiary, posłuż się trybem Biegun.

Rysunek 3.25.Przykładyzastosowaniapolecenia Przedłuż

Długość = 110 Długość = 140 Długość = 100

11. UtnijNarzędzie Utnij służy do precyzyjnego skracania długości obiektów za pomocą krawędzitnącej lub szablonu.

Narzędzie możesz uaktywnić na kilka sposobów poprzez:

• naciśnięcie przycisku na pasku narzędzi Zmiana,

• wpisanie w linii poleceń wyrazu utnij (ut),

• wybranie w menu rozwijanym Zmiana pozycji Utnij.

Rysunek 3.26.Rysunek do ćwiczeńz poleceniem Utnij

Page 77: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

76 AutoCAD 2000 PL. Ćwiczenia praktyczne

ćwiczenia

1. Utwórz element pokazany na rysunku 3.26. Uaktywnij polecenie Utnij i:Wybierz krawędzie tnące...

wybierz obiekty: Kliknij na mniejszy okrąg i naciśnij prawy przycisk myszy.Wybierz obiekt do ucięcia lub [Rzut/krawędziE/Cofaj ] : Klikaj wszystkielinie znajdujące się wewnątrz mniejszego okręgu. W rezultacie powinny zostaćusunięte (rysunek 3.26). Zakończ polecenie klawiszem Enter. Nie kasuj utwo-rzonego elementu, będzie on użyty w następnym ćwiczeniu.

2. Uaktywnij polecenie Utnij, następnie:Wybierz krawędzie tnące...

wybierz obiekty: Zaznacz linie pionowe i poziome (w sumie cztery).Potwierdź wybór.Wybierz obiekt do ucięcia lub [Rzut/krawędziE/Cofaj]: Usuń te Same

obiekty, co na rysunku 3.26 - strona prawa. Naciśnij Enter.

Rysunek 3.27.Przykładyzastosowaniapolecenia Utnijw ćwiczeniach 1 i 2

Krawędź tnąca

3. Wykorzystaj rysunek z poprzedniego ćwiczenia, następnie uaktywnij polecenie Utnij i:Wybierz krawędzie tnące...

wybierz obiekty: Zaznacz większy okrąg. Potwierdź wybór.Wybierz obiekt do ucięcia lub [Rzut/krawędziE/Cofaj]: Usuń te Same

obiekty, co na rysunku 3.28 - strona lewa. Naciśnij Enter.

Rysunek 3.28.Przykładyzastosowaniapolecenia Utnijw ćwiczeniach 3 i 4

Page 78: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 3. Narzędzia edycji 77

4. Wykorzystaj rysunek z poprzedniego ćwiczenia, następnie uaktywnij polecenie Utnij i:Wybierz krawędzie tnące...

wybierz obiekty: Zaznacz ucięte w poprzednim ćwiczeniu ukośne linie.Wybierz obiekt do ucięcia lub [Rzut/krawędziE/Cofaj]: e

Podaj tryb rozciągania krawędzi [Zrozciąganiem/Bezrozciągąnia]<aktualny>: z

Tryb Zrozciąganiem umożliwia wybranie pozornych krawędzi tnących, czyli takich,które po wydłużeniu przecięłyby się z ucinanym obiektem.Wybierz obiekt do ucięcia lub [Rzut/krawędziE/Cofaj ]: U suń wystającena zewnątrz linii ukośnych elementy (rysunek 3.28 - strona prawa).

12. WydłużNarzędzie Utnij służy do wydłużania obiektów, aż do napotkania innego.

Narzędzie możesz uaktywnić na kilka sposobów poprzez:

• naciśnięcie przycisku na pasku narzędzi Zmiana,

• wpisanie w linii poleceń wyrazu wydłuż (wyd),

• wybranie w menu rozwijanym Zmiana pozycji Wydłuż.

Ćwiczenia

1. Utwórz dwie krótkie linie pod różnymi kątami tak, by się nie przecinały, następnieuaktywnij polecenie Wydłuż i:Wybierz krawędzie obwiedni...

wybierz obiekty: Zaznacz pierwszą linię.Wybierz obiekt do wydłużenia [Rzut/krawędziE/Cofaj ] : Zaznacz drugą linię.

2. Wykorzystaj linie utworzone w poprzednim ćwiczeniu. Uaktywnij polecenie Wydłuż,następnie:Wybierz krawędzie obwiedni...

wybierz obiekty: Zaznacz drugą linię.Wybierz obiekt do wydłużenia [Rzut/krawędziE/Cofaj]: Zaznacz pierwszą linię.Po tym ćwiczeniu obie linie powinne być połączone (rysunek 3.29 - strona prawa).

Rysunek 3.29.Przykładyzastosowaniapolecenia Wydłużw ćwiczeniach 1 i 2

Page 79: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

78 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

3. Utwórz elipsę oraz dwa łuki tak, jak pokazano na rysunku 3.30, następnie połączłuki z elipsą. Pamiętaj, że klikając na element wydłużasz go tylko z jednej strony,więc, by połączyć łuki z elipsą, musisz powtórzyć operację z obu stron elementu.

Rysunek 3.30.Zastosowaniepolecenia Wydłużw ćwiczeniu nr 3

13. PrzerwijNarzędzie Przerwij służy do wymazywania fragmentów obiektów lub ich podziału.

Narzędzie możesz uaktywnić poprzez:

I naciśnięcie przycisku na pasku narzędzi Zmiana,

t wpisanie w linii poleceń wyrazu przerwij (prz),

I wybranie w menu rozwijanym Zmiana pozycji Przerwij.

Ćwiczenia1. Utwórz pojedynczą linię, następnie uaktywnij polecenie Przerwij i:

wybierz obiekty: Zaznacz linię klikając w 1/4 jej długości.Określ drugi punkt przerwania lub [Pierwszy]: Kliknij na Środku linii,która została podzielona na dwa elementy.

Rysunek 3.31Zastosowaniepolecenia Przerwijw ćwiczeniu nr I

2. Narysuj dwa okręgi osadzone obok siebie, następnie uaktywnij polecenie Przerwij.wybierz obiekty: Zaznacz pierwszy okrąg.Określ drugi punkt przerwania lub [Pierwszy]: p

określ pierwszy punkt przerwania: Kliknij w pierwszej ćwiartce okręgu.określ drugi punkt przerwania: Kliknij w czwartej ćwiartce okręgu.

Page 80: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 3.1 Narzędzia edycji 79

Ponownie wybierz narzędzie Przerwij, następnie:wybierz obiekty: Zaznacz drugi okrąg.Określ drugi punkt przerwania lub [Pierwszy]: p

określ pierwszy punkt przerwania: Kliknij w czwartej ćwiartce okręgu.określ drugi punkt przerwania: Kliknij w pierwszej ćwiartce okręgu.

Rysunek 3.32.Zastosowaniepolecenia Przerwijw ćwiczeniu nr 2

Drugi punkt

- Pierwszy punkt

Jeśli określisz punkty przerwania obiektu łukowego zgodnie ze wskazówkamizegara, to zostanie wymazany dłuższy łuk. Przy wybraniu przeciwnym - krótszy.

3. Narysuj luk i elipsę uwzględniając podane wymiary, następnie poddaj figury edycjinarzędziem Przerwij tak, by otrzymać elementy podane po prawej stronie (rysunek 3.33).

Rysunek 3.33.Zastosowaniepolecenia Przerwijw ćwiczeniu nr 3

Element początkowy Rezultat

14. FazujNarzędziem Fazuj będziesz mógł m.in. wyprofilować połączenia elementów.

Narzędzie możesz uaktywnić poprzez:

• naciśnięcie przycisku na pasku narzędzi Zmiana,

• wpisanie w linii poleceń wyrazu fazuj (fa),

• wybranie w menu rozwijanym Zmiana pozycji Fazuj.

Page 81: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

80 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

Ćwiczenia

1. Utwórz prostokąt o szerokości 150mm i wysokości lOOmm, następnie uaktywnijpolecenie Fazuj i:Wybierz pierwszą linię lub [poLilinia/Fazy/kąT/Utnij/Metoda]: f

Określ pierwszy wymiar fazy <aktualny>: 20

Określ pierwszy wymiar fazy <20.0000>: 10

Ponownie uaktywnij polecenie Fazuj, następnie:Wybierz pierwszą linię lub [poLilinia/Fazy/kąT/Utnij/Metoda]: 1

wybierz poi i i in ię 2D: Zaznacz prostokąt. Przeprowadzone zmiany zostałyopisane w linii poleceń.

Rysunek 3.34.Przykład zastosowaniapolecenia Fazujz wykorzystaniemopcji Polilinia.

2. Odtwórz wyjściowy prostokąt z poprzedniego ćwiczenia, uaktywnij polecenie Fazuji następnie:Wybierz pierwszą linię lub [poLilinia/Fazy/kąT/Utnij/Metoda]: Zaznaczdolną krawędź.

wybierz drugą l i n i ę : Wybierz lewą krawędź.

Ponownie uaktywnij polecenie Fazuj, następnie:Wybierz pierwszą linię lub [poLilinia/Fazy/kąT/Utnij/Metoda]: Zaznacz

dolną krawędź.wybierz drugą l i n i ę : Wybierz prawą krawędź.

Ponownie uaktywnij polecenie Fazuj, następnie:Wybierz pierwszą linię lub [poLilinia/Fazy/kąT/Utnij/Metoda]: Zaznaczgórną krawędź.

wybierz drugą l i n i ę : Wybierz prawą krawędź.

Ponownie uaktywnij polecenie Fazuj, następnie:Wybierz pierwszą linię lub [poLilinia/Fazy/kąT/Utnij/Metoda]: Zaznacz

górną krawędź.wybierz drugą l i n i ę : Wybierz lewą krawędź.

Jak widzisz, w ten sposób możesz uzyskać fazy skierowane w dowolną stronę.Jeśli chcesz zmienić wymiar fazy, to skorzystaj z opcji Faza.

Page 82: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 3. i Narzędzia edycji 81

Rysunek 3.35.Zastosowaniepolecenia Fazujw ćwiczeniu nr 2

3. Odtwórz wyjściowy prostokąt z ćwiczenia nr 1, uaktywnij polecenie Fazuj i następnie:Wybierz pierwszą linię lub [poLilinia/Fazy/kąT/Utnij/Metoda]: m

Podaj metodę ucinania [Długość/Kąt] <aktualna>: k

Wybierz pierwszą linię lub [poLilinia/Fazy/kąT/Utnij/Metoda]: t

Określ długość fazy na pierwszej linii <aktualna>: 20

Określ kąt fazy względem pierwszej linii <aktualny>: 20

Ponownie uaktywnij polecenie Fazuj, następnie:Wybierz pierwszą linię lub [poLilinia/Fazy/kąT/Utnij/Metoda]: 1

wybierz poi i i in ię 2D: Zaznacz prostokąt. Przeprowadzone zmiany zostałyopisane w linii poleceń.

Rysunek 3.36.Zastosowaniepolecenia Fazujoraz polecenia Kąt

4. Odtwórz wyjściowy prostokąt ćwiczenia nr 1, następnie uaktywnij polecenie Fazuji ustaw pierwszy wymiar fazy na 40, a drugi na 25. Wybierz ponownie narzędzieedycji Fazuj i postępuj zgodnie z poleceniami:Wybierz pierwszą linię lub [poLilinia/Fazy/kąT/Utnij/Metoda]: u

Podaj tryb [Utnij/Bezucinania] <aktualny>: b

Wybierz pierwszą linię lub [poLilinia/Fazy/kąT/Utnij/Metoda]: 1

wybierz poi i i in ię 2D: Zaznacz prostokąt. Przeprowadzone zmiany zostałyopisane w linii poleceń.

Jak zapewne zauważyłeś, tryb Bezucinania sprawia, że fazowane narożniki niesą wymazywane. Polecenia Fazuj możesz użyć także do edycji elementów niebędących polilinią, np. dwie nie przecinające się linie.

Page 83: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

82 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

15. ZaokrąglNarzędzie Zaokrągl umożliwia zaokrąglanie połączeń elementów liniowych oraz łukowych.

Narzędzie możesz uaktywnić poprzez:

• naciśnięcie przycisku na pasku narzędzi Zmiana,

• wpisanie w linii poleceń wyrazu zaokrągl (za),

• wybranie w menu rozwijanym Zmiana pozycji Zaokrągl.

Ćwiczenia

1. Utwórz prostokąt o szerokości 150mm i wysokości l00mm, następnie uaktywnijpolecenie Zaokrągl i:Wybierz pierwszy obiekt lub [poLilinia/Promień/Utnij]: r

Określ promień zaokrąglenia <aktualny>: 20

Ponownie uaktywnij polecenie Zaokrągl, następnie:Wybierz pierwszy obiekt lub [poLilinia/Promień/Utnij]: 1

wybierz pol i l in ię 2D: Zaznacz prostokąt. Przeprowadzone zmiany zostałyopisane w linii poleceń.

2. Utwórz dwie prostopadłe linie o długości 50mm tak jak pokazano na rysunku 3.37,uaktywnij polecenie Zaokrągl następnie i:Wybierz pierwszy obiekt lub [poLilinia/Promień/Utnij]: Zaznacz

pierwszą linię.wybierz drugi obiekt: Wybierz drugą linię.

Jak widzisz, linie zostały połączone łukiem o promieniu 20mm.

Rysunek 3.37.Figury do ćwiczeńnr 1 i 2.

Wiadomości z ostatnich dwóch rozdziałów stanowią podstawę znajomości programu Auto-CAD 2000, dlatego też po każdym opisie narzędzi znajduje się szereg ćwiczeń, dziękiktórym łatwiej i ze zrozumieniem opanujesz wiedzę teoretyczną.

W poniższych ćwiczeniach jedynym zadaniem będzie narysowanie prostego rysunkuprzy skorzystaniu z załączonego opisu. Wykonanie nie powinno sprawić Ci wiele trud-ności, jednak przed rozpoczęciem rysowania zastanów się, jakich narzędzi użyć, by jaknajsprawniej ukończyć każde z ćwiczeń.

Page 84: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 3.1 Narzędzia edycji 83

Ćwiczeniapodsumowujące

1. Narysuj uszczelkę.

Rysunek 3.38.Uszczelka

2. Wykonaj przełącznik.

Rysunek 3.39.Przełącznik

Page 85: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

84 AutoCAD 2000 PL. Ćwiczenia praktyczne

3. Narysuj schemat.

Rysunek 3.40.Wyłącznik - schemat

4. Narysuj rysunek i powiel go trzykrotnie według opisu.

Rysunek 3.41.Reflektor

Page 86: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

ROZDZIAŁ 4.

TekstTekst stanowi jedną z ważniejszych elementów rysunku, dlatego też istotną sprawą jestumiejętne jego wstawianie oraz edycja. Program AutoCAD 2000 dysponuje szeregiemnowoczesnych rozwiązań, które powinny Ci w tym pomóc, a ich mnogość na pewno za-spokoi Twoje wymagania.

1. Wstawianie tekstu jednowierszowegoW programie mamy do dyspozycji dwa różne narzędzia umożliwiające nam umieszczanietekstu na rysunku: Tekst jednowierszowy oraz Tekst wielowierszowy. Do prostych opisówużywamy pojedynczych linii tekstu, których szybkie wstawienie umożliwia nam narzędzieTekst jednowierszowy.

Warto w tym miejscu wspomnieć, że czcionki z końcówką CE (Europa Środkowa) posia-dają polskie znaki graficzne.

Narzędzie możemy uaktywnić poprzez:

I wybranie z menu rozwijanego Rysuj pozycji Tekst, a następnie Jeden wiersz,

I wpisanie w linii poleceń wyrazu tekst (dt).

Ćwiczenia1. Utwórz prostokąt o szerokości 150mm i wysokości l00mm, umieść go w początku

układu współrzędnych, następnie uaktywnij polecenie Tekst jednowierszowy i:Określ punkt początkowy tekstu lub [Wyrównanie/sTyl]: 0,103

Określ wysokość <aktualna>: @10<90

Określ kąt obrotu tekstu <aktualny>: 0

Page 87: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

JJ6 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

Podaj tekst: Tekst próbny

Naciśnij dwa razy klawisz Enter, by zakończyć pracę narzędzia.

Operacje te mogą wydawać Ci się dość kłopotliwe, jednak podane dane są auto-matycznie zapamiętywane i przy wielokrotnym wstawianiu jednowierszowychtekstów nie ma potrzeby ich ponownego podawania.

2. Uaktywnij narzędzie Tekst jednowierszowy, następnie:Określ punkt początkowy tekstu lub [Wyrównanie/sTyl]: 160,100określ wysokość <10.000>: Naciśnij klawisz Enter.Określ kąt obrotu tekstu <aktualny>: 270Podaj t e k s t : Tekst próbny 90%%d

Naciśnij dwa razy klawisz Enter, by zakończyć pracę narzędzia.

Jak zapewne zauważyłeś, końcowe znaki zmieniły się w symbol „°". Podobnekody musisz zastosować w celu wstawienia innych symboli. Zerknij na dodatekze skrótami znajdujący się na końcu książki.

3. Wybierz narzędzie Tekst jednowierszowy, następnie:O k r e ś l p u n k t początkowy t e k s t u l u b [ W y r ó w n a n i e / s T y l ] : 10,80o k r e ś l wysokość <io.oooo>: Naciśnij klawisz Enter.Określ kąt obrotu tekstu <aktualny>: 0Podaj tekst: Tekst próbny

Naciśnij raz klawisz Enter.Podaj tekst: Drugi wers

Naciśnij dwa razy klawisz Enter, by zakończyć pracę narzędzia.

W ten prosty sposób możesz wstawiać więcej niż jedną linijkę tekstu, jednakpodczas edycji będą funkcjonowały one jako pojedyncze wersy.

4. Wybierz narzędzie Tekst jednowierszowy, następnie:Określ punkt początkowy tekstu lub [Wyrównanie/sTyl]: w

Podaj opcję [Dopas/WStaw/Sy/Ce/Prawo/GL/GS/GP/CL/CS/CP/DL/DS/ /DP]: c

Określ punkt środkowy tekstu: 75,20

określ wysokość <10.000>: Naciśnij klawisz Enter.Określ kąt obrotu tekstu <aktualny>: 0Podaj tekst: Centrum

Naciśnij dwa razy klawisz Enter, by zakończyć pracę narzędzia.

Page 88: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 4. Tekst 87

2. Wstawianie tekstu wielowierszowegoNarzędzia Tekst wielowierszowy używamy do wstawiania obszernych opisów gdzienajczęściej używamy różnych formatów czcionki.

Narzędzie można uaktywnić poprzez:

> wybranie z menu rozwijanego Rysuj pozycji Tekst, a następnie Wiele wierszy...,

I wpisanie w linii poleceń wyrazu wtekst (w lub wt),

I naciśnięcie przycisku Paragraf na pasku Rysuj.

Po wybraniu narzędzia Tekst wielowierszowy w pasku poleceń wyświetlony zostanieaktualny styl oraz wysokość tekstu, a także polecenie zachęcające do utworzenia polatekstowego. Dopasuj jego wymiary tak, by zmieściła się w nim cała treść, którą chcesznapisać (rysunek 4.2). Po chwili ukaże się okno dialogowe Edytor tekstu wielowierszowe-go, w którym możesz wykonać wszystkie operacje dotyczące edycji oraz formatowaniatekstu (rysunek 4.3).

Ćwiczenia

1. Wybierz narzędzie Tekst wielowierszowy, następnie określ narożniki pola teksto-wego tak, by jego szerokość wynosiła l00mm. Po ukazaniu się okna dialogowegozmień czcionkę z aktualnej na Arial CE, a wysokość tekstu na 3. W polu edycjitekstu wpisz zdanie: „To jest mój tekst przeznaczony do edycji". Naciśnij klawiszEnter, następnie zmień wysokość czcionki na 5 i wpisz zdanie: „Tekst większy o 2mm".Naciśnij ponownie klawisz Enter i zmień czcionkę na Times New Roman CE,a wysokość na 8. Wyróżnij zdanie kursywą oraz pogrubieniem czcionki. Napisz:„Zmiana na wysokości na 8mm". Zatwierdź tekst przyciskiem OK.

2. Narysuj kwadrat o boku l00mm, następnie opisz wszystkie jego boki jak toprzedstawiono na rysunku 4.5. Wpisany tekst można zmieniać narzędziami edycji,jak przedstawiono w poprzednim rozdziale. Obracając pola z tekstem, skorzystajze skrótu, jakim jest menu podręczne.

Wykorzystaj narzędzia Przesuń oraz Obrót.

Page 89: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

Rysunek 4.3.Okno dialogoweEdytor tekstuwielowierszowego.

Rysunek 4.4.Przykład użycianarzędzia Tekstwielowierszowyz wewnętrznymformatowaniem.

Rysunek 4.5.Przykład użycia

narzędzia Tekstwielowierszowy

Listaczcionek

Wysokość Wyróżnienia Kolorczcionki czcionek czcionki

Dodatkowesymbole

Tak byłozaznaczone

pole tekstowe

3. Napisz prosty tekst z użyciem symboli: 0, ±, ° oraz %. Znajdziesz je naciskającprzycisk Symbol, który znajduje się w prawym górnym rogu okna edytora tekstuwielowierszowego.

88

Page 90: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 4.»Tekst 89

3. Edycja i formatowanie tekstuNa pewno nieraz tworzyłeś wiele podobnych rysunków w oparciu o pewien szablon,w którym dokonywałeś drobnych zmian zarówno w tekście, jak i rysunku, komputer dotakiego zadania jest wymarzonym narzędziem. Program AutoCAD 2000 jest idealnymprogramem do tego typu prac, a wykonywanie ich jest maksymalnie uproszczone.

By wprowadzić zmiany w istniejącym elemencie tekstowym, wystarczy go zaznaczyći kliknąć nań prawym przyciskiem myszy, następnie z menu podręcznego należy wybraćopcję Edycja tekstu wielowierszowego... lub Edycja tekstu... (pozycja będzie się zmieniaćw zależności od tego, czy edytowany tekst będzie wielo- czy jednowierszowy) (rysunek 4.6).

Rysunek 4.6.Edycja tekstujedno-i wielowierszowego

Inną możliwością edycji jest wybranie pozycji Tekst... z menu rozwijanego Zmiana, na-stępnie kliknięcie na tekst, który chcemy zmienić.

Edytor tekstu jednowierszowego jest bardzo ubogi w dodatkowe opcje, właściwie możnaw nim dokonywać zmiany tylko w treści. Inaczej przedstawia się edytor tekstu wielowier-szowego, który jest wyposażony w szereg opcji dotyczących edycji i formatowania tekstu.

Ćwiczenia1. Korzystając z narzędzia Tekst wielowierszowy napisz: „Tekst wielowierszowy

przeznaczony do edycji"., następnie poddaj zdanie edycji. Po ukazaniu się oknadialogowego z napisanym wcześniej zdaniem, zwiększ wysokość tekstu o 3mmoraz zmień końcówkę „...przeznaczony do edycji", na „...po edycji". Potwierdźzmiany przyciskiem OK.

2. Wykorzystując narzędzie Tekst jednowierszowy napisz: „Tekst jednowierszowyprzeznaczony do edycji"., następnie poddaj zdanie edycji. Po ukazaniu się oknadialogowego z napisanym wcześniej zdaniem zmień końcówkę „...przeznaczonydo edycji. na „...po edycji". Potwierdź zmiany przyciskiem OK.

3. Do wykonania tego zadania wykorzystaj zdanie utworzone w ćwiczeniu nr 1, którepoddaj edycji wyróżniając je kursywą oraz pogrubieniem. Pamiętaj, że gdy for-matujesz tekst w edytorze należy go najpierw zaznaczyć (rysunek 4.7). Zatwierdźwprowadzone zmiany.

Page 91: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

90 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

Rysunek 4.7.Formatowanie tekstuwielowierszowego

4. Cechy tekstuPojęcie cechy tekstu kryje w sobie kilka podstawowych zagadnień: Styl, Wyrównanie,Szerokość oraz Obrót. Wymienione opcje znajdują się w oknie dialogowym Edytortekstu wielowierszowego przy odsłoniętej zakładce Cechy (rysunek 4.8). W ćwicze-niach postaram się nieco naświetlić to zagadnienie, na tyle jednak, na ile pozwala miobjętość książeczki.

Rysunek 4.8.Opcje dostępnew zakładce Cechy

Aktualnieobowiązującystyl tekstu

Wyrównanie tekstu Szerokość pola tekstowego,oraz kierunek jego Pamiętaj, że tylko ona mawpisywania decydujący wpływ na układ tekstu

Styl tekstu zawiera podstawowe informacje określające czcionkę takie jak: nazwa i styl,wysokość oraz zastosowane efekty. Dane te wykorzystywane są przez program przykażdej edycji tekstu. W ćwiczeniach nr 3 i 4 dowiesz się, jak utworzyć własny styl i do-konywać zmiany w istniejącym.

Ćwiczenia

1. Korzystając z narzędzia Tekst wielowierszowy i wzorując się na ćwiczeniu nr 1z poprzedniego tematu, napisz: „Tekst wielowierszowy po edycji", następnie poddajzdanie edycji. Po ukazaniu się okna dialogowego z napisanym wcześniej zdaniem,wybierz zakładkę Cechy. Przyjrzyj się uważnie możliwościom, jakie oferuje Ciprogram. Zmień aktualne Wyrównanie na CS, czyli Centrum Symetr, zobacz, jakiezmiany zaszły w układzie tekstu. Ustaw obrót tekstu na 45° i zatwierdź zmianyprzyciskiem OK.

Page 92: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 4. Tekst

Rysunek 4.9.Przykładowazmiana cech tekstu

2. Ponownie poddaj edycji tekst z poprzedniego ćwiczenia i wybierz zakładkę Cechy.Dobierz szerokość pola tekstowego tak, by wszystkie wyrazy zdania zmieściły sięw jednym wersie. Potwierdź zmiany przyciskiem OK. Podobnie zmień szerokośćpola, w każdym wersie znalazł się tylko jeden wyraz.

Rysunek 4.10.Wpływ zmianyszerokości polatekstowego na układwyrazów

3. Z menu rozwijanego Format wybierz pozycję Styl tekstu..., po chwili otworzy sięokno dialogowe (rysunek 4.11). W polu Nazwa stylu znajduje się lista rozwijanaz aktualnie utworzonymi stylami, wybierz styl Standard. Niżej jest druga lista,w której możesz dokonać wyboru odpowiedniej czcionki dla aktualnego stylu,wybierz Arial CE. Zatwierdź zmiany przyciskiem Zastosuj. Od tej pory wybierającstyl Standard automatycznie aktywną czcionką zostanie Arial CE.

4. Otwórz okno dialogowe Styl tekstu..., następnie naciśnij przycisk Nowy..., znaj-dujący się w polu Nazwa stylu. Otworzy się nowe okienko, w którym wpisz nazwęnowego stylu (rysunek 4.11), zatwierdź ją przyciskiem OK. Wpisana nazwa ta ukażesię w polu Nazwa stylu, następnie zmień ustawienia czcionki tak, by aktywną byłaArial CE, a jej wysokość wynosiła 6. Naciśnij przyciski Zastosuj i Zamknij.

Rysunek 4.11.Tworzenie nowegostylu tekstu orazzmianajużistniejącego

Nazwa nowego stylu.W praktyce najlepiej

jest, gdy zawierapodstawowe

informacje takie jaknazwa czy wysokość

czcionki

Wybór Przyciski edycjiaktualnego stylu nazwy stylu

Przyciskpotwierdzania zmian

Dodatkowe opcje umożliwiającezmianę wyglądu pisanego tekstu

Page 93: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

92 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

5. Uaktywnij narzędzie Tekst wielowierszowy i utwórz pole tekstowe. Zauważ, żew oknie edytora cechy czcionki są takie same, jak w nowo utworzonym stylu.Możesz przełączać pomiędzy poszczególnymi stylami otwierając zakładkę Cechyi korzystając z listy rozwijanej Styl. Napisz zdanie: „Zmiana stylu", i potwierdźprzyciskiem OK.

6. Utwórz nowy styl tekstu, który będzie określał właściwości: Nazwa czcionki - TimesNew Roman CE, Wysokość - 10, Styl czcionki - Pogrubiony, Efekty - odwrócony.

Ćwiczeniapodsumowujące

1. Napisz poniższe teksty uwzględniając podane wytyczne.

Do wykonania wszystkich opisów użyto czcionki Arial CE o wysokości 6mm.Utworzony okrąg jest średnicy 80-ciu mm. Wykorzystaj narzędzie edycji Kopiuj.Środek pola tekstowego zdania: „Wyrównanie Centrum Symetr" pokrywa się ześrodkiem okręgu.

Rysunek 4.12.Rysunekpodsumowujący nr 1

Linia tekstu stycza do okręgu.

WyrównanieCentrumSymetr

2. Napisz poniższe zdania, korzystając raz z narzędzia Tekst wielowierszowy. CzcionkaItalie nie posiada polskich znaków graficznych, dlatego też w niektórych przypadkachużywaj liter zastępczych np. zamiast ó napisz o.

Rysunek 4.13.Rysunekpodsumowujący nr 2

3. Wstaw podany tekst do rysunku.

Przed wykonaniem napisu utwórz nowy styl tekstu, który będzie zawierał informacjeo czcionce. Wykorzystaj opcję Wyrównanie znajdującą się w zakładce Cechy.

Rysunek 4.14.Rysunekpodsumowujący nr 3

Zastosowano czcionkę TimesNew Roman CE wyróżnionąpogrubieniem oraz kursywą.

Tekst jest wyrównany doprawego - dolnego rogu.

Page 94: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

ROZDZIAŁ 5.

WymiarowanieWymiar jest rodzajem informacji tekstowo - graficznej, dzięki której dowiadujemy sięo niektórych właściwościach rysowanego przedmiotu: rozmiarach, odległości, kącie itp.Wymiarowanie zazwyczaj nie sprawia projektantom wielu trudności, a dzięki pomy-słowości twórców programu AutoCAD 2000 w praktyce staje się bardzo proste.

1. Czynności wstępnePrzed rozpoczęciem wymiarowania należy przygotować Interfejs programu, by pracabyła jak najwygodniejsza. Po pierwsze, należy włączyć pasek narzędzi Wymiar. Znaj-dziesz go w menu podręcznym, które ukaże Ci się, gdy klikniesz prawym przyciskiemmyszy na istniejący pasek narzędzi (rysunek 5.1).

Umieść nowy pasek narzędzi w miejscu, gdzie będzie najłatwiej dostępny.

2. Menedżer stylów wymiarowaniaW oknie menedżera stylów można wybrać jeden z dostępnych stylów wymiarowania,a także utworzyć nowy lub zmodyfikować istniejący.

Okno menedżer a można otworzyć poprzez:

• kliknięcie przycisku Styl wymiarowania, który znajduje się na pasku narzędzi

Wymiar,

• wybranie pozycji Styl wymiarowania... z menu rozwijanego Format,

• wpisanie litery p w linii poleceń.

Page 95: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

94 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

By wygląd i styl wymiarów przedstawionych w książeczce nie różnił się od tego na Twoimmonitorze należy odpowiednio zmodyfikować styl wymiarowania.

Rysunek 5.2.Okna dialogoweMenedżer stylówwymiarowania orazUtwórz nowy stylwymiarowania

Aktualnie dostępnestyle wymiarowania

Przyciskimenadżera stylów

ĆwiczeniaOtwórz okno dialogowe Menedżer stylów wymiarowania, następnie, by utworzyć własnystyl naciśnij przycisk Nowy. Po tej czynności otworzy się następne okno (rysunek 5.2),w którym wpisz nazwę nowego stylu, a w liście rozwijanej Rozpocznij z: wybierz aktualniedostępny styl (tutaj ISO-25). Potwierdź zmiany przyciskiem Kontynuuj, w następstwietej czynności otworzone okna zostaną automatycznie zamknięte, a otworzy się oknoNowy styl wymiarowania: NAZWA STYLU z aktywną zakładką Linie i strzałki. Znajdująsię tu opcje dotyczące wyglądu oraz stylu linii i grotów. Ustaw wszystkie tak jak przed-stawiono na rysunku 5.3, zaobserwuj zmiany w polu podglądu stylu.

Page 96: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 5.1 Wymiarowanie 95

Rysunek 5.3.Opcje dostępne

Kw zakładce Liniei strzałki

Opcje dotyczącelinii wymiarowych

Podglądaktualnego stylu

Listy rozwijane z różnymi typamizakończeń linii wymiarowych

Przejdź teraz do zakładki Tekst, następnie sprawdź zgodność następujących ustawień:Styl tekstu - Standard oraz Dopasowanie tekstu - Zgodne z linią wymiarową. W zakładceDopasowanie wybierz opcję Skala globalna: 1, która znajduje się w polu Skala ele-mentów wymiaru. Potwierdź wszystkie wprowadzone zmiany przyciskiem OK. Ponownieukaże się okno menedżera stylów, następnie w polu Style: zaznacz nowo utworzony styli kliknij przycisk Ustal aktualnym. Zamknij okno. W ten sposób utworzyłeś i zmodyfi-kowałeś swój własny styl. Jeśli chciałbyś dokonać w nim zmian to w oknie menedżerawybierz przycisk Nadpisz... i wprowadź nowe ustawienia. Wszystkie zmiany zostanąwyróżnione w opisie stylu (rysunek 5.2).

3. Narzędzia wymiarowaniaDo zwymiarowania określonych detali używamy poszczególnych narzędzi, w zależnościod rodzaju elementów oraz sposobu wymiarowania. Interesujące nas narzędzia wybieramyz menu rozwijanego Wymiary lub paska narzędzi Wymiar.

Page 97: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

96 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

Ćwiczenia1. Utwórz prostokąt o szerokości 30mm i wysokości 10mm. Wybierz z paska narzędzi

Wymiar narzędzie Wymiar liniowy i postępuj zgodnie z poleceniami:Określ początek pierwszej pomocniczej l i n i i wymiarowej lub <wybierzobiekt>: Kliknij myszką w górnym rogu prostokąta lub podaj jego współrzędne.Określ początek drugiej pomocniczej l i n i i wymiarowej : Kliknij myszkąw drugim górnym rogu prostokąta lub podaj jego współrzędne.Określ położenie l i n i i wymiarowej lub [Wtekst/Tekst/Poziomo/pIonowo/obrócony]: Określ położenie linii tak, by znajdowała się w odległości 3mm odkrawędzi prostokąta.

Ponownie wybierz narzędzie Wymiar liniowy, następnie:Określ początek pierwszej pomocniczej l i n i i wymiarowej lub <wybierzobiekt>: Kliknij myszką w górnym rogu prostokąta lub podaj jego współrzędne.Określ początek drugiej pomocniczej l i n i i wymiarowej: Kliknij myszkąw dolnym rogu prostokąta po tej samej stronie co poprzednio lub podaj jegowspółrzędne.Określ położenie linii wymiarowej lub [Wtekst/Tekst/Poziomo/pIonowo/obrócony] : Określ położenie linii tak, by znajdowała się w odległości 5mmod krawędzi prostokąta, a jednocześnie w jego polu.

Rysunek 5.4.Początek linii

Rysunek uzyskany pomocniczejw ćwiczeniu nr 1

Jak widzisz, narzędzie Wymiar liniowy umożliwia zwymiarowanie odległościpomiędzy dwoma punktami umieszczonymi równolegle do osi X lub Y.

2. Utwórz figurę korzystając ze współrzędnych przedstawionych na rysunku 5.5.Wybierz z paska narzędzi Wymiar narzędzie Wymiar liniowy i postępuj zgodniez poleceniami:Określ początek pierwszej pomocniczej linii wymiarowej lub <wybierzobiekt>: 140,40Określ początek drugie j pomocniczej l i n i i wymiarowej: 160,40Określ położenie l i n i i wymiarowej lub [Wtekst/Tekst/Poziomo/pIonowo/obrócony]: 155,35 lub kliknij 5mm pod wymiarowaną krawędzią.

Ponownie wybierz narzędzie Wymiar liniowy, następnie:Określ początek pierwszej pomocniczej linii wymiarowej lub <wybierzobiekt>: 160,40Określ początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej: 190,60Określ położenie linii wymiarowej lub [Wtekst/Tekst/Poziomo/pIonowo/Obrócony]: o

Page 98: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 5. Wymiarowanie 97

Określ kąt l i n i i wymiarowej <aktualny>: 34

[Wtekst/Tekst/Poziomo/pIonowo/Obrócony] : 170,40 lub kliknij W odległości5mm od wymiarowanej krawędzi.

Jednak wymiarowanie linii pochyłych nie jest tak kłopotliwe, jeśli użyjemy narzędziaWymiar normalny.

Wybierz narzędzie Wymiar normalny i zastosuj się do poniższych poleceń:Określ początek pierwszej pomocniczej l i n i i wymiarowej lub <wybierzobiekt>: 190,60Określ początek drugiej pomocniczej l i n i i wymiarowej: 170,70Określ położenie l i n i i wymiarowej lub [Wtekst/Tekst/Kat]: 180,70lub kliknij w odległości 5mm od wymiarowanej krawędzi.

Wybierz z paska narzędzi Wymiar narzędzie Wymiar liniowy i następnie:Określ początek pierwszej pomocniczej l i n i i wymiarowej lub <wybierzobiekt>: 140,70Określ początek drugiej pomocniczej l i n i i wymiarowej: 160,60Określ położenie l i n i i wymiarowej lub [Wtekst/Tekst/Poziomo/pIonowo/obrócony]: 135,65 lub kliknij w odległości 5mm od narożnika figury.

Narzędzie Wymiar normalny umożliwia Ci szybkie zwymiarowanie elementówpochyłych, ponieważ kąt nachylenia linii wymiarowej ustalany jest automatycznieprzy określaniu początków pomocniczych linii.

Rysunek 5.5.Rysunek uzyskanyw ćwiczeniu nr 2

140,70

190,60

140,40

3. Utwórz figurę, postępując według poleceń:

Wybierz narzędzie Łuk i następnie:Określ punkt początkowy łuku lub [śrOdek]: o

Określ środek łuku: 150,50

Określ punkt początkowy łuku: 150,30

Określ punkt końcowy łuku lub [Kąt/cięciwa] : k

Określ kąt rozwarcia łuku: 180

Następnie wybierz narzędzie Linia:Określ pierwszy punkt: 150,70

Określ następny punkt lub [Cofaj]: 130,90

Określ następny punkt lub [Cofaj]: 210,90

Page 99: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

198 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

Wybierz narzędzie Łuk i następnie:Określ punkt początkowy łuku lub [środek]: o

Określ środek łuku: 230,90

Określ punkt początkowy łuku: 210,90

Określ punkt końcowy łuku lub [Kąt/cięciwą]: k

Określ kąt rozwarcia łuku: 90

Wybierz ponownie narzędzie Linia, następnie następnie:Określ pierwszy punkt: 230,70

Określ następny punkt lub [Cofaj]: 240,20

Wybierz narzędzie Łuk i:Określ punkt początkowy łuku lub [śrOdek]: o

Określ środek łuku: 250,10

Określ punkt początkowy łuku: 240,20

Określ punkt końcowy łuku lub [Kąt/cięciwa]: k

Określ kąt rozwarcia łuku: 45

Ponownie wybierz narzędzie Linia, następnie:Określ pierwszy punkt: 150,30

Określ następny punkt lub [Cofaj]: 160,10

określ następny punkt lub [Cofaj]: Korzystając z opcji Obiekt wybierzpunkt końcowy linii na końcu ostatnio utworzonego łuku.

Uaktywnij narzędzie Promień znajdujące się na pasku narzędzi Wymiar i następnie:wybierz łuk lub okrąg: Zaznacz łuk o kącie rozwarcia równym 180°.Określ położenie l i n i i wymiarowej lub [Wtekst/Tekst/Kąt]: Określpołożenie w taki sposób, by linia wymiarowa znajdowała się wewnątrz łuku.Jednocześnie przypatrz się, jaki przyjmie kształt, gdy kursor znajdzie się pozewnętrznej stronie łuku.Ponownie wybierz narzędzie Promień i w taki sam sposób zwymiaruj łuk o kącierozwarcia równym 90°.

Uaktywnij narzędzie Średnica, następnie:wybierz łuk lub okrąg: Zaznacz łuk o kącie rozwarcia równym 45°.Określ położenie l i n i i wymiarowej lub [Wtekst/Tekst/Kąt] : Określpołożenie w taki sposób, by część linii wymiarowej znalazła się po zewnętrznejstronie łuku.Sposób, w jaki określiłeś promień i średnicę łuków może posłużyć Ci dozwymiarowania okręgów.

Wybierz narzędzie Wymiar kątowy i następnie:Wybierz kąt, okrąg, linię lub <wybierz wierzchołek>: Zaznacz łuk

o kącie rozwarcia równym 180°.Określ położenie łuku wymiarowego (Wtekst/Tekst/Kąt): Wybierz położeniew taki sposób, by linie wymiarowe znalazły się po wewnętrznej stronie łuku i nieprzecinały się z żadną inną. Jeśli masz z tym problemy, to wpisz: 135,50.

Page 100: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 5. Wymiarowanie 99

Ponownie uaktywnij narzędzie Wymiar kątowy i:Wybierz kąt, okrąg, l in ię lub <wybierz wierzchołek>: Zaznacz prawąkrawędź elementu.wybierz drugą l i n i ę : Zaznacz dolną krawędź elementu.Określ położenie luku wymiarowego (Wtekst/Tekst/Kąt) : Wybierz położeniew taki sposób, by linie wymiarowe znalazły się wewnątrz wymiarowanego kątaostrego i nie przecinały się z innymi.

Ponownie uaktywnij narzędzie Wymiar kątowy, następnie:Wybierz kąt, okrąg, l in ię lub <wybierz wierzchołek>: Zaznacz dolnąkrawędź elementu.wybierz drugą l i n i ę : Zaznacz lewą sąsiadującą krawędź elementu.Określ położenie łuku wymiarowego (Wtekst/Tekst/Kąt): Wybierz położeniew taki sposób, by linie wymiarowe znalazły się po stronie kąta rozwartego.Zwymiaruj pozostały kąt oraz krawędzie.

Rysunek 5.6.Rysunek uzyskanyw ćwiczeniu nr 3

i. Utwórz figurę, postępując według poleceń:Wybierz narzędzie Prostokąt i następnie:Określ pierwszy narożnik lub [Fazuj/Poziom/Zaokrągl/Grubość/Szerokość/]:150,70Określ kolejny narożnik: 200,50

Powtarzając wybór narzędzia, narysuj dodatkowo dwa prostokąty o narożnikachokreślonych współrzędnymi:

• 190,60-200,50

• 170,50-180,30.

Uaktywnij narzędzie Szybkie wymiarowanie, które znajduje się na pasku narzędziWymiar, następnie:Wybierz geometrię do wymiarowania: Zaznacz Utworzoną figurę. Potwierdźwybór prawym przyciskiem myszy.

Page 101: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

100 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

Określ położenie linii wymiarowej lub [Szeregowy/Piętrowy/odBazy/Współrzędne/ /pRomień/śreDnica/punktOdniesienia/Edycja] <aktualny>:

Umieść linie wymiarowe po prawej stronie figury w odległości 10mm.

Korzystając z prawego przycisku myszy, otwórz menu podręczne i wybierz pozycjęPowtórz Szybkie wymiarowanie, następnie:wybierz geometrię do wymiarowania: Zaznacz utworzoną figurę. Potwierdźwybór prawym przyciskiem myszy.Określ położenie l i n i i wymiarowej lub [Szeregowy/Piętrowy/odBazy/Współrzędne/ /pRomień/śreDnica/punktOdniesienia/Edycja] <aktualny>:Umieść linie wymiarowe w odległości lOmm nad figurą.Pamiętaj, że jeśli zaznaczysz także aktualne wymiary, to zostaną one zastąpionenowymi.Jeśli chcesz dowiedzieć się czegoś więcej o opcjach dostępnych w narzędziuSzybkie wymiarowanie, po jego uaktywnieniu naciśnij klawisz F1.

Rysunek 5.7.Rysunek uzyskany

w ćwiczeniu nr 4

5. Utwórz figurę postępując według poleceń:

Wybierz narzędzie Prostokąt i powtarzając określone czynności narysuj czteryprostokąty o narożnikach określonych współrzędnymi:

• 190,170-210,110

• 210,160-220,140

• 220,160-250,120

• 260,140-270,130.

Korzystając z narzędzia Wymiar liniowy, określ szerokość pierwszego prostokąta,linię wymiarową umieść lOmm pod dolną krawędzią prostokąta. Utworzonywymiar ten posłuży jako bazowy dla następnych. Uaktywnij narzędzie Wymiarod bazy i następnie:Określ początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej lub [Cofaj/Wybierz]

<aktuainie>: Wybierz prawy narożnik drugiego prostokąta.Określ początek drugiej pomocniczej l i n i i wymiarowej lub [Cofaj/Wybierz]<aktuainie>: W ten sposób zwymiaruj szerokości wszystkich utworzonychprostokątów i zakończ polecenie klawiszem Enter.

Korzystając z narzędzia Wymiar liniowy, określ odległość pomiędzy górną krawę-dzią pierwszego i drugiego prostokąta. Umieść linię wymiarową po lewej stronie

Page 102: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 5. Wymiarowanie 101

figury w odległości 10mm od najdalej wysuniętej krawędzi. Utworzony wymiarposłuży jako bazowy dla następnych. Uaktywnij narzędzie Wymiar szeregowyi następnie:Określ początek drugiej pomocniczej l i n i i wymiarowej lub [Cofaj/Wybierz]<aktuainie>: Wybierz dolny narożnik drugiego prostokąta.Określ początek drugiej pomocniczej l i n i i wymiarowej lub [Cofaj/Wybierz]<aktuainie>: W ten sposób zwymiaruj wysokości wszystkich utworzonychprostokątów i zakończ pracę polecenia klawiszem Enter.

Pamiętaj, że skorzystanie z narzędzi wymiarowania z ćwiczenia nr 5 nie będziemożliwe bez utworzenia wymiaru bazowego. W razie jego braku, w linii poleceńukażę się odpowiednia informacja.

Zmienna systemowa dimdii steruje odstępami pomiędzy liniami wymiarowyminarzędzia Wymiar od bazy.

Rysunek 5.8.Rysunek uzyskanyw ćwiczeniu nr 5

6. Utwórz prostokąt o pierwszym narożniku w punkcie 200,120 i drugim w 250,100,wybierz narzędzie Szybka linia odniesienia i następnie:Określ pierwszy punkt l in i i odniesienia lub [Ustawienia] <aktualnie>:Kliknij w lewym górnym rogu prostokąta.Określ kolejny punkt: @15<315

określ kolejny punkt: Naciśnij klawisz Enter.określ szerokość tekstu <aktuaina>: Naciśnij klawisz Enter, ponieważ wła-ściwości tekstu sterowane są stylem, którego zgodność ustawiłeś w poprzednim rozdziale.Podaj pierwszą linię tekstu opisu <Wtekst>: Linia odniesienia.

Naciśnij dwa razy klawisz Enter by zakończyć działanie narzędzia. Utworzony ele-ment tekstowy można edytować tak jak przedstawiono to w poprzednim rozdziale.

Rysunek 5.9.Rysunek uzyskanyw ćwiczeniu nr 6

Page 103: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

102 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

4. Narzędzia edycjielementów wymiarowania

Na pewno nieraz zdarzyło Ci się umieścić linię wymiarową w innym miejscu, niż zamie-rzałeś, lub wielkość elementów tworzących wymiar była nieproporcjonalna do elementuwymiarowanego. Do usunięcia tych i podobnych problemów stworzone są narzędziaedycji elementów wymiarowania.

Ćwiczenia

1. Utwórz prostokąt o szerokości 40mm i wysokości 20mm, następnie korzystającz narzędzia Wymiar liniowy określ jego szerokość. Użyj narzędzia Skala i powiększelement pięciokrotnie. Jak zapewne zauważyłeś, elementy wymiaru zmieniłyswoją pozycję, a tekst wymiarowy określający szerokość pokazuje wartość pięcio-krotnie większą. Jednak wielkość grotów i wysokość tekstu pozostała taka sama,przez to ich proporcje są nieodpowiednie w stosunku do elementu wymiarowane-go. Problem ten można szybko rozwiązać, wystarczy zaznaczyć interesujący naswymiar, a następnie z menu podręcznego wybrać pozycję Cechy. Opcja ta istniejetakże na pasku narzędzi Standard oraz w menu rozwijanym Zmiana. Po chwiliotworzy się okno dialogowe Cechy, w którym znajdziesz posegregowane w wielurozwijanych menu opisy wszystkich właściwości wybranego wymiaru. W menuDopasowanie znajduje się pozycja Globalna skala wymiaru, która jest odpowiedzialnaza wielkość wszystkich elementów wymiaru. Zmień jej wartość z 1 na 4, a strzałkii tekst zwiększą się czterokrotnie. Zatwierdź zmianę wartości klawiszem Enteri zamknij okno.

Rysunek 5.10.Okno dialogoweCechy

Page 104: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 5. Wymiarowanie 103

Dostosowałeś proporcje wymiaru do wielkości elementu, jednak zwymiarowanienastępnych elementów podobnego rozmiaru spowoduje, że utworzone wymiarybędą znowu niedopasowane do rysunku. By temu zapobiec, należy dostosowaćodpowiednią cechę w istniejącym stylu wymiarowania, a mówiąc dokładniej,chodzi tu o opcję Skala globalna, która znajduje się w zakładce Dopasowanie.Zmień jej wartość na 4 i zwymiaruj wysokość utworzonego prostokąta. Jeśli po-prawnie wykonałeś to ćwiczenie, to elementy linii wymiarowych, określającewysokość jak i szerokość, nie powinny różnić się stylem.

2. Utwórz prostokąt o pierwszym narożniku w punkcie 0,0 i drugim w 10.01,3.03,następnie, korzystając z dostępnych narzędzi, zwymiaruj figurę oraz dostosuj globalnywymiar skali do wielkości elementu. Zaznacz wymiar określający szerokośći otwórz okno dialogowe Cechy. Rozwiń menu Jednostki podstawowe i przejdźdo pozycji Dokładność, wartość jej ustaw na 0 (jednostki całkowite). Zamknijokno. Wymiar powinien zostać zaokrąglony do wartości 10. Wybierz wymiarokreślający wysokość i ponownie otwórz okno dialogowe Cechy. Rozwiń menu

Rysunek 5.11.Dopasowanieelementów wymiarudo wielkości figury

Tekst i przejdź do pozycji Zmiana tekstu. W polu wpisz wartość 3 potwierdźwpis klawiszem Enter.

Zamknij okno.

Page 105: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

104 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

Rysunek 5.12.Rysunek z ćwiczenianr 2 przedi po korekcie

Ćwiczeniapodsumowujące

Wykonaj podane niżej rysunki, korzystając z zamieszczonych współrzędnych, następniedokonaj kompletnego wymiarowania. Rysunek podsumowujący nr 2 zwymiaruj, używającnarzędzi Wymiar od bazy oraz Wymiar szeregowy.

Rysunek 5.13.Rysunekpodsumowujący nr 1

Rysunek 5.14.Rysunekpodsumowujący nr 2

Page 106: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

ROZDZIAŁ 6

ZOOM oraz poruszanie siępo rysunku

Narzędzia typu Zoom umożliwiają dostosowanie widocznego obszaru rysunku na ekraniemonitora do potrzeb użytkownika. Jeśli widoczny jest duży obszar rysunku, to wyświetlanajest mniejsza ilość elementów, ponieważ zbyt duża ich ilość spowodowałaby nieczytelnośćobrazu. Przy takim powiększeniu niemożliwa jest także wygodna edycja rysunku, a natłokelementów powoduje, że niemożliwe jest wykonanie wielu operacji. Natomiast jeśliwyświetlany obszar ma niewielkie rozmiary to jego edycja staje się o wiele łatwiejsza,ponieważ znajdujące się na nim elementy są wyraźne i czytelne. Powoduje to jednakpotrzebę częstego przemieszczania się pomiędzy różnymi fragmentami rysunku. ProgramAutoCAD 2000 dysponuje szeregiem narzędzi, które umożliwiają szybkie uzyskanieinteresującego nas widoku. Znajdziesz je w podmenu Zoom i Nfragm oraz na pasku na-rzędzi Standard (rysunek 6.1).

Rysunek 6.1.Wycinek paskanarzędzi Standardoraz menu rozwijaneWidok

Page 107: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

106 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

1. Narzędzia typu ZOOMĆwiczenia

1. Utwórz figury korzystając z narzędzia Wielokąt i postępując według poleceń:Podaj liczę boków <aktualna>: 9

Określ środek wieloboku lub [Bok]: 210,150

Podaj opcję [Wpisany/Opisany] <aktualnie>: w

Określ promień okręgu: 210,130

Ponownie wybierz narzędzie Wielokąt i:podaj l iczę boków o > : Naciśnij klawisz Enter.Określ środek wieloboku lub [Bok]: 210,150

Podaj opcję [Wpisany/Opisany] <W>: Naciśnij klawisz Enter.Określ promień okręgu: 210,100

Ponownie wybierz narzędzie Wielokąt i następnie:podaj l iczę boków <9>: Naciśnij klawisz Enter.Określ środek wieloboku lub [Bok]: 210,150

Podaj opcję [Wpisany/Opisany] <w>: Naciśnij klawisz Enter.Określ promień okręgu: 210,50

Ponownie wybierz narzędzie Wielokąt i następnie:podaj l iczę boków <9>: Naciśnij klawisz Enter.Określ środek wieloboku lub [Bok]: 210,150

podaj opcję [wpisany/Opisany] <w>: Naciśnij klawisz Enter.Określ promień okręgu: 210,0

Ponumeruj wielokąty od 1 (najmniejszy) do 4, używając czcionki wysokościproporcjonalnej do wymiarów poszczególnych wielokątów. Utworzony rysunekposłuży do dalszych ćwiczeń zawartych w tym dziale.

2. Otwórz rysunek z poprzedniego ćwiczenia i uaktywnij narzędzie Zoom przez wpisaniew linii poleceń wyrazu zoom (z), następnie:Określ narożnik okna, podaj współczynnik skali (nX lub nXP) lub[Wszystko/ /Centrum/Dynamiczny/Zakres/Poprzedni/Skala/Okno]<aktualnie>: 185,175Określ przeciwległy narożnik: 238,125

Na ekranie powinien być widoczny wielokąt nr 1.

Dodatkowe opcje narzędzia Zoom widoczne w linii poleceń znajdziesz także rozwija-jąc przycisk z czarnym trójkącikiem w prawym - dolnym rogu (rysunek 6.1).

3. Rozwiń przycisk z narzędziami typu Zoom, następnie wybierz narzędzie Zoomzakres. Rysunek powinien zostać powiększony tak, aby w całości wypełnił okno.

4. Wybierz teraz narzędzie Zoom wszystko. Pokazany został obszar całego rysunku.Jeśli jakiekolwiek elementy będą poza jego obszarem, to narzędzie zmieni takpowiększenie, by zawierały się w nowym widoku.

Page 108: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 6.ZOOM oraz poruszanie się po rysunku 107

5. Wybierz narzędzie Zoom skala, następnie:Podaj współczynnik skali (nX lub nXP): 5

Widoczny obszar rysunku został zmniejszony pięciokrotnie. Dla powiększeniawidocznego obszaru należy wpisać wartość mniejszą od 1, a większą od 0 np. 0.5.

6. Wybierz narzędzie Zoom dynamiczny. Na ekranie ukaże się obszar całego rysunkuwraz z ruchomym oknem, którego wielkość można zmienić, używając lewego przy-cisku myszy (rysunek 6.2). Po naciśnięciu klawisza Enter obszar zawarty wewnątrzwygenerowanego prostokąta zostanie powiększony do rozmiarów rysunku. Narzędzieto doskonale nadaje się do poruszania się pomiędzy fragmentami rysunku.

7. Wybierz narzędzie Powiększ. Rysunek został powiększony.

8. Wybierz narzędzie Pomniejsz. Rysunek został pomniejszony.

9. Wybierz narzędzie Zoom centrum i postępuj według poleceń:Określ punkt centralny: 210,150Podaj powiększenie lub wysokość <aktualnie>: 100

Rysunek został powiększony tak, że widoczny jest obszar o wysokości 100 mm. Chcącpowiększyć widoczny obszar rysunku np. dwukrotnie, wpisz wartość 0,5x. Jeśli zakoń-czysz wyrażenie literą x, to wartość ta, nie będzie oznaczała wysokości, lecz skalę.

10. Wybierz narzędzie Szybki zoom i zauważ, że kształt kursora uległ zmianie. Następnieprzytrzymaj lewy przycisk myszy i przesuń kursor w dół. Przypatrz, się jak zmieniałosię powiększenie rysunku podczas ruchu kursora. Ponownie przytrzymaj lewyprzycisk myszy i przesuń kursor w górę. Rysunek został powiększony. Zakończpracę narzędzia klawiszem Esc. Na prawo od przycisku rozwijanego znajduje sięnarzędzie Zoom poprzedni. Zapoznaj się z jego działaniem.

Page 109: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

108 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

2. Przewijanie rysunkuW poniższych ćwiczeniach korzystaj z rysunku utworzonego w poprzednim temacie.

Ćwiczenia1. Wybierz narzędzie Szybki nfragm. Przytrzymaj lewy przycisk myszy i wykonaj

kilka ruchów kursorem. Zauważ, że wraz z przemieszczaniem się kursora odsła-niane są nowe fragmenty rysunku. Narzędzie można również uruchomić poprzezwpisanie w linii poleceń wyrazu nfragm (nf).

2. Korzystając z narzędzia Zoom zakres powiększ rysunek tak, aby widoczne byływszystkie jego elementy. Z podmenu Nfragm wybierz narzędzie Punkt, następnie:

określ punkt bazowy lub przesunięcie: Wybierz punkt na najdalej wysuniętymna prawo elemencie.określ drugi punkt: Przy prawej krawędzi rysunku (rysunek 6.3).

Program AutoCAD 2000 obliczył odległość pomiędzy postawionymi punktamioraz uwzględniając ich kierunek dosunął obiekt do prawej krawędzi rysunku.

Rysunek 6.3.Rysunek przedprzesunięciem

Pole rysunku

3. Z podmenu Nfragm wybierz narzędzie Lewo. Rysunek został przesunięty w lewąstronę. Jeśli uważasz, że przesunięcie było niewystarczające, to rozwijając menupodręczne znajdziesz pozycję Powtórz Lewo.

3. Okno podgląduNarzędzie Podgląd umożliwia szybkie przejście do innej części rysunku oraz jej po-większenie. Wyświetla w oddzielnym oknie dialogowym cały obszar rysunku wrazz wygenerowanym prostokątem, którego działanie niczym się nie różni od tego z narzędziaZoom dynamiczny. Możesz je uaktywnić poprzez wybranie pozycji Podgląd znajdującejsię w menu rozwijanym Widok, lub wpisanie wyrazu podgląd w linii poleceń.

Page 110: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 6. i ZOOM oraz poruszanie się po rysunku 109

Rysunek 64.Okno dialogowePodgląd

Ćwiczeniepodsumowujące

Wybierz narzędzie Podgląd i zapoznaj się z jego działaniem.

4. Nazwane widokiW programie istnieje możliwość nadania nazwy aktualnemu widokowi, do któregomożna w każdej chwili powrócić.

Ćwiczenia1. Z menu rozwijanego Widok wybierz pozycję Nazwane widoki.... Po chwili otworzy

się nowe okno dialogowe Widok, w którym naciśnij przycisk Nowy. W otwartymoknie Nowy widok znajduje się pole Nazwa, gdzie wpisz wyrażenie określająceaktualny widok. Potwierdź wpis i zamknij otworzone okna.

2. Powiększ rysunek tak, by widoczny był tylko najmniejszy wielokąt, następnieotwórz okno Widok. W polu Aktualny widok znajdują się dwa wiersze: aktualnyoraz utworzony w poprzednim ćwiczeniu. Kliknij ten z poprzedniego ćwiczenia,zaznaczając go, i wybierz przycisk Ustal aktualny. Z lewej strony nazwy widokupowinien zostać umieszczony niewielki trójkącik. Naciśnij przycisk OK. Powięk-szenie rysunku zostało wczytane z podanej nazwy.

Ćwiczeniepodsumowuiące

Ponownie przejrzyj opisy do wszystkich narzędzi podanych w tym rozdziale i zastanówsię, z których narzędzi najlepiej skorzystać w określonych sytuacjach.

Page 111: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

ROZDZIAŁ 7.

WarstwyZapewne jeszcze pamiętasz czasy przezroczystych folii, na których kreśliłeś poszczególneelementy rysunku, na jednej np. kontury brył, na drugiej opisy, a na trzeciej wymiary.Praca taka na pewno umożliwiała wykonanie rysunku, który jest czytelniejszy, jednakstworzenie go było dość kłopotliwe i wymagało dużego doświadczenia. W programieAutoCAD 2000 poszczególnym arkuszom folii odpowiadają tzw. warstwy. Operowanie ni-mi w praktyce jest bardzo proste i na pewno nie stwarza tylu problemów, co rysowaniena fali.

1. Menedżer warstwOperacje, takie jak utworzenie nowej warstwy, zarządzanie czy zmiana kolorów, mogą byćwykonane w oknie dialogowym Menedżer cech warstw, które otworzyć można poprzez:

• wpisanie w linii poleceń wyrazu warstwa (wa),

• kliknij przycisku Warstwa znajdującego się na pasku narzędzi Przybory,

• wybranie pozycji Warstwa... znajdującej się w menu rozwijanym Format.

Kilka słów teorii.

Pojedyncza warstwa posiada wiele nastaw, dzięki którym staje się podobna do przezroczy-stej folii. Określone ustawienia symbolizują ikony, które znajdują się w oknie menedżeraoraz na liście rozwijanej:

• włącz/wyłącz - pokazuje lub ukrywa wybrane warstwy, ukryte warstwy są rege-nerowane wraz z rysunkiem;

• zablokuj/odblokuj - wybrana warstwa nie będzie wyświetlana, kreślona orazregenerowana;

Page 112: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 7.» Warstwy 111

Rysunek 7.1.Okno dialogoweMenedżercech warstw

Nazwawarstwy

Poleistniejących

warstw

Filtrywarstw

Dodatkoweopcje wyświetlania

Przyciskimenedżera warstw

I zamknij/otwórz - warstwa jest wyświetlana jednak nie można poddać ją edycji,do zamkniętej warstwy można dodawać obiekty;

> kreśl/nie kreśl - blokuje warstwę przed kreśleniem (nie będzie drukowana).

Ćwiczenia

1. Otwórz okno dialogowe Menedżer cech warstw, następnie, by utworzyć nowąwarstwę naciśnij przycisk Nowa. W polu warstw pojawi się dodatkowa linijkaoznaczająca następną warstwą z polem Nazwa w stanie edycji. Nazwij ją „Kontur".Utwórz następną warstwę z przypisanym kolorem niebieskim, nazwij ją „Wymiary".By zmienić kolor przypisany warstwie kliknij nazwę koloru, a po chwili pojawi sięnastępne okno dialogowe Wybierz kolor, gdzie zdecyduj się na określoną barwę.Utwórz jeszcze jedną warstwę o kolorze czerwonym, nazwij ją „Opis". Zamknijokno menedżera korzystając z przycisku OK.

Page 113: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

112 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

2. Korzystając z listy rozwijanej, wybierz warstwę Kontur i ustaw jako aktualną. Narysujpolilinię o grubości 0,3 mm, korzystając z podanych punktów przechodnich:

• punkt początkowy 0,0

• następne 0,100; 50,100; 50,80; 20,80; 20,20; 60,20

• wybierz opcję łuk i ustaw kąt rozwarcia na 150

• punkt końcowy łuku 120,20

• wybierz opcję linia

• następne punkty przechodnie 160,20; 160,80; 140,80; 140,100; 180,100; 180,0; 0,0.

Uaktywnij warstwę Wymiary, wybierz z listy rozwijanej kolorów barwę JakWarstwa oraz ustaw szerokość linii również na pozycję Jak Warstwa. Zwymiarujutworzoną figurę. Ustaw warstwę Opis jako aktualną, następnie, korzystając z narzę-dzia Paragraf oraz czcionki Arial CE o wysokości 6 wykonaj po lewej stronieelementu napis następującej treści: „Wykonać z drewna I gat. dokładnie oczyścić".W ten sposób wykonałeś rysunek na trzech warstwach, którymi możesz dowolnieoperować. Ukryj warstwy Opis oraz Kontur, a widoczny będzie wyłącznie zaryselementu. Ustaw aktualną warstwę O, następnie zamknij wszystkie warstwy, któ-re utworzyłeś w poprzednim ćwiczeniu, i spróbuj poddać je edycji. Jak zapewnezauważyłeś, możesz utworzone obiekty zaznaczać oraz kopiować, jednak niemasz możliwości edycji.

Rysunek 7.3.Rysunek z ćwiczenianr 2 z włączonymiodpowiednio: jedną,dwiema i trzemawarstwami

Wykonać z drewnaI gał. dokładnieoczyścić.

3. Narysuj poniższy rysunek z użyciem trzech warstw, podobnie jak w poprzednimćwiczeniu.

Page 114: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 7. Warstwy 113

Rysunek 7.4.Rysunekdo ćwiczenia nr 3

Użycie warstw przy rysowaniu rysunkuschematycznego.

Page 115: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

ROZDZIAŁ 8 .

KreskowanieKreskowanie stosowane w rysunkach spełnia, dość istotną rolę m.in. kreskując ozna-czamy poszczególne płaszczyzny przekroju czy też materiał, z którego wykonana jestnp. ściana. W praktyce jednak ręczne pokrycie określonym wzorem płaszczyzny ele-mentu jest dość uciążliwe i czasochłonne. Dlatego też kreskowanie w programie Auto-CAD 2000 jest jedną z czynności, na której zaoszczędzamy wiele czasu, ponieważ przypoprawnie wykonanym rysunku zakreskowanie płaszczyzn nie zajmuje więcej niż jednąminutę.

1. Kreskowanie z użyciemokna dialogowegoKreskowanie do granic

Operację kreskowania zaczynamy od otworzenia okna dialogowego Kreskowanie do granic,można to uczynić na wiele sposobów, poprzez:

• wpisanie w linii poleceń wyrazu gkreskuj (gk lub kra),

• wybranie z menu dialogowego Rysuj pozycji Kreskuj...,

• naciśnięcie przycisku Kreskuj znajdującego się na pasku narzędzi Rysuj.

Na zakładce Szybki (rysunek 8.1), w której użytkownik definiuje wygląd wzoru kresko-wania. Natomiast sposób kreskowania i ustawienia obwiedni określany jest w zakładceZaawansowany (rysunek 8.2).

Page 116: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 8. Kreskowanie 115

Rysunek 8.1.Okno dialogoweKreskowaniedo granic - zakładkaSzybki

Rysunek 8.2.Okno dialogoweKreskowaniedo granic - zakładkaZaawansowany

Określa, czywyspy będą

traktowane jakoobiekty, obwiedni

czy też nie

Typ zawiera informacje Lista dostępnych wzorów kreskowania,o wzorze kreskowania, Obok przycisk służący do otwierania okna

kącie oraz skali dialogowego Paleta wzorów kreskowania

Przyciskiokreślające sposóbwyboru obwiedni

Pobiera określonecechy z zakresko-wanego obiektu takiejak: Skala, Kąt orazWzór i wykorzystującje kreskuje inny

Obszar zakreskowanyjest aktualizowanypo zmianie granic.Przy kreskowaniuRozbitym nie jest

Styl Skrajny - kreskowanie zaczyna się od zewnętrznej obwiedni, a kończyna pierwszym napotkanym elemencie. Styl Normalny - zaczyna kreskowanieponownie po rozpoznaniu następnego obiektu, natomiast Całkowity - kreskowaniecałego obszaru ograniczonego najbardziej zewnętrzną obwiednią

Dodaje obwiedniedo rysunku jakopolilinie lub regiony

Opcja najczęściej wykorzystywana przy dużych rysunkach.Definiuje zbiór obwiedni, dzięki temu program AutoCAD 2000ignoruje obiekty niedodane do zbioru

Page 117: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

116 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

Ćwiczenia1. Narysuj przedstawiony rysunek, stosując się do zamieszczonych wymiarów.

Otwórz okno dialogowe Kreskowanie do granic, z widoczną zakładką Szybki.Wybierz wzór kreskowania odpowiadający stali. W tym celu kliknij myszką polepróbka, a po chwili otworzy się następne okno z dostępnym zestawem wzorów.Wyświetl zakładkę Inny standardowy, tam wybierz wzór o nazwie STEEL (rysu-nek 8.4). Potwierdź wybór przyciskiem OK.

Rysunek 8.3.Rysunekdo ćwiczenia nr 1

100

Przejdź do zakładki Zaawansowany, gdzie ustaw Normalny Styl wykrywaniawysp. Kliknij przycisk Wskaż punkty. Okno dialogowe Kreskowanie do graniczostanie zamknięte, a w linii poleceń pojawi się polecenie:

wybierz punkt wewnętrzny: Kliknij w miej scu pomiędzy krawędzią zewnętrznegokwadratu, a największego okręgu i naciśnij klawisz Enter. Ponownie otworzy sięokno dialogowe Kreskowanie do granic, gdzie w zakładce Szybki ustaw wartośćskali na 15. Potwierdź przyciskiem OK. Rysunek został odpowiednio zakreskowany.

Rysunek 8.4.Paleta wzorów

Page 118: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 8.1 Kreskowanie 117

2. Cofnij zakreskowanie z poprzedniego ćwiczenia i otwórz okno dialogowe Kre-skowanie do granic. Zmień Styl wykrywania wysp na Skrajny. Naciśnij przyciskWskaż punkty. Wybierz ten sam punkt, co w poprzednim ćwiczeniu i naciśnijprawy przycisk myszy, rozwijając w ten sposób menu podręczne, z którego wybierzpozycję Podgląd. Obiekt zostanie zakreskowany w sposób odpowiadający aktualnemustylowi, a w linii poleceń ukażą się zdania:Wybierz punkt wewnętrzny: <Podgląd kreskowania> <Naciśnij Enter lubprawy przycisk aby powrócić do okna dialogowego> Naciśnij klawisz Enter.

Ponownie otworzy się okno dialogowe Kreskowanie do granic. Naciśnij przyciskOK. Rysunek został odpowiednio zakreskowany.

3. Comij zakreskowanie z poprzedniego ćwiczenia i otwórz okno dialogowe Kreskowaniedo granic. Zmień Styl wykrywania wysp na Całkowity. Postępuj podobnie, jak w po-przednich ćwiczeniach, tak aby obiekt został zakreskowany zgodnie z utworzonym stylem.

Rysunek 8.5.Przykładyposzczególnych stylówwykrywania wysp

Normalny Skrajny Całkowity

4 Utwórz dwa współśrodkowe wpisane sześciokąty o promieniach 30 i 50mm, następniez większego wieloboku usuń jedną ściankę. Wybierz narzędzie Kreskuj i ustaw Stylwykrywania wysp na Normalny. Wartość skali zwiększ do 15. Naciśnij przycisk Wybierzobiekty, okno dialogowe zostanie zamknięte, a w linii poleceń pojawi się zadanie:wybierz obiekty: Zaznacz oba wielokąty i naciśnij klawisz Enter.Ponownie otworzy się okno dialogowe Kreskowanie do granic. Naciśnij przyciskOK. Rysunek został odpowiednio zakreskowany (rysunek 8.6).

5. Usuń zakreskowanie z obiektu i wykonaj ponownie czynności z poprzedniegoćwiczenia, z tą jednak różnicą, że jako Styl wykrywania wysp wybierz Całkowity.

6. Utwórz dwa współśrodkowe wpisane kwadraty o przekątnych 30 i 50mm. Wybierznarzędzie Kreskuj i ustaw Styl wykrywania wysp na Normalny. Włącz opcję Kre-skowanie Zespolone, następnie wybierz wzór SOLID (znajdziesz go w zakładce Innystandardowy). Naciśnij przycisk Wybierz obiekty, okno dialogowe zostanie zam-knięte, a w linii poleceń pojawi się zadanie:wybierz obiekty: Zaznacz oba wielokąty i naciśnij klawisz Enter.Ponownie otworzy się okno dialogowe Kreskowanie do granic. Naciśnij przycisk OK.Rysunek został odpowiednio zakreskowany (rysunek 8.7). Powiększ przekątnąwiększego kwadratu o 30mm. By to zrobić, wcześniej musisz zaznaczyć narożnikobiektu oknem przecinającym, a następnie kliknąć kursorem za „uchwyt". Skorzystajz opcji Obiekt oraz Biegun i rozciągnij przekątną kwadratu o 30mm. Jak widzisz,obszar zakreskowany dostosował się do nowej obwiedni.

Page 119: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

118 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

Rysunek B.6.Przykładykreskowania obiektówz niepełnymiobwiedniami

Normalny Całkowity

7. Wykonaj poprzednie ćwiczenie z tąjednak różnicą, że, zamiast opcji KreskowanieZespolone, wybierz Kreskowanie Rozbite. Jak widzisz, po rozciągnięciu więk-szego kwadratu zewnętrzna obwiednia nie zmieniła swojego położenia i obszarzakreskowany nie zmienił się.

Porównaj efekty swoich prac z rysunkiem 8.7.

Rysunek 8.7.Przykłady edycjiobiektów z obwiedniazespolonąoraz rozbitą.

8. Narysuj przedstawiony rysunek, wykorzystując dostępne narzędzia, oraz stosując siędo podanych danych. Poszczególne grupy elementów umieść na czterech warstwach:Kontur, Opis, Wymiary oraz Kreskowanie. Wykorzystaj wzór kreskowania ANSI31.

Wskazówka. Aby równomiernie zakreskować obiekt o niepełnej obwiedni, należynarysować tymczasową linię pomocniczą i zamknąć kontur.

Rysunek 8.8.Przekrój elementu

2. Kreskowanie bez użycia oknadialogowego Kreskowanie do granic

Operację kreskowania możemy wykonywać bez użycia okna dialogowego Kreskowanie dogranic, potrzebne dane można podać także w linii poleceń, gdzie będą ukazywać się odpo-wiednie pytania. Narzędzie możemy uruchomić, wpisując w linii poleceń wyraz kreskuj.

Page 120: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 8. i Kreskowanie 119

Ćwiczenia

Rysunek 8.9.Przekrój

1. Narysuj przedstawiony poniżej przekrój cząstkowy, opierając się na podanychwymiarach. Większy okręg oraz jego cięciwy wykonaj linią o szerokości 0,05mm,natomiast do narysowania pozostałych elementów użyj linii o grubości 0,3mm.Wpisz polecenie kreskuj, następnie:Podaj nazwę wzorca lub [?/Pełny/ /Użytkownika]<aktualny>: ?

Podaj nazwy wzorów do wyświetlenia <*>: *

Otworzy się Okno tekstowe AutoCAD - nazwa rysunku.dwg, które zawiera m.in.wzory kreślenia w postaci nazw oraz ich opisów oraz napis:Wciśnij ENTER by kontynuować.

Zapoznaj się z przedstawionymi wzorami. Otworzone okno tekstowe jest odpo-wiednikiem okna dialogowego Paleta wzorów kreskowania. Naciśnij klawisz Esc,następnie zamknij okno tekstowe i anuluj polecenie.

70

2. Wpisz ponownie polecenie kreskuj, następnie:Podaj nazwę wzorca lub [?/Pełny/Użytkownika)<aktualny>: ANSI31

Określ skalę wzoru <aktualna>: 10

Określ kąt obrotu wzoru <aktualny>: 0

Wybierz obiekty do zdefiniowania granicy kreskowania lub <kreskujbezpośrednio,

wybierz obiekty: Zaznacz mniejszy okrąg oraz prostokąt z lewej strony.Zatwierdź wybór prawym przyciskiem myszy.Wybrany obszar został zakreskowany.

3. Wpisz polecenie kreskuj i następnie:Podaj nazwę wzorca lub [?/Pełny/Użytkownika]<aktualny>: u

Określ kąt nachylenia kresek <aktualny>: 0

Określ odległość między kreskami <aktualnie>: 4

Czy zakreskować "na krzyż"? [Tak/Nie] <aktualnie>: t

Wybierz obiekty do zdefiniowania granicy kreskowania lub <kreskujbezpośrednio>,

Wybierz obiekty: Zaznacz większy okrąg oraz prostokąt z prawej strony.Zatwierdź wybór prawym przyciskiem myszy.

Wybrany obszar został zakreskowany.

Page 121: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

120 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

Rysunek 8.10.Rysunek po wykonaniutrzech ćwiczeń

Ćwiczenia —-podsumowuiące

1. Utwórz rysunki, umieszczając na oddzielnych warstwach opisy, wymiary, kre-skowanie oraz kontur. Kreskowanie wzorem AR-CONC wykonaj w następującysposób - wpisz polecenie kreskuj, następnie:Podaj nazwę wzorca lub [?/Pełny/Użytkownika]<aktualny>: ar-conc

Określ skalę wzoru <aktualna>: 2

Określ kąt obrotu wzoru <aktualny>: 0

Wybierz obiekty do zdefiniowania granicy kreskowania lub <kreskujbezpośrednio>,

wybierz obiekty: Naciśnij klawisz Enter.Zachować polilinię obwiedni? [Tak/Nie]<aktualnie>: n

okreś l punkt początkowy: Kliknij w miejscu oznaczonym na rysunku 8.11jako Punkt początkowy.

Określ następny punkt lub [łuk/Zamknij /cięciwa/Cofaj ]: Określ punktyzgodnie z przedstawionymi na rysunku 8.11. Pamiętaj, że utworzona polilinia -obwiednia musi być zamknięta.Określ punkt początkowy nowej obwiedni lub <wykonaj kreskowanie>:Naciśnij klawisz Enter.Obszar ograniczony polilinia został zakreskowany, a polilinia usunięta.

2. Wykonaj poniższy rysunek, wykorzystując warstwy oraz przedstawione dane. Za-kreskuj obiekt, także w obszarze pomiędzy łukami a prostokątem.

Rysunek 8.11.Kreskowanieobszaru zamkniętegoza pomocątymczasowejobwiedni

Następne

Punktpoczątkowy

CORK

Page 122: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 8.»Kreskowanie 121

Rysunek 8.12.Wymiary obiektu

Rysunek 8.13.Obiekt z ukrytąwarstwą Wymiary

Rysunek 8.14.Rysunekpodsumowującydo ćwiczenia nr 2

Wzór: CORK Skala: 20

Wzór: AR-CONC Skala: 2Wzór: BRSTONE Skala: 20

Page 123: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

ROZDZIAŁ 9 .

Rysunek izometrycznyPrzekształcenie izometryczne na płaszczyźnie lub w przestrzeni zmienia położenie po-szczególnych elementów, zachowując odległość pomiędzy dwoma dowolnymi punktami.Płaszczyzna izometryczna jest przekształconą płaszczyzną prostokątną, a więc opartajest na dwóch osiach układu współrzędnych. Jednak obiekty rysowane z użyciem płaszczyznizometrycznych sprawiają wrażenie obiektów przestrzennych, czyli wykonanych natrzech osiach układu. Dzieje się tak dlatego, że do wykonania takiego obiektu używa sięwięcej niż jednej płaszczyzny izometrycznej, co daje wrażenie układu przestrzennego.

1. Płaszczyzna izometrycznaPierwszym krokiem, od którego trzeba zacząć, jest zmiana Skoku w siatce z prostokątnegona izometryczny. Można to zrobić poprzez:

• wybranie w oknie dialogowym Ustawienia rysunkowe (rysunek 9.1) zakładkiSkok i siatka, a następnie pozycji Skok izometryczny,

• wpisanie w linii poleceń wyrazu skok, a następnie:Określ skok lub [Tak/Nie/Różne/Obrót/Styl/tyP] <aktualny>: s

Podaj styl siatki skoku [Standardowy/Izometryczny] <aktualny>: i

Określ skok pionowy <aktualny>: 10

Ćwiczenia

1. Przełącz Styl skoku z prostokątnego na izometryczny, zwróć uwagę na zmianyw układzie punktów siatki. Uaktywnij płaszczyznę prawą korzystając z przełącznika,czyli klawisza F5, lub skrótu klawiaturowego Ctrl+e. Przełącz nim tyle razy, aż w liniipoleceń ukaże się zgłoszenie:<izopłaszczyzna prawa>

Page 124: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 9.1 Rysunek izometryczny 123

Rysunek 9.1.Okno dialogoweUstawienia rysunkowe

Zwróć uwagę na zmiany położenia ramion kursora podczas wybierania odpowied-niej płaszczyzny. Uaktywnij narzędzie Linia i włącz tryb Orto oraz Skok, następnie:

okreś l pierwszy punkt: Kliknij w dowolnym miejscu.

określ następny punkt lub [cofaj ]: Przesuń kursor w prawo, aż do momentuuzyskania linii długości lOOmm.

okreś l następny punkt lub [ c o f a j ] : Przesuń kursor w górę, do momentuuzyskania linii długości 30mm.

Określ następny punkt lub [Zamknij /Cofaj ]: Przesuń kursor W prawo, aż

uzyskasz linię długości lOOmm.Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj]: z

Włącz izopłaszczyznę lewą, uaktywnij narzędzie Linia i następnie:

określ pierwszy punkt: Kliknij w miejscu, od którego zacząłeś kreślićpoprzednie linie.

określ następny punkt lub [cofaj ] : Przesuń kursor w lewo, aż do momentuuzyskania linii długości lOOmm.

okreś l następny punkt lub [Cofaj]: Przesuń kursor w górę, do momentuuzyskania linii długości 30mm.

Określ następny punkt lub [Zamknij/Cofaj ]: Przesuń kursor W prawo, ażdo połączenia się z utworzonym równoległobokiem.

Włącz izopłaszczyznę górną i uaktywnij narzędzie Linia, następnie dorysuj dwiekrawędzie w taki sposób, by łącznie z górnymi krawędziami równoległobokówpowstał romb.

2. Otwórz rysunek z poprzedniego ćwiczenia, następnie uaktywnij narzędzie Elipsa:

Określ początek osi elipsy lub [łUk/śrOdek/Izo]: i

Wybierz izopłaszczyznę górną.

Page 125: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

124 AutoCAD 2000 Pl. Ćwiczenia praktyczne

Rysunek 9.2.Elementy narysowaniew trzech dostępnychpłaszczyznach

Jak widzisz, każdaizoptaszczyzna posiada

własne osie odpowiednioprzesunięte o 30°, 90°

i 150° w stosunku do osirysunku. W efekcie

uzyskujemyizometryczny rysunek

poglądowy

Określ środek okręgu i z o : Kliknij w miejscu, gdzie przecinają się przekątnerombu (narysuj pomocnicze linie lub skorzystaj z siatki).

Określ promień okręgu izo lub [śreDnica] : Określ promień W taki sposób,

by okrąg izometryczny był wpisany w romb.

Ponownie wybierz narzędzie Elipsa, i następnie:Określ początek osi elipsy lub [lUk/śrOdek/Izo]: i

Wybierz izopłaszczyznę prawą.

określ środek okręgu izo: Kliknij w obszarze prawego równoległoboku w punkcierówno oddalonym od trzech jego krawędzi. Do precyzyjnego zlokalizowania środkaokręgu użyj linii pomocniczych (dwusiecznych).

Określ promień okręgu izo lub [śreDnica] : Określ promień w taki sposób, byokrąg izometryczny był wpisany w romb.

Postępuj podobnie, aż do momentu uzyskania rysunku 9.3.

3. Narysuj przedstawiony rysunek izometryczny postępując według poleceń.

Włącz izopłaszczyznę górną, następnie narysuj okrąg izometryczny o środkuw punkcie 0,100 i promieniu równym 30mm. Wykorzystując narzędzie Kopiujpowiel pięciokrotnie utworzony okrąg, aż do otrzymania rysunku 9.4(1). Na codrugim okręgu, licząc od góry, utwórz narzędziem linia w włączonym trybemOrto romb o przekątnych przecinających się w środku okręgu i boku równymlOmm. Połącz odpowiednie krawędzie wszystkich rombów tak jak na rysunku9.4(2). Korzystając z narzędzia Utnij i Wymaż usuń zbędne elementy tak, abyotrzymać rysunek 9.4(3).

Rysunek 9.3.Wpisane okręgiizometryczne

Page 126: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 9. i Rysunek izometryczny 125

Rysunek 9.4.Okręgi izometryczne

Ćwiczenie — ~ 3podsumowujące:

1. Wykonaj poniższe rysunki, wykorzystując dostępne narzędzia oraz zamieszczone dane.

Rysunek 9.5.Pierwszy rysunekpodsumowujący

Rysunek 9.6.Drugi rysunekpodsumowujący

Rysunek 9.7.Trzeci rysunekpodsumowujący

Page 127: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

ROZDZIAŁ 1 0 .

Rzuty prostokątneRzutowanie prostokątne jest najczęstszą metodą przedstawiania obiektu przestrzennego.Pozwala na dokładne pokazanie obiektu na płaszczyźnie oraz określenie jego wymiarów.

1. Rzutowanie obiektu izometrycznegoJak wiesz rzutowanie prostokątne składa się z trzech różnych widoków tego samegoobiektu rozmieszczonych na jednej płaszczyźnie w taki sposób, by posiadały jedenwspólny wymiar. Standardowymi metodami prezentacji rzutów w rysunkach technicz-nych jest rzutowanie europejskie oraz rzutowanie amerykańskie.

Rzutowanie amerykańskie charakteryzuje się tym, że rzutnie umieszczone są pomiędzyobiektem a obserwatorem.

Ćwiczeniapodsumowujące

1. Na podstawie zwymiarowanych rysunków izometrycznych (rysunek 10.2) wykonajrzutowanie europejskie lub amerykańskie.

2. Wykonaj rysunek 10.3 orazjego europejskie rzutowanie.

Page 128: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 10. Rzuty prostokątne 127

Rysunek 10.1.Rzutowanieeuropejskie (u góry)oraz amerykańskiewykonane napodstawie rysunkuizometrycznego

Rysunek 10.2.Rysunki izometrycznedo ćwiczeniapodsumowującego

Rysunek 10.3.Rysunek izometrycznydo ćwiczeniapodsumowującego

Page 129: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

128 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

3. Wykonaj poniższe rysunki, używając dostępnych narzędzi.

Rysunek 10.4.Rysunkipodsumowujące

Rysunek 10.5.Rysunek izometrycznypodsumowujący

Page 130: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

ROZDZIAŁ 1 1 .

Rysunki 3DDotychczas zajmowaliśmy się rysunkami 2D oraz reprezentacyjną wersją obiektów 3D(chodzi tu oczywiście o rysunki izometryczne). Program AutoCAD 2000 umożliwiatakże wykonanie dowolnego kształtu brył i powierzchni 3D, o bardzo realistycznymwyglądzie, które później można dowolnie modyfikować. Tylko takie modele dają Cimożliwość:

• obejrzenia obiektu z dowolnego punktu obserwacji,

• automatycznego wygenerowania pomocniczych rzutów,

• wykonania realistycznego cieniowania,

• analizy technicznej.

1. Modele krawędzioweProgram AutoCAD 2000 dysponuje trzema możliwościami rysowania rysunków prze-strzennych, jedną z nich są modele krawędziowe. Jest to najrzadziej używania metodakreślenia, ponieważ jest czasochłonna i niezbyt praktyczna. Utworzony w ten sposóbobiekt nie posiada przestrzeni, przedstawia za pomocą elementów liniowych oraz łukowychszkielet figury.

Ćwiczenia

1. Wybierz narzędzie Prostokąt, następnie:Określ pierwszy narożnik lub [Fazuj/Poziom/Zaokrągl/Grubość/Szerokość]: g

Określ grubość prostokątów <aktualna>: 200

Określ pierwszy narożnik lub [Fazuj/Poziom/Zaokrągl/Grubość/Szerokość]: 0,0

Określ kolejny narożnik: 300,150

Page 131: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

130 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

Przełącz widok na Izometryczny SW. Znajdziesz go, klikając menu rozwijaneWidok, następnie Widoki 3D. Przy tym widoku osią pionową jest nieużywanadotychczas oś Z.

Wybierz narzędzie Linia, następnie:Określ pierwszy punkt: 0,0,80

Określ następny punkt lub [Cofaj]: @50<90

Określ następny punkt lub [Cofaj]: 0,50,0

Wybierz ponownie narzędzie Linia i następnie:Określ pierwszy punkt: 0,40,30

Określ następny punkt lub [Cofaj]: 0,40,40

Określ następny punkt lub [Cofaj]: 0,30,40

Utwórz jeszcze jedną łamaną wykorzystując narzędzie Linia o punkcie począt-kowym 120,75,150 przechodnim 150,75,200 i końcowym 180,75,150.

Narysuj okrąg o początku średnicy w punkcie 120,75,150, a końcu w 180,75,150.

Jak widzisz, utworzenie rysunku tą metodą jest dość kłopotliwe, dlatego też niejest ona często stosowana. Możesz dokładnie obejrzeć rysunek ze wszystkichstron, wykorzystując narzędzie Orbita 3D. Znajdziesz je w menu rozwijanymWidok, a także na pasku narzędzi Standard.

Rysunek 11.1.Obiekt trójwymiarowywykonany metodąkrawędziową

2. Modele powierzchnioweDrugim rodzajem obiektów przestrzennych są modele powierzchniowe, które składająsię z krawędzi połączonych powierzchniami zwanymi inaczej fasetami. Utworzona zo-staje siatka wielokątna, której powierzchnie są płaskie, dlatego też nie jest ona w staniedokładnie odwzorować przedstawianego obiektu.

Rysunek 11.2.Pasek narzędziPowierzchnie

Page 132: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 11. Rysunki 3D 131

By móc tworzyć obiekty powierzchniowe, należy włączyć pasek narzędzi Powierzchniei umieścić go w miejscu, gdzie będzie łatwo dostępny. Zapoznaj się z dostępnymi w nimnarzędziami, dzięki temu w przyszłości zaoszczędzisz wiele czasu.

Ćwiczenia1. Wybierz narzędzie Powierzchnia 3D, następnie:Określ pierwszy punkt lub [Niewidoczny]: 0,0

Określ drugi punkt lub [Niewidoczny]: 0,150

Określ trzeci punkt lub [Niewidoczny] <wyjście>: .xy

z 0,150

(potrzeba Z): 200

Określ czwarty punkt lub [Niewidoczny) <utwórz powierzchniętrzystronną>: .xy

z 0,0

(potrzeba Z): 200

Określ trzeci punkt lub [Niewidoczny] <wyjście>: NaciŚnij klawisz Enter.

Utwórzmy teraz następną płaszczyznę, tym razem nie posługując się filtrem ,XY.

Ponownie uruchom narzędzie Powierzchnia 3D, następnie:Określ pierwszy punkt lub [Niewidoczny]: 0,0,200

Określ drugi punkt lub [Niewidoczny]: 0,150,200

Określ trzeci punkt lub [Niewidoczny] <wyjście>: 150,150,200

Określ czwarty punkt lub [Niewidoczny] <utwórz powierzchniętrzystronną>: 150,0,200

Określ trzeci punkt lub [Niewidoczny] <wyjście>: NaciŚnij klawisz Enter.

Utworzymy teraz ostatnią płaszczyznę, wykorzystując filtr ,XY, o narożnikachw punktach: 150,0,200; 150,150,200; 150,0,50; 150,150,50. Zastanów się, jakiewartości należy wpisać w poszczególne polecenia, następnie porównaj swojerozwiązania z poniższym:Określ pierwszy punkt lub [Niewidoczny]: .xy

z 150,150

(potrzeba Z): 50

Określ drugi punkt lub [Niewidoczny]: .xy

z 150,0

(potrzeba Z): 50

Określ trzeci punkt lub [Niewidoczny] <wyjście>: .xy

z 150,0

(potrzeba Z): 200

Określ czwarty punkt lub [Niewidoczny] <utwórz powierzchnietrzystronną>: .xy

z 150,150

(potrzeba Z): 200

Określ trzeci punkt lub [Niewidoczny] <wyjście>: NaciŚnij klawisz Enter.

Jeśli nie przełączyłeś wcześniej na widok Izometryczny SW, to zrób to teraz. Jakwidzisz, utworzony obiekt niczym nie różni się od modelu krawędziowego.Dzieje się tak, ponieważ płaszczyzny są przezroczyste i nie zasłaniają krawędzi

Page 133: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

132 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

umieszczonych z tyłu. Można to zmienić, wybierając opcję Ukryj w menu roz-wijanym Widok, następnie zaznacz obiekt i zmień jego kolor na zielony. Jeślichcesz wypełnić płaszczyzny kolorem krawędzi, wybierz z menu rozwijanegoWidok pozycję Cieniuj, a następnie Cieniowanie płaskie, krawędzie widoczne.Obejrzyj dokładnie obiekt, używając narzędzia Orbita 3D. Porównaj otrzymanyobiekt z rysunkiem 11.3.

2. Powróć do widoku 3D Góra oraz do cieniowania Model krawędziowy 2D, wybierznarzędzie Ostrosłup i następnie:Określ pierwszy punkt podstawy ostrosłupa: 200,200

Określ drugi punkt podstawy ostrosłupa: 100,100

Określ trzeci punkt podstawy ostrosłupa: 200,0

Określ czwarty punkt podstawy ostrosłupa lub [Czworościan]: 300,100

Określ wierzchołek ostrosłupa lub [grzBiet/Góra]: 180,200,150

Zmień kolor krawędzi na czerwony, następnie wykonaj cieniowanie i porównajostrosłup z rysunkiem 11.4.

Rysunek 11.3.Obiekt złożonyz płaszczyzn z różnymiopcjami widoku

Rysunek 11.4.Ostrosłup z ćwiczenianr 2 obróconynarzędziem Orbita 3D

3. Powróć do cieniowania Model krawędziowy 2D, wybierz narzędzie Torus i następnie:Określ środek torusa: 200,150,100

Określ promień torusa lub [śreDnica]: 150

Określ promień rury lub [śreDnica]: 50

Podaj liczbę segmentów na obwodzie rury <aktualnie>: 16

Podaj liczbę segmentów na obwodzie torusa <aktualnie>: 16

Ponownie wybierz narzędzie Torus, następnie:Określ środek torusa: 600,150,100

Określ promień torusa lub [śreDnica]: 150

Określ promień rury lub [śreDnica]: 50

Podaj liczbę segmentów na obwodzie rury <aktualnie>: 100

Podaj liczbę segmentów na obwodzie torusa <aktualnie>: 100

Page 134: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 11.Rysunki 3D 133

Zwróć uwagę na różnice pomiędzy torusami. Zmień kolor krawędzi na zielonyi wykorzystaj narzędzie Cieniowanie płaskie, krawędzie widoczne.

Rysunek 11.5.Torusy z różną liczbąsegmentów

Liczba segmentów naobwodzie rury: 16Liczba segmentów naobwodzie torusa: 16

Liczba segmentów naobwodzie rury: 100Liczba segmentów naobwodzie torusa: 100

4. Opierając się na zdobytej wiedzy utwórz pozostałe obiekty 3D z paska narzędziPowierzchnie, czyli: Kostka, Klin, Kopuła, Sfera, Stożek, Siatka 3D oraz Misa.

Rysunek 11.6.Przykłady obiektówpowierzchniowych

Kostka Klin Stożek

Misa

Modele powierzchniowe można tworzyć nie tylko przy użyciu gotowych obiektów3D, ale także korzystając z innych narzędzi oferowanych przez program AutoCAD2000. Znajdziesz je także na pasku narzędzi Powierzchnie oraz w podmenu roz-wijanym Powierzchnie.

5. Narysuj polilinię koloru niebieskiego o szerokości 0,3 mm przechodzącą przezpodane punkty: 140,50; 140,70; 100,100; 80,180; 20,190; 0,170; 30,170; 70,140;80,100; 80,60; 20,50; 0,40; 100,40. Uruchom narzędzie Linia i następnie:Określ pierwszy punkt: 150,60Określ następny punkt lub [Cofaj]: 150,80

Z paska narzędzi Powierzchnie wybierz przycisk Powierzchnia obrotowa,następnie:Wybierz obiekt do obrócenia: Kliknij Utworzoną polilinię.

Wybierz obiekt definiujący oś obrotu: Zaznacz Utworzoną linię.

Page 135: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

134 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

Określ kąt początkowy <aktualny>: 0

Określ zakres kątowy (+=pzeg, -=zeg) <aktualny>: 360

Została utworzona powierzchnia obrotowa o określonej liczbie krawędzi naobwodzie. Liczbą tą steruje zmienna surftab, którą można dostosowywać doswoich potrzeb.

6. Utwórz polilinię i linię z poprzedniego ćwiczenia, następnie:

Wpisz surftabi i naciśnij klawisz Enter.Podaj nową wartość SURFTAB1 <aktualna>: 36

Wpisz surf tab2 i naciśnij klawisz Enter.Podaj nową wartość SORFTAB2 <aktualna>: 36

Utwórz teraz powierzchnię obrotową, podobnie jak w poprzednim ćwiczeniu.Zaobserwuj różnice pomiędzy powierzchniami z obu ćwiczeń. Wykonaj cieniowanie.

Rysunek 11.7.Ten sam obiektobrotowy wykonanyz inną wartościązmiennej Surftaboraz przy aktywnejopcji Ukryj

Surftabl=36Surftab2=36

Surfiabl=6Surftab2=6

7. Przełącz ekran na widok Lewo, wybierz narzędzie Polilinia o grubości 0,3mm i następnie:Określ punkt początkowy: 0,0

Określ następny punkt lub [łUk/Zamknij/Połszerokości/Dlugość/Cofaj/Szerokość]: u •.' "

Określ koniec łuku lub[kąT/śrOdek/Zamknij/zWrot/Połszerokości/Linia/pRomień//Drugipunkt/Cofaj/Szerokość]: t

Określ kąt rozwarcia: 60

Określ punkt końcowy łuku lub [śrOdek/pRomień]: 80,20

Określ koniec łuku lub[kąT/śrOdek/Zamknij/zWrot/Połszerokości/Linia/pRomień//Drugipunkt/Cofaj/Szerokość]: 170,-30

Określ koniec łuku lub [kąT/śrOdek/Zamknij/zWrot/Połszerokości/Linia/pRomień/ /Drugipunkt/Cofaj/Szerokość]: 260,0

Przełącz ekran na widok Góra. Utworzona polilinia w tym widoku będzie widocznajak odcinek, skopiuj ją przesuwając w prawo o 200mm. Wybierz narzędziePowierzchnia prostokreślna, następnie:Wybierz pierwszą krzywą definiującą: Zaznacz pierwszą polilinię.Wybierz drugą krzywą definiującą: Zaznacz drugą polilinię.

Page 136: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 11. Rysunki 30 135

Wskazane polilinie zostały połączone równoległymi łącznikami, których zagęszcze-nie możesz dostosowywać zmienną surftabl. Przejdź w widok IzometrycznySW, a następnie uaktywnij opcję Ukryj.

Rysunek 11.8.Przykładowy rysunekz zastosowaniemnarzędziaPowierzchniaprostokreślna

Ćwiczeniapodsumowulące

1. Wykonaj poniższe rysunki, używając dostępnych narzędzi.

Rysunek 11.9.Rysunekpodsumowujący nr 1

Rysunek 11.10.Rysunekpodsumowujący nr 2

2. Zapoznaj się z pozostałymi narzędziami paska Powierzchnie. Zasada ich działaniaoraz obsługa jest bardzo podobna.

Page 137: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

136 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

3. BryłyModelowanie bryłowe jest ostatnim z trzech sposobów tworzenia obiektów przestrzennych.Polega na składaniu rysunku trójwymiarowego z podstawowych brył matematycznychtakich jak walec czy torus. Poszczególne bloki można także edytować poprzez działa-nia: iloczyn, suma i różnica, co daje nieograniczone możliwości w tworzeniu nowychform przestrzennych. Metoda tworzenia rysunku z brył niewiele różni się od metodyz użyciem obiektów powierzchniowych, dlatego też odpowiedzi na niektóre pytaniamogą znaleźć się w poprzednim temacie.

Rysunek 11.11 OSSfllK

Włącz ukazane powyżej paski i zapoznaj się z nazwami poszczególnych narzędzi, po-nieważ będą występować w ćwiczeniach. Polecam także przejrzenie plików pomocy natemat tworzenia obiektów przestrzennych (Podręcznik użytkownika - rozdział 18.).

Nazwy narzędzi takie jak Kostka czy Sfera występują zarówno na pasku Powierzchnie,jak i Bryły. W poniższych ćwiczeniach określenia przyborów będą dotyczyły wyłączniepaska Bryły.

Ćwiczenia

1. Zmień kolor na czerwony, wybierz narzędzie Walec i następnie:Określ punkt centralny podstawy walca lub [Eliptyczny] <0,0,0>: 0,0

Określ promień podstawy walca lub [śreDnica]: 50

Określ wysokość walca lub [śrOdek drugiej podstawy]: o

Określ środek drugiej podstawy walca: 50,50,200

Zmień widok na Izometryczny NW, a z podmenu Cieniuj wybierz pozycjęCieniowanie Gouraud'a.

Zmień kolor na czarny i wybierz narzędzie Sfera, następnie:Określ środek sfery <0,0,0>: 50,50,200

Określ promień sfery lub [śreDnica]: 30

Na pasku Edycja brył wciśnij przycisk Różnica i następnie:Wybierz bryły i regiony do odjęcia od...

Wybierz obiekty: Zaznacz Walec.Wybierz bryły i regiony do odjęcia...

Wybierz obiekty: Zaznacz kulę.

Pamiętaj o potwierdzeniu wyboru prawym przyciskiem myszy.

Kula została wymazana wraz z częścią wspólną walca.

Page 138: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 111 Rysunki 3P 137

Zmień kolor na zielony, wybierz narzędzie Walec i następnie:Określ środek torusa <0,0,0>: 40,40,160

Określ promień torusa lub [śreDnica]: 50

Określ promień tuby lub [śreDnica] : 15

Odejmij wspólną objętość torusa od walca:Wybierz bryły i regiony do odjęcia od. . .

Wybierz obiekty: Zaznacz walec.

Wybierz bryły i regiony do odjęcia...

wybierz obiekty: Zaznacztorus.

Zmień kolor na fioletowy, następnie wybierz narzędzie Stożek. Zastosuj się doponiższych poleceń:Określ punkt centralny podstawy stożka lub [Eliptyczny] <0,0,0>:50,50,200

Określ promień podstawy stożka lub [śreDnica]: 150

Określ wysokość stożka lub [Wierzchołek]: w

Określ punkt wierzchołka: 0,0,0

Korzystając z narzędzia Iloczyn, wyodrębnij część wspólną zmodyfikowanegowalca i stożka:

wybierz obiekty: Zaznacz walec oraz stożek i naciśnij prawy przycisk myszy.

Na podobnej zasadzie działa kilka nie omówionych narzędzi: Suma, Kostkai Klin, dlatego też zapoznaj się z nimi, korzystając z nich we własnym ćwiczeniu.

2. Utwórz polilinię przechodzącą przez punkty: 0,0; 50,100; 50,50; 100,50. Wybierznarzędzie Odsuń i utwórz równoległą polilinię w odległości 50mm „na zewnątrz"obiektu, uaktywnij narzędzie Wyciągnij i następnie:

wybierz obiekty: Zaznacz polilinię.Określ wysokość wyciągnięcia lub [ścieżka] : 100

Określ kąt zwężania przy wyciąganiu <aktualny>: 5

Wybierz jasny kolor i wykonaj cieniowanie.

Rysunek 11.12.Rysunki do ćwiczeńnrl i 2

Page 139: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

138 AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

3. Narysuj poniższą bryłę.

Rysunek 11.13.Rysunki do ćwiczeńnr 1 i 2

Obiekt wykonano przyużyciu narzędzia Przekręć. \

Page 140: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Rozdział 12Drukowanie

1. Menedżer ploterówAutoCAD 2000 umożliwia drukowanie rysunków na wielu drukarkach. By jednak byłoto możliwe, muszą one być zainstalowane poprzez Menedżera ploterów. Domyślnadrukarka systemu Windows zostaje automatycznie dodana do programu przy jego in-stalacji. Jeśli jednak posiadasz więcej niż jedną drukarkę lub też korzystasz z drukarkisieciowej, musisz zainstalować ją ręcznie. Pomoże Ci w tym poniższe ćwiczenie.

Ćwiczenie1. Otwórz okno, następnie wybierz ikonę Kreator Dodaj ploter. Po chwili otworzy

się strona wprowadzająca kreator. Naciśnij przycisk Dalej, by przejść do instalacji.W następnym kroku musisz określić rodzaj drukarki. Jeśli jest to drukarka siecio-wa to wybierz pozycję Ploter sieciowy, jeśli jednak jest to drukarka zainstalowanaw Twoim komputerze, wybierz pozycję Drukarka systemowa. W dalszych kro-kach kieruj się poleceniami ukazującymi się w oknie.

Rysunek 12.1.Okno Menedżeraploterów oraz menurozwijane Plik

Page 141: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

140 AutoCAD 2000 PL. Ćwiczenia praktyczne

2. DrukowanieJeśli już utworzyłeś plik i chcesz do wydrukować, to postępuj tak jak w ćwiczeniu poniżej.

Ćwiczenie1. Z menu rozwijanego Plik wybierz pozycję Drukuj. Po chwili otworzy się okno

dialogowe Kreśl, w którym masz do dyspozycji dwie zakładki. W pierwszej znaj-dują się m.in. ustawienia dotyczące wyboru drukarki, właściwości wydruku orazilości kopii. Natomiast w drugiej, czyli w Ustawieniach kreślenia, możesz m.in.zmienić obszar oraz skalę wydruku, wybrać rozmiar papieru, określić orientacjęrysunku. Sprawdź czy wszystkie ustawienia odpowiadają Twoim zamierzeniom,a następnie wybierz przycisk Pełny podgląd. Po chwili ukaże się nowe okno z przed-stawionym arkuszem papieru i umieszczonym na nim rysunkiem widocznym, takjak zostanie wydrukowany. Jeśli nie masz zastrzeżeń, to zamknij okno podglądui kliknij przycisk OK, by rozpocząć proces drukowania.

Rysunek 12.2.Okno dialogowe Kreśl,z odsłoniętą zakładkąUrządzenia drukujące

Page 142: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Dodatek

1. Narzędzia istotnedla użytkowników programu

Nazwa narzędzia Skróty Opis

Narzędzia do operowania rysunkiem

Orbita 3D

Kamera 3D

Szybki nfragm 3D

Odległość 3D

Orbita ciągła 3D

Przekrój 3D

Powiększenie 3D

Widok

Kamera

Nfragm

Podgląd

Rzutnie

Siatk

3DORBITA-3do

3DKAMERA

3DNFRAGM

3DODLEG

3DC0RBITA

3DPRZEKRÓJ

3DZ00M

DWIDOK - dw

KAMERA

NFRAGM - nf

PODGLĄD - av

RZUTNIE

SIATKA

Umożliwia szybką zmianę widoku 3D.

Naśladuje widok z kamery.

Szybki nfragm w widoku 3D.

Przybliża lub oddala obiekty w widoku 3D.

Umożliwia płynną zmianę położenia elementóww widoku 3D oraz wprawienie ich w ruch ciągły.

Tworzy przekrój w widoku 3D.

Umożliwia na powiększenie lub zmniejszenie obrazuw widoku 3D.

Dostosowuje widok rysunku.

Ustala różne położenia kamery i celu.

Przesuwa rysunek wyświetlany w aktualnej rzutni.

Otwiera okno Podglądu.

Dzieli obszar graficzny na wiele sąsiadującychlub ruchomych rzutni.

Wyświetla siatkę kropek w aktualnej rzutni.

Page 143: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

142

Nazwa narzędzia Skróty

AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

opis

Narzędzia do operowania rysunkiem

Ukryj

Widok

Zoom

UKRYJ - u k

WIDOK -wid

ZOOM - z

Regeneruje trójwymiarowy model i wyświetla gona ekranie z ukrytymi liniami zasłoniętymi.

Zapisuje i wywołuje widoki posiadające nazwę.

Zwiększa lub zmniejsza widoczny rozmiar obiektóww aktualnej rzutni.

Narzędzia do tworzenia obiektów

Siatka obiektu 3D

Polilinia prostoliniowa

Powierzchnia

Wstaw odnośnik

Wstaw obraz

Tekst dynamiczny

Elipsa

Kreskuj do granic

Hiperłącze

Klin

Kostka

Kreskuj

Krajobraz

Linia

Linia z opisem

Łuk

Multilinia

Wypełniony wielobok

Obwiednia

Okrąg

Pierścień

Polilinia

Siatka wielokątna

Powierzchnia obrotowa

Powierzchnia walcowa

Półprosta

3D

3WPLINIA - 3p

3WPOW-3po

DOŁĄCZ - do

DOŁĄCZOBR-doło

DTEKST-dt

ELIPSA - e

GKRESKUJ - gk

HIPERŁĄCZE

KLIN-kl

KOSTKA

KRESKUJ - kre

KRNOWY

LINIA-1

LODNIES

Ł U K - u

MLINIA-ml

OBSZAR - obs

OBWIEDNIA - obw

OKRĄG - o

PIERŚCIEŃ - pr

PLINIA - pl

POWKRAW

POWOBROT

POWWALC

PÓŁPROSTA

Tworzy siatki obiektów 3D.

Tworzy polilinię opartą na segmentach prostoliniowych.

Tworzy trójwymiarową powierzchnię.

Dołącza zewnętrzny odnośnik do aktualnego rysunku.

Dołącza nowy obraz do aktualnego rysunku.

Tworzy obiekt tekstowy.

Tworzy elipsę lub łuk eliptyczny.

Kreskowanie do granic.

Tworzy lub modyfikuje hiperłącze.

Tworzy model klina

Tworzy bryłę kostki.

Kreskowania obszaru.

Dodaje krajobraz do rysunku.

Tworzy segmenty linii.

Tworzy linię łączącą opis z obiektem.

Tworzy łuk.

Tworzy multilinie.

Tworzy wypełnione wieloboki.

Tworzy region lub zamkniętą polilinię.

Tworzy okrąg.

Rysuje wypełnione okręgi i pierścienie.

Tworzy dwuwymiarowe polilinię.

Tworzy trójwymiarową siatkę wielokątna.

Tworzy powierzchnię obrotową wokół wybranej osi.

Tworzy powierzchnię walcową z krzywej definiująceji wektora kierunkowego.

Tworzy półprosta.

Page 144: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Dodatek 143

Nazwa narzędzia

Prosta

Prostokąt

Przekręć

Przekrój

Przenikanie

Punkt

Różnica

Sfera

Szkicuj

Splajn

Stożek

Styl

Suma

Tekst dynamiczny

Torus

Szeroka linia

Walec

Wielobok

Tekst wieloliniowy

Wyciągnij

Szyk 3D

Zmiana informacji atrybutu

Cechy

Dopasuj obraz

Dopasuj położenie

Edytuj bryłę

Skróty OPIS

Narzędzia do tworzenia obiektów

PROSTA - prt

PROSTOK - pro

PRZEKRĘĆ - przk

PRZEKRÓJ - pkr

PRZENIKANIE - przen

PUNKT -pu

RÓŻNICA - roz

SFERA

SZKICUJ

SPLAJN - spl

STOŻEK

STYL - st

SUMA - sum

TEKST

TORUS - tor

TRASA

WALEC

WIELOKBOK-wbo

WTEKST -t, wt

WYCIĄGNIJ - wyc

Tworzy nieskończoną linię.

Rysuje polilinię w kształcie prostokąta.

Tworzy bryłę poprzez obrót dwuwymiarowegoobiektu wokół osi.

Wykorzystuje przekrój bryły płaszczyznądo utworzenia regionu.

Tworzy bryłę złożoną, będącą wspólną objętościąpowstałą z przenikania dwóch lub więcej brył.

Tworzy obiekt typu punkt.

Tworzy złożony region lub bryłę przez odejmowanie.

Tworzy trójwymiarową bryłę w kształcie kuli.

Tworzy ciąg odręcznie narysowanych segmentówliniowych.

Tworzy kwadratową lub kubiczną krzywą splajnu.

Tworzy trójwymiarową bryłę stożka.

Tworzy i modyfikuje nazwane style tekstu orazustawia aktualny styl tekstu w rysunku.

Tworzy złożony region lub bryłę przez sumowanie.

Tworzy tekst dynamiczny.

Tworzy bryłę w kształcie pierścienia.

Tworzy szerokie linie.

Tworzy trójwymiarową bryłę walca.

Tworzy wielobok foremny, złożonyz segmentów polilinii.

Tworzy tekst wieloliniowy.

Tworzy bryłę przez wyciągnięcie istniejącychobiektów dwuwymiarowych.

Narzędzia do edycji obiektów

3DSZYK-3s

ATRRED - atr

CECHY - ce

DOPASOBR - dopo

DOPASUJ - d p

EDBRYŁA

Umożliwia utworzenie trójwymiarowegoszyku obiektów.

Zmienia informację atrybutu

Otwiera okno dialogowe Cechy.

Steruje właściwościami obrazu.

Zmienia położenie obiektów w odniesieniu do innych.

Umożliwia edycję bryły.

Page 145: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

144

Nazwa narzędzia Skróty Opis

Narzędzia do edycji

AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

obiektów

Edycja kreskowania zesp.

Edycja multilinii

Edycja polilinii

Edycja splajnu

Fazuj

Iloczyn

Jakość obrazów

Kolor

Kopiuj

Kopiujz punktem bazowym

Krawędzie

Lustro

Lustro 3D

Styl multilinii

Nazwa obiektu

Obrót 3D

Obrót

Edycja tekstu

Odsuń

Przedłuż

Przerwij

Przesuń

Rozbij

Rozciągnij

Skala

Szyk

Utnij

Wydłuż

EDKRESK - ek

EDMLIN

EDPLIN - edp

EDSPLAJN - spe

FAZUJ - fa

ILOCZYN - ii

JAKOŚĆOBR

KOLOR

KOPIUJ -k

KOPIUJBAZA

KRAW

LUSTRO

LUSTRO3D

MLSTYL

NNAZWA - -nn

OBROTY3D

OBRÓT -ob.

ODTEKST - odt

ODSUŃ - o d

PRZEDŁUŻ - prze

PRZERWIJ - prz

PRZESUŃ - prs

ROZBIJ - r

ROZCIĄGNIJ - rozc

SKALA - s

SZYK - sz

UTNIJ - ut

WYDŁUŻ - wyd

Modyfikacja kreskowania zespolonego.

Otwiera okno edycji multilinii.

Umożliwia edycję polilinii.

Edycja splajnu.

Fazuje krawędzie obiektów.

Uaktywnia narzędzie Iloczyn.

Steruje jakością wyświetlania obrazów.

Otwiera okno dialogowe Wybierz kolor.

Powiela obiekty.

Powiela obiekty z określonym punktem bazowym.

Zmienia widoczność krawędzi trójwymiarowychpowierzchni.

Tworzy zwierciadlane odbicie obiektów.

Tworzy zwierciadlane odbicie obiektów w przestrzeni.

Wyświetla okno dialogowe Style multilinii.

Zmienia nazwy obiektów.

Przesuwa obiekty wokół trójwymiarowej osi.

Obraca obiekty wokół punktu bazowego.

Dokonuje edycji tekstu i definicji atrybutów.

Tworzy koncentryczne okręgi, linie równoległei krzywe równoległe.

Przedłuża obiekt.

Wymazuje fragmenty obiektów lub dzieli obiekt na dwa.

Przesuwa obiekty o określoną odległośći w określonym kierunku.

Rozbija złożone obiekty na ich elementy składo

Przesuwa lub rozciąga obiekty.

Powiększa lub zmniejsza wybrane obiekty jednakowo,wzdłuż osi X, Y i Z.

Tworzy wielokrotne kopie wybranych obiektóww układzie prostokątnym lub kołowym.

Ucina obiekty na krawędzi tnącej, zdefiniowanejprzez inne obiekty.

Wydłuża obiekt do napotkania innego obiektu.

Page 146: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Dodatek

Nazwa narzędzia

Wymaż

Zaokrągl

Skróty Opis

Narzędzia do edycji obiektów

WYMAŻ - wy Usuwa obiekty z rysunku.

ZAOKRĄGL Zaokrągla krawędzie obiektów.

Pozostałe polecenia

145

AutoCAD DesignCenter

AutoCAD DesignCenter

Konwersja z AMEdo AutoCAD 2000

Definicja atrybutu

Widoczność atrybutu

Baza

Lista bazy danych

Blok

Cofaj ostatni

Zamknij okno cechy

Celownik - rozmiar

Cieniuj

Cofaj

Czas

Czyj rysunek

Ustawienia rysunkowe

Eksplorator Windows

Filtr obiektów

Granice

Grupa

Określ położenie

Informacja

Izopłaszczyzna

Jednostki

Kalkulator

Kopiuj historię

ADCENTER - adc

ADCZAMKNIJ

AMEKONW

ATRDEF

ATRWID

BAZA

BDLISTA

BLOK-b

C

CECHYZAMKNIJ

CELOWNIK

CIENIUJ

COFAJ

CZAS

CZYJ

DDRMODES

EXPLORER

FILTR - fi

GRANICE

GRUPA -g

ID

INFO

IZO

JEDN

KALK

KOPIUJHIST

Otwiera okno dialogowe AutoCAD DesignCenter.

Zamyka okno dialogowe AutoCAD DesignCenter.

Przekształca modele bryłowe AME (z wersji 12)na modele bryłowe AutoCAD 2000.

Otwiera okno dialogowe Definicja atrybutu.

Steruje globalnie widocznością atrybutu.

Ustala bazowy punkt wstawienia dla aktualnegorysunku.

Wyświetla informacje z bazy danych dla każdegoobiektu w rysunku.

Otwiera okno dialogowe Definicja bloku.

Cofa skutek ostatnio wydanego polecenia.

Zamyka okno dialogowe Cechy.

Steruje rozmiarem celownika.

Cieniuje trójwymiarowe obiekty.

Cofa wybraną ilość kroków.

Wyświetla dane o dacie i czasie, dotyczące rysunku.

Podaje informacje o posiadaczu otwieranych plikówrysunków.

Otwiera okno dialogowe Ustawienia rysunkowe.

Otwiera okno dialogowe Eksploracja.

Tworzy filtr wyboru obiektów.

Steruje granicami rysunku i wyświetlaniem siatki.

Tworzy grupę obiektów.

Wyświetla współrzędne punktu.

Wyświetla informacje o programie.

Wybiera płaszczyznę izometryczną.

Steruje formatem i dokładnością wyświetlaniawspółrzędnych i kątów.

Wykonuje działania matematyczne i geometryczne.

Kopiuje tekst historii linii poleceń do Schowka.

Page 147: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

146

Nazwa narzędzia Skróty

AutoCAD 2000 PL Ćwiczenia praktyczne

opis

Pozostałe polecenia

Lista

Luw

Model

Rzutnie

Obiekt

Oddaj obiekty

Odległość

Odnośniki

Odtwórz

Orto

Papier

Pasek narzędzi

Pisownia

Płat

Pole

Porządek wyświetlania

Przerysuj

Przerysuj wszystko

Regeneruj rysunek

Regeneruj wszystko

Rysunek rzutuj

Skok

Stan

Symbol

Światło

Ekran tekstowy

Warstwa

LISTA - li

LUW

MODEL - m

MVSETUP

OBIEKT

ODDAJ

ODLEG -odl

ODNOŚNIK - odn

ODTWÓRZ

ORTO

PAPIER -p

PASEKN - pn

PISOWNIA-pis

PŁAT - pat

POLE-poi

PORZWYŚ - pw

PRZERYS - ps

PRZERYSW - psw

REGEN - re

REGENW

RYSRZUT

SKOK - sko

STAN

SYMBOL

ŚWIATŁO

TEKRAN

WARSTWA-wa

Wyświetla informacje o wybranych obiektach.

Zarządza lokalnymi układami współrzędnych.

Przełącza z obszaru papieru do rzutni obszaru modelu.

Przygotowuje rzutnie dla rysunku.

Ustala stałe tryby lokalizacji punktu względemobiektu oraz rozmiar celownika.

Odzyskuje wymazane obiekty.

Mierzy odległość i kąt pomiędzy dwoma punktami.

Steruje odnośnikami do plików rysunków.

Odwraca skutek polecenia COFAJ.

Ruchy kursora równolegle do osi układu.

Przełącza z obszaru modelu do obszaru papieru.

Wyświetla, ukrywa i określa położenie paska narzędzi.

Sprawdza poprawność pisowni w rysunku.

Kroi zbiór brył płaszczyzną.

Oblicza pole powierzchni i obwód obiektów lubzdefiniowanych obszarów

Zmienia kolejność wyświetlania obrazków i innychobiektów.

Odświeża obraz w aktualnej rzutni.

Odświeża obraz we wszystkich rzutniach.

Regeneruje rysunek i odświeża aktualną rzutnię.

Regeneruje rysunek i odświeża wszystkie rzutnie.

Generuje zarysy i przekroje w rzutniach utworzo-nych przy pomocy RZUTUJ.

Ogranicza położenie kursora graficznego do węzłówsiatki lokalizacyjnej.

Wyświetla statystyki rysunku, tryby pracy i zakresyzmienności danych.

Wstawia symbol.

Zarządza światłami i efektami świetlnymi w rysunku.

Otwiera okno tekstowe AutoCAD-a.

Zarządza warstwami i ich cechami.

Page 148: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

Dodatek

Nazwa narzędzia Skróty Opis

Pozostałe polecenia

147

Wczytaj symbole

Wypełnij

WCZYTAJ

WYPEŁNIJ

Sprawia, że symbole są dostępne dla poleceniaSYMBOL.

Steruje wypełnianiem multilinii, tras, obszarówi szerokich polilinii.

Narzędzia do drukowania

Arkusz

Drukuj

Podgląd wydruku

ARKUSZ - ar

KREŚL -kr

PDRUK -pd

Tworzy nowy arkusz i zmienia nazwę, kopiuje,zachowuje lub usuwa istniejący.

Kreśli rysunek na ploterze, drukarce lub do pliku

Pokazuje jak będzie wyglądał rysunek po wydrukowaniulub wykreśleniu.

Narzędzia operacji na plikach.

Eksportuj BMP

Importuj DXB

Importuj DXF

Eksportuj DXF

Eksport

Import

Kopiuj do schowka

Menu

Usuń menu

Wczytaj menu

Napraw

Nowy rysunek

Zapisz jako

Otwórz

Zapisz jako plik

Wklej ze schowka

WMF import

WMF eksport

Wstaw

Wytnij

Zamknij rysunek

Zapisz rysunek

BMP WY

DXBWE

DXFWE

DXFWY

EKSPORT-exp

IMPORT - imp

KOPIUJ_P

MENU

MENUSUŃ

MENUWCZYTAJ

NAPRAW

NOWY

NZAPISZ

OTWÓRZ

PISZBLOK

WKLEJ

WMFWE

WMFWY

WSTAW - w

WYTNIJ

ZAMKNIJ

ZAP

Zapisuje wskazane obiekty do pliku w formacie BMP.

Importuje plik DXB.

Importuje plik DXF.

Zapisuje wskazane obiekty do pliku w formacie DXF.

Otwiera okno Eksport danych.

Importuje pliki w różnych formatach.

Kopiuje aktualny widok do Schowka Windows.

Wczytuje plik menu.

Usuwa pliki częściowego menu.

Wczytuje pliki częściowego menu.

Naprawia uszkodzony rysunek.

Tworzy nowy plik rysunku

Zapiszjako.

Otwiera istniejący plik rysunku.

Zapisuje obiekty do nowego pliku rysunku.

Wstawia dane ze Schowka Windows.

Importuje plik w formacie Windows Metafile.

Zapisuje obiekty do pliku WMF.

Umieszcza posiadający nazwę blok lub rysunekw aktualnym rysunku.

Kopiuje obiekty do Schowka Windows i wymazujeje z rysunku.

Zamyka aktualny rysunek.

Zapisuje aktualny rysunek.

Page 149: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

148 AutoCAD 2000 PL. Ćwiczenia praktyczne

2. Ważniejsze zmienne systemoweZmienna Opis

ANGDIR

FILLMODE

MIRRTEXT

PELLIPSE

SHORTCUTMENU

SURFTAB1 i 2

TEXTFILL

TRIMMODE

Steruje kierunkiem kąta. 1 - zgodnie z ruchem wskazówek zegara, 0 - przeciwnie.

Włącza wyświetlanie wypełnień i szerokich polilinii dla obiektów utworzonychpoleceniem Obszar.

Decyduje o wpływie narzędzia Lustro na tekst.

Decyduje, czy utworzona elipsa ma być rzeczywista, czy też ma być polilinią.

Wartości: 0, 1,2, 4, 8. Decyduje o trybie menu podręcznego.

Wpływają na gęstość siatki dla utworzonych powierzchni.

Steruje wypełnieniem czcionek.

1 - krawędzie są ucinane przy fazowaniu i zaokrąglaniu, 2 - nie są.

3. Skróty i ułatwienia w WINDOWS 9xoraz 2k

Poniżej przedstawione są skróty obowiązujące w systemie Windows, a więc także w pro-gramie AutoCAD 2000.

Ctrl+Z - cofnij ostatnią czynność

Ctrl+Y-ponów

Ctrl+X - wytnij

Ctrl+C - kopiuj

Ctrl+V - wklej

Ctrl+A - zaznacz wszystko

Alt+F4 - zamknij okno

Delete-usuń

F1 -pomoc

Esc - anuluj

lewy Alt-menu rozwijane

Alt+Tab - przejście pomiędz

Klawisz z logo Windows+M minimalizuje wszystkie okna

Page 150: AUTOCAD ĆWICZENIA PRAKTYCZNE

AutoCAD 2 0 0 0 PLJeśli jesteś początkującym użytkownikiem pro-gramu AutoCAD to książeczka ta jest skierowa-na właśnie do Ciebie. Krok po kroku wprowadziCię w tajniki programu AutoCAD 2000PL. Znaj-dziesz w niej szereg ćwiczeń poprzedzonychzwięzłym, teoretycznym wstępem, dzięki którymsamodzielne wykonanie rysunku nie będzie sta-nowiło problemu. Czytając tę książkę dowieszsię, między innymi jak:• rozpocząć pracę z programem,• przystosować pulpit do swoich potrzeb,• utworzyć nowy rysunek,• posługiwać się narzędziami,• operować warstwami,• wstawiać i edytować tekst,• efektywnie drukować,• utworzyć rzuty prostokątne oraz rysunki 3D.

Wydawnictwo Helionul. Chopina 6, 44-100 Gliwice

skr. poczt. 462, 44-100 Gliwice(32)230-98-63,(32)231-22-19

e-mail: [email protected], http://www.helion.com.pl