TSKB Ekonomik Araştırmalar

24,93

TWh

Mayıs Üretimi

%19,33

Mayıs ayında günlük ortalama

elektrik üretimi bir önceki aya göre

%7,35 düşerken önceki yılın aynı

ayına göre %19,33 artış gösterdi.

Haberin detayı için tıklayın.

360,59

TL/MWh

Ortalama PTF Toplam 8 günde tamamlanan 74 yarışmada 1.000 megavat (MW) kapasite tahsisi

yapıldı. Yarışmalarda gerçekleşen fiyatların ağırlıklı ortalaması kilovatsaat başına

21,5 kuruş oldu.

Osmaniye-2 bölgesinde 15 MW kapasite tahsisi için gerçekleşen kilovatsaat başına

18,2 kuruşluk fiyat Güneş Enerjisine Dayalı Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları

(YEKA-GES 3) yarışmalarında gerçekleşen en düşük fiyat olarak öne çıktı. Yarışma-

larda Erciyes Anadolu Holding iştiraki Gün Güneş Enerjisi ile Natürel Enerji iştiraki

Margün Enerji en çok kapasite tahsisi yapılan iki firma oldu. İki firmanın her birine

toplam 105 MW kapasite tahsisi yapıldı. Kalyon Grubu’na ait HMN Enerji 70 MW ve

Kalyon Enerji 50 MW kapasiteye sahip oldu.

Yarışmalar hakkında bir değerlendirme yapan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih

Dönmez, 2021 yılı içinde 1.000 MW daha YEKA GES yapılacağını söyledi. Bakan

Dönmez ayrıca, rüzgâr enerjisi alanında 2.000 MW kapasite için de YEKA RES ya-

rışmalarının düzenleneceğini açıkladı.

Bu çerçevede, bahsi geçen YEKA RES-3 yarışma ilanı 30 Mayıs tarihinde Resmi

Gazete’de yayımlandı. İlana göre, YEKA RES-3 yarışmaları kapsamında 42 bağlantı

bölgesinde düzenlenecek yarışmalarda 20 ila 90 MW arasında kapasite tahsisi yapıl-

ması planlanıyor. Yarışmalarda başlangıç tavan fiyatı 45 kuruş/kilovatsaat olarak

belirlendi. Garanti edilen alım süresi; bağlantı kapasitesinin her bir MW değeri için

RES’in ilk kabul tarihinden itibaren üretilen ilk 35 gigavatsaat (GWh) miktarındaki

elektriğin iletim ve/veya dağıtım sistemine verildiği süre ile sınırlı olacak. Yarışmalar

için başvurular 12 Ekim 2021 tarihinde alınacak.

Mayıs 2021 #36

Can Hakyemez hakyemezc@tskb.com.tr

Mini YEKA GES-3 yarışmaları tamamlandı.

Aylık

Enerji Bülteni

15 Haziran 2021

%77,44

Mayıs ayında PTF bir önceki aya

göre %15,52’lik ve bir önceki yılın

aynı ayına göre %77,44’lük bir artış

kaydetti.

Haberin detayı için tıklayın.

2

Kurulu Güç Analizi

2021 yılı Ocak ayı sonunda 96.271 MW seviyesine ulaşmış olan Türki-

ye toplam kurulu gücü, May ayı sonunda 97.690 MW oldu. Mayıs ayın-

da net olarak toplam 175,7 MW kurulu güce sahip rüzgâr enerjisi sant-

rali devreye girdi. May ayında güneş enerjisi santrallerinin toplam net

kurulu gücünde 88,6 MW’lık bir artış kaydedildi.

Nisan ayında üretilen elektriğin %50’sini sağlayan termik santraller,

Mayıs ayında toplam elektriğin %57,6’sını üretti. Nisan ayında

%30,8’lik bir paya sahip olan hidroelektrik santralleri, Mayıs ayında

aylık bazda toplam üretilen elektriğin %23,2’sini sağladı.

2020 yılında %42,5 olan yenilenebilir enerji santrallerinin elektrik üreti-

mindeki payı, 2021 yılı Mayıs ayında %42,4 seviyesinde gerçekleşti.

Aynı dönemde, baraj tipi hidroelektrik santraller toplam üretimin

%15’ine katkıda bulunurken, rüzgâr enerjisi santralleri toplam üretimin

%8,3’ünü sağladı.

Termik

%47,4

Jeotermal

%1,7

Güneş

%7,3

Biyokütle

%1,6 Hidroelektrik

%32,1

Rüzgâr

%9,9

Mayıs 2021 Kurulu Güç Dağılımı

Elektrik Üretimi Analizi

Mayıs ayında devrede olan santrallerin %52,6’sını yenilenebilir kay-

naklardan elektrik üreten santraller oluşturdu. Böylece yenilenebilir

kaynakların oranı %52 seviyesi üzerinde kalmaya devam etti. Hidroe-

lektrik santraller, Türkiye toplam elektrik kurulu gücünün %32,1’ini

temsil ederken, rüzgâr ve güneş enerjisi santrallerinin toplam kurulu

güçteki payları %17,2 seviyesinde gerçekleşti.

Kaynak: TEİAŞ, TSKB Ekonomik Araştırmalar

Nisan ayında yaklaşık 26,04 teravatsaat (TWh) olan toplam elektrik

üretimi, Mayıs ayında 24,93 TWh olarak gerçekleşti. Nisan ayında

gerçekleşen ortalama günlük elektrik üretimi ile karşılaştırıldığında

2021 yılının beşinci ayında gerçekleşen ortalama günlük elektrik üreti-

minde %7,35’lik bir azalma gözlendi. Geçen yılın aynı ayı ile karşılaştı-

rıldığında ise günlük ortalama elektrik üretiminin %19,33 oranında

arttığını görüyoruz.

*Mayıs ayı lisanssız güneş santralleri üretim verileri EPİAŞ Şeffaflık Platfor-

mu’nda açıklanmadığından Mayıs ayı lisanssız güneş enerjisi santralleri günlük

ortalama elektrik üretimi Nisan ayının günlük ortalaması ile aynı kabul edilmek-

tedir.

Kaynak: TEİAŞ, EPİAŞ Şeffaflık Platformu, TSKB Ekonomik Araştırmalar

97.377 MW 2021 Nisan

96.271 MW

2021 Ocak

97.690 MW 2021 Mayıs

Kaynak: TEİAŞ, TSKB Ekonomik Araştırmalar

Kaynak: TEİAŞ, TSKB Ekonomik Araştırmalar

3

Elektrik Fiyat Analizi

Mayıs ayı içerisinde günlük ortalama piyasa takas fiyatı (PTF) ve sis-

tem marjinal fiyatı (SMF) 195 TL/MWh ve 435 TL/MWh aralığında

gerçekleşti. Mayıs ayı PTF ortalaması 360,59 TL/MWh iken aynı dö-

nemde SMF ortalaması 363,58 TL/MWh oldu. En düşük ortalama PTF

değeri 282,40 TL/MWh ile 9 Mayıs Pazar günü olurken en düşük orta-

lama SMF değeri 197,78 TL/MWh ile 14 Mayıs Cuma günü ortaya

çıktı.

Nisan ayı PTF ortalaması 38,21 dolar/MWh olarak kaydedilirken Ma-

yıs ayında ortalama PTF 43,15 dolar/MWh oldu. Bir önceki yılın aynı

dönemi ile karşılaştırıldığında dolar bazlı PTF’nin %47,87 yukarıda

olduğu görülmektedir.

2020 yılında ortalama 41,76 dolar seviyesinde gerçekleşen Brent

petrol varil fiyatı, 2021 yılı Mayıs ayında 68,53 dolar oldu ve COVID-

19 salgını öncesi fiyatlarda kalmaya devam etti. Mayıs ayında Brent

petrol varil fiyatı bir önceki aya göre %12,93 ve bir önceki yılın aynı

dönemine göre %47,87 yukarıda. Nisan ve Mayıs aylarında gerçekle-

şen yüksek yıllık büyüme oranının baz etkisinden kaynaklandığını

düşünmekteyiz.

2021 Nisan ayı ortalaması 2,66 dolar/mBTU olan Henry Hub doğal

gaz fiyatı %9,40 artarak Mayıs ayında ortalama 2,91 dolar/mBTU

oldu. Bir önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında 2021 yılı Ma-

yıs ayında %66,29’luk bir artış izlendi.

Nisan ayı PTF ortalaması ile karşılaştırıldığında Mayıs ayı PTF ortala-

masının %15,52 daha yüksek olduğu izlendi.

Mayıs ayı için günlük PTF analizi yapıldığında pik saatler ortalaması

(08.00-20.00 aralığı) günlük ortalama değerden %1,8 oranında daha

düşük gerçekleşti ve 354,14 TL/MWh oldu. En yüksek pik saatler orta-

laması olan 423,42 TL/MWh, 18 Mayıs Salı günü karşımıza çıktı. En

düşük pik saatler ortalaması olan 213,41 TL/MWh ise 9 Mayıs Pazar

günü kaydedildi.

Aynı dönemde pik dışı saatler ortalaması (20.00-08.00 aralığı) 367,05

TL/MWh oldu. En yüksek pik dışı saatler ortalaması 407,05 TL/MWh

ile 18 Mayıs Salı günü gerçekleşirken en düşük pik dışı saatler ortala-

ması 329,84 TL/MWh ile 10 Mayıs Pazartesi günü kaydedildi.

Mayıs ayında lisanslı santrallerin ortalama günlük elektrik üretim mik-

tarı 803.206 megavatsaat (MWh) olarak gerçekleşti. Mayıs ayı içerisin-

de lisanslı santrallerden gerçekleşen en yüksek üretim 27 Mayıs Per-

şembe günü 888.271 MWh olarak kaydedilirken aynı dönemde lisanslı

santrallerden gerçekleşen en düşük üretim 608.161 MWh ile 13 Mayıs

Perşembe günü oldu.

Mayıs ayı içerisinde ortalama günlük elektrik tüketimi 799.321 MWh

olarak gerçekleşti. Yılın beşinci ayında en yüksek tüketim 884.168

MWh ile 27 Mayıs Perşembe günü olurken en düşük elektrik tüketimi

602.282 MWh ile 13 Mayıs Perşembe günü kaydedildi.

Kaynak: TEİAŞ, EPİAŞ Şeffaflık Platformu, TSKB Ekonomik Araştırmalar

Kaynak: EPİAŞ, TSKB Ekonomik Araştırmalar

Kaynak: EPİAŞ, TCMB, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), TSKB Ekonomik Araştırmalar

4

Sektör Haberleri

Yurt İçinden Haberler

- Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Mart ayına

ilişkin sektör piyasası raporlarını yayımladı. “Elektrik Piya-

sası Sektör Raporu”na göre, 2021 yılı Mart ayında lisanslı

elektrik üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %13,54 artarak

27,07 TWh oldu. Lisanslı elektrik üretiminin %30,1’i doğal gaz

santralleri, %31,6’sı ithal ve yerli kömür santralleri ve %22,9’u

hidroelektrik santralleri tarafından karşılandı. “Doğal Gaz Piya-

sası Sektör Raporu”na göre, Türkiye'nin doğal gaz ithalatı Mart

ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %47,9 artarak 5,83

milyar metreküp oldu. İthalatın yaklaşık %91,9’u (5,35 milyar

metreküp) Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ) ve %

4,78’i (278,5 milyon metreküp) Bosphorus Gaz Corporation

A.Ş. aracılığıyla gerçekleştirildi. Mart ayında doğal gaz tüketimi

%42,3 arttı ve 6,54 milyar metreküp oldu. “Petrol Piyasası Sek-

tör Raporu”na göre, Türkiye'nin toplam ham petrol ithalatı Mart

ayında geçen yılın aynı ayına göre %10,7 gerileyerek 2,4 mil-

yon ton oldu. Toplam petrol ürünleri ithalatı içerisinde ham pet-

rolün payı %70,9 olarak gerçekleşti. (31 Mayıs 2021)

- Enerji Verimliliği Eylem Planı ile 2017-2020 döneminde 1,2

milyar dolar tasarruf sağlandı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Ba-

kan Yardımcısı Alparslan Bayraktar yaptığı konuşmada, Ulusal

Enerji Verimliliği Eylem Planı ile 2017-2020 döneminde 4,8

milyar dolar yatırım yapılarak 1,2 milyar dolar tasarruf sağlandı-

ğını açıkladı. Bakan Yardımcısı Bayraktar, bununla birlikte 10

milyon ton emisyon azaltımı sağlandığını da ifade etti. (27 Ma-

yıs 2021)

- GES başvurularında santral sahası oranı aranmayacak.

Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliğine göre,

çatı GES’ler hariç GES başvurularında santral alanının toplam

tesis alanının 1,66 katından az olup olmadığına bakılmayacak.

(27 Mayıs 2021)

- Çamlıca 1 Hidroelektrik Santrali’nin (HES) ihale süresi

uzatıldı. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Elektrik Üretim

A.Ş.’ye ait Çamlıca 1 HES ile Santral tarafından kullanılan ta-

şınmazları, işletme hakkının verilmesi yöntemiyle özelleştirmek

için, kapalı teklif açık artırma usulüyle ihale yapılacağını duyur-

muştu. Teklif vermek için geçerli olan son gün 9 Haziran tari-

hinden 29 Haziran’a uzatıldı. (27 Mayıs 2021)

- Türkiye'nin 2020 yılı doğal gaz tüketimi bir önceki yıla

göre, %6,5 artarak 47,7 milyar metreküp oldu. Türkiye Doğal

Gaz Dağıtıcıları Birliği (GAZBİR) 2020 Doğal Gaz Sektör Rapo-

ru'na göre, 2020 yılında en fazla doğal gaz tüketimi, %32,3 ile

konutlarda gerçekleşirken elektrik santrallerinin payı %28,6 ve

sanayinin payı %26,7 oldu. 2020 yılı sonu itibarıyla, Türkiye'de

doğal gaz kullanan abone sayısı, bir önceki yıla göre 1 milyon

artarak 17,5 milyon oldu. Türkiye, doğal gaz abone sayısı bakı-

mından Avrupa'da İtalya ve Almanya'nın ardından üçüncü sıra-

da yer aldı. (27 Mayıs 2021)

- Kimlik belgesi olmayan atık Türkiye’ye girmeyecek. Çevre

ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum yaptığı açıklamada, 2021

yılının başında karışık plastik atık ithalatını tamamen yasakla-

dıklarını ve ithal edilen dönüştürülebilir ham maddeler için kim-

lik belgesi düzenlenmesini zorunlu hale getirdiklerini belirtti. (25

Mayıs 2021)

- Vadeli Gaz Piyasası (VGP) 2021’in son çeyreğinde açıla-

cak. Enerji Piyasaları İşletme A.Ş. (EPİAŞ) Yönetim Kurulu

Başkanı Abdullah Tancan yaptığı değerlendirmede, Vadeli

Elektrik Piyasası’nı 1 Haziran’da faaliyete geçirmeyi planladık-

larını belirtirken VGP’yi yılın son çeyreğinde açmayı hedefledik-

5

lerini ifade etti. VGP ile fiyat belirsizliğinden kaynaklanan riskle-

rin bertaraf edilmesi, piyasa öngörülebilirliği, derinlik ve likidite-

nin artırılması hedefleniyor. (25 Mayıs 2021)

- Kapasite mekanizmasında yönetmelik değişikliği yapıldı.

Resmi Gazete’de yayımlanan değişikliğe göre, santral yaşı

13'ten büyük ithal kaynaklara dayalı santraller de kapasite me-

kanizmasından yararlanacak tesisler kapsamına alındı. Ancak,

verimlilik oranı %50'nin altında kalan ithal kaynaklara dayalı

santraller mekanizmadan faydalanamayacak. Mekanizmaya

başvurulabilecek son tarihten önceki 12 aylık dönemde ağırlıklı

ortalama kapasite kullanım oranı yerli kaynaklara dayalı olan-

larda %10'u altında kalan tesislere ilgili dönem için ödeme ya-

pılmayacak. İthal kaynakla çalışan tesislerde bu oran %15’in

altı şeklinde benimsendi. 2021 yılı kapasite mekanizmasından

yararlanacakların 4 Haziran tarihi mesai bitimine kadar başvur-

maları gerekiyor. (24 Mayıs 2021)

- TSKB güneş enerjisi santrallerine 200 milyon dolar fi-

nansman sağlayacak. TSKB’den yapılan açıklamaya göre,

yaklaşık 20 yıla yakın bir süredir finansman sağladığı 330 yeni-

lenebilir enerji projesinin 162 adedi GES projelerinden oluşan

TSKB, şimdiye dek 250 MW kurulu güce toplam 250 milyon

doların üzerinde kaynak sağladı. Gelecek birkaç yıl içinde söz

konusu alandaki yatırımlara yoğunlaşmayı planlayan banka,

200 milyon dolar tutarında GES finansmanı sağlamayı hedefli-

yor. Açıklamada değerlendirmelerine yer verilen TSKB Kurum-

sal Bankacılık Satış Müdürü Volkan Karaben, "Ülkemizin düşük

karbonlu ekonomiye geçişinde kilit öneme sahip GES projeleri-

nin finansman ihtiyaçlarına doğru ve etkin kaynak modelleri

sunmak önceliklerimiz arasında yer alıyor." ifadesini kullandı.

(20 Mayıs 2021)

- Adapazarı Doğal Gaz Santrali elektrik üretimine tekrar

başladı. Enka İnşaat’ın Kamuyu Aydınlatma Platformu’na yap-

tığı açıklamada 2019 yılında elektrik üretiminin durduğu Adapa-

zarı Doğal Gaz Santrali’nde elektrik üretiminin tekrar başladığı

belirtildi. Adapazarı Doğal Gaz Santrali 820 MW kurulu güce

sahip. (18 Mayıs 2021)

- Vadeli Elektrik Piyasası (VEP) ve Yeşil Sertifika Sistemi

(YEK-G) 1 Haziran'da devrede girecek. EPDK yapılan yazılı

açıklamaya göre, ilgili mevzuat ile VEP, piyasa katılımcısına

gelecekte yapmayı planladığı ticaretin hacmini bizzat kendisi

tarafından belirleme imkanını sunacak. Bu çerçevede AVM'ler,

OSB'ler, sanayiciler gibi büyük tüketiciler, gelecek dönemlerin

elektriğini bugünden alarak fiyat değişimlerinden kendilerini

koruyabilecek. Üreticiler de elektriğini önceden satarak fiyat

değişimlerinden etkilenmemiş olacak. YEK-G sisteminde ise,

tüketicilerin kullandığı elektriğin yenilenebilir enerji kaynakların-

dan üretildiği sertifikayla garanti edilecek. Tasarlanan sistemle,

yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen her megavatsaat

elektrik de sertifikalandırılacak. (17 Mayıs 2021)

- Elektrik piyasasında depolama hizmetleri temelli düzenle-

meler Resmi Gazete’de yayımlandı. Elektrik Piyasasında

Depolama Faaliyetleri Yönetmeliği’ne göre, üretim tesisine,

tüketim tesisine bitişik ve müstakil olarak depolama tesisi kuru-

labilecek. Dağıtım şirketleri maliyet bakımından uygun olduğu-

nu ispat ederek depolama tesisi kurabilecek. Tedarik lisansına

sahip olan tüzel kişiler, 2 megavat kurulu güçten düşük olma-

mak kaydıyla, aynı tedarik lisansı kapsamında bir veya birden

fazla müstakil elektrik depolama tesisi kurulabilecek. Bununla

birlikte, Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ), elektrik depolama

tesislerine ilişkin teknik kriterleri, 1 Eylül 2021 tarihine kadar

duyuracak. (10 Mayıs 2021)

- YEK-G sistemi ve organize YEK-G piyasası işletim usul

ve esasları belirlendi. Resmi Gazete’de yayımlanan karara

göre, yalnızca yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı lisanslı

üretim tesisleri, YEK-G belgesi ihraç başvurusunda bulunabile-

cek. Her bir megavatsaat belgelendirilebilir üretim miktarı için

bir adet YEK-G belgesi ihraç edilecek. YEK-G belgesi, üretim

dönemi bitiş tarihinden itibaren 12 ay süreyle geçerli olacak.

Görevli tedarik şirketleri, yeşil tarife kategorisindeki tüketicilere

tedarik ettikleri elektrik enerjisinin tamamının yenilenebilir enerji

kaynaklarından üretildiğini tüketicilerin faturalarına özel bir işa-

ret veya logo koymak suretiyle ifşa edecek. (10 Mayıs 2021)

- Mart ayı için 286 milyon TL kapasite mekanizması desteği

sağlanacak. TEİAŞ tarafından yayımlanan kapasite mekaniz-

ması listesine göre, Mart ayı için en yüksek ödeme yaklaşık

17,6 milyon TL ile Soma Termik Santral Elektrik Üretim A.Ş.'ye

yapılacak. Ödeme yapılacak santraller arasında 15 yerli kömür

yakıtlı termik santral, 3 yerli ve ithal kömür yakıtlı termik santral,

14 doğal gaz yakıtlı elektrik santrali ve 8 hidroelektrik santrali

bulunuyor. (04 Mayıs 2021)

- Doğal gaz fiyatlarında güncelleme yapıldı. BOTAŞ tarafın-

dan yayımlanan Mayıs ayına ilişkin tarife tablosuna göre, BO-

TAŞ'ın konut tüketicileri için doğal gaz dağıtım şirketlerine uy-

guladığı satış fiyatı, Nisan ayında geçerli olan tarifeye göre %1

artışla 1.000 metreküp doğal gaz için 1.315,5 lira, sanayi abo-

nelerine uyguladığı fiyat ise 1.471,4 lira olarak belirlendi. Elekt-

rik üretim amaçlı santrallerinin tarifesinde ise 1.000 metreküp

doğal gaz için uygulanan fiyat %12 artışla 1.631,7 lira oldu. (03

Mayıs 2021)

Yurt Dışından Haberler

- 2020 yılında Küresel sera gazı emisyonlarının %20'sinden

fazlasını kapsayan faaliyetlerde toplam 64 karbon fiyatlan-

dırma aracı kullanıldı. Dünya Bankası’nın yayınladığı “Karbon

Fiyatlandırmasının Durumu ve Eğilimleri” raporuna göre, 2020

yılında karbon fiyatlandırmasıyla 53 milyar dolarlık gelir sağlan-

dığı belirtildi. Bu gelirin 2019 yılına göre yaklaşık %17'lik artışa

karşılık geldiği aktarılıyor. Rapor ayrıca, karbon fiyatlarının bü-

yük bir kısmının, Paris Anlaşması'nın "2°C'nin altında" sıcaklık

artışı hedefini karşılamak için 2020 yılı kapsamında önerilen

ton başına 40-80 dolar aralığının altında kaldığını tespit ediyor.

(26 Mayıs 2021)

6

- Avrupa'da kömürden elektrik üretimi kaynaklı hava kirlili-

ği raporu yayınlandı. Ember'in yayınladığı analiz, Avrupa'da

kömürden elektrik üretimi kaynaklı hava kirliliğinin en yüksek

olduğu ülkeleri ortaya koyuyor. Ülke ölçeğinde gerçekleştirilen

sıralamada Türkiye ve Ukrayna, tüm kirletici türlerinde ilk üç

sırada yer alıyor. Almanya ve Polonya ise azot kirliliği açısından

üst sıralarda kendisine yer buluyor. (25 Mayıs 2021)

- İngiltere’de Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) devreye giri-

yor. İngiltere’de ETS, daha önce Avrupa Birliği’nin ETS sistemi-

ne dahil olan şirketler için İngiltere’nin AB’den ayrılması nede-

niyle kuruldu. ETS, tehlikeli veya belediye atıklarının yakılması-

na yönelik tesisler hariç toplam nominal ısıl girdisi 20 megavatı

aşan tesislerde yakıtların yakılmasını içeren faaliyetleri kapsı-

yor. (24 Mayıs 2021)

- Avrupa’nın kömür ithalatı 2020’de %34 düştü. Avrupa Kö-

mür ve Linyit Birliği (Euracoal) verilerine göre, Avrupa Birliği ve

İngiltere'nin 2020 yılında kömür ithalatları bir önceki yıla göre

%34 düşerek 61,7 milyon ton oldu. Euracoal, Almanya'nın itha-

latının %32 düşerek 19,7 milyon ton, Polonya'nın %17 düşerek

11 milyon ton olduğunu belirtti. (20 Mayıs 2021)

- Geri dönüştürülmesi çok zor tek kullanımlık plastik atıkla-

rın %55’i sadece 20 şirketten geliyor. Avustralya merkezli

Minderoo Vakfı’nın ilk kez yayınladığı Plastik Atık Üreticileri

Endeksi fosil yakıt bazlı polimer üreticilerinin ve bu şirketlerin

yatırımcılarının bu krizin gerçek sorumluları olduğunu söylüyor.

Bu kapsamda yayınlanan rapordaki analize göre, 2019 yılında

oluşturulan 130 milyon metrik ton tek kullanımlık plastik atığın

yarısından fazlasını 20 şirket oluşturdu. ABD merkezli Exxon-

Mobil ve Dow listenin başındaki iki şirket. Çin merkezli Sino-

pec’le birlikte bu üç şirket dünyadaki tek kullanımlık plastik atık-

ların %16’sını oluşturuyor. Rapor ayrıca, 2050 yılına gelindiğin-

de plastiğin toplam karbon emisyonlarının %5 ila 10’unu oluştu-

racağını öngörüyor. Bununla birlikte, dünyanın en büyük 20

bankasının 2011 yılından bu yana bu polimer üreticilerine 30

milyar dolar kredi sağladığı belirtildi. (20 Mayıs 2021)

- Avrupa ülkelerinin enerji üretimi kaynaklı sera gazı emis-

yonlarının 2020 yılında %10 oranında gerilediği öngörüldü.

Avrupa Birliği İstatistik İdaresi (Eurostat) tarafından yapılan

açıklamaya göre, Yunanistan %18,7 ile emisyonların en fazla

gerilediği ülke oldu. Estonya %18,1 ile ikinci, Lüksemburg

%17,9 ile üçüncü, İspanya %16,2 ile dördüncü, Danimarka ise

%14,8 ile beşinci sırada geldi. (20 Mayıs 2021)

- 2050'de 0 emisyon hedefine ulaşılması için petrol yatırım-

larının durması gerekiyor. Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA)

yayınladığı “2050’de Net 0: Küresel Enerji Sistemi için Bir Yol

Haritası” raporuna göre, hedefe ulaşılabilmesi için rüzgâr ve

güneş enerjisi kapasitelerinin hızla artırılmasının gerektiği ifade

edildi. Raporda, 2035 yılı itibarıyla fosil yakıtlı araçların satışı-

nın durması gerektiği belirtildi. Bir değerlendirme yapan IEA

Direktörü Fatih Birol, temiz enerji yatırımlarının ayrıca küresel

ekonomik büyümeye katkı yapacağını ve istihdam artışı getire-

ceğini vurguladı. (18 Mayıs 2021)

- 2021 yılında günlük ortalama petrol tüketiminin 97,69 mil-

yon varil olması bekleniyor. ABD Enerji Enformasyon İdaresi

(EIA) Nisan ayına ilişkin “Kısa Dönem Enerji Görünümü” rapo-

runu yayınladı. EIA Mart ayına ilişkin raporunda, 2021 yılı tüke-

tim tahminini günlük 97,67 milyon varil olarak tahmin etmişti.

EIA, 2022 yılında da toplam üretimin günlük 96,72 milyon varil

olacağını tahmin etti. EIA yayınladığı raporda, Brent petrolü için

varil fiyatının 2021 yılında ortalama 62,26 dolar olacağını tah-

min etti. (17 Mayıs 2021)

- 2021 yılı küresel petrol talebi, 2020 yılına göre günlük yak-

laşık 5,4 milyon varil artışla 96,4 milyon varil olacak. IEA’nın

Nisan ayına ilişkin “Petrol Piyasası Raporu”na göre, küresel

petrol talebi 2021 yılında bir önceki yıla göre %6 artacak. Petrol

talebinde 2021'de günlük 35,8 milyon varille Asya Pasifik Böl-

gesi'nin başı çekmesi beklenirken, bu bölgeyi 30,2 milyon varil-

le Amerika kıtası ve 13,8 milyon varille Avrupa izleyecek.

IEA’nın Nisan ayına ilişkin raporunda 2021 yılına ait küresel

petrol talebi günlük 96,7 milyon varil idi. (17 Mayıs 2021)

- Küresel petrol talebi 2021 yılında günlük 96,5 milyon varil

olacak. Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nün (OPEC) Mart

ayına ilişkin “Petrol Piyasası Raporu”na göre, ortalama günlük

petrol talebi 2021 yılında 2020 yılına göre %6,6’lık artış ile 96,5

milyon varile yükselecek. Böylece OPEC, 2021 yılı petrol talebi

tahminini bir önceki ay seviyesi ile aynı tuttu. Rapora göre, kü-

resel petrol arzı Nisan ayında bir önceki aya göre günlük 150

bin varil artarak yaklaşık 93,06 milyon varil oldu. (12 Mayıs

2021)

- Küresel yenilenebilir kurulu güç, 2020 yılında 280 gigavat

(GW) arttı. IEA’nın 2021-2022 görünümünü içeren Yenilenebilir

Enerji Piyasa Güncellemesi Raporu'na göre, 2020 yılında gü-

neş enerjisi kurulu gücü 2019'a göre %23 artışla 135 GW oldu.

Böylece, güneş enerjisindeki toplam kapasite 737 GW ’a ulaştı.

Söz konusu dönemde rüzgâr enerjisi kurulu gücü ise 114 GW

arttı ve toplam küresel rüzgâr enerjisi kapasitesi de 737 GW ’a

yükseldi. Artışların ardından toplam yenilenebilir enerji kurulu

gücü 2.970 GW’a ulaştı. (12 Mayıs 2021)

- Almanya iklim hedeflerini yükseltiyor. Çevre Bakanı Svenja

Schulze ile Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı Olaf Scholz

tarafından düzenlenen basın toplantısında yapılan açıklamaya

göre mevcut yasada, 2030 yılı sera gazı azaltım hedefi %

55’den %65’e çıkarılacak. 2050 yılında karbon nötr olma hedefi

ise 2045 yılına çekilecek. Bununla birlikte yasaya yapılacak

ilave ile 2040 için %88’lik azaltım hedefi getirilecek. (07 Mayıs

2021)

7

2021 Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. Her hakkı mahfuzdur.

Bu doküman Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş.’nin yatırım bankacılığı faaliyet-

leri kapsamında, kişisel kullanıma yönelik olarak ve bilgi için hazırlanmıştır. Bu do-

kümana dayalı herhangi bir işlem yapılması tarafımızdan öngörülen bir husus de-

ğildir. Belirtilen görüşler sadece bizim güncel görüşlerimizdir. Bu raporda yer alan

bilgileri makul bir esasa dayalı olarak güncelleştirirken, bu konuda mevzuat, uy-

gunluk veya diğer başka nedenlerle amaca uygunluk tam olarak sağlanamamış

olabilir.

Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. ve/veya bağlı kuruluşları veya çalışanları,

burada belirtilen senetleri ihraç edenlere ait menkul kıymetlerle ilgili olarak bir po-

zisyon almış olabilir veya alabilir; menkul kıymetler üzerinde opsiyonları olabilir

veya ilgili diğer bir yatırıma girebilir; bu menkul kıymetleri ihraç eden firmalara da-

nışmanlık yapmış, hisselerinin halka arzına aracılık veya yüklenim taahhüdünde

bulunmuş olabilir. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. ve/veya bağlı kuruluşları

bu raporda belirtilen herhangi bir şirket için yatırım bankacılığı da dahil olmak üze-

re önemli tavsiyeler veya yatırım hizmetleri sağlıyor veya sağlamış olabilir.

Bu raporun ilgili olduğu yatırım fiyatı veya değeri, direkt veya indirekt olarak, yatı-

rımcıların menfaatlerine ters düşebilir. Döviz kurlarındaki herhangi bir değişmenin

yatırımın değeri veya fiyatı veya bu yatırımdan sağlanan gelir üzerinde olumsuz bir

etkisi olabilir. Geçmişteki performans her zaman gelecekteki performansın kılavu-

zu olacak demek değildir. Yatırım geliri dalgalanma gösterebilir. Bu rapor kamuya

açık bilgilere dayalıdır. Doğru veya tamam olmayan hiçbir beyan yapılmamıştır. Bu

rapor söz konusu menkul kıymetlerin alınması veya satılması için bir teklif, yorum

ya da yatırım tavsiyesi değildir veya bu menkul kıymetlerin alınıp satılmasına yö-

nelik bir teklif için de bir istek veya zorlama değildir. Türkiye Sınai Kalkınma Ban-

kası A.Ş. ve kendisiyle bağlantılı olan diğerleri bahsedilen şirketlerin menkul kıy-

metleriyle ilgili pozisyon alabilirler veya bu menkul kıymetlerle ilgili işlem yapabilir-

ler, ayrıca bu şirketler için yatırım bankacılığı hizmetleri de verebilirler. Herhangi bir

yatırım kararı yatırımcının tamamıyla kendi kişisel seçimine dayanmalıdır. Bu ra-

pordaki bilgiler herhangi bir yatırım tavsiyesi olmayıp, raporda yer alan firmalara

yatırım yapılmasından ötürü Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. hiç bir sorumlu-

luk kabul etmez.

MECLİSİ MEBUSAN CAD. NO:81 FINDIKLI İSTANBUL 34427, TÜRKİYE T: +90 (212) 334 50 50 F: +90 (212) 334 52 34

Ekonomik Araştırmalar ekonomikarastirmalar@tskb.com.tr