107
Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo Kabanata 1 Aralin sa Pakikinig: Pagmamasid sa Matandang Tipan Aralin 27 Layunin: Upang matutunan bakit ang kasaysayan ng Hebreo ay importanteng maunawaan natin sa ating panahon. “Ang mga bagay na ito nga'y nangyari sa kanila na pinakahalimbawa; at pawang nangasulat sa pagpapaalaala sa atin, na mga dinatnan ng katapusan ng mga panahon.” —1 Corinto 10:11 Ang ilang mga kasaysayan ay nasa unang limang aklat ng Biblia, at ang susunod na labingdalawang aklat sa Lumang Tipan lahat ay tungkol sa kasaysayan. Samakatuwid, masasabi natin na unang labing- pitong aklat sa Lumang Tipan lahat ay mga aklat ng kasaysayan. Bakit kailangan nating pag-aralan ng lubos ang kasaysayan nitong napakaliit na bayan ng Israel? Isang dahilan sa pagbabasa sa kasaysayan ng Hebreo ay humanap ng halimbawa. Kapag sinunod ng mga Hebreo ang Salita ng Diyos, pinagpapala sila ng Diyos, at sila’y mga halimbawa sa atin. Noong hindi nila sinunod ang Salita ng Diyos, nabuhay sila sa sumpa ng Diyos, at ang buhay nila ay babala para sa iyo at sa akin. Dahil dito at marami pang ibang kailangan nating pag-aralan sa kasaysayan ng Hebreo dahil sa pamamagitan nila pinili ng Diyos na pagpalain ang buong mundo. 1. Tama o Mali? Napakaliit ng kaugnayan ng kasaysayan ng Hebreo sa atin.

Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

  • Upload
    others

  • View
    13

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Kabanata 1

Aralin sa Pakikinig: Pagmamasid sa Matandang Tipan Aralin 27

Layunin: Upang matutunan bakit ang kasaysayan ng Hebreo ay importanteng maunawaan natin sa ating panahon. “Ang mga bagay na ito nga'y nangyari sa kanila na pinakahalimbawa; at pawang nangasulat sa pagpapaalaala sa atin, na mga dinatnan ng katapusan ng mga panahon.”

—1 Corinto 10:11 Ang ilang mga kasaysayan ay nasa unang limang aklat ng Biblia, at ang susunod na labingdalawang aklat sa Lumang Tipan lahat ay tungkol sa kasaysayan. Samakatuwid, masasabi natin na unang labing-pitong aklat sa Lumang Tipan lahat ay mga aklat ng kasaysayan. Bakit kailangan nating pag-aralan ng lubos ang kasaysayan nitong napakaliit na bayan ng Israel? Isang dahilan sa pagbabasa sa kasaysayan ng Hebreo ay humanap ng halimbawa. Kapag sinunod ng mga Hebreo ang Salita ng Diyos, pinagpapala sila ng Diyos, at sila’y mga halimbawa sa atin. Noong hindi nila sinunod ang Salita ng Diyos, nabuhay sila sa sumpa ng Diyos, at ang buhay nila ay babala para sa iyo at sa akin. Dahil dito at marami pang ibang kailangan nating pag-aralan sa kasaysayan ng Hebreo dahil sa pamamagitan nila pinili ng Diyos na pagpalain ang buong mundo.

1. Tama o Mali? Napakaliit ng kaugnayan ng kasaysayan ng Hebreo sa atin.

Page 2: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

2. Tama o Mali? Mayroon espesyal na lugar ang Israel sa panghinaharap na plano ng Diyos. 3. Tama o Mali? Bilang bayan ng Diyos, ang kasaysayan ng Hebreo ay bahagi ng ating kasaysayang

pang-lipunan.

Maliban na nabanggit, pumili ng isang sagot sa bawat tanong.

4. Ang kasaysayan ng Lumang Tipan ay _______________. a. Alegorya b. Makatotohanang Kasaysayan c. Parehong a at b d. Wala ni isa. Mga kinolektang mga alamat lamang.

5. Bakit mahalaga ang kasaysayan ng Hebreo para sa atin? (piliin lahat ng akma) a. Mayroong halimbawa na dapat nating sundin. b. Mayroong babala na dapat nating iwasan. c. Nagbibigay sa atin ng mga tagubilin sa mga problemang panglipunan ngayon. d. Ito ay susi upang maunawaan natin ang siyensya. e. Sinasabi nito sa atin ang Mesias. f. Nauugnay ito sa mga propesiya tungkol mga huling panahon. g. Bilang bayan ng Diyos, bahagi ito ng ating kasaysayan.

6. Kanino nagsimula ang kasaysayan ng mga Hebreo? a. Adan b. Abraham c. Moses d. Diyos

7. Sa huling bahagi ng aklat ng Josue, sinabi ng mga Hebreo “paglilingkuran namin ang Diyos.” Sa aklat ng Mga Hukom, ano ang matututunan natin kung paano nila tinupad ang kanilang pangako?

a. Tinupad nila ng lubos. b. Medyo natupad nila. c. Nagsikap sila ng husto, ngunit nabigo sila. d. Lagi nilang kinalimutan ang kanilang pangako at lumayo sila sa Diyos.

8. Ano ang naramdaman ng Diyos sa pagnanais ng Israel na magkaroon ng hari? a. Nalungkot Siya dahil ang nais Niya, Siya ang gawin nilang Hari. b. Gusto Niya na magkaroon sila ng hari, ngunit hindi dapat ngayon. c. Sumang-ayon Siya na magandang panukala ito tulad ng mga ibang bansa. d. Natuwa Siya dahil ito rin ang gusto Niya.

9. Ano ang naging resulta ng monarkiya ng Israel? a. Maayos naman, tulad ng nais ng Diyos. b. Mas maganda kaysa sa sinabi ng Diyos na mangyayari. c. Unti-unti itong nawala sa walang kahihinatnan at pagkabigo. d. Hindi ito nagtagal ng mahabang panahon.

10. Kanino kasalanan ang nagdulot ng pagkahati at pagsakop sa kaharian? a. Kay Saul

Page 3: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

b. Kay Solomon c. Kay David d. Kay Samuel

11. Ano ang nangyari sa dalawang kaharian pagkatapos ng kanilang pagkabihag? a. Hindi na natin narinig muli isa sa kanila. b. Nawala ang Judah, ngunit bumalik ang Israel. c. Nawala ang Israel, ngunit bumalik ang Judah. d. Ang dalawang kaharian ay bumalik.

12. Anong uri ng pangulo ang nais ng Diyos para sa kanyang bayan? a. Isang propeta-saserdote b. Isang hari c. Isang diktador d. Isang pastor

13. Sa pamamagitan ng anong uri ng pangulo kumilos ang Diyos? a. Mga propeta at saserdote lamang b. Mga hari lamang c. Maga pinuno na mabubuti d. Lahat ng uri, kahit masamang mga hari

14. Ilagay ayon sa pagkasunod-sunod na pangyayari ang mga mahahalagang katotohanan sa kasaysayan ng mga Hebreo.

Ang Hilagang Kaharian ay lubos na nawasak Ang Israel ay nahati sa hilagang kaharian at Judah Ang hilagang kaharian ay nabihag ng Asiria Bumalik ang Judah pagkatapos ng 70 taong pagkabilanggo Ang Babilonia ay nasakop ng Persia. Naging kaharian ang Israel Ang Judah ay nasakop ng Babilonia Anong aral ang natutunan mo mula sa iyong nakaraan? Paano ang mga aral sa nakaraan ng Israel makakaapekto sa iyong hinaharap?

__________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

Pasalamatan ang Diyos sa mayamang kasaysayan ng Kanyang bayan at sa iniwang pamanang pananampalataya na ibinigay sa atin sa pamamagitan nila. Salamat sa Diyos dahil sa Kanyang piniling bayan ipinakilala sa atin ang Mesias, Kanyang Salita, at

kaligtasan. Hingin sa kanya na tulungan na ipagpatuloy mo ang pamanang ibinigay sa pamamagitan ng pagtuturo ng pananampalataya sa ating henerasyon at sa mga susunod pa.

Page 4: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mas Malalim na Pag-aaral 1. Ipaliwanag ang pangungusap na ito: “Ang susing talata sa lahat ng mga kasaysayang nabanggit sa

Biblia ay matatagpuan sa Bagong Tipan na talatang 1 Corinto 10:11, na lahat ng nangyari sa mga Hebreo, nangyari ang mag ito bilang mga halimbawa at babala.”

2. Base sa talatang ito, bakit natin pinag-aaralan ang kasaysayan ng mga Hebreo at anong dalawang

bagay ang hahanapin natin sa lahat ng kasaysayang nabanggit sa Luma at Bagong Tipan? 3. Isang kilalang-kilala na pinaikling pangungusap sa Biblia ay nagsasabi sa atin na ang mga

halimbawang ito at mga babalang ito ay dumarating sa anyong aralin sa bagay o kakaunting alegorya. Ikumpara/iugnay na ang dalawang talata kung saan sinabi ni Jesus paano pag-aralan ang Salita ng Diyos (Juan 17:17; 7:17),

4. Itinuro ba sa atin ni Jesus paano natin pag-aralan ang Kasulatan sa pagtatanong ng. “Anong anyong

pampanitikan ang Kasulatan?” O itinuro Niya na kailangan nating pag-aralan ang Kasulatan upang makita natin ang katotohanan, na may pangakong gagamitin natin ang katotohanan sa ating buhay? Ipaliwanag.

5. Paano natin maipapaliwanag ang pangakong ipinahayag ng mga anak ni Israel sa huling bahagi ng

Josue at ano ang ating nabasa tungkol sa kanila sa pinaka madilim na pahina ng kasaysayan ng mga Hebreo na makikita sa aklat ng Mga Hukom?

Page 5: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

6. Sa paanong paraan ang masasamang pahina sa kasaysayan ng mga Hebreo na nasa aklat ng Mga

Hukom, na humantong sa hangganan ng pornograpiya, na nagpapatunay na ang aklat nga ng Mga Hukom ay tunay?

7. Anong pagkabigo sa bahagi ng Josue na maaring magpaliwanag sa teribleng kawalan ng pinuno sa

susunod na henerasyon?

Page 6: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mga Paghihirap na Mararanasan Sa Pagtalikod sa Diyos

Kabanata 2

Aralin sa Pakikinig: Pagmamasid sa Matandang Tipan Aralin 28

Layunin: Upang maunawaan ang paulit-ulit na pagtalikod sa Diyos sa aklat ng Mga Hukom at matuto mula dito. “At sinabi ng bayan kay Josue, Ang Panginoon nating Dios ay aming paglilingkuran, at ang kaniyang tinig ay aming didinggin.”

—1 Corinto 10:11

“Nang mga araw na yaon ay walang hari sa Israel: bawa't tao'y gumagawa ng minamatuwid niya sa kaniyang sariling mga mata.”

—Mga Hukom 17:6 Ang nilalaman ng aklat ng Mga Hukom ay ang 400 taon pagkatapos nilang masakop ang Lupang Pangako, 400 taon pagkatapos sabihin ng mga Israelita, “Paglilingkuran namin ang Diyos at susundin Siya.” Walang hari sa mga panahon na ito sa kasaysayan ng mga Hebreo, at “bawa't tao'y gumagawa ng minamatuwid niya sa kaniyang sariling mga mata” (Mga Hukom 17:6). Ang pangunahing problema sa aklat ng Mga Hukom ay ang pagtalikod sa Diyos, ang pagbagsak nila, kung saan ang mga nangako na paglilingkuran ang Diyos ay iniwan ang kanilang pananampalataya. Magsisimula sila sa kanilang pangako pagkatapos ay iiwanan nila ang kanilang ipinangako. Pagkatapos ay naging tiwali at natalo sila ng kanilang mga kalaban. Sa kanilang pighati ay iiyak sila sa Diyos, na magpapadala ng hukom upang palayain sila, at saka mangangako muli sila. Pagkatapos ay magsisimula na naman ang paikot-ikot na buhay nila. Ang paikot-ikot na buhay nila ay nangyari ng maka-pitong beses sa aklat ng Mga Hukom at tinuturo sa atin bilang tao at bayan na maaaring mawala ang pagpapala ng Diyos kapag kinalimutan natin ang ating pag-ibig at pagsunod sa Kanya. Ang Mga Hukom ay binabalaan tayo sa panganib na pagkalimot sa Diyos at sa mga gantimpala dahil sa pagmamahal, pagsamba, at paglilingkod sa Kanya.

Page 7: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

1. Tama o Mali? Ang aklat ng Josue ay tungkol sa pananakop at ang aklat ng Mga Hukom ay tungkol sa pagkatalo pagkatapos ng pananakop.

2. Tama o Mali? Sinasabi ng Biblia na ang giyera ay laging mali. 3. Tama o Mali? Lahat ng mga Kristiyano ay sumasang-ayon sa isyu ng giyera at pasipismo.

4. Tama o Mali? Ang tunay na taga-sunod ni Cristo ay hindi tumatalikod sa Diyos.

Maliban na nabanggit, pumili ng isang sagot sa bawat tanong.

5. Ilang taon ang nasakop ng kasaysayan ng Hebreo sa aklat ng Mga Hukom a. 50 b. 100 c. 400 d. 800

6. Sino ang sinanay ni Josue upang pumalit sa kanya? a. Caleb b. Gideon c. Deborah d. Wala ni isa

7. Ano ang susing pangungusap sa aklat ng Mga Hukom? a. Ginawa ng bawat isa kung ano ang tama sa kaniyang paningin. b. Bawat isa ay sumunod sa Diyos. c. Nasakop ng Israel ang lahat ng kalaban nila. d. Kailangang iwanan ng Israel ang Lupang Pangako.

8. Ano ang pangunahing espirituwal na problema sa Mga Hukom? a. Pagtalikod sa Diyos o paglayo sa Diyos b. Tiwaling mga saserdote c. Mga kaaway na nanlilinlang sa mga tao

Page 8: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

d. Pagtatalo kung paano mag-alay ng sakripisyo

9. Ilagay ang mga sumusunod na hakbang sa tamang ayos ayon sa paikot-ikot na pagtalikod sa Diyos.

a. Paglayo sa Diyos 12:00 b. Pagbabanta ng kaaway 1:00 c. Matuwid sa Diyos 2:00 d. Hinirang na hukom upang manguna 3:00 e. Tiwaling moralidad 4:00 f. Natalong kaaway 5:00 g. Espirituwal na muling pagkabuhay (revival) 6:00 h. Iiyak sa Diyos upang mag-makaawa 7:00 i. Malupit na pagpatay at pagkabilanggo 8:00 j. Tiwaling pulitika 9:00 k. Paglaya mula sa kaaway 10:00 l. Pagsisisi 11:00

10. Ilang beses sa aklat ng Mga Hukom dumanas ang Israel sa ganitong paikut-iku na pagtalikod sa Diyos?

a. Minsan b. Makalawa c. Limang-beses d. Pitong-beses

11. Ano ang susing mensahe sa aklat ng Mga Hukom para sa atin ngayon? a. Minsan tayo ay naligtas at masaya sa mga pagpapala ng Diyos, hindi na tayo

dapat magkasala. b. Ang pagkakasala ay posible. Dapat tayong mag-ingat. c. Kapag tayo ay nagkasala, ipinapadala tayo ng Diyos sa Lupang Pangako. d. Hindi natin kayang talunin lahat ang ating mga kaaway.

12. Sino ang maaaring dumanas sa paikot-ikot na pagtalikod sa Diyos? a. Mga tao b. Mga iglesia c. Mga bansa d. Lahat ng nasa itaas

13. Ano ang dulot nang pagtalikod sa Diyos? a. Pagkabilanggo sa kaaway b. Tiwaling moralidad c. Kamatayan d. Paghihirap e. Lahat ng nasa itaas

Page 9: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

14. Alin sa mga sumusunod na pangungusap ang totoo tungkol sa pagsisisi? a. Hindi tayo tunay na makaka-pagsisi hanggat hindi natin naranasan ang paghatol. b. Kapag ikinumpisal na natin ang ating kasalanan, hindi na tayo dapat magsisi. c. Hindi na tayo dapat makaranas ng paghatol, puwede tayong magsisi kaagad. d. Kapag dumating ang paghatol, huli na para magsisi. Hindi na tayo ibabalik ng

Diyos.

Saan mo nakikita ang iyong sarili dito sa paikot-ikot na pagtalikod sa Diyos? Nararanasan mo na ba lahat ng pagpapala ng Diyos sa iyong “Lupang Pangako?” Kung hindi pa, ano ang mga espirituwal na kalaban mo? Meron bang mga lugar sa buhay mo kung saan kailangan kang magsisi.

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

Pasalamatan ang Diyos sa Kanyang pagpapatawad at hingin sa Kanya na tulungan kang manatili sa paniniwala sa Kanya sa lahat ng panahon.

Page 10: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mas Malalim na Pag-aaral 1. Ilarawan ang paikot-ikot na pagtalikod sa Diyos sa pamamagitan ng anyo ng oras. 2. Ipaliwanang at talakayin kasama ng iba, paano ang katotohanang ito ay magagamit sa mga

iglesia, denaminasyon, universidad at mga bansa ngayon? 3. Gamitin ang paikot-ikot na pagtalikod sa Diyos sa iyong sarili at sa iyong paglakad sa

pananampalataya. Paano ito naiihahayag sa iyong buhay? 4. Paano ang katotohanan tungkol sa pagtalikod sa Diyos nagpapakita sa atin ng

pangangailangan sa pag-asa ng pagsisisi at pagkabuhay-muli (revival). 5. Ano ang masaklap na katotohanan na ang Israel ay dumanas sa ganitong paikot-ikot ng

pitong beses sa loob ng 400 taon, nagpapakita sa atin tungkol sa katangian ng tao at ang katangian ng Diyos?

Page 11: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

6. Paano ang kawalan ng liderato sa kasaysayang ito ng mga Hebreo nauugnay sa pagkabigo kay Josue?

7. Nasaan ka sa kasalukuyan dito sa paikut-ikot na pagtalikod sa Diyos? Anong pagbabago ang

nararapat mong gawin?

Page 12: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mga Hindi Pangkaraniwang Bagay Sa Pamamagitan ng mga Pangkaraniwang Tao

Kabanata 3

Aralin sa Pakikinig: Pagmamasid sa Matandang Tipan Aralin 29

Layunin: Upang matutunan paano gumagawa ang Diyos sa pamamagitan ng mga ordinaryong tao na nagpapasakop at handang magpagamit sa Kanya. “At nang ipagbangon sila ng Panginoon ng mga hukom, ang Panginoon ay suma hukom, at iniligtas sila sa kamay ng kanilang mga kaaway sa lahat ng mga araw ng hukom: sapagka't nagsisi ang Panginoon dahil sa kanilang daing, dahil doon sa mga

pumighati sa kanila at nagpakalupit sa kanila.” —Mga Hukom 2:18

Ang mga personal na buhay ng mga hukom sa Israel ay iilan sa mga tauhang nakakawiling pag-aralan sa Biblia. Sa pangkalahatan, ang mga hukom ay mga ordinaryong tao na mayroon parehong kalakasan at pagkakamali na karamihan sa atin ay mayroon din. Ang aklat ng Mga Hukom ay pinapakita na ang Diyos ay natutuwa na gumagawa ng hindi ordinaryong bagay sa pamamagitan ng ordinaryong mga tao tulad mo at tulad ko. Sa pamamagitan ng Espiritu ng Diyos, ang mga ordinaryong tao ay nakakagawa ng dakilang bagay. Kahit na tungkol sa pagtalikod sa Diyos ang aklat ng Mga Hukom at mga naidulot nito, nagpapakita ito sa atin ng kamangha-manghang katotohanan tungkol sa Diyos kung paano Niya pinararangalan ang katapatan at tinutupad ang Kanyang layunin para sa Kanyang bayan.

Page 13: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

1. Tama o Mali? Gumagawa ang Diyos ng dakilang bagay sa pamamagitan ng mga dakilang tao dahil sa kanilang kadakilaan.

2. Tama o Mali? Wala tayong paikot-ikot na pagsunod at pagtalikod sa Diyos ngayon tulad ng

ginawa ng Israel. 3. Tama o Mali? Mayroong pitong paikot-ikot na pagtalikod sa Diyos at tatlong digmaang sibil

sa panahon mg Mga Hukom.

4. Tama o Mali? Ang paikot-ikot na pagtalikod sa Diyos ay makikita rin sa mga bansa, mga tao, mga pamilya, at mga iglesia.

Maliban na nabanggit, pumili ng isang sagot sa bawat tanong.

5. Alin sa mga sumusunod ang magagamit mula sa aklat ng Mga Hukom? a. Maaari tayong magsisi at iwasan ang hatol ng Diyos. b. Ang ating mga kaaway karaniwan ay mas malakas kaysa sa Diyos. c. Ang talambuhay ng mga hukom ay mga halimbawa at babala para sa atin. d. Kahit sa ating katapatan, hindi pa rin tayo ililigtas ng Diyos mula sa ating mga

kaaway.

6. Ano ang pagkakapare-pareho ng mga hukom? a. Sila ay kakaiba at pambihirang mga tao. b. Sila ay mga ordinaryong tao ngunit handa silang magpagamit sa Diyos. c. Silang lahat ay sinanay bilang mga sundalo at mga pinuno. d. Silang lahat ay mga tao.

7. Paano inilarawan ni Gideon ang kanyang sarili? a. Isang makapangyarihang mandirigma b. Isang napakamatapat na tao c. Isang pinakamaliit sa pinaka mahinang angkan d. Isang pastol, hindi manlalaban

8. Ano ang susi ni Otniel sa kanyang tagumpay? a. Pamangkin siya ni Caleb at ang unang hukom. b. Siya ay sinanay bilang saserdote. c. Alam niya paano linlangin ang mga kalaban. d. Ang Banal na Espiritu ang may kontrol sa kanya.

9. Anong katangian mayroon si Ehud na ginamit ng Diyos upang mapalaya ang Israel? a. Ang kanyang dakilang kaalaman b. Ang kanyang kakayahan sa pulitiko c. Ang laki ng kanyang pamilya d. Ang kanyang pakikiapid sa hindi niya asawa

Page 14: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

10. Sa anong kondisyon kinalaban ni Barak si Sisera? a. Sasama sa kanya si Debora. b. Ang magkaroon siya mismo ng pagkakataon na patayin si Sisera. c. Bigyan siya ng malaking gantimpala. d. Sasama siya sa mga Canineo pag natalo ang Israel.

11. Ano ang naging tugon ng mga tao pagkatapos mapatay ni Jael si Sisera at ang Israel na nailigtas mula sa mga Canineo?

a. Kaagad silang nagrebelde sa Diyos. b. Nagpunyagi sila at si Debora at Barak ay kumanta ng awit ng pagpupunyagi. c. Nagluksa sila sa lahat ng namatay na Israelita. d. Nagdesisyon sila na umalis sa Canaan.

12. Alin sa mga sumusunod ang pinaka-karaniwan at epektibong paraan sa Biblia nang pagpapahayag ng mga tao sa mga hindi maipahayag?

a. Mga ritwal b. Musika c. Panalangin d. Pangangaral

Ano ang iyong pinakamalaking kahinaan? Meron ba sa mga ito ang hadlang upang magamit ka ng Diyos?

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

Purihin ang Diyos dahil ginagamit Niya ang mga ordinaryong mga tao upang gawin ang Kanyang gawain. Sabihin sa kanya na gamitin ka Niya sa Kanyang kapangyarihan at lakas habang natututo kang maging handa at magtiwala sa

Kanya.

Page 15: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mas Malalim na Pag-aaral 1. Ano ang pagkakapare-pareho ng mga hukom? 2. Sa paanong paraan ang mga hukom ay nagbibigay ng inspirasyon sa iyo na magagamit ka ng

Diyos upang gumawa ng di pangkaraniwang mga bagay para sa Kanya? 3. Ang ibig bang sabihin nito ay ginagamit lamang ng Diyos ang mga pangkaraniwang tao at

hindi Niya kayang gamitin ang hindi pangkaraniwang matatalinong tao? Ipaliwanag. 4. Ginusto ba ng mga hukom na gawin ang pagkatawag sa kanila ng Diyos at inisip ba nila na

kaya nilang gampanan ito? Ipaliwanag. 5. Likas na matalino o hindi, ano ang mga susi sa kanilang mabungang ministeryo?

Page 16: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

6. Bakit ang bayan ng Diyos ay may mga taong pala-awit, katulad nang si Debora at Barak na umawit ng awit ng tagumpay?

7. Tumukoy ng iilang halimbawa at babala sa buhay at ministeryo ng mga paborito mong

hukom?

Page 17: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Bawat Isa ay Nakatayo Sa Kanya-Kanyang Lugar

Kabanata 4

Aralin sa Pakikinig: Pagmamasid sa Matandang Tipan Aralin 30

Layunin: Upang matutunan ang sikretong espirituwal sa pananampalataya at pagsunod sa buhay ni Gideon. 'Nagpakita sa kanya ang anghel ng Panginoon at sinabi, “Ikaw, magiting na sundalo, ang Panginoon ay sumasaiyo.” Sumagot si Gideon, “Kung sumasaamin nga ang Panginoon , bakit ganito ang kalagayan namin? Bakit hindi na siya gumagawa ng mga

himala gaya ng ginawa niya noon nang inilabas niya sa Egipto ang aming mga ninuno, ayon na rin sa mga kwento nila sa amin? At ngayon, pinabayaan na kami ng Panginoon at ipinaubaya sa mga Midianita.” Sinabi ng Panginoon kay Gideon, “Humayo ka at gamitin ang buong lakas mo sa pagliligtas sa Israel mula sa mga Midianita. Ako ang nagsusugo sa iyo.” “Ang bawat isa ay pumwesto sa kanya-kanyang lugar sa palibot ng kampo, pero ang mga kalaban nila ay nagsisisigaw na nagsitakas.”

—Mga Hukom 6:12-14; 7:21 Maraming mga taon ang lumipas mula noong tumawid sila sa Pulang Dagat. Nagsilayo ang bayan ng Diyos mula sa Kanya at sila’y nasakop at inapi ng Midianita. Narinig ng Diyos ang pagdaing ng Israel at pinili Niya si Gideon upang palayain sila. Noong kinausap nang anghel si Gideon, nais malaman ni Gideon kung mag-mimilagro pa rin ang Diyos sa kanila tulad ng ginawa Niya sa panahon ni Moses. Tinawag na magiting na mandirigma si Gideon ng anghel, kahit na si Gideon ay nagtatago at natatakot. Ipinakita ng Diyos sa pamamagitan ni Gideon na Siya ay nagagalak kapag nagagamit niya ang pinakamaliit, pinakamahina, pinaka pangkaraniwang tao upang magawa Niya ang hindi pangkaraniwang milagro. Mahalaga kapag tinawag ka ng Diyos na gampanan ang Kanyang gawain na ikaw ay gumagawa na alam mong isinugo ka at nasa iyo ang Diyos. Dapat mo ring matutunan ang mga sikretong espirituwal na natutunan ng mga hukom at nang iba pang taga-pagpalaya tulad ng natutunan ni Moses. Ito ang mga sikretong espirituwal:

• Hindi mahalaga kung sino ka at ano ka; ang mahalaga ay kung Sino at ano ang Diyos. • Hindi mahalaga kung ano ang magagawa mo; ang mahalaga ay ano ang magagawa ng

Diyos. • Hindi mahalaga kung ano ang gusto mo; kung ano ang gusto ng Diyos ang mahalaga. • Kapag ang milagro ay nangyari, ikaw ay tatanaw pabalik at sasabihin, “Hindi kung

ano ang ginawa ko; kundi kung ano ang ginawa ng Diyos dahil sinugo ako ng Diyos, at ang Diyos ay nasa akin.”

Page 18: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

1. Tama o Mali? Ang mga Midianita ay isa sa mga kakila-kilabot na mang-aapi ng Israel at ginawa nila ang lahat nang kaya nila upang sirain ang lupain.

2. Tama o Mali? Nakita nang anghel is Gideon bilang mahina at hindi mahalaga. 3. Tama o Mali? Mayroong karapatan ang Diyos na subukan tayo, pero wala tayong karapatang

subukan ang Diyos.

Maliban na nabanggit, pumili ng isang sagot sa bawat tanong.

4. Paano tinugon ng Diyos ang kahilingan ni Gideon tulad noong sinaunang panahon? a. Nagalit Siya b. Sinabi Niya kay Gideon na bahagi siya ng milagro na gagawin ng Diyos. c. Sinabi Niya kay Gideon na walang ng milagrong mangyayari kailan pa man. d. Nalungkot Siya kay Gideon.

5. Paano tayo pinalalakas kung alam natin na sinugo tayo ng Diyos na gawin ang kanyang gawain?

a. Alam natin na tayo ay humahayo sa Kanyang lakas at Kanyang pagpapala. b. Ipinapakita sa atin gaano ang pagtitiwala ng Diyos sa ating abilidad. c. Pinapa-alala sa atin na mahal tayo ng Diyos higit sa ibang tao. d. Naglalagay ng mabigat na responsibilidad na dapat tayong maging matagumpay.

6. Bakit gusto ng Diyos na piliin ang mga mahihinang tao? (piliin lahat ng akma) a. Upang matuto paano lumakas. b. Dahil alam Niya na dapat silang magtiwala sa Kanya. c. Nagpapakita ito nang Kanyang kapangyarihan at lakas. d. Hindi Niya gusto. Pinipili Niya ang mga malalakas.

7. Alin sa mga sumusunod ang/mga layunin ng Diyos kapag binigyan Niya ng pananampalataya ang isang tao? (piliin lahat ng akma)

a. Upang panatiliin tayong ignorante sa Kanyang mga paraan. b. Upang ilayo tayo sa pagsamba sa mga diyos-diyosan. c. Upang subukan at patunayan ang ating pananampalataya

Page 19: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

d. Upang patunayan Niya ang Kanyang sarili sa atin.

8. Ano ang tugon ng Diyos sa unang paggamit ni Gideon ng balahibo ng tupa para matiyak ang kalooban ng Diyos?

a. Sinagot Niya ang kahilingan ni Gideom. b. Sinabi kay Gideon na magkaroon ng pagtitiwala kahit walang katiyakan. c. Nagkulang Siya ng pasensiya kay Gideon. d. Pumili na lang siya ng iba.

9. Bakit tumugon ang Diyos sa pangalawang beses na humingi ng katiyakan sa pamamagitan ng

balahibo ng tupa si Gideon? a. Lagi Niyang gusto na humingi ng dalawang beses si Gideon ng direksyon. b. Nais Niya na makumpirma at pagtibayin ang pagtitiwala ni Gideon. c. Upang bigyan ng ibang sagot si Gideon kaysa doon sa nauna. d. Gusto Niyang patunayan na lagi Siyang nagsasabi na may tanda.

10. Ano ang pagkakaiba ng paghingi ng kumpirmasyon sa paglalagay sa Kanya sa pagsubok? a. Walang pagkakaiba b. Ang unang kahilingan ay para sa kumpirmasyon. Pagkatapos ay inilalagay na

natin Siya sa pagsubok. c. Ang paghingi ng kumpirmasyon ay tanda ng di-pagtitiwala, at ang paglalagay sa

Kanya sa pagsubok ay tanda ng pagka-rebelde. d. Ang paghingi ng kumpirmasyon ay nanggagaling sa pagnanais na kumilos sa

pananampalataya, ngunit ang paglalagay sa Diyos sa pagsubok ay galing sa kahilingan na patunayan ng Diyos ang Kanyang Sarili sa atin.

11. Bakit sinabi ng Diyos kay Gideon na sirain ang rebulto ng kanyang ama?

a. Upang patunayan ang pananampalataya at pagsunod ni Gideon. b. Nais ng Diyos na mapatay si Gideon. c. Takot ang Diyos sa rebulto. d. Nais ng Diyos na makita ang kawalan ng kaalaman ni Gideon na saktan ang

kanyang ama.

12. Sino ang nais gamitin ng Diyos? a. Karamihan sa Kanyang bayan. Mas marami mas maganda. b. Nag-iisang tao sapagkat mahirap pagsamahin sa gawain ang mga tao. c. Ang kakaunting matatapat. d. Mas gusto Niyang Siya na lang.

13. Ano ang kinailangan sa mga sundalo ni Gideon upang sila ay magtagumpay laban sa mga Midianita?

a. Malaking bilang ng sundalo b. 100 porsyentong paglahok c. Kasabwat na mga ibang bansa d. Mahabang panahon sa pagpaplano

Page 20: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

14. Upang matalo ang mga sundalo ng Midianita kailangan gumamit ang Diyos? a. 32,000 sundalong matapang b. 10,000 matatapang na Israelita c. Maka-Diyos na plano at 300 kalalakihan d. Di-pangkaraniwang apoy mula sa langit

Kung ikaw ay kabilang sa mga sundalo ni Gideon, kasama ka ba sa mga umuwi? O mananatili ka sa layunin? Sa anong mga paraan ang kakailanganin mo upang lalong maging matapat ka sa kaharian ng Diyos?

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

Pasalamatan ang Diyos sa mga tagumpay at hingin sa Kanya na ipakita sa iyo kung paano mo Siya paglilingkuran ng matapat. Hingin sa kanya na maging katulad ka ng kakaunting matatapat na sundalo ni Gideon na “tumayo, ang bawat

isa sa kanyang posisyon.”

Page 21: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mas Malalim na Pag-aaral 1. Habang tinitingnan mo ang pangunahing kahulugan ng balahibo ng tupa na ginamit ni

Gideon, ano ang pagkakaiba nang sinusubok tayo ng Diyos at sa pagsubok natin sa Diyos, at kung inilalagay natin Siya sa pagsubok?

2. Iugnay at gamitin ang walang takot na plano sa paggapi sa mga Midianita at ang pagbawas

na ginawa ni Gideon sa kanyang sundalo mula sa 32,000 na naging 300 na lamang na wala pa sa isang porsyento nang bilang mula sa unang bilang.

3. Gamitin ang kuwento, atin bang pag-aaksayahan ng panahon sa ministeryo ang karamihan na

walang malasakit o yung mga tumototoo na kakaunti lang? Bakit? 4. Paano natin magagamit ang katotohanan na ang 300 ay nagtagumpay “tumayo ang bawat isa

sa kanya-kanyang lugar” sa iglesia o pangkat ng ministeryo sa kasalukuyan? 5. Bakit inutusan ng Diyos si Gideon na wasakin ang ang rebultong idolo ng kanyang ama?

Page 22: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

6. Gaano karami ang tagumpay sa labanan sa mga Midianita ang di-pangkaraniwan sa

matapang at walang takot na pananampalataya ni Gideon at nang 300 kalalakihan?

7. Bakit pinili ng Diyos ang isang tao mula sa pinaka mahina at kakaunting angkan upang

pangunahan ang anak ni Israel sa dakilang tagumpay?

Page 23: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Kuwentong-Pag-ibig ng Pagtubos

Kabanata 5 Aralin sa Pakikinig: Pagmamasid sa Matandang Tipan Aralin 31

Layunin: Upang maunawaan paano minahal at tinubos ng Diyos ang Kanyang bayan mula sa kuwento ni Ruth. “Ngunit sinabi ni Ruth, “Huwag mo akong pakiusapan na kita'y iwan, o talikuran ko na ang pagsunod sa iyo! Kung saan ka pupunta ay doon ako pupunta; kung saan ka nakatira ay doon ako maninirahan; ang iyong bayan ay magiging aking bayan, at ang

iyong Diyos ay aking Diyos.” —Ruth1:16

Ang aklat ni Ruth ay magandang kuwento ng pag-ibig na nangyari sa panahon ng Mga Hukom. Ito ay kuwento ng pag-ibig na sinasalamin ang kaligtasan at ang ating relasyon sa Panginoong Jesu-Cristo. Ang Kasulatan sa Luma at Bagong Tipan ay sinasabi sa atin na tayo ay naging katipan sa Kanya bilang babaeng ikakasal sa kanyang katipan. Ipinapakita ng aklat ng Ruth ang relasyong ito bilang “Kuwento nang Pag-ibig ng Pagtubos.” Si Ruth ay hindi Hebreo, ngunit pagkatapos mamatay ng kanyang Hebreong asawa, pinili niya na maging katulad ng kanyang biyenan na lahing Hebreo. Ang kanyang pangako kay Naomi, sa mga Hebreo, at sa Diyos ay isang pambihirang larawan ng katapatan. Sa kanyang kuwento, makikita natin gaano kamahal ng Diyos ang mga tao na hindi bahagi ng Kanyang pamilya at paano ang Kanyang biyaya ay nagagamit sa mga nagmamahal sa Kanya. Mula sa batas ng “Manunubos na Kamag-anak,” malalaman natin na tinutubos ng Diyos ang mga lumalapit sa Kanya at ibinibilang sa Kanyang walang hanggang pamilya.

Page 24: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

1. Tama o Mali? Ang panahon ng mga hukom ay ibinibilang na pinakamababang espirituwal, kultura, intelektuwal, at lipunan ng mga Hebreo sa kanilang kasaysayan.

2. Tama o Mali? Ang kuwento ng pag-ibig ay katanggap-tanggap na isama sa Biblia. 3. Tama o Mali? Ang aklat ng Ruth ay higit pa sa kuwento ng pag-ibig. Ito ay alegorya din na

nagtuturo sa atin ng katotohanang espirituwal.

Maliban na nabanggit, pumili ng isang sagot sa bawat tanong.

4. Paano karaniwang inilalarawan ng Kasulatan ang relasyon ng Diyos sa Kanyang bayan? a. Bilang panginoon ng kanyang mga alipin b. Bilang guro ng kanyang mga estudyante c. Bilang kasintahang lalaki sa kanyang magiging asawa d. Bilang heneral sa kanyang mga sundalo

5. Ano ang inilalarawan ng aklat ng Ruth? a. Pagkabihag b. Pagtubos c. Pagsuway d. Pagkabanal

6. Anong bansa galing si Ruth? a. Moab b. Ehipto c. Midian d. Israel

7. Anong ugali ang ipinakita ni Ruth noong pumunta siya sa Betlehem kasama ni Naomi a. Nag-aatubili siyang pumunta. b. Sinubukan niyang manirahan sa Betlehem nang iilang buwan. c. Nais lamang niyang lumayo sa Moab. d. Nangakong magiging tapat siya sa mga Hebreo at sa kanilang paniniwala.

8. Sino ang sinisi ni Naomi sa lahat nga kanyang problema? a. Ruth b. Sarili c. Diyos d. Boaz

9. Ano ang ginagawa ng Diyos sa mga alibughang anak? (Piliin lahat ng akma)

a. Hinayaan niyang magdusa dulot ng kanilang mga maling desisyon. b. Tinatalikuran sila. c. Ginagawa Niya ang lahat upang maging maayos sila. d. Tinatanggap sila kapag nanumbalik.

Page 25: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

10. Paano naapektuhan si Ruth sa mga kautusan ng Diyos? a. Naranasan niya ang paghatol dahil sa mga iyon. b. Naranasan niya ang biyaya dahil sa mga iyon. c. Hindi niya kailangang sundin ang mga iyon dahil hindi naman siya Hebreo. d. Hindi na siya kasama sa kautusan ng Israel.

11. Ano ang magagawa ng manunubos na kamag-anak sa isang nabalong babae? a. Binayaran lahat ng mga utang niya at pinakasalan siya. b. Binayaran lahat ng mga utang niya at pagkatapos pinaalis na siya. c. Pinakasalan siya pagkatapos mabayaran ng balong babae ang kanyan utang. d. Pumayag siya na hahanap siya ng magiging asawa niya.

Masama ang loob ni Naomi sa Diyos at ayaw niyang akuin ang naging dulot ng kanyang mga maling desisyon. Gumawa ka ba ng mga maling disisyon at ngayon ikaw ay nagdurusa dahil dito? Ano ang maaring mong gawin?

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

Sa paanong paraan ang iyong pangako sa Diyos ay natutulad nang kay Ruth? Ikaw ba ay pupunta saan ka man ipadala ng Diyos? Magsulat ng pangungusap sa ibaba tungkol sa iyong pagiging tapat sa Kanya. _____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

Pasalamatan ang Diyos sa kanyang biyaya at pagtanggap, at purihin Siya sa kanyang awa. Hingin sa Kanya na tulungan kang maintindihan ng malalim ang Kanyang pagmamahal.

Page 26: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mas Malalim na Pag-aaral 1. Ang magandang titulo ba sa unang kabanata ng Ruth ay inilalarawan ang alibughang ama,

ang alibughang ina, o ang alibughang pamilya? Bakit? 2. Ang Josue, Mga Hukom, Ruth ay mga libro sa kasaysayan at alegorya. Ano ang alegoryang

tema ng aklat ng Ruth? 3. Sa paanong paraan ang pangakong binitawan ni Ruth kay Naomi (Ruth1:16) ay nagpapakita

na siya ay naging mananampalataya na noong naroon pa siya sa Moab? 4. Anong pag-asa ang dala ni Ruth noong bumalik siya sa Betlehem kasama si Naomi? 5. Paano nalaman ni Ruth kung paano sumunod sa likod ng mga nag-aani sa bukid gayong siya

ay Hentil?

Page 27: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

6. Bakit lubos na natuwa si Naomi noong bumalik si Ruth galing sa pamumulot sa bukid ni Boaz?

7. Dahil sa ang anak nitong mag-asawa ay kasama sa linya ng Mesias, ang katotohanang siya ay

namumulot sa bukid ni Boas ay isa bang kapalaran, biglaang kaguluhan, pagkakataon, o ito ay niloob ng Diyos? Ipaliwanag.

Page 28: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Pag-ibig sa Unang Tingin

Kabanata 6 Aralin sa Pakikinig: Pagmamasid sa Matandang Tipan Aralin 32

Layunin: Upang maunawaan natin ang ating tungkulin sa pagtubos. “Gantihan nawa ng Panginoon ang iyong ginawa, at bigyan ka nawa ng lubos na gantimpala ng Panginoon , ang Diyos ng Israel, na sa ilalim ng kanyang mga pakpak ikaw ay nanganlong.”

—Ruth 2:12 Sapagkat, “Ang lahat ng tumatawag sa pangalan ng Panginoon ay maliligtas.”

—Roma 10:13

Ang aklat ng Ruth ay isang malalim na alegorya na naglalarawan ng pagtubos. Ibig sabihin ng tubusin ay “bilhin pabalik sa may-ari” at “dalhin pabalik.” Tinubos ni Boas si Ruth sa dalawang paraan. Una, binili siya pabalik noong binayaran niya lahat ng kanyang utang. Pagkatapos ay nagkaroon sila ng relasyon kung saan naibalik siyang muli sa pamilya ng Diyos. Ang makikita natin kay Ruth ay “Pagsintang Baligtad.” Karaniwan sa mga kultura, ang lalaki ang pumipili at nagde-desisyon upang pakasalan ang babae. Ang kautusan ng mga Hudyo na ginamit dito sa napakagandang kuwento ng pag-ibig ay nagsasabi na dapat si Ruth ang magpahiwatig kay Boaz at ipaalam kay Boaz na siya ang magiging tagapagtubos. Parehong totoo ito sa ating pagkatubos. Ang dapat lang na gawin ni Boaz ay ipakita kay Ruth na mahal niya si Ruth at handa niyang tubusin si Ruth. Ngunit kailangang magdesisyon si Ruth na gusto niya si Boaz na maging manunubos. Sa gayon ding paraan, kinakailangang magdesisyon tayo na gusto natin si Jesus bilang ating manunubos—upang bilhin tayong pabalik sa pamamagitan ng krus at dalhin pabalik sa pamilya ng Diyos.

Page 29: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

1. Tama o Mali? Si Ruth ay ninuno ni Jesus. 2. Tama o Mali? Nag-gaatubili si Boaz na magpakita ng kagandahan loob kay Ruth. 3. Tama o Mali? Sa pagtubos, mayroon tayong dapat paniwalaan at dapat tanggapin.

Maliban na nabanggit, pumili ng isang sagot sa bawat tanong.

4. Ano ang ginawa ni Ruth noong makarating siya sa Betlehen? (piliin lahat ng akma) a. Nagtrabaho siya kaagad upang alagaan ang kanyang biyenan at kanyang sarili. b. Nagsimula siyang magreklamo at sisihin ang Diyos sa lahat ng kanyang mga

problema. c. Nagkaroon siya ng pag-asa sa Diyos at sa Kanyang pagtubos. d. Nagsimula siyang humingi ng limos.

5. Bakit mahalaga sa isang lalaki na pakasalan ang naiwang balong babae ng kanyang kamag-anak?

a. Tinutupad nito ang kautusan sa Deuteronomio upang mapanatili ang lahi ng pamilya.

b. Itatakwil sa lipunan kung mananatili siyang balong babae. c. Dahil wala isa man ang nais magpakasal sa kanya. d. Dahil itinuturing siyang pag-aari ng pamilya.

6. Bakit binigyan in Boaz ng pagkakataon ang isang kamag-anak upang pakasalan si Ruth bago siya?

a. Dahil ayaw naman talaga niyang pakasalan si Ruth. b. Upang mapanatili niya ang kanyang ari-arian sa kanyang sarili. c. Dahil labag sa kautusan ang mag-pakasal sa isang Moabita. d. Dahil pinaka-malapit na kamag-anak ang siyang may karapatang magpakasal sa

kanya kung gusto niya.

7. Bakit ayaw ng isang kamag-anak na lalaki na pakasalan si Ruth? a. Lubha na siyang matanda para sa kanya. b. Mayroon na siyang asawa. c. Ayaw niyang tubusin si Ruth at magkaroon ng kahati sa kanyang ari-arian. d. Hindi siya maganda.

8. Paano tinubos ni Boas pabalik si Ruth at dinala siya pabalik? a. Binayaran ang kanyang ama ng dote at pinatayuan siya ng bahay. b. Binigyan siya ng trabaho at matutuluyan. c. Binayaran lahat ng utang niya at pinakasalan siya. d. Binili siya bilang alipin.

Page 30: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

9. Paano tayo binili pabalik ni Jesus at dinala pabalik? a. Binibigyan tayo lahat ng perang kailangan natin at binibigyan tayo ng malaking

bahay. b. Binayaran ang halaga ng ating pagkaka-utang sa kasalanan at naninirahan Siya sa

ating mga puso. c. Ginagawa tayong karapat-dapat sa kaligtasan at dadalhin tayo sa langit kung tayo

ay mabait. d. Ginagawa tayong alipin at inuutusan na mabuhay sa mahirap na lugar.

10. Paano naging larawan si Ruth nang bawat isa sa atin? a. Lahat tayo ay dayuhan sa espirituwal na nangangailangan ng biyaya at pag-ibig

ng Diyos. b. Dapat nating hayaan ang babae na dumiga sa lalaki. c. Tayong lahat ay mabait sa ating mga biyenan. d. Tayong lahat ay dapat iwanan ang bayang sinilangan.

11. Paano naging “pagsintang baligtad” ang kuwento ni Ruth? a. Kailangan pakasalan niya ang isang mas mababa ang katayuan kaysa sa kanya. b. Kung gaano katagal na kilala si Boaz, lalong lumiliit ang pag-ibig niya sa kanya. c. Nangyari bago pa ibinigay ng Diyos ang kautusan tungkol sa kasalan. d. Para sa kanyang katubusan, kailangan siyang magpahayag sa lalaki.

12. Paano naging katulad ni Jesus si Boaz? a. Tutubusin lamang niya tayo kung kailangan. b. Nagtangka siyang kumuha ng iba para iligtas tayo. c. Pinabayaan niya tayo na kainin ang mga natira sa ani. d. Ipinakita Niya na mahal tayo ni Jesus at naghihintay sa atin na tanggapin Siya

bilang manunubos.

13. Paano naging magandang larawan ng iglesia si Naomi? a. Nagpakita siya ng utang na loob at biyaya mula sa umpisa hanggang sa huli. b. Wala siyang ginawa kahit anong trabaho. c. Sinasabi niya kay Ruth paano matubos. d. Lagi siyang inuusig sa kanyang paniniwala.

Sa paano paraan ipinakita ng Diyos ang Kanyang pag-ibig sa iyo? Anong hakbang ang kanyang ginawa upang tubusin ka? Kailan mo hiningi sa Diyos na gawin mo Siyang taga-pagtubos? Kung hindi pa, hingin sa Kanya na maging manunubos mo Siya ngayon.

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

Page 31: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Sa 1 Corinto 6:20 sinasabi na tayo ay tinubos na—binili pabalik. “Sapagkat kayo'y binili sa isang halaga, kaya't luwalhatiin ninyo nang inyong katawan ang Diyos.” Sa paanong paraan mo maluluwalhati ang Diyos sa iyong katawan? Anong mga hakbang ang maaari mong gawin upang mabuhay ka nang may tinubos na buhay? _____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

Pasalamatan ang Diyos sa kanyang pag-ibig, ang kuwentong pag-ibig ng pagtubos, at sa kaalaman na tinubos Ka niya na walang iba kundi sa pag-ibig, biyaya, at awa. Hingin sa Kanya na mas maging malapit ang iyong relasyon sa Kanya at hingin kung kanino mo maaaring ibahagi ang kuwento ng pagtubos.

Page 32: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mas Malalim na Pag-aaral 1. Dito sa alegoryang “Kuwento ng Pag-ibig ng Pagtubos” ilarawan kung paano kumakatawan

si Boaz bilang Tagapag-tubos, si Ruth bilang tinubos, at si Naomi bilang iglesia? 2. Dito sa “Pagsintang Baligtad,” paano ang katotohanan na si Ruth ang kailangang

magpahayag kay Boaz nagagamit sa alegorya ng ating katubusan? 3. Sa paanong paraan magagamit natin sa ating pag-aasawa ang katotohanang hindi itinuloy ni

Boaz ang kasalan hanggat hindi naging legal ito sa mga matatanda?? 4. Paano ang katotohanan na binili ni Boaz pabalik si Ruth sa pamamagitan ng pagbayad sa

lahat ng mga utang niya at ibinalik muli siya sa pamamagitan ng pagpapakasal na naglalarawan ng Ebanghelyo ng kamatayan at pagkabuhay na muli ni Jesu-Cristo para sa ating katubusan?

5. Paano inilalarawan ng magandang kuwento nang pag-ibig na ito ang konsepto ng biyaya at

katubusan?

Page 33: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

6. Noong makilala ni Ruth si Boaz at nagbigay ng labis-labis na atensiyon si Boaz sa kanya,

tinanong ni Ruth, “Bakit ako nakatagpo ng biyaya sa iyong paningin?” Ilang pagkakataon siyang tumanggap ng biyaya ng Diyos?

7. Hiningi ni Ruth kay Boaz na maging manunubos siya, hiningi mo na ba kay Cristong

nabuhay muli na maging manunubos mo Siya?

Page 34: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Ang Kaharian ng Diyos

Kabanata 7 Aralin sa Pakikinig: Pagmamasid sa Matandang Tipan Aralin 33

Layunin: Upang ipakilala at maunawaan ang mga aklat ng kasaysayan na naglalarawan ng kaharian ng Diyos.

“Ngunit hindi minabuti ni Samuel nang kanilang sabihin, “Bigyan mo kami ng isang hari upang mamahala sa amin.” At si Samuel ay nanalangin sa Panginoon . Sinabi ng Panginoon kay Samuel, “Pakinggan mo ang tinig ng bayan sa lahat ng kanilang

sinasabi sa iyo; sapagkat hindi ikaw ang kanilang itinakwil, kundi itinakwil nila ako bilang hari nila.”

—1 Samuel 8:6-7 Ang mga sumusunod na anim na libro ay isinasaad ang kasaysayan ng mga hari ng Israel at sinisimulang ilarawan ang kaharian ng Diyos. Tinutulungan tayo ng mga aklat na ito upang maunawaan ang konsepto nang kaharian ng Diyos sa Bagong Tipan, lalo sa mga katuruan ni Jesus. Kung minsan ay nakakalito ang mga Librong Kasaysayang Panitikan ng Kaharian, ngunit mayroong pitong pangunahing katotohanan sa kasaysayan ng Hebreo na makakatulong upang maunawaan natin ang mga ito:

1. Ang nagkakaisang kaharian (sa pamumuno ni Saul, David, at Solomon) 2. Ang nahating kaharian 3. Ang pagkabihag sa Asiria ng Hilagang Kaharian: Israel 4. Ang pagkalipol ng Hilagang Kaharian 5. Ang pagkabihag sa Babilonia ng Timogang Kaharian: Juda 6. Ang pagsakop ng Persia sa Babilonia 7. Ang pagbabalik ng mga Judio mula sa pagkabihag sa Babilonia (Persia)

Sa Lumang Tipan, ang kaharian ng Diyos ay literal. Ito ay makasaysayan at heograpikal na lugar kung saan ang Diyos ang pinaka pinuno, na ang Diyos mismo ang may nais na Siya lamang ang maging pinuno sa iisang bayan, sa iisang lugar, at iisang panahon sa kasaysayan. Gayunpaman, tinanggihan ng bayan ng Diyos na Siya ang kanilang magiging hari manapa’y huminingi ng makataong hari, nakamit nila ang kanilang inaasam. Malagim lamang ang naging dulot nito.

Page 35: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

1. Tama o Mali? Ang mga aklat ng Samuel, Mga Hari, Cronica ay kilala bilang mga koleksiyon ng alegorya at mga tula.

2. Tama o Mali? Sa Lumang Tipan ang kaharian ng Diyos ay simbolo lamang, hindi ito totoong

kaharian. 3. Tama o Mali? Ang nakaraan ay hindi mahalaga, at ang pag-aaral sa kasaysayan ng Hebreo ay

nakakainip at walang halaga sa atin ngayon.

Maliban na nabanggit, pumili ng isang sagot sa bawat tanong.

4. Ano ano itinuro ni Jesus na dapat nating gawing una sa ating buhay? a. Ating trabaho b. Ating pamilya c. Ating mga kaibigan d. Ang kaharian ng Diyos

5. Basahin ang Juan 3:3. Ayon kay Jesus, sino ang maaring makakita ng kaharian ng Diyos?

a. Sinumang naghahap dito b. Yun lamang ipinanganak na muli c. Mga saserdote lamang d. Si Jesus lamang

6. Ano ang nais ng Diyos sa gobyerno ng Israel? a. Pamahalahan Niya mismo ang Israel sa pamamagitan ng propeta-saserdote b. Bigyan sila ng hari mula pa sa simula c. Gawin silang unang demokrasya sa mundo d. Gawin silang pinaka mayamang bansa sa mundo

Sumagot sa kanya si Jesus, “Katotohanang sinasabi ko sa iyo, ‘Malibang ang isang tao’y ipanganak na muli ay hindi niya makikita ang kaharian ng Diyos”

—Juan 3:3

Page 36: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

7. Sino ang huling propeta-saserdote na nanguna sa bansang Israel bago sila nagkaroon ng hari? a. Saul b. Moses c. Samuel d. David

8. Noong tanggihan ng Israel si Samuel, sino talaga ang tinanggihan nila? a. Lahat ng saserdote b. Lahat ng propeta c. Lahat ng hukom d. Ang Diyos Mismo

9. Ano ang naging ugali ni Saul, ang unang hari ng Israel?

a. Mabuti at tapat b. Mahina at takot c. Suwail at di naing matapat d. Pantas at mapagbigay

10. Ano ang naging ugali ni David, ang pangalawang hari ng Israel? a. Galit at hindi matino ang isip b. Tapat at masunurin c. Mapait ang kalooban at seloso d. Mahina at takot

11. Anonga nangyari sa kaharian ng Israel pagkatapos ni David at Solomon? (piliin lahat ng akma)

a. Ito ay nahati.. b. Ito ay lumago at umunlad. c. Ito ay nasakop at dinala sa pagkabihag. d. Ito ay nanatili pareho. e. Ito ay dinala sa pagkabihag at lubhang nagdusa.

12. Paano magiging bahagi ng kaharian ng Diyos ang isang tao? a. Mabuhay ng perpektong buhay b. Magpasakop sa Diyos na bilang Hari ayon sa kanyang mga tuntunin c. Manirahan sa Israel d. Dumalo sa iglesia hanggat maari

13. Ano ang kaugnayan ng mga aklat ng Lumang Tipan sa Bagong Tipan? a. Walang kaugnayan ang bawat isa. b. Pinalitan ng kaharian sa Bagong Tipan ang kaharian sa Lumang Tipan. c. Tinuturuan tayo ng Lumang Tipan tungkol sa kaharian ng Diyos. d. Magkapareho ang kaharian sa dalawang tipan.

Page 37: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Ano ang mga prayoridad mo sa buhay? Ano dapat ang mga prayoridad mo? Ano ang maaari mong gawin upang saliksikin muna ang kaharian ng Diyos ngayon at araw-araw?

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

Pasalamatan ang Diyos sa pagkakataon na maging bahagi ng Kanyang kaharian ng walang hanggan. Hingin sa kanya na alisin ang mga hadlang upang Siya ang mamuno sa iyong buhay. Hingin sa kanya na tulungan ka na hanapin Siya at ang Kanyang kaharian muna.

At bakit kayo nababalisa tungkol sa pananamit? Pansinin ninyo ang mga liryo sa parang, kung paano silang lumalaki; hindi sila gumgawa o humahabi man. Gaunma’y sinasabi ko sa inyo, kahit si Solomon sa buong kaluwalhatian niya ay hindi nakapagdamit tulad sa isa sa mga ito. At kung gayon binibihisan ng Diyos ang damo sa parang, na ngayon ay buhay, at sa kinabukasan ay itinatapon sa kalan, hindi ba lalo niya kayong bibihisan, O kayong maliliit ang pananampalataya? Kaya huwag kayong mabalisa, na nagsasabing, ‘ Ano ang aming kakainin? O, ‘Ano ang aming iinumin?’ o, ‘Ano ang aming isusuot?’ Sapagkat hinahanap ng mga Hentil ang lahat ng mga bagay na ito; at batid ng inyong Ama sa langit na kailangan ninyo ang lahat ng mga bagay na ito. Ngunit hanapin muna ninyo ang kanyang kaharian at ang kanyang katuwiran, at ang lahat ng ito ay pawang idaragdag sa inyo. Kaya’t huwag ninyong alalahanin ang bukas, sapagkat ang bukas ang mag-aalala sa kanyang sarili. Sapat na para sa ngayon ang kabalisahan sa araw na ito.

—Mateo 6:28-34

Page 38: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mas Malalim na Pag-aaral 1. Ano ang plano ng Diyos sa gobyerno at pamumuno sa Kanyang bayan? 2. Paano kumakatawan si Samuel bilang pinuno na pinili ng Diyos para sa gobyernong

Kanyang nais? 3. Sa paanong paraan si David ay naging isang tamang pinuno na nais ng Diyos para sa

Kanyang bayan, at sa paanong paraan naman si Saul at Solomon ay naging pinuno na hindi tama sa harapan ng Diyos para sa kanyang bayan?

4. Bakit binigyan tayo ng Diyos ng anim na libro na Kanyang kinasihan at mga aklat na

nagtuturo sa atin tungkol sa kaharian ng Diyos? 5. Paano ang katuruan na ito ay nauugnay sa Bagong Tipan, lalo na ang katuruan ni Jesus

tungkol sa kaharian ng Diyos? (tingnan ang Marcos 1:14-15; Juan 3:3-5, at Mateo 6:28-34)

Page 39: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

6. Anong halaga ang inilagay ni Jesus sa Kaharian ng Diyos noong itinuro niya na ang makita at

ang pagpasok sa Kaharian ng Diyos ay siyang layunin ng bagong kapanganakan, at dapat hanapin muna natin ang Kaharian ng Diyos?

7. Paano nauugnay sa iyo mismo ang lahat ng katuruan sa Kaharian ng Diyos?

Page 40: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Pinakinggan ng Diyos

Kabanata 8 Aralin sa Pakikinig: Pagmamasid sa Matandang Tipan Aralin 34

Layunin: Upang maunawaan ang mga babala at halimbawa na napapaloob sa 1 at 2 Samuel.

“Kung kayo'y matatakot sa Panginoon , maglilingkod sa kanya, makikinig sa kanyang tinig, at hindi maghihimagsik laban sa utos ng Panginoon , at kung kayo at ang hari na naghahari sa inyo ay magiging masunurin sa Panginoon ninyong Diyos, ito ay

magiging mabuti. Ngunit kung hindi ninyo papakinggan ang tinig ng Panginoon , kundi maghihimagsik kayo laban sa utos ng Panginoon , ay magiging laban sa inyo ang kamay ng Panginoon gaya ng sa inyong mga ninuno.”

—1 Samuel 12:14-15 Ipinapahayag sa atin ng aklat ng Samuel ang katotohanan ng Diyos sa pamamagitan ng maikling talambuhay ng tatlong tao. Ang unang walong kabanata sa 1 Samuel ay nagbibigay ng positibong halimbawa na dapat sundin sa buhay at pangunguna ni propeta Samuel. Sa kabanatang 9 hanggang 15 ay patungkol kay Saul, ang unang hari ng Israel, kung saan ang buhay niya ay nagsisilbing babala sa mga maling pagpili sa buhay, pagtalikod sa Panginoon, at buhay na maka-sarili. Sa simula ng 1 Samuel 16 at pasulong hanggang sa katapusan ng 2 Samuel (30 kabanata sa kabubuan), ang pangunahing tauhan ay si David. Si David ang siyang pinaka mabuting Hari sa lahat, at kung huhusgahin ito mula sa dami ng lugar sa Biblia na ibinigay ng Banal na Espiritu sa kanyang kuwento, siya ang isa sa pinaka importanteng tauhan sa Biblia.

Page 41: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

1. Tama o Mali? Ang mga kuwento sa mga aklat ng kasaysayan sa Lumang Tipan ay mga paglalarawan lamang at ang mga ito ay hindi tunay.

2. Tama o Mali? Ang mga aklat ng 1 at 2 Samuel, 1 at 2 Mga Hari, at 1 at 2 Cronico ay hindi

dating hinati ang mga ito sa anim. 3. Tama o Mali? Ang tatlong pangunahing tauhan sa mga aklat ng Samuel ay si Samuel, Saul at

David.

Maliban na nabanggit, pumili ng isang sagot sa bawat tanong.

4. Basahin ang 1 Corinto 10:11. Ano ang dapat nating tingnan sa mga panitikan sa Lumang Tipan?

a. Mga Kawili-wiling kuwento

b. Mga siyentipikong prinsipyo

c. Mga halimbawa at babala

d. Mga aral sa Pulitiko

5. Isulat sa blankong linya katapat ng tauhan kung ito ay nagsisilbing halimbawa o babala? a. Samuel ___________ b. Saul ___________ c. David ___________

6. Anong antas ang mailalagay kay David kumpara sa ibang mga hari ng Israel? a. Siya ang pinaka masamang hari sa Israel. b. Siya ang pinaka mabuting hari sa Israel. c. Siya ay nasa gitna lamang. d. Ang kanyang paghahari ay masyadong maikli upang masukat ang kanyang antas.

7. Anong aklat sa Biblia na halos kalahati nito ay naisulat ni David? a. 1 Samuel b. 2 Samuel c. Cronico d. Mga Awit

8. Ano ang ibig sabihin ng pangalang Samuel? a. Minahal ng Diyos b. Pinakinggan ng Diyos c. Bulaang Propeta d. Pinagmamalaki ng Kaharian

9. Ano ang nagawa ni Samuel sa kanyang buhay? (piliin lahat ng akma)

a. Mayroong siyang bahagi sa pag-papaalis ng saserdote sa Israel. b. Nasakop niya ang Filisteo.

Ang mga bagay na ito ay nangyari sa kanila bilang halimbawa, at nasulat bilang pangaral sa atin na dinatnan ng katapusan ng mga panahon.

—1 Corinto 10:11

Page 42: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

c. Pinahiran ng langis ang unang hari ng Israel. d. Inalis niya ang unang hari ng Israel. e. Siya ang unang naging hari ng Israel. f. Gumawa siya ng templo para sa Panginoon. g. Pinahiran ng langis ang pinaka dakilang hari ng Israel.

10. Ano ang ginawa ni Saul noong sinabi ni Samuel sa kanya na siya ang unang magiging hari? (piliiin ang lahat ng akma)

a. Nagmalaki siya. b. Nagpakumbaba siya. c. Hindi niya lubos mapaniwalaan ito. d. Nagpunyagi siya at sinabi sa bawat isa na sumunod sa kanya o sila ay

mapaparusahan.

11. Bakit inisip ng marami na si Saul ay magiging mabuting hari? a. Napakarunong niya. b. Magaling siyang pulitiko. c. Siya ay matangkad at makisig na lalaki. d. Siya ay lubos na matapat at masunurin.

12. Ano ang mga plano ng Diyos kay Saul? a. Upang Mapanatili ang kanyang kaharian magpakailanman b. Upang patunayan sa Israel na ang lahat ng hari ay masama c. Upang mapalitan siya ni David sa lalong madaling panahon d. Upang gawin siyang pinaka dakilang propeta sa sa Israel

13. Ano ang susi upang makatanggap ng katubusan? a. Sumunod b. Maniwala c. Maglingkod d. Sakripisyo

14. Ano ang susi upang makatanggap ng pagpapahid ng langis ng Espiritu? a. Sumunod b. Maniwala c. Maglingkod d. Sakripisyo

15. Inalis ang kaharian kay Saul dahil sa _____________________. a. Nagmalaki siya. b. Hindi siya mabuting pinuno. c. Sinuway niya ang Diyos ng dalawang beses. d. Nagalay siya ng maling sakripisyo.

“At sinabi ni Samuel, “Ang Panginoon kaya ay may malaking kasiyahan sa mga handog na sinusunog at sa mga alay, gaya ng pagsunod sa tinig ng Panginoon ? Tiyak, ang pagsunod ay mas mabuti kaysa alay, at ang pakikinig kaysa taba ng mga tupang lalaki.”

Page 43: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

—1 Samuel 15:22 Anong aral mula sa buhay ni Samuel ang makakatulong sa iyo bilang mananampalataya? Anong babala mula sa buhay ni Saul ang pinaka nais mong iwasan?

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

Pasalamatan ang Diyos sa kanyang katapatan sa iyo kay Jesu-Cristo. Hingin sa Kanya ang tulong na maging lubos kang masunurin sa bawat bahagi ng buhay mo.

Page 44: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mas Malalim na Pag-aaral 1. Ano ang tatlong paraan na maaaring gamitin sa buhay at ministeryo mula sa kahulugan ng

pangalang Samuel (“pinakinggan ng Diyos”), nang dakilang lider na ito? 2. Sa patuloy nating pag-aaral sa kasaysayan ng Hebreo, magbigay ng dalawang tuntunin na

sinabi ni Apostol Pablo sa 1 Corinto 10:11 na dapat hanapin? 3. Paano nauugnay ang panuntunang ito sa mga tauhan na si Samuel, Saul at David? 4. Bakit naging seryoso ang Diyos sa pamamagitan ni Samuel sa pagsuway ni Saul? 5. Ano ang mga dahilan kung bakit iniisip mo ang nauunang larawang espirituwal ni Saul ay

nagpapakita na posible siyang maging dakilang pinuno?

Page 45: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

6. Ang ibig bang sabihin nito ay maaari pa rin tayong magkaroon ng mga dakilang potensyal na nawala at nasayang dahil sa pagsuway sa Diyos? Ipaliwanag.

7. Anong konsepto ang susi sa pagpahid ng langis ng Banal na Espiritu sa buhay ng

mananampalataya? (Tingnan ang Gawa 5:32; Juan 14:15,16; 22-24)

Page 46: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Pagsunod ng Isang Pinahiran

Kabanata 9 Aralin sa Pakikinig: Pagmamasid sa Matandang Tipan Aralin 35

Layunin: Upang maunawaan ang pangunahing pagkakaiba ng buhay ni Saul at ni David. “Sapagkat hindi tumitingin ang Panginoon na gaya ng pagtingin ng tao. Ang tao ay tumitingin sa panlabas na anyo, ngunit ang Panginoon ay tumitingin sa puso.”

—1 Samuel 16:7 Ang pagsuway ni Saul ay nagdulot sa Diyos na alisin siya sa Kanyang presensiya at alisin ang Kanyang Banal na Espiritu sa kanya. Noong nangyari iyon, ang buhay ni Saul ay naging bansag na kahulugang sa ating kultura na matatawag nating paghihiwalay ng personalidad. Ang buhay ni David ay kabaligtaran ng buhay ni Saul. Ang pangunahing katangian ng buhay ni David ay pagsunod—siya ay isang lalaking naayon sa puso ng Panginoon at gagawin ang Kanyang kalooban. Kung saan ang buhay ni Saul ay naghiwalay dahil hiniwalay niya ang kanyang sarili sa Diyos, pinagtagni-tagni naman ng Diyos ang buhay ni David dahil itinuon ni David ang kanyang sarili sa pagsunod sa Diyos ngunit si Saul ay sa pagsuway. Si David ay pastol, musikero, mandirigma, pinuno, at kaibigan. Pinaka mahalaga sa lahat, siya ay inilarawan na lalaking ayon sa puso ng Diyos.

1. Tama o Mali? Mahalaga sa Diyos kung ano ang panlabas nating anyo tulad ng pagbibigay niya ng halaga sa kadalisayan ng ating puso.

2. Tama o Mali? Kaagad naging hari si David pagkatapos siyang pahiran ng langis ni Samuel.

Page 47: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

3. Tama o Mali? Gumugol ng taon ang Diyos upang maihanda si David sa pagiging hari.

Maliban na nabanggit, pumili ng isang sagot sa bawat tanong.

4. Alin sa mga sumusunod na mga salita ang naglalarawan kay David? (piliin lahat ng akma) a. Maka-Diyos b. Mahina c. Musikero d. Masunurin e. Malakas at matapang f. Makisig na lalaki g. Nag-aatubili h. Takot i. Makabayani

5. Alin sa mga sumusunod na mga salita ang naglalarawan kay Saul? (piliin lahat ng akma) a. Maka-diyos b. Nag-iisip na may gagawing masama ang ibang tao sa kanya c. Matapat d. Malakas e. Mahina f. Seloso g. Suwail h. Musikero

6. Bakit kinalaban ni David si Goliath? a. Naisip niya na mas malakas siya kay Goliath. b. Inisip niya na susuko si Goliath. c. Nais niyang tumaas ang kanyang ranggo. d. Galit na galit siya pangungutya nila sa Diyos at sa Kanyang bayan.

7. Ano ang kalooban ng mga tao ni David sa kanya? a. Sila ay lubos na matapat. b. Masama ang loob nila sa kanya. c. Mas gusto nila si Saul kaysa sa kanya. d. Takot sila sa kanya.

8. Paano isinalarawan ang relasyon ni David kay Jonathan? a. Imoral b. Magkalaban c. Isang magandang pagkakaibigan d. Bilang ama sa anak

Page 48: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

9. Bakit nagsilbing takas si David kay Haring Saul? a. Hiningi ni Jonathan na patayin si David. b. Nagkasala si David kay Saul kaya kailangan siyang tumakas. c. Nais ni Saul na gawing hari si David, ngunit ayaw ni David. d. Naging sobra ang pagka-seloso ni Saul dahil pinili ng Diyos si David.

10. Ano ang isinulat ni David noong naging takas siya? a. Ang aklat ng Ruth b. Ang kanyang talambuhay c. Karamihan sa Mga Awit d. Liham sa mga sumusuporta kay Saul

11. Ano ang ginamit ng Diyos upang ihanda si David sa pagiging hari? (piliin lahat ng akma) a. Siya ang pinaka-bata sa magkakapatid, pinakabunso. b. Mayroon siyang pinaka-nakakainip na trabaho, ang bantayan ang mga tupa. c. Hiningi sa kanya na mamuno ng mga sundalo upang talunin ang higante. d. Nakakuha siya na magtrabaho bilang musikero sa palasyo ng hari.

12. Ano ang ipinangako ng Diyos kay David? a. Gawin siyang hari sa buong Asia b. Panatiliin ang kanyang dinastiya magpakailanman c. Gagawa si David ng templo ng Diyos d. Lubusang putulin ang kanyang angkan Kapag tinignan ng Diyos ang iyong puso, ano ang makikita Niya? Mayroon bang bahagi ng iyong buhay na itinatago mo sa Diyos? Anong mga “higante”—imposibleng nangyayari sa buhay mo bilang pagsubok sa iyong pananampalataya—na hinaharap mo? Sa paanong paraan maibibigay mo nang lubos ang iyong puso sa Kanya?

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

Hingin sa Diyos na bigyan ka ng puso tulad ni David. Pasalamatan Siya sa paghahanap sa iyo upang makilala at mahalin mo Siya.

Page 49: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mas Malalim na Pag-aaral 1. Magbigay ng pagkakaiba kung paano nakita ng mga tao si Saul at kung paano nakita ng

Diyos si David sa pamamagitan ni Samuel (1 Samuel 16:7). Ikumpara ito sa tinatawag ni Santiago na pagtatanggi o kumakampi sa paborito (Santiago 2:1-9)

2. Ano ang nakita ng Diyos pagtingin niya sa puso ni David? 3. Binabase mo ba ang pagsusuri sa mga tao sa panlabas na anyo o sa paniniwala mo kung ano

ang nasa loob ng kanilang puso? Ipaliwanag 4. Ilarawan ang katangian at disenyo ng liderato ni David kung bakit angkop siya na maging

pinaka mahusay na hari ng Israel magpakailan man? 5. Noong kinalaban ni David si Goliath, ano ang nag-udyok sa kanya, at saan nanggaling ang

kanyang tapang ng kanyang loob bilang batang binatilyo, na makakapatay ng 9 na talampakang taas na higante?

Page 50: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

6. Saan matatagpuan karamihan ang sinulat ni David? Ano ang sinasabi ng mga ito tungkol sa kung sino/ano si David?

7. Kung titingnan mo ang paghihiwalay ng personalidad ni Saul at ang pagkabuo ng

personalidad ni David, bakit nagalit si Saul kay David ng gayon na lamang, at ano ang sinasabi sa atin tungkol sa katangian ni David noong tanggihan niyang patayin si Saul?

Page 51: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Paano Mabigo Nang Matagumpay

Kabanata 10 Aralin sa Pakikinig: Pagmamasid sa Matandang Tipan Aralin 36

Layunin: Upang matuto sa mga pagkakamali ni David sa pagnanais niya, pag-amin niya, pagtalikod niya, at kapatawaran niya.

Kinilala ko ang aking kasalanan sa iyo, at hindi ko ikinubli ang aking kasamaan; aking sinabi, “Ipahahayag ko ang aking paglabag sa Panginoon ;” at iyong ipinatawad ang bigat ng aking kasalanan.

—Mga Awit 32:5 Pagsunod ang kailangan upang maranasan ang kapangyarihan ng Banal na Espritu. Karamihan sa buhay ni David ay halimbawa ng nagniningning na katotohanan. Ngunit alam din ni David na ang pagpapala ng Diyos ay hindi ibinigay dahil sa kanyang mga nagawa. Ibinigay ito dahil sa biyaya ng Diyos. Sa isang panahon ng buhay ni David ay nagkasala siya ng pangangalunya at pagpatay; at sa buong isang taon sinubukan niyang itago ang kanyang kasalanan. Ang kasalanan niya ay nagpapakita sa atin na kahit ang mga maka-diyos na tao ay maaring bumigay sa tukso kung hindi sila maingat. Nagdulot ng pisikal na karamdaman ang pagkakasala ni David. Kalaunan, noong binagabag na siya ng kanyang kasalanan, siya ay nagbalik sa Panginoon. Gayunpaman, may katuturan kung saan ang kadakilaan ni David ay nabigyan ng diin kung paano siya tumugon sa kanyang pagkabigo at naging dulot ng kanyang kasalanan. Kapag tayo ay nabigo, ang mahalagang bagay ay ano ang gagawin natin sa ating kabiguan—paano tayo tutugon dito. Ganunpaman sa puntong ito sa buhay ni David, kahit sa kanyang pagkakasala, naging dakilang halimbawa pa rin Siya sa Biblia para sa atin.

Page 52: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

1. Tama o Mali? Si Saul ay magandang halimbawa ng “pinahiran sa pagsaway.” 2. Tama o Mali? Ang “pinahiran sa pagsaway” maaaring magtagal ng di alam, maaring habang

buhay. 3. Tama o Mali? Si David ay magandang halimbawa ng “pinahiran sa pagsunod.”

Maliban na nabanggit, pumili ng isang sagot sa bawat tanong.

4. Ano ang pinaka nais gawin ni David para sa Diyos? a. Sumakop pa ng maraming teritoryo b. Magtayo ng bahay para sa Diyos (templo) c. Maging saserdote d. Pagandahin ang ekonomiya ng bansa

5. Paano tumugon si David sa pangako ng Diyos sa kanyang magiging mga apo? a. Pinasalamatan ang Diyos dahil ibinigay ang nararapat para kay David. b. Tinanggihan ito. c. Wala siyang pananampalataya na paniwalaan ito. d. Mababang loob niyang kinilala na ito ay regalong biyaya.

6. Paano nangyari na ang isang lubos na nagmamahal sa Diyos ay lubos na magkakasala ng napaka seryosong kasalanan tulad ng ginawa ni David?

a. Akala niya ay ginagawa niya ang nais ipagawa sa kanya ng Diyos. b. Nakalimutan niya ang kautusan ng Diyos. c. Walang sinumang dakila na di puwedeng di magkasala. Lahat tayo ay may

kahinaan. d. Hindi naman niya minahal ang Diyos sa abot ng kanyang sinabi na gagawin niya.

7. Kailan tayo karaniwang nagiging mahina sa tukso? a. Kapag nasa tuktok tayo ng ating espirituwal na buhay at iniisip natin na di na

tayo magkakasala. b. Kapag may kamalayan tayo kung gaano tayo ka-makasalanan. c. Kapag tinukso tayo ng Diyos higit sa ating makakaya. d. Kapag lahat sa buhay natin ay papunta sa kamalian.

8. Ano ang pagkakasalang ginawa ni David? (piliin lahat ng akma) a. Ginagamit ang pangalan ng Diyos sa walang kabuluhan b. Pagnanakaw c. Pangangalunya d. Walang galang sa magulang e. Mamamatay tao f. Paglabag sa araw ng Sabbath

Page 53: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

9. Ano ang kondisyong espirituwal ni David noong taong pinagtakpan niya ang kanyang kasalanan?

a. Mabunga pa rin siya at malapit sa Diyos. b. Tuyot ang kanyang espirituwal at malayo ang kaloban niya sa Diyos. c. Hindi niya napansin ang pagkakaiba. d. Lalo siyang napalapit sa Diyos higit sa nauna at lahat ng panalangin niya ay

sinagot.

10. Ano ang naging tugon ni David noong napagtanto niya kung gaano kaseryoso ang kanyang kasalanan?

a. Nagalit siya kay Nathan na propeta. b. Binayaran niya ang lahat ng nakakaalam ng kanyang kasalanan upang

manahimik. c. Nagpanggap na hindi siya nagkasala. d. Ipinahayag niya ang kanyang kasalanan at nagsisi.

11. Ano ang natutunan natin kay David? a. Siya ay magandang halimbawa para sa atin. b. Siya ay malakas na babala sa atin. c. Siya ay nagsisilbing parehong halimbawa at babala. d. Siya ay hindi halimbawa o babala.

12. Alin sa mga sumusunod ang maayos na hinarap ni David? a. Buhay b. Kamatayan c. Tagumpay d. Pagkabigo e. Lahat ng nasa itaas

13. Ano ang nangyari pagkatapos napatawad si David? a. Mayroon pa rin naging bunga ang kanyang kasalanan. b. Inalis lahat ng Diyos ang magiging bunga ng kanyang kasalanan. c. Kailangan iwanan ang kanyang trono. d. Nasira ang kanyang kaisipan tulad ni Saul. Ano ang magiging tugon mo kapag ikaw ay nagkasala? Mayroong bang mga kasalanan na hindi mo pa inamin nang matapat sa Diyos?

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

Page 54: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Hingin sa Diyos na ipakita sa iyo kung mayroong mga kasalanan na pumipigil sa pagdaloy ng pagpapala sa buhay mo. Aminin sa Diyos ang mga pagkakasala na iyong naaalala at pasalamatan siya sa lubos na pagpapatawad Niya. Manalangin sa Kanya na tulungan ka na tumayong matatag laban sa tukso.

Page 55: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mas Malalim na Pag-aaral 1. Ano ang katotohanan kung gaano ka man kabanal at malapit sa Diyos, ang isang taong tulad

ni David ay maaaring magkasala ng lubos, ano ang itinuturo sa atin tungkol sa tukso at kasalanan? (Basahin 1 Corinto 10:12,13)

2. Ayon sa paraan ng pagtingin ng Diyos sa ating mga kasalanan, alin ang pinaka-masama sa

mga kasalanan ni David, ang kanyang pangangalunya o ang pagpatay sa asawa ni Bathsheba? 3. Sa paanong mga paraan nabigong matagumpay si David? 4. Sa paanong mga paraan hindi nabigong matagumpay si David? 5. Sinulat ni Robert Louis Stevenson: “Ngayon o mamaya ang bawat lalaki ay uupo sa piging

ng kahihinatnan.” Sinasabi ng mga Kasulatan na ang kabayaran ng kasalanan ay kamatayan (Roma 6:23). Ano ang ilan sa mga naging pinaka masamang kinahinatnan o naging resulta ng mga kasalanan ni David at bakit?

Page 56: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

6. Kung hindi pinagtakpan ni David ang kanyang mga kasalanan sa loob ng isang taon, maaari ba ang “piging ng kahihinatnan” niya ay hindi ganon kasama? Sa ibang salita, kung lumapit si David kay propeta Nathan imbis na si Nathan ang lumapit sa kanya, magiging iba ba ang kahihinatnan ng kanyang kasalanan? Ipaliwanag.

7. Paano nalaman ng propeta ang kasalanan ni David na kanyang inakusahan na may

katapangan? Ano ang napansin ni Nathan sa buhay ni David sa loob ng isang taon na pinagtakpan niya ito?

Page 57: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Kagalakan ng Kapatawaran

Kabanata 11 Aralin sa Pakikinig: Pagmamasid sa Matandang Tipan Aralin 37

Layunin: Upang maunawaan ang tunay na kahulugan ng pagsisisi at paano tayo pinapatawad ng Diyos.

“Kung ipinahahayag natin ang ating mga kasalanan, siya ay tapat at banal na magpapatawad sa ating mga kasalanan at tayo'y lilinisin sa lahat ng kalikuan.”

—1 Juan 1:9

“Lumalang ka sa akin ng isang malinis na puso, O Diyos; at muli mong baguhin ang matuwid na espiritu sa loob ko.”

—Mga Awit 51:10

Mauunawaan natin sa mga awit na sinulat ni David sa panahon ng kaguluhan pagkatapos niyang magkasala, ang kanyang kadakilaan, sa kabila ng kanyang pagkabigo sa moral at espirituwal. Naging hari si David sa loob ng 40 taon—16 na taon bago siya nagkasala, at 24 na taon pagkatapos ibalik ng Diyos ang kanyang kaluluwa at ang kaharian. Ngunit ibinalik lamang ng Diyos sa kanya ang mga ito pagkatapos niyang lumakad sa landas ng katuwiran sa pamamagitan ng pag-amin ng kanyang kasalanan, pagtalikod dito, at nangako na susundin ang Panginoon. Tulad ni David, lahat tayo ay may problema sa bagabag ng kasalanan. Ang kalutasan sa ating mga kasalanan ay ang kapatawaran ng Diyos, ngunit upang maranasan ang kapatawaran, tulad ni David, kailangan nating ipahayag na tayo ay nagkasala. Ipinapakita natin na nauunawaan natin at naniniwala tayo sa solusyon ng Diyos sa problema ng ating kasalanan kapag umamin tayo at nag-alay ng sakripisyo ng katuwiran—gawin ang tama—na nagpapahayag ng ating pagsisisi at pagtitiwala sa Panginoon. Kapag sinunod natin ang halimbawa ni David ang pag-amin ng kanyang kasalanan sa Mga Awit 51, sinusunod natin ang daan ng Diyos sa kapatawaran at panunumbalik. Sa gayon ay mararanasan natin ang pagpapala ng kapatawaran, at kung magkagayon ay mawawala ang bagabag ng kasalanan sa atin.

Page 58: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

1. Tama o Mali? Si David ay isang maliit na tauhan lamang kaya naman ay hindi naglaan ng maraming lugar ang Biblia sa kanyang buhay.

2. Tama o Mali? Ang mga kasaysayan sa 1 at 2 Samuel ay tumutulong sa atin upang

maunawaan natin ang aklat ng Mga Awit. 3. Tama o Mali? Inilalarawan ng mga awit para sa atin kung ano ang buhay kapag lahat ay

maayos.

Maliban na nabanggit, pumili ng isang sagot sa bawat tanong.

4. Ano ang nangyayari kapag tayo mismo ang pastol ng ating sarili? a. Nakokontrol natin ng mabuit ang ating buhay. b. Lagi natin alam anong direksiyon sa buhay ang ating tatahakin. c. Pinagpapala tayo ng Diyos sa ating pagsasarili. d. Hindi magiging maayos ang buhay natin.

5. Paano tumugon si David sa taong nanungayaw sa kanya? a. Hindi niya pinatigil ang panunungayaw sa kanya dahil inisip niya na karapat-

dapat lamang siyang sumpain. b. Pinatay niya ang taong sumumpa sa kanya. c. Natakot siya sa Diyos. d. Isinumpa niya pabalik ang taong sumumpa sa kanya.

6. Ano ang mangyayari kapag nagpasakop tayo sa disiplina ng Diyos? a. Patuloy Niya tayong papaluin hanggang sa mapahiya at masiraan tayo ng loob. b. Pinanunumbalik Niya ang ating kaluluwa. c. Sinasabi Niya na tumigil na tayo sa pagrereklamo. d. Nawawalan tayo ng katayuan sa paningin ng Diyos.

Page 59: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

7. Paano natin alam na pinatawad na tayo? a. Kapag tinanggihan natin na tayo ay may sala. b. Kapag pinatawad tayo ng tao katulad ng pagpapatawad sa atin ng Diyos. c. Kapag nakalimutan natin ang ating ginawa. d. Ang sabi ng Biblia, tayo ay pinatawad kapag inamin natin ang ating kasalanan at

nagsisi.

8. Noong hiningi ni David sa Diyos na bigyan siya ng bagong puso, ano ang ibig niyang sabihin?

a. Para bumalik siya sa dati niya gawi bago siya nagkasala b. Para tulungang mabago ang isip niya tungkol sa kasalanan c. Para sa Diyos na lumikha ng panibago na hindi pa nakamtan ni David d. Para maging malusog siyang muli.

9. Ano ang paniniwala ni David tungkol sa panunumbalik?

a. Na siguradong panunumbalikin siya ng Diyos b. Na baka sakaling panumbalikin siya ng Diyos kung hindi na siya magkakasala

muli. c. Na nag-aatubili ang Diyos na panumbalikin siya d. Na pinanunumbalik lamang ng Diyos ang maliliit na kasalanan

10. Ano talaga ang nais ng Diyos kung paano tayo tumugon sa pagkakasala? a. Nais Niya na ialay ang tamang hayop sa sakripisyo. b. Nais Niya na magkaroon tayo ng basag at malungkot na puso. c. Nais Niya na itago natin ang ating kasalanan sa ibang tao. d. Nais Niya na maintindihan natin na hindi tayo nagkasala ng masama tulad ng iba.

11. Ano ang kahulugan ng “ipahayag ang ating kasalanan?” a. Lubos tayong nalungkot dahil nahuli tayo. b. Sinasabi natin na nalulungkot tayo. c. Kailangan tayong mapenitensya at magalay ng sakripisyo. d. Sumasang-ayon tayo sa Diyos at inaamin ang ating kasalanan.

Naalala mo ba ang panahon kung kailan nabasag ang iyong puso dahil sa iyong kasalanan? Ano ang sinabi mo sa Diyos? Sa anong paraan ka Niya pinanumbalik?

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

Hingin sa Diyos na bigyan ka niya ng pananaw sa kasalanan tulad ng sa Kanya. Hingin sa Kanya na tulungan ka na makita ang kasalanan katulad ng pagtingin Niya dito at ihayag kaagad ito sa Kanya. Pasalamatan Siya dahil sa Kanyang pagmamahal dinidisiplina ka niya kapag ikaw ay nagkakasala.

Page 60: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mas Malalim na Pag-aaral 1. Ano ang sinasabi ng Mga Awit 51 tungkol sa pag-papahayag ng kasalanan, at ano ang

sinasabi ng Mga Awit 32 tungkol sa magiging dulot ng pag-papahayag ng kasalanan at ang katayuang espirituwal, emosyonal, sikolohiya, at pisikal na kalusugan ni David bago niya pinahayag ang kanyang kasalanan?

2. Ano ang naranasan ni David sa loob ng isang taon na pinagtakpan niya ang kanyang

kasalanan? (Pinapayo ko na gamitin ang Living Bible Paraphrase ng Mga Awit 32 sa pagsagot mo sa tanong na ito.)

3. Ano ang sinasabi sa atin nito tungkol sa pagtatakip ng ating mga kasalanan at mamuhay na di

pinapahayag ang kasalanan? 4. Sa Mga Awit 51 nanalangin ng literal na Hebreo si David ng pawalang-sala ang sala ko.

Ginamit rin niya ang salitang “inaring ganap.” Paano ipinapakita nito na si David ay propeta? Anong mga aklat sa Bagong Tipan ang nagpapakita sa atin kung ano ang kailangang gawin ng Diyos upang maging posible na mapawalang-sala ang ating kasalanan, o ariing ganap tayo?

5. Paano makakatulong ang dalawang aklat ni Samuel para malaman natin paano binigyan ng

kahulugan ang mga awit ni David?

Page 61: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

6. Ipaliwanag ang kahulugan ng pangungusap na ito: “Kapag dinala natin ang bagabag ng

kasalanan natin at kasalanan sa Diyos sa pamamagitan ng pag-papahayag, dapat nating alalahanin ang mga naaalala ng Diyos, at kalimutan ang mga nakalimutan ng Diyos.

7. Nanalangin si David nang dakilang kahilingan, “Lumalang ka sa akin ng isang malinis na

puso, O Diyos; at muli mong baguhin ang matuwid na espiritu sa loob ko.” (Mga Awit 51:10) Ano ang sinasabi niya sa Diyos at sa atin tungkol sa kanyang sarili, at ano ang tiyak na hinihingi niya talaga sa Diyos na gawin?

Page 62: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Tatlong Katotohanan ng Kasalanan at Tatlong Katotohanan ng Kaligtasan

Kabanata 12

Aralin sa Pakikinig: Pagmamasid sa Matandang Tipan Aralin 38

Layunin: Upang matutunan pareho ang trahedya ng kasalanan at lunas sa kasalanan. “Kung gaano ang layo ng silangan sa kanluran, gayon niya inilayo sa atin ang ating mga pagsuway.”

—Mga Awit:103:12

“Ngayon nga'y wala nang kahatulan sa mga na kay Cristo Jesus. Sapagkat ang kautusan ng Espiritu ng buhay na nagmula kay Cristo Jesus ay nagpalaya sa atin mula sa kautusan ng kasalanan at ng kamatayan.”

—Roma 8:1, 2

Sinasabi sa atin ni David na malulutas ang suliranin natin sa bagabag ng kasalanan kapag inaamin natin sa Diyos ang kanyang panuntunan sa tama at mali, at dahil sa panuntunan na iyon tayo ay nakukumbinsi na makasalanan tayo. Kapag ipinapahayag natin ang ating mga kasalanan, pinanunumbalik ng Diyos ang ating kaluluwa. Yan ang pinaka importanteng gamit para sa atin mula sa kuwento ng kasalanan ni David. Maaari nating matutunan ang tatlong katotohanan tungkol sa kasalanan sa buhay ni David. Una, mayroon kakila-kilabot na kahihinatnan ang kasalanan. Laging may kahihinatnan ang kasalanan, ngayon at sa mga darating na panahon. Pangalawa, mayroong dakilang kapangyarihan ang kasalanan. Kung ang isang katulad ni David ay maaaring ibaba ng kapangyarihan ng kasalanan, sino tayo na isiping makakatayo laban dito? Huwag nating maliitin ang kapangyarihan ng kasalanan. Pangatlo, mayroong malaking presyo ang kasalanan. “Sapagkat ang kabayaran ng kasalanan ay kamatayan; ngunit ang kaloob ng Diyos na walang bayad ay buhay na walang hanggan kay Cristo Jesus na Panginoon natin” (Roma 6:23). Ito ay nag-iiwan ng pilat at mantsa, at karamihan sa mga pilat at mantsa ay hindi na maibabaligtad at maaalis. Tulad ng itim na pelus (velvet) na sapin ng mga diamante na naka-display, ang maitim na kabayaran ng kasalanan, kapangyarihan, at presyo ay gumagawa sa tatlong katotohanan ng kaligtasan na kumikinang ng maliwanag. Una, inalis na ni Jesus ang kabayaran ng kasalanan. Pangalawa, ang Banal na Espiritu ay makapangyarihan pa kaysa kapangyarihan ng kasalanan ay maiingatan ka mula sa kapangyarihan ng kasalanan na mamuno sa iyong buhay. Pangatlo, ang katotohanan ng kaligtasan na mayroong kakaunting komplikasyon, sapagkat ito ay nakaugnay sa mantsa, pilat, at presyo ng kasalanan. Sa paningin ng Diyos, kahit mantsa ng kasalanan ay hinugasan na ng pagpapatawad, ngunit kung minsan ang mantsa ng kasalanan at pilat ay hindi

Page 63: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

mabubura sa makataong antas. Ang mga kinahinatnan o resulta ng ating mga kasalanan ay nananatili dito sa lupa kahit na tayo ay lubos na pinatawad na ng Diyos.

1. Tama o Mali? Itinuturo ng Biblia na di tayo dapat mabagabag sa kasalanan. 2. Tama o Mali? Ang pinakamabuting paraan upang malutasan ang bagabag ng kasalanan ay

babaan ang ating pamantayan at tanggihan na tayo ay hinid umabot dito o tanggihan na nagkasala tayo.

3. Tama o Mali? May kabayaran ang kasalanan.

Maliban na nabanggit, pumili ng isang sagot sa bawat tanong.

4. Ano lamang ang paraan na mawala ang panghinaharap na kabayaran ng kasalanan? a. Bayaran ang Dios sa nagawa nating kasalanan b. Lubos na kalimutan ang ating kasalanan c. Gumawa ng maraming mabubuting gawa d. Tanggapin si Jesu-Cristo sa tinapos Niyang gawain sa krus sa pamamagitan ng

pananampalataya

5. Alin sa mga sumusunod ang kinahinatnan ng kasalan? (piliin lahat ng akma) a. Kalayaan b. Nasayang na bahagi ng ating buhay c. Alipin ng kasalanan d. Masagang buhay espirituwal at materyal e. Kapayapaan sa ating puso

6. Gaano katagal sa pagiging Kristiyano bago natin mapagtagumpayan ang kasalanan? a. Hindi bababa sa tatlong taon b. Karaniwan pagkatapos ng sampung taon c. Hanggat hindi natin natatamo ang karapat-dapat na pananampalataya d. Hindi natin kayang lubos na talunin ang kapangyarihan ng kasalanan dito sa

buhay na ito. Hindi posible na hindi tayo magkakasala.

Page 64: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

7. Ayon sa Biblia, ano ang bayad sa kasalanan? a. Pagsasaulo at paulit-ulit na mahabang mga panalangin b. Pag-aalay ng karne at butil bilang sakrispisyo c. Penitensiya sa maraming taon d. Kamatayan

8. Ano ang mangyayari sa kinahinatnan at pilat ng kasalanan kapag napatawad na tayo? a. Kadalasan ang kinahinatnan at pilat ay nananatili. b. Lubos na inalis ng Diyos. c. Malilimutan natin kahit lahat ay naaalala ang mga ito. d. Naaalala natin ngunit ang iba ay hindi nila maalala

9. Ilang solusyon ang ibinigay ng Diyos para sa panghinaharap na kabayaran ng kasalanan?

a. Isa b. Mga tatlo c. Marami d. Wala. Kanya lamang inayos ang pangkasalukuyang kabayaran.

10. Paano natin mako-kontrol ang kapangyarihan ng kasalanan sa ating sarili? a. Hindi natin kaya. b. Sa pansariling disiplina c. Sa pamamagitan lamang ng kapangyarihan ng Banal na Espiritu d. Sa pagsasaulo ng mga kautusan ng Diyos

11. Paano nakikita ng Diyos ang nagawa nating kasalanan pagkatapos Niya tayong patawarin? a. Pinipili Niya na huwag nang tingnan muli ang ating mga kasalanan. b. Lagi Niyang nakikita ang mga mantsa. c. Nagpapalungkot ito sa Kanya. d. Pinapaalala lagi Niya ang ating mga kasalanan

12. Sa paanong paraan tayo inaaring ganap ng Diyos kapag tayo ay pinapatawad Niya? a. Sa mata ng mga tao b. Sa Kanyang mga mata c. Pareho d. Wala ni isa

13. Ano ang tatlong katotohanan ng kaligtasan? (piliin lahat ng akma) a. Sa mata ng Diyos tayo ay inaring ganap, ngunit mararanasan natin ang

kinahinatnan ng kasalanan. b. Ang Banal na Espiritu ay bibigyan tayo ng kapangyarihan na magupo ang

kasalanan. c. Ang kamatayan ni Jesus sa krus ang nagbayad sa hinaharap na kabayaran ng

kasalanan. d. Maaari tayong mabuhay sa kasalanan dahil pinapatawad na tayo ng Diyos.

Page 65: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Ayaw ni Satanas na malaman o isipin natin ang tatlong katotohanan ng kasalanan. Alin sa tatlong katotohanan ng kaligtasan ang kailangan mo pang maunawaan at maranasan sa buhay? Ano ang nais mong sabihin tungkol sa tatlong katotohanan ng kasalanan at kaligtasan?

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ Pasalamatan ang Diyos sa Kanyang kapatawaran at dakilang biyaya at awa sa iyong buhay. Hingin sa Kanya na tulungan ka na maranasan mo pa ang Kanyang kapangyarihan laban sa kasalanan. Hingin sa Diyos na bigyan ka ng lakas ng loob upang ibahagi ang magandang balita ng Kanyang kaligtasan sa iba.

Page 66: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mas Malalim na Pag-aaral 1. Ipaliwanag paano ka makakaugnay, sa personal mong gamit, sa tatlong katotohanan ng

kasalanan. 2. Ipaliwanag paano ka makakaugnay, sa personal mong gamit, sa tatlong katotohanan ng

kaligtasan. 3. Ipaliwanag paano ka makakaugnay, sa personal mong gamit, sa mga paghamon kasama sa

tatlong katotohanan ng kasalanan at kaligtasan? 4. Iugnay ang tatlong tanong at mga sagot sa kasalanan ni David? 5. Ano ang nagagawa ng katotohanang si David ay nagkasala sa ika 16 taon na siya ay hari,

gayunpaman nanatili siya nang 24 na taon pa sa kanyang trono pagkatapos niyang magkasala, ano ang sinasabi sa iyo tungkol sa paraan ng Diyos sa rehabilitasyon Niya sa isang pinuno na nahulog sa kasalanan? Isa alang-alang ang ugat nang salitang rehabilitasyon sa Latin ay mamuhunan ng panibago na may dignidad.”

Page 67: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

6. Ang kabuuan ba ng karanasan ni David ay naging karagdagan o kabawasan sa kanyang

kakayahan bilang mabuting hari?

7. Nagkaroon ba si David nang mas marami o kaunting pakikiramay at unawa sa mga tao na

nahulog sa kasalanan (isa alang-alang ang mga awit ni David na nasulat sa panahong ito nang kanyang buhay at pamumuno bilang hari)? Ipaliwanag.

Page 68: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mga Hari at Mga Propeta

Kabanata 13 Aralin sa Pakikinig: Pagmamasid sa Matandang Tipan Aralin 39

Layunin: Upang ipakilala ang mga aklat na tungkol sa mga hari at mga propeta ng bansang Hebreo pagkatapos ni David at matuto mula sa mga halimbawa at babala.

“Panginoon , Dios ng Israel, wala pong Dios na katulad ninyo sa langit o sa lupa. Tinutupad nʼyo ang inyong kasunduan at ipinapakita ninyo ang inyong pag-ibig sa mga lingkod ninyong buong pusong sumusunod sa inyo.”

—1 Hari 8:23 Ang mga aklat ng 1 at 2 Hari ay nagsasabi tungkol sa kaharian ng tao na nagresulta mula sa pagnanais nang Israel na hindi ang Diyos ang kanilang magiging hari. Sa mga aklat na ito matatagpuan natin ang mga kamangha-manhang babala, lalo na sa buhay ng mga makasalanang hari, at matatagpuan din natin ang mga halimbawa ng mabubuting propeta, tulad ni Elias at Eliseo. Sa 1 Hari natin malalaman ang patungkol sa pagkakahati ng makataong kaharian. Sa 2 Hari malalaman natin ang detalye ng kanilang malungkot na pagkabihag. Maraming mga babala sa aklat ng mga Hari dahil halos lahat ng mga hari ay masasama. Ang kahalagahan ng mga aklat na ito ay kanilang itinala ang pagkakahati sa dalawang kaharian ng bayan ng mga Judio, Israel at Judah, at ang pagkaguho at pagkabihag ng bawat kaharian. Itinala rin nila ang ministeryo ni Elias, Eliseo, at marami pang ibang mga propeta ng Diyos. Maaari nating tawagin ang 1 at 2 Mga Hari nang “Ang Pagtatagumpay at Pagbagsak ng Bansang Hebreo.” Sa 2 Mga Hari, malalaman natin ang tungkol sa pagkabilanggo ng hilagang kaharian ng Asiria. Karaniwang tinatawag ang 10 tribo na “naligaw na tribo ng Israel” dahil hindi na sila nabanggit muli sa Kasulatan o sa kasaysayan. Pagkatapos, ang timogang kaharian ng Judah ay nabilanggo din. Sila ay kinuha ng Babilonia at ibinalik pagkatapos ng 70 taon upang gawin muli ang Jerusalem noon at pinalaya sila nang emperador ng Persia. Dalawang tema ang tumatayo mula sa mga aklat na ito: (1) kung paano hindi sumusuko ang Diyos sa Israel kahit sa gitna ng teribleng pagtalikod at panunumbalik sa kasamaan, at (2) ang pasensiya ng Diyos sa pakikitungo sa iilang tiwaling mga hari.

Page 69: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

1. Tama o Mali? Ang aklat ng 1 Mga Hari ay tungkol sa pagkakahati ng Israel sa dalawang kaharian.

2. Tama o Mali? Ang aklat ng 2 Mga Hari ay tungkol sa kung paano ang Israel nanumbalik sa

iisang kaharian muli. 3. Tama o Mali? Karamihan sa mga propeta ay hinuhulaan ang darating na panahon.

Maliban na nabanggit, pumili ng isang sagot sa bawat tanong.

4. Sa kalaunan, ano ang nangyari sa hilagang kaharian ng Israel? a. Sinakop niya ang timogang kaharian. b. Sinakop niya ang mga Asiria at naging dominante sa rehiyon. c. Nasakop siya ng mga Asiria at hindi na muling narinig ito. d. Natutunan niya ang aral at nagbalik sa Diyos.

5. Sa kalaunan, ano ang nagyari sa timogang kaharian ng Judah? a. Nasakop ito ng Persia at hindi na muling narinig ito. b. Nasakop ito ng Babilonia at sa kalaunan bumalik sa Judah. c. Sinakop niya ang mga Griego at mga Persiano. d. Nilayasan siya ng kanyang bayan, na bumalik sa Ehipto.

6. Alin sa mga sumusunod ang kasama sa tungkulin nang isang propeta? (piliin lahat ng akma) a. Pinapangaral ang salita ng Diyos. b. Namumuno sila sa bansa sa pamamagitan ng pagmamanipula sa mga hari. c. Kung minsan sinasabi nila ang mangyayari sa darating na panahon. d. Binibigyang kahulugan ang mga pangyayari mula sa pananaw ng Diyos. e. Pinaparusahan nila ang mga taong sumusuway sa hari.

7. Ano ang ginawa ni Elias na hindi ginawa ng mga mabuting hukom? a. Tinalo ang mga kalaban ng Israel b. Sinanay ang mga sundalo ng Israel c. Iningatan ang mga tao upang di magkasala d. Nagsanay nang papalit sa kanila

Page 70: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

8. Pagkatapos mahati ng kaharian, ilang mga mabubuting hari ang namuno sa hilaga? a. Wala b. Lima c. Siyam d. Lahat sila

9. Pagkatapos mahati ng kaharian, ilang mga mabubuting hari ang namuno sa timog?

a. Wala b. Di bababa sa tatlo c. Labingisa d. Lahat sila

10. Paano sasagutin nang tunay na propeta ng Israel ang hari? a. Sasabihin lang ang nais marinig ng hari. b. Sasabihin lagi sa hari ang lahat ng detalye ng hinaharap. c. Pagbobotohan at sasabihin sa hari ang pinaka popular na opinyon. d. Sasabihin lang nila sa hari ang sinabi ng Diyos.

11. Paano tinatrato ang mga propeta ng Dios kapag sinabi nila ang katotohanan? a. Lagi silang binibigyan ng magandang gantimpala. b. Nagiging sikat sila sa mga tao. c. Kadalasan ay napaparusahan sila ng masidhi at inuusig. d. Lagi silang pinapatay.

12. Anong karaniwang kapangyarihan mayroon ang mga propeta? a. Tulad lang sila nang karamihan, walang espesyal na kapangyarihan. b. Binigyan sila ng Diyos ng di pangkaraniwang karunungan at kung minsan di

pangkaraniwang kapangyarihan. c. Kaya nilang i-kontrol ang isip ng mga hari. d. Wala silang pagkatalo

13. Paano tumugon ang Diyos kay Elias sa pakikipagharap niya sa bulaang propeta at saserdote? a. Nagalit siya kay Elias dahil sa pagsubok sa Kanya. b. Hindi Niya pinansin si Elias. c. Sinabihan Niya si Elias na makipagkasundo sa mga bulaang propeta at saserdote. d. Pinarangalan Niya si Elias sa pamamagitan ng pagpapa-apoy sa basang altar.

14. Ano ang tugon ng mga tao sa tagumpay ni Elias? a. Pinagtangkaan siyang patayin. b. Tumanggi silang magsisi. c. Nagsisi sila at naniwala sa Diyos. d. Ni hindi nila napansin kung ano ang ginawa ng Diyos.

Page 71: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

15. Bilang “sisidlang lupa” na makapangyarihang magagamit nang Diyos, anong naging katulad ni Elias pagkatapos nang kanyang dakilang tagumpay?

a. Mayroong siyang kahinahan at takot tulad ng mga iba. b. Nagtiwala siya sa Diyos at hindi natakot ni minsan kahit kailan man. c. Naging wala siyang kasalanan. d. Naging mapagmataas siya, at pinarusahan siya ng Diyos.

Sa paanong paraan ka makakaugnay kay Elias? Sa paanong paraan mo naranasan ang kapangyarihan ng Diyos? Sa paanong paraan mo naranasan ang kahinahan at takot?

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

Pasalamatan ang Diyos at hindi niya pinagkaloob lamang sa mga perpektong tao ang kanyang kapangyarihan. Hingin sa Panginoong Diyos na gumawa Siya ng isang makapangyarihan bagay sa iyong buhay at sa pamamagitan mo sa linggong ito.

Page 72: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mas Malalim na Pag-aaral 1. Sa dalawang aklat ng Mga Hari, sa paanong paraan natin makikita kung bakit ayaw ng Diyos

ang Israel na magkaroon ng mga hari na hiningi nila kay Samuel, noong sinabi nila sa dakilang lider na si Samuel, ayaw nilang maging hari ang Diyos?

2. Ano ang matututunan natin sa katangian ng Diyos mula sa pakikitungo niya sa mga

masasamang hari sa Hilaga at Timogang Kaharian ng Israel at Judah? 3. Ano ang nangyari sa Hilagang Kaharian pagkatapos nitong masakop at maibilanggo ang mga

Asiria? Ano ang nangyari sa Timogang Kaharian pagkatapos nitong masakop at maibilanggo ang mga Babilonia?

4. Bigyang kahulagan ang tungkulin at katangian ng tunay na propeta. 5. Ilarawan nang apat o limang paraan kung paano ipinakita ni Elias ang tungkulin at katangian

ng tunay na propeta, noong hinamon niya ang mga bulaang propeta ni Ahab at Jezebel sa Bundok ng Carmel at pinangunahan ang pagbabalik loob ng mga tao sa Diyos (1 Mga Hari 18).

Page 73: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

6. Paano natin maipaliliwanag ang sobrang pagka-pagod ni Elias sa susunod na kabanata ng

mga Hari, noong umupo siya sa ilalim ng punong kahoy ng enebro at hingin sa Diyos na kunin ang kanyang buhay?

7. Ilarawan ang halaga ng relasyon ni Elias at Eliseo. Ano ang ginawa ni Elias na di ginawa ni

Josue at ng mga hukom sa Israel? (Iugnay ito sa 2 Timoteo 2:2 at ang relasyon ni Pablo kay Timoteo, at ang paraan ni Jesus sa pagsasanay sa mga apostol)

Page 74: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Ang Pagtatagumpay at

Pagbagsak nang Kaharian

Kabanata 14 Aralin sa Pakikinig: Pagmamasid sa Matandang Tipan Aralin 40

Layunin: Upang maunawaan ang naging sanhi ng pagbagsak at pagkabilanggo ng mga kaharian at kung paano sa pamamagitan nang pasensiya at awa, nakitungo ang Diyos sa

Kaniyang bayan.

“At sana, kayong mga Israelita ay maging tapat sa Panginoon na ating Dios. Tuparin ninyo ang kanyang mga tuntunin at mga utos katulad ng ginagawa ninyo ngayon.”

—1 Hari 8:61 Ang mga aklat ng Mga Hari ay nagbibigay sa atin ng mga halimbawa ng mga mabubuti at masasamang katangian ng mga pinuno. Nag-umpisa sila sa pumumuno ni Solomon, anak ni David, na mababang loob na hiniling sa Diyos ang karunungan upang pangunahan ang Kanyang bayan. Pinagpala ng karunungan, kayamanan, at karangalan si Solomon nang Diyos. Siya ay dakilang halimbawa sa paglalagay sa Diyos ng una sa kanyang buhay kaysa kayamanan at personal na pakinabang. Ngunit sa tuktok ng tagumpay ng Israel, lumayo si Solomon sa Diyos. Nagkaroon siya nang maraming asawa na sumasamba sa mga idolo, at sumama siya sa kanilang pagsamba. Ang naging bunga nito ay ang pagkakahati ng kaharian sa dalawa, at pamumuno ng maraming masamang hari, ang dalawang kaharian ay nasakop at dinala sa pagkabihag. Sa kabila ng pagsamba sa diyos-diyosan ng Israel, malaki pa rin ang pasensiya ng Diyos sa Kanyang bayan. Sa tuwing dadaan ang gawain ng Diyos sa isang hadlang, nagpapadala ng propeta ang Diyos. Isa sa mga tungkulin ng propeta ng Diyos ay ituon ang pangangaral sa mga hadlang sa gawain ng Diyos hanggang sa mawala ito at ang gawain ng Diyos ay maipagpatuloy muli. Ang mga propeta ay instrumento ng Diyos upang alisin ang mga problema at mga hadlang na nagpapatigil sa gawain ng Diyos, ito ang pangunahing tungkulin at trabaho ng mga propeta. Habang binabasa mo ang 1 at 2 Hari, pansinin ang tagumpay at pagbagsak ng kaharian. Habang pinag-aaralan mo ang tungkol sa kaharian, matututunan mo kung ano ang gusto ng Diyos sa Kanyang iglesia ngayon. Pansinin din ang mga buhay ng mga hari, karamihan ay babala sa atin, kakaunti ang magagandang halimbawa. Pagkatapos ay sundin ang mga propeta ng maigi, dahil nagbibigay sila ng maka-Diyos na halimbawa para sundin natin.

Page 75: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

1. Tama o Mali? Ang kaharian sa mga aklat ng Mga Hari ay hindi katulad ng kaharian ng Diyos sa Bagon Tipan.

2. Tama o Mali? Ang nagkaisang kaharian ng Israel ay nakarating sa pinaka-pangit na estado sa

pamumuno ni Solomon. 3. Tama o Mali? Ang hilaga at timog na kaharian ay parehong nabihag sa parehong panahon at

sa parehong paraan.

Maliban na nabanggit, pumili ng isang sagot sa bawat tanong.

4. Paano nabihag ang timogang kaharian ng Judah? a. Biglaan at matatag na desisyon b. Tulad ng pagkabihag ng hilagang kaharian ng Israel c. Sa tatlong yugto, para may panahon na magsisi bago dumating ang huling yugto. d. Napakabilis at halos wala na silang panahon upang magsisi.

5. Ano ang pandaigdigang reputasyon ng mga Hebreo sa panahon ng mga hari? a. Sila ay masyadong rebelde. b. Sila ay masyadong masunurin sa Diyos. c. Sila ay masyadong magagaling mag-istratehiya. d. Sila ay masyadong matuwid.

6. Ano ang balanseng mga halimbawa at mga babala na ibinigay sa mga aklat ng Mga Hari? a. Mas maraming mga halimbawa kaysa sa mga babala b. Mas maraming mga babala kaysa mga halimbawa c. Medyo pareho d. Hindi gaano kahit isa

7. Sino ang pinaka-importanteng hari sa mga aklat na ito?

a. Saul b. David c. Nebucadnezar d. Solomon

Page 76: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

8. Anong uri ng panalangin ang binanggit ni Solomon sa simula ng kanyang pamumuno? a. Mahina at walang paniniwala b. Mapagkumbaba at kaayaya c. Matapang at malakas d. Kakaiba at malabo

9. Basahin ang Mga Awit 127:1. Bakit isinulat ito ni Solomon?

a. Dahil pinag-trabahuhan ito sa walang kabuluhan sa maraming taon

b. Dahil natuto siya mula sa mga pagkakamali ng kanyang mga kaibigan

c. Dahil naawa siya sa mga di-makadiyos na mga tao na hindi kilala ang Diyos

d. Dahil hindi niya sinubukan mamuhay mag-isa na wala ang Diyos

10. Anong mensahe ang pinangaral ni Solomon sa aklat ng Mangangaral?

a. “Nabuhay ako ng tama. Sundin ako at ikaw ay pagpapalain.” b. “Lagi kang sumunod sa hari.” c. “Huwang gumawa ng mali tulad ko.” d. “Hindi ako pinagpala ng Diyos tulad ng inahasaan ko.”

11. Saan kilala ang mga mabubuting hari ng Judah sa ginawa nilang mabuti? a. Pinamahalaan ng mabuti ang ekonomiya. b. Sinunod nila ang Diyos at sinira lahat ng mga idolo at lugar ng pagsamba. c. Matalino silang nakipag-alyansa sa mga hindi makadiyos na bansa. d. Pinatay nila lahat ng sumasalungat sa kanila.

12. Ano ang matututunan natin sa panalangin ni Ezechias? a. Hindi aprobado sa Diyos ang panalangin laban sa Kaniyang mga hatol. b. Hindi mali ang manalangin para sa kagalingan. c. Lagi tayong pagagalingin ng Diyos kaagad. d. Bulaang propeta si Isaias para hulahan niya ang kamatayan ni Ezechias.

13. Ano ang itinuturo sa atin ng pag-miministeryo ni Eliseo kay Naaman tungkol sa iniisip ng

Diyos sa taga-ibang bansa? a. Maawain ang Diyos sa mga naghahanap sa Kanya. b. Hindi pagagalingin ng Diyos ang mga kalaban ng Israel noong mga panahon na

iyon. c. Ang mga pangako ng Diyos ay para sa mga Hebreo lamang. d. Ayaw ng Diyos ang mga taga-ibang bansa.

14. Ano ang itinuturo sa atin ng kuwento ni Naaman tungkol sa panuntunan ng Diyos?

a. Laging may kabuluhan ang mga ito. b. Laging napakahirap ang mga ito. c. Laging ganoon ang mga ito ayon sa inahasahan natin.

Kung wala ang tulong ng Panginoon sa pagtayo ng bahay, walang kabuluhan ang pagtayo nito.

—Mga Awit 127:1

Page 77: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

d. Kung minsan nag-mumukha silang parang “kalokohan” para subukin ang ating pagsunod.

Kung mayroon mang nagkukulang sa inyo sa karunungan, humingi siya sa Dios at ibibigay ito sa kanya nang walang pag-mamaramot at panunumbat.

—Santiago 1:5

Nanalangin ka na ba na magkaroon ng karunungan tulad ng ginawa ni Solomon? Kung hindi pa, ano ang iniisip mo na gagawin ng Diyos kung ito ay ginawa mo? _____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

Basahin mo ang kahilingan ni Solomon sa 1 Mga Hari 3:9. Tulad ni Solomon, hingin sa Diyos na bigyan ka ng karunungan na makita ang kaibahan ng tama at mali.

“Kaya bigyan n’yo po ako ng karunungan para pamahalaan ang iyong mamamayan at kaalamang malaman kung ano ang mabuti at masama.”

—1 Mga Hari 3:9

Page 78: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mas Malalim na Pag-aaral 1. Paano mo maiuugnay ang Kaharian ng Diyos na sinasabi sa 1 Samuel – 2 Mga Hari sa

katuruan ni Jesus tungkol sa Kaharian Diyos sa Juan 3:3-5? 2. Iugnay ang masaklap na katotohanan na ang nahating kaharian at ang pagkabihag ay

konsinkwensiya ng mga kasalanan ni Solomon, sa Mga Awit 127 (lalo na ang unang dalawang talata)

3. Pagkatapos ng dalawang talata dito sa magandang awit na sinulat ni Solomon, bakit dali-dali

niyang tinalakay ang tungkol sa pagpapala ng pagkakaroon at pagpapalaki ng mga anak? 4. Ano ang kaugnayan ng awit na ito sa aklat ng Mangangaral, at paano natin iuugnay ang

simula ng pamumuno ni Solomon at pagtalikod niya sa Diyos na naging sanhi ng kalamidad ng bayan ng Diyos?

5. Noong hiniling ni Solomon ang karungan upang mamuno sa bayan, at ginawa siya ng Diyos

na pinaka-marunong na tao na nabuhay sa mundo, iniisip mo ba na bibigyan ka ng Diyos ng karunungan kapag hiningi mo ito, gaya ng itinuro ni Santiago? (Santiago 1:5)

Page 79: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

6. Ano ang matututunan natin tungkol sa kahalagahan ng panalangin (ano ang nakita ng Diyos

noong nanalangin si Ezechias) na nagmula sa panalangin ni Ezechias, noong sinabi sa kanya ni Isaias na mamamatay na siya?

7. Magbigay ng di kukulangin sa tatlong paraan na ang kuwento ni Eliseo at Naaman na

ketonging kahanay sa mga tamang paraan at mga maling paraan sa pagtugon sa Ebanghelyo kapag ito ay ipinarinig sa isang tao.

Page 80: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mga Bagay na Tinanggal

Kabanata 15 Aralin sa Pakikinig: Pagmamasid sa Matandang Tipan Aralin 41

Layunin: Upang maunawaan bakit inulit sa aklat ng Cronica ang kasaysayan ng dalawang kaharian ng Hebreo at matuto mula sa paningin nito.

“ngunit kung ang bayang ito na nagtataglay ng aking karangalan ay magpakumbabá, manalangin, hanapin ako at talikuran ang kanilang kasamaan, papakinggan ko sila mula sa langit. Patatawarin ko sila sa kanilang mga kasalanan at muli kong

pasasaganain ang kanilang lupain.” —2 Cronica 7:14

Tinalakay ng mga aklat ng Cronica ang parehong kasaysayan na matatagpuan sa mga aklat ng Samuel at Mga Hari. Ang salitang Cronica ay nanggaling sa Griego na ang ibig sabihin ay “Mga Bagay na Tinanggal.” Binibigyang pansin ng mga aklat na ito ang mga haring ginamit sa panunumbalik sa Diyos at pagbabago. Iilan sa mga hari sa Judah ay mabubuti at sumusunod sa Diyos, ngunit walang mabubuting hari sa hilagang kaharian ng Israel. Sinasabi ang detalye ng mga mabubuting hari sa Cronica na hindi nabanggit sa Samuel at Mga Hari. Walang binanggit ang Cronica tungkol sa mga masasamang hari sa magkabilang kaharian. Pati na ang mga kasalanan ni David at Solomon. Ang susi sa pang-unawa sa mga iba’t-ibang paraan na tinalakay ng Cronica ang kasaysayan ng Hebreo ay ito: Ang paraan ng Diyos ay hindi mo paraan, at ang Kanyang kaisipan ay hindi mo kaisipan. “Ang sabi ni Yahweh, “Ang aking kaisipa'y hindi ninyo kaisipan, ang inyong kaparaanan ay hindi ko kaparaanan. Kung paanong ang langit ay mas mataas kaysa lupa, ang aking kaparaanan ay higit kaysa inyong kaparaanan, at ang aking kaisipan ay hindi maaabot ng inyong kaisipan.” (Isaias 55:8-9). Kung nais nating magkaroon ng maka-diyos na pananaw, upang ihanay ang ating isip at gawin ang mga bagay tulad ng pag-iisip at paggawa ng Diyos, mas marami tayong matututunan sa mga Cronica. Dakilang mensahe sa pagpapahalaga at pananaw ang makikita natin sa kasaysayan ng Hebreo mula sa pananaw ng Diyos.

Page 81: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

1. Tama o Mali? Hindi pinapakinggan ng Diyos ang panalangin ng masasamang tao. 2. Tama o Mali? Maraming mga tanda ng awa ng Diyos sa mga aklat ng Mga Hari at Cronica. 3. Tama o Mali? Inulit ng mga aklat ng Cronica ang parehong panahon sa kasaysayang

isinalaysay sa mga aklat ng Samuel at Mga Hari.

Maliban na nabanggit, pumili ng isang sagot sa bawat tanong.

4. Bakit inulit sa atin ng Diyos ang parehong panahon ng kasaysayan? (piliin lahat ng akma) a. Ang paulit-ulit ay susi sa edukasyon. b. Ang mga Escriba ay hindi magkasundo sa mga katotohanan, kaya nagsulat sila ng

dalawang salaysay. c. Ang mga naunang mga aklat ay nawala at natagpuan pagkatapos maisulat ang

mga Cronica. d. Nais ng Diyos idiin sa atin ang mga importanteng katotohanan sa kaharian. e. Nais ng Diyos ipakita sa atin ang Kanyang pananaw sa mga panyayaring ito. f. Ang kabuuan ng kuwento ay hindi pa nasabi. g. Isang salaysay ay para sa mga Hebreo at ang isa naman ay para sa mga Griego.

5. Ano ang karaniwang pinaniniwalaan ng mga iskolar sa Biblia tungkol sa pagkabihag? a. Ipinapakita na sumuko na ang Diyos sa Kanyang kaharian. b. Nag-umpisa na ang panahon na ang tawag ay “panahon ng mga Hentil.” c. Ipinapakita ang pagpanig ng Diyos sa Asiria at Babilonia. d. Pinapatunayan nito na walang kontrol ang Diyos sa kasaysayan.

6. Nasaan ang kaharian ng Diyos ngayon? a. Asia b. Hilagang America c. Africa d. Sa puso ng mga tao

7. Alin sa mga sumusunod ang pagkakaiba ng aklat ng Mga Hari at Cronica? (Piliin lahat ng akma)

a. Sa aklat ng Cronica inalis ang kasalanan ni David at Solomon sapagkat pinatawad na sila ng Diyos.

b. Sa aklat ng Cronica inalis ng Diyos ang kuwento ng hilagang kaharian. c. Sa aklat ng Mga Hari idinidiin ang tagumpay ng bayan ng Diyos. d. Sa aklat ng Mga Hari pinaparangalan ang magagandang gawa ng mga hari sa

Babilonia. e. Sa akalt ng Cronica binibigyang diin ang masasamang hari sa Judah. f. Sa akalt ng Mga Hari binibigyang diin ang mabubuting hari sa Judah. g. Sa aklat ng Cronica sinasabi ang mga kuwento ng matatapat na mga hari na hindi

makikita sa aklat ng Mga Hari. h. Ang aklat ng Cronica ay naisulat pagkatapos ng panahon ni Jesus.

Page 82: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

8. Ayon sa aklat ng Cronica, bakit hindi pinayagan si David na gumawa ng bahay para sa Diyos?

a. Dahil sa kanyang kasalanan kay Bathsheba b. Dahil hindi niya alam paano sumamba c. Dahil may bahid ng dugo ang kanyang mga kamay d. Dahil wala siyang sapat na pera o manggagawa

9. Ano ang pangako ng Diyos sa mga taong mababa ang loob, nagsisi, at nanalangin?

a. Patatawarin sila at pagagalingin ang kanilang lupa. b. Gagawin silang mayaman. c. Lulutasin lahat ng problema nila. d. Tutulungan silang masakop ang mga kaaway nilang bansa.

10. Ano ang pagkakaiba paano nag-iisip ang tao at paano nag-iisip ang Diyos? a. Walang pagkakaiba dahil ginawa tayo sa wangis ng Diyos. b. Mayroong maliit na pagkakaiba. c. Mayroong malaking pagkakaiba. d. Napakalaki ng pagkakaiba tulad ng pagkakaiba ng langit at lupa.

11. Ayon sa aklat ng Cronica, ano ang pinaka masamang kasalanan ni David at Solomon? a. Ang pagkakaroon ng maraming asawa b. Ang hindi pagsamba sa Diyos ng tama c. Hindi nabanggit ang kanilang kasalanan dahil sila’y pinatawad na nang Diyos d. Ang pagpatay nila ng mga inosenteng tao

Anong kasalanan o pagkakamali ang nais mo na alisin ng Diyos sa iyong buhay? Ano namang pagpapala ang nais mong idagdag ng Panginoon?

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ “Subalit kung ipinapahayag natin sa Diyos ang ating mga kasalanan, maaasahan nating patatawarin tayo ng Diyos sa mga ito, at lilinisin tayo sa lahat ng ating kasalanan, sapagkat siya'y tapat at matuwid. Kung sinasabi nating tayo'y walang kasalanan, dinadaya natin ang ating sarili at wala sa atin ang katotohanan.”

—1 Juan 1:8-9

“Pinapawalang-sala ng Diyos ang lahat ng sumasampalataya kay Jesu-Cristo, sa pamamagitan ng kanilang pananalig sa kanya, maging Judio man o Hentil. Sapagkat ang lahat ay nagkasala, at walang sinumang nakaabot sa kaluwalhatian ng Diyos. Ngunit dahil sa kanyang

Page 83: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

kagandahang-loob, sila ay pinawalang-sala na niya sa pamamagitan ni Cristo Jesus na siyang nagpapalaya sa kanila.”

—Roma 3:22-24

“Kayong dating patay dahil sa kasalanan, kayong mga Hentil na hindi nasasakop ng Kautusan ay binuhay ng Diyos na kasama ni Cristo. Pinatawad niya ang ating mga kasalanan at pinawalang-bisa ang lahat ng naisulat na alituntunin laban sa atin, pati ang mga pananagutang kaugnay nito. Pinawi niya ang lahat ng ito nang ipako siya sa krus.”

—Colosas 2:13-14

Kung hindi mo pa tinanggap ang kapatawaran ng Diyos, ngayon ay maaari mo nang tanggapin. Ipahayag mo ang iyong kasalanan tulad ni haring David at Solomon. Pasalamat ka sa Diyos mula sa Kanyang pananaw lahat ng iyong kasalanan ay pinatawad na at burado na sa Kanyang talaan, at ngayon Siya ay nagagalak sa iyo.

Hingin ang tulong niya na makita mo ang iyong sarili mula sa Kanyang pananaw at isulat ang iyong “kuwento” ayon sa gusto Niya.

Page 84: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mas Malalim na Pag-aaral 1. Magbigay ng tatlong dahilan bakit ang mga libro ng Cronica ay pag-uulit ng parehong

panahon sa kasaysayan ng Hebreo na naisulat na sa mga aklat ng Samuel at Mga Hari. 2. Magbigay ng tatlong halimbawa kung paano ang binibigyang halaga ng Diyos ay kakaiba sa

mga binibigyang halaga ng tao, sa paraan na ang bawat isa ay nakikita ang panahon sa kasaysayan ng mga Hebreo.

3. Ano ang limang pagkakaiba ng pagpapahalaga ng Diyos at ng pagpapahalaga ng tao ngayon? 4. Iugnay ang magandang balita na ang kasalanan ni David at Solomon ay hindi nabanggit sa

mga Cronica, sa ugat na kahulugan ng salitang inaring ganap na matatagpuan sa parabula ni Jesus sa Lukas 18:9-14, at sa mga sulat ni Pablo sa Roma.

5. Kung ang tingin ng Diyos sa mga ipinahayag mong kasalanan ay hindi mga nangyari, ano

ang magiging tingin mo patungkol sa mga kasalanan pagkatapos mong ipahayag ang mga ito sa Diyos?

Page 85: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

6. Kung ang bayan ng Diyos ay magpapakumbaba at mananalangin at hahanapin ang Kanyang mukha, ano ang pangako na Kanyang gagawin, at ano ang gamit nito ngayon sa atin?

7. Ayon kay Jesus, nasaan ang Kaharian ng Diyos ngayon? Paano mangyayari ito ngayon?

Page 86: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Ang Mga Magkakatugmang Ebanghelyo ng Lumang Tipan

Kabanata 16

Aralin sa Pakikinig: Pagmamasid sa Matandang Tipan Aralin 42

Layunin: Upang matutunan kung paanong matapat na pinanumbalik ng Diyos ang Kanyang bayan pabalik sa Jerusalem pagkatapos nilang mabilanggo.

“Nagsagutan sila sa pag-awit ng mga papuri at pasasalamat kay Yahweh. Ito ang kanilang inawit: “Purihin si Yahweh sa kanyang kabutihan! Pag-ibig niya'y tunay, laging tapat kailanman.” Malakas na isinigaw ng lahat ng tao ang kanilang papuri kay

Yahweh sapagkat ang pundasyon ng Templo ni Yahweh ay inilagay na.” —Ezra 3:11

“Sapagkat ang lahat ng bagay ay mula sa kanya, sa pamamagitan niya, at pag-aari niya. Sa kanya ang karangalan magpakailanman! Amen.”

—Roma 11:36 Ang aklat ng Ezra at Nehemias, pati ang Ester, ay kilalang mga aklat ng kasaysayan pagkatapos-nang pagkabilanggo. Ang pagkabilanggo sa Babilonia ay linyang humahati sa kasaysayan ng Hebreo. Sa katotohanan, kapag pinag-aralan natin ang mga Propeta, madidiskubre natin na ang mga propeta ay nahahati sa tatlong grupo: bago mangyari ang pagkabilanggo, ang pagkabilanggo, pagkatapos ng pagkabilanggong mga propeta. Ang Ezra, Nehemias, at Ester ay nagtala ng panahon sa kasaysayan na nangyari pagkatapos ng pagkabilanggo na isinulat ng mga propetang nangaral, nabuhay, at namatay pagkatapos ng pagkabilanggo. Ang pagbabalik mula sa pagkabilanggo sa Babilonia ay nangyari sa tatlong yugto. Ang unang pagbabalik ay para sa layuning itayo muli ang templo. Sa maikling panahon pagkatapos magsimula ang gawain, ang mga nagsibalikan ay nagulo dahil sa oposisyon at pag-uusig, naantala ang pagtatayo ng templo hanggang sa dumating sina propeta Hagai at Zacarias na hinimok sila upang tapusin ang inumpisahang gawain. Pagkatapos lumipas ang iilang taon, pinangunahan ni Ezra ang pangawalang pagbabalik. Ang di-pangkaraniwang saserdote na ito ay isang dakilang tagapagturo ng Kasulatan. Si Ezra ay nagdala ng makapangyarihang ministeryo upang itayo muli ang templo. Labing-tatlong taon pagkatapos nang pagbabalik ni Ezra, pinangunahan naman ni Nehemias ang pangatlong pagbabalik. Ang kanyang layunin ay gawin ang pader sa paligid ng lungsod ng Jerusalem. Si propeta Malakias ay kasama ni Nehemias sa paggawa ng pader. Ang aklat ng Ezra at Nehemias ay magkapareho. Pareho silang nagtuturo paano manguna at gawin ang gawain ng Diyos sa paraan ng Diyos.

Page 87: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

1. Tama o Mali? Ang pagkabihag ay mahalagang palatandaan sa pang-unawa sa kasaysayan ng mga Hebreo.

2. Tama o Mali? Maraming mga taong binibilang ang mga aklat ng Ezra at Nehemias bilang

“magkakambal” na aklat. 3. Tama o Mali? Ang Judah ay nasakop ng Babilonia at pinalaya ng Persia.

Maliban na nabanggit, pumili ng isang sagot sa bawat tanong.

4. Ano ang pangunahing layunin ng unang pagbabalik mula sa pagkabihag? a. Upang itayo ang templo b. Upang lipulin ang mga Canaanita c. Upang ilipat ang templo sa ibang bundok d. Upang mag-ipon ng lakas at balikan ang mga Persiano

5. Ano ang layunin ng pangalawang pagbabalik sa pangunguna ni Ezra? a. Upang itayo ang templo b. Upang maibalik ang ministeryong pagsamba sa templo c. Upang paalisin ang mga Canaanita d. Upang hanapin ang nawawalang tribo ng Israel

6. Ano ang layunin ng pangatlong pagbabalik sa pangunguna ni Nehemias? a. Upang maibalik ang kaharian b. Upang magtatag ng hukbong sandataan c. Upang lagyan ng tao ang Canaan d. Upang gawin ang pader sa paligid ng Jerusalem

7. Alin sa mga sumusunod ang karaniwang tema sa Cronica, Ezra at Nehemias? a. Pagkakaisa ng mga Hebreo b. Pagtatayo o paggawa c. Pagkadominante ng mga Hebreo d. Kapayapaan at kasaganaan

Page 88: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

8. Paano magagamit ang mga prinsipyo sa Ezra at Nehemiah ng mga tao ng Diyos ngayon? a. Walang kaugnayan ito. b. Itinuturo ang tungkol sa huling panahon. c. Ipinapakita sa atin paano magtrabaho sa gawain ng Diyos. d. Ipinapakita sa ating paano iniiwan ng Diyos ang mga nagrerebelde sa Kanya.

9. Ano ang makikita natin sa Ezra at Nehemias na makakatulong sa mga namumuno?

a. Magandang halimbawa sa pamumuno b. Ang konsingkuwensiya ng walang susunod na mamumuno c. Babala laban sa di pananatili ng moralidad d. Ang estilo ng pamumuno na nais ng Diyos na makuha ng lahat ng namumuno

10. Ano ang katangian ng gawain ni Ezra at Nehemias? a. Pareho silang lubhang praktikal. b. Pareho silang lubhang pang-pastor. c. Si Ezra ay pang-pastor at si Nehemias ay praktikal. d. Wala isa man ay gumawa ng gawain ng Diyos ayon sa paraan ng Diyos.

11. Alin sa mga sumusunod ang pagkapareho ng aklat ng Ezra at Nehemias? (piliin lahat ng akma)

a. Pareho silang nagwakas sa pagkatalo at desperado. b. Pareho silang gumamit ng hindi maka-diyos na hari upang suportahan ang gawain

ng Diyos sa Jerusalem. c. Pareho silang nagsimula sa giyera. d. Wala isa man ang naglalarawan ng mga kaaway. e. Pareho silang nagsasabi ng panunumbalik ng mga tao sa Diyos.

12. Saan itinalaga ni Ezra ang kanyang puso na gagawin niya? a. Mag-aral, panatilihin, at ituro ang Salita ng Diyos b. Ipagtabuyan ang mga Persiano c. Muling pagbabalik ng kaharian d. Maging isang hari

13. Sino ang pangunahing taga-kilos sa likod ng gawain ng Diyos? a. Ang Kanyang bayan b. Ang Kanyang mga pinuno c. Ang Kanyang bansa d. Ang Kanyang sarili

14. Ano ang dapat gawin ng Diyos upang masuportahan ang Kanyang gawain (piliin lahat ng akma)

a. Itinatago ng Diyos sa Kanyang bayan kaya siya lamang ang makagagawa ng Kaniyang gawain.

b. Nagbibigay ng maliwanag na gabay sa Kanyang bayan upang magawa nila ang gawain ng Diyos.

c. Ibinibigay ng Diyos lahat ang kanilang pangangailangan.

Page 89: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

d. Ginagamit ng Diyos ang mga matatalino at may kakayahan na mga tao sa Kanyang gawain.

15. Anong stratehiya ang kadalasang ginagamit ni Satanas upang hindi makuha ang pinaka-

mabuti sa Diyos. a. Inaalok tayo ng mabuting kapalit ng pinaka-mabuti. b. Inaalok tayo ng mga bagay na mas-mabuti kaysa sa inaalok ng Diyos. c. Tinutukso niya tayo sa mga lubos na maliwanag na kasamaan. d. Wala, sapagkat alam Niya na hindi tayo puwedeng maistorbo.

Makakaisip ka ba ng pagkakataon kung saan pinili mo ang mabuti kaysa sa pinakamabuti na nais ng Diyos? Anong bahagi ng buhay mo ang ibibigay sa Diyos na gagawin Niya na pinaka-mabuti?

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

Pasalamatan ang Diyos sa lahat ng mga oportunidad at plano Niya para sa iyo. Hingin sa Kanya na bigyan ka ng malinaw na gabay at mangako ka na piliin araw-araw ang pinaka-mabuti ayon sa Kanya. Ipanalangin ang mga namumuno na gabayan sila ng Diyos na gawin ang gawain ng Diyos sa paraan ng Diyos.

Page 90: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mas Malalim na Pag-aaral 1. Sa paanong paraan ipinapakita ng mga tauhan sa Ezra at Nehemias na ang gawain ng Diyos

ay katulad ng isport sa koponan (team sport)? 2. Paano inilalarawan ng aklat ng Ezra ang natatanging prinsipyo na itinuturo, pinatutunayan, at

pinagtitibay ang gawain ng Diyos? 3. Paano inilalarawan ng aklat ng Nehemias ang isang pinuno na magagamit ng Diyos sa

Kanyang gawain? 4. Paano inilalarawan ng aklat ng Nehemias ang iilang kritikal na sukat ng pangitain? 5. Paano ipinapakita ng aklat ng Ezra ang katotohanan na ang gawain ng Diyos ay kailangang

gawin ng mga tao ng Diyos?

Page 91: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

6. Paano ipinapakita ng aklat ng Nehemias ang “pangitaing lagusan” (tunnel vision) na dapat mayroon ang isang pinuno sa gawain ng Diyos?

7. Magbigay ng iilang halimbawa kung paano ipinakita ni Ezra na ang pangunahing gawain sa

buhay at ministeryo ng pamumuno sa gawain ng Diyos ay ang Salita ng Diyos?

Page 92: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Ang Gawain ng Panginoon At ang Puwersang Pumipigil Dito

Kabanata 17

Aralin sa Pakikinig: Pagmamasid sa Matandang Tipan Aralin 43

Layunin: Upang maunawaan natin anong uri ng oposisyon ang makakaharap natin kapag ating pinaglingkuran ang Diyos.

Ang sandatang ginamit namin sa pakikipaglaban ay hindi sandatang makamundo, kundi ang kapangyarihan ng Diyos na nakakapagpabagsak ng mga kuta. Sinisira namin ang mga maling pangangatuwiran, ginagapi namin ang lahat ng pagmamataas

laban sa kaalaman tungkol sa Diyos, at binibihag namin ang lahat ng isipan upang matutong sumunod kay Cristo.

—2 Corinto 10:3-5

Sa kanya na makakagawa nang higit pa kaysa maaari nating hilingin at isipin, sa pamamagitan ng kanyang kapangyarihang naghahari sa atin; sa kanya ang kaluwalhatian sa pamamagitan ng iglesya at ni Cristo Jesus magpakailanman! Amen.

—Efeso 3:20-21 Tinuturuan tayo ng aklat ng Ezra tungkol sa oposisyon na darating sa atin kapag tayo ay naglilingkod sa gawain ng Diyos. Maaasahan natin na mayroong oposisyon sapagkat kapag ang Diyos ay gumagawa sa pamamagitan natin, mararanasan natin ang pinaka-mabuting bagay galing sa Kanya, at ayaw ni Satanas na maranasan natin iyon. Minsan tinutukso tayo na tanggapin ang mabuti kaysa sa pinaka-mabuti. Kung minsan naman kinukuha niya ang maling tao na gawin ang mga proyekto na nais ng Diyos na gawin ng Kanyang sariling tao. Anumang oposisyon ang hinaharap natin, asahan natin na darating ito sa magkabilang direksyon—mula sa mundo at kung minsan naman ay galing mismo sa iglesia. Ngunit ang aklat ng Ezra ay hindi mensahe tungkol sa pagkatalo o pagkagulo upang maantala nang oposisyon. Ipinapakita sa atin paano mapagtagumpayan ang oposisyon sa buhay natin upang matapos natin ang nais Niyang ipagawa sa atin.

Page 93: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

1. Tama o Mali? Posibleng isipin na gumagawa ka ng kahanga-hangang gawain para sa Diyos at kasabay nito ikaw rin ay gumagawa ng kasalanan.

2. Tama o Mali? Kapag ibinibigay ng Diyos ang pangangailangan sa gawain, nagbibigay Siya

ng sapat lamang para sa gawain. 3. Tama o Mali? Alam ni Satanas hindi niya kayang guluhin ang mga tao nang Diyos mula sa

gawain at layunin ng Diyos.

Maliban na nabanggit, pumili ng isang sagot sa bawat tanong.

4. Ano ang nais ng Diyos mula sa mga gumagawa sa Kanyang gawain? a. Lahat, basta ito ay mabuti b. Magtrabaho hanggang sa mahapo sila c. Magtiwala sa kanilang sariling karunungan d. Yun lamang pinaka-mabuti para sa Kanya

5. Ano ang aasahan natin kapag ginagawa ang gawain ng Diyos? (piliin lahat ng akma) a. Malakas na oposisyon b. Kaagad na gantimpala c. Tulong ng Diyos at pagbibigay ng ating pangangailangan d. Ang suporta ng iglesia at lahat ng ating mga kaibigan

6. Kanino nanggagaling ang oposisyon? a. Mula sa kilala nating kalaban b. Mula sa maling relihiyon c. Mula sa mga kaibigan at kakilala na hindi naintindihan d. Lahat ng nasa itaas

7. Sino ang makapagsasara ng pintuan na binuksan ng Diyos? a. Satanas b. Ibang tao c. Pangyayari d. Wala

8. Alin sa mga sumusunod ang maaaring gawin ni Satanas upang salangsangin tayo? (piliin lahat ng akma)

a. Magsabi ng kasinungalingan sa atin b. Kutyain tayo c. Sirain ang loob natin d. Tuksuhin tayo ng mapang-akit ngunit di-maka-diyos na kakampi e. Ipawalang-saysay ang plano ng Diyos f. Pasukin ang iglesia ng mga di-mananampalataya na may masamang intensyon

Page 94: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

9. Ano ang karaniwang nangyayari kapag natapos ng mga tao ng Diyos ang Kanyang gawain? a. Ginagawa silang hindi magapi sa oposisyon. b. Hinahayaan silang matalo kapag hindi sila nanatiling malapit sa Kanya. c. Pinapadala niya si Satanas upang tuksuhin sila higit sa kanilang makakaya. d. Winawasak sila upang patunayan na Siya pa rin ang namamahala.

10. Bakit hinahayaan ng Diyos na makaranas ang Kanyang mga taon ng kabiguan? a. Hindi Niya hinahayaan ang Kanyang bayan na maging mapagmataas at maging

indipendiyente na walang kinahinatnan. b. Ito lamang ang paraan upang mapatigil si Satanas sa pang-aabala sa kanila. c. Gusto niya na itago ang Kanyang mga tao upang hindi sila mapansin ng mundo. d. Nais Niyang ulitin ang parehong tagumpay lagi-lagi.

Lumapit si Jesus at sinabi sa kanila, “Ibinigay na sa akin ang lahat ng kapangyarihan sa langit at sa lupa. Kaya't habang kayo'y humahayo, gawin ninyong alagad ko ang mga tao sa lahat ng bansa. Bautismuhan ninyo sila sa pangalan ng Ama, at ng Anak, at ng Espiritu Santo. Turuan ninyo silang sumunod sa lahat ng

iniutos ko sa inyo. Tandaan ninyo, ako'y laging kasama ninyo hanggang sa katapusan ng panahon.

—Mateo 28:18-20

Anong kalaban at hadlang na nakikita mo sa iyong buhay upang huwag mahalin at sundin ang Diyos? _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

Pasalamatan ang Diyos sa Kanyang kapangyarihan at karunungan, lalo na sa mga nagamit na Niya sa iyong buhay. Hilingin sa Kanya na palakasin ka upang mapagtagumpayan ang mga hadlang sa iyong pananampalataya at pagsunod.

Page 95: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mas Malalim na Pag-aaral 1. Paano ang mga “Magkaka-tugmang Ebanghelyo” ng Lumang Tipan (Ezra at Nehemiah) ay

magpapakita sa atin na dapat tayong umasa na mayroong oposisyon kapag ginawa natin ang gawain ng Diyos?

2. Base sa dalawang aklat na ito, magbigay ng tatlong halimbawa kung saan maaasahan nating

manggagaling ang oposisyon? 3. Sa paanong paraan ang oposisyon na ito ay nagpapatunay na ginagawa natin ang gawain ng

Diyos? 4. Kapag ikinumpara ang Kasulatan tulad sa Efeso 6:10-18 sa dalawang aklat ang Ezra at

Nehemias, ano ang dalawang puwersa ng ating oposisyon kapag ginagawa natin ang gawain ng Diyos?

5. Ano ang iilang mga sandata na dapat nating gamitin upang magapi ang oposisyon?

Page 96: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

6. Paano nating mapipigilan ang oposisyon na manggagaling mula sa ating pangkat o espirituwal na komunidad?

7. Paano ang dalawang aklat na ito ay nagpapakita sa dakilang katotohanan na maari tayong

umasa na ipagkakaloob ng Diyos ang ating mga pangangailangan kapag ginagawa natin ang Kanyang gawain? (Ikumpara ang Efeso 3:20)

Page 97: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Ang Katangian ng Isang Pinuno

Kabanata 18 Aralin sa Pakikinig: Pagmamasid sa Matandang Tipan Aralin 44

Layunin: Upang matuto sa halimbawa ni Nehemias sa pamumuno. Nang mabalitaan ng aming mga kaaway sa mga bansang nakapaligid na tapos na ang aming trabaho, napahiya sila at napag-isip-isip nilang ito'y nagawa namin dahil sa tulong ng aming Diyos.

—Nehemias 6:16

Kilala si Ezra sa paggawa ng plano sa gawain ng Diyos, at si Nehemias naman ay mas kilala sa taga-buo nang gawain na parehong ipinagkaloob sa kanilang dalawa ng Diyos. Mailalarawan si Nehemias na bilang pragmatiko. Naniniwala siya na dapat lumabas at gawin talaga ang gawain ng Diyos hanggang matapos. Ang mga taong ito ay parehong napakagaling na modelo ng pangunguna, kahit magkaiba silang dalawa. Sa ating pagbabasa ng aklat ng Nehemias, ating siyasatin ang mga prinsipyong pamumuno, o mga katangian ng Diyos na matatagpuan sa kanya upang gawin ang gawain ng Diyos. Ipinapakita ng aklat ng Nehemias ang “Katangian ng Pinuno sa Gawain ng Diyos.” Nagpakita si Nehemias ng dakilang lakas, pagtatalaga, kaunawaan, pagtuon, tapang, at pagpupursigi. Lubos siyang dedikado na gawin ang gawain ng Diyos sa paraan ng Diyos, at pinagpala siyang malaki ng Diyos sa pamamagitan ng proteksiyon at tagumpay at muli makikita natin: Plano ng Diyos na gamitin ang kapangyarihan ng Diyos sa pamamagitan ng mga tao ng Diyos upang maabot ang layunin ng Diyos ayon sa plano ng Diyos.

Page 98: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

1. Tama o Mali? Pareho ang estilo ng pamumuno ni Ezra at Nehemias. 2. Tama o Mali? Natuon ang aklat ng Nehemias sa uri ng pinuno na kailangan upang matapos

ang gawain ng Diyos. 3. Tama o Mali? Pinangunahan ni Nehemias ang mga tao ng malaking pasensiya sa

pamamagitan ng pagtuturo ng Salita ng Diyos.

Maliban na nabanggit, pumili ng isang sagot sa bawat tanong.

4. Anong uri ng manggagawa sina Ezra at Nehemias kung ipagkukumpara? a. Isang pastol at mangingisda b. Isang sundalo at hari c. Isang arkitekto at taga-buo d. Isang saserdote at musikero

5. Ano ang unang tinitingnan ng Diyos sa isang pinuno? a. Isang may malasakit at may pasanin sa gawain ng Diyos b. Isang may tamang kasanayan sa gawain c. Isang napakatalino d. Isang perpekto ang talaan sa nakalipas na trabaho

6. Ano ang tugon ni Nehemias noong narinig niya ang kundisyon ng pader sa Jerusalem? a. Siya ay nagalit. b. Siya ay humagulgol at ayaw kumain. c. Siya ay naging iba d. Siya ya tumigil maglingkod sa Diyos

7. Ano ang tugon ni Nehemias noong tanungin siya ng hari bakit siya malungkot? a. Kinaila niya sapagkat bawal maging malungkot sa harapan ng hari. b. Ngumiti siya upang hindi siya mahalata ng hari. c. Inamin niya ang kanyang pagkalungkot, sa kabila ng maaari siyang ipapatay dahil

doon. d. Tumakbo siya palayo upang hindi siya mahabol ng mga sundalo ng hari.

8. Saan nanggaling ang pangitain ni Nehemias? a. Sarili niyang gusto b. Diyos c. Hari ng Persia d. Mga tao sa Judah

9. Paano harapin ng isang mabuting pinuno ang kritisismo? a. Hindi niya kakayaning harapin ito. b. Kakayanin niyang idagsa ang mga kritiko. c. Lalong magiging masigasig siya sa kabila nito. d. Mapapalitan niya ang kaisipan ng mga kritiko.

Page 99: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

10. Alin sa mga sumusunod ang katangian ng isang mabuting pinuno? (piliin lahat ng akma) a. Siya ay taong mapanalanginin b. Gagawin lahat ng karamihang taong nagsasabi sa kanya. c. Tatanggalin lahat ng oposisyon. d. Kakayanin niyang bigyan ng adhikain ang mga tao sa kanyang pangitain.

11. Gaano kalakas ang sariling paniniwala (conviction) ni Nehemias? a. Wala siyang sariling paniniwala b. Mahina c. Katamtaman d. Napakalakas

12. Ano nag pinakamataas na prayoridad ng isang mabuting pinuno? a. Sariling plano b. Kasaganaan c. Maabot na tagumpay d. Diyos

Ano ang itinuturing mo na hindi pa tapos na gawain sa buhay mo? Anong katangian ang nakikita mo na dapat palaguin ng Diyos sa buhay mo? Ano ang mga hakbang na kaya mong gawin sa linggong ito upang matupad ang plano ng Diyos sa buhay mo?

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

Purihin ang Diyos sa Kanyang kabutihan at ganap na plano at pag-anyaya sa iyo na maging bahagi nito. Hilingin sa Kanya ito na bigyan ka ng malakas na pangitain sa tinawag Niyang gawain para sa iyo. Hingin sa Diyos na palaguin ang mga katangian sa buhay mo upang lalo Kaniyang magamit na gawin ang kanyang gawain.

Kaya nga, mga kapatid, alang-alang sa masaganang habag ng Diyos sa atin, ako’y nakikiusap na ialay ninyo ang inyong sarili bilang isang handog na buhay, banal at kalugud-lugud sa Diyos. Ito ang karapat-dapat na pagasamba sa Diyos. Huwag kayong makiayon sa takbo ng mundong ito. Mag-iba kayo sa pamamagitan ng pagbabago ng inyong pag-iisip upang maunawaan ninyo ang kalooban ng Diyos; kung ano ang mabuti, kalugod-lugod at ganap na kalooban ng Diyos.

—Roma 12:1-2

Page 100: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mas Malalim na Pag-aaral 1. Paano ipinakita ni Nehemias ang katotohanang mayroon siyang malasakit na gawin ang

pagkatawag sa kanya ng Diyos? 2. Paano niya ipinakita na siya ay isang taong mapanalanginin hinggil sa gawain ng Diyos na

ipinagkatiwala sa kanya? 3. Sa anong mga paraan ipinamalas ni Nehemias ang lakas ng kanyang kalooban tungkol sa

gawain ng Diyos? 4. Magbigay ng iilang halimbawa kung saan naging marunong at praktikal na pinuno si

Nehemias. 5. Paano hinarap ni Nehemias ang mga kalaban nila na nais guluhin ang kanilang gawain?

Page 101: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

6. Anong gawain na maaaring tinawag ka ng Diyos na dapat mong gawin?

7. Ilang mga paraan ang maaari mong gayahin sa mga halimbawa ni Nehemias? Ipaliwanag.

Page 102: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Hulaan Kung Sino ang Darating sa Hapunan

Kabanata 19

Aralin sa Pakikinig: Pagmamasid sa Matandang Tipan Aralin 45

Layunin: Upang maunawaan ang aklat ng Ester at matuto mula sa kanyang halimbawa. “Kapag ipinagwalang-bahala mo ang pangyayaring ito, tiyak na may magliligtas din sa mga Judio, ngunit malilipol ka at ang iyong angkan. Anong malay mo? Baka nga napunta ka riyan para maging kasangkapan sa ganitong pagkakataon!”

—Ester 4:14

“Alam natin sa lahat ng bagay ay gumagawa ang Diyos para sa ikabubuti ng mga nagmamahal sa kanya, silang mga tinawag ayon sa kanyang layunin.”

—Roma 8:28

Ang aklat ng Ester ay kuwento ng isang babaing Hebreo na nag-asawa ng taong Hentil (hindi naniniwala sa Diyos) at iniligtas ang mga Hudyo mula sa kamatayan ng lahi nila, pinangalagaan ang mga ninuno ng Mesias. Ang Persyanong hari ay pinili si Ester na maging reyna, at noong matuklasan ang karumaldumal na planong pagpatay sa lahi ng mga Hudyo ay nadiskubre, napagtanto ni Ester na kaya niyang gamitin ang kanyang impluwensiya upang maligtas ang kanyang bayan. Napakatapang niya upang harapin ang hari, ngunit ginamit ng Diyos ang kanyang pananampalataya at katapangan upang iligtas mga Hebreo. Isa sa pinakamahalagang tema ng Ester ay ang kalinga ng Diyos sa mga pagkakataon sa buhay natin. Ang Diyos ay makapangyarihan sa ating buhay. Kung hindi natin Siya mahal at sundin ang Kanyang layunin at plano, hindi Siya obligado na gumawa para sa ikabubuti natin. Ngunit kung mahal at pinaglilingkuran natin Siya, naniniwala tayo na aayusin Niya ang mga pangyayari para sa Kanyang mabuting plano, kahit sa gitna ng mga mapapait at mahirap na pangyayari sa buhay natin.

Page 103: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

1. Tama o Mali? Ang Exodo ang siyang tangi lamang na panahon kung saan pinalaya ng Diyos ang Kanyang bayan sa Lumang Tipan.

2. Tama o Mali? Ang aklat ng Ester ay tungkol sa magandang babae na mayroong di maka-

diyos na ugali. 3. Tama o Mali? Ang aklat ng Ester ay tungkol sa pagmamahalan katulad mismo ng aklat ng

Ruth.

Maliban na nabanggit, pumili ng isang sagot sa bawat tanong.

4. Bakit nawalan ng pabor si Reyna Vasti sa Persyanong Hari? a. Tumanggi siyang manirihan sa hari. b. Ayaw niyang sumunod sa hari upang ipakita ang kanyang kagandahan. c. Hindi siya magkaroon ng mga anak d. Tinangka niyang patayin ang hari

5. Ano ang naramdaman ni Mordecai noong mapili si Ester na isa sa magiging asawa ng hari? a. Nagdiwang dahil ito ay isang malaking karangalan. b. Siya ay naniniwala na mapipili si Ester na maging susunod na reyna. c. Nalumbay siya dahil ang mapili na isa sa maaaring maging asawa ng hari ay

malupit. d. Hindi na niya mahal si Ester dahil pag-aari na siya ng di maka-diyos na hari.

6. Ano ang sinabi ni Mordecai na gagawin ni Ester? a. Hayaang malaman ng lahat na siya ay Hudyo. b. Itago ang katotohanan na siya ay Hudyo. c. Tumulong upang pabagsakin ang hari. d. Patayin niya mismo ang hari.

7. Ano ang naging tugon ni Haman noong tumanggi si Mordecai na yumuko sa harapan niya? a. Nagawa niyang pumayag ang hari na patayin lahat ng mga Hudyo. b. Ipinapatay kaagad si Mordecai c. Pinarusahan si Ester para sa kasalanan ni Mordecai d. Pinabalik lahat ng mga Hudyo sa Judah.

8. Ano ang paniniwala ni Mordecai na gagawin ng Diyos? a. Palayain ang Kanyang bayan b. Iwanan ang Kanyang bayan c. Parusahan si Mordecai sa paglalagay sa mga Hudyo sa panganib. d. Wasakin ang kaharian ng Persia

9. Anong ugali ang ipinamalas ni Ester noong pumunta siya sa hari? (piliin lahat ng akma) a. Lakas ng loob b. Hindi naniniwala c. Pananampalataya

Page 104: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

d. Kalokohan 10. Ano ang naging tugon ng hari kay Ester?

a. Ipinakulong siya. b. Ipinabalik siya sa mga magiging asawa ng hari at hindi na siya nakita pang muli. c. Inimbitahan siyang magsalita. d. Tinanggap siya at ibinigay niya ang setro sa kanya.

11. Paano ipinakita ng Diyos ang Kanyang kapangyarihan sa mga karanasan sa buhay? (piliin lahat ng akma)

a. Ipinaalaala ng hari ang karangalan ni Mordecai. b. Pinatay si Haman sa pamamagitan ng kidlat. c. Hinayaan si Haman na mapatibong sa sarili niyang plano. d. Inilagay si Ester sa tamang posisyon at sa tamang panahon upang iligtas ang mga

Hudyo.

12. Ano ang itinuturo sa atin ng aklat ng Ester tungkol sa proteksiyon ng Diyos sa atin? a. Bahagya Niyang inililigtas sila kung kailangan. b. Lubos Niyang inililigtas sila at masaganang pinagpapala sila. c. Kung minsan huli ang Kanyang pagliligtas. d. Hindi Niya karaniwang pinaparusahan ang mga kaaway ng Kanyang bayan.

13. Paano ipinapakita ng aklat ng Ester ang dakilang utos na ibinigay ni Jesus sa Kanyang mga alagad?

a. Kailangan nating ipahayag ang paghatol sa lahat ng ating mga kaaway. b. Inilalagay natin sa panganib ang ating buhay sa tuwing mananalangin tayo sa

ating hari. c. Kailangan tayong magtago sa mga pakana ni Satanas. d. Kailangan nating dalhin ang dakilang mensahe ng buhay sa mundo na nasa ilalim

ng sumpa ng kamatayan.

Naniniwala ka ba na gagawa ang Diyos sa lahat nang nangyayari sa buhay mo para sa iyong kabutihan? Sa anong mga paraan maipapakita mo na nagtitiwala ka sa Kanya.

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

“Tipunin mo ang lahat ng Judio rito sa Susa at ipag-ayuno ninyo ako. Huwag kayong kakain o iinom sa loob ng tatlong araw at tatlong gabi. Mag-aayuno rin kami ng aking mga katulong na babae. Pagkatapos, pupunta ako sa hari kahit ito'y labag sa batas, at kung dapat akong mamatay, ako nga ay mamamatay.”

—Ester 4:16

Page 105: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

“At sinabi ni Jesus sa kanila, “Habang kayo'y humahayo sa buong mundo, ay ipangaral ninyo sa lahat ng tao ang Magandang Balita.”

—Marcos 16:15

Pasalamatan ang Diyos sa Kanyang kapangyarihang mag-ingat at mag-ligtas. Pasalamatan siya sa paglalagay Niya kung saan ka man naroon ngayon. Hilingin sa Kanya na ingatan ka sa mga pakana ni Satanas, na bigyan ka ng lakas ng loob na tumayo laban sa kasamaan, at bigyan ka ng pagkakataon para ibahagi ang mensahe

ni Jesus sa mga taong hindi pa nakakaalam, mga taong nasa sumpa ng kamatayan.

Page 106: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

Mas Malalim na Pag-aaral 1. Ano ang mga iilang paraan sa aklat ng Ester na nagpapakita ng Kalinga ng Diyos? (Ikumpara

Roma 8:28) 2. Ang aklat ba ng Ester at ang Kasulatan sa itaas ay nagtuturo sa atin na ang lahat ng bagay ay

nangyayari para sa ating kabutihan o para sa kabutihan ng Diyos? Ipaliwanag. 3. Meron bang anumang mabuting nangyari sa paraan na si Ester ay pinilit na maging isa sa

mga asawa ng hari at maghintay ng kanyang pagkakataon sa hari, karaniwan ito ay ginagawa sa gabi?

4. Paano ikukumpara ang karanasan ni Ester sa mga karanasan ni Daniel at Jose? 5. Ano ang nangyari kay Haman na masama na nagpapakita ng kabaligtaran ng Gintong Aral ni

Jesus? (Mateo 7:12)

Page 107: Bakit Natin Pag-aaralan Ang Kasaysayang Hebreo

6. Iugnay ang dalawang kautusan sa huli ng kuwento sa Dakilang Utos ni Jesus (Mateo 28:18-20).

7. Ang huling salita ni Mordecai noong kinausap si Ester na iligtas ang kanilang mamamayan

ay sa pagkakataon na baka nga napunta si Ester sa ganitong panahon upang umupo sa trono ng Medo Persia. Ipaliwanag ang iyong pananalig na sa panahong ito ay inilagay ka ng Diyos sa kinatatayuan mo ngayon.