BALANS & VOORUITZICHTEN 2015-2016 (Toestan

BALANS & VOORUITZICHTEN 2015-2016

Leden (Toestand op 01/02/2016)

In cursief gedrukt: heeft zich in 2015 bij Assuralia aangesloten

AACE European Group LtdAegon SchadeverzekeringAFI ESCA BelgiumAG InsuranceAGA InternationalAIG Europe LimitedAioi Nissay DowaAllianz BeneluxAlpha InsuranceAMLIN Insurance SEAMMAARAG SEArcesArgenta VerzekeringenASCO Continentale VerzekeringenAssurances Crédit Mutuel Nord VieAtradius Credit InsuranceAviabelAVIVA Epargne Retraite (AFEREUROPE)AVIVA Vie (AFER EUROPE)Aviva Life & Pensions UK LtdAXA Belgium

BBaloise InsuranceBelfi us Verzekeringen

CCardif Assurance VieCardif Assurances Risques DiversCDAChubb Insurance Company of EuropeCigna Life Insurance Company of EuropeCoface

Compagnie Française de Défense et de ProtectionCoronaCPH LifeCredimundiCrelan Insurance

DDAS RechtsbijstandDela VerzekeringenDelta Lloyd LifeDKV Belgium

EELINIERGO InsuranceEthiasEthias Gemeen RechtEULER HERMES Europe (Belgium)EuromexEurop Assistance (Belgium)

FFederale Verzekering (Arbeids-ongevallen)Federale Verzekering (BOAR)Federale Verzekering (Pensioenen)Federale Verzekering (Leven)FIDEAFoyer AssurancesFoyer Assurances VieFoyer International

GGarantiefonds Reizen Generali Belgium

HHagelunie

IIPA (AXA Assistance)

JJustitia

KKBC Verzekeringen

LL’Ardenne Prévoyante

MMAPFRE REMSIG Europe AG - Belgium BranchMunich Re

NNN Insurance BelgiumNN Insurance Services BelgiumNN Non-Life InsuranceNorth Europe Life Belgium

OOptimco

PP&V VerzekeringenPartners VerzekeringenPatronale Life NVPrecuraProtect

QQBE Reinsurance (Europe) Ltd Secura Branch

RRGA FranceRoyal & SunAlliance Insurance Plc

SSatrexSCOR Global LifeSecurex – Onderlinge VerzekeringSecurex (Arbeidsongevallen)Securex LevenSirius InternationalSwiss Re

TTokio Marine Kiln Insurance LtdTOTAL Pensions BelgiumTouring VerzekeringenTrade Credit Re Insurance CompanyTVM Belgium

XXL Insurance Company Ltd

ZZurich Insurance plc-Belgium branch

Laatste situatie beschikbaar op de site

www.assuralia.be

Colofon

Uitgegeven door AssuraliaBeroepsvereniging van VerzekeringsondernemingenD-2016-0377-2

Ontwerp en realisatieLannoo Creations

Druk en afwerking

www.lannooprint.be

Version française disponible sur simple demande:[email protected]

Huis der Verzekering

de Meeûssquare, 29 | B-1000 Brussel | T +32 2 547 56 11F +32 2 547 56 01 | [email protected] | www.assuralia.be












HHagelunie


JJustitia

KKBC Verzekeringen




OOptimco









www.assuralia.be

Colofon



Druk en afwerking

www.lannooprint.be




Raad van Bestuur

(Toestand op 01/02/2016)

VOORZITTERHans VERSTRAETE, Algemeen Directeur – KBC Verzekeringen

ONDERVOORZITTERBernard THIRY, Voorzitter van het Directiecomité – Ethias

GEDELEGEERD BESTUURDERPhilippe COLLE

LEDEN VAN HET UITVOEREND COMITEGustaaf DAEMEN, Gedelegeerd Bestuurder – DAS RechtsbijstandHans DE CUYPER, CEO – AG InsuranceEmmanuel de TALHOUËT, CEO – DKV BelgiumEric KLEIJNEN, CEO – Belfius InsuranceFrank KOSTER, CEO – AXA BelgiumWilfried NEVEN, General Manager – Allianz BeneluxJohan THIJS, CEO – KBC GroepHilde VERNAILLEN, CEO – Voorzitter van het Directiecomité – P&V Vivium

LEDENRudy BENMERIDJA, Country Manager – Amlin EuropeJean-Marie BOLLEN, Managing Director – ErgoChristophe CHERRY, Algemeen Directeur – AtradiusKoen DEPAEMELAERE, Head of Life, Savings & Protection – AXA BelgiumRené DHONDT, Algemeen Directeur – AssuraliaHerman FALSTÉ, Directeur-Afgevaardigd Bestuurder – AMMAQuinten FRAAI, CEO – NN Insurance BelgiumHenk JANSSEN, CEO – Baloise InsuranceLuc KRANZEN, Directeur Particulieren – EthiasJean-Michel KUPPER, Bestuurder-Directeur – AG InsuranceJan LEFLOT, CEO – QBE Reinsurance (Europe) Ltd Secura BranchChristophe MARIUS, Algemeen directeur – AXA AssistanceTom MEEUS, Directeur-Afgevaardigd Beheerder – FEDERALE VerzekeringChristophe ROELANDT, Gedelegeerd Bestuurder – ProtectEdwin SCHELLENS, CEO – FideaJan VAN AUTREVE, Voorzitter van het Directiecomité – Delta Lloyd LifePatrick VANDOREN, Directeur – KBC VerzekeringenIlona VAN HEMELRIJK, Chief Sales & Marketing Officer – AGAMarc VRIJMAN, Mandataire général – AVIVA Vie-AFER

Laatste situatie beschikbaar op de site www.assuralia.be

Afdelingsvergaderingen en commissies


ARBEIDSONGEVALLENVoorzitter: Wilfried NEVEN, Allianz BeneluxOndervoorzitter: Marc EUBEN, KBC Verzekeringen

AUTOVoorzitter: Luc KRANZEN, EthiasOndervoorzitter: Dirk BEECKMAN, AXA Belgium

BRAND EN ZAAKSCHADEVERZEKERINGENVoorzitter: Hilde VERNAILLEN, P&V ViviumOndervoorzitter: Bertrand ROOSEN, AG Insurance

GEZONDHEIDVoorzitter: Jean-Michel KUPPER, AG InsuranceOndervoorzitter: Emmanuel de TALHOUËT, DKV Belgium

HERVERZEKERINGVoorzitter: Jan LEFLOT, QBE Reinsurance (Europe) Ltd Secura BranchOndervoorzitter: N.

HULPVERLENINGVoorzitter: Christophe MARIUS, AXA AssistanceOndervoorzitter: Ilona VAN HEMELRIJK, Allianz Global Assistance

KREDIET-BORGTOCHTVoorzitter: Christophe CHERRY, AtradiusOndervoorzitter: Francis JESPERS, Euler Hermes

LEVENVoorzitter: Koen DEPAEMELAERE, AXA BelgiumOndervoorzitter: Werner VAN STEEN, KBC Verzekeringen

ONGEVALLEN GEMEEN RECHTVoorzitter: Patrick VANDOREN, KBC VerzekeringenOndervoorzitter: Bertrand ROOSEN, AG Insurance

RECHTSBIJSTANDVoorzitter: Gustaaf DAEMEN, DAS RechtsbijstandOndervoorzitter: Marnik VANHAVERBEKE, LAR

TRANSPORTVoorzitter: Wilfried VAN GOMPEL, BVTOndervoorzitter: N.

VOORZITTERS VAN DE COMMISSIESAdviserende Artsen-Verzekeraars: Piet CALCOEN, DKV BelgiumCommunicatie en Informatie: Quinten FRAAI, NN Insurance BelgiumDistributie: Erik VANPOUCKE, Baloise InsuranceFiscaliteit: Benoît VERWILGHEN, EthiasFraude: Eric KLEIJNEN, Belfius InsuranceJuridische Studies en Controle: Serge JACOBS, EthiasProductiviteit: Erik VANPOUCKE, Baloise InsuranceRisk & Finance: Hans DE CUYPER, AG InsuranceSociale Aangelegenheden: Jan QUISTHOUDT, Allianz Benelux


Assuralia en zijn organisatie

Interne organisatie


De leden van het Directiecomité zijn cursief aangeduid

De nummering bij de namen verwijst naar het doorkiesnummer (02/547 5 ...)

René DHONDT 650Bestuurder - Algemeen directeurChristiane BALIGAND 651Directie-assistente

LEVENSVERZEKERINGENBart VANDERMEIREN 883DirecteurAn NEYNS 881Directiesecretaresse

Sammy BOGAERT 882Levensverzekering IndividueelFrank RIETJENS 886Levensverzekering CollectiefVirginia SCHREURS 885Levensverzekering Individueel

EUROPESE ZAKEN, GEZONDHEID & HERVERZEKERINGFloris GOYENS 884Adjunct-DirecteurAn NEYNS 881DirectiesecretaresseCarine KRONAL 691Directiesecretaresse

Isabelle BASTIEN 894Raadsgeneesheren - studiesElsbeth BEERTS 889Europese Zaken & HerverzekeringMelissa THIRION 725Gezondheidsverzekering

PERS & COMMUNICATIEWauthier ROBYNS de SCHNEIDAUER 690DirecteurCarine KRONAL 691Directiesecretaresse

François de CLIPPELE 694Pers & CommunicatieNathalie LEEMANS 697Pers & CommunicatiePeter WIELS 692Pers & Communicatie

ZAAKSCHADE-, AANSPRAKELIJKHEIDS- EN TRANSPORTVERZEKERINGENBruno DIDIER 660DirecteurAnouchka WYME 721Directiesecretaresse

Bernard DESMET 676Brand- en DiefstalverzekeringenStéphanie VAN CAENEGHEM 730Ongevallen- en AansprakelijkheidsverzekeringenBernadette VAN CROMBRUGGHE 892ArbeidsongevallenverzekeringenIves VERBAEYS 671Autoverzekering

SOCIALE ZAKENSerge DEMARRÉE 890DirecteurIngvild DEBBAUT 642Directie-assistente

Isabelle BASTIEN 894Sociaal recht - studies

Philippe COLLE 642Gedelegeerd BestuurderIngvild DEBBAUT 642Directie-assistente

STUDIES, PRODUCTIVITEIT, FRAUDEPREVENTIE, OPLEIDING EN ONDERSTEUNENDE DIENSTENGino LEROY 760DirecteurChristiane BALIGAND 651Directie-assistente

VERZEKERINGS TECHNISCHE STUDIESRita THYS 746DirecteurFrançoise GILSON 741Directiesecretaresse

JURIDISCHE & FISCALE STUDIES & DISTRIBUTIEXavier de BEAUFFORT 652DirecteurColette VANDEROOST 661Directiesecretaresse

Carine HÉLIN 743Technische studiesAlex MASELIS 745Technische studiesAnton MERCELIS 738Technische studiesSarah NUYTTEN 744Technische studies

Edwin DESNYDER 728Fiscale studiesMarie SCHOLASSE 724Juridische studiesMelissa THIRION 725Juridische & fiscale studiesCharles van OLDENEEL tot OLDENZEEL 722Bedrijfsjurist - Juridische studiesAnne-Catherine VERHAEGHE de NAEYER 795Documentatie

RISK & FINANCEPaul WINDELS 762DirecteurFrançoise GILSON 741Directiesecretaresse

Nicolas ROELANT 769Studies Risk & FinanceMathias WAMBEKE 766Studies Risk & Finance


Alain TAETS 899Algemene dienstenValère VANAENRODE 783 BoekhoudingVincent WOYGNET 792Vertaling

OPLEIDINGWilly DE WEERDT 700Training Manager

ONDERSTEUNENDE DIENSTENVanessa DEMEULEMEESTER 767PersoneelsadministratieBenoît MONTENS 764Productiviteit, FraudepreventieStéphane NACHTERGAELE 768Productiviteit, HR - projectenJean-Marc NOËL 742ICT

Marjorie DEMANNEZ 701Development Manager

Raad van Bestuur
























Interne organisatie




























INHOUD

2INLEIDING

4

ALGEMENE CONTEXT

16PERSOONSVERZEKERINGEN

24

SCHADEVERZEKERINGEN

30ENGLISH SUMMARY

MET DE TIJD MEE

Kunnen we streven naar welzijn en welvaart wanneer veiligheid de allerhoogste prioriteit krijgt in een we-reld die in de greep is van terreur? En dat tegen een achtergrond van slabakkende economie, aanhouden-de lage rente, lasten van de vergrijzing en ontregeling van het klimaat… Toch kijken de verzekeraars positief uit naar hoe zij morgen mee kunnen instaan voor de bescherming van mensen en bedrijven tegen de ge-volgen van allerlei onheil.

De economische en financiële omgeving is wispeltu-rig geworden. Daaraan wennen is één ding, er slim op inspelen een ander. De consument spaart vandaag anders dan toen mooie rendementen nog vanzelfspre-kend waren en kan naast een vaste en veilige uitkering ook een dosis risicokapitaal in overweging nemen. Wie het wil en kan moet gemakkelijker een aanvullend pensioen kunnen aanleggen, nu pensioenproducten kunnen zorgen voor een kleiner verschil tussen het inkomen tijdens het beroepsleven en het pensioen.

Ook technologie brengt een stroomversnelling teweeg die vraagt om aanpassingsvermogen. Stap voor stap voeren verzekeraars nieuwe communicatiemiddelen in die hun band met de klant veranderen en hechter maken. Meestal zijn het de afzonderlijke verzekeraars

die inzetten op zulke innovatie. In bepaalde gevallen is het goed om op sectorniveau initiatieven uit te werken. Zo gebeurde met AssurPharma, een samenwerkings-project tussen hospitalisatieverzekeraars en apothe-kers om apothekersattesten volledig elektronisch te versturen. Binnenkort stelt de sector ook een mobiele applicatie voor als alternatief voor het papieren aanrij-dingsformulier voor verkeersongevallen.

Er is almaar meer informatie voorhanden over de ri-sico’s die verzekerden lopen. Dat biedt vooruitzichten die kort geleden ondenkbaar waren. Voor de verzeke-raars is dit een unieke kans om meer en relevanter te communiceren met hun klanten. Sensoren kunnen al-lerlei gevaren identificeren, gaande van een fietser in je dode hoek tot het feit dat vorst een waterleiding be-dreigt. Met die middelen kan de verzekeraar zijn pre-ventierol aan de zijde van de verzekerde op een heel nieuwe manier invullen. Hij kan in zijn verzekerings-voorwaarden beter rekening houden met de mate waarin het gedrag van de klant en de veiligheidsuit-rusting het risico beïnvloeden.

Hoe kan de verzekering omgaan met de lagere ren-dementen op levensverzekeringen en het preventieve effect van telematica in de auto en de woning? Wie om zich heen kijkt ziet de risico’s bijlange niet afnemen, maar wel evolueren. Schadeverzekeraars werken vol-

INLEIDING

Hans Verstraete en Philippe Colle

2 | Balans & Vooruitzichten 2015-2016 | Inleiding

op aan het voorkomen en opvangen van cyberrisico’s en aan het vinden van de juiste verzekeringsantwoorden voor het gebruik van drones en nogal bizarre voortbewegingstoestellen als monowheels en supersnelle elektrische fietsen. Op al die gebieden moet de ver-zekeringssector de overheid bewust maken van de gevolgen van de reglementaire keuzes voor zowel potentiële slachtoffers als voor gebruikers. Met het oog op een betere toegang tot het recht kan de rechtsbijstandsverzekeraar een belangrijke rol spelen door zoveel mogelijk minnelijke regelingen te vinden voor geschillen en door producten aan te bieden die een beroep op de rechter betaalbaar houden.

Assuralia heeft de voorbije maanden in goede verstandhouding kunnen samenwerken met de regering.

Zo heeft deze laatste de sociale partners kunnen responsabiliseren om uit de netelige discussie over de hervorming van het aanvullend pensioen te geraken. Dat akkoord is intussen in wet omgezet. Op die manier krijgt het opbouwen van een wezenlijke aanvulling op het wettelijke pensioen een nieuwe impuls.

Terwijl België een hoog peil haalt op het gebied van consumenten-bescherming, is ervoor gekozen om niet vooruit te hollen op Euro-pese ontwikkelingen. Dit vermijdt dat de sector overrompeld wordt met hervormingen die kort daarop aan Europese bijsturing toe zijn. Een optie die zich bijvoorbeeld vertaalt met de invoering van infofi-ches naar Europese normen.

Die betere verstandhouding vormt een lichtpunt in een nog altijd uitdagende reglementaire omgeving. Verzekeraars voelen zich in hun potentieel beknot door regels die onvoldoende rekening hou-den met de aard en realiteit van hun activiteit. Een overvloed aan regels moet zorgen dat de consument goed ingelicht is, maar het is de vraag of hij er echt wijzer van wordt.

Kortom, er zijn heel wat uitdagingen, maar niettemin zullen de ver-zekeraars ook in 2016 antwoorden bieden aan de verwachtingen van de klant en inspelen op politieke vragen. Meer dan ooit streeft deze publicatie ernaar om de hoofdlijnen te schetsen van hoe de verzekering er vandaag voor staat en wat op haar radarscherm ver-schijnt. Dank om een en ander met ons te overlopen in de volgende hoofdstukken.

3

Philippe ColleGedelegeerd Bestuurder

Hans VerstraeteVoorzitter

ALGEMENE CONTEXT

4 | Balans & Vooruitzichten 2015-2016

5

TENDENSEN 2015

Volgens een eerste schatting daalt het premie-in-komen voor 2015 met 0,9 miljard euro tot iets meer dan 27,1 miljard euro, wat een daling van 3,4 % be-tekent ten opzichte van 2014, het laatste jaar waar-van volledige cijfers beschikbaar zijn. Zodoende vertegenwoordigt de Belgische verzekeringsmarkt 6,6 % van het Bruto Binnenlands Product in 2015, tegenover 7 % in 2014. Dit is het laagste percenta-ge in vijftien jaren. De penetratiegraad voor de pro-ducten Niet-Leven ligt in 2014 en 2015 op 2,9 %. Bij de producten Leven daalt de penetratiegraad van 4,1 % in 2014 naar 3,8 % in 2015.

Zoals in de afgelopen jaren tekenen de schade-verzekeringen ook in 2015 een lichte groei op. Het premie-inkomen van de takken Motorrijtui-gen groeit in 2015 met precies 2 %. Door de licht toegenomen verkoop van nieuwe voertuigen in 2014 en 2015 neemt het incasso van de tak voer-tuigcasco in 2015 opnieuw toe met 2,1 %, tegen-over 0,7 % in 2014 en 0,4 % in 2013. De groei voor de tak BA motorrijtuigen is stabieler en bedraagt 2 % in 2014 en 2015. Door de lage inflatie, de af-name van de schadefrequentie in de laatste jaren en de sterke concurrentie daalt het premie-inko-men voor de tak Arbeidsongevallen met 2,6 % in 2015. Het incasso van de tak ongevallen neemt ook af in 2015, maar deze afname blijft beperkt tot 1,5 %. In 2015 kennen de takken Brand (+1,2 % ondanks het stilstaan van de ABEX-index) en Ziekte (+1,8 %) een lichte groei, terwijl het incas-so voor de tak Algemene BA toeneemt met 3,4 %.

139,4

LEVEN INDIVIDUEEL

LEVEN GROEP

SCHADEVERZEKERINGEN

PREMIES*(in miljard euro)

2011 2012 2013 2014

13,6 15,8 10,7 11,2


2011 2012 2013 2014

4,7 5,1 5,4 4,9


2011 2012 2013 2014

10,0 10,4 10,7 10,9

TECHNISCHE VOORZIENINGEN**(in miljard euro)

2011 2012 2013 2014

134,2 142,9 144,5

TECHNISCHE VOORZIENINGEN**(in miljard euro)

2011 2012 2013 2014

47,3 49,9 53,0 56,5

COMBINED RATIO**(in % van de premies)

2011 2012 2013 2014

97,5 %

100,0 %

98,2 %

100,2 %

RESULTAAT**(in % van de premies)

2011 2012 2013 2014

10,3 %

10,1 %

12,5 %

9,6 %

RESULTAAT**(in % van de voorzieningen)

2011 2012 2013 2014

-0,2 %

0,6 %

-0,1 % -0,1 %

RESULTAAT**(in % van de voorzieningen)

2011 2012 2013 2014

-0,6 %

0,8 %

0,4 %0,4 %

*In België gevestigde ondernemingen**Bruto technisch-financieel resultaat; in België gevestigde ondernemingen + bijkantoren Bron: Assuralia

Het premie-inkomen van de tak krediet en borgtocht daalt in 2015 met 0,8 %. Bij alle andere takken binnen “Andere verrichtingen niet-leven” groeit het incasso in 2015. Hulpverlening groeit met 4,9 %, Diverse Geldelijke Verliezen met 1,8 % en Transport met 8,4 %. Ten slotte kent het premie-incasso voor de tak Rechtsbij-stand in 2015 een meer gematigde groei van 4,6 % tegenover een groei van 9,8 % in 2014, toen de btw op de erelonen van advocaten werd ingevoerd en de meeste verzekeraars als gevolg hiervan genoodzaakt waren om hun premies aan te passen.

Over het algemeen verbeterde de technische rendabiliteit van de meeste takken Niet-Leven tijdens de afgelopen jaren. Toch kun-nen uitzonderlijke omstandigheden, zoals het zware noodweer tijdens het Pinksterweekend van 2014, of wetswijzigingen, zoals invoering van de btw op erelonen van advocaten, de rendabiliteit van sommige takken Niet-Leven sterk beïnvloeden.

In nominale termen groeit het premie-inkomen Niet-Leven met 1,9 % in 2014 en met 1,5 % in 2015. Aangezien de inflatie voor 2014 op 0,3 % ligt, komt de reële groei uit op +1,5 %. In 2015 komt hij uit op +0,9 %, of 0,6 procentpunt minder dan in 2014. De laatste drie jaren groeit het premie-inkomen Niet-Leven duide-lijk sneller (+ 3,4 %) dan de index der consumptieprijzen (+0,9 %).

Het premie-inkomen Leven daalt in 2015 met 6,8 % tot 15,4 mil-jard euro, volgens de beschikbare cijfers bij het ter perse gaan van dit verslag.

Het premie-inkomen van de individuele levensverzekeringen met gewaarborgde rente neemt in 2015 opnieuw af met 21 %, na het beperkte herstel met 8,1 % in 2014, en bedraagt 7 miljard euro. De vooraf aangekondigde stijging van de verzekeringstaks gaf de verkoop van de producten waarop de taks van toepassing is, een

duw in de rug op het einde van 2012 en een terugval in 2013. Terwijl het incasso in 2014 opnieuw lichtjes aantrok, daalt het in 2015, door de minder aantrekkelijke rendementen, tot ruim onder het niveau van 2013.

Het premie-inkomen van de individuele levensverzekeringen die ver-bonden zijn aan beleggingsfondsen, neemt in 2015 opnieuw toe met 24,9 % en komt uit op 3 miljard euro. De verkoop van deze producten is sterk afhankelijk van diverse omgevingsfactoren zoals de taksen en belastingen, de inwisselbaarheid met andere financiële producten en de economische context.

Het premie-inkomen van de groepsverzekeringen herstelt in 2015 met 4,6 % na een uitzonderlijke afname met 9,2 % in 2014. Terwijl de daling in 2014 het gevolg was van de betaling van koopsommen in 2013, is de toename in 2015 het gevolg van vervroegde stortingen in bonusplannen om een eventuele verlaging van de rentevoeten voor te zijn.

6 | Balans & Vooruitzichten 2015-2016 | Algemene context

Rentevoet Belgische 10-jarige OLO Inflatie*OLO : lineaire obligatie

Bron: NBB

2011

6 %

5 %

4 %

3 %

2 %

1 %

0 %

-1 %2012 2013 2014

RENTEVOET BELGISCHE 10-JARIGE OLO* / INFLATIE

2015

7

Qua rendabiliteit is 2015 zeker geen topjaar. Het ziet er naar uit dat de verzekeringssector een winst van rond de 0,75 miljard euro zal noteren. In 2012, 2013 en 2014 was de rendabiliteit beter, en bedroeg de sectorwinst respectievelijk 2,4, 1,4 en 1,3 miljard euro. Tegenover deze positieve resultaten van de laatste jaren staat het sectorverlies van 941 miljoen euro van 2011, vooral ingevolge één-malige afboekingen van merendeels Griekse overheidsobligaties.

Als gevolg van de afboekingen op obligaties uit perifere landen uit de eurozone zakte ook de solvabiliteit in 2011: de dekkingsratio (de samengestelde solvabiliteitsmarge ten opzichte van de vereis-te solvabiliteitsmarge) daalde in 2011 tot 193 %. Daarna hebben de verzekeringsondernemingen een belangrijk deel van het te be-stemmen saldo overgedragen naar de balans om te voldoen aan de

toenemende reglementaire behoeften aan solvabiliteitskapitaal. De dekkingsratio bedroeg 222 % in 2014, en nam in 2015 lichtjes af tot zo’n 220 %.

Aan de hand van de definitieve cijfers, die in het najaar op www.assuralia.be beschikbaar zullen zijn, zal deze eerste balans verfijnd worden.

SOLVENCY II: READY, SET, GO!

Tussen de dag waarop John F. Kennedy in het Amerikaanse Con-gres zijn Apolloprogramma bekend maakte – en aankondigde dat de Verenigde Staten plannen hadden om een bemande vlucht rich-ting maan te sturen – en de dag waarop de bemanning effectief ook voet op de maan zette, zat acht jaar. De modernisering van het solvabiliteitssysteem van de verzekeringsondernemingen in de Eu-ropese Economische Ruimte duurde zes jaar langer. Op 1 januari 2016 kwam er einde aan het lange aftellen en traden de verzeke-ringsondernemingen officieel het tijdperk van de nieuwe solvabili-teitsnormen binnen. De voorbereidende werkzaamheden voor de praktische implementering zijn achter de rug. Nu komt het erop aan om op basis van de praktijkervaring bij te sturen: het nieuwe stelsel dient zich immers niet aan als een onwrikbaar model.

Assuralia houdt het hoofd koel bij de lancering van de nieuwe re-gels. Natuurlijk was het Solvency I-stelsel, dat in de jaren ‘70 het daglicht zag, niet echt meer van deze tijd. Maar stellen dat verze-keraars hun solvabiliteitsbeleid met de natte vinger konden bepa-len, is echter ook zwaar overdreven. In de eerste plaats omdat de markt lange tijd een stelsel van voorafgaande controle hanteerde, waarbij sceptische ambtenaren toekeken op de werkmethodes. Daarnaast omdat de aandeelhouders zelf de risico’s willen meten die de ondernemingen nemen met het toevertrouwde kapitaal. En

Bron: Assuralia

2011 2012 2013 2014

GLOBAAL RESULTAAT

Verlies Winst

(in miljoenen euro)

Netto resultaat

377 2.481 1.498 1.507

-1.318 -58 -114 -183

-941

2.423

1.384 1.324


toch: naarmate de datum van de officiële inwerkingtreding van Sol-vency II naderde, voerde het leger aan specialisten binnen de ver-zekeringsondernemingen zijn werkzaamheden op om de volledige bedrijfsstructuur en bedrijfswerking conform de nieuwe regels te maken: het onderschrijvingsbeleid, de IT-structuur, de risico’s aan de zijde van de activa die ze voor rekening van hun verzekerden beheren, inherente risico’s...alles kwam tot in de puntjes aan bod.

De verzekeraars stonden van meet af aan achter de grote basis-principes van Solvency II. Bijdragen tot de financiële stabiliteit, het verkleinen van het risico in de uitvoering van hun verrichtingen en alles in het werk stellen om het vertrouwen te krijgen van alle ge-sprekspartners, het is zowat de tweede natuur van het verzeke-ringsmetier. Niettemin blijft het gevoel dat de hervorming een aan-tal belangrijke aspecten links heeft laten liggen. In het bijzonder de fatale neiging voor zeer conservatieve kapitaalvereisten hoewel de verzekeraars de rol vervullen van “convoyeurs de fonds à travers le temps” of rentmeesters door de jaren heen zoals de Franse filosoof André Comte-Sponville hen die toedicht, voor een hele resem lan-getermijnproducten, stuitte op nogal wat kritiek.

Gelukkig maar dat de Europese politieke instanties de noodzaak ingezien hebben om een aantal parameters te wijzigen zodat de verzekeraars als institutionele beleggers kapitaal kunnen blijven verstrekken voor langetermijnprojecten, met name dan in infra-structuur. Het is immers nogal paradoxaal om enerzijds de econo-mie te willen aanzwengelen en, anderzijds, beleggingen te fnuiken en verzekeraars, in de praktijk, een schrale rol van vaste afnemers van openbare uitgiften toe te bedelen. Ander heikel punt is het ge-vaar dat de afwijkingen op nationaal niveau te verregaand zullen zijn en als dusdanig zullen indruisen tegen het hogere doel: de al-gemene harmonisering, die de richtlijn voor ogen heeft.

Hoe dan ook dient vermeden dat er vanuit een kortzichtige visie, waarin de neiging bestaat om verzekeraars als traders te beschou-wen, misvatting ontstaat over producten die op lange termijn voor het noodzakelijke evenwicht zorgen. Een dergelijke visie zou een gewisse dood van de langetermijnwaarborgen betekenen terwijl ze net inspelen op de noden van onze maatschappij. Voor de verzeke-raars zouden ze te zwaar om dragen worden in vergelijking met de rendabiliteit die ze bieden. Voor de consument zouden ze dan weer te duur zijn in vergelijking met het rendement dat ze opleveren.

Daarnaast stoten de ondernemingen op een gebrek aan flexibiliteit wat betreft het gebruik van interne modellen en lijkt de Europese Autoriteit voor verzekeringen en bedrijfspensioenen, beter gekend als EIOPA, moeite te hebben om de praktijken van alle nationale toezichthouders op elkaar af te stemmen.

Kortom, er ligt nog heel wat werk voor de boeg tegen de in 2018 geplande herziening van de richtlijn.

Assuralia volgde de werkzaamheden, zowel communautair als na-tionaal.

Op communautair vlak onderscheiden we verschillende niveaus. In de eerste plaats is er dat van de richtlijnen en verordeningen, het enige niveau overigens waar de Raad en het Parlement recht-streeks tussenkomen. Op een lager echelon zijn er de gedelegeer-de handelingen van de Commissie, de technische reglementen die uitgaan van de samenwerking Commissie – EIOPA en, ten slotte, de “guidelines”, die uitsluitend ontspruiten aan de pen van EIOPA.

Op nationaal niveau neemt de op de nieuwe regels afgestemde controlewet – die uit meer dan 750 artikelen bestaat – trouw de in-houd over van de richtlijn. Richtlijn die uitgaat van een filosofie die dan wel op lucide wijze rekening houdt met alle risico’s, maar niet

9

Niveau 1

Wetgevend en reglementair arsenaal

Richtlijn

Wet

Koninklijke besluiten Reglementen NBB

Circulaires NBB

Niveau 2 = Europese verorderingen

Gedelegeerde handelingen

Reglementaire technische

standaarden (RTS)

Technische uitvoerings-standaarden

(ITS)

Niveau 3

Guidelines EIOPA

kan doorgaan voor een tekst die zich beperkt tot algemene princi-pes. Op basis van de hem toegestane keuzeopties had de Belgische wetgever echter weinig manoeuvreerruimte voor de omzetting van de richtlijn naar Belgisch recht.

Assuralia hechtte belang aan volgende punten:

• de structuur en de organisatie van het bedrijf (de manier waar-op de factor risicobeheer wordt ingecalculeerd binnen het di-rectiecomité en de wederzijdse afstemming van de functies van uitvoerend bedrijfsleider en bestuurder);

• de vraag rond voorrechten en gescheiden beheer (de scheiding van afgezonderde fondsen geldt in normale tijden, maar vervalt in geval van faillissement van de onderneming);

• de technische methodes toegepast in de levensverzekering, waaronder de kwestie van de maximumbedragen, en

• de toepassing van het principe van de evenredigheid op de zeer kleine verzekeringsondernemingen (op basis van het premie-volume en provisievolume én volgens de uitgeoefende takken).

De wet volgt bepalingen die we al kenden uit de banksector daar waar ze oplegt om “in tempore non suspecto” een herstelplan op te stellen voor het geval dat de zaken ooit zouden achteruitgaan, en voegt aan het arsenaal aan actiemiddelen van de Nationale Bank een hele reeks maatregelen toe om de eventuele bressen te dich-ten door de uitgaven te beperken.

In 2015 onderhield Assuralia constant de dialoog met de pruden-tiële toezichthouder en de politieke wereld. Zo zouden de situaties waarin de Belgische toezichthouder gemachtigd is om eisen te for-muleren die elders niet bestaan, moeten beperkt blijven tot de voor België specifiek gevallen, teneinde de impact op de internationale concurrentie gering te houden. Bovendien zouden dergelijke maat-regelen de goedkeuring moeten krijgen van de regering, wat er niet alleen een technocratische procedure van maakt, maar ook een politieke, die dan weer een correcte motivering vereist.

Zo is de omzetting van de richtlijn naar Belgisch recht nog volop aan de gang, zeker nu de uitvoeringsbesluiten en -reglementen en de circulaires van de prudentiële toezichthouder, de Nationale Bank, nog moeten verschijnen. In het licht hiervan zijn de in Solvency II -verband opgenomen overgangsperiodes en evaluatiemomenten essentieel.

Bron: NBB


De verzekeraars hebben nog andere katten te geselen, met name op het vlak van de boekhouding en de herziening van de interna-tionale normen IFRS 4 en IFRS 9, die respectievelijk de verzeke-ringsovereenkomsten en de financiële instrumenten betreffen. Het gevaar bestaat dat er een gebrek aan samenhang ontstaat in de meting van activa en passiva aangezien beide volgens andere nor-men beoordeeld worden. En als een gevolg daarvan loert dan weer het risico om de hoek dat de boekhoudkundige staten van de ver-zekeringsondernemingen mank zullen lopen. De storende impact van de onevenwichtige evaluatiemethodes kan de leesbaarheid van de rekeningen zwaar aantasten en een volatiliteit aangeven die er eigenlijk niet hoeft te zijn. Aangezien beide aspecten afzonderlijk behandeld zijn, bestond er een risico op verwarring tussen 2018 en 2021 waar inmiddels een overbrugging voor voorzien is. Nadien, wanneer beide methodes opnieuw met elkaar verzoend zijn, zal de leesbaarheid van de boekhoudkundige geschriften hersteld wor-den.

DE EENHEIDSMARKT, NOG STEEDS EEN ACTUEEL STREVEN

Het grote hervormingsproject Solvency II heeft dan wel voor een ze-kere harmonisatie gezorgd in de wijze waarop de verzekeringson-dernemingen waarborgen dat ze in staat zijn hun verbintenissen na te komen, toch vormt het slechts een fractie van het communau-taire beleid betreffende de verzekeringswereld. Een van de priori-teiten van de Europese autoriteiten is het stelsel enigszins te ver-soepelen om verzekeraars de mogelijkheid te bieden te investeren in het plan-Juncker. Via een resem hefboomeffecten wil dit plan de Europese economie net dat verschaffen waar het haar het meeste aan mangelt: meer investeringen in grootschalige projecten. Die-zelfde overheden zien nu een hele batterij aan bepalingen gestalte krijgen die graag transparantie willen brengen in de commercia-lisering van financiële producten waaronder de verzekeringen en

de distributie ervan. Ten gevolge van dit alles had men een oud aanzienlijk voornemen uit het oog kunnen verliezen: dat van de tot-standkoming van een echte eenheidsmarkt.

Men kan echter onmogelijk om de vaststelling heen dat meer dan een halve eeuw na het verdrag van Rome, er van een eenheidsmarkt voor verzekeringen van particulieren geen sprake is. Die vinden hun afzet immers op gefragmenteerde markten. De Commissie, hoed-ster van de Verdragen, wil een nieuwe impuls geven aan het vrije verkeer van diensten. Daartoe wil ze rekening houden met zowel de aanbod- als de vraagzijde, wil ze de digitalisering – die al bijzonder heilzaam gebleken is in andere sectoren – volledig integreren in de verzekeringssector en wil ze de “overdraagbaarheid” organiseren van de verzekeringsproducten of zelfs de Groot-Europese produc-ten. Met name in dit laatste punt heeft de Commissie zich hard-nekkig vastgebeten en heeft ze van de ontwikkeling van een levens-verzekeringsproduct dat het pensioen van iedere Europese burger moet helpen financieren een topprioriteit gemaakt. EIOPA zal bij het verschijnen van dit jaarverslag naar alle waarschijnlijkheid een stu-die over dit onderwerp ingediend hebben. Is de Commissie hiermee aan een waanzinnige queeste begonnen, zoals de jacht van kapi-tein Achab de op witte walvis in Moby Dick? Niet noodzakelijk: de Commissie meent dat dit idee voor de verzekeraars een kans kan inhouden om hun rol van institutionele beleggers voluit te vervullen, ook op het vlak van beleggingen waaraan enig beleggingsrisico ver-bonden is. Aan hen de uitdaging om producten uit te denken die de marktschommelingen op de beurzen afvlakken gespreid over een termijn die overeenkomt met een pensioenproduct.

De verzekeraars zijn op basis van overzichten die dateren uit 2009 – en dus eigenlijk niet echt kakelvers te noemen zijn – aangesproken op de tariefverschillen voor vergelijkbare risico’s in de woningver-zekering en de autoverzekering. Toch is de Commissie er zich van

11

bewust dat nationale praktijken, waar verzekeraars niet omheen kunnen, vaak aan de basis liggen van deze verschillen. Typisch voorbeeld hiervan is de hoogte van de vergoedingen aan verkeers-slachtoffers waar de variaties frappant zijn. De verzekeraars zullen daar waar nodig de kennis van de Commissie moeten bijspijkeren, maar zullen tevens moeten meedenken over aspecten waar een grotere harmonisering gerechtvaardigd is.

Ook voor professionals wil de Commissie de toegang tot de verze-kering vergemakkelijken, in het kader van de beroepsaansprake-lijkheidsverzekeringen voor de activiteiten die bedrijven ontplooien buiten hun nationale landsgrenzen. Het kan niet dat verschillen in vereisten – in het bijzonder in de bouwsector, maar ook voor archi-tecten, advocaten, accountants en dierenartsen – bij gebrek aan onderlinge erkenning leiden tot een situatie die veel weg heeft van geoblocking, die in se neerkomt op een “weigering om te verkopen” tegen identieke voorwaarden aan cliënten in het buitenland. Het is een zaak die zowel in het buitenland actieve ondernemingen als de in ons land actieve buitenlandse ondernemingen aanbelangt. De Commissie begrijpt blijkbaar maar moeilijk dat de verzeke-ringsmarkten hoewel concurrentieel tegelijk gekenmerkt zijn door gewoonten die misschien wel brozer zijn dan ze lijken. Anderzijds erkent ze de moeilijkheden die het gevolg zijn van de zeer beperkte harmoniseringsgraad van het verzekeringscontractenrecht en de maatregelen van algemeen belang die karakteristiek zijn voor de technische regelgevingen. Het is voor haar een bron van inspira-tie om ideeën uit te broeden zoals dat van het al eerder vermelde Groot-Europese product of dat van overeenkomsten die zouden val-len onder het zogenaamde 29ste stelsel, waarbij de EU-voorschrif-ten de nationale voorschriften niet vervangen, maar er een alterna-tief voor bieden in vergelijking met de nationale rechtstelsels (die eigenlijk groter in aantal zijn als men rekening houdt met het Schot-se recht en het bijzondere stelsel van de regio Alsace-Lorraine).

Nochtans hoeden zowel de consumenten als de verzekeraars zich voor een regeling die zich richt op de laagstbiedende.

DE INZET VAN DE DIGITALISERING BEGRIJPEN

De Europese instellingen ijveren, net al de Belgische regering, voor de modernisering van de economie en zetten daarbij in op digitali-sering. Ook de verzekeraars doen mee met deze ontwikkelingen via de exploitatie van de gegevensstromen, mogelijk gemaakt dankzij “the internet of things”. Deze applicaties maken de weg vrij voor nieuwe werkwijzen inzake preventie, tarifering en dienstverlening ten aanzien van de verzekerden. Het pad naar digitalisering loopt echter niet louter over rozen. Zo vormen de aan de controle over gegevensstromen verbonden economische belangen meer dan eens een twistappel. De verzekeraars verdedigen bijvoorbeeld de vrijheid van de burger in het dossier “eCall”, dat handelt over de geautomatiseerde oproep van de hulpdiensten na een ernstig ver-keersongeval. Belangrijk is dat de autobestuurder kan beslissen wie, naast de “112”, nog op de hoogte gebracht wordt van een even-tuele vraag naar bijstand.

Wie digitalisering zegt, denkt meteen ook aan het opslaan van ge-gevens en de exploitatie ervan. Het is perfect te begrijpen dat de burger geen marionet wil worden die overgeleverd is aan algorit-men waar hij totaal geen vat op heeft. Nochtans is het eigen aan de aard van de verzekering om soms gevoelige informatie te moeten verwerken, zoals gegevens inzake gezondheid. In de wetenschap dat het voor een verzekeraar essentieel is de antecedenten te ken-nen van een kandidaat-verzekeringnemer om een zo precies mo-gelijke premie te kunnen berekenen, is het perfect logisch dat een radicale applicatie van het “recht om vergeten te worden” moeilijk te rijmen valt met de verzekering. De verzekeraars eisen dan ook dat hun activiteiten niet op ondoordachte wijze worden ingeperkt.


Hun bekwaamheid om de dienstverlening die hun cliënten van hen verwachten ook effectief te presteren mag niet beknot worden. Evenmin mag het streven naar bescherming van de persoonlijke levenssfeer uitmonden in minder middelen om te strijden tegen verzekeringsoplichting. Oplichters mogen niet de kans krijgen om toe te slaan. En dus zetten de verzekeraars hun argumenten kracht bij nu een algemene verordening betreffende de bescherming van gegevens haar laatste rechte lijn is ingegaan.

In België nemen de verzekeraars initiatieven om de efficiëntiewinst dankzij de automatische overdracht van gegevens maximaal te be-nutten. U leest er meer over verder in dit verslag. De sector stoot echter nog op een aantal hinderpalen betreffende toegang tot het rijksregister of het gebruik van het rijksregisternummer. Ook de informatiseringsachterstand bij de griffies van de rechtbanken ver-traagt de service. De sector rekent op de regering opdat de verze-kering het publiek optimaal ten dienste zou kunnen zijn.

HET EUROPA VAN DE PENSIOENEN, ONAFGEWERKTE SYMFONIE

De Europese Commissie legt op haar website uit dat de instellin-gen voor bedrijfspensioenvoorziening onderworpen zijn aan stren-ge prudentiële vereisten, in ruil voor de vrijheden die ze genieten om op de eenheidsmarkt actief te zijn. De richtlijn over deze sector dateert van 2003 en is aan een update toe. Dat pensioenfondsen niet zonder meer gelijkgesteld worden met verzekeringsonderne-mingen, tot daar aan toe. Maar laat het feit dat de regels uit de Solvabiliteit II-richtlijn hen niet treffen geen aanleiding zijn om de bescherming van de aangeslotenen op losse schroeven te zetten. Daarom vragen de verzekeraars, in geval van activiteiten in ver-schillende landen, financieringswaarborgen, zodat landen die de zwakke schakel in het geheel zouden zijn, geen minder scrupuleu-

ze beheerders aantrekken. Hetzelfde geldt voor de informatie over de onherroepelijke of moduleerbare aard van de waarborgen ten aanzien van de aangeslotenen. Ondanks deze kleine correcties zal het statuut van deze instellingen nog niet afgestemd zijn op wat de belanghebbenden mogen verwachten van een veilig en betrouw-baar financieringsstelsel. Het wordt zaak deze aangelegenheid niet op de lange baan te schuiven en zo snel als kan tot billijke concur-rentievoorwaarden te komen ten aanzien van de verzekeraars die binnen dezelfde segmenten actief zijn, met name in België.

EEN UNICUM, MAAR GEEN VERKRACHTING VAN HET MEDEDINGINGSRECHT

Eens te meer zal de Europese Commissie onderzoeken wat de ver-diensten zijn van de vrijstellingsverordening die verzekeringson-dernemingen toelaat om samen te werken op het vlak van com-pilaties, berekeningen en studies enerzijds en dat van mede(her)verzekeringspools anderzijds. Sinds begin de jaren ’90 geniet de sector van een – bovendien coherent – uitzonderingsregime dat de ondernemingen rechtszekerheid biedt. Het biedt hen de mogelijk-heid samen te werken en verplicht hen niet tot juridisch advies om dit te doen. Er is echter ook een keerzijde aan de medaille: de sec-tor moet aantonen dat deze samenwerkingsvormen de concurren-tie en innovatie niet in de weg staan, maar de werking van de markt juist ten goede komen. In de loop van 2016 zou de Commissie moe-ten aangeven of ze het stelsel, dat sinds 2010 in voege is en eind maart 2017 afloopt, verlengt, herziet of afschaft. De verzekeraars zullen de argumenten die het stelsel ondersteunen op tafel leggen, in het bijzonder de betrouwbaarheid van dankzij gemeenschappe-lijke studies verzamelde gegevens. Die vormen een referentiewaar-de voor starters of kleinere ondernemingen die uit zichzelf nooit de middelen zouden hebben om over dergelijke kwaliteitsvolle statis-tieken te beschikken als grondslag voor hun verrichtingen.

13

HET LOT VAN DE TOEZICHTHOUDERS

Een van de eerste opdrachten die commissievoorzitter Juncker toevertrouwd heeft aan commissaris Hill was ervoor te zorgen dat de Europese toezichthoudende autoriteiten – in casu EIOPA, een instelling die specifiek gewijd is aan de verzekeringen en de pen-sioenfondsen – gefinancierd worden door de sectoren die aan hun voogdij onderworpen zijn en niet door Brussel of de regeringen. 2016 kondigt zich aan als het jaar van het debat over deugdelijk be-stuur en financiering van deze autoriteiten. De verzekeraars zullen, naar het voorbeeld van de ECON-commissie van het Europees Par-lement, bepleiten dat deze instellingen in de eerste plaats oog heb-ben voor hun essentiële functies en geen losgeslagen koers varen.

CONSUMENT “MEER” OF “BETER” BESCHERMD?

De bescherming van de consument is een Europees huzarenstuk dat zowel de communautaire als de nationale agenda ruimschoots gedomineerd heeft, en met name het afstemmen van de eisen voor de verzekeringen op die welke gelden voor de banken en de financiële markten via een zogenaamde “transversale” aanpak. De nieuwe Europese bepalingen, gekend als IDD, PRIIPs en MiFID II vormen samen een ambitieuze herziening van de wetgeving inzake de relaties tussen verkopers en cliënten, ongeacht de wijze waarop de commerciële relatie tot stand wordt gebracht.

Deze bepalingen moeten onverwijld toegevoegd worden aan de be-langrijke update van de regels die vandaag in België loopt. De Bel-gische autoriteiten zijn zo wijs geweest om te wachten, voor meer-dere onafgehandelde punten, tot de tekst van de Europese regels gekend was om vervolgens onmiddellijk aan de omzetting ervan te beginnen. Met name de fiches die de voornaamste eigenschappen van de producten beschrijven, zijn aan een herziening toe. Wat be-

CONSUMER SCOREBOARD - MARKET PERFORMANCE INDICATOR*

*Cijfer dat aan de dienstverlening wordt toegekend, waarbij 100 staat voor het maximum.

Bron: DG Sanco, Europese Commissie, juni 2014

WoningverzekeringVerenigd Koninkrijk 80,3Luxemburg 79,7België 78,4Duitsland 78,1Nederland 77,7Frankrijk 77,3

VoertuigverzekeringLuxemburg 82,6Duitsland 81,1Verenigd Koninkrijk 80,6België 78,9Nederland 78,3Frankrijk 77,2

LevensverzekeringLuxemburg 80,4Duitsland 78,6België 76,8Frankrijk 76,6Verenigd Koninkrijk 76,5Nederland 70,4

treft de informatiefiches over de individuele levensverzekeringen, een instrument waarin België voorloper geweest is, gaat om een overgang van een gedragscode naar reglementaire voorschriften. Intussen bestudeert EIOPA een model voor de schadeverzekerin-


gen voor particulieren en kmo’s, dat zou moeten uitgetest worden op echte consumenten en vervolgens tegen eind 2017 in voege moet treden. Maar daar blijft het niet bij: de hervormingen heb-ben ook betrekking op de vergoeding van de tussenpersonen en verkopers, de belangenconflicten, de geschiktheid van de voorge-stelde producten ten opzichte van de verlangens en behoeften van de cliënt en het gebruik van digitale technologieën. Voorwaar geen klein bier!

De verzekeraars vrezen, in deze context, dat de consument volledig ondergedompeld wordt in een massa aan informatie en documen-ten waar hij geacht wordt inzicht in te hebben: de Europese teksten alleen al verplichten dat niet minder dan 147 elementen ter kennis gebracht worden van de cliënt die een spaarverzekering sluit bij een makelaar! Gelukkig maar dat er inspanningen geleverd worden, in het bijzonder op nationaal niveau, om de consument te leren han-delen als een bewuste consument. In het voorjaar van 2016 staat een eerste week ter sensibilisering rond geldkwesties op het pro-gramma. Assuralia heeft zich hierbij aangesloten en zal zijn web-site met informatie voor de consument, www.ABCverzekering.be, verder ontwikkelen. Daarnaast publiceert de beroepsvereniging opnieuw een brochure, met name om de cliënt te helpen zijn verze-keringsportefeuille te evalueren: een thema dat veel bijval kende in de sectorenquête over de perceptie van verzekeringen.

Assuralia ziet er ook op toe dat in België de beslissingen in uit-voering van het MiFID-stelsel betreffende het statuut van de tus-senpersonen – met het oog op duidelijkheid en afbakening van de aansprakelijkheden die, naargelang het geval, bij de ondernemin-gen of de tussenpersonen liggen – het evenwicht behouden dat de diversiteit van de distributiekanalen waarborgt en, bijgevolg, de keuze van de consument, één van de rijkdommen van de Belgische markt. Hetzelfde zal nodig zijn voor de transparantie rond de kos-

ten en lasten, waar het erop aankomt om tot een win-win-regeling te komen, eerder dan een stelsel in te voeren waar sommigen mee gebaat zijn ten koste van anderen. De recente ervaringen uit de sector op het vlak van de invoering van een examenstelsel dat de beroepskennis moet bewijzen, enerzijds, en van de procedure voor wijziging van tussenpersoon naargelang van de beslissing van de cliënt anderzijds, die alle partijen samengebracht hebben, strek-ken tot voorbeeld en kunnen de regulatoren nuttig inspireren.

TAX AS TAX CAN

Op fiscaal vlak verbazen de verzekeraars er zich soms over dat ze meegesleept worden in blijkbaar buitensporige procedures. Dit was het geval met de FATCA-regelgeving, waarmee de autoritei-ten van de Verenigde Staten personen wilden kunnen straffen die hen financieel rekenschap verschuldigd zijn. Hetzelfde geldt wat betreft de belastingontduiking, ook al is de verzekering niet de meest gekozen weg voor wie aan belastingen wil ontsnappen. De verzekeraars pleiten dus voor gezond verstand in het kader van de ontwikkeling van gemeenschappelijke teksten die momenteel lo-pen op Europees niveau onder de naam CRS (Common Reporting Standard).

AANTAL WERKNEMERS MET EEN CONTRACT VAN ONBEPAALDE DUUR BIJ VERZEKERINGSONDERNEMINGEN(situatie op 31.12)

Bron: Assuralia

Vrouwen Mannen Totaal2011 12.712 11.199 23.9112012 12.589 11.272 23.8612013 12.733 10.929 23.6622014 12.402 10.932 23.334

15

SECTORAKKOORD 2015-2016

Op 18 januari 2016 hebben de sociale partners een akkoord 2015-2016 bereikt. Het akkoord betreft voor-namelijk het jaar 2016 en omvat de volgende punten:

• koopkracht:o 200 € netto vanaf 1 januari 2016;o vrije besteding voor de ondernemingen: groepsverzekering; maaltijdcheques (verhoging met 1 € van de

werkgeversbijdrage); ecocheques; andere...

• technisch ontslag wegens arbeidsorganisatie: verlenging van de bepalingen tot eind 2017;

• outplacement: invoering tot eind 2017 van een sectoraal systeem dat tegelijk de veralgemening van het recht op begeleiding mogelijk maakt en een vermindering van de sancties in geval van ontslag met niet-naleving van de sectorprocedu-res;

• collectief opleidingskrediet van 4 dagen per jaar en per werknemer: verlenging voor 2016;

• invoering van een beroepsprocedure bij de dien-sten human resources in geval een opleiding ge-weigerd wordt;

• telewerk: verlenging van de bepalingen inzake de informatie, de raadpleging en de dialoog tussen sociale partners op bedrijfsniveau.

KLAARHEID IN DE OMGANG MET RAADSGENEESHEREN

Assuralia en de verenigingen ABEFRADOC en BENEVERMEDEX (die op ge-westelijk niveau de specialisten in de Verzekeringsgeneeskunde en de Medi-sche Expertise vertegenwoordigen) hebben gesprekken gevoerd waaruit het belang is gebleken om de relaties tussen verzekeraars en artsen te omka-deren, iets wat tot hiertoe in België op het niveau van de verzekeringssector nog nooit gebeurd was. Concreet resultaat van deze gesprekken is het charter dat de drie verenigin-gen in de toekomst zullen promoten binnen de context van de opdrachten tot evaluatie van de lichamelijke schade die de verzekeraars toevertrouwen aan de artsen-deskundigen. Het charter streeft naar een beter wederzijds begrip, vertrouwen en respect tussen beide partijen. Ook in hun onderlinge communicatie en dialoog.In het bijzonder staat het principe van de “onafhankelijkheid” centraal. De op-drachten, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de artsen enerzijds en de verzekeraars anderzijds zijn duidelijk onderscheiden. De arts geeft een onafhankelijk medisch advies over de medische toestand van een persoon naar aanleiding van de lichamelijke schade die hij/zij opgelopen heeft. De verzekeraar van zijn kant beslist over de schadevergoeding op basis van de verzekeringsovereenkomst en de wetgeving. Onafhankelijkheid is een van de huidige pijlers van de samenwerking en het is belangrijk die te verdedigen, zeker omdat die niet altijd even zichtbaar is voor het grote publiek. Assuralia heeft hierover een folder uitgegeven die bedoeld is voor de personen die naar een arts gaan op verzoek van de verzekeraar.Het charter buigt zich tevens over de maatschappelijke rol die eenieder heeft in het kader van een expertise: verzekeraars en artsen moeten oog hebben voor medeleven in hun omgang met de slachtoffers. Een uitdaging gezien de regelgeving (die verschilt naargelang de verzekeringstak), de medische techniciteit en, desgevallend, het verloop van een gerechtelijke procedure.De partijen zijn het ook eens over het gemeenschappelijke belang om het beroep van arts-deskundige te promoten aangezien er in de praktijk weinig roepingen zijn. Hoe artsen ertoe aanzetten om zich in deze bijzondere ma-terie te specialiseren, is echter nog niet uitgemaakt. Ook dit is een uitdaging voor de komende jaren...

PERSOONSVERZEKERINGEN


17

LEVEN

LAGE RENTE EEN KWESTIE VAN VERTROUWEN

Tien jaar lang al krijgt de levensverzekering klappen. In 2006 kreeg de levensverzekeringsactiviteit, die op dat moment goed was voor twee derde van het premie-inkomen van de sector, met de invoe-ring van de 1,1 %-taks op de premie van de meeste levensverze-keringsovereenkomsten een eerste mokerslag te verwerken. Een nieuwe dreun, die dubbel zo hard aankwam, was er in 2013 toen die taks naar 2 % verhoogde. Deze fiscale maatregel is achteraf dubbel contraproductief gebleken. Het premie-inkomende kende een vrije val (-32 %) en de regering haalde slechts een habbekrats binnen van de verhoopte 139 miljoen euro. Het bleek een aanslag op de langetermijnverbintenissen die de levensverzekering op haar grondvesten deed daveren. Het vertrouwen zal vanzelfsprekend niet snel terugkeren in het huidige aanhoudende lagerenteklimaat. Dergelijke situatie zou een verschuiving kunnen teweegbrengen van producten met gewaarborgde rentevoet richting producten ver-bonden met een beleggingsfonds, maar zelfs dat is niet het geval. Ook de banken, traditioneel belangrijke distributeurs van levens-verzekeringen, kiezen in een dergelijke context eerder voor hun eigen producten. In 2015 is de levensverzekering de desastreuze terugval sinds 2013 nog altijd niet te boven gekomen. En toch blijft de individuele levensverzekering, als aanvulling op de sociale ze-kerheid, een bepalende factor. In de wetenschap dat 1,6 miljoen Belgen aan pensioensparen doen bij een verzekeraar en nog eens 1,5 miljoen een overeenkomst langetermijnspaarverzekeringsover-eenkomst gesloten hebben, is het belangrijk de burgers (fiscaal) te blijven aanmoedigen om te sparen voor een aanvullend pensioen. De troeven van een individuele levensverzekering zijn immers legio: zo bijvoorbeeld de zekerheid dat de aanvankelijke inleg behouden blijft en een gewaarborgde rente met mogelijk een jaarlijkse winst-deelname erbovenop.

Het premie-inkomen in de individuele levensverzekering daalt tussen 2005 en 2014 van 21 tot 11 miljoen euro. Daarmee lopen, voor het eerst, en ondanks een lichte stabilisering, de uitkeringen hoger op dan de ontvangsten. In percentage van de gemiddelde technische voorzieningen bedraagt het technisch-financieel saldo + 0,4 %. Daarnaast moeten de verzekeraars ook rekening houden met een nieuwe taks, een bankentaks dan nog wel: die komt neer op een “tax lift” van 25 miljoen euro voor 2015 en van bijkomend 7,5 miljoen euro in 2016.

De lage financiële rentevoet is niet bevorderlijk voor nieuwe zaken in tak 21. De financiële omgeving heeft de verzekeraars verplicht om de gewaarborgde rentevoet voor de nieuwe premies te verla-gen. De aanhoudende lage rente heeft echter geen gevolgen voor de (vaak hogere) waarborgen die in het verleden toegekend zijn. De levensverzekeraars zullen de huidige verbintenissen (in de porte-feuille zat in 2014 nog 30 miljard euro aan een rentevoet van meer dan 4 %) in de toekomst blijven waarborgen. Ze hebben daartoe immers alle nodige schikkingen getroffen, zowel naar beleggingen als solvabiliteit toe.

De verzekeraars zijn intussen al resoluut het pad ingeslagen van de nieuwe prudentiële regelgeving Solvency II. Het noopt hen tot nog meer voorzichtigheid in hun langetermijnbeleggingen, al valt er wel een lichte verschuiving vast te stellen naar aandelen, immo-biliën en hypothecaire leningen als alternatief voor de vervanging van vervallen obligaties door andere, mindere rendabele. De vaste wil van de verzekeraars om de aantrekkingskracht van producten met gewaarborgde rentevoet te behouden zet hen ertoe aan het niveau van de kosten constant te verlagen. In de huidige context van lage rente is het nog belangrijker geworden om een bijkomend rendement te bieden in de vorm van een winstdeelname, ook al is ze niet gewaarborgd.

18 | Balans & Vooruitzichten 2015-2016 | Persoonsverzekeringen

EEN VARIABELE MINIMALE GEWAARBORGDE RENTEVOET VOOR DE AANVULLENDE PENSIOENEN

Binnen de evolutie van de aanvullende pensioenen is de datum van 16 oktober 2015 ontegensprekelijk een keerpunt. Die dag bereikten de sociale partners een akkoord dat de roeping van de groepsver-zekering als drijvende kracht in antwoord op de vergrijzing van de bevolking bevestigt. Na maandenlange onderhandelingen biedt het de begunstigden van een aanvullend pensioen een minimale ge-waarborgde rentevoet, die beter afgestemd is op de evolutie van de renten op de financiële markten. De sociale partners erkennen daarmee dat het onmogelijk was om de minimale gewaarborgde rentevoet op 3,25 % of 3,75 % te houden zoals de wet op de aan-vullende pensioenen die in 2003 opgelegd had aan de werkgevers, toen geen levende ziel ook maar enigszins de huidige aanhoudende val van de rente op de financiële markten zou kunnen voorspeld hebben. Ten aanzien van deze duurzame lage rente konden de groepsverzekeraars immers niet anders dan de gewaarborgde ren-tevoet voor de nieuwe bijdragen te verlagen. De werkgevers – die verplicht zijn de wettelijke minimumrente te waarborgen – kunnen dan ook niet langer voldoen aan die wettelijke verplichting. Het kon de werkgevers allicht ook niet aanzetten om de bijdragen te verho-gen of nieuwe pensioenplannen te sluiten. Deze aanvullende pen-sioenstelsels zijn echter belangrijk voor de loontrekkenden aange-zien ze het verschil tussen het wettelijke pensioen en het laatste loon deels dichten. Het akkoord dat de sociale partners in 2015 bereikten brengt nogmaals de bevestiging van het belang van deze noodzakelijke vorm van voorzorg. Daarnaast zal het ertoe bijdragen dat meer werknemers toegang zullen krijgen tot dit middel dat toe-komstige gepensioneerden meer middelen moet verschaffen. Ook zal het de deur openen voor hogere bijdragen.

Concreet bepaalt het akkoord dat vanaf 2016 de forfaitaire gewaar-borgde minimumrentevoet van 3,25 % of 3,75 % plaats maakt voor een variabele formule gelijk aan 65 % van het rendement van Bel-

gische staatsobligaties (OLO) over tien jaar, volgens een over twee jaar vastgesteld gemiddelde. Het minimale percentage zal nooit lager mogen liggen dan 1,75 % en nooit hoger dan 3,75 %. De 65 % waarvan hierboven sprake zou vanaf 2018 op 75 % komen te liggen en op 85 % vanaf 2020, op voorwaarde dat de Nationale Bank oor-deelt dat het resultaat van deze berekening verzekerbaar is. Het akkoord schakelt de bijdragen van de werknemers en de werkge-vers gelijk door op beide dezelfde minimumrente toe te passen.

Wanneer de minimumrente wijzigt, worden de bij een verzekeraar beheerde pensioenplannen aan een “horizontale” methode onder-worpen die rendementen waarborgt in tak 21 tot de overeenkomst afloopt. Alleen voor de toekomstige premies geldt dan de nieuwe minimale rentevoet terwijl de oude minimale rente van toepassing blijft voor de premies uit het verleden. Voor de andere pensioen-plannen (beheerd in tak 23, in tak 21 met een tijdelijke waarborg of in een pensioenfonds) geldt de “verticale” methode: de nieuwe ren-tevoet is van toepassing op de nieuwe premies en op de reserves.

Bovendien bepaalt het akkoord ook dat iedere aangeslotene die zijn werkgever verlaat vanaf 1 januari 2016 de mogelijkheid zal hebben om de reserves in zijn plan te laten en een minimale overlijdens-dekking te behouden, zonder medische formaliteiten, die gelijk is aan de gevormde reserves.

De ondertekenaars hebben goed begrepen hoe cruciaal de rol van de groepsverzekering is voor wie met pensioen gaat en zijn levens-standaard wil behouden. Vandaag heeft 98 % van de werkgevers zijn voorzorgsplan toevertrouwd aan een verzekeraar. De rege-ring-Michel heeft het akkoord integraal overgenomen in een nieu-we wetgeving die in werking is getreden op 1 januari 2016.

STRIKTERE REGELS VOOR OPNAME AANVULLEND PENSIOEN

Na de beslissing om de wettelijke pensioenleeftijd tegen 2030 ge-leidelijk op te trekken tot de leeftijd van 67 jaar en de voorwaarden

19

voor een vervroegde pensionering te verstrengen, heeft de rege-ring-Michel nu ook de regels voor de opname van het aanvullend pensioen aangepakt: dit zal nu niet meer mogelijk zijn vóór de eerst mogelijke datum voor wettelijke pensionering. Bovendien mag de einddatum van de nieuwe pensioenverbintenissen niet vallen vóór de pensioenleeftijd en zijn de gunstige regels voor vervroegde op-name afgeschaft.

VERBETERDE TOEGANG TOT DE SCHULDSALDOVERZEKERING

De bescherming van de consument is niet alleen een bron van in-spiratie voor heel wat initiatieven van de Europese en Belgische wetgevers, ze zet ook de verzekeraars aan tot inspanningen.

Een van de heikele punten is het toekennen van een schuldsal-doverzekering aan wie een verzwaard gezondheidsrisico betekent. Een bijzonder gevoelig item voor wie getroffen is door een ernstige ziekte en het wegens een weigering of een meerpremie moelijker heeft een lening aan te gaan om een woning te verwerven.

Eind 2014 is een systeem in werking getreden dat personen met een verhoogd gezondheidsrisico gemakkelijker toegang verleent tot een schuldsaldoverzekering wanneer zij een lening aangaan om hun eerste woning te kopen of te verbouwen. Het nieuwe systeem be-paalt dat wie zich in die situatie bevindt een medische meerpremie betaalt die niet hoger dan 125 % van de basispremie mag bedragen. Een Compensatiekas (de vzw Accesso), die voor de helft gefinancierd wordt door de verzekeringssector en voor de andere helft door de kredietsector, betaalt dan het deel van de premie dat die 125 % over-stijgt, met een absoluut maximum van 800 %. Tevens is het binnen dit systeem mogelijk om in beroep te gaan tegen een beslissing tot weigering of meerpemie van meer dan 75 % wegens de gezondheids-toestand. Het “Opvolgingsbureau voor de tarifering”, dat dat beroep onderzoekt, bestaat uit vertegenwoordigers van de consumenten, de patiënten en de verzekeringsondernemingen. Hetzelfde bureau kijkt tevens toe op de formulering van de vragen uit de medische vragen-lijsten die kandidaat-verzekeringnemers moeten invullen.

Het Opvolgingsbureau heeft begin 2015 de formuleringen goedge-keurd waaraan de verschillende vragen uit de medische vragenlijs-ten van de verzekeraars moeten voldoen, net als de standaardvra-genlijst van Assuralia, telkens na een aantal kleinere aanpassingen.

Het aantal dossiers dat in 2015 is voorgelegd aan het Opvolgings-bureau, is vrij beperkt. Het is een teken dat het aanvaardingsbe-leid van de verzekeraars en een betere motivering van hun kant, zijn vruchten afwerpt. Het aantal Belgen dat er niet in slaagt een schuldsaldoverzekering te sluiten, is uiterst gering in vergelijking met het aantal nieuwe overeenkomsten dat binnen dit domein ge-sloten is.

DE CLIËNT BETER INFORMEREN

De bankencrisis van 2008 heeft uitgewezen dat heel wat consu-menten sommige complexe of onaangepaste financiële producten allicht niet zouden gekocht hebben mochten ze er een beter inzicht in gehad hebben of beter geadviseerd zijn. De Europese en Belgi-sche autoriteiten hebben daarom een reeks maatregelen getroffen om het productengamma duidelijker te maken en het publiek beter te informeren. Bank- en verzekeringsproducten zijn daarbij op voet van gelijkheid behandeld.

Op Europees niveau gaat het om de verordening over essentiële-in-formatiedocumenten voor verpakte retailbeleggingsproducten en verzekeringsgebaseerde beleggingsproducten (“Packaged retail and insurance-based investment products”, PRIIP’s). Deze eind 2014 bekendgemaakte verordening beoogt alle spaar- en beleg-gingsproducten (uitgezonderd de pensioenproducten) wanneer de opbrengst ervan, rechtstreeks of onrechtstreeks, deels of volledig, afhangt van de marktschommelingen. De meeste levensverzeke-ringsproducten beantwoorden aan deze beschrijving. De PRIIPs- verordening definieert de vorm en de inhoud waaraan de aan de cliënt te overhandigen precontractuele informatiefiche vanaf 2017 moet voldoen. Aangezien de Belgische wetgever in een gelijkaar-

dige fiche had voorzien, dreigden de levensverzekeraars nagenoeg gelijktijdig dezelfde instrumenten op het getouw te moeten zetten. Om iedere vorm van tweespalt tussen beide instrumenten te ver-mijden, die bij de consument eerder verwarring dan verduidelijking zou creëren, is op 12 juni 2015 een Koninklijk Besluit in werking getreden dat de invoering van deze “gestandaardiseerde informa-tiefiche” uitstelt. Nu de introductie van de PRIIPs-fiche gepland is tegen 31 december 2016 bepalen de publiciteitsregels tot dan dat enkel de informatie verplicht moet worden vermeld die voorzien is in de sectorale gedragsregels over reclame voor dergelijke producten.

Niettemin betekenen deze maatregelen een aanzienlijke compli-catie voor iedere vorm van reclame en worden ze aangevoeld als administratieve verplichtingen waarvan de toegevoegde waarde niet bewezen is.

Informatie mag bondig of uitgebreid of zelfs onberispelijk zijn, pri-mordiaal is dat de consument er vatbaar voor is. In die context valt het belang van financiële vorming nauwelijks te onderschatten. Niet alleen de OESO heeft hierop gewezen, maar ook Assuralia en de FSMA, in zijn rol van beschermer van de verbruiker, hebben er de nodige aandacht voor.

DB2P TOEGANKELIJK VOOR DE BURGER

In de loop van 2016 zal de burger eindelijk toegang hebben tot de door de overheidsinstelling Sigedis beheerde gegevensbank aan-vullende pensioenen, afgekort DB2P. Deze gegevensbank wordt gevoed door de pensioeninstellingen, die aanzienlijke inspanningen geleverd hebben om alle noodzakelijke elementen aan te leveren. Meer bepaald zal de burger toegang hebben tot zijn persoonlijke situatie inzake aanvullende pensioenen, los van zijn beroepsstatuut (loontrekkende of zelfstandige), en zal hij zijn jaarlijks bijgewerk-te pensioenrechten kunnen raadplegen. Des te interessanter in het licht van het feit dat werknemers steeds frequenter van werk-

gever veranderen en tijdens hun loopbaan dan ook aanvullende pensioen rechten opbouwen bij verschillende ondernemingen en pensioeninstellingen. Aan de hand van DB2P zullen vergeten of uit het oog verloren aanvullende pensioenrechten gemakkelijker op-gespoord kunnen worden. In die context zal Sigedis nagaan of een gepensioneerde zes maanden na zijn wettelijke pensionering al zijn aanvullende pensioenrechten effectief ontvangen heeft. Zo niet, zal Sigedis de aangeslotene contacteren en hem/haar hiervan op de hoogte brengen.

DB2P zal opgenomen worden in MyPension.be zodat iedere werk-nemer een totaalbeeld heeft van zijn pensioenrechten.

DOELGERICHTERE WITWASBESTRIJDING

De Financiële Actiegroep (FAG), dit is de intergouvernementele or-ganisatie die de bestrijding van het witwassen van geld coördineert en superviseert, heeft onlangs de Belgische aanpak geëvalueerd. De preventieve aanpak van de Belgische financiële sector is dan wel bevredigend, toch heeft de financiële actiegroep een aantal aanbevelingen gedaan voor een nog betere preventie. Deze groep stelt immers vast dat de toezichthouders zich te uitsluitend laten leiden door het prudentiële risico in hun toezicht op de sector en dat ze beter zouden uitgaan van een analyse van de witwasrisico’s binnen de sector. Hij beveelt meer inspecties ter plaatse aan, meer in het bijzonder bij instellingen die grensoverschrijdend actief zijn.

Overigens heeft Europa hieromtrent zijn antiwitwasrichtlijn herbe-keken – rekening houdend met de aanbevelingen van de FAG uit 2013 – zodat de focus kan komen te liggen op echte frauderisico’s. De nieuwe versie van de richtlijn is in werking getreden in juni 2015 en moet omgezet worden in Belgisch recht vóór 27 juni 2017. De tekst legt de nadruk op een aanpak die meer gericht is op witwas-risico’s: de financiële sector en de toezichthouders zullen hun in-spanningen moeten focussen op risicosituaties.


21

GEZONDHEID

EINDELIJK EEN NIEUWE MEDISCHE INDEX?

De gezondheidskosten blijven toenemen door de vergrijzing, de medische vooruitgang en een betere zorgverlening. In 2012 be-droegen de uitgaven voor de gezondheidszorg bijna 41 miljard euro, maar liefst 54 % meer dan in 2003. Ongeveer 20 % hiervan wordt door de patiënt betaald. De aanvullende verzekeringen dragen er toe bij dat de patiënten deze factuur kunnen blijven betalen.

Ongeveer 5,5 miljoen personen hebben een hospitalisatieverzeke-ring bij een private verzekeringsonderneming. Daarnaast stijgt de vraag naar verzekeringen die de kosten voor ambulante zorg (zon-der hospitalisatie) en voor tandzorg dekken.

De stijging van de gezondheidskosten vertaalt zich ook in een stij-ging van de uitgaven van de verzekeringsondernemingen. Om er-voor te zorgen dat de verzekerden kunnen blijven rekenen op hun aanvullende gezondheidsverzekeringen, zullen de financiële mid-delen (premies en reserves) deze evolutie moeten volgen, liefst ge-leidelijk aan om te vermijden dat de verzekerden bruuske premie-verhogingen meemaken.

Sinds 2009 mogen de verzekeringsondernemingen hun premies enkel nog laten evolueren op basis van de index der consump-tieprijzen of op basis van de medische index. Deze laatste index reflecteert beter de evolutie van de gezondheidskosten dan de in-dex der consumptieprijzen. De medische index wordt evenwel niet meer gepubliceerd sinds 2013 ten gevolge van een arrest van de Raad van State, waarin de Raad het advies van het Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg volgt. Dit advies toont aan dat een correc-te medische index het mogelijk moet maken om de vergrijzings-voorzieningen aan te passen.

De situatie vandaag is precair: de verzekeringsondernemingen kun-nen hun premies niet geleidelijk aan de evolutie van de gezondheids-

kosten laten volgen. In het belang van de verzekerden vraagt Assu-ralia daarom dat snel een nieuwe medische index tot stand komt die ook zal toelaten om de vergrijzingsvoorzieningen te laten evolueren.

ASSURPHARMA MAAKT KOMAF MET APOTHEKERSBRIEFJES

Wie een hospitalisatieverzekering of een verzekering ambulante zorgen heeft, krijgt vaak een terugbetaling voor zijn geneesmid-delen of andere medische hulpmiddelen. Dat gebeurt aan de hand van een BVAC-attest (‘bijkomende verzekering/assurance complé-mentaire’) dat de apotheker opmaakt en dat de patiënt voor terug-betaling aan zijn verzekeraar bezorgt. De Afdeling Gezondheid van Assuralia en de twee federaties van apothekers APB en OPHACO hebben de handen in elkaar geslagen om deze attesten voortaan digitaal, beveiligd en rechtstreeks door te sturen van de apotheek naar de verzekeraar. Deze nieuwe digitale procedure is efficiënter en sneller en leidt tot een vlotte terugbetaling aan de verzekerde.

Sinds 1 december 2015 is de digitale procedure op grote schaal uitgerold. Ongeveer de helft van apotheken zijn al in staat om de BVAC-attesten digitaal door te sturen en dit aantal zal blijven toe-nemen. Op de website www.assurpharma.be kan iedere verzekerde opzoeken of de apotheken in zijn buurt al BVAC-attesten digitaal kunnen doorsturen.

GEWAARBORGD INKOMEN: WAT MET DE VERHOGING VAN DE PENSIOENLEEFTIJD?

Om de gevolgen van de vergrijzing te kunnen opvangen, heeft de overheid beslist dat de wettelijke pensioenleeftijd geleidelijk zal stijgen naar 67 jaar en ook het vervroegd pensioen wordt opgetrok-ken. Dit gebeurde zonder rekening te houden met de verzekeringen gewaarborgd inkomen. De wet bepaalt sinds 2007 dat deze verze-keringen gesloten worden tot de verzekerde de leeftijd van 65 jaar heeft bereikt. Een kortere looptijd kan indien dit in het belang is van de verzekerde. Kunnen deze verzekeringen verlengd worden naar

67 jaar? En zo ja, onder welke voorwaarden? Zullen mensen vaker arbeidsongeschikt worden zoals we dat ook zien in andere landen, zoals Nederland? Assuralia onderzoekt of er voor deze belangrijke maatschappelijke vraag een oplossing bestaat voor zowel de verze-kerde als de verzekeringsonderneming.

ARBEIDSONGEVALLEN

Het incasso in de tak Arbeidsongevallen daalt in 2014 lichtjes met 0,7 %, als gevolg van de daling van het aantal werknemers (-0,8 %) en een stabiele gezondheidsindex (+0,4 %). De eerste trends voor 2015 vertonen een verdere afname van het incasso.

De schadelast, zijnde de vergoeding van de schadegevallen en de bijbehorende technische lasten, neemt gevoelig af in 2014. Dit heeft veel te maken met de gunstige evolutie van het aantal arbeidson-gevallen dat jaar, dat in 2014 daalt met 5,7 %. De talrijke preven-tiemaatregelen van zowel de bedrijven als de overheidsdienst en werpen steeds meer vruchten af.

Alles samen telt het Fonds voor Arbeidsongevallen (FAO) in de be-drijfswereld iets meer dan 140.000 ongevallen. Het aantal ongeval-len op weg naar en van het werk (-13,1 %) neemt forser af dan het aantal ongevallen op de arbeidsplaats (-4,4 %). Een verklaring voor dit fenomeen schuilt in de bijzonder zachte wintermaanden begin 2014, in vergelijking met veelvuldige sneeuwbuien in het voorjaar van 2013. Het aantal dodelijke arbeidsongevallen daalt van 72 in 2013 naar 59 in 2014. Verkeersongevallen vormen de voornaamste doodsoorzaak, gevolgd door valpartijen uit de hoogte.

SAFETY COACHING

Arbeidsongevallen voorkomen vergt een sterk veiligheidsbeleid. De verzekeraars dragen ook op dat terrein hun steentje bij. Met gerich-te tussenkomsten via hun teams met preventie-adviseurs, maar tevens op collectief vlak met structurele voorstellen. Zo hebben de

arbeidsongevallenverzekeraars een concept gelanceerd dat luistert naar de naam “Safety coaching”. Doel: de preventie aanzwengelen door de werkgever een hulpmiddel aan te reiken dat hem toelaat zichzelf te evalueren inzake arbeidsveiligheid en zijn risicobeheer bij te sturen. De minister van Gezondheid en sociale zaken heeft begin 2015 aan het FAO gevraagd het project verder uit te werken. Zo kan een degelijk alternatief ontstaan voor het bonus-malus-systeem ge-linkt aan premiedifferentiatie dat de vorige regering voor ogen had, maar dat door de Raad van State werd vernietigd. Het nieuwe con-cept kan wellicht geënt worden op de regelgeving met betrekking tot de externe preventiediensten. Begin 2016 zijn werkgroepen aan de slag om de beoogde preventiestimuli verder vorm te geven.

Anno 2015-2016 trekken ook enkele ingrijpende wetgevende en or-ganisatorische wijzigingen de volle aandacht van de arbeidsonge-vallenverzekeraars.

BETWISTE INMENGING

Eind 2014 heeft Assuralia bij de Raad van State een verzoekschrift ingediend tot annulering van twee Koninklijke Besluiten van 17 juli 2014 waarmee de vorige regering (in lopende zaken) plots de voorwaarden wijzigde inzake bekrachtiging van de vergoedings- of uitkeringsovereenkomsten door het FAO. Wat beoogt de gewraakte regelgeving? Wanneer de voorgestelde graad van blijvende arbeids-ongeschiktheid 10 % of meer bedraagt, zou de betrokken arbeids-ongevallenverzekeraar voortaan het consolidatieverslag moeten doorsturen naar de medische adviseur van het ziekenfonds van het slachtoffer. Indien deze niet akkoord gaat volgt overleg tussen deze medische adviseur en de arts aangesteld door de verzekeringson-derneming. Geraken zij het niet eens, dan komt het FAO tussen in een bemiddelingsrol.

De verzekeraars gaan niet akkoord met de rol toevertrouwd aan de ziekenfondsen. Aangezien de ziekenfondsen een financieel belang hebben bij elk ongeval kan hun medische adviseur moeilijk een


23

neutrale houding aannemen. Bovendien zal de medische adviseur van het ziekenfonds deze gevallen beoordelen zonder de patiënt/het slachtoffer te kennen of te ontmoeten en zonder rekening te moeten houden met de mening van de behandelende arts. De bij-komende procedure die de KB’s willen invoeren zal de regeling van betrokken arbeidsongevallen en de re-integratie van het slachtof-fer enkel maar vertragen.

Het verslag van de auditeur in het geding bij de Raad van State wordt begin 2016 verwacht. Het VBO steunt alvast de positie van de verzekeraars. In afwachting van de afloop van deze zaak hebben het FAO en de verzekeraars al een akkoord bereikt over een moge-lijk standaard-model voor het bedoelde consolidatieverslag.

KLEINE STATUTEN

De arbeidsongevallenverzekeraars werken, samen met het FAO en de sociale partners, aan de verdere integratie van de zogenaamde “kleine statuten” in het globale Belgische systeem voor arbeidson-gevallen. Onder die benaming vallen beroepsactiviteiten zoals leer-jongens, stagiairs, werklozen in beroepsopleiding, enz.

Deze personen voeren niet echt een arbeidsovereenkomst uit, maar lopen toch een risico van het type “arbeidsongeval”. Als een gevolg hiervan zijn mettertijd een hele boel uiteenlopende bijzondere stel-sels “à la carte” ontstaan, die afwijken van de beginselen inzake ar-beidsongevallenvergoeding. Het streefdoel is een coherent en alles-omvattend kader voor alle huidige en toekomstige “kleine statuten”, dat kan ingevoegd worden in de arbeidsongevallenwet van 1971.

De werkzaamheden rond deze “kleine statuten” gaan verder dan het loutere vergoedingsaspect ervan. Het gaat er ook om ze te inte-greren in de bestaande e-gov-tools zoals DIMONA/DMFA/ASR (*). Dit zijn elektronische instrumenten die het mogelijk maken werk-nemers en werkgevers te identificeren en alle gegevens te verza-melen die noodzakelijk zijn voor zowel de vergoeding als de finan-ciering van de socialezekerheidsstelsels (lonen, begin-einde van de

arbeid, aangifte sociaal risico). Eind 2015 levert het FAO een nota af over dit thema, die als basis zal dienen voor de wetswijziging waar de arbeidsongevallenverzekeraars al een hele tijd op aansturen.

ELEKTRONISCHE AANGIFTE

Geruggensteund door de sociale partners binnen de Nationale Ar-beidsraad, gaan de ondernemingen verder met de veralgemening van de elektronische aangifte van het sociale risico, in het bijzonder op het vlak van werkloosheid, maar ook in arbeidsongevallen.

Een aantal kleinere ondernemingen blijven opteren voor de klas-sieke papieren aangifte. De verzekeringssector is vragende partij voor een veralgemening van de elektronische aangifte, als die maar gebruiksvriendelijk en aantrekkelijk is voor de werkgever door toevoeging van nieuwe functies. De elektronische aanpak draagt onbetwistbaar bij tot de betrouwbaarheid en de kwaliteit van de gegevens en bijgevolg tot een sneller en efficiënter schadebeheer. De wet van 20 juli 2015 met diverse bepalingen inzake sociale za-ken stelt de elektronische communicatie als nieuwe norm in het vooruitzicht. Het beheerscomité van de Sociale Zekerheid zal het tijdstip van in voege treding bepalen.

MOEILIJKE RISICO’S

Conform de wet op de arbeidsongevallen van 10 april 1971 moet elke werkgever in de privésector die tegen betaling personeel te-werkstelt een arbeidsongevallenverzekering onderschrijven. Soms kan het gebeuren dat een bepaald bedrijf geen verzekeraar vindt. De oplossing komt dan van het Comité voor de moeilijk te plaatsen risico’s inzake arbeidsongevallen. Tijdens het eerste trimester van 2016 opent het Comité een website die de procedure voor belang-hebbende bedrijven toelicht: www.ao-comite-at.be.

(*) DIMONA: Déclaration Immédiate/Onmiddellijke Aangifte, DMFA: Déclaration MultiFonctionelle / MultiFunctionele Aangifte, ASR: aangifte van sociaal risico.

SCHADEVERZEKERINGEN


In tegenstelling tot 2014 blijven de schadeverzekeringen in 2015 vrij van grote rampen of andere spraakmakende gebeurtenissen. Voor carrosseriebedrijven, dakwerkers, experten en schaderegelaars zindert de impact van de ongeziene hagelstorm tijdens het pinks-terweekend van 2014 nog na. Vergoedingen en premie-inkomsten moeten in de takken Brand en Voertuigcasco (omnium) opnieuw in evenwicht raken. Zonder nieuw ontij zal de rendabiliteit zich herstellen. Dit is niet alleen belangrijk voor de eventuele aandeel-houders maar tevens voor de klanten, particulieren en onderne-mingen. Wanneer de resultaten het toelaten grijpen verzekeraars vaker naar innovatiekansen met focus op nog betere en nog snel-lere dienstverleningen. Naast het element prijs wakkeren verzeke-raars vooral met service de concurrentie aan, telkens in het voor-deel van de eindverbruiker. De volgende jaren zal de digitalisering, in samenspel met professioneel advies op maat van de behoeften, het landschap van de schadeverzekeringen in belangrijke mate hertekenen. Ook Assuralia zit op de trein van de digitalisering. In 2016 pakt de beroepsvereniging uit met een app die de aangifte en regeling van aanrijdingen komt versnellen.

MINDER BOTSINGEN, EVENVEEL SLACHTOFFERS

De schadefrequentie in de BA motorrijtuigen vertoont de voorbije jaren een bescheiden gunstige trend. In 2014 veroorzaken 6,28 % van de in België verzekerde bestuurders in de categorie Toerisme en zaken binnen het jaar een ongeval. We botsen met z’n allen dus iets minder frequent dan het jaar voordien (6,5 %). De verkeers-veiligheid zet dus stapjes vooruit. De ernst van de ongevallen volgt evenwel niet de zelfde curve als deze van de ongevallenfrequentie. In 2014 tellen de BA autoverzekeraars (in de categorie Toerisme en zaken) bijna 30.000 ongevallen met lichamelijke schade op een totaal van 346.271 aangiftes. Jammer genoeg stagneert het aantal verkeersdoden op onze wegen. Met 727 overlijdens op de Belgische wegen in 2014 lijkt ons land de (Europese) doelstelling, 420 ver-

keersdoden in 2020 of de helft van het aantal slachtoffers in 2010, niet te zullen halen.

Om het aantal verkeersslachtoffers verder terug te dringen organi-seert de federale minister van Mobiliteit eind 2015 een Staten-Ge-neraal voor de Verkeersveiligheid. Met de hulp van experts én van burgers, die online hun suggesties kwijt kunnen, stelt zij een nieuw actieplan voor. De focus ligt hierbij onder meer op nultolerantie in-zake alcohol bij beginnende bestuurders en een betere bestraffing van recidivisme.

WAARBORGFONDS

Intussen voeren de FOD Mobiliteit en de politiediensten, met de hulp van Assuralia en het Belgisch Gemeenschappelijk Waarborgfonds de strijd tegen de niet-verzekering verder op. Vooral het vangnet dat douane en politie spannen wordt steeds strakker. Meer en meer douaneposten en politiezones zijn anno 2015 uitgerust met camera’s met nummerplaatherkenning. Het Waarborgfonds stelt hen dage-lijks gegevens over niet-verzekerde voertuigen ter beschikking. De kans om de niet-verzekerden te pakken wordt dus met de dag groter.

Onder de vleugels van het Waarborgfonds is ook het Tariferingsbu-reau actief. Deze instantie biedt onderdak aan brokkenmakers die tijdelijk niet meer aan de verplichte BA-verzekering geraken op de normale verzekeringsmarkt. Het aantal via het bureau verzekerde voertuigen neemt de voorbije twee jaar gevoelig toe (24.065 voertui-gen eind oktober 2015).

Het Waarborgfonds beheert onder meer ook de schade na letsel-ongevallen met niet-geïdentificeerde voertuigen. Hoewel de ruime mediabelangstelling voor ernstige ongevallen met vluchtmisdrijf iets anders doet vermoeden, neemt het aantal aangiftes bij het fonds amper toe: van 1.066 in 2013 naar 1.078 in 2014.

25

E-AANRIJDINGSFORMULIER

De digitalisering van de dienstverlening in de verzekeringssector gaat met rasse schreden vooruit. De lancering van het e-aanrij-dingsformulier is hiervan een mooi voorbeeld. In de lente van 2016 zullen de houders van een smartphone of een tablet een app kun-nen downloaden die het mogelijk maakt een aanrijding onmiddel-lijk aan te geven bij je verzekeraar. Deze realisatie van Assuralia zal het elektronisch schadebeheer optimaliseren en de schadevergoe-dingen versnellen.

Hoe werkt het? Als een van de partijen betrokken bij een aanrij-ding beschikt over de app kan de elektronische aangifte van het ongeval meteen van start gaan. De app laat toe dat je persoonlijke verzekeringsgegevens al vooraf zijn opgeslagen. Het invullen of be-ter gezegd aanvinken van de juiste ongevalsituatie lukt in geen tijd. Zodra de aangifte volledig is en (elektronisch) ondertekend door de partijen ontvangen de betrokkenen een e-mail met de aangifte, die ze vervolgens kunnen doorsturen naar hun verzekeraar, tussen-persoon, leasingmaatschappij of de eigenaar van het voertuig. Alle gegevens worden geregistreerd bij Datassur die het in aangepaste formaten kan aanleveren aan de BA autoverzekeraars.

Sinds eind 2014 biedt Assuralia ook een interactieve webtoepassing aan slachtoffers van lichamelijke schade en hun naasten, die hen in een paar kliks wegwijs maakt in de regeling van een ongeval en de bijbehorende verzekeringen.

Bovendien helpt een web applicatie de slachtoffers van een li-chamelijk letsel snel aan de “typedocumenten” die de BA- en de rechtsbijstandverzekeraars hanteren in die omstandigheden.

Een andere technologische (r)evolutie die alle aandacht van de

verzekeraars trekt betreft de komst van autonome voertuigen. Bij media en politiek rijzen om de haverklap vragen over de juridische gevolgen van de opkomst van zelfrijdende wagens, doch veel wij-zigingen dringen zich niet op als het gaat over verzekeringen. De wet op de aansprakelijkheid van motorrijtuigen legt de verzeke-ringsplicht bij de eigenaar van het voertuig. Dat het gedrag van de bestuurder dan niet meer ter zake doet, verandert hier niets aan. De autonome voertuigen zijn dermate uitgerust met sensoren en technologische snufjes dat de kans op een ongeval gevoelig zal da-len. Maar wie is verantwoordelijk als het toch fout loopt? In eerste instantie blijft dat de bestuurder of de eigenaar van het voertuig, in zijn hoedanigheid van houder van een gebrekkige zaak, maar hij zal zich mogelijk wenden tot de leverancier of constructeur wan-neer de expertise op een technisch falen wijst. De verzekeringen die productaansprakelijkheid dekken zouden de volgende decennia wel eens aan belang kunnen winnen. Europa zal alvast het stuur moeten vasthouden in de zoektocht naar een gepast regelgevend kader voor de ‘Google cars’ van morgen.

Een laatste mobiteitstrend, weliswaar eentje zonder spitstechnolo-gie, waar Assuralia als gesprekspartner van de overheid nauw bij betrokken blijft: de elektrische fietsen. De verkoop van tweewie-lers met trapondersteuning boomt volop. De regelgeving probeert het fenomeen intussen bij te benen door de diverse modellen in te delen in categorieën zodat de consument de informatie en de bescherming krijgt die hij verdient. Binnenkort schept de overheid duidelijkheid zodat iedereen weet welk type elektrische fiets een nummerplaat en een verzekering nodig heeft, en welke niet.

GEHAVEND KOETSWERK

De tak Voertuigcasco (omniumverzekeringen) kent, in tegenstelling tot de twee voorgaande jaren, in 2014 een slecht jaar. De pinkster-

26 | Balans & Vooruitzichten 2015-2016 | Schadeverzekeringen

27

storm hagelde een flinke deuk in de resultaten. Deze veroorzaakte maar liefst 72.250 verzekerde schadegevallen met een totale scha-delast van ongeveer 225 miljoen euro. Deze verzekeringstak tekent voor 2014 een verlies op van 1,8 % van de verdiende premies. De lichte vermindering van het aantal autodiefstallen (10.545 in 2014) en van de diefstallen in of uit voertuigen (63.748) kon de zware im-pact van de pinksterstorm onmogelijk goed maken.

20 JAAR BOB

Het BIVV, de Belgische Brouwers en Assuralia hebben tijdens de eindejaarsperiode 2015 ook moeten blazen: 20 kaarsjes op de verjaardagstaart van de BOB-campagne. De bekende campagne, die door de autoverzekeraars wordt gesponsord en voortaan door de gewesten uitgedragen, zit in een nieuw kleedje. Met de slogan “Een beetje BOB bestaat niet. De échte BOB heeft nul op” willen

de initiatiefnemers een slechte gewoonte – waaraan vooral oude-re bestuurders zich bezondigen – een halt toeroepen. Vandaag is het zowat sociaal aanvaard dat een man met heel wat rijervaring toch een paar glazen kan hijsen alvorens het stuur te nemen. De campagne wil fout gedrag bannen en via wedstrijden consequent gedrag aanmoedigen.

EXTREME WEERSOMSTANDIGHEDEN

Mooie liedjes blijven niet duren. Dit gezegde is van toepassing op de brandverzekering. Na twee mooie jaren met een behoorlijke ren-dabiliteit kennen de resultaten in deze tak in 2014 een valse noot. De schadelast is in dat jaar bijna zo groot als het premie-incasso. Tijdens het pinksterweekend van 7 tot 10 juni 2014 houdt een ha-gelstorm lelijk huis. De brandverzekeraars en hun experts hebben wekenlang de handen vol met het regelen van bijna 180.000 scha-degevallen, samen goed voor een recorduitgave van 656 miljoen euro. Overvloedige neerslag veroorzaakt die zomer bovendien bij meer dan 9.000 gezinnen overstromingsschade. Zo staat bij voor-beeld het volledige centrum van het Waals-Brabantse Ittre onder water. De gemeente doet kort daarna een beroep op Assuralia bij de organisatie van voorlichting ter attentie van de getroffen gezin-nen. De raadpleging van checklists over storm, hagel en overstro-mingen op ABCverzekering.be piekt in 2014 op het ritme van het wispelturige klimaat. In 2015 is het – maar goed ook voor iedereen – minder druk inzake rampencommunicatie.

ACTUALISEREN EN MODERNISEREN

Op organisatorisch vlak werken de brandverzekeraars eind 2015, begin 2016 verder aan de vereenvoudiging van expertise- en ver-haalprocedures wanneer meerdere verzekeraars betrokken zijn. De onderlinge conventies met betrekking tot een aantal waarbor-

BA Auto: “Toerisme en Zaken” (boekjaar 2014)ENKELE KERNCIJFERS

• 5,51 miljoen wagens ingeschreven bij de Directie Inschrijvingen van Voertuigen (DIV)

• 346.271 schadegevallen in fout – schadefrequentie 6,28 %• Schadelast: 1.188 miljoen euro• Gemiddelde kost schadegeval: 3.431 euro (waarvan 2.042 euro

gemiddelde materiële schade)• 59,5 % materiële schade en 40,5 % lichamelijke schade• 29.485 schadegevallen met lichamelijke schade• Gemiddelde kost schadegeval met lichamelijke schade: 18.307 euro

Bron: Assuralia

gen bijschaven om de efficiëntie op te voeren, zo luidt de opdracht. Efficiëntie is ook het oogmerk bij de modernisering van het zoge-naamde “evaluatierooster”. Dit is de vragenlijst die kandidaat-ver-zekeringsnemers invullen wanneer ze voor hun woning of kleine handelszaak een nieuwe brandverzekering willen afsluiten. Assu-ralia werkt voor dit project samen met de KU Leuven. Momenteel is de testfase aan de gang.

Bij de onderschrijving van een brandpolis is onder meer de ligging van het risico belangrijk, zeker met betrekking tot de waarborg na-tuurrampen. De verzekeraar gaat na of de te verzekeren woning of onderneming al dan niet gelegen is in een risicozone. Het Waalse en het Vlaamse gewest hebben, respectievelijk in 2013 en 2014, hun risicokaarten voor overstromingen aangepast. Het gaat hier om de zogenaamde “overstromingsgevoelige” gebieden die een rol spelen in de watertoets die het verhandelen van onroerende goe-deren moet vooraf gaan.

De officiële risicozones voor overstromingen, afgebakend in ko-ninklijke besluiten gelinkt aan de wet op de verzekering van na-tuurrampen, zijn echter nog niet aangepast. Het zijn deze kaarten die bepalen of nieuwe constructies (18 maanden na de publicatie van het KB) al dan niet een verplichte dekking tegen natuurrampen moeten krijgen.

De gewestelijke kaarten met de effectieve en met de mogelijk overstro-mingsgevoelige risicozones raadplegen kan via www.waterinfo.be, respectievelijk www.geoapps.wallonie.be.

OPLOSSING VOOR STOOKOLIETANKS

Conform het regeerakkoord werkt de overheid samen met de ge-westen, de petroleum- en de verzekeringssector, een structurele oplossing uit voor de opvang van stookolievervuiling. Als alles goed

28 | Balans & Vooruitzichten 2015-2016 | Schadeverzekeringen

Schadegevallen brand woningen

Aantal schadegevallen Aantal schadegevallen Aantal schadegevallenGemiddelde kost per

schadegeval (in euro)

2012 2013 2014 2014

Brand en aanverwante gevaren, elektriciteit 108.147 106.684 102.339 3.220

Storm 38.840 34.956 122.554 2.375

Natuurrampen 6.381 3.774 6.667 5.344

Diefstal, vandalisme en kwaadwilligheid 30.169 30.112 27.393 3.366

Arbeidsconflicten en aanslagen 893 1.063 1.068 2.565

Andere (o.a. waterschade) 185.441 177.024 170.110 1.490

Totaal 369.872 353.612 430.132 2.336Bron: Assuralia

29

gaat kan de grote sanerings- en verzekeringsoperatie tijdens de huidige legislatuur van start gaan.

Ons land telt ongeveer 1,3 miljoen stookolietanks voor verwarming, waarvan ongeveer 700.000 ondergrondse. De meeste dateren uit de jaren 70 en 80. Een groot aantal van deze tanks, met name de enkelwandige tanks zonder lekbeveiliging, vormen een gevaar voor bodemvervuiling. Naar schatting 20.000 à 25.000 ondergrondse tanks zouden niet lekdicht zijn; zonder sanering komen er elk jaar een paar duizend bij.

Tijdens een eerste fase zullen de eigenaars van tanks die niet lek-dicht zijn voor de sanering moeten aankloppen bij een op te richten Fonds. Vervolgens zal de brandverzekering een extra dekking aan-bieden die de eigenaars van stookolietanks (die niet ouder zijn dan 40 jaar en die lekvrij zijn verklaard) beschermt tegen de financiële gevolgen van een eventuele vervuiling later. Op die wijze geeft de sector mee vorm aan een duurzame oplossing voor de problema-tiek van bodemvervuiling in ons land.

TOEGANG TOT HET RECHT

Terwijl de rechtsbijstandsverzekering nog de gevolgen verteert van de invoering van de btw op de erelonen van de advocaten in januari 2014, onderzoekt Assuralia op verzoek van de minister van Justitie denkpistes om de toegang tot het recht voor de burger duidelijk te verbeteren. De minister wenst dat zoveel mogelijk burgers over een rechtsbijstandsverzekering zouden beschikken. Hij beoogt hier-bij vooral de brede middenklasse die niet terecht kan bij het “pro Deo”-systeem. Hij rekent er op dat risico’s zoals bouwgeschillen en echtscheidingen vaker gaan deel uit maken van de rechtsbijstands-verzekering. Fiscale stimuli zouden eventueel de ruimere dekkin-gen en de hogere premies komen compenseren. De advocatuur

van haar kant denkt na over een baremisering van de erelonen. De verzekeringssector benadrukt dat het te bereiken doel “de toegang tot het recht” moet zijn en niet de “de toegang tot het gerecht”. De grote meerderheid van de geschillen die de verzekeraars behan-delen, vinden na gespecialiseerd juridisch advies, overleg met de betrokken partijen, meestal zonder tussenkomst van een advocaat, een minnelijke oplossing tot grote tevredenheid van de klanten. Dit is de toegevoegde waarde van de rechtsbijstand voor consument en gemeenschap.

Op de radar van de verzekeraars voor 2016 staat tevens de invoe-ring van een verplichte verzekering burgerlijke aansprakelijkheid in de bouwsector. Een wetsontwerp ligt ter studie met als doel het wegwerken van de discriminatie tussen de architect en andere beroepen in de bouwsector. Zo zou onder meer de tienjarige bur-gerlijke aansprakelijkheid, die thans alleen geldt ten overstaan van aannemers en architecten, op meer actoren van toepassing wor-den. Op die manier zal de bouwheer zich beter beschermd weten tegen de eventuele insolvabiliteit van bij voorbeeld kleinere (onder-)aannemers.

HULP OP REIS EN THUIS

De tak Hulpverlening blijft groeien. De incassotoename in 2014 bedraagt 5,5 %. De belangstelling van reizende landgenoten voor de hulp en de service die ze in geval van nood in het buitenland kunnen genieten neemt nagenoeg spontaan toe. Intussen bouwen de spelers op deze markt hun waarborgen verder uit en de uitslui-tingen (bv. vooraf bestaande ziektes) verder af. Behalve de hulp bij reisperikelen zit ook de hulpverlening thuis zit in de lift. Het betreft hier bijstand aan zieken en mindervaliden of technische assistentie in de woning bij problemen (bv. een defecte verwarming of een lek-kende waterleiding).

ENGLISH SUMMARY


31

BREAKTHROUGH IN OCCUPATIONAL PENSIONS

Take a look at the statistics in this annual report. Initially, you will conclude that the capricious economy and low interest rates almost caused a standstill in the Belgian insurance market which represented 6.6 % of the national gross domestic product in 2015, compared to 7 % in 2014. This is the lowest rate in fifteen years. Nevertheless, in the middle of this decade, the insurance sector is scrambling to move ahead and develop creative solu-tions to meet the needs of consumers. At the same time, it is responding to the requirements of the regulatory authorities by cooperating constructively while taking into account all levels of regulation, hoping on the one hand that the customer will be better off and on the other that insurers can practise their pro-fession in a proper manner.

In individual life insurance, this exercise has taken place within the discussions about the PRIIPs regulations. They determine that, as from 2017, every customer should receive a standard-ised one-pager before he engages to buy an insurance product.PRIIPs restricts marketing possibilities by introducing several specific criteria and prohibitions, which the Belgian authorities introduced ahead of the EU deadlines in mid-2015. Common sense is key to avoiding these kinds of double efforts.

GET YOUR NUMBERS RIGHT

In prudential and conduct of business matters, the industry has been working in a good understanding with legislators and reg-ulators both at home and at EU level. Ill-inspired taxation initia-tives, on the other hand, have not always been wise in the past. The tax increase from 1.1 % to 2 % of individual life insurance premiums had not yet been fully digested when other taxes ap-

peared on the radar, while the low interest rates make consum-ers shift up to more risky investments, such as unit-linked insur-ance or funds. The premium income in individual life insurance lines with a guaranteed interest rate took another plunge in 2015 by 21 %, after the slight recovery of 8.1 % in 2014. While facing these setbacks, the insurance sector is forced to contribute an-other 25 million euros per year to the Belgian treasury, not to mention other fiscal measures, such as the introduction of 21 % VAT on the fees of lawyers in January 2014, leading to a signifi-cant increase in premiums in legal assistance insurance lines. This complicates access to justice when, in fact, the government wants the insurance sector to offer solutions to facilitate it.

Every insurance company is expected to sort its finances out for itself. In fact, Solvency II regulations compel insurers to pro-vide more than enough buffers to face rough times and even worst-case scenarios. The implementation of Solvency II from January 1st marks the end of theory and preparation to make room for practice and adjustment. Fortunately, the European au-thorities changed some of the parameters at the last minute so the sector can fulfill its role as an institutional investor, for in-stance for infrastructure projects, and provide the economy with much-needed impetus.

NEW PENSION POLICY, AT LAST

Speaking of social roles, last year marked an important land-mark for the complementary pensions of Belgian employees. It was about time that the minimum interest rates of 3.25 % and 3.75 % that employers had to grant to their employees, and for which they relied on insurers in the past, were revised. In Octo-ber 2015, employers, employees and insurers reached agree-ment on this. Instead of a fixed return, employers are to grant

a return based on a flexible formula with a ceiling (3.75 %) and a floor (1.75 %). The formula is linked to the yield on ten-year Belgian government bonds. This means employers no longer have to guarantee an unrealistic return. On top of the agreement about the interest rates, employees will be able to leave their reserves in the hands of their former employers when chang-ing jobs, while at the time they leave an employer they can still preserve their coverage in the event of death without having to pass a medical exam. Hopefully, these changes will soon stim-ulate saving for a supplementary pension, both in depth (higher amounts) and in breadth (more affiliates).

I GO DIGITAL, WE GO DIGITAL

Aside from making it possible to complement the modest legal pension in Belgium, it is important to raise awareness about the need for a pension. Therefore, all pension providers in Belgium are working on an online application that allows citizens to check their reserves, whether they are still active or not, by the end of 2016. This is a prime example on how technology can support and even boost insurance activities. Of course, in a world that is becoming rapidly more digital, insurers need to upgrade their way of communicating with their customers. Belgian insurers are actually developing several applications that facilitate con-sumers’ lives, raise efficiency and create the context needed to introduce new kinds of products. Often, this is happening within companies. Sometimes, however, it is better to collaborate on an industry level, such as in the case of “AssurPharma”, a joint pro-ject between Assuralia and Belgian pharmacists, which allows pharmacists to send all the necessary information directly, safe-ly and digitally to the insurer who is refunding pharmaceutical costs after a hospital admission or covering ambulatory costs.

In the next few months, another digital milestone will see the light of day, as Assuralia is developing a mobile application to report a car accident with a mobile device, although paper forms are still an option. This mobile application will help car insurers to handle their claims more swiftly and with less effort, so they can focus less on administrative tasks and more on their core business and service to their clients and victims of traffic acci-dents. This is because even though there were fewer accidents in 2014, car insurers had to pay compensation for more injuries. It seems as if the most serious accidents are the most difficult to eradicate. The no longer decreasing number of traffic fatal-ities is the unfortunate result of this. New safety technologies and campaigns, both through prevention and through better en-forcement of the law, will be necessary to reduce the number of traffic deaths by half by the year 2020. Here too, technology is proving it can change the behaviour of car drivers, for instance with a “black box” linked to an application. In the future, this might limit losses, although insurers still have to take into ac-count all kinds of external factors, such as weather conditions. Since the hailstorms in June 2014, the market has not been hit by any disaster of a similar magnitude. Most likely, the absence of major, weather-related events will contribute to restored prof-itability in non-life insurance lines in 2015.

32 | Balans & Vooruitzichten 2015-2016 | English Summary

Raad van Bestuur
























Interne organisatie




























Raad van Bestuur
























Interne organisatie







































HHagelunie


JJustitia

KKBC Verzekeringen




OOptimco









www.assuralia.be

Colofon



Druk en afwerking

www.lannooprint.be















HHagelunie


JJustitia

KKBC Verzekeringen




OOptimco









www.assuralia.be

Colofon



Druk en afwerking

www.lannooprint.be




Documents

BALANS & VOORUITZICHTEN 2015-2016 (Toestan