BIOMECHANIKA KLINICZNA

Studia stacjonarne

Studia I stopnia, rok 1, sem. 2. R. ak. 2016/2017

Opracował dr hab. Henryk Knapik prof. nadzw.

Zajęcia w semestrze letnim 01.03.2017 – 26.06.1017

Przerwa świąteczna 13.04.2017 – 19.04.2017

Wykłady (13 godzin) - Ćwiczenia (13 godzin)

Wykłady co 2 tydzień.

Ćwiczenia pierwszych 6 tygodni.

W1 Wprowadzenie do przedmiotu. Rola i znaczenie znajomości biomechaniki klinicznej

w fizjoterapii i rehabilitacji. Związek z innymi dyscyplinami naukowymi (anatomią, biome-

chaniką, ortopedią i traumatologią, bioniką, ergonomią). Wpływ czynników mechanicznych

na składowe narządu ruchu: kości, stawy, więzadła, mięśnie.

W2 Statyczna i dynamiczna funkcja ciała ludzkiego. Zaburzenia funkcjonalne i struktural-

ne w dysfunkcjach narządu ruchu. Zaburzenia pierwotne i wtórne (znaczenie czynnika bólo-

wego w patomechaniźmie tych zaburzeń). Mechanizmy kompensacji liniowej, ciężarowej,

kątowej w wadach postawy ciała. Kompensacja i prawa Anochina.

W3 Osteokinematyka, artrokinematyka. Biomechaniczne podstawy mobilizacji stawów

obwodowych, kręgosłupa i neuromobilizacji.

W4 Patomechanizm zmian zwyrodnieniowych i zniekształcających w obrębie biodra i ko-

lana. Biomechanika obręczy biodrowej w statyce i dynamice (objaw Trendelenburga - jego

biomechaniczna analiza).

W5 Patobiomechanika ruchów lokomocyjnych z uwzględnieniem przyczyn zaburzających

kinematykę i dynamikę chodu. Rodzaje chodu patologicznego.

W6 Choroby "przeciążeniowe" w obrębie narządu ruchu.

CW1 Anatomiczne i fizjologiczne aspekty biomechanicznych podstaw funkcji kręgosłupa.

Siły działające na kręgosłup. Zasady szacowania obciążeń zewnętrznych kręgosłupa (kryte-

ria). Mechanizmy stabilizujące kręgosłup. Patomechanizm krzywizn kręgosłupa w tym głów-

nie lordozy lędźwiowej. Czynniki kształtujące lordozę lędźwiową w ciąży. Biomechanika

krążka międzykręgowego, obciążenia krążka w zależności od pozycji.

CW2 Patologia kręgosłupa (mechanizmy powstawania zmian zwyrodnieniowych, dyskopa-

tii, kręgozmyków).

CW3 Stopa jako układ dźwigni. Modelowe ujęcie rozkładu sił stopy na podłoże (w statyce i

dynamice, w normie i patologii). Patobiomechanika stopy w różnych zniekształceniach.

Wpływ obuwia na deformację i korekcję stopy.

CW4 Równowaga ciała, jej warunki oraz zaburzenia. Możliwości pomiarów ruchomości

członów w łańcuchach biokinematycznych (liczba stopni swobody ruchu i jej zmniejszenie,

ograniczenia i nadmiar ruchomości, przykurcze i stawy rzekome). Następstwa hipokinezji,

akinezji oraz obciążeń maksymalnych i supramaksymalnych w obrębie narządu ruchu.

CW5 Czynność chwytna kończyny górnej, ręka reumatoidalna. Rodzaje chwytów ze wzglę-

du na działanie sił zewnętrznych.

CW6 Patobiomechaniczne aspekty obciążeń i odciążeń w praktyce kinezyterapeutycznej

(rozkłady sił, schematy wektorowe, metody redukcji układu sił równoległych, obciążenia wy-

nikające ze statycznego ułożenia biomechanizmów w różnych pozycjach ciała, geometryczne

określenie kierunków i wielkości reakcji, wyliczanie obciążeń zewnętrznych).

CW7 Testy gibkości i ich anatomiczne i funkcjonalne uwarunkowania. Wpływ technik tera-

pii manualnej na gibkość

W7 Zaliczenie testowe.

Warunki zaliczenia ćwiczeń; obecność na zajęciach wg zasad „Regulamin studiów”, uzyska-

nie pozytywnej oceny z realizowanego materiału w teście wielokrotnego wyboru.

LITERATURA PODSTAWOWA

1. Cieśla T., Saulicz E., Nowotny J.: Niektóre aspekty kompensacji w bocznych skrzy-

wieniach kręgosłupa. Zeszyty Metodyczno- Naukowe, 1993, 3, 29-38

2. Dega W. (red.): Biomechanika i profilaktyka statycznych zniekształceń stóp. PZWL,

Warszawa, 1981

3. Dega W. (red.): Wczesne wykrywanie i zapobieganie progresji bocznych skrzywień

kręgosłupa. PZWL, Warszawa, 1983

4. Dziak A.: Bóle krzyża. PZWL, Warszawa, 1994

5. Kaltenborn F.M.: Manualne mobilizacje stawów kończyn. Comer, Toruń, 1996

6. Zagrobelny A., Woźniewski J.: Biomechanika kliniczna. AWF, Wrocław, 1992

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

1. Bolles E.B., 1992. "Jak uwolnić się od bólów kręgosłupowo - krzyżowych". Wydaw-

nictwo BUS Kraków

2. Kabsh A., 1990. "Przeciążenie narządów ruchu w pracy zawodowej i sporcie". Warsz-

taty badawcze W-wa, Tom I-III

3. Kuś W.M., 1984. "Urazowo uszkodzenia kolana". PZWL W-wa

4. Mac Leon., 1992. "Jak uwolnić się od przewlekłych bólów stawowych". Wyd. BUS

Kraków

5. Nowotny J., Saulicz E.: Niektóre zaburzenia statyki i ich korekcja. AWF, Katowice,

1993

6. 1981Tylman D.: Patobiomechanika bocznych skrzywień kręgosłupa. Severius, War-

szawa, 1995