BÖLÜM 2

BÖLÜM 2BÖLÜM 2

WİNDOWS XP İŞLETİM WİNDOWS XP İŞLETİM SİSTEMİSİSTEMİ

2.1 Windows XP’nin Bilgisayara 2.1 Windows XP’nin Bilgisayara KurulmasıKurulması

Windows XP işletim sistemini bilgisayarımıza kurmamız için değişik yollar izlenebilir bunlar;

1.Yeni bir sistem olarak2.Eski sistemin üzerine

Eski sistemin üzerine kurulum yapılacaksa; Windows çalışırken, Windows CD si CD-ROM’a takılır ve otomatik yüklemeden sonra Windows’ un yükseltmesi seçeneği seçilir ve kurulum başlanır.

Yeni bir sistem kurulacaksa; Windows CD si ile bilgisayar başlatılır Ön yüklemeler tamamlandıktan sonra Windows kurulumu başlar.

2.2 Windows XP’ de Bilgisayar 2.2 Windows XP’ de Bilgisayar Nasıl Kapatılır? Nasıl Kapatılır?

Bilgisayarı kapatmak için şu adımlar izlenmelidir:1- Fare işareti Başlat düğmesine götürülüp sol tuşa basılarak Başlat menüsü açılır.2- Bilgisayarı Kapat seçeneğinin üzerine gidilerek yine farenin sol tuşuna basılır. 3- Karşımıza gelen kapanış seçeneklerinden uygun olanı seçeriz.

2.2 Windows XP’ de Bilgisayar 2.2 Windows XP’ de Bilgisayar Nasıl Kapatılır? Nasıl Kapatılır?

Açılan seçeneklere baktığımızda;Beklemede: Bilgisayarımızın monitörü ve harddiski kapanır, işlemcisi minimum enerji harcamasına geçer. Beklemede konumundaki bilgisayarı tekrar uyandırmak için fareyi oynatmak veya klavyeden bir tuşa basmak yeterlidir.Kapat: Bilgisayarda tamamen işimiz bittiğinde kapatmak için bu seçenek seçilir. Bizim kapama düğmesine basmamız gerekmez.Yeniden başlat: Bilgisayarın elektriğinin kesilmeden kendiliğinden kapanıp açılması işlemidir.

2.3 İşletim Sisteminin Tanıtılması2.3 İşletim Sisteminin Tanıtılması

MASAÜSTÜ (Desktop)

Görev Çubuğu

Standart masaüstü öğeleri

2.3 İşletim Sisteminin Tanıtılması2.3 İşletim Sisteminin Tanıtılması

Masaüstü, Windows açıldığında karşımıza ilk olarak gelen çalışma alanıdır. Windows ilk kurulduğunda Masaüstünde Bilgisayarım, Belgelerim, Ağ Bağlantıları, Geri Dönüşüm Kutusu ve İnternet Explorer simgeleri standart olarak bulunur.

Görev çubuğu, genellikle masaüstünün alt kısmında duran mavi renkli bir çubuktur. Windows’ta açtığımız tüm programlar burada gözükür. Buradaki geçiş düğmeleri ile açık olan programlar arasında geçiş yapılabilir. Görev çubuğunun sol tarafında Başlat düğmesi bulunur.

2.4 Masa Üstündeki Simgeler ve 2.4 Masa Üstündeki Simgeler ve ÖzellikleriÖzellikleri

a) Bilgisayarım: Bilgisayarımızda mevcut

bulunan bütün sürücülere (harddisk, disket, CD, usb bellek, hafıza kartı) buradan erişilebilir. Burada mevcut sürücüler ve bu sürücülerin içindeki klasörler arasında dolaşmak, aradığımız dosyaları bulmak mümkündür. Harddisk sürücüsü olan C: sürücüsü daima hazır durumdadır. Her zaman C: sürücüsüne geçip buradaki klasörler arasında dolaşılabilir. Sonuç olarak bilgisayarımızdaki bir dosya veya klasöre ulaşmak için bu seçenek kullanılır.

2.4 Masa Üstündeki Simgeler ve 2.4 Masa Üstündeki Simgeler ve ÖzellikleriÖzellikleria) Bilgisayarım: Bilgisayarım penceresinde yer alan simgeler ve görevleri aşağıda verilmiştir.

Disketinizin içeriğini görmek için kullanılır.

Sabit diskinizde (harddiskinizde) yer alan dosya ve klasörleri görmek için kullanılır.

Sabit diskiniz iki parçaya bölündüğünde, ikinci parçanın dosya ve klasörlerini görmek için kullanılır.

CD-ROM sürücünüzün içeriğini görmek için kullanılır.

DVD-ROM ve DVD Writer sürücülerin içeriğini görmek için kullanılır.

USB belleklerin içeriğini görmek için kullanılır.


a) Bilgisayarım: Bilgisayarım

ekranında yer alan sürücülerden (disket, harddisk, cd sürücü, usb bellek) herhangi biri üzerinde farenin sağ düğmesi tıklanıp, açılan seçeneklerden Özellikler seçeneği seçilirse karşımıza seçtiğimiz sürücünün özellikleri gelir.


a) Bilgisayarım: Özellikler seçeneğinin Araçlar bölümünde ise seçilen sürücü ile ilgili bakım – onarım – yedekleme işlemleri yer alır. Bu işlemlerden Hata Denetimi sürücüde oluşan hataları denetler.

2.4 Masa Üstündeki Simgeler ve 2.4 Masa Üstündeki Simgeler ve ÖzellikleriÖzellikleri b) Belgelerim: Üzerinde çalıştığımız her türlü belgeyi (yazı, tablo, resim gibi) sakladığımız bir klasördür. Bu klasöre hızlı bir şekilde erişebilmek için masaüstünde bir kısayol simgesi bulunur. Bilgisayarın uygulamalarının çoğunda bir belge kaydedileceği zaman sistem otomatik olarak kullanıcıyı bu klasöre kaydetmesi için yönlendirir. Kullanıcı belgesini isterse bu klasöre, isterse başka bir klasöre kaydedebilir.

d) Geri Dönüşüm Kutusu: Bilgisayarımızın harddiskinden sildiğimiz dosyaların geçici olarak tutulduğu bir sistem klasörüdür. Silinerek buraya atılan dosyalar aslında gerçekten silinmiş değildir. Sadece pasif duruma getirilmiştir. Kullanıcı geri dönüşüm kutusuna attığı dosyalardan istediklerini geri alabilir.

c) Ağ Bağlantılarım: Bilgisayarınızın bağlı olduğu yerel ağları, çevirmeli ağları vb. görmek için kullanılır.


Bir dosya ya da klasör silinmek istenildiğinde üzerinde farenin sağ düğmesine basılır. Açılan menüden Sil seçeneği seçilir. Ya da dosya ya da klasör, farenin sol düğmesi 1 kez tıklanarak seçilir ve daha sonra klavyeden Delete tuşuna basılır. Bu iki yöntemden sonra karşımıza aşağıdaki pencere gelir. Bu pencerede Evet düğmesi tıklanırsa istenilen dosya ya da klasör Geri Dönüşüm Kutusu’na gönderilmiş olur.


Geri Dönüşüm Kutusu’na gönderilen bir dosya ya da klasörü geri almak için; öncelikle Geri Dönüşüm Kutusu çift tıklatılarak içerisine girilir. Açılan pencerede silinen dosya ve klasörler yer alır. Bunların arasından geri almak istenilenin üzerinde farenin sağ düğmesine basılır. Açılan menüden Geri Yükle seçeneği işaretlenir. Böylece dosya ya da klasör silindiği yerine tekrar geri alınmış olur.

Geri Dönüşüm Kutusu simgesi yandaki gibi olduğunda, bu kutunun boş olduğu anlaşılır.

Geri Dönüşüm Kutusu simgesi yandaki gibi olduğunda ise, bu kutunun dolu olduğu anlaşılır. Bu durumda iken Geri Dönüşüm Kutusu’nda silinecek bazı dosya veya klasörlerin olduğu anlaşılır.


Geri Dönüşüm Kutusunu tamamen boşaltmak için, masaüstünde üzerine gelip, farenin sağ düğmesine tıklanır ve açılan menüden Geri Dönüşüm Kutusunu Boşalt seçilir. Daha sonra karışımıza gelen onay sorusuna evet tıklanırsa geri dönüşüm kutusundaki tüm dosya ve klasörler tamamen silinir.

NOT: Ancak bir dosya veya klasörü Geri Dönüşüm Kutusu’na göndermeden bilgisayarın sabitdiskinden tamamen silmek istiyorsak; o zaman silinecek dosya veya klasörü klavyedeki shift tuşuna basarak silmemiz gerekir. Böylece dosya veya klasör Geri Dönüşüm Kutusu’na gönderilmeden tamamen silinir.

e) Internet Explorer: Internet’e bağlandığımızda web sayfalarında gezinmemizi sağlayan tarayıcı program olan Explorer’ı açmamızı sağlar.

2.5 Windows İşletim Sistemi’nde 2.5 Windows İşletim Sistemi’nde PencerelerPencereler

Başlık Çubuğu

MenüÇubuğu

AraçÇubuğu

PencereDüğmeleri

Çalışma Alanı

Kaydırma Çubukları


a) Başlık çubuğu: Bütün pencerelerin en üst kısmında renkli zeminli bir başlık çubuğu bulunur. Başlık çubuğunda pencerenin ait olduğu programın adı yazılıdır.

Pencere denetim düğmeleri: Başlık çubuğunun sağ tarafında pencere ile ilgili düğmeler bulunur. Aşağıda bu düğmelerin görevleri verilmiştir.

1. Simge durumunda küçült: Pencereyi görev çubuğuna göndererek burada simge halinde beklemesini sağlar. Görev çubuğundaki pencerenin simgesine tıklatıldığında pencere tekrar açılır.

2. Ekranı kapla: Pencerenin masaüstü ekranının tamamını kaplamasını sağlar.


3. Aşağı Geri Getir (Önceki boyut) : Ekranı kaplamış bir pencerenin tekrar önceki boyutuna dönmesini sağlar.

4. Kapat: Pencereyi kapatır yani o pencere içindeki programdan çıkmış oluruz. Kapatmak istediğimiz pencerede yaptığımız çalışmaları kaydetmemiş isek program bizi uyarır. Değişiklikleri kaydetmek isteyip istemediğimizi sorar.

b) Menü çubuğu: Genellikle bütün program pencerelerinde başlık çubuğunun hemen altında bir menü çubuğu vardır. Menüde o program ile ilgili yapılabilecek işlemler bulunur.


c) Araç Çubuğu:

Geri Bir önceki tıklamayla gelinen sürücüye veya pencereye gelir.

İleri Geri çıkılan sürücü veya pencereye tekrar döner.

Yukarı Bulunulan pencereden bir üst klasöre çıkar.

Ara Bilgisayarda dosya ve klasör aramak için kullanılan ekranını açar.

KlasörlerEkranın sol tarafına bilgisayardaki tüm dosya ve klasörlerin listesini

yerleştirir.

Görünümler Pencerede görüntülenen simgelerin görünme biçimini değiştirir.

d) Çalışma Alanı: Açık olan pencerenin içerisinde bulunan dosya, klasör ve simgelerin yer aldığı beyaz alandır.

e) Kaydırma Çubuğu: Düşey kaydırma yaparken pencerenin sağ kenarı boyunca, yatay kaydırma yaparken de pencerenin sol kenarı boyunca görünen bir şerittir.


2.5.1 Pencere İçerisine Simgeleri Yerleştirme

Bir Windows penceresi içerisinde yer alan dosya ve klasörleri belli bir düzene göre yerleştirmek için, pencere içerisinde herhangi boş bir yerde farenin sağ tuşuna tıklanır. Daha sonra açılan seçeneklerden Simgeleri Yerleştir seçilir.

-Ad :Penceredeki dosya ve klasörleri A’ dan Z’ ye doğru yerleştirir.-Boyut :Penceredeki dosya ve klasörleri kapladıkları alana göre yerleştirir.-Tür :Penceredeki dosyaları uzantılarına göre A’ dan Z’ ye doğru yerleştirir.-Değiştirme :Penceredeki dosya ve klasörleri en son değiştirildikleri tarihe göre yerleştirir.-Otomatik Düzenle:Penceredeki dosya ve klasörleri Windows’un kendi sistemine göre yerleştirir.


2.5.2 Pencerelerin Görev Çubuğundan Kapatılması

Açık olan pencereleri görev çubuğundan ekranı kaplamak, simge durumuna küçültmek veya kapatmak için; görev çubuğu üzerinde, açık pencere simgesi üzerine gelip, farenin sağ düğmesine tıkladığımızda yan taraftaki menü açılır.

Buradan Önceki Boyut seçeneği tıklandığında, pencere önceki boyutuna döner. Simge Durumuna Küçült seçeneği tıklandığında pencere görev çubuğuna indirilir. Ekranı Kapla seçeneği tıklandığında pencere ekranı kaplar. Kapat seçeneği tıklandığında ise pencere kapanır.


2.5.3 Pencerelerin Yerleşimi

Aynı anda birden fazla pencere açıksa, bunları aynı anda görebilmek için Görev Çubuğunun üzerinde boş bir alanda farenin sağ düğmesine tıklamak gerekir. Böylece karşımıza yandaki menü gelir.

Burada Pencereleri Basamakla ile açık olan pencereler bir basamak halinde sıralanır. Pencereleri Yatay Döşe seçeneği ile açık olan pencereler ekranda yatay olarak sıralanır. Pencereleri Dikey Döşe seçeneği ile açık olan pencereler ekrana dikey olarak yerleştirilir. Tüm Pencereleri Simgeleştir seçeneği ile açık olan pencereler görev çubuğu üzerine indirilir.

2.6 Görev Çubuğu2.6 Görev ÇubuğuBilgisayarımız çalışmakta iken her açık dosya için görev çubuğunda bir simge gözükecektir. Bu düğmelerin üzerine gelip farenin sol tuşu ile tıklama yapılarak çalışmakta olan programlar arasında geçiş yapılabilir. Ayrıca Görev Çubuğu üzerinde bazı programların daha çabuk çalıştırılmasını sağlayan kısayol simgeleri bulunmaktadır.

1 2 3 4 5 6Hızlı

Başlat

Aşağıda Görev Çubuğu üzerinde yer alan simgelerin görevleri bulunmaktadır:Başlat Butonu: Bilgisayarda bir programı çalıştırmak veya bir dosyayı açmak için kullanılan butondur.

1. Internet Explorer: Bu simge tıklandığında internette web sayfalarına bakmamızı sağlayan tarayıcı (browser) program açılır. Yani masaüstünde yer alan Internet Explorer simgesi ile aynı görevi yapar.

2.6 Görev Çubuğu2.6 Görev Çubuğu

1 2 3 4 5 6Hızlı

Başlat

2. Masaüstünü Göster: Bu simge tıklandığında açık olan tüm pencereler görev çubuğuna indirilir ve masaüstü görüntülenir.

3. Açık Olan Simge Halindeki Programlar: Açık olan tüm program ve pencerelerin birer simgeleri görev çubuğunda yer alır. Bu pencereler arasında geçiş yapabilmek için, simgeleri farenin sol düğmesi ile bir kez tıklanır.

4. Klavye: Bilgisayarda kullanılmak istenilen klavye dilinin belirlendiği simgedir.

5. Ses Denetimi: Bilgisayardaki ses ayarlarının yapıldığı simgedir.

6. Saat: Bu simge zamanı göstermektedir. Saat ayarını değiştirmek istediğimiz zaman bu simgenin üzerine farenin sol düğmesi ile çift tıklamak gerekir.


Görev Çubuğunun sağ köşesinde yer alan saat simgesi zamanı göstermektedir. Saat simgesi farenin sol düğmesiyle çift tıklatılırsa yan taraftaki ekran gelir ve buradan tarih ve saat ayarları yapılır. Yapılan tüm işlemlerden sonra Uygula ve Tamam düğmelerine basılır.

2.6.1 Görev Çubuğundan Saat ve Tarih Ayarı:


Görev çubuğunda değişiklikler yapmak için Başlat – Ayarlar – Görev Çubuğu ve Başlat Menüsü tıklanırsa ya da Görev çubuğu üzerinde boş bir yerde sağ tuş tıklanıp özellikler seçilirse Görev Çubuğu ile Başlat Menüsü Özellikleri penceresi ekrana gelir.

Görev Çubuğu Özellikleri penceresi Görev Çubuğu ve Başlat Menüsü olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır.

2.6.2 Görev Çubuğu Özellikleri

2.6 Görev Çubuğu2.6 Görev ÇubuğuÖnce ilk kısım olan Görev Çubuğu bölümünü inceleyelim:Görev çubuğunu kilitle: Bu seçenek seçili halde iken; görev çubuğu yer değiştirme gibi durumlara karşı kilitlenmiş olur. Görev çubuğunu otomatik olarak gizle: Bu seçenek seçilirse; görev çubuğu gizlenir, fare ekranın alt tarafına götürüldüğünde görev çubuğu görünür fare uzaklaştırıldığında ise yeniden gizlenir.Görev çubuğunu pencerelerin üzerinde tut: Bu seçenek seçili halde iken; görev çubuğu her zaman açılan pencerelerin üzerinde kalır. Benzer görev çubuğu öğelerini grupla: Bu seçenek seçili halde iken; açık olan aynı tür pencereler gruplandırılmış olarak görev çubuğunda yer alır. Hızlı Başlat’ı göster: Bu seçenek seçildiğinde görev çubuğundaki Başlat menüsünün hemen yanındaki Hızlı Başlat simgeleri gözükür.



Görev Çubuğu ile Başlat Menüsü Özellikleri seçeneğinin ikinci alt bölümü Başlat Menüsü bölümüdür. Bu bölümde Başlat Menüsü’nün Windows’un klasik başlat menüsü mü, yoksa Windows XP ile eklenen başlat menüsü mü olacağı belirlenir.


2.7 Masaüstünde Dosya, Klasör ve 2.7 Masaüstünde Dosya, Klasör ve Kısayol İşlemleriKısayol İşlemleri

Kısayollar programları daha rahat ve daha hızlı bir şekilde çalıştırmak için sonradan oluşturulan dosyalardır. Bir dosya veya klasörü daha kısa sürede açmak için kısayollar kullanılır. Kısayol oluşturmak için herhangi bir dosya veya klasör üzerinde farenin sağ düğmesine basılır. Açılan seçeneklerden Kısayol Oluştur seçilir. Eğer kısayolu masaüstüne almak istiyorsak bu durumda; dosya ya da klasör üzerinde farenin sağ düğmesine tıklanır. Açılan seçeneklerden Gönder bölümüne oradan Masaüstü (Kısayol Oluştur) seçilir. Genelde kısayolları masaüstüne almak daha kullanılışlıdır.

a) Masaüstüne Kısayol Eklemek


Herhangi bir yerde klasör oluşturmak için;

Boş alanda farenin sağ düğmesine basılır. Açılan seçeneklerden Yeni bölümüne gelinir, oradan da Klasör seçeneği seçilir. Oluşturulan klasörün simgesi aşağıdaki gibidir. Bu durumda klasöre isim verilebilir.

b) Klasör Oluşturmak


Masaüstünde bir uygulamada kullanılacak boş bir dosya oluşturmak için;

Masaüstünde boş bir yere farenin sağ düğmesiyle tıklanır. Buradan Yeni seçilir. Gelen seçeneklerde, kısayol seçeneğinin altında sıralananlar oluşturulabilecek dosyalardır. Hangi programda dosya oluşturacaksanız, o programın üzerine gelip tıklayınız. Örneğin Microsoft Word’de dosya oluşturmak için Microsoft Word Belgesi üzerine gelip tıklayınız. Dosya simgesi masaüstünde oluşunca klavyeden vermek istenilen isim yazılır ve enter’a basılır.

c) Masaüstünde Boş Bir Dosya Oluşturmak


İstenilen simgenin adını değiştirmek için;

Simge üzerine gelip, farenin sağ düğmesine bir kez tıklanır. Gelen menüden Ad Değiştir seçeneği seçilir. Ya da kısayol farenin sol düğmesi ile bir kez tıklanarak seçilir ve ardından klavyeden F2 tuşuna basılır. Klavyeden yeni verilecek ad yazılıp Enter tuşuna basılır. Böylece kısayol simgesinin adı değiştirilmiş olur.

d) Dosya, Klasör ya da Kısayol Simgesinin Adını Değiştirmek


Simge silmek 3 farklı yöntemle yapılır;

Silmek istediğimiz simge üzerine farenin sağ düğmesiyle bir kez tıklanır. Açılan pencereden Sil komutu seçilir. Gelen pencerede Evet seçilir.

Silmek istediğimiz simge üzerine farenin sol düğmesiyle bir kez tıklanıp, klavyeden Delete tuşuna basılır. Gelen pencerede Evet seçilir.

Silmek istediğimiz simge farenin sol düğmesine basılı tutup sürüklenerek Geri Dönüşüm Kutusu üzerine getirilip bırakılır. Gelen pencerede Evet seçilir

e) Dosya, Klasör ya da Kısayol Simgesini Silmek


Masaüstünde boş bir yerde farenin sağ düğmesi tıklandığında yandaki menü görüntülenir.

Buradan Simgeleri Yerleştir – Otomatik Düzenle tıklanıldığında bilgisayar simgeleri kendisi yerleştirir. Bu seçenek seçildiğinde bilgisayar simgelerin yer değiştirmesini engeller. Bu seçimi iptal etmek Simgeleri Düzenle – Otomatik Düzenle tekrar tıklanmalıdır.

Ayrıca buradaki Ad, Tür, Boyut ve Değiştirme seçenekleri ile de simgeler yerleştirilebilir.

f) Masaüstünde Simgeleri Yerleştirmek

Kes – Kopyala – Yapıştır İşlemleriKes – Kopyala – Yapıştır İşlemleri

Dosyaları veya klasörleri bir yerden bir yere taşıma işlemi yapmak için;Öncelikle taşınmak istenilen dosya veya klasör seçilir. Sonra:

1 – Farenin sağ tuşu – Kes2 – Düzen Menüsü – Kes 3 – Ctrl + X4 – Araç çubuğundan Kes simgesi

a. Kes

Bu yollardan biri kullanılarak seçili dosyalar panoya hafızaya alınır ve yapıştırılacakları yeri beklerler. Yapıştırma işlemi bittikten sonra taşıma işlemi bitmiş olur. Kes yaptığımız dosyalar ilk yerlerinden silinmiş olurlar. Kes yapılan dosyalar soluk bir şekil alırlar.


Dosyaları bir yerden bir yere kopyalama yöntemi de kopyala – yapıştır yöntemidir. Kopyalama işlemini yapmak için öncelikle kopyalanmak istenilen dosya veya klasör seçilir. Sonra:

1 – Farenin sağ tuşu – Kopyala2 – Düzen Menüsü – Kopyala 3 – Ctrl + C4 – Araç çubuğundan Kopyala simgesi

Bu yollardan biri kullanılarak seçili dosyalar hafızaya alınır ve yapıştırılacakları yeri beklerler yapıştırma işlemi bittiğinde kopyalama işlemi bitmiş olur. Kes olayından farklı olarak kopyala ile seçilen dosyalar silinmezler aynen kalırlar.

b. Kopyala


Kes veya Kopyala yöntemlerinden birinin uygulandığı dosyalar yapıştır komutu kullanılarak istenilen yere kopyalanırlar. Yapıştırma yöntemleri;

1 – Farenin sağ tuşu – Yapıştır2 – Düzen Menüsü – Yapıştır3 – Ctrl + V4 – Araç çubuğundan Yapıştır simgesi

c. Yapıştır

2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin 2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin KullanılmasıKullanılması

Başlat menüsü genellikle bilgisayarımıza yüklenmiş bulunan programları ve belgeleri bulup açmak için kullanılır.

Başlat menüsü üç şekilde açılabilir:• Fare işaretini Başlat düğmesine götürüp farenin sol düğmesine basılarak.• Klavyeden CTRL + ESC tuşlarına basılarak.• Windows 95 klavyelerindeki Ctrl ve Alt tuşlarının arasındaki pencere şeklideki düğmeye basılarak.

2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin 2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin KullanılmasıKullanılması

Başlat Menüsü’nde yer alan seçenekleri tek tek inceleyelim:

a) Bilgisayarı KapatBaşlat menüsünden Bilgisayarı Kapat

tıklanırsa yandaki gibi bir pencere açılır. Bu penceredeki seçenekler yardımıyla bilgisayar tamamen kapatılır, yeniden başlatılır veya bekleme durumuna alınabilir.

b) Oturumunu KapatBaşlat menüsünden Oturumu Kapat

tıklanırsa yandaki pencere karşımıza gelir. Bu pencerede Kullanıcı Değiştir düğmesine basılırsa mevcut oturum kapatılmadan farklı bir oturum açılması sağlanır. Oturumu Kapat düğmesine basılırsa açık olan oturum kapatılır ve açık olan programlar kapatılarak Windows farklı bir oturum açmak için başa döner.

2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin 2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin KullanılmasıKullanılmasıc) Çalıştır

Programları veya belgeleri açmak için kullanılan bir seçenektir. Başlat menüsündeki Programlar bölümünde bulunmayan, bir defaya mahsus olarak veya çok nadiren açtığımız program veya belgeleri Çalıştır uygulaması yardımıyla açıp kullanabiliriz.

d) Yardım ve Destek Windows programlarının kullanımı ve

karşılaşılan bazı sorunların giderilmesi için kullanılabilen bir uygulamadır. Klavyeden F1 tuşuna basarak da Yardım ve Destek penceresini açabiliriz.

2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin 2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin KullanılmasıKullanılmasıe) Ara

Ara menüsü altında bulunan seçeneklerden Dosya ya da Klasörler uygulaması daha çok kullanılan seçenektir. Bu bölümde dosya ve klasör bulmayı anlatacağız. Ara menüsünden Dosyalar veya Klasörler seçeneğine girdiğimizde yandaki gibi bir ekran gelir.

Bu ekranda dosya araması yaparken öncelikle ekranın sol tarafından ne aramak istediğimize karar vermeliyiz. Aradığımız dosyanın türünü biliyorsak sol taraftan resim, müzik ya da video seçeneği veya belge seçeneği seçilir. Aradığımız dosyanın türünü bilmiyorsak bu durumda seçeneklerden Tüm dosya ve klasörleri seçilir.

2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin 2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin KullanılmasıKullanılmasıe) Ara Tüm dosya ve klasörleri seçildiğinde karşımıza yandaki ekran gelir. Bu ekranın sol tarafındaki bölümü kullanarak arama ölçütlerini belirleriz. 1. İlk olarak aradığımız dosyanın adını gireriz.2. İstersek dosyanın içinde geçen bir sözcüğü yazabiliriz.3. Son olarak da aramanın gerçekleşeceği konumu belirleriz.

Bu bilgiler arama yapmak için yeterlidir. Bunlara ilave olarak istenilirse değiştirilme tarihi ve dosya boyutu belirlenebilir. Tüm ölçütler belirlendikten sonra Ara düğmesine basılır.

1

2

3

Not: Ayrıca dosya araması yaparken hatırlayamadığımız harfler

yerine ? veya * karakterlerini kullanabiliriz.

2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin 2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin KullanılmasıKullanılmasıe) Ara Bulduğumuz dosyalar üzerinde neler yapabiliriz?

Arama işlemi tamamlandıktan sonra karşımıza yandaki ekran gelir. Yine bu ekranın sol tarafından aramayı tamamlayabiliriz ya da geriye dönüp yeni arama yapabiliriz. Bulduğumuz bir dosyayı açıp inceleyebilir, kopyalayıp başka bir yere yapıştırabilir, silebilir veya yeniden adlandır ile adını değiştirebiliriz. Bütün bu işlemleri yapmak için fare işaretini bulduğumuz dosya isminin üzerine götürüp farenin sağ tuşuna basmamız ve açılan kısayol menüsünden istediğimiz seçeneği seçmemiz yeterlidir.

2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin 2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin KullanılmasıKullanılmasıf) Ayarlar

Bu bölümde Denetim Masası, Ağ Bağlantıları, Yazıcı ve Fakslar ve Görev Çubuğu ve Başlat menüsü, ayarları yapılır.

Bu seçeneklerden Yazıcı ve Fakslar bölümünde bilgisayarımıza bağlı olan yazıcının yazılımsal yüklemesini yapabiliriz. Ya da bilgisayarımıza yüklenmiş olan yazıcıları görebiliriz.

Görev Çubuğu ve Başlat Menüsü daha önce görev çubuğu bölümünde anlatılmıştı.

Daha sonraki bölümlerde Denetim Masası ayarlarından ayrıntılı olarak bahsedilecektir.

2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin 2.8 Başlat Menüsü ve Öğelerin KullanılmasıKullanılmasıg) Belgeler Office programları veya diğer programlar ile üzerinde çalıştığımız en son 15 dosyayı buradan bulup açabiliriz. Buradaki isimler bizim çalıştığımız dosyaları açmamızı sağlayan birer kısayoldur. Belgeler menüsündeki kısayolları tek tek veya tamamen silmek mümkündür. Buradaki kısayolları sildiğimizde asıl dosyalarımızı silmiş olmayız. O dosyalar halen bulunup açılabilir.

h) Sık KullanılanlarEn çok ziyaret edilen ve Internet Explorer’da sık kullanılanlar listesine eklenen web adresleri burada gözükür.

i) ProgramlarBu bölümde bilgisayarımıza yüklenmiş olan programlar yer alır ve kolayca çalıştırmaya imkân sağlar. Windows İşletim Sistemi ilk yüklendiğinde burada Başlangıç, Donatılar ve Internet Explorer bölümleri yer alır.

2.9 Başlat - Programlar Menüsü2.9 Başlat - Programlar MenüsüWindows İşletim Sistemi ilk yüklendiğinde burada Başlangıç, Donatılar

ve Internet Explorer bölümleri yer alır. Bu üç seçenek dışında gördüklerimiz kullanıcıların bilgisayar kurdukları programlardır.

1. BAŞLANGIÇBazı programlar bilgisayara kurulduğunda, kendi başlama dosyalarını

Başlat - Programlar altında yer alan Başlangıç klasörüne atarlar. Böylece bilgisayar açılıp, Windows yüklendiğinde, otomatik olarak çalışırlar ve aktif halde beklerler. Örnek olarak virüs programları ve Office programı sayılabilir.

Örneğin bilgisayar her açıldığında Microsoft Word programının çalışması için şunları yapabiliriz;

Masaüstünde oluşturulan Microsoft Word programının kısayolu üzerinde sağ düğmeye basılır ve Kopyala seçilir. Daha sonra Başlat – Programlar – Başlangıç üzerine gelip yine farenin sağ düğmesine basılır ve Yapıştır seçilir.

2.9 Başlat - Programlar Menüsü2.9 Başlat - Programlar Menüsü2. DONATILAR

Windows’un disk işlemleriyle ilgili önemli programları ve bazı diğer küçük uygulamaları burada bulunur. Şimdi bunlardan önemli olanlarını inceleyelim.

A. Eğlence: Bu bölümde bilgisayarımızın çoklu ortam özelliklerini (ses, müzik, video) kullanarak uygulamalar gerçekleştirebileceğimiz seçenekler yer alır.

2.9 Başlat - Programlar Menüsü2.9 Başlat - Programlar Menüsü2. DONATILAR – A. Eğlence

I. Ses Ayarı DenetimiBilgisayarın mikrofon ve hoparlör

de dahil tüm ses denetimlerinin yapıldığı bölümdür. Farenin sol düğmesi istenilen ayar düğmesi üzerinde basılı tutularak aşağı-yukarı yapmak suretiyle ses denetimi gerçekleştirilir.

II. Ses Kaydedicisiİstenilen seslerin bilgisayara

kaydedilmesi için kullanılan uygulamadır. Bilgisayara takılı olan mikrofondan ses kaydı yapılabilir ve bu kayıt üzerine eklemeler yapılabilir.

2.9 Başlat - Programlar Menüsü2.9 Başlat - Programlar Menüsü2. DONATILAR – A. Eğlence

III. Windows Media PlayerBilgisayarda;

CD’deki ya da sabitdisk üzerindeki filmleri izlemeyi sağlayan uygulamadır. Menü çubuğunda yer alan Dosya menüsünden Aç seçeneği seçilir ve buradan da izlenmek istenilen filmin yolu belirtilir.


B. Sistem Araçları: Bu bölümdeki uygulamalar Windows’ta önemli uygulamalar arasındadır. Burada sistemle ve sürücülerle (A: Disket Sürücü, C: Sabitdisk) ilgili bakım ve onarım işlemleri yapılmaktadır. Bu uygulamalardan bazıları diğerlerine göre daha sık kullanılır. Aşağıda bu bölümde yer alan ve çok sık kullanılan uygulamalar yer almaktadır.

2.9 Başlat - Programlar Menüsü2.9 Başlat - Programlar Menüsü2. DONATILAR – B. Sistem Araçları

I. Disk BirleştiriciBilgisayarımızın sabitdiski

üzerinde çeşitli programlarla ilgili binlerce dosya bulunur. Bu dosyalar disk üzerinde düzenli olarak değil parça parça yerleşirler. Disk üzerindeki dosyalar parçalandıkça hem harddiskin çalışması yavaşlar hem de harddiskin kullanılabilir boş yer sayısı azalır. Disk birleştiricisi programı disk üzerindeki parçalanmış dosyaları birleştirir ve bilgisayarın hızlı işlem yapmasını sağlar. Yandaki pencereden birleştirilmek istenilen sürücü seçilir ve Birleştir düğmesine basılır.


II. Disk TemizlemeWindows ile çalışırken çeşitli

işlemler sırasında (örneğin internet üzerinde çalışırken) bilgisayarımızın harddiskinde geçici dosyalar birikir. Bu dosyalar gereksiz olduğu zaman silinmesi gerekir. Disk Temizleme uygulaması ile bu tür dosyaları silip harddisk üzerinde yer açmış oluruz. Yandaki ekran karşımıza geldiğinde sürücüyü seçip Tamam düğmesine basarız.

III. Zamanlanmış GörevlerBilgisayarımıza belirli zamanlarda belirli programları çalıştırması için

önceden bunları zamanlanmış görevler bölümünden ayarlayabiliriz. Programın istediğimiz başlangıç ve bitiş zamanlarını girerek istediğimiz kadar programı çalıştırmamıza olanak sağlar.


IV. Sistem Geri YüklemeBu bölümü

bilgisayarınızda oluşan zararlı değişiklikleri geri almak, ayarlarını ve performansını geri yüklemek için kullanabilirsiniz. Sisteminiz takvimde geri yüklemesi olan bir tarihe geri döndürülmüş olur.

Sistem Geri Yükleme kaydedilen belgelerin kaybolmasına neden olmaz.


C. Adres Defteri: Bu bölüm adından da anlaşılacağı gibi bilgisayarımızda bir adres defteri oluşturmamızı sağlar. Yeni düğmesine basarak adres defterine yeni kişiler ekleyebiliriz.

D. Hesap Makinesi: Bilgisayarımızda matematiksel işlemlerimizi yapabilmemiz için kullanabileceğimiz bir uygulamadır. Hesap makinesi uygulamasının menü çubuğundan Görünüm – Bilimsel seçeneğini seçersek kullanılabilecek fonksiyonu daha fazla bir hesap makinesi karşımıza gelecektir.


E. Wordpad - Not Defteri: Microsoft Word kelime işlemci programından daha basit olarak tasarlanmış yazı programlarıdır. Bu uygulamalarda yazı yazabilir ve çıktı alabilirsiniz.


F. Paint: Windows altında çalışan Paint programı kullanılarak her türlü resim, şekil, boyama ve yazı üzerinde düzenlemeler yapabilirsiniz.

Kare veya dikdörtgen seçim

Renkle doldur

Büyüteç

Fırça

Metin

Kıvrımlı Çizgi

Çokgen

Yuvarlatılmış Dikdörtgen

Serbest Şekilli Seçim

Silgi

Renk seçim

Kalem

Boya püskürtme

Çizgi

Dikdörtgen

Elips

Renk Kutusu

2.10 Windows Gezgini2.10 Windows Gezgini Windows Gezgini

bilgisayarımızın dosya ve klasörleri arasında daha rahat bir şekilde dolaşmamıza imkan veren bir penceredir. Windows’ta dosya ve klasör kopyalama, taşıma, biçimlendirme, disket kopyalama, disk özelliklerini inceleme gibi işlemleri Windows Gezgini sayesinde çok kolay bir şekilde yapabiliriz.

Windows Gezgini’ni çalıştırmanın iki yolu vardır:• Başlat – Programlar – Donatılar – Windows Gezgini komutları tıklanarak• Klavyeden ctrl ve alt tuşları arasındaki Windows tuşu ile birlikte E harfine basmak

2.10 Windows Gezgini2.10 Windows Gezgini Windows Gezgini’nde diğer standart Windows pencerelerinden farklı olarak

orta bölümdeki Çalışma Alanı ikiye bölünmüştür. Sol bölümünde bilgisayarımızdaki tüm sürücü ve klasörleri bir ağaç yapı şeklinde görebiliriz. Buradaki bazı sürücü ve klasörlerin sol yanında (+) veya (-) işareti bulunmaktadır. Bunun anlamı (+) işareti olan klasör veya sürücü açılmamış ve içerisindeki klasör ve dosyalar görülmemektedir. (-) işareti olanlar ise açılmış ve içerisindeki klasörler görüntülenmektedir. Bu bölümde seçimleri farenin sol tuşuna üzerine gelip bir kez tıklamayla yaparız. Seçtiğimiz klasör ya da sürücünün içerisindekiler ise ikiye bölünen çalışma alanının sağ bölümünde görüntülenir.

Windows Gezgini’nde Dosya ve Klasör Windows Gezgini’nde Dosya ve Klasör Seçme İşlemleriSeçme İşlemleri

Bir dosyayı seçmek: Seçilecek dosyanın üzerine gelip farenin sol düğmesi ile bir kez tıklamak.

Bir klasör seçmek: Seçilecek klasörün üzerine gelip farenin sol düğmesi ile bir kez tıklamak.

Dosya ve klasörlerden bazılarını seçmek: Bir dosya ve klasörü seçtikten sonra klavyeden Ctrl (kontrol) düğmesine basılı tutarak, fare ile diğer dosya veya klasörlerden istediklerimizi seçeriz.

Windows Gezgini’nde Dosya ve Klasör Windows Gezgini’nde Dosya ve Klasör Seçme İşlemleriSeçme İşlemleri

Sıralı dosya ve klasörleri seçmek: Bir klasör ve dosya seçildikten sonra klavyeden Shift tuşuna basılı tutarak ikinci dosya veya klasör tıklandığında bu iki dosya arasındaki tüm dosya ve klasörler seçilmiş olur.

Dosya ve klasörlerin tamamını seçmek: Bir klasörün içerisindeki tüm dosya ve klasörleri seçmek için klasör bir kez tıklanıp seçildikten sonra Düzen menüsünden Tümünü Seç seçilir ya da klavyeden Ctrl tuşu ile A harfine basılır.

2.11 Denetim Masası ve Öğeleri2.11 Denetim Masası ve ÖğeleriDenetim Masası bilgisayarımızda pek çok ileri düzey ayarın yapıldığı bölümdür.

Örneğin program kaldırmak, tarih, saat, klavye, fare, görüntü ayarlarını yapmak, yazıcı eklemek ve kaldırmak gibi işlemler Denetim Masası adı verilen bölümden gerçekleştirilir. Denetim masasını çalıştırmak için Başlat – Ayarlar – Denetim Masası yolları izlenmelidir. Denetim Masası iki farklı görünüm şekli vardır. Bunlar Kategori ve Klasik görünümlerdir. Bunlar arasında geçiş yapmak için ekranın solunda yer alan Klasik Görünüm’e geçiş yap düğmesi kullanılır.

Kategori Görünümü Klasik Görünüm

2.11 Denetim Masası ve Öğeleri2.11 Denetim Masası ve ÖğeleriDenetim Masası’ndaki en sık kullanılan simgeler ve görevleri Klasik Görünüm

düzenine göre aşağıda verilmiştir

1 – Ağ BağlantılarıGenellikle yerel ağ ortamda bilgisayarların birbirlerine bağlanması için

gerekli ağ ayarlarının yapıldığı bölümdür.

2 – Bölge ve Dil Seçenekleri Windows altında kullandığımız programlar içerisinde sayı, para birimi, tarih

ve saat türü bilgilerin biçim olarak hangi ülkenin standartlarına göre kullanılacağını belirleriz. Bu özellik, windowsu bilgisayarımıza kurarken Türkiye olarak seçildiği için sonradan değiştirmeye gerek yoktur. Eğer sayılar, para birimleri, tarih ve saat bilgileri Türkiye’de kullanıldığı gibi değil başka şekillerde görülüyorsa Bölge ve Dil Seçenekleri’ne girip ülke olarak Türkiye’yi seçmemiz gerekir.

Ayrıca bu ekranda Diller bölümüne girersek kullandığımız klavyenin dilini de belirleyebiliriz.

3 – Donanım EkleBilgisayarımıza taktığımız bir donanım parçasını bilgisayarımıza tanıtmak

için kullanılan bölümdür.

2.11 Denetim Masası ve Öğeleri2.11 Denetim Masası ve Öğeleri4 – Fare Burada kullanıcı fare kullanımı ile ilgili kendi tercihlerine göre ayarlar

yapabilir. Bunlar:Düğmeler bölümünde, farenin sağ elle mi yoksa sol elle mi kullanılacağı belirlenebilir. Birincil ve ikincil düğmeleri değiştir seçilirse farenin sol düğmesi ile sağ düğmesi görev değişikliği yapar.Aynı bölümde alt kısımda ise farenin sol düğmesine çift tıklama yaparken her iki vuruş arasındaki süreyi ayarlayabiliriz. İşaretçiler bölümünde, farenin çeşitli olaylar sırasında alacağı şekiller görülebilir. Bunları değiştirmeye gerek yoktur.İşaretçi Seçenekleri bölümünde, farenin hareket hızı belirlenebilir. Ayrıca farenin hareketi sırasında arkasında iz bırakması da burada seçilebilecek bir durumdur.

2.11 Denetim Masası ve Öğeleri2.11 Denetim Masası ve Öğeleri5 – Görüntü Görüntü ayarlarında Windows Temaları, Masaüstü duvar kağıdı, ekran

koruyucusu, gürünüm renkleri gibi özellikler belirlenebilir. Buraya, masaüstünde farenin sağ tuşuna basıp Özellikler seçeneğini seçerek de girebiliriz.

-Temalar-Bu sayfada Windows’un genel

temaları bulunmaktadır. Temalar Windows’un genel görünüm seçenekleridir. Tema isimli liste bölümü açıldığında Windows’ta kullanılabilecek temalar karşımıza gelir. Bunlardan herhangi birisi seçilerek Windows’ta kullanılacak tema belirlenmiş olur.

2.11 Denetim Masası ve Öğeleri2.11 Denetim Masası ve Öğeleri5 – Görüntü

-Masaüstü- Bu sayfa, masaüstüne bir duvar kağıdı yerleştirmek için kullanılır. Duvar kağıdı yerleştirmek için şunlar yapılır:

1. Arka Plan listesinden istenilen duvar kağıdının ismine fare ile tıklatılarak seçilir. (Aşağı ve yukarı ok tuşları ile de hareket edilerek seçilebilir)

2. Daha sonra Konum başlıklı liste kutusu açılarak resmin masaüstüne nasıl yerleşeceği belirlenir. (Ortala, Döşe, Uzat)

3. Duvar kağıdını kalıcı olarak yerleştirmek için Uygula düğmesine basılır.

NOT: Gözat düğmesi tıklanarak bilgisayarımızın sabitdiskinde yer alan bir resim de duvar kağıdı olarak belirlenebilir.


-Ekran Koruyucusu-Ekran Koruyucu bilgisayarımıza

(klavye ya da fare ile) belli bir süre dokunulmadığında ekranda hareketlilik sağlamak amacıyla ortaya çıkan bir görüntüdür. Ekran koruyucusu belirlemek için:

• Önce Ekran Koruyucusu listesinden istenilen ekran koruyucusu seçilir.

• Ayarlar düğmesine basılarak seçilen ekran koruyucusunun özellikleri ayarlanabilir.

• Ekran koruyucusunun kaç dakika bekleme süresi sonunda ortaya çıkacağı Bekleme süresi isimli kutucuğun içine yazılır.

• Ekran koruyucusunu test etmek için Önizleme düğmesine basılır.

• Ekran koruyucusunu kalıcı hale getirmek için Uygula düğmesine basılır.


-Görünüm-Burada masaüstü nesnelerinin

renkleri, yazı tipleri ve yazı boyutları ile ilgili ayarlar yapılır.

Bu sayfada Pencere ve Düğmeler bölümünde Windows’ta karşılaştığımız pencere ve düğmelerin hangi düzende olacağını belirleyebiliriz. Renk Düzeni bölümünde ise pencerelerde ve düğmelerde kullanılacak renkler belirlenebilir. Bu sayfada değişiklik yaptıktan sonra Uygula düğmesine basarak değişiklikleri kalıcı hale getiririz.


-Ayarlar-Bu sayfada ekran görüntüsü ile

ilgili renk ayarları ve çözünürlük ayarları yapılır. Renk Kalitesi bölümünden ekranda kullanılacak renk çeşidi belirlenir. Ekran Çözünürlüğü bölümünde ise ekranın çözünürlük ayarı yapılır. Ayrıca Gelişmiş düğmesi ile girilen ekranda, görüntü kartı ve monitör ile ilgili donanım ayarları değiştirilebilir. Ancak buradaki ayarları rastgele değiştirmemek gerekir. Zira bilgisayarımızın görüntü ayarları bozulabilir.

2.11 Denetim Masası ve Öğeleri2.11 Denetim Masası ve Öğeleri6 – İnternet SeçenekleriInternet bağlantısı ile ilgili

ayarların yapıldığı bölümdür. Burada internete bağlandığımızda karşımıza gelmesini istediğimiz internet adresini belirleyebiliriz. Giriş Sayfası bölümüne bir internet adresi yazıp Uygula düğmesine basılır. Bu işlemden sonra bizim belirlediğimiz site internete bağlanıldığında otomatik olarak açılacaktır. Temporary Internet Files bölümünde yer alan Dosya Sil düğmesine basarak girdiğimiz internet adreslerinin yer aldığı klasör temizlenir. Geçmiş bölümündeki Geçmişi Sil düğmesine basarak da yakın zamanda gezilen internet adreslerinin isimlerini temizler. Bununla birlikte bağlantı ayarlarını da bu pencereden görebiliriz.

2.11 Denetim Masası ve Öğeleri2.11 Denetim Masası ve Öğeleri

7 – KlavyeKlavye özelliklerinde klavyenin

hız ayarları yapılır. Hız bölümünde klavyenin bir tuşuna basılı tutulduğunda o tuş karakterinin ne kadar hızlı tekrarlanacağını ve imlecin yanıp sönme hızını belirleyebiliriz.

2.11 Denetim Masası ve Öğeleri2.11 Denetim Masası ve Öğeleri8 – Kullanıcı HesaplarıDaha önceki konularda

da anlatıldığı gibi Windows XP işletim sisteminin bir özelliği farklı kullanıcılara oturum açma desteği vermesidir. (Bkz. Başlat Menüsü / Oturumunu Kapat). Aynı bilgisayarı farklı kullanıcılar farklı masaüstü oluşturarak istedikleri şekilde kullanabilirler. Farklı kullanıcı hesabı açmak için kullanılacak bölüm denetim masasındaki Kullanıcı Hesapları bölümüdür. Bu ekranda yeni hesap oluşturulabilir, hesap silinebilir veya hesaplarda değişiklikler yapılabilir.

2.11 Denetim Masası ve Öğeleri2.11 Denetim Masası ve Öğeleri9 – Program Ekle Kaldır Bu bölümde, bilgisayarımıza

yüklenmiş bulunan programları görebiliriz. Burada kullanmadığımız programları seçip yandaki Değiştir/Kaldır düğmesine basarak kaldırabiliriz. Kullanmadığımız programların dosyalarını silerek kaldırmak yanlış bir yöntemdir. Programları buradan kaldırmak gerekir.Windows Bileşenlerini Ekle/Kaldır bölümünde ise Windows XP’nin bileşenlerini oluşturan programlar gruplar halinde görülür. Bu gruplardan istediğimizi Windows’a ekleyebiliriz.

2.11 Denetim Masası ve Öğeleri2.11 Denetim Masası ve Öğeleri10 – Ses Efekti ve Ses Aygıtları Özellikleri

Windows’ta ses ve ses donanımları ile ilgili tüm ayarların yapıldığı ekrandır.

11 – Sistem Bilgisayarımıza yüklü olan

Windows’un sürümünü ve bilgisayarımızın bazı özelliklerini buradan görebiliriz. Ayrıca Donanım bölümünden bilgisayarımızın tüm donanımlarının çalışma özelliklerini buradan görmek ve bununla ilgili sorunları gidermek mümkündür. Sistem ayarları ile uğraşmak ileri düzey bilgi gerektirdiği ve buradaki ayarları değiştirmek sisteme zarar verebileceği için sistem ayarlarını fazla karıştırmamak gerekir.

2.12 Disketler ve Disket İşlemleri2.12 Disketler ve Disket İşlemleri Disketleri genellikle bir bilgisayardan başka bir bilgisayara dosya

taşımak için ve belgelerimizin yedeklerini almak için kullanırız. Bugün piyasada kullanılan disketler 3,5 inch boyutunda olan

disketlerdir. Bilgisayarlarımızdaki disket sürücüleri de bu disketlere göre yapılmış 3,5 inchlik sürücülerdir. 3,5 inchlik bu disketlerin daha çok 1,44 Megabyte (1440 Kilobyte) kapasiteli olanları kullanılmaktadır. Ancak aynı boyutta olup 720 Kilobyte kapasiteli olan disketler de mevcuttur.

Disketleri taşırken ve kullanırken şu etkilerden korumak gerekir:• Disketler manyetik ortamdan, tozdan, aşırı sıcak ve soğuktan etkilenir. Bu tür ortamlardan uzak tutulmalıdır.• Disketin ön tarafındaki yaylı kapak elle açılıp oynanmamalıdır. Zira disketi sürücüye takınca disket sürücüsü bu kapağı açıp disketi buradan okur.• Disketleri kırılıp bükülecek yerlerde taşımamak gerekir.• Disketleri bir disket kutusu içinde taşımak en uygun olanıdır.

2.12 Disketler ve Disket İşlemleri2.12 Disketler ve Disket İşlemleri

a) Disketlerin DenetlenmesiDisket içinde yer alan

dosya ve klasörleri görmek için masaüstündeki Bilgisayarım simgesine çift tıklanır. Açılan ekranda (yandaki ekran) 3½ Disket (A:) simgesi tıklanır. Böylece disket içinde yer alan dosya ve klasörlere ulaşılmış olur.


b) Biçimlendirme İşlemleri Disket üzerinde bir takım dosyalar mevcut olup siz bu diskete başka

şeyler yüklemek istiyorsanız disketi temizlemek ve bozukluk olup olmadığını görmek için biçimlendirme yaparsınız. Disketlerdeki dosyaları silip, yeni dosyaları kopyalamaya hazır hale getirme işlemine biçimlendirme denir. Yine kullandığımız diskette bulunan programlara virüs bulaşmış ise bunu temizlemek için de biçimlendirme yapmak gerekebilir.

Biçimlendirme işlemi disket üzerindeki tüm dosyaları siler. Bunun için biçimlendirme yapmadan önce disketteki dosyaların önemli olup olmadığına karar vermek gerekir. Eğer önemli dosyalar varsa bu dosyaların başka bir yere (sabit diske) kopyasını almak uygun olacaktır.

2.12 Disketler ve Disket İşlemleri2.12 Disketler ve Disket İşlemleri b) Biçimlendirme İşlemleri

Disket biçimlendirmek için kullanılabilecek yol adım adım aşağıdaki gibidir:• Disketinizi sürücüye takın. (Alt kısmındaki koruma penceresi kapalı olmalıdır)• Masaüstünden bilgisayarım simgesini açın.• Fare işaretini 3½ Disket A: simgesine götürüp farenin sağ tuşuna basın.• Açılan kısayol menüsünden Biçimlendir seçeneğini tıklayın.•Karşınıza Disket Biçimlendirme ile ilgili seçeneklerin yer aldığı ekran gelir.

2.12 Disketler ve Disket İşlemleri2.12 Disketler ve Disket İşlemleri b) Biçimlendirme İşlemleri

Bu pencerede biçimlendirme ile ilgiler bilgiler bulunmaktadır. Kapasite bölümünde disketin kapasitesi 1.44 Mb olarak belirtilmiş. Dosya Sistemi Fat olarak belirtilmiş. Etiket bölümüne istenilen disket etiketi yazılabilir.

Biçimlendirme Seçenekleri bölümünden Hızlı Biçimlendir seçeneğini işaretlersek sadece disketteki dosyalar silinir. Bu seçenek seçilmediğinde detaylı bir biçimlendirme işlemi yapılır.

Bu ayarlamalardan sonra Başlat düğmesine basılarak disket biçimlendirme işlemi başlatılır.


c) Disketlere Yazma Koruması Uygulama Disketlerin arka tarafında protect adını verdiğimiz bir koruyucu anahtar vardır. Bu anahtarın açık veya kapalı olma durumu söz konusudur. Bu anahtar açık olduğunda diskete hem yazma hem okuma işlemi yapılabilir. Yani disket üzerinde değişiklik yapılabilir. Ama kapalı olduğunda diskete yazma ve silme işlemi yapılamaz. Böylece dışardan gelebilecek virüs gibi zararlı olaylardan disket korunmuş olur. Yandaki resimde görüldüğü gibi disketin yazma koruması açık olduğunda diskete dosya kopyalama ya da disketten bilgisayara dosya kopyalama yapılabilir.


d) Diskete Kopyalama YapmaBu işlemi yapabilmek için

öncelikle disketin arka tarafında yer alan ve biraz önce bahsettiğimiz yazma korumasının açık olması gerekmektedir. Kopyalama işlemi için;• Öncelikle kopyalamak istediğimiz dosya veya klasörün üzerine fare ile gelip, farenin sağ düğmesine basılır. • Açılan seçeneklerden Gönder ve ardından 3½ Disket (A)seçilir. Böylece bilgisayarımızdaki bir dosya ve klasör diskete kopyalanmış olur.

Not: Disketten bir dosya veya klasörü, bilgisayara aktarmak için ise kopyala–yapıştır yöntemi ile yapılır.

2.12 Disketler ve Disket İşlemleri2.12 Disketler ve Disket İşlemleri e) Disket Kopyalama

Birbirinin aynı kapasiteye sahip iki disketten birini diğerinin üzerine kopyalamak için yapılan bir işlemdir. Yani bir disketin ikinci bir kopyasını çıkarmak amacıyla yapılır. Disket kopyalama işleminde üzerindeki bilgilere ihtiyaç duyulan disket Kaynak, diğeri ise Hedef disket adıyla anılır.

• Kaynak disketi sürücüye takın.• Bilgisayarım penceresinde 3½ Disket A: simgesi üzerinde farenin sağ tuşuna basın.• Açılan kısayol menüsünden Disket kopyala seçeneğine tıklayın.• Yandaki birinci ekran görüntüsü geldiğinde Başlat düğmesine basarak işlemi başlatın. • Kaynak disket okunup bittikten sonra Hedef disketi yerleştirin uyarısı geldiğinde kaynak disketi çıkarıp Hedef disketi takın. • Uyarıyı Tamam düğmesine basarak geçtiğinizde hedef diskete yazmaya başlar. Hedefe yazma işlemi bittiğinde her iki disket de birbirinin kopyası olmuştur.

2.13 Cd’ler ve Cd Kullanımı2.13 Cd’ler ve Cd Kullanımı CD (Compact Disk)’ler bilgisayarda veri kaydetmek için kullanılan bellek

birimleri, bilgi depolama birimleridir. Bu birimlerin veri kapasitesi 700 – 800 MB büyüklüklerindedir. Bu kapasiteleri sayesinde veri yedekleme ve taşıma işlemlerinde günümüzde disketlerden daha çok tercih edilirler. CD’lerdeki verileri CD-ROM adı verilen donanım sayesinde görebiliriz.

CD’lerdeki Bilgilere Ulaşabilme: Cd’lerdeki dosya ve klasörleri

görmek için CD-ROM’un ön yüzündeki açma/kapama düğmesine basılarak CD yuvası ortaya çıkarılır. Açılan CD yuvasına, CD yerleştirilir ve açma/kapama düğmesine tekrar basılarak CD kapağı kapatılır. Bu işlemler sonucunda CD, CD-ROM içerisine yerleştirilmiş olur. Bundan sonra CD içerisindeki bilgiyi görebilmek için masaüstündeki Bilgisayarım simgesi çift tıklatılarak Bilgisayarım penceresi açılır. Bu ekranda simgesi çift tıklanır ve CD içerisindeki bilgilere ulaşılır.

2.13 Cd’ler ve Cd Kullanımı2.13 Cd’ler ve Cd Kullanımı Bundan sonra CD içerisindeki bilgiyi görebilmek için

masaüstündeki Bilgisayarım simgesi çift tıklatılarak Bilgisayarım penceresi açılır. Bu ekranda CD Sürücüsü simgesi (yandaki simge) çift tıklanır ve CD içerisindeki bilgilere ulaşılır. Açılan pencerede istenilen dosya ve klasörler çalıştırılır.

İstenilirse kopyalama yöntemlerinden birisi ile CD içerisindeki dosya ve klasörler bilgisayarın harddiskine kopyalanabilir.

Bilgisayarın hardiskinde yer alan bir dosya veya klasörü CD’ye kopyalamak için ise CD-Writer adı verilen donanımlara ihtiyaç vardır. Bu donanımlar sayesinde hem CD’lerdeki verileri görebiliriz hem de CD’lere bilgisayardan veri kopyalama yapabiliriz.

CD’lerin kullanımında disketlere göre daha dikkatli olunmalıdır. CD’ler disketlere göre daha kolay zarar görebilirler. CD yüzeyinin çizilmemesine dikkat edilmelidir. Mümkünse CD’ler zarfta ya da kutularda saklanmalıdır.

2.14 USB Bellekler ve Kullanımı2.14 USB Bellekler ve Kullanımı USB bellekler (flash bellek) bilgisayarda veri kaydetmek için kullanılan

taşınabilir bellek birimleri, bilgi depolama birimleridir. Bu bellek birimlerin kapasiteleri değişkendir. (1 gb, 2gb vb.) taşınma ve kullanım kolaylığı nedeniyle disket ve cd’lerden daha çok tercih edilen taşınabilir bellek türleridir.

USB Belleklerdeki Bilgilere Ulaşabilme: USB bellekler bilgisayar kasalarının

ön veya arka yüzünde yer alan USB girişlerine kolayca takılabilir. Bu girişlerden herhangi birine takılan USB belleğin içeriğine masaüstündeki Bilgisayarım simgesi çift tıklanarak açılan ekrandan ulaşılabilir.

2.14 USB Bellekler ve Kullanımı2.14 USB Bellekler ve Kullanımı USB bellekler ile yapılacak işlemler bittikten

sonra; USB belleği çıkartmadan önce Donanımı Güvenle Kaldır işlemi yapılmalıdır. Bunun için Görev Çubuğu’nun sağ tarafında yer alan Donanımı Güvenle Kaldır seçeneğine sol düğmeyle bir kere tıklayıp donanım kaldırılmalıdır.

Virüs bulaşması veya başka bir nedenle Bilgisayarım penceresinden açılamayan USB belleklere ulaşmak için; Bilgisayarım penceresinde iken Klasörler bölüme tıklanıp, ekranın solunda açılacak bölümden USB bellek seçilir.

MEHMET EMİN TURANHAZIRLAYAN

Documents

BÖLÜM 2