K O C H A M Y D O B R E G O B O G A

Bóg kocha dzieci Poradnik metodyczny do religii

dla dzieci czteroletnich

Wydawnictwo WAM • Księża JezuiciKraków 2011

© Wydawnictwo WAM, 2011

Poradnik metodyczny do nauczania religii rzymskokatolickiej według podręcznika nr AZ-02-01/10-KR-1/11 zgodnego z programem nauczania nr AZ-0-01/10

Recenzencidr Elżbieta Dziwosz, ks. dr Robert Rafał Szewczyk

Redakcjaks. Władysław Kubik SJ (kierownik zespołu),Teresa Czarnecka, ks. Grzegorz Łuszczak SJ

AutorzyDominika Czarnecka, Teresa Czarnecka,

ks. Władysław Kubik SJ, ks. Grzegorz Łuszczak SJ

Współautorzys. Teresa Biłyk CSFF, Anna Duka

Projekt okładki, opracowanie graficzne, łamanieTomasz Mieloch

Płyta w formacie mp3Do odtwarzania w komputerze lub dowolnym odtwarzaczu mp3.

W nagraniu piosenek udział wzięli uczniowie z Zespołu Szkół w Nowosielcach.śpiewają: Kinga Biały, Aleksandra Harpula, Karolina Kruk, Urszula Sowa, Patrycja Biały,

Weronika Jakielaszek • materiały muzyczne: Mateusz Nikiel • aranżacja: Tadeusz Kałamarzrealizacja nagrania: Paweł Nawrocki, Grzegorz Rozwadowski

muzyka instrumenetalna: Maksymilian Czarneckiilustracje: Izabella Czarnecka

NIHIL OBSTATProwincja Polski Południowej Towarzystwa Jezusowego,

ks. Wojciech Ziółek, prowincjał.Kraków, 16 maja 2011 r., l.dz.103/2011.

ISBN 978-83-7505-807-9

WYDAWNICTWO WAMul. Kopernika 26 • 31-501 Kraków

tel. 12 62 93 200 • faks 12 42 95 003e-mail: wam@wydawnictwowam.pl

www.wydawnictwowam.pl

DZIAŁ HANDLOWYtel. 12 62 93 254-255 • faks 12 43 03 210e-mail: handel@wydawnictwowam.pl

KSIĘGARNIA INTERNETOWAtel. 12 62 93 260, 12 62 93 446-447

faks 12 62 93 261e.wydawnictwowam.pl

Drukarnia Wydawnictwa WAMul. Kopernika 26 • 31-501 Kraków

ogólna prezentacja i wprowadzenie do pracy

z podręcznikiem „kochamy dobrego Boga”

Materiały do katechezy dla dzieci czteroletnich pt. Bóg kocha dzieci, zostały przygotowane zgodnie z podanym niżej Programem nauczania religii dzieci w wieku przedszkolnym „Kochamy dobrego Boga” (2010).

Materiały składają się z książeczki dla dziecka pełniącej jednocześnie rolę i podręcznika, i ćwiczeń, pt.: Religia dla dzieci czteroletnich oraz z Poradnika dla katechety.

Religia dla dzieci czteroletnich zawiera 44 jednostki tematyczne ujęte w pięciu rozdziałach, zgodnych treściowo z Programem:

I. Cieszę się światem podarowanym przez BogaII. Bóg kocha mnie i moją rodzinęIII. Pan Jezus jest wśród nasIV. Kochamy Boga, naszego OjcaV. Spotykamy Boga w roku KościołaOstatni rozdział zawiera katechezy związane z rokiem liturgicznym.Książeczka dla dziecka została napisana z myślą nie tylko o katechezie przed-

szkolnej (nie wszystkie dzieci czteroletnie uczęszczają do przedszkola), ale także jako pomoc dla rodziców w wychowaniu religijnym dziecka.

Istotne informacje dla rodziców zawarte są w liście do nich (jedna z pierw-szych kartek w książce). Dziecko pod listem rysuje swój portret, a na drugiej stronie kartki z listem – swoją ulubioną maskotkę. Jeśli dziecko zostawia książkę w przedszkolu, list ten można wyciąć z książki i przekazać rodzicom.

Każdy temat zawarty jest na dwóch kolejnych stronach (na rozkładówce). Po lewej stronie znajduje się opowiadanie z ilustracją do niego, a po prawej – różnorodne ćwiczenia dostosowane dydaktycznie do poziomu czteroletniego dziecka, także z bogatą szatą graficzną.

Opowiadania, nawiązując do doświadczeń dziecka czteroletniego, przed-stawiają życie codzienne rodziny przeżywane w świetle wiary chrześcijańskiej. Opowiadania te pozwolą także rodzicom zapoznać się z głównymi treściami katechezy przedszkolnej ich dzieci.

Pod każdą jednostką tematyczną katecheta i rodzice znajdą polecenia doty-czące wykonania ćwiczeń. Zadania polegają na rysowaniu prostych elementów, uzupełnianiu ilustracji własną pracą plastyczną lub gotowymi elementami (na-klejkami), tworzeniu własnych kompozycji z gotowych elementów (naklejek). znajdowaniu właściwych szczegółów lub przekreślaniu niepasujących do po-

5

danego kryterium, obrysowywaniu kształtów według otrzymanych szablonów, kolorowaniu całości lub wybranych elementów. Pod poleceniem ćwiczeń znaj-duje się ramka z „Prośbą do rodziców”. Są to rady dla rodziców, którzy w domu rozmawiają z dzieckiem o katechezie lub sami katechizują dziecko w domu. Na końcu książeczki, oprócz naklejek, umieszczone są kartki z wydrukowanymi modlitwami. Modlitwy te, ujęte w formie „Słowa od Boga” i „Modlitwy dziec-ka”, katecheta wykorzystuje na zajęciach. W ramach współpracy z rodziną ka-techeta prosi rodziców o wspólną modlitwę z dzieckiem tymi samymi tekstami.

Poradnik dla katechety zawiera scenariusze 44 katechez.Wszystkie scenariusze katechez mają tę samą strukturę:

1. Cele szczegółowe katechezy2. Zadania nauczyciela religii3. Treści – wymagania szczegółowe (w formie przewidywanych osiągnięć

dziecka)4. Metody i pomoce5. Scenariusz katechezy6. Współpraca z rodziną i parafią

Katechezy poprzez zabawę, opowiadania i modlitwę nawiązują do podstawo-wych doświadczeń dziecka – życia w rodzinie – i pogłębiają te doświadczenia o rzeczywistość religijną. Fundamentalną potrzebą dziecka jest bycie kochanym i akceptowanym w najszerszym znaczeniu i kontekście: jako ktoś, kto kocha lu-dzi, jest przywiązany do zabawek, rośnie, bawi się i cieszy, uczy się samodziel-ności, dostrzega potrzeby bliskich ludzi, ma potrzebę bezpieczeństwa i domu. Realizując te potrzeby, dziecko odkrywa, że jest Ktoś, kto towarzyszy mu we wszystkich przeżyciach. To Bóg, którego dziecko poznaje i zaczyna nawiązywać z Nim osobistą relację ufności i zawierzenia. Katechezy prowadzą do doświadcze-nia przez dziecko akceptacji i wyzwolenia jego twórczości – poprzez zabawy ru-chowe, gesty i powtarzanie wersetów biblijnych. Te ostatnie zostały poddane pre-paracji literackiej tak, by były dostosowane do percepcji czteroletniego dziecka.

Zgodnie z zaleceniem programu katecheza przygotowuje dzieci bezpośrednio do przeżywania poszczególnych uroczystości i świąt roku liturgicznego (Uro-czystość Wszystkich Świętych; Jezusa Chrystusa, Króla Wszechświata; Bożego Narodzenia; Wielkanocy; Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa) oraz wprowa-dza podstawowe znaki i gesty liturgiczne (znak krzyża, klękanie, wzniesienie rąk, obrazy religijne, zapalona świeca, szata chrzcielna).

W propozycjach katechez wykorzystano cały wachlarz aktywizujących środ-ków dydaktycznych: zabawy ruchowe, taniec, śpiew, zagadki, twórcze działanie, inscenizacje, wspólne recytowanie, rysowanie i malowanie, budowanie z kloc-ków oraz nabożeństwa paraliturgiczne. Zajęcia nawiązują do codziennych do-świadczeń i przeżyć dziecka: prac domowych, zabaw, świąt rodzinnych, posił-ków, spacerów itp.

6 Ogólna prezentacja i wprowadzenie do pracy z podręcznikiem

Na dołączonej płycie katecheta znajdzie Materiały do wydruku, nagrania pio-senek (do każdej z nich takżę play back) oraz muzykę instrumentalną.

Plan wynikowy

Kochamy dobrego Boga. Plan wynikowy18

Rozd

ział

I. C

iesz

ę si

ę św

iate

m p

odar

owan

ym p

rzez

Bog

a

Tem

at

jedn

ostk

i le

kcyj

nej

Cele

ka

tech

etyc

zne

Treś

ci

z Pr

ogra

mu

nauc

zani

a re

ligii

Treś

ci

z Po

dsta

wy

prog

ram

owej

Zada

nia

nauc

zyci

ela

relig

ii

Prze

wid

ywan

e os

iągn

ięci

a uc

znia

: 1.

Wie

dza 

– co

ucz

eń w

ie?

2. U

mie

jętn

ości

 – c

o uc

zeń

potr

afi?

3.

Inte

rior

yzac

ja w

arto

ści –

co

ucze

ń ce

ni?

1. C

hcę

koch

ać–

Pom

agan

ie d

zieck

u w

odk

ryw

aniu

i na

zyw

a-ni

u je

go p

otrz

eb, u

czuć

i m

arze

ń.–

Prow

adze

nie

do

naw

iązy

wan

ia re

lacj

i z B

ogie

m (p

ozyt

ywne

em

ocje

z ty

m zw

iąza

ne)

– U

wra

żliw

iani

e na

mi-

łują

cą O

becn

ość

Boga

.

– D

zieck

o m

a sw

oje

upod

oban

ia i

swój

jedy

-ny

nie

pow

tarz

alny

świa

t, kt

óry

jest

bard

zo w

ażny

dl

a ni

ego

sam

ego,

dla

in

nych

i dl

a Bo

ga.

– D

obry

Bóg

Koc

ha

wsz

ystk

ich

ludz

i –

Bóg

trosz

czy

się

o w

szys

tkic

h lu

dzi

– St

war

zani

e sy

tuac

ji da

jący

ch m

ożli-

woś

ć w

yraż

ania

swoi

ch u

czuć

. –

Oka

zani

e dz

ieck

u za

inte

reso

wan

ia

i akc

epta

cji.

– Pr

zybl

iżani

e rz

eczy

wist

ości

Bog

a,

inte

resu

jące

go si

ę dz

ieck

iem

i je

go

potr

zeba

mi.

1) w

ie, ż

e on

o i j

ego

uczu

cia

są w

ażne

dl

a ka

tech

ety

i dla

Bog

a;2)

um

ie sk

łada

ć rę

ce d

o m

odlit

wy

i po-

trafi

pow

tórz

yć za

kat

eche

tą p

araf

razę

słó

w P

isma

Świę

tego

3) sz

czer

ze o

kazu

je u

czuc

ia i

zwra

ca si

ę z n

imi d

o ka

tech

ety

i Bog

a; c

eni t

o, że

Bó

g się

nim

inte

resu

je

2. D

o ko

go

mog

ę się

pr

zytu

lić?

– U

kaza

nie

daru

, jak

im

jest

drug

a os

oba

oraz

m

ożliw

ości

wyr

ażan

ia

uczu

ć w

zglę

dem

inny

ch

ludz

i.–

Budz

enie

pra

gnie

nia

„prz

ytul

enia

się”

do

Boga

.

– Po

trze

buje

my

oka-

zyw

ać so

bie

naw

zaje

m

miło

ść i

przy

jaźń

. –

Każ

dy sz

uka

kogo

ś, kt

o go

wys

łuch

a, zr

ozu-

mie

i po

koch

a.–

Bóg

mni

e po

trze

buje

, cz

eka

na m

nie

i słu

cha

mni

e.–

Krz

yż je

st zn

akie

m

Miło

ści,

któr

a w

ycią

ga

do in

nych

swoj

e do

bre

dłon

ie.

– D

obry

Bóg

koc

ha

wsz

ystk

ich

ludz

i –

Bóg

trosz

czy

się

o w

szys

tkic

h lu

dzi

– Po

dsta

wow

e zn

aki

i sym

bole

relig

ijne:

kr

zyż j

ako

znak

miło

ści

Jezu

sa

– M

odlit

wa:

Zna

k kr

zyża

– U

świa

dom

ieni

e pr

awdy

, że

czło

wie

k po

trze

buje

być

koc

hany

m i

chce

koc

hać

– U

czen

ie w

yraż

ania

ucz

uć w

yższ

ych

i wzm

acni

anie

pra

gnie

nia

naw

iązy

wa-

nia

przy

jaźn

i.

1) w

ie, ż

e Bó

g pr

agni

e je

mie

ć pr

zy sw

o-im

Ser

cu, a

znak

krz

yża

jest

znak

iem

, że

Bóg

je k

ocha

i pr

agni

e, a

by d

zieck

o ko

chał

o sa

mo

siebi

e2)

pot

rafi

pow

tórz

yć za

kat

eche

tą p

ara-

frazę

słów

z Pi

sma

Świę

tego

3) c

eni i

szan

uje

krzy

ż.

19 Program nauczania religii dzieci w wieku przedszkolnym

3. K

to si

ę m

ą ci

eszy

?–

Prow

adze

nie

dzie

cka

do d

ośw

iadc

zeni

a, że

je

st on

o dl

a Bo

ga b

ardz

o w

ażne

i że

Bóg

bar

dzo

się n

im c

iesz

y.–

Uka

zani

e, że

na

znak

ra

dośc

i wob

ec B

oga

moż

emy

wyc

iąga

ć sw

oje

dłon

ie o

raz ż

e Bó

g da

je

nam

znak

miło

ści p

o-pr

zez w

ycią

gnię

te d

łoni

e ka

płan

a.

– R

aduj

emy

się, ż

e je

steśm

y ra

zem

. –

Cie

szym

y się

, że

jeste

śmy

prze

z kog

oś

koch

ani.

– Bó

g m

nie

potr

zebu

je.

– Bó

g na

mni

e cz

eka.

–

Bóg

się m

ną c

iesz

y.

– D

obry

Bóg

koc

ha

wsz

ystk

ich

ludz

i –

Wsz

yscy

ludz

ie są

dz

iećm

i Bog

a

– U

moż

liwie

nie

dzie

cku

dośw

iad-

czen

ia ra

dośc

i pły

nące

j z te

go, ż

e je

st ak

cept

owan

e.

– St

war

zani

e sy

tuac

ji da

jący

ch d

zieck

u m

ożliw

ość

wyr

ażan

ia ra

dośc

i wob

ec

inny

ch.

– W

zmac

nian

ie w

dzie

cku

wia

ry, ż

e na

praw

dę je

st ra

dośc

ią B

oga.

1) w

ie, ż

e Bó

g ni

m si

ę ci

eszy

i zn

a di

alog

litu

rgic

zny:

Pan

z w

ami –

I z

du-

chem

twoi

m;

2) p

otra

fi po

wtó

rzyć

za k

atec

hetą

par

a-fra

zę sł

ów z

Pism

a Św

ięte

go o

raz u

mie

od

pow

iedz

ieć

na g

est w

ycią

gnię

tych

dł

oni k

apła

na zł

ożen

iem

swoi

ch rą

k;3)

utw

ierd

za si

ę w

prz

ekon

aniu

, że

jest

dla

Boga

waż

ne.

4. B

oże,

po

patr

z, ja

k w

yglą

dam

– U

świa

dom

ieni

e dz

ieck

u, że

nie

usta

nnie

ro

śnie

. –

Budz

enie

w d

zieck

u ra

dośc

i pły

nące

j z fa

ktu

wzr

asta

nia.

–

Rozw

ijani

e pr

agni

enia

ro

zwoj

u.

– N

asze

życi

e je

st sk

arbe

m.

– Bó

g ko

cha

nas t

akic

h,

jacy

jeste

śmy.

– D

obry

Bóg

koc

ha

wsz

ystk

ich

ludz

i–

Dar

y, kt

óre

czło

wie

k ot

rzym

uje

od B

oga:

ży

cie

– U

moż

liwie

nie

dzie

cku

dośw

iadc

ze-

nia

swoj

ej in

nośc

i i n

iepo

wta

rzal

nośc

i i p

rzeż

ycia

rado

ści z

tym

zwią

zane

j. –

Pom

agan

ie d

zieck

u w

nab

ywan

iu

odw

agi d

o pr

zyję

cia

swoj

ej n

iepo

wta

-rz

alno

ści.

– Pr

zybl

iżani

e rz

eczy

wist

ości

, że

Bóg

jest

Inny

niż

czło

wie

k.

1) w

ie, ż

e Bó

g je

st in

ny n

iż cz

łow

iek

oraz

że k

ażdy

czł

owie

k je

st in

ny, a

Bóg

ko

cha

każd

ego

taki

m, j

akim

on

jest;

2) p

otra

fi ra

dośn

ie śp

iew

ać A

llelu

ja!;

3) c

eni t

o, że

rośn

ie i

że to

Bóg

daj

e m

u w

zros

t.

5. M

ogę

patr

zeć,

m

ówić

, słu

chać

– Pr

owad

zeni

e dz

ieck

a do

dos

trze

gani

a da

ru

swoj

ej c

iele

snoś

ci i

roz-

wija

nie

rado

ści z

nie

go

płyn

ącej

.–

Budz

enie

pra

gnie

nia

dzię

kow

ania

Bog

u za

da

r cie

lesn

ości

.

– C

złow

iek

posia

da

ciał

o, k

tóre

jest

dobr

e.–

Bóg

poda

row

ał n

am

ciał

o, a

byśm

y m

ogli

sobi

e po

mag

ać.

– D

ary,

któr

e cz

łow

iek

otrz

ymuj

e od

Bog

a:

ciał

o –

Istn

ieni

e św

iata

ni

emat

eria

lneg

o –

uważ

ne u

czes

tnic

-tw

o w

e M

szy

Świę

tej:

fragm

ent d

ialo

gu

litur

gicz

nego

– U

moż

liwie

nie

dzie

cku

dośw

iadc

zeni

a sw

oich

moż

liwoś

ci p

atrz

enia

, słu

chan

ia

i mów

ieni

a.

– W

zmac

nian

ie ra

dośc

i z o

dkry

wan

ia

prze

z dzie

cko

swoi

ch d

arów

.–

Przy

bliża

nie

praw

dy, ż

e Bó

g je

st rz

eczy

wist

ości

ą ni

emat

eria

lną.

1) w

ie, c

o to

znac

zy w

idzie

ć, sł

ysze

ć i m

ówić

;2)

pot

rafi

dostr

zega

ć i s

łysz

eć p

otrz

eby

inny

ch lu

dzi;

zwra

ca u

wag

ę na

wez

wa-

nie

litur

gicz

ne: O

to sł

owo

Pańs

kie o

raz

potr

afi n

a ni

e od

pow

iedz

ieć;

3) c

eni w

zrok

, słu

ch i

mow

ę ja

ko B

oże

dary

.

Kochamy dobrego Boga. Plan wynikowy20

6. M

ogę

bie-

gać,

skak

ać,

siedz

ieć

– D

alsz

e ks

ztał

tow

anie

w

dzie

cku

umie

jętn

ości

do

strze

gani

a da

ru sw

ojej

ci

eles

nośc

i –

Rozw

ijani

e um

ieję

t-no

ści k

orzy

stani

a z d

aru

ciel

esno

ści.

– Bu

dzen

ie p

ragn

ieni

a w

ykor

zysta

nia

daru

ci

eles

nośc

i do

okaz

ywa-

nia

w m

odlit

wie

Bog

u zn

aków

wdz

ięcz

nośc

i.

– W

yraż

anie

swoj

ej re

li-gi

jnoś

ci p

oprz

ez c

iało

.–

Dar

y, kt

óre

czło

wie

k ot

rzym

uje

od B

oga:

ci

ało

– M

odlit

wa,

w c

zasie

kt

órej

Bog

u m

ożna

dzię

-ko

wać

i ch

wal

ić G

o –

Mod

litw

a ge

stem

, za

baw

ą.

– U

moż

liwia

nie

dzie

cku,

aby

doś

wia

d-cz

yło

swoi

ch m

ożliw

ości

bie

gani

a,

skak

ania

i sie

dzen

ia.

– St

wor

zeni

e w

arun

ków,

aby

dzie

cko

mog

ło n

abyć

um

ieję

tnoś

ć w

yraż

ania

sw

oich

ucz

uć w

zglę

dem

ludz

i i B

oga

przy

pom

ocy

różn

ych

gestó

w.

1) w

ie, ż

e po

rusz

a się

dzię

ki te

mu,

że

Bóg

daje

mu

życi

e;2)

pot

rafi

wyr

ażać

swoj

ą m

odlit

wę

w d

omu

i w k

ości

ele

przy

pom

ocy

różn

ych

gestó

w c

iała

;3)

cen

i sw

oje

ciał

o.

7. C

o po

-tr

afię

robi

ć sa

m?

– K

szta

łtow

anie

sam

o-dz

ieln

ości

dzie

cka.

– Bu

dow

anie

wła

ściw

ej

rela

cji z

Bog

iem

, prz

ez

budz

enie

w d

zieck

u uf

nośc

i, że

Bóg

cie

szy

się

jego

sam

odzie

lnoś

cią.

– Zw

iąze

k Bo

ga

z czł

owie

kiem

pop

rzez

sa

mod

zieln

e dz

iała

nie.

–

Wyr

ażan

ie sw

ojej

re

ligijn

ości

pop

rzez

dz

iała

nie.

– Bó

g ko

cha

każ

dego

cz

łow

ieka

, ale

staw

ia m

u w

ymag

ania

i za

pras

za d

o w

spół

prac

y –

Mod

litw

a za

baw

ą i w

ykon

ywan

ą pr

acą

– N

auka

pod

ejm

owan

ia p

rzez

dzie

cko

inic

jaty

wy.

– O

rgan

izow

anie

sytu

acji

rozw

ijają

cych

w

yobr

aźni

ę dz

ieck

a i s

twar

zani

e m

u m

ożliw

ości

twór

czyc

h.

– W

zmac

nian

ie w

dzie

cku

pocz

ucia

w

arto

ści s

iebi

e ta

kże

wte

dy, g

dy p

otra

fi us

tąpi

ć dr

ugie

j oso

bie.

– W

zmac

nian

ie in

icja

tyw

y po

szuk

iwa-

nia

Boga

.

1) w

ie, ż

e po

trafi

duż

o rz

eczy

wyk

onać

sa

mod

zieln

ie i

że B

óg m

a dl

a ni

ego

zada

nie

do w

ykon

ania

na

tej z

iem

i;2)

pot

rafi

być

sam

odzie

lne;

3) c

eni t

o, że

jest

Bogu

i lu

dzio

m

potr

zebn

e.

8. B

óg d

aje

świa

t–

Uka

zyw

anie

dzie

cku

stwor

zeni

a ja

ko d

aru

Boże

go.

– K

szta

łtow

anie

pos

ta-

wy

podz

iwu

i wdz

ięcz

-no

ści w

obec

stw

orze

nia

Boże

go.

– Bó

g stw

orzy

ł św

iat.

– C

ałe

stwor

zeni

e ch

wa-

li sw

ego

Stw

órcę

. –

Stw

orze

nie

służy

cz

łow

ieko

wi.

– C

złow

iek

wyr

aża

Bogu

wdz

ięcz

ność

w

mod

litw

ie.

– D

ary,

któr

e lu

dzie

ot

rzym

ują

od B

oga

– Pr

zyro

da ja

ko d

ar

Boga

– U

wie

lbie

nie

Boga

i d

ziękc

zyni

enie

za Je

go

dary

– Pr

owad

zeni

e dz

ieck

a do

pod

ziwu

wob

ec B

ożeg

o stw

orze

nia

– Bu

dzen

ie ra

dośc

i i w

dzię

czno

ści

wob

ec B

oga

Stw

órcy

.

1) w

ie, ż

e Bó

g stw

orzy

ł św

iat d

la

czło

wie

ka;

2) p

otra

fi w

ymie

nić

stwor

zeni

a Bo

że;

3) w

yraż

a w

dzię

czno

ść B

ogu

za st

wor

ze-

nie

w m

odlit

wie

.

21 Program nauczania religii dzieci w wieku przedszkolnym

Rozd

ział

II. B

óg k

ocha

mni

e i m

oją

rodz

inę

9. K

ogo

potr

zebu

ję?

Uw

rażli

wia

nie

dzie

cka

na fa

kt, ż

e ka

żdy

czło

wie

k –

takż

e on

o –

potr

zebu

je in

nych

lu

dzi. 

– U

czen

ie d

zięko

-w

ania

Bog

u za

inny

ch

i oka

zyw

ania

wdz

ięcz

no-

ści l

udzio

m.

– Bó

g stw

orzy

ł czł

owie

-ka

do

życi

a z i

nnym

i. –

Czł

owie

k ni

e je

st sa

mow

ysta

rcza

lny,

po-

trze

buje

inny

ch lu

dzi.

– K

ażdy

czł

owie

k ży

je

raze

m z

inny

mi l

udźm

i, kt

órzy

są d

ziećm

i Bog

a –

Bóg

ocze

kuje

, aby

lu

dzie

wsp

iera

li się

i po

-m

agal

i sob

ie w

zaje

mni

e –

Mod

litw

a dz

ięk-

czyn

na

– Pr

owad

zeni

e dz

ieck

a do

uśw

iado

-m

ieni

a so

bie

jego

wła

snej

nie

wys

tar-

czal

nośc

i. –

Budz

enie

wdz

ięcz

nośc

i wob

ec B

oga

za in

nych

ludz

iK

szta

łtow

anie

pos

taw

y ot

war

cia

na

drug

iego

czł

owie

ka.

1) ro

zum

ie, ż

e po

trze

buje

inny

ch lu

dzi,

2) p

otra

fi po

wie

dzie

ć, d

lacz

ego

czło

wie

k po

trze

buje

blis

kich

osó

b,3)

chc

e dz

ięko

wać

Bog

u za

inny

ch lu

dzi

i oka

zyw

ać im

życz

liwoś

ć.

10. P

otrz

e-bu

jem

y Bo

ga

– O

dkry

wan

ie p

otrz

eby

Boga

– po

dsta

wow

ego

pra-

gnie

nia

ludz

kieg

o se

rca

– ja

ko o

dpow

iedz

i na

Bożą

miło

ść–

Uśw

iado

mie

nie

roli

kapł

ana

jako

poś

redn

ika

w d

rodz

e do

Bog

a.

– Bó

g po

daro

wał

nam

ka

płan

ów.

– K

apła

ni d

ziała

ją

w K

ości

ele

w I

mie

niu

Boga

.

– K

ości

ół ja

ko sz

cze-

góln

e m

iejsc

e sp

otka

nia

z Bog

iem

- rol

a ka

płan

a

– U

kaza

nie

roli

kapł

ana

jako

tego

, kt

óry

prze

kazu

je d

ary

Boże

. –

Ksz

tałto

wan

ie w

pos

taw

y sz

acun

ku

do k

sięży

–

Ucz

enie

poz

drow

ieni

a: N

iech

będz

ie po

chw

alon

y Jez

us C

hrys

tus.

1) w

ie, ż

e w

szys

cy lu

dzie

pot

rzeb

ują

Boga

;2)

pot

rafi

pozd

row

ić k

apła

na sł

owam

i: N

iech

będz

ie po

chw

alon

y Jez

us C

hrys

tus

oraz

zna

odp

owied

ź: N

a w

ieki w

ieków

. Am

en;

3) c

eni d

ar, j

akim

są k

apła

ni.

11. W

ołam

y do

Bog

a:

Ojc

ze n

asz

– Pr

owad

zeni

e dz

ieck

a do

doś

wia

dcze

nia,

że

Boga

moż

e na

zyw

ać

swoi

m O

jcem

.–

Uśw

iada

mia

nie

dzie

cku,

że je

go ro

dzic

e ró

wni

eż w

ołaj

ą do

Bog

a:

Ojcz

e nas

z.

– Bó

g je

st O

jcem

w

szys

tkic

h lu

dzi.

– Te

kst b

iblij

ny: J

eden

jes

t was

z O

jciec

, któ

ry je

st w

nieb

ie.

– Po

dsta

wow

e po

jęci

a re

ligijn

e: B

óg O

jcie

c –

Wsz

yscy

ludz

ie są

dz

iećm

i Bog

a –

Pods

taw

owe

form

uły

mod

litew

ne: O

jcze n

asz

– Bu

dzen

ie w

dzie

cku

prag

nien

ia m

o-dl

itwy

z rod

zicam

i: O

jcze n

asz…

–

Uw

rażli

wia

nie

dzie

cka

na d

obro

ć Bo

ga, k

tóry

nig

dy n

ie p

rzes

tani

e by

ć je

go d

obry

m O

jcem

.

1) w

ie, ż

e ra

zem

ze sw

oim

i rod

zicam

i po

trze

buje

Bog

a;

2) p

otra

fi w

ołać

do

Boga

, jak

nau

czył

na

s Jez

us: O

jcze n

asz,

któ

ry je

steś

w n

iebie.

3)

cen

i dar

, jak

im je

st m

iłość

Jego

Ojc

a,

Boga

.

12. B

óg

Ojc

iec

jest

w

nieb

ie

– O

dkry

wan

ie, ż

e Bó

g da

ł każ

dem

u cz

łow

ieko

-w

i pot

rzeb

ę sz

częś

cia.

– Po

mag

anie

w n

awią

-zy

wan

iu re

lacj

i z B

ogie

m

Ojc

em, k

tóry

prz

ygot

o-w

ał d

la lu

dzi n

iebo

. –

Budz

enie

poz

ytyw

-ny

ch e

moc

ji zw

iąza

nych

tą

rela

cją.

– Je

zus n

as u

czy,

że

przy

goto

wał

nam

mie

j-sc

e w

nie

bie.

–

Ludz

ie d

o sz

częś

cia

potr

zebu

ją o

jcow

skie

j i m

acie

rzyń

skie

j opi

eki

Boga

.

– Z

wią

zek

z Bog

iem

za

pocz

ątko

wan

y na

ch

rzci

e św

ięty

m

– Is

tnie

nie

świa

ta

niem

ater

ialn

ego

– Po

dsta

wow

e po

jęci

a re

ligijn

e: św

ięci

– Po

dsta

wow

e fo

rmuł

y m

odlit

ewne

: Ojc

ze n

asz

– W

spom

agan

ie w

iary

w n

iebo

. –

Utr

wal

anie

rado

ści p

łyną

cej z

tego

, że

nieb

o no

simy

w n

aszy

ch se

rcac

h.–

Wsp

omag

anie

w o

dkry

wan

iu d

arów

ch

rztu

świę

tego

, szc

zegó

lnie

dar

u pr

ze-

byw

ania

z O

jcem

i Je

go p

rzyj

ació

łmi

w n

iebi

e.

1) w

ie, ż

e Bó

g pr

zygo

tow

ał d

la n

iego

ni

ebo;

2) p

otra

fi pr

zesy

łać

Bogu

poz

drow

ieni

e se

rca;

3) m

a in

tuic

ję n

adzie

i esc

hato

logi

czne

j.

Kochamy dobrego Boga. Plan wynikowy22

13. I

mię

Bo

ga, n

asze

-go

Ojc

a

– O

dkry

wan

ie ra

dośc

i ni

eba.

–

Uw

rażli

wia

nie

na

świę

tość

Bog

a.

– Te

kst l

iturg

iczn

y:

Święt

y, Św

ięty,

Święt

y…–

Sym

bole

chr

ztu

świę

tego

: wod

a, św

ieca

, bi

ała

szat

a

– Is

tnie

nie

świa

ta

niem

ater

ialn

ego

– Św

ięto

ść B

oga,

nie

bo

– Po

dsta

wow

e zn

aki

i sym

bole

relig

ijne

– Po

dsta

wow

e fo

rmuł

y m

odlit

ewne

: Ojc

ze n

asz

– Pr

zybl

iżani

e św

ięto

ści I

mie

nia

Boga

.–

Stw

arza

nie

sytu

acji

uśw

iada

mia

ją-

cych

dzie

cku,

że je

go im

ię je

st za

pisa

ne

w n

iebi

e.

1) w

ie, ż

e Im

ię B

oga

jest

świę

te;

2) z

pom

ocą

kate

chet

y po

trafi

pow

ie-

dzie

ć te

kst l

iturg

iczn

y: Ś

więt

y, Św

ięty,

Święt

y…3)

cie

szy

się, ż

e m

a m

iejsc

e w

nie

bie.

14. K

róle

-stw

o Bo

ga

i nas

ze

– O

dkry

wan

ie zn

acze

-ni

a, c

zym

jest

król

estw

o Bo

że.

– U

wra

żliw

iani

e na

sk

arb

król

estw

a Bo

żego

, kt

órym

jest

miło

ść.

– M

amy

nieu

stann

ie

pros

ić, a

by p

rzys

zło

król

estw

o Bo

że.

– K

róle

stwo

Boże

jest

inne

niż

król

estw

a te

j zie

mi.

– Is

tnie

nie

świa

ta n

ie-

mat

eria

lneg

o: K

róle

stwo

Boże

–

Przy

kaza

nie

miło

ści

– Za

sady

obo

wią

zują

ce

dzie

cko

Boże

:świę

tow

a-ni

e ni

edzie

li –

Pods

taw

owe

form

uły

mod

litew

ne: O

jcze

nas

z

– Pr

owad

zeni

e do

doś

wia

dcze

nia

praw

dy, ż

e kr

óles

two

Boże

nie

jest

z teg

o św

iata

. –

Przy

bliża

nie

praw

dy, ż

e lu

dzie

po

prze

z miło

ść p

rzek

azuj

ą so

bie

kluc

z do

nie

ba.

– U

czen

ie św

ięto

wan

ia n

iedz

ieli

w n

a-w

iąza

niu

do p

amią

tki c

hrzt

u św

ięte

go.

1) w

ie, ż

e dz

won

y ko

ście

lne

przy

pom

i-na

ją lu

dzio

m o

Boż

ym k

róle

stwie

;2)

pot

rafi

mod

lić si

ę sło

wam

i: Pr

zyjd

ź kr

ólest

wo T

woj

e!;3)

cen

i ska

rb k

róle

stwa

Boże

go, k

tóry

m

jest

miło

ść.

15. B

óg

Ojc

iec

prze

kazu

je

nam

swoj

e sło

wa

– Po

znaw

anie

znac

zeni

a Pi

sma

Świę

tego

jako

na

ucza

nia

Boga

Ojc

a.

– N

abyw

anie

prz

ez

dzie

cko

szac

unku

do

Bibl

ii.

– Ab

y cz

łow

iek

był

szcz

ęśliw

y, tr

zeba

, by

wyp

ełni

ał w

olę

Boga

. –

Swoj

ą w

olę

Bóg

wyr

a-ził

w P

iśmie

Św

ięty

m.

– Pi

smo

świę

te ja

ko

słow

a Bo

ga

– Po

dsta

wow

e fo

rmuł

y m

odlit

ewne

: Ojc

ze n

asz

– U

kaza

nie

Pism

a Św

ięte

go ja

ko n

aj-

waż

niej

szej

księ

gi w

życi

u cz

łow

ieka

. –

Uka

zani

e, że

Bóg

chc

e sz

częś

cia

czło

wie

ka, a

Bib

lia za

wie

ra w

olę

Boga

w

stos

unku

do

ludz

i.

1) w

ie, ż

e Pi

smo

Świę

te to

słow

o Bo

że,

w k

tóry

m B

óg u

czy

ludz

i dob

rze

żyć;

2) p

otra

fi po

wtó

rzyć

z ka

tech

etą:

Bąd

ź w

ola

Twoj

a ja

ko w

nieb

ie ta

k i n

a zi

emi;

3) sz

anuj

e Pi

smo

Świę

te i

chce

wyp

eł-

niać

to, c

zego

ucz

y Bó

g.

16. B

óg

Ojc

iec

daje

na

m c

hleb

– O

dkry

wan

ie d

aru,

ja

kim

jest

poży

wie

nie.

– N

awią

zyw

anie

em

o-cj

onal

nego

kon

takt

u dz

ieck

a z D

awcą

dar

u ch

leba

, któ

rym

jest

Bóg.

– Bó

g pr

agni

e, a

by

wsz

yscy

ludz

ie n

a św

ie-

cie

mie

li ch

leb.

–

Jezu

s ucz

y na

s mo-

dlitw

y: C

hleb

a na

szeg

o po

wsz

edni

ego,

daj

nam

dz

isiaj

.

– D

ary,

któr

e lu

dzie

ot

rzym

ują

od B

oga:

po

żyw

ieni

e –

Mod

litw

a pr

ośby

i d

ziękc

zyni

enia

–

Pods

taw

owe

form

uły

mod

litew

ne: O

jcze

nas

z

– K

szta

łtow

anie

pos

taw

y sz

acun

ku

wob

ec c

hleb

a.–

Ucz

enie

pro

śby

o ch

leb

i dzię

kczy

nie-

nia

za p

ożyw

ieni

e.

1) w

ie, ż

e m

a co

dzie

nnie

pro

sić B

oga

Ojc

a o

chle

b;2)

pot

rafi

dzie

lić si

ę ch

lebe

m;

3) sz

anuj

e ch

leb.

23 Program nauczania religii dzieci w wieku przedszkolnym

17. K

ażdy

m

a sw

ój

dom

– K

szta

łtow

anie

po

czuc

ia p

rzyn

ależ

nośc

i dz

ieck

a do

rodz

iny

oraz

pr

zyna

leżn

ości

do

Boga

.

– Zw

iąze

k Bo

ga z

rodz

i-ną

pop

rzez

dar

życi

a.

– Ro

dzin

a i d

om, k

tóry

on

a tw

orzy

, są

zam

ysłe

m

Boga

.

– D

ary,

któr

e lu

dzie

ot

rzym

ują

od B

oga:

ro

dzin

a, ży

cie,

świa

t –

Bóg

ocze

kuje

, aby

lu

dzie

wsp

iera

li się

i po

-m

agal

i sob

ie w

zaje

mni

e:

kont

akty

z na

jbliż

szym

i –

Mod

litw

a dz

ięk-

czyn

na

– O

dkry

wan

ie, ż

e ro

dzin

a je

st w

ielk

im

dare

m

– U

świa

dam

iani

e dz

ieck

u je

go ro

li w

rodz

inie

.

1) w

ie, ż

e Bó

g po

daro

wał

cał

emu

swoj

e-m

u stw

orze

niu

dom

;2)

pot

rafi

dzię

kow

ać B

ogu

za sw

ój

dom

ora

z za

to, ż

e ca

ły św

iat j

est j

ego

dom

em;

3) c

eni t

o, że

ma

swoj

ą ro

dzin

ę.

18. B

óg

zapr

asza

nas

do

swoj

ego

dom

u

– W

prow

adza

nie

dzie

cka

w rz

eczy

wist

ość

rodz

iny,

gdzie

każ

dy m

a sw

oje

mie

jsce

i zad

anie

w

yzna

czon

e pr

zez B

oga.

 –

Uka

zyw

anie

, że

każd

y cz

łow

iek

ma

takż

e sw

oje

mie

jsce

w d

omu

Boży

m –

koś

ciel

e

– W

rodz

inie

każ

dy m

a sw

oje

zada

nia,

takż

e dz

ieck

o.

– Bó

g m

a sw

oje

mie

jsce

w m

ojej

rodz

inie

. –

Jeste

m ta

kże

potr

zeb-

ny w

dom

u Bo

żym

 –

kośc

iele

.

– K

ażdy

czł

owie

k ży

je

raze

m z

inny

mi l

udźm

i –

Bóg

ocze

kuje

, aby

lu

dzie

wsp

iera

li się

i po

-m

agal

i sob

ie w

zaje

mni

e–

Wsp

ólno

ta d

zieci

Bo

żych

spot

yka

się

w k

ości

ele

– Bu

dzen

ie w

dzie

cku

szac

unku

dla

sie

bie

i sw

oich

zada

ń.

– W

yjaś

nian

ie, j

ak o

kazu

je si

ę sz

acun

ek

dla

swoi

ch ro

dzic

ów.

– U

kazy

wan

ie, j

ak m

ożna

tros

zczy

ć się

o

dom

Boż

y –

kośc

iół.

1) w

ie, ż

e m

a sw

oje

jedy

ne m

iejsc

e w

rodz

inie

i że

Bóg

zapr

asza

go

do

swoj

ego

dom

u2)

pot

rafi

z rod

zicam

i zor

gani

zow

ać

w d

omu

mie

jsce

pośw

ięco

ne B

ogu;

3) c

eni m

iejsc

e po

świę

cone

Bog

u w

swoi

m m

iesz

kani

u i w

koś

ciel

e.

Rozd

ział

III.

Pan

Jezu

s je

st w

śród

nas

19. B

óg

chci

ał si

ę ur

odzić

jako

cz

łow

iek

– W

prow

adza

nie

dzie

cka

w ta

jem

nicę

ni

ewid

zialn

ego

Boga

, kt

óry

przy

jął n

asze

cz

łow

iecz

eństw

o.

– O

dkry

wan

ie, ż

e Bó

g m

iłuje

nas

ze c

złow

ie-

czeń

stwo.

–

Wpr

owad

zeni

e w

kul

t M

aryi

jako

Mat

ki B

oga-

-Czł

owie

ka.

– N

a św

ieci

e są

rzec

zy

wid

zialn

e i n

iew

idzia

lne.

–

Bóg

wyb

rał M

aryj

ę na

M

atkę

Jezu

sa.

– Bó

g po

prze

z nar

odze

-ni

e Je

zusa

uka

zuje

, jak

ba

rdzo

nas

koc

ha.

– D

obry

Bóg

koc

ha

wsz

ystk

ich

ludz

i –

Pods

taw

owe

poję

cia

relig

ijne:

Jezu

s Chr

ystu

s, M

aryj

a, A

nioł

owie

–

Istn

ieni

e św

iata

ni

emat

eria

lneg

o –

Pods

taw

owe

form

uły

mod

litew

ne: Z

drow

aś

Mar

yjo

– Po

dsta

wow

e zn

aki

i sym

bole

relig

ijne:

ró

żani

ec

– W

yjaś

nian

ie, ż

e Bó

g pr

zez d

ar c

zło-

wie

czeń

stwa

jest

dla

czło

wie

ka b

ardz

o bl

iski.

– Bu

dzen

ie w

dzie

cku

podz

iwu

dla

miło

ści B

oga

wzg

lęde

m c

złow

ieka

. –

Budo

wan

ie p

odsta

wy

pobo

żnoś

ci

mar

yjne

j. –

Zapo

znan

ie z

róża

ńcem

.

1) w

ie, ż

e Je

zus j

est S

ynem

Boż

ym,

a Je

go M

amą

jest

Mar

yja;

2) p

otra

fi po

wie

dzie

ć do

Mar

yi: B

łogo

-sła

wio

ny o

woc

żyw

ota

Twoj

ego,

Jezu

s!;3)

cen

i dar

obe

cnoś

ci Je

zusa

w sw

oim

ży

ciu.

Kochamy dobrego Boga. Plan wynikowy24

20. B

óg

chci

ał m

ieć

ciał

o

– O

dkry

wan

ie d

aru,

ja

kim

jest

ciel

esno

ść

czło

wie

ka.

– U

wra

żliw

iani

e na

fa

kt, ż

e po

prze

z dar

ci

eles

nośc

i moż

emy

być

dla

siebi

e ob

ecni

.–

Uka

zyw

anie

czł

owie

-cz

eństw

a Je

zusa

. – B

u-do

wan

ie w

ięzi

z Jez

usem

po

prze

z dar

cia

ła.

Jezu

s, ta

k ja

k m

y, m

a ci

ało.

–

Ludz

ie m

aluj

ą Je

zusa

i M

aryj

ę na

obr

azac

h.

– D

ary,

któr

e lu

dzie

ot

rzym

ują

od B

oga:

ci

ało

– Po

dsta

wow

e po

jęci

a re

ligijn

e: Je

zus C

hrys

tus

– po

dsta

wow

e zn

aki

relig

ijne:

obr

azy

– W

yjaś

nian

ie, j

ak m

ożem

y na

wią

zy-

wać

rela

cje

z Jez

usem

pop

rzez

swoj

ą ci

eles

ność

.–

Ucz

enie

, że

Jezu

sa m

ożna

mal

ować

na

obra

zie –

tak,

jak

Go

sobi

e w

yobr

ażam

y.–

Budz

enie

w d

zieck

u sz

acun

ku d

la

świę

tych

obr

azów

.

1) w

ie, ż

e ci

ało

jest

wie

lkim

dar

em;

2) c

zyni

ąc d

obro

inny

m, c

zyni

to d

la

sam

ego

Boga

;3)

cen

i obr

azy

z wize

runk

iem

Jezu

sa

i Mar

yi.

21. B

óg

chci

ał m

ieć

serc

e cz

ło-

wie

ka

– O

dkry

wan

ie z

dzie

c-ki

em, ż

e Je

zus t

akże

od

czuw

ał ra

dość

i bó

l. –

Budo

wan

ie w

ięzi

emoc

jona

lnej

z Je

zuse

m.

– Je

zus m

a se

rce

czło

-w

ieka

i Bo

ga, k

tóry

m

koch

a.

– Pa

rafra

za te

kstu

bib

lij-

nego

: Tak

Bóg

um

iłow

ał

świa

t, że

dał

nam

swoj

ego

umiło

wan

ego

Syna

, któ

ry

koch

a na

s cał

ym sw

oim

ser

cem

.

– Po

dsta

wow

e po

jęci

a re

ligijn

e: Je

zus C

hrys

tus

– D

obry

Bóg

koc

ha

wsz

ystk

ich

ludz

i

– U

czen

ie b

udow

ania

rela

cji z

Jezu

sem

i b

udze

nie

pozy

tyw

nych

em

ocji

z nie

j w

ynik

ając

ych

– U

czen

ie m

odlit

wy

proś

by o

upo

dab-

nian

ie si

ę do

Jezu

sa.

– O

dczy

tyw

anie

, jak

i obr

az si

ebie

i re

-la

cji d

o Bo

ga u

kszt

ałto

wał

się

w d

zieck

u po

prze

z nas

ze k

atec

hezy

i w

spół

prac

ę z r

odzin

ą dz

ieck

a.

1) w

ie, ż

e Je

zus m

a Se

rce

Boga

i cz

ło-

wie

ka o

raz ż

e sa

m m

oże

staw

ać si

ę po

dobn

y do

Jezu

sa;

2) p

otra

fi dz

ięko

wać

za k

ocha

jące

Ser

ce

Jezu

sa o

raz z

a w

łasn

e se

rce

poda

row

ane

mu

prze

z Bog

a;3)

cen

i miło

ść S

erca

Jezu

sa, d

obro

ć w

łasn

ego

serc

a i d

obro

ć in

nych

ludz

i;

22. B

óg

chci

ał m

ieć

Rodz

inę

– O

dkry

wan

ie p

rzez

dz

ieck

o da

ru, j

akim

są

rodz

ice.

–

Wpr

owad

zeni

e w

rze-

czyw

istoś

ć ży

cia

Świę

tej

Rodz

iny.

– Ro

dzin

a je

st m

iej-

scem

, gdz

ie b

uduj

e się

m

iłość

. –

Bóg

prag

nie,

aby

w

rodz

inie

wsz

yscy

się

miło

wal

i.

– D

ary,

któr

e lu

dzie

ot

rzym

ują

od B

oga:

ro

dzin

a –

Mod

litw

a ja

ko ro

zmo-

wa

z Bog

iem

: mod

litw

a dz

iękc

zynn

a –

Praw

o Bo

że d

omag

a się

rozw

ijani

a m

iłośc

i

– W

spom

agan

ie d

zieck

a, a

by p

otra

fiło

dośw

iadc

zyć

rzec

zyw

istoś

ci Ś

wię

tej

Rodz

iny. 

– U

czen

ie d

zieck

a w

yraż

ania

w

dzię

czno

ści w

obec

rodz

iców

.

1) w

ie, ż

e w

rodz

inie

naj

waż

niej

sza

jest

miło

ść;

2) p

otra

fi w

mod

litw

ie o

kaza

ć Bo

gu

swoj

ą w

dzię

czno

ść za

rodz

inę;

3) c

eni d

ar m

odlit

wy

do Ś

wię

tej R

odzi-

ny Je

zusa

.

23. M

oja

rodz

ina

– W

zbud

zeni

e w

dzie

cku

prag

nien

ia

zapr

asza

nia

Jezu

sa,

Mar

yi i

Józe

fa d

o sw

ojej

ro

dzin

y.

– Ro

dzin

a je

st za

my-

słem

Bog

a.

– Bó

g pr

agni

e ży

ć w

rodz

inie

. –

Ucz

ymy

się o

d Je

zusa

, M

aryi

i Jó

zefa

wza

jem

-ne

j miło

ści.

 – D

ary,

któr

e lu

dzie

ot

rzym

ują

od B

oga:

ro

dzin

a –

Praw

o Bo

że d

omag

a się

rozw

ijani

a m

iłośc

i

– Po

mag

anie

dzie

cku

w u

jrzen

iu sw

ojej

ro

dzin

y w

kon

tekś

cie

Świę

tej R

odzin

y i w

bud

owan

iu w

ięzi

swoj

ej ro

dzin

y z R

odzin

ą Św

iętą

.

1) w

ie, ż

e ro

dzin

a je

st w

olą

Boga

;2)

pot

rafi

rozp

ozna

wać

, że

w ro

dzin

ie

najw

ażni

ejsz

a je

st m

iłość

;3)

cen

i sw

oją

rodz

inę

a w

nie

j wsp

ólną

pr

acę,

odp

oczy

nek

i mod

litw

ę.

25 Program nauczania religii dzieci w wieku przedszkolnym

24. P

an

Jezu

s chc

e się

spot

ykać

z d

ziećm

i

– W

zbud

zeni

e w

dzie

c-ku

pra

gnie

nia

spot

kani

a z J

ezus

em.

– Pe

ryko

pa b

iblij

-na

: spo

tkan

ie Je

zusa

z d

ziećm

i.

– W

szys

cy lu

dzie

są

koch

ani p

rzez

Bog

a –

Mod

litw

a ja

ko

rozm

owa

(spo

tkan

ie)

z Bog

iem

– U

kaza

nie

dzie

cku

moż

liwoś

ci sp

o-tk

ania

z Je

zuse

m o

raz r

adoś

ci zw

iąza

nej

z tak

im o

sobi

stym

spot

kani

em.

1) w

ie, ż

e Je

zus p

omim

o zm

ęcze

nia

przy

jął d

zieci

;2)

pot

rafi

wsk

azać

obr

azek

prz

edsta

wia

-ją

cy sp

otka

nie

Jezu

sa z

dzie

ćmi;

3) p

ragn

ie sp

otyk

ać si

ę z J

ezus

em.

25. P

an Je

-zu

s opi

ekuj

e się

nam

i

– Bu

dow

anie

w d

al-

szym

cią

gu o

sobi

stej

rela

cji d

zieck

a z J

ezus

em

Chr

ystu

sem

 – w

opa

rciu

o

przy

pow

ieść

o d

obry

m

paste

rzu

i zag

ubio

nej

owcy

.

– Po

szuk

iwan

ie za

gu-

bion

ej za

baw

ki.

– R

adoś

ć z t

ego,

że

znam

y się

po

imie

niu.

–

Przy

pow

ieść

o d

o-br

ym p

aste

rzu

i zag

ubio

-ne

j ow

cy.

– Je

zus j

ako

Dob

ry P

a-ste

rz zn

a na

s po

imie

niu

i zaw

sze

nas z

najd

zie.

– Po

dsta

wow

e po

jęci

a re

ligijn

e: Je

zus C

hry-

stus –

Dob

ry P

aste

rz

– Bó

g tro

szcz

y się

o

wsz

ystk

ich

ludz

i

– W

zbud

zeni

e za

ufan

ia d

o Je

zusa

Chr

y-stu

sa, k

tóry

jest

Dob

rym

Pas

terz

em

i zna

ludz

i po

imie

niu.

1) zn

a pr

zypo

wie

ść o

dob

rym

pas

terz

u i z

agub

ione

j ow

cy;

2) k

ojar

zy d

obre

go p

aste

rza

z prz

ypo-

wie

ści o

zagu

bion

ej o

wcy

z Je

zuse

m –

D

obry

m P

aste

rzem

;3)

ma

zauf

anie

do

Jezu

sa, k

tóry

 – ja

ko

Dob

ry P

aste

rz –

zna

je p

o im

ieni

u.

26. P

an Je

-zu

s pom

aga

ludz

iom

– Bu

dzen

ie w

dzie

cku

zauf

ania

do

Jezu

sa –

U

zdro

wic

iela

. –

Ksz

tałto

wan

ie c

hrze

-śc

ijańs

kiej

pos

taw

y w

o-be

c ch

orob

y i c

hory

ch

(mod

litw

a i p

omoc

).

– Pa

n Je

zus w

ysłu

chuj

e bł

agan

ia m

atki

i uz

dra-

wia

cho

rą c

órkę

ora

z pr

ośbę

ojc

a –

uzdr

awia

sy

na.

– D

zięku

jem

y Pa

nu Je

-zu

sow

i za

zdro

wie

i m

o-dl

imy

się za

cho

rych

.–

Potr

afim

y tro

szcz

yć si

ę o

chor

ych.

– Je

zus t

rosz

czy

się

o ch

oryc

h, c

ierp

iący

ch

i pot

rzeb

ując

ych

– Bó

g oc

zeku

je, a

by

ludz

ie w

spie

rali

się i

po-

mag

ali s

obie

wza

jem

nie

– M

odlit

wa

w c

zasie

kt

órej

moż

na B

ogu

dzię

kow

ać i

pros

ić G

o

– Za

pozn

anie

z w

ybra

nym

i uzd

row

ie-

niam

i dok

onan

ymi p

rzez

Jezu

sa

 – K

szta

łtow

anie

pos

taw

y w

dzię

czno

ści

za zd

row

ie.

– U

wra

żliw

ieni

e na

pot

rzeb

ę po

moc

y ch

orym

i od

pow

iedn

iego

zach

owan

ia

przy

nic

h.

1) w

ie, ż

e Je

zus u

zdra

wia

ł cho

rych

;2)

pot

rafi

odpo

wie

dnio

zach

owyw

ać si

ę pr

zy o

sobi

e ch

orej

;3)

chc

e dz

ięko

wać

Pan

u Je

zuso

wi z

a zd

row

ie i

pros

ić o

zdro

wie

dla

cho

rych

.

Kochamy dobrego Boga. Plan wynikowy26

Rozd

ział

IV. K

ocha

my

Boga

, nas

zego

Ojc

a27

. Pot

rze-

buję

ludz

i–

Pom

agan

ie w

od-

kryw

aniu

pra

wdy

, że

potr

zebu

jem

y w

ielu

lu-

dzi,

któr

zy p

racu

ją, a

by

nasz

e m

iesz

kani

e by

ło

pięk

ne i

wyg

odne

.–

Ksz

tałto

wan

ie u

mie

-ję

tnoś

ci d

ostr

zega

nia

daró

w, ja

kim

i dzie

lą si

ę z n

ami i

nni l

udzie

.

– Ró

żne

zaw

ody

w sł

uż-

bie

inny

m.

– Bó

g ja

ko D

awcy

da

rów.

– Bó

g ja

ko D

awca

da

rów

 – zd

olno

ści

– Pr

awo

Boże

dom

aga

się ro

zwija

nia

miło

ści:

dzia

łani

a na

rzec

z wsp

ól-

noty

– W

skaz

ywan

ie n

a Bo

ga, k

tóry

daj

e lu

dzio

m zd

olno

ść i

zdro

wie

do

prac

y.1)

wie

, że

ludz

ie p

rzez

pra

ce w

zaje

mni

e cz

ynią

dla

sieb

ie d

obro

;2)

pot

rafi

mów

ić in

nym

: dzi

ękuj

ę;3)

zacz

yna

myś

leć

o św

ieci

e i l

udzia

ch,

budz

i się

w n

im o

dpow

iedz

ialn

ość

za

nich

.

28. B

óg O

j-ci

ec k

ocha

w

szys

tkic

h lu

dzi

– W

prow

adze

nie

w rz

e-cz

ywist

ość

wsz

echo

gar-

niaj

ącej

miło

ści B

oga.

– Bó

g ko

cha

wsz

ystk

ich

ludz

i. –

Bóg

dał l

udzio

m p

rzy-

kaza

nie

miło

ści:

Miłu

jcie

się w

zajem

nie.

– W

obec

Bog

a w

szys

cy

ludz

ie są

rów

ni.

– D

obry

Bóg

koc

ha

wsz

ystk

ich

ludz

i –

Wsz

yscy

są p

rzed

Bo

giem

rów

ni

– Pr

awo

Boże

dom

aga

się ro

zwija

nia

miło

ści

wza

jem

nej

– Bu

dzen

ie p

oczu

cia

solid

arno

ści

z inn

ymi l

udźm

i. –

Uśw

iado

mie

nie

dzie

cku,

że B

óg

koch

a w

szys

tkic

h lu

dzi b

ez w

yjąt

ków

1) w

ie, ż

e Pa

n Bó

g ko

cha

ludz

i jed

na-

kow

o;2)

pot

rafi

pow

tórz

yć za

kat

eche

tą p

rzy-

kaza

nie

Miłu

jcie s

ię w

zajem

nie;

3) c

hce

być

dobr

y dl

a w

szys

tkic

h.

29. B

óg

Ojc

iec

wie

, co

jest

dla

nas d

obre

, a

co zł

e

– Po

moc

w o

dkry

ciu

praw

dy, ż

e Bó

g w

ie, c

o je

st do

bre

dla

czło

wie

ka.

– Bu

dzen

ie p

ozyt

yw-

nych

em

ocji

wob

ec

pole

ceń

(wol

i) Bo

ga.

– Pr

awda

że „J

ezus

jest

drog

ą do

Ojc

a”.

– Po

słusz

eństw

o w

obec

Bo

ga ja

ko g

war

ancj

a be

zpie

czne

j dro

gi d

o ni

eba

– Bó

g je

st źr

ódłe

m

war

tośc

i i n

orm

–

dobr

e za

chow

ania

dz

ieck

a Bo

żego

- pos

łu-

szeń

stwo

– K

szta

łtow

anie

zauf

ania

wob

ec B

oga.

–

Rozw

ijani

e ch

ęci p

osłu

szeń

stwa

wob

ec B

oga.

1) w

ie, ż

e Je

zus j

est d

la n

iego

dro

gą;

2) p

otra

fi w

ybie

rać

posłu

szeń

stwo,

ch

ocia

ż jes

t ono

cza

sem

trud

ne;

3) c

eni n

akaz

y Bo

że.

30. B

óg

Ojc

iec

nas

rozu

mie

i p

rzeb

acz

nam

– U

kaza

nie

Boga

jako

O

jca,

któ

ry p

ozw

ala

nam

błą

dzić

i ra

dośn

ie

do N

iego

pow

raca

ć.

– Po

moc

w o

dkry

wan

iu

rado

ści p

łyną

cej z

prz

e-ba

czen

ia.

– Je

zus p

olec

a, a

byśm

y pr

zepr

asza

li Bo

ga O

jca.

–

Jezu

s ucz

y na

s mod

li-tw

y: O

jcze,

odpu

ść na

m

nasz

e win

y. –

Litu

rgic

zna

mod

litw

a sp

owie

dzi p

owsz

echn

ej:

Moj

a w

ina,

moj

a w

ina,

m

oja

bard

zo w

ielka

w

ina.

– D

obry

Bóg

koc

ha

wsz

ystk

ich

ludz

i –

Mod

litw

a: O

jcze

na

sz…

– M

odlit

wa

w c

zasie

kt

órej

Bog

a m

ożna

pr

zepr

asza

ć

– U

wra

żliw

iani

e dz

ieck

a na

to, ż

e za

wsz

e m

oże

Boga

prz

epro

sić.

– U

czen

ie n

awią

zyw

ania

poz

ytyw

nej

rela

cji z

Bog

iem

, któ

ry n

as ro

zum

ie.

– Bu

dzen

ie p

ozyt

ywny

ch e

moc

ji w

yni-

kają

cych

z te

j rel

acji.

1) w

ie, ż

e cz

asem

trze

ba d

o Bo

ga m

ó-w

ić: p

rzep

rasz

am;

2) p

otra

fi m

odlić

się

słow

ami:

moj

a w

ina,

moj

a w

ina,

moj

a ba

rdzo

wiel

ka

win

a;3)

dzię

kuje

Bog

u za

dar

prz

ebac

zeni

a.

27 Program nauczania religii dzieci w wieku przedszkolnym

31. P

rzeb

a-cz

amy

sobi

e na

wza

jem

– Po

moc

dzie

cku

w o

d-kr

ywan

iu Je

zusa

jako

D

awcy

prz

ebac

zeni

a.

– Bu

dzen

ie w

dzie

cku

ufno

ści,

że m

oże

inny

m

prze

bacz

ać, p

onie

waż

Bó

g je

mu

takż

e pr

ze-

bacz

a.

– Bó

g ce

ni n

asze

słow

o „p

rzep

rasz

am”

i wyb

acza

na

m.

– Bó

g uc

zy n

as w

yba-

czan

ia.

– Li

turg

iczn

e w

ezw

anie

: „P

rzek

ażci

e so

bie

znak

po

koju

”.

– za

sady

obo

wią

zują

ce

dzie

cko

Boże

: skr

ucha

i p

rzeb

acze

nie

– po

dsta

wow

e zn

aki

czyn

ione

pod

czas

Msz

y Św

ięte

j: pr

zeka

zani

e zn

aku

poko

ju

– U

wra

żliw

iani

e dz

ieck

a na

znac

zeni

e słó

w „p

rzep

rasz

am”

i „w

ybac

zam

”.

– K

szta

łtow

anie

w d

zieck

u po

staw

y zr

ozum

ieni

a in

nych

i w

ielk

odus

zneg

o w

ybac

zeni

a.

1) w

ie, ż

e tr

udno

jest

prze

bacz

ać;

2) p

otra

fi po

wie

dzie

ć pr

zepr

asza

m

i ucz

y się

prz

ebac

zać

inny

m;

3) sz

czer

ze o

kazu

je sw

oje

prze

bacz

enie

.

32. B

óg

Ojc

iec

chce

do

bra

dla

nas

– U

świa

dam

iani

e dz

ieck

u, że

czł

owie

k po

win

ien

prag

nąć

tego

, co

pra

gnie

Bóg

: dob

ra.

– K

szta

łtow

anie

pos

ta-

wy

sprz

eciw

u w

obec

zła

– Bó

g ch

ce, a

by n

a zie

mi m

iesz

kało

dob

ro

tak,

jak

mie

szka

ono

w

nie

bie.

–

Jezu

s mów

i: „B

ądźc

ie

dobr

zy, j

ak d

obry

jest

was

z Ojc

iec,

Bóg

, któ

ry

mie

szka

w n

iebi

e”.

– Bó

g je

st źr

ódłe

m

war

tośc

i i n

orm

: Prz

yka-

zani

e m

iłośc

i –

Bóg

koch

a ka

żdeg

o cz

łow

ieka

, ale

staw

ia m

u w

ymag

ania

i za

pras

za d

o w

spół

prac

y

– Po

mag

anie

w o

dkry

wan

iu p

raw

dy, ż

e w

szys

tko

na św

ieci

e, c

o stw

orzy

ł Bóg

, je

st do

bre.

–

Prow

adze

nie

do p

ozna

nia

praw

dy, ż

e go

spod

arze

m św

iata

jest

Bóg

i czł

owie

k.

1) w

ie, ż

e Bó

g je

st do

bry;

2) p

otra

fi w

obec

zła

pow

iedz

ieć:

„nie”

;3)

cen

i to,

że m

oże

czyn

ić d

obro

.

33. P

oma-

gam

y so

bie

czyn

ić d

obro

– K

szta

łtow

anie

w

dzie

cku

posta

wy

daw

ania

. –

Uw

rażli

wia

nie

dzie

cka

na p

otrz

eby

inny

ch

ludz

i.

– Sk

łada

my

dla

inny

ch

dar z

tego

, co

posia

-da

my.

– N

asza

prz

yjaź

ń br

oni

nas o

d zł

ego.

– Pr

zyka

zani

e m

iłośc

i Bo

ga i

bliźn

iego

–

Bóg

ocze

kuje

, aby

lu

dzie

wza

jem

nie

sobi

e po

mag

ali

– pr

zykł

ady

dzia

łani

a na

rz

ecz w

spól

noty

– O

dkry

wan

ie z

dzie

ckie

m d

obra

, któ

re

moż

e cz

ynić

dla

inny

ch lu

dzi.

– W

zmac

nian

ie w

dzie

cku

rado

ści

płyn

ącej

z dz

iele

nia

się z

inny

mi.

1) w

ie, ż

e tr

zeba

dla

inny

ch c

zyni

ć w

iele

do

breg

o;2)

pot

rafi

zauw

ażać

, co

dobr

ego

moż

e uc

zyni

ć dl

a in

nych

; 3)

cen

i prz

yjaź

ń z B

ogie

m i

z lud

źmi,

któr

a br

oni g

o od

złeg

o.

34. W

ołam

y do

Bog

a O

jca:

Am

en!

– O

dkry

wan

ie w

ielk

iego

da

ru w

iern

ości

wob

ec

Boga

i lu

dzi.

– Po

moc

w n

awią

zani

u pr

zez d

zieck

o re

lacj

i z B

ogie

m n

a za

sadz

ie

wie

rnoś

ci.

– M

odlit

wa

„Prz

ez

Chr

ystu

sa, P

ana

nasz

e-go

. Am

en”.

–

Jezu

s mów

i do

nas:

„Mów

cie

«tak

» alb

o «n

ie»”

.

– Bó

g tro

szcz

y się

o

wsz

ystk

ich

ludz

i –

Zach

owan

ia g

odne

i n

iego

dne

dzie

cka

Bo-

żego

i uc

znia

Jezu

sa

– Sł

owo

Amen

– W

spom

agan

ie w

oli d

zieck

a, a

by w

y-tr

wał

o w

dob

rych

pos

tano

wie

niac

h.

– K

szta

łtow

anie

pos

taw

y od

pow

iedz

ial-

nośc

i wob

ec B

oga

i lud

zi.

1) w

ie, c

o oz

nacz

a sło

wo:

am

en;

2) p

otra

fi oc

enić

pro

ste sy

tuac

je: c

o po

win

no si

ę ro

bić,

a c

zego

nie

;3)

cen

i dar

opa

trzn

ości

Boż

ej, k

tóra

nad

ni

m c

zuw

a.

Kochamy dobrego Boga. Plan wynikowy28

Rozd

ział

V. S

poty

kam

y Bo

ga w

roku

litu

rgic

znym

Koś

cioł

a35

. Nas

i pr

zyja

ciel

e w

nie

bie

Wsz

ystk

ich

Świę

tych

– W

prow

adze

nie

dzie

cka

w a

tmos

ferę

U

rocz

ysto

ści W

szys

tkic

h Św

ięty

ch ja

ko ra

dosn

ego

świę

ta p

rzyj

ació

ł, kt

órzy

są

w n

iebi

e.

– C

o to

znac

zy „p

rzyj

aź-

nić

się”.

–

W n

iebi

e są

prz

yjac

ie-

le B

oga

i nas

i. –

Pam

ięta

my

o ty

ch,

któr

zy id

ą do

nie

ba.

– Po

dsta

wow

e zw

ycza

je

chrz

eści

jańs

kie

zwią

zane

z o

bcho

dam

i rok

u lit

ur-

gicz

nego

: Uro

czys

tość

W

szys

tkic

h Św

ięty

ch

– Po

dsta

wow

e po

jęci

a re

ligijn

e: św

ięci

– U

świa

dom

ieni

e dz

ieck

u, że

ludz

i łą

czy

przy

jaźń

. –

Naw

iąza

nie

do p

amię

ci o

zmar

łych

w

atm

osfe

rze

Uro

czys

tośc

i Wsz

ystk

ich

Świę

tych

.

1) w

ie, ż

e św

ięci

są b

liski

mi p

rzyj

a-ci

ółm

i.2)

pot

rafi

pow

tórz

yć za

kat

eche

tą p

ara-

frazę

słów

z Pi

sma

Świę

tego

.3)

cie

szy

się z

ludz

kich

wię

zów

z in

nym

i dz

iećm

i.

36. C

hry-

stus,

nasz

K

ról

Chr

ystu

-sa

Kró

la

Wsz

ech-

świa

ta

– Bu

dzen

ie sz

acun

ku d

o Bo

ga (C

hrys

tusa

), ja

ko

Kró

la i

uwra

żliw

iani

e na

Jego

wol

ę, b

y cz

ynić

in

nym

dob

ro.

– Zi

emsc

y kr

ólow

ie

i wła

dcy.

– C

hrys

tus K

róle

m

tego

, co

wid

ać i

rzec

zy

niew

idzia

lnyc

h.

– N

asz K

ról p

ragn

ie,

byśm

y cz

ynili

dob

ro.

– Po

dsta

wow

e zw

ycza

je

chrz

eści

jańs

kie

zwią

zane

z o

bcho

dam

i rok

u lit

ur-

gicz

nego

: Uro

czys

tość

C

hrys

tusa

Kró

la

– Bó

g oc

zeku

je a

by

ludz

ie w

spie

rali

się i

po-

mag

ali s

obie

wza

jem

nie

– W

ybra

na p

ieśń

lit

urgi

czna

– U

czen

ie p

osta

wy

szac

unku

wob

ec

doro

słych

i sie

bie

naw

zaje

m.

– Bu

dzen

ie sz

acun

ku i

wol

i pos

łusz

eń-

stwa

Chr

ystu

sow

i, K

rólo

wi W

szec

h-św

iata

. –

Mot

ywow

anie

do

czyn

ieni

a do

bra

inny

m.

1) w

ie, ż

e Bo

ga n

azyw

amy

Chr

ystu

sem

K

róle

m;

2) p

otra

fi się

ukł

onić

ora

z pow

tórz

yć

za k

atec

hetą

słow

a pi

eśni

: Kró

luj n

am,

Chr

yste

, zaw

sze i

wsz

ędzi

e;3)

chc

e sp

ełni

ać d

obre

czy

ny ze

wzg

lędu

na

Chr

ystu

sa K

róla

.

37. D

obry

Św

ięty

M

ikoł

aj

– M

obili

zow

anie

do

naśla

dow

ania

pos

taw

y św

. Mik

ołaj

a: c

zyni

enia

do

bra

i spr

awia

nia

rado

ści i

nnym

.

– O

soba

Św

ięte

go

Mik

ołaj

a –

Wez

wan

ie B

oże

do

naśla

dow

ania

dob

roci

Bo

ga, z

a pr

zykł

adem

Św

ięte

go M

ikoł

aja

– Po

dsta

wow

e zw

ycza

je

chrz

eści

jańs

kie

zwią

zane

z o

bcho

dam

i rok

u lit

urgi

czne

go:

Wsp

omni

enie

św.

Mik

ołaj

a –

Praw

o Bo

że d

omag

a się

rozw

ijani

a m

iłośc

i –

Bóg

ocze

kuje

, aby

lu

dzie

wsp

iera

li się

i po

-m

agal

i sob

ie w

zaje

mni

e

– Pr

owad

zeni

e dz

ieci

do

dośw

iadc

zeni

a ra

dośc

i z c

zyni

enia

dob

ra in

nym

.1)

wie

, że

Świę

ty M

ikoł

aj c

zyni

ł dob

ro

i spr

awia

ł inn

ym ra

dość

;2)

pot

rafi

pow

tórz

yć za

kat

eche

tą

para

frazę

słów

z Pi

sma

Świę

tego

ora

z um

ie p

odać

prz

ykła

dy, j

ak o

no m

oże

być

dobr

e;3)

chc

e zr

obić

coś

kon

kret

nego

dob

rego

i s

praw

ić ty

m k

omuś

blis

kiem

u ra

dość

.

29 Program nauczania religii dzieci w wieku przedszkolnym

38. R

ados

ne

ocze

kiw

anie

Adw

ent

– U

świa

dom

ieni

e, że

oc

zeku

jem

y na

wie

lką

Uro

czys

tość

Nar

odze

nia

Pańs

kieg

o.

– Pr

owad

zeni

e do

do

świa

dcze

nia

znac

zeni

a „ś

wia

tła w

dro

dze”

 –

znak

u la

mpi

onu

adw

en-

tow

ego.

– Id

ziem

y z l

ampi

ona-

mi,

„aby

nie

zbłą

dzić

”,

do m

iejsc

a, g

dzie

rodz

i się

Jezu

s. –

Sens

ocz

ekiw

ania

, ja

ko p

rzyg

otow

ania

się

na B

oże

Nar

odze

nie.

– Po

dsta

wow

e zw

ycza

je

chrz

eści

jańs

kie

zwią

zane

z o

bcho

dam

i rok

u lit

urgi

czne

go:

Adw

ent

– Z

nacz

enie

sym

bolu

św

iatła

–

Wyb

rana

pie

śń

litur

gicz

na

– U

moż

liwie

nie

Prze

życi

a „d

rogi

za

świa

tłem

” ja

ko d

rogi

do

kośc

ioła

na

rora

ty.

– W

prow

adze

nie

atm

osfe

ry o

czek

iwa-

nia

na o

bcho

dy B

ożeg

o N

arod

zeni

a.

1) w

ie, ż

e oc

zeku

jem

y na

Boż

e N

aro-

dzen

ie;

2) p

otra

fi śp

iew

ać z

kate

chet

ą O

to P

an

Bóg

przy

jdzi

e,3)

ocz

ekuj

e ra

dośn

ie n

a Bo

że N

aro-

dzen

ie.

39. P

rzyg

o-to

wan

ia d

o W

igili

iBo

że N

aro-

dzen

ie

– Pr

owad

zeni

e dz

ieck

a do

relig

ijneg

o pr

zeży

cia

świą

t Boż

ego

Nar

o-dz

enia

. –

Wpr

owad

zani

e w

tra-

dycj

ę ub

iera

nia

choi

nki

i dzie

leni

a się

opł

atki

em.

– Pr

zygo

tow

ania

do

obch

odów

wie

czor

u w

igili

jneg

o.

– Z

nacz

enie

ubi

eran

ia

choi

nki i

dzie

leni

a się

op

łatk

iem

.–

Pow

itani

e N

owon

aro-

dzon

ego.

– Po

dsta

wow

e zw

ycza

je

chrz

eści

jańs

kie

zwią

zane

z o

bcho

dam

i rok

u lit

urgi

czne

go:

– U

rocz

ysto

ść B

ożeg

o N

arod

zeni

a –

wyb

rane

pie

śni l

itur-

gicz

ne: k

olęd

y

– Po

kaza

nie

potr

zeby

jedn

ości

i ży

czli-

woś

ci p

rzy

stole

wig

ilijn

ym.

 – B

udze

nie

w d

zieck

u ra

dosn

ego

prze

życi

a Bo

żego

Nar

odze

nia

(oso

biste

za

anga

żow

anie

w p

ołoż

enie

figu

rki

Jezu

sa d

o żł

óbka

)

1) w

ie, ż

e ub

iera

my

choi

nkę,

bo

cies

zy-

my

się, ż

e na

rodz

ił się

Pan

Jezu

s;2)

pot

rafi

podz

ielić

się

opła

tkie

m i

za-

śpie

wać

z in

nym

i kol

ędę;

3) c

iesz

y się

z na

rodz

in B

oga,

Dzie

ciąt

-ka

Jezu

s.

40. P

okło

n dl

a D

zieci

ąt-

ka Je

zus

Boże

Nar

o-dz

enie

– K

szta

łtow

anie

pos

ta-

wy

akty

wne

go sz

ukan

ia

Boga

w św

ieci

e i k

ości

ele

(św

iąty

ni).

– Pr

zygo

tow

ywan

ie

do p

rzyj

ęcia

pra

wdy

o

obec

nośc

i Pan

a Je

zusa

w

świą

tyni

.

– Bó

g zo

staw

ia sw

oje

ślady

na

ziem

i – c

zło-

wie

k po

trafi

je zn

aleź

ć.

– Pa

sterz

e i M

ędrc

y zn

a-le

źli B

oga

Kró

la w

Dzie

-ci

ątku

Jezu

s, (p

okło

n i z

łoże

nie

daró

w).

– Lu

dzie

dzis

iaj z

najd

ują

Pana

Jezu

sa w

koś

ciel

e i t

am sk

łada

ją M

u po

kłon

.

– Po

dsta

wow

e zw

ycza

je

chrz

eści

jańs

kie

zwią

zane

z o

bcho

dam

i rok

u lit

urgi

czne

go:

Uro

czys

tość

Obj

awie

nia

Pańs

kieg

o –

Koś

ciół

jako

szcz

e-gó

lne

mie

jsce

spot

kani

a z B

ogie

m

– Za

chęc

enie

dzie

cka,

aby

złoż

yło

hołd

(p

okło

niło

się)

Pan

u Je

zuso

wi w

koś

cie-

le p

rzy

staje

nce.

1) w

ie, k

to zł

ożył

pok

łon

Jezu

sow

i w

staj

ence

;2)

pot

rafi

z kat

eche

tą za

śpie

wać

pie

rw-

szą

zwro

tkę

kolę

dy P

ójdź

my w

szys

cy d

o sta

jenki

;3)

chc

e po

kłon

ić si

ę Pa

nu Je

zuso

wi

w k

ości

ele.

Kochamy dobrego Boga. Plan wynikowy30

41. A

llelu

ja!

Pan

Jezu

s ży

je!

Wie

lkan

oc

– Pr

zygo

tow

anie

do

rado

snyc

h ob

chod

ów

Zm

artw

ychw

stani

a Pa

ński

ego.

– U

kaza

nie

Jezu

sa

Chr

ystu

sa ja

ko ży

jące

go

po śm

ierc

i, a

smut

ek

śmie

rci –

jako

prz

emi-

jają

cy.

– Sy

mbo

le ży

cia

w św

ię-

cony

m p

okar

mie

: zaj

ąc,

mot

yl i

kurc

zak.

– C

złow

iek

do ży

cia

potr

zebu

je p

okar

mu,

kt

órym

obd

arza

Bóg

. –

Jezu

s Chr

ystu

s opu

ścił

grób

, jes

t żyw

y w

śród

na

s (ra

dość

z Je

go

obec

nośc

i).

– Po

dsta

wow

e zw

ycza

je

chrz

eści

jańs

kie

zwią

zane

z o

bcho

dam

i rok

u lit

urgi

czne

go:

Uro

czys

tość

Zm

ar-

twyc

hwsta

nia

Pań

skie

go

– Bó

g ja

ko D

awca

życi

a –

Koś

ciół

jako

szcz

e-gó

lne

mie

jsce

spot

kani

a z B

ogie

m, C

hrys

tuse

m

– w

ybra

na p

ieśń

litu

r-gi

czna

– U

kaza

nie

śmie

rci i

gro

bu Je

zusa

w

świe

tle ra

dośc

i zm

artw

ychw

stani

a.

– W

prow

adze

nie

w re

ligijn

e zn

acze

nie

świę

ceni

a po

karm

u na

Wie

lkan

oc.

1) w

ie, ż

e Je

zus C

hrys

tus u

mar

ł, al

e ni

e zo

stał w

gro

bie,

wsta

ł żyw

y, ży

je, j

est

obec

ny i

obda

rza

życi

em;

2) p

otra

fi z p

omoc

ą ka

tech

ety

śpie

wać

pi

eśń

„Alle

luja

, zm

artw

ychw

stał P

an!”;

3) c

eni ż

ycie

, jak

o da

r Bog

a i c

iesz

y się

św

ięta

mi W

ielk

anoc

nym

i.

42. I

dzie

my

do P

ana

Jezu

sa z

Jego

M

amą

– U

kaza

nie

dzie

cku

Mat

ki B

ożej

, jak

o na

szej

M

amy,

któr

a to

war

zysz

y na

m w

dro

dze

do P

ana

Jezu

sa.

– M

aryj

a, M

atka

Pan

a Je

zusa

, jes

t nas

zą n

ajle

p-sz

ą M

amą.

– Lu

dzie

pie

lgrz

ymuj

ą (w

ędru

ją) z

Mar

yją

do

Pana

Jezu

sa.

– Po

dsta

wow

e zw

ycza

je

chrz

eści

jańs

kie

zwią

zane

z o

bcho

dam

i rok

u lit

urgi

czne

go:

Maj

 – m

iesią

c sz

czeg

ól-

nego

kul

tu m

aryj

nego

–

Pods

taw

owe

poję

cia

relig

ijne:

Mar

yja

– Bu

dzen

ie w

dzie

cku

pozy

tyw

nych

sk

ojar

zeń

zwią

zany

ch z

nabo

żeńs

twem

do

Naj

świę

tszej

Mar

yi P

anny

.

1) w

ie, ż

e M

atka

Boż

a, M

ama

Pana

Je

zusa

, jes

t nas

zą M

amą;

2) p

otra

fi od

pow

iada

ć na

wez

wan

ia

litan

ii;3)

chc

e m

odlić

się

do M

atki

Boż

ej, j

ako

do T

ej, k

tóra

pro

wad

zi na

s do

Pana

Je

zusa

.

43. I

dzie

my

w p

roce

sji

z Pan

em

Jezu

sem

Naj

świę

t-sz

ego

Cia

ła i

Krw

i Pa

ński

ej

– Pr

zygo

tow

anie

dzie

ci

do u

dzia

łu w

pro

cesji

Bo

żego

Cia

ła.

– W

rodz

inie

prz

ygot

o-w

ujem

y się

do

Boże

go

Cia

ła.

– W

pro

cesji

Boż

ego

Cia

ła id

ziem

y z P

anem

Je

zuse

m u

kryt

ym w

Ho-

stii u

licam

i nas

zego

m

iasta

(wsi)

, odd

ając

M

u cz

eść.

– Po

dsta

wow

e zw

ycza

je

chrz

eści

jańs

kie

zwią

zane

z o

bcho

dam

i rok

u lit

urgi

czne

go:

Uro

czys

tość

Naj

świę

t-sz

ego

Cia

ła i

Krw

i C

hrys

tusa

–

Koś

ciół

jako

szcz

e-gó

lne

mie

jsce

spot

kani

a z B

ogie

m

-Pod

staw

owe

prze

d-m

ioty

znaj

dują

ce si

ę w

koś

ciel

e: m

onstr

ancj

a

– Za

chęc

enie

dzie

ci d

o ud

ziału

w p

ro-

cesji

Boż

ego

Cia

ła.

– Bu

dzen

ie w

iary

w o

becn

ość

Pana

Je

zusa

pod

pos

taci

ą ch

leba

, w H

ostii

.

1) w

ie, ż

e w

pro

cesji

na

Boże

Cia

ło

idzie

my

z Pan

em Je

zuse

m;

2) p

otra

fi po

wtó

rzyć

za k

atec

hetą

wer

set

Pism

a Św

ięte

go;

3) c

hce

wzią

ć ud

ział w

pro

cesji

Boż

ego

Cia

ła, ż

eby

poka

zać

swoj

e pr

zyw

iąza

nie

do P

ana

Jezu

sa.

31 Program nauczania religii dzieci w wieku przedszkolnym

44. O

dpo-

czyw

amy

z Pan

em

Jezu

sem

– Bu

dzen

ie w

dzie

cku

wia

ry w

obe

cnoś

ć Bo

ga

w k

ażdy

m w

ydar

zeni

u je

go ży

cia,

takż

e po

dcza

s za

baw

y.

– U

lubi

one

zaba

wy

dzie

ci

– O

becn

ość

Boga

takż

e po

dcza

s odp

oczy

nku

ludz

i pod

czas

wak

acji.

– Bó

g tro

szcz

y się

o

wsz

ystk

ich

ludz

i –

Mod

litw

a za

baw

ą –

spot

kani

e z B

ogie

m

w za

baw

ie

– U

twie

rdza

nie

dzie

cka

w ty

m, ż

e je

go

zaba

wy

są c

zym

ś dob

rym

i ak

cept

owa-

nym

prz

ez B

oga.

1) w

ie, ż

e ta

kże

gdy

się b

awi,

Bóg

jest

z nim

;2)

pot

rafi

za k

atec

hetą

pow

tórz

yć w

erse

t Pi

sma

Świę

tego

;3)

cie

szy

się z

obec

nośc

i Bog

a po

dcza

s za

baw

y, m

ając

wię

ksze

poc

zuci

e be

zpie

czeń

stwa 

– w

ynik

ając

e z w

iary

w

obe

cnoś

ć Bo

ga.

ROZDZIAł I

cieszę się światem podarowanym przez Boga

Katecheza 1chcę kochać

1. Cele szczegółowe katechezyPomaganie dziecku w odkrywaniu i nazywaniu jego potrzeb, uczuć i marzeń.

Poprzez świadectwo wiary katechety prowadzenie dziecka do nawiązywania relacji z Bogiem. Budzenie pozytywnych emocji, wynikających z tej relacji. Uwrażliwianie dzieci na miłującą Obecność Boga.

2. Zadania nauczyciela religiiStwarzanie sytuacji dających możliwość wyrażania swoich uczuć. Okazanie dziecku zainteresowania i akceptacji.

Przybliżanie dziecku rzeczywistości Boga, który interesuje się tym, czego dziecko potrzebuje i co dziecko kocha.

3. Treści – wymagania szczegółoweDziecko ma swoje upodobania i swój jedyny niepowtarzalny świat. Ten jego świat jest bardzo ważny dla niego samego, dla innych i dla Boga.

Dziecko:• wie, że ono i jego uczucia są ważne dla katechety i dla Boga;• potrafi powtórzyć za katechetą parafrazę słów Pisma Świętego: Ja jestem

z tobą i będę cię strzegł, nigdy cię nie opuszczę, umie składać ręce do mo-dlitwy;

• szczerze okazuje uczucia w stosunku do katechety i do Boga; ceni to, że Bóg się nim interesuje i zna jego troski.

4. Metody i pomocePrezentacja książki dla dziecka Pan Bóg kocha dzieci, czytanie Listu do rodziców. Praca własna dziecka w książce: rysowanie ulubionej maskotki. Spontaniczny taniec relaksacyjny. Wprowadzenie słowa Bożego. Czytanie opowiadania Dziel-ny przyjaciel i pogadanka. Czytanie Modlitwy dziecka i Słowa od Boga. Praca z książką dziecka.

35Katecheza 1. Chcę kochać

Pomoce:• kredki, ołówek i gumka,• świeca i zapałki,• kilka żywych kwiatów,• niewielki obrus,• maskotka-owieczka lub pacynki: postacie dziewczynki i chłopca,• nagranie spokojnej, radosnej melodii.

5. Scenariusz katechezyPierwszą katechezę proponujemy rozłożyć na dwie jednostki metodyczne. Pracę można przerwać w toku rysowania lub po prezentacji rysunków i tańcu. Wracamy do tego momentu na następnych zajęciach

Przedstawiamy się.Zapraszamy dzieci do stolików, przy których będą pracowały. Dzieci oglądają swoją

książkę do religii: Pan Bóg kocha dzieci.

Zwracamy uwagę, że na jednej stronie są opowiadania i ilustracje (obrazki), a na dru-giej miejsce do pracy dla dzieci. Katecheta (lub rodzic) podpisuje każdą książkę imie-niem i nazwiskiem dziecka. Jeśli książki zostają w przedszkolu – najlepiej podpisać je na okładce, żeby łatwo było je rozdawać dzieciom przed każdymi zajęciami.

List do rodzicówKatecheta czyta List do Rodziców i zapowiada, że dzieci przekażą go rodzicom.

Rozmowa z dziećmi w kręgu– Kto z was ma swoją ulubioną maskotkę?

Podczas gdy dzieci się wypowiadają, okazujemy im swoje zainteresowanie: np. uśmiechamy się, jesteśmy zadziwieni, zaciekawieni itp. Jest to moment, kiedy dziecko może zauważyć, że to, co bardzo kocha, jest dla nas ważne i interesujące.

Praca przy stolikachDzieci rysują swoją ulubioną maskotkę na odwrocie Listu do Rodziców. Proponujemy, by dzieci pokazały rodzicom ten list w domu. Jeśli książka dziecka pozostaje w przedszkolu, pomagamy dziecku wyciąć kartkę z listem, by wzięło go do domu.

Prezentacje prac w kręgu– Będziemy kolejno podchodzić i przedstawiać swoje prace.

Dzieci prezentują swoje obrazy oraz przyglądają się z uwagą obrazom wykonanym przez inne dzieci. W ten sposób dziecko doświadcza, że to, co jest mu bardzo bliskie i drogie, jest też ważne dla nas i dla innych dzieci. Tego rodzaju doświadczenie umac-nia poczucie własnej wartości dziecka oraz nadaje wartość temu, co dziecko kocha.

Rozdział I. Cieszę się światem podarowanym przez Boga36

W doświadczeniu tym może pojawić się zalążek więzi emocjonalnej z Bogiem: Bóg się mną interesuje, kocha mnie i kocha to, co jest mi bardzo bliskie. Do tych doświad-czeń wracamy na początku klasy zerowej. Jest to doświadczenie wzrastania w poczu-ciu własnej wartości, akceptacji przez Boga i ludzi.

Taniec dzieciPrezentacja prac mogła obudzić w dzieciach bardzo wiele emocji, dlatego proponujemy taniec radości (czas: 3 min. tańca relaksacyjnego). Dzieci mogą przy spokojnej muzyce klaskać w dłonie, kołysać się itp.

Wprowadzenie słowa Bożego i urządzanie kącika modlitwyDzieci siadają.

– Panu Bogu zależy na tym, żebyście usłyszeli Jego słowa. Posłuchajmy, co mówi do nas Pan Bóg.

Ja jestem z tobą i będę cię strzegł, nigdy cię nie opuszczę.(por. Rdz 28, 15a. 15c; Hbr 13, 15b1, 28)

Powtarzamy z dziećmi tekst kilka razy. W tym czasie zapalamy świecę.

Jest to moment, w którym dziecko swoje doświadczenie egzystencjalne może inte-grować z doświadczeniem biblijnym: to, co jest bliskie dla mnie, jest ważne i bliskie dla Boga.

– Od dzisiaj w naszym przedszkolu będziemy zapalać tę świecę. Jej światło będzie nam przypominać, że Bóg zawsze jest z nami. Rozejrzyjmy się, gdzie umieścimy to światło? Jakie wybierzemy dla niego miejsce w naszej sali?

Urządzamy z dziećmi stały kącik dla wspólnej modlitwy na katechezie.

Dzieci z pomocą katechety wybierają dla kącika nazwę, np. Krąg Serc, Otwarte Serca itp. Ważne jest, aby dzieci same wybrały to miejsce i same dobrze w nim się czuły na katechezach. Wspólnie z dziećmi przygotujemy kącik modlitwy: kładziemy Pismo Święte na obrusie i stawiamy obok kwiaty. Podczas następnych katechez w tym wła-śnie miejscu będziemy czytać dzieciom Pismo Święte i wskazane w scenariuszu ka-techezy opowiadania.

Czytanie opowiadania: Dzielny przyjacielDzieci siadają w kręgu i otwierają swoje książki do religii na pierwszym opowiadaniu.

– Poznamy dzisiaj Zosię i jej najbliższą rodzinę. Zosia ma kochanych rodzi-ców i starszego brata Krzysia. Poznamy także jej babcie, dziadka, ciocie i wujków, kuzynki i kuzynów oraz niektóre koleżanki i kolegów z przedszkola i podwórka.

Uwaga: Opowiadanie to rozpoczyna cykl opowieści o rodzinie, w której jest pięcio-letni chłopczyk Krzyś oraz czteroletnia Zosia. Dzieci w atmosferze miłości uczą się samodzielności, szacunku dla innych ludzi i kształtują swoje chrześcijańskie życie.

Katecheza 8Bóg daje świat

1. Cele szczegółowe katechezyUkazywanie dziecku stworzenia jako daru Bożego. Kształtowanie postawy po-dziwu i wdzięczności wobec stworzenia Bożego.

2. Zadania nauczyciela religiiProwadzenie dziecka do podziwu wobec Bożego stworzenia oraz do radości i wdzięczności wobec Boga.

3. Treści – wymagania szczegółoweBóg stworzył słońce, księżyc, gwiazdy, wodę, rośliny i zwierzęta. Stworzenie słu-ży człowiekowi. Całe stworzenie chwali swego Stwórcę. Człowiek wyraża Bogu wdzięczność w modlitwie.

Dziecko:• wie, że Bóg stworzył świat dla człowieka;• potrafi wymienić stworzenia Boże;• wyraża wdzięczność Bogu za stworzenie w modlitwie.

4. Metody i pomocePrzedstawienie różnych stworzeń Bożych na świecie, czytanie i omówienie opo-wiadania Niepotrzebne spory w przedszkolu, zabawa: Dzień i noc, nauka wersetu: Wszystko, co żyje, niech chwali Pana! Alleluja! (Ps 150, 6), nauka piosenki: Ha, ha, ha, alleluja! Praca z książką dziecka.

Pomoce:• obrazy przedstawiające: słońce, chmury, księżyc i gwiazdy, rośliny i zwie-

rzęta (patrz: Materiały do wydruku),• nagrania – piosenka nr 2: Cieszę się. Alleluja! oraz nr 3: Ha, ha, ha, alleluja!

5. Scenariusz katechezyNa rozpoczęcie śpiewamy z dziećmi piosenkę nr 2: Cieszę się. Alleluja!

67Katecheza 8. Bóg daje świat

Rozmowa z dziećmiPrezentujemy dzieciom obrazy przedstawiające schematycznie: słońce, chmury, księ-życ, gwiazdy, rośliny i zwierzęta. Dzieci opowiadają, co znajduje się na każdym obrazie.

Pytamy dzieci, skąd to wszystko na świecie się wzięło (nawiązanie do katechezy 3). Utrwalamy prawdę o stworzeniu świata i wszystkich rzeczy przez Boga.

Czytanie opowiadania: Niepotrzebne spory w przedszkoluPodczas czytania opowiadania można spytać dzieci, co one uważają za najważniejsze, ale ich odpowiedzi pozostawiamy bez komentarza.

Niepotrzebne spory w przedszkoluW przedszkolu pani pokazała dzieciom mnóstwo obrazów. Każdy chciał

zgadnąć jak najszybciej, co one przedstawiają. Na obrazach były: słońce, chmu-ry, księżyc, gwiazdy, różne rośliny, np. drzewa, kwiaty, trawa i zboże oraz duże i małe zwierzęta. A potem dzieci nie wiadomo dlaczego zaczęły się kłócić:

– Ja zgadłem słońce! A słońce jest najważniejsze, bo daje światło i ciepło – zawołał Maciek.

– Nie, to księżyc i gwiazdy są ważniejsze, bo świecą w nocy, gdy jest ciem-no! – odpowiedział mu trochę na złość łukasz. Patrycja z kolei uważała za naj-ważniejsze kwiaty, bo są najpiękniejsze. Michał jednak powiedział, że nie to, co najpiękniejsze jest ważne, tylko to, co można zjeść, więc drzewa z owocami są najważniejsze. Arek zaczął na niego krzyczeć, że ważniejsze są zwierzęta, bo pomagają ludziom, np. konie i psy. A kurczaki nawet ludzie jedzą. Na to Ola spokojnie odpowiedziała, że najważniejsze są chmury, z których pada deszcz, bo bez wody nie mogą żyć ani rośliny, ani zwierzęta, ani ludzie.

Pani słuchała dzieci w milczeniu, a w końcu zapytała:– A skąd wzięło się to wszystko, o czym mówicie?Dzieci uciszyły się i wtedy Zosia nieśmiało powiedziała:– To wszystko stworzył Pan Bóg. Dla nas, ludzi.Pani pokiwała głową:– Tak, wszystko to służy człowiekowi. I gdyby słońce, księżyc, gwiazdy,

chmury, rośliny i zwierzęta potrafiły mówić, nie spierałyby się, które z nich jest najważniejsze, tyko głośno i radośnie chwaliłyby Boga, który wszystko stworzył.

Gdy pani to powiedziała, dzieciom zrobiło się trochę wstyd. Wtedy pani uśmiechnęła się i zaproponowała:

– Pomóżmy tym stworzeniom i razem radośnie zawołajmy słowami Pisma Świętego:

Wszystko, co żyje, niech chwali Pana! Alleluja! (Psalm 150, 6).

Rozmowa z dziećmiProwadzimy rozmowę o celu stworzeń na ziemi.

– Dla kogo Pan Bóg stworzył świat?

Rozdział I. Cieszę się światem podarowanym przez Boga68

– Jak ludziom służy słońce? Co mówiły dzieci w opowiadaniu?– Jak ludziom służą rośliny?– Jak ludziom służą zwierzęta?

Wprowadzenie słowa Bożego– Bóg stworzył cały świat dla ludzi. Zawołajmy więc w imieniu wszystkich

stworzeń, tak jak dzieci w przedszkolu Zosi i Krzysia:

Wszystko, co żyje, niech chwali Pana! Alleluja!

Powtarzamy kilka razy werset psalmu.

Nauka piosenki nr 3: Ha, ha, ha, alleluja!

Ha, ha, ha, alleluja! (wznosimy stopniowo ręce w górę)Ho, ho, ho, hosanna! (powiewając rękami, opuszczamy je w dół)Mój Pan kocha mnie! (kolejno pokazujemy na siebie, na niebo, na serce)Jego radość jest w sercu mym. (obracamy się dookoła własnej osi)

Zabawa: Dzień i noc

Cel zabawy: Poprzez zabawę polegającą na przedstawianiu następowania w przyro-dzie dnia i nocy budzimy świadomość, że wszystko, co istnieje, świadczy o wspania-łym Bogu i jest Jego darem dla człowieka.

Dzieci wybierają obrazki. Można rozdać „role” przez losowanie (położyć kartki obra-zem w dół i dzieci kolejno losują) lub zadawać pytania i dawać dany obrazek osobie, która szybko zgadnie, co on przedstawia (zagadki – bez pokazywania obrazów), np:

– Kto chce obraz, który przedstawia coś, co świeci w dzień na niebie i grzeje? Co to jest?

– Kto chce obraz, który przedstawia coś, co ma skrzydła, lata i od rana pięk-nie śpiewa? Co to jest?

– Kto chce obraz, który przedstawia coś, co jest wysoko na niebie i świeci w nocy? Co to jest?

– Kto chce obraz, który przedstawia coś, co ma piękne kolory i płatki? Co to jest?

– Kto chce obraz, który przedstawia coś, co „pływa” po niebie i daje deszcz? Co to jest?

– Kto chce obraz, który przedstawia coś, co śpi w dzień, w nocy poluje, po-trafi latać i woła „hu, hu”? Co to jest?

– Kto chce obraz, który przedstawia coś, co mieszka na drzewach, lata w po-wietrzu i śpiewa?

69Katecheza 8. Bóg daje świat

– Kto chce obraz, który przedstawia coś, co ma długą szyję i jest ma cętki? Co to jest?; itp.

Zwracamy uwagę, że niektórych rzeczy z obrazów jest w świecie wiele, a niektóre są pojedyncze, jedne jedyne.

– Która rzecz jest tylko jedna jedyna na świecie? (słońce, księżyc) Co oprócz księżyca świeci nocą? (gwiazdy) Co płynie po niebie i może zasłonić księżyc i gwiazdy? (chmury).

Prosimy, by dzieci stworzyły okrąg, kucnęły i zasłoniły oczy, a te, które mają obrazek słońca, księżyca, gwiazd i chmur stanęły z boku, na zewnątrz koła. Można nastawić mu-zykę. Wzywamy dzieci, które mają konkretne obrazki i mówimy, co mają robić.

– Uwaga, jest noc, wszyscy śpią. Co świeci na niebie nocą? Osoba z tym obrazkiem idzie do środka. Co jeszcze w nocy świeci? Dzieci z „gwiazdami” idą do środka. Po niebie płyną chmury. Dzieci z obrazkiem chmury idą do środka. Który ptak nie śpi nocą, tylko poluje? „Sowa” odsłania oczy, wstaje i rusza rę-kami, jakby latała.

Rano najpierw budzą się ptaki i zaczynają śpiewać.Dzieci, które mają obrazek z ptakami, wstają i poruszają rękami, jakby latały.Chmury rozpędza wiatr.Dzieci z chmurami wychodzą z koła.Księżyc i gwiazdy także znikają.Dzieci wychodzą z koła.Sowa idzie spać.Dziecko kuca i zasłania oczy.Kwiaty rozwijają pąki, a drzewa liście.Te dzieci wstają.Zwierzęta też się budzą.Dzieci z rysunkami zwierząt wstają.Słońce wychodzi na niebo.Dziecko ze słońcem wchodzi do środka.Staramy się, by wszystkie dzieci w pewnym momencie wstały („zbudziły się”).

Modlitwa– A teraz wszystkie dzieci wstaną i razem zawołajmy:

Wszystko, co żyje, niech chwali Pana! Alleluja!(Psalm 150, 6)

Praca z książkąDziecko rysuje zgodnie z wykropkowanymi obrazkami: słońce, chmurę, księżyc, gwiaz-dę, kwiat i ptaka.

Rozdział I. Cieszę się światem podarowanym przez Boga70

Modlitwa na zakończeniePrzechodzimy do kącika modlitwy i czytamy modlitwę.

SłOWO OD BOGA: Daję Ci świat. Ciesz się nim i dbaj o niego.

MODLITWA DZIECKADrzewo i ptak mówić nie może,więc ja Ci dziś dziękuję, Boże.Za jasne słońce w piękne dnii księżyc, który w nocy lśni.Za zwierzęta: koty, psy,które nam stworzyłeś Ty.Za rośliny i deszcz dużyi za wszystko, co nam służy.

6. Współpraca z rodziną i parafiąW domu dzieci mogą się modlić z kimś Modlitwą dziecka, aż nauczą się jej na pamięć.

Katecheza 11Wołamy do Boga: Ojcze nasz

1. Cele szczegółowe katechezyProwadzenie dziecka do doświadczenia, że Boga może nazywać swoim Ojcem.

Uświadamianie dziecku, że jego rodzice również wołają do Boga: Ojcze nasz.

2. Zadania nauczyciela religiiBudzenie w dziecku pragnienia modlitwy z rodzicami: Ojcze nasz, któryś jest w niebie. Uwrażliwianie dziecka na dobroć Boga, który nigdy nie przestanie być jego dobrym Ojcem.

3. Treści – wymagania szczegółoweBóg jest Ojcem wszystkich ludzi. Tekst biblijny: Jeden jest wasz Ojciec, który jest w niebie.

Dziecko:• wie, że razem ze swoimi rodzicami potrzebuje Boga;• potrafi wołać do Boga, jak nauczył nas Jezus: Ojcze nasz, który jesteś

w niebie;• ceni dar, jakim jest miłość Jego Ojca, Boga.

4. Metody i pomoceZabawa na temat: Spacer wyobraźni, wprowadzenie słowa Bożego, czytanie opo-wiadania: Tato, nauka piosenki: Abba, Ojcze (refren). Praca z książką dziecka.

Pomoce:• nagranie spokojnej muzyki,• nagranie – piosenka nr 4: Abba, Ojcze (refren),• naklejka nr 5.

5. Scenariusz katechezyWitamy dzieci pozdrowieniem: Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus. Dzieci odpowia-dają: Na wieki wieków. Amen.

81Katecheza 11. Wołamy do Boga: Ojcze nasz

Zabawa: Spacer wyobraźni

Cel zabawy: wprowadzenie w relacje z Bogiem Ojcem w kontekście przeżyć dziecka związanych z bliskością rodziny przy niemowlęciu. Jeśli nawet dziecko ma przykre doświadczenia, zabawa „w wyobraźni” może być przeżyciem pozytywnym.

Włączamy spokojną muzykę. Zapraszamy dzieci, aby położyły się na dywanie i pa-trzyły w niebo.

– Wyobraźcie sobie, że jesteście bardzo mali i leżycie w wózku, a mama po-chyla się nad wami. Jak do niej wyciągniecie ręce?

Dzieci spontanicznie wyciągają ręce.– Teraz nad wami pochyla się tato. Co uczynicie?– Nad waszym wózkiem pochyla się babcia. Co teraz zrobicie?Po zabawie dzieci siadają.

Wprowadzenie słowa Bożego– Wyobraźcie sobie, że wśród was siedzi Jezus. Pokażcie, gdzie On może sie-

dzieć. Teraz wyobraźcie sobie, że Jezus wstaje. My też wstajemy. Jezus pokazuje nam niebo i mówi:

Katecheta otwiera Pismo Święte.

Jeden jest wasz Ojciec, który jest w niebie.(por. Mt 23, 9)

– Jak Jezus nazywa Boga? Czyim Ojcem jest Bóg?– Jaki znak chcecie teraz przekazać Bogu, który jest naszym Ojcem?Gdy dzieci przekażą w stronę Boga swoje serdeczne pozdrowienia, zapraszamy je do

kącika modlitwy.

Czytanie opowiadania: Tato

TatoDzisiaj do przedszkola po Zosię i Krzysia przyszedł wujek Adam. Krzyś się

ucieszył, bo wujek często opowiadał im zabawne historyjki. Zosia jednak jakoś wcale się nie ucieszyła, tylko smutno zapytała, dlaczego nie przyszła po nich mama. Krzyś zaczął jej tłumaczyć:

– Przecież po inne dzieci też często przychodzą ciocie albo wujkowie.– Ale po Joasię zawsze przychodzi mama – odpowiedziała płaczliwie siostra.– Bo tato Joasi wyjechał daleko do pracy i nie może po nią przychodzić. Za

to Alinę zawsze odbiera starszy brat, bo jej mama i tato długo pracują. A łukasz nie ma taty, tylko mamę i przychodzi po niego dziadek.

Zosi zrobiło się jeszcze smutniej, bo bardzo lubiła łukasza. „Jak to: nie ma taty?” – pomyślała zmartwiona i chlipnęła cicho. Wujek kucnął przy niej:

Rozdział II. Bóg kocha mnie i moją rodzinę82

– Chodźmy szybko do domu. Mama i tato mają dla was prawdziwą niespo-dziankę. Na pewno się ucieszycie.

Gdy weszli do mieszkania, mama od razu przytuliła Krzysia, a tato podniósł Zosię do góry i powiedział wzruszony:

– Będziecie mieli siostrzyczkę albo braciszka! I to już na wiosnę!Zosia klasnęła w dłonie, a Krzyś wykrzyknął:– Hurra!Wieczorem tato uklęknął z dziećmi. Razem odmówili Ojcze nasz. Po modli-

twie Zosia przypomniała sobie rozmowę z wujkiem, gdy wychodzili z przed-szkola:

– Tato, czy ty masz mamę i tatę?– Tak. Moim tatą jest dziadek Stanisław, a moją mamą babcia Marysia. Mam

też brata. To wasz wujek, Adam.– A kto jest mamą i tatą naszej mamusi? – pytała dalej Zosia.– Mama waszej mamy to babcia Hania. A tato to dziadek Jan. Ale on już

zmarł i jest w niebie u Boga Ojca.Zosia chciała jeszcze o coś zapytać, gdy wtrącił się Krzyś:– A Jurek mówi, że on ma ojca, nie tatę. Chociaż jego ojciec wygląda jak

każdy tato, a nie jak Ojciec w niebie!Wtedy tato wytłumaczył:– „Ojciec” to znaczy to samo, co „tato”, tylko bardziej poważnie. Modlimy

się do Boga, bo On jest Tatą wszystkich ludzi i naszym także. I kocha każdego z nas jak najlepsi mama i tato.

– To znaczy, że łukasz też ma Tatę! – ucieszyła się Zosia i dodała − I to naj-większego, bo ma Tatę Boga.

Rozmowa z dziećmi– A kto przychodzi po was do przedszkola?– Co lubicie robić ze swoim tatą?Pozwalamy dzieciom wypowiedzieć swoje uczucia związane z tatą, ale nie docieka-

my, jaka jest sytuacja w rodzinach. Nie pozwalamy także na komentarze pod adresem innych dzieci.

Praca z książkąDzieci opowiadają, co znajduje się na ilustracji w książce (Jezus wskazuje na niewidzial-nego Boga Ojca w niebie). Na wolnym miejscu wklejają postacie modlących się rodzi-ców (naklejka nr 5). Przypominamy: to Pan Jezus nauczył nas, że razem z rodzicami mo-żemy wołać: Ojcze nasz, któryś jest w niebie.

Nauka piosenki nr 4: Abba, Ojcze (refrenu)

Abba, Ojcze (x 4)

83Katecheza 11. Wołamy do Boga: Ojcze nasz

Modlitwa na zakończenie

SłOWO OD BOGA: Nigdy nie przestanę być twoim Tatą.

MODLITWA DZIECKAWcale Go nie widać, nikt Go nie usłyszy.Cały świat ma w dłoni. Spaceruje w ciszy.Miłuje kwiaty, ludzi i zwierzęta.Cały dzień i w nocy o wszystkich pamięta.On mieszka tam, gdzie ludzie się kochajągdzie dla siebie dobre, czułe serca mają.Cała rodzina do Niego mówić może:Dobry nasz Ojcze, Boże!Codziennie chcę wołać do Ciebie:Ojcze nasz, któryś jest w niebie…

6. Współpraca z rodziną i parafiąProsimy, by rodzice razem z dzieckiem często powtarzali słowa modlitwy: Ojcze nasz, któryś jest w niebie oraz by zwrócili uwagę dziecka na tę modlitwę, gdy będą uczestniczyć we Mszy Świętej.

Katecheza 24Pan Jezus chce się spotykać z dziećmi

1. Cele szczegółowe katechezyWzbudzenie w dziecku pragnienia spotkania z Jezusem.

2. Zadania nauczyciela religiiUkazanie dziecku możliwości spotkania z Jezusem oraz radości związanej z ta-kim osobistym spotkaniem.

3. Treści – wymagania szczegółowePerykopa biblijna: spotkanie Jezusa z dziećmi.Dziecko:

• wie, że Jezus pomimo zmęczenia przyjął dzieci;• potrafi wskazać obrazek przedstawiający spotkanie Jezusa z dziećmi;• pragnie spotykać się z Jezusem.

4. Metody i pomoceZabawa: Spotkałem cię, czytanie opowiadania: Jezus i dzieci. Praca z książką dziecka.

Pomoce:• kolorowe przedmioty (np. wycięte serca, kółka) – tak, by na jeden przed-

miot przypadało 4-6 dzieci.

5. Scenariusz katechezyWitamy dzieci pozdrowieniem: Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus. Dzieci odpowia-dają: Na wieki wieków. Amen.

Zabawa: Spotkałem cię

Cel zabawy: przeżycie przez dzieci doświadczenia wybierania i bycia wybranym. Wprowadzenie w temat spotkania ludzi z Jezusem.

Katecheta daje pięciorgu lub sześciorgu wybranym dzieciom po jednym przedmio-cie. Dzieci z otrzymanym przedmiotem stają w różnych miejscach sali. Gdy katecheta

131Katecheza 24. Pan Jezus chce się spotykać z dziećmi

klaśnie w dłonie, pozostałe dzieci mają podbiec do wybranego przez siebie dziecka, któ-re trzyma przedmiot. Katecheta czuwa, by żadne dziecko nie było odepchnięte. Dzie-ci postają w tak utworzonych grupach. Katecheta zbiera rozdane przedmioty, a dzieci w grupach biorą się za ręce, podnoszą je i wołają: Wybrałem cię! Spotkałem cię! Jesteśmy razem! Następnie katecheta rozdaje tylko trzy przedmioty i postępuje podobnie, aż doj-dzie do tego, że jedno dziecko otrzyma przedmiot i wszystkie dzieci znajdą się w jednej grupie – za każdym razem powtarzają: Wybrałem cię! Spotkałem cię! Jesteśmy razem!

Dzieci siadają. Podsumowanie zabawy:– Z kim lubicie się spotykać?– Pan Jezus chce się spotkać z każdym człowiekiem. Dziś przeczytamy, jak

spotkał się z dziećmi.

Czytanie opowiadania: Jezus i dzieci

Jezus i dzieciZosia zobaczyła w książce obrazek, na którym gromadka dzieci opowiada coś

z przejęciem Panu Jezusowi, a mała dziewczynka z czerwonymi kokardkami we włosach przytula się do Niego.

– Babciu, czy Pan Jezus lubił dzieci?– Tak – odpowiedziała babcia Hania – Jezus kochał dzieci, a one kochały

Pana Jezusa.– I nie bały się Go?– Myślę, że nie, skoro tak chętnie do Niego przychodziły. Pewnego razu –

mówiła dalej babcia – przyszły dzieci do Pana Jezusa, a dorośli chcieli je odsunąć od Niego, bo myśleli, że dzieci przeszkadzają Jezusowi. Ale Jezus nie pozwolił odpędzić dzieci i powiedział tak – babcia otworzyła Pismo Święte i przeczytała: Pozwólcie dzieciom przychodzić do Mnie, nie przeszkadzajcie im. Do takich bo-wiem należy królestwo Boże. A potem Pan Jezus brał dzieci na ręce, przytulał je i błogosławił.

– Ja też bym chciała się spotkać z Panem Jezusem i porozmawiać z Nim – powiedziała Zosia, wpatrując się w obrazek. – Opowiedziałabym Mu o naszej zabawie w chowanego.

– Albo o wyprawie do lasu i naszych skarbach! – dodał Krzyś.– Przecież możecie o tym wszystkim opowiedzieć Panu Jezusowi w modli-

twie – odparła babcia. – On lubi słuchać opowieści dzieci.– I się nie nudzi? – zapytał Krzyś.– Nie. Bo dla Pana Jezusa jest ważne to, o czym myślą dzieci. Pan Jezus na-

wet powiedział, żebyśmy wszyscy – także dorośli – byli jak dzieci.– Jak my? Tacy mali? – zdziwiła się Zosia.– Nie tacy mali, ale kochający Boga tak mocno, jak potrafią dzieci.

Wprowadzenie słowa BożegoKatecheta zachęca dzieci, by skomentowały ilustracje do opowiadania:

Rozdział III. Pan Jezus jest wśród nas132

– Gdzie Zosia zobaczyła Jezusa z dziećmi?– My także mamy Pismo Święte. Posłuchajcie jeszcze raz, co Pan Jezus po-

wiedział:

Pozwólcie dzieciom przychodzić do Mnie, nie przeszkadzajcie im.Do takich bowiem należy królestwo Boże.

(Łk 18, 16b)

Rozmowa z dziećmi– O czym marzyła Zosia?– Co poradziła jej babcia?– My także możemy spotykać się z Panem Jezusem. Ułożymy o tym obraz

w naszych książkach.

Praca z książkąDzieci z pomocą katechety znajdują odpowiedni obraz i wycinają jego części (elementy do wycięcia stronie A na końcu książki). Katecheta pomaga tym, którzy jeszcze za słabo posługują się nożyczkami. Dzieci układają i wklejają obraz z postacią Jezusa i z dziećmi. Katecheta dla ułatwienia zadania może pokazać dzieciom, jak wygląda obraz po złożeniu.

Modlitwa na zakończenie

SłOWO OD JEZUSA: Pozwólcie dzieciom przychodzić do Mnie. Bardzo je kocham i chcę z nimi rozmawiać.

MODLITWA DZIECKAPanie Jezu, chcę się spotykać z Tobą.Będę Ci opowiadać o tym, co dla mnie ważne, bo wiem, że Ty mnie słuchasz.

6. Współpraca z rodziną i parafiąZwracamy się z prośbą do rodziców, by podczas modlitwy np. wieczornej zwra-cali się do Jezusa przy dziecku także swoimi słowami.

Katecheza 28Bóg ojciec kocha wszystkich ludzi

1. Cele szczegółowe katechezyWprowadzenie dziecka w rzeczywistość wszechogarniającej miłości Boga.

2. Zadania nauczyciela religiiBudzenie poczucia solidarności z innymi ludźmi. Uświadomienie dziecku, że Bóg kocha wszystkich ludzi bez względu np. na ich sprawność fizyczną, zasob-ność materialną, płeć, kolor skóry, urodę.

3. Treści – wymagania szczegółoweBóg kocha wszystkich ludzi. Dał im przykazanie miłości: Miłujcie się wzajem-nie. Wobec Boga wszyscy ludzie są równi.

Dziecko:• wie, że Pan Bóg kocha ludzi jednakowo;• potrafi powtórzyć za katechetą przykazanie Miłujcie się wzajemnie;• chce być dobre dla wszystkich.

4. Metody i pomoceNauka piosenki: Wiem to, czytanie opowiadania: Słońce, rozmowa i wprowa-dzenie słowa Bożego, zabawa: Jednakowe serca. Praca z książką dziecka.

Pomoce:• serce dla każdego dziecka (wielkości dłoni),• można także przynieść i pokazać dzieciom obraz Najświętszego Serca Jezusa,• nagranie – piosenka nr 6: Wiem to.

5. Scenariusz katechezyWitamy dzieci pozdrowieniem: Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus. Dzieci odpowia-dają: Na wieki wieków. Amen. Dzieci siadają w kręgu.

147Katecheza 28. Bóg Ojciec kocha wszystkich ludzi

Nauka piosenki nr 6: Wiem to

1. Wiem to, Pan Bóg kocha mnie. (3x)Wiem to, wiem to, Pan Bóg kocha mnie. (3x)2. Wiem to, On jest Bogiem mym. (3x)Wiem to, wiem to, On jest Bogiem mym. (3x)3. Ten świat tworzę razem z Nim, (3x)ten świat, ten świat tworzę razem z Nim. (3x)

Czytanie opowiadania: Słońce

SłońceZimą tatuś zawiózł Krzysia i Zosię na kilka dni do cioci Janeczki i wujka

Tadzia. Zostali tam bez rodziców. Na wsi było wspaniale: jeździli na sankach do lasu, zbudowali na podwórku igloo ze swoimi kuzynami Kubą i Małgosią, urządzali bitwy na śnieżne kule, ale cały czas tęsknili za rodzicami i domem. Pewnego dnia, kiedy z ciocią Janką szli do lasu między białymi polami, Zosia powiedziała smutno:

– Tęsknię za mamusią.– Jeśli jest ci smutno, popatrz na słońce – powiedziała ciocia – i pomyśl, że

może teraz patrzy na nie też mamusia. Możesz jej wysłać całuska, spadnie do mamy wraz ze słonecznym promieniem.

A wtedy ciocia powiedziała:Zosia była zaskoczona. Nigdy nie myślała o tym, że słonko naraz „widzi” tylu

ludzi i może przesyłać pozdrowienia jak listonosz. Popatrzyła w jasne niebo, zastanowiła się i w końcu zawołała:

– Ciociu, to samo słońce świeci teraz dla mnie i dla ciebie, i dla mamusi, i tatusia, i babci Hani, i dla Kasi z mojego przedszkola! – i Zosia pomachała do słońca.

A wtedy ciocia powiedziała:– Słońce stworzył Pan Bóg, żeby świeciło dla mieszkańców całego świa-

ta. Bo miłość Pana Boga jest jak słoneczne ciepło, ogarnia wszystkich ludzi: dziewczynki i chłopców, dzieci i dorosłych, biednych i bogatych, białych i tych, którzy mają czarny kolor skóry, chorych i zdrowych. Bóg jest cały czas przy wszystkich ludziach.

Zosia jeszcze raz popatrzyła w niebo i przesłała pocałunek dla mamusi.

Rozmowa z dziećmi– Kto sprawił, że słońce, gdy świeci, ogrzewa jednakowo wszystkich ludzi?

Co Pan Bóg daje wszystkim ludziom?

Rozdział IV. Kochamy Boga, naszego Ojca148

Wprowadzenie słowa Bożego– Pan Bóg wszystkich nas kocha jednakowo i chce, by wszyscy ludzie byli

dobrzy dla siebie. Wstańcie.Czytamy Pismo Święte.

Pan Jezus mówi: „Miłujcie się wzajemnie”. (por. J 13, 34).

Jeśli katecheta ma do dyspozycji, to pokazuje dzieciom obraz Najświętszego Serca Jezusowego. Dzieci powtarzają przykazanie „Miłujcie się wzajemnie”.

Zabawa: Jednakowe serca

Cel zabawy: zobrazowanie i utrwalenie prawdy, że Bóg kocha bardzo różnych ludzi, wszystkich jednakowo.

Dzieci za katechetą powtarzają przykazanie: „MIŁUJCIE SIĘ WZAJEMNIE”.Potem stają w kręgu. Katecheta pokazuje dzieciom serce.– Co oznacza to serce?– Serce jest znakiem miłości.Rozdajemy dzieciom serca i prosimy, by podnosiły je w górę zawsze, gdy usłyszą sło-

wo: JEDNAKOWO.– Było sobie dziecko biedne i bogate. Słońce świeciło nad nimi JEDNAKO-

WO. Pan Bóg kochał ich JEDNAKOWO mocno. Oni też mogą być dobrzy dla siebie nawzajem.

– Był sobie sportowiec, który szybko biegał i chłopiec z chorymi nogami na wózku inwalidzkim. Słońce ogrzewało ich JEDNAKOWO. Pan Bóg kochał ich JEDNAKOWO. Oni też się zaprzyjaźnili.

– A teraz pokażemy kogo jeszcze Pan Bóg kocha. Naśladujcie moje gesty.Katecheta mówi i pokazuje jednocześnie:– Wysokiego (podnosi ręce i staje na palcach)i małego (kuca)i grubego (pokazuje przed sobą, jakby miał wielki brzuch)i chudego (przyciska ręce do tułowia i wciąga brzuch).I każdego Pan Bóg kocha JEDNAKOWO! (dzieci podnoszą znowu serca)Teraz dzieci kucają. Wstają dzieci, które katecheta wymienia:– Dziewczynki (dziewczynki wstają) i chłopców (chłopcy wstają) – wszystkich Pan

Bóg kocha JEDNAKOWO (dzieci podnoszą znowu serca).– Chociaż każdy z was jest inny, serca do kochania macie jednakowe: przy-

łóżcie parami serca do siebie.Katecheta zbiera złożone serca i składa każdą parę razem tak, by dzieci widziały, że

serca są jednakowe. Potem kładzie je przy Piśmie Świętym.

149Katecheza 28. Bóg Ojciec kocha wszystkich ludzi

Praca z książkąDzieci łączą linią wszystkie postacie na rysunkach między sobą i z postacią Pana Jezusa.

Modlitwa na zakończenie

SłOWO OD BOGA:Kocham wszystkich ludzi. Każdy człowiek ma miejsce w moim Sercu.

MODLITWA DZIECKAKocham moją rodzinę i przyjaciół.Chcę być dobry dla wszystkich ludzi, których spotykam.

6. Współpraca z rodziną i parafiąProsimy rodziców, by zwrócili uwagę dziecka, jak różni ludzie przychodzą do kościoła: Pan Bóg kocha ich wszystkich.

Katecheza 40Pokłon dla dzieciątka Jezus

Boże NarodzeNie

1. Cele szczegółowe katechezyKształtowanie w dziecku postawy aktywnego szukania Boga w świecie i koście-le (świątyni). Przygotowywanie dziecka do przyjęcia prawdy o obecności Pana Jezusa w świątyni.

2. Zadania nauczyciela religiiZachęcenie dziecka, aby złożyło hołd (pokłoniło się) Panu Jezusowi w ko-

ściele przy stajence.

3. Treści – wymagania szczegółoweBóg zostawia swoje ślady na ziemi – człowiek potrafi je znaleźć. Pasterze i Mędrcy znaleźli Boga Króla w Dzieciątku Jezus, przyszli do stajenki, pokłonili Mu się i prze-kazali dary. Ludzie dzisiaj znajdują Pana Jezusa w kościele i tam składają Mu pokłon.

Dziecko:• wie, kto złożył pokłon Jezusowi w stajence;• potrafi z katechetą zaśpiewać pierwszą zwrotkę kolędy Pójdźmy wszyscy

do stajenki;• chce pokłonić się Panu Jezusowi w kościele.

4. Metody i pomoceTworzenie mapy: umieszczanie na niej „śladów Boga”: roślin oraz zwierząt, któ-re szukają swojego domu, i ludzi; potem śladów tych, którzy szukali Dzieciątka w stajence (Trzech Króli), nauka kolędy: Pójdźmy wszyscy do stajenki, czytanie opowiadania: Ślady króla, umieszczanie na mapie śladów dzieci, które znalazły Pana Jezusa w kościele. Praca z książką dziecka.

Pomoce:• cztery arkusze papieru pakunkowego,• żołędzie, kasztany,• wycięte liście i kwiaty (Materiały do wydruku) albo ich zdjęcia,

191Katecheza 40. Pokłon dla Dzieciątka Jezus

• narysowane ślady łap psa i ptaka, ludzi dorosłych i dzieci, pasterza, owiec, dzwoneczków owczych, Mędrców i wielbłąda (Materiały do wydruku),

• zarys psiej budy, budki dla ptaka, domu, stajenki betlejemskiej, kościoła (Materiały do wydruku),

• do przyklejenia żłóbek z Dzieciątkiem Jezus, Maryją i Józefem, Trzema Mędrcami (Materiały do wydruku),

• nagranie – kolęda nr 10: Pójdźmy wszyscy do stajenki,• naklejka nr 15.

5. Scenariusz katechezyWitamy dzieci pozdrowieniem: Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus. Dzieci odpowia-dają: Na wieki wieków. Amen.

Katechezę trzeba przeprowadzić na dwóch spotkaniach. Na pierwszym tworzymy mapę śladów stworzeń Bożych na ziemi i śladów ludzi, którzy przyszli do stajenki pokłonić się Jezusowi. Na następnej czytamy opowiadanie o śladach Dobrego Króla i rysujemy ślady stóp dzieci, które idą do Jezusa do kościoła.

Tworzenie mapy śladów stworzeń Bożych na ziemi i śladów ludziRozkładamy na podłodze (tworząc wielki prostokąt) cztery arkusze papieru pakunko-wego i dookoła nich gromadzimy dzieci. Układanie mapy ograniczamy do wybranych elementów. Ważne, by dzieci poznały istotę zabawy: znalezienie drogi do stajenki i do Pana Jezusa w kościele.

– Dzisiaj będziemy poszukiwać znaków, śladów, które zostawia wokół nas na ziemi Dobry Bóg.

Pokazujemy dzieciom żołędzie i kasztany. Możemy także przygotować wycięte liście drzew i kwiaty albo ich zdjęcia. Pytamy, czy wiedzą, co to jest i gdzie rośnie.

– Na naszej ziemi, czyli na tych planszach (pokazujemy na arkusze papieru) ułożymy te ślady. Gdzie umieścimy park (albo las)?

Dzieci wybierają miejsce i rysują schematyczne drzewa, a potem układają liście, kwia-ty, kasztany i żołędzie. Możemy także najpierw przykleić gotowy rysunek schematyczny drzew, konturów, a dzieci mogą je malować i dorysowywać „swoje” drzewa. Wybieramy np. czworo dzieci do malowania. Mogą one w kucki lub na czworakach malować kred-kami drzewa. Innym dzieciom dajemy wycięte liście i kwiaty, by położyły (przykleiły) tam, gdzie chcą.

– To są ślady, które pokazują Boga. To On podarował nam drzewa, które rosną w lesie, podarował nam kwiaty.

Pokazujemy dzieciom narysowane na kartkach i wycięte ślady psa. Mówimy (jeśli dzieci nie wiedzą), czyje to ślady.

– To są ślady łap psa. Pies także jest darem od Boga. Nasz pies biegnie do swojego domku, czyli do budy.

Naklejamy łapy psa na brzegu kartki i naklejamy zarys budy w innym miejscu. Daje-my następnym dzieciom ślady do rozłożenia lub naklejenia tak, by prowadziły do budy,

Rozdział V. Spotykamy Boga w roku liturgicznym Kościoła192

a inne dzieci prosimy, by budę pomalowały. Podobnie postępujemy ze śladami ptaka, który zmierza do budki na drzewie. Naklejamy na miejscu „parku” lub „w lesie” budkę dla ptaków. Do niej mają prowadzić ślady, ułożone przez dzieci.

Pokazujemy teraz ślady ludzi: dorosłych i dzieci.– Na ziemi jest także wiele innych śladów. Czyje to ślady? Dokąd chodzą

ludzie, których znacie?Dzieci rozkładają ślady wszędzie, gdzie człowiek chodzi. Można dokleić schematycz-

ny rysunek domu, do którego albo z którego także prowadzą ślap. ludzkie, np. do lasu.– A gdzie miał dom Pan Jezus? Gdzie się urodził?Dzieci prawdopodobnie z katechezy i z kościoła będą pamiętać stajenkę. Naklejamy

jej kontury w odpowiednim miejscu, tak samo żłóbek z Dzieciątkiem Jezus, Maryję i Jó-zefa. Pytamy, kto zjawił się w stajence, by pokłonić się Małemu Jezusowi, kogo dzieci widziały w szopce w kościele. Dzieci mogą mówić o pasterzach, zwierzętach Trzech Mę-drcach. Możemy także sami o tym dzieciom opowiedzieć. Podkreślamy, że pasterze nie przyszli z pustymi rękami i przynieśli w darze to, co mieli do jedzenia, np. owczy ser, weł-nę, mleko. Naklejamy pierwsze ślady pasterza i owcy oraz owcze dzwoneczki na planszy daleko od szopki. Dzieci mają znaleźć drogę do stajenki, naklejając lub tylko układając odpowiednio następne ślady pasterza i owcy.

– Z dalekich krajów przybyli także Trzej Mędrcy, by pokłonić się Dzieciątku Jezus. Oni także przynieśli dary. Były to dary królewskie: złoto – dar królów dla Króla, kadzidło – znak modlitwy do Boga i mirrę – cenne zioła.

Pokazujemy postacie Trzech Mędrców z wielbłądami. Możemy dać dzieciom także ślady wielbłąda i królów. Ślady te mają także prowadzić do stajenki. Gdy dzieci je ułożą, naklejamy Mędrców w odpowiednim miejscu w stajence.

Nauka kolędy nr 10: Pójdźmy wszyscy do stajenkiStajemy z dziećmi wokół map.

– My także chcemy pokłonić się Nowonarodzonemu Jezusowi. Nauczymy się kolędy, którą Mu zaśpiewamy.

Pójdźmy wszyscy do stajenki,do Jezusa i Panienki!Powitajmy Maleńkiegoi Maryję, Matkę Jego.

Czytanie opowiadania: Ślady Króla

Ślady królaDzieci poszły z dziadkiem Stanisławem na Mszę Świętą. Droga do kościoła

była długa, więc dzieci zmęczyły się trochę i zaczęły ociągać. Ale dziadek wie-dział, jak dodać im siły do marszu:

193Katecheza 40. Pokłon dla Dzieciątka Jezus

– Wyobraźcie sobie  – powiedział  – że idziemy teraz do naszego Dobrego Króla, ale nie znamy drogi, więc musimy szukać Jego śladów. Dzieci zaczęły rozglądać się uważnie, jakby naprawdę tropiły czyjeś ślady. A dziadek mówił dalej:

– Idziemy po śladach Króla tak, jak pewien chłopiec, który również chciał Go odnaleźć.

– I znalazł Króla? –zainteresowały się dzieci.– Nie tak od razu – rozpoczął opowieść dziadek.Najpierw chłopiec dotarł do rozstaju dróg. Zatrzymał się, ponieważ nie

wiedział, którą z nich wybrać. Wtedy ujrzał niedaleko zaczepiony na krzaku skrawek złotego sukna, oderwany od królewskiego płaszcza. Chłopiec już miał ruszyć w tę stronę, ale przy drugiej drodze zobaczył gromadę wron, które w zgo-dzie rozbijały orzechy i dzieliły się nimi między sobą. Chłopiec pomyślał wtedy:

– To tędy musiał przechodzić mój Dobry Król, skoro ptaki, które są kłótliwe i nie lubią się nawzajem, zaprzyjaźniły się teraz ze sobą.

I podążył drogą obok ptasiej gromady, a nie tamtędy, gdzie leżał kawałek zło-tego płaszcza. Po pewnym czasie chłopiec dotarł do kolejnych rozstajów i znów nie wiedział, którędy ma iść. Wtedy spostrzegł na jednej ze ścieżek złote berło. Już miał ruszyć w jego stronę, gdy na drugiej ścieżce ujrzał pawia, który wy-ciągał ze swojego ogona pióra i otulał nimi zmarznięte wróble. Pawi ogon już prawie nie miał piór.

– To tędy musiał przechodzić mój Dobry Król – powiedział do siebie chło-piec – bo dumny paw, dla którego ogon jest najcenniejszym skarbem, podzielił się nim z innymi ptakami.

I chłopiec poszedł drogą obok pawia, a nie tą, na której leżało berło.A gdy trzeci raz stanął na rozstaju dróg i nie wiedział, w którym udać się

kierunku, dostrzegł na kamieniu złotą koronę. Ruszył drogą, przy której leżała, lecz zatrzymał się nagle, bo przy drugiej ścieżce zobaczył dwa wilki, które po-chylały się nad skaleczonym jagnięciem i opatrywały mu ranę.

– Skoro głodne wilki nie polują na słabe jagniątko, lecz pomagają mu – po-wiedział sobie chłopiec – to tą drogą musiał przechodzić mój Dobry Król.

I chłopiec ruszył drogą obok wilków i jagnięcia, a nie tą, na której leżała korona. A gdy dzień się już miał ku końcowi, chłopiec dotarł do miejsca, w któ-rym czekał na niego Król.

–- Szybko mnie odnalazłeś, chłopcze – powiedział Król.– Ponieważ szedłem tutaj po Twoich śladach, Królu  – odrzekł chłopiec

i skłonił się przed swoim Władcą.– Droga, którą wybrałeś, była najkrótsza – odparł Król i położył chłopcu

rękę na ramieniu – Poszedłeś bowiem po śladach mojej miłości.Gdy dziadek skończył opowieść, byli już prawie przed kościołem.– I tym sposobem – powiedział – my też dotarliśmy po śladach do domu

naszego Dobrego Króla. Chodźmy się z Nim przywitać.I weszli do środka.

Rozdział V. Spotykamy Boga w roku liturgicznym Kościoła194

Rozmowa z dziećmi– Dokąd szli Zosia i Krzyś z dziadkiem?– Dziadek powiedział dzieciom, po jakich śladach możemy poznać, gdzie

jest prawdziwy Król, nasz Pan, Jezus. Co to były za ślady?– A czyje ślady prowadzą do Pana Jezusa na naszej mapie?

Rysowanie śladów na mapie– My, podobnie jak Trzej Mędrcy, wyruszymy szukać Pana Jezusa. Gdzie

dzisiaj możemy znaleźć Pana Jezusa, żeby Mu się pokłonić?W razie potrzeby pytamy dzieci, gdzie widziały stajenkę. Gdy już wiedzą, że chodzi

o kościół, naklejamy schemat świątyni.– Teraz narysujemy nasze ślady, gdy idziemy do kościoła, by tam znaleźć

Pana Jezusa i pokłonić się Mu.Dzieci rysują swoje ślady stóp, najlepiej obrysowując stopy tak, by z dowolnego miej-

sca wokół plansz prowadziły do kościoła. Każde dziecko, które obrysuje swoje stopy ma powiedzieć, jaki ślad Jezusa może do Niego prowadzić, np. ktoś przeprasza kogoś, ktoś wybacza innemu, dzieli się, kocha rodziców, słucha mamy, słucha taty, podaje choremu pić, zgodnie się bawi, sprząta swoje zabawki.

– Zaśpiewamy o naszej drodze do Pana Jezusa, do stajenki.

Praca z książkąDzieci naklejają postacie dwojga dzieci klęczących przy ołtarzu przed żłóbkiem (naklej-ka nr 15).

Modlitwa na zakończenie

SłOWO OD JEZUSA:Jestem zawsze tam, gdzie ludzie za Mną tęsknią. Niosę miłość i dobro.

MODLITWA DZIECKAPanie Jezu, chcę iść po Twoich śladach.Chcę czynić dobro i kochać innych ludzi.

Zachęcamy dzieci do złożenia pokłonu Panu Jezusowi w kościele przy stajence betle-jemskiej i jeszcze raz śpiewamy jedną zwrotkę kolędy nr 10, Pójdźmy wszyscy do stajenki.

6. Współpraca z rodziną i parafiąProsimy rodziców, by razem z dzieckiem pokłonili się Panu Jezusowi w kościele przy stajence betlejemskiej i jeszcze raz zwrócili uwagę na postacie, które są przy żłóbku.

Spis nagrań i materiałów na dołączonej płycie

Materiały do wydruku, piosenki, pieśni i kolędy (mp3)01_Piosenka nr 1 [Dobrze, że jesteś ] ..........................................................................2’35”01_Piosenka nr 1_playback [Dobrze, że jesteś; playback] .....................................2’35”02_Piosenka nr 2 [Cieszę się. Alleluja!] .......................................................................1’58”02_Piosenka nr 2_playback [Cieszę się. Alleluja!; playback]..................................1’57”03_Piosenka nr 3 [Ha, ha, ha, alleluja!] .......................................................................1’13”03_Piosenka nr 3_playback [Ha, ha, ha, alleluja!; playback] .................................1’11”04_Piosenka nr 4 [Abba, Ojcze] ....................................................................................2’31”04_ Piosenka nr 4_playback [Abba, Ojcze; playback] .............................................2’31”05_Piosenka nr 5 [Ziarenko do ziarenka (refren)] ....................................................1’59”05_ Piosenka nr 5_playback [Ziarenko do ziarenka (refren); playback] .............1’58”06_Piosenka nr 6 [Wiem to]...........................................................................................1’35”06_ Piosenka nr 6_playback [Wiem to; playback]....................................................1’33”07_Piosenka nr 7. [Boża radość jak rzeka] ..................................................................1’49”07_Piosenka nr 7_playback [Boża radość jak rzeka; playback].............................1’50”08_Pieśń nr 8 [Oto Pan Bóg przyjdzie] ........................................................................1’45”08_Pieśń nr 8_playback [Oto Pan Bóg przyjdzie; playback] ..................................1’44”09_Kolęda nr 9 [Lulejże, Jezuniu] .................................................................................2’49”09_Kolęda nr 9_playback [Lulajże, Jezuniu; playback] ...........................................2’48”10_Kolęda nr 10 [Pójdźmy wszyscy do stajenki] ......................................................0’53”10_Kolęda 10_playback [Pójdźmy wszyscy do stajenki; playback] .....................0’51”11_Pieśń nr 11 [Zmartwychwstał Pan] ........................................................................1’39”11_ Pieśń nr 11_playback [Zmartwychwstał Pan; playback].................................1’38”12_Piosenka nr 12 [Matko, która nas znasz (refren)] ...............................................1’45”12_Piosenka nr 12_playback [Matko, która nas znasz (refnren); playback] ......1’51”

Muzyka ilustracyjnaA_ katecheza_1.................................................................................................................3’50”B_katecheza_4 ..................................................................................................................1’29”C_katecheza_7 ..................................................................................................................6’33”D_katecheza_11 ...............................................................................................................3’13”E_katecheza_13 [Pan Jezus już się zbliża – melodia] .............................................5’57”F_katecheza_16 ................................................................................................................4’27”G_katecheza_30 ...............................................................................................................1’54”

Spis treści

Ogólna prezentacja i wprowadzenie do pracy z podręcznikiem „Kochamy dobrego Boga” ..............................................................3Program nauczania religii dzieci w wieku przedszkolnym ...............7Plan wynikowy ............................................................................17

rozdział i. cieszę się światem podarowanym przez Boga ...........331. Chcę kochać ............................................................................342. Do kogo mogę się przytulić? ....................................................393. Kto się mną cieszy? ..................................................................444. Boże, popatrz, jak wyglądam ...................................................495. Mogę patrzeć, mówić, słuchać .................................................536. Mogę biegać, skakać, siedzieć ..................................................587. Co potrafię robić sam? .............................................................628. Bóg daje świat .........................................................................66

rozdział ii. Bóg kocha mnie i moją rodzinę ...............................719. Kogo potrzebuję? .....................................................................7210. Potrzebujemy Boga ................................................................7611. Wołamy do Boga: Ojcze nasz .................................................8012. Bóg Ojciec jest w niebie ........................................................8413. Imię Boga, naszego Ojca ........................................................8814. Królestwo Boga i nasze ..........................................................9215. Bóg Ojciec przekazuje nam swoje słowa ................................9516. Bóg Ojciec daje nam chleb ....................................................9917. Każdy ma swój dom ............................................................10318. Bóg zaprasza nas do swojego domu......................................107

rozdział iii. Pan Jezus jest wśród nas .......................................11119. Bóg chciał się urodzić jako człowiek ....................................11220. Bóg chciał mieć ciało ...........................................................11621. Bóg chciał mieć serce człowieka ...........................................12022. Bóg chciał mieć Rodzinę .....................................................124

23. Moja rodzina .......................................................................12724. Pan Jezus chce się spotykać z dziećmi...................................13025. Pan Jezus opiekuje się nami .................................................13326. Pan Jezus pomaga ludziom ..................................................137

rozdział iV. kochamy Boga, naszego ojca ...............................14127. Potrzebuję ludzi ...................................................................14228. Bóg Ojciec kocha wszystkich ludzi ......................................14629. Bóg Ojciec wie, co jest dla nas dobre, a co złe ......................15030. Bóg Ojciec nas rozumie i przebacza nam .............................15331. Przebaczamy sobie nawzajem ...............................................15632. Bóg ojciec chce dobra dla nas ..............................................15933. Pomagamy sobie czynić dobro .............................................16234. Wołamy do Boga Ojca: „Amen!” .........................................165

rozdział V. Spotykamy Boga w roku liturgicznym kościoła .....16935. Nasi przyjaciele w niebie. Wszystkich Świętych ...................17036. Chrystus, nasz Król. Chrystusa Króla Wszechświata ............17437. Dobry święty Mikołaj ..........................................................17838. Radosne oczekiwanie. Adwent .............................................18239. Przygotowania do Wigilii. Boże Narodzenie ........................18640. Pokłon dla Dzieciątka Jezus. Boże Narodzenie .....................19041. Alleluja! Pan Jezus żyje! Wielkanoc ......................................19542. Idziemy do Pana Jezusa z Jego Mamą ..................................19843. Idziemy w procesji z Panem Jezusem. Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej ....................................................................20244. Odpoczywamy z Panem Jezusem .........................................205

Spis nagrań i materiałów na dołączonej płycie ............................209