97
Enfermedades de los carnívoros silvestres

Carnívoros silvestres

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Carnívoros silvestres

Enfermedades de los

carnívoros silvestres

Page 2: Carnívoros silvestres

Enfermedades de los

carnívoros silvestres

Christian Gortázar (IREC) Agradecimientos: M. Artois (ENV-Lyon), D. F. Luco (UNIZAR), U. Höfle (IREC)

Distintos taxones distintas enfermedades

Page 3: Carnívoros silvestres

Comunidad de carnívoros

terrestres

Page 4: Carnívoros silvestres

Enfermedades de los

carnívoros silvestres

Page 5: Carnívoros silvestres

VIRUS:

Lyssavirus: Rabia (tipo 1)

Morbillivirus: Moquillo...

Parvovirus (P. canina, Panleucopenia f., Enf. aleutiana...)

Herpesvirus: Enf. de Aujeszky

Adenovirus: Hepatitis infecciosa canina/encefalitis del zorro

Retrovirus: Leucemia felina e Inmunodeficiencia felina

Coronavirus)

Calicivirus: calicivirus felino, Peritonitis infecciosa felina

Otros: Arbovirosis (Encefalitis de S. Luis, Powassa...), Papillomavirus...

Page 6: Carnívoros silvestres

Rabia

Lyssavirus: Tipo 1

Muchas sp. afectadas

Diferentes reservorios

Zoonosis grave

Vacunación oral

No en España peninsular

Cuadro: Síntomas nerviosos

Lesiones por morededuras

Page 7: Carnívoros silvestres
Page 8: Carnívoros silvestres

Müller T, Selhorst T, Pötzsch C. Fox rabies in Germany – an update.

Euro Surveill. 2005;10(11):pii=581.

Foto: Marc Artois

Page 9: Carnívoros silvestres
Page 10: Carnívoros silvestres

...NO SÓLO CARNÍVOROS!

Rabia

Page 11: Carnívoros silvestres

Moquillo (1)

Etiología: Morbillivirus en carnívoros

Fam. Paramyxoviridae, Gen. Morbillivirus

RNA, 100-700 nm, fragil

CDV: Canidae, Mustelidae, Pocyonidae, Hyaenidae, Ursidae, Viverridae, Felidae...(Baical Sea Morbillivirus)

Felid morbillivirus (variante de CDV): Potencialmente, todos los felinos

Phocine Distemper Virus (PDV): Focas...

Page 12: Carnívoros silvestres

Moquillo (2)

Morbillivirus en carnívoros:

Mortalidad variable según especies y situación

Transmisión entre especies: abundantes raras

Page 13: Carnívoros silvestres
Page 14: Carnívoros silvestres

Moquillo (3)

Cuadro:

Proceso agudo, subagudo o crónico

Síntomas nerviosos por desmielinización...

Síntomas respiratorios

Gastritis hemorrágica

Hiperqueratosis

Histopatología: cuerpos de inclusión.

Page 15: Carnívoros silvestres
Page 16: Carnívoros silvestres
Page 17: Carnívoros silvestres
Page 18: Carnívoros silvestres
Page 19: Carnívoros silvestres
Page 20: Carnívoros silvestres

Moquillo (4)

Page 21: Carnívoros silvestres
Page 22: Carnívoros silvestres

Prevalencia en cánidos en España

Page 23: Carnívoros silvestres
Page 24: Carnívoros silvestres

Modelo

Page 25: Carnívoros silvestres
Page 26: Carnívoros silvestres
Page 27: Carnívoros silvestres

Parvovirus (1)

Etiología:

Fam. Parvoviridae, Gen. Parvovirus

DNA, 25 nm, muy resistentes

Subgrupo parvovirus felinos (FP): Canidae, Mustelidae, Procyonidae, Ursidae, Viverridae, Felidae

• CPV (2a, 2b) (parvovirosis canina)

• FPV (panleucopenia felina)

• MEV (enteritis del visón)

Virus de la enfermedad aleutiana (ADV)

Page 28: Carnívoros silvestres
Page 29: Carnívoros silvestres

Parvovirus (2)

Cuadro:

Patogenia:

• Replicación sólo en el núcleo de células en división, i.e. tropismo por tej. Linfoide, hematopoyético, epitelio intestinal...

• Más grave y más común en juveniles

Signos:

• Gastroenteritis diarrea, letargia, inapetencia

• Leucopenia, anemia, deshidratación

Lesiones:

• Gastroenteritis hemorrágica, alteración placas de Peyer, microscópicamente: lesiones en tejidos diana.

Page 30: Carnívoros silvestres
Page 31: Carnívoros silvestres
Page 32: Carnívoros silvestres
Page 33: Carnívoros silvestres

1. Sobrino et al. (2007) Vet Microbiol.

Prevalencia en cánidos en España

Page 34: Carnívoros silvestres

Herpesvirus

Etiología: Herpesvirus en carnívoros

Fam. Herpesviridae, Subfam. Alphahv.,

Suid herpesvirus 1. DNA, 150-180 nm, resistente.

Suidos actúan como reservorios y pueden padecer la enfermedad (problemas reproductivos, respiratorios, etc, particularmente en 1ª edad)

Canidae, Mustelidae, Pocyonidae, Hyaenidae, Ursidae, Viverridae, Felidae... Se infectan al entrar en contacto con el virus (carne...)

Page 35: Carnívoros silvestres

ENF. DE AUJESZKY:

• Seropositivos: 24% (MT) – 51% (SM).

• Brote con >15% de mortalidad en juveniles.

Page 36: Carnívoros silvestres

Foto: D.F. Luco, SEDIFAS (Univ. Zaragoza)

Page 37: Carnívoros silvestres

Area PCR (nested gB)

Tonsil + (n) Trigemin + (n) Sacrum + (n)

AB 0 (6) 1 (7)

AV 1 (1) 0 (2)

CU 2 (5) 0 (5)

GU 2 (8) 1 (5) 0 (1)

MT 0 (18) 3 (19)

SM 3 (8) 1 (8)

TO 2 (11) 1 (8)

TOTAL 10 (57) = 17.5% 7 (52) = 13.5%

PC

R T

ES

TIN

G O

F S

ER

OP

OS

ITIV

E W

ILD

BO

AR

1. Ruiz-Fons et al. 2007. Veterinary Micobiology

Page 38: Carnívoros silvestres

Adenovirus (1)

Etiología:

Fam. Adenoviridae, CAV-1

DNA, 82 nm, muy estable

Hepatitis infecciosa canina

=Encefalitis del zorro

Afecta también a mustélidos y úrsidos

Aparentemente, su importancia es reducida

Page 39: Carnívoros silvestres

Adenovirus (2)

Cuadro:

Lesiones:

• Ascitis

• Petquias en serosas...

• Linfadenitis aguda

• Edema en vesícula biliar

• Hepatitis: punteado amarillento fino, órgano friable

• Histológicamente: necrosis periacinar con CI intranucleares en hepatocitos y cels. de Kupffer

Page 40: Carnívoros silvestres
Page 41: Carnívoros silvestres

Retrovirus (1)

Etiología:

Fam. Retroviridae, RNA

FeLV: Leucemia felina

FIV: Inmunodeficiencia felina

exclusivamente Felidae

Page 42: Carnívoros silvestres

Retrovirus (2)

FeLV (Leucemia felina)

Transmisión: Muy común en gato doméstico, contagio horizontal por excreciones y secreciones y vertical. Contacto estrecho y agresiones facilitan contagio.

Pocos datos en felinos silvestres… hasta Doñana.

Lesiones: Hiperplasia linfoide y anemia.

Page 43: Carnívoros silvestres

Foto: L Luján, Univ. Zaragoza

Page 44: Carnívoros silvestres

Foto: L Luján, Univ. Zaragoza

Page 45: Carnívoros silvestres
Page 46: Carnívoros silvestres

Retrovirus (3)

FIV (Inmunodeficiencia felina)

Muchos datos de seropositividad en leones y otros felinos salvajes, ocasionalmente con prevalencias muy altas.

Transmisión: En gato doméstico, contagio horizontal por agresiones, fundamentalmente. Experimentalmente vía semen y leche. Desconocido en silvestres.

Síntomas y lesiones: Anomalías hematológicas. Infecciones secundarias a consecuencia de la inmunodepresión. Histológicamente, cambios en epitelio intestinal, tejido linfoide y SNC.

Page 47: Carnívoros silvestres

Foto: Marc Artois

Page 48: Carnívoros silvestres

Coronavirus (1)

Etiología:

Fam. Coronaviridae,

RNA, 60-220 nm, poco estable

Peritonitis infecciosa felina

Coronavirus entérico felino

Coronavirus canino

Page 49: Carnívoros silvestres

Coronavirus (2)

Transmisión: Heces y secreciones respiratorias.

Enzootico en gatos domésticos.

Prevalencias habitualmente <5% en silvestres.

Síntomas y lesiones: (1) enteritis (2) rinitis/neumonía y (3) enf. sistémica con hepatitis y peritonitis.

• Diarrea, enteritis, atrofia de vellosidades...

• Mala condición general, ascitis, peritonitis, poliserositis fibrinosa, linfadenitis...

• Vasculitis

Page 50: Carnívoros silvestres
Page 51: Carnívoros silvestres

PROCESOS BACTERIANOS

• ENFERMEDADES BACTERIANAS (Y FÚNGICAS):

Tuberculosis

Brucelosis

Enfermedad de Lyme

Otros: Tularemia, Pasterelosis, Carbunco, Ehrichiosis canina,

Helicobacter, Leptospirosis...

Enf. fúngicas: Tiña, ...

Page 52: Carnívoros silvestres
Page 53: Carnívoros silvestres
Page 55: Carnívoros silvestres

Tejón y TB en Reino Unido

Page 56: Carnívoros silvestres

Tejón y TB en Reino Unido

Page 57: Carnívoros silvestres

Tejón en España

Atlas de mamíferos

Aragón: 3x en 15 años

Page 58: Carnívoros silvestres
Page 59: Carnívoros silvestres
Page 60: Carnívoros silvestres

Tuberculosis

Page 61: Carnívoros silvestres
Page 62: Carnívoros silvestres

Tb en zorro

Esporádico, no generalizado

Un único caso generalizado en Doñana

Foto:

Javier Millán

Page 63: Carnívoros silvestres
Page 64: Carnívoros silvestres
Page 65: Carnívoros silvestres

Carnivores

Susceptible – Abundant – Able to excrete

Page 66: Carnívoros silvestres

Enfermedad de Lyme

Borrelia burgdorferi

Zoonosis. Amplio rango de hospedadores.

Garrapatas del género Ixodes.

Cánidos silvestres (zorro, lobo): seroprevalencias <15%, ausencia de clínica.

Otros carnívoros: Tejón… ¿otros?

IFI positiva de

B. burgdorferi

Ixodes

ricinus

Sobrino et al. (2008) Veterinary Record

Page 67: Carnívoros silvestres

PARÁSITOS

• HELMINTOS

• Trematodos

• Cestodos

Echinococcus

Otras especies

• Nematodos

“hookworms”

Otras especies

• ECTOPARÁSITOS

• Ácaros

Sarna

Garrapatas

• Insectos

• PROTOZOOS

Page 68: Carnívoros silvestres
Page 69: Carnívoros silvestres
Page 70: Carnívoros silvestres
Page 71: Carnívoros silvestres

Echinococcus granulosus

Sobrino et al. (2006) Parasitology Research

Page 72: Carnívoros silvestres

A

B

S G1 G7

Eg9-PCR- RFLP

bp

100

400

500

700

1000

300

S G1 G7

Rsa I Cfo I

S G7 G1

Eg16-PCR

Se detecta G1 de

E. granulosus en

lobo ibérico:

sugiere ciclo ovino

e implica riesgo

para el hombre

(Sobrino et al. 2006,

Parasitology Research).

Page 73: Carnívoros silvestres
Page 74: Carnívoros silvestres
Page 75: Carnívoros silvestres
Page 76: Carnívoros silvestres
Page 77: Carnívoros silvestres
Page 78: Carnívoros silvestres
Page 79: Carnívoros silvestres

Parásitos lince ibérico

Huevo de Ancylostoma

Isospora felis

Spirura sp.

Vicente et al. (2004). J. Helminthology

Page 80: Carnívoros silvestres

Sarna

Sarcoptes scabiei

Page 81: Carnívoros silvestres
Page 82: Carnívoros silvestres
Page 83: Carnívoros silvestres
Page 84: Carnívoros silvestres
Page 85: Carnívoros silvestres

Sarna en lobos - Asturias

Page 86: Carnívoros silvestres

Cytauxzoon

Foto: OSU

Dermacentor variabilis

Foto: OSU

Page 87: Carnívoros silvestres

Leishmania

10% zorros y lobos

PCR-positivos.

Tipos RFLP

compartidos zorro –

lobo – perro.

Page 88: Carnívoros silvestres

Toxoplasma gondii

Sobrino et al. (submitted).

Page 89: Carnívoros silvestres

Neospora caninum

Sobrino et al. 2008 Vet Parasitol.

Page 90: Carnívoros silvestres

OTRAS

Page 91: Carnívoros silvestres
Page 92: Carnívoros silvestres
Page 93: Carnívoros silvestres

Foto: P.G. Meneguz

Page 94: Carnívoros silvestres

OTRAS

• Miopatía de captura

• Traumatismos

• Intoxicaciones

Page 95: Carnívoros silvestres

¿Qué mortalidad?

Page 96: Carnívoros silvestres

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Pe

rce

nta

ge

Sarcoptic mangeseroprevalence

CPVseroprevalence

CDVseroprevalence

LeishmaniaPCR+percentage

¿Coinfecciones?

Fuente: Oleaga et al. (enviado)

Page 97: Carnívoros silvestres

FIN