Geen enkel figuur uit de literatuur belichaamt zoveel mysterie als Ophelia. In een 18e-eeuws, classicistisch en toch sierlijk gebouw bij de Leie zult u letterlijk ondergedompeld worden in de ge-voelswereld van Ophelia. Hoewel ze in Hamlet van Shakespeare meer een bijrol werd toegeschreven, kreeg ze meer aandacht dan eender welk personage in zijn theaterstuk. De tragiek van haar verhaal en haar persoon is na vierhonderd jaar nog steeds prikkelend en actueel.

In het verhaal is Ophelia verliefd op het hoofdpersonage Hamlet. Als haar vader door Hamlet wordt neergestoken en sterft wordt Ophelia gek van verdriet. Haar gekte doet haar dwalen en uit zich in het zingen van liederen in een onbegrijpbare taal tot haar waanzin eindigt in de dood. Ze vinden haar lichaam in een ondiepe beek, ze drijft net onder de waterspiegel. Ze lijkt vredig en verlost van haar verdriet, ver-lost van de verdere tragiek van het verhaal. Shakespeare zelf gaf Ophelia weinig tekst waardoor ze altijd een raadselachtig figuur is gebleven. De interpretatie van Ophelia door de prerafaëlitische schilder John Everett Millais(1829) werd een icoon en is voor veel kunstenaars in deze expo een inspiratie.

Vanuit de figuur Ophelia en haar relatie met water nodigde Jonas Vansteenkiste 11 kunstenaars uit binnen- en buitenland uit om deze tentoonstelling vorm te geven. De kunstwerken raken zowel vormelijk als inhoudelijk verschillende facetten van de figuur Ophelia en water aan. De werken worden enerzijds versterkt door hun onderlinge dialoog en anderzijds door de architecturale kracht van de historische locatie.

vorige pagina detail: “Ophelia” van John Everett Millias

Voor onze geboorte zijn we omgeven door water in de buik van ons moeder. Steden hebben gevochten voor de sterke positie aan de oevers van waterwegen, we bestaan voor tachtig procent uit water, ... onze band met water is onbetwistbaar. In deze ten-toonstelling wordt Ophelia het gezicht van water. Ze wordt een metafoor voor water en toont de gelaagdheid van die band aan. Water laat dingen groeien, is poëtisch, melancholisch, brengt rust, is mooi, spiegelt onze verlangens en is een symbool voor emoties. Maar water is ook agressief, overspoelt ons, is krachtig, destructief en ontneemt soms leven.

Deze dubbelheid van water vormt de basis van deze tentoonstelling, een ode aan water, een ode aan Ophelia. Laat u verlei(e)den door deze kunstwerken en geniet.

Jonas Vansteenkiste

Anouk De Clercq (Belgie) www.portapak.be

Anouk De Clercq studeerde piano in Gent en film aan het Sint Lukas Brussel University College of Art and Design. Haar werken verkennen de audiovisuele mogelijkheden van de computer taal om mogelijke werelden, waarvan vele een sterk architectonisch karakter te creëren.

Ze heeft verschillende onderscheidingen ontvangen, waaronder de Illy Prize op Art Brussels in 2005 en een Prix Ars Electron-ica eervolle vermelding in 2014.

Haar werk is te zien geweest in Tate Modern, Centre Pompidou, Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofia, MAXXI, Centre d’Art Contemporain Genève, International Film Festival Rotterdam, Ars Electronica, onder anderen.

In PANG van Anouk De Clercq (1971) staat een vrouw centraal die het ideaal van schoonheid van de negentiende-eeuwse prerafaëlitische schilders oproept: etherisch, melan-cholisch, zacht maar ook koel, onbereikbaar. Ze verkent de kwetsbaarheid van het figuratieve in een combinatie met fotografie en animatie: schilderen met licht en schil-deren met pixels, alles badend in een onwerkelijke sensualiteit. Anouk toont deze Ophelia niet in haar horizontale houding, integendeel ze probeert de figuur opnieuw tot leven te brengen, verticaal recht op-staand en ademend.

Joël Schuurmans (Belgie) www.joelschuurmans.be

JOËL SCHUURMANS verrijkt zijn tweedimensionaal teken- en schilder-werk met ruimtelijke elementen. Hij bevraagt onze omgang metgebruiks- en kunstwerkvoorwerpen en wisselt hun functies uit.

Schuurmans nodigt de kijker uit om zich in de ruimte te bewegen en de opstelling te onderzoeken. Zo ontdekt de kijker een verborgen schilderij of tekening, die geïntegreerd zijn in een ruimtelijk object. Eens ze in het oog springen, zijn ze slechts fragmentarisch te bekijken. In deze onvolkomenheid schuilt een hunkering naar meer, die nieuwsgierigheid wekt en een spanning opbouwt. Zijn aanpak is tegelijk doorzichtig en complex. Hij verbergt niet hoe zijn beeld of meubel tot stand komt en verhult medium noch naden van de in elkaar gezette delen. Toch slaagt hij in de lastige oe-fening om functionaliteit, esthetiek en beleving te verenigen tot een geheel.

De tekeningen en schilderijen van Joël Schuurmans (1986) smelten als het ware samen met ruimtelijke objecten. Door zijn interesse in design voegt hij een ambachtelijk aspect toe aan zijn oeuvre en brengt hij zijn schil-derijen in een hybride status (tussen schilderij /sculptuur). Het werken met schilderijen achter glas introduceert op een subtiele wijze reflectie van de kijker in zijn portretten. Glas verwijst bijna naar de waterspiegel als een doorschijnend obstakel waardoor zijn geschilderde onderwerpen onbereikbaar of gespiegeld worden.

Lawrence Beck (USA) www.lawrencebeckphotography.com

Lawrence C. Beck (1962 ) is een botanisch fotograaf. In zijn werk (stillevens) staan natuur en bloemen centraal. Bloemen verwijzen naar de vrouw, maar ook naar vanitas (ijdelheid en leegheid) die refereert naar de vergankelijkheid van de schoonheid en het einde van het leven. Hij maakt van 1998 tot 2007 reeksen met de Nympheales of waterlelies. Hoewel de intentie van de fotograaf meer als een registratie bedoeld is, stralen deze waterlelies dezelfde rust en melancholie uit als de Ophelia van John Everett Millias.

Geboren in New York, hij studeerde aan de SUNY College in Purchase, NY, van 1980 tot 1984.

Sommige van zijn foto’s verwijzennaar verschillende momenten van de kunstgeschiedenis bv: Nederlandse schilderijen uit de 17de eeuw, met zijn grootschalige bloemen portretten en impressionistische schilderijen uit de 19de eeuw, met waterlelies. In zijn zwart-wit serie, besteedt hij veel aandacht aan granen, lichteffecten en contrast om de natuur te imiteren en zijn kunst te verbeteren. Beck fotografeert altijd bloemen en planten frontaal, en associeert hun Latijnse naam met een bijnaam, dat is de titel van het kunstwerk.

De fotograaf heeft verschillende solo-exposities in vele instellingen over de hele wereld, waaronder Sonnabend Gallery in New York, Metropolis in Lyon, Galerie Rodolfe Janssen in Brussel, België; ...

Mieke Teirlinck (Belgie) www.mieketeirlinck.be

Mieke Teirlinck kreeg een kunstopleiding, maar ze begon slechts te schilderen in 1992 nadat zij en haar man terugkeerden na een verblijf in Suriname en Frans Guyana. Ze begon met avondles te volgen aan de academie van Brugge. Langzaam maar zeker ontbolsterde ze zich tot een schilder met een indrukwekkende eigen visie.

Ooit verliet ze als primus de Brugse academie. Het atelier werd een thuis voor rariteiten en voor zij voor wie het daglicht vaak een domper is. Liefde en aandacht voor wat echt is en buiten de norm valt. Sociaal gedreven. Gewoon: gedreven. Talent, vakmanschap en wilskracht. Recent ook ensceneren en manipuleren. De wereld overdoen. Met verf. Bouwen alweer. Het koesteren van extremen. Van wat als banaal wordt afgedaan. Haar werk draait om schoonheid, kitsch en pijn. Werk dat een ziel openbaart, voor wie wil kijken.

(Johan Debruyne)

Mieke Teirlinck (1959) tast via het medium schilderkunst fragiele gevoelens af. Fragiliteit staat cen-traal in haar oeuvre zowel in haar verfvoering als het kiezen van haar onderwerpen. Mieke maakte voor deze tentoonstelling drie nieuwe werken die ons letterlijk onderdompelen in de leefwereld van Ophelia. De herkenbare beelden van op grootmoeders kast worden on-dergedompeld als een soort reliek van een vergane historie, metaforen voor melancholische gevoelens en mijmeringen naar vroeger.

Ruben bellinkx (Belgie) www.rubenbellinkx.com

Ruben Bellinkx toont veelal situaties waar gebruiksvoorwerpen, attributen en dagelijkse leefruimtes hun vanzelfsprekende rol verliezen. Bepaalde voorwerpen krijgen door specifieke combinaties en manipulaties een andere functie en/of context.

Doordat Ruben Bellinkx al zijn ingrepen daadwerkelijk uitvoert creëert hij, in tegenstelling tot een virtuele wereld die enkel kan bestaan door middel van digitale beeldbewerkingen, een surreële wereld. Daarbij past hij het object zelf aan in plaats van het beeld.

De verwondering die dit bij de toeschouwer kan oproepen wil hij versterken door een compositie of setting te creëren die een verstild poëtisch beeld achterlaat dat bal-anceert op de rand van herkenning en vervreemding.

De videowerken van Ruben Bell-inkx (1975) tonen ons vaak herkenbare maar ook bevreemdende beelden. De werken in deze expo tonen telkens huishoudelijke objecten die een relatie aangaan met stromend water. We herkennen een wastafel of tafel maar ze lijken te ontsnap-pen aan hun functie en onze realiteit. Er ontstaan meerdere betekenislagen waarbij de kwetsbaarheid en instabiliteit van onze schijnbaar zekere realiteit voelbaar wordt.

Stephanie Leblon (Belgie) www.leblon.be

Stéphanie Leblon woont en werkt in Gent. Ze studeerde schilderkunst in St-Lucas Gent. In 1995 behaalde ze haar Meestergraad in de Schilderkunst. Nadien volgde zij een postgraduaat aan het HISK. In 2010 werd ze Laureaat van de vierjaarlijkse prijs voor beeldende kunst van de Provincie West-Vlaanderen.De wereld van Stéphanie Leblon speelt zich los van de tastbare werkelijkheid af.Ze plaatst haar figuren, por-tretten, handen en ruimtes op een bevreemdende manier op haar schildersdoek, zodanig dat ze een hele nieuwe surreële wereld oproepen.Leblons figuratieve weergave van haar onderwerp, gecombineerd met een abstract geometrisch en grillig lijnenspel, zorgt ervoor dat ze de toeschouwer met de nodige raadsels opzadelt.

Stéphanie Leblon (1970) won al verschillende prijzen met haar werk. Naast haar schilderijen heeft ze tekeningen waarin ze de relatie tussen het lichaam en water onderzoekt. Haar figuren lijken op te lossen in het water waardoor ze de grens tussen figuratief en abstract prachtig onderzoekt. Hoewel de mens vredig opgelost lijkt te worden in het water ervaren we ook een versplintering van het mensbeeld, waardoor vormelijk en inhoudelijk een boeiende span-ning ontstaat.

Suzanne Walsh (Ierland) www.suzannewalsh.ie

Suzanne Walsh is een kunstenaar, schrijver en muzikant,oorspronkelijk van Wexford, momenteel gevestigd in Dublin. Ze behaalde haar Masters in het National College of Art and Design Dublin (2012-2013).

Haar werk is cross-disciplinair, met cross-overs (overgangen) tussen de muziek en kunst ter wereld, met vaak samenwerkingsprojecten gebaseerd werk met diverse muzikanten en kunstenaars. Schrijven maakt ook deel uit van de praktijk, zowel in artikel vorm als in haar creatieve en kritische benaderingen van het schrijven over kunst en theorie, en semi-fictieve ingrepen in beide.

De Ierse kunstenares Suzanne Walsh (1976) heeft een literaire achtergrond, taal vormt de bouwsteen bij uitstek in haar werk. Ze schrijft, omschrijft en brengt de meeste van haar werken live. Suzanne zal op de opening live haar Birdbecomebird zingen en wordt zo letterlijk de klank van Ophelia’s waanzin.

Xavier Tricot (Belgie) www.xaviertricot.com

Xavier Tricot (1955) vertrekt in zijn schilderijen telkens vanuit beelden uit onze leefwereld zoals foto’s en beelden die op het internet of kranten verschijnen. In Ophelia confronteren we twee werken van Tricot met elkaar. Enerzijds een schilderij met een naakt figuur liggend in een bad, anderzijds zijn Black Ophelia, een prachtig portret van een drenkelinge die hij voor deze expo maakte. Het contrast tussen beide beelden en hun inhoud is sterk en doet ons nadenken over de interpretatie van water in ons leven.

Xavier Tricot is een Belgische mul-tidisciplinair kunstenaar: kunstschilder, graficus, beeldhouwer, installatiekunstenaar, dichter, auteur, Ensorkenner, kunsthistoricus en curator van tentoonstellingen.

In 1997 gaf hij voor het eerst een buitenlandse tentoonstelling, in de Galerie Guénégaud in Parijs. In 1999 gaf hij een tentoonstelling in Chur, Zwitserland. Samen met Mieke Teirlinck “ Tea for Two” in 2013 in Villa De Olmen in Wieze, België.

Sinds 1995 neemt hij ook deel aan een aanzienlijk aantal groepsten-toonstellingen zowel in binnenland als in buitenland.2014 een overzichtstentoonstelling “Xavier Tricot - Paintings 1993-2013” in de Venetiaanse Gaanderijen te Oostende.2015 solo:”XT”in het kunstenhuis te Harelbeke

Annelies Slabbynck (CHina) www.annelies-slabbynck.com

Het oeuvre van Annelies Slabbynck(1968) bestaat vooral uit keramiek en textiel dat sculpturaal van aard is. Ze vertrekt vaak vanuit bestaande materialen en hun geschiedenis, die ze tot een nieuw en poëtisch geheel vormt. Het lichaam of lichamelijkheid speelt in al haar werk een centrale rol. Haar werk Ophelia bestaat uit verschillende oude witte babyslabbetjes in organza die ze tot een kleed aaneen naaide. Westerlingen zien het kleur wit als een pure onschuldige kleur. In andere culturen wijst wit op rouwen waardoor dit werk een prachtige dubbele werking krijgt.

De intensiteit van Ophelia’s jeugdige gelaat en ongerepte lichaam maskeert enigszins de aanwezigheid van lijden en waanzin, die tot de gekende wanhoopsdaad hebben geleid.

Annelies Slabbynck brengt sculpturale werken die sterk op het netvlies blijven hangen. Haar werk kenmerkt zich door een sobere, maar geslaagde beeldtaal, waarin ze universele thema’s als leven en dood, groei -en transformatieprocessen uitdrukt.Slabbynck brengt vele vormen van lijfelijkheid, zij het soms op een vrij fragmentarische en geabstraheerde wijze. Ze zet hiervoor klei en textiel op een originele en experimentele manier in, dankbaar gebruik mak-end van de rijke symboolwaarde van deze materialen.Haar werk triggert ook onze per-soonlijke omgang met dagdagelijkse objecten. Het doet ons stil staan bij begrippen als duurzaamheid en ambachtelijkheid en het rituele karakter van objecten. Ze grijpt hiervoor terug naar oudere gebruiksvoorwerpen uit de Chi-nese (ze woont in Shanghai) en de Westerse volkscultuur; twee culturen die ze op een interessante manier in synthese weet te brengen.

Isabelle De Baets

Eva Koch (DEnemarken) evakoch.net

Is een Deense videokunstenaar opgeleid aan de Koninklijke Deense Academie voor Schone Kunsten in 1985-1990 en heeft ook gestudeerd aan de Facultad de Bellas Artes (Faculteit voor Schone Kunsten) in Barcelona in 1989-1990. Eva Koch is oorspronkelijk opgeleid als beeldhouwer, maar is het best gekend voor haar videowerken. Haar video’s worden gekenmerkt door een sterk visuele en eenvoudige, sensuele taal. In de video’s verschijnen gewone mensen. Door het gebruik van eigen verh-alen en leven en dat van anderen als vertrekpunt te nemen in haar werk, herken je zowel zeer uni-versele als persoonlijke elementen in haar beelden.

Het werk van Eva Koch (1953) was onder andere te zien op de Biënnale van Sydney (2014) en de Biënnale van Venetië (2005)waar ze centrale kunstenaar was voor het Deens paviljoen. De waterval Öxarárfoss ligt in het nationale park Thingvellir (IJsland). Aan de voet van Öxarár-foss is er een plaats waar vrouwen tot de dood werden veroordeeld. Traditioneel was de doodstraf voor mannen onthoofding, vrouwen werden tot verdrinking veroordeeld aan de voet van deze waterval. De video-installatie I am The River / # 4 Öxarárfoss, is onderdeel van een reeks werken die verwijzen naar “I am the river” (2012), voor Nikolaj Kunsthal in Kopenhagen. De iden-tificatie tussen de rivier en de kun-stenares duidt op de band tussen water en de vrouw. Ook de dubbele relatie met deze waterval - bruisend van energie en als historisch graf van talloze vrouwen - maakt van dit beeld een complex en gelaagd beeld.

Mario LEKo (KRoatie)

Studeerde Mode ontwerp aan de Facculteit voor Textieltechnologie van de Universiteit van Zagreb. Ondertussen start hij ook te werken als assistent voor diverse kostumontwerpers voor theater, ballet en opera. Sinds 2006 werkt hij als zelfstandig theaterkostu-montwerper voor diverse producties in Kroatië. Occasioneel neemt hij ook scenografie voor zijn rekening. Simultaan creëert hij ook een oeuvre binnen de media fo-tografie en videokunst. Met dit werk participeert hij aan diverse solotentoonstellingen en groepstentoonstellingen in o.a. Kroatië, Frankrijk, Oostenrijk, Israël en Bulgarijë. In 2014 behaald hij een Bachelor in Film en Video aan de Kunst academie in Split. Hij woont momenteel in Gent, België.

“Shallows”Gevangen in een herhaling lijkt het Pre-Rafaelitische personage Ophelia van haar eigen “muddy death” te zijn ontnomen. De setting voor de video vinden we bij de oevers van de Schelde, wiens naam ontspringt in het oud Engelse woord “sceald” wat ondiep , “shallow” betekent. Water wordt een spiegel waarin “ de diepten” van dit personage worden weerspiegeld. Als een gestrande in dit desolate landschap geraakt zij verstrengeld met haar eigen weerschijn die voor altijd dwaald tussen werelden.

dankwoord/

aan alle kunstenaars:Anouk De ClerqSuzanne WalshStéphanie LeblonJoël SchuurmansRuben BellinkxXavier TricotMieke TeirlinckLawrence BeckAnnelies SlabbynckEva KochMario Leko Ria MartensStadsbestuur HarelbekeProvincie West-VlaanderenDeodoraRmemberAugust OrtsGeukens & De VilArtecloudleden van de stuurgroep KunstenhuisAnn DemeyereMichael Vandewalleen iedereen die dit project mogelijk maakt.