24
Laboratorium Badań Przedklinicznych o Podwyższonym Standardzie Prof. dr hab. Urszula Wojda 27 maja 2014 Współpraca pomiędzy partnerami projektu CePT: badania nad molekularnymi podstawami choroby Alzheimera Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego V Konferencja Centrum Badań Przedklinicznych i Technologii

Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych o Podwyższonym Standardzie

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

Laboratorium Badań Przedklinicznych

o Podwyższonym Standardzie

Prof. dr hab. Urszula Wojda

27 maja 2014

Współpraca pomiędzy partnerami projektu CePT: badania nad molekularnymi podstawami choroby Alzheimera

Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego

V Konferencja Centrum Badań Przedklinicznych i Technologii

Page 2: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

Program

1. badania

podstawowe2. działalność

środowiskowa

Laboratory of Preclinical Studies of

Higher Standard (LaPrec)

Prof. dr hab. Urszula WojdaDr Anna Mietelska-PorowskaDr Mikołaj ZdiorukAnna Piotrowska

Doktoranci: Katarzyna KaszubJoanna WojsiatChiara Prandelli

od 2014

Page 3: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

1. Badania podstawowe

Molekularne mechanizmy neurodegeneracji

Choroba Alzheimera (AD)

nowe leki i terapie wczesne biomarkery

nowe modele badań

• AD - narastający problem społeczny i ekonomiczny

nowe terapie jedną z najistotniejszych potrzeb społecznych

• AD: złożona choroba związana z procesem starzenia

Page 4: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

Brak skutecznych metod leczenia przyczynowego

Konieczne nowe spojrzenie na przyczyny AD

PTau

neurodegeneracja

?

Page 5: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

Wizja patogenezy AD

1) Uszkodzenie

3) Przestawienie homeostazy komórkowej

patologia Aβ i Tau

2) Odpowiedź na uszkodzenie

przewlekłe zapalenie

abberacje cyklu komórkowego

dyshomeostaza Ca2+

uraz infekcja cukrzyca nadciśnienie, angiopatia

Page 6: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

Kierunki badań nad AD

• Regulacja cyklu komórkowego i apoptozy• Sygnalizacja wapniowa• Reakcja zapalna: białka i miRNA

Faza kliniczna10 lat

Faza przedkliniczna

10 – 20 lat

MCI Early AD Mid AD Late ADZmiany molekularne

Page 7: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

Materiał do badań

Modele zwierzęce

Pierwotne

hodowle

neuronów

in vitro

mysie modele AD

Tkanki ludzkie (AD)

post mortem

Limfocyty i osocze

Ludzkie neurony

z iPS w hodowli in vitro

Page 8: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

Wyniki: odkrycie nowych mechanizmów AD

J Alzheimer’s Dis 2013

J Alzheimer’s Dis 2012

Neurobiol Aging 2012

Neurobiol Aging 2011

BBA – Mol Cell Res 2011

Prog Neuro Biol Psychiatry 2010

Cellular Signalling 2010

Arch Biochem Biophys 2009

Experimental Neurol 2009

IUBMB Life 2008

Calcium Bind Prot 2008

Clin Chem Lab Med 2007

BBA Mol Mech Diseases 2007

Neuropathol Appl Neuro 2006

zmiany

systemowe w

kom. krwi

pacjentów

post mortem

G12n DNA G2/M

4n DNA

S

G12n DNA G2/M

4n DNA

S

• Białka sygnalizacji Ca2+

• Białka cyklu komórkowego i apoptozy

2002-2013, Vice Head, Laboratory of Neurodegeneration, IIMCB

Współpraca: MIBMiK

Page 9: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

Współpraca: badania limfocytów w AD

Pierwsze badanie porównawcze FAD, SAD i MCI

Unikatowa kolekcja linii limfocytów (bank komórek)40 SAD, 8 FAD, 20 MCI, 40 kontr.

Zesp. Kliniczno-Badawczy Chorób Zwyrodnieniowych CUN

Lab. NeurodegeneracjiLaPrec

Centrum Neurobiologii

Rekrutacja pacjentówBadania genetyczne

Oznaczenia markerów w CSF

Koordynacja BIOMARKAPDHomeostaza Ca2+

Szlaki sygnałowe apoptozyRegulacja cyklu komórkowego

J Alzheimer’s Disease 2013, Neurobiol Aging 2013, J Alzheimer’s Disease 2011 Neurobiol Aging 2011

Page 10: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

ZespółKliniczno-

Badawczy Chorób Zwyrodnieniowyc

h CUN

Prac. Badań

Przedklinicznych o Podwyższonym

Standardzie

PolSeniorProject

Laboratorium Neuro-

degeneracji

Laboratorium Neurobiologii Molekularnej i Komórkowej

Środowiskowe LaboratoriumSpektrometrii

MasZakład

Immunologii

Wspólne badania

IIMCBJ. Kuźnicki

IMDiKM. BarcikowskaT. GabryelewiczC. Żekanowski

M. Mossakowska

IBBM. Dadlez

J. Jaworski

WUMJ. Gołąb

Page 11: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

Współpraca w ramach Instytutu Nenckiego

Prac.Molekularnych

Podstaw Starzenia

Prac.Chorób

Neurodegene-racyjnych

Prac.Białek

Wiążących Wapń

Prac.Enzymologii

Porównawczej Prac.Neuro-

psychologii

Prac. Cytometrii

Zwierzętarnia

Prac. Modeli Zwierzęcych

Prac. Obrazowania

Mózgu

Prac. Obrazowania

Struktury i Funkcji

Tkankowych

Prac.Badań

Przedklinicznych o Podwyższonym

Standardzie

- pracownie Centrum Neurobiologii- inne pracownie usługowe - inne pracownie naukowe

Page 12: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

2. Program środowiskowy: testy przedkliniczne

Próby

kliniczne

w hodowlach

komórkowych

w modelach

zwierzęcych

Oferta pracowni

Testy przedkliniczneBadania

podstawowe

Odkrycie:

aktywna substancja

Page 13: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

Oferta środowiskowa

Testy przedkliniczne: aktywności, bezpieczeństwa,

mechanizmu działania substancji aktywnych

W hodowlach komórkowychIC50, cytotoksyczność, apoptoza, cykl komórkowy

profilowanie poziomów mRNA & białek w tkankach

W modelach zwierzęcych Farmakokinetyka, PK (myszy)

Histologia (tkanki myszy, szczura)

nowe modele (farmakologiczne lub przeszczepianie komórek myszom

immunodefektywnym)

• mysie modele chorób neurodegeneracyjnych

• myszy immunodefektywne

• nowotworowe linie komórkowe ludzkie i zwierzęce (bank)

• ludzkie limfocyty

• pierwotne hodowle neuronów mysich/szczurzych

Page 14: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

Stanowisko do badań komórkowych

2nd BSL

Cytometria przepływowa i mikroskopia

Czytnik płytek

Immunoblotting i densytometria

Page 15: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

Pokój hodowli komórkowych

Foto. G. Krzyżewski

Page 16: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

Pokój biologii molekularnej

Foto. G. Krzyżewski

Page 17: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

Stanowisko do histologii

Pokój histologiczny

Pokój nekropsji

Page 18: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

Pokójhistologiczny

Page 19: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

Standard SPF

Klatki IVC

Stanowisko do badań na zwierzętach

Page 20: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

Współpraca krajowa

• Warszawski Uniwersytet Medyczny

• Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej, Warszawa

• Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. M. Mossakowskiego PAN

• Instytut Biochemii i Biofizyki PAN, Warszawa

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań

• Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych PAN, Łódź

• Uniwersytet Medyczny w Łodzi

• Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu

• Ośrodek Chorób Otępiennych w Ścinawie

• Klinika Neurologiczna, Centralny Szpital Kliniczny MSW w Warszawie

• Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego

• Instytut Farmakologii Polskiej Akademii Nauk (PAN) w Krakowie

• Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego

• Firma OncoArendi Therapeutics Sp. z o.o. (OAT), Warszawa

• Firma Biofarm, Poznań

• Firma Selvita, Kraków

Page 21: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

Centro de Investigaciones Biológicas (CSIC), Madryt, Hiszpania

Faculty of Science, Utrecht University, Holandia

Swedish Herbal Institute, Vallberga, Szwecja

Dept. of Molecular and Translational Medicine, University of Brescia

University of Oviedo, Spain

Institute for Biochemistry and Molecular Biology, University of Bonn, Germany

New York State Institute for Basic Research in Developmental Disabilities, USA

University of Louisville, USA

Molecular Medicine Branch, NIDDK, National Institutes of Health, USA

Faculty of Health, University of Copenhagen, Dania

Bogomoletz Institute of Physiology, Kijόw, Ukraina

School of Biomedical Sciences, University of Liverpool, Londyn, UK

Ghent University, Gent, Belgia

Współpraca międzynarodowa

Page 22: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

Opracowanie mapy testów przedklinicznych CePT

Prac. Badań Przedklinicznych CN Inst. Nenckiego

Inne pracownie CN

Nenckiego

mikroskopia

badania behawioralne

modele zwierzęce

LaPrec

aktywność

farmakokinetyka

histologia

mechanizm działania

IBB Spektrometria masowa

MIBMiK Analiza białek

IMDiK Analiza genetyczna

WUM

Inne jednostki CEPT

Page 23: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

Testy przedkliniczne: współpraca CePT

CentrumAnalizy

Strukturyi FunkcjiBiałek

MIBMiK

Centrum Medycyny

Doświadczalnej

IMDiK

CentrumBadań

Przedklinicznych

WUMCentrum

Biotechnologii Molekularnej

IBB

CentrumBadań Fizyko-Chemicznych

Układów i Materiałów o

Znaczeniu Biologicznym

CentrumWielkoskalowego

Modelowania i Przetwarzania

Danych Biomedycznych

Pracownia11 C i 15 O

UW

Centrum Technologii

Biomedycznych i Fizyki

Medycznej

PW

Prac. Badań

Przedklinicznych o Podwyższonym

StandardziePrac.

Obrazowania Struktury i

FunkcjiTkankowych Prac.

ObrazowaniaMózgu

Prac.Modeli

Zwierzęcych

IBD PAN

Page 24: Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego - Laboratorium Badań Przedklinicznych  o Podwyższonym Standardzie

Mapa badań przedklinicznych

[email protected]

tel: (4822) 5892578