View
427
Download
4
Embed Size (px)
Citation preview
Laboratorium Badań Przedklinicznych
o Podwyższonym Standardzie
Prof. dr hab. Urszula Wojda
27 maja 2014
Współpraca pomiędzy partnerami projektu CePT: badania nad molekularnymi podstawami choroby Alzheimera
Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego
V Konferencja Centrum Badań Przedklinicznych i Technologii
Program
1. badania
podstawowe2. działalność
środowiskowa
Laboratory of Preclinical Studies of
Higher Standard (LaPrec)
Prof. dr hab. Urszula WojdaDr Anna Mietelska-PorowskaDr Mikołaj ZdiorukAnna Piotrowska
Doktoranci: Katarzyna KaszubJoanna WojsiatChiara Prandelli
od 2014
1. Badania podstawowe
Molekularne mechanizmy neurodegeneracji
Choroba Alzheimera (AD)
nowe leki i terapie wczesne biomarkery
nowe modele badań
• AD - narastający problem społeczny i ekonomiczny
nowe terapie jedną z najistotniejszych potrzeb społecznych
• AD: złożona choroba związana z procesem starzenia
Brak skutecznych metod leczenia przyczynowego
Konieczne nowe spojrzenie na przyczyny AD
Aβ
PTau
neurodegeneracja
?
Wizja patogenezy AD
1) Uszkodzenie
3) Przestawienie homeostazy komórkowej
patologia Aβ i Tau
2) Odpowiedź na uszkodzenie
przewlekłe zapalenie
abberacje cyklu komórkowego
dyshomeostaza Ca2+
uraz infekcja cukrzyca nadciśnienie, angiopatia
Kierunki badań nad AD
• Regulacja cyklu komórkowego i apoptozy• Sygnalizacja wapniowa• Reakcja zapalna: białka i miRNA
Faza kliniczna10 lat
Faza przedkliniczna
10 – 20 lat
MCI Early AD Mid AD Late ADZmiany molekularne
Materiał do badań
Modele zwierzęce
Pierwotne
hodowle
neuronów
in vitro
mysie modele AD
Tkanki ludzkie (AD)
post mortem
Limfocyty i osocze
Ludzkie neurony
z iPS w hodowli in vitro
Wyniki: odkrycie nowych mechanizmów AD
J Alzheimer’s Dis 2013
J Alzheimer’s Dis 2012
Neurobiol Aging 2012
Neurobiol Aging 2011
BBA – Mol Cell Res 2011
Prog Neuro Biol Psychiatry 2010
Cellular Signalling 2010
Arch Biochem Biophys 2009
Experimental Neurol 2009
IUBMB Life 2008
Calcium Bind Prot 2008
Clin Chem Lab Med 2007
BBA Mol Mech Diseases 2007
Neuropathol Appl Neuro 2006
zmiany
systemowe w
kom. krwi
pacjentów
post mortem
G12n DNA G2/M
4n DNA
S
G12n DNA G2/M
4n DNA
S
• Białka sygnalizacji Ca2+
• Białka cyklu komórkowego i apoptozy
2002-2013, Vice Head, Laboratory of Neurodegeneration, IIMCB
Współpraca: MIBMiK
Współpraca: badania limfocytów w AD
Pierwsze badanie porównawcze FAD, SAD i MCI
Unikatowa kolekcja linii limfocytów (bank komórek)40 SAD, 8 FAD, 20 MCI, 40 kontr.
Zesp. Kliniczno-Badawczy Chorób Zwyrodnieniowych CUN
Lab. NeurodegeneracjiLaPrec
Centrum Neurobiologii
Rekrutacja pacjentówBadania genetyczne
Oznaczenia markerów w CSF
Koordynacja BIOMARKAPDHomeostaza Ca2+
Szlaki sygnałowe apoptozyRegulacja cyklu komórkowego
J Alzheimer’s Disease 2013, Neurobiol Aging 2013, J Alzheimer’s Disease 2011 Neurobiol Aging 2011
ZespółKliniczno-
Badawczy Chorób Zwyrodnieniowyc
h CUN
Prac. Badań
Przedklinicznych o Podwyższonym
Standardzie
PolSeniorProject
Laboratorium Neuro-
degeneracji
Laboratorium Neurobiologii Molekularnej i Komórkowej
Środowiskowe LaboratoriumSpektrometrii
MasZakład
Immunologii
Wspólne badania
IIMCBJ. Kuźnicki
IMDiKM. BarcikowskaT. GabryelewiczC. Żekanowski
M. Mossakowska
IBBM. Dadlez
J. Jaworski
WUMJ. Gołąb
Współpraca w ramach Instytutu Nenckiego
Prac.Molekularnych
Podstaw Starzenia
Prac.Chorób
Neurodegene-racyjnych
Prac.Białek
Wiążących Wapń
Prac.Enzymologii
Porównawczej Prac.Neuro-
psychologii
Prac. Cytometrii
Zwierzętarnia
Prac. Modeli Zwierzęcych
Prac. Obrazowania
Mózgu
Prac. Obrazowania
Struktury i Funkcji
Tkankowych
Prac.Badań
Przedklinicznych o Podwyższonym
Standardzie
- pracownie Centrum Neurobiologii- inne pracownie usługowe - inne pracownie naukowe
2. Program środowiskowy: testy przedkliniczne
Próby
kliniczne
w hodowlach
komórkowych
w modelach
zwierzęcych
Oferta pracowni
Testy przedkliniczneBadania
podstawowe
Odkrycie:
aktywna substancja
Oferta środowiskowa
Testy przedkliniczne: aktywności, bezpieczeństwa,
mechanizmu działania substancji aktywnych
W hodowlach komórkowychIC50, cytotoksyczność, apoptoza, cykl komórkowy
profilowanie poziomów mRNA & białek w tkankach
W modelach zwierzęcych Farmakokinetyka, PK (myszy)
Histologia (tkanki myszy, szczura)
nowe modele (farmakologiczne lub przeszczepianie komórek myszom
immunodefektywnym)
• mysie modele chorób neurodegeneracyjnych
• myszy immunodefektywne
• nowotworowe linie komórkowe ludzkie i zwierzęce (bank)
• ludzkie limfocyty
• pierwotne hodowle neuronów mysich/szczurzych
Stanowisko do badań komórkowych
2nd BSL
Cytometria przepływowa i mikroskopia
Czytnik płytek
Immunoblotting i densytometria
Pokój hodowli komórkowych
Foto. G. Krzyżewski
Pokój biologii molekularnej
Foto. G. Krzyżewski
Stanowisko do histologii
Pokój histologiczny
Pokój nekropsji
Pokójhistologiczny
Standard SPF
Klatki IVC
Stanowisko do badań na zwierzętach
Współpraca krajowa
• Warszawski Uniwersytet Medyczny
• Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej, Warszawa
• Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. M. Mossakowskiego PAN
• Instytut Biochemii i Biofizyki PAN, Warszawa
• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań
• Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych PAN, Łódź
• Uniwersytet Medyczny w Łodzi
• Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
• Ośrodek Chorób Otępiennych w Ścinawie
• Klinika Neurologiczna, Centralny Szpital Kliniczny MSW w Warszawie
• Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Instytut Farmakologii Polskiej Akademii Nauk (PAN) w Krakowie
• Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego
• Firma OncoArendi Therapeutics Sp. z o.o. (OAT), Warszawa
• Firma Biofarm, Poznań
• Firma Selvita, Kraków
Centro de Investigaciones Biológicas (CSIC), Madryt, Hiszpania
Faculty of Science, Utrecht University, Holandia
Swedish Herbal Institute, Vallberga, Szwecja
Dept. of Molecular and Translational Medicine, University of Brescia
University of Oviedo, Spain
Institute for Biochemistry and Molecular Biology, University of Bonn, Germany
New York State Institute for Basic Research in Developmental Disabilities, USA
University of Louisville, USA
Molecular Medicine Branch, NIDDK, National Institutes of Health, USA
Faculty of Health, University of Copenhagen, Dania
Bogomoletz Institute of Physiology, Kijόw, Ukraina
School of Biomedical Sciences, University of Liverpool, Londyn, UK
Ghent University, Gent, Belgia
Współpraca międzynarodowa
Opracowanie mapy testów przedklinicznych CePT
Prac. Badań Przedklinicznych CN Inst. Nenckiego
Inne pracownie CN
Nenckiego
mikroskopia
badania behawioralne
modele zwierzęce
LaPrec
aktywność
farmakokinetyka
histologia
mechanizm działania
IBB Spektrometria masowa
MIBMiK Analiza białek
IMDiK Analiza genetyczna
WUM
Inne jednostki CEPT
Testy przedkliniczne: współpraca CePT
CentrumAnalizy
Strukturyi FunkcjiBiałek
MIBMiK
Centrum Medycyny
Doświadczalnej
IMDiK
CentrumBadań
Przedklinicznych
WUMCentrum
Biotechnologii Molekularnej
IBB
CentrumBadań Fizyko-Chemicznych
Układów i Materiałów o
Znaczeniu Biologicznym
CentrumWielkoskalowego
Modelowania i Przetwarzania
Danych Biomedycznych
Pracownia11 C i 15 O
UW
Centrum Technologii
Biomedycznych i Fizyki
Medycznej
PW
Prac. Badań
Przedklinicznych o Podwyższonym
StandardziePrac.
Obrazowania Struktury i
FunkcjiTkankowych Prac.
ObrazowaniaMózgu
Prac.Modeli
Zwierzęcych
IBD PAN