24
1 ความคิดเห็นเกี่ยวก ับร ่างพระราชบ ัญญ ัติ ว่าด้วยการกระทาความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ มีนาคม 2555 พระราชบัญญัติว่าด ้วยการกระทาความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.. 2550 (พระราชบัญญัติคอมพิวเตอร์ ) ของประเทศไทยถูกวิพากษ์วิจารณ์ในประเด็นของเนื้อหาที่กว ้าง เกินไป และให ้อานาจพนักงานเจ ้าหน้าที่ในการใช ้ดุลพินิจเพื่อดาเนินคดีกับคนไทยและผู้ให ้บริการ อินเทอร์เน็ตมากเกินไป อย่างไรก็ตาม ร่างพระราชบัญญัติที่จะนามาใช ้แทนพระราชบัญญัติ คอมพิวเตอร์นี้ ยังมีข ้อบกพร่องที่คล ้ายคลึงกันหลายประการ อาทิ บทบัญญัติที่คลุมเครือ กว ้าง เกินไปหรือบทลงโทษที่รุนแรงของร่างพระราชบัญญัติ อาจเป็นสาเหตุให ้ผู้ให ้บริการชาวไทยชะลอ การนาเสนอบริการ Web 2.0 และอาจส่งผลเสียต่อศักยภาพในการแข่งขันทางเศรษฐกิจของไทยใน ตลาดโลกในยุคแห่งข ้อมูลข่าวสาร ร่างพระราชบัญญัติควรได ้รับการปรับปรุงให ้มุ่งเน ้นไปที่การ คุกคามต่อระบบคอมพิวเตอร์ที่มาพร ้อมด ้วย ข ้อกาหนดที่เจาะจงและชัดเจนขึ้น รวมทั้งข ้อจากัด โดยทั่วไปที่ใช ้ดาเนินการกับผู้มีเจตนาในการสร้างความเสียหาย แทนการเน้นไปที่การตั้งความผิด และบทลงโทษในเรื่องของการคุกคามทางคอมพิวเตอร์เพิ่มเติมขึ้นใหม่ ข ้อ 1. บทนา ศูนย์กลางเพื่อประชาธิปไตยและเทคโนโลยี (“CDT”) ได ้รับเกียรติในการเสนอความเห็น ต่างๆ เกี่ยวกับการนาเสนอพระราชบัญญัติว่าด ้วยการกระทาความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ (2554) (ร่างพระราชบัญญัติ หรือ ร่าง) 1 CDT เสนอความเห็นต่อรัฐบาลไทยให ้ดาเนินการใช ้กฎหมายอาชญากรรมไซเบอร์ฉบับใหม่ แทนที่พระราชบัญญัติว่าด ้วยการกระทาความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ .. 2550 ผู ้เชี่ยวชาญไทยและต่างประเทศได ้วิพากษ์วิจารณ์พระราชบัญญัติคอมพิวเตอร์ฉบับปัจจุบัน ว่าไม่ชัดเจนและมีเนื้อหากว ้างเกินไป 2 การปรับปรุงพระราชบัญญัติคอมพิวเตอร์ เป็นโอกาส ที่จะแก ้ไขข ้อบกพร่องของกฎหมายปัจจุบัน และทาให้กฎหมายอาชญากรรมไซเบอร์ของ ไทยสอดคล้องกับมาตรฐานสากล อย่างไรก็ตาม ความคิดเห็นของเราเกี่ยวกับร่างพระราชบัญญัติ แสดงให ้เห็นว่ายังมีปัญหา หลายประการในพระราชบัญญัติคอมพิวเตอร์ที่ยังไม่ได ้รับการแก้ไขในร่างพระราชบัญญัติ ใหม่ ภาษาที่ใช ้ในร่างพระราชบัญญัติยังคลุมเครือหรือกว ้างเกินไปอยู่มาก --------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 ความคิดเห็น/ข ้อเสนอแนะเหล่านี้ ใช ้ข ้อมูลจากร่างพระราชบัญญัติฉบับแปลเป็นภาษาอังกฤษที่เสน อต่อ CDT ในเดือนธันวาคม 2554 สาเนาฉบับการแปลภาษาอังกฤษแนบอยู่ในส่วนของภาคผนวกของความคิดเห็นนี2 ดู Sinfah Tunsarawuth และ Toby Mendel, “Analysis of Computer Crime Act of Thailand,” Center for Law and Democracy (May 2010) ได ้ทีhttp://www.law-democracy.org/wpcontent/uploads /2010/07/10.05.Thai_.Computer-Act-Analysis.pdf

comments on thailand's proposed computer-related offenses

  • Upload
    dotu

  • View
    220

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: comments on thailand's proposed computer-related offenses

1

ความคดเหนเกยวกบรางพระราชบญญต วาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร

มนาคม 2555 พระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. 2550

(พระราชบญญตคอมพวเตอร) ของประเทศไทยถกวพากษวจารณในประเดนของเนอหาทกวางเกนไป และใหอ านาจพนกงานเจาหนาทในการใชดลพนจเพอด าเนนคดกบคนไทยและผใหบรการ

อนเทอรเนตมากเกนไป อยางไรกตาม รางพระราชบญญตทจะน ามาใชแทนพระราชบญญตคอมพวเตอรน ยงมขอบกพรองทคลายคลงกนหลายประการ อาท บทบญญตทคลมเครอ กวาง

เกนไปหรอบทลงโทษทรนแรงของรางพระราชบญญต อาจเปนสาเหตใหผใหบรการชาวไทยชะลอ

การน าเสนอบรการ Web 2.0 และอาจสงผลเสยตอศกยภาพในการแขงขนทางเศรษฐกจของไทยในตลาดโลกในยคแหงขอมลขาวสาร รางพระราชบญญตควรไดรบการปรบปรงใหมงเนนไปทการ

คกคามตอระบบคอมพวเตอรทมาพรอมดวยขอก าหนดทเจาะจงและชดเจนขน รวมทงขอจ ากดโดยทวไปทใชด าเนนการกบผมเจตนาในการสรางความเสยหาย แทนการเนนไปทการตงความผด

และบทลงโทษในเรองของการคกคามทางคอมพวเตอรเพมเตมขนใหม

ขอ 1. บทน า

ศนยกลางเพอประชาธปไตยและเทคโนโลย (“CDT”) ไดรบเกยรตในการเสนอความเหนตางๆ เกยวกบการน าเสนอพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร (2554) (“รางพระราชบญญต” หรอ “ราง”) 1

CDT เสนอความเหนตอรฐบาลไทยใหด าเนนการใชกฎหมายอาชญากรรมไซเบอรฉบบใหม แทนทพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. 2550 ผเชยวชาญไทยและตางประเทศไดวพากษวจารณพระราชบญญตคอมพวเตอรฉบบปจจบนวาไมชดเจนและมเนอหากวางเกนไป2 การปรบปรงพระราชบญญตคอมพวเตอร เปนโอกาสทจะแกไขขอบกพรองของกฎหมายปจจบน และท าใหกฎหมายอาชญากรรมไซเบอรของไทยสอดคลองกบมาตรฐานสากล

อยางไรกตาม ความคดเหนของเราเกยวกบรางพระราชบญญต แสดงใหเหนวายงมปญหาหลายประการในพระราชบญญตคอมพวเตอรทยงไมไดรบการแกไขในรางพระราชบญญตใหม ภาษาทใชในรางพระราชบญญตยงคลมเครอหรอกวางเกนไปอยมาก --------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 ความคดเหน/ขอเสนอแนะเหลาน ใชขอมลจากรางพระราชบญญตฉบบแปลเปนภาษาองกฤษทเสนอตอ

CDT ในเดอนธนวาคม 2554 ส าเนาฉบบการแปลภาษาองกฤษแนบอยในสวนของภาคผนวกของความคดเหนน

2 ด Sinfah Tunsarawuth และ Toby Mendel, “Analysis of Computer Crime Act of Thailand,” Center

for Law and Democracy (May 2010) ไดท http://www.law-democracy.org/wpcontent/uploads /2010/07/10.05.Thai_.Computer-Act-Analysis.pdf

Page 2: comments on thailand's proposed computer-related offenses

2

มบทบญญตอยจ านวนหนงซงเสยงตอการท าใหการกระท าของผใชและผใหบรการอนเทอรเนตทเปนการท าโดยปกตธรรมดาหรอโดยเจตนาบรสทธเปนอาชญากรรม ยงไปกวานน รางพระราชบญญตยงไมสามารถท าใหกฎหมายอาชญากรรมไซเบอรของไทยไดมาตรฐานเทยบเทามาตรฐานสากลตางๆ ตามทระบไวใน Council of Europe‟s Convention on Cybercrime (“COE Convention” or “Convention”)3 เชนเดยวกบกฎหมายอาญาใดๆ บทบญญตของอาชญากรรมคอมพวเตอร ควรมความชดเจนพอทสามารถน าไปใชไดอยางเจาะจงเปนรายๆ ไป วาอะไรเปนสงตองหาม และเพอปองกนการบงคบใช

โดยพลการหรอเลอกปฏบต กฎหมายทคลมเครอท าใหพนกงานเจาหนาทของรฐใชดลพนจมากเกนไป ในการตดสนวาจะด าเนนคดกบใคร กฎหมายดงกลาวไมเพยงแตกดกนความเปนประชาธปไตย แตยงมผลในทางลบตอผประกอบการและการสรางนวตกรรม บทบญญตทคลมเครอ กวางเกนไป หรอบทลงโทษทรนแรงของรางพระราชบญญต อาจเปนสาเหตใหผใหบรการชาวไทยชะลอการน าเสนอบรการ Web 2.0 และอาจเปนอนตรายตอศกยภาพในการแขงขนทางเศรษฐกจของไทยในตลาดโลกในยคแหงขอมล การตดตอสอสารและเทคโนโลย (“ICTs”) CDT แนะน าใหปรบปรงรางพระราชบญญตบางประการ ขอ 2. หลกการแนะน า ก. หลกของความเปนกลางทางเทคโนโลย รางพระราชบญญตนเหมอนกบพระราชบญญตคอมพวเตอรฉบบปจจบน ทก าหนดบทลงโทษพเศษตออาชญากรรมทเกดจากการกระท าดวยเครองคอมพวเตอร หรอดวยวธการทางอเลกทรอนกสทม อยแลวตามประมวลกฎหมายอาญา โดยเฉพาะมาตรา 23 ทกลาววาการน าขอมลใดๆ เขาสระบบคอมพวเตอร และขอมลนนเปนขอมลทเปนความผดเกยวกบความปลอดภยแหงราชอาณาจกร หรอความผดทเกยวของกบการกอการราย ถอเปนอาชญากรรม ซงกเปนเรองทกลาวไวแลวในประมวลกฎหมายอาญา ในท านองเดยวกน มาตรา 27 กลาววาการน าขอมลเขาสระบบคอมพวเตอร โดยทขอมลนนอาจกอใหเกดความเสยหายตอบคคลอน ท าใหเสยชอเสยง ท าใหเกดความเปนศตรระหวางกน เปนการดถกหรอท าใหอบอาย ซงเราถอวาส งทกลาวมานทงหมดหรอบางสวนมอยแลวภายใตกฎหมายเกยวกบการหมนประมาทและการลวงละเมดของไทย โดยหลกการไมมความจ าเปนทจะมบทลงโทษพเศษส าหรบอาชญากรรมทเกดจากการกระท าดวย/หรอไดมาจากการใชเครองคอมพวเตอร ตวอยางเชน การลกขโมยกเปนอาชญากรรมอยแลว ไมจ าเปนทจะแยกความผดทางอาญาออกจากกนเพอใหเปนการลกขโมย “โดยวธการทางอเลกทรอนกส” นคอหลกของความเปนกลางทางเทคโนโลย มาตรฐานสากลตางๆ ทแพรหลายตางตระหนกในหลกของความเปนกลางทางเทคโนโลย4 ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- 3 Council of Europe, Convention on Cybercrime, ETC No. 185 (Nov. 23, 2001) มอยใน

http://conventions.coe.int/Treaty/EN/Treaties/Html/185.htm

4 ด Council of Europe, Committee of Experts on Crime in Cyber-Space, Ex;oanatory Report to the

Convention on Cybercrim, ETS No. 185 ¶ 36, (May 25, 2001) ไดท

http://conventions.coe.int/treaty/en/reports/html/185.htm (ระบวาการประชม “ใชภาษาทางเทคนคทเปนกลาง เพอใหสามารถน าเนอหาสาระความผดกฎหมายอาญาไปใชกบเทคโนโลยทงในปจจบนและอนาคต )

Page 3: comments on thailand's proposed computer-related offenses

3

ตวอยางเชน The Council of Europe‟s Declaration on freedom of communication on the Internet (2003) (“COE Declaration”) กลาวถงเรองนไวเปนหลกการแรกของปฏญญาวา:

ประเทศสมาชกไมควรเหมารวมเนอหาบนอนเทอรเนต เพอจ ากดวธการทไปเกนกวาวธการอนทน ามาใชในการสงเนอหา5

หลกการนสะทอนใหเหนถงการตดสนใจของ Council of Europe วา การใชคอมพวเตอรหรออนเทอรเนตในการเผยแพรเนอหาทผดกฎหมายดวยตวของมนเอง ไมไดเปนเหตผลใหมการลงโทษทางอาญาเพมขน เนอหาทผดกฎหมายไมวาจะกระจายดวยวธการออฟไลนแบบดงเดม กไมไดหมายความวาจะมความผดนอยหรอมากไปกวาการกระจายผานทางคอมพวเตอรออนไลน ในท านองเดยวกน การกระท าทเปนคดทางอาญากยงคงเปนความผดทางอาญา ไมวาจะเกดจากการกระท า “ดวยวธการทางอเลกทรอนกส” หรอไมกตาม อาชญากรรมไซเบอร เปนสงทเกยวของกบการกออาชญากรรมทมงกระท าตอเครองคอมพวเตอรหรอขอมลคอมพวเตอร ในขณะทบทบญญตทางอาญาแบบดงเดม เชนการบกรกและท าลายทรพยสน อาจใชไมไดเนองจากลกษณะทไมมตวตนของการกระท าหรอความผด ประเดนนเหนไดชดเกยวกบกฎหมายหมนพระบรมเดชานภาพ จากเดอนกรกฎาคม 2550 ถงเดอนกรกฎาคม 2553 จากทงหมด 185 คดทเกยวของกบพระราชบญญตคอมพวเตอร ม 31 คด เปนคดหมนพระบรมเดชานภาพ6 โดยสวนใหญ คดเหลานถกน ามาอยทงภายใตพระราชบญญต คอมพวเตอรและการหมนพระบรมเดชานภาพในบทบญญตของประมวลกฎหมายอาญา7 ตามทกลไกในระดบนานาชาตของสหประชาชาตไดแนะน าวา ประเทศนนๆ อาจตองมการประเมนกฎหมายนในอนาคต8 อยางไรกตาม กอนทการประเมนนจะเกดขน กไมมความจ าเปนตองใช

กฎหมายสองฉบบลงโทษในเรองเดยวกน ดงนนตามหลกของความเปนกลางทางเทคโนโลย ---------------------------------------------------------------------------------------------------------- 5 Council of Europe, Declaration on Freedom of communication on the Internet, adopted May 28, 2003 ม

อยท http://www.coe.int/t/dghl/standardsetting/media/Doc/H-Inf(2003)007_en.pdf COE Convention เองก

ไมไดปฏบตตามหลกการนอยางเตมท รวมถงการกออาชญากรรมทไมไดท าตอคอมพวเตอรหรอขอมลทางคอมพวเตอรเพยงอยางเดยว แตยงรวมถงการกระท าผดอนๆ ทท าดวยคอมพวเตอรได (ความผดเกยวกบสออนาจารเดก และการ

ละเมดลขสทธ) COE Convention ในมาตรา 7-10 อยางไรกตาม Explanatory Report แสดงใหเหนไดชดเจนวารฐเพยงแตจ าเปนตองปดชองวางในกฎหมายของพวกเขา โดยไมแยกอาชญากรรมทท าผดกฎหมายทงหมดทกระท าโดย

วธการทางอเลกทรอนกส

6 Heinrich Böll Foundation, “Situational Report on the Control and Censorship of Online Media, through the Use of Laws and the Imposition of Thai State Policies” at p. 10 (Dec. 9, 2010), available at http://www.boellsoutheastasia.org/downloads/ilaw_report_EN.pdf.

7 รายงานของ Heinrich Böll หมายเหต 6 ขางตน หนา 12-13 ในมาตรา 112 แหงประมวลกฎหมายอาญา เพมการ

ลงโทษใหกบความผดหมนพระบรมเดชานภาพมากกวาพระราชบญญตคอมพวเตอร และใหอ านาจพนกงานเจาหนาทด าเนนการตอไปตามปกตภายใตกฎหมายอาญา

8 ด “UN expert recommends amendment of lese majeste laws” (October 10, 2011),

http://ohchr.org/en/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=11478&LangID=E. ในมมมองของ CDT กฎหมายหมนพระบรมเดชานภาพละเมดสทธมนษยชนในเรองของเสรภาพในการแสดงออก ตามท

แสดงไวในตราสารสทธมนษยชนระหวางประเทศ รวมถง International Covenant on Civil and Political Rights (“ICCPR”) ซงประเทศไทยกเปนประเทศหนงทลงนาม

Page 4: comments on thailand's proposed computer-related offenses

4

CDT แสดงความคดเหนวา มาตรา 23 ของรางพระราชบญญตจะถกเหมารวมได เพราะมการระบความผดนอยแลวในประมวลกฎหมายอาญา ดวยเหตผลเดยวกน CDT แนะน าใหตดมาตรา 27 ออกจากรางพระราชบญญต และควรมงเนนไปทการกระท าตอคอมพวเตอร หรอขอมลคอมพวเตอร ข. หลกของการแสดงเจตนา การก าหนดความผดของอาชญากรรมไซเบอรโดยไมค านงถงเจตนาในการกระท า รวมถงการลงโทษผใชคอมพวเตอรทด าเนนการไปตามปกตและโดยบรสทธใจอาจท าใหเกดผลทไมคาดคดตามมาอกมากมาย ภายใตอนสญญา COE ความผดทเกยวกบคอมพวเตอรทงหมดตองมเจตนา9 เชน ทระบไวในมาตรา 2 ของอนสญญาวา:

แตละฝายจะใชมาตรการทางกฎหมายและมาตรการอนๆ เทาทจ าเปน เพอพจารณาความผดทางอาญาภายใตกฎหมายในประเทศของตน เมอกระท าการโดยเจตนาในการเขาถงระบบคอมพวเตอรบางสวนหรอทงหมดโดยไมมสทธ อาจก าหนดใหเปนความผดทไดกระท าโดยละเมดมาตรการการรกษาความปลอดภย ทมเจตนาเพอรบขอมลคอมพวเตอรหรอเจตนาทไมสจรตอนๆ หรอเกยวกบระบบคอมพวเตอรหนงทเชอมตอไปยงระบบคอมพวเตอรอน

ประเทศสวนมากมการระบการกระท าความผดของอาชญากรรมเหลานอยแลว และกฎหมายทพวกเขามอยอาจกวางหรอไมกวางพอทจะขยายวงใหเปนสถานการณทเกยวของกบระบบเครอขายคอมพวเตอร (เชน กฎหมายวาดวยสอลามกอนาจารเดกของบางประเทศ อาจไมกนความไปถงรปภาพอเลกทรอนกส) ดงนน ในการใชมาตราตางๆ เหลาน ประเทศตางๆ ตองศกษากฎหมายทมอยเพอตรวจสอบวากฎหมายทมอยนใชไดกบสถานการณทมเรองระบบคอมพวเตอรหรอระบบเครอขายเขามามสวนเกยวของดวยหรอไม หากมการกระท าความผดทมระบอยแลวครอบคลมถงการด าเนนการดงกลาว กไมจ าเปนทจะแกไขเพมเตมการกระท าผดทมอย หรอตราขนใหมตามรายงาน COE Explanatory Report, หมายเหตท 4 เหนอยอหนาท 79 ไดมการวพากษวจารณพระราชบญญตคอมพวเตอร ในเรองการขาดขอก าหนดทระบเจตนาของบทบญญต10จ านวนหนง แตนาเสยดายทรางพระราชบญญตกไมไดน าเสนอขอก าหนดทระบเจตนาไวในกฎหมายอาชญากรรมไซเบอรของไทย ตวอยางเชน มาตรา 15 ของรางพระราชบญญตระบวา “ผใดเขาถงระบบคอมพวเตอรหรอขอมลคอมพวเตอรของผอ นโดยมชอบ ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ” ค าวา “โดยมชอบ” ซงถกน ามาใชตลอดทงรางพระราชบญญตนนไมไดมการใหค านยามไว ถงแมวาค าวา “มชอบ” ถกก าหนดไวอยางเพยงพอในรางพระราชบญญต --------------------------------------------------------------------------------------------------------- 9 ด COE Explanatory Report, note 4 above, ¶ 39. 10 ดมาตรา 19 ของ A Memorandum on the draft Computer-Related Offences Commission Act currently being developed by the Thai authorities (April 2007), ไดท http://www.article19.org/data/files/pdfs

/analysis/thaiinternet-mar-07.pdf

Page 5: comments on thailand's proposed computer-related offenses

5

มาตรา 15 กตความไดกวางเกนไป เพราะมนไมจ าเปนทผกระท าผดตองท าดวยความตงใจเฉพาะเจาะจงทจะ “มชอบ” ในการเขาถงระบบหรอขอมลคอมพวเตอรของผอ น บคคลทใช

อนเทอรเนตในการเขาสขอมลและระบบคอมพวเตอรของผอ นเสมอนทางผาน และบางครงการเขาถงนอาจเปนการละเมดเงอนไขของการใหบรการโดยไมรตว หรอไมไดรบอนญาตจากเจาของขอมลหรอเจาของระบบคอมพวเตอร11 ดงทไดกลาวมาแลว มาตรา 15 ท าใหพนกงานเจาหนาทของรฐใชดลพนจอยางเตมทในการตรวจสอบประเภทของการเขาถงท “มชอบ” และลงโทษผใช

คอมพวเตอรโดยไมค านงถงวาบคคลนนมเจตนาทจะเขาถงขอมลและระบบคอมพวเตอรของผอ น “อยางมชอบ” หรอไม การด าเนนการอยางยตธรรมใหไดมาตรฐานดงกลาวนนเปนไปไมได การทไมไดใสหลกการของการระบเจตนาไวดวยเปนปญหาในทกๆ แหงของรางพระราชบญญต CDT แนะน าวา รางพระราชบญญตควรไดรบการปรบปรงเพอใหรวมเอาหลกการของการระบเจตนาไวดวย โดยสามารถท าไดโดยการแทรกค าตางๆ เชน “เจตนา” “จงใจ” “ตงใจ” หรอ “มเจตนา” ไว ในแตละบทบญญตทส าคญของรางพระราชบญญต ค. ขอจ ากดในความรบผดทางอาญาของตวกลางทางระบบการสอสารและ

สารสนเทศ (ไอซท) เนองมาจากการกระท าของบคคลทสาม ตวกลางทางไอซท คอผใหบรการอนเทอรเนต (Internet Service Providers – “ISPs”) การใหบรการโฮสตง (hosting services) เวบฟอรม (web forums) เครอขายทางสงคมออนไลน (social networks) หรอเครองมอคนหา (search engines) ทชวยในการจดเกบ การสงผาน และการดงหรอการเรยกใชการสอสารและเนอหาโดยผใชอนเทอรเนต ทงนเปนทยอมรบกนอยางกวางขวางวาตวกลางดานเทคนคเหลานไมควรจะรบผดทางอาญา เมอพวกเขาเผยแพรหรอโฮสตเนอหาทผดกฎหมาย ทมการสรางหรออปโหลดขอมลโดยผใชซ งเปนบคคลทสามโดยไมรตว หลายๆ ประเทศจ ากดความรบผดทางอาญาใหกบตวกลางทางไอซทจากการปฏบตทผดกฎหมายของผใช 12 ในสหภาพยโรป ในมาตรา 12 – 14 ของค าแนะน าดานพาณชอเลกทรอนกสของกลมสหภาพยโรป (European Union‟s e-Commerce Directive) ป 2543 ใหการปกปองตวกลางทางไอซททสงผานหรอโฮสตเนอหาทผดกฎหมายทมการอปโหลดโดยบคคลทสาม ตราบเทาทตวกลาง (1) ไมรวาเนอหานนผดกฎหมาย และ (2) มการน าเนอหาทผดกฎหมายนนออกจากระบบอยางรวดเรวหลงจากมการรบร 13 ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- 11 ด COE Convention Explanatory Report, note 4 above, ¶ 38 (สงเกตวา “ถกตองตามกฎหมายและการกระท า

รวมกนเปนปกตในการออกแบบระบบเครอขาย หรอถกตองตามกฎหมายและรวมกนด าเนนงานหรอการคา ไมควรจะเปน

อาชญากรรม”) 12 ด Tunsarawuth and Mendel, note 2 above ทหนา 5-6 และด Asia Internet Coalition‟s statement on the

Computer Crimes Act of Thailand (Sept. 8, 2011) (“AIC Statement”) ท at http://www.asiainternetcoalition.org

/advdoc/8887df8fd914ff2b80829a6a6327e91c.pdf; Center for Democracy & Technology, “Intermediary Liability: Protecting Internet Platforms for Expression and Innovation” at 7 (April 2010) ท http://www.cdt.org/files/pdfs/CDT-Intermediary%20Liability_(2010).pdf 13 Tunsarawuth and Mendel, note 2 above หนา 6

Page 6: comments on thailand's proposed computer-related offenses

6

ผเชยวชาญอาวโส จากองคการสหประชาชาต, องคการความรวมมอและการปกปองภยในยโรป (the Organization for Security (OSCE) รวมทงองคกรมลรฐในสหรฐอเมรกา (the Organization of American States (OAS) ใหการสนบสนนอยางแขงขนในการปกปองตวกลางจากความรบผด ตามแถลงการณป 2548 ทวา

ไมควรมใครตองรบผดชอบตอเนอหาบนอนเทอรเนตทพวกเขาไมไดเปนผเขยน นอกเสยจากวาพวกเขาไดน าเนอหาเหลานนมาดดแปลงเปนของตนเอง หรอปฏเสธทจะปฏบตตามค าสงศาลทใหลบเนอหา14นนๆ ออก

ในท านองเดยวกน กฎขอท 6 ของ COE Declaration ป 2546 ระบวา: ประเทศสมาชกควรมนใจไดวาผใหบรการจะไมตองรบผดชอบตอเนอหาบนอนเทอรเนตเมอการท างานของพวกเขาถกจ ากด ตามทก าหนดไวในกฎหมายแหงชาต เพอการสงขอมลหรอใหบรการการเขาถงอนเทอรเนต ในกรณทการท างานของผใหบรการกวางขนและพวกเขาเกบเนอหาทเลดลอดออกมาจากฝายอน ประเทศสมาชกอาจถอวาพวกเขาตองรวมรบผด ถาพวกเขาไมลบหรอยตการเขาถงขอมลหรอบรการอยางรวดเรวทนททพวกเขาร ตามทก าหนดไวในกฎหมายแหงชาต เกยวกบลกษณะทผดกฎหมายหรอในกรณทมการเรยกรองคาเสยหาย เกยวกบขอเทจจรงหรอสถานการณทเผยใหเหนถงการท าผดกฎหมายของกจกรรมหรอขอมล15

ขอจ ากดเรองความรบผดเหลานสะทอนใหเหนถงการก าหนดนโยบายทใหตวกลางระบบไอซท รบผดตอการกระท าของผใชวาจะท าใหเกดอปสรรคส าคญตอการสรางสรรคนวตกรรมและขดขวางการเจรญเตบโตของภาคไอซท16 ถาตวกลางทางไอซทเชน ISPs ตองรบผดทางอาญาจากการกระท าทผดกฎหมายโดยผใชแลว พวกเขาควรจะตองมแหลงขอมลทจ าเปนเพอการตดตามตรวจสอบและปกปองระบบเครอขายของตน แมวาการตดตามตรวจสอบเปนเทคนคทเปนไปได (มกจะเปนไปไมได) คาใชจายกเปนอปสรรคอยางหนง ภยคกคามของความทตองรบผดทางอาญา อาจเปนตวปดกนชองทางของการรงสรรคนวตกรรมโดยผทไมสามารถทจะจายคาใชจายเพอการตดตามตรวจสอบและปฏบตตามได ธรกจไอซทจ านวนมากเลอกทจะไมด าเนนงานในประเทศทปฏเสธทจะจ ากดความรบผดทางอาญาของพวกเขาจากการกระท าของบคคลทสาม17 The Asia Internet Coalition (AIC) องคกรทตงข นโดย eBay, Google, Nokia, Skype และ Yahoo! ออกค าเตอนวาการก าหนดความรบผดทางอาญาใหกบตวกลางทางไอซท อาจท าใหเกดการปฏเสธผใช

อนเทอรเนตชาวไทยในการเขาถงบรการออนไลนหลายรายการทพวกเขาก าลงใชอยในชวตประจ าวน18 ---------------------------------------------------------------------------------------------------------- 14 Joint Declaration by the UN Special Rapporteur on Freedom of Opinion and Expression, the OSCE Representative

on Freedom of the Media and the OAS Special Rapporteur on Freedom of Expression, (Dec. 21, 2005) ท

http://www.article19.org/pdfs/igo-documents/three-mandates-dec-2005.pdf.

15 COE Declaration, note 5 above (emphasis added)

16 ดบนทก CDT เรองความรบผดของตวกลาง, note 12 above, หนา 5-6

17 ด บนทก CDT เรองความรบผดของตวกลาง, note 12 above, หนา 5-6

18 ด AIC Statement, note 12 above

Page 7: comments on thailand's proposed computer-related offenses

7

บทบญญตหลายขอในรางพระราชบญญต หากตความอยางกวางๆ จะก าหนดความรบผดทางอาญาใหกบตวกลางทางไอซท ทนาสงเกตทสด คอมาตรา 22 ทกลาววา เปนอาชญากรรมในกรณทแจกจาย ครอบครอง หรอเผยแพรซอฟตแวรทพฒนาขนโดยเฉพาะ เพอน าไปใชเปนเครองมอในการกระท าผดตามมาตรา 15 ถง 20 หากตความอยางกวางๆ อาจน าไปใชกบผใหบรการอนเทอรเนต (ISP) ทมซอฟตแวรดงกลาวปรากฏอยในขอความ หรอกบผใหบรการเวบโฮสตง หรอผใหบรการเกบขอมลในระบบคลาวดซ งผใชเปนผอปโหลดซอฟตแวรทผดกฎหมาย มาตรา 22 ไมไดรวมขอก าหนดวาตวกลางรหรอไมวาซอฟตแวรนนไมชอบดวยกฎหมาย ในท านองเดยวกน ในมาตรา 25 ทระบวาการครอบครองขอมลคอมพวเตอรซ งมลกษณะอนลามกทเกยวของกบเดกหรอเยาวชนเปนอาชญากรรม ซงไดขยายความรวมถง ในลกษณะทเวบโฮสตหรอเวบฟอรมทอนญาตใหผใชอปโหลดเนอหาเปนผ “ครอบครอง” เนอหาทอปโหลดนน เวบฟอรมจะตองระวางโทษตามมาตรา 25 เมอใดกตามทผใชอปโหลดภาพลามกอนาจารขนไปยงบอรด ถงแมวาผใหบรการโฮสตงหรอเวบฟอรมไมรเหนเกยวกบเนอหาทไมชอบดวยกฎหมายนนกตาม ในฉบบแปลภาษาองกฤษท CDT น ามาใชในการวเคราะหครงน มาตรา 26 ไมชดเจน แตทเรากงวลคอ อาจมการก าหนดใหตวกลางรบผดเกยวกบเนอหาทตวกลางไมไดเปนผสราง ทงนโดยหลกการพนฐานของนโยบายอนเทอรเนต ตวกลางไมควรรบผดในเนอหาทพวกเขาไมไดมการรบร และหากมความจ าเปน มาตรา 26 ควรจะไดรบการปรบปรง เพอใหเกดความชดเจนวาไมมการก าหนดความรบผดใหกบอนเทอรเนตโฮสต ISPs หรอตวกลางทางเทคโนโลยอนๆ โดยภาพรวม CDT แนะน าใหแกไขเพมเตมรางพระราชบญญต เพอใหเกดความชดเจนวาตวกลางทางไอซทจะไมตองรบผดตอการกระท าของบคคลทสาม เพอแกไขความกงวลเรองเนอหาทผดกฎหมาย ควรแกไขรางพระราชบญญต โดยเพม การแจงเตอนและกระบวนการปลดเนอหาลง ทตองการใหผใหบรการอนเทอรเนตลบเนอหาทผดกฎหมายทโพสตโดยบคคลทสาม หลงจากทแจงใหทราบลวงหนาในระยะเวลาทเพยงพอ และดวยกระบวนการทเหมาะสม ตวกลางทางไอซททท าตามขนตอนในการปลดเนอหาออกจากเวบนนๆ และลบเนอหาทไมชอบดวยกฎหมายหลงจากไดรบการแจงไมควรตองรบผดทางอาญา19

ง. การปกปองวธการในการคนหา และน าระบบคอมพวเตอรและขอมลมาใช

COE Convention ตระหนกถง “ความจ าเปนเพอใหแนใจวามความสมดลยทเหมาะสมระหวางผลประโยชนจากการบงคบใชกฎหมาย และการเคารพสทธมนษยชนขนพนฐาน…”20 ดวยเหตน ทกฝายทเกยวของกบอนสญญา ตองแนใจวาการปกปองวธการ หรอขนตอนทผกอตง, ผด าเนนการ และแอพพลเคชนเออใหมการคนหาและการน าระบบคอมพวเตอรและขอมลมาใชได นน ตองไดรบการจดสรรการปองกนอยางเหมาะสมและสอดคลองกบสทธมนษยชนและเสรภาพ --------------------------------------------------------------------------------------------------------- 19 ส าหรบภาพรวมคราวๆ ของความกงวลทเพมขนโดยการแจงใหทราบลวงหนา ด CDT, “Intermediary Liability: Protecting Internet Platforms for Expression and Innovation” (April 2010) หนา 8,

http://www.cdt.org/files/pdfs/CDTIntermediary%20Liability_%282010%29.pdf 20 COE Convention, note 3 above, Preamble

Page 8: comments on thailand's proposed computer-related offenses

8

รวมถง สทธทเกดขนจากการด าเนนการตามภาระหนาท (ของแตละประเทศ) ทมระบไวในบทบญญตของสหประชาชาตเกยวกบสทธดานการเมอง และเครองมอเกยวกบสทธมนษยชนตางๆ ทมใชในสากล21 มาตรา 15 ของอนสญญา:

เงอนไขดงกลาวและการปองกนตองเหมาะสมในมมมองของกระบวนการทเปนไปตามธรรมชาตหรอความวตกกงวลเกยวกบอ านาจ รวมถง การก ากบดแลทเปนอสระของศาลหรอองคกรก ากบดแลอสระอนใด, แอพพลเคชนในการตรวจสอบขนพนฐาน และขอจ ากดในดานขอบเขตและระยะเวลาของอ านาจหรอกระบวนการนน22

แมวารางพระราชบญญตมขนตอนในการสรางกระบวนการปกปองคมครองทคลายกบทพจารณาโดย COE Convention ในความคดเหนของเราเกยวกบอ านาจในการคนหาและน าขอมลมาใช ทน าไปส

“พนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษ” ในหมวดท 3 ของรางพระราชบญญต พบขอบกพรองทอาจเกดขนจ านวนหนง มาตรา 31 ของรางพระราชบญญต ระบวาพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษ “ภายใตขอบงคบของมาตรา 32” ควรมอ านาจตางๆ รวมถงอ านาจทจะท าส าเนาขอมลในคอมพวเตอร เพอตรวจสอบ หรอเขาถงระบบคอมพวเตอร และอ านาจในการยดหรออายดระบบคอมพวเตอร ภายใตมาตรา 31 อ านาจเหลานอาจใชสทธวา “เพอประโยชนในการสบสวน ในกรณทมเหตอนควรเชอไดวามการกระท าความผดตามพระราชบญญตน …… [และ] เฉพาะทจ าเปน เพอประโยชนในการใชเปนหลกฐานเกยวกบการกระท าความผดและหาตวผกระท าผด” มาตรา 32 ท าใหเกดการจดท ากระบวนการในการปกปองคมครอง สงส าคญทสดคอในมาตรานระบวาพนกงานเจาหนาท “เมอจะมการใชอ านาจตามมาตรา 31 ..... ควรยนค ารองตอศาลทมเขตอ านาจเพอมค าสงอนญาตใหพนกงานเจาหนาดานเทคนคพเศษทยนค ารองขอ” มาตรา 32 ก าหนดขอก าหนดในการยนค ารองไวจ านวนหนง รวมถงการเจาะจง“เหตผลทตองใชอ านาจ ลกษณะของการกระท าความผด ขนตอน วธการ ระยะเวลาทด าเนนการ และผลกระทบหรอความเสยหายทอาจเกดขนจากการกระท าของโปรแกรมดงกลาว” นอกจากนยงระบวาการยนค ารองจะตองประกอบดวย “หลกฐานตามสมควร เพอใหเชอวาคนนนกระท าหรอจะกระท าการบางอยางทเปนความผดตามพระราชบญญตน” อยางไรกตาม ในมาตรา 32 ไมไดระบอยางชดเจนวาการอนมตของศาลในการทบทวนค ารองจะตองไดรบกอนทพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษสามารถใชสทธในการใชอ านาจตรวจสอบตามทก าหนดไวในมาตรา 31 เราเขาใจเองวามาตราน มวตถประสงคเพอตองการการอนมตของศาลกอน และรางในภาษาไทยอาจจะชดเจนกวาการแปลทเราก าลงใชอยน เราขอแนะน าผยกรางทกทานวา ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- 21 COE Convention, note 3 above มาตรา 15 The ICCPR ซงประเทศไทยเปนประเทศหนงทลงนามในมาตรา 17: “(1) บคคลใดจะถกแทรกแซงโดยพลการหรอไมชอบดวยกฎหมายในความเปนสวนตวของเขา ครอบครว บาน หรอการ

ตอบโต หรอถกโจมตโดยผดกฎหมายตอเกยรตยศและชอเสยงของเขา (2) ทกคนมสทธไดรบความคมครองตามกฎหมายตอกรณถกรบกวนหรอโจมตดงกลาว” UN General Assembly, International Covenant on Civil and

Political Rights, 16 December 1966, United Nations, Treaty Series, vol. 999, หนา 171, มอยทhttp://www.unhcr.org/refworld/docid/3ae6b3aa0.html

22 COE Convention, Article 15 (emphasis added)

Page 9: comments on thailand's proposed computer-related offenses

9

ทานตองมนใจวารางพระราชบญญตมความชดเจนวาจะสามารถใชอ านาจในการตรวจสอบทก าหนดไวในมาตรา 31 ไดเฉพาะหลงจากทผพพากษาทเปนอสระและเปนกลางจากศาลทมอ านาจออกค าสงทมพนฐานจากเหตผลทสมเหตสมผลแลวเทานน รางพระราชบญญตควรระบอยางชดเจนวาการตดสนของผพพากษาตองขนอยกบหลกฐานทนาเชอถอทน าเสนอมาพรอมกบการยนค ารอง นอกจากนเรายงพบวามาตรา 32 ระบวา อ านาจในการสอบสวนทมอบใหกบพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษในมาตรา 31(1) นน – ความสามารถในการท าส าเนาขอมลคอมพวเตอร “จะตองด าเนนการเฉพาะเมอมเหตอนควรเชอไดวามกระท าความผดตามพระราชบญญตน และตองไมเปนอปสรรคในการด าเนนกจการของเจาของหรอผครอบครองขอมลคอมพวเตอรดงกลาวเกนความจ าเปน” แตไมมบทบญญตแบบเดยวกนนในมาตรา 32 เกยวกบอ านาจในการตรวจสอบอกสามประการในมาตรา 31 เราขอแนะน าใหปรบปรงรางพระราชบญญตเพอใหเกดความชดเจนวาการใชอ านาจสบสวนทกอ านาจในมาตรา 31 ควรค านงถงผลกระทบหรอความเสยหายจากการใชอ านาจนนๆ ทจะเกดแกเจาของหรอผครอบครองระบบและขอมลคอมพวเตอร รวมทงบคคลทสาม ขอ 3. ความคดเหนเกยวกบบทบญญตบางประการ จากหลกการดงกลาวขางตน เราขอแสดงความคดเหนเกยวกบบทบญญตทระบในหมวด 2 ของรางพระราชบญญต

มาตรา 15

มาตรา 15 ของรางพระราชบญญต ระบวา

ผใดเขาถงระบบคอมพวเตอรหรอขอมลคอมพวเตอรของผอ นโดยมชอบ ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

ถาการกระท าผดตามวรรคหนง ไดกระท าตอระบบคอมพวเตอรหรอขอมลคอมพวเตอรทม มาตรการปองกนการเขาถงโดยเฉพาะ และมาตรการนนมไดมไวส าหรบตน ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนสหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ ถาการกระท าผดตามวรรคหนงหรอวรรคสอง ไดกระท าโดยใชชองโหวของระบบคอมพวเตอร หรอการท าส าเนาขอมลคอมพวเตอรในลกษณะทมโอกาสจะกอความเสยหายตอบคคลอน ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหาหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

ดงกลาวมาขางตน CDT แนะน าวา บทบญญตนควรไดรบการแกไข ใหรวมองคประกอบของเจตนาเขาไวดวย การก าหนดความผดโดยดทเจตนาการเขาถงขอมลโดยมชอบจะท าใหรางพระราชบญญตนอยในระดบทใกลเคยงกบ COE Convention23 และกฎหมายอาชญากรรมไซเบอรของประเทศอนๆ นอกจากนผยกราง รางพระราชบญญตตองแกไขความคลมเครอของวลทวา ---------------------------------------------------------------------------------------------------------- 23 ดมาตรา 2 ใน COE Convention

Page 10: comments on thailand's proposed computer-related offenses

10

“การเขาถงโดยมชอบ” มการใชค าวา “โดยมชอบ” หลายแหงทวทงรางพระราชบญญต แตไมมการใหค าจ ากดความไว กฎหมายอาชญากรรมไซเบอรควรมการเขยนขนดวยความแมนย าและชดเจนเพยงพอทจะชวยใหผใชคอมพวเตอรใชในการตรวจสอบจากเรมแรกของกฎหมายวาอะไรเปนสงตองหามในการด าเนนการ และอะไรบางทไดรบอนญาตใหด าเนนการได เพอจะได ควบคมพฤตกรรมของพวกเขาไดอยางเหมาะสม ตามทกลาวไวแลววา มาตรา 15 ไมมเรองของการทบคคลและธรกจจะไดรบการแจงใหทราบลวงหนาในระยะเวลาทเพยงพอ เกยวกบประเภทของการเขาถงระบบคอมพวเตอรและขอมลคอมพวเตอรของผอ นทถอวา “โดยมชอบ” เพราะไมเคยมการใหค าจ ากดความของค าวา “อยางมชอบ” มาตรา 15 และบทบญญตอนๆ ของรางพระราชบญญตใหเจาหนาทรฐใชดลยพนจอยางกวางขวางมากเกนไป ในการตรวจสอบวาสงใดเปนความผดทางอาญาทเกยวของกบการด าเนนการระบบคอมพวเตอรหรอขอมลคอมพวเตอร โดยเฉพาะอยางยงเรามความกงวลวา “เขาถงโดยมชอบ” อาจรวมถงการใชบรการคอมพวเตอรในรปแบบทตองหามตามเงอนไขการใหบรการ ตวอยางเชน Facebook ระบชดเจนในขอก าหนดของการบรการทไมใหผทมอายต ากวา 13 ปสรางบญชผใชบน Facebook ผใชทมอาย 12 ปจงละเมดเงอนไขการบรการของ Facebook ถามวาผใชคนน “เขาถงโดยมชอบ” ไปยงคอมพวเตอรโฮสตตงของ Facebook หรอเปลา ค าถามนไมชดเจนภายใตรางพระราชบญญตทรางไวน คอใหการพจารณาทกวางและมากเกนไปกบเจาหนาท24 เปนทนาเสยดายวา COE Convention กยงบกพรองในจดน และกลายเปนการใหแนวทางทขาดประโยชน25 --------------------------------------------------------------------------------------------------------- 24 ปญหานเปนปญหาทเกดขนภายใตกฎหมายอาชญากรรมของประเทศอนๆ รวมทงสหรฐอเมรกา Orin Kerr นกวชาการทมช อเสยงในดานกฎหมายไซเบอร และอดตเจาหนาทในกระทรวงยตธรรมสหรฐฯ ไดวเคราะหการใชวลท

ไมไดมการใหค านยามไวเชน “เขาถง” และ “โดยไมไดรบอนญาต” ในกฎขอบงคบของประเทศสหรฐอเมรกา ด Orin

S. Kerr, Testimony before the U.S. House of Representative, Committee on the Judiciary. Subcommittee on Crime (November 15, 2011) http://judiciary.house.gov/hearings/pdf/Kerr%2011152011.pdf , and Orin

S. Kerr, “Cybercrime‟s Scope: Interpreting „Access‟ and „Authorization‟ in Computer Misuse Statutes,” NYU Law Review, vol. 78, no. 5, pp. 1596-1668 (November 2003)

http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=399740 ในบทความลาสด Professor Kerr ยงเปนทถกเถยงกนอยวาการใชวล “โดยไมไดรบอนญาต” และความเปนไปไดทจะสามารถรวมเอาขอตกลงในการใหบรการท

ท าใหกฎหมายรฐธรรมนญของสหรฐอเมรกาภายใตหลกการทวากฎหมายอาญาตองก าหนดอยางชดเจนวาพวกเขาท า

ผดทางอาญา Orin S. Kerr, “Vagueness Challenges to the Computer Fraud and Abuse Act,” Minnesota Law Review (2010) http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1527187

25 มาตรา 2 ของบทบญญตเกยวกบการเขาถงทผดกฎหมายของ COE Convention ตองใหรฐสมาชกน ากฎหมายทเจตนากออาชญากรรมในการ “เขาถงทงหมดหรอสวนใดสวนหนงของระบบคอมพวเตอรโดยไมมสทธ” (Emphasis

added) เมอครงทมการราง COE Convention กถกวพากษวจารณในเรองความลมเหลวทจะแยกแยะระหวางการด าเนนการอยางเพยงพอทนาจะเปนอาชญากรรม และการด าเนนการทละเมดสญญาหรอกฎหมายอนๆ ไมควรเปน

อาชญากรรม ด “Comments of the Center for Democracy and Technology on the Council of Europe Draft „Convention on Cyber-crime‟ (Draft No. 25)” (February 6, 2001),

http://old.cdt.org/international/cybercrime/010206cdt.shtml The Explanatory Report to the COE

Convention ด าเนนการกบปญหาทเกดขนจากความคลมเครอในวล “โดยไมมสทธ” แตกไมสามารถแกปญหาได

Page 11: comments on thailand's proposed computer-related offenses

11

เราสงเกตความแตกตางระหวางวรรคแรกของมาตรา 15 ในรางพระราชบญญต และมาตรา 5 ใน พระราชบญญตคอมพวเตอรฉบบปจจบน ซงจ ากดแนวคดของการเขาถงระบบคอมพวเตอร “โดยมชอบ” เพอผทม “มาตรการรกษาความปลอดภยทเฉพาะเจาะจง” ดงนนในพระราชบญญตคอมพวเตอร การเขาถงระบบคอมพวเตอร “โดยมชอบ” เมอมการกระท าทหลบเลยงมาตรการรกษาความปลอดภยทเฉพาะเจาะจงเปนอาชญากรรม แตในมาตรา 15 ของรางพระราชบญญตไดลบขอนออกไป ซงชวยใหการฟองคดเรองการเขาถงระบบคอมพวเตอรและขอมลคอมพวเตอร “โดยมชอบ” ทไมมระบบการรกษาความปลอดภย และเปดใหกบสาธารณะชน ขณะทเพมโทษใหกบการเขาถงระบบตางๆ ทมการใช “มาตรการปองกนการเขาถงโดยเฉพาะ” “โดยมชอบ” ความกงวลในทนเกยวกบความคลมเครอและขอบขายทกวางเกนไปของกฎหมาย CDT แนะน าให ลบวรรคแรกของมาตรา 15 ออก และเสนอใหแทนทวรรคทสองของมาตรา 15 ดวยขอความและการใชภาษาตอไปน เทยบเทากบมาตรา 5 ในพระราชบญญตคอมพวเตอร ตามทเราเขาใจ นนคอ:

ผใดเขาถงระบบคอมพวเตอรของผอ นโดยมชอบและโดยเจตนาหลกเลยงมาตรการรกษาความปลอดภยทางเทคนคและดวยเหตนนท าใหไดรบสงทมมลคา ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

เราเชอวาค าวา “มาตรการรกษาความปลอดภยทางเทคนค” อาจจะกระชบมากกวาค าวา “การเขาถงมาตรการปองกน” ทใชในรางพระราชบญญต หากวลทวา “มาตรการปองกนการเขาถงโดยเฉพาะ” จะตองใช กควรใหค าจ ากดความไวดวย วรรคทสามของมาตรา 15 น าเสนอการลงโทษเพมขนส าหรบ การเขาถงระบบคอมพวเตอรหรอขอมลคอมพวเตอร “โดยมชอบ” “โดยใชชองโหวของระบบคอมพวเตอร” ประโยคนดเหมอนวาควรจะถกลบออก เนองจากขอความและการใชภาษาทเราแนะน าไวขางตนคอ “เจตนาหลกเลยงมาตรการรกษาความปลอดภยทางเทคนค” ไดครอบคลม “โดยใชชองโหว” ไวแลว ในทายทสด มาตรา 15 ยงน าเสนอการลงโทษเพมขนส าหรบการเขาถงระบบคอมพวเตอร “โดยมชอบ” และ “ท าส าเนาขอมลในคอมพวเตอรในลกษณะทนาจะเกดความเสยหายแกผอ น” มาตรฐานของค าวา “นาจะเกดความเสยหายแกผอ น” ทมใชอยางกวางขวางทวรางพระราชบญญต ซงให อ านาจกบเจาหนาทรฐในการใชดลพนจมากเกนไปในการก าหนดวาสงใดกอใหเกด “ความเสยหายแกผอ น” และไมวาความเสยหาย “นาจะ” เกดขนหรอไม CDT แนะน าใหผยกรางกระชบบทบญญตนใหเปน “ขอมลทเปนความลบ” หรอขอมลท “ไมใชสาธารณะ” โดยการใหค าจ ากดความของค าวา “ความเสยหาย” ตามประเภทเฉพาะของอนตรายทอาจเกดจากการเขาถงและท าส าเนาขอมลทม ชอบดวยกฎหมาย ซงอาจรวมถงการสญเสยเงนหรอเปนอนตรายทเกดจากการคกคามความเปนสวนตว CDT เสนอแนะตอไปวา ใหรวมองคประกอบดานเจตนาไวในบทบญญตดวย เพอใหมเฉพาะบคคลทเขาถงและท าส าเนาขอมลในคอมพวเตอรทมเจตนาทจะกอใหเกดอนตรายตางๆ เทานน ทไดรบการลงโทษเพมขน

Page 12: comments on thailand's proposed computer-related offenses

12

มาตรา 19 มาตรา 19 ระบวา

ผใดกระท าการโดยมชอบ เพอใหการท างานของระบบคอมพวเตอรของผอ นถกระงบ ชะลอ ขดขวาง หรอรบกวนจนไมสามารถท างานตามปกตได ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหนงแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ

ความกงวลเกยวกบมาตรานอยท “ไมสามารถท างานตามปกตได” ซงเปนการระบทกวางมากและไมมค าจ ากดความ วลนสามารถน าไปใชไดกบการเปลยนแปลงทหลากหลายของการท างานของระบบคอมพวเตอร รวมถงการกระท าทเปนปกตและมเจตนาบรสทธ เชน การตดตงโปรแกรมซอฟตแวรทมผลท าใหความเรวของการท างานของคอมพวเตอรลดลง บทบญญตใหพนกงานเจาหนาทรฐใช

ดลยพนจอยางมากเพอตรวจสอบเมอมการกระท า “โดยมชอบ” ได “รบกวน” การท างาน “ตามปกต” ของระบบคอมพวเตอร มาตรา 19 ควรไดรบการแกไข วา จะตองเปนอนตรายอยางมากตอระบบคอมพวเตอร หรอบนทอนประสทธภาพการท างานปกตของระบบคอมพวเตอร นอกจากนตามหลกการของการระบเจตนาให ชดเจนทกลาวไวขางตน ควรรวมองคประกอบดานเจตนาเขาไปดวย เพอใหการฟองรองไปยงบคคลทมเจตนาทเปนอนตรายอยางมากตอระบบคอมพวเตอร หรอบนทอนประสทธภาพการท างานปกตของระบบคอมพวเตอรเทานน

มาตรา 21 มาตรา 21 ระบวา หากกระท าผดตามมาตรา 15 มาตรา 16 มาตรา 17 มาตรา 18 มาตรา 19 และมาตรา 20

(1) กอใหเกดความเสยหายแกประชาชน ไมวาความเสยหายนนจะเกดขนในทนทหรอใน ภายหลง และไมวาจะเกดขนพรอมกนหรอไม ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสบป และ ปรบไมเกนสองแสนบาท (2) เปนการกระท าทนาจะเกดความเสยหายตอการรกษาความมนคงปลอดภยของ ประเทศ ความปลอดภยของสาธารณะ ความมนคงทางเศรษฐกจของประเทศ หรอ การบรการสาธารณะ หรอเปนการกระท าตอขอมลคอมพวเตอรหรอระบบคอมพวเตอรทมไวเพอประโยชนสาธารณะ ตองระวางโทษจ าคกตงแตสามถงสบหา ป และปรบตงแตหกหมนถงสามแสนบาท

การกระท าความผดตามขอ (2) เปนเหตใหผอ นถงแกความตาย ตองระวางโทษจ าคกตงแตสบถงยสบป

วลทวา “กอใหเกดความเสยหายแกสาธารณะ” ในมาตรา 21(1) นนกนความหมายกวางเกนไป ขอบงคบท าใหเจาหนาทรฐใชดลพนจทหละหลวม ในการตดสนใจวาอะไรเปนสงทกอใหเกด “ความเสยหายแกสาธารณะ” และละเลยทจะท าการแจงใหประชาชนชาวไทยทราบอยางเปนธรรมวาการกระท าแบบไหนทจะจดอยในจ าพวกทตองไดรบโทษเพมขน ภายใตบทบญญตน ความผดแตละอยางท “โดยมชอบ” ในการเขาถงระบบคอมพวเตอรของบคคลอนภายใตมาตรา 15 อาจท าใหถกจ าคกเปนเวลาสบ (10) ป หากเจาหนาทรฐก าหนดใหการเขาถงทผดกฎหมายนนท าใหเกด

Page 13: comments on thailand's proposed computer-related offenses

13

“ความเสยหายแกสาธารณะ” การลงโทษดงกลาวเขมงวดและคลายกบมาตรฐานของอนสญญาระหวางประเทศในการลงโทษความผดทางอาญา26 มาตรา 21(2) มความเสยหายจากความคลมเครอทมากขน, ทขอบเขตกวางเกนไป และขาดการระบสดสวนทส าคญอยางเหมาะสม เพราะเจาหนาทรฐตองการเพยงการตดสนใจวาการละเมดตามมาตรา 15 ถง 20 คอ “นาจะ” ท าใหเกดความเสยหายตอความมนคงปลอดภยของประเทศ “ความมนคงทางเศรษฐกจ” “ความปลอดภยสาธารณะ” หรอ “บรการสาธารณะ” เพอใหมการพพากษาจ าคกอยางนอยสาม (3) ป มาตรา 21(2) ยงก าหนดโทษจ าคกอยางนอยสาม (3) ป เมอมการละเมดตามมาตรา 15 ถง 20 ทเกยวของกบระบบคอมพวเตอรหรอขอมลคอมพวเตอร “ทมไวเพอประโยชนสาธารณะ” ดวยเหตน ตวอยางเชน ตามขอก าหนดของมาตราน บคคลใดฝาฝนมาตรา 19 โดยรบกวนการท างานของคอมพวเตอรในหองสมดประชาชนไทยท าใหคอมพวเตอรดงกลาว “ไมสามารถท างานตามปกตได” จะตองระวางโทษจ าคกอยางนอยสาม (3) ป ส งนละเมดหลกดานความเหมาะสมของสดสวน CDT แนะน าผยกรางของรางพระราชบญญตใหยกเลกมาตรา 21 ทงหมด27 มาตรา 22 มาตรา 22 ระบวา

ผใดผลต จ าหนาย จายแจก ท าซ า มไว หรอท าใหแพรหลายโดยประการใด ซงขอมลคอมพวเตอร ชดค าสง หรออปกรณทจดท าขนโดยเฉพาะ เพอน าไปใชเปนเครองมอในการกระท าความผดตามมาตรา 15 มาตรา 16 มาตรา 17 มาตรา 18 มาตรา 19 และมาตรา 20 ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

ตามทตงขอสงเกตไวขางตน มาตรา 22 ควรไดรบการปรบปรงเพอปกปองตวกลางทางไอซทจากการทตองรบผดทางอาญาจากการทเพยงแตจายแจก ท าซ า มไว หรอเผยแพรเครองมอซอฟตแวรทผดกฎหมาย ซงเครองมอเหลานนไดมการอปโหลดโดยผใชซ งเปนบคคลทสาม โดยทตวกลางทางไอซทไมไดรถงการกระท าดงกลาว นอกจากน มาตรานควรตองก าหนดวาผละเมดรและจงใจแจกจายเครองมอซอฟตแวรและอปกรณทผดกฎหมายโดยมเจตนาเฉพาะเจาะจงวาเครองมอเหลานนจะถกน าใชในการกระท าความผดตามมาตรา 15 ถง 20

มาตรา 23 มาตรา 23 ระบวา

ผใดกระท าความผดตอไปน ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหนงแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ

---------------------------------------------------------------------------------------- 26 มาตรา 9 ของ the International Covenant on Civil and Political Rights (“ICCPR”) ซงประเทศไทยไดลงนาม

ตองการให deprivations เสรภาพเปนสดสวนกบความผดทกระท า

27 บทบญญตสดทายของมาตรา 21 การจ าคกเปนเวลา (10) ถงยสบ (20) ป ส าหรบการละเมดมาตรา 15-20 และ

มาตรา 21(2) วา “เปนเหตใหผอ นถงแกความตาย” มระบอยแลวในบทบญญตฆาตกรรมในกฎหมายอาญา

Page 14: comments on thailand's proposed computer-related offenses

14

(1) น าเขาสระบบคอมพวเตอร ซงขอมลทไมตรงตอความเปนจรง โดยประการทนาจะ เกดความเสยหายตอความมนคงของประเทศ หรอกอใหเกดความตนตระหนกแกประชาชน (2) น าเขาสระบบคอมพวเตอร ซงขอมลคอมพวเตอรใดๆ อนเปนความผดเกยวกบความ มนคงแหงราชอาณาจกร หรอความผดเกยวกบการกอการรายตามประมวลกฎหมาย อาญา (3) เผยแพรหรอสงตอขอมลคอมพวเตอรโดยรอยแลววาเปนขอมลคอมพวเตอรตามขอ (1) หรอ (2)

มาตรฐานของวล “ไมตรงตอความเปนจรง” ในมาตรา 23(1) นนใชไมไดในทางปฏบตและไมเปนไปเพอปกปองผลประโยชนใดๆ ทถกตองตามกฎหมาย มาตรฐานนเปนการใหดลพนจกบพนกงานเจาหนาทไทยในการตดสนใจวาอะไรเปนขอมลทเปนจรง และอะไรเปนขอมลท “ไมตรงตอความเปนจรง” นอกจากน เจาหนาทกลมเดยวกนนยงมอ านาจในการใชดลพนจไดอยางไมจ ากดในการตรวจสอบเมอขอมลท “ไมตรงตอความเปนจรง” ทถกน าเขาสระบบคอมพวเตอรวา “นาจะ” เปน “ความเสยหาย” ตอความมนคงแหงชาต นาจะกอใหเกด “ความตนตระหนกแกประชาชน” ทงนในบางประเทศ กฎหมายอาญาทมความคลายคลงกบการน าขอมลไปใชอยางผดๆ ท าใหเกด “ความตนตระหนกแกประชาชน” ไดมการตความเปนการละเมดรฐธรรมนญในเรองของเสรภาพในการแสดงออกในประเทศอนๆ 28 โดยรวมแลว มาตรา 23(1) ใหเจาหนาทรฐใชดลพนจทมากเกนไป และขาดการแจงลวงหนาอยางเพยงพอใหกบผใชคอมพวเตอรชาวไทย วาการกระท าประเภทไหนทไมถกกฎหมาย CDT แนะน าผยกรางของรางพระราชบญญตใหยกเลกบทบญญตนทงหมด สวนทเกยวกบมาตรา 23(2) จะน าหลกของความเปนกลางทางเทคโนโลยทกลาวแลวขางตนมาใช โดยทวไป ไมมความจ าเปนทจะเพมบทลงโทษพเศษใหกบอาชญากรรมทมและเปนทยอมรบอยแลวในประมวลกฎหมายอาญา แคเพยงเพราะวามสวนเกยวของกบคอมพวเตอรเทานน เมอมการน าขอมลคอมพวเตอรเขาสระบบคอมพวเตอรทถอเปนความผดเกยวกบความปลอดภยแหงชาตหรอความผดเกยวกบการกอการรายตามประมวลกฎหมายอาญา กควรลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 24

มาตรา 24 ระบวา

ผใดกตามน าเขาสระบบคอมพวเตอรทประชาชนทวไปสามารถเขาถงได ซงขอมลลกษณะลามกอนาจารและไมมมาตรการปองกนการเขาถงใหกบเดกและเยาวชน ตองระวางโทษจ าคกตงแตสามถงสบหาป หรอปรบตงแตหกหมนถงสามแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ

In order to provide computer users and ICT intermediaries with sufficient notice regarding the types of conduct that run afoul of this provision, “computer data of obscene nature” and “access prevention measure” should be clearly defined. เพอท าใหผใชคอมพวเตอรและตวกลางทางไอซท ไดรบการแจงลวงหนาอยางเพยงพอ ควรมการก าหนดประเภทของการปฏบตทไมถกตองตามบทบญญตน, “ขอมลคอมพวเตอรในลกษณะลามกอนาจาร” และ “มาตรการปองกนการเขาถง” ไวอยางชดเจน ---------------------------------------------------------------------------------------- 28 ด Chavunduka & Choto v. Minister of Home Affairs & Attorney General, 22 May 2000, Judgement No.

S.C. 36/2000, Civil Application No. 156/99 (Supreme Court of Zimbabwe) and R. v. Keegstra [1990] 2 SCR 697 (Supreme Court of Canada)

Page 15: comments on thailand's proposed computer-related offenses

15

มาตรา 27

มาตรา 27 ระบวา

ผใดน าเขาสระบบคอมพวเตอรทประชาชนทวไปอาจเขาถงได ซงขอมลคอมพวเตอรทปรากฏเปนภาพ ขอมลสวนบคคลของผอ น หรอขอมลอนใด โดยประการทนาจะท าใหบคคลอนเสยหาย เสยชอเสยง ถกดหมน ถกเกลยดชง หรอไดรบความอบอาย หรอเพอใหผหนงผใดหลงเชอวาเปนขอมลทแทจรง ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหนงแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ

ความผดตามวรรคหนงเปนความผดอนยอมความได ถาผเสยหายในความผดฐานหมนประมาทตายเสยกอนรองทกข ใหบดา มารดา คสมรส หรอบตรของผเสยหายรองทกขไดในนามของผเสยชวต และใหถอวาบคคลดงกลาวเปนผเสยหาย

หลกของความเปนกลางทางเทคโนโลยทกลาวแลวขางตน น าไปใชกบมาตรา 27 บทบญญตทเกยวกบการหมนประมาททมอยในกฎหมายไทย มเพยงพอทจะปกปองประชาชนไทยจากเนอหาทหมนประมาททถกน าเขาสระบบคอมพวเตอรทประชาชนทวไปสามารถเขาถงได CDT แนะน าผยกรางของรางพระราชบญญตใหยกเลกมาตรา 27 ทงมาตรา มาตรา 34 มาตรา 34 อนญาตใหพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษขอค าสงศาลเพอหามการจ าหนายหรอการเผยแพร “ชดค าสงไมพงประสงค” หรอก าหนดเงอนไขในการใช หรอการมชดค าสงดงกลาวไว ในครอบครอง มาตรา 34 ก าหนดใหชดค าสงไมพงประสงคเปน “ชดของค าสงทมผลท าให ขอมลคอมพวเตอร หรอระบบคอมพวเตอร หรอชดค าสงอน เกดความเสยหาย ถกท าลาย ถกแกไขเปลยนแปลงหรอเพมเตม ขดของหรอปฏบตงานไมตรงตามค าสงทก าหนดไว.......” CDT เชอวาค านยามนกวางเกนไป และเสยงเขาขายอาชญากรรมอนเกดจากการกระท าโดยบรสทธของผใช แตสามารถท าใหเกดความแมนย ามากขนโดยการประยกตใชหลกการของการดเจตนารมณ ค าสงไมพงประสงคควรไดรบค านยามวาเปนค าสงทออกแบบมาอยางเฉพาะเจาะจงเพอกอใหเกดความเสยหาย ท าลาย หรอรบกวนระบบคอมพวเตอรหรอขอมลคอมพวเตอร ขอ 4. บทสรป เปนเรองเหมาะสมทจะน าเอาพระราชบญญตอาชญากรรมไซเบอรฉบบใหมใชแทนพระราชบญญตคอมพวเตอร พ.ศ. 2550 อยางไรกตาม รางพระราชบญญตไมไดใหความกระจางอยางเพยงพอตอความสบสนในพระราชบญญตคอมพวเตอร และความสอดคลองกนของกฎหมายอาชญากรรมไซเบอรของไทยกบมาตรฐานสากลกยงมไมมากพอ เพอผลประโยชนในการแขงขนทางเศรษฐกจของไทยในตลาดโลก ในเรองของขอมลและเทคโนโลยการสอสาร รางพระราชบญญตควรไดรบการแกไขเพมเตมใหสอดคลองกบแนวทางและค าแนะน าพนฐานและเฉพาะเจาะจงดงค าแนะน าทไดกลาวไวแลวขางตน ตองการขอมลเพมเตม ตดตอ Cynthia Wong, Director, CDT‟s Project on Global Internet Freedom, [email protected] หรอ James S. Dempsey, Vice President for Public Policy, [email protected]

Page 16: comments on thailand's proposed computer-related offenses

16

(ผใชเอกสารชดนโปรดอานเพอความเขาใจทถกตองตรงกน) การวเคราะห/ใหขอเสนอแนะเกยวกบรางพระราชบญญตฯ น CDT ใชฉบบทแปลเปน

ภาษาองกฤษ (ดงแนบทายเอกสารชดภาษาองกฤษ) สวนรางพระราชบญญตฉบบภาษาไทยดานลางน เปนการแปลกลบมาจากฉบบ

ภาษาองกฤษท CDT ใชในการวเคราะห/ใหขอเสนอแนะ โดยอางองขอมลภาษาไทยสวนใหญหรอเกอบทงหมดจาก

http://ilaw.or.th/sites/default/files/20110328_newComAct.pdf

-----------------------------

พระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. _____ (______)

_____________ …………………………………………………………………………………………………………..………

โดยทเปนการสมควรปรบปรงกฎหมายวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร

………………………………………………………………………………………………………….

มาตรา 1 พระราชบญญตนเรยกวา “พระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบ

คอมพวเตอร พ.ศ. ....”

มาตรา 2 พระราชบญญตนใหใชบงคบเมอพนก าหนดสามสบวนนบแตวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

มาตรา 3 ใหยกเลกพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. 2550

มาตรา 4 ในพระราชบญญตน “ระบบคอมพวเตอร” หมายความวา อปกรณหรอชดอปกรณของคอมพวเตอรทเชอมการ

ท างานเขาดวยกน โดยไดมการก าหนดค าสง ชดค าสง หรอสงอนใด และแนวทางปฏบตงานให อปกรณหรอชดอปกรณท าหนาทประมวลผลขอมลโดยอตโนมต รวมทงอปกรณอเลกทรอนกสอนใดในลกษณะคลายกน

“ขอมลคอมพวเตอร” หมายความวา ขอมล ขอความ ค าสง ชดค าสง หรอสงอนใดทระบบ

คอมพวเตอรอาจประมวลผลได และใหหมายความรวมถงขอมลอเลกทรอนกสตามกฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสดวย

“ขอมลจราจรทางคอมพวเตอร” หมายความวา ขอมลเกยวกบการตดตอสอสารของระบบ คอมพวเตอร ซงแสดงถงแหลงก าเนด ตนทาง ปลายทาง เสนทาง เวลา วนท ปรมาณ ระยะเวลา ชนดของบรการ หรออนๆ ทเกยวของกบการตดตอสอสารของระบบคอมพวเตอรนน

“ผใหบรการ” หมายความวา

Page 17: comments on thailand's proposed computer-related offenses

17

(1) ผใหบรการแกบคคลอนในการเขาสอนเทอรเนต หรอใหสามารถตดตอถงกนโดย ประการอน โดยผานทางระบบคอมพวเตอร ทงน ไมวาจะเปนการใหบรการในนามของตนเอง หรอในนามหรอเพอประโยชนของบคคลอน

(2) ผใหบรการเกบรกษาขอมลคอมพวเตอรเพอประโยชนของบคคลอน

“ผใชบรการ” หมายความวา ผใชบรการของผใหบรการไมวาตองเสยคาใชบรการหรอไม

กตาม

“ผดแลระบบ” หมายความวา ผมสทธเขาถงระบบคอมพวเตอรทใหบรการแกผอ นในการ เขาสอนเทอรเนต หรอใหสามารถตดตอถงกนโดยประการอน โดยผานทางระบบคอมพวเตอร ทงน ไมวาจะเปนการดแลเพอประโยชนของตนเองหรอเพอประโยชนของบคคลอน

“คณะกรรมการ” หมายความวา คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการกระท าความ

ผดทางคอมพวเตอร” “รฐมนตร” หมายความวา รฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตน มาตรา 5 ใหรฐมนตรวาการกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร รกษาการ

ตามพระราชบญญตน และใหมอ านาจออกกฎกระทรวงเพอปฏบตการตามพระราชบญญตน กฎกระทรวงนน เมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบได

หมวด 1 คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการกระท าความผดทางคอมพวเตอร

มาตรา 6 ใหมคณะกรรมการคณะหนง เรยกวา “คณะกรรมการปองกนและปราบปราม การกระท าความผดทางคอมพวเตอร” ประกอบดวยนายกรฐมนตร เปนประธานกรรมการ รฐมนตรวาการกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เปนรองประธานกรรมการ รฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรม รฐมนตรวาการกระทรวงกลาโหม รฐมนตรวาการกระทรวงการคลง ผบญชาการต ารวจแหงชาต เลขาธการสภาความมนคงแหงชาต (สมช.) ผอ านวยการส านกขาวกรองแหงชาต และกรรมการผทรงคณวฒซ งคณะรฐมนตรแตงตงโดยระบตวบคคลจากผมความร ความเชยวชาญและประสบการณเปนท ประจกษในดานกฎหมาย วทยาศาสตร วศวกรรมศาสตร การเงนการธนาคาร หรอสงคมศาสตรจ านวนสามคน

กรรมการผทรงคณวฒอยในต าแหนงไดคราวละสป ใหผแทนจากส านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส ส านกงานก ากบการใชเทคโนโลย

สารสนเทศ ส านกคดเทคโนโลย กรมสอบสวนคดพเศษ กลมงานตรวจสอบและวเคราะหการกระท าความผดทางเทคโนโลย กองบงคบการสนบสนนทางเทคโนโลย เปนเลขานการรวมกน

มาตรา 7 คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการกระท าความผดทางคอมพวเตอร ม

อ านาจหนาท ดงตอไปน (1) เสนอแนะตอคณะรฐมนตรเพอวางนโยบายการปองกนและปราบปรามการ

กระท าความผดทางคอมพวเตอร ตลอดจนการแกไขปญหาและอปสรรคทเกยวของ

Page 18: comments on thailand's proposed computer-related offenses

18

(2) ตดตามดแลการปองกนและปราบปรามการกระท าความผดทางคอมพวเตอร (3) ออกระเบยบหรอประกาศตามทก าหนดในพระราชบญญตน (4) เรยกใหบคคลหนงบคคลใดมาใหถอยค า ใหสงเอกสารหรอหลกฐานท

เกยวของ หรอสงใดมาเพอประกอบการพจารณา (5) ปฏบตการอนใดเพอใหเปนไปตามพระราชบญญตน หรอกฎหมายอน ในการปฏบตการตามพระราชบญญตน ใหคณะกรรมการมอ านาจแตงตง

คณะอนกรรมการเพอปฏบตการตามทคณะกรรมการมอบหมาย และใหน าความในมาตรา 10 ถงมาตรา 14 มาใชบงคบแกการประชมของคณะอนกรรมการโดยอนโลม

ใหคณะกรรมการและคณะอนกรรมการเปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 8 นอกจากพนจากต าแหนงตามวาระ กรรมการผทรงคณวฒพนจากต าแหนง

เมอ (1) ตาย (2) ลาออก (3) เปนบคคลลมละลาย (4) เปนคนไรความสามารถหรอคนเสมอนไรความสามารถ (5) ไดรบโทษจ าคกโดยค าพพากษาถงทสดใหจ าคก เวนแตเปนความผด

ลหโทษหรอความผดอนไดกระท าโดยประมาท (6) คณะกรรมการมมตเปนเอกฉนท ใหพนจากต าแหนง เนองจากมหรอเคยม

ความประพฤตเสอมเสยอยางรายแรงหรอบกพรองในศลธรรมอนด

มาตรา 9 ในกรณทกรรมการผทรงคณวฒพนจากต าแหนงกอนวาระ ผมอ านาจแตงตงอาจแตงตงผอ นเปนกรรมการแทนได และใหผทไดรบแตงตงใหด ารงต าแหนงแทน อยในต าแหนงเทากบวาระทเหลออยของผซ งตนแทน

ในกรณทมการแตงตงกรรมการเพมขนในระหวางทกรรมการซงแตงตงไวแลวยงมวาระอย ในต าแหนง ใหผทไดรบแตงตงใหเปนกรรมการเพมขนอยในต าแหนงเทากบวาระทเหลออยของกรรมการทไดรบแตงตงไวแลว

มาตรา 10 การประชมของคณะกรรมการตองมกรรมการมาประชมอยางนอยกงหนงจงจะ เปนองคประชม

ในกรณมกรรมการครบทจะเปนองคประชมได แต การพจารณาเรองใดถาตองเลอนมา เพราะไมครบองคประชม หากไดมการนดประชมเรองนนอกภายในสบสวนนบแตวนนดประชมทเลอนมาและการประชมครงหลงนมกรรมการมาประชมไมนอยกวาหนงในสามของจ านวนกรรมการทงหมด ใหถอวาเปนองคประชม แตทงนตองระบความประสงคใหเกดผลตามบทบญญตนไวในหนงสอนดประชมดวย

มาตรา 11 การนดประชมตองท าเปนหนงสอและแจงใหกรรมการทกคนทราบลวงหนา

ไมนอยกวาสามวน เวนแตกรรมการนนจะไดทราบการบอกนดในทประชมแลว กรณดงกลาวนจะท าหนงสอแจงนดเฉพาะกรรมการทไมไดมาประชมกได

บทบญญตในวรรคหนงมใหน ามาใชบงคบในกรณมเหตจ าเปนเรงดวนซงประธานกรรมการ จะนดประชมเปนอยางอนกได

มาตรา 12 ประธานกรรมการมอ านาจหนาท ด าเนนการประชม และเพอรกษาความ

Page 19: comments on thailand's proposed computer-related offenses

19

เรยบรอยในการประชม ใหประธานมอ านาจออกค าสงใด ๆ ตามความจ าเปนได ถาประธานกรรมการไมอยในทประชม หรอไมสามารถปฏบตหนาทได ใหรองประธาน

กรรมการท าหนาทแทน ถาไมมรองประธานกรรมการหรอมแตไมสามารถปฏบตหนาทได ให กรรมการทมาประชมเลอกกรรมการคนหนงขนท าหนาทแทน

ในกรณทประธานกรรมการมหนาทตองด าเนนการใด ๆ นอกจากการด าเนนการประชมให น าความในวรรคสองมาใชบงคบโดยอนโลม

มาตรา 13 การลงมตของทประชมใหถอเสยงขางมาก กรรมการคนหนงใหมหนงเสยงในการลงคะแนน ถาคะแนนเสยงเทากนใหประธานในท

ประชมออกเสยงเพมขนอกเสยงหนงเปนเสยงชขาด เรองใดถาไมมผคดคาน ใหประธานถามทประชมวามผเหนเปนอยางอนหรอไม เมอไมมผ

เหนเปนอยางอน ใหถอวาทประชมลงมตเหนชอบในเรองนน

มาตรา 14 ในการประชมตองมรายงานการประชมเปนหนงสอ ถามความเหนแยงใหบนทกความเหนแยงพรอมทงเหตผลไวในรายงานการประชม และถา

กรรมการฝายขางนอยเสนอความเหนแยงเปนหนงสอกใหบนทกความเหนแยงนนไวดวย

หมวด 2 ความผดเกยวกบคอมพวเตอร

มาตรา 15 ผใดเขาถงระบบคอมพวเตอรหรอขอมลคอมพวเตอรของผอ นโดยมชอบ ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

ถาการกระท าความผดตามวรรคหนง ไดกระท าตอระบบคอมพวเตอรหรอขอมล คอมพวเตอรทมมาตรการปองกนการเขาถงโดยเฉพาะ และมาตรการนนมไดมไวส าหรบตน ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนสหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

ถาการกระท าผดตามวรรคหนงหรอวรรคสอง ไดกระท าโดยใชชองโหวของระบบ คอมพวเตอร หรอการท าส าเนาขอมลคอมพวเตอรในลกษณะทมโอกาสจะกอความเสยหายตอบคคลอน ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหาหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา 16 ผใดลวงรวธการเขาถงระบบคอมพวเตอรหรอขอมลคอมพวเตอรทมมาตรการ

ปองกนการเขาถงทผอ นจดท าขนโดยเฉพาะ ถาน าวธการดงกลาวไปเปดเผยโดยมชอบ โดยประการทนาจะเกดความเสยหายแกผอ น ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา 17 ผใดกระท าดวยประการใดโดยมชอบดวยวธการทางอเลกทรอนกสหรอโดย

อาศยชดค าสง เพอดกรบขอมลคอมพวเตอรของผอ น ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหกหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา 18 ผใดท าใหเสยหาย ท าลาย แกไข เปลยนแปลง เพมเตม ไมวาทงหมดหรอบางสวน ซงขอมลคอมพวเตอรของผอ นโดยมชอบ ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหนงแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ

Page 20: comments on thailand's proposed computer-related offenses

20

มาตรา 19 ผใดกระท าดวยประการใดโดยมชอบ เพอใหการท างานของระบบคอมพวเตอรของผอ นถกระงบ ชะลอ ขดขวาง หรอรบกวนจนไมสามารถท างานตามปกตได ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหนงแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา 20 ผใดสงขอมลคอมพวเตอรหรอจดหมายอเลกทรอนกสเปนจ านวนตามหลกเกณฑทรฐมนตรประกาศก าหนด เพอประโยชนทางการคาจนเปนเหตใหบคคลอนเดอดรอนร าคาญ และโดยไมเปดโอกาสใหผรบขอมลคอมพวเตอรหรอจดหมายอเลกทรอนกสสามารถบอกเลกหรอแจงความประสงคเพอปฏเสธการตอบรบได ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา 21 ถาการกระท าความผดตามมาตรา 15 มาตรา 16 มาตรา 17 มาตรา 18 มาตรา 19 และมาตรา 20

(1) กอใหเกดความเสยหายแกประชาชน ไมวาความเสยหายนนจะเกดขนในทนทหรอใน ภายหลงและไมวาจะเกดขนพรอมกนหรอไม ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสบป และปรบไมเกนสองแสนบาท

(2) เปนการกระท าโดยประการทนาจะเกดความเสยหายตอการรกษาความมนคงปลอดภยของประเทศ ความปลอดภยสาธารณะ ความมนคงในทางเศรษฐกจของประเทศ หรอการบรการสาธารณะหรอเปนการกระท าตอขอมลคอมพวเตอรหรอระบบคอมพวเตอรทมไวเพอประโยชนสาธารณะ ตองระวางโทษจ าคกตงแตสามปถงสบหาป และปรบตงแตหกหมนบาทถงสามแสนบาท

ถาการกระท าความผดตาม (2) เปนเหตใหผอ นถงแกความตาย ตองระวางโทษจ าคกตงแตสบปถงยสบป

มาตรา 22 ผใดผลต จ าหนาย จายแจก ท าซ า มไว หรอท าใหแพรหลายโดยประการใด ซงขอมลคอมพวเตอร ชดค าสง หรออปกรณทจดท าขนโดยเฉพาะเพอน าไปใชเปนเครองมอในการกระท าความผดตามมาตรา 15 มาตรา 16 มาตรา 17 มาตรา 18 มาตรา 19 และมาตรา 20 ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา 23 ผใดกระท าความผดทระบไวดงตอไปน ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหาป

หรอปรบไมเกนหนงแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ (1) น าเขาสระบบคอมพวเตอรซ งขอมลทไมตรงตอความเปนจรง โดยประการท

นาจะเกดความเสยหายตอความมนคงของประเทศหรอกอใหเกดความตนตระหนกแกประชาชน (2) น าเขาสระบบคอมพวเตอรซ งขอมลคอมพวเตอรใด ๆ อนเปนความผด

เกยวกบความมนคงแหงราชอาณาจกรหรอความผดเกยวกบการกอการรายตามประมวลกฎหมายอาญา

(3) เผยแพรหรอสงตอซงขอมลคอมพวเตอรโดยรอยแลววาเปน ขอมลคอมพวเตอรตาม (1) หรอ (2)

มาตรา 24 ผใดกตามน าเขาสระบบคอมพวเตอรทประชาชนทวไปสามารถเขาถงได ซง

ขอมลลกษณะลามกอนาจารและไมมมาตรการปองกนการเขาถงใหกบเดกและเยาวชน ตองระวางโทษจ าคกตงแตสามถงสบหาป หรอปรบตงแตหกหมนถงสามแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา 25 ผใดครอบครองขอมลคอมพวเตอรซ งมลกษณะอนลามกทเกยวของกบเดก

หรอเยาวชน ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหกป หรอปรบไมเกนสองแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ

Page 21: comments on thailand's proposed computer-related offenses

21

มาตรา 26 ผใหบรการหรอผดแลระบบ ผใดจงใจหรอยนยอมใหมการกระท าความผด

ตามมาตรา 23 และมาตรา 24 ในระบบคอมพวเตอรทอยในความควบคมของตน ตองระวางโทษเชนเดยวกบผกระท าความผดตามมาตรา 23 และมาตรา 24

มาตรา 27 ผใดน าเขาสระบบคอมพวเตอรทประชาชนทวไปอาจเขาถงได ซงขอมล

คอมพวเตอรทปรากฏเปนภาพ ขอมลสวนบคคลของผอ น หรอขอมลอนใด โดยประการทนาจะท าใหบคคลอนเสยหาย เสยชอเสยง ถกดหมน ถกเกลยดชง หรอไดรบความอบอาย หรอเพอใหผหนงผใดหลงเชอวาเปนขอมลทแทจรง ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหนงแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ

ความผดตามวรรคหนงเปนความผดอนยอมความได ถาผเสยหายในความผดฐานหมนประมาทตายเสยกอนรองทกข ใหบดา มารดา คสมรส

หรอบตรของผเสยหายรองทกขได และใหถอวาเปนผเสยหาย

มาตรา 28 ผดแลระบบผใดอาศยอ านาจหนาท ของตนกระท าความผดตามมาตรา 15 มาตรา 16 มาตรา 17 มาตรา 18 มาตรา 19 และมาตรา 20 ตองระวางโทษหนกกวาทบญญตไวในมาตรานนๆ กงหนง

มาตรา 29 ผใดกระท าความผดตามพระราชบญญตนนอกราชอาณาจกรและ

(1) ผกระท าความผดนนเปนคนไทย และรฐบาลแหงประเทศทความผดได เกดขนหรอผเสยหายไดรองขอใหลงโทษ หรอ

(2) ผกระท าความผดนนเปนคนตางดาว และรฐบาลไทยหรอคนไทยเปน ผเสยหายและผเสยหายไดรองขอใหลงโทษ

จะตองรบโทษภายในราชอาณาจกร

หมวด 3 พนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษ

มาตรา 30 ในกรณทมความจ าเปนตองประสานงานกบหนวยงานหรอองคกรตางประเทศเพอใหไดมาซงขอมลทเปนประโยชนตอการสบสวนสอบสวนหาตวผกระท าความผด พนกงานสอบสวนอาจรองขอใหส านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน) เปนผ ประสานงานกลางเพอใหไดมาซงขอมลดงกลาว

มาตรา 31 ภายใตบงคบมาตรา 32 เพอประโยชนในการสบสวนในกรณทมเหตอนควร เชอไดวามการกระท าความผดตามพระราชบญญตน ใหพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษมอ านาจอยางหนงอยางใด ดงตอไปน เฉพาะทจ าเปนเพอประโยชนในการใชเปนหลกฐานเกยวกบการกระท าความผดและหาตวผกระท าความผด

(1) ท าส าเนาขอมลคอมพวเตอร ขอมลจราจรทางคอมพวเตอร จากระบบ คอมพวเตอรทมเหตอนควรเชอไดวามการกระท าความผดตามพระราชบญญตน ในกรณทระบบคอมพวเตอรนนยงมไดอยในความครอบครองของพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษ

(2) ตรวจสอบหรอเขาถงระบบคอมพวเตอร ขอมลคอมพวเตอร ขอมลจราจรทาง

Page 22: comments on thailand's proposed computer-related offenses

22

คอมพวเตอร หรออปกรณทใชเกบขอมลคอมพวเตอรของบคคลใด อนเปนหลกฐานหรออาจใชเปนหลกฐานเกยวกบการกระท าความผด หรอเพอสบสวนหาตวผกระท าความผดและสงใหบคคลนนสงขอมลคอมพวเตอร ขอมลจราจรทางคอมพวเตอร ทเกยวของเทาทจ าเปนใหดวยกได

(3) ถอดรหสลบของขอมลคอมพวเตอรของบคคลใด หรอสงใหบคคลท เกยวของกบการเขารหสลบของขอมลคอมพวเตอร ท าการถอดรหสลบ หรอใหความรวมมอกบพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษในการถอดรหสลบดงกลาว

(4) ยดหรออายดระบบคอมพวเตอรเทาทจ าเปนเฉพาะเพอประโยชนในการ ทราบรายละเอยดแหงความผดและผกระท าความผดตามพระราชบญญตน

มาตรา 32 การใชอ านาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 31 ใหพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษยนค ารองตอศาลทมเขตอ านาจ เพอมค าสงอนญาตใหพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษด าเนนการตามค ารอง ทงน ค ารองตองระบเหตในการใชอ านาจ ลกษณะของการกระท าความผด ขนตอน วธการ ระยะเวลา และผลกระทบหรอความเสยหายทนาจะเกดขนจากการใชอ านาจดงกลาว รวมถงรายละเอยดเกยวกบอปกรณทใชในการกระท าความผดและผกระท าความผด เทาทสามารถระบได นอกจากนยงตองมหลกฐานอนควรเชอไดวา บคคลมความมงมนกระท าหรอก าลงจะกระท าการอยางหนงอยางใดอนเปนความผดตามพระราชบญญตนประกอบค ารองดวย ใหศาลพจารณาค ารองดงกลาวโดยเรว

ศาลมอ านาจในการรบฟงบคคลใดบคคลหนงกอนทจะพจารณาพพากษาในเรองดงกลาว ยกเวนในกรณจ าเปนเรงดวนใหศาลพจารณาพพากษาเพยงฝายเดยว

เมอศาลมค าสงอนญาตแลว กอนด าเนนการตามค าสงของศาล ใหพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษสงส าเนาบนทกเหตอนควรเชอทท าใหตองใชอ านาจตามมาตรา 31 มอบใหเจาของหรอผครอบครองระบบคอมพวเตอรนนไวเปนหลกฐาน แตถาไมมเจาของหรอผครอบครองเครองคอมพวเตอรอย ณ ทนน ใหพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษสงมอบส าเนาบนทกนนใหแกเจาของหรอผครอบครองดงกลาวในทนททกระท าได

ใหพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษผเปนหวหนาในการด าเนนการตามมาตรา 31 สงส าเนาบนทกรายละเอยดการด าเนนการและเหตผลแหงการด าเนนการใหศาลทมเขตอ านาจ ภายในสสบแปดชวโมงนบแตเวลาลงมอด าเนนการ เพอเปนหลกฐาน

การท าส าเนาขอมลคอมพวเตอรตามมาตรา 31(1) ใหกระท าไดเฉพาะเมอมเหตอนควรเชอไดวามการกระท าความผดตามพระราชบญญตน และตองไมเปนอปสรรคในการด าเนนกจการของเจาของหรอผครอบครองขอมลคอมพวเตอรนนเกนความจ าเปน

การยดหรออายดตามมาตรา 31(4) นอกจากจะตองสงมอบส าเนาหนงสอแสดงการยดหรออายดใหเจาของหรอผครอบครองระบบคอมพวเตอรนนไวเปนหลกฐานแลว พนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษจะสงอายดไวเกนสามสบวนมได ในกรณจ าเปนทตองยดหรออายดไวนานกวานน ใหยนค ารองตอศาลทมเขตอ านาจเพอขอขยายเวลาอายดได แตศาลจะอนญาตใหขยายเวลาครงเดยวหรอหลายครงรวมกนไดอกไมเกนหกสบวน เมอหมดความจ าเปนทจะยดหรออายดหรอครบก าหนดเวลาดงกลาวแลว พนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษตองสงคนระบบคอมพวเตอรทยดหรอถอนการอายดทนท

หนงสอแสดงการยดหรออายดตามวรรคหกใหเปนไปตามทก าหนดในกฎกระทรวง

มาตรา 33 ในกรณทการกระท าความผดตามพระราชบญญตนเปนการท าใหแพรหลายซงขอมลคอมพวเตอรท อาจกระทบกระเทอนตอความมนคงแหงราชอาณาจกรตามท ก าหนดไวในภาคสอง ลกษณะ 1 หรอลกษณะ 1/1 แหงประมวลกฎหมายอาญา หรอทมลกษณะขดตอความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชนตามพระราชบญญตนหรอตามกฎหมายอน พนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษโดยความเหนชอบจากรฐมนตรอาจยนค ารองตอศาลท มเขตอ านาจ

Page 23: comments on thailand's proposed computer-related offenses

23

ขอใหมค าสงใดๆ เพอระงบการท าใหแพรหลายซงขอมลคอมพวเตอรนนได โดยค ารองตองระบเหตทตองใชอ านาจ ลกษณะของการกระท าความผด ขนตอน วธการระยะเวลาด าเนนการ และมพยานหลกฐานตามสมควรเชอไดวาบคคลใดกระท าหรอก าลงจะกระท าการอยาง หนงอยางใดอนเปนความผดประกอบค ารองดวย

ในกรณทศาลมค าสงใดๆ เพอระงบการท าใหแพรหลายซงขอมลคอมพวเตอรตามวรรคหนงใหพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษท าการระงบการท าใหแพรหลายนนเอง หรอสงใหผให บรการระงบการท าใหแพรหลายซงขอมลคอมพวเตอรนนกได

ใหพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษ ผเปนหวหนาในการด าเนนการตามวรรคสองสงส าเนาบนทกรายละเอยดการด าเนนการและเหตผลแหงการด าเนนการใหศาลทมเขตอ านาจภายในสสบแปดชวโมงนบแตเวลาลงมอด าเนนการ เพอเปนหลกฐาน

มาตรา 34 ในกรณทพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษ พบวา ขอมลคอมพวเตอรใดม

ชดค าสงไม พงประสงครวมอยดวย พนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษอาจยนค ารองตอศาลทมเขตอ านาจเพอขอใหมค าสงหามจาหนายหรอเผยแพร หรอสงใหเจาของหรอผครอบครองขอมลคอมพวเตอรนนระงบการใช ท าลายหรอแกไขขอมลคอมพวเตอรนนได หรอจะก าหนดเงอนไขในการใช มไวในครอบครอง หรอเผยแพรชดค าสงไมพงประสงคดงกลาวกได

ชดค าสงไมพงประสงคตามวรรคหนงหมายถงชดค าสงทมผลท าใหขอมลคอมพวเตอร หรอระบบคอมพวเตอรหรอชดค าสงอนเกดความเสยหาย ถกท าลาย ถกแกไขเปลยนแปลงหรอเพมเตม ขดของ หรอปฏบตงานไมตรงตามค าสงทก าหนดไว หรอโดยประการอนตามทก าหนดในกฎกระทรวง ทงน เวนแตเปนชดค าสงทมงหมายในการปองกนหรอแกไขชดค าสงดงกลาวขางตน ตามทรฐมนตรประกาศในราชกจจานเบกษา

มาตรา 35 หามมใหพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษเปดเผยหรอสงมอบ

ขอมลคอมพวเตอร ขอมลจราจรทางคอมพวเตอร หรอขอมลของผใชบรการ ทไดมาตามมาตรา 31 ใหแกบคคลใด

ความในวรรคหนงมใหใชบงคบกบการกระท าเพอประโยชนในการด าเนนคดกบผกระท า ความผดตามพระราชบญญตน หรอเพอประโยชนในการด าเนนคดกบพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษเกยวกบการใชอ านาจหนาทโดยมชอบ

เมอมเหตจ าเปนและเพอประโยชนแหงความยตธรรม พนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษ

อาจยนค ารองตอศาลเพอขอใชขอมลคอมพวเตอร ขอมลจราจรทางคอมพวเตอร หรอขอมลของผใชบรการ เพอประโยชนในการด าเนนคดตามกฎหมายอน ทงน ตองไมมผลกระทบตอสทธและเสรภาพของผอนเกนสมควร

พนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษผใดฝาฝนวรรคหนงตองระวางโทษจ าคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหกหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา 36 พนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษผใดกระท าโดยประมาทเปนเหตใหผอ น

ลวงรขอมลคอมพวเตอร ขอมลจราจรทางคอมพวเตอร หรอขอมลของผใชบรการ ทไดมาตามมาตรา ๓๑ โดยประการทนาจะเกดความเสยหายแกผอ น ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

มาตรา 37 ผใดลวงรขอมลคอมพวเตอร ขอมลจราจรทางคอมพวเตอรหรอขอมลของ

ผใชบรการ ทพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษไดมาตามมาตรา 31 และเปดเผยขอมลนนตอผ หนงผใด ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนสหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

Page 24: comments on thailand's proposed computer-related offenses

24

มาตรา 38 ขอมล ขอมลคอมพวเตอร หรอขอมลจราจรทางคอมพวเตอรทพนกงานเจา

หนาทดานเทคนคพเศษไดมาตามพระราชบญญตน ใหอางและรบฟงเปนพยานหลกฐานตามบทบญญตแหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญาหรอกฎหมายอนอนวาดวยการสบพยานได แตตองเปนชนดทมไดเกดขนจากการจงใจ มค ามนสญญา ขเขญ หลอกลวง หรอโดยมชอบประการอน

มาตรา 39 ผใหบรการตองเกบรกษาขอมลจราจรทางคอมพวเตอรไวไมนอยกวาเกาสบ

วนนบแตวนทขอมลนนเขาสระบบคอมพวเตอร แตในกรณจ าเปนพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษจะสงใหผใหบรการผใดเกบรกษาขอมลจราจรทางคอมพวเตอรไวเกนเกาสบวนแตไมเกนหนงปเปนกรณพเศษเฉพาะรายและเฉพาะคราวกได

ผใหบรการจะตองเกบรกษาขอมลของผใชบรการเทาท จ าเปนเพอใหสามารถระบตวผใช บรการนบตงแตเรมใชบรการและตองเกบรกษาไวเปนเวลาไมนอยกวาเกาสบวนนบตงแตการใช

บรการสนสดลง ความในวรรคหนงจะใชกบผใหบรการประเภทใด อยางไร และเมอใด ใหเปนไปตามท

รฐมนตรประกาศในราชกจจานเบกษา ผใหบรการผใดไมปฏบตตามมาตราน ตองระวางโทษปรบไมเกนหาแสนบาท

มาตรา 40 ผใดไมปฏบตตามค าสงของศาลหรอพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษท

สงตามมาตรา 31 หรอมาตรา 33 หรอไมปฏบตตามค าสงของศาลตามมาตรา 34 ตองระวางโทษปรบไมเกนสองแสนบาทและปรบเปนรายวนอกไมเกนวนละหาพนบาทจนกวาจะปฏบตใหถกตอง

มาตรา 41 การแตงตงพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษตามพระราชบญญตน ให รฐมนตรแตงตงจากบคคลท คณะกรรมการเสนอรายชอจากผมความรและความช านาญเกยวกบระบบคอมพวเตอรและมคณสมบตตามทรฐมนตรก าหนด

มาตรา 42 ในการปฏบตหนาท ตามพระราชบญญตน ใหพนกงานเจาหนาทดานเทคนค

พเศษ เปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา เมอพบหรอเชอวาเกดการกระท าความผดตามพระราชบญญตน พนกงานสอบสวนอาจ

ประสานพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษ เพอชวยเหลอในการสบสวนหาตวผกระท าความผด และพยานหลกฐานทเกยวของ

มาตรา 43 ในการปฏบตหนาท พนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษตองแสดงบตรประจ าตวตอบคคลซงเกยวของ

บตรประจ าตวของพนกงานเจาหนาทดานเทคนคพเศษ ใหเปนไปตามแบบท รฐมนตรประกาศในราชกจจานเบกษา ผรบสนองพระบรมราชโองการ ...................................... นายกรฐมนตร