26
BAB IV HASIL DAN PEMBAHASAN 4.1. Hasil Perhitungan Tabel 1. Data Hasil Pengamatan Laju Udara (cc/min) Laju Air (cc/min) Konsentrasi O 2 in (mg/l) Konsentrasi O 2 out (mg/l) 1750 83 91 97 110 117 4,5 4,9 5,2 5,4 5,7 5,9 6,3 6,5 6,6 6,7 2300 83 91 97 110 117 4,9 5,2 5,3 5,5 5,8 6,0 6,2 6,4 6,5 6,6 3700 83 91 97 110 117 5,1 5,3 5,5 5,6 5,7 6,3 6,4 6,6 6,7 6,8 4.1.1. Konversi Satuan 1

Contoh Format Perhitungan WW

  • Upload
    haidir

  • View
    256

  • Download
    1

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Operasi Teknik Kimia

Citation preview

Page 1: Contoh Format Perhitungan WW

BAB IV

HASIL DAN PEMBAHASAN

4.1. Hasil Perhitungan

Tabel 1. Data Hasil Pengamatan

Laju Udara

(cc/min)

Laju Air

(cc/min)

Konsentrasi O2 in

(mg/l)

Konsentrasi O2 out

(mg/l)

1750

83

91

97

110

117

4,5

4,9

5,2

5,4

5,7

5,9

6,3

6,5

6,6

6,7

2300

83

91

97

110

117

4,9

5,2

5,3

5,5

5,8

6,0

6,2

6,4

6,5

6,6

3700

83

91

97

110

117

5,1

5,3

5,5

5,6

5,7

6,3

6,4

6,6

6,7

6,8

4.1.1. Konversi Satuan

Pada perhitungan percobaan ini konversi satuan perlu dilakukan. Hal ini

dikarenakan satuan yang diperoleh dari percobaan bukan merupakan satuan

internasional. Satuan international yang digunakan adalah m3/s dan kg/m3.

a) Laju alir udara dari cc/min menjadi m3/s

1) Laju alir udara 1750 cc/min

1750ccmin

x1 min60 s

x1m3

106 cc = 2,9167 x 10-5 m3/s

1

Page 2: Contoh Format Perhitungan WW

2¿Laju alir udara 2300 cc/min

2300ccmin

x1 min60 s

x1 m3

106 cc =3,83333 x 10-5 m3/s

2) Laju alir udara 3700 cc/min

3700ccmin

x1 min60 s

x1m3

106 cc = 6,1667 x 10-5 m3/s

b) Laju alir air dari cc/min menjadi m3/s

1) Laju alir air 83 cc/min

83 ccmin

x1 min60 s

x1 m3

106 cc= 1,38333 x 10-6 m3/s

2) Laju alir air 91 cc/min

91 ccmin

x1 min60 s

x1m3

106 cc= 1,51667 x 10-6 m3/s

3) Laju alir air 97 cc/min

97 ccmin

x1 min60 s

x1 m3

106cc= 1,61667 x 10-6 m3/s

4) Laju alir air 110 cc/min

110ccmin

x1 min60 s

x1 m3

106 cc= 1,83333 x 10-6 m3/s

5) Laju alir air 117 cc/min

117ccmin

×1 min60 s

×1 m3

106cc= 1,95 x 10-6 m3/s

c) Konversi Konsentrasi O2 dari mg/l menjadi kg/m3

1) O2 inlet pada laju alir udara 1750 cc/min

a. 4,5 mg/l x 10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0045 kg/m3

b. 4,9 mg/l x 10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0049 kg/m3

c. 5,2 mg/l x 10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0052 kg/m3

d. 5,4 mg/l x 10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0054 kg/m3

e. 5,7 mg/l x 10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0057 kg/m3

2) O2 inlet pada laju alir udara 2300 cc/min

a) 4,9 mg/l x10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0049 kg/m3

b) 5,2 mg/l x10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0052 kg/m3

Page 3: Contoh Format Perhitungan WW

c) 5,3 mg/l x10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0053 kg/m3

d) 5,5 mg/l x10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0055 kg/m3

e) 5,8 mg/l x 10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0058 kg/m3

3) O2 inlet pada laju alir udara 3700 cc/min

a) 5,1 mg/l x10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0051 kg/m3

b) 5,3 mg/l x10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0053 kg/m3

c) 5,5 mg/l x10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0055 kg/m3

d) 5,6 mg/l x10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0056 kg/m3

e) 5,7 mg/l x 10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0057 kg/m3

4) O2 outlet pada laju alir udara 1750 cc/min

a) 5,9 mg/l x 10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0059 kg/m3

b) 6,3 mg/l x 10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0063 kg/m3

c) 6,5 mg/l x 10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0065 kg/m3

d) 6,6 mg/l x 10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0066 kg/m3

e) 6,7 mg/l x 10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0067 kg/m3

5) O2 outlet pada laju alir udara 2300 cc/min

a) 6,0mg/l x 10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,006kg/m3

b) 6,2 mg/l x 10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0062kg/m3

c) 6,4 mg/l x 10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0064 kg/m3

d) 6,5 mg/l x 10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0065 kg/m3

e) 6,6 mg/l x 10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0066 kg/m3

6) O2 outlet pada laju alir udara 3700 cc/min

a) 6,3 mg/l x10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0063 kg/m3

b) 6,4 mg/l x 10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0064 kg/m3

c) 6,6 mg/l x 10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0066 kg/m3

d) 6,7 mg/l x 10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0067 kg/m3

e) 6,8 mg/l x 10-6 kg/mg x 103 l/m3 = 0,0068 kg/m3

4.1.2. Menghitung nilai Log Mean Concentration Difference (Clm)

Clm=

C2−C1

lnC2

C1 kg/m3

Page 4: Contoh Format Perhitungan WW

a) Pada laju alir udara 1750 cc/min

1) Untuk C2 = 0,0059 kg/m3 dan C1 = 0,0045 kg/m3

Clm =

0 ,0059−0 , 0045

ln0 , 00590 , 0045

Clm= 0,005168 kg/m3

2) Untuk C2 = 0,0063 kg/m3 dan C1 = 0,0049 kg/m3

Clm =

0 ,0063−0 , 0049

ln0 , 00630 , 0049

Clm = 0,005570 kg/m3

3) Untuk C2 = 0,0065 kg/m3 dan C1 = 0,0052 kg/m3

Clm =

0 ,0065−0 ,0052

ln0 ,00650 ,0052

Clm = 0,005825kg/m3

4) Untuk C2 = 0,0066 kg/m3 dan C1 = 0,0054 kg/m3

Clm =

0 ,0066−0 ,0054

ln0 , 00660 , 0054

Clm = 0,005979 kg/m3

5) Untuk C2 = 0,0067 kg/m3dan C1 = 0,0057 kg/m3

Clm =

0 ,0067−0 ,0057

ln0 , 00670 , 0057

Clm = 0,006186kg/m3

b) Pada laju alir udara 2300cc/min

1) Untuk C2 = 0,006 kg/m3 dan C1 = 0,0049 kg/m3

Clm =

0 ,006−0 ,0049

ln0 ,0060 ,0049

Page 5: Contoh Format Perhitungan WW

Clm = 0,005431 kg/m3

2) Untuk C2 = 0,0062 kg/m3 dan C1 = 0,0052 kg/m3

Clm =

0 ,0062−0 , 0052

ln0 , 00620 , 0052

Clm = 0,005685 kg/m3

2) Untuk C2 = 0,0064 kg/m3 dan C1 = 0,0053 kg/m3

Clm =

0 ,0064−0 , 0053

ln0 , 00640 , 0053

Clm = 0,005832 kg/m3

3) Untuk C2 = 0,0065 kg/m3 dan C1 = 0,0055 kg/m3

Clm =

0 ,0065−0 , 0055

ln0 ,00650 ,0055

Clm = 0,005986 kg/m3

4) Untuk C2 = 0,0066kg/m3 dan C1 = 0,0058 kg/m3

Clm =

0 ,0066−0 ,0058

ln0 ,00660 ,0058

Clm = 0,006191 kg/m3

c) Pada laju alir udara 3700 cc/min

1) Untuk C2 = 0,0063 kg/m3 dan C1 = 0,0051 kg/m3

Clm =

0 ,0063−0 , 0051

ln0 , 00630 , 0051

Clm= 0,005678kg/m3

2) Untuk C2 = 0,0064 kg/m3 dan C1 = 0,0053 kg/m3

Page 6: Contoh Format Perhitungan WW

Clm =

0 ,0064−0 , 0053

ln0 , 00640 , 0053

Clm = 0,005832 kg/m3

3) Untuk C2 = 0,0066 kg/m3 dan C1 = 0,0055 kg/m3

Clm =

0 ,0066−0 ,0055

ln0 , 00660 , 0055

Clm = 0,006033 kg/m3

4) Untuk C2 = 0,0067 kg/m3 dan C1 = 0,0056 kg/m3

Clm =

0 ,0067−0 ,0056

ln0 , 00670 , 0056

Clm = 0,006133 kg/m3

5) Untuk C2 = 0,0068 kg/m3 dan C1 = 0,0057 kg/m3

Clm =

0 ,0068−0 , 0057

ln0 , 00680 , 0057

Clm = 0,006233kg/m3

4.1.3. Menghitung Wp (Wetted perimeter)

Wp = .d meter

Dimana:

d = diameter kolom = 3,16 cm = 3,16 x 10-2 m

Wp = (3,14) (3,16 x 10-2 m)

Wp = 0,0992 m

4.1.4. Menghitung Laju Massa Air (r)

r = (laju alir air . ) / Wp kg/m.s

Dimana:

= 1000 kg/m3

Wp = 0,0992 m

Pada Aliran Udara 1750, 2300, 3700cc/min

Page 7: Contoh Format Perhitungan WW

a) Untuk laju alir air =1,38333 x10−6 m3/s

r = (laju alir air . ) / Wp

r = (1,38333 x 10-6m3/s x 1000 kg/m3) / 0,0992 m

r = 0,01394kg/m.s

b) Untuk laju alir air = 1,51667 x 10-6m3/s

r = (laju alir air . ) / Wp

r = (1,51667x 10-6 m3/s x 1000 kg/m3) / 0,0992 m

r = 0,01528 kg/m.s

c) Untuk laju alir air = 1,61667 x 10-6m3/s

r = (laju alir air . ) / Wp

r = (1,61667x 10-6 m3/s x 1000 kg/m3) / 0,0992 m

r = 0,01629 kg/m.s

d) Untuk laju alir air = 1,83333 x 10-6m3/s

r = (laju alir air . ) / Wp

r = (1,83333x 10-6 m3/sx1000 kg/m3) / 0,0992 m

r = 0,01847 kg/m.s

e) Untuk laju alir air = 1,95 x 10-6m3/s

R = (laju alir air . ) / Wp

r = (4,16667 x 10-6 m3/s x1000 kg/m3) / 0,0992 m

r = 0,01965 kg/m.s

4.1.5. Menghitung Reynold Number (Re)

Re = 4r/ tak berdimensi

Dimana:

= 1,02 x 10-3 Ns/m2

Berikut nilai Re untuk semua laju alir udara (1750, 2300, 3700 cc/min)

a) Untuk r = 0,01394 kg/m.s

Re = 4r/

Re = (4)(0,01394) / (1,02 x 10-3)

Re = 54,6726

b) Untuk r = 0,01528 kg/m.s

Page 8: Contoh Format Perhitungan WW

Re = 4r/

Re = (4)(0,01528) / (1,02 x 10-3)

Re = 59,9422

c) Untuk r = 0,01629 kg/m.s

Re = 4r/

Re = (4)(0,01629) / (1,02 x 10-3)

Re = 63,8945

d) Untuk r = 0,01847 kg/m.s

Re = 4r/

Re = (4)(0,01847) / (1,02 x 10-3)

Re = 72,4576

e) Untuk r = 0,01965 kg/m.s

Re = 4r/

Re = (4)(0,01965) / (1,02 x 10-3)

Re = 77,0686

4.1.6. Menghitung Flux Massa Oksigen

J = (C2 – C1) x Laju alir air kg/s

a) Pada laju alir udara1750 cc/min

1) Untuk C2 = 0,0059 kg/m3 C1 = 0,0045 kg/m3

laju air = 1,38333 x10−6m3/s TNR

J = (C2 – C1) xLaju alir air

J = (0,0059 - 0,0045) x (1,38333 x10−6)

J = 1,9366 x 10-9 kg/s

2) Untuk C2 = 0,0063 kg/m3 C1 = 0,0049 kg/m3

laju air = 1,5166 ×10−6m3/s

J = (C2 – C1) x Laju alir air

J = (0,0063 - 0,0049) x (1,5166 x 10-6)

J = 2,1233 x 10-9 kg/s

3) Untuk C2 = 0,0065 kg/m3 C1 = 0,0052 kg/m3

laju air = 1,6166 ×10−6m3/s

J = (C2 – C1) x Laju alir air

Page 9: Contoh Format Perhitungan WW

J = (0,0065 - 0,0052 ) x (1,6166 x 10-6)

J = 2,1016 x 10-9 kg/s

4) Untuk C2 = 0,0066 kg/m3 C1 = 0,0054 kg/m3

laju air = 1,83333 x 10-6m3/s

J = (C2 – C1) x Laju alir air

J = (0,0066 - 0,0054 ) x (1,83333x 10-6)

J = 2,2 x 10-9 kg/s

5) Untuk C2 = 0,0067 kg/m3 C1 = 0,0057 kg/m3

laju air = 1,95 x 10-6m3/s

J = (C2 – C1) x Laju alir air

J = (0,0067 - 0,0057 ) x (1,95 x 10-6)

J = 1,95 x 10-9 kg/s

b) Pada laju alir udara2300 cc/min

1) Untuk C2 = 0,006 kg/m3 C1 = 0,0049 kg/m3

laju air = 1,38333 x10−6m3/s

J = (C2 – C1) x Laju alir air

J = (0,006 - 0,0049) x (1,38333 x 10-6)

J = 1,52167 x 10-9 kg/s

2) Untuk C2 = 0,0062 kg/m3 C1 = 0,0052 kg/m3

laju air = 1,51667 ×10−6m3/s

J = (C2 – C1) x Laju alir air

J = (0,0062 - 0,0052) x (1,51667 x 10-6)

J = 1,51667 x 10-9kg/s

3) Untuk C2 = 0,0064kg/m3 C1 = 0,0053 kg/m3

laju air = 1,61667 ×10−6m3/s

J = (C2 – C1) x Laju alir air

J = (0,0064 - 0,0053) x (1,61667x 10-6)

J = 1,77833x 10-9 kg/s

4) Untuk C2 = 0,0065 kg/m3 C1 = 0,0055 kg/m3

laju air = 1,83333 x 10-6m3/s

J = (C2 – C1) x Laju alir air

Page 10: Contoh Format Perhitungan WW

J = (0,0065- 0,0055) x (1,83333x 10-6)

J = 1,83333x 10-9 kg/s

5) Untuk C2 = 0,0066 kg/m3 C1 = 0,0058 kg/m3

laju air = 1,95x 10-6m3/s

J = (C2 – C1) x Laju alir air

J = (0,0066- 0,0058) x (1,95x 10-6)

J = 1,56 x10-9 kg/s

c) Pada laju alir air 3000 cc/min

1) Untuk C2 = 0,0063kg/m3 C1 = 0,0051 kg/m3

laju air = 1,38333 x10−6m3/s

J = (C2 – C1) x Laju alir air

J = (0,0063 - 0,0051 ) x (1,38333 x10−6)

J = 1,66x 10-9 kg/s

2) Untuk C2= 0,0064kg/m3 C1 = 0,0053 kg/m3

laju air = 1,51667 ×10−6m3/s

J = (C2 – C1) x Laju alir air

J = (0,0064 - 0,0053 ) x (1,51667 ×10−6)

J = 1,66833 x 10-9kg/s

3) Untuk C2 = 0,0066 kg/m3 C1 = 0,0055 kg/m3

laju air = 1,61667 ×10−6m3/s

J = (C2 – C1) x Laju alir air

J = (0,0066 - 0,0055) x (1,61667x 10-6)

J = 1,77833x 10-9 kg/s

4) Untuk C2 = 0,0067 kg/m3 C1 = 0,0056 kg/m3

laju air = 1,83333 x 10-6m3/s

J = (C2 – C1) x Laju alir air

J = (0,0067 - 0,0056 ) x (1,83333x 10-6)

J = 2,01667x 10-9 kg/s

5) Untuk C2 = 0,0068 kg/m3 C1 = 0,0057 kg/m3

laju air = 1,95 x 10-6m3/s

J = (C2 – C1) x Laju alir air

Page 11: Contoh Format Perhitungan WW

J = (0,0068 - 0,0057 ) x (1,95x 10-6)

J = 2,145x 10-9 kg/s

4.1.7. Menghitung Luas Area Perpindahan Massa (luas kontak)

A = .d.z

Dimana:

= 3,14

d = 3,16 cm = 3,16 x 10-2 m

z = 90 cm = 0,9 m

A = (3,14)(3,16 x 10-2)(0,9)

A = 0,0893 m2

4.1.8. Menghitung Koefisien Liquid (KL)

KL =

jA . ΔClm

a) Pada aliran udara 1750 cc/min

1) Untuk J = 1,9367x 10-9 kg/s, Clm= 0,005168kg/m3,danA=0,0893 m2

KL=

jA . ΔC lm

KL = 1,93667x 10-9/ (0,0893)(0,005168437)

KL = 4,19608 x 10-6 m/s

2) Untuk J = 2,1233 x 10-9 kg/sec,Clm = 0,005571 kg/m3,dan A=0,0893

m2

KL =

jA . ΔClm

KL = 2,12333x 10-9 / (0,0893)( 0,005570711)

KL = 4,26831 x 10-6 m/s

3) Untuk J = 2,1017 x 10-9 kg/s,Clm = 0,0058259 kg/m3,dan A=0,0893

m2

KL=

jA . ΔClm

Page 12: Contoh Format Perhitungan WW

KL= 2,10167x 10-9 / (0,0893)(0,005825846)

KL= 4,03974 x 10-6 m/s

4) Untuk J = 2,2 x 10-9 kg/s, Clm = 0,00597995 kg/m3,dan A=0,0893 m2

KL =

jA . ΔClm

KL= 2,2 x 10-9 / (0,0893)(0,005979946)

KL = 4,11978x 10-6 m/s

5) Untuk J = 1,95x 10-9 kg/sec,Clm = 0,00618654 kg/m3,dan A=0,0893

m2

KL=

jA . ΔClm

KL= 1,95 x 10-9 / (0,0893)(0,006186536)

KL= 3,52968 x 10-6 m/s

b) Pada aliran udara 2300 cc/min

1) Untuk J = 1,52167x10-9 kg/s, Clm = 0,005431448 kg/m3,dan

A=0,0893m2

KL =

jA . ΔClm

KL = 1,52167 x 10-9 / (0,0893)(0,005431448)

KL = 3,13727x 10-6 m/s

2) Untuk J = 1,51667 x 10-9 kg/s, Clm = 0,0056854 kg/m3,dan A=0,0893

m2

KL=

jA . ΔClm

KL= 1,51667x 10-9 / (0,0893)(0,00568535)

KL = 2,98732 x 10-6 m/s

3) Untuk J = 1,7783 x 10-9 kg/s, Clm = 0,0058327 kg/m3,dan A=0,0893

m2

KL=

jA . ΔClm

Page 13: Contoh Format Perhitungan WW

KL= 1,77833x 10-9 / (0,0893)(0,005832723)

KL = 3,41421 x 10-6 m/s

4) Untuk J = 1,8333 x 10-9 kg/sec, Clm = 0,0059861 kg/m3 dan

A=0,0893 m2

KL=

jA . ΔClm

KL = 1,83333 x 10-9 / (0,0893)(0,005986085)

KL= 3,42963x 10-6 m/s

5) Untuk J = 1,56 x 10-9 kg/s, Clm = 0,006191388 kg/m3,dan A=0,0893

m2

KL=

jA . ΔClm

KL= 1,56 x 10-9 / (0,0893)(0,006191388)

KL= 2,82153x 10-6 m/s

c) Pada aliran udara 3700 cc/min

1) Untuk J = 1,66 x10-9 kg/sec,Clm = 0,005678885 kg/m3,dan A=0,0893

m2

KL=

jA . ΔClm

KL= 1,66 x 10-9 / (0,0893)(0,005678885)

KL= 3,27336 x 10-6 m/s

2) Untuk J = 1,6683 x 10-9 kg/sec, Clm = 0,0058327 kg/m3,dan A=0,0893

m2

KL=

jA . ΔClm

KL = 1,66833x 10-9 / (0,0893)(0,005832723)

KL= 3,20302x 10-6 m/S

3) Untuk J= 1,7783 x 10-9 kg/sec, Clm = 0,006033 kg/m3,dan A=0,0893

m2

Page 14: Contoh Format Perhitungan WW

KL=

jA . ΔClm

KL= 1,77833x 10-9 / (0,0893)(0,006033296)

KL= 3,30071 x 10-6 m/s

4) Untuk J = 2,0167 x 10-9 kg/sec, Clm = 0,006134 kg/m3,dan A=0,0893

m2

KL=

jA . ΔClm

KL= 2,01667x 10-9 / (0,0893)(0,006133569)

KL = 3,68188x 10-6 m/s

5) Untuk J = 2,145 x 10-9 kg/sec, Clm = 0,0062338 kg/m3,dan A=0,0893

m2

KL =

jA . ΔClm

KL = 2,145 x 10-9 / (0,0893)(0,006233833)

KL= 3,85319 x 10-6 m/s

4.1.9. Menghitung Sherwood Number (Sh)

Sh = KL

zDL tak berdimensi

Dimana:

Z = 90 cm = 0,9 m

DL= 2,5 x 10-9 m2/s

a) Pada Laju Udara 1750 cc/min

1) Untuk KL = 4,19608 x 10-6 m/s

Sh = KL

zDL

Sh = (4,19608 x 10-6)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh =150,59045

2) Untuk KL =4,26831 x 10-6 m/s

Page 15: Contoh Format Perhitungan WW

Sh = KL

zDL

Sh = (4,26831x 10-6)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 1536,592137

3) Untuk KL =4,03974x 10-6 m/s

Sh = KL

zDL

Sh = (4,03974 x 10-6 )(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 1454,306236

4) Untuk KL = 4,11978 x 10-6 m/s

Sh = KL

zDL

Sh = (4,11978 x 10-6)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh =1483,120482

5) Untuk KL =3,52968x 10-6 m/s

Sh = KL

zDL

Sh = (3,52968 x 10-6)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 1270,6856653

b) Pada Laju Udara 2300 cc/min

1) Untuk KL =3,13727 x 10-6 m/s

Sh = KL

zDL

Sh = (3,13727 x 10-6)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 1129,418629

2) Untuk KL =2,98732 x 10-6 m/s

Sh = KL

zDL

Sh = (2,98732 x 10-6)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 1075,434534

Page 16: Contoh Format Perhitungan WW

3) Untuk KL =3,41421 x 10-6 m/s

Sh = KL

zDL

Sh = (3,41421 x 10-6)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 1229,116023

4) Untuk KL = 3,42963 x 10-6 m/s

Sh = KL

zDL

Sh = (3,42963 x 10-6)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh =1234,666247

5) Untuk KL =2,82153 x 10-6 m/sec

Sh = KL

zDL

Sh = (2,82153 x 10-6)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 1015, 751797

c) Pada Laju Udara 3700 cc/min

1) Untuk KL =3,27336 x 10-6 m/s

Sh = KL

zDL

Sh = (3,27336 x 10-6)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 1178,409055

2) Untuk KL= 3,20302 x 10-6 m/sec

Sh = KL

zDL

Sh = (3,20302 x 10-6 )(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 1153,088227

3) Untuk KL =3,30071 x 10-6 m/s

Sh = KL

zDL

Page 17: Contoh Format Perhitungan WW

Sh = (3,30071 x 10-6)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 1188,254715

4) Untuk KL =3,68188 x 10-6 m/s

Sh = KL

zDL

Sh = (3,68188 x 10-6)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 1325,476068

5) Untuk KL =3,85319x 10-6 m/s

Sh = KL

zDL

Sh = (3,85319 x 10-6)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 1387,149149

4.1.10. Menentukan Hubungan Re dan Sh

Sh = a.Reb

log Sh = log (a.Reb)

log Sh = log a + log Reb

log Sh = b.log Re + log a

Persamaan ini analog dengan:

Y = Ax + B

Dimana:

Log Sh = Y

Log Re = X

Log a = B (Intercept)

b = A (Slope)

1) Untuk laju alir udara 1750 cc/min

No Sh Re X (Log Re) Y (Log Sh) X2 X.Y

1 1510.590 54.673 1.738 3.179 3.020 5.525

2 1536.592 59.942 1.778 3.187 3.160 5.665

3 1454.306 63.895 1.805 3.163 3.260 5.710

4 1483.120 72.458 1.860 3.171 3.460 5.899

Page 18: Contoh Format Perhitungan WW

5 1270.686 77.069 1.887 3.104 3.560 5.857

7255.295 328.036 9.068 15.804 16.460 28.655

A = Slope =

n∑ XY−∑ X∑ Y

n∑ X2−(∑ X )2

=

(5 )(28,655)−(9 , 068)(15 , 804 )(5)(16 . 460 )−(9 .068 )2

Slope = -0,49977

B = Intersept =

∑ Y∑ X2−∑ XY ∑ X

n∑ X 2−(∑ X )2

=

(15 . 804 )(16,460 )−(28 , 655)(9,068 )(5)(16 .460 )−(9. 068 )2

Intersept = 4.0672

Y = AX + B

Log Sh = -0,49977 Log Re + 4,0672

Log a = 4,0672

a = 11673,295

b = -0,49977

Jadi : Sh = 11673,295 Re-0,49977

2) Untuk laju alir udara 2300 cc/min

No Sh Re X (Log Re) Y (Log Sh) X2 X.Y

1 1129.419 54.673 1.738 3.053 3.020 5.305

2 1075.435 59.942 1.778 3.032 3.160 5.389

3 1229.116 63.895 1.805 3.090 3.260 5.578

4 1234.666 72.458 1.860 3.092 3.460 5.751

5 1015.752 77.069 1.887 3.007 3.560 5.673

5684.387 328.036 9.068 15.272 16.460 27.697

Page 19: Contoh Format Perhitungan WW

A = Slope =

n∑ XY−∑ X∑ Y

n∑ X2−(∑ X )2

=

(5 )(27,697)−(9 . 068)(15 , 272)(5 )(16 , 460 )−( 9.068 )2

Slope = -0,02096

B = Intersept =

∑ Y∑ X2−∑ XY ∑ X

n∑ X 2−(∑ X )2

=

(15,272)(16 , 460)−(27 , 697 )(9 , 068)(5)(16 ,460 )−(9 .068 )2

Intersept = 3.0924

Y = AX + B

Log Sh = -0,02096 Log Re + 3,0924

Log a = 3,0924

a = 1237,0863

b = -0,02096

Jadi : Sh = 1237,0924 Re-0,02096

3) Untuk laju alir udara 3700 cc/min

No Sh Re X (Log Re) Y (Log Sh) X2 X.Y

1 1178.409 54.673 1.738 3.071 3.020 5.337

2 1153.088 59.942 1.778 3.062 3.160 5.443

3 1188.255 63.895 1.805 3.075 3.260 5.552

4 1325.476 72.458 1.860 3.122 3.460 5.808

5 1387.149 77.069 1.887 3.142 3.560 5.929

6232.377 328.036 9.068 15.473 16.460 28.069

A = Slope =

n∑ XY−∑ X∑ Y

n∑ X2−(∑ X )2

=

(5 )(28 ,069 )−(9,068)(15 ,473 )(5 )(16 ,460 )−(9 , 068)2

Page 20: Contoh Format Perhitungan WW

Slope = 0,5020735

B = Intersept =

∑ Y∑ X2−∑ XY ∑ X

n∑ X 2−(∑ X )2

=

(15,473 )(16 , 460)−(28 , 069 )(9 ,068 )(5 )(16 ,460 )−(9 , 068)2

Intersept = 2,18404

Y = AX + B

Log Sh = 0,5020735 Log Re + 2,18404

Log a = 2,18404

a = 152,7707

b = 0,5020735

Jadi :

Sh = 152,7707 Re0,5020735