12 educare | maart 2012

In sommige wijken groeit een toenemend aantal kinderen op dat het thuis zwaar heeft, dat de rol van kind al jong achter zich laat en op straat zijn heil zoekt. Vaak zijn het allochtone kinderen, die met velen op een krappe etage wonen in een achterstandswijk vol dichtgetimmerde huizen. Er zijn niet veel mogelijkheden om je deel van de samenleving te voelen. Zij moeten al op jonge leeftijd op broertjes of zusjes passen, zijn tolk voor hun ouders en het begrip zakgeld is hun ouders onbekend. Opgroeien in verbondenheid met jezelf, de ander, de natuur en de wereld, dat gunnen we toch elk kind? Een plek waar je je kunt ontplooien, een fi jne omgeving waar je gekend wordt, de weg weet en kunt spelen. Een goede thuis-basis is onmisbaar. Als die er niet is, en je losgeslagen van je familie je heil bij groepsgenoten zoekt, wie biedt je dan de omgeving die je nodig hebt, wie reikt je een hand?

Kleur op straatKunstenaar Chris Ripken en Hannie Bierens wonen in zo’n wijk. Chris levert als vrijwilliger een ongekende bijdrage aan het leven van een groep Marokkaanse jongeren in zijn Rotter-damse wijk het Oude Noorden, gesteund door Hannie. Chris verstaat de kunst deze kinderen van de straat aan te raken. Hij begrijpt beeldtaal en wat dat met kinderen doet. In een kleurloze wijk zien kinderen een straatbeeldtaal die sturend is, weinig ruimte voor verbeelding overlaat, zoals bepalingen, geboden en verkeersborden. Er is weinig groen, geen kunst,

nauwelijks kleur. Chris begon in de wijk donkere hoekjes licht te schilderen, grauwe hekken van vrolijke kleuren te voor-zien, schilderde vrolijke beesten op dichtgetimmerde ramen. Stapje voor stapje won hij het vertrouwen van de kinderen. Chris laat hen meehelpen met schoonmaken, schilderen en herstellen. Anonieme zaken maken kinderen makkelijker ka-

pot dan een kunstwerk dat ze zojuist van graffi ti ontdaan heb-ben of een muurschildering die ze zelf geschilderd hebben. Met een eigen bijdrage aan de buitenruimte voelen ze zich er veel meer mee verbonden.

Een eigen plekChris doet op nog andere aspecten van de jongeren van de straat een beroep. Hij geeft ze een eigen plek. Met de kinderen verbouwde hij een ruimte onder een oude spoor-lijn om tot een eigen honk. Chris gaf de jongeren taken. Ze kregen de ervaring dat ze op een positieve manier kunnen bijdragen, waardoor hun zelfrespect groeit. Twee jongens zijn er verantwoordelijk voor dat het in hun ruimte schoon en gezellig blijft. Ze zorgen voor een kop thee en zorgen ervoor

Kinderen in sombere wijken in grote steden willen, ondanks hun afkerige en vaak tegendraadse

gedrag, net als iedereen verbonden zijn met zichzelf, hun omgeving en onze maatschappij. Ze

leven veel op straat en hebben thuis geen ideale voedingsbodem voor een leven in verbonden-

heid. Gelukkig zijn er mensen die de moeite nemen om contact met hen te maken. Chris Ripken

is zo iemand.

De jongens van de straat

Chris geeft jongeren een eigen plek; en taken

13educare | maart 2012

Tekst en beeld Irene Muller-Schoof

dat iedereen op tijd naar huis gaat. Hiermee verdienen ze een klein bedrag. Met dit eerste ‘zakgeld’ kopen ze vaak een cadeau voor een jongere broer of zus.

Graven tot de ziel bovenkomtChris is een belangrijk rolmodel voor de kin-deren in geweldloosheid: hij blijft altijd kalm en respectvol, ondanks vele grove provocaties. Op straat lossen kinderen problemen op met geweld, ze kennen niets anders. Chris zijn visie is dat de jongeren ophouden met hun negatieve gedrag als er geen reactie op komt. Wanneer dat negatieve aandacht vragen stopt, ontstaat er vaak echt contact. Chris kan heel moe worden van het incasseren van de provocaties, maar kent ook ontroering als er weer verbinding is. Soms komt er een ‘sorry’ –wat in de stoere straatwereld niet makkelijk is om te zeggen-, een indrukwekkende spijtbetuiging uit het hart of een big hug. Chris graaft net zo lang tot hij hun ziel tegenkomt. Veel geduld en doorzettingsver-mogen zijn belangrijke kwaliteiten die hij hierbij inzet.

Elk kind verlangt naar verbindingDe kinderen van de straat hebben net als ieder-een een verlangen om in verbinding te staan met hun medemens en buurt. We zullen ons aan hen kenbaar moeten maken, want zij kunnen zich alleen verbinden met wie zij kennen. Plant samen een zonnebloem, organiseer een straat-spel of ruim een speelplein op met z’n allen. Inspiratie is te vinden in kunst, kleur, groen, spel, of de ogen van een kind.

Chris geeft jongeren een eigen plek; en taken

Chris Ripken is beeldend kunstenaar, geeft workshops in zijn atelier aan de Insulindestraat, exposeert en betrekt kinderen bij zijn kunstwer-ken en openbare ruimte van Oude Noorden in Rotterdam: www.chrisripken.nlHannie Bierens geeft trainingen en coaching voor professionals in kinderopvang, welzijnswerk en onderwijs. j.e.p.bierens@gmail.com