Deel 3 van het Opleidingsstatuut (OS): Beschrijving …...1e kans 2e kans Integraal handelen in de beroepspraktijk 3 30 stp H ILS-Ec643 BT 1: Lesgeven en trainen in het vak Economie

1

Deel 3 van het Opleidingsstatuut (OS): Beschrijving van het onderwijs van de bacheloropleiding tot leraar in de tweede graad ECONOMIE (voltijdopleiding). In dit document zijn een aantal documenten uit het opleidingsstatuut (OS) opgenomen die horen bij de Onderwijs- en examenregeling (OER). Hierin wordt het onderwijs van de opleiding tot leraar in de tweede graad economie (voltijdopleiding) in 2018-2019 op de HAN, nader uitgewerkt. De beschrijvingen betreffen het majordeel van de opleiding (210 studiepunten). Het minordeel (30 studiepunten) het deel van de opleiding waarin je keuzes maakt om je te verbreden of verdiepen om je in jouw beroepsuitoefening te kunnen profileren is hier niet opgenomen. De belangrijkste en ook het grootste deel betreft de beschrijving van de inhoud van de onderwijseenheden (OWE’s) van de bacheloropleiding tot leraar in de tweede graad economie (voltijdopleiding) op de HAN. Dit geeft je een gedetailleerd beeld van de inrichting van de opleiding. Ze beschrijven de vier studiejaren zoals ze in het studiejaar 2018-2019 zijn ingericht. Je kunt hier ook zien welke prestaties in 2018-2019 moeten worden verricht om voldoendes te behalen voor de tentamens in deze opleiding. Enkele tentamens dragen het predicaat integrale toets. Dit zijn tentamens waarin de student aantoont dat hij de onderlinge samenhang van onderwijsinhouden begrijpt en kan hanteren in het praktische handelen. Over de gehele opleiding leg je in totaal twee keer een integrale toets af. Deze integrale toetsen zijn ook opgenomen in het overzicht van de onderwijseenheden.

2

Hoofdstuk 1 Curriculumoverzichten Opleiding tot leraar van de 2de graad Economie voltijd

3

Programma- en tentamenoverzicht propedeuse economie Semester 1, periode 1

Onderwijseenheid Code Centrale beroepstaak

Semester en periode Tentaminering Code Alluris Cijfer / V

en eis Toetsperiode 1e kans 2e kans

Inleiding Micro 2,5 stp ILS-Ec1-1

BT 5: Ontwikkelen van

vakdeskundigheid periode 1 Kennistoets Micro KT Micro C: min. 5,5 P1 P2

Wiskunde 2,5 ec ILS-Ec1-2


vakdeskundigheid periode 1 Kennistoets Wiskunde KT Wiskunde C: min. 5,5 P1 P2

Commerciële Economie

2,5 ec ILS-Ec1-3


vakdeskundigheid periode 1 Kennistoets Commerciële

Economie KT CE C: min. 5,5 P1 P2

Vakdidactiek P1A: inleiding en jouw

visie 2,5 stp

ILS-Ec1-4 BT 1: Lesgeven en trainen in het vak

Economie periode 1 Leertaak Visiestuk LT Visiestuk C: min. 5,5 P1 P2

Vakdidactiek P1B: Directe instructie

2,5 stp ILS-Ec1-5

BT 1: Lesgeven en trainen in het vak

Economie periode 1 Leertaak Directe Instructie LT DI C: min. 5,5 P1 P2

Oriëntatie op lesgeven OWK 1a

2,5 stp ILS-Ec1-6

BT 1: Lesgeven en trainen in het vak

Economie periode 1 Kennistoets Onderwijskunde 1a KT OWK 1a C: min. 5,5 P1 P2

4

Semester 1, periode 2

Inleiding Macro 2,5 ec ILS-Ec1-7 BT 5:Ontwikkelen van

vakdeskundigheid periode 2 Kennistoets Macro Economie KT Macro C: min. 5,5 P2 P3

Bedrijfseconomie 1 2,5 ec ILS-Ec1-8

BT 5:Ontwikkelen van vakdeskundigheid

periode 2 Kennistoets Bedrijfseconomie 1 KT BE 1 C: min. 5,5 P2 P3

Bedrijfsadministratie 1 2,5 ec ILS-Ec1-9

BT 5:Ontwikkelen van vakdeskundigheid

periode 2 Kennistoets Bedrijfsadministratie 1 KT BA 1 C: min. 5,5 P2 P3

Vakdidactiek P2: Toolbox 2,5 stp

ILS-Ec1-10

BT 1: Lesgeven en trainen in het vak Economie

periode 2 Leertaak Toolbox LT Toolbox C: min. 5,5 P2 P3

Orientatie op het beroep van leraar 0WK 5 stp

ILS-Ec1-11

BT1: Lesgeven en trainen in het vak Economie

Periode 1 en 2

Leertaak Oriëntatie op het beroep van leraar

LT Ori beroep C: min 5,5 P2 P3

ILS-taaltoets ILS Taaltoets V P1 P3

5


IEB: Globalisering 2,5 stp ILS-Ec1-12 BT 5: Ontwikkelen van

vakdeskundigheid periode 3 Kennistoets Globalisering KT Glob C: min. 5,5 P3 P4

Bedrijfseconomie 2 2,5 stp ILS-Ec1-13 BT 5: Ontwikkelen van

vakdeskundigheid periode 3 Kennistoets Bedrijfseconomie 2 KT BE 2 C: min. 5,5 P3 P4

Bedrijfsadministratie 2 2,5 stp ILS-Ec1-14 BT 5: Ontwikkelen van

vakdeskundigheid periode 3 Kennistoets Bedrijfsadministratie 2 KT BA 2 C: min. 5,5 P3 P4

Vakdidactiek P3: Economische begrippen/concepten 2,5 stp

ILS-Ec1-15

BT 1: Lesgeven en trainen in het vak Economie BT 3: Ontwerpen van leerarrangementen in het vak Economie

periode 3 Leertaak Economische Begrippen en Concepten LT EB&C C: min. 5,5 P3 P4

Integraal handelen in de beroepspraktijk 1A (2,5 stp)

ILS-Ec1-16A BT 2 Begeleiden van lerende(n)

Semester 2, Periode 3

Deeltoets: Leertaak praktijkonderzoek LT prak oz C ≥ 5,5 3 4

Deeltoets: Eindbeoordeling wpl1 Eindbeoor C ≥ 6.0 3 nvt

Integraal handelen in de beroepspraktijk 1B (2,5 stp)

ILS-Ec1-16B

BT 2 Begeleiden van lerende(n)


Deeltoets: Portfoliobeoordeling integraal handelen 1

Porttbeoor

C ≥ 5,5 3 4

Deeltoets: Vaardigheidstoets drama 1 Drama 1

C ≥ 5,5 3 4

6


Retail en Sales 2,5 ec ILS-Ec1-17 BT 5: Ontwikkelen van

vakdeskundigheid Semester 2, periode 4 Mondelinge toets Retail & Sales MT R&S C: min. 5,5 P4 P4

Europese Integratie 2,5 ec

ILS-Ec1-18

BT 5: Ontwikkelen van vakdeskundigheid


Kennistoets Europese Integratie KT EU int C: min. 5,5 P4 P4

Leertaak Europese Integratie: debat LT Debat C: min. 5,5 P4 P4

Recht 1 2,5 ec

ILS-Ec1-19 BT 5: Ontwikkelen van vakdeskundigheid


Kennistoets Recht 1 KT Re 1 C: min. 5,5 P4 P4

Vakdidactiek P4A: Toetsing 2,5 stp

ILS-Ec1-20

BT 1: Lesgeven en trainen in het vak economie BT 3: Ontwerpen van leerarrangementen in het vak Economie

Semester 2, periode 4 Leertaak Toetsing LT

toetsing C: min. 5,5 P4 P4

Vakdidactiek P4B: CLK 2,5 stp

ILS-Ec1-21 BT 3: Ontwerpen van leerarrangementen in het vak Economie

Semester 2, periode 4 Leertaak Clusterleerkracht LT CLK C: min. 5,5 P4 P4

Orientatie op begeleiden owk 1b 2,5 stp

ILS-Ec1-22

BT 1 Lesgeven en trainen BT 2 Begeleiden van lerende(n) BT 3 Ontwerpen van leerarrangementen BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid

Semester 2. Perioden 3 en 4

Kennistoets onderwijskunde 1b KT OWK 1b C: min 5,5 P4 P4

7

Programma- en tentamenoverzicht post propedeuse economie (jaar 2)

Onderwijseenheid Code Centrale beroepstaak Semester en periode Tentaminering Code Alluris Cijfer / V


Management-accounting 7,5 stp

ILS-Ec629/2


Semester 1, Periode 1 en 2

Kennistoets BE 4 KT BE 4 C: min. 5,5 P1 P2 Kennistoets BA 4 KT BA 4 C: min. 5,5 P1 P2 Kennistoets BE 5 KT BE 5 C: min. 5,5 P2 P3 Kennistoets BA 5 KT BA 5 C: min. 5,5 P2 P3

Overheid en markten 7,5 stp

ILS-Ec630/1



Kennistoets Overheid KT Overheid C: min. 5,5 P1 P2 Kennistoets Recht 2 KT Recht 2 C: min. 5,5 P1 P2 Leertaak Overheid LT Overheid C: min. 5,5 P1 P2

Kennistoets Marktvorm KT Marktvorm C: min. 5,5 P2 P3

Vakdidactiek Economie-3: Ict-rijk economie onderwijs en toetsing 7,5 stp

ILS-Ec650

BT 3: Ontwerpen van leerarrangementen voor het vak Economie


Leertaak 1: ontwerp vernieuwend ICT materiaal LT 1 ICT C: min. 5,5 P1 P2

Leertaak 2: Toetsing LT 2 toetsing C: min. 5,5 P2 P3

Verdieping bedrijfseconomie 7,5 stp

ILS-Ec651 BT 5: Ontwikkelen van vakdeskundigheid.


Kennistoets Logistiek KT Logistiek C: min. 5,5 P3 P4 Kennistoets Financiële Rekenkunde KT FRK C: min 5,5 P4 P4

Leertaak HRM LT HRM C: min 5,5 P4 P4 Leertaak Internationaal Ondernemen LT IO v P4 P4

Kennistoets Jaarverslag KT JV C: min. 5,5 P3 P4

Data & Modellen 7,5 stp

ILS-Ec633/1

BT5: Ontwikkelen van vakdeskundigheid

Semester 2R, Periode 3 en 4

Kennistoets Modellen KT Modellen C: min. 5,5 P3 P4 Leertaak Modellen LT Modellen C: min. 5,5 P3 P4 Kennistoets Statistiek KT Statistiek C: min. 5,5 P4 P4

Leertaak onderzoeksopzet Statistiek LT Statistiek C: min. 5,5 P4 P4

8

1 Afhankelijk van wanneer de lessen ‘spreken voor de klas’ geroosterd worden 2 Afhankelijk van wanneer de lessen ‘spreken voor de klas’ geroosterd worden

Vakdidactiek Economie-4: inductief leren en leermiddelen evalueren 7,5 stp

ILS-Ec652 BT 3: Ontwerpen van leerarrangementen voor het vak Economie


Leertaak 3: Een inductief leerarrangement LT3 inductief C: min. 5,5 P3 P4

Leertaak 4: Onderzoeks-rapportage leermiddelenanalyse

LT 4 analyse C: min. 5,5 P4 P4

Leren lesgeven owk 2a 7,5 studiepunten

ILS-Ec641

BT 1: Lesgeven en trainen in het vak Economie


Kennistoets leren lesgeven onderwijskunde 2a KT OWK 2a C: min. 5,5 P2 P3

Leertaak persoonlijk beroepsbeeld LT beroepsb C: min. 5,5 P2 P3

Vaardigheidstoets Drama 2 VT Drama 2 C: min. 5,5 P1 P2 Vaardigheidstoets Spreken voor de klas VT Spreken V P1-41 P1-42

Leren begeleiden owk 2b 7,5 studiepunten

ILS-Ec642

BT 2: Begeleiden van lerende(n)


Leertaak ‘Actief leren en lesgeven met ICT’ LT owk ict v P4 P4

Eindbeoordeling WPL2A Eindbeo WPL2a C: min. 6,0 P4 P4

Leertaak positief leef- en leerklimaat LT pos L&L C: min. 5,5 P4 P4

9




Integraal handelen in de beroepspraktijk 2 22,5 studiepunten

ILS-Ec636/2

BT 2: Begeleiden van lerende(n) BT 3: Ontwerpen van leerarrangementen in het vak Economie BT 4: Bijdragen aan de onderwijsorganisatie

Semester 1, periode 1 en 2

Portfoliobeoordeling integraal handelen 2

PF beo WPL2B C: min. 5,5 P2 P3/4

Eindbeoordeling WPL2B Eindbeo WPL2B C: min 6,0 P2 P2

Dossier leertaken Onderwijskunde LT OWK C: min. 5,5 P2 P3

Leertaak vad 5 Ontwerp en Onderzoeksrapportage LT Ontwerp C: min. 5,5 P2 P3

Geld en organisaties 7,5 stp

ILS-Ec635/2

BT5: Ontwikkelen van vakdeskundigheid


Kennistoets Geld KT Geld C: min. 5,5 P1 P2

Leertaak Geld LT Geld C: min. 5,5 P1 P2

Leertaak Organisaties LT Organisatie C: min. 5,5 P3 P4

10



en eis Toetsperiode

1e kans 2e kans Integraal handelen in de beroepspraktijk 3 30 stp

ILS-Ec643 BT 1: Lesgeven en trainen in het vak Economie BT 2: Begeleiden van lerende(n) BT 3: Ontwerpen van leerarrangementen in het vak Economie BT 4: Bijdragen aan de onderwijsorganisatie

Semester 1 en 2, periode 1 t/m 4.

Integrale toetsing

Portfoliobeoordeling Integraal Handelen 3

Portbeo integr3 C: min. 5,5 PFbeo

WPL3

Eindbeoordeling WPL 3

Eindbeo WPL3 C: ≥ 6,0 P1-P4 n.v.t.

Vakdidactische vertaalslag themadag LT VadVTS C: min. 5,5 P1-P4 P1 -P4

Landelijke Kennistoets Economie * LKT-Eco C: 6,0 Nov/

dec Mei/ juni

Ondernemerschap 5 stp

ILS-Ec653 BT 5: Ontwikkelen van vakdeskundigheid

Semester 1, Periode 1 Leertaak: Ondernemerschap LT

Ond.schap C: min. 5,5 P1 P2

Ondernemend onderwijs (alleen voor afstudeerrichting beroepsonderwijs) 5 stp



Leertaak Ondernemend Beroepsonderwijs

LT Beroepsond C: min. 5,5 P2/3 P3/4

Beeldvorming H/V (alleen voor afstudeerrichting HV) 5 stp



Leertaak Beeldvorming H/V LT Beeld H/V C: min. 5,5 P2 P3

Casus AE 5 stp

ILS-Ec654 BT5: Ontwikkelen van vakdeskundigheid

Semester 2, Periode 3 Leertaak Casus AE LT Casus AE C: min. 5,5 P2 P4

Onderzoek eindfase 15 stp

ILS-Ec649

BT1: Lesgeven en trainen in het vak Economie BT2: Begeleiden van lerende(n)

Semester 1 en 2 Onderzoeksverslag OZ verslag C: min 5,5 P 1-4 P 1-4

*let op: alleen voor studenten die in 2011 of later zijn gestart met de opleiding’

11

Hoofdstuk 2

Gegevens onderwijseenheden

propedeutische fase

Opleiding tot leraar van de 2de graad

Economie voltijd

Studiejaar 2018-2019

12

Onderwijseenheid Inleiding micro-economie Code ILS-Ec1-1 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten in de propedeuse van de opleiding tot leraar economie voltijd Onderwijsperiode Semester 1, periode 1 Beroepstaken Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid Centrale beroepstaak Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid

(Beroeps)Producten Door middel van een Kennistoets micro-economie kunnen aantonen van het beheersen van kennis en inzicht in de toepassing van de basisbegrippen in de micro economie.

Studiepunten, studielast (les- en contacturen)

Deze onderwijseenheid omvat 2.5 stp, hetgeen overeenkomt met een totale studielast van 70 klokuren. Deze 70 uur zijn als volgt te verdelen: - contacttijd 7 weken à 4 lesuren per week 21 uur - zelfstudie en tentamenvoorbereiding 49 uur Totaal 70 uur

Samenhang met andere onderwijseenheden

Micro economie is een onderdeel van de Algemeen Economische leerlijn.

Ingangseisen en aanwezigheids-verplichting

Niet van toepassing.

Algemene omschrijving

• De student kan de volgende begrippen en concepten uitleggen: algemene economie, allocatie van productiefactoren, alternatief aanwendbaar, alternatieve kosten, de vier productiefactoren, Ceteris paribus clausule, Micro, meso en macro economie, schaarste, afgeleide vraag

• De student kan uitleggen welke factoren de individuele en collectieve vraag naar een product bepalen en hoe de vraaglijn kan verschuiven.

• De student kan het verloop van de vraagfunctie naar een product grafisch (in een grafiek) en algebraisch (in formule) beschrijven en de concepten inkomenseffect en substitutie-effect uitleggen.

• De student kan de prijselasticiteit uitrekenen en het effect van een prijsverandering op de omzet van een product bepalen. Hetzelfde geldt voor de kruisprijselasticiteit en de inkomenselasticiteit. (Alleen segmentelasticiteit)

• De student kan de concepten complementaire goederen, luxe goederen en noodzakelijke goederen herkennen en uitleggen.

• De student kan de volgende begrippen uitleggen: Primaire, secundaire, tertiaire en quartaire sector, bedrijfstak en bedrijfskolom, parallellisatie (branchevervaging), specialisatie, differentiatie en integratie, Natuurlijke personen en rechtspersonen,Eenmanszaak, VOF, NV en BV

• De student kan uitleggen wat een productiefunctie beschrijft. • De student kan het verschil tussen constante kosten en variabele kosten

omschrijven. • De student kan bij proportionele kosten een TK, TVK, TCK, GTK, GVK, GCK en

MK , maar ook een TO en TW vergelijking uitleggen en tekenen, en ermee rekenen. De student kan de break-even afzet uitrekenen bij een gegeven productprijs en kan uitrekenen vanaf welke q de ene productietechniek hogere kosten geeft dan een andere.

• De student kan het principe van toe-en afnemende meeropbrengsten uitleggen en uitleggen hoe in dat geval de kostencurve eruit ziet.

• De student kan de kenmerken van de vier marktvormen, volkomen concurrentie, monopolie, oligopolie en monopolistische concurrentie beschrijven. De overeenkomsten en verschillen tussen deze markvormen kunnen beschrijven.

13

• De student kan de kenmerken van een markt van volkomen concurrentie begrijpen en kunnen uitleggen dat een individueel aanbieder op zo’n markt geen invloed heeft op de prijs en dus een hoeveelheidsaanpasser is.

• De student kan uitleggen hoe zo’n markt grafisch te beschrijven is (hoe een grafiek van zo’n markt eruit ziet). Uit een grafiek kunnen afleiden wat de evenwichtsprijs is en evenwichtshoeveelheid.

• De student kan uit een grafiek kunnen afleiden en wat er gebeurt als de overheid een maximumprijs of minimumprijs instelt. Het vraag-of aanbodoverschot in een grafiek kunnen aangeven en bij gegeven getallen kunnen uitrekenen.

• De student kan aangeven bij welke q en p de winst maximaal is en wanneer de winst nul is (break-even) voor een individueel bedrijf in de volgende situaties: Proportionele kosten en een markt van volkomen concurrentie/Niet-proportionele kosten en een markt van volkomen concurrentie/Proportionele kosten en een monopolie. Dit kunnen op op basis van grafieken (aflezen) en op basis van eenvoudige vergelijkingen of een invultabel (uitrekenen). De omvang van een maximale winst in een grafiek kunnen arceren en kunnen uitrekenen a.d.h.v. eenvoudige formules of een invultabel.

• De student kent de 4P’s en kan uitleggen in welke mate deze mate aanbieders gebruik van deze marketinginstrumenten zullen maken bij verschillende marktvormen.

• De begrippen prijsdiscriminatie en prijsdifferentiatie kennen en kunnen uitleggen.

• Het verloop kunnen uitleggen van de TK, TCK, TVK, GTK, GVK, GCK, MK en de TO, GO, MO bij verschillende kostensituaties (proportioneel/niet-proportioneel/kostenverloop bij toe-en afnemende meeropbrengsten) en bij twee verschillende markvormen (MVC en monopolie)

• De student kan afgeleiden bepalen van economische functies (met meerdere variabelen).En kan vanuit een gegeven vraagfunctie de MO opstellen. En kan vanuit een gegeven GTK de MK opstellen.

• De student kan persoonlijke keuzes t.a.v. werk, zorg en recreëren verklaren, zowel tekstueel als grafisch.

• De student kan uitleggen welke factoren het individuele en collectieve aanbod van een product bepalen en hoe de aanbodlijn kan verschuiven.

• De student kan de prijselasticiteit van het aanbod uitrekenen • De student kan concepten als verliesaversie en het bezitseffect herkennen en

verklaren. • De student kan alle bovenstaande concepten in verschillende (actuele)

contexten herkennen en toepassen.

Kennis- bases

Vakkennisbasis De onderstaande punten verwijzen naar de kennisbasis lerarenopleiding Domein Subdomein

Economie

1. Macro Economie 1.4 Arbeid

2. Micro Economie

2.1 consumentengedrag 2.2 producenten- en ondernemingsgedrag 2.3 Marktvormen 2.4 markten overheidsfalen

Competenties Vakinhoudelijk- en vakdidactische competenties

Beoordelingscriteria

Tentamen: Kennistoets Micro Economie De student beheerst bij de kennistoets de inhoud zoals omschreven bij de algemene omschrijving. De beoordelingscriteria zijn gebaseerd op de doelen en de toetsmatrijs. Deze zijn nader gespecificeerd en gepubliceerd op onderwijsOnline bij dit tentamen.

14

tentaminering

Deeltentamen: Kennistoets: Micro Economie Code: KT Micro C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C ≥5,5 2 1 en 2 100% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen

1 55% van het te behalen aantal punten per kennistoets 120 min.

Verplicht onderwijsmateriaal

- Algemene economie: Jong, D.J. de, Algemene Economische basisprincipes, druk 3 - Lesbrief Micro economie, LWEO

Werkwijze (activiteiten en werkvormen)

In deze onderwijseenheid wordt gewerkt met een combinatie van hoor- werkcolleges. Terugkerende onderdelen tijdens de lessen zijn o.a. ∗ het beantwoorden van vragen naar aanleiding van de bestudering van de in een

vorige bijeenkomst aangeboden stof of van gemaakte huiswerkopgaven; ∗ theoretische verdieping van de onderwerpen in de vorm van hoorcollege; ∗ het maken van oefenopgave om de aangeboden theorie te verankeren in de vorm

van werkcollege.

15

Onderwijseenheid Wiskunde Code ILS-Ec1-2 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten in de propedeuse van de opleiding tot leraar economie voltijd Onderwijsperiode Semester 1, periode 1 Beroepstaken Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid Centrale beroepstaak Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid

(Beroeps)Producten Door middel van een Kennistoets wiskunde kunnen aantonen van het beheersen van toepassing en inzicht in de basisvaardigheden in de wiskunde




Micro economie is een onderdeel van de Algemeen Economische leerlijn.




De student kent de belangrijkste rekenen wiskundige kennis en vaardigheden voor een economiestudie zoals procentrekenen, vergelijkingen oplossen, grafieken interpreteren en eerste en tweede graads vergelijkingen oplossen. De student kan de wiskunde toepassen in economische context bij bepalen van de TO, GO, MO, TK, GK, MK, TW, GW en MW zowel algebraisch als grafisch.

Kennis- bases

Vakkennisbasis De onderstaande punten verwijzen naar de kennisbasis lerarenopleiding

Domein Subdomein

Economie 2. Micro Economie

2.1 consumentengedrag 2.2 producenten- en ondernemingsgedrag

15. Een economische en maatschappelijke bril 15.1 Wiskunde en statistiek



Tentamen: Kennistoets Wiskunde De student beheerst bij de kennistoets de inhoud zoals omschreven bij de algemene omschrijving. De beoordelingscriteria zijn gebaseerd op de doelen en de toetsmatrijs. Deze zijn nader gespecificeerd en gepubliceerd op onderwijsOnline bij dit tentamen.

Deeltentamen: Kennistoets: Wiskunde Code: KT Wiskunde

C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C ≥5,5 2 1 en 2 100% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen


Verplicht onderwijsmateriaal - Wiskunde: Groen, Basisvaardigheden toegepast rekenen , druk 3


Terugkerende onderdelen tijdens de lessen zijn o.a. ∗ het beantwoorden van vragen naar aanleiding van de bestudering van de in een


van werkcollege.

16

Onderwijseenheid Commerciële Economie Code ILS-Ec1-3 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten in de propedeuse van de opleiding tot leraar economie voltijd Onderwijsperiode Semester 1, periode 1 Beroepstaken Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid Centrale beroepstaak Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid

(Beroeps)Producten Door middel van een Kennistoets commerciële economie kunnen aantonen van het beheersen van toepassing en inzicht in de basiskennis van de commerciële economie met name de marketing.




Commerciële Economie is een onderdeel van de Bedrijfseconomische leerlijn.




• De student kan vanuit theoretische en praktische kennis de mogelijkheden aangeven voor organisaties om producten in de markt te zetten, waar mogelijk en nodig gebruikmakend van digitale /computernetwerken (e-commerce).

• De student kan economische procedures hanteren waarmee de externe omgeving van een organisatie in kaart wordt gebracht en haar plaats daarin wordt geduid (bedrijfskolom, branche, doelgroep, behoefte, vraag).

• De student kan Economische procedures hanteren waarmee de kansen en bedreigingen voor een organisatie en de sterktes, zwaktes, mogelijkheden en beperkingen van een organisatie;

worden onderzocht.

• De student kan economische procedures hanteren waarmee strategische opties worden geformuleerd en gekozen aan de hand van bijvoorbeeld een communicatieplan, een promotieplan, een consistente marketingmix voor een product of productgroep wordt samengesteld aan de hand van bijvoorbeeld een communicatieplan, promotieplan en het marketingplan van een organisatie wordt beoordeeld.

Kennis- bases


Domein Subdomein

Economie 11. Commerciele Economie

11.2 externe omgeving 11.3 Interne omgeving 11.4 Markonderzoek en

informatievoorzieining 11.5 Marketingstrategie en -planning Competenties Vakinhoudelijk- en vakdidactische competenties


Tentamen: Kennistoets Commerciële Economie De student beheerst bij de kennistoets de inhoud zoals omschreven bij de algemene omschrijving. De beoordelingscriteria zijn gebaseerd op de doelen en de toetsmatrijs. Deze zijn nader gespecificeerd en gepubliceerd op onderwijsOnline bij dit tentamen.

17

tentaminering

Deeltentamen: Kennistoets: Commerciële Economie Code: KT CE C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C ≥5,5 2 1 en 2 100% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen



Verhage, B. (2015). Inleiding tot de marketing. Groningen: Noordhoff Uitgevers. 4de druk




van werkcollege.

18

Onderwijseenheid Vakdidactiek Economie P1A: Inleiding en jouw visie Code ILS-Ec1-4 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten propedeuse lerarenopleiding economie voltijd Onderwijsperiode Semester 1, periode 1 Beroepstaken BT 1: Lesgeven en trainen in het vak economie Centrale beroepstaak BT 1: Lesgeven en trainen in het vak economie (Beroeps)Producten Visiestuk


Deze onderwijseenheid omvat 2,5 studiepunten, hetgeen overeenkomt met een totale studielast van 70 klokuren. Deze 70 uur zijn als volgt te verdelen: - contacttijd 7 weken à 2 lesuren per week 11 uur - zelfstudie en leertaak 59 uur Totaal 70 uur


Er zijn links met de vakinhoudelijke thema's van parallelle OWE’s en het werkveld.




De vakdidactiek houdt zich vooral bezig met de vakspecifieke kanten van het lesgeven: het verduidelijken en presenteren van leerinhouden en het plannen en reguleren van het leerproces. Sommige van deze onderwerpen worden ook in het kader van algemene didactiek aan de orde gesteld, maar zij krijgen bij de vakdidactiek een vakspecifieke invulling. Als je economiedocent wordt, is het van belang je af te vragen waarom je in de les doet wat je doet. Je verkent daartoe de aard en structuur van het brede vakgebied economie binnen het tweedegraads werkveld (inclusief MBO). Je duikt daarnaast in het verleden om te kijken hoe je zelf economielessen hebt gehad en vraagt je af waarom die lessen eruit gezien hebben zoals ze eruit zagen. Uiteindelijk formuleer je in deze OWE een visie waarin je beschrijft wat jij waarom en hoe belangrijk vindt voor de concrete invulling van jouw docentschap economie in het tweedegraads werkveld. Onder meer door actuele vakliteratuur (boeken en artikelen) te lezen, werk je in deze OWE tevens aan je onderzoeksvaardigheden.

Kennis- bases

Vakkennis-basis

(Sub)domeinen

16.1.1: Oriëntatie op economie in het tweedegraads werkveld Bezit, in aansluiting op en als specifieke uitwerking bij de subdomeinen A2, C1 en C2 van de generieke kennisbasis, kennis van aard en structuur van profielen, kernvakken, keuzedelen, doelen, werkwijzen en toetsing in het tweedegraads vakgebied economie in de onderbouw (vmbo, havo, vwo), vmbo bovenbouw (theoretisch en beroepsgericht) en het mbo (roc’s en aoc's). 16.1.4: Oriëntatie op economie in het tweedegraads werkveld Formuleert, in aansluiting op en als specifieke uitwerking bij subdomein C5 van de generieke kennisbasis, een visie op de eigen invulling van de vakdidactische rol binnen het docentschap economie in het tweedegraads werkveld.

Competenties SBL-3: Vakinhoudelijk en vakdidactisch competent SBL-7: Competent in reflectie en ontwikkeling

Beoordelingscriteria NB: In de studiewijzer worden subcriteria per deeltentamen uitgebreid beschreven.

Tentamen: Leertaak visiestuk De student kan op basis van de in de studiewijzer beschreven criteria en met gebruik van literatuur een visiestuk schrijven waarin hij/zij beschrijft wat hij/zij waarom en hoe belangrijk vindt voor de concrete invulling van het eigen docentschap economie.

Tentaminering / Deeltentamen: Leertaak visiestuk Code: LT visiestuk

19

Integrale toetsing

C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C ≥ 5,5 2 1 en 2 100%

Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen 1 of 2 55 van de 100 punten N.v.t.


• Artikelen op de digitale leeromgeving ‘OnderwijsOnline’, waaronder: o De Bruyckere, P, Kirschner, P., & Hutshof, C. (2016). Urban Myths about

Learning & Education. Academic Press, London. o N.N. (2016). How to make a good teacher? The Economist 11-17/06, pp.21-

24. Aanbevolen onderwijsmateriaal

• Ebbens, S., & Ettekoven, S. Effectief Leren. Groningen: Noordhoff • Zie ook digitale leeromgeving ‘OnderwijsOnline’.


We verkennen het vak en de didactiek van economie in het 2e graads werkveld. Hier werken we middels opdrachten en interactieve colleges aan.

20

Onderwijseenheid Vakdidactiek Economie P1B: Directe Instructie Code ILS-Ec1-5 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten propedeuse lerarenopleiding economie voltijd Onderwijsperiode Semester 1, periode 1 Beroepstaken BT 1: Lesgeven en trainen in het vak economie Centrale beroepstaak BT 1: Lesgeven en trainen in het vak economie (Beroeps)Producten Directe Instructie


Deze onderwijseenheid omvat 2,5 studiepunten, hetgeen overeenkomt met een totale studielast van 70 klokuren. Deze 70 uur zijn als volgt te verdelen: - contacttijd 7 weken à 2 lesuren per week 11 uur - zelfstudie, miniles en leertaak 59 uur Totaal 70 uur


Er zijn links met de vakinhoudelijke thema's van parallelle OWE's.


Niet van toepassing


De vakdidactiek houdt zich vooral bezig met de vakspecifieke kanten van het lesgeven. Bij deze onderwijseenheid staan vragen centraal zoals: Hoe maak ik een lesvoorbereiding? Hoe stel ik SMART-geformuleerde leerdoelen op voor mijn leerlingen? Hoe hanteer ik het model voor directe instructie? Hoe gebruik ik het bord? In deze OWE gaan we met dergelijke vraagstukken aan de slag. Ook oefen je met een basisvaardigheid in het lesgeven, namelijk het geven van een aansprekende en heldere klassikale uitleg. Onder meer door actuele vakliteratuur (boeken en artikelen) te lezen werk je in deze OWE tevens aan je onderzoeksvaardigheden. In het kader van ‘leren en lesgeven met ict’ komen diverse praktische aspecten van ICT-gebruik naar voren, zoals het gebruik van het digitale schoolbord.

Vakkennisbasis

(Sub)domeinen Domein 16: Vakdidactiek Het kunnen uitwerken, analyseren, verantwoorden, toepassen, toetsen en evalueren van samenhangende onderwijsleeractiviteiten bij zelfverwoorde betekenisvolle leerdoelen voor (bedrijfs)economische onderwerpen in de breedte van het 2e graads werkveld en in de te onderscheiden fasen van het leerproces. Daarbij is aandacht voor de onderbouwing van keuzes rondom werkvormen, materialen, ict, media en differentiatiemogelijkheden voor leerlingen, gebruikmakend van de onder ‘indicatoren bachelorniveau’ geformuleerde trefwoorden en procedures. Subdomein 16.1: Oriëntatie op economie in het tweedegraads werkveld (inclusief MBO). Bezit, in aansluiting op en als specifieke uitwerking bij de subdomeinen A2, C1 en C2 van de generieke kennisbasis, kennis van aard en structuur van profielen, kernvakken, keuzedelen, doelen, werkwijzen en toetsing in het tweedegraads vakgebied economie in de onderbouw (vmbo, havo, vwo), vmbo bovenbouw (theoretisch en beroepsgericht) en het mbo (roc’s en aoc's). Subdomein 16.2: Vakspecifieke didactiek Bezit, in aansluiting op en als specifieke uitwerking bij de subdomeinen A3, A5 en A7 van de generieke kennisbasis, kennis van vakdidactische theorieën, principes, werkwijzen en praktische handelingsalternatieven om leerlingen te ondersteunen bij: 1. het (inductief) verwerven van kennis over economische begrippen en het toepassen van vaktaal; 5. het aanleren, automatiseren en toepassen van economische rekenvaardigheden, zoals procenten, indexcijfers of vraagstukken vanuit de financiële rekenkunde (bijvoorbeeld via stappenplannen of denkschema’s);

21

en past deze zo mogelijk toe in een tweedegraads schoolcontext.



Tentamen: Leertaak directe instructie

Je bereidt een economieles voor met behulp van het directe instructiemodel en verzorgt een miniles aan medestudenten.

Tentaminering / Integrale toetsing

Deeltentamen: Leertaak directe instructie Code: LT DI C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C ≥ 5,5 2 1 en 2 100% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen 1 of 2 55 van de 100 punten N.v.t.


• Ebbens, S., & Ettekoven, S. Effectief Leren. Groningen: Noordhoff. • Artikelen op de digitale leeromgeving ‘OnderwijsOnline’

Aanbevolen onderwijsmateriaal

Zie digitale leeromgeving ‘OnderwijsOnline’.


In deze onderwijseenheid staat de kennismaking met het lesgeven in economie in het 2e graads werkveld via het directe instructiemodel centraal. Hier werken we middels opdrachten en interactieve colleges aan. Ook worden studenten uitgenodigd om via minilessen stukjes economiestof aan elkaar uit te leggen.

22

Onderwijseenheid Oriëntatie op lesgeven owk 1a Code ILS-Ec1-6 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad Economie Doelgroep Studenten voltijd propedeuse Onderwijsperiode Semester 1, periode 1 Beroepstaken BT 1 Lesgeven en trainen Centrale beroepstaak BT 1 Lesgeven en trainen (Beroeps)Producten Leerwerkplan Studiepunten, studielast (les- en contacturen)

2,5 studiepunten, 70 studielasturen • Contacttijd lessen onderwijskunde: 18 uur

o periode 1: 3 lesuren per week • Zelfstudie: 52 uur (voorbereiding colleges, kennistoets)


Deze onderwijseenheid maakt deel uit van het programma onderwijskunde en is mede gebaseerd op de landelijk vastgestelde generieke kennisbasis.


- Voor de lessen onderwijskunde geldt dezelfde participatieregeling als die van de opleiding waarvoor je bent ingeschreven.

Algemene omschrijving Vanuit ‘het beeld van het beroep van leraar’ wordt het onderwijs vormgegeven. o De student bezit kennis en kritisch inzicht in theorieën over het Nederlandse

onderwijs systeem, motivatie, de psychologische basisbehoeften en hoe daar als leerkracht rekening mee gehouden kan worden

o De student heeft een start gemaakt met de ontwikkeling van de vaardigheden observeren, presenteren, reflecteren.

In deze onderwijseenheid werkt de student aan de volgende kwalificaties van de leerlijn leren en lesgeven met ict: - kwalificatie 1 instrumentele vaardigheden - kwalificatie 2 informatievaardigheden - kwalificatie 3 mediavaardigheid

Kennisbasis Generieke Kennis-basis

Domein Subdomein Domein C: De leraar als professional C1; Ontwikkelingen in het onderwijs Domein A: De school als leeromgeving A4; Leer en motivatieproces Domein B: De school als onderwijs-pedagogische omgeving

B3; Pedagogisch klimaat in school en klas

Domein C: De leraar als professional C6; Ict-vaardigheden in de onderwijscontext Competenties 1. Interpersoonlijk competent

2. Pedagogisch competent 3. Vakinhoudelijk vakdidactisch competent 4. Organisatorisch competent 5. Competent in het samenwerken met collega’s 6. Competent in het samenwerken met de omgeving 7. Competent in reflectie en ontwikkeling


Deeltentamen: Kennistoets Onderwijskunde 1a De student beheerst de kennis van eerder genoemde domeinen en subdomeinen uit de generieke kennisbasis op het niveau van onthouden/kennis, het begrijpen/ herkennen en het toepassen in eenvoudige situaties.

Tentaminering Deeltentamen: Kennistoets onderwijskunde 1a Code: KT OWK 1a C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging

C 5,5 2 1 & 2 1 Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen

n.v.t. 65% van het totale aantal punten 1,5 uur

23

is voldoende Verplicht onderwijsmateriaal

- Geerts, W., & Van Kralingen, R. (2016). Handboek voor leraren. Bussum: Coutinho. ISBN 9789046904176, ISBN e-book 9789046962466

- Ros, A., Castelijns, J., Loon, A. van., Verbeeck, K. (2014) Gemotiveerd leren en lesgeven. De kracht van intrinsieke motivatie. Bussum: Uitgeverij Coutinho ISBN 9789046903995

- Reader onderwijskunde 1a (OnderwijsOnline) Aanbevolen onderwijsmateriaal

-

Werkwijze - (Werk)colleges waarin theorie wordt afgewisseld met praktische oefeningen en verwerkingsopdrachten.

24

Onderwijseenheid Inleiding Macro Economie Code ILS-Ec1-7 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten in de propedeuse van de opleiding tot leraar economie voltijd Onderwijsperiode Semester 1, periode 2 Beroepstaken Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid Centrale beroepstaak Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid

(Beroeps)Producten Door middel van een Kennistoets macro-economie kunnen aantonen van het beheersen van kennis en inzicht in de toepassing van de basisbegrippen in de macro economie.




Micro economie is een onderdeel van de Algemene Economische leerlijn.




• De student kan de ontwikkelingen in aard en omvang van macro-economische factoren op de bedrijfsomgeving reproduceren, analyseren en verklaren.

• De student bezit theoretische kennis over economische groei (conjunctuur), het welvaartsbegrip, de economische kringloop (grootheden), kapitaalgoederenvoorraad, kapitaalproductiviteit, arbeidsintensiteit, arbeidsproductiviteit, omvang ontwikkelingen besparingen en beroepsbevolking, BBP, nationale rekeningen, economische orde, concurrentiepositie, internationale handel, wisselkoersen (nominaal en reëel) en koopkracht.

• De student hanteert economische procedures waarmee specifiek: 1. de geld-, goederen- en dienstenstroom van een economie in kaart gebracht wordt (via een economische kringloop en buitenland); 2. economische processen geregistreerd kunnen worden (bijvoorbeeld via nationale rekeningen of de staat van middelen en bestedingen);

• De student hanteert economische procedures om de invloed van conjunctuur op economische actoren te verklaren en om aan te geven op welke wijze er ingegrepen kan worden om de conjunctuurbeweging te kanaliseren.

• De student kan de oorzaken van de conjunctuur(golf) en de relatie met effectieve vraag, innovatie en werkloosheid reproduceren, analyseren en verklaren.

• De student kan de voor- en nadelen van economische groei uitleggen (bijvoorbeeld aan de hand van maatschappelijke kosten).

• De student bezit theoretische kennis van de volgende begrippen: beroepsbevolking (omvang, deelnemingsgraad, samenstelling en mobiliteit), arbeidsverdeling, (on)betaald werk, zwarte en grijze circuit, loonvorming, arbeidsproductiviteit, arbeidskosten, netto en bruto deelnemingsgraad, werkloosheid (soorten, ontstaan, meten, gevolgen en bestrijding), krappe en ruime arbeidsmarkt, cao, werkgevers- en werknemersorganisaties en wetgeving vanuit de overheid (zoals leer- en pensioenplicht).

• De student hanteert economische procedures om: de beroepsbevolking, werkloosheid, participatiegraad, reëel/nominaal loon, koopkracht en arbeidsproductiviteit te verbeelden, te kwantificeren en te interpreteren.

• De student bezit theoretische kennis van de interacties van de verschillende partijen op de arbeidsmarkt (werknemers, werkgevers, vakbonden en overheid).

25

Kan de werking van de arbeidsmarkt analyseren, verklaren en koppelen aan het ontstaan van lonen. Kan de koppeling tussen lonen en prijzen uitleggen, de werking van de loon/prijs-spiraalcuitleggen en deze in een context plaatsen. Is in staat om de diverse maatschappelijke opvattingen over werken kan uitleggen en deze perspectieven te analyseren.

• De student bezit ruime theoretische en contextuele kennis van inflatie met aandacht voor, in ieder geval, de soorten inflatie (bestedings-, kosten-, winst-, importinflatie), de oorzaken van inflatie en de gevolgen van inflatie voor koopkracht, spaargedrag, koopkracht, sparen,vermogen, internationale concurrentiepositie, wisselkoers en (inter)nationale macroeconomische waarden.

• De student hanteert economische procedures om: 1. de inflatie en koopkracht te verbeelden, te kwantificeren (met aandacht voor het verschil tussen nominale en reële waarden) en te interpreteren, met behulp van indexcijfers (CPI); 2. een koppeling te leggen tussen geldhoeveelheid en koopkracht.

• De student bezit theoretische kennis van het ontstaan en de ontwikkeling van het betalingsverkeer, waarbij aandacht is voor in elk geval: functie, ontstaan en de verschijningsvormen van geld (chartaal en giraal), (in)directe ruil(waarde), geldtheorie / kwantiteitstheorie, taken primaire banken, de rol van centrale banken (zoals de ECB en de Federal Reserve) in het sturen van de koopkracht en economische groei en de geldmarkt in ruime en enge zin.

• De student bezit theoretische kennis van de termijnmarkt, kapitaalmarkt en valutamarkt. Kan de redenen en verschijningsvormen van rente uitleggen en koppelen aan de geldmarkt. Kan de verschillende factoren die de rente (hoogte en structuur) bepalen/beïnvloeden analyseren en uitleggen.

• De student hanteert economische procedures waarmee specifiek:1. het ontstaan van handel verklaard kan worden (bijvoorbeeld aan de hand van absolute kostenverschillen (Smith) en relatieve of comparatieve kostenverschillen –Ricardo-);2. de mate van openheid van een economie kan worden bepaald (bijvoorbeeld via het uitrekenen en interpreteren van de ruilvoet, de invoerquote en de uitvoerquote); 3 de effecten van (het beperken van) vrijhandel op de welvaart van een land en de wereld geanalyseerd en besproken kunnen worden.

• De student bezit theoretische kennis over de totstandkoming, bevordering en belemmering van internationale handel, met aandacht voor in elke geval: open en gesloten economieën, wisselkoers, betalingsbalans, import, export, ruilvoet, internationale concurrentiepositie.

Kennis- bases


Domein Subdomein

Economie 1. Macro Economie

1.1 macro-economische relaties 1.2 Economische groei 1.3 Korte termijn: conjunctuur en

stabilisatiepolitiek 1.4 Arbeid 1.5 Inflatie

3. Monetaire Economie

3.1 Financiële data 3.2 Financiële markten en instituties

5. Internationale economische

betrekkingen

5.1 Globalisering en internationale handel

Competenties Vakinhoudelijk- en vakdidactische competenties Beoordelingscriteria Tentamen: Kennistoets Macro Economie

26

De student beheerst bij de kennistoets de inhoud zoals omschreven bij de algemene omschrijving. De beoordelingscriteria zijn gebaseerd op de doelen en de toetsmatrijs. Deze zijn nader gespecificeerd en gepubliceerd op onderwijsOnline bij dit tentamen.

Tentaminering

Deeltentamen: Kennistoets: Macro Economie Code: KT Macro C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C ≥5,5 2 2 en 3 100% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen


Verplicht onderwijsmateriaal - Algemene economie: Jong, D.J. de, Algemene Economische basisprincipes, druk 3




van werkcollege.

27

Onderwijseenheid Bedrijfseconomie 1 Code ILS-Ec1-8 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten in de propedeuse van de opleiding tot leraar economie voltijd Onderwijsperiode Semester 1, periode 1 Beroepstaken Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid Centrale beroepstaak Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid

(Beroeps)Producten Door middel van een Kennistoets bedrijfseconomie kunnen aantonen van het beheersen van kennis en inzicht in de toepassing van de basisbegrippen in de bedrijfseconomie.




Bedrijfseconomie is een onderdeel van de Bedrijfseconomische leerlijn.




• De student kan vanuit theoretische kennis de doelen van kosteninformatie voor een organisatie noemen.

• De student bezit theoretische kennis van het indelen van kosten naar kostensoorten, bedrijfsfuncties, kostengedrag en kostentoerekening.

• De student kan economische procedures hanteren om voor een concrete organisatie kosten in te delen naar: kostensoorten (gronden hulpstoffen, arbeid, duurzame productiemiddelen, diensten van derden); bedrijfsfuncties (fabricage, verkoop, overhead); kosten in te delen naar kostengedrag (constant, variabel) en kosten in te delen naar kostentoerekening (direct, indirect) en is in staat hiermee berekeningen uit te voeren om bijvoorbeeld de kostprijs te calculeren.

• De student kan berekeningen maken mbt de afschrijving op activa te bepalen (in elk geval m.g.v. een vast percentage van de aanschafprijs en m.g.v. een vast percentage van de boekwaarde) en op basis van een berekend afschrijvingsbedrag de nieuwe boekwaarde van een specifiek activum te berekenen.

• De student kan de winst berekeningen vanuit de omzet, kostprijs van de omzet, verkoopresultaat en bezettingsresultaat (AC) en vanuit de omzet, variabele kosten en constante kosten (DC) en een analyse van het verschil maken.

Kennis- bases


Economie 8. Management Accounting 8.1 interne informatievoorziening 8.2 opbrengsten en kostencalculaties



Tentamen: Kennistoets Bedrijfseconomie 1 De student beheerst bij de kennistoets de inhoud zoals omschreven bij de algemene omschrijving. De beoordelingscriteria zijn gebaseerd op de doelen en de toetsmatrijs. Deze zijn nader gespecificeerd en gepubliceerd op onderwijsOnline bij dit tentamen.

Tentaminering

Deeltentamen: Kennistoets: Bedrijfseconomie 1 Code: KT BE1 C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C ≥5,5 2 2 en 3 100% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen

28



- Brouwers, M.P., Koetsier, W. (2015) Basisboek bedrijfseconomie, leerboek; Groningen: Noordhoff Uitgevers. Druk 10

- Brouwers, M.P., Koetsier, W. (2015) Basisboek bedrijfseconomie, opgaven; Groningen: Noordhoff Uitgevers.




van werkcollege.

29

Onderwijseenheid Bedrijfsadministratie 1 Code ILS-Ec1-9 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten in de propedeuse van de opleiding tot leraar economie voltijd Onderwijsperiode Semester 1, periode 1 Beroepstaken Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid Centrale beroepstaak Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid





Bedrijfsadministratie is een onderdeel van de Bedrijfseconomische leerlijn.




• De student bezit theoretische kennis van de boekhoudkundige cyclus teneinde doel en functie te bespreken van inventarisatie, beginbalans, resultatenrekening, (sub)grootboek(rekeningen), dagboeken en de kolommenbalans voor zowel een handmatige als een geautomatiseerde boekhouding.

• kan voor een handels- of dienstverlenende onderneming op basis van een rubriekenstelsel een boekhouding of projectadministratie inrichten met gebruikmaking van onder meer subadministraties en dagboeken in een handmatige en/of een geautomatiseerde omgeving.

• De student bezit theoretische kennis over de wijze waarop mutaties in bezit, schuld en eigen vermogen in de boekhouding dienen te worden verwerkt (de zgn. 'boekingsregels').

• De student hanteert economische procedures waaronder balansmutaties en journaalposten om basale financiële feiten te verwerken in een boekhouding voor een handels onderneming, waarbij ook de omzetbelasting / BTW wordt meegenomen.

• De student hanteert economische procedures om, op een specifiek moment in de tijd, op basis van informatie uit de boekhouding de hoogte van de winst en het eigen vermogen te bepalen, de winst te verdelen, en kan een controleberekening hierop uitvoeren.

• De student bezit theoretische kennis van de specifieke grootboekrekeningen privé, winst en eigen vermogen in relatie tot diverse ondernemingsvormen, waaronder in elk geval eenmanszaak, VOF, BV, stichting en vereniging.

• De student hanteert economische procedures om voor assurantie, loon, interest, huur, rabatten, betalingskortingen en voorzieningen permanentie in de boekhouding tot stand te brengen

De student kan dit zowel handmatig toepassen en geautomatiseerd verwerken.

30

Kennis- bases


Economie 6. Bedrijfsadministratie 6.1 de boekhoudkundige cyclus 6.2 ondernemingsvormen

6.3 permanence Competenties Vakinhoudelijk- en vakdidactische competenties


Tentamen: Kennistoets Bedrijfsadministratie 1 De student beheerst bij de kennistoets de inhoud zoals omschreven bij de algemene omschrijving. De beoordelingscriteria zijn gebaseerd op de doelen en de toetsmatrijs. Deze zijn nader gespecificeerd en gepubliceerd op onderwijsOnline bij dit tentamen.

Tentaminering

Deeltentamen: Kennistoets: Bedrijfsadministratie 1 Code: KT BA1 C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C ≥5,5 2 2 en 3 100% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen



- Heeswijk, G. van, Bouman, D., & Kloos, J. (2015) Boekhouden voor het hbo, deel 1, opgaven. Den Haag: Academic Service, druk 1.

- Heeswijk, G. van, Bouman, D, Stienstra, S., (2014). Boekhouden voor het hbo, deel 1, Den Haag: Academic Service, druk 1.

- Groningen: Noordhoff Uitgevers.




van werkcollege.

31

Onderwijseenheid Vakdidactiek Economie P2: Toolbox Code ILS-Ec1-10 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten propedeuse lerarenopleiding economie voltijd Onderwijsperiode Semester 1, periode 2 Beroepstaken BT 1: Lesgeven en trainen in het vak economie Centrale beroepstaak BT 1: Lesgeven en trainen in het vak economie (Beroeps)Producten Toolbox


Deze onderwijseenheid omvat 2,5 studiepunten, hetgeen overeenkomt met een totale studielast van 70 klokuren. Deze 70 uur zijn als volgt te verdelen: - contacttijd 7 weken à 2 lesuren per week 11 uur - zelfstudie en leertaak (deels tijdens wpl-1) 59 uur Totaal 70 uur




Aan Vakdidactiek Economie-1A en 1B moet zijn deelgenomen.


Als docent economie heb je behoefte aan een breed repertoire aan manieren, technieken en strategieën om aan leerlingen economische begrippen, concepten en procedures uit te kunnen leggen. Onder meer door actuele vakliteratuur (boeken en artikelen) te lezen werk je in deze OWE tevens aan je onderzoeksvaardigheden. In het kader van ‘leren en lesgeven met ict’ komen diverse praktische aspecten van ICT-gebruik naar voren, zoals de inzet van het digitale schoolbord. Er wordt in deze onderwijseenheid geen expliciete aandacht besteed aan internationalisering.

Vakkennisbasis

(Sub)domeinen Domein 16: Vakdidactiek Het kunnen uitwerken, analyseren, verantwoorden, toepassen, toetsen en evalueren van samenhangende onderwijsleeractiviteiten bij zelfverwoorde betekenisvolle leerdoelen voor (bedrijfs)economische onderwerpen in de breedte van het 2e graads werkveld en in de te onderscheiden fasen van het leerproces. Daarbij is aandacht voor de onderbouwing van keuzes rondom werkvormen, materialen, ict, media en differentiatiemogelijkheden voor leerlingen, gebruikmakend van de onder ‘indicatoren bachelorniveau’ geformuleerde trefwoorden en procedures. Subdomein 16.1: Oriëntatie op economie in het tweedegraads werkveld (inclusef MBO). en als specifieke uitwerking bij de subdomeinen A2, C1 en C2 van de generieke kennisbasis, kennis van aard en structuur van profielen, kernvakken, keuzedelen, doelen, werkwijzen en toetsing in het tweedegraads vakgebied economie in de onderbouw (vmbo, havo, vwo), vmbo bovenbouw (theoretisch en beroepsgericht) en het mbo (roc’s en aoc's). Subdomein 16.2: Vakspecifieke didactiek Bezit, in aansluiting op en als specifieke uitwerking bij de subdomeinen A3, A5 en A7 van de generieke kennisbasis, kennis van vakdidactische theorieën, principes, werkwijzen en praktische handelingsalternatieven om leerlingen te ondersteunen bij: 5. het aanleren, automatiseren en toepassen van economische rekenvaardigheden, zoals procenten, indexcijfers of vraagstukken vanuit de financiële rekenkunde (bijvoorbeeld via stappenplannen of denkschema’s); 6. het gebruiken van (audiovisuele) economische bronnen (bijvoorbeeld via translatie- en interpretatieve vragen); 7. het innemen en verdedigen van standpunten rondom maatschappelijke en economische thema’s (bijvoorbeeld in dialoog- en discussievormen); en past deze zo mogelijk toe in een tweedegraads schoolcontext.

32



Tentamen: Leertaak Toolbox Je levert een bijdrage aan een vakdidactisch tijdschrift waarin je allemaal praktisch uitgewerkte voorbeelden van lesonderdelen uitwerkt, onderbouwd vanuit de literatuur. Dat kan zowel vanuit de college-inhouden op de opleiding als vanuit jouw observaties en ervaringen op je werkplek. Zo vormt de toolbox een begin van jouw naslagwerk waar je ideeën voor jóuw lesgeven in economie uit kunt halen.

Tentaminering / Integrale toetsing

Deeltentamen: Leertaak Toolbox Code: LT Toolbox

C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C ≥ 5,5 2 2 en 3 100% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen 1 of 2 55 van de 100 punten N.v.t.


• Ebbens, S., & Ettekoven, S. Effectief Leren. Groningen: Noordhoff. • Artikelen op de digitale leeromgeving ‘OnderwijsOnline’


Zie digitale leeromgeving ‘OnderwijsOnline’.


Gedurende deze periode verzamel je manieren, technieken en strategieën om aan leerlingen economische begrippen, concepten en procedures uit te kunnen leggen, en bundel je deze. In de bijeenkomsten gaan we met elkaar in gesprek over wat je op de werkplek allemaal qua vakdidactiek ziet gebeuren, waar je zelf tegenaan loopt, wat er juist heel goed gaat, kortom: om van elkaar en met elkaar te leren. Dit doen we via interactieve vakdidactische (intervisie)bijeenkomsten. Deze interactieve colleges worden zoveel mogelijk gekoppeld aan jouw ervaringen en activiteiten op de werkplek.

33

Onderwijseenheid Oriëntatie op het beroep van leraar OWK Code ILS-Ec1-11 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie Doelgroep Studenten propedeuse Onderwijsperiode Semester 1, periode 2 Beroepstaken BT 1 Lesgeven en trainen in het vak Economie Centrale beroepstaak BT 1 Lesgeven en trainen in het vak Economie (Beroeps)Producten • Onderwijskunde: Met de leertaak oriëntatie op het beroep van leraar beschrijft

de student hoe hij zichzelf in de toekomstige rol van de leraar ziet. Studiepunten, studielast (les- en contacturen)

5 studiepunten, 140 studielasturen • Contacttijd onderwijskunde: 24 uur

periode 2: 4 lesuren per week • Werkplekleren: 64 uur • Zelfstudie: 52 uur (voorbereiding colleges, taaltoets en leertaak)



Ingangseisen en aanwezigheidsverplichting

• Voor de lessen onderwijskunde geldt dezelfde participatieregeling als die van de opleiding waarvoor je bent ingeschreven.

Algemene omschrijving Vanuit ‘het beeld van het beroep van leraar’ wordt het onderwijs vormgegeven. - De student heeft een start gemaakt met de ontwikkeling van de

vaardigheden observeren, presenteren, reflecteren. - De student maakt kennis met de drie werkvelden waarvoor hij wordt

opgeleid door middel van de ILS-brede carrouselbijeenkomst ‘verhalen uit het werkveld’

- De student reproduceert de kennis uit periode 1 (oriëntatie op lesgeven) en past deze toe in verschillende situaties in het vo of mbo tijdens zijn wpl1 stage. Deze thema’s zijn afkomstig uit de generieke kennisbasis domein 1, 4, 6, 7 en 9.

De student voert in periode 2 een leertaak oriëntatie op het beroep uit. Kennisbasis Generieke

kennisbasis Domein Subdomein Domein C: De leraar als professional C1; Ontwikkelingen in het onderwijs

C4; onderzoekend vermogen Competenties 1. Interpersoonlijk competent

2. Pedagogisch competent 3. Vakinhoudelijk vakdidactisch competent 4. Organisatorisch competent 5. Competent in het samenwerken met collega’s 6. Competent in het samenwerken met de omgeving 7. Competent in reflectie en ontwikkeling


Deeltentamen: ILS-taaltoets De student beheerst het taalniveau B2 volgens ‘Talige startcompetenties Hoger Onderwijs’, SLO, Enschede 2009. Het gaat hierbij om de onderdelen: Formuleren; werkwoordspelling; niet-werkwoordspelling; interpunctie; woordkeuze en woordenschat. De student beheerst het taalniveau 3f volgens Advies commissie Meijerink - Over de drempels met taal en rekenen (2008). Deeltentamen: Leertaak Oriëntatie op het beroep van leraar Deze leertaak is nog in ontwikkeling en nadere toelichting volgt via OnderwijsOnline

Integrale toetsing

Deeltentamen: ILS taaltoets Code : ILS Taaltoets C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging

V V 2x Periode 1 en 3 N.v.t. Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen

34

n.v.t. 105 punten van het totale aantal punten is voldoende, afhankelijk van de moeilijkheidsgraad van de toets kan hier van afgeweken worden.

1,5 uur

Deeltoets: Leertaak Oriëntatie op het beroep van leraar Code: LT ori beroep C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging

C 5,5 2 2 & 3 1 Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen

1 De leertaak moet voldoende worden afgesloten

n.v.t.



- Ros, A., Castelijns, J., Loon, A. van., Verbeeck, K. (2014) Gemotiveerd leren en lesgeven. De kracht van intrinsieke motivatie. Bussum: Uitgeverij Coutinho ISBN 9789046903995


n.v.t.

Werkwijze - (Werk)colleges waarin theorie wordt afgewisseld met praktische oefeningen, verwerkingsopdrachten en samenwerking met studiegenoten

35

Onderwijseenheid Internationale economische betrekkingen: Globalisering Code ILS-Ec1-12 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten in de propedeuse van de opleiding tot leraar economie voltijd Onderwijsperiode Semester 2, periode 3 Beroepstaken Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid Centrale beroepstaak Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid

(Beroeps)Producten Het middels een kennistoets kunnen aantonen van het beheersen van kennis en inzicht in de toepassing van de basisbegrippen van verschillende onderdelen van globalisering




Globalisering is een onderdeel van de algemene economische leerlijn. In deze onderwijseenheid staan de basisbegrippen van Globalisering centraal. Deze onderwijseenheid vormt daarom een eerste kennismaking met concepten en contexten in het clustergebied mens en maatschappij.




• De student bezit theoretische kennis over de totstandkoming, bevordering en belemmering van internationale handel, met aandacht voor in elke geval: nut/noodzaak/waarde van collaboratie tussen economische actoren en landen (o.a. inzake global challenges), open en gesloten economieën, wisselkoers, betalingsbalans, absolute en relatieve kostenverschillen, import, export, ruilvoet, internationale concurrentiepositie, positie van Nederland als doorvoerland, interne/externe/potentiële concurrentie, toetredingsbarrières, economische (afhankelijkheids) relaties, handelsliberalisering en protectionisme, politieke en economische argumenten voor vrijhandel en protectie en de rol van (inter)nationale organisaties zoals OESO; WTO; MinBuZa, IMF en Wereldbank.

• De student bezit theoretische kennis van oorzaken en gevolgen van onderontwikkeling in relatie tot internationale armoede-, schuld-, en milieuproblematiek (waaronder uitputting van natuurlijke hulpbronnen), convergentie / divergentie, de rol van de staat (goed bestuur/ corruptie), de invloed van de agrarische en de industriële revolutie op ontwikkeling, en bespreekt economische en maatschappelijke effecten van de diverse vormen van ontwikkelingssamenwerking.

• De student hanteert economische procedures waarmee specifiek: 1. het ontstaan van handel verklaard kan worden (bijvoorbeeld aan de hand van

absolute kostenverschillen (Smith) en relatieve of comparatieve kostenverschillen –Ricardo-);

2. de mate van openheid van een economie kan worden bepaald (bijvoorbeeld via het uitrekenen en interpreteren van de ruilvoet, de invoerquote en de uitvoerquote);

3. de verdeling van welvaart binnen een land meetbaar gemaakt kan worden (bijvoorbeeld via het interpreteren van de GINI-coëfficiënt of het tekenen en aflezen van een Lorenzcurve);

4. welvaart tussen landen meetbaar en vergelijkbaar gemaakt kan worden (bijvoorbeeld via het interpreteren van maatstaven zoals het Bruto Binnenlands Product, de Human Development Index en het Bruto Nationaal Geluk);

5. de effecten van (het beperken van) vrijhandel op de welvaart van een land en de wereld geanalyseerd en besproken kunnen worden.

36

• De student kan globaliseringsvraagstukken analyseren en laat zien dat hij een visie heeft opgebouwd vanuit historisch, economisch en geografisch perspectief.

• De student kan ontwikkelings- en onderontwikkelingsvraagstukken analyseren belicht vanuit internationale armoede-, schuld- en milieuproblematiek, de rol van de overheid, de invloed van de agrarische en de industriele revolutie op ontwikkeling en wat daarvan de economisch en maatschappelijke effecten zijn.

Kennis- bases


Economie 5. Internationale economische betrekkingen 5.1 Globalisering en internationale handel



Tentamen: Kennistoets Globalisering De student beheerst bij de kennistoets de inhoud zoals omschreven bij de algemene omschrijving. De beoordelingscriteria zijn gebaseerd op de doelen en de toetsmatrijs. Deze zijn nader gespecificeerd en gepubliceerd op onderwijsOnline bij dit tentamen.

Tentaminering

Deeltentamen: Kennistoets: Globalisering Code: KT Glob C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C ≥5,5 2 3 en 4 100% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen


Verplicht onderwijsmateriaal -




van werkcollege.

37

Onderwijseenheid Bedrijfseconomie 2 Code ILS-Ec1-13 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten in de propedeuse van de opleiding tot leraar economie voltijd Onderwijsperiode Semester 1, periode 1 Beroepstaken Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid Centrale beroepstaak Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid





Bedrijfseconomie is een onderdeel van de Bedrijfseconomische leerlijn.




• De student kan een balans opstellen voor een persoonlijke organisatie (eenmanszaak, vof) en een rechtspersoon (NV, BV), onderscheid makend tussen vaste activa (materieel en financieel), vlottende activa (voorraden, debiteuren, nog te ontvangen bedragen, vooruitbetaalde bedragen, liquide middelen), eigen vermogen (aandelenvermogen, agioreserve, winstreserve), voorzieningen, langlopend vreemd vermogen (obligatielening, hypothecaire lening) en kortlopend vreemd.

• De student heeft basale kennis van het ondernemingsrecht en concepten daarbinnen zoals rechtspersonen, aansprakelijkheid, ondernemingsvormen, faillissementen, surseance van betaling.

• De student kan (startende) organisaties hierin adviseren. • De student kan de vermogensbehoefte van een organisatie vaststellen. • De student kan de resultaten- en liquiditeitsbegroting en geprojecteerde balans

opstellen en een kasstroomoverzicht maken.

Kennis- bases


Economie 9. Corporate finance 9.1 vermogens- en kapitaalstructuur Competenties Vakinhoudelijk- en vakdidactische competenties


Tentamen: Kennistoets Bedrijfseconomie 2 De student beheerst bij de kennistoets de inhoud zoals omschreven bij de algemene omschrijving. De beoordelingscriteria zijn gebaseerd op de doelen en de toetsmatrijs. Deze zijn nader gespecificeerd en gepubliceerd op onderwijsOnline bij dit tentamen.

Tentaminering

Deeltentamen: Kennistoets: BedrijfsEconomie 2 Code: KT BE 2 C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C ≥5,5 2 3 en 4 100% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen



- Brouwers, M.P., Koetsier, W. (2015) Basisboek bedrijfseconomie, leerboek; Groningen: Noordhoff Uitgevers. Druk 10

38

- Brouwers, M.P., Koetsier, W. (2015) Basisboek bedrijfseconomie, opgaven; Groningen: Noordhoff Uitgevers.




van werkcollege.

39

Onderwijseenheid Bedrijfsadministratie 2 Code ILS-Ec1-14 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten in de propedeuse van de opleiding tot leraar economie voltijd Onderwijsperiode Semester 2, periode 3 Beroepstaken Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid Centrale beroepstaak Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid









• De student bezit theoretische kennis van voorraadwaarderingssystemen, waaronder specifiek FIFO, LIFO en VVP, teneinde boekingen van financiële feiten die hierop betrekking hebben op correcte wijze in de boekhouding tot stand te brengen rekening houdend met voor- en nafacturering en berekeningen hiermee maken mbt de voorraadwaardering en de brutowinst.

• De student bezit theoretische kennis van de financiële administratie ten aanzien van de gemengde rekeningen, voorzieningen, winst op korte termijn.

• De student bezit theoretische kennis van de financiële administratie ten aanzien van de aanschaf, het gebruik en het buiten gebruik stellen van duurzame productiemiddelen

• De student hanteert economische procedures om aanschaf, afschrijving en buitengebruikstelling van productiemiddelen volgens de in andere domeinen genoemde methoden in de boekhouding tot uitdrukking te brengen.

Kennis- bases


Economie 6. Bedrijfsadministratie 6.1 de boekhoudkundige cyclus 6.4 inkoop- en verkoopadministratie

6.5 duurzame productiemiddelen Competenties Vakinhoudelijk- en vakdidactische competenties


Tentamen: Kennistoets Bedrijfsadministratie 2 De student beheerst bij de kennistoets de inhoud zoals omschreven bij de algemene omschrijving. De beoordelingscriteria zijn gebaseerd op de doelen en de toetsmatrijs. Deze zijn nader gespecificeerd en gepubliceerd op onderwijsOnline bij dit tentamen.

Tentaminering

Deeltentamen: Kennistoets: Bedrijfsadministratie 2 Code: KT BA 2 C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C ≥5,5 2 3 en 4 100% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen


40


- Heeswijk, G. van, Bouman, D., & Kloos, J. (2015) Boekhouden voor het hbo, deel 1, opgaven. Den Haag: Academic Service, druk 1.

- Heeswijk, G. van, Bouman, D, Stienstra, S., (2014). Boekhouden voor het hbo, deel 1, Den Haag: Academic Service, druk 1.

- Groningen: Noordhoff Uitgevers.




van werkcollege.

41

Onderwijseenheid Vakdidactiek Economie P3: Economische begrippen/concepten Code ILS-Ec1-15 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten propedeuse lerarenopleiding economie voltijd Onderwijsperiode Semester 2, periode 3

Beroepstaken BT 1: Lesgeven en trainen in het vak economie BT 3: Ontwerpen van leerarrangementen voor het vak economie

Centrale beroepstaak BT 3: Ontwerpen van leerarrangementen voor het vak economie (Beroeps)Producten Leertaak economische begrippen en concepten.


Deze onderwijseenheid omvat 2,5 studiepunten, hetgeen overeenkomt met een totale studielast van 70 klokuren. Deze 70 uur zijn als volgt te verdelen: - contacttijd 7 weken à 2 lesuren per week 11 uur - zelfstudie en leertaak (deels tijdens wpl-1) 59 uur Totaal 70 uur




Aan Vakdidactiek Economie-1A, -1B en -2 moet zijn deelgenomen.


In deze onderwijseenheid vakdidactiek economie vervolgen we de zoektocht naar goed economie onderwijs. Hier staan economische begrippen en concepten centraal. Onder meer door actuele vakliteratuur (boeken en artikelen) te lezen werk je in deze OWE tevens aan je onderzoeksvaardigheden.

Vakkennisbasis

(Sub)domeinen 16.2.1: Vakspecifieke didactiek Het (inductief) verwerven van kennis over economische begrippen en het toepassen van vaktaal. 16.2.2: Vakspecifieke didactiek Het laten construeren van economische concepten en het bijstellen van misconcepten (bijvoorbeeld via classificatie-oefeningen of conceptmapping). 16.2.3: Vakspecifieke didactiek Het opzetten van causale redeneringen (bijvoorbeeld via een redeneertool).



Deeltentamen: Leertaak: Economische begrippen en concepten De student kan een economische leeractiviteit gericht op het leren van begrippen en concepten observeren en evalueren. De student kan een alternatieve didactische aanpak voor het leren van begrippen en concepten ontwerpen.

Tentaminering

Deeltentamen: Leertaak: Economische begrippen en concepten Code: LT EB&C C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C ≥ 5,5 2 3 en 4 100% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen 1 of 2 55 van de 100 punten N.v.t.


• Ebbens, S., & Ettekoven, S. Effectief Leren. Groningen: Noordhoff. • Artikelen op de digitale leeromgeving ‘OnderwijsOnline’, waaronder delen van:

o Van Someren, K., Doornebos-Larenbeek, D., & Walhout, J. (2010) Een pakkend begin. Heerlen: Open Universiteit.

o Marzano, R. (2012). Leren in 5 dimensies. Assen: Van Gorcum. Aanbevolen onderwijsmateriaal Zie digitale leeromgeving ‘OnderwijsOnline’.

42


Gedurende deze periode onderzoek je op je stageschool hoe economiedocenten begrippen en concepten uitleggen. Op basis van de in de lessen aangeboden aanpakken ontwerp je een alternatieve didactische aanpak voor het doceren van bepaalde begrippen en concepten.

43

Onderwijseenheid Integraal handelen in de beroepspraktijk 1A

Code ILS-Ec1-16A

Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad Economie

Doelgroep Studenten propedeuse

Onderwijsperiode Semester 2: periode 3

Beroepstaken BT 1 Lesgeven en trainen BT 2 Begeleiden van lerende(n) BT 3 Ontwerpen van leerarrangementen BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid

Centrale beroepstaak BT 2 Begeleiden van lerende(n)

(Beroeps)Producten Beroepsproducten/bewijsmaterialen t.b.v. de portfoliobeoordeling integraal handelen in de beroepspraktijk 1.


2.5 studiepunten, 70 studielasturen

Verdeling studielast uren over 5 stp (140 studielasturen). Integraal handelen in de beroepspraktijk 1A + 1B gezamenlijk.

• Contacttijd onderwijskunde: 24 uur periode 3: 4 lesuren per week

• Werkplekleren: 64 uur • Drama: 12 uren • Zelfstudie: 40 uur (voorbereiding colleges en leertaak)




n.v.t.

Algemene omschrijving De student kan ter voorbereiding van het werkplekleren een leerwerkplan maken waarin hij zichzelf voorstelt, sterke en zwakke kanten analyseert en doelen formuleert die zijn competentieontwikkeling sturen. De student kan in samenspraak met de werkplekbegeleider en de opleiding heldere afspraken maken over invulling en uitvoering van zijn leertraject. Voor al het bovengenoemde gelden de onderwerpen en standaarden zoals beschreven in de generieke kennisbasis. De student voert in periode 2 en 3 een praktijkonderzoek uit.

Kennisbasis

Generieke kennisbasis

Domein Subdomein

Domein C: De leraar als professional

C4; onderzoekend vermogen

Competenties 1. Interpersoonlijk competent 2. Pedagogisch competent

44

3. Vakinhoudelijk vakdidactisch competent 4. Organisatorisch competent 5. Competent in het samenwerken met collega’s 6. Competent in het samenwerken met de omgeving 7. Competent in reflectie en ontwikkeling De uitwerking van de competenties op de drie niveaus staat beschreven in de Ruggengraat van de lerarenopleiding.


Deeltoets: Leertaak praktijkonderzoek

De student beheerst de vaardigheid om een eenvoudig praktijkonderzoek uit te voeren. Hij kan hiervoor relevante informatie uit de literatuur halen en de juiste APA-formulering toepassen in een tekst en een bronnenlijst. Tevens is hij bekwaam in het uitwerken van een gestructureerd observatiemodel en een gestructureerd interview. De student kan een conclusie schrijven waarin diverse perspectieven worden belicht en kan antwoord geven op de hoofdvraag.

Deeltoets: Eindbeoordeling wpl1

De student laat in zijn handelen bij wpl 1 zien dat hij op de zeven competenties op niveau 1 een ontwikkeling heeft doorgemaakt én dat hij ten minste de knock-out criteria zoals beschreven in het beoordelingsformulier van het Werkplekleren op voldoende niveau heeft aangetoond.

Deeltoets: Eindbeoordeling wpl1 Code: Eindbeoor

C/V Minimale eis Aantal kansen

Toetsperiodes Weging

C 6,0 1 3 2

Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen

1 of 2 Alle knock-out criteria minimaal voldoende

aangetoond

N.v.t.

Deeltoets: Leertaak praktijkonderzoek Code: LT prak oz

Minimale eis

Aantal kansen Toetsperiodes

Weging

5,5 2 3 en 4 1


1 De leertaak moet voldoende worden afgesloten

n.v.t.

45

Verplicht

onderwijsmateriaal

Donk, C. van der, Lanen, B. van (2016). Praktijkonderzoek in de school. Bussum: Coutinho. ISBN: 9789046903001

Aanbevolen

onderwijsmateriaal

n.v.t.

Werkwijze - Tijdens het werkplekleren werk je d.m.v. het uitvoeren van leer(werk)taken aan je competentieontwikkeling.

46

Onderwijseenheid Integraal handelen in de beroepspraktijk 1B

Code ILS-Ec1-16B






(Beroeps)Producten • Drama: Vaardigheidstoets bestaande uit: Presentatie, Werkboek, Deelname lessen

• Beroepsproducten/bewijsmaterialen t.b.v. de portfoliobeoordeling integraal handelen in de beroepspraktijk 1.


2.5 studiepunten, 70 studielasturen

Verdeling studielast uren over 5 stp (140 studielasturen). Integraal handelen in de beroepspraktijk 1A + 1B gezamenlijk.

• Contacttijd onderwijskunde: 24 uur periode 3: 4 lesuren per week

• Werkplekleren: 64 uur • Drama: 12 uren • Zelfstudie: 40 uur (voorbereiding colleges en leertaak)




n.v.t.

Algemene omschrijving De student kan antwoord geven op de vraag: ‘Kan en wil ik docent worden?

De student kan per sbl competentie zijn handelen verantwoorden aan de hand van een concrete praktijksituatie. Hij kan dit onderbouwen met verschillende bewijsstukken. Tevens is hij in staat om een expliciete koppeling te maken tussen de verantwoording van het handelen, bewijsmateriaal en recente theoretische bronnen. De student is in staat zijn functioneren te analyseren met behulp van de theorie. Tijdens de lessen drama is aandacht voor de basisvaardigheden van spel en presenteren. De

47

lessen drama 1 zijn bedoeld om plezier en kennis te ontwikkelen om voor een groep te staan. Communicatie, expressie en lichaamstaal staan hierin centraal.

Kennisbasis


Domein Subdomein

Domein C: De leraar als professional

C4; onderzoekend vermogen

Competenties 1. Interpersoonlijk competent 2. Pedagogisch competent 3. Vakinhoudelijk vakdidactisch competent 4. Organisatorisch competent 5. Competent in het samenwerken met collega’s 6. Competent in het samenwerken met de omgeving 7. Competent in reflectie en ontwikkeling


Deeltoets: Portfoliobeoordeling integraal handelen 1

Bij de integrale toetsing onderdeel portfoliobeoordeling worden studenten getoetst op het in samenhang toepassen van kennis, inzicht en vaardigheden bij het uitvoeren van de beroepstaken. De student wordt beoordeeld op volledigheid van het portfolio en op het niveau. De student heeft alle verplichte bewijsstukken zoals beschreven in de handleiding integrale toetsing in zijn portfolio opgenomen.

De student bewijst met zijn verantwoordingsverslag en opgenomen bewijsstukken (en eventueel het gesprek) de competenties en dublindescriptoren (professionele standaard) op het niveau ‘hoofdfasebekwaam’ zoals beschreven in ‘de ruggengraat van de lerarenopleiding’ te beheersen. De beoordelingscriteria zijn in rubrics uitgewerkt in het beoordelingsformulier voor de portfoliobeoordeling integrale handelen niveau 1.

Deeltoets: Vaardigheidstoets drama 1

Een goede docent moet ontspannen en overtuigend voor de groep kunnen staan. De student laat door middel van een theatrale groepspresentatie en het werkboek zien dat hij gewerkt heeft een professionele docenthouding, presentatievaardigheden voor een groep en een bewustwording van non-verbale communicatie-mogelijkheden. De student heeft voldaan aan 100% aanwezigheidsplicht.

Integrale toetsing

Deeltoets: Portfoliobeoordeling integraal handelen 1 Code: Portfbeoor



C 5,5 2 3 en 4 2


48

1 Voldaan aan de ontvankelijkheidseisen en knock-out criteria, alle competenties minstens voldoende aangetoond.

n.v.t.

Deeltoets: Vaardigheidstoets drama 1 Code: VT Drama 1



C 5,5 2 Periode 3 en 4 1


1 - Presentatie: 55% van de te behalen punten

- Werkboek: 55% van de te behalen punten

- Deelname lessen 55% van de te behalen punten

- Presentatie 20 minuten.

- Werkboek: 7 uur

- Deelname lessen: 20 uur

Verplicht

onderwijsmateriaal

- N.v.t.

49

Onderwijseenheid Retail & Sales Code ILS-Ec1-17 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten in de propedeuse van de opleiding tot leraar economie voltijd Onderwijsperiode Semester 2, periode 4 Beroepstaken Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid Centrale beroepstaak Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid

(Beroeps)Producten Door middel van een mondelinge toets kunnen aantonen van het beheersen van kennis en inzicht in de toepassing van de basisbegrippen uit de retail en sales.




Retail & Sales is een onderdeel van de Bedrijfseconomische leerlijn.




Studenten voorbereiden op het lesgeven van Retail en Sales in het vmbo en ROC. De vertaalslag maken van diverse praktijkervaringen en theorie over de Retail en Sales naar een visie op betekenisvol onderwijs voor het aanleren van beroepsvaardigheden in de retail – en sales. Hierbij is aandacht voor de onderbouwing van keuzes rondom werkvormen, materialen, ict, ervaringsgericht leren, media en differentiatiemogelijkheden voor leerlingen.

- Opdoen van praktijkervaringen en leren netwerken met de praktijk. - Praktijkervaringen/tips uit de praktijk vertalen in visie op de bedoeling van

beroepsonderwijs. - Op basis van deze visie beroepsgerichte leerdoelen en bijpassende

leeractiviteiten formuleren. - Kennismaken en leren inzetten van ervaringsgerichte oefeningen en (digitale)

leeractiviteiten om Retail- en salesvaardigheden aan te leren. - leerarrangementen ontwerpen voor het trainen van economische

beroepsvaardigheden (zoals: sales-, etaleer- of telefonische gespreksvaardigheden, productpresentatie, store design en in-store promotion) binnen ‘the big picture’ van het betreffende beroep waarbij onder andere aandacht is voor coachend begeleiden en netwerken in relatie tot bijvoorbeeld ondernemerschap;

Dit in betekenisvolle contexten binnen de retail en sales, op basis van ontwerpprincipes uit (-vakdidactische)

literatuur en met een bewuste keuze voor het al dan niet inzetten van ict.

Kennis- bases


Economie 16 Vakdidactiek 16.3 ontwerpen en beoordelaar van

samenhangende leerarrangementen.

Competenties Vakinhoudelijk- en vakdidactische competenties Beoordelingscriteria Tentamen: Mondelinge toets Retail & Sales

50

De student beheerst bij de kennistoets de inhoud zoals omschreven bij de algemene omschrijving. De beoordelingscriteria zijn gebaseerd op de doelen en de toetsmatrijs. Deze zijn nader gespecificeerd en gepubliceerd op onderwijsOnline bij dit tentamen.

Tentaminering

Deeltentamen: Mondelinge toets Retail & Sales Code: MT R&S C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C ≥5,5 2 4 en 4 100% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen



- Verhage, B. (2015). Inleiding tot de marketing. Groningen: Noordhoff Uitgevers. 4de druk.




van werkcollege.

51

Onderwijseenheid IEB: Europese Integratie Code ILS-Ec1-18 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten in de propedeuse van de opleiding tot leraar economie voltijd. Onderwijsperiode Semester 2, periode 4 Beroepstaken BT 5: Ontwikkelen van vakdeskundigheid Centrale beroepstaak BT 5: Ontwikkelen van vakdeskundigheid

(Beroeps)Producten

- Het middels een deeltentamen kunnen aantonen van het beheersen van kennis en inzicht in de toepassing van de basisbegrippen van verschillende onderdelen van Europese Integratie.

- Het middels een leertaak kunnen aantonen van inzicht in de voor-en tegenargumenten in een actueel debat aangaande Europese Integratie.


Deze onderwijseenheid omvat 2,5 ec, hetgeen overeenkomt met een totale studielast van 70 klokuren. Deze 105 uur zijn als volgt te verdelen: - contacttijd 7 weken à 6 lesuren per week 21 uur - zelfstudie en tentamenvoorbereiding 49 uur

Totaal 70 uur Samenhang met andere onderwijseenheden

Vanuit de basiskennis uit deze onderwijseenheid kan verder verdieping plaatsvinden binnen de algemene economie in de propedeusefase en binnen “Overheid en markten” en “Beleid van monetaire organisaties”.


Voldoet aan de toelatingseisen voor de opleiding.


• De student kent een aantal historische mijlpalen in de totstandkoming van de EU en weet welke lidstaten lid zijn.

• De student bezit theoretische kennis van motieven voor, stadia van, en gevolgen van economische integratie, waaronder in elk geval: vrijhandelszone, douane-unie, gemeenschappelijke markt en monetaire unie.

• De student kan doelstellingen, instrumenten en financiering van Europees beleid en de werking van het Europese monetair beleid beschrijven.

• De student kan zowel het beleid als de werking van Europese besluitvorming via specifieke Europese instellingen voor de werkterreinen van in elk geval: landbouw, ontwikkelingssamenwerking en mededinging (waaronder kartelwetgeving en marktmacht) beschrijven.

• De student kan kan kansen en bedreigingen van zowel een uitbreiding als een inkrimping van de Europese Unie vanuit het perspectief van de interne markt en de politiek/maatschappelijke kant beschrijven.

• De student is in staat om aan te geven op welke gronden en hoe EU-landen een financiële bijdrage leveren aan de financiering van de Europese Unie.

• De student is in staat om te analyseren wat de redenen zijn dat bepaalde landen netto-ontvangers zijn of nettobetalers zijn binnen de Europese Unie.

• De student kan een onderbouwde mening innemen en verwoorden over actuele kwesties aangaande Europese integratie.

Kennis- bases

Vakkennisbasis

De onderstaande punten verwijzen naar de kennisbasis lerarenopleiding algemene economie Domein Subdomein

Economie

4. Collectieve sector 4.2 Openbare financiën 5. Internationale economische

betrekkingen 5.2 Economische en Europese

integratie

16 vakdidactiek 16.2 Vakspecifieke didactiek

52

Competenties De onderwijseenheid richt zich, middels het vergaren van kennis en vaardigheden en het toepassen er van in standaardsituaties, op competentie 3, waarin de student bezig is met de vakinhoudelijke vakdidactische competenties.

Beoordelingscriteria per deeltentamen

In de studiewijzer worden criteria per deeltentamen / deeltoets beschreven als onderdeel van de toetsprocedure. Deze criteria worden afgeleid van de landelijk vastgestelde vakkennisbasis Deeltentamen: Kennistoets Europese Integratie De student beheerst de kennis van bovengenoemde domeinen en kernconcepten bij het vak ‘Europese Integratie’ op het eindniveau zoals omschreven in de landelijke kennisbasis. Deeltentamen: Leertaak Europese Integratie: debat De student kan een debat over een actueel thema aangaande de Europese integratie voorbereiden. Dat houdt in dat hij in staat is op basis van betrouwbare bronnen een overzicht te krijgen van de voor-en tegen argumenten van een actuele kwestie aangaande Europese integratie. Hij kan voor een publiek een standpunt verduidelijken en hij kan zijn standpunt overtuigend neerzetten en afwegen tegen alternatieve zienswijzen. Deeltentamen: Kennistoets Europese Integratie Code KT EU int

C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C ≥5.5 2 4 en 4 70% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen

1 á 2 55% van het aantal punten 120 minuten Deeltentamen: Leertaak Europese Integratie: debat Code LT Debat

C/V Minimale eis Aantal kansen toetsperiodes Weging C ≥ 5.5 2 4 en 4 30% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tenamen

1 á 2 55% van het aantal punten 30 minuten Verplicht onderwijsmateriaal

Europese Integratie: Vleuten, van der A, De bestuurlijke kaart van de Europese Unie, 4e herziene druk 2015; ISBN: 9789046903223

Aanbevolen onderwijsmateriaal Niet van toepassing


In deze onderwijseenheid wordt gewerkt met een combinatie van hoor- en werkcolleges. Tijdens deze werkzaamheden kunnen de studenten gebruik maken van het vaklokaal en van het studiecentrum.

53

Onderwijseenheid Recht 1 Code ILS-Ec1-19 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten in de propedeuse van de opleiding tot leraar economie voltijd Onderwijsperiode Semester 1, periode 1 Beroepstaken Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid Centrale beroepstaak Beroepstaak 5 Het ontwikkelen van vakdeskundigheid









• De student heeft basale kennis van overeenkomsten/verbintenissenrecht in de context van arbeidsovereenkomsten (CAO, arbeidsvoorwaarden, (on)bepaalde tijd, proeftijd en ontslag.

• De student bezit theoretische kennis van de interactie van de verschillende partijen op de arbeidsmarkt: werknemers, werkgevers, vakbonden en overheid.

• De student heeft basale kennis van overeenkomsten- / verbintenissenrecht in de contexten van het consumentenrecht (consumentenkoop, ruilen, garantie, algemene voorwaarden, ontbindende voorwaarden) en het huurrecht (rechten en plichten huurder en verhuurder, huurcontract, borg).

• Ondernemingsrecht. Verschillende ondernemingsvormen zoals persoonsvormen en rechtspersonen.

• De student kan opnoemen uit welke onderdelen de Nederlandse collectieve sector bestaat (overheid op meerdere niveaus, Rijkswaterstaat en de instellingen die zorgen voor de sociale verzekeringen).

• De student heeft basale kennis van belastingrecht en concepten daarbinnen zoals kenmerken en doel van belasting, object, subject, aanslag, toeslagen, aangifte, bezwaar en beroep, en koppelt de activiteiten van een juridisch persoon aan diens belastingplichten.

• De student heeft theoretische kennis van het inkomstenbelastingsysteem in Nederland ten aanzien van: de inrichting en werking van het boxensysteem, de redenen van het progressieve karakter van het systeem (bijvoorbeeld nivellering) alsmede hoe belastingheffing kan worden gebruikt als beleidsinstrument.

• De student kan de hoogte van premie- en belastingafdracht in een specifieke inkomstenbelastingcasus berekenen, gegeven een boxensysteem waarbij aandacht is voor heffingskortingen.

• De student heeft basale kennis van het sociale zekerheidsrecht en concepten daarbinnen zoals sociale verzekeringen, volksverzekeringen, werknemersverzekeringen, zorgverzekeringswet, sociale voorzieningen. De student heeft basale kennis van het ondernemingsrecht en concepten daarbinnen zoals rechtspersonen, aansprakelijkheid, ondernemingsvormen, faillissementen, surseance van betaling.

54

Kennis- bases

Vakkennisbasis

De onderstaande punten verwijzen naar de kennisbasis lerarenopleiding Domein Subdomein

Economie 1. Macro Economie 1.4 Arbeid 2. Micro Economie 2.1Consumentengedrag

4. Collectieve sector

4.1 functies van de collectieve sector 4.2 openbare financiën 9. Corporate finance 9.1 Vermogens- en kapitaalstructuur Competenties Vakinhoudelijk- en vakdidactische competenties


Tentamen: Kennistoets Recht De student beheerst bij de kennistoets de inhoud zoals omschreven bij de algemene omschrijving. De beoordelingscriteria zijn gebaseerd op de doelen en de toetsmatrijs. Deze zijn nader gespecificeerd en gepubliceerd op onderwijsOnline bij dit tentamen.

Tentaminering

Deeltentamen: Kennistoets: recht Code: KT Recht C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C ≥5,5 2 1 en 2 100% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen



- Recht: . Basisboek Recht, O.A.P. van der Roest (RED), Noordhoff Uitgevers. (laatste editie) . Wetteksten hoger onderwijs 2017-2018, Redactieraad




van werkcollege.

55

Onderwijseenheid Vakdidactiek Economie P4A: CLK Code ILS-Ec- 20 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten propedeuse lerarenopleiding economie voltijd Onderwijsperiode Semester 2, periode 4


Centrale beroepstaak BT 3: Ontwerpen van leerarrangementen voor het vak economie (Beroeps)Producten CLK


Deze onderwijseenheid omvat 2,5 studiepunten, hetgeen overeenkomt met een totale studielast van 70 klokuren. Deze 70 uur zijn als volgt te verdelen: - contacttijd 7 weken à 2 lesuren per week 11 uur - excursie (inclusief onderzoeksdeel leertaak) 40 uur - zelfstudie en afronden leertaak 19 uur Totaal 70 uur




Aan Vakdidactiek Economie-1A, -1B, -2 en -3 moet zijn deelgenomen.


In deze onderwijseenheid vakdidactiek economie vervolgen we de zoektocht naar hoe we onderwijs in economie het beste kunnen vormgeven. Je vormt een visie op het werken in het leergebied mens en maatschappij (M&M). Uiteraard zal ook de vertaalslag gemaakt worden naar de praktijk. In het kader van internationalisering zal een excursie plaatsvinden naar het buitenland, waarbij het verzamelen van een diversiteit aan authentieke bronnen centraal zal staan. Deze worden verwerkt in een lessenserie voor het leergebied M&M. Wanneer een student niet deel kan nemen aan de excursie wordt er gewerkt met een vergelijkbare vervangende opdracht.

Vakkennisbasis

(Sub)domeinen Domein 16: Vakdidactiek Het kunnen uitwerken, analyseren, verantwoorden, toepassen, toetsen en evalueren van samenhangende onderwijsleeractiviteiten bij zelfverwoorde betekenisvolle leerdoelen voor (bedrijfs)economische onderwerpen in de breedte van het 2e graads werkveld en in de te onderscheiden fasen van het leerproces. Daarbij is aandacht voor de onderbouwing van keuzes rondom werkvormen, materialen, ict, media en differentiatiemogelijkheden voor leerlingen, gebruikmakend van de onder ‘indicatoren bachelorniveau’ geformuleerde trefwoorden en procedures. Subdomein 16.1: Oriëntatie op economie in het tweedegraads werkveld (inclusief MBO) Bezit, in aansluiting op en als specifieke uitwerking bij de subdomeinen A2, C1 en C2 van de generieke kennisbasis, kennis van aard en structuur van profielen, kernvakken, keuzedelen, doelen, werkwijzen en toetsing in het tweedegraads vakgebied economie in de onderbouw (vmbo, havo, vwo), vmbo bovenbouw (theoretisch en beroepsgericht) en het mbo (roc’s en aoc's). Subdomein 16.2.1: Vakspecifieke didactiek Bezit, in aansluiting op en als specifieke uitwerking bij de subdomeinen A3, A5 en A7 van de generieke kennisbasis, kennis van vakdidactische theorieën, principes, werkwijzen en praktische handelingsalternatieven om leerlingen te ondersteunen bij: 6. het gebruiken van (audiovisuele) economische bronnen (bijvoorbeeld via translatie- en interpretatieve vragen); 7. het innemen en verdedigen van standpunten rondom maatschappelijke en economische thema’s (bijvoorbeeld in dialoog- en discussievormen); 8. het opzetten van een ‘economische bril’ om naar maatschappelijke contexten te kijken (bijvoorbeeld via expliciet gemaakte economische principes);

56

en past deze zo mogelijk toe in een tweedegraads schoolcontext. Subdomein 16.2.2: Vakspecifieke didactiek Stemt vakinhoud en didactische werkwijzen bij gemeenschappelijke thema's in de onderbouw, zoals arm en rijk, globalisering, Europese integratie en milieu, af met collega's uit aanpalende schoolvakken, zoals aardrijkskunde en geschiedenis (het leergebied Mens en Maatschappij) en/of wiskunde en in de profielen van vmbo bovenbouw.

Competenties SBL-3: Vakinhoudelijk vakdidactisch competent SBL-5: Competent in het samenwerken met collega’s SBL-7: Competent in reflectie en ontwikkeling

Beoordelingscriteria per deeltentamen NB: In de studiewijzer worden subcriteria per deeltentamen uitgebreid beschreven.

Deeltentamen: Leertaak: CLK

De student kan samen met medestudenten een leerarrangement voor het leergebied Mens & Maatschappij ontwikkelen en de gemaakte keuzes verantwoorden. Hierin ver(ant)woordt de student ook zijn/haar visie op werken in het leergebied M&M.

Tentaminering

Deeltentamen: Leertaak: CLK Code: LT CLK C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C ≥ 5,5 2 4 en 4 100% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen 1 of 2 55 van de 100 punten N.v.t.


• Artikelen op de digitale leeromgeving ‘OnderwijsOnline’, waaronder: o Ackerman, D., (1989). Intellectual and Practical Criteria for Successful

Curriculum Integration. Alexandria: ASCD. o GION (2011). Evaluatie van de nieuwe wetgeving voor de onderbouw

voortgezet onderwijs. Aanbevolen onderwijsmateriaal Zie Digitale leeromgeving ‘OnderwijsOnline’.


Interactieve colleges. Daarnaast zal er een excursie naar het buitenland plaatsvinden. De kosten van deze studiereis zullen ongeveer € 400,- bedragen. Indien niet kan worden deelgenomen aan de excursie, neem dan tijdig contact op met je contactpersoon voor deze onderwijseenheid voor een alternatieve opdracht.

57

Onderwijseenheid Vakdidactiek Economie P4B: Toetsing Code ILS-Ec-21 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten propedeuse lerarenopleiding economie voltijd Onderwijsperiode Semester 2, periode 4


Centrale beroepstaak BT 3: Ontwerpen van leerarrangementen voor het vak economie (Beroeps)Producten Toetsing


Deze onderwijseenheid omvat 2,5 studiepunten, hetgeen overeenkomt met een totale studielast van 70 klokuren. Deze 70 uur zijn als volgt te verdelen: - contacttijd 7 weken à 2 lesuren per week 11 uur - zelfstudie en leertaak 59 uur Totaal 70 uur




Aan Vakdidactiek Economie-1A, -1B, -2 en -3 moet zijn deelgenomen.


In deze onderwijseenheid vakdidactiek economie vervolgen we de zoektocht naar hoe we onderwijs in economie het beste kunnen vormgeven. We zullen een eerste aanzet maken rondom het vormgeven van de toetsing van leerdoelen. In de hoofdfase komt het onderwerp ‘toetsen’ bij vakdidactiek terug, al zal dan de nadruk op andere vormen van toetsing komen te liggen.

Vakkennisbasis

(Sub)domeinen Domein 16: Vakdidactiek Het kunnen uitwerken, analyseren, verantwoorden, toepassen, toetsen en evalueren van samenhangende onderwijsleeractiviteiten bij zelfverwoorde betekenisvolle leerdoelen voor (bedrijfs)economische onderwerpen in de breedte van het 2e graads werkveld en in de te onderscheiden fasen van het leerproces. Daarbij is aandacht voor de onderbouwing van keuzes rondom werkvormen, materialen, ict, media en differentiatiemogelijkheden voor leerlingen, gebruikmakend van de onder ‘indicatoren bachelorniveau’ geformuleerde trefwoorden en procedures.

Generieke Kennisbasis

A8 Toetsen en evalueren • Functies van toetsen • Toetsontwikkeling • Toetsvormen • Taxonomieën • Beoordeling en feedback • Kwaliteitseisen bij toetsing • Wet- en regelgeving met betrekking tot examinering

Competenties SBL-3: Vakinhoudelijk en vakdidactisch competent SBL-5: Competent in het samenwerken met collega’s SBL-7: Competent in reflectie en ontwikkeling

Beoordelingscriteria per deeltentamen NB: In de studiewijzer worden subcriteria per deeltentamen uitgebreid beschreven.

Deeltentamen: Leertaak: Toetsing De student kan systematisch een toets ontwerpen, waarbij alle onderdelen van de toetscyclus worden doorlopen.

Deeltentamen: Leertaak: Toetsing Code: LT toetsing

C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C ≥ 5,5 2 4 en 4 100% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen

58

1 of 2 55 van de 100 punten N.v.t. Verplicht onderwijsmateriaal

• Artikelen op de digitale leeromgeving ‘OnderwijsOnline’, waaronder: o Sanders, P. (2012). Toetsen op School. Arnhem: CITO

Aanbevolen onderwijsmateriaal Zie Digitale leeromgeving ‘OnderwijsOnline’.


Interactieve colleges waarin je leert om systematisch een toets te ontwerpen, waarbij alle onderdelen van de toetscyclus worden doorlopen aan de hand van oefeningen en onderbouwd vanuit theorie.

59

Onderwijseenheid Oriëntatie op begeleiden owk 1b

Code ILS-Ec-22






(Beroeps)Producten n.v.t.


2,5 studiepunten, 70 studielasturen • Contacttijd lessen onderwijskunde: 18 uur • periode 4: 3 lesuren per week • Zelfstudie: 52 uur (voorbereiding colleges, kennistoets)




• Voor de lessen onderwijskunde geldt dezelfde participatieregeling als die van de opleiding waarvoor je bent ingeschreven.

Algemene omschrijving Vanuit ‘het beeld van het beroep van leraar’ wordt het onderwijs vormgegeven.

- De student bezit ruime kennis en kritisch inzicht in theorieën over ontwikkelingsprocessen gedurende de adolescentiefase. Hij heeft kennis van de sociale omgeving van de adolescent, identiteitsontwikkeling, seksuele ontwikkelingen het thema verschillen tussen jongens en meisjes.

- Eveneens bezit de student ruime kennis en kritisch inzicht in theorieën over ‘zicht op leren’.

- Hij heeft kennis van de werking van het brein, intelligentie, geheugen, ontwikkeling en leertheorieën.

Kennisbasis


Domein Subdomein

Domein A: De school als leeromgeving

A1: Opvattingen over leren en leerconcepten A3: hersenen en leren

Domein B: De school als onderwijs-pedagogische omgeving

B1; School in de pluriforme maatschappij B5; Ontwikkelingstheorieen

60

Competenties 1. Interpersoonlijk competent 2. Pedagogisch competent 3. Vakinhoudelijk vakdidactisch competent 4. Organisatorisch competent 5. Competent in het samenwerken met collega’s 6. Competent in het samenwerken met de omgeving 7. Competent in reflectie en ontwikkeling De uitwerking van de competenties op de drie niveaus staat beschreven in de Ruggengraat van de lerarenopleiding.


Deeltoets: Kennistoets onderwijskunde 1b De student beheerst de kennis van eerder genoemde domeinen en subdomeinen uit de generieke kennisbasis op het niveau van onthouden/kennis, het begrijpen/ herkennen en het toepassen in eenvoudige situaties.

Integrale toetsing

Deeltoets: Kennistoets onderwijskunde 1b Code: KT ok1B



C 5,5 2 Periode 4 1


n.v.t. 65% van het totale aantal punten is voldoende

1.5 uur

Verplicht

onderwijsmateriaal


- Veen T. van der., Wal, J. van de (2016). Van leertheorie naar onderwijspraktijk. Groningen: Noordhoff Uitgevers. ISBN: 9789001809249

- Wal, J. van der, Wilde, J. de & Mooij, I. de (2017). Identiteitsontwikkeling en leerlingbegeleiding. Bussum: Coutinho. ISBN: 9789046905548

- Reader onderwijskunde 1b (OnderwijsOnline) Aanbevolen

onderwijsmateriaal

n.v.t.

Werkwijze - (Werk)colleges waarin theorie wordt afgewisseld met praktische oefeningen, verwerkingsopdrachten en samenwerking met studiegenoten

61

62

Hoofdstuk 3


post propedeutische fase


Economie voltijd


Leerjaar 2

63

Onderwijseenheid Management-accounting Code ILS-Ec629/2 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten in de hoofdfase leerjaar 2 van de opleiding tot leraar economie voltijd Onderwijsperiode Semester 1, periode 1 en 2 Beroepstaken BT 5: Ontwikkelen van vakdeskundigheid. Centrale beroepstaak BT 5: Ontwikkelen van vakdeskundigheid.

(Beroeps)Producten

- Het middels deeltentamens kunnen aantonen van kennis en inzicht in de boekhoudkundige verwerking van industriële ondernemingen en van de bedrijfseconomische kostenverbijzondering.

- Het middels deeltentamens kunnen aantonen van het integraal kunnen toepassen van de bedrijfseconomische en bedrijfsadministratieve beginselen in het budgetteringsproces en de financiering met EV en VV van een BV/NV.


Deze onderwijseenheid omvat 7,5 stp, hetgeen overeenkomt met een totale studielast van 210 klokuren. Deze 210 uur zijn als volgt te verdelen: - contacttijd 16 weken à 6 lesuren per week 72 uur - zelfstudie lesvoorbereiding 130 uur - deeltentamens (4 x 2 uur) 8 uur Totaal 210 uur


De onderwijseenheid bouwt voort op de kennis die in de propedeutische fase in de vakken bedrijfseconomie, bedrijfsadministratie is behandeld en getoetst..


Een voldoende voor de onderwijseenheden: “inleiding BE en BA” en “ondernemen” uit de propedeuse.


Bij management accounting gaat het om tools waarover het management van een organisatie beschikt om de onderneming adequaat te besturen en te leiden. De PDCA-cyclus is de leidende gedachte waar gebruik van wordt gemaakt. In het bijzonder laat de control-functie niet alleen zien dat er verschillen zijn tussen de plannen (begroting) en de werkelijkheid, maar analyseert deze verschillen ook. Binnen deze onderwijseenheid zal het constateren en analyseren van verschillen tussen voor- en nacalculatie van zowel de bedrijfseconomische als de bedrijfsadministratieve kant worden uitgewerkt. In deze onderwijseenheid staat de industriële onderneming centraal. In deze onderwijseenheid gaat het om een verantwoorde financiering van een onderneming. Financiering is het zoeken van geld voor de activa die de onderneming nodig heeft. Met de financiering middels diverse vormen van eigen en diverse vormen van vreemd vermogen voorziet de onderneming in de zogenaamde vermogensbehoefte. De vorm en de inhoud van de financiering die gezocht wordt heeft consequenties voor de financiële positie van de onderneming. Het bepaalt mede de liquiditeit, de solvabiliteit en de rentabiliteit van de onderneming.

Kennis-bases

Vakkennis- Thema Categorie/kernconcept

Bedrijfs-economie

B.1 Kosten

B.1.1 Kosten/offers B.1.2 Kostenindelingen B.1.3 Kostensoorten B.1.4 Kostprijs B.1.5 Resultaatberekeningen B.1.6 Budgetteren

B.2 Financiering B.2.2 Financieringsplan B.2.5 Kengetallen

B.3 Jaarrekening B.3.1 EV en VV

F.2 Kosten/uitgaven F2.2 aandelen, winstverdeling, obligatie en conversie

64

Financiële administratie

F.5 Industriële onderneming F.5.1 Verbijzonderingmethoden F.5.2 Vormen en productie F.5.3 Budgetteren

Competenties 3. Vakinhoudelijk vakdidactisch competent 5. Competent in het samenwerken met collega’s 6. Competent in het samenwerken met de omgeving.

Beoordelingscriteria per deeltentamen

Deeltentamen: Kennistoets BA 4 De student beheerst de kennis van de boekingen van de industriële onderneming met betrekking tot stukproductie, homogene en heterogene massaproductie Deeltentamen: Kennistoets BA 5 De student beheerst de kennis budgettering en kan de boekingen maken met betrekking tot budgettering, seizoenscorrecties, afval en uitval, aandelen, emissie, winstverdeling, obligaties en conversie. Deeltentamen: Kennistoets BE 4 De student kent de functie, definitie en begrippen van kosten en kostensoorten in al haar vormen. De student kan beslissingsondersteunende calculaties uitvoeren met betrekking tot de kostenstructuur van een (industriële) onderneming. Deeltentamen: Kennistoets BE 5 De student kent de planning en beheersing van bedrijfsprocessen. De student kan daarnaast aan de hand van de samenstelling van het eigen vermogen en het vreemd vermogen de financiële structuur beoordelen door het maken van onderbouwde financiële calculaties.

Tentaminering

Deeltentamen: Kennistoets BA 4 Code: KT BA 4 C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging

C ≥5,5 2 1 en herkansings-periode 2 25%

Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen 2 55% van het totaal aantal punten. 120 minuten Deeltentamen: Kennistoets BA 5 Code KT BA 5 C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging


Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen 2 55% van het totaal punten 120 minuten Deeltentamen: Kennistoets BE 4 Code: KT BE 4 C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging


Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen 1 of 2 55% van het totaal aantal punten 120 minuten Deeltentamen: Kennistoets BE 5 Code: KT BE 5 C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging


Aantal Examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen 1 of 2 55% van het totaal aantal punten 120 minuten


• Blommaert J.M.J. & Blommaert A.M.A. (2012) Bedrijfseconomische analyses, opgaven. Groningen / Houten: Noordhoff Uitgevers

• Blommaert J.M.J. & Blommaert A.M.A. (2012) Bedrijfseconomische analyses. Groningen / Houten: Noordhoff Uitgevers

• Heeswijk, G. van, Bouman, D., & Kloos, J. (2014) Boekhouden voor het hbo, deel 2, opgaven. Den Haag: Academic Service.

65

• Heeswijk, G. van, Bouman, D, Stienstra, S., (2014). Boekhouden voor het hbo, deel 2. Den Haag: Academic Service.

• Heeswijk, G. van, Bouman, D., & Kloos, J. (2015) Boekhouden voor het hbo, deel 1, opgaven. Den Haag: Academic Service.

• Heeswijk, G. van, Bouman, D, Stienstra, S., (2014). Boekhouden voor het hbo, deel 1. Den Haag: Academic Service.



In deze onderwijseenheid wordt gewerkt met een combinatie van hoor- en werkcolleges. Terugkerende onderdelen tijdens de lessen zijn o.a. • het beantwoorden van vragen naar aanleiding van de bestudering van de in een

vorige bijeenkomst aangeboden stof of van gemaakte huiswerkopgaven; • theoretische verdieping van de onderwerpen in de vorm van hoorcollege; • het maken van oefenopgave om de aangeboden theorie te verankeren in de vorm

van werkcollege. De in deze onderwijseenheid aangegeven contacttijd wordt gedurende dit semester als volgt ingericht: Periode 1: Bedrijfsadministratie: 3 uur hoor- werkcollege per week gedurende 7 weken

Bedrijfseconomie 3 lesuren hoor- werkcollege per week gedurende 7 weken

Periode 2: Bedrijfsadministratie: 3 lesuren hoor- werkcollege per week gedurende 8 weken

Bedrijfseconomie: 3 lesuren hoor- werkcollege per week gedurende 8 weken

66

Onderwijseenheid Overheid en markten Code ILS-Ec630/1 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten in de hoofdfase leerjaar 2 van de opleiding tot leraar economie voltijd Onderwijsperiode Semester 1, periode 1 en 2 Beroepstaken BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid Centrale beroepstaak BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid

(Beroeps)Producten Het middels een leertaak verwerken van inzicht in economisch beleid.


7,5 studiepunten, 210 studielasturen - 72 uur contacttijd (lessen, hoorcolleges, werkbijeenkomsten) - 131,5 uur zelfstudie - 6,5 uur tentamens


Deze onderwijseenheid is een verdieping op de OWE’s “Inleiding in de algemene economie” en “Europese integratie en globalisering” uit de propedeusefase. Verder sluit de OWE “Overheid en markten” aan op de OWE’s “Geld en organisatie” en “Data en modellen”. Voor het kunnen uitvoeren van de “casus AE” uit de eindfase is het beheersen van de inhoud van de OWE “Overheid en markten” een vereiste.


Alle OWE’s uit de propedeusefase dienen te zijn behaald en worden daardoor bekend verondersteld.


Deze OWE bestaat uit de onderdelen “Overheid” en “Markten”. Bij deze OWE krijg je een verdieping van je algemeen-economische kennis en vaardigheden over de overheid, diverse marktvormen en het Nederlands recht. In deze OWE ontwikkel je jezelf verder in de volgende onderzoeksvaardigheden: • het ontwikkelen van een onderzoekende houding • middels kritisch redeneren kunnen komen tot een zorgvuldig oordeel • economische theorie koppelen aan economische praktijkproblemen en met behulp

van de economische theorie een systematische analyse te geven van het praktijkprobleem

• geschikte literatuur zoeken, raadplegen en verwerken in teksten Ook wordt in deze OWE gewerkt aan de informatie vaardigheden en instrumentele vaardigheden zoals die beschreven staan in de “eindkwalificaties leerlijn Leren en lesgeven met ICT”. Overheid Het onderdeel overheid van de OWE “Overheid en markten” bestaat uit twee subonderdelen: algemene economie en recht. Algemene economie In het onderdeel algemene economie krijg je een verdieping op de inhoud van de diverse economische stelsels, de doelstellingen van de overheid en instrumenten om die doelstellingen te verwezenlijken. Daarnaast maak je kennis met de geschiedenis van het Nederlandse overheidsbeleid. Je leert een beargumenteerd oordeel te geven over de (mogelijke) effecten van overheidsbeleid voor o.a. de begroting van de overheid, het sociale zekerheidsstelsel, de inkomensverdeling. Je leert effecten voor gezinnen, de overheid en bedrijven van overheidsmaatregelen uit te rekenen. Het economisch stelsel van Nederland wordt vergeleken met economische stelsels elders in de wereld. Deze kennis en vaardigheden worden verwerkt middels opdrachten en een leertaak waarin het actuele economisch beleid tegen het licht van de theorie en de praktijk uit het verleden wordt gehouden.

67

De kennis en vaardigheden van het vak “Overheid” is een extra verdieping op de stof in het tweedegraads gebied van het vak economie welke de student in staat stelt het vak algemene economie duidelijker uit te kunnen leggen. Recht 2 In het onderdeel recht wordt aandacht besteed aan maatschappelijke ontwikkelingen. Onderwijs is gericht op analyseren, redeneren en oplossen van juridische vraagtukken. Teneinde om zelfstandig de vergaarde kennis in het onderwijs te kunnen integreren. Met de selectie van aantal relevante thema’s voor het beroepenveld, krijgt de student inzicht in juridische conflicten. Thema’s:

- Arbeidsrecht (over de positie van de werkgever en de werknemer) - Socialezekerheidsrecht (financiering, rechthebbende, socialezekerheidsstelsel) - Ondernemingsrecht (ondernemingsvormen) - Consumentenrecht

- Bestuursrecht (verhouding overheid en burger). Markten Je maakt kennis met de inhoud van diverse marktvormen (volkomen concurrentie, oligopolie, monopolistische concurrentie, monopolie). Je leert hoe de kosten en opbrengsten van deze marktvormen grafisch weergegeven kunnen worden en je leert doelstellingen van ondernemers op deze marktvormen uit te rekenen (o.a. maximale winst, maximale omzet). Daarnaast leer je het verloop van de kosten- en opbrengstenfuncties van ondernemers op de diverse markten te verklaren en te voorspellen. Ook wordt er ingegaan op prijsmanipulatie door de overheid op markten, het prisoners dilemma en de nutsmaximalisatie voor de consument. Om dit te kunnen wordt dieper ingegaan op de wiskunde. De kennis en vaardigheden van het onderdeel markten is een extra verdieping op de stof in het tweedegraads gebied van het vak economie welke de toekomstige leraar in staat stelt de algemene economie en wiskundige vaardigheden beter te begrijpen en duidelijker uit te leggen.

Kennis- bases

Vakkennisbasis

Vak Thema Categorie/kernconcept

Alge

men

e ec

onom

ie

A1 Arbeid A1.2 Arbeidsmarkt A1.3 Arbeidsvoorwaarde

A4 Consumptie

A4.1 Schaarste en behoeften A4.2 Consumentengedrag A4.3 Budgetteren A4.4 Verzekeren

A5 Productie

A5.2 Productiefactoren A5.3 Producentengedrag A5.4 Elementaire bedrijfscalculatie A5.5 Economische groei A5.6 Werking markten

A6 Overheid en bestuur A6.1 Taken van de overheid A6.2 Sociale zekerheid A6.3 Openbare financiën

A7 Modellen A7.3 Vraagmodellen

A8 Economie en maatschappij

A8.1 Geschiedenis van het economisch denken A8.2 Economische orde

A9 Leergebied M&M A9.2 Verdeling van welvaart en armoede

68

Rech

t R3 Privaatrecht R3.1 Overeenkomsten/verbintenissen

R4 Belastingrecht R4.1 Belastingen R4.2 Sociale verzekering

Competenties 3. Vakinhoudelijk vakdidactisch competent 4. Organisatorisch competent 5. Competent in het samenwerken met collega’s


Van de onderstaande deeltentamens worden in de studiewijzer per deeltentamen/deeltoets de onderdelen van de toetsprocedure nader beschreven. Deeltentamen: Kennistoets Overheid De student beheerst de kennis van bovengenoemde domeinen en kernconcepten op het eindniveau zoals beschreven in de landelijke kennisbasis. Deeltentamen: Leertaak Overheid De student is in staat een beschrijving en analyse van de economische situatie van Nederland, het gevoerde overheidsbeleid en de uitwerking hiervan in een toegewezen kabinetsperiode te geven. Deeltentamen: Kennistoets recht De student beheerst de kennis van bovengenoemde domeinen en kernconcepten op het eindniveau zoals beschreven in de landelijke kennisbasis. Deeltentamen: Kennistoets Marktvormen De student beheerst de kennis van bovengenoemde domeinen en kernconcepten op het eindniveau zoals beschreven in de landelijke kennisbasis.

Tentaminering

Bij het maken van het tentamen is het gebruik van de grafische rekenmachine niet toegestaan.

Deeltentamen: Kennistoets Overheid Code: KT Overheid

C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C 5,5 2 1 en 2 15% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen 2 55% van het totaal aantal punten 120 minuten Deeltentamen: Kennistoets recht 2 Code: KT Recht 2 C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C 5,5 2 1 en 2 25% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen 1 55% van het totaal aantal punten 120 minuten

Deeltentamen: Leertaak Overheid Code: LT Overheid

C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C 5,5 2 1 en 2 10% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen 2 55% van het totaal aantal punten n.v.t.

Deeltentamen: Kennistoets Marktvormen Code: KT Marktvorm

C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C 5,5 2 2 en 3 50% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen 2 55% van het totaal aantal punten 150 minuten


Overheid: - Somers, F.J.L., Sinderen, J. van, & Verlaat, J. (2004), Economie van het

overheidsbeleid. Groningen: Wolters-Noordhoff - Syllabus bij de OWE Overheid en Markten – Overheid, R. van der Lugt. - Syllabus wordt gepubliceerd via Onderwijsonline. - Materiaal gepubliceerd via Onderwijsonline.

69

Recht 2: - Basisboek Recht, O.A.P. van der Roest (RED), Noordhoff Uitgevers. (laatste editie) - Materiaal gepubliceerd via Onderwijsonline.

Onderdeel Marktvormen: - Dietz, F., Heijman, W., & Marks, P. (2015), Toegepaste micro economie. Bussum:

Coutinho - Syllabus bij de OWE Overheid en Markten – Marktvormen, Grol, R., Kragt, J., & Lugt,

R., Zuidhof, M. - Syllabus wordt gepubliceerd via Onderwijsonline. - Materiaal gepubliceerd via Onderwijsonline.

Aanbevolen onderwijsmateriaal - Regio Zuid van de LWEO, Lesbrief Overheid OS + NS, Amsterdam: LWEO B.V.


Tijdens de contacturen wordt de kennis overgedragen en verwerkt middels diverse (activerende) werkvormen: individuele opdrachten, groepsopdrachten, experimenten, hoorcolleges, kennisclips en actuele praktijkvoorbeelden. Gemaakte opdrachten worden waar nodig is tijdens de contacturen besproken. Van de studenten wordt verwacht zelfstandig theorie te bestuderen middels boek en kennisclips en opdrachten ter verwerking te maken. Een concretere invulling van de colleges staat beschreven in de studiewijzer.

70

Onderwijseenheid Vakdidactiek Economie-3 (vad 3): ICT-rijk economie onderwijs en toetsing

Code ILS-Ec650 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten in de hoofdfase leerjaar 2 van de opleiding tot leraar economie voltijd Onderwijsperiode Semester 1, periode 1 en 2


Centrale beroepstaak BT 3: Ontwerpen van leerarrangementen voor het vak economie (Beroeps)Producten Zie 'tentaminering'


Deze onderwijseenheid omvat 7,5 stp, hetgeen overeenkomt met een totale studielast van 210 klokuren. Deze 210 uur zijn als volgt te verdelen: - contacttijd 16 weken à 3 lesuren per week 36 uur - zelfstudie lesvoorbereiding 174 uur Totaal 210 uur (Zie studiewijzer voor nadere specificatie)


Deze OWE gaat verder waar OWE 'Vakdidactiek Economie-2' eindigde. Er zijn links met de vakinhoudelijke thema's van parallelle OWE's van BT-5.


Aan Vakdidactiek uit de propedeusefase moet zijn deelgenomen.


In deze OWE Vakdidactiek Economie vervolgen we de zoektocht naar hoe we onderwijs in economie het beste kunnen vormgeven. wordt er kennis gemaakt met blended en online leren en het maken van kennisclips en andere nieuwe ICT toepassingen voor het onderwijs. Er wordt gewerkt aan de volgende thema’s van de eindkwalificaties leerlijn ‘leren en lesgeven met ICT’: - Instrumentele vaardigheden - Informatievaardigheden - Pedagogisch-didactisch gebruik van ICT Er wordt in deze OWE geen expliciete aandacht besteed aan internationalisering. In periode 2 focussen we ons op toetsing waarmee valide en betrouwbaar praktisch leren wordt getoetst.

Kennis- bases

Vakkennisbasis

Thema Categorie/kernconcept

1. Nut en noodzaak van het economie onderwijs

1.1 Economisch denken en handelen t.b.v. het functioneren innen en herkennen van de diverse rollen in de samenleving.

1.2 De bijdrage van het economie onderwijs in het begrijpen van maatschappelijke verschijnselen en het ontwikkelen van interesse en een kritische houding t.a.v. deze verschijnselen.

4. Onderwijs in economie 4.4 Leeractiviteiten

4.4.1 Keuze voor verschillende leeractiviteiten in een leersituatie.

4. Onderwijs in economie 4.7 Toetsen

4.7.1 Criteria voor diverse toetsvormen zoals assessments, essaytoetsen, stage/praktijkopdrachten, kennistoetsen, PTA, formatief en summatief.

4.7.2 Het ontwerpen van verschillende

toetsvormen in relatie tot de onderwijs- en leerdoelen.

4. Onderwijs in economie 4.8 Evalueren

4.8.1 Analyseren en bijstellen van het onderwijsleerproces

71


2.6 Professionele docent 2.6 a. Toetsfuncties (summatief en formatie) en feedback en feedforward

2.6.b. Toetsplan en toetsdoelen

2.6.c. Toetsmatrijs en het principe van ‘Rubrics’

2.6.d. Toetsvormen en toetsvragen, waaronder competentiegericht toetsen.

2.6.e. Validiteit, betrouwbaarheid en transparantie

2.6.f. Cesuurbepaling en toetsanalyse

2.6.g. Beoordelaareffecten

2.6.h. Evalueren vormgeving leerproces.

2.6.i. Triangulatie en methodemix (waaronder afstemmen externe beoordelaars).

Competenties 3: Vakinhoudelijk vakdidactisch competent Beoordelingscriteria per deeltentamen NB: In de studiewijzer worden subcriteria per deeltentamen beschreven.

Deeltentamen: Leertaak 1 Ontwerp vernieuwend ICT materiaal De student laat zien dat hij vernieuwend ICT-rijk lesmateriaal voor economie, gebaseerd op ervaringen en recente literatuur kan vormgeven en delen. Deeltentamen: Leertaak 2: Toetsing

De student laat zien dat hij systematisch (PDCA) praktisch leren kan toetsen en dit kan verantwoorden vanuit de literatuur.

Tentaminering

Deeltentamen: Leertaak 1: Ontwerp vernieuwend ICT materiaal Code: LT 1 ICT C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C >= 5,5 2 1 en 2 50% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen

1 à 2 55% van het totaal aantal te behalen punten N.v.t.

Deeltentamen: Leertaak 2: Toetsing Code: LT 2 toetsing

C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C >= 5,5 2 2 en 3 50% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen



Digitale leeromgeving met actuele artikelen, waaronder: o http://ict-idee.blogspot.nl/ o http://www.reisgidsdigitaalleermateriaal.org/ o http://ixperium.nl/onderzoek-en-ontwikkeling/professionaliseringstoolkit/ o Kuhlemeier, H., Serie over praktijktoetsing, Toetswijzer, 2002 http://toetswijzer.kennisnet.nl/html/praktijktoetsen/praaktijktoetsen.htm

Aanbevolen onderwijsmateriaal Marzano, R. Leren in vijf dimensies. Assen: Van Gorcum.


Interactieve colleges. De in deze onderwijseenheid aangegeven contacttijd wordt gedurende dit semester als volgt ingericht in periode 1 en 2: Voor beide periodes geldt een contacttijd van 3 lesuren per week, waar alle deelthema’s aan de orde komen.

http://ict-idee.blogspot.nl/

http://www.reisgidsdigitaalleermateriaal.org/

http://ixperium.nl/onderzoek-en-ontwikkeling/professionaliseringstoolkit/

http://toetswijzer.kennisnet.nl/html/praktijktoetsen/praaktijktoetsen.htm

72

Onderwijseenheid Leren lesgeven owk 2a Code ILS-Ec641 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad Economie Doelgroep Studenten voltijd hoofdfase Onderwijsperiode Semester 1, periode 1 & 2 Beroepstaken BT 1 Lesgeven en trainen in het vak … Centrale beroepstaak BT 1 Lesgeven en trainen in het vak … (Beroeps)Producten Persoonlijk beroepsbeeld Studiepunten, studielast (les- en contacturen)

7.5 studiepunten, 210 studielasturen Contacttijd Onderwijskunde: 3 lesuren per week Contacttijd drama: 20 uur Contacttijd Spreken voor de klas: 20 uur


Deze onderwijseenheid maakt deel uit van de leerlijn onderwijskunde/drama/spreken voor de klas, die mede gebaseerd is op de landelijk vastgestelde generieke kennisbasis.


Voor de lessen onderwijskunde geldt dezelfde participatieregeling als die van de opleiding waarvoor je bent ingeschreven. Spreken voor de klas: Screening: deelname is verplicht om deel te mogen nemen aan het tentamen. Aanwezigheid lessen drama: omdat het hier gaat om praktische lessen waarbij interactie met medestudenten en docent van groot belang zijn geldt als ingangseis voor het tentamen een aanwezigheidsplicht. Wanneer je meer dan 2 lessen niet aanwezig bent (om welke reden dan ook) kun je niet deelnemen aan het tentamen. Om alsnog te kunnen voldoen aan de gestelde ingangseis dien je de gemiste lessen in te halen in een volgende onderwijsperiode. Neem hiervoor contact op met je docent drama.


De student bezit ruime kennis en kritisch inzicht in theorieën over de verschillende leertheorieën, emotionele- en cognitieve ontwikkeling, ict & leren, breinleren, het (v)mbo en de vijf rollen van de docent. Eveneens heeft de student een start gemaakt met de ontwikkeling van het verhelderen en expliciteren van het persoonlijk beroepsbeeld. De student maakt duidelijk wat het beroep voor hem inhoud, uit welke aspecten het beroep bestaat en welke waardering hij toekent aan deze verschillende aspecten. De student reproduceert en analyseert de kennis en past deze toe in zijn beeld op het beroep. Deze thema’s zijn afkomstig uit de generieke kennisbasis domein 1, 4, 6, 7 en 9. Tijdens de lessen drama worden diverse dramawerkvormen aangeboden door de docent. Daarnaast worden werkvormen die door de student zijn ontworpen uitgevoerd. Ervarend verken je de mogelijkheden hoe je de dramawerkvormen in kan zetten voor je vak en voor mentoruren; welke werkvormen zijn geschikt en hoe begeleid je dat. Tijdens lessen ‘spreken voor de klas’ komen kennis en vaardigheden met betrekking tot professioneel spreekgedrag aan de orde.

Kennis Bases


Domein Subdomein

A1: Opvattingen over leren en leerconcepten

Visie en definities van leren

A2: Onderwijsconcepten Didactische concepten met inzet van technologie Model ’21-eeuwse’ vaardigheden moderne onderwijsconcepten

A3: Hersenen en leren Emoties en leren Werking van het geheugen Ontwikkeling van de hersenen

A4: Leer- en motivatieprocessen Cognitieve leerstrategieën Mediawijsheid

B5: Ontwikkelingstheorieën Morele ontwikkeling

73

C1: Ontwikkelingen in het onderwijs

Inrichting van het Nederlands onderwijssysteem Kenmerken van middelbaar beroepsgericht onderwijs

C5: Professionele identiteit Biografie

Persoonlijke onderwijsvisie Beroepsethiek

C6: Ict-vaardigheden in de onderwijscontext

Inzet van digitale middelen



Deeltentamen: Kennistoets leren lesgeven onderwijskunde 2a De student beheerst de kennis van eerder genoemde domeinen en subdomeinen uit de generieke kennisbasis (m.u.v. domein 6.1) op het niveau van onthouden/ kennis, het begrijpen/herkennen en het toepassen in eenvoudige situaties. Deeltentamen: Leertaak persoonlijk beroepsbeeld onderwijskunde 2a De student expliciteert wat het beroep van leraar voor hem inhoud, uit welke aspecten het beroep bestaat en welke waardering hij toekent aan deze verschillende aspecten. De student reproduceert en analyseert de kennis en past deze toe in zijn beeld op het beroep. Deeltentamen: Vaardigheidstoets Drama 2 De student laat door middel van een individuele presentatie, dramawerkvormen en een werkboek een professionele docenthouding zien; de student zet dramawerkvormen in bij activerende didactiek en in zijn begeleidings-vaardigheden. De student laat door middel van digital storytelling zien verteltechnieken te beheersen. De student heeft voldaan aan 100% aanwezigheidsplicht.

Deeltentamen: Vaardigheidstoets spreken voor de klas De student laat zien en horen dat hij: 1. zich bewust is van het eigen spreekgedrag; 2. de verschillende aspecten van het spreekgedrag, zoals behandeld in de lessen, kan

toepassen. Tentaminering

Deeltentamen: Kennistoets leren lesgeven onderwijskunde 2a Code: KT OWK2A C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging

C 5,5 2 Periode 2 en 3 1 Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen

n.v.t. 65% van het totale aantal punten is voldoende

1.5 uur

Deeltentamen: Leertaak persoonlijk beroepsbeeld Code: LT Beroepsb C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging


1 Bij alle beoordelingen in “V” is het cijfer een 5.5 per “+”cijfer met 0,25 verhoogd & Per “-“

cijfer met 0,25 verlaagd

N.v.t.

Deeltentamen: Vaardigheidstoets drama 2 Code: VT drama 2 C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging


1 - Individuele presentatie: 5,5. - Individuele

74

55% van de te behalen punten

- Dramawerkvorm als lesonderdeel ontwerpen en uitvoeren: 5,5. 55% van de te behalen punten

- Werkboek en deelname lessen: 5,5. 55% van de te behalen punten

presentatie circa 5 minuten

- Dramawerkvorm als lesonderdeel ontwerpen en uitvoeren: duur oefening 10 minuten

Deeltentamen: Vaardigheidstoets spreken voor de klas Code: VT Spreken C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging

V voldaan 2 Periode 1-43 N.v.t. Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen

1 De toets is voldoende wanneer je voor alle criteria minimaal een 3

van de 5 scoort.

1,5 uur


Onderwijskunde - Geerts, W., Kralingen, R. van (2016). Handboek voor leraren. Bussum: Coutinho.

ISBN: 9789046902509 - Veen T. van der., Wal, J. van de (2016). Van leertheorie naar onderwijspraktijk.

Groningen: Noordhoff Uitgevers. ISBN: 9789001866204 - Wal, J. van der, Wilde, J. de & Mooij, I. de (2011). Identiteitsontwikkeling en

leerlingbegeleiding. Bussum: Coutinho. ISBN: 9789046902554 - Korthagen, F., & Lagerwerf, b., (2014). Een leraar van klasse. Een goede docent

worden en blijven. (4e druk). Den Haag: Boom Lemma. ISBN: 9789462363823 - Slooter, M. (2009). De vijf rollen van de leraar. Amersfoort: CPS.

ISBN: 9789065086167 - Artikelen op OnderwijsOnline Drama: artikelen op OnderwijsOnline. Spreken voor de klas: Reader “Spreken voor de klas (OnderwijsOnline)


- (Werk)colleges waarin theorie wordt afgewisseld met praktische oefeningen en verwerkingsopdrachten.

- Drama omvat praktijkoefeningen rondom presentatievaardigheden tijdens werkcolleges met ondersteunende zelfstudieopdrachten.

- Spreken voor de klas omvat oefeningen betreffende het eigen spreken, zowel klassikaal als in kleine groepjes

3 Afhankelijk van wanneer de lessen ‘spreken voor de klas’ geroosterd worden

75

Onderwijseenheid Verdieping Bedrijfseconomie Code ILS-Ec651 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten in de hoofdfase leerjaar 2 van de opleiding tot leraar economie voltijd Onderwijsperiode Semester 2, periode 3 en 4 Beroepstaken BT 5: Ontwikkelen van vakdeskundigheid. Centrale beroepstaak BT 5: Ontwikkelen van vakdeskundigheid.

(Beroeps)Producten

- Het middels een deeltentamen kunnen aantonen van de kennis en vaardigheden om correct diverse soorten renten te kunnen berekenen bij toepassing van enkelvoudige en samengestelde interest, aflossing en interestberekeningen van leningen en investeringsselectie.

- Middels een mondelinge leertaak kunnen aantonen van de kennis en vaardigheden m.b.t. HRM

- Middels een deeltentamen kunnen aantonen van kennis en vaardigheden m.b.t. logistiek.

- Middels een deeltentamen kunnen aantonen van de kennis en vaardigheden met betrekking tot bedrijfseconomische en boekhoudkundige kennis omtrent fusie, deelneming en consolidatie en de externe jaarverslaggeving


Deze onderwijseenheid omvat 7,5 stp, hetgeen overeenkomt met een totale studielast van 210 klokuren. Deze 210 uur zijn als volgt te verdelen: - contacttijd 16 weken à 6 lesuren per week 72 uur - excursie buitenland 50 uur - zelfstudie lesvoorbereiding 80 uur - deeltentamens inclusief voorbereiding 8 uur Totaal 210 uur


De onderwijseenheid bouwt voort op de kennis die in de propedeutische fase en in semester 1 van de hoofdfase in de vakken bedrijfseconomie, bedrijfsadministratie en marketing is behandeld en getoetst.


De kennis van alle voorgaande bedrijfseconomische onderwijseenheden (BE en BA 1 t/m 5) wordt als bekend verondersteld.


Tijdens deze onderwijseenheid zal de theorie worden uitgelegd en vaardigheden worden aangeleerd bij berekeningen met samengestelde en of enkelvoudige interest. Deze berekeningen komen in de financiële wereld terug bij het berekenen van een annuïteitenlening, lijfrenten, koop op afbetaling, etc. De berekeningen en aflossingstabellen worden o.a. met Excel gemaakt en dragen zo bij aan de vakspecifieke instrumentele ict vaardigheden van de student. In het jaarverslag wordt ingegaan op de externe jaarrekening, fusie en consolidatie. Studenten voorbereiden op het lesgeven in HRM in het vmbo en ROC.

Studenten maken zich kennis beroepsvaardigheden eigen die verschillende aspecten van de HRM-cyclus belichten; netwerken, profilering, werving, selectie, scholing, duurzame inzetbaarheid, mobiliteit, loopbaanontwikkeling. Studenten verdiepen zich op die manier in de facetten van de HRM-cyclus. Ze bekwamen zich in gespreksvaardigheden (beoordelingsgesprekken, ontwikkelingsgesprekken, selectie- en wervingsgesprekken, netwerkgesprekken). Ze zijn in staat om een deelgebied binnen de HRM te vertalen naar een (werk)college op MBO-niveau 4 dat ze ontwerpen en presenteren met bijpassende praktijkopdrachten.

Kennis- basis

Vakkennis-basis Thema Categorie/kernconcept

76

Bedrijfs-economie

B.1 Kosten B.1.3. Kostensoorten B.1.7. Beslissingscalculaties

B.2 Financiering

B.2.2. Financieringsplan B.2.4. Winst- en verliesrekening B.2.5. Kengetallen B.2.6. Investeringsselecties B.2.7. Kasstroomoverzicht

B.3. Verslaggeving B.3.1. Jaarrekening

Inkoop- en verkoop-administratie

IV.1. Goederenstroom inkoop IV 1.1 Voorraden IV 1.2 Inkopen

IV.2. Goederenstroom verkoop IV 2.1. Verkopen IV 2.2. Magazijnwerkzaamheden en

expeditie

Wiskunde en statistiek W.3. Renteberekening

W.3.1. Enkelvoudige interest W.3.2. Samengestelde interest W.3.3. Renten W.3.4. Annuïteiten

Marketing M.1. Marketingbeleid

M 1.3 Ondernemingsstrategie / marketingstrategie

M 1.5 Marketing varianten

M.3. Consumentengedrag M.3.4. Koopgedrag van organisaties

HRM H.1 HRM beleid H.1.1 HRM Vaardigheden

Competenties 3. Vakinhoudelijk vakdidactisch competent 5. Competent in het samenwerken met collega’s 6. Competent in het samenwerken met de omgeving


Deeltentamen: Kennistoets logistiek De student beheerst de kennis van de logistiek zoals aangeboden in college en aangeboden in het studieboek. Deeltentamen: Kennistoets Financiële Rekenkunde De student beheerst de kennis van de subdomeinen B 2.6 en W3 op eindniveau zoals beschreven in de landelijke kennisbasis. Deeltentamen: Leertaak HRM

Een les ontwerpen voor het MBO over een deelgebied uit de HRM en twee praktijkopdrachten ontwerpen..

Deeltentamen: Leertaak Internationaal Ondernemen

Binnen internationaal ondernemen kan de student over (cultuur) verschillen binnen het onderwijs en bedrijfsleven tussen Nederland en het bezochte land een presentatie verzorgen Deeltentamen: Kennistoets Jaarverslag De student beheerst kennis van de subdomeinen B1, B2, B3, F2 en M.1 op eindniveau zoals beschreven in de landelijke kennisbasis.

Tentaminering

Deeltentamen: Kennistoets Logistiek Code: KT logistiek

C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging



2 55% van het totaal aantal te behalen punten 120 minuten

Deeltentamen: Kennistoets Financiële rekenkunde Code: KT FRK

77





Deeltentamen: Leertaak HRM Code: LT HRM C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging

V ≥5,5 2 4 en herkansings-periode4 25%


2 55% van het totaal aantal te behalen punten n.v.t.

Deeltentamen: Kennistoets Jaarverslag Code: KT JV C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging

C ≥5,5 2 3 en herkan-singsperiode 4 25%



Deeltentamen: Leertaak Internationaal Ondernemen Code: LT IO C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging

C ≥5,5 2 4 en herkan-singsperiode 4 25%


2 55% van het totaal aantal te behalen punten


• 97892001867287 Gruijters, J.C.M, Financiële rekenkunde HEO. Groningen: Noordhoff Uitgevers.

• Heeswijk, G. van, Bouman, D., & Kloos, J. (2014) Boekhouden voor het hbo, deel 2,. opgaven. Den Haag: Academic Service.

• Heeswijk, G. van, Bouman, D, Stienstra, S. (2014). Boekhouden voor het hbo, deel 2,. Den Haag: Academic Service.

• 9789001867225 Bedrijfseconomische analyse opgaven Prof. dr. A.M.M. Blommaert, Prof. dr. J.M.J. Blommaert

• 9789001867232 Bedrijfseconomische analyse Prof. dr. A.M.M. Blommaert, Prof. dr. J.M.J. Blommaert

• 9789001816889 Basisboek logistiek Ad van Goor • Schoemakers, F.A.J., Koopmans, Operationeel personeelsmanagement ISBN:

9789001868734, Aanbevolen onderwijsmateriaal Niet van toepassing


In deze onderwijseenheid wordt gewerkt met een combinatie van hoor- werkcolleges. Terugkerende onderdelen tijdens de lessen zijn o.a. • het beantwoorden van vragen naar aanleiding van de bestudering van de in

een vorige bijeenkomst aangeboden stof of van gemaakte huiswerkopgaven; • theoretische verdieping van de onderwerpen in de vorm van hoorcollege;

het maken van oefenopgave om de aangeboden theorie te verankeren in de vorm van werkcollege

• excursie buitenland met bezoek aan scholen en bedrijven. (5 werkdagen) De kosten van deze excursie bedragen ongeveer € 400.-.

78

De in deze onderwijseenheid aangegeven contacttijd wordt gedurende dit semester als volgt ingericht: Periode 3: logistiek: 3 lesuren hoor- werkcollege per week;

Financiële rekenkunde: 3 lesuren hoor- werkcollege per week.

Periode 4: HRM 3 lesuren hoor- werkcollege per week; Jaarverslaggeving: 3 lesuren hoor- werkcollege per week.

Maximum aantal deelnemers Niet van toepassing

79

Onderwijseenheid Data & Modellen Code ILS-Ec633/1 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd Doelgroep Studenten in de hoofdfase leerjaar 2 van de opleiding tot leraar economie voltijd

Onderwijsperiode Semester 2 Periode 3 en 4

Beroepstaken BT5: Ontwikkelen van vakdeskundigheid Centrale beroepstaak BT5: Ontwikkelen van vakdeskundigheid

(Beroeps)Producten

Modellen: Het middels een leertaak geven van een beschrijving van een actueel economisch probleem, bedenken van een oplossing voor het probleem en deze verdedigen volgens de theorie van een econoom/economische stroming. Data: Het middels een leertaak de theorie te relateren aan een bestaande of realistische context. Dit leidt tot een marktonderzoeksrapportage.


7,5 studiepunten, 210 studielasturen - 72 uur contacttijd (lessen, hoorcolleges, werkbijeenkomsten) - 133 uur zelfstudie - 5 uur tentamens


Modellen: Het onderdeel “Modellen” van de OWE is een verdieping op de OWE’s “Inleiding in de algemene economie” en de cluster onderwijseenheid uit de propedeusefase. Verder sluit het onderdeel modellen aan op de OWE “Overheid en markten”. Voor het kunnen uitvoeren van de “casus AE” uit de eindfase is het beheersen van de inhoud van de OWE “Data en modellen” een vereiste. Data: Het onderdeel “Data” van de OWE en het onderdeel marktonderzoek sluiten op elkaar aan. De leertaak statistiek, te weten, de verwerking van een marktonderzoek wordt tegelijkertijd met data/statistiek aangeboden. Studenten maken een onderzoeksopzet voor een marktonderzoek die ze verder uitwerken tot een marktonderzoeksrapportage in periode 4 bij onderdeel “Data” van de OWE “Data en Modellen”.


Data & Modellen: Alle OWE’s uit de propedeusefase dienen te zijn behaald en worden daardoor bekend verondersteld. Aanvulling Data: Studenten dienen in tweetallen aan de leertaak te werken en de collegestof conform het programma van de studiewijzer bij te houden.


Bij de OWE “Data en Modellen” leert de student kwantitatief onderzoek uit te voeren en macro-economische modellen te begrijpen en toe te passen. De OWE bestaat uit twee onderdelen, te weten, “Data” en “Modellen”. Modellen: Bij “Modellen” krijgt de student een verdieping op de macro-economische bepaling, registratie, verklaring en beïnvloeding van het welvaartniveau. Deze laatste twee volgens onder andere het Keynesiaans en neoklassiek denken. De student maakt kennis met economische vraag- en aanbodmodellen zoals het IS/LM-model en het Harrod-Domar model.

80

De student leert met de macro-economische modellen te werken op zowel beschrijvende, mathematische als grafische wijze. Verder breidt de student de kennis over internationale betrekkingen tussen landen uit en maakt kennis met de geschiedenis van het economisch denken. In de leertaak modellen geeft de student een beschrijving van een actueel economisch probleem, vervolgens bedenkt en verdedigt de student een oplossing voor het probleem volgens de theorie van een econoom/economische stroming. De beheersing van het onderdeel “Modellen” van deze OWE is voor de toekomstig tweedegraads docent economie van belang om een standpunt in te kunnen nemen over economische verschijnselen en dit over te kunnen dragen aan de leerlingen en om de stof welke de leerlingen moeten beheersen beter uit te kunnen leggen. Wat betreft de onderzoeksleerlijn ligt in het onderdeel modellen van deze OWE het accent op het ontwikkelen van een onderzoekende houding, het kritisch redeneren en tot een oordeel te komen, het zoeken en raadplegen van de geschikte literatuur en het schriftelijk communiceren. Tijdens de colleges wordt gekeken naar de betekenis van de modellen op internationaal niveau. Ook wordt er gewerkt aan de informatie vaardigheden en instrumentele vaardigheden zoals die beschreven staan in de “eindkwalificaties leerlijn Leren en lesgeven met ict”. Data: Bij “Data” maakt de student kennis met de normale en binomiale kansverdelingen. De student leert kansen en betrouwbaarheidsintervallen te berekenen. De student leert de meetniveaus van variabelen toe te passen in onderzoek en variabelen te verwerken in Excel. De student kan hypothesen opstellen en beoordelen welke statistische toetsen bij welke vragen gebruikt kunnen worden. De student kan verschillende statistische toetsen uitvoeren en kan conclusies trekken aan de hand van de uitkomsten van de toets. De student is in staat dit te doen binnen de context van het door de student uitgevoerde marktonderzoek en binnen contexten door de docent gegeven. De beheersing van de statistische vaardigheden is voor de toekomstig tweedegraads docent economie van belang bij het begeleiden van studenten in werkstukken en het doen van kwantitatief onderzoek. Voor wat betreft de onderzoeksleerlijn ligt in het onderdeel data van deze OWE met name het accent op het doen van kwantitatief onderzoek; het opzetten van een methode van onderzoek die past bij kwantitatief onderzoek en het leren verzamelen, structureren analyseren (met behulp van Excel ), en rapporteren van kwantitatieve data komen daarbij aanbod. Zo wordt er tevens gewerkt aan de vakspecifieke instrumentele en informatie vaardigheden zoals die beschreven staan in de “eindkwalificaties leerlijn Leren en lesgeven met ict”. Marktonderzoek Het onderzoeksproces staat centraal, waarbij verschillende methoden van dataverzameling en data-analyse worden behandeld. De statistiek voor marktonderzoek behandelt statistiek als instrument om kwantitatief marktonderzoek uit te voeren.

Kennis-bases

Vakkennisbasis


Data

W2 Statistiek W2.1 Indexcijfers W2.2 Tabellen en grafieken W2.3 Beschrijvende statistiek

M4 Marktonderzoek M4.1 Wat is marktonderzoek? M4.2 Verzamelen van gegevens

81

M4.4 Primaire versus secundaire gegevens M4.5 Eisen aan een steekproef M4.6 Representativiteit

Mod

elle

n

A2 Internationale ontwikkelingen

A2.1 Internationale handel A2.3 Ontwikkelingseconomie

A5 Productie A5.1 Productieproces A5.5 Economische groei

A7 Modellen A7.1 Vraagmodellen A7.2 Aanbodmodellen A7.3 Kringloop

A8 Economie en maatschappij

A8.1 Geschiedenis van het economisch denken A8.2 Economische orde

A9 Leergebied M&M A9.2 Verdeling welvaart en armoede. Competenties 3. Vakinhoudelijk vakdidactisch competent

4. Organisatorisch competent 5. Competent in het samenwerken met collega’s


Van de onderstaande deeltentamens worden in de studiewijzer per deeltentamen/deeltoets de onderdelen van de toetsprocedure nader beschreven. Deeltentamen: Kennistoets statistiek De student beheerst de kennis van bovengenoemde domeinen en kernconcepten op het eindniveau zoals beschreven in de landelijke kennisbasis. Deeltentamen: Leertaak onderzoeksopzet statistiek De student kan de data verkregen uit het marktonderzoek statistisch verwerken tot een onderzoeksrapportage Deeltentamen: Kennistoets modellen De student beheerst de kennis van bovengenoemde domeinen en kernconcepten op het eindniveau zoals beschreven in de landelijke kennisbasis. Deeltentamen: Leertaak modellen De student is in staat een actueel economisch probleem te beschrijven en hiervoor een oplossing te bedenken en te verdedigen volgens de theorie van een econoom/economische stroming.

82

Tentaminering Deeltentamen: Leertaak onderzoeksopzet statistiek Code: LT

Statistiek C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging

C ≥5,5 2 4 en 4 15%


1 of 2 55% van het totaal aantal te behalen punten n.v.t.

Deeltentamen: Kennistoets statistiek Code: KT Statistiek

C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C 5,5 2 4 en 4 35%


2 55% van het totaal aantal te behalen punten 2,5 uur

Deeltentamen: Kennistoets modellen Code: KT modellen



2 55% van het totaal aantal te behalen punten 2,5 uur

Deeltentamen: Leertaak modellen Code: LT modellen





Data: • Syllabus bij de OWE Data – Voorbereiding toegepaste statistiek voor

kwantitatief praktijkonderzoek in de school, Dael, A. van, Lugt, R. van der. • Syllabus bij de OWE Modellen, R, lugt. vander Syllabus wordt gepubliceerd via Digitale leeromgeving. • Overig materiaal gepubliceerd via Digitale leeromgeving.

Modellen: • Reader HAN “Denken en Betrekkingen”



Modellen: Tijdens de contacturen wordt de kennis overgedragen en verwerkt middels diverse (activerende) werkvormen: individuele opdrachten, groepsopdrachten, experimenten, hoorcolleges, kennisclips en actuele praktijkvoorbeelden. Gemaakte opdrachten worden waar nodig is tijdens de contacturen besproken. Van de studenten wordt verwacht zelfstandig theorie te bestuderen middels boek en kennisclips en opdrachten ter verwerking te maken.

83

De student voert de leertaak behorende bij “Modellen” zelfstandig uit in groepjes van twee en kan begeleiding vragen aan de docent. Een concretere invulling van de colleges staat beschreven in de studiewijzer. Data: De theorie en onderzoeksvaardigheden worden middels hoorcolleges en activerende werkvormen uitgelegd aan de student. Vervolgens probeert de student de kennis toe te passen in opdrachten uit de reader en in het eigen marktonderzoek. Tijdens de colleges wordt er veel gebruik gemaakt van Excel. Van de studenten wordt verwacht zelfstandig de theorie te bestuderen en opdrachten ter verwerking te maken. De student voert het marktonderzoek zelfstandig in groepjes van 2 à 3 personen uit en kan begeleiding vragen aan de docent. Marktonderzoek In de werkcolleges staat het onderzoeksproces staat centraal, waarbij verschillende methoden van dataverzameling en data-analyse worden behandeld. De statistiek voor marktonderzoek behandelt statistiek als instrument om kwantitatief marktonderzoek uit te voeren.

Onderwijseenheid Vakdidactiek Economie-4 (vad4): Inductief leren en leermiddelen evalueren Code ILS-Ec652 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad Economie voltijd Doelgroep Studenten in de hoofdfase leerjaar 2 van de opleiding tot leraar Economie voltijd Onderwijsperiode Semester 2, periode 3 en 4


Centrale beroepstaak BT 3: Ontwerpen van leerarrangementen voor het vak economie (Beroeps)Producten - Zie 'tentaminering'


Deze onderwijseenheid omvat 7,5 studiepunten, hetgeen overeenkomt met een totale studielast van 210 klokuren. Deze 210 uur zijn als volgt te verdelen: - contacttijd 16 weken à 3 lesuren per week 36 uur - werkplekleren 128 uur - zelfstudie lesvoorbereiding 46 uur Totaal 210 uur


Deze OWE gaat verder waar de vorige OWE “Vakdidactiek” eindigde. Er zijn links met de vakinhoudelijke thema's van parallelle OWE's van BT5. Daarnaast is het 2e deel (periode 4) van de onderwijseenheid qua onderliggende vaardigheden een voortzetting van de in jaar 1 ingezette onderzoekslijn.


Aan de voorafgaande OWE’s Vakdidactiek moet zijn deelgenomen.


In deze OWE Vakdidactiek Economie vervolgen we de zoektocht naar hoe we onderwijs in economie het beste kunnen vormgeven. We zullen kennismaken met een op een inductieve manier aanleren van economische principes (van context naar concept, misconcepten en transfer) en differentiëren in de economielessen. Er wordt kennis gemaakt met 21e eeuwse vaardigheden en het aanleren van deze vaardigheden. Ook wordt er beoordeeld welke vaardigheden bij inductief leren van belang zijn en gezocht naar mogelijkheden om 21e eeuwse vaardigheden te integreren in inductief onderwijs. Wat betreft de leerlijn onderzoek leer je geschikte bronnen te

84

raadplegen en/of zoeken en leer je tot een zorgvuldig oordeel te komen als het gaat over inductief leren.

In periode 4 leer je onderzoeksmatig leermiddelen te beoordelen en een visie te ontwikkelen hoe we deze leermiddelen het beste in kunnen zetten in een gegeven onderwijscontext. We zoemen hierbij in op rekendidactiek en taalgericht vakonderwijs. In deze OWE wordt ook aan eindkwalificatie 1 t/m 6 van de leerlijn leren en lesgeven met ICT gewerkt. Te weten: Instrumentele vaardigheden, Informatievaardigheden, Mediavaardigheden, Opleiden tot ict-geletterde leerlingen, Pedagogisch-didactisch gebruik van ict en een eerste aanzet voor het Ontwerpen van ict-rijke leerarrangementen.

Kennis- bases

Vakkennis-basis

Thema Categorie/kernconcept 3. Economie in het onderwijs 3.2 Economie onderwijs in het

buitenland

3.2.1 Relevante ontwikkelingen van het economieonderwijs in het buitenland.

4. Onderwijs in economie 4.2. Omgaan met verschillen tussen leerlingen

4.2.2 Omgaan met verschillen tussen leerlingen op gebied van leerstijl, leeropvatting en capaciteit.

4. Onderwijs in economie 4.2. Omgaan met verschillen tussen leerlingen

4.2.3 Inspelen op taalproblemen (thuistaal/vaktaal/SMS-taal/beeldtaal) en rekenproblemen (dyscalculie).

4. Onderwijs in economie 4.3 Structureren van de leerstof

4.3.1. Analyseren, ordenen en concretiseren van leerstof economie. 4

4. Onderwijs in economie 4.4 Leeractiviteiten

4.4.1. Keuze voor verschillende leeractiviteiten in een leersituatie

4.4.2 Het ontwikkelen van onderzoeksvaardigheden. 4.6.1 Criteria waarop een vaksectie de keuze van een nieuwe methode Economie kan baseren.

2. Economisch denken en handelen 2.3. Denken in economische contexten en (mis)concepten.

2.4. Denken over en handelen in optimaliseringsvraagstukken.

3. Economie in het onderwijs 3.1 Ontwikkelingen in het

economie onderwijs

3.1.1 Eigen omgeving en actualiteit gebruiken als didactische setting binnen het economisch onderwijs.

4. Onderwijs in economie 4.2 Omgaan met verschillen tussen

de leerlingen

4.2.1 Onderzoeken van verschillen in beginsituatie tussen leerlingen op gebied van kennis, vaardigheden en houding.

85

4.2.2 Omgaan met verschillen tussen leerlingen

op gebied van leerstijl, leeropvatting en capaciteit.

2. Didactiek en leren 2.1 Model ‘didactische analyse

2.1.c Modellen voor didactische analyse 2.1 d. Organisatie van de leerstof en de –

inhouden 2.1.e. Leerbedrijf en werkgerelateerd opleiden

en leren

2. Didactiek en leren 2.2 Leerdoelen en

instructiemodellen

2.2.a. Taxonomie als structurering van leerinhouden en beheersingsniveaus

2.2.b. Formulering van doelen 2.2 j. Blended learning leerarrangementen.

2. Didactiek en leren 2.3 Vormgeving en leerprocessen

2.3.a. Opzet van verschillen typen lessen. 2.3.b. Afstemming van de leeractiviteiten van de

leerling 2.3.f. Buitenschools en werkgerelateerd leren

context 2.3.g. Verbinden van het leren met context

2. Didactiek en leren 2.4 Selectie en ontwerp van

leermiddelen

2.4.b. Differentiatie in de onderwijsleermiddelen en onderwijsactiviteiten

2. Didactiek en leren 2.5 Begeleiden van leerprocessen

2.5.b. Differentiatie binnen en buiten klassenverband.

Competenties 3: Vakinhoudelijk vakdidactisch competent Beoordelingscriteria per deeltentamen NB: In de studiewijzer worden subcriteria per deeltentamen beschreven.

Deeltentamen: Leertaak 3: Een inductief leerarrangement De student kan een inductief leerarrangement voor het 2e graads vakgebied van de economie uitwerken, uitvoeren en verantwoorden vanuit ontwerpprincipes uit literatuur. Deeltentamen: Leertaak 4: Onderzoeksrapportage leermiddelenanalyse De student kan een leermiddelenanalyse uitvoeren op basis van verstrekte instrumenten (onderzoekscyclus, kijkkaders en protocollen) waarbij rekenen en taalgericht vakonderwijs centraal staat.

Tentaminering

Deeltentamen: Leertaak 3: Een inductief leerarrangement Code: LT3 inductief

C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C ≥ 5,5 2 3 en 4 50% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen


Deeltentamen: Leertaak 4: Onderzoeksrapportage leermiddelenanalyse

Code: LT 4 analyse

C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C >=5,5 2 4 en 4 50% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen



Donk, C. van der & Lanen, B. van (2016). Praktijkonderzoek in de school. Bussum: Coutinho. Digitale leeromgeving met actuele artikelen, waaronder: o Kneppers, L., & Lugt, R. van der. (2012) Economie in context. Ill structured opdrachten

voor vmbo-t. Amsterdam: Landelijk Expertisecentrum Mens- en Maatschappijvakken o Grol, R 2016. Een toepassing van het 6E-instructiemodel in de economieles.

Aanbevolen onderwijsmateriaal N.v.t.

86


Interactieve colleges. De in deze onderwijseenheid aangegeven contacttijd wordt gedurende dit semester als volgt ingericht in periode 3 en 4: Voor beide periodes geldt een contacttijd van 3 lesuren per week, waar alle deelthema’s aan de orde komen.

87

Onderwijseenheid Leren begeleiden owk2b

Code ILS-…

Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad …

Doelgroep Studenten voltijd hoofdfase

Onderwijsperiode Semester 2, periode 3 en 4

Beroepstaken BT 2 Begeleiden van lerenden

Centrale beroepstaak BT 2 Begeleiden van lerenden

(Beroeps)Producten Leertaak ‘Een positief leef- en leerklimaat’


7.5 studiepunten, 210 studielasturen Contacttijd Onderwijskunde: 3 lesuren per week


Deze onderwijseenheid maakt deel uit van de generieke leerlijn. De leerlijn is gebaseerd op de landelijk vastgestelde generieke kennisbasis.


Bij de aanvraag van stageplaatsen door studenten, wordt gebruik gemaakt van het ‘Protocol Plaatsing Studenten’ zoals opgenomen in bijlage 4 van de OER. Een leerwerkplan is voorwaarde om te kunnen starten met werkplekleren 2A. Voor de lessen onderwijskunde geldt dezelfde participatieregeling als die van de opleiding waarvoor je bent ingeschreven.


De student bezit ruime kennis en kritisch inzicht in theorieën over klassenmanagement. Hiernaast bezit de student kennis en begrip over de 5 rollen van de leraar, leefklimaat, leiderschap, ‘orde houden’, communicatie in een klas vanuit interpersoonlijk en pedagogisch perspectief. Tevens bezit de student ruime kennis en kritisch inzicht in theorieen over het omgaan met verschillen op klasniveau, passend onderwijs en differentiatie. Eveneens ontwikkelt de student de vaardigheden observeren, presenteren en reflecteren. De student reproduceert en analyseert de kennis en past deze toe in verschillende situaties in het vo en mbo tijdens zijn wpl2A stage. Deze thema’s zijn afkomstig uit de generieke kennisbasis domein 1, 2, 3, 6 en 7.

periode 4 De student bezit ruime kennis en kritisch inzicht in theorieën over de pedagogische benadering van ict-werkvormen en weet hoe hij ict niet als doel maar als middel in kan gaan zetten tijdens het werkplekleren.

Leeropbrengsten 1. De student past ICT in zijn lessen toe en experimenteert met het gebruik van ICT

in de klas. 2. De student kan met literatuur onderbouwen waarom ICT gebruikt wordt in zijn

onderwijssituatie en hoe de ondersteuning en toepassing van ICT bijdraagt aan een positief leer- en leefklimaat. (Denk aan de thema’s: Emotionele veiligheid, differentiatie, groepsprocessen en klassenmanagement).

3. De student ontwerpt ICT-rijke lesactiviteiten die passen bij de leerdoelen voor leerlingen in de les.

88

4. De student reflecteert op: het lesgeven met ICT in de onderwijspraktijk. 5. De student reflecteert op het proces én de inhoud van de leertaak. 6. De student kan zijn eigen leerproces en de uitvoering van de taak organiseren en

plannen. 7. De student kan aan de hand van de beoogde leeropbrengsten concrete

leerdoelen voor zichzelf opstellen en plaatsen binnen de Taxonomie van Bloom. 8. De student ontwerpt werkvormen, welke onderbouwd worden met zowel

vakdidactische literatuur als de onderwijskundige theorie over hoe klassenmanagement, differentiatie en ICT gecombineerd wordt.

Kennis- bases


Domein Subdomein

A5; Begeleiden van leerprocessen Instructiestrategieën Klassenmanagement Methoden van differentiëren

B1: School in de pluriforme maatschappij Leefwerelden van leerlingen en studenten

B3: Pedagogisch klimaat in school en klas

Omgaan met diversiteit Veilig en ordelijk leerklimaat Groepsdynamische processen

B4: Leerlingbegeleiding Gespreksvaardigheden

Competenties 1. Interpersoonlijk competent 2. Pedagogisch competent 3. Vakinhoudelijk vakdidactisch competent 4. Organisatorisch competent 5. Competent in het samenwerken met collega’s 6. Competent in het samenwerken met de omgeving 7. Competent in reflectie en ontwikkeling De uitwerking van de competenties op de drie niveaus staat beschreven in de Ruggengraat van de lerarenopleiding.


Leertaak ‘Actief leren en lesgeven met ICT’

Zie leeruitkomsten in beschrijving,

Deeltentamen: Eindbeoordeling WPL2A

De student laat in zijn handelen bij wpl 2A zien dat hij op de zeven competenties op niveau 2 een ontwikkeling heeft doorgemaakt én dat hij ten minste de knock-out criteria zoals beschreven in de Handleiding Werkplekleren op voldoende niveau heeft aangetoond.

Deeltentamen: Leertaak positief leef- en leerklimaat

Hoe kan ik een positief leef- en leerklimaat creëren?’ staat centraal in deze leertaak. Welke observaties en praktijkhandelingen wil ik in stage wpl 2a ondernemen op dit vlak? Welke voor mij relevantie nieuwe juiste (wetenschappelijke) inzichten wil ik gaan toepassen? De invulling van de leertaak kan per opleiding verschillen. Dit is namelijk een leertaak waarbij de verbinding gelegd kan worden met vakdidactiek.

Tentaminering

Deeltentamen: leertaak ict & leren begeleiden ??


89

V 2 Periode 4 1


1 65% van het totale aantal punten is voldoende

1.5 uur

Deeltentamen: Eindbeoordeling WPL2A Code: Eindbeo wpl2A


C 6,0 1 Periode 4 1


1 of 2 Alle knock-out criteria minimaal voldoende aangetoond

1.5 uur

Deeltentamen: Leertaak positief leef- en leerklimaat Code: Lt pos L&L


C 5,5 2 Periode 4 1


1 Alle beoordelingscriteria zijn met minimaal een voldoende

beoordeeld.

n.v.t.


Onderwijskunde - Geerts, W., Kralingen, R. van (2016). Handboek voor leraren. Bussum: Coutinho.

ISBN: 9789046902509 - Korthagen, F., & Lagerwerf, b., (2014). Een leraar van klasse. Een goede docent

worden en blijven. (4e druk). Den Haag: Boom Lemma. ISBN: 9789462363823 - Slooter, M. (2009). De vijf rollen van de leraar. Amersfoort: CPS.

ISBN: 9789065086167 - Artikelen op OnderwijsOnline.


- Teitler, P. (2013). Lessen in orde; handboek voor de onderwijspraktijk. Bussum: Coutinho.


- (Werk)colleges waarin theorie wordt afgewisseld met praktische oefeningen en verwerkingsopdrachten.

- Tijdens het werkplekleren werk je d.m.v. het uitvoeren van de leertaak aan je competentieontwikkeling.

Maximum aantal deelnemers

N.v.t.

90

` Gegevens onderwijseenheden



Economie voltijd


Leerjaar 3

91

Onderwijseenheid Geld en organisaties Code ILSEc635/2 Opleiding Opleiding tot leraar 2e graads Economie Doelgroep Studenten voltijd hoofdfase jaar 3 Onderwijsperiode Semester 1 Periode 1 en 2 Beroepstaken BT5: Ontwikkelen van vakdeskundigheid Centrale beroepstaak BT5: Ontwikkelen van vakdeskundigheid

(Beroeps)Producten

- Het middels een deeltentamen kunnen aantonen van het beheersen van kennis, inzicht en vaardigheden omtrent de monetaire economie.

- Het middels een leertaak verwerken van kennis, inzicht en vaardigheden in de monetaire economie.

- Het middels een leertaak praktisch verwerken van kennis, inzicht en vaardigheden in de organisatiewetenschappen


7,5 studiepunten, 210 studielasturen - 72 uur contacttijd (lessen, hoorcolleges, werkbijeenkomsten) - 133 uur zelfstudie lesvoorbereiding en -verwerking - 5 uur tentamens


Het betreft voor economiedocenten een belangrijk onderdeel: organisatiewetenschappen. Er is samenhang met de OWE ondernemen (onderdeel marketing en AO) en internationaal ondernemen (onderdeel internationaal ondernemen en jaarverslag). Met betrekking tot monetaire economie wordt vanuit bestaande kennis algemene economie een verdieping gemaakt.


Alle OWE’s uit de propedeusefase dienen te zijn behaald en worden daardoor bekend verondersteld. Studenten dienen in groepsverband aan de leertaken te werken en de collegestof conform het programma van de studiewijzer bij te houden. Het werken met activerende didactiek, rollenspellen en het werken aan de leertaak vereist commitment, voorbereiding en inzet.


De OWE Geld en organisatie bestaat uit twee deelgebieden. Onderdeel Geld In het onderdeel Geld werken we verder aan de verdieping van je algemeen-economische kennis en vaardigheden. Inhoudelijk leer je met name over de monetaire economie, ofwel het geheel van maatregelen die een Centrale Bank kan nemen om de waarde van de eigen valuta stabiel te houden, zowel de binnenwaarde (koopkracht) als de externe waarde (wisselkoers) en over verschillende financiële markten en instellingen. Verwerking hiervan geschiedt onder meer in de leertaak waarbij je vanuit een zelfgekozen rol een adviesnota schrijft aan een zelfgekozen instelling. Onderdeel Organisatie Het onderdeel Organisatie geeft een brede inleiding op onderwerpen op het Gebied van Organisatie en Management. Naast traditionele onderwerpen van Organisatie en Management worden actuele ontwikkelingen behandeld vanuit het perspectief omgeving, mens en structuur van de organisatie. Studenten die wat meer zelfsturing nodig hebben passen geleerde theorie toe in aangereikte casuïstiek die tijdens verdiepingscolleges worden aangereikt. Studenten die zelfstandig werken gaan aan de slag met een eigen casuïstiek die speelt binnen een school of bedrijf. We koppelen de praktijk voortdurend aan de theorie. We focussen daarbij speciaal op het scholenveld, de student zijn toekomstig werkterrein maar ook oriëntatie op het bedrijfsleven en samenwerking met het bedrijfsleven is van belang. Aandacht voor LOB is een belangrijke taak voor de docent economie en zal ook in deze OWE aan de orde komen. Studenten met als beroepsrichting VO zullen casuïstiek aangereikt krijgen waarbij de

92

school als organisatie centraal staat. Studenten met als beroepsrichting VMBO/ ROC zullen casuïstiek aangereikt krijgen waarbij scholen èn bedrijfsleven centraal staan.

Kennis-bases

Vakkennis-basis Algemene en bedrijfs-economie


Geld

A2. Internationale ontwikkelingen A2.1 Internationale handel A2.2 Valutamarkt A2.4 Europese integratie

A3 Geld en bankwezen

A3.1 Geldverkeer en geldbeleid A3.2 Financiële instellingen A3.3 Financiële markten A3.4 Inflatie

A4 Consumptie A4.4 Verzekeren

A6 Overheid en bestuur A6.1Taken van de overheid A6.3 Openbare financiën

A9 Leergebied M&M A9.2 Europese samenwerking EU Bedrijfs-economie W3 Renteberekeningen W3.3 Renten

Algemene en bedrijfs-economie

Org

anisa

tie B4 Management en organisatie B4.1 Organisatiestructuur,

leiderschapsstijlen A5 Productie A5.1 Productieproces

VD3 VD3.1 Ontwikkelingen in het economieonderwijs

Competenties

3. Vakinhoudelijk vakdidactisch competent 4. Organisatorisch competent 5. Competent in het samenwerken met collega’s 6. Competent in het samenwerken met de omgeving.


Van de onderstaande deeltentamens worden in de studiewijzer per deeltentamen/deeltoets de onderdelen van de toetsprocedure nader beschreven. Deeltentamen: Kennistoets geld De student beheerst de kennis van bovengenoemde domeinen en kernconcepten bij het onderdeel “geld” op het eindniveau zoals beschreven in de landelijke kennisbasis. Zie hierboven. De af te toetsen domeinen zijn bij de kennistoets als de leertaak gelijk, zij het dat de nadruk bij de kennistoets meer zal liggen bij de beheersingsniveaus onthouden, begrip, beperkte toepassing en analyse. Deeltentamen: Leertaak geld De student is in staat onderzoeksdata t.a.v. bovengenoemde domeinen bij het onderdeel “geld” te verzamelen en op gestructureerde wijze te verzamelen te verwerken, te analyseren en te rapporteren. Zie hierboven. De af te toetsen domeinen zijn bij de kennistoets als de leertaak gelijk, zij het dat de nadruk bij de leertaak meer zal liggen bij de beheersingsniveaus toepassing, analyse, evaluatie en synthese.

Deeltentamen 1 keuze uit a of b: Deeltentamen Leertaak organisatie A. Leertaak organisatiekunde: organisatieportfolio. B. Leertaak: organisatieadvies Keuze A De student is in staat kennis, inzicht en vaardigheden van de organisatiewetenschap-pen (omgeving, mens en structuurperspectief) toe te passen a.d.h.v. voorbereiding, actieve deelname en reflectie van 3 verdiepingscolleges waarbij een actuele casus centraal staat. Hij verwerkt dit alles in een organisatieportfolio en presenteert zijn leerervaringen tijdens een mondeling met de docent. Keuze B De student is in staat kennis, inzicht en vaardigheden van de organisatiewetenschappen (omgeving, mens en structuurperspectief) praktisch te verwerken in een organisatieadviesrapport waarop hij e-feedback krijgt en bij een

93

ander e-feedback geeft. Het betreft een actueel organisatieprobleem. Uiteindelijk presenteert hij zijn advies aan de opdrachtgever en maakt hier ter bewijsvoering en beoordeling ook een opname van. Zijn leerervaringen presenteert hij tijdens een mondeling. NB. Kort na de owe wordt de landelijke kennistoets aangeboden. Bij studenten zal rondom de hoofdstukken die hier verondersteld worden een diagnostische toets afgenomen worden ter voorbereiding op deze landelijke kennistoets.

Tentaminering

Deeltentamen: Kennistoets geld Code KT Geld C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C 5,5 2 1 en 2 35% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen


Bij dit tentamen is het toegestaan een grafische rekenmachine te gebruiken. Deeltentamen: Leertaak geld Code LT Geld C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C 5,5 2 1 en 2 15% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen


Deeltentamen: Leertaak organisatie Code LTorganisatie

C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C 5,5 2 3 en 4 50% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen



Monetaire economie: Reader HAN “Geld” Organisatiewetenschappen: • Organisatie en Management, Marcus en van Dam, ISBN 9789001850241, 2015,

druk 8 • Materiaal en actuele websites gepubliceerd via digitale leeromgeving.


Werkmateriaal handleiding positiebepaling en Ambitie bepalen, ink (2009). www.padlet.com www.tes.com


De theorie wordt middels hoorcolleges en activerende werkvormen, rollenspellen overgedragen aan de student. Vervolgens probeert de student de kennis toe te passen in opdrachten uit de reader en in de leertaak. Van de studenten wordt verwacht zelfstandig de theorie te bestuderen en opdrachten ter verwerking te maken. De student voert de leertaak monetaire economie zelfstandig met medestudenten (groepjes van 2 à 3 personen) uit en wordt tijdens en eventueel op aanvraag buiten de reguliere contacttijden door de docent begeleid. Leertaak organisatiekunde (maximaal 2 personen) Keuze A Organisatie portfolio Studenten die aan de slag gaan met het organisatieportfolio en behoefte hebben aan sturing op de voorbereiding van de leertaak en sturing op de leertaak zelf zijn er: • Face to face instructiemoment

http://www.padlet.com/

http://www.tes.com/

94

• Verwerkingscolleges waarin de stof doorgenomen wordt met vragen waarbij concrete contexten gekoppeld worden aan concepten (organisatiemodellen en communicatiemodellen) èn waarbij de student zich voorbereidt op het verdiepingscollege dat onderdeel maakt van de toetsing.

• Verdiepingscolleges waarbij we aan de slag gaan met ervaringsgerichte leeractiviteiten zoals rollenspel (vergadersessies, presentaties en debat)

• Gastcollege / bedrijf en/of schoolbezoek • E-peerfeedback Keuze B organisatieadvies Studenten die plaats- tijd en onafhankelijk werken gaan zelfstandig aan de slag met het organisatie advies met behulp van: • Digitale instructiemomenten en digitale hoorcolleges • Zelfstandig werken • Online e-peerfeedback met medestudenten en docent • Gastcollege / bedrijf en/of schoolbezoek

Maximum aantal Deelnemers

n.v.t.

95

Onderwijseenheid Integraal handelen in de beroepspraktijk 2 Code ILS-Ec636/2 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad Economie Doelgroep Studenten voltijd hoofdfase leerjaar 3 Onderwijsperiode Periode 1 en 2 Beroepstaken BT 1 Lesgeven en trainen in het vak ....

BT 2 Begeleiden van lerende(n) BT 3 Ontwerpen van leerarrangementen in het vak ... BT 4 Bijdragen aan de onderwijsorganisatie BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid

Centrale beroepstaak BT 2 Begeleiden van lerende(n) BT 3 Ontwerpen van leerarrangementen in het vak ... BT 4 Bijdragen aan de onderwijsorganisatie

(Beroeps)Producten Portfolio (incl. video-opnames en reflecties) De drie leertaken die verplicht zijn voor owk: een miniles over leer- en gedragsproblemen, een plan van aanpak voor de klas als groep, peerfeedback met betrekking tot gespreksvaardigheden. Vakdidactiek: presentatie en verslag


22,5 studiepunten, 630 studielasturen - 48 uur contacttijd onderwijskunde - 36 uur contacttijd vakdidactiek (inclusief SLB) - 296 uur zelfstudie (inclusief leertaken) - 240 uur werkplekleren


Deze onderwijseenheid maakt deel uit van zowel de leerlijn onderwijskunde als de vakdidactische lijn en de leerlijn onderzoek.


- Bij de aanvraag van stageplaatsen door studenten, wordt gebruik gemaakt van het ‘Protocol Plaatsing Studenten’ zoals opgenomen in bijlage 4 van de OER.

- Een voldoende beoordeling voor werkplekleren 2A is een voorwaarde voor starten met werkplekleren 2B.

- Een leerwerkplan is een voorwaarde om te kunnen starten met werkplekleren 2B.

- Vakdidactiek: De student moet voldoen aan de eis van 100% aanwezigheid bij de colleges i.v.m. de onderlinge afhankelijkheid in het leren bij deze OWE. Geoorloofde afwezigheid ter beoordeling aan de examinator.

Algemene omschrijving In deze onderwijseenheid staat het integraal handelen en een aantal domeinen uit de generieke kennisbasis centraal. Een deel daarvan wordt verzorgd door de onderwijskundigen en een deel door de vakdidactici. In deze onderwijseenheid werk je ook aan je onderzoeksvaardigheden en aan kwalificaties van de leerlijn leren en lesgeven met ict. Het leerwerkplan is aangestuurd in de laatste lessen van periode vier, jaar 2. Dit wordt nog aangevuld met het onderdeel visie van de school, hier wordt in de eerste lessen aandacht aan besteed. In het onderwijskundig deel van het programma staan 3 thema’s centraal: klassenmanagement, het omgaan met verschillen (o.a. zorgleerlingen en culturele diversiteit) en de school op mesoniveau. Binnen deze thema’s is specifieke aandacht voor (interculturele) gespreksvoering, groepsprocessen, onderwijsvisie, de omgang met ethiek en ethische dilemma’s en professionele verantwoordelijkheid, waarbij het mbo-veld nadrukkelijk de aandacht krijgt.

96

Tevens wordt in deze onderwijseenheid in elk geval gewerkt de aan verdere uitbreiding van de volgende eindkwalificaties van de leerlijn leren en lesgeven met ict: - kwalificatie 1 instrumentele vaardigheden - kwalificatie 2 informatievaardigheden - kwalificatie 3 mediavaardigheid - kwalificatie 4 het opleiden tot ict geletterde leerlingen - kwalificatie 5 pedagogisch didactisch gebruik van ict - kwalificatie 6 het ontwerpen van ict-rijke leerarrangementen

De student maakt een start met het werken aan - kwalificatie 7 het evalueren van ict-rijke processen

In de leertaak Onderwijskunde 2b wordt digitaal een sociogram afgenomen. In de leertaak wordt daarmee instrumentele vaardigheden en evaluatie vaardigheden getoetst.

Tijdens de instituutsdagen is er nadrukkelijk aandacht voor het leren van elkaar tijdens begeleide intervisiebijeenkomsten. De student werkt tijdens deze onderwijseenheid aan zijn professionele beroepshouding. Deze wordt gekenmerkt door aspecten als het houden aan afspraken, op tijd komen, voorbereiden van de lessen, het tonen van (proactieve) inzet, het effectief samenwerken met medestudenten waaronder het geven van adequate (peer)feedback, de gerichtheid op adequaat en correct taalgebruik en op effectieve communicatie, verantwoordelijkheidszin, organisatievermogen, beslissingsvermogen en de bereidheid tot het voortdurend en zelfstandig leren van praktijkervaringen. In de lessen vakdidactiek staat het ontwikkelen van een leerarrangement voor het aanleren van een economische beroepsvaardigheid binnen het middelbaar beroepsonderwijs (MBO) centraal. Hiertoe formuleer je ontwerpprincipes die gebaseerd zijn op een literatuuronderzoek naar de didactische uitdagingen het beroepsgerichte deel van het beroepsonderwijs en twee modellen (4C/ID en hybride leren). Het leerarrangement en de achterliggende ontwerpprincipes presenteer je aan medestudenten waarbij je peerfeedback geeft en ontvangt.

Kennis- bases

Vakkennisbasis Thema Categorie/kernconcept

Vakdidactiek

4. Onderwijs in economie 4.4 leeractiviteiten

4.4.2 Het ontwikkelen van onderzoeksvaardigheden

4.5 werkvormen

4.5.2 Inzet en het effect van de verschillende werkvormen in een leersitutatie


Domein Subdomein A3: Hersenen en leren Ontwikkeling van de hersenen

Werking van het geheugen A4: Leer- en motivatieprocessen

Leervoorkeuren Betekenisvol leren Leerproblemen/stoornissen

A5: Begeleiden van leerprocessen

Instructiestrategieën Begeleiden in verschillende leeromgevingen Klassenmanagement

97

A6: Hanteren van doelen

Taxonomie Functie en soorten van leerdoelen Formuleren van leerdoelen

A7: Ontwerpen van onderwijs

Modellen voor didactische analyse Didactische werkvormen

A8: Toetsen en evalueren en functies van toetsen

Toetsontwikkeling Toetsvormen Taxonomieën Kwaliteitseisen bij toetsing

B2: Pedagogische functie van de school

Functie van het onderwijs Schoolbeleid, visie en invulling Relatie tussen school en thuis Sociale veiligheid

B3: Pedagogisch klimaat in school en klas

Veilig en ordelijk leerklimaat Omgaan met diversiteit Groepsdynamische processen

B4: Leerlingbegeleiding

Begeleiding in de zorgstructuur Begeleiding gericht op de leerloopbaan Principes van effectieve communicatie Gespreksvaardigheden Soorten en functie van begeleidingsprocessen

B5: Ontwikkelingstheorieën Gedrag- en ontwikkelingstoornissen C1: Ontwikkelingen in het onderwijs

Inrichting van het Nederlands onderwijssysteem

Maatschappelijke ontwikkelingen C2: Werken in de schoolorgansiatie Schoolcultuur en organisatie C3: Persoonlijke professionele

ontwikkeling

Beroepsstandaard Professionalisering Reflectie

C5: Professionele identiteit Biografie

Persoonlijke onderwijsvisie Beroepsethiek



Deeltoets: Portfoliobeoordeling integraal handelen 2 Bij de integrale toetsing onderdeel portfoliobeoordeling worden studenten getoetst op het in samenhang toepassen van kennis, inzicht en vaardigheden bij het uitvoeren van de beroepstaken. De student wordt beoordeeld op volledigheid van het portfolio en op het niveau. De student heeft alle verplichte bewijsstukken zoals beschreven in de handleiding integrale toetsing in zijn portfolio opgenomen. De student bewijst met zijn verantwoordingsverslag en opgenomen bewijsstukken (en eventueel het gesprek) de competenties en dublindescriptoren (professionele standaard) op het niveau ‘eindfasebekwaam’ zoals beschreven in ‘de ruggengraat van de lerarenopleiding’ te beheersen. De beoordelingscriteria zijn in rubrics uitgewerkt in het beoordelingsformulier voor de portfoliobeoordeling integrale handelen niveau 2. Deeltoets: Eindbeoordeling WPL 2B

98

De student laat in zijn handelen bij wpl 2B zien dat hij op de zeven competenties op niveau 2 een ontwikkeling heeft doorgemaakt én dat hij ten minste de knock-out criteria zoals beschreven in de Handleiding Werkplekleren op voldoende niveau heeft aangetoond. Deeltoets: Dossier Leertaken onderwijskunde Het dossier bestaat uit drie deeltaken. Er wordt een miniles gegeven op het gebied van gedrags- en leerproblemen. De tweede taak bestaat uit het maken van een plan van aanpak ter verbetering van het leef- en of werkklimaat van de groep. De derde taak bestaat uit het vergaren en verwerken van peerfeedback op het gebied van gespreksvaardigheden. In leerjaar 3 wordt de student, afhankelijk van het subdomein, met name beoordeeld op het niveau van het begrijpen/herkennen en het toepassen in eenvoudige en complexe situaties.

Deeltoets: Leertaak vad 5 Ontwerp- en onderzoeksrapportage (onderzoeksleertaak)

De student maakt een onderzoeksrapportage waarin hij/zij laat zien ontwerpeisen te kunnen formuleren op basis van de literatuur en een leerarrangement te kunnen ontwerpen. De student geeft een presentatie aan medestudenten van de uitkomsten van het literatuuronderzoek en houdt een co-referaat presentaties. De toets is een groepsproduct.

Integrale toetsing

Deeltoets: Portfoliobeoordeling integraal handelen 2 Code: PF beo WPL2B

C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C 5,5 2 Periode 2, 3, 4 2 Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen

1 Voldaan aan de ontvankelijkheidseisen en knock-

out criteria, alle competenties minstens voldoende aangetoond

N.v.t.

Deeltoets: Eindbeoordeling wpl2B Code: Eindbeo WPL2B

C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C 6,0 2 Periode 2 2 Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen

1 of 2 Alle knock-out criteria minimaal voldoende aangetoond

N.v.t.

Deeltoets: Dossier leertaken Onderwijskunde Code: LT OWK C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging


1 Alle beoordelingscriteria zijn met minimaal een voldoende

beoordeeld.

N.v.t.

Deeltoets: Leertaak vad 5 Ontwerp- en onderzoeksrapportage (onderzoeksleertaak) Code: LT Ontwerp

C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C 5,5 2 1-3 2 Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen

1 55% van het totaal te behalen punten

NVT


Onderwijskunde: - Geerts, W., Kralingen, R., van. (2011). Handboek voor leraren. Bussum:

Coutinho. ISBN: 9789046902509

99

- Horeweg, A. (2015). Gedragsproblemen in de klas in het voortgezet onderwijs. Houten: Lannoocampus. ISBN: 9789401425780

- Konig, A. (2008). In gesprek met de leerling. Houten: EPN. ISBN 13: 9789040200328; in readervorm aangeboden.

- - Teitler, P. (2009/2013). Lessen in orde. Bussum: Coutinho. ISBN

9789046901236, zie ook reader jaar 2. - Wal, J. van de, Wilde, J. de & Mooij, I. de (2006). Identiteitsontwikkeling en

leerlingbegeleiding. Bussum: Coutinho. ISBN 13: 9789046900161. - Nauta, P., Giesing, M. (2006). Leerlingen met een specifieke hulpvraag.

Uitgeverij: Nauta en Giesing. ISBN: 90-810460-1-2 - Nunez, C. Nunez, R. & Popma, L. (2010). Interculturele communicatie. Assen:

Van Gorcum. - Donk, C. van der & Lanen, B. van (2012). Praktijkonderzoek in de school.

Bussum: Coutinho. ISBN10: 9046903001 - Uitgereikte artikelen tijdens de instituutsdagen - Reader en verplichte artikelen van jaar 1 en 2 Vakdidactiek - Digitale leeromgeving, met actuele artikelen, waaronder:

o Glaudé, M., Berg, J. van den, Verbeek, F., Bruijn, E. de. (2011). Pedagogisch-didactisch handelen van docenten in het middelbaar beroepsonderwijs. Utrecht: ECBO.

o Bruijn, E. de. & Nieuwenhuis, A. F. M., (2014) Over grenzen: Pedagogisch-didactische aspecten van het opleidingen voor beroepsuitoefening: Inleiding bij het themanummer. Pedagogische Studiën, jaargang 91, pp. 3 - 7


Voor onderwijskunde: - Bakker, M., Mijland, I. (2009). Handboek voor positieve groepsvorming. Esch:

Quirijn. ISBN: 978-90-79596-07-2 - Bakker-de Jong, M., Mijland, I. (2009). Handboek voor elke mentor. Esch:

Quirijn. ISBN: 90-808555-3-7 - Bijkerk, L. & Heide, W. van der. (2006). Het gaat steeds beter! Houten: Bohn

Stafleu van Loghum. ISBN 9031347337 - Fiddelaers-Jaspers, R. & Ruigrok, J. (2012). Leraar in hart en nieren. Heeze: In

de Wolken. ISBN 978-90-77179-12-3 - Gielis, P., Konig, A. & Lap, J. (1996) Begeleiden van de groep. Houten: EPN.

ISBN 13: 9789040200311 - Good, T. L., Brophy, J. E., (2007). Looking in Classrooms (10th Edition).

Pearson Education.ISBN13 9780205496785 [Paperback]. - Hajer, M. (2007). Open ogen in de kleurrijke klas. Bussum: Coutinho. ISBN-13:

9789046900406 - Luijtjes, M., Zeeuw-Jans, I de. (2011). Ontwikkeling in de groep. Bussum:

Coutinho. ISBN: 9789046902493 - Wijsman, E. (2008). Psychologie en Sociologie, basiscursus. Groningen:

Noordhoff Uitgevers. ISBN 978-90-01-76375-6 Werkwijze (activiteiten en werkvormen)

De ondersteunende onderwijsactiviteiten tijdens de instituutsdag in het kader van wpl2B worden vormgegeven door onderwijskundigen en vakdidactici en bestaan o.a. uit werkcolleges, zelfstudieopdrachten en begeleide intervisie. Werkplekleren 2B omvat per week 2 stagedagen van elk 8 uur en een instituutsdag.


Niet van toepassing

100

101




Economie voltijd


Leerjaar 4

Eindfase

102

Onderwijseenheid

Integraal handelen in de beroepspraktijk 3

Code ILS-Ec643 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad Doelgroep Studenten eindfase leerjaar 4

Afstudeerrichting beroepsonderwijs & afstudeerrichting algemeen vormend onderwijs Onderwijsperiode

Semester 1 en 2, periode 1 t/m 4.

Beroepstaken BT 1 Lesgeven en trainen BT 2 Begeleiden van lerende(n) BT 3 Ontwerpen van leerarrangementen BT 4 Bijdragen aan de onderwijsorganisatie BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid

Centrale beroepstaak

BT 1 Lesgeven en trainen BT 2 Begeleiden van lerende(n) BT 3 Ontwerpen van leerarrangementen BT 4 Bijdragen aan de onderwijsorganisatie

(Beroeps)Producten

Beroepsproducten zijn afhankelijk van de thema’s die door de student gekozen worden binnen de afstudeerrichting.


30 studiepunten, 840 studiebelasturen: - 72 uur contacttijd - 128 uur zelfstudie - 640 uur werkplekleren (verdere specificatie in studiewijzer)


Deze onderwijseenheid vormt samen met de onderwijseenheid ‘het afstudeeronderzoek’ en de vakinhoudelijke onderwijseenheden de eindfase van de opleiding. De Landelijke Kennistoets toetst of de student voldoet aan het landelijk vastgestelde basisniveau voor het betreffende vak. Toetstof is al eerder in de vakinhoudelijke en vakdidactische onderwijseenheden behandeld. Informatie over deze toetsing is te vinden op de website van “10 voor de leraar”.


Bij de aanvraag van stageplaatsen door studenten, wordt gebruik gemaakt van het ‘Protocol Plaatsing Studenten’ zoals opgenomen in bijlage 4 van de OER. Voldoende beoordeling van de onderwijseenheid ‘integraal handelen in de beroepspraktijk 2’, 150 studiepunten verzilverd (met uitzicht op 180 studiepunten). Een leerwerkplan is voorwaarde om te kunnen starten met werkplekleren 3. Er kan pas deelgenomen worden aan de Landelijke Kennistoets als de student: - de propedeuse heeft behaald en; - tenminste 65% van de studiepunten heeft behaald behorende bij de

onderwijseenheden van de kennisbasis en deze onderwijseenheden geheel heeft doorlopen en;

- deze studiepunten in het cijferregistratiesysteem van de studentenadministratie zijn verwerkt.


In deze onderwijseenheid staat het integraal handelen centraal. De onderwijseenheid bestaat voor een groot deel uit het werkplekleren 3.

103

Naast het werkplekleren zijn er instituutsdagen met een aanbod vanuit onderwijskunde en vakdidactiek binnen de gekozen afstudeerrichting. Bij de inrichting van de instituutsdagen staat de ontwikkelbehoefte van de student centraal. Een aantal instituutsdagen wordt instituutsbreed aangeboden. De student heeft hier de mogelijkheid te kiezen uit thema’s passend bij leerbehoeften en gekozen afstudeerrichting . De student overlegt met zijn of haar begeleiders (onderwijskundige en vakdidacticus van de opleiding, WPB, SLB) over de keuzes en legt deze vast in het leerwerkplan. Er wordt in deze onderwijseenheid gewerkt aan verdere uitbreiding van de volgende eindkwalificaties van de leerlijn leren en lesgeven met ict: - kwalificatie 1 instrumentele vaardigheden - kwalificatie 2 informatievaardigheden - kwalificatie 3 mediavaardigheid - kwalificatie 4 het opleiden tot ict geletterde leerlingen - kwalificatie 5 pedagogisch didactisch gebruik van ict - kwalificatie 6 het ontwerpen van ict-rijke leerarrangementen - kwalificatie 7 het evalueren van ict-rijke processen

In deze eindfase staat centraal: - kwalificatie 8 het leren en innoveren met ict

Bij Onderwijskunde wordt een leeractiviteit uitgevoerd rondom het thema Omgaan met verschillen met ict. Tevens werkt de student aan visievorming rond leren en lesgeven met ict en brengt dit onder woorden in het digitaal portfolio. Tevens toont de student in deze eindfase aan op alle eindkwalificaties van leren en lesgeven met ict, startbekwaam te zijn.

Informatie over de landelijke kennistoets is te vinden op http://www.10vdl.nl/toetsen/oefenen-en-informatie.

Kennis- bases


Domein De generieke kennisbasis is in jaar 1 t/m 3 aan bod geweest. In deze OWE vindt verdieping en/of verbreding plaats op basis van de door de student gekozen thema’s.

Competenties 1. Interpersoonlijk competent 2. Pedagogisch competent 3. Vakinhoudelijk en vakdidactisch competent 4. Organisatorisch competent 5. Competent in het samenwerken met collega’s 6. Competent in het samenwerken met de omgeving 7. Competent in reflectie en ontwikkeling


Deeltoets: Portfoliobeoordeling integraal handelen 3 Bij de deeltoets Portfoliobeoordeling integraal handelen 3 worden studenten getoetst op het in samenhang toepassen van kennis, inzicht en vaardigheden bij het uitvoeren van de beroepstaken. De student bewijst met zijn portfolio de competenties en dublindescriptoren (professionele standaard) op het niveau ‘startbekwaam’(niveau 3) zoals beschreven in ‘de ruggengraat van de lerarenopleiding’. De beoordelingscriteria zijn in rubrics uitgewerkt in het beoordelingsformulier voor de portfoliobeoordeling integraal handelen niveau 3.

http://www.10vdl.nl/toetsen/oefenen-en-informatie

104

Deeltoets: Eindbeoordeling WPL 3 De student laat in zijn handelen bij wpl 3 zien dat hij op de zeven competenties op niveau 3 een ontwikkeling heeft doorgemaakt én dat hij ten minste de knock-out criteria zoals beschreven in de Handleiding Werkplekleren op voldoende niveau heeft aangetoond. Deeltoets: leertaak vakdidactische vertaalslag keuzethemadag De student maakt een vakdidactische vertaalslag vanuit een eigen thema naar keuze vanuit de LIO-themadagen. Deeltoets: Landelijke Kennistoets economie De student wordt beoordeeld op het eindniveau zoals beschreven in de landelijke kennisbasis. Zie voor meer informatie http://www.10vdl.nl/toetsen/oefenen-en-informatie.

Integrale toetsing

Deeltoets: Portfoliobeoordeling integraal handelen 3 Code: PFbeo integr3


Toetsperiodes

Weging

C 5,5 2 1 t/m 4 3 Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen

2 Voldaan aan de ontvankelijkheidseisen en knock-out

criteria, alle competenties

minstens voldoende

aangetoond.

N.v.t.

Deeltoets: leertaak vakdidactische vertaalslag keuzethemadag Code: LT VadVTS


Toetsperiodes

Weging


2 55% van de totaal te behalen punten

N.v.t.

Deeltoets: Eindbeoordeling wpl3 Code: Eindbeo wpl3 C/V Minimale eis Aantal

kansen Toetsperi

odes Weging


1 of 2 Alle knock-out criteria minimaal

voldoende aangetoond

N.v.t.

Deeltoets: Landelijke Kennistoets economie (LKT)4 Code: LKT


Toetsperiodes

Weging

C 6,0 2 Zijn landelijk bepaald,

3

4 Alleen voor studenten die in 2011 of later zijn gestart met de opleiding


105

zie website

Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen N.v.t. Landelijk

vastgesteld Landelijk

vastgesteld

Informatie over de landelijke kennistoets is te vinden in de toetsgids op http://www.10vdl.nl/toetsen/oefenen-en-informatie.

Onderwijsmateriaal

In jaar 4 kan de student gebruik maken van literatuur die eerder in de studie aan bod is geweest, tevens worden bij de diverse thema’s literatuursuggesties gegeven.


In de regel wordt er eenmaal per twee weken 4 lesuren contacttijd voor onderwijskundige en vakdidactische thema’s ingeroosterd.


NVT


106

Onderwijseenheid Ondernemerschap Code ILS-Ec653 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd

Doelgroep (inclusief afstudeerrichting)

Studenten in de eindfase leerjaar 4 van de opleiding tot leraar economie voltijd Deze OWE is van toepassing voor beide afstudeerrichtingen: afstudeerrichting beroepsonderwijs en afstudeerrichting algemeen vormend onderwijs

Onderwijsperiode Periode 1

Beroepstaken BT3: Ontwerpen van leerarrangementen in het vak economie BT5: Ontwikkelen van vakdeskundigheid

Centrale beroepstaak BT3: Ontwerpen van leerarrangementen in het vak economie BT5: Ontwikkelen van vakdeskundigheid

(Beroeps)Producten ideeën ontwikkelen, Pitchen en presentatie en verdediging concreet uit te voeren plannen, business plan.


5 studiepunten, 140 studielasturen


De OWE Ondernemerschap hangt samen met alle voorgaande OWE’S uit de BE-leerlijn.


Alle OWE’s van bedrijfseconomische leerlijn op propedeuse- en hoofdfaseniveau dienen te zijn behaald en worden daardoor bekend verondersteld. Bij deze OWE is het verplicht dat aan alle colleges wordt deelgenomen.


Deze OWE is een voorbereiding op de beroepscontext ondernemerschap op zowel vmbo als mbo. De algemene ondernemersvaardigheden staan hierin centraal. Deze vaardigheden richten zich vooral op kansen zien, kansen nemen, innovatief zijn, netwerken, communiceren, design thinking, waarde creëren etc.

Kennis-bases

Vakkennisbasis

Thema Categorie/kernconcept De onderdelen die in deze OWE worden aangeboden staan niet in de landelijke vakkennisbasis.

Competenties

3. Vakinhoudelijk vakdidactisch competent 4. Organisatorisch competent 5. Competent in het samenwerken met collega’s 6. Competent in het samenwerken met de omgeving


Deeltentamen: Leertaak ondernemerschap De student laat zien dat hij/zij op basis van de aangeboden lesstof en literatuur in staat is om ondernemerschap in het onderwijs als leerlijn neer te zetten. De student is in staat is om leerlingen inhoudelijk te begeleiden bij het opzetten van een (mini)onderneming. Hij kan daarbij de verworven ondernemende vaardigheden toepassen in de rol van procesbegeleider en beoordelaar van het ondernemingsplan.

Tentaminering

Deeltentamen: Leertaak ondernemerschap Code: LT Ond.schap

C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiode Weging C 5,5 2 1 en 2 100% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen


Verplicht onderwijsmateriaal Geen

Aanbevolen onderwijsmateriaal Geen

Werkwijze Interactieve colleges en werkcolleges Max. aantal deeln. n.v.t.

107

Onderwijseenheid Ondernemend beroepsonderwijs Code ILS-Ec655 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd

Doelgroep (inclusies afstudeerrichting)

Studenten in de eindfase leerjaar 4 van de opleiding tot leraar economie voltijd Deze OWE is van toepassing voor studenten die gekozen hebben voor de afstudeerrichting beroepsonderwijs.




(Beroeps)Producten Beoordelen ondernemingsplannen en presentaties op het ROC (eventueel vmbo) Studiepunten, studielast (les- en contacturen)



De OWE Ondernemerschap hangt samen met alle voorgaande OWE’S uit de BE-leerlijn. Deze OWE is een vervolg op de OWE ondernemen.


Alle OWE’s van bedrijfseconomische leerlijn op propedeuse- en hoofdfaseniveau dienen te zijn behaald en worden daardoor bekend verondersteld. Bij deze OWE is het verplicht dat aan alle colleges en begeleidings- en beoordelingsmomenten wordt deelgenomen.


Deze OWE is een voorbereiding op de beroepscontext ondernemerschap op zowel vmbo als mbo. In deze OWE wordt verder ingegaan op ondernemend beroepsonderwijs. Aan de hand van verschillende vormen van ondernemen in het onderwijs (jong ondernemen, mini ondernemen, business school etc.) wordt deze OWE vormgegeven.

Kennis-bases

Vakkennisbasis


De onderdelen die in deze OWE worden aangeboden staan niet in de landelijke vakkennisbasis.

Competenties



Deeltentamen: Leertaak ondernemend beroepsonderwijs De student toont aan dat hij/zij een visie heeft ontwikkeld over de ondernemen in het beroepsonderwijs en dit kunt vormgeven in het onderwijs.

Tentaminering

Deeltentamen: Leertaak ondernemend beroepsonderwijs Code LT Beroepsond



Verplicht materiaal Geen Aanbevolen materiaal Geen Werkwijze Interactieve colleges en werkcolleges in samenwerking met het mbo/vmbo Maximum aantal deelnemers

n.v.t.

108

Onderwijseenheid Beeldvorming bovenbouw H/V Code ILS-Ec656 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd

Doelgroep(inclusief afstudeerrichting)

Studenten eindfase leerjaar 4 van de opleiding tot leraar economie voltijd. Deze OWE is van toepassing voor studenten in de afstudeerrichting algemeen vormend onderwijs (havo/vwo).




(Beroeps)Producten Oriëntatieactiviteit voor onderbouwleerlingen H/V Studiepunten, studielast (les- en contacturen)

5 studiepunten, 140 studielasturen - 8 verplichte bijeenkomsten van 90 minuten - 128 uur zelfstudie


Beeldvorming bovenbouw H/V sluit aan op de vakdidactische en vakinhoudelijke kennis en vaardigheden die er zijn opgedaan in de propedeuse- en hoofdfase van de opleiding.


Alle OWE’s van de vakinhoudelijke en vakdidactische leerlijn op propedeuse- en hoofdfaseniveau dienen te zijn behaald en worden daardoor bekend verondersteld. De studenten verkennen gezamenlijk de didactiek, denkwijzen en inhouden van de vakken Economie en Management en Organisatie in de bovenbouw van het havo en vwo. Aanwezigheid is derhalve verplicht.


Economiedocenten in de onderbouw van het havo en vwo hebben een taak in het infomeren en adviseren van leerlingen in de onderbouw over de bovenbouwvakken economie en Management en Organisatie (M&O). Zij moeten leerlingen begeleiden in het kiezen van een profiel, profielkeuzevakken en vakken in het vrije deel. Daartoe infomeren docenten leerlingen en ouders over de inhoud en aanpak van deze vakken in de bouwbouw, en denken ze mee over de consequentie van keuzes voor de studieloopbaan van de leerling. Ook moeten docenten in de onderbouw leerlingen determineren, uitspraken doen over de geschiktheid van leerlingen voor de economische vakken op havo of vwo niveau. Daarnaast moeten onderbouwdocenten zich bewust zijn van de doorlopende leerlijn van onderbouw naar bovenbouw. Dit vak bereidt studenten voor op bovengenoemde verantwoordelijkheden. Studenten zijn na het volgen van dit vak op de hoogte van de inhoud van het curriculum van de economische vakken in de bovenbouw, en kennen de belangrijkste denkwijzen en didactiek van deze vakken. Ze zijn in staat om leerlingen in de onderbouw te informeren over de vakken in de bovenbouw. Concrete onderwerpen die de revue zullen passeren zullen zijn: doorlopende leerlijnen vanuit de onderbouw naar de bovenbouw, klaslokaalexperimenten, concept-context benadering, speltheorie, debatten in het werkveld over de herziening van het vak M&O, recente aanpassingen bij het vak economie, profielwerkstuk, keuzeonderwerpen etc. De insteek is steeds de vraag “wat moet de onderbouwdocent H/V weten en kunnen om de leerlingen in de onderbouw goed voor te bereiden op de bovenbouw en ze te informeren en te begeleiden in hun keuzeproces”? In dit vak wordt deels inductief gewerkt, dat wil zeggen dat de didactiek van het bovenbouwonderwijs, zoals klaslokaalexperimenten, wordt voorgeleefd. Ook zullen studenten onderzoek doen naar de ervaringen van bovenbouwleerlingen in havo of vwo en hen aanbevelingen ontlokken voor de oriëntatie in de onderbouw. Bij dit vak wordt er gewerkt aan de volgende thema’s van de eindkwalificaties leerlijn ‘leren en lesgeven met ICT’: Instrumentele vaardigheden, Informatievaardigheden, Mediavaardigheden , Pedagogisch-didactisch gebruik van ICT

109

Onderzoeksleerlijn: Van studenten wordt een onderzoekende houding verwacht.

Kennis-bases

Vakkennisbasis


1. Nut en noodzaak van het economie onderwijs

1.1 Economisch denken en handelen ten behoeve van het functioneren binnen en herkennen van de diverse rollen in de samenleving.

1.2 De bijdrage van het economie onderwijs in het begrijpen van maatschappelijke verschijnselen en het ontwikkelen van interesse en een kritische houding ten aanzien van deze verschijnselen.

2 Economisch denken en handelen

2.3 Leerlingen leren uit een bron economische concepten te halen (vraag en aanbod, kosten en uitgaven) en koppelen aan misconcepten.

3 Economie in het onderwijs

3.1.1 Veranderingen op hoofdlijnen van het economie onderwijs vanaf 1968 (Mammoetwet) tot nu en de rol van vakorganisaties hierbij.

3.1.2 Actuele (maatschappelijke) ontwikkelingen en inhouden m.b.t. het schoolvak Economie en de relevante leergebieden.

4 Onderwijs in Economie.

4.1.1 Kerndoelen c.q. competenties en kerntaken van de programma's economie VMBO, MBO, HAVO en VWO.

4.1.3 Vertalen van leerdoelen naar concrete leeractiviteiten. 4.4.1 Keuze voor verschillende leeractiviteiten in een leersituatie

Competenties



Deeltentamen: Leertaak Beeldvorming bovenbouw H/V De student toont aan een oriëntatieactiviteit te kunnen ontwerpen die erop gericht is om leerlingen economie in de onderbouw voor te bereiden op (de keuze voor) de economische vakken in de bovenbouw H/V.

Tentaminering Deeltentamen: Leertaak beeldvorming H/V Code: LT Beeld H/V C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiode Weging

C 5,5 2 3 en 4 100% Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen

1 of 2 55% van het totaal aantal te behalen punten

n.v.t.


Digitale leeromgeving, met actuele artikelen, waaronder: o Bakker, L.(2014). Van M&O naar Bedrijfseconomie, ondernemerschap en financiële

zelfredzaamheid. Eindrapport van de vakvernieuwingscommissie M&O. Enschede: SLO o Commissie Teulings II. (2005).The Wealth of Education. Herziening programma

economie voor de tweede fase. Enschede: SLO. o Grol, R. (2015). Investigating classroom experiments. How economic classroom

experiments can support economic literacy of students in secondary education. Nijmegen: Radboud Universiteit Nijmegen.

o Welp, E., Locatelli, I. & Sanders, M. (2012). Handreiking schoolexamen economie: handreiking bij het nieuwe examenprogramma economie geldig vanaf schooljaar 2010-11 (havo) en 2011-12 (vwo). Enschede: SLO.



Groepsbijeenkomsten met instructie, inductieve werkvormen, onderzoeksactiviteiten, gastsprekers.

110

Onderwijseenheid Casus AE Code ILS-Ec654 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie voltijd

Doelgroep (inclusief afstudeerrichting)

Studenten in de eindfase leerjaar 4 van de opleiding tot leraar economie voltijd Deze OWE is van toepassing voor beide afstudeerrichtingen: afstudeerrichting beroepsonderwijs en afstudeerrichting algemeen vormend onderwijs




(Beroeps)Producten

Studenten kunnen kiezen tussen twee beroepsproducten; vakinhoudelijk vakdidactische advies. Beroepsproduct 1: Vakinhoudelijk vakdidactisch advies met door lerarenopleiding aangedragen context De lerarenopleiding organiseert een authentieke AE-casus voor de studenten. Aan de hand van aangereikte algemeen economische en didactische literatuur en methode van onderzoek vindt er collaboratief leren plaats. Middels social media worden tussenproducten gedeeld (padlet, TES-omgeving) met elkaar en ondersteunen studenten elkaar in het proces “find” “filter” and “aply”. De studenten schrijven een adviesrapportage die bestaat uit een aanleiding, theoretische verkenning, proces van methode van onderzoek en onderbouwde aanbeveling. Gedurende de casus AE vindt er inhoudelijke en didactische verbreding en verdieping plaats. Of Beroepsproduct 2: Vakinhoudelijk vakdidactisch advies met door de student gekozen context De student kiest bestaand lesmateriaal van een bepaalde organisatie/instantie wat betrekking heeft op het vakgebied AE. De student wordt ondersteund om te komen tot bronnen waarmee hij zich verdiept of verbreedt in dit thema. Om verdieping te krijgen op de inhoud van het thema en de doelstelling van het materiaal neemt de student contact op met de betreffende instantie voor een interview. Afhankelijk van de gekozen context komt de student tot didactisch materiaal


5 studiepunten, 140 studielasturen Beroepsproduct 1: - 7-14 verplichte bijeenkomsten van 90 minuten - Excursie van 1 tot 2 dagdelen - 112 uur zelfstudie Beroepsproduct 2: - 7-14 verplichte bijeenkomsten van 90 minuten - 120 uur zelfstudie


De casus AE is het sluitstuk van de algemene economische leerlijn binnen het curriculum. Een student die alle OWE’s van de AE-leerlijn heeft gevolgd beschikt over voldoende basis om zelfsturend en samenwerkend een betekenisvolle invulling te geven aan de casus AE.

111


Alle OWE’s van de algemene economische leerlijn op propedeuse- en hoofdfaseniveau dienen te zijn behaald en worden daardoor bekend verondersteld. De studenten van beroepsproduct 1 werken als groep gezamenlijk aan de theoretische verkenning, gaan gezamenlijk op bezoek bij de opdrachtgever en werken gezamenlijk aan het theoretisch kader. Het bijwonen van 7 bijeenkomsten is verplicht. De studenten leveren individueel hun onderbouwde vakinhoudelijke/ vakdidactische advies in. De onderwijseenheid kent tussen de 7 en 14 bijeenkomsten met aanwezigheidsplicht. De studenten van beroepsproduct 2 werken individueel dan wel in duo’s aan het onderbouwde vakinhoudelijke/vakdidactische advies.


In deze casus AE leert de student een onderzoek naar een algemeen economisch onderwerp uit te voeren. We spreken hiervan als een thema intensief wordt bestudeerd. Dat wil zeggen: aan de hand aangereikte of zelf gezochte bronnen wordt het onderwerp verkend. Hiervan wordt schriftelijk verslag gelegd met daarbij een economische/didactische onderbouwing. Bij de casus AE ontwikkelt de student zich verder in de volgende onderzoeksvaardigheden: • Het ontwikkelen van een onderzoekende houding • Literatuur koppelen aan onderwerpen uit de praktijk • Middels het analyseren van bronnen en data komen tot een aanbeveling. Afhankelijk van het thema dat aangeboden wordt of de student kiest zal er sprake zijn van een internationaal thema. Bij de casus AE wordt er gewerkt aan de volgende thema’s van de eindkwalificaties leerlijn ‘leren en lesgeven met ICT’: • Instrumentele vaardigheden • Informatievaardigheden • Pedagogisch-didactisch gebruik van ICT

Kennis-bases

Vakkennisbasis


Bij beroepsproduct 1 kiest de vakgroep economie voor een algemeen economisch thema dat een link heeft met de landelijke kennisbasis. Bij beroepsproduct 2 kiest de student bij zijn oriëntatie voor de casus zelf voor een algemeen economisch thema dat een link heeft met de landelijke kennisbasis.

Competenties 3. Vakinhoudelijk vakdidactisch competent 4. Organisatorisch competent 5. Competent in het samenwerken met collega’s 6. Competent in het samenwerken met de omgeving


Deeltentamen: Leertaak casus AE De student toont aan bestaand didactisch materiaal van een organisatie/instantie op inhoud en didactiek te kunnen analyseren en op basis van onderzoek in vakinhoudelijke en vakdidactische literatuur alsmede het bevragen van de praktijkcontext tot uitgewerkte aanbevelingen te komen.

112

Tentaminering Deeltentamen: Leertaak casus AE Code: LT Casus AE


1 of 2 55% van het totaal aantal te behalen punten

n.v.t.


Alle literatuur die centraal staat voor de leerlijn algemene economie. Bij beroepsproduct 1 wordt er door de docent literatuur aangereikt passend bij het algemeen economische thema. Bij beroepsproduct 2 kiest de student zelf literatuur die past bij zijn casus. Hij toetst de kwaliteit van de gevonden bronnen bij de begeleidend docent.


Gerritsen, S. (2006), Schrijfgids voor economen, Bussum: Uitgeverij Coutinho,


Beroepsproduct 1: Groepsbijeenkomsten met aandacht voor instructie, collegiale feedback van de docent en medestudenten. Individuele feedback en kennisdeling. Gedurende de colleges komen de studenten met het spinnenweb van Van den Akker (2002) als kapstok tot aanbeveling. Studenten beginnen met een kritische analyse op de aangedragen analyse, ze gaan aan de slag met “find, filter and apply” wat ondersteund wordt door social media zoals TED en padlet’s. Afhankelijk van de context is er gedurende de colleges aandacht voor vakinhoudelijke en vakdidactische verdieping die noodzakelijk is om te komen tot passende aanbevelingen. Beroepsproduct 2: Groepsbijeenkomsten met aandacht voor instructie, collegiale feedback van de docent en medestudenten. Individuele feedback en kennisdeling.

113

Onderwijseenheid Onderzoek eindfase

Code ILS-Ec649

Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad economie

Doelgroep Studenten eindfase Afstudeerrichting beroepsonderwijs & afstudeerrichting algemeen vormend onderwijs

Onderwijsperiode Periode 1-4 Beroepstaken BT 1 Lesgeven en trainen in het vak

BT 2 Begeleiden van lerende(n) BT 3 Ontwerpen van leerarrangementen in het vak BT 4 Bijdragen aan de onderwijsorganisatie BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid

Centrale beroepstaak BT 1 Lesgeven en trainen in het vak BT 2 Begeleiden van lerende(n)

(Beroeps)Producten Onderzoeksverslag. Studiepunten, studielast (les- en contacturen)


- 30 uur contacttijd (lessen, hoorcolleges, werkbijeenkomsten) - 390 uur zelfstudie


Deze onderwijseenheid vormt samen met de onderwijseenheid ‘integraal handelen in de beroepspraktijk 3’ en de vakinhoudelijke onderwijseenheden de eindfase van de opleiding. Deze onderwijseenheid vormt de afsluiting van de leerlijn onderzoek.


Algemene omschrijving Tijdens de eindfase van de opleiding voer je een praktijkgericht onderzoek uit, in het kader van de ontwikkeling van een onderzoekende houding, dat onderdeel uitmaakt van competentie 7. Een onderzoekende houding heeft volgens Bruggink en Harinck (2012) de volgende kenmerken: nieuwsgierig zijn, een open houding hebben, kritisch zijn, willen begrijpen, bereid zijn tot perspectiefwisseling, afstand nemen van routines, gericht zijn op bronnen, gericht zijn op iets zeker willen weten en het willen delen van kennis met anderen. Het onderzoek zal doorgaans op de werkplek plaatsvinden. In dit onderzoek komen alle elementen uit de leerlijn onderzoek samen en kunnen studenten een onderzoek zelfstandig voorbereiden en uitvoeren, passend bij de gekozen afstudeerrichting. De student laat hierin zien dat hij: 1. Een praktijkrelevant vraagstuk onderzoeksmatig kan beantwoorden. 2. Een praktijkrelevant vraagstuk kan plaatsen in een bredere context. 3. Systematisch data kan verzamelen en gebruiken in zijn werk. 4. Zowel eigen als andermans inzichten en werkwijzen ter discussie kan stellen. 5. Kan beargumenteren hoe zijn keuzen tot stand komen. 6. Onderzoekresultaten kan vertalen naar toepassingen in de praktijk. 7. Een consistente en navolgbare werkwijze kan hanteren. 8. Belanghebbenden kan betrekken bij het onderzoeksproces. 9. Zich aan de beroepsethische gedragsregels voor praktijkgericht onderzoek kan houden.

114

Kennis- bases

Vakkennisbasis Thema Categorie/kernconcept

[mogelijke relatie met de vakkennisbasis ]

[mogelijke relatie met de vakkennisbasis]


Domein Subdomein

6. Professionele docent 6.2. Praktijkonderzoek

Competenties 1. Interpersoonlijk competent 2. Pedagogisch competent 3. Vakinhoudelijk en didactisch competent 4. Organisatorisch competent 5. Competent in samenwerken met collega’s 6. Competent in samenwerken met de omgeving 7. Competent in reflectie en ontwikkeling


Tentamen: Onderzoeksverslag Basis voor de beoordeling is een individueel onderzoeksverslag met bijlagen. Dit verslag wordt gezien als het resultaat van de activiteiten data verzamelen, (ontwerpen), analyseren, concluderen, rapporteren en presenteren. Met behulp van de Dublindescriptoren wordt het HBO-niveau beoordeeld op kennis en inzicht, toepassen van kennis en inzicht, oordeelsvorming, communicatie en leervaardigheden. De uitgewerkte beoordelingscriteria (het beoordelingsmodel inclusief weging en cesuur) zijn te vinden in bijlage bij de Studiewijzer Onderzoek Eindfase.

Tentaminering Tentamen: Onderzoeksverslag Code: OZ verslag C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiodes Weging C 5,5 2 1 t/m 4 1 Aantal examinatoren Voorlopige cesuur Duur tentamen 2 55% van de maximaal te behalen

punten moeten zijn gehaald n.v.t.


Donk, C. van der & Lanen, B. van (2016). Praktijkonderzoek in de school. Bussum: Coutinho. Derde, herziene druk


Afhankelijk van het onderzoeksthema.


Colleges, workshops en individuele begeleidingsgesprekken.


Niet van toepassing

115

Documents

Deel 3 van het Opleidingsstatuut (OS): Beschrijving …...1e kans 2e kans Integraal handelen in de beroepspraktijk 3 30 stp H ILS-Ec643 BT 1: Lesgeven en trainen in het vak Economie