מסע המלכות לארה"ק • חודש שבט הבעל"ט

נייעסבאריכטן מודעות

צוגרייטונגען צום מעמד "צאתכם לשלום" פאר כ"ק מרן אדמו"ר מסאטמאר שליט"א

צום אפפליען קיין ארץ ישראל

נייער בית המדרש דקהל יטב לב ד'סאטמאר אין בית שמש וועט

טראגן דעם נאמען "נחלת יעקב" ווערט געבויעט בנדבת לבו הטוב פון הרבני הנגיד המפואר הרה"ח

מו"ה יעקב כהנא שליט"א, ראש הקהל דקיט"ל דסאטמאר

החסיד הרב בארה"ק החתונה" "ועד און המלכות" "מסע יו"ר דער המפורסם בנש"ק ר' אפרים שטערן שליט"א חבר הנהלת העדה החרדית

טרעט אויף ביי דער "אסיפת עסקנים" אין ירושלים, וואו עס ווערט אויסגעשמועסט די דעטאלן פון די "מסע המלכות"

פראכטפולע 'פת שחרית ומסיבת יחידי סגולה' פון מוסדות יטב לב בירושלים פאר נגידיםוועט פארקומען אי"ה מיטוואך בשלח, יום החופה, אין

ביהמ"ד פונעם בנין התלמוד תורה אין קרית ויואל משה

העכסט אינטערעסאנטע

לעבעדיגע שילדערונגען און אריגינעלע זכרונותפון די לעכטיגע באזוכן פון רבינו הקוה"ט זי"ע

בשעריך ירושלים אין די יארן תשט"ו, תשי"ט און תשכ"ה

כי גדול בקרבך קדוש ישראל!

— חלק א' —

פון אן אקטועלן שמועסמיט

הרב יחיאל ישראל דאסקאל שליט"א שו"ב,יליד ירושלים, וואס האט געהאט די זכי' מיטצולעבן די געהויבענע באזוכן פון דער נאנט.

גרויסער ציבור ידידים ומעריצים ערווארט ביים 'שבת באווארפן' לרגל שמחת נישואי בן כ"ק אדמו"ר מזידיטשוב שליט"א היינטיגן שבת פ'וארא אין ביהמ"ד זידיטשוב

8

12

20

23

3844

3

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

לקראת יום הופעת כ"ק מרן אדמו"ר מסאטמאר שליט"א בארה"ק

ש. קולידצקי, ירושלים עיה"ק

היהדות החרדית בארץ הקודש קיבלה בקורת רוח עילאה הבשורה המרגשת והמרנינה,

כי ביום הגדול ט' לחודש שבט לסדר "ובני ישראל יוצאים ביד רמה" הבעל"ט, עיר הקודש

הרועה הנאמן של היהדות ירושלים והמחוזות ילבשו בגדי פאר, עת אשר יופיע בהדרו,

החרדית בגולה, מגן ומחסה של היהדות הנאמנה שבארץ הקודש, הלוא הוא רבן ומאורן

של רבבות ישראל, עמוד הימיני הפטיש החזק, כ"ק מרן אדמו"ר מסאטמאר שליט"א,

ממלא מקומם וממשיך דרכם של רבותינו הק' מאורי הגולה נבג"מ עד ביאת ינון.

לקראת ישראל אמוני שלומי של לבם חלל את אלה בימים ממלאים קודש רגשות

המאורע הגדול רב המשמעות, בו יתרומם ויתנשא כבודה של היהדות החרדית בארה"ק,

והחינוך, החונים על דגל רבותינו מייסדי "העדה החרדית", וכבודם של מוסדות התורה

מנהיגיה ומחולליה.

לדור יזכר יומא האי כי ונשגב, גדול כיום אחרינו הבאים לדורות יחרט שבט ט' יום

הטהור, החינוך מגן ישראל, מערכות ראש קדשינו בארץ יופיע בו פקודה, כיום דורים

אשר עומד יחד עם מנהיגי היהדות החרדית בארה"ק בשעת תקופה סוערה זו, מול מהרסי

ומחריבי קרתא קדישא, אשר זוממים להרוס ולחבל את פך השמן הטהור שנותר לפליטה,

ואמרו לכו ונכחידם ולא יזכר שם ישראל עוד היל"ת, לגייס את בני הישיבות בני התורה

וצעירי היהדות הנאמנה לצבא המולך הציוני רח"ל, היו לא תהי'.

הגזירות נקרא, עליהם ה' שם אשר השרידים היראים את רומסים וצד עבר מכל

הנוראות הניתכות על שומרי היהדות ועל היהדות עצמה, ובמיוחד גזירת חיטוטי שכבי

אשר פשתה כצרעת ממארת ע"י ראשי השלטון, בו בעת אשר גרוריהם המפלגתיים יחד

או אז להציל את קברי קדמונינו, גורמים בקצה המחנה מואסים באחרים העושים עם

כארי יתנשא אורחינו הגדול כ"ק מרן אדמו"ר מסאטמאר שליט"א, וכשר צבא מלחמות

לה' "מי ויכריז ויקום דור מדור בעמלק לה' אשר האיתנה המלחמה בראש יתייצב ה'

של עוזמו תפארת והדרו הדור פאר סבא, ישראל מערכות ראש לימין לעמוד אלי"!

המחנה הנשאר לפליטה עטרת תפארת ישראל, מלכי צדק מלך שלם, כ"ק מרן הגאב"ד

לגונן החרדית, העדה מנהיגי שליט"א הצדיקים הגאונים דינו בית חברי ועמו שליט"א

ולהציל את היהדות הנאמנה והסלולה, ולהיות עוגן הצלה בפני הרוחות הרעות, לנתב את

הדרך כפי אשר סלל לנו איש האלקים מרן רבינו קוה"ק בעל ויואל משה זי"ע מרא דארעא

קדישא, אשר קדושתו קדושת עולם, כי ממנו יתד וממנו פינה להמשכת האמונה הטהורה

והצרופה, אשר הנחילו אבותינו ורבותינו למעב"ק עד היום הזה.

היהדות החרדית מני אז תקופת מרן רבינו הגאון הקדוש מהרי"ח זאנענפעלד זי"ע, עת

עמד בראש המערכה האדירה ביסוד העדה החרדית, כאשר הורה אז זקן יחד עם בת דינו

גאוני ארץ זי"ע לצאת מקהלת וועד הלאומי, וחייבו את כל יהודי יושב ירושלם לחתום על

טופסי יציאה, אליהם הצטרפו כל גדולי וצדיקי אותה תקופה מרן החפץ חיים, מרן מהרי"ד

"רבנות למו יסדו אשר העול פורקי נגד כבירה מלחמה אז וינהל נבג"מ, ועוד מבעלזא

ראשית". מלחמה כבירה זו נעשתה, בכדי להשיג את אפשרות היציאה מן "הועד הלאומי"

הטמא, והתנהלה במסירות נפש נוראה, ותודות לכך יכלה היהדות החרדית להתגונן על

עצמה גם עם תום המנדט הענגלי וכיבוש הארץ ע"י הציונים, והתהוות המדינה החופשית,

את לבצר והחלה מתניה את הנאמנה היהדות אז חגרה להתגשם, החל הציונים וחלום

גדרי ההתבדלות, ולהתרחק ככל האפשר ממוסדות השלטון, כנסת המינים, העיריות בכל

הארץ, הרבנות הראשית, המועצה הדתית, תקציבי הסעד והחינוך -- התבדלות שלימה

ותקינה.

מני אז ועד עתה עברו על היהדות החרדית גלים קשים, רבים קמו לטורפה, הן מאויבים

חצים יידו כאחד כולם אשר כאוהבים, הנראים מאויבים והן חשופים, ושונאים גלויים

ובליסטראות ללב היהדות החרדית שבארה"ק, וזממו להעבירה מן העולם. אולם זכותם

וזכות מסירת נפשם הגינה על מורשתה של של מייסדי העדה החרדית החופפת עלינו

היהדות כח יוצלח, לא עליך יוצר כלי כל שנאמר, מקרא בה ונתקיים החרדית, העדה

החרדית איתן כיום פי כמה וכמה מבעבר, ומיום ליום מתרבים חבריה ומוקיריה גם בארץ

וגם בחו"ל.

אז כמו בימי המנדט, חגרה יהדות הגולה בעוז מתניה, והתייצבה לימין עוז מלחמתנו

התבצר אחורנית, שנה ושש ששים מלפני הן עבודתה, ועל החרדית העדה על והגינה

כח היהדות החרדית בארה"ק, ע"י העמדת חומה בצורה מעבר לים, בעיר ואם בישראל

"וויליאמסבורג" שבברוקלין ניו יארק יצ"ו, עת אשר דרכו שם כפות רגליו הטהורות של

את שם והקים זיעועכ"י, מסאטמאר משה" "ויואל בעל רשכבה"ג קוה"ק רבינו מרן

הקהלה הגדולה לאלקים "קהל יטב לב דסאטמאר" המהווה לגיון אדיר של ממ"ה הקב"ה,

כאשר מכל עבר ופינה התלקטו המונים המונים אודים מוצלים מאש שרידי חרב, אשר עז

חפצם היה להתחמם לאורו הבהיר של מרן זי"ע והתאחדו בצילא דרעיא מהימנא קדישא,

אשר במסירות נפש עילאית כונן ויסד את מחנה היהדות החרדית אחרי החורבן הנורא

וזקף את קומתם, והפיח בהם טל של תחיה, לבנות את ביתם ולגדל דורות ישרים בדרך

התורה והיראה, והשריש בהם את דרך האמת ללא שינוי ומבלי לזוז זיז כלשהו מדרכם

של אבותינו ורבותינו הק' מוסדי דור דור.

מכל להבדילם בכדי הק' חייו את סיכן אשר זי"ע, מרן של נפשו מסירות בכח ואכן

כיתות הציונים וגרוריהם, הצליחה קהילתו הק' לתפוס את מקומה במזרח של הקהילות

דבר את המפיצה ביותר, והגדולה הראשונה כקהילה להיות והפכה בארה"ב, החרדיות

ישראל סבא בנאמנות ללא חת ומורא.

בציונות, הלוחם חזק גואל קם העורף בראש כי תמיד, ירושלים יהדות ידעה לפיכך

אשר אף כי מעון קדשו בארה"ב, בכל זאת מצודתו והשפעתו לא ידעה מצרים. קולו הלך

לפניו מסוף העולם עד סופו, קברניט ממקום שולח.

כח המסירות הנפש העילאית של מרן רבינו הקדוש בעל ויואל משה זי"ע מרא דארעא

ישראל בני את הסיתו אשר ומתעים מתועים אותנו, והציל גונן הגדול וכוחו קדישא,

למשאות שוא ומדוחים, רבינו הק' איתן מושבו היה מעבר לים, אך עיניו ולבו כל הימים

עם אנשי ארץ הקודש ועם המתרחש בה.

שבארה"ק, החרדית היהדות המחנות, שני התחברו עולם גדולי של המסי"נ בכח

לפי והיהדות החרדית שבגולה, לחטיבה אחת במטרה אחת, להעמיד היהדות החרדית

רוחם של רבותינו ורבותינו הק' מוסדי דור ודור.

בדרך סלולה זו מסורה ומורשה בחר ממשיך דרכו וממלא מקומו מרן הגה"ק נשיאנו

אדמו"ר בעל ברך משה זי"ע, אשר משמיא זכו לו לרשת ההנהגה של רבבות משפחות

נאמנות לה' ולתורתו, ועמד עשרים ושבע שנה בראש המחנה המכרזת נאמנות למלכות

שמים, והשריש בשלומי אמוני ישראל בארה"ק ובחו"ל את היסודות האיתנים אשר הציב

דודו הגדול והקדוש לבלתי לשנות מאומה מכל אשר דיבר, ולהמשיך את דרך האמת אשר

סלל, מבלי נטות ימין ושמאל, ומרגלא בפיו היה תמיד, כי כל הנהגתו בקודש אינה אלא

וכל משאת נפשו היתה לשמור שמירה ויואל משה, שמירת הפקדון של מרן זי"ע בעל

מעליא על פקדון הדורות כבבת עינו, ולהחזירו לידי מרן בעל ויואל משה זי"ע בעת פדות

נפשנו, בביאת משיח צדקנו.

וגם בסוף ימיו ביסדו את מבצר עוז "קרן הצלה" בשנת תשל"ח, התייצב מרן בעל ברך

משה זי"ע כעבד נאמן לימין דודו הגדול מרן קוה"ק זי"ע מרא דארעא קדישא, להציל את

מוסדות התורה והחינוך והישיבות על טהרת הקודש, ולגונן עליהם בצוק העיתים, ובכך

ביסס את בתי החנוך על טהרת הקודש בארץ הקודש שישארו בשלימותם הרוחנית למען

יוכלו עמוד בתוקף הנסיונות האדירים.

ממשך דרכו וממלא מקומו כ"ק מרן אדמו"ר מסאטמאר שליט"א, אשר נתעטר בכתר

נימי ובכל זי"ע, ורבנן מרנן הק' אבותיו בדרכי ללכת בחר תפארה, צפירת בנזר מלכות

וכמחסה ליהדות ובכל כוחו ומאודו מתמסר זה רבות בשנים לשרת בקודש כמגן נפשו

החרדית בארץ הקודש ובפרט לכל מה שנוגע לחינוך הטהור של שארית פליטת היהדות

הצרופה, וממשיך בגבורה ובגלוי את נאמנותו כלפי עדתינו החרדית הקדושה.

תמיד להתייצב שליט"א מסאטמאר אדמו"ר מרן כ"ק של לבו נכון הוא, כן כקודמיו

לימין מערכות היהדות החרדית, ללחום מלחמותיה, ולהגן עליה מפני צורריה, בהיותו מגן

שאינם הטהורים המוסדות להצלת ולבו עיניו בארה"ק, תלוי' הבלתי החרדית היהדות

יונקים מצנורות הטומאה של המדינה, ולכן רואה בו היהדות החרדית האמיתית כי הוא

ניסיון המנווט את ספינת היהדות החרדית בתבונה רבה הוא אלוף לראשם, קברניט רב

]פארזעצונג אויף זייט 25[

4

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

די דרשה פון שנת תשמ"ג

...לסיומא דמלתא. איך האף מיט השי"ת'ס הילף צו פארן קיין ארץ ישראל, און עס קלייבן

זיך מיטצופארן אידן. וויל איך אצינד בעטן דעם עולם — ווי פריער געשמועסט איז דאך ארץ

ישראל א הייליג לאנד, און אינו דומה מי שחוטא בפלטרין של מלך וכו'. א מצוה וואס מען איז

מקיים אין ארץ ישראל איז חשוב'ער ביי הקב"ה, און אזוי אויך, אז מען זינדיגט ח"ו אין ארץ

ישראל איז דער פגם פון די עבירה פיל גרעסער ר"ל.

דער תכלית פון די נסיעה וואס איך האב איצט אונטערגענומען, — הגם איך בין נישט קיין

גרויסער בעל כח בגופניות, אבער איך קען עס פארט מער נישט אפלייגן — איז מחזק צו זיין די

מוסדות הקדושים, וועלכע פירן זיך על טהרת הקודש, ווי אויך מחזק זיין די ברכיים אשר לא

כרעו לבעל. וואלט איך טאקע געוואלט, אז עס זאל דערפון ארויסקומען א קידוש השם, און

נישט קיין חילול השם ח"ו. — דארף מען געדענקען, אז אויב מען פירט אויף ווי עס געהער צו

זיין, איז עס א קידוש השם, און טאמער חלילה נישט דאן איז ח"ו פארקערט.

וואלט איך דא געוואלט מעורר זיין אויף עטליכע נקודות. קודם כל האט דער פעטער ז"ל

שוין אנגעזאגט וואו מען טאר אלץ נישט גיין, הגם יעדער איד איז משתוקק צו גיין צום כותל

המערבי, די מערת המכפלה וכו' און דאס התגברות דערצו איז זייער גרויס, אבער דער רבי ז"ל

האט דאס גע'אסר'ט, און ער האט אויך אפגעשריבן די טעמים אין על הגאולה ועל התמורה

עיי"ש. — היינט זעט מען שוין איין מיט וואספארא טעם זקנים און דעת תורה די דיבורים זענען

געזאגט געווארן.

די אידן דארט אין ארץ ישראל באדן זיך דאך כסדר אין נסיונות פון די ציונים. און מיר מוזן

דאך אויך טאן עפעס א פעולה פון מחאה קעגן די ציונים, ווייל ווי קען מען שווייגן ווען מען איז

יעדן טאג מבזה הקב"ה מיט די הייליגע תורה? איז מיט דעם אז מען וועט פרעגן איינעם פון אונז,

דו ביסט געווען ביים כותל? און מען ענטפערט ניין, ווייל דער רבי ז"ל האט עס גע'אסר'ט צוליב

ציונות, מיט דעם האט מען מוחה געווען און געוויזן אז מען איז נישט קיין ציוני. איז ממילא חס

ושלום צו פארן אהין און עובר זיין אויף די ווערטער פון רבי'ן ז"ל.

און ווער שמועסט נאך פון די אנדערע מקומות הטמאים, וואס מען טאר טאקע נישט אהין

גיין. דארף מען זיך זייער אפהיטן. מען דארף צו פארן אויף די מקומות הקדושים מתפלל זיין,

אבער נישט חלילה צו נעמען קארס אדער טעקסיס און ארומפארן זען די מדינה. מען דארף זען

צו פארברענגען די פאר טעג וואס מען איז דארט, צו באזוכן און מחזק זיין די מוסדות התורה,

וועלכע פירן זיך על טהרת הקודש, און דאווענען און לערנען, ווייל אויף דעם האבן חז"ל געזאגט

אין תורה כתורת ארץ ישראל. דארף מען זען אויסצונוצן יעדע פרייע מינוט וואס מען האט,

זיצט אין בית המדרש און מען אדער איז מען מתפלל ביי די מקומות הקדושים, אדער מען

לערנט. — דאס וועט זיין א קידוש השם פון די אידן וועלכע זענען געקומען קיין ארץ ישראל,

און זענען אין ארץ ישראל.

על כן בעט איך זייער שטארק, בכל לשון של בקשה, ווער עס קען זיך צו דעם נישט צופאסן,

זאל בשום אופן נישט פארן. — אויף אונטערהאלטן זיך ח"ו איז דא גענוג אין אמעריקע — אבער

בשום אופן פאר דעם צו פארן קיין ארץ ישראל. מען דארף וויסן, מען פארט אויף א נסיעה

וואס איז פארבונדן מיט משלים צו זיין זיך, מיט קדושה וטהרה מיט תורה און תפלה.

און באזונדערס וויל איך בעטן פון די נשים וועלכע פארן. יעדער ווייסט וואס דער פעטער

ז"ל האט פארלאנגט אין ענין פון הלבשה, סיי אין צניעות, סיי אין דיקקייט פון די זאקן, און סיי

פון די אויפפאלנדע שייטלען. איז ע"כ די וועלכע נעמען מיט די ווייבער דארפן וויסן, אז מיט די

ענינים דארף מען נאך מער נזהר זיין דארט ווי דא אין דער היים. ווייל ווי פריער געזאגט, איז אן

עבירה אין ארץ ישראל אסאך הארבער ווי אין חו"ל. און די פרויען וועלכע קענען זיך דאס נישט

אונטערנעמען, בעט איך זייער, זיי זאלן נישט מיטפארן, ווייל אויסער די אלע זאכן, אין ירושלים

עיה"ק גיין ב"ה די ווייבער בצניעות, און עס וועט זיין פשוט א חילול השם צו זאגן, אזוי זעען

אויס די ווייבער פון סאטמארער חסידים. עס איז פשוט אין כלל פון ותבואו ותטמאו את ארצי.

איז אסאך בעסער אז מען בלייבט דא און מען פארט נישט.

אויך דארף מען זייער נזהר זיין אין ענינים פון עסן, ווייל מען קען דארטן זייער גרינג נכשל

א וועלכע האבן אזעלכע מקומות נאר אין זיין אין עסן זייער געווארנט ווערן. — דארף מען

פארלעסליכן הכשר פון ביד"צ. בכלל אין רעסטאראנען איז נישט אזוי אויסגעהאלטן, עס איז

אסאך ענדערש צו עסן ביי א קרוב, און מען זאל אים דערפאר באצאלן.

און אז מען וועט נזהר זיין אין די אלע אויבן דערמאנטע זאכן, איז צו האפן אז עס וועט נתקדש

ווערן שם שמים על ידינו.

די דרשה פון שנת תשנ"ד

יעצט וואלט איך געוואלט רעדן אביסל וועגן דעם ענין, וואס איך פאר אי"ה קיין ארץ ישראל.

איז אזוי. איך האב פריער געזאגט, אז דער אייבערשטער האט אזוי געפירט, אז עס איז יעצט

פארטיג געווארן אלעס ]=קרית ויואל משה[, וואס זאל איך צעגערן און נישט פארן?

באמת אין הארץ האב איך געהאט א גרויסן ספק. איך האב געקלערט אזוי, איך ווייס דאך, אז

איך פאר, פארט מיט דער עולם. עס פארן מיט מערערע מענטשן. היי–יאר איז שנת השמיטה,

בין איך באמת געווען מסופק וואס זאל איך דא טאן. אפשטעלן האב איך נישט געוואלט. איך

וויל דאך ס'זאל זיין, מען דארף פארטיג מאכן נאך דירות. אבער לעומת זה, שמיטה איז דאך א

הארב ענין. אבער איך האב מיך דאך מיישב געווען, איך לייג נישט אפ, קען מען דען וויסן וואס

עס וועט זיין? עס האט מיך געקאסט זייער א סאך יגיעה, ביז איך האב דאס געקענט בעזהש"י

צוהעלפן. איך האב אויך געבארגט א סאך געלט, אז מען זאל דאס קענען אפקויפן דעמאלט.

אין חוץ ווילן מיטפארן. וואס אידן דא אוודאי ס'איז דא. אייך אבער רעדן מיט איך וויל

לארץ ווייסט מען נישט וואס דאס איז שמיטה. ביי אונז איז דאך נישטא אזא זאך. איך האב

שפעקולירט צו זאגן אז עס זאלן פארן בלויז מענער אן די פרויען, ווייל בדרך כלל פארן דאך

אויך פרויען, און נשים זענען דאך דעתן קלות. ס'איז שווער זיך אפצוהיטן. אין אמעריקע איז

מען געוואוינט אלעס קען מען עסן. איך האב שפעקולירט אז איך זאל זאגן אז עס זאל נישט

פארן נאר מענער, נישט קיין פרויען. ווייס איך אבער, אז איך וועל דאס נישט קענען אויספירן.

דעריבער וויל איך דא מסביר זיין דעם עולם דאס ענין.

דער פעטער ז"ל אין דברי יואל ברענגט פון של"ה הק' אין שער האותיות, אות קדושה, דער

של"ה הק' רעדט פון די מצות התלויות בארץ, זאגט ער דארט בזה הלשון:

ורבים מיושבי אה"ק והנה שנה אחת אחר בואי לירושלים תובב"א היתה שנת השמיטה,

שהשמיע

כ"ק מרן רבינו הגה"קהברך משה זצוק"ל

ביים דינער השנתי של מוסדות יטב לב בשנת תשמ"ג ובשנת תשנ"ד— געזאגט אין בעפארברייטונג צו די נסיעות קיין ארצה"ק —

קודש ת רו ב ד כן תו

5

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

רצו לפטור עצמם מחמת הדוחק הגדול, שהיה ערב שביעית רעב במדינה, ולא הי' סיפק בידם

לאכול דבר יום ביומו, קל וחומר להכין איזה ענינים בביתם על שנת השביעית, ואמרו שינויי

דחיקי.

ואני דנתי עם עצמי וחשבתי בלבבי, אני מחויב לקיים יותר מהם, ואפילו למכור גלימא דעל

כתפאי. כי יאמר לי הקב"ה למה באת ממקום שהיית פטור מזה, ובאת למקום החיוב, ועתה

במקום החיוב תעזוב המצוה הזה, מדוע באת לטמא את ארצי. בשלמא הדרים שם אין עונשם

גדול כל כך. ועוד כל הנוסע לארץ הקדושה נוסע בשביל לקדש את עצמו ולקיים המצות אשר

שמה וכו' עכ"ל יעיי"ש.

פירט אויס דער פעטער זי"ע: והנה לא הזכיר מה היה הקולא שהקילו בזה, דוודאי לא מיירי

באופן שלא היה שום היתר, דאטו ברשיעי עסקינן העוברים במזיד על דבר שאין לו שום היתר,

ומה לו להאריך בזה שהוא מחויב יותר מהם. וכי סלקא דעתך שיהיה מותר ח"ו להיות רשע.

ועל כרחך דמיירי באופן שהי' דרך היתר, אלא שהיה היתר דחוק בעיניו, כאשר כתב שהיו שנויי

דחיקי. ועל כל פנים סיים שם על הבא מחוץ לארץ לארץ ישראל ומקיל שם, אומר לו הקב"ה

למה באת ממקום שהיית פטור ובאת למקום החיוב, ומדוע באת לטמא את ארצי. והרי שאין

לאלו חיוב לבוא אלא אדרבה הקב"ה אומר לו למה באת.

זאגט דער פעטער ווייטער: גם סיים אח"כ שכל הנוסע לארץ הקדושה נוסע בשביל לקדש

את עצמו ולקיים המצות אשר שמה. והרי שכללא היא בעיניו ז"ל, שאינו נוסע לשם אלא הבא

לקדש את עצמו ולקיים המצות. ואף שכתב אח"כ שהיא מצות עשה, מכל מקום אין זה אלא

ולכן סיימו בחרדים ובשל"ה הק' בסוף המאמר שכל איש לו, יאמר וקדוש בהבא להתקדש

יחרד בבואו לארץ ישראל, להיות ירא שמים כפלי כפלים

ממה שהי' בחוץ לארץ. והנה לא דברו מאותן שלא הי' להם

יראת שמים כלל בחוץ לארץ, כי לא שייך לומר כפלי כפלים

על דבר שאין בו כלל, אבל לא דברו אלא מאותן שהיו יראי

השם גם בחוץ לארץ, ועל אלו אמר שבארץ ישראל צריך

להיות היראת שמים כפל כפלים, וכל מה שהפליגו בשבח

יושבי הארץ ובמצות ישיבתה בה לא דברו אלא ביראי השם

האמיתים, אשר זעירין אינון בדורינו בעו"ה. וזה ברור לכל

הדעות.

וויל איך זאגן פאר'ן עולם, אז צו פארן קיין ארץ ישראל

מען קלייניגקייט. קיין נישט איז השמיטה שנת אין יעצט

דארף זיין נזהר, און דאס ווייסט מען נישט דא. איך האב

דא טאקע געוואלט בעטן ר' זלמן לייב'ן, ]=הגה"צ ר' זלמן

לייב פילאפ שליט"א, חבר ביד"צ ד'סאטמאר[ אז מען זאל

רעדן מיט'ן עולם אביסל די ענינים וואס מען קען וויסן נאך

אזויפיל זאך. וויכטיגע א זייער ס'איז פארט. מען איידער

ווייסן זיי און ישראל, ארץ קיין איצט פארן אידן ערליכע

נישט וואס מען מעג יא און וואס מען מעג נישט.

ווי — איבערהויפט זיין. נזהר זייער דעם אין מ'דארף

געשמועסט — אז נשים פארן אויך, נשים זענען דעתן קלות,

היינט גענוג ס'וואקסט באקומען, צו אלעס איז עס און

פון איז ממש וואס ירקות, איבערהויפט ישראל, ארץ אין

שמיטה. און מ'איז פון אמעריקע געוואוינט צו קויפן ירקות

וואס איינער יעדער טאקע, זען מען דארף הכשר. א אן

פארן אויב און אויפפאסן, דארף ישראל ארץ קיין פארט

נישט זייער וואלט איך אויפפאסן. אויך זיי זאלן נשים די

זאל געמאכט דא האב איך וואס דעם פון אז געוואלט,

חלילה ארויסקומען א מכשול.

בעט איך דא דעם עולם בכל לשון של בקשה, — איך

וואלט געבעטן יעדן איינעם נישט צו פארן. פון נישט פארן

האט מען זיכער נישט קיין חרטה, און איך וועל אויף קיינעם

אים וועל איך קומען. נישט ס'וועט ווער זיין ברוגז נישט

טראכט איך געקומען. נישט איז ער אז כח יישר א זאגן

זייער אריין וואס דא גייט פאר, אז עס זאל נישט ברענגען

קיין מכשול ח"ו. אבער על כל פנים די וואס ווילן יא פארן

נישט חלילה, זיין צו עובר נישט גרייט זיין דארפן אהין,

ברענגען דערצו, אז דער אייבערשטער זאל זאגן וואס ביסטו

געקומען, ווער האט דיך געבעטן אז דו זאלסט קומען קיין

ארץ ישראל?

אייבערשטער דער אז נסיון. אדרבה, א טאקע איז עס

וועט העלפן אז די וואס וועלן פארן וועלן זיך אפהיטן — איך

האף אז זיי וועלן זיך אפהיטן — אז זיי זאלן נישט אריינפאלן

אין קיין איסור פון שמיטה, און דעם אופן איז א גרויס ענין צו זיין אין ארץ ישראל טאקע אין א

שנת השמיטה, אויב איז מען מקיים די מצוה פון שמיטה, ווייל מען קען דאך נישט מקיים זיין די

מצוה אין חוץ לארץ. אויב מען איז אין ארץ ישראל און מען איז זוכה מקיים צו זיין אלע מצוות,

מען טוט נישט וואס מען טאר נישט טאן, איז אוודאי א גרויסער זכות. און ווען נישט, זאגט

דער שלה"ק אז דער אייבערשטער זאגט, וואס ביסטו געקומען ווער האט דיך געבעטן, אבער

טאמער מען האלט יא די אלע דינים פון שמיטה, איז טאקע א גרויסער יחוס, אז מ'איז מקיים

מצוות וואס וואס מיר קענען נישט מקיים זיין דא.

און מיר ווייסן אז בעוון השמיטה ישראל גולין. איז אפשר אז עס וועלן קומען אידן פון חוץ

לארץ קיין ארץ ישראל און האלטן שמיטה, וועט דאס אין הימל מאכן עפעס א רושם. ממילא

די ארץ ישראל'דיגע אידן אז זיי קענען נישט אזוי גוט נזהר זיין, זיי זאלן נישט עסן, זיי זענען

דאך דארטיגע. אבער אונז אז מיר קומען פון חוץ לארץ קיין ארץ ישראל און מען האלט די דיני

שמיטה, קען עס זיין א גרויסער זכות.

אפשר קען זיין אז עס איז געווארן אזוי, אז איך פאר יא מיט'ן אייבערשטן'ס הילף, און דער

אייבערשטער זאל העלפן מען זאל זיך אפהיטן אין ארץ ישראל, מקיים זיין די מצות ווען מען איז

דארט. נישט עסן, איז א גרויסע מצוה, א גרעסערע מצוה פון יא עסן. נישט עסן וואס מען טאר

נישט איז א גרעסערער חיוב ווי צו עסן אויב ס'איז א מצוה.

דער אייבערשטער זאל העלפן, מיר זאלן פארן און קומען געזונטערהייט, מיר זאלן זוכה זיין,

— אפשר טאקע אין דעם זכות אז עס וועט נתעורר זיין דארט, אז דער אייבערשטער זאל שוין

שיקן פדות לנפשינו, מיר זאלן זוכה זיין במהרה צו די גאולה שלימה במהרה בימינו אמן.

 

לברך ולהתברך בפו"פ בברכת צאתכם לשלום

פרשת בא

בביתו נאוה קודש550 Bedford Ave.

ויה"ר שמשמחה זו ישפע לנו ולכל ישראל שפע קודש, כי מלאכיו יצוה לך לשמרך בכל דרכיך, ויתקדש שם שמים על ידינו, אמן.

בכבוד רב, הנהלת הקהלה

זמני כניסהלכ"ק מרן רבינו שליט"א

 

לברך ולהתברך בפו"פ בברכת צאתכם לשלום

פרשת בא

בביתו נאוה קודש550 Bedford Ave.

ויה"ר שמשמחה זו ישפע לנו ולכל ישראל שפע קודש, כי מלאכיו יצוה לך לשמרך בכל דרכיך, ויתקדש שם שמים על ידינו, אמן.

בכבוד רב, הנהלת הקהלה

זמני כניסהלכ"ק מרן רבינו שליט"א

טרם הנסיעה לארה"ק לרגל שמחת נישואי נכדתו, בת הגה"צ אב"ד דקהלתינו ירושלים שליט"א, ביום י"ג טבת הבעל"ט

יום א'............ משעה 5:00 עד שעה 9:30 בערביום ב' ......... משעה 5:00 עד שעה 10:00 בערב יום ג'..................................... לא יהי' זמן כניסהיום ד' ........ משעה 5:00 עד שעה 9:30 בערביום ה' ......... משעה 5:00 עד שעה 9:00 בערב

פרשת בא

6

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

טוריסטיק די נישט מיינען מיר ניין! פלעצער אין מדינת ישראל וועלכע מיליאנען די איבער פון פרוצות און פרוצים טמאים האט דארט פארפלייצן. טוען וועלט גאנצע צו וואס יונגערמאן חסידי'שער קיין נישט פאר קומען חלום אין זאל נישטאמאל זוכן. מרן כ"ק פון נסיעה די מיט מיטפארער די אדמו"ר שליט"א אזעלכע געדאנקען פון גיין מדבריות און מערות די צו אויספלוגן אויף

אין א"י. ס'איז מוקצה מן הדעת, ס'קלעבט זיך נישט די מיט קומען וועלכע אידן אז שכל אויפ'ן צו מרבה איז ציל בלויזער איר וואס נסיעה אלע מיט זיין צו און מחזק כבוד שמים זיין מעגליכקייטן די שרידים אשר ד' קורא, זאלן פארקירעווען זייער באזוך צו אזעלכע דרכים עקלקלות, וואס שטייען אין פולן קאנטראסט צום צוועק פון די געהויבענע נסיעה. ס'גלויבט זיך נישט אז יונגעלייט וועלכע קומען שעפן די פון אמיץ, קשר דעם פון דקדושה חיות אחדות און התחברות מיט די "שרידים אשר זייערע הערצער בלוטיגן פון וואס ד' קורא" די אומאויפהערליכע גזירות און רדיפות פון דעם ציוניסטישן שלטון, זאלן אנלאדענען א ווידיא אפאראט אויף די פלייצע, א דיזשיטל קאמערע אויפ'ן האלדז, שווארצע זונען ברילן וועלכע פארדעקן דאס האלבע פנים, א רוק–אויסזעענדיג און אונטערוויילעכץ, פון זאק דעם זיין מקיים טוריסט פאלנער א ווי לויט'ן ולרחבה לאורכה בארץ התהלך קום

ציוניסטישן באגריף...א פון געדאנק אויפ'ן דאס קומט ווי געווארן ערצויגן איז וועלכער יונגערמאן בעל הקוה"ט מרן פון הבהירה שיטתו לאור אלע די מיט ארומצופארן זי"ע, משה ויואל די וועלכע ערטער טוריסטיק די צו רייזעס פארוואנדלט האבן אויטאריטעטן מדינה זענען וואס מקומות, ציוניסטישע עכט צו מיט וויזיטער די פיטערן צו אויסגעשטעלט אנגעפיקעוועט פראפאגאנדע ציוניסטישע

מיט כפירה ומינות.מיט פארן וועלכע די נאר נישט היסטארישע די צו נסיעות ארגאניזירטע "מדריכים" זייערע אפילו וואס פלעצער, אידן, חסידי'שע זיין זאלן גיידס טור די "סאטמארער" צום גוט פארשטייען זיי און זייערע צווישן אז ימלט לא איז עלעמענט, ארויסשפראצן נישט זאלן אויפקלערונגען מיט אנגעשמעקט זענען וועלכע דיבורים דעם גיפט פון מינות. איבערהויפט ווערטער הוי ולדידן מומא הוה לא "לדידהו וואס במשך פירן ווייזער וועג זעלבע די מומא". דעם יאר אנדערע עלעמענטן און ס'ליגט זיי ערקלערונגען און שפראך די ביינער די אין און יאר. דעם במשך דערציילן זיי וועלכע וועלן דאס אומדירעקט און אומוועלנדיג זיי פרעדיגן צו די יונגעלייט. און ס'איז באקאנט א זאגן צו פלעגט זי"ע הקוה"ט רבינו וואס ווערן מיט איד קען אמאל פארכאפט איין שלעכטע מחשבה, און זיך

פלאגן דערמיט גאנצע זיבעציג יאר.נאר אפילו די וועלכע פארן פריוואט מיט די צו אויסגעשטעלט זענען קארס, אייגענע אלע איבלען אין די מקומות. מ'קומט אן צו אזא אטראקציע. מ'שטעלט זיך אין די ליין צו אויסוואורפן סארט אלע מיט בילעטן קויפן סאברעס, איזראעלישע אומות, 70 די פון ביז אויגן, שיפע מיט טוריסטן כינעזישע אמעריקאנער "יענקיס". מ'באזוכט די "מערת הנטיפים" — די אייז קעיווס, צי די היילן פון ליין די אין מען שטייט אדער הנקרה, ראש איינצושטייגן האנושי המין חלאת די מיט אין בארג" "מצדה צום טשעיר–ליפט די מען קען דארט המלח. ים פון מדבריות די איד א וואס פון דאס אנהערן און אנזען זיך אן ס'קומען קשת.. כמטחוי אנטלויפן דארף וואס טומאה און מינות דאס אויערן די צו עס פרעדיגן "טור גיידס" וועלכע פירן ארום און סאברעס. אדער גויים גרופעס, אנדערע די גיפט איז מחלחל ויורד. ס'גייט אריין טיף

אין הארץ.די אין מאל פיל ברענגט זי"ע רבי דער אז חז"ל מדרשי די און רמב"ן דעם תורות

יעדע עבירה וואס א מענטש טוט אין א"י איז איז ר"ל עונש דער און הארבער פילפאכיג טאפלט. ווייל ארץ ישראל איז דער "פלטרין של מלך" דאס פאלאץ פון הייליגן באשעפער, און ווען א איד זינדיגט אין א"י איז ער מורד קעניגליכן אין ווידערשפעניגן טוט ער —מה מלך, פונעם געגנווארט אין פאלאץ, שאין כן דער וואס זינדיגט אין חו"ל, איז דער עונש נישט אזוי הארב, ער זינדיגט אינדרויסן פון יעדער זען דארף דאס פאלאץ. פונעם צו כדי מיט פארן וועלכע ברידער אונזערע ברענגען א קידוש השם, אז זייער נסיעה זאל נישט פארוואנדלט ווערן צום פארקערטן ח"ו.

* * *

פון מ'דערציילט וואס באקאנט ס'איז זי"ע, שפיטיווקער שמשון יעקב רבי הגה"ק רייזן צו שיף די אויף ארויף איז ער בעפאר אים מ"ם סמ"ך דער איז ישראל, ארץ קיין קעגנגעגאנגען. האט אים רבי שמשון געזאגט איך האב נאר געקויפט איין בילעט, מיר ביידע קענען נישט פארן מיט דעם איינעם בילעט. אויב פארסטו — זאגט דער שפיטיווקער צום ס"מ — בלייב איך אין חוץ לארץ. אויב פאר

איך בלייבסטו דא אין חו"ל.בלייב איך גוט, געזאגט: ס"מ דער האט רבי ווען א"י. קיין פארן קענסט דו און דא יעקב שמשון האט אראפגעטרעטן פון די שיף אין ארץ ישראל'דיגן פארט האט ער דערזען שפרינגט ער ווי ס"מ דער "בחור" דעם שפיטיווקער דער אים האט פנים. אין אים געפרעגט, היתכן? מיר האבן דאך אן אפמאך האסטו פארוואס חו"ל, אין בלייבסט דו אז ס"מ דער זיך האט ווארט געהאלטן? נישט חו"ל אין יעניגער דער זאגנדיג: צעלאכט, איז בלויז געווען מיין אגענט, ער איז טאקע עס איך בין א"י אין דא חו"ל, אין געבליבן מונקאטשער דער ברענגט מעשה די אליין.

רב זי"ע אין דברי תורה.מ'פארט ווען געדענקען מען דארף דאס קיין א"י אז דארט איז עס דער "בחור" אליין. און ער רוהט נישט ער זוכט אריינצונארן אין שענסטע, דאס און בעסטע דאס דווקא זאק און ער האט זיך זיינע מיטלען און פארטלען

צו יעדן לויט זיין מצב.געווען איז שורות די פון שרייבער דער פאמיליע מיין ווען יאר צוויי פון קינד א

איז געקומען קיין א"י מיט די שיף אין שנת תש"י. דערציילט מיר לעצטנס מיין חשוב'ע שיף די ווען אז לאויושט"א שתחי' מאמע מיט די נייע עולים איז אנגעקומען קיין חיפה האט מען זיי אריינגעפירט אין א לאגער וואס די פאר געווארן דעזיגנירט ספעציעל איז מאכל ערשטע דאס העליה". "שער עולים, אראפקומענדיג דערלאנגט זיי מ'האט וואס פון די שיף איז געווען רויטע מעלאנע. האבן די עולים געוויזן איינער פאר'ן אנדערן מיט פון קערנדלעך די אויף אז התפעלות גרויס די מעלאנע זענען פאראן די אותיות פון אל"ף אונטערגעשטעלט דאס איז פנים א בי"ת. פראפאגאנדע ציוניסטישע די פון געווארן די פון הערצער די פארכאפן צו מאשין, ווי איינצורעדן זיי און עולים, רעליגיעזע הייליג דאס לאנד איז, אז די קערנדליך מיט די זיך אויף האבן שטרייפן ווייסע שווארץ

הייליגע אותיות פון א'ב'.שוין "בחור" דער זיי האט היינט סאפיסטיקירטע מער פיל צוגעשטעלט פון הערצער די כאפן צו וויאזוי מעטאדן אומוויסנדע. היינט וויקלט מען דאס איין מיט הקדושים מקומות כותל, צום גיין קדושה. וואס פארכאפט, האבן ציוניסטן די וועלכע

מיט איסורים הארבע די מברר איז רביה"ק וואס ס'איז פארבונדן, צו געבן חיזוק פאר די מלוכה הטמאה, און מודה זיין אין די הארבע עבירה פון עובר זיין אויף די שלש שבועות, כלל אריינפירן און בלוט, אידיש פארגיסן

ישראל אין סכנות עצומות. וועל איך איינרעדן נישט זיך זאל קיינער נאר גיין צו די טונעלן אונטער'ן כותל, נישט צום כותל זעלבסט. ווייל דאס איז איינס און און קונצן נישט ס'העלפט און זעלבע. דאס פון צוואה און איסור דעם קעגן דריידלעך

רבינו הקוה"ט זי"ע.ס'איז באקאנט די עובדא וואס ס'דערציילט ר' איציקל די נאמני בית הרה"ק פון איינער א.א.ג. ה"ר איינער אז זי"ע פשעווארסקער אויף א שמחה, א"י אין געווען איז שליט"א איציקל ר' רבי אים האט צוריקקומענדיג כותל? האט ביים געווען ביסט דו געפרעגט געהאט כ'האב אבער ניין, געענטפערט, ער ביים זיין מתפלל גיין צו נסיון גרויסן א כותל. האט ר' איציקל אים צוריק געפרעגט: און לייגן תפילין איז ביי דיר אויך א נסיון? האט מסאטמאר הקדוש רבינו וויבאלד איז

גע'אסר'ט צו גיין צום כותל פסק'עט מען ווי אויב צוגעגעבן האט ער און הימל. אין אים גייט מען יא מתפלל זיין צום כותל, האט די

תפילה נישט קיין תועלת. אויב א איד פארמאכט די אויגן און זאגט איך וועל גיין און ס'וועט מיר נישט שאדן, איז ער קרח מכאן ומכאן. נישט ער וועט אויפטון אזוי ווי הרה"ק ר' איציקל זאגט, און ער האט עובר געווען אויף די פלאמפייערדיגע צוואה די אין שרייבט ער וואס הקדוש רבינו פון דאס שרייב איך הגאולה", "על פון הקדמה

מיט בלוט פון הארץ.

* * *

און ראטזאם, נישט איז גלייכצייטיג חסיד סאטמארער א פאר געפארפול, זאגאר ווי געביטן. פארנומענע די אין אריינצוגיין איז ערשטנס שטחים. די אדער הגולן רמת דאס א חיזוק פאר די מתנחלים, ווען זיי זעען דאס און זיי. צו קומען אידן אזעלכע מאדע מיינט חיזוק צו די גרעסטע מופקרים וועלכע די קעגן עזות מאס גרעסטע די מיט גייען אומות העולם, און רייצן אן די גאנצע וועלט מתנחלים די מדינות... אלע אין אידן אויף

א. לי. קעניג

פארגעסט נישט צו באזוכן די "קעיווס" און "דעזערטס" פון אונזער צייט

דאס דארף מען געדענקען ווען מ'פארט קיין א"י אז דארט איז עס דער

"בחור" אליין. און ער רוהט נישט ער זוכט אריינצונארן אין זאק דווקא

דאס בעסטע און דאס שענסטע, און ער האט זיך זיינע מיטלען און

פארטלען צו יעדן לויט זיין מצב.

7

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

צו משפחות זייערע מיט זיך מפקיר זענען הארי" "לוע דעם אין לעבן זיי ר"ל. הריגה און פילע פון זיי אומשולדיגע קינדער זענען

דערמארדעט געווארן צוליב זייער הפקרות. אויך דארף מען וויסן אז די גאנצע מדינה איז א לאנגער שמאלער פאס לאנד לענגאויס די מיט גרעניץ די און התיכון, ים דעם לענג. גאנצע די אויף לויפט פאלעסטינער און אויטא אן נעמט אמעריקאנער אן אויב דזשי. מיט ישראל מדינת אין דרייוון וויל אריינצובלאנדזשען עלול ער איז עס. פי. איז ער וואו שטעטל, פאלעסטינער א אין

אויסגעשטעלט צום ארגסטן, ר"ל. דאס איז איין זייט פון די מטבע, די געפארן און נסיונות וואס לויערן דעם וואס באטרעט

דעם באדען פון א"י.זיין געווארנט מען דארף גלייכצייטיג צו אכטונג בארץ, התלויות מצוות אלע אין געבן אויף תרומות און מעשרות, וכו'. כהנים זיך זאלן הק' מקומות די צו פארן וועלכע וואו און באטרעטן מעגן זיי וואו נאכפרעגן נישט. אין מירון איז פאראן א דרך לכהנים, און רביה"ק האט נישט געלאזט כהנים אריינגיין און הרשב"י, ציון העכער'ן געביידע די אין אזוי האבן אויך געהאלטן פילע קדושי עליון.

אין צפת איז ארום די מקוה האר"י ז"ל פול נישט כהנים טארן טבריא אין קברים. מיט

אריינגיין צו רמבעה"נ.

* * *

איז, מטבע די פון זייט אנדערע די וואס שמים שם קידוש געוואלדיגער דער שליט"א אדמו"ר מרן כ"ק פון נסיעה די השתוקקות די ארויסצורופן. פארשפרעכט יהדות פון מחנות צוויי די פון געגועין און שבדרום, אחינו און שבא"י אחינו החרדית איינער זיין מחזק און צוזאמצוטרעפן זיך קעגן צוזאמען האלטן צו זיך אנדערן דעם פון פלייץ דער הזידונים" מים "שטף דעם גרויס ווי כפירה. און טומאה ציונות מינות איז די זכיה צו נעמען א חלק אין דעם מעמד אלו, עם ויאגדו אלו יבאו פון שמים, כבוד וואס הנורא ניאוץ דעם קעגן זה. לעומת זה שומרי אידן אלפים פילע פון השתתפות די טייל א נעמען וועלן וועלכע ומצוות תורה אין די בחירות הטמאות זענען עובר אויף דעם שרעקליכן איסור מיט'ן אריינווארפן א צעטל אין שטים קאסטן, און טוען זיך ווידעראמאל שלטון פון טייל א אלס אידענטיפיצירן געוואלדיגן דעם זיין גורם און הכופרים,

חילול השם מסוף העולם ועד סופו.טעג די אין צייט ממש, זעלבער דער אין זענען זיי ווען בחירות, די נאך און בעפאר גרייטן און ומחולות, עגל מיט'ן פארנומען זיך צוצושטיין צו די מרכבה הטמאה. — זה כח דער צוזאמנעמען זיך וועט זה, לעומת אדיר פון רבבות אלפי ישראל, ובראשם שרי מסאטמאר אדמו"ר מרן כ"ק ישראל צבאות

באגלייטער טויזנטער זיינע מיט שליט"א ד' קול דעם אויסשרייען קומען וועלכע בכח. און רבותינו חברי הבד"ץ שליט"א ועל צבאם דער אביר הרועים איש על העדה כ"ק מעמד דער שליט"א. ירושלים גאב"ד מרן אדיר און די שמחה און אסיפות חיזוק און די געוואלדיגע פעולות צו טיילן סכומים אדירים צו מחזק און הטהור, החינוך מוסדות די צו אשר שרידים די מיט אמיץ קשר דעם זיין איבערוועגן בעזהי"ת וועט דאס קורא, ד' די וואגשאל און רב חסד מטה כלפי חסד, די שמחה בשמי מרום, די חדווה פון קוב"ה "ראו שליט"א מרן כ"ק בעולמי". שבראתי בריה מסע דעם זיך אויף אונטערגענומען האט אונטערנעמונג, ריזיגע א איז וואס הקודש זיין כבוד שמים. די טויזנטער נאר מרבה צו אידן וועלכע זיך לאזן קאסטן סכומים גדולים זיך מטריח יכולת, און זענען זייערע העכער בטילטולא דאורחא מיטצוהאלטן דעם קידוש השם הגדול והנכבד, צו זיין א חלק פון דעם

קידוש שם שמים, אשרי חלקם וחבלם.

* * *

אבער ס'איז טאקע א שאד אויב מ'באזוכט די זען צו פון פארפאסן מ'זאל ישראל ארץ מערות און מדבריות פון ארץ ישראל. ס'איז לראות געלעגנהייט, זעלטענע אזא דא ולהראות. איז א וודאי יא כדאי דאס צו זען. איר וועט שעפן עונג רוחני אן א שיעור. אבער וועלכע מערות — מדבריות איז יא ראטזאם

צו וויזיטן? הערט און שטוינט. ס'איז באקאנט די עובדא וואס איז פארלאפן צווישן מרן הקוה"ט בעל ויואל משה זי"ע און הגאון הגדול בעל חזון איש זי"ע. ווען דער רבי איז געווען אין בני ברק און געגאנגען באזוכן דעם חזון איש, איז דער שמועס געווען וועגן א אויב דיעות הלכות רמב"ם אין הלכה די מענטש וואוינט אין א מדינה וואו די מענטשן פירן זיך שלעכט אויף זאל ער אנטלויפן צו אן אנדערע מדינה. און אויב אלע מדינות האבן שלעכטע מנהגים און די איינוואוינער זענען און מערות צו אנטלויפן מען זאל רשעים, מדבריות און וואוינען אפגעזונדערט. אזוי ווי דער נביא ירמי' זאגט: מי יתנני במדבר מלון

געשמועסט האבן צדיקים צוויי די אורחים. "וואס טוט מען היינט מיט דעם רמב"ם?" — האט איינער געזאגט צום אנדערן ]יש אומרים איש, חזון צום געזאגט דאס האט רבי דער און אנדערע זאגן פארקערט[ "די ישיבות און תלמוד תורות זענען די מערות און מדבריות

פון היינטיגע צייטן".אז צו לייגן הדורות כותבי די און דעמאלט ביי דעם שמועס האט דער רבי זי"ע געגרינדעט זיין הייליגע תלמוד תורה אין בני ת"ת איינציגע די געווען איז וועלכע ברק,

אויף אידיש אין די גאנצע שטאט.זאלט איר מיטפארער: חשוב'ע טייערע און "קעיווס די באזוכן צו פארפאסן נישט דעזערטס". די היילן וועלכע זענען א שוץ און באהאלטונג פאר די תינוקות של בית רבן פון

די "מדינה שאנשיה רעים ומנהגותיה רעים".גייט צום מדבר, צו די מערה וואס עס האבן אידן ברק'ער בני די פונדאסניי געגרינדעט וואס שטייט תחת דגלו פון כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א, דאס ביהמ"ד 'ברך משה" אויף רחוב זענען החיל גבורי אחינו וואוהין נחמיה, אריין זיך צו שיצן פון די אומגעוואונטשענע השפעות. זיי האבן געגרינדעט א תלמוד תורה וואס איז א דירעקטער המשך פון די ערשטע מערה און מדבריות וואס רבינו הקדוש האט

מייסד געווען אין שנת תשי"ב.גיט קורא. ד' די שרידים אשר זייט מחזק זיי וועט וואס וחיזוק עידוד זיי אין אריין באגלייטן לאנג נאכ'ן אוועקפארן. באטייליגט אייך אין דעם נייעם שיכון וואס וועט געבויעט אנ"ש פאר בצורה חומה א שאפן צו ווערן עטרה זיין מחזיר מען וועט האפנטליך און ווערן שם שמים ס'וועט נתקדש און ליושנה גייט גלייכצייטיג און וועלט. גאנצע די אין "שרה הבנות חינוך פון מוסדות די באזוכט באהל" און דעם בארימטן חדר וואס ס'פירט אברהם הרב פעלים רב נלהב עסקן דער אן

ישעי' בענעדיקט שליט"א.למען השם! נוצט אויס די טייערע צייט צו באזוכן די גבורי החיל די מוסדות הקדושים, די מערות און מדבריות, און מחזק זיין די גבורי החיל. אבער טוט אייך נישט באגענוגן בלויז מיט די גרויסע פעסטונגען אין די צענטראלע פארגעסט זיך. געפינט יעדער וואו שטעט,

נישט אויך די מוסדות הקדושים אין די ווייטע ווי ווערן באצייכנט קענען וועלכע ערטער וויסט איז הקודש דרך דער ווייל מדבריות,

אין יענע פלעצער.געדענקט, די מנהלים שטייען אויף די פייער חיצים די אריין נעמען און איינזאמע ליניע חיזוק און האפענונג זייער און ובליסטראות, איז אז ס'איז פאראן דער ציבור אנ"ש אין חו"ל זענען מיר אז ווייסן זיי זיי. פארשטייט וואס די היטן צו זי"ע רביה"ק פון ועומד מצווה געווען זענען וועלכע החינוך הטהור מוסדות ביי אים די טייערסטע אוצרות. יעצט ווען מיר קומען קיין א"י מחזק צו זיין און צו מרבה זיין באזוכן נישט זיי גייען מיר און שמים, כבוד זיי א פאטש אין פנים, חלילה. דאס איז דאס שעה עטליכע מיט געדענקט זיי. צעברעכט

קען מען פיל אויפטון. הבו גודל למקדשי ד'.פון מוסד גרויסן דעם אנכאפן לאמיר אופק שמעון רבי מנהל לעגענדארן דעם העכסט שיינער דער צי שבע, באר אין אנגעפירט נתיבות אין מוסד געלונגענער פון דעם מסנ"פ'דיגן מנהל הרב אסאיאג. די טייערע מנהלים שטייען אליין אויפ'ן פראנט נישט. זיי פארשטייט וואס וועלט א קעגן א אין קינדער זיין צו מחנך באוויזן זיי און שבעידית עידית זענען וואס שממה מדבר קיין גייט הטהור. החינוך מוסדות די פון "'זכרון מאיר" חיפה באזוכט דעם מוסד הק' עסקן באגאבטן פון געפירט ווערט וואס שלמה יצחק הרב יארן צענדליגער נלהב תל אין אויך פלאות פלאי און זייבאלד. יאר 6 פאראן איז הטומאה מקור אין אביב, א ברעסלעווער תלמוד תורה על טה"ק "שיר אין מוסדות בארימטע צוויי די און חדש". צפת די לאנגיעריגע תלמוד תורה "טאכובער" אין די אלטע שטאט צפת נעבן די שולן פון "בית יוסף מהר"י אבוהב מיט די לעגענדארע וועלכע דבש הרב און פערי הרב מנהלים אלפי ארויסגעגעבן יארן די במשך האבן מוסדות די און ושלימים. יראים תלמידים בערל הרב עסקן דינאמישן מיט'ן עין" "בת אין הקדש טהרת על מוסד דער און פריעד. מיוחד כולל גלייכצייטיג דער און קוממיות, הדרכתו תחת לערנען יונגעלייט וואו במינו נאר וצדיק שליט"א און פארן גאון פון דעם

אהיים משבת לשבת.אין איז וואס חלק קליינער א נאר ס'איז

זכרון ותן לחכם ויחכם עוד.אידן איבער די גאנצע וועלט זענען מתפלל און קוקן ארויס אויף די הצלחה און סייעתא דער שליט"א, אדמו"ר מרן כ"ק פון דשמיא זכות פון אבותיו הק' זי"ע און דער זכות פון רבינו הקוה"ט וואס האט מקיים געווען "צא וכבוש את הדרך" אויסטרעטנדיג א וועג פאר די דורות הבאים, און צוגעגרייט דעם באדען וואס שליט"א מרן כ"ק דרכו ממשיך פאר רירט זיך נישט פון זיינע דרכים און פירט די עדה הקדושה לאורו הבהיר. און מיר האפן אז זאל מיטפארער די באגלייטער די פון אויך ווי אזוי ברבים, השם קידוש א ארויסקומען דער נביא זאגט: ויאמר לי עבדי אתה ישראל

אשר בך אתפאר.

זייט מחזק די שרידים אשר ד' קורא. גיט אריין אין זיי עידוד וחיזוק

וואס וועט זיי באגלייטן לאנג נאכ'ן אוועקפארן. באטייליגט אייך אין

דעם נייעם שיכון וואס וועט געבויעט ווערן צו שאפן א חומה בצורה

פאר אנ"ש און האפנטליך וועט מען מחזיר זיין עטרה ליושנה און

ס'וועט נתקדש ווערן שם שמים אין די גאנצע וועלט

אויך דארף מען וויסן אז די גאנצע מדינה איז א לאנגער שמאלער פאס

לאנד לענגאויס דעם ים התיכון, און די גרעניץ מיט די פאלעסטינער

לויפט אויף די גאנצע לענג. אויב אן אמעריקאנער נעמט אן אויטא

און וויל דרייוון אין מדינת ישראל מיט דזשי. פי. עס. איז ער עלול

אריינצובלאנדזשען אין א פאלעסטינער שטעטל, וואו ער איז

אויסגעשטעלט צום ארגסטן, ר"ל.

8

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

צייט זעלבער דער צו — יארק. ניו די אן גייען הקדושה ארצנו אין וואס פנים מקבל הכנות פיבערהאפטיגע רבבות של ומנהיגן רבן פני זיין צו לפני ההולך האש עמוד ישראל, אלפי אדמו"ר מרן כ"ק הוד ישראל, מחנה מסאטמאר שליט"א, און פארזיכערן אז ס'זאל פון דעם בעפארשטייענדן באזוך ארויסקומען דער גרעסטער כבוד שמים וכבוד התורה — צו דער זעלבער צייט אינטענסיווע די אנגעהויבן זיך האבן וואו יארק, ניו אין דאהי צוגרייטונגען האבן סאטמאר בית עסקני ראשי די אנגעהויבן מיט הכנה דרבה צום מעמד כביר וכינוס נשגב 'צאתכם לשלום' וואס יציאת בעת ווערן אפגעראכטן וועט צדיק מן העיר; ווען דער רבי שליט"א וועט אי"ה אפרייזן צום לופט-פעלד און שעה מזל'דיגער א אין אויפהייבן זיך בדרכו צלחה קיין ארצנו הקדושה, מחזק החרדית יהדות דארטיגע דאס זיין הנאמנה כל הברכים אשר לא כרעו ולא

יכרעו לבעל הציוני.ווי ס'איז שוין אצינד וועלט-באקאנט - און פארוואנדעלט טעג איצטיגע די אין ס'איז געווארן אין דאס געשפרעך פון טאג ביי אלע שיכטן פון יהדות החרדית איבער דער וועלט - נעמט דער סאטמארער רבי שליט"א אונטער א נסיעה רוממה קיין ארצנו הקדושה לרגל די בנו בת היקרה, נכדתו פון החתונה שמחת שליט"א, ירושלים סאטמאר אבד"ק הגה"צ וואס וועט אפגעהאלטן ווערן ברוב פאר והדר בית אין בשלח מיטוואך קומענדיגן דעם ישראל. בית עמך רבבות במקהלות שמש, אבער דער הויפט ציל, צוועק און תכלית פון זיין מרומם און מחזק דאס איז נסיעה, דער דאס הצרופה, החרדית יהדות דאס יהדות אויטענטישע ערליכע

'העדה דגל על חונים זענען וואס הנאמנה, ריין- צדק, במעגלי זיך פירן וואס החרדית' ורבותינו, לפי אויסגעהאלטן בדרכי אבותינו הדרכת מרא דארעא קדישא שר צבא ה' כ"ק

מרן גאב"ד ירושלים שליט"א.

אנן מהכא ואתון מהתם — לקדש שם שמים

ווי עס קומען די גריסן פון ארצנו הקדושה, לופטן דער אין טאפן דארטן שוין מען קען די פרייד און שפאנונג צו די געהויבענע טעג זענען יארן לאנגע לשלום. לקראתם הבאים החרדית יהדות דאס וואס פאריבער, שוין עפעס געהאט נישט האט ישראל ארץ אין צוזאמנעמען זאל וואס איבערלעבעניש אן אלע ערליכע אידן "ויעשו כולם אגודה אחת אריינבלאזן און שלם", בלבב רצונך לעשות צו זיך חיזוק ריכטיגן דעם תחיה של טל איבערהויפט ווייטער. דערהאלטן קענען ממשלה די זינט צייטן לעצטערע די אין צו פויסטן אירע פארשטייפט האט הטמאה דערביטערן די יארן פון די ערליכע אידן, איז עס ביי זיי אין א בחינה פון 'ויאנחו בני ישראל מן העבודה'. דעריבער ווערט דער באזוך פון רבי'ן שליט"א, געזען אין זייערע אויגן אלס א שטראל פון חיזוק, סיי מיט'ן צונויפברענגען הברכיים כל מלך של לגיונו ריזיגער אזא אשר לא כרעו לבעל אויפאיינמאל; סיי מיט'ן חמור איסור דעם אויסרופן און ווידערהאלן דער אויך ווי און הטמאות; הבחירות נגד חיזוק פונעם 'שקל הטהור', צו פארטיילן די ריזיגע סכומים פאר די ערליכע מוסדות וואס פירן זיך על טהרת הקודש אן נהנה זיין קיין

הנאה כל שהיא פון ממשלת זדון.בעפארשטייענדע די ווערט דערפאר

נאכגעפאלגט רבי'ן' סאטמארער פון 'נסיעה יעדער וועלט, גאנצע די פון נאנט דער פון איז מתפלל און קוקט ארויס, אז די נסיעה זאל דערפאלג, ריכטיגער מיט ווערן געקרוינט בשם ה' נעשה ונצליח ויתקדש שם שמים על

ידינו.

וביציאתו מה הוא אומר — אור זרוע לצדיק ולישרי לב שמחה

ווען תמיד עדתנו, בקהל זאת מלפנים זייערע אונטערגענומען האבן הק' רבותינו הקדושה, ארצנו קיין נסיעות מלכות'דיגע זענען זיך שטענדיג צונויפגעקומען טויזנטער פון מעמדים גרויסארטיגע די צו אידן "צאתכם לשלום", טאקע אויפ'ן זעלבן פלאץ פון מעטראפאליע די עוו., בעדפארד אויף די אין טרערן מיט מ'האט וואו סאטמאר, געזעגנט זיך געזאנג, און מוזיק מיט אויגן, און הצלחה די פאר געווען מתפלל און און אידן עלטערע די ביי דשמיא. סייעתא די אויגן די פאר נאך שטייט בתים בעלי די אין לשלום" "צאתכם מעמדי פייערליכע מ'האט ווען תשי"ט, תשט"ו, תשי"ב, יארן באגלייט התרגשות אומבאשרייבליכע מיט רבינו הקוה"ט זי"ע אויף זיין וועג קיין ארצנו הקדושה, ווען דער רבי איז אהין געפארן מיט דעם פון שילדערונג לענגערע )א שיף. א די ערשינען איז תשי"ט, יאר אין באגלייטן פארגאנגענע וואך דא אין 'דער איד', פון די זכרונות פון הרה"ח ר' יונה לאנדא שליט"א(.

בשנת נאכגעפאלגט האט זעלבע דאס פטירת נאך יאר געציילטע בלויז תשמ"ג, פון זי"ע, ערב דער מסע המלכות רבינו הק' כ"ק מרן רבינו הגה"ק בעל ברך משה זצ"ל, ווען דער ציבור האט געשפירט אז דא ווערט

קודש מערכת הייליגע די נמשך ווייטער נפשו לבו בכל געפירט האט רבי דער וואס אן געווען איז עס הימים. כל ונשמתו רוחו אויסטערליש הייליגער מעמד מיט פייערדיגע ביי ביינער די אין נאך ליגן וואס דרשות אבער מיטגעלעבט. עס האבן וואס אלע אין געווען עס איז פארנעם גרעסטן אויפ'ן 'סאטמאר געווען איז עס ווען תשנ"ד, שנת בתפארתה'. דאן האבן צענדליגער טויזנטער אידן אין פולסטן זין פון ווארט איבערגעפולט און קודש, נאוה ביתו פון פארנט גאסן די אויף רבי'ן דעם באגלייט וזמרה שירה מיט זיך לאזט עס הק'. ארצנו קיין וועג זיין פון בילד פראכטפול דאס פארגעסן נישט זענען וואס תשב"ר, לעכטיגע טויזנטער די קעגן דארט אויסגע'שורה'ט געשטאנען מיט ז"ל, רבי'ן פון קודש נאוה ביתו איבער און העמעדלעך, ווייסע ציכטיג זייערע אויך און דרשות, ווארעמע געהערט מ'האט דברות קודש פון רבי'ן זצ"ל וואס קלינגט נאך

היינט אין די ביינער.גרייט בקודש דרכם ממשיך בעת אצינד, נסיעה ערשטע די אונטערצונעמען זיך שליט"א רבי דער ווען פון ארה"ק קיין מלכות בנשיאות געווארן געקרוינט איז נסיעה די ווערט ווידעראמאל און סאטמאר, אונטערגענומען מיט גענוי דעם זעלבן צוועק, מיט אקוראט די זעלבע מטרה, צו גענוי דעם זעלבן ערליכן ציבור, ווי עס איז געווען בימים צענדליגער פארשטענדליך וועלן — ההם טויזנטער אידן, תלמידי וחסידי סאטמאר, און שיכטן אלע פון ישראל אמוני שלומי אויך לתורה" כבוד "תנו זיין מקיים קרייזן, און אויפ'ן שענסטן פארנעם וואס איז נאר שייך; של ברחובה צונויפקומען זיך ווידעראמאל עיר כאיש אחד בלב אחד מלובשים מיט בגדי לנושא התורה כבוד דעם אפצוגעבן שב"ק, לך יצוה מלאכיו 'כי זיין מתפלל דגלה,

צוגרייטונגען צום מעמד "צאתכם לשלום" פאר כ"ק מרן אדמו"ר מסאטמאר שליט"א

צום אפפליען קיין ארץ ישראלאלפי אנשי שלומינו תלמידי וחסידי סאטמאר, פון איבער ניו יארק, זקנים עם נערים, וועלן באגלייטן דעם רבי'ן

פאר'ן ווערן וועלן פארשלאסן עוועניו אויף בעדפארד פילע בלאקן — שליט"א בצאתו לשלום אל ארץ הקודש

פארקער, כדי צו קענען אפהאלטן דעם מעמד מיט'ן פולסטן פראכט — מעמד הנשגב אויף בעדפארד עוועניו וועט

ערוועקן נאסטאלגישע זכרונות פון פריערדיגע נסיעות פון רבותינו הק' — צענדליגער טויזנטער קינדערלעך פון

מוסדות סאטמאר ניו יארק, וועלן שטיין אויסגע'שורה'ט לענגאויס בעדפארד עוועניו און באגלייטן דעם רבי'ן

שליט"א מיט הייסע ברכות — וויכטיגע 'אסיפת עסקנים' ווערט פאררופן צווישן עסקני בית סאטמאר צו קענען

האלטן דעם ריכטיגן ארדענונג — מעמד צאתכם לשלום, בתופים ובמחולות, וועט אי"ה פארוואנדלט ווערן אין א

מאניפעסטאציע פון כבוד שמים — יציאת צדיק מן העיר עושה רושם!

מעמד אדיר וועט נמשך ווערן בחוצות ירושלים, א טאג דערויף, ווען בני ציון היקירם וועלן אנטפאנגען כ"ק מרן רבינו שליט"א ביי די עצרת הכבירה נגד הבחירות הטמאות — דער רבי שליט"א וועט משמיע זיין דבר ה', כאמור בתורת רביה"ק מסאטמאר זצוק"ל

כי מלאכיו יצוה לך לשמרך בכל דרכיך:

9

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

לשמרך בכל דרכיך', און דערביי ארויסווייזן מיט אנגעהערשאפט און חיזוק אונזער והנאנקים הנאנחים לדעה, אחינו אונזערע אין ארצנו הקדושה, וועלכע קוקן שוין ארויס בכליון שליט"א רבינו פון באזוך דעם אויף

עינים.

מעמד אדיר לכבודה של תורהביי אן אסיפה צווישן די ראשי העסקנים די געווארן באשטעטיגט זענען וואך, היינטיגע די גרויסארטיגע פלענער איבער'ן גראנדיעזן קומענדיגן דעם לשלום", "צאתכם מעמד מוצאי שבת קודש פרשת בא. צו דעם מעמד וועלן זיך צונויפקומען נישט בלויז טויזנטער אנ"ש תושבי וויליאמסבורג, נאר צוליב דעם וועלן כאראקטער, הייליגן און היסטארישן קומען צו פארן אויך אנשי שלומינו תלמידים וחסידים פון בארא פארק, קרית יואל, מאנסי תיכף ארויסלאזן זיך וועלן וועלכע אא"וו, צו קענען כדי קודש, זמן מוצאי שבת נאכ'ן

נעמען א טייל ביים מעמד קידוש שם שמים.מטעם ועד הנסיעה ווערט ארויסגעגעבן א פונעם מעמד זמנים די אז קלארע מעלדונג, ווערן איינגעהאלטן וועלן לשלום" "צאתכם נישט זיך מ'קען האר. די אויף פונקטליך ערלויבן צו שפעטיגן קיין מינוט, צוליב וואס אנקומען באצייטנס רבי שליט"א דארף דער אויפ'ן אויפשטייגן און לופט-פעלד צום אין פלייט' 'דעלטא טשארדערד ספעציעלן ארצנו קיין וועג אויפ'ן שעה מזל'דיגע א

הקדושה.ליל מוצאי אויס נסיעה פאלט די ווי אזוי ספעציעלע אויסשטעלן מען וועט שבת, ריזיגע פראזשעקטארס אויף ביידע זייטן פון בעדפארד עוועניו, וואס וועלן מאכן ליכטיג צענדליגער אלע פאר דערמעגליכן און מיטהאלטן קענען צו משתתפים טויזנטער אויפגעשטעלט אי"ה וועט עס מעמד. דעם סאונד- הויכהילכער מעכטיגער א ווערן די הילכן אי"ה וועט עס וואו פון סיסטעם,

סאטמאר בית משוררי די פון וזמרה שירה קאפעלע באגלייט פון לעבעדיגע מוזיק, וואס וועלן אונטערהאלטן די ריקודין ברחובה של עיר פון די אלפי אנ"ש ובפרט פון די טויזנטער שווער א מיט זיך שיידן וואס חמד בחורי כ"ק ישיבה, ראש גרויסן זייער פון הארץ מרן רבינו שליט"א; עס וועלן געהערט ווערן פייערדיגע דרשות צו ערקלערן דעם באדייט פון דער נסיעה, און דער קלימאקס וועט זיין פון הקודש ברכת דעם הערן מ'וועט ווען הם וגם הנאספים, העם לכל שליט"א רבינו יענו אחריו אמן ואמן, מיט ברכת "כי מלאכיו

יצוה לך לשמרך בכל דרכיך".אויפגעשטעלט וועלן פלענער די לויט פאר פארענטשעס הויכשטאקיגע ווערן אויף תשב"ר, טויזנטער צענדליגער די נאוה ביתו איבער קעגן עוועניו בעדפארד קודש פון רבינו שליט"א, פון וואו די טייערע אונטער'ן שטיין וועלן וואס - קינדער מנהלים און מלמדים זייערע פון אויפזיכט און מאמענטן די מיטהאלטן קענען וועלן -ספעציעלע זכרון. זייער אין איינקריצן עס געווידמעט זיין וועלן זייטן די ביי בלאקן פאר די נשים צדקניות לויט די שטרענגסטע

גדרי הצניעות, און לענגאויס בעדפארד עוו. וועלן סטריט ראדני און סטריט ווילסאן צו זיך געפינען די טויזנטער אידן מכל מקומות רבינו וועט דערויף באלד מושבותיהם. וואס אויטא דער אין אריינשטייגן שליט"א פאליצייאישע א פון באגלייט ווערן וועט לופט- צום אנקומען קענען צו קאראוואן, פעלד גענוג באצייטנס, בעת טויזנטער אידן צאתו ישמור ה' תפלה, הייסע א שעפשען

ובואו מעתה ועד עולם אמן.

ובכן מה נהדר יהיה המראהווי נאר ס'איז געמאלדן געווארן פאר'ן ציבור אדיר מעמד בעפארשטייענדער דער איבער 'צאתכם לשלום' איז עס באלד אויפגענומען עקסטאז, אויסערגעווענליכער מיט געווארן זייענדיג א מעמד וואס וועט געבן צו שפירן א מעין פון די געהויבענע מאורעות וואס מ'וועט מיטלעבן בחוצות ירושלים, ווען דאס יהדות חיזוק הויפנס אזויפיל שעפן וועט החרדית גאסט. גרויסן מיט'ן אינאיינעם והתחזקות עס איז זיכער אז די תפלת רבים פון אזויפיל געוויס וועט אינאיינעם, אידן טויזנטער האבן די ריכטיגע השפעה, אז די נסיעה זאל גרעסטע הצלחה, די מיט ווערן אפגעהאלטן לשלום", ותחזירנו לשלום "שתוליכנו צוריקקומען און געזונטערהייט פארן מ'זאל אלעס דארט אויפטאן און געזונטערהייט, שמו כבוד למען אויפטאן מ'דארף וואס יתברך, ויהי רצון שיתקדש שם שמים על ידו

ועל ידינו, אמן.דעם פון פרטים אויספירליכע די און לשלום", "צאתכם מעמד היסטארישן טראנספארטאציע פון סדר דער זעלבע דאס און מאנסי פארק, בארא וויליאמסבורג, פון קומענדיגע די נאכפאלגן וועלן יואל, קרית וואך דא אין 'דער איד' און אויף ספעציעלע מדרשים בתי סאטמארער אלע אין מודעות

אין אלע געגנטער איבער ניו יארק.והיו את המלך בצאתו את העיר!

גרויסארטיגע "מסיבת לחיים וסיומי משניות" לרגל הילולת מרן הגה"ק בעל עצי חיים זי"ע,

אין היכל ישיבה גדולה ד'סאטמארצאתכם "מסיבת אלס אויך דינען — וועט הבעל"ט שבט ו' בא, פ' דאנערשטאג קומענדיגן

לשלום" פאר כ"ק מרן רבינו שליט"א פאר'ן אפרייזן קיין ארץ ישראל צו די געהויבענע חתונה

דער רבי שליט"א וועט מסיים זיין ששה סדרי משנה וואס איז געלערנט געווארן דורך די

תלמידי הישיבה מערערע מאל — וועט משמיע זיין דברות קודש וסיפורי צדיקים —

דער רבי שליט"א וועט מעריך זיין שלחנו הטהור און פראווען סעודת הילולא

דאנערשטאג נאכמיטאג פאר תלמידי ישיבה גדולה – שיעור ד'

וויכטיגע רייזע

אנווייזונגען

ועד האש"ל שע"י ועד הנסיעה דקהל יטב לב דסאטמאר

געדענקט: די עירפארט סעקיוריטי איז היינט זייער שטרענג, און מיט קלייניקייטן קען מען זיך

פארפלאנטערן, אראפבלייבן און האבן עגמת נפש.

פאלגענד זענען געוויסע וויכטיגע פונקטן וואס מ'דארף געדענקן אויסצופאלגן. מאכט זיכער זיך צו האלטן

צו די אווייזונגען און זיך צו האלטן צו די פאלגנדע פארשריפטן, און מ'דארף זען צו מאכן א קידוש השם:

פאר אלע מיטרייזער מיט'ן מסע המלכות, צו וויסן וויאזוי זיך אומצוגיין אין עירפארט ב"ה צו האבן א גליקליכע רייזע אן עגמת נפש

רייזע, דער פון הצלחה די פאר פונקט וויכטיגסטער און הויפט ����vדער א האלב און צוויי ארום גענוג צייטליך, אין לופט-פעלד זיין איז דאס שעה בעפאר די צייט וואס דער פליגער פליעט ארויס, כדי צו קענען גענוג זיין און סעקיוריטי די דורכגיין פעקלעך, די אריינטשעקן

צייטליך ביי די געיט.

אויטאריטעטן די האבן שליט"א אדמו"ר מרן כ"ק פון פלייט ��v ביים גרויסע די צוליב סעקיוריטי', 'היי-לעוועל ספעציעלע פארארדענט פארן וועט וואס ישראל רבבות של רבן דער און אידן חרדי'שע צאל ספעציעלע אנגענומען ווערט עס וואס צוליב פליגער, אויף'ן

זיכערהייט מאסנאמען.

דעריבער דארף מען דארט ספעציעלע זיכער מאכן צו זיין

ווייניגסטענס 2.5 שעה בעפאר'ן פליגערןדאס טייטש מ'זאל ארויספארן שפעטסטנס אום 8:00.

��v די וואס פארן מיט דעם עראפלאן זאלן פארשטענדליך

"צאתכם אינעם אנטיילנעמען נישט אופן אין בשום וועלן זיי ווייל שליט"א, רבינו באגלייטן צו לשלום" אנקומען שפעט און וועלן אראפבלייבן דא אין ניו יארק.

א פארשטענדליך האט שליט"א אדמו"ר מרן ��� )כ"ק

שנעלער, גייט עס וואו פון אריינגאנג באזונדערן קענען נישט שוין וועלן רייזער געווענליכע אבער

אנקומען נאכן צאתכם לשלום(.

ארויפטראגן: ���vדעלטא: מ'קען ארויפטראגן בלויז איין האנט-באגאזש אדער זעקל.

עס מ'האלט אויב זעקלעך קאמערע קאמפיוטערס, ווי זאכן, ����vגרעסערע באזונדער, ווערט פאררעכנט ווי א באזונדערע זאך און מ'קען נישט ארויפטראגן

דאס מיט א האנט-באגאזש.

מאנטלען, אריינגערעכנט, נישט ווערט סעקיוריטי נאך מ'קויפט וואס ����vזאכן שירעמס, אדער זאכן וואס מ'דארף האבן צו העלפן גיין ווערן נישט פאררעכנט.

מ'קען דאס טראגן אינאיינעם מי א האנט באגאזש.

דאס האנט-באגאזש. דעם אויסער זאך פערזענליכע איין ����vיונייטעד: ערלויבט שליסט אריין א שאולדער-בעג, רוק-זאק, לעפ-טאפ אדער זאך וואס איז ענליך גרויס. אין צוגאב קען מען ארויפטראגן א מאנטל, ליין-מאטריאל וואס מ'דארף מ'האט וואס זאכן צאל באגרעניצטע א קאמערע, א )ספרים(, רייזע די פאר געקויפט אין לופט-פעלד, און א שטעקן וואס מ'דארף צו גיין און ענליכע זאכן

וואס מ'דארף צוליב געזונטהייט.

גרויס פון די האנט באגאזש: לענג, די אינטשעס 45 פון גרעסער זיין נישט קען באגאזש האנט ����vדעלטא: די 14 ברייט, אינטשעס 22 ארום ביז זיין דארף עס און צוזאמען, ברייט און הויך קאבינע די אין פלאצירן קענען עס מ'זאל כדי הויך, 9 און לאנג, אינטשעס

העכערן קאפ.

לענג און ברייט הויך אינטשעס 45 ביז האנט-באגאזשן ����vיונייטעד: ערלויבט אינאיינעם, אפגעזען וויאזוי עס איז איינגעטיילט. אויב א באגאזש איז גרעסער, וועט מען עס מוזן אריינטשעקן, און צאלן דערפאר פון ווי אן אריינגעטשעקטע

רענצל.

צאתכם לשלום:

ארויספארן צייטליך!

רענצלעך און באגאזשן 12

רענצלעך וואס מ'טשעקט איין: ���vדי לופט-ליניעס זענען היינט זייער שטרענג וויפיל וואג און וויפיל רענצלעך

מ'קען אריינטשעקן. מאכט זיכער צו קענען די פארשריפטן און פאקן לייכט, עס זאל אייך נישט קאסטן נאך הוצאות.

וויפיל:���v דעלטא: מ'קען אריינגעבן איין רענצל פאר אומזיסט, און די צווייטע רענצל

קאסט נאך $75 פער וועג.

���vדי וואס פארן 'ביזנעס' קענען ארויפטראגן צוויי רענצלעך פאר אומזיסט.

���vפון די דריטע רענצל און ווייטער, )ביז 10 פער פאסאזשיר - מער ערלויבן זיי נישט( קאסט $200 פער רענצל.

����vיונייטעד: ערשטער רענצל איז אומזיסט, 2'טע קאסט 100$, דריטע און ווייטער קאסט יעדע 200$

וואג: ����vדעלטא: די רענצלעך טארן נישט וועגן מער ווי 50 פונט. די וואס פארן ביזנעס מיט

דעלטא קען דער רענצל וועגן ביז זיבציג פונט.

����vרענצלעך וואס וועגן פון 51 ביז 70 פונט וועלן קאסטן $75 פאר איבערוואג, און פון 70 ביז 100 פונט וועט מען דארף צוצאלן $200.

���vיונייטעד: ביז 50 פונט איז אומזיסט.

��vאויב עס וועגט צווישן צווישן 51 און 70 פונט קאסט עס נאך $200; פון 71 ביז 100

איז דער פרייז $400. מער ווי 100 פונט ווערט נישט ארויפגעלאזט אויף'ן פליגער.

גרויס:��vדעלטא: דאס רענצל מעג בלויז זיין ביז 62 אינטשעס הויך די ברייט, הייך און לענג

אינאיינעם, )צ.ב.ש. 35 לאנג, 15 ברייט, און 12 הויך(.

��v רענצלעך וואס זענען גרעסער, ביז 80 אינטשעס, וועט מען דארפן צאלן $175. רענצלעך גרעסער ווי 80 אינטשעס, ווערן נישט ערלויבט אויף'ן פליגער )עס

זענען דא אויסנאמען פאר ספעשעלטי זאכן, וואס קענען זיין ביז 115 אינטשעס(.

יונייטעד: ביז 62 אינטשעס די לענג, ברייט און הייך.

���vרענצלעך וואס זענען צווישן 63 און 115 אינטשעס קאסטן נאך $200 פער רענצל.

��v שארפע זאכן: מ'לאזט נישט מיטנעמען אויף'ן פליגער קיין דזשילעטס, שארפע אויך אינטשעס; פיר ווי לענגער שערלעך און פלעסטיק( )אויסער מעסערלעך לאזט מען נישט ארויף קיין טולס - ווי סקרו-דרייווערס און צווענגלעך - לענגער

פון זיבן אינטשעס. די זאכן קענען אבער גיין אין רענצלעך וואס מ'טשעקט אריין.

���vצינדערס: מען קען נישט ארויפטראגן אויף'ן פליגער קיין שום סארט צינדערס.

אויב אויסער רענצלעך, אריינגעטשעקטע אין ערלויבט נישט אויך זענען זיי טי.עס. ספעציעלע א אין ליגט עס אויב אדער גאז, פון אויסגעליידיגט איז עס אריינגעטשעקטע וואס דאן קען מען מיטלייגן אין עי. באשטעטיגטע האלטער,

רענצל ביז צוויי צינדערס אויך מיט גאז.

אבער רענצל, אריינגעטשעקטע אין זיין נישט טאר ���vשוועבעלעך: מעטשעס

מ'קען ארויפטראגן אויף'ן פליגער בלויז איין פעקל )בוק( פון סעיפטי מעטשעס )וואס מ'קען נישט אנצינדן איבעראל, נאר אינעם קראצער(.

נישט שטרענג זייער היינט איז באוואוסט פליסיקייטן: ווי און ���vוואסער ארויפצולאזן קיין פליסיקייטן, דזשעל א.ד.ג. מיט די האנט-באגאזש וואס מ'טראגט ארויף אויף'ן פליגער, אפילו נישט אין פארמאכטע קענס. מ'קען בלויז ארויפטראגן קליינע באטלעך אדער טיובס, נישט גרעסער פון 3.4 אנצעס )ML 100(, וואס דארף ליגן אין דורכזיכטיגע זיפ-לאק זעקלעך וואס זענען נישט גרעסער פון א קווארט. דעם זעקל דארף מען ארויסנעמען פון די רענצל און באזונדער אריינלייגן אין די

קאנטעינאר וואס מ'פירט דורך אין די עקס-רעי מאשינען.

מער. נעמען יא מען קען מעדיצין, ארויפטראגן מ'דארף ���vמעדיצינען: אויב

מ'דארף עס איינמעלדן און מ'זאל זיין געראכטן אז זיי קענען עס מער אונטערזוכן

קויפן מען קען סעקיוריטי די נאך טאקע. עס מ'דארף אז פעסטשטעלן און וואסער און אנדערע זאכן וואס מ'קען יא ארויפטראגן אויף'ן פליגער.

האנט-רענצל אינעם ווייניגער וואס לייגן צו בעסער איז לייכט: עס ���vפאקן

וואס מ'טראגט ארויף, און וואס מעגליך זאל מען לייגן אין די רענצלעך וואס מען גרויסע און מאנטלען, קיין לייגן נישט מען זאל איבערהויפט אריין. טשעקט באזונדער און ארויסצונעמען פארלאנגן קענען זיי וואס עלעקטעראניקס,

דורכזוכן, און עס האלט אויף זיך און די גאנצע רייע.

מ'טראגט וואס די און סיי און אריין מ'טשעקט וואס רענצל אינעם ���vמתנות: סיי

איז עס ווייל פאפיר, שיינע אין מתנות קיין איינפאקן נישט מען זאל ארויף, ענדערש מ'זאל אונטערזוכונגען. די ביי אויפרייסן עס מ'וועט אז מעגליך זייער

מיטנעמען די פאפיר און עס איינפאקן ווען מען קומט אן.

מיט בלויז שלעסער, קיין מיט רענצלעך די צושפארן נישט ���vשלעסער: מ'זאל

טי.עס.עי. די פאר באשטעטיגט זענען וואס שלעסער 'מעסטער' ספעציעלע )וואס זיי קענען עפענען(. אנדערש קענען זיי אראפברעכן דעם שלאס און/אדער

אויפרייסן דעם רענצל ביי די אונטערזוכונגען.

אזוי מ'רעדט: די אגענטן ווי זייט געווארנט אנווייזונגען און ���vפאלגט אויס

זענען היינט זייער שטרענג און אנגעצויגן. מ'דארף זיכער מאכן צו פאלגן זייערע אנווייזונגען, און אפילו נישט טענה'ן אדער מאכן וויצלעך. מ'דארף דאס געדענקן סעקיוריטי, די ביי איבערהויפט אבער רייזע, די דורכאויס און עירפארט אינעם וואו זיי זענען איבערהויפט סענסיטיוו. צומאל קענען זיי אננעמען א קרום ווארט א דראאונג, און עס ברענגט עגמת נפש און צו פארפאסן פליגערס. עס האט ווי א מאכן צו זען מ'זאל און געווארנט, זייער זיין מ'דארף פילע. צו פאסירט שוין

קידוש שם שמים.

די אבער אונטערזוכונגען, זיכערהייט די פון בילדער נעמען מען מעג ���vגעזעצליך טי.עס.עי. ראט דערקעגן. עס קען ברענגן פראגעס פון די פאליציי און פארדאכטן.

דעטעקטאר מעטאל די דורכגיין אנצוג: בעפאר און מאנטל דעם אויס ���vטוט

ראטזאם איז אויך אנצוג, מאנטל, דעם אויסטאן מען דארף מאשין סעקן און עלטערע פעקלעך. די מיט באזונדער דורך פארט דאס וועסטל. אויסצוטאן

מענטשן, פון 75 יאר און עלטער, דארפן נישט אויסטאן די לייכטע אצוגן.

���vשיך: מ'דארף אויסטאן די שיך. עלטערע מענטשן, פון 75 יאר און עלטער, דארפן

נישט אויסטאן די שיך, סיידן אויב עס פייפט אדער די באאמטע פארלאנגן עס נאך די אנדערע אונטערזוכונגען.

מען זאל מאשין, עקס.-רעי די דורכגיין טאשן: בעפאר די אויס ���vליידיגט ארויסנעמען אלעס פון די טאשן און אויך דעם פאסיג. ווי אויך זאל מען זען נישט די פארמיידן צו איבערצולאזן, גארנישט זיכער מאכט אייזן. שום קיין האבן צו

פעט-דאון, וואס קומט אויב דער מאשין פייפט.

���vלייגט די זאכן פאר די עקס.-רעי מאשין: מ'נעמט א שאכטל )בין( און מ'לייגט ווען דער אנצוגן, און ארויסגענומען פון די טאשן און וואס מ'האט זאכן די אריין אפיציר ווינקט, לייגט מען עס אראפ עס זאל דורכגיין די עקס.-רעי מאשין. אויך זעקל א מ'האט אויב און באזונדער; לייגן דארט מען דארף באגאזש האנט דעם מיט פליסיקייטן, דארף מען עס ארויסנעמען פונעם רענצל און לייגן אין די בין. די

שיך זאל מען לייגן באזונדער, נישט אין די בין, דורכצופארן די עקס.-רעי מאשין.

מעטאל דער אדער מאשינען, סקען די דורכגיין נישט מ'וויל ���vפעטדאון: אויב

מען דאף סקען, די נאך אונטערזוכן וויל אפיצירן די אדער פייפט דעטעקטאר ווערט דאס פארשריפטן:* און רעכטן די זענען פאלגענד פעט-דאון. א דורכגיין

דורכגעפירט דורך א מאן אפיציר אויף מאן, און פרוי אפיציר אויף פרוי;

* מ'קען פארלאנגן אז מ'זאל עס טאן אין א פריוואטן צימער. אויסער דעם אונטערזוכער דארף זיין נאך א טי.עס.עי. ארבעטער, און מ'קען אויך פארלאנגן

מיטצונעמען נאך א באגלייטער אהין;

* מ'קען בעטן א בענקל צו זיצן;

* בעפאר די פעט-דאון זאל מען אינפארמירן אויב מ'האט סיי וועלכע מעדיצינישן דעווייס, אדער סיי וועלכע שוועריקייטן צו רוקן און וואס, און אנדערע מעגליכע

פראבלעמען.

וה' ישמור צאתנו ובואינו לחיים ולשלום מעתה ועד עולם, כי מלאכיו יצוה לך לשמרך בכל דרכיך, ויתקדש שם שמים על ידינו, אמן.

פארבאטענע זאכן

זיכערהייט אונטערזוכונג

3

4

12

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

ברוקלין. — מיט רגשי גיל וחדוה גרייטן זיך הונדערטער ידידי מוקירי און קרובי משפחה לבית זידיטשוב, צום שב"ק קומענדיגן דעם באווארפן' 'שבת גרויסארטיגן פרשת וארא, וועלכע וועט פארקומען ברוב פאר והדר אין ביהמ"ד עטרת צבי דזידיטשוב אין וויליאמסבורג. עס וועט אי"ה עולה זיין לתורה, הבחור החתן החריף ובקי טובא, ארי שבחבורה, בנש"ק, הרב משה חיים שליט"א, ממצוייני תלמידי ישיבה גדולה תורה ויראה דסאטמאר, הבן יקיר פון כ"ק הגה"צ המפורסם רבי ישעי' לאבין שליט"א אדמו"ר מזידיטשוב, על ישראל הדרתו בעיר עב"ג בשעטו"מ, נישואיו שמחת וויליאמסבורג, לרגל בתש"ק שתחי', א טאכטער פון הגאון הצדיק המפורסם סאטמאר אבד"ק שליט"א, טייטלבוים צבי חיים רבי ירושלים עיה"ק יע"א, בן כ"ק מרן אדמו"ר מסאטמאר

שליט"א, ענבי הגפן בענבי הגפן דבר נאה ומתקבל.ברצות וועט צדיקים בית שמחת גראנדיעזע היות די פונעם משכנו מקום הקדושה, ארצנו אין פארקומען ה' געהויבענעם מחותן שליט"א, דעם קומענדיגן מיטוואך בשלח ישראל, אלפי אלופי שמש, בהשתתפות בית אין שבט י"ד דעריבער איז די עלי' לתורה באשטימט געווארן שוין אויף די וואך, כמבואר במגן אברהם וכמנהג רבוה"ק, אז ווען א חתונה קומט פאר מעבר לים זאל מען פאררוקן דעם באווארפן אויף א שב"ק פריער. קומט אלזא א געהויבענער שבת קודש, דעם שבת וארא שבת ראש חודש שבט, בחצר הקודש זידיטשוב אין וויליאמסבורג, בשמחת בית צדיקים אויפ'ן שענסטן פארנעם.

לחן ולכבוד, ולעטר"ת צב"י — א הייליג חסידיש ווינקל לתפארת בית אבותם

א איז שליט"א רבי'ן פונעם בביתו שמחה גרויסע די פערזענליכע שמחה פאר די פילצאליגע מתפללים וחברי ק"ק שליט"א רבי דער זייט יאר 4 לעצטע די במשך זידיטשוב. זידיטשוב, לבית האדמורו"ת הנהגת די איבערגענומען האט לאחר פטירת אביו הגדול כ"ק מרן אדמו"ר הגה"ק רבי נפתלי זיך דאס ביהמ"ד זצ"ל אדמו"ר מזידיטשוב, האט צבי לאבין מקום שיינער זעלטענער א אלס צעבליעט און צעוואקסן רבי זידיטשובער דער אבא, מבית רפיש ותפלה. ודין תורה זצ"ל איז געווען באקאנט אלס איינער פון די שענסטע רבנים זיין ונודע בשערים מיט וזקן האדמורי"ם, וויליאמסבורג אין בדביקות ווארעמע תפלות און ה' עבודת פלאם-פייערדיגער ובהשתפכות הנפש, על דרך אבותיו הקדושים לבית זידיטשוב

ולמעלה בקודש. ביי קרבות גרויס גענאסן זצ"ל רבי דער האט באזונדער רבי דער עת. בכל מלחבבו זז ולא זי"ע מסאטמאר רביה"ק זצ"ל האט קודם געוואוינט אין לאנדאן, דארט האט ער געפירט א הערליכע קהלה על מי מנוחות, דאך

רביה"ק צו צופארן קומען און איבערלאזן ער אלעס פלעגט מסאטמאר זי"ע אויף די הייליגע טעג, וועלנדיג זיך געפינען במחיצת קדשו פון רבי'ן דורכאויס די ימים נוראים. ווען ער האט זיך אריבערגעצויגן קיין אמעריקא, אין די ל' יארן, האט מיט'ן ארויסגעהאלפן שטארק זי"ע מסאטמאר רביה"ק אים דער איז זידיטשוב. אויך צבי עטרת קהל ק"ק די גרינדן הגה"ק מיט בידידות שטארק געווען זצ"ל רבי זידיטשובער זייער אים וועלכער פלעגט זי"ע, בעל ברך משה מסאטמאר ומה מצוא. עת בכל שעצונג גרויס ארויסגעוויזן און מכבד טוב ומה נעים אז ס'איז יעצט מקוים געוארן דער 'בית צדיקים יעמוד' וקול רנה וישועה באהלי צדיקים, און די 2 געהויבענע זוה"ק פון כידוע געווען. משדך זיך האבן משפחות רבי'שע אז די גרויסע זיידעס זי"ע בגן עדן בגנזי מרומים, שעפן מלוא הדורות, המשכת הערליכע די זען צו דקדושה, נחת חפניים ווי דער גאלדענער קייט ציט זיך ווייטער לשם לתפארת בית

ישראל — ישמח ישראל בעושיו. איז שליט"א מזידיטשוב אדמו"ר כ"ק מקומו ממלא בנו ווייטער ממשיך מיט די שיינע הנהגה, און טוט פארזעצן דעם צו אז וואונדער קיין ולתפארת. נישט לשם הזהב שלשלת דעם בית המדרש טוען זיך קלאמערן אזעלכע טייערע חסידים שואבת אבן אזא פון זיין נהנה ווילן וועלכע מעשה, ואנשי ובית מקדש מעט על דרך הצדיקים לבית זידיטשוב. די שבתים דאס דערהויבנקייט, א מיט אפגעראכטן ווערן וימים טובים דאווענען אין ביהמ"ד גייט צו מיט א ווארעמקייט און ברען, מיט א חסידי'שן קאך, און דער רבי שליט"א איז כסדר משמיע מוסר וטללי חן חכם פי דברי התעוררות, דברי ווארעמע

ולקח טוב, ביי שלש סעודות, ובעיתותי רצון ובמועדים. די מתפללים זענען אדוק ומקושר צום זידיטשובער רבי'ן שליט"א, וכמים פנים אל פנים, האלט דער רבי שליט"א אן א שטארקן קשר מיט די חשוב'ע מתפללים ואנשי שלומו, במאור לאנג-יאריגער דער ווערן ארויסגעהויבן דארף בפרט פנים. מנהג טוב פון רבי'ן שליט"א פארצולערנען א טיפזיניגן שיעור מדי לילה בלילה אין גמרא תוספות, בטוב טעם ודעת, פאר א שיינע צאל בעלי בתים נכבדים, וואו מ'קאכט זיך אינאיינעם אין לערנען מיט א ריתחא דאורייתא, ואת והב בסופה, תורת

ה' תמימה משיבת נפש.

לקראת שבת לכו ונלכה

רבי'ן פון במעונו לזמן שהשמחה ס'קומט ווען אצינד, טובא, ובקי חריף המצוין, בנו נישואי בשמחת שליט"א, זכי' די האט וואס ולתפארת, לגאון ועדיו לפניו הולך שמו אריינצוקומען אין אזא געהויבענעם שטוב נצר חוטר מרבותינו הק' עצי התמרים זי"ע, ווערט נאטורליך ערווארט א שטראם וועט חתונה די וואס צוליב וקרובים, חסידים תלמידים, פון בהמוניהם שטראמען וועלן דאהי, וועלכע פארקומען נישט

מיטהאלטן דעם גרויסן שבת, לשוש ולשמוח אלי גיל בשמחת בית צדיקים, און פערזענליך אנווינטשן מזל טוב פאר'ן רבי'ן שליט"א, ביום שמחת לבו ולברך ולהתברך בברכת מזל טוב,

און כי מלאכיו יצוה לך לשמרך בכל דרכיך.אויך ווערט אויף שבת ערווארט פילצאליגע געסט פון אנדערע דעם מיטצוהאלטן צופארן קומען וועלן וועלכע געגנטער, געהויבענעם שבת של שמחה באהלי צדיקים. דאס זידיטשובער ביהמ"ד, אויף איר אלטן אכסני' אויף ראסס סטריט צווישן ליע ספעציעל אויסגעשטעלט צו ווערן עוו. וועט בעדפארד און תפלות 3 די במשך ציבור, דעם גרעסערן אקאמאדירן קענען

שבת, און די קידושא רבה בצפרא דשבתא. בפניא דמעלי שבתא, ערב שב"ק 15 מינוט נאכ'ן זמן, וועט קודש פונעם נאוה לביתו אריבערגיין עולם גאנצער דער וועלכער זיידן כ"ק מרן אדמו"ר מסאטמאר שליט"א, גרויסן אייניקל, דעם נייער דער חתן, פאר'ן וועט אי"ה אנטאן שטריימל לחבוש פאר על ראשו. דערנאך וועט מען זיך שטעלן זידיטשובער ביהמ"ד, בהשתתפות דאווענען קבלת שבת אין אין ווערן געפראוועט וועלן שבת סעודות 3 אלע רב. קהל אין שטאט, בצוותא חדא זאלן "די מארקיז" די פראכטפולע מיט אלע געסט פון איבעראל, ובשבת אחים גם יחד מיט דער

גאנצער זידיטשובער קהלה אינאיינעם.נאך די סעודתא דחקל תפוחין קדישין בליל שבת קודש וועט צום אריבערגיין עולם גאנצער דער און שליט"א חתן דער שולחן הטהור פונעם גרויסן זיידן כ"ק מרן אדמו"ר מסאטמאר שולחן געהויבענעם דעם מיטהאלטן מ'וועט וואו שליט"א, מ'וועט און לה', ותשבחות ושירות בזמירות ה' לפני אשר

דערביי אויך זינגען ניגוני שמחה והודאה לה'.ברוב דאווענען שטעלן זיך מען וועט אינדערפרי שב"ק פונקטליך, אזייגער געווענליך, אום 9 ווי פריער אביסל עם, און נאכ'ן דאווענען וועט פארקומען די גרויסארטיגע קידושא רבה, צו וועלכע עס איז ערווארטעט א שטארקער פלייץ פון הונדערטער חסידים, קרובים וידידים, און פילצאליגע רבנים בגילה זיין משתתף דערביי זיך וועלן וועלכע העדה, ופני ובצהלה, און אפגעבן א ברכת מזל טוב מקירות הלב. צו דער קידושא רבה ווערט ערווארט בשמחה ובחדוה דאס השתתפות שליט"א, מסאטמאר אדמו"ר מרן כ"ק זיידן גרויסן פונעם וועלכער וועט נאכ'ן דאווענען פערזענליך אריבערקומען זיך באטייליגן צו באשיינען על ראש שמחתו, אינאיינעם בפמליא און דעם אנווינטשן ברכותיו הטהורים דעם חתן, און דיליה,

געהויבענעם מחותן און צו אלע אמונים אשר נאספו.

ויהי בישורון מלך — די פארשפיל און מסיבת פרידה

מסיבת די פארקומען וועט שבת מוצאי קומענדיגן דעם

והוא יהי' לעטר"ת צב"י:

וועט פארקומען די וואך שבת קודש וארא אין ביהמ"ד עטרת צבי זידיטשוב אין וויליאמסבורג

]פארזעצונג אויף זייט 19[

14

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

די שענסטע פון — ארה"ק. ירושלים, מאורעות און מיטלעבענישן וואס יהדות פון געסט הונדערטער די און ארה"ק איבער דער וועלט, וועלן אי"ה מיטלעבן דורכאויס דעם מסע המלכות פון כ"ק מרן אדמו"ר מסאטמאר שליט"א אין ארה"ק, וועט געוויס זיין דער יום המיועד פאר די הקדושים, למקומות נסיעה געהויבענע וועט שליט"א אדמו"ר מרן כ"ק ווען גאנצע די פון שפיץ אין ארויספארן וחסידי תלמידי שלומינו אנשי פמליא סאטמאר, זקנים עם נערים, צו די ציוני אבותינו ורבותינו הק' שרפי מעלה, ארזי לבנון אדירי התורה, תנאים ואמוראים, וואס בכחם ובזכותם אנו קיימים, ובכחם ובזכותם וועט מען זיך אי"ה אויסבעטן לנו ורפואות, ישועות דמיטב, מילי כל

ולכל ישראל, מעתה ועד עולם.הקדושים למקומות נסיעה א איז אויב וואס צו מאורע געהויבענע א אלעמאל מ'גרייט זיך בהכנה דרבה, טראגט מיט זיך די בעפארשטייענדע נסיעה מיט רבינו שליט"א די וואס צוליב באדייט; ספעציעלער גאר א נסיעה ווערט אפגעראכטן ערב יום החופה פון נכדת רבינו שליט"א, בת בנו הגה"צ אבד"ק וועט וואס שליט"א, ירושלים סאטמאר מיטוואך טאג מארגנדיגן דעם פארקומען ראשי בהתאסף שמש בית אין בשלח פ' געוויס עס דאך איז ישראל. שבטי יחד עם ציונים די זיין צו פוקד צייט פאסיגסטע די בכח אינאיינעם און הקדושים, אבות די פון אויסבעטן און זיין וועט מען מתפלל הרבים "בגלל אבות תושיע בנים ותביא גאולה לבני זייער יחוס בניהם", אז חתן כלה, וואס ציען פון גרויסע צדיקים וקדושים, זאלן זוכה זיין און בישראל, נאמן בית א אויפצושטעלן ווייטער ממשיך זיין דעם שלשלת הזהב מתוך ונחת, און אודאי א תפלה פאר רוענו שמחה הנאמן רבינו שליט"א דער ראש בית אב, אז עוד ינוב בשיבה דשן ורענן, מתוך בריות גופא

ונהורא מעליא, עד ביאת הגואל במהרה.

עוד יזכור לנו אהבת איתן — הקדושים רבותינו נסיעות

זי"ע למקומות הקדושים

'א נסיעה למקומות הקדושים' איז אלעמאל אבער געלעגנהייט, און זמן געהויבענער א אין הק' מקומות די פון זיך ס'רעדט ווען דאך כאפט טבריא, צפת, מירון, ארה"ק, ס'רעדט ווייל ציטער. א און פחד א באמת ראשונים ואמוראים, תנאים פון דאך זיך געווען זענען וואס מעלה, שרפי ואחרונים, אין א בחינה פון מלאכים ושרפים, מיר האבן זייערע אין השגה מינדעסטע די נישטאמאל התורה כח זייער מיט מדריגות. געטליכע און וועלט די באלויכטן זיי האבן והקדושה איש מפי איש הק' תורה די איבערגעגעבן ביז צו משה רבינו ע"ה, ובכח תורתם וצדקתם אנו חיים עד היום הזה.

פלעגן ירושלים זקני און באקאנט, ס'איז דאס צו פארציילן מיט נאסטאלגיע, אז בשעת געפינען זיך האט זי"ע הקוה"ט רבינו ווען ער האט תרצ"ב, בשנת ישראל ארץ אין איינער אויפגעהאלטן טעג לאנגע פאר זיך אליינס אין מירון, געזעסן אין דער מערה פון רבי שמעון און עוסק געווען בנסתרי התורה נישט זיך פשוט רבי האט כחד מקמאי. דער געקענט שיידן פון דעם הייליגן מקום וואו עס ווי וטהרה. קדושה אזויפיל איינגעזאפט איז עס ווערט פארציילט זענען טאקע אלע גדולי המקובלים פון יענעם דור דעה וואס האבן זיך געפינען דארט און עוסק געווען בתורה מתוך דעם פון התפעלות פון ארויס אלע הדחק, צדיק יסוד עולם ושר התורה, און זיי האבן זיך מדבק געווען אינעם רבי'ן מיט אויסטערלישע אומבאגרייפליכער זיין זעענדיג התבטלות,

כח התורה והקדושה.ס'פלעגט אימער ווען יארן אלע אין רבי תנא הייליגן פון רעדן צו אויסקומען קדישא אתרא פון און יוחאי בר שמעון

דערפון רעדן רבי דער פלעגט מירון, ס'איז געגועין. רגשי אויסטערלישע מיט באקאנט וואס דער רבי זי"ע האט זיך אמאל אויסגעדרוקט, אז ווען מ'איז געווען אין מירון טרערן אהבה פעסער פארגאסן מען "האט

פאר'ן רבונו של עולם".רבינו הגה"ק כ"ק מרן ביי אויך שפעטער בעל ברך משה זי"ע, זענען די נסיעות צו די געווען העליון גליל אין הקדושים מקומות אומפארגעסליכע מאורעות. ס'איז ביים רבי'ן מ'פלעגט ווען און עבודה, אן ממש געווען דער הק' פלעגט די מקומות נאר דערמאנען עס השתוקקות. מיט דערצו בענקען רבי מיט מיטפארער די פארציילן צו געדענקען רבי'ן דער ברך משה זי"ע, אז ביים אנקומען אנגעהויבן מ'האט נאר ווי מירון, קיין וועג אויפ'ן בארג גרויסן דעם ארויפצוגיין שוין מען האט מערה, הייליגע די צו ארויף אינערליך קאכט ער ווי רבי'ן אויפ'ן געזען פניו על זיך ס'האבן און להבה, אש אן מיט ביים התרגשות, של דמעות אנגעזען הק'

תנא פונעם היייליגע מערה די צו ארויפגיין האלקי רבי שמעון ובנו רבי אלעזר.

ביי די אלע וואס האבן געהאט די זכי' צו אין סיי נסיעות, געהויבענע יענע מיטלעבן יאר תשמ"ג און סיי שפעטער בשנת תשנ"ד, קיין סיי נסיעות די גוט נאך זיך געדענקט ביי טבריא, און צפת אין אויך ווי מירון, געווען איז רבי ווי דער יעדן קבר עקסטער, ביים און התרגשות, מיט דורכגעדרונגען דער האט רבי'ן מיט'ן צוזאמען תהלים-זאגן ציבור אינאיינעם פארגאסן נחלי דמעות מאין הפוגות, מ'האט זיך אויסגעוואשן די הערצער מ'איז און המקום, לפני ובתחנונים בתפלות זוכה מ'האט אז האפענונג דער מיט אוועק

געווען אויסצו'פועל'ן כל מילי דמיטב.

בגלל אבות תושיע בנים — די בעפארשטייענדע נסיעה

צו די מקומות הקדושים

מסע בעפארשטייענדער דער ביי אצינד, תושבי וועלן שליט"א, רבינו פון המלכות הונדערטער פילע די און הקדושה ארצנו איבער פון פארן צו קומען וואס געסט די האבן ווידעראמאל וועלט, גאנצער דער געהויבענע אזא מיטצולעבן געלעגנהייט איינמאליגע די אויסנוצן און נסיעה, בשעריך זיך מ'געפינט ווען געלעגנהייט ביי זיין מתפלל ארויסצופארן ירושלים, ס'איז ואמוראים. תנאים האבות קברי די התעוררות דאס פארצושטעלן זיך לייכט ביי הערשן וועלן וואס געפילן הייליגע און אז זיכער ס'איז און נסיעה, געהויבענע אזא שפיץ אין הרבים, תפלת בכח אינאיינעם, פונעם שליח ציבור כ"ק מרן רבינו שליט"א, השעה 'תהא אז זיין זוכה בעז"ה מען וועט בדבר ולהוושע לפעול רחמים', שעת הזאת

ישועה ורחמים. בו שנכפל ג' יום טאג, געהויבענער דער פארטאגס, פרי אנהייבן זיך וועט טוב, כי דער אשמורת. עיני קדמו בלילה, רונו קומו פלאן פאר'ן טאג איז אויסגעשטעלט געווארן אז בעז"ה פארזיכערן צו מח, און קאפ מיט דער טאג זאל צוגיין מיט א רואיגקייט לויט'ן פארגעשריבענעם פלאן, און מ'זאל קענען זיין ס'איז און באצייטנס, אויפדערנאכט צוריק זאל ציבור דער אז וויכטיג זייער דערפאר

קאאפערירן מיט'ן סדר היום.זיין וועט פארטאגס אזייגער 4 אום גרייט א פלאטע פון צענדליגער באסעס אין וועט זעלבע דאס און הקודש, עיר ירושלים אנדערע אלע פון טראנספארטאציע זיין געגנטער וואו ס'איז פאראן א ציבור תלמידי ומוצלחת טובה בשעה סאטמאר. וחסידי וועט מען זיך ארויסלאזן, דער גאנצער ציבור העליון. גליל קיין וועג אויפ'ן אינאיינעם, עסקנים די וועלן דרך עלי באסעס די אויף ספעציעלע פארטיילן הנסיעה ועד פון קאפיעס פון מאמרי חז"ל, דברי תורה וסיפורי צדיקים, פון די צדיקים וקדושים וואס זייערע

תלמידי וחסידי סאטמאר בארה"ק, און די פילע געסט פון איבער דער וועלט, גרייטן זיך צו התעוררות'דיגע נסיעה למקומות הקדושים

געהויבענע נסיעה קיין מירון, צפת, טבריא, וועט פארקומען דינסטאג בשלח, ערב יום החופה פון נכדת כ"ק מרן רבינו שליט"א — געלעגנהייט ווערט געגעבן פאר משתתפי הנסיעה ואנ"ש מארה"ק צו קענען פריער איינקויפן די באס-טיקעטס

ויושר יליצו בעדינו חיות אש:

ביי זיין באזוך אין שנת תשי"ט איז דער רבי זי"ע געווען צוויי טאג אין גליל וואו ער האט זיך משתטח געווען ביי די ציוני קודש פון די תנאים ואמוראים און רבוה"ק מאורי החסידות נבג"מ. דעם צווייטן טאג האט מען געדאוונט אינעם ביהמ"ד נעבן די מערה פון רבי מאיר בעל הנס זי"ע, און נאך שחרית איז דער רבי אראפגעגאנגען צו די מערה און איז דארט געבליבן שטיין זייער א לאנגע צייט וואו ער האט שופך שיח געווען על

הכלל ועל הפרט.דאן האט דער עולם — וועלכע זענען מיטגעפארן מיט'ן רבי'ן צו די מקומות הקדושים — זיך צעשפרייט, יעדער איז צוריק אהיימגעפארן. אבער פון מיר האט דער רבי געבעטן איך זאל בלייבן מיט אים אין טבריא כדי מ'זאל קענען דורכשמועסן איבער בניית המקוה פון ש"ב באגלייטונג אין געגאנגען איז זי"ע רבי דער ברק. בני יואל קרית אין שיכון הרה"צ ר' יואל אשכנזי זצ"ל און אני הקטן אויפ'ן בית החיים אין טבריא ביי די תלמידי בעש"ט הק', און פון דארט זענען מיר געפארן צום קבר פון התנא האלקי רבי עקיבא זי"ע. ס'איז אוממעגליך צו שילדערן ווי אזוי דער רבי האט אויסגעזען זייענדיג ביים ציון פון רבי עקיבא, מ'האט געזען אויף זיין הייליג געזיכט — וואס איז געווען כאש להבה — ווי ער שוועבט אין העכערע עולמות, דער רבי איז געווען אינגאנצן צעקאכט, און דארט האט דער רבי מאריך געווען אסאך לענגער וואו ביי אנדערע מקומות הקדושים. דאן איז דער רבי צוגעפארן צום הויז פון ש"ב הרה"צ ר' יואל אשכנזי ז"ל וואו עס האבן ענטפאנגען דעם רבי'ן די זקני טבריא. דער רבי איז נאך געווען שטארק פארקאכט אונטערן רושם פון זיין השתטחות אויפ'ן ציון הקדוש פון רבי עקיבא, און זיצנדיג ביי ר' יואל אין שטוב אינאיינעם מיט די טבריא'נער אידן האט דער רבי געזאגט מיט א קאך: איך קום יעצט פון רבי עקיבא. איך האב דארט געקלערט אזוי, אודאי האט רבי עקיבא געוואוסט אז בן כוזיבא איז נישט משיח, ער האט נישט קיין טעות געהאט ח"ו, נאר ער האט געוואלט מזכה זיין דעם כלל ישראל... דער רבי זי"ע ברענגט דאס אין זיין הייליג חיבור ויואל משה וזל"ק: ובעת עמדתי על קברו של רבי עקיבא בטברי' עלה בדעתי איזה רעיון לתרץ דברי רבי עקיבא, שלא טעה, אלא הי' סיבה גדולה מן השמים לדרוש אז כן,

וחישבתי טעם נכון בדברי, אלא שאין רצוני להאריך בזה כעת, עכל"ק.ווען איך בין געווען אין א שפעטערע געלעגנהייט אין אמעריקע האב איך געזאגט פאר'ן רבי'ן אז עטליכע יונגעלייט האבן מיך כמה פעמים איבערגעפרעגט וואס גענוי יורד נישט מ'האט אז געזען האט רבי דער ווי און געזאגט, דעמאלט האט רבי דער פר' די שלש סעודות תורה ביי ענין געווען דעם געווען לסוף דעתו האט ער מאריך

שמות תשכ"ח. )זע אין ספה"ק דברי יואל פר' שמות עמ' נ(.)קונטרס 'זקניך ויאמרו לך', מתוך שיחה עם הגה"ח ר' בן ציון יאקאבאוויטש זללה"ה

מנהל מוסדות סאטמאר בני ברק(

ובעת עמדתי על קברו של רבי עקיבא בטברי' עלה בדעתי....

15

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

אזוי זיין. פוקד מען גייט הקדושים ציונים אויפ'ן צוגרייטן קענען ציבור דער זיך וועט זיך מ'גייט א הכנה דרבה, בעפאר וועג מיט די מקומות הקדושים, מה אויף זיין משתטח עומד אתה אשר המקום הזה, המקום נורא

עליו אדמת קודש היא.זיך מען וועט אינדערפרי 6:30 אום עם ברוב שחרית דאווענען שטעלן אי"ה הקדוש ציון דעם נעבן הארט מלך הדרת פונעם תנא האלקי רבי שמעון בר יוחאי. ווי פארשטענדליך וועט אזא תפילת הרבים - פון ושלמים, יראים אידן הונדערטער אזויפיל אינאיינעם מיט'ן רבי'ן שליט"א - זיין לעילא מען וועט שחרית תפלת נאך תיכף לעילא. און הקדוש, ציון צום ויראה באימה צוגיין אנהייבן זאגן די פסוקי תהלים, ביי קברו של אותו צדיק התנא האלקי רבי שמעון בר יוחאי,

עליו לסמוך הוא כדאי וואס בשעת הדחק, זיך אויסצובעטן למען ורפואות ישועות אויף גרויס א ביי והפרט. הכלל וועט ציבור פונעם טייל מאל ערשטע די זיין דאס וואס זיי האבן די זכי' זיך צו געפינען אין מירון ביי מערת רבי שמעון וואס יכול לפטור העולם אדונינו בר יוחאי, און מ'וועט דעריבער אויסניצן די געלעגנהייט זיך אויסצובעטן

רחמים וחסדים.וועט תהלים נאך באלד שליט"א רבינו מרן כ"ק אפשערן די חאלאקע-קינדער צו ביי תושבי ארה"ק, כנהוג די קינדער מאכן פיאות פאר אין דעם הייליגן מקום. באלד נאכפאלגן וועלן דערויף ריקודי פייערדיגע די עס ווי וואס ושמחה, קודש מיטפארער די געדענקען נסיעות פריערדיגע די פון הגה"ק רבינו מרן כ"ק מיט זענען זצ"ל, משה ברך בעל ביי יוחאי בר ריקודי די שמעון רבי פון מערה דער געווען זיין, מתפלל נאכ'ן אויסערגעווענליכן אן מיט הנפש, וחדות התרוממות וגילו פון בחינה א אין געבליבן איז וואס ברעדה, אלעמען ביי איינגעקריצט אין די ביינער אויף שטענדיג.עבודת גרויסן דעם נאך ווערן אי"ה וועט היום פת ברייטער א צוגעשטעלט ציבור גאנצן פאר'ן שחרית א מיט פלאץ, אויפ'ן דארט הרחבה גדולה, צו פארזיכערן זיך קען איינער יעדער אז און הארץ דאס דערכאפן פרישע מיט אנשעפן זיך ווייטער פארצוזעצן כוחות פאר אויך היום. סדר מיט'ן וועט צדקניות נשים די א אויף צוגעשטעלט ווערן ברייטע א ארט באזונדערער צו עסן קענען צו פרישטאג,

דער זעט מיט א רואיגקייט.אזייגער 11 אומגעפער זיך מען וועט פארמיטאג צפת, לעיה"ק ארויסלאזן צוגיין באלד מ'וועט וואו וואו הישן, החיים בית צום עס ליגן באהאלטן די צדיקים וקדושים מאורי ומצוקי תבל, התנא רבי פנחס בר יאיר, דער הייליגער דער הקדוש, אר"י

רמ"ק דער הקדוש, אלשיך דער יוסף, בית דער בעל "לכה דודי", דער בת עין, דער באר וואס עולם גדולי פילע נאך און חיים מים זיין מתפלל מ'וועט באהאלטן. דארט ליגן ביים שליט"א רבינו מיט אינאיינעם בציבור קבר האר"י הקדוש, און ביים קבר הבית יוסף, ווי אויך וועט דער רבי שליט"א צוגיין צו קבר זקינו מרן הגה"ק רבי משה דוד אשכנזי זי"ע, מתפלל לב, ייטב הייליגן פון שווער דער זיין ערב יום החופה פון זיינע אייניקלעך, אז זכות דער אויך ווי והקדושה, הגדולה זכותו מגין זאל אחריו וזרעו לב ייטב הייליגן פון

זיין, ותביא גאולה לבני בניהם.די מיט שליט"א רבי דער וועט דערנאך תורה תלמוד הייליגע די צו צוגיין פמליא "בת עין" אין עיר הקודש צפת, וואו טייערע חשוב'ע קינדער ווערן דערצויגן בדרך ישראל

סבא על טהרת הקודש.וועט אי"ה נאכמיטאג 3:30 אומגעפער זיך ארויסלאזן קיין עיר הקודש טבריא, מען האט שמעון רבי תנא הייליגער דער וואס

עיר את 'טיהר לופט, איר אויסגעלייטערט טבריא עשה אותה נקיה'. מ'וועט צוגיין צו די מאיר רבי תנא הייליגן פונעם הקודש ציוני

ועד האש"ל שע"י ועד הנסיעה דקהל יטב לב דסאטמאר

דערמיט ווילן מיר מודיע זיין פאר אלע חשוב'ע אורחים וואס קומען צו פארן מיט דער מסע המלכות, אז די גרויסארטיגע התעוררות'דיגע

נסיעה למקומות הקדושים

בראשות כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א צו די קברי רבותינו הק' תנאים ואמוראים

ותלמידי בעל שם נבג"מ אין מירון, צפת, טברי'וועט אי"ה פארקומען דעם קומענדיגן

דינסטאג פ' בשלח

ויושר יליצו בעדינו חיות אש

ויה"ר שיושר יליצו בעדינו חיות אש, ונזכה לפעול דבר ישועה ורחמים וכל מילי דמיטב, לנו ולכל ישראל, וה' ישמור צאתנו ובואינו לחיים ולשלום, אמן.

בכבוד רב,ועד הנסיעה

עס וועט אי"ה צוגעשטעלט באקוועמע באסעס פאר'ן גאנצן ציבור, באזונדער פאר מענער, באזונדער פאר די נשים, צו קענען מיטהאלטן די געהויבענע נסיעה דורכאויס דעם גאנצן טאג.

צו קענען מיטקומען מיט די באסעס דארף מען זיך איינשרייבן און קויפן פון פאראויס די ספעציעלע

באס טיקעטפאר די מינימאלע סומע פון $35

די באס טיקעטס וועלן אי"ה זיין

צום באקומען

בלויז ביז דעם מאנטאג פ' בא

אין אפיס פון ועד הנסיעה אויף:

150 ראדני סטריט

718.704.0042

סעלפאנס צו ניצן פאר דער סאטמארער חתונה וואך אין ארץ ישראל – פאר גאר ביליגע פרייזן!

M & H Communications160 Lee Ave (Basement) - 718.797.2668

]פארזעצונג אויף קומענדיגע זייט[

16

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

בעל הנס, און ביים ציון פון התנא רבי עקיבא און נאך גדולי עולם, וואס כידוע ווערן אידן געהאלפן בלויז ביים געבן צדקה לכבוד נשמת התנא האלקי רבי מאיר בעל הנס, און געוויס אזוי ווען מ'וועט קברו, על זיין צו מתפלל געלעגנהייט די האבן שליח אלס שליט"א רבינו מרן כ"ק בראשות הגדולה בזכותו יעננו, דמאיר אלקא אז ציבור, זאל יעדער זוכה זיין געהאלפן צו ווערן בכל מילי

דמיטב מעתה ועד עולם.אי"ה אום 6:30 בערך, נאך די גרויסע און הייליגע עבודת היום, וועט מען זיך אי"ה ארויסלאזן צוריק ושאננים בטוחים עיה"ק, ירושלים קיין וועג אין אלעס אויסגעבעטן מ'האט אז לב, וטובי שמחים נבג"מ. הק' רבותינו פון בזכותם בעז"ה גוטס עיה"ק ירושלים קיין אנצוקומען אי"ה מ'האפט זיין וועט עס וואו אויפדערנאכט 8:30 אום בערך ווי אזוי נאכטמאל, נארהאפטיגע א צוגעשטעלט אלע אנדערע נעכט, פאר אלע חשוב'ע געסט מכל מקומות מושבותיהם. )אויפמערקזאם: צו באקומען סערווירט די נאכטמאלן אין פנינה-זאל דארף מען קארטלעך ספעציעלע די דערפאר ארויסנעמען ביי די עסקנים אין יעדן געגנט באזונדער. זעט די

באזונדערע מודעות(

להיות עתידים ליום הזה

ענדגילטיג געווארן ס'איז נאר ווי באשטעטיגט דער גענויער סדר היום פון דעם יום השתטחות על קברי הצדיקים, האט עס אויסערגעווענליכן אן ארויסגערופן באלד ביי נאכפראגע שטארקע און התרגשות אומעטום, פון סאטמאר וחסידי תלמידי סיי פון ארצנו הקדושה זעלבסט, און בפרט פון פארן צו קומען וואס געסט פילע די וועלן מיטלעבן צו אמעריקע און אייראפע, געהויבענע אזעלכע פארפאסן נישט און די ביי זיין מתפלל מ'וועט ווען מאמענטן קברי תנאים ואמוראים אינאיינעם מיט רבינו

שליט"א.די צושטעלן פון קאסטן די ווי אזוי אין אריין ציען וכדו', שחרית פת באסעס, הנסיעה ועד דער האט קאסטן, גרויסע פאר פרייז מינימאלן גאר א באשטימט בלויז דערמיט באצאלן צו מיטפארער די מ'האט קאסטן. די פון טייל קליינעם א 'באס-טיקעטס' ספעציעלע אהערגעשטעלט און מ'פארקויפט עס שוין אין אלע געגנטער בית ברק, בני ירושלים, ישראל, ארץ אין שמש, ווי פארעפענטליכט אין א ספעציעלע איד'. 'דער פון נומער היינטיגן אין מודעה ניו פון הנסיעה ועד דער האט זעלבע דאס יארק ארויסגעלייגט באזונדערע מעלדונגען איבער די באס טיקעטס, מיט די פונקטליכע קומען מ'קען ווען זמנים און פרייזן,

אפנעמען די באס טיקעטס.די עסקנים שטעלן קלאר אז אזוי ווי מ'דארף באשטעלן גענוג באסעס, פאר א רייזע פון א יעצט גאנצן טאג, דעריבער דארף מען שוין גענוג פרי באשטעלן ביי די באס-קאמפאניס עס געברויך. לויט'ן האבן מ'דארף וויפיל און פונקטליך, זייער באשטעלט ווערט קיין אופן בשום זיין נישט דעריבער ס'וועט מעגליכקייט ארויפצוגיין און באצאלן אויפ'ן פלאץ. עס וועט דורכאויס פארלאנגט ווערן די 'באס-טיקעטס' וואס ווערן פארקויפט דאהי האש"ל, ועד פונעם

ווערן אין ארצנו הקדושה. עס דארף באטאנט און זיין ספעציעל וועט וועג אז דורכאויס דעם גאנצן נשים די פאר צוגעשטעלט באסעס באצייכנטע צדקניות, זיי זאלן קענען מיטהאלטן די נסיעה פון

אנהייב ביז דער ענדע.*

ווינטשן צו ווי מער איבער נישט בלייבט עס פאר'ן דרכיך', בכל לך לשמרך יצוה 'כי מלאכיו אזויפיל פון די גאנצע פמליא און רבי'ן שליט"א מתפלל פארן וואס אינאיינעם אידן טויזנטער דרכיכם, יצליח ה' צדיקים, קברי אויף זיין געזונטערהייט, קומען און פארן קענען מ'זאל ורפואות. ישועות כלל גאנצן פאר'ן אויס'פועל'ן יעדער איז דאך אנגעוויזן אין פיל רחמים וחסדים, שליט"א רבינו זאל רויחי. ומזוני חיי, בני, מיט מיט'ן כח הרבים זיין דער ריכטיגער שליח ציבור אויסצובעטן כל משאלות לבבם לטובה ולברכה, בזכותם פון די הייליגע צדיקים וואס האבן בחיים חיותם אראפגעברענגט פילע ישועות וחסדים פאר יותר במיתתם צדיקים וגדולים קינדער, אידישע און לישראל, טוב אך זיין צו משפיע מבחייהם אודאי די ריכטיגע ישועת ישראל ושמחתן, בביאת

גואל צדק במהרה בימינו אמן.

ל"ג געפונען זיך האט זי"ע רבי דער וואס מאל איינציגע דאס בעומר אין אתרא קדישא מירון, איז געווען ל"ג בעומר תש"ו, דאס יאר וואס דער רבי האט געוואוינט אין ירושלים. דער רבי פלעגט — כידוע — אלץ רעדן מיט נאסטאלגיע און התרגשות פון דעם ל"ג בעומר וואס ער האט זוכה געווען צו זיין על מערת קברו פון

רבי שמעון.צווישן די פמליא וועלכע האט באגלייט דעם רבי'ן זי"ע אין מירון האט זיך אנגעזען הגה"צ רבי אשר זעליג מרגליות זצ"ל, וועלכער איז ווי באקאנט געווען אן "איש מירון", און יעדן ל"ג בעומר האט ער געהאט א ספעציעלע עבודה מיט'ן אפרעכטן די ריקודים בחצר

מערת הרשב"י וואס איז געווען א שם דבר.נאך וואס דער רבי זי"ע האט פארענדיגט שופך שיח צו זיין אויפ'ן ציון הקדוש פונעם תנא האלקי רבי שמעון בר יוחאי, איז דער רבי ארויס צו די חצר המערה און האט אנגעהויבן צו טאנצן אין א רינג צוזאמען מיט די פמליא וועלכע איז מיטגעקומען מיט'ן רבי'ן. רבי אשר זעליג איז ווי זיין שטייגער אריין אינעווייניג פונעם רינג, און ער האט געטאנצן אליין א ספעציעלן טאנץ ]א "קאדאטשקע" אויף ירושלימ'ער שפראך[, און אלע מענטשן ארום האבן געקלאטשט מיט די הענט און געזונגען מיט א געוואלדיגע התרוממות הנפש. ווען רבי אשר זעליג האט געענדיגט דעם טאנץ איז ער צוריק אריינגעגאנגען צו טאנצן אינעם רינג מיט'ן עולם, און צום אלעמענ'ס גרויסן וואונדער, באלד ווען רבי אשר זעליג איז אריין אינעם רינג, האט דער רבי זי"ע זיך אויסגעלאזט פון די מענטשן מיט וועמען ער האט זיך אנגעכאפט זיינע רינג, און האט אויפגעהויבן פונעם אריין אינעווייניג איז און צוויי הייליגע הענט און געטאנצן מיט איבערמענטשליכע כוחות מיט פארמאכטע אויגן בדביקות עצומה. ווען דער אנוועזנדער עולם האט דאס צוגעזען איז דער עולם אריין אין אן עקסטאז, און דער עולם און התרוממות געוואלדיגע התלהבות א גאר געטאנצט מיט האט

הנפש, וואס עס לאזט זיך גארנישט זאגן.אינעם אריינגעגאנגען רבי דער איז טענץ, פייערדיגע די נאך צימער פון הגה"צ רבי אשר זעליג זצ"ל, וועלכע איז געווען אינעם חצר המערה נאענט צו די מערת הרשב"י. דער רבי האט געהייסן פאר'ן גבאי'ן ר' יאסל אשכנזי ע"ה זאל שטעלן אויפ'ן טיש בראנפן מיט לעקעך וואס מ'האט מיטגעברענגט פון ירושלים. און דער רבי האט אליין אנגעגאסן פאר יעדן פון די אנוועזנדע א גלעזל בראנפן,

אויך פאר די בחורימ'לעך וועלכע זענען דארטן געווען האט דער רבי אנגעפילט גלעזלעך בראנפן, און האט פון יעדן איינעם געבעטן אז

מ'זאל אים וואונטשן ער זאל געהאלפן ווערן מיט זרע של קיימא.דער רבי האט דאן געזאגט דברי תורה מיט א קול געשטיקט פון טרערן, די דברי תורה האבן זיך באצויגן אויף דעם וואס חז"ל זאגן עקרות שהקב"ה אמותינו היו מה "מפני ד(, מה, רבה, )בראשית וואס געפרעגט, רבי דער האט צדיקים". של לתפלתן מתאוה אויסגעפרואווט האט אויבערשטער דער פארוואס ענין דער איז די אמהות פונקט מיט דעם, דער באשעפער וואלט דאך געקענט צונעמען פון זיי דאס געזונט א.ד.ג. און דערויף זאלן זיי מתפלל זיין

צום אויבערשטן.זיינע פון זיך גיסן טרערן ווען געענטפערט, רבי דער האט הייליגע אויגן, אז דער וועג פון די צדיקים איז מקבל צו זיין באהבה נישט מהרהר זענען זיי זיי, און נגזר אויף ווערט וואס זאך יעדע אחרי מדותיו ית"ש, און אלע יסורי הגוף זענען ביי זיי נישט קיין אפהאלט פון צו דינען דעם אויבערשטן בשמחה. אבער, איין זאך וואס אויף דעם זענען אויך די צדיקים מרעיש עולמות, דאס איז דער ענין פון זרע של קיימא, וואס דערויף לאזן זיי זיך נישט און צום ובתחנונים בתפילה זיין מפציר פון אפ נישט זיך האלטן זיי

אויבערשטן זיי זאלן געהאלפן ווערן מיט קינדער.וועגן דעם — האט דער רבי פארענטפערט — זענען די אמהות געווען עקרות, און נאר מיט דעם האט זיי דער רבוש"ע געפרואווט, אזוי נישט זיי וואלטן צרה אנדערע א פאר וואס סיי אויף ווייל און אויבערשטן, ביים איינגעבעטן און געווען עולמות מרעיש רבוש"ע דער דעריבער האט אנגענומען באהבה. דאס וואלטן זיי אפגעהאלטן פון זיי צו האבן קינדער, ווייל הקב"ה מתאוה לתפלתן און איינרייסן זאלן זיי געוואלט האט רבוש"ע דער צדיקים, של

מתפלל זיין צו אים.זעליג פון הגה"צ רבי אשר זון זצ"ל הגה"ח רבי שלמה אליעזר זצ"ל פלעגט אייביג דערציילן, אז דער רבי האט געזאגט דעם טייטש ווען טייכן טרערן האבן זיך געגאסן פון זיינע הייליגע אויגן, מיט א מורא'דיגע התעוררות, אזש אז דאס הארץ פון אלע אנוועזנדע מ'האט ווען בכיות, רבי'נס דעם פון געווארן צוגעגאנגען איז באשיינפערליך געזען ווי דער רבי רייסט איין פאר זיך זעלבסט צו

געהאלפן ווערן מיט קינדער.

זי"ע, הק' רבינו פון תורה דברי הארצרייסנדע די אין מירון, ל"ג בעומר תש"ו

תלמידי וחסידי סאטמאר בארה"ק, און די פילע צו זיך גרייטן וועלט, דער איבער פון געסט

התעוררות'דיגע נסיעה למקומות הקדושים]פארזעצונג פון די פריערדיגע זייט[

מרן רבינו הברך משה זצ"ל אין דער באגלייטונג פון די חסידים ביים אריינגאנג פון טויער ביים ציון הרשב"י

אהל חנהע"ש האשה הצ' מרת חנה ע"ה אשת הג"ר פנחס ווייס זצ"ל

בהדרכת מרן ראש הישיבה הגרמ"ד הלוי סאלאווייצ'יק שליט"אבראשות הרה"ג ר' שלמה יעקב הלוי באמבערגער שליט"אנתיבות המשפט 29,19 קרית ספר — מודיעין עילית

ברוב כבוד והערצה והכרת הטוב עצומה, מקדמים אנו בברכה את פני אדונינו מורינו ורבינו ראש גולת אריאל מדברנא דעמי' עומד בראש

המלחמות כנגד פורצי גדרי החינוך בארה"ק

כ"ק מרן הגה"צ

האדמו"ר מסאטמארשליט"א

עם כל האורחים התורמים הנכבדים

יהי רצון שיהיה בואם להרמת וחיזוק מאות המוסדות על טהרת הקודש, עדי נזכה להוושע בתשועת עולמים, ולחזות בנחמת החוזה, כדכתיב

"ומלאה הארץ דעה את ד' כמים לים מכסים"

ההנהלה הצוותהתלמידות

גוטע געלגענהייט ביז דער הנחת אבן הפינהאפצוקויפן דעם

נאמען פונעם בנין און נאמען פונעם טויער

פאר א ספעציעלע פרייז

אויך קען מעןאפקויפן דעם נאמען פונעם

נייעם סעמינאר וואס גייט זיך עפענען אי"ה

קומענדיגן חודש אלול הבעל"טובחדא מחתא הננו להודיע שתתקיים

הנחתאבן הפינה

ברוב פאר והדר

לבנין החדש והמפואר של מוסדותינו הק'בהשתתפות כ"ק מרן הגאב"ד שליט"א

ובהשתתפות כ"ק מרן האדמו"ר שליט"א

בית חינוך חרדי לבנות

ביטע זיך פארבינדן 347-957-0386

18

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

"אז פון בחינה א אין — ברוקלין. זענען רעהו" אל איש ה' יראי נדברו הונדערט עטליכע צונויפגעקומען, זיך מיט מיטצופארן פלאנען וועלכע אידן דער בעפארשטייענדער 'מסע המלכות', צו הערן קלארע דברי הדרכה והוראה, חכמים ודברי אנווייזונגען קלארע כדרבונות, ממשנתו של רבינו הק' זי"ע, בקרב משרים מגיד בארימטן דורכ'ן קהלתנו הק', הרה"ג פה מפיק מרגליות, ישעי' רבי רביה"ק, בספרי נפלא בקי ודעת, טעם דברי מיט שליט"א, ווייס נוגע זענען וועלכע והנהגות, הוראות פאר די אלפי אנ"ש וועלכע פארן קיין המלכות', 'מסע דער ישראל מיט ארץ לרגל די שמחה הרוממה בבית צדיקים, מרן כ"ק פון באזוך גרויסן צום און מחזק צו שליט"א מסאטמאר אדמו"ר בעיר הנאמנה החרדית יהדות די זיין

ה' שמה.דסאטמאר דרב"י אברכים התאחדות די וואס איז וואויל בארימט מיט אירע צענדליגער והתעוררות חיזוק דרשות און תורה, שיעורי דער אויף כסדר זענען און צייט, יעדע צו וואך אויפצוהייבן די רוחניות'דיגע ניווא פון קהלתנו הק' און אברכי אנשי שלומינו, האבן דא ביי די נסיעה קיין ארץ ישראל, וואס איז א דעליקאטע זאך וואס דארף באהאנדלט ווערן ווען כהיום בפרט והדרכה הלכה דברי מיט בעוה"ר משנאי ה' נשאו ראש און די רשעים של בפלטרין ליידער געוועלטיגן ציונים די מיט אויבערשטן דעם מנאץ זענען און מלך און המינות זייער מלכות דארט אויפשטעלן בית הגוים ככל לאנד, דאס מטמא זענען

ישראל.הונדערטער זיך האבן אווענט דינסטאג פארזאמעלט אינעם היכל בית שני פונעם בית המדרש הגדול ד'סאטמאר אויף ראדני סטריט, גרויסער דער איז צייט באשטימטע די צו היכל פון בית שני געווארן מלא וגדוש על כל גדותיו, עס האט זיך דערקענט אויפ'ן ציבור אויפצונעמען גרייטקייט און ערנסטקייט אן משרים, מגיד פונעם הדרכה דברי רייכע די דורך צוגעשטעלט הוק-אפ א געווען ס'איז ליין תורה אברכים התאחדות בארימטע די

אנגעהוקט געווען זענען עס וועלכן אויף האבן וועלעכע שלומינו אנשי הונדערטער שיעור דעם מיטהאלטן געקענט נישט

פערזענליך אין גרויסן ביהמ"ד.געהאלטן האט שליט"א ישעי' הג"ר פאר ציבור פארזאמלטן דעם געשפאנט אנדערטהאלבן שעה פון 9:30 אויפדערנאכט ביז עטליכע מינוט נאך עלף אזייגער און אידן זענען געזעסן שורות ווייז צוגעשמידט צו די

ערטער זיך איינהערנדיג דברי פי חכם חן.פריערדיגע פון הקדמות מיט אנהייבנדיג ישראל פון ארץ די חשיבות איבער צדיקים, השם, קידוש פון זאך געוואלדיגע די און

אליין ער וואס געווען ממשיך ער האט ישראל ארץ אין זייענדיג בייגעאווינט האט ווען לפ"ק תשנ"ד שנת פנים קבלת ביים האט זצוק"ל פריינד הרמ"א מרן הגה"ק כינוס יעצטיגן ביים אז אויסגעדרוקט זיך קבלת פנים איז א קידוש השם און מ'קען זיך זיין פנים מקבל מיט'ן אלסדינג. אויסבעטן און אפגעבן דעם כבוד הראוי פאר דעם רבי'ן דער ברך משה זצוק"ל וואס איז געווען ממלא זי"ע רביה"ק מרן פון דרכו וממשיך מקומו און דער פאן טרעגער פונעם קיבוץ אידן שלא

כרעו לבעל הציוני.

ורבו מורו פון נאכגעזאגט ער האט אויך הגה"צ כ"ק גאב"ד מאנטעווידעא זצ"ל, וואס ארויסגעברענגט געלעגענהייט א אין האט לשבח דעם גרויסן קידוש השם וואס עס האט הגה"ק מרן פון נסיעה די ארויסגעברענגט בעל ברך משה זצוק"ל אין שנת תשנ"ד, און וואס האט געברענגט די געוואלדיגע פרסום יהודה רד עם וועלט אז עוד די גאנצע אויף קל און האלטן זיך טריי צום דרך פונעם רבי'ן

זי"ע.דא ביי אונז ווען דער רבי שליט"א מאכט הגה"צ זון ביים קינד א אייניקל אן חתונה דער און שליט"א, ירושלים דקהלתנו אב"ד

אינאיינעם פארן צו צוזאם זיך נעמט ציבור צו מעגליכקייט געוואלדיגע א דאס איז ירושלים אין זיין שמים שם מקדש קענען די - ווייסט אז אונזער קהלה יעדער עיה"ק, בראש שליט"א רבי'ן מיטן קדושה קהלה דאס יהדות פון טרעגער פאן די זענען -החדרית דעריבער איז דאס א מורא'דיגער זמן געוואלדיגע א איז עס און השם, קידוש פון זאך אז מ'נעמט זיך טאקע צוזאם לקדש שם ווייסט יעדער ווי וואס היינט בפרט שמים א ישראל ארץ אין החדרית יהדות די דארף געוואלד מיט חיזוק ווען געוויסע כוחות און

אינטערעסן אייגענע פאר ווילן עלעמענטן צעברעכן די יהדות החדרית.

דאן האט ער זיך אריבערגעצויגן צום עצם ווי וואס ישראל, ארץ קיין פארן פון ענין מ'ווייסט זענען געווען גרויסע ערליכע אידן ישראל, קיין ארץ געפארן נישט זענען וואס זינט די ציונים האבן זיך אנגעהויבן משתלט אויף פארן פון פארעקלט זיך האבן זיי זיין, מינים ממשלת א שולט ס'איז וואו ארט אן מדינה א גענומען האבן וואס ואפיקורסים, פאר ביאת המשיח. ער האט ארויסגעברענגט אז דער רבי זי"ע האט מעולם נישט געזאגט נאר ישראל, ארץ קיין פארן צו איסור קיין מ'זאל תנאים, פארשידענע געמאכט אייביג ארץ אין אויפפירן זיך מ'דארף וויאזוי וויסן ישראל. — זאגנדיג אז די טאקע וואס האבן ביי זיך א פעסטן גדר אז זיי פארן נישט, איז

טאקע א געוואלדיגע זאך.מ'ברויך וויאזוי אריבער ער איז דערנאך זיך אויפפירן בקדושה ווען מ'פארט קיין ארץ המחשבה, שמירת עינים, שמירת ישראל, חבורה די מיט אינאיינעם זיך האלטן מ'זאל פון רבי'ן שליט"א, צו די מקומות הקדושים און נישט ארומפארן ביחידות סתם פאר שוואויל-

זענען וואס זאכן גערעדט דערנאך און טאג נוגע פאר יעדן איד ווען מ'איז אונטערוועגנס, מ'זאל נישט פארגעסן פון לימוד התורה יעדן פאר זיך ס'פאסט ווי דאווענען און טאג, און זי"ע, הק' רבינו פון וחסידים תלמידים שליט"א, רבי'ן פון בקשה די איבערגעגעבן באזוכן גיין און צדקה טיילן זאל יעדער אז די מוסדות על טהרת הקודש, און פארזיכערן אז ביי יעדן טריט און שריט קומט ארויס דער ריכטיגער כבוד שמים בעז"ה. די דרשה האט און אומעטום, א מעכטיגן אפקלאנג געהאט איז באלד דערנאך פארוואנדלט געווארן אין סיי און דאהי סיי טאג פון געשפרעך דאס

איבער דער גאנצער וועלט.די טעיפס זענען נתנדב געווארן פאר כמעט בחינם אין די סאטמארער שוהלן נדבת חשובי הערן עס מען קען עקסטער שלומינו, אנשי ליין, טעלעפאן אברכים התאחדות אויפ'ן ליין. דער אינפא נסיעה די אויף אויך ווי פולער טעקסט פון די דרשה איז געדרוקט אין

היינטיגן נומער אין 'דער איד'.

ריזיגער ציבור אנ"ש הערט יסודות און הדרכות לגבי די נסיעה לארה"ק, ביי דרשה נפלאה פון הרה"ג

המפורסם, משנתו קב ונקי, רבי ישעי' ווייס שליט"אווארעמע דיבורים איבער דער גרויסקייט פונעם קידוש שם שמים וואס וועט ארויסקומען פון די נסיעה, האט מעכטיגן אפקלאנג

אז נדברו יראי ה' איש אל רעהו ויקשב ה' וישמע:

א היימישע בעל הבית'טע מאנ''ש אין ירושליםוועט אייך צושטעלן די

סעודות שבת קודשפריש און בא'טעמ'ט מיט'ן היימישן טעם

אלע אונזערע פראדוקטן זענען אונטער די השגחה פון בד"ץ העדה החרדית

פלעצער באגרעניצט

רעזערווירט ווי פריער

צו באשטעלן רופט:

718-732-9006

Reference available

19

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

'פארשפיל' בתופים ובמחולות, ובדברי בדחנות, לכבוד השמחה הרוממה. די פארשפיל וועט זעלבסטצייטיג דינען אויך אלס וועלכער גרייט 'מסיבת פרידה' פאר'ן חשוב'ן חתן שליט"א,

זיך צו באזעצן אין ירושלים עיה"ק נאך זיין חתונה. גאנצן פאר'ן רחבה סעודה א צוגעשטעלט זיין וועט עס עולם, און ס'ווערן ערווארט די פילצאליגע קהלה מיטגלידער און ידידי בית זידיטשוב, און אויך א שטראם פון די טייערע וועלכע דסאטמאר, גדולה ישיבה תלמידי החתן, חברי וועלן חתונה, און די ביי באטייליגן קענען נישט זיך וועלן מיטפרייען קומען זיך און געלעגנהייט די אויסניצן יעצט חתן געהויבענעם פאר'ן לרוב ברכות הארציגע איבערלאזן ויראה בתורה בהתמדתו שמיה פקיע איז וועלכער שליט"א, טהורה, ומופלא ומופלג בכל מדה ומעלה טובה שמנו חכמים,

יארן די לעצטע וואס האט במשך התמדה א מיט געהארעוועט נפלאה ועצומה בין כותלי הישיבה די פון געווען איז און הגדולה וועמען אויף גידולים שענסטע אלע תלמידים האבן ארויפגעקוקט א זייענדיג רעספעקט, מיט ריכטיגער פרי צדיק עץ חיים, מיט מדה בכל השלמות געוואלדיגע

ומעלה, לתפארת בית אבותיו.

ישמע בערי יהודה ובחוצות ירושלים — די געהויבענע ימי שמחה וחדוה בתוככי ירושלים

דער שיינער שבת 'עלי' לתורה' וועט דינען אלס פאסיגער אריינפיר צו די געהויבענע ימי שמחה וחדוה, ווערן געפראוועט וועלן וועלכע ירושלים, ובחוצות יהודה בערי ביומא ותתא וכל ברכאין דלעילא קומענדיגן תליין. דעם שביעאה דער פאר שבת א בא, פ' שב"ק ווערן געפראוועט וועט חתונה, דער 'שבת עלי' לתורה', אין שטאט בהשתתפות בארה"ק, טבריא וקרובי המשפחה, בני די פון זידיטשוב. צבי עטרת בית וידידי רוב זיך גרייטן זעלבטצייטיג קהלה, זידיטשובער דער פון רובו מיטצופארן צו די חתונה, נישט צו פארפאסן די געהויבענע מאמענטן, שמחת צדיק', אבי יגיל 'גיל ווען אדמו"ר כ"ק פון חביב בן נישואי

שליט"א.פארקומען וועט חתונה די רבבות במקהלות והדר פאר ברוב נאכט מיטוואך ישראל, בית עמך גיגאנטישן אינעם בשלח, פרשת בית שטאט אין החדש' 'אולם וישמחו יראו צדיקים ובכן שמש, וישרים יעלוזו, און די פילצאליגע זיך וועלן זידיטשוב בית חסידי ומאורם רבם בשמחת מיטפרייען זענען זיי וועמען צו שליט"א,

צוגעבונדן בעבותות אהבה.איבערגעגעבן ווערט עס וואו דינסטאג ברכות שבע איין וועט ספעציעל זיין יתרו פ' נאכט זידיטשוב, ק"ק פאר דעזעגנירט

און די פילצאליגע ארטיגע קרובי המשפחה פון בהשתתפות חסידים.

די פארקומען וועט בשלח פ' קודש שבת מוצאי גרויסארטיגע 'שבע ברכות' צוגעשטעלט דורך ק"ק 'תולדות שוואגער א שליט"א, אהרן מתולדות אדמו"ר וכ"ק אהרן' מיט'ן זידיטשובער רבי'ן שליט"א, לכבודם פון די 2 געהויבענע מסאטמאר אדמו"ר מרן כ"ק אריאל גולת ראש מחותנים: שליט"א, און דער שוואגער כ"ק אדמו"ר מזידיטשוב שליט"א.א ווערן ארויסגעברענגט דארף שלוס צום ידידים און עסקנים חשוב'ע הארציגן ייש"כ פאר די אלע די אין אריינגעווארפן זיך האבן וועלכע זידיטשוב לבית און עבודת הקודש אהערצושטעלן דעם שיינעם שבת דארף ספעציעל ולתפארת. לשם שמחה ימי איבריגע די מו"ה המפואר החסיד הרב הנגיד הרבני ווערן דערמאנט

מרדכי שווארץ הי"ו, ראש הקהל דקהל עטרת אלימלך ר' צו זכי' די געהאט נאך האט זידיטשוב, וועלכער צבי מזידיטשוב הגה"ק אדמו"ר כ"ק פון קדשו לימין שטיין הק' הקהלה לימין שטענדיג ווייטער און שטייט זצ"ל, נוטל איז וועלכער ולימין כ"ק אדמו"ר שליט"א ברוח נדיבה, חלק בראש אין צושטעלן די גרויסע שמחה, ובפרט צו קענען דורכגיין ס'זאל טבריא, אין דעם געהויבענעם שבת פראווען ברוב פאר והדר. ווינטשט זיך פאר'ן חשוב'ן נדיב יתברך בכל

משאלות לבו לטובה ותהא משכורתו שלימה מעם ה'.ידידי וחסידי בית זידיטשוב קוקן שוין ארויס אויף די ימים מיילער אלעמענס פון און לטובה, עלינו הבאים המבורכים שעפשעט זיך א הייסע תפלה למרום, יה"ר שמשמחה זו ישפע שפע רב לנו ולכל ישראל, דער רבי שליט"א זאל שעפן מלוא חפניים נחת ותענוג ושמחה דקדושה, ס'זאל ארויסקומען דער ריכטיגער כבוד שמים, וכבוד בית צדיקים, וימים על ימי מלך תוסיף ושנותיו, דער רבי שליט"א זאל ווייטער אנפירן מיט די קהלה קדושה לאורך ימים ושנים טובים, עדי נזכה שיתקיים עוד ישמע בערי יהודה ובחוצות קול ששון ושמחה, בביאת ינון

במהרה אמן.קול רנה וישועה באהלי צדיקים!

להשיגו אצל כל המקוה-אידן והשמשים דקהלתינו הקדושה

לאורה נסע ונלך!

להשיג! בעד מחיר נמוך מאוד של

$3 נתאפשר ע"י נדבן

נכבד מחשובי אנשי שלומינו במיוחד לקראת

מסע המלכות של כ"ק מרן רבינו שליט"א

'שבת באווארפן' לרגל שמחת נישואיבן כ"ק אדמו"ר מזידיטשוב שליט"א

]פארזעצונג פון זייט 12[

20

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

אין — עיה"ק. ירושלים — יארק ניו פון מעלדונג איבערראשנדע אן בירושלים לב יטב מוסדות הנהלת דעם אויף אז געמאלדן, ווערט עיה"ק בשלח, פרשת מיטוואך קומענדיגן ביום החופה פון נכדת כ"ק מרן רבינו ווערן אהערגעשטעלט ווערט שליט"א געשעעניש; פראכטפולער זעלטן א באנקעט, נאבעלער אייגנארטיגער אן די פאר בלויז ספעציעל געווידמעט נדיבים בעם, נגידים ושועים, די עמודי התווך, די וואס שטיצן און האלטן אויף מיט זייערע הארציגע נדבות די מבצרי התורה והיראה וואס דער רבי זי"ע האט בירושלים ובדמע בדם אויפגעשטעלט ארויסצייגן מען וועט דערמיט עיה"ק. הטוב הכרת די אופן, שענסטן אויפ'ן געפילן און אנערקענונג כלפי די 'יחידי זיי צווישן נדיבים, טייערע די סגולה', פילאנטראפן, וועלט-בארימטע אויך עת בכל שטיצע און הילף זייער פאר

ובכל שעה.צו דער געלעגנהייט ווען דער רבי שליט"א נעמט אונטער די גרויסע נסיעה, לרגל שמחת אבד"ק הגה"צ בת היקרה נכדתו נישואי סאטמאר ירושלים שליט"א, דער עומד בראש פון די הייליגע מוסדות, ווערן ערווארט פילע ליסטע די צווישן סאטמאר. וחסידי תלמידי פון די הונדערטער משתתפים, ערשיינען אויך בארימטע פילאנטראפן און תורה-מעצענאטן, רוקן- די ומחזיקים, ושועים, תומכים נגידים וועלן וועלכע הק', מוסדות די פון האלטער עין זען צו געלעגנהייט די האבן אצינד פון מויל אין — עקזיסטירט עס ווי בעין לייב, ארומגענומען מיט שבעים זאבים — א לעכטיג ווינקל, וואס דער צדיק הדורות האט דערפאר געלייגט דעם אבן הפינה פאר כמעט זיבעציג יאר צוריק, און פון דאן גייט עס אן אזוי אריגינעל הייליג ערליך און אפגעהיטן, מקורות צו שייכות יעדע פון אפגעזונדערט

לא טהורים. כולה מקשה אחת זהב טהור.די אויסניצן וועט המוסדות הנהלת די און שעצונג ארויסצוצייגן געלעגנהייט די פאר הטוב הכרת טיף-אינערליכע די זייער אדאנק בלויז וואס שטיצער, געטרייע מוסדות די קענען שטיצע פינאנציעלע יום ריכטיגע זיין וועלן עס עקזיסטירן. הק' די פאר ענווים, ביקורי ימי טעג, טוב'דיגע ווען הנהלה און קינדערלעך ירושלימ'ער כ"ק אנטפאנגען צו זכי' די האבן מ'וועט עמודי די עמו ואתו שליט"א, רבינו מרן דער איז עליהם וואס התיכון ובריחי התווך גרויסער בנין עומד. ולעומת זה וועלן נדיבים די פון הערצער די

במו זעענדיג פרייד פאר וואקסן ושועים עיניהם אזא הייליגער מיליטער פון לעכטיגע צאן קדשים, ילדי תינוקות של בית רבן; זען דעם מקום שנעשו בו ניסים לישראל, ווי אין וואקסט תשע"ג, יאר אין דמשיחא עקבתא נאך אונטער א גאנץ דור פון בני ציון היקרים וועלן פעלזן-פעסט פארזעצן מסורת וועלכע דאס פאר קעמפן און ורבותינו, אבותינו גאנצקייט פון תורה מסיני כאשר באמנה עמם

אין ירושלים עיה"ק.איינגעשפאנט שוין איז לב' 'יטב הנהלת די בכלל צוגרייטן צו אינטענסיוו זייער

געהויבענע טעג און דאס מקבל פנים זיין די אהערשטעלן דאס ובפרט געסט, געהויבענע מיטוואך, קומענדיגן באנקעט נאבעלן דעם וואס פארשפרעכט צו זיין עפעס גאר זעלטן. א רייכע פרישטאג וועט סערווירט ווערן פאר די חשוב'ע נדיבים, און זיי וועלן דארט קענען פארברענגען אינאיינעם באהבה ואחוה שלום ראש דער מפאר איז בראשם ווען ורעות, הגולה נשיא המוסדות, כ"ק מרן אדמו"ר עט"ר שליט"א, וואס רייסט אוועק פון זיין טייערער צייט אין סאמע יום החופה פון נכדתו הכלה שתחי', כדי צו קענען מכיר טובה זיין פאר די

זענען בארעכטיגט דערצו, און צו ארויסווייזן עמקי רגשי לבו הטהור כלפי די נדיבים וואס לב, יטב מוסדות הייליגע די ארויס העלפן זי"ע הק' רבותינו ביי ווי אזוי פונקט וואס רבי'ן פון מעייניו בראש מוסדות די זענען

שליט"א.איבער גיט המוסדות הנהלת די ווי לויט און רייכער זעלטן א צוגעשטעלט ווערט יעדע אויסגעשטעלט פראגראם, נאבעלער רגע און יעדע מינוט מיט רייך-אינהאלטפולע תוכן, מיט'ן הויכפונקט פון אן איבערראשנדע פרעזענטאציע פון א גרופע ילדי צאן קדשים, אנפילן וועט וואס חן, ילדי ירושלימ'ער עס דקדושה. נחת מיט הערצער אלעמענס נדיב, יעדער וואס מאורע, א מסיבה, א איז א מיט אייראפע, פון סיי יארק, ניו פון סיי ווארעמקייט פאר מוסדות יטב לב, וועט דאס 'גאלד ספעציעלע א פארפאסן. וועלן נישט דער אויף ארויסגעשיקט ווערן קארטלעך' מיט בלויז וואס נדיבים, אלע פאר פאסט אריינקומען קענען מען וועט קארטל דעם אין זאל, אן קיין שום אויסנאם. ווייל מ'וויל טאקע פארזיכערן אז מ'קען האבן די צייט און די זיך אפצוגעבן בלויז מיט די געלעגנהייט נדיבים בעם, אויפ'ן שענסטן אופן וואס נאר

פאראנען, כראוי וכיאות.פון שפיץ אין הנהלה ירושלימ'ער די מענדל ר' הרה"ח מנכ"ל געטרייער דעם ביי האנט ארבעט שליט"א וואלערשטיין שפיץ אין הנהלה יארקער ניו די מיט האנט טייטלבוים ירמי' ר' הרה"ח מנהל דעם פון שליט"א, אין א פאראייניגטער אונטערנעמונג צו פארזיכערן דאס אנטפאנגען פון די אורחים זאל האבן יעדער ירושלים, נכבדים בשעריך מוסדות די אין באזוכן צו געלעגנהייט די צופרידנהייט; און כבוד ריכטיגער דער מיט למיתב בצלא דמהימנותא פון רבינו שליט"א, הנאה החרדית, היהדות אורח גרויסער דער האבן פון דעם הערליכן פראגראם, קענען זען על נתחנך ווערן קינדערלעך די ווי דערביי מבועי התורה והיראה און הערן ווי די תשב"ר זענען מתפלל פאר זייערט וועגן, געבענטשט קודש, ושפע דמיטב, מילי בכל ווערן צו

מעתה ועד עולםאלה קרואי העדה אנשי השם!

*א לענגערער שמועס מיט'ן חשוב'ן מנכ"ל מענדל ר' הרה"ח בירושלים, המוסדות וואלערשטיין שליט"א, ערשיינט אין אונזער מען קען עקסטער ביילאגע. ספעציעלע הערן אן אינהאלטספולע שמועס איבער דער חתונה אויפ'ן מסיבה, בעפארשטייענדער אינפא-ליין. 718-831-7000 נומער צוויי פאר

די אינטערוויוס.

פראכטפולע 'פת שחרית ומסיבת יחידי סגולה' פון מוסדות יטב לב בירושלים עיה"ק

פאר נגידים פון איבער דער וועלטוועט פארקומען אי"ה מיטוואך בשלח, יום החופה, אין ביהמ"ד פונעם בנין התלמוד תורה אין קרית ויואל משה — בלויז געלאדנטע געסט עמודי התוך פון די הייליגע מוסדות וועלן קענען דערביי אנטיילנעמען און געניסן פון הערליכן

פראגראם, בראשות כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א

בואו שעריו בתודה חצרותיו בתהלה:

מיר פארדינגען סעלפאונסקיין ארץ ישראלצו די חתונה מיטכ"ק מרןרבינו שליט"א

אנלימיטעד צו ארץ ישראלאון אמעריקע

5

נאך געציילטע פארבליבן — רעזערווירט ווי פריער

expertthe

140 RODNEY ST. . 718.388.CELL Cel l Phones | Accesor ies | In ternat ional Phones | GPS | Cal l ing Cards

פארט און קומט געזונטערהייט!

22

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

ניו יארק. — מיט'ן דאטום פון דער נסיעה, מוצש"ק פ' בא, ווערנדיג שוין בלויז איין קארגע וואך פון יעצט, סאטמארער ביים רייזע-פיבער די שוין זיך שפירט די אויף זיך הייבט אט אט לופטן. דער אין ציבור גאנצע פמלי' פון הונדערטער אנשי שלומינו תלמידי וועלן זיך ארויסלאזן אינאיינעם וחסידי סאטמאר און אויפ'ן וועג קיין ארץ הקודש, מיט דער היסטארישער מסע המלכות, וואס וועט דערהייבן און מחזק זיין דאס די פארפאסן נישט און ארה"ק, אין החרדית יהדות רייכע און געהויבענע מאורעות של התרוממות וואס פון זיך דארט אפשפילן דורכאויס דעם באזוך וועלן

סאטמארער רבי'ן שליט"א בשעריך ירושלים.דער פון מאמענטום דער איז וואכן צוויי לעצטע די אין נסיעה, און דער ווילן מיטצופארן, געשטיגן צו אומגלויבליכע "ס'איז אז זאגן צו גוזמא קיין נישט ווייט ס'איז פראפארצן. פון טאג". פון געשפרעך דאס אין געווארן פארוואנדלט וועלכע ידידים, קרובים, איבעראל הערט מען רעדן, חברים, די מיטצוהאלטן ארה"ק קיין פארן צו אויך זיך גרייטן און סאטמאר, בבית החתונה שמחת און נסיעה היסטארישע פארשטענדליך אז דער געווירבל אין אפיס איז אויך געשטיגן שווער איז עס אזש פארנעם, אויסערגעווענליכן אן צו נאכצוקומען דעם פלייצנדן וואליום פון רופן און אנפראגעס פון הונדערטער אנ"ש, וועלכע פרעגן זיך נאך אויף אלע סארט דעטאלן און איינצלהייטן וועגן טיקעטס, פאספארטן, אש"ל,

דירות אא"וו.

מטעם דער ועד הנסיעה ווערט איבערגעגעבן אז אנדערש בעיקר געווען איז אפיס פון ארבעט די וואס יעצט ביז ווי עולם, פאר'ן טיקעטס בוקן און צושטעלן צו קאנצעטרירט ס'איז וואס צוליב ביי דער פאזע פאריבער, האלט מען שוין שוין כמעט נישט פאראן קיין טיקעטס צו באקומען. פון יעצט ביז נעקסטע וואך מיטוואך וועט דער ועד הנסיעה אפיס זיך דירות, די צושטעלן מיט'ן בלויז 'אויסשליסליך' אפגעבן עסן-טיקעטס, און באס-טיקעטס צו די מקומות הקדושים. די די פון קוואנטומען גרויסע אפדרוקן געלאזט האבן עסקנים א פאר באקומען צום איז אלעס און קארטלעך סארטן אלע

מינימאלן אפצאל.גרויסע אנפראגעס טוט דער אפיס קלארשטעלן די צוליב ווי פאלגענד: פת שחרית וועט ווערן צוגעשטעלט טעגליך אין אש"ל-צענטער אין הויף פון בית חיה; א מער באלעבאטישע זאל אין אפצאל אן פאר צוגעשטעלט זיין וועט פרישטאג די אין אפיס דא פון מ'דארף עס שוין באשטעלן פנינה, פון קארטלעך; מיטאג לייכטע איבערבייסן וועט זיין צו באקומען אין אש"ל-טענט אין הויף פון בית חיה; נאכטמאל וועט זיין אפצאל, אן פאר פנינה פון זאל אין בהרחבה צוגעשטעלט מען דארף קארטלעך די אטמאספערע. היימישע א אונטער אלע פאר צוגעשטעלט ווערט שב"ק אויף אפיס. אין קויפן געסט בהרחבה גדולה פריי פון אפצאל. ס'וועט זיין אן אפציע פון ארויסנעמען די מאכלי שבת, פאר א מינימאלן קאסט וואס

מ'וועט דארפן באצאלן דארט אויפ'ן פלאץ.אפיס' 'אש"ל צענטראלער דער וויליאמסבורג אין העכער זיך געפינט המדרש בית דעם ראדני אויף הגדול קויפמאן בית סטריט, דעם צוליב אריינגאנג. ן כ י ל נ ע ו ו ע ג ר ע ס י ו אמען טוט פארלאנג אויסברייטערן די שעות. קודש שבת מוצאי עלף ביז אפן זיין וועט און זונטאג דרייסיג, אפן זיין וועט מאנטאג עלף פון טאג גאנצן א עלף ביז אינדערפרי וועט דינסטאג ביינאכט, שליסן אפיס דער זיך די צוליב נאכמיטאג סאטמאר בבית חתונה מאנסי, און דאן וועט דער פארשלאסן ווערן אפיס אלע פובליקום. פאר'ן אנגעלעגנהייטן פון דער נסיעה מוזן ווערן מסודר דערנאך מועד, בעוד גארנישט מען קען מ'וועט און גאראנטירן, קענען נישט קיינעם

ארויסהעלפן.וואכן לעצטע די אין איז דער אפיס סיי דאהי הק' ארצנו אין סיי און געווארן באלאגערט פאר פארלאנגען מיט ב"ה מ'האט דירות, פילע צוגעשטעלט שוין הונדערטער דירות פאר'ן

דער ווי אזוי תורה. עזרת ארום געגנטער אלע אין ציבור מאנגל איז געפערליך, און אידן בעטן זיך מ'זאל זיי צושטעלן דירות, אלזא מעלדט דער ועד הנסיעה אז די וואס וועלן נישט האבן באצאלט זייער דירה ביז קומענדיגן זונטאג, פארלירן זיי גענצליך זייער דירה, און ס'ווערט אן קיין פריערדיגן נאטיץ גראד איבערגעגעבן פאר'ן נעקסטן וואס ווארט אין דער ליניע. אויב וויל מען יא האלטן די דירה, דארף מען שוין אריינרופן אין אפיס און ברענגען דאס געלט אדער געבן א קרעדיט קארד אויסגעצאלט דער גאנצער באלאנס. דער נומער איז -718-704

0042 און מאכן זיכער אז מ'איז צוגעשטעלט מיט א פאסיגע אכסניא.

אין די לעצטע דריי טעג אפעלירט דער ועד האש"ל בכל לשון של בקשה: הזמן קצר והמלאכה מרובה! מיר ווילן זייער קענען צושטעלן פאר יעדן איינעם לויט זיין געברויך; מ'וויל זען אז יעדער זאל זיין צופרידן, אבער אויב קומט מען שפעט פארזיכערן. דאס מ'קען וויאזוי וועג שום קיין נישטא איז מ'פרובירט אלעס אויף דער וועלט קעגן צו קומען דעם ציבור, אבער מ'בעט יעדן איינעם אריינצורופן וואס פריער, אפנעמען זיינע קארטלעך, אויסצאלן זיין אכסניא, אפנעמען זיין באס-

טיקעט, און פארזיכערן אז מ'איז בעז"ה גרייט ארויסצופארן אויף דער גליקליכער רייזע.

אדער ,718-704-0042 איז נומער צענטראלער אפיס דער .Info@SatmarNesiah.org שיקן אן אימעיל צו

צענטראלער 'ועד הנסיעה' אפיס פארברייטערט אירע שטונדן אין דער לעצטער וואך ערב די נסיעה

און באס- הינזיכטן: אכסניות, עסן-קארטלעך, דריי פאלגענדע די ציבור מיט צו סערווירן דעם די לעצטע טעג בעיקר אין זיך אפיס קאנצענטרירט

טיקעטס — קומענדיגן זונטאג און מאנטאג וועט דער אפיס זיין אפן א גאנצן טאג; דינסטאג ביז נאכמיטאג; מיטוואך ווערט דער אפיס פארמאכט —

דעדליין: אלע דירות מוזן באצאלט און באשטעטיגט ווערן ביז קומענדיגן זונטאג; דערנאך ווערן די דירות אוועקגעטיילט אן וועלכע פריערדיגע נאטיץ

אין ליכט פון אויסערגעווענליכער נאכפראגע און פארצווייגטע ארבעט:

23

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

ווי — ישראל! אלקי לה' היכל בונים די צווישן וואך פאריגע באריכטעט שפאלטענעס פון 'דער איד', גרייט זיך דאס יהדות החרדית אין בית שמש מיט גרויס שפאנונג צום באזוך פון כ"ק מרן וועט און שטאט, אין שליט"א רבינו פאר היסוד אבן דעם שטעלן אי"ה דער ווייטערדיגער וואוקס און בליה פון שטאט, אין הק' עדה סאטמארער די פאר חיזוק הויפנס מיטברענגען און על זיך פירן וואס אידן ערליכע אלע

הדרך הסלולה לנו מרבותינו הקדושים זי"ע. אצינד קומט אז נייעס פריידיגע די אויך ברענגט נסיעה איצטיגע די געבענטשטע א בעז"ה הרחבת גבולי הקדושה פאר א דסאטמאר, לב יטב קהל הרחבת גבולי הקדושה אויף ארויס שוין מ'קוקט וואס וועט וואס יארן, לאנגע אצינד צושטאנד קומען דורך די נסיעה פון כ"ק מרן רבינו

שליט"א אין בית שמש.הק' קהלתינו וואס נאך שנעל גאר איז שמש בית אין אויסגעוואקסן דעם צייטווייליגן פונעם קווארטיר געדונגענעם געמוזט זיך מען האט ביהמ"ד, פון ארבעט בוי די צו נעמען מקום פאסיגער א אוועקשטעלן געטרייע די ה'. לכבוד ראוי קדושה, דער קהלה פון עסקנים הנאמן העסקן פון שפיץ אין מוה"ר הקהלה, קדשי כל למען שמעון עוזר ראטמאן הי"ו, האבן ובנפש בלב אריינגעווארפן זיך אז און ב"ה אין דעם פראיעקט, שוין און הצליח בידם ה' חפץ אן גייט עס וואס וואכן לאנגע די בוי ארבעט אן קיין אפשטעל מיט דער פולער קראפט, בכדי צו ביהמ"ד דאס פארענדיגן קענען בית אלס אמשנעסלטנס, ווי גדול רם ונשא לתפארת הקהלה

קדושה קהל יטב לב דסאטמאר.א 'בויען גרינג זיך זאגט עס פאקט אין ווען המדרש' בית קאסט דאס אפ שווערע ביטערע משמע. תרתי ודמי"ם כוחות די געקומען אבער איז עס ווען דאס איז מנלן, כסף פון שאלה אין הענגען געבליבן ליידער די אויסצאלן דאס לופטן. דער אנגעקומען איז הבנין מלאכת זיך מ'האט שווער. גאר צו פרובירט און פאר'חובות'ט, ווייטער מעגליך נאר וואס טאן הקודש עבודת די מיט אנצוגיין א אבער אפשטעל, קיין אן

סכנה האט געהויערט אויפ'ן גאנצן פראיעקט האט השי"ת ביז מאנגל. געלט א צוליב גענעראל העלדישן דעם אונטערגעשיקט בארימטער דער סאטמאר, בית קדשי לכל אוהב צדקה, בונה ומקים עולמות של תורה, הנגיד הרבני מקבציאל, פעלים ורב חי איש יעקב ר' הרה"ח המרומם הטפסר הנכבד, ניו כהנא שליט"א, ראה"ק דקיט"ל סאטמאר יארק, וועלכע האט גענומען אויף זיך א גרויס פאנטאסטישער א מיט הוצאות, די פון חלק זיין דעם אומפארגעסליכער סומע, מכבד צו

פאטער זיינער, הרבני החסיד המפורסם איש תלמידי מותיקי אמונים, ואיש האשכולות אנ"ש זקני ופארי ומנכבדי זי"ע, רביה"ק מוהר"ר יוסף ארי' בן ר' שמואל זנוויל כהנא ע"ה. שוין לאנגע דורות וואס משפחת כהנא המעטירה איז דבוק בלב ובנפש אין רבותינו ווייסט עס זי"ע. סאטמאר סיגוט לבית הק' נאמען דעם איד סאטמארער יעדער דאך פון הרה"ח ר' יוסף לייב כהנא ז"ל, וועלכער איז געווען א געטרייער סאלדאט וציר נאמן אים האט וואס זי"ע, רבי'ן הייליגן פאר'ן

אים און געהאט, ליב אויסערגעווענליך אנפארטרויעט מיט גאר חשוב'ע פאסטנס און שליחויות וואס ר' יוסף לייב האט געהאט די זיין מחי' און נאמנות מיט אויסצופירן זכי'

נפש צדיק.כבוד בנו יקירו, ריכא ובר ריכא, הרה"ח ר' יעקב כהנא שליט"א, איז דאך הולך בדרכיו, דינענדיג שוין לאנגע יארן כולם שוים לטובה לב יטב דקהל הקהל ראש אלס לאויט"א דסאטמאר, און איז געשעצט און רעספעקטירט בכל סאטמאר וחסידי תלמידי רבבות ביי איש דער זייענדיג תבל, קצוי דורות ראו עיניו וואס האט נאך געהאט די זכי' צו שטיין לימינו פון רבינו הקוה"ט זי"ע מיט זיין ולאחריו עסקנות, געבענטשטע איז ער אלע יארן צוגעשטאנען צו מרן רבינו הגה"ק בעל ברך משה ער הזה שטייט היום ועד זצ"ל, פון כ"ק מרן לימינו מיט מסי"נ הקהלה בהנהגת שליט"א רבינו וואס מסירות א מיט והמוסדות באשרייבן. גארנישט זיך לאזט מיט דעם יעצטיגן נאבעלן שריט מנדב צו זיין דעם ביהמ"ד החדש ר' הרה"ח האט שמש, בית אין די געווען מקיים ריכטיג יעקב די און במותו", "מכבדו הלכה איז וואס ותפלה תורה גאנצע צו אפגעראכטן ערווארטעט ווערן אין דעם בית מקדש מעט וועט זיין לעילוי נשמתו פון אביו און ז"ל, ארי' יוסף ר' הרה"ח להבחל"ח וועט עס זיין א קוואל דעם לכבוד נצחיות זכויות פון זיין און שליט"א נדבן חשוב'ן שיחי', יקרה משפחה חשוב'ע

לאורך ימים ושנים טובים.פון ליעק"ב, ושמחי רני ווינטש מיילער אלעמענס פאר'ן ברכה ווארעמע א זיך שתשרה שליט"א, נדיב חשוב'ן און ידיו, מעשה בכל שכינה שתחי' ביתו עקרת מיט ער שותפה גלייכע א איז וועלכע טובים, מעשים אלע זיינע אין זאלן זוכה זיין צו נחת דקדושה, והרחבת הדעת וכל טוב, ובזכות על לנצח הברוכים פעולותיו בבנין לראות יזכו ה', מלאכת עבדי תירא אל וירושלים, ציון יעק"ב, און אדאנק זיין געטרייע קענען בעז"ה מען זאל הילף נענטער ברענגען דעם העפטיגן דעם אויפבויען פון פראיעקט בהבנותו והבית המדרש, בית כבוד יהי' וגדול ונשא, רם יהי'

הבית!

נייער בית המדרש דקהל יטב לב ד'סאטמאר אין בית שמש וועט טראגן דעם נאמען "נחלת יעקב" נייער ביהמ"ד ווערט געבויעט בעזרת נדבת לבו הטוב פון הרבני הנגיד המפואר הרה"ח מו"ה יעקב כהנא שליט"א,

ראש הקהל דקיט"ל דסאטמאר — היכל ביהמ"ד 'היכל יוסף ארי', ווערט נקרא על שמו פון הרבני החסיד המפורסם

איש האשכולות ואיש אמונים, מותיקי תלמידי רביה"ק זי"ע, מוהר"ר יוסף ארי' בן ר' שמואל זנוויל כהנא ע"ה

בונים היכל לה' אלוקי ישראל:

פאר אלע נייעס און אנטוויקלונגען ארום די דערהויבענע שמחה בחצרות קדשינו און אש”ל אנגעלעגנהייטן רופט אריין צום

צענטראלן נסיעה-ליין

718.831.7000פאר כסדר'דיגע

נייעס, אפדעיטס און וויכטיגע

אנווייזונגען

וויכטיגע אנווייזונגען

פאר די חשוב'ע מיטרייזנדע מיט'ן

מסע המלכות

לייוו הוק-אפ

קנעפל

צו לאזן א מעסעדזש פאר'ן ועד

הנסיעה

אדרעס, טעלעפאן נומער און אימעיל

אדרעסן פון די צענטראלע אפיס אין ניו יארק און אייראפע

פאר'ן סדר ימי הביקור אין ארצינו

הקדושה

די היסטאריע אפטיילונג פון די פריערדיגע

נסיעות

פאר טיקעטס, אש"ל און

אלע אנדערע אינפארמאציע

1

4

7

*

2

5

8

0 #

3

6

9

ועד האש"ל שע"י ועד הנסיעה דקהל יטב לב דסאטמאר

אינטערוויוס מיט די ראשי

העסקנים דאהי און אין ארה"ק

פרישע אינטערוויאס

טעגליך

24

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

אן מיט פרייד, תורה'דיגן א מיט — יארק. ניו תורה דברי נאר וואס דקדושה חדותא אויפריכטיגע קענען ברענגען, האט דער ציבור אנשי שלומינו אלפי תלמידי וחסידי סאטמאר אויפגענומען די בשורה, אז דער לאנג ערווארטעטער ספר הנפלא 'מחול לצדיקים' — וואס אנטהאלטט אויספירליכע שילדערונגען איבער די שמחות נישואין ביי מרנן ורבנן רבותינו הקדושים בגודל וועלט די באלאכטן האבן וואס הגולה מאורי קדושתם די לעצטע 150 יאר, אנגעהויבן פונעם ראש האלקים איש משה הקדוש רבינו מרן השושילתא רבינו כ"ק מרן יבלחט"א ביז זי"ע, ישמח משה בעל שליט"א — איז שוין ארויס פון דרוק, און ס'איז ווירקליך כליל השלם, דבר זעלטענער אלס ארויסגעקומען ברקאי, אומר הרואה כל אשר ביפיו, שלם בהדרו,

הפלא ופלא.די חשוב'ע מוציאים לאור וואכן און חדשים האבן לאנגע דער פון הכשרון ברוכי חביבים, תלמידים גרופע א —סאטמארער ישיבה גדולה, תלמידים נאמנים פון ראש הישיבה דבר נאכצוגיין אינוועסטירט — שליט"א אדמו"ר מרן כ"ק אז געשפירט האבן חמד בחורי קבוצה די אופניו. על דבור מיט'ן ארויסגעבן דעם ספר לאור עולם נעמען זיי אנטייל, א תורה'דיגן חלק, אין די שמחה הגדולה במעונו פון זייער ראש הישיבה כ"ק מרן רבינו שליט"א, משלב צו זיין שמחה בשמחה,

לעטר פתורא ברזא יקירא. און ס'דארף טאקע דערמאנט ווערן אז די חשוב'ע מוציאים לאור אריין אויך ארבעט די פון לויף אין זענען וואו שליט"א, רבינו כ"ק פון קדשו למעון דער און קדשו, ברכת באקומען האבן זיי רבי שליט"א האט מאיר ומעיר געווען אויפ'ן אינהאלט פונעם ספר און שטארק געמוטיגט זייער ארבעט, לעשות אזנים לתורה, אויף אזא

הערליכן פארנעם.זייער יגיעה, בדמים תרתי זייער מיה, און אויסגעצאלט! פולקאם זיך האט משמע, דעם אריין האנט דער אין מ'נעמט ווען וואס קומט יעצט ארויס פענאמענאלן חיבור שיינעם הערליך א מיט דרוק, פון פריש מען בלייבט אויסלייג, נאבעלער און דעקל יונגע אזוינע ווי זען פון שטוינען איינפאך אזא אהערצושטעלן באוויזן האבן בחורים מומחיות, אזא מיט ווערק, מוסטערהאפטיגן געפאסט זיך ס'וואלט ווי דייקנות, אזא מיט פאר ערפארענע מומחים. דאס צונויפשטעלן דאס מאטריאל האט אפגעקאסט אומצאליגע ודרישות, חקירות פון שעות הונדערטער פארצייטישע פון בענדער אלטע נאכזוכן אין באשרייבונגען ירחונים, און צייטונגען וואו געגנטער די פון בלעטער אמאליגע אויך ווי און געווירקט, האבן הק' רבותינו זקנים, פילע אינטערוויוען און רעדן אליינס חוקרי הדורות און ידענים, וואס האבן בחפץ לבם געעפנט זייערע אוצרות פאר די טייערע ס'זאל ערנסטקייט זייער זעענדיג בחורים,

ארויסקומען מתחת ידם א דבר נאה ומתוקן.דער ספר 'מחול לצדיקים' אנטהאלט אויך א באזונדערע אפטיילונג פון די צוויי גרויסע של רבן הרה"ק צאנז: בית משושלת זיידעס ובנו זי"ע חיים דברי בעל מרן ישראל, כל וואו זי"ע, מראצפערט מהרש"א הרה"ק מרן במעון שמחות די באשריבן שיין ס'ווערט אנטדעקט דארט ווערן אויך ווי און קדשם, פילע אומבאקאנטע פאקטן, טראץ וואס ס'איז ארום געשריבן געווען אזויפיל שוין די פון שאפן און לעבן דאס

צוויי מצוקי תבל.קלאר זיך לאזט ספר, פונעם הכותרת גולת דער אבער זאגן, זענען די חמדות גזונות וואס דער ספר אנהאלט; ממש א רייכער אוצר פון עניני נישואין באגלייט מיט פילע הונדערטער וואס בריוון, פילע ספעציעל און דאקומענטן היסטארישע די אדאנק ראשון". "בפרסום פארעפענטליכט אצינד ווערן ארבעט פון לאנגע וואכן און חדשים, פון חקירה אחר דרישה, געווען מעגליך נאר וואס מקור, מעגליכן יעדן נאכגייענדיג צו קענען עפעס אפירטרעפן פרישע אינטערעסאנטע סחורה, וואס זאל זיין ראוי אריינצוקומען בין דפי הספר ויתענגו בו כל ישרי לב. מ'זעט אצינד קלאר דעם נוצר תאנה יאכל פרי' וואו מ'האט פאר זיך א דבר נאה ומתוקן, הפלא ופלא, כפתור ופרח,

מעשי אומן להתפאר.אויסערגעווענליכן אן זיך מיט ספר דער דערפאר טראגט נהיית', לא כמוה 'אשר פון בחינה א אין היסטארישקייט, זייענדיג דאס ערשטע מאל וואס עס ווערט צוזאמענגענומען פון א ספר א שלימות'דיג און ארויסגעגעבן אין א פארמאט ביי נישואין מעניני בלויז בלעטער הונדערטער מיט ווערק, רבותיה"ק זי"ע. טראץ וואס ס'איז שוין געווען אסאך באשריבן זעיר פה וזעיר פה, איז עס נאך קיינמאל נישט ערשינען אלס העכסט א אויף אחד, לפונדק צונויפגענומען השלם, דבר א געהאט האבן וואס וטובים גדולים אופן. פראפעסיאנאלן זיך קענען ארבעט, דער אויף בליק א כאפן צו געלעגנהייט

שוין מ'האט ווען אצינד און דערפון אפוואונדערן נישט ביפיו כלול דרוק פון ערשיינען ס'זאל געווען זוכה ענדליך דורשי דורך געשעפטן אלע פון צעכאפט עס ווערט והדרו,

ומבקשי ה'.די דאך באשיינט נפלא ספר דעם פון ערשיינונג די שמחה — און זאגאר דעם גאנצן מסע המלכות — מיט אזא שלימות'דיגן תורה'דיגן גלאנץ. איבערהויפט יעצט אז אזויפיל הונדערטער אידן גרייטן זיך ארויסצופארן די קומענדיגע וואך קיין ארה"ק זיך צו באטייליגן ביי די שמחה, וועט עס יעדער געוויס איינהאנדלען אין די געשעפטן און ביי די מקוה-אידן דקהלתנו, דאס צו קענען מיטנעמען מיט זיך, און עלי דרך זיך באקענען אביסל מיט די היסטאריע פון די צדיקים וקדושים, ארזי הלבנון אדירי תורה ומאורי החסידות, די אבות הקדושים ווי און יחוס, געהויבענעם זייער ציען כלה חתן וועמען פון העליון עדן גן פון אראפ זיי קומען הקדוש זוהר פון כידוע יעדן זיין אויף וועלן משפיע און בעת שמחות במעון קדשם מכל מילי דמיטב מעתה ועד עולם. ס'איז זיכער אז דאס וועט דאס און שמחה. געהויבענע אזא צו הכנה שענסטע די זיין זעלבע אפילו נישט בלויז ביי סאטמארער חסידים, נאר סתם חוקרי תולדות הצדיקים, קוקן שוין ארויס איינצוהאנדלען אזא אוצר בלום, וואס איז נאך קיינמאל נישט פריער געווען אפילו

בדומה לו.באגנוגט נישט זיך לאור מוציאים די האבן געזאגט, ווי צונויפגעשטעלט מ'האט אז דעם מיט בלויז האבן זיי נאר תוכן, היסטארישן רייכן אזא א זיין ס'זאל אז דגוש גרויסן א געלייגט שיינער גראפישער אויסלייג, אויג-פארכאפנד קענען זיך ס'זאל ליינען, צום געשמאק און מעיין זיין אין דעם מיט א געשמאק, בנוסף צו דעם איז דער ספר מעוטף מיט א קונסטליך-

טייטלבוים, הערליכן א מיט דעקל שיינעם וואס סימבאליזירט רבותינו ארזי הלבנון עצי ווערן נישואין זייערע שמחות וואס התמרים באשריבן אינעם ספר — אזוי ארום איז דער יופי, כלילת השלם, דבר א ווירקליך ספר בנייר אינדרויסן, פון און אינעווייניג פון אינאיינעם אלעס וואס מהודר, בדפוס יפה, וואס פארוואנדעלט עס דעם ספר אין עפעס יעדער וויל דאס אריינכאפן ווילאנג ס'איז צו

באקומען.דיסטריביטערס, התורה, מוסדות ישיבות, גרעסערע אפקויפן ווילן וואס געשעפטן, קוואנטומען פון דעם ספר הנפלא, זאלן ביטע

רופן וואס פריער 347-388-9335

מספר א בלויז געווארן געדרוקט איז עס מצומצם לכבוד די שמחה, וכל הקודם זכה!

נייער ספר נפלא 'מחול לצדיקים' שוין ערשינען פון דרוק כליל בהדרו; גרויסע נאכפראגע אין די געשעפטן

אנטהאלט אויספירליכע שילדערונגען פון די שמחות ביי רבותינו הקדושים עצי התמרים לדורותיהם נבג"מ, באגלייט מיט היסטארישע דאקומענטן —

מגנזי דמלכא: היסטארישע בריוו מגנזי דמלכי פון רבותינו הק' זי"ע, ערשיינען צום ערשטן מאל, בפרסום ראשון מעל דפי הספר

אין ליכט פון אויסערגעווענליכער נאכפראגע און פארצווייגטע ארבעט:

וויכטיגע מעלדונג

ספעשל אפער פאר די וואס קומעןצו פארן אויף ארץ ישראל

אומבאגרעניצטע קאלס צו אלע פעלעפאנעןאון סעליולאר טעלעפאנען אין ארץ ישראל

און אזוי אויך צו די טעלעפאנס און סעלפאנס אין אמעריקעמינימום 10 טעג

די פרייז פון די קארד איז $10

אויב איר נעמט עס אויף צוויי וואכןאיז די קארד פריי פון אפצאל

מיר האבן בלויז א באגרעניצטע צאל וכל הקודם זכה

"סים קארד" פאר די פרייז פון $5 א טאג

פאר באשטעלונגען ביטע רופט:

718-633-7555

GPS RENTALאין ירושלים

מיט מקומות הקדושים24 Hour

Customer Serviceביליגסטע פרייזן

011-972-52-762-4379

25

ועד האש"ל שע"י ועד הנסיעה דקהל יטב לב דסאטמאר

פראגעס און ענטפערס

וויכטיגע איינצלהייטן, וואס ווערן אנגעפרעגט ביי די עסקנים פון ועד הנסיעה, צום בעפארשטייענדן מסע המלכות פון כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א קיין ארץ הקודש

1( ווי אזוי ווערט גערופן דער געגנט- קווארטל וואו דער רבי שליט"א

וועט זיך אויפהאלטן?

אין תורה' ‘עזרת שכונת אין משה ויואל קרית עטליכע זיך געפינען דא הקודש. עיר ירושלים הונדערט הייזער פון אנשי שלומינו תלמידי וחסידי דער קאנצעטרירט דא איז אויך ווי סאטמאר, בנין ריזיגע די און המדרש הבית בנין פרעכטיגער

התלמוד תורה פון אונזערע מוסדות יטב לב.

2( וואו זענען די סאטמארער שולן אינעם ארטיגן אומגעגנט?

אין משה, ויואל קרית אין איז שול גרויסע איין סאטמארער צווייטער דער געגענט, תורה עזרת פון ביהמ"ד )דאס שול רחל" “אהל די איז ביהמ"ד

רבינו הק' זי"ע( אינעם אלטן ‘מאה שערים' געגנט.

3( אין וועלכער געגנט וועלן פארקומען די תפלות און סעודות שבת קודש?

וועט פארקומען אין אונזער געגענט, קרית אלעס ויואל משה. די תפלות אין גרויסן בית המדרש און וואס שאטער גרויסן ספעציעלן א אין סעודות די

וועט אי"ה אויפגעשטעלט ווערן לכבוד די שמחה.

4( וועט זיין צוגעשטעלט באסעס פון עירפארט קיין ירושלים, און וועט

דאס קאסטן געלט?אנקומען וועלן וואס גרופעס גרעסערע אלע ביי באסעס צוגעשטעלט זיין אי"ה וועט אינאיינעם,

קיין ירושלים, אינגאנצן פריי פון אפצאל.

מ'וועט ביים אנקומען אי"ה פארטיילן מאפעס מיט וויכטיגע טעלעפאן נומערן אז מ'זאל וויסן וואו זיך צו קערן און זיך צו ווענדן דורכאויס די אויפהאלט

אין ירושלים.

5( וועט זיין צוגעשטעלט עסן פאר די געסט, שבת און א גאנצע וואך?

א צוגעשטעלט זיין וועט פרישטאג אי"ה! יא, איז נאכטמאל משה. ויואל ביהמ"ד אין טאג יעדן אי"ה מען וועט מאנטאג און זונטאג פאלגענד: ווי צושטעלן א פלאץ וואו מ'וועט סערווירן נאכטמאל. דינסטאג וועט מען עסן ביי די נסיעה אויף מקומות הקדושים, מיטוואך וועט זיין די גרויסע חתונה פון זיין וועט ווייטער און דארט פון און רבינו, נכדת

יעדע נאכט די שבע ברכות.

אלע צוגעשטעלט זיין אי"ה וועט קודש שבת אין געסט. טויזנטער די פאר רחבה ביד סעודות די ‘פרימא פאלאס' איז דא אן אפציע צו באקומען אפצאל, צוגאב א פאר מאלצייטן טעגליכע אלע אריינגערעכנט אויך סעודות שבת קודש. עס וועט משגיח א פון השגחה שטרענגע די אונטער זיין תמיד און אלע פראדוקטן וועלן גענוצט ווערן בלויז פון בד"ץ עדה החרדית פון הרב לאנדא שליט"א פון

בני ברק.

אויסארבעטן אויך פרובירט הנסיעה ועד דער צו סעודות געפאקטע אהיימנעמען קענען מ'זאל אויב ווערן געמאלדן וועט עס וכדומה. אכסניות

באשטעטיגט.

6( וואס וועט מען צושטעלן פאר נשים?באקומען האטעלן די אין איין שטייען וואס די סערווירט פרישטאג יעדן טאג. די נאכמטאלן, שבת זיין וועט באסעס-טראנספארטאציע און סעודות די מיט פרויען פאר ספעציעל צוגעשטעלט אי"ה

פולע באקוועמליכקייט.

8( ווי ווייט געפינט זיך קרית ויואל משה פון די האטעלן און אכסניות?

זיך ווענדט עס גלייך, אלע נישט זענען דאס וועלכע. איר דארפט דאס מברר זיין אויף די מאפע

לויט אייער ספעציפישער אכסניה.

פאר אלע נסיעה אנגעלעגנהייטןטיקעטס • אש"ל ⋅ אכסניות ⋅ אינפארמאציע

קרית יואל:קען מען זיך ווענדן צו העסקן מוה"ר מענדל ווייס הי"ו

מאנסי:קען מען זיך ווענדן צו העסקן מוה"ר עמרם בלוי הי"ו

טאהש\מאנטריאל:קען מען זיך ווענדן צו העסקן מוה"ר יצחק צבי מאליק הי"ו

לאנדאן:קען מען זיך ווענדן צו העסקן מוה"ר חנוך שעכטער הי"ו

אנטווערפען:קען מען זיך ווענדן צו העסקן מוה"ר יואל פריעדמאן הי"ו

וויליאמסבורג:

צענטראלער אפיס150 ראדני סטריט, אריינגאנג פון בית קויפמאן.

דער אפיס איז אפן יעדן טאג פון 7 אווענט ביז 11 אזייגער ביינאכט.

דער טעלעפאן נומער צו רופן אגאנצן טאג איז 718.704.0042און פאלגט נאך די אינסטרוקשענס.

צו שיקן אן אימעיל, איז דער אדרעס: Info@SatmarNesiah.org

וה' ישמור צאתנו ובואנו לחיים ולשלום

וועד הנסיעה

ועד האש"ל שע"י ועד הנסיעה דקהל יטב לב דסאטמאר

פראגעס און ענטפערס

וויכטיגע איינצלהייטן, וואס ווערן אנגעפרעגט ביי די עסקנים פון ועד הנסיעה, צום בעפארשטייענדן מסע המלכות פון כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א קיין ארץ הקודש

1( ווי אזוי ווערט גערופן דער געגנט- קווארטל וואו דער רבי שליט"א

וועט זיך אויפהאלטן?

אין תורה' ‘עזרת שכונת אין משה ויואל קרית עטליכע זיך געפינען דא הקודש. עיר ירושלים הונדערט הייזער פון אנשי שלומינו תלמידי וחסידי דער קאנצעטרירט דא איז אויך ווי סאטמאר, בנין ריזיגע די און המדרש הבית בנין פרעכטיגער

התלמוד תורה פון אונזערע מוסדות יטב לב.

2( וואו זענען די סאטמארער שולן אינעם ארטיגן אומגעגנט?

אין משה, ויואל קרית אין איז שול גרויסע איין סאטמארער צווייטער דער געגענט, תורה עזרת פון ביהמ"ד )דאס שול רחל" “אהל די איז ביהמ"ד

רבינו הק' זי"ע( אינעם אלטן ‘מאה שערים' געגנט.

3( אין וועלכער געגנט וועלן פארקומען די תפלות און סעודות שבת קודש?

וועט פארקומען אין אונזער געגענט, קרית אלעס ויואל משה. די תפלות אין גרויסן בית המדרש און וואס שאטער גרויסן ספעציעלן א אין סעודות די

וועט אי"ה אויפגעשטעלט ווערן לכבוד די שמחה.

4( וועט זיין צוגעשטעלט באסעס פון עירפארט קיין ירושלים, און וועט

דאס קאסטן געלט?אנקומען וועלן וואס גרופעס גרעסערע אלע ביי באסעס צוגעשטעלט זיין אי"ה וועט אינאיינעם,

קיין ירושלים, אינגאנצן פריי פון אפצאל.

מ'וועט ביים אנקומען אי"ה פארטיילן מאפעס מיט וויכטיגע טעלעפאן נומערן אז מ'זאל וויסן וואו זיך צו קערן און זיך צו ווענדן דורכאויס די אויפהאלט

אין ירושלים.

5( וועט זיין צוגעשטעלט עסן פאר די געסט, שבת און א גאנצע וואך?

א צוגעשטעלט זיין וועט פרישטאג אי"ה! יא, איז נאכטמאל משה. ויואל ביהמ"ד אין טאג יעדן אי"ה מען וועט מאנטאג און זונטאג פאלגענד: ווי צושטעלן א פלאץ וואו מ'וועט סערווירן נאכטמאל. דינסטאג וועט מען עסן ביי די נסיעה אויף מקומות הקדושים, מיטוואך וועט זיין די גרויסע חתונה פון זיין וועט ווייטער און דארט פון און רבינו, נכדת

יעדע נאכט די שבע ברכות.

אלע צוגעשטעלט זיין אי"ה וועט קודש שבת אין געסט. טויזנטער די פאר רחבה ביד סעודות די ‘פרימא פאלאס' איז דא אן אפציע צו באקומען אפצאל, צוגאב א פאר מאלצייטן טעגליכע אלע אריינגערעכנט אויך סעודות שבת קודש. עס וועט משגיח א פון השגחה שטרענגע די אונטער זיין תמיד און אלע פראדוקטן וועלן גענוצט ווערן בלויז פון בד"ץ עדה החרדית פון הרב לאנדא שליט"א פון

בני ברק.

אויסארבעטן אויך פרובירט הנסיעה ועד דער צו סעודות געפאקטע אהיימנעמען קענען מ'זאל אויב ווערן געמאלדן וועט עס וכדומה. אכסניות

באשטעטיגט.

6( וואס וועט מען צושטעלן פאר נשים?באקומען האטעלן די אין איין שטייען וואס די סערווירט פרישטאג יעדן טאג. די נאכמטאלן, שבת זיין וועט באסעס-טראנספארטאציע און סעודות די מיט פרויען פאר ספעציעל צוגעשטעלט אי"ה

פולע באקוועמליכקייט.

8( ווי ווייט געפינט זיך קרית ויואל משה פון די האטעלן און אכסניות?

זיך ווענדט עס גלייך, אלע נישט זענען דאס וועלכע. איר דארפט דאס מברר זיין אויף די מאפע

לויט אייער ספעציפישער אכסניה.

פאר אלע נסיעה טיקעטס | אש"ל | אכסניות | אינפארמאציעאנגעלעגנהייטן

צענטראלער אפיס150 ראדני סטריט, אריינגאנג פון בית קויפמאן.

דער אפיס איז אפן יעדן טאג פון 7 אווענט ביז 11 אזייגער ביינאכט.

דער טעלעפאן נומער צו רופן אגאנצן טאג איז

718.704.0042 און פאלגט נאך די אינסטרוקשענס.

צו שיקן אן אימעיל, איז דער אדרעס: Info@SatmarNesiah.org

וויליאמסבורג:

קען מען זיך ווענדן צו העסקן

מוה"ר עמרם בלויא הי"ו

מאנסי:

קען מען זיך ווענדן צו העסקן

מוה"ר יואל פריעדמאן הי"ו

אנטווערפן:

קען מען זיך ווענדן צו העסקן

מוה"ר מענדל ווייס הי"ו

קרית יואל:

קען מען זיך ווענדן צו העסקן

מוה"ר חנוך שעכטער הי"ו

לאנדאן:

קען מען זיך ווענדן צו העסקן

מוה"ר יצחק צבי מאליק הי"ו

טאהש/מאנטריאל:

וה' ישמור צאתנו ובואינו לחיים ולשלום מעתה ועד עולם, ועד הנסיעה

ועד האש"ל שע"י ועד הנסיעה דקהל יטב לב דסאטמאר

ספעציעלע פרייז פאר 'מסע

המלכות' מיטפארער דערמאנט

'סאטמאר נסיעה'

וויכטיגע מעלדונג בנוגע די וואס זענען נאך נישט מסודר מיט

פאספארטן   Passports

אין בעפארגרייטונג צום מסע המלכות, קומענדיגן

מוצש"ק בא הבעל"טאז מ'דארף זיך פארבונדן תיכף ומיד מיט די ספעציעלע עקספעדייטינג פירמע וואס ארבעט מיט'ן ועד הנסיעה

Expedite Passports197 Williamsburg Street West

718.782.4700וואס זענען העכסט ערפארן אין אלע סארט פאספארט אנגעלעגנהייטן, אלעס צוצושטעלן אין א בליץ-שנעלע צייט, פאר א גוטער פרייז.

בנוסף לכל טרדותיו המרובות בנשיאה בעול כל מערכות הציבור החרדי בארצות הגולה.

שליט"א קדישא דארעא מרא הגדול רבינו בראשות בירושלים החרדית העדה

המדינה אתנני מכל והמנוזרת הציונות לבעל כרעו שלא הברכים כל את המאחדת

תקבל את פני אורחה הכביר הרועה הנאמן ברטט קודש, בהודיה להשי"ת שמסר עולמו

לשומרים גודרי גדר ועומדים בפרץ, המגינים על שארית הפליטה.

הקדושה לתורתנו כבוד בזה נותנים הרינו הכביר, לאורחינו כבוד חולקים אנו אם

וכבוד לירושלים הקדושה! ואנו מכריזים בזה על היותנו נמנים על צבאות ה' הנלחמים

במאתיים וחמשים שנה האחרונים עם ההשכלה הארורה ועם הציונות המזוהמת!

פני אורחינו הגדול, היערכותה של היהדות החרדית לקבלת משנה תוקף מקבלת

בו יום הנמהר, ימים ספורים לפני והכבירה כאשר היא תערוך את אסיפתה האדירה

ועשרים מאה את לבחור ארה"ק מתושבי ומבקשת הציונית זדון ממשלת חוזרת

חברי כנסייתם הפושעים המסיתים והמדיחים, ולכרוע בפני עבודה זרה של מרקוליס,

ולהכשילם ח"ו במרידה במלכות שמים היל"ת

ומנגד תישמע דעת תורה אמיתית שלא שינתה כלום ממסורת הדורות, עת אשר

שני על פוסחים אתם מתי "עד הכרמל: בהר הנביא אליהו הכרזת את שוב יכריזו

הסעפים, אם ד' האלקים לכו אחריו ואם הבעל לכו אחריו"!!!

על כן על כל הדברים האלה, בנערינו ובזקנינו נלכה נא ונקבלה נא את פני ראש הגולה

הנותן נפשו להגן על חומותינו הבצורים.

לעת כזאת, כל ירא כל חרד, יכריז על היותו נמנה בין שלומי אמוני ישראל הממשיכים

מסורת אבות ללא זיז כלשהוא.

גדול יהיה כבוד היום ט' שבט הבא עלינו לטובה.

קרן יתרומם הזה, ביום ירושלים. בחוצות וברמה בעוז ה' דגל ינשא הזה, ביום

היהדות החרדית בארה"ק.

הנה היום הזה ט' שבט הבעל"ט קרב ובא, הבו גודל למקדשי שם שמים!

לקראת יום הופעת כ"ק מרן אדמו"ר מסאטמאר שליט"א בארה"ק

]פארזעצונג פון זייט 3[

26

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

בני ברק. — פון צווישן די אייגנארטיגע אפגעראכטן וועלן וואס באזוכן שיינע ווערן ביים גרויסארטיגן "מסע המלכות" פון כ"ק מרן אדמו"ר מסאטמאר שליט"א

איבערהויפט און — הקודש ארץ אין טאג געהויבענעם דעם דורכאויס מוקדש איז וואס יתרו פרשת זונטאג אין המרומם ביקור דעם פאר ומיוחד

בני ברק — איז ווערט ארויסצוהייבן דעם קבלת מעמד און באזוך געהויבענעם פנים וואס וועט אפגעהאלטן ווערן אין בארימטן מוסד על טהרת הקודש, וואס

איז אזוי נאנט ללבם פון תלמידי וחסידי לילדי יואל רבינו "מוסדות סאטמאר,

הספרדים".לילדי יואל "רבינו מוסד הייליגער דער הספרדים בעיר בני ברק" איז אויפגעשטעלט אריגינעל רביה"ק מרן דורך געווארן בשנת זי"ע מסאטמאר לעצטע די ביי תשכ"ה, זי"ע רביה"ק פון נסיעה ווען ישראל, ארץ קיין איינגעזען האט רבי דער נחיצות מורא'דיגע דאס תשב"ר די אפצוראטעווען זיי הספרדים, בני פון התורה דרכי על ערציען צושטעלן זיי און והיראה, על געברויכן זייערע אלע פון והיראה התורה במתי

כשר'ע מקורות.אהיימקומען נאכ'ן ישראל, ארץ פון דעמאלט זי"ע רבי דער זיך האט ראש צום אויסגעדריקט הצדיק הגאון הישיבה מייזעלס יוסף נתן רבי אבד"ק שפעטער זצ"ל, דער וועגן שלמה, אבני גרינדן פון וויכטיגקייט תקופה א מוסד. דעם ווייטער האט דער רבי זי"ע פילט, ער אז געזאגט, אים פאר'ן זיין מייסד מיט'ן ווי ציבור אזא מוסד ספרד'ישן על טהרת הקודש, האט ער אראפגענומען א גרויסן חרון געהערשט האט וואס אף נישט מ'האט פארוואס היינט ביז געטאן גענוג פאר די ספרד'ישע אידן — א פון ווערטער פחד'דיגע צדיק יסוד עולם וואס האט אידישקייט צוריקגעבויעט אוועקגעשטעלט און טויזנטער צענדליגער

דורות נאמנים לה'.הגדול כוחו און בזכותו ציס"ע זקן אותו של וועלכער זי"ע, רשכבה"ג גברא דער געווען איז איז סייעיה, דמארי' רבא לשם געוואקסן מוסד דער ולתפארת, און היינט זענען די באקאנט ברייט שוין וואס תלמידים חשוב'ע קומען ארויס פון דעם מוסד, וואס כל רואיהם יכירום כי זרע ברך ה' המה, און זענען געווארן על טהרת ערצויגן הקודש. זיי דינען אלס דער יסוד פאר אחינו בני ישראל ווייטער היראים, הספרדים ספרדים אויפצושטעלן וועלן וועלכע תורה בני

בארימטע "מוסדות רבינו יואל לילדי הספרדים" אין בני ברק וועט אפרעכטן גרויסע מסיבת קבלת פנים פאר כ"ק מרן אדמו"ר מסאטמאר שליט"א

קומענדיגן זונטאג פ' יתרו נאכמיטאג — דעלעגאציע פון חברי הנהלת המוסדות אין ניו יארק, אין שפיץ פון דעם נושא בעול

הגה"צ רבי יקותיאל יהודא פילאפף שליט"א, חבר הביד"צ דסאטמאר, וועלן אנטיילנעמען ביי די מסיבה

רבא דעמי' מדברנא דאומתי' בוצינא דנהורא בריך מתייך לשלם:

27

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

הזהב שלשלת דעם זיין ממשיך של אבוה"ק בדרך המסורה, אן וועלכע סיי צו שייכות קיין ציוניסטישע און מאדערנע דרינגען וואס אנשויאונגען ליידער דורך ביי די עדות

הספרדים.האבן יארן די במשך געליטן מוסדות די ערנסטע פון מאל פיל

די אין און ע קריזיסן, ר ע ו ו שרבי הגה"צ צו געוואנדן זיך זיי האבן צייטן נתן יוסף מייזעלס זצ"ל, אבדק"ק אבני שלמה, וועלכער האט גענומען אויף זיך דעם עול זיך ולהבחל"ח המוסדות. החזקת פאר זארגן צו הגה"צ אים צו צוגעשטעלט אויך מען האט חבר שליט"א פילאפף יהודא יקותיאל רבי צו זיך צושטעלן זאל הביד"צ דסאטמאר ער

ראטעווען צו באמיאונגען די די מוסדות.

אבני אבד"ק הצדיק הגאון פיל טאקע האט זצ"ל שלמה געלייסטעט למען המוסד, און אפילו לעת זקנתו האט ער זיך געזארגט פאר'ן קיום פון דעם מוסד, והיינו דאהנו להו אז עס עקזיסטירן צו באוויזן האט

לשם ולתפארת.דער זינט היינט-צו-טאגס, פטירה פון הגה"צ רבי נתן יוסף עול גאנצער דער איז זצ"ל, געבליבן אויף די פלייצעס פון יבלח"ט הגה"צ רבי זלמן לייב וועלכער שליט"א, פילאפף יום פארנומען כידוע איז אידנס פאר טאן מיט'ן ולילה און שאלות פסק'ענען וועגן, דעת דעתו חוות זיין משמיע דיין אלס ענין, כל על תורה לב יטב קהל אין צדק ומורה וטובים רבים וואס דסאטמאר וצדקתו, תורתו לאור הולכים די אויף קוקנדיג נישט אבער אלע טירדות, האט דער דומ"ץ אריינגעווארפן זיך שליט"א זיך ארבעט הייליגע די אין פינאנציעלן מיט'ן אפצוגעבן אינאיינעם מוסד, פונעם עול איבערגעגעבענע דריי די מיט חברי הנהלת המוסדות פון ניו שלמה מוה"ר הרה"ח יארק, הרה"ח הי"ו, וויטריאל ברוך וויעדער יחזקאל מוה"ר שלום מאיר מוה"ר הרה"ח און הי"ו

הערש גרינפעלד הי"ו.איצט ווען כ"ק מרן אדמו"ר דער שליט"א, מסאטמאר גרויסער עמוד החינוך הטהור, ארץ קיין פארן צו זיך גרייט אן געוויס עס איז ישראל, פרטית שמחה אומשאצבארע המוסד תלמידי אלע פאר די ביי זיך פארשטייט און הנהלת המוסד וואס ווייסן און מ'פלאגט וויפיל פארשטייען און זיך, מ'מוטשעט און זיך עקזיסטענץ גאנצער זייער עדה די פארדאנקען צו איז ישראל רבבות פון הקדושה וואס דער רבי שליט"א שטייט אנדערע אלע ווי בראש. ארץ אין מוסדות ערליכע ישראל קוקט די הנהלה פונעם כוחות אלע מיט ארויס מוסד רוחנית'דיגע א געניסן צו פון חיזוק גשמית'דיגע און קומט וואס ציבור ריזיגן דעם

מיט'ן אינאיינעם פארן צו וועלן וואס שליט"א, רבי'ן פינאנציעל זיין מחזק זיי אז זען און מאראליש און אין מוסד, הייליגער אזא זי"ע רבי דער וועלכן הצלה א געזען האט פון מבול פונעם ווייטער זאל כפירה, קענען ממשיך זיין מיט

עבודת הקודש ביתר שאת וביתר די עוז.

יעצט זיך געפינט תורה די תלמוד געדונגענער א אין אויף רחוב צירלזון, אמרי רח' אויף איז ישיבה די און געביידע, באלאנגט וואס בנין אייגענעם אן אין ברוך פנים קבלת מעמד דעם לכבוד מוסד. צום וועלן אויך די ילדי ת"ת אריבערגיין אין דער

און ברוך, אמרי רח' אויף ישיבה-געביידע דארט מקבל זיין פני קדשו פון רבי'ן שליט"א

בשירה ובזמרה. עס וועט געוויס זיין פאר די חשוב'ע געסט איינע פון די שענסטע בילדער וואס זיי וועלן ס'איז און נסיעה, די דורכאויס מיטלעבן ציבור גרויסן דעם פאר כדאי באמת טאקע רבי'ן מיט'ן פארט וואס יארק ניו פון אידן און געלעגנהייט די אויסצוניצן שליט"א, צוזאמען אין דעם מוסד באזוך א אפשטאטן מיט כ"ק מרן רבינו שליט"א, ווייל עס איז א מחזה הוד צו צוזען מיט די אויגן, ווי ערליכע און זיצן בחורים ספרדישע תמימות'דיגע הארעווען בין כותלי בית המדרש, על התורה ועל העבודה, מתוך אמונה טהורה, און זענען

מקדש שם שמים אויף יעדן טריט און שריט.ווייסן און געדענקען חסידים סאטמארער הספרדים, לילדי יואל רבינו מוסד דער אז

געוואלדיגער דער דורך בלויז עקזיסטירט תמיכה פון די ערליכע און ריינע געלטער שמן זית זך, על טהרת הקודש, וואס אידן רייסן זיך אפ מיט מסירות נפש און שיקן געלט אהין עס צו שטיצן. די קינדער ווערן טאקע נתחנך על דרך המסורה לנו מדור דור, זיי שטייגן ערליך בתורה ויראה ואמונה טהורה, און ס'איז זיכער אז דער מעמד קבלת פנים פאר כ"ק מרן רבינו איז וואס געהויבענער א זיין וועט שליט"א פארשטענדליך פארפאסן. צו נישט כדאי דערפון איינדרוק גוטער דער בלייבן וועט געדענקען צו הערצער, די אין איינגעבאקן מן למעלה טאן מ'דארף אז שטענדיג, אויף געווארן נתייסד איז וואס מוסד א היכולת, מיט ס'איז און זי"ע, רבי'ן הייליגן דורכ'ן ווייטער קענען זאל שמו, על נקרא שטאלץ

עקזיסטירן בעוז ותעצומות.זה היום עשה ה' נגילה ונשמחה בו.

בשמחה רבה הננו מודיעים בזה לאלפי אנ"ש תלמידי וחסידי סאטמאר כי

כבר יצא לאור ספר הפלא שרבים חכו לאורו

מחול לצדיקיםאוצר בלום ונפלא של

תיאורים נפלאים - סיפורים כספיריםמשמחות אפריונם של רבותינו הקדושים עצי התמרים לדורותיהם

לרגל מסע המלכות ושמחת הנישואין של נכדכ"ק מרן רבינו עט"ר שליט"א בירושלים עיה"ק

להשיג אצל כל מוכרי ספרים והמקואות דקהל יטב לב דסאטמארמוכרי ספרים, ישיבות, מפיצים, מוסדות וכדו' שרוצים לקנות כמות גדול מספרא הדין

יצלצל במוקדם האפשרי למספר הטעלעפאן 347-388-9335

28

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

לאנדאן, ענגלאנד. — 'בעסער שפעטער אלט אן לויטעט קיינמאל' איידער ווי ווערטל, און יעצט שטעלט זיך עס ארויס

באדייט, שענסטן מיט'ן הישיבות תלמידי די ווען דסאטמאר אין לאנדאן, סיי סיי קטנה, ישיבה תלמידי תלמידי ישיבה גדולה, האבן באגודה אנגעשלאסן זיך מיט אינאיינעם אחת סאטמאר ישיבות תלמידי מושבותיהם. מקומות בכל אויך אין די ווייטע רואיגע הבירה, פלאמט לאנדאן וואס שוין דער אש להבה אויפגעפלאקערט האט ישיבות תלמידי צווישן ואתר אתר בכל סאטמאר דעם ראטעווען העלפן צו

חינוך הטהור בארה"ק.נאך זיך דוכט איז עס געווען נישט בעפאר קיינמאל מציאות, אזא דערהער, אזא קאמפיין, א קומען ס'זאל אז תלמידי די צווישן אקציע, אן זאל וואס סאטמאר, ישיבות אנגיין אויף איינמאל, אין דער זעלבער צייט, מיט'ן זעלבן ציל, הישיבות, היכלי אזויפיל אין קומט אינאיינעם אלעס וואס סך אסטראנאמישן אן צו עס תלמידי טויזנט 3 פון הכל קלאר ס'באווייזט הישיבות. בני איש אחד אחים 'כולנו אז קרויים תלמידים אנחנו', רבינו מייסד גרויסן פון בנים

הקוה"ט זי"ע.אין די פארגאנגענע עטליכע וואכן, ווען דער 'שקל הטהור' אנגעהויבן האט קאמפיין אין קראפט אין אריינגיין די פון זיך האט ישיבות, אלע טייערע תלמידים קרויים בנים, די הונדערטער תלמידי הישיבה הערן אנגעהויבן לאנדאן, אין אז געבעט, א און פארלאנג ישיבה די אין זיי ביי מ'זאל וואס די אקציע, אויך אנהייבן אינטערנאציאנאל גרייכט כל תלמידי אריין שליסט און להתחזק סאטמאר ישיבות רבינו בדרכי ההולכים ולחזק העסקנים ראשי זי"ע. די הק' האבן הטהור' 'שקל פון אריינגעלייגט שטארקע כוחות, די מיט צוזאמארבעט אין מנהלים רוחניים פון די ישיבה קטנה און

איינפעדימען צו לאנדאן, אין גדולה ישיבה תלמידים, טייערע די צווישן קאמפיין דעם זיי אויך וואס לאנדאן, תושבי ה' ברך זרע

ווערן נתחנך אויף די הייליגע וועגן פון רבינו צו ומקושר אדוק זענען און זי"ע, הקוה"ט מ"מ כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א, און זיי האבן

געוואלט פאר יעדן פרייז זיין א טייל פון דעם קידוש שם שמים. זיי זענען ריכטיגע תלמידי רבינו הק' זי"ע, וואס זייערע הערצער זענען צו האט וואס אלעס פאר אפן רבינו דרך המשכת מיט טאן הקוה"ט זי"ע, און ס'איז געוויס אזוי אז זיי ווילן זיך צושטעלן מרן כ"ק פון קדשו לקריאת בעט ער ווען שליט"א, רבינו פניכם "אחלה כלש"ק הילף קענען צו יקרים" תלמידים מחזק זיין, צו קענען שטארקן, די הקודש, משמרת שומרי די פלטרין אין מוסדות ערליכע

של מלך.ישיבות בכל כמעשהו בישיבת מעשהו כך סאטמאר, ווערט לאנדאן, סאטמאר מעכטיגער א אהערגעשטעלט נפקא איין מיט — קאמפיין אין ווי אנדערש אז מינא, הישיבות, סניפי אנדערע די צייט געהאט האט מען וואס חדשים, און וואכן עטליכע קאמפיין, דעם אויפצוארבעטן און תלמידים די באגלייטן סכומים, האט די אויפארבעטן מען דא ממש נישט קיין צייט. אין א קנאפע וואך וועט רבינו און ארויספארן, שוין שליט"א די פאר האלטן בחורים די געלט וויפיל בלויז אז אויגן מ'וועט האבן צוזאמגעשטעלט, אזויפיל וועט דער רבי שליט"א קענען מיטנעמען אויסצוטיילן פאר די טייערע מנהלים פון די וועלן וואס מוסדות, ערליכע זיך צוזאמקומען אינאיינעם ביי שקל ברכות שבע מסיבת די

הטהור בשעריך ירושלים.דערנאך האט אויפגעטרעטן אומעטום און בארימטער דער הקהל ראש סגן געשעצטער יחזקאל שאול רבי הרה"ח דער — שליט"א פערלשטיין שטייט וועלכער גענעראל אויפ'ן מסירות-נפש'דיג רבינו פון לימינו פראנט אויפ'ן היטן צו שליט"א הייליגן פקדון לחיזוק ולביצור הקהלה והמוסדות — וועלכער אלע פון אפגעריסן זיך האט ברייטפארצווייגטע זיינע פעולות אין זיין טעגליכן סדר היום, און איז על פי בקשתו פון געקומען שליט"א רבינו כ"ק אויפקלערן פאר די בחורי חמד דעם אפטייטש, די היסטארישע

'שקל הטהור' קאמפיין באקומט אינטערנאציאנאלן כאראקטער, ווען אויך תלמידי ישיבות סאטמאר אין

לאנדאן שליסן זיך אן מיט א התלהבות דקדושהבארימטער סאטמארער וויצע-פרעזידענט, הרה"ח ר' שאול פערלשטיין הי"ו, טרעט אויף מיט ווארעמע דרשה מיט'ן דבר ישיבה של רבי — שקל

הטהור קאמפיין גייט אריין אין די סאמע לעצטע פאזעס, אין אלע היכלי הישיבות, אויפצוטרייבן די מאקסימום אין לעצט פארבליבענער וואך

ויעשו כולם אגודה אחת לעשות רצון ה' בלבב שלם:

29

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

וויכטיגקייט, פון דער הייליגער 'שקל הטהור' אונטערנעמונג.

און געזעסן זענען בחורים לאנדאנער די ערשט- א ראשון מכלי הערן פון געשטוינט א מיינט דאס וואס שילדערונג האנטיגע ארץ אין רבי'ן' סאטמארער פון 'באזוך האט וואס ראי' עד אן זייענדיג ישראל, באזוכן הייליגע די מיטגעלעבט אליינס יאר אין מאל, דריי זי"ע הקוה"ט רבינו פון ארץ גאנץ תשכ"ה. און תשט"ו תשי"ב, ישראל קוקט ארויס דערויף, און יעדער וויל

זיך איבערצייגן וואס סאטמאר זאגט, צי און האלט, סאטמאר וואס

אנגיין טאקע קענען זיי "פאר שיטה. זייער אויף

רביה"ק תלמידי אונז ספק שום קיין איז דער וואס נישט ריכטיגער וועג איז, חילוק קיין נישט מ'וועט וויפיל

מטשטש וועלן און קדשו דעת זיין

אלטע די אוועקמאכן לא התורה זאת מערכה. במילא מוחלפת! תהא

מיר אויב בחורים חשוב'ע אין איינגעשפאנט זיין י וועל ד

איז טהורה, אמונה די פאר מערכה הייליגע דאס ביסל הייליג געלט פון די ערליכע אידן שטארקסטע די חינוך בתי ערליכע די פאר געווער איבער אלע געלט אז מ'זאל מנצח זיין גיט מען און מיט דעם די מלחמה לה', מיט זיין שם שמים מקדש און אנצוגיין כח דעם מסוף העולם ועד סופו". האט דער סגן ראה"ק

אויסגערופן מיט פאטאס.עס זענען באלד דערויף נאמינירט געווארן די ספעציעלע 'גבאי השקלים' אין אלע חלקי

פולקאם שוין זענען אלע וואס הישיבה, איינגעשפאנט, עומד צו זיין על הפקודים און אנווארעמען די הערצער, צוזאמצונעמען דאס די אין אן ס'קומט אז פארזיכערן און געלט עס וועט דארט פון וואס קאסע צענטראלע

גיין קיין ירושלים עיר הקודש.א אויסגעדרוקט ווערן דארף עקסטער מנהלים געטרייע די צו דאנק ווארעמער וועלכע ישיבות, לאנדאנער די פון רוחניים שטייען צו הילף פאר'ן שקל הטהור קאמפיין זייער דאנק א גרמא, ודין דאפשר, מה בכל אנווארעמען מיט'ן הילף געטרייע שטיין און חמד בחורי די די פאר הילף צו מען קען עסקנים, אפצייכענען ב"ה הצלחה שיינע אזא לטובת די מוסדות על טהרת הקודש און בארה"ק, פון אז מ'האפט וועט לאנדאן געציילטע די אין ווערן באוויזן טעג געבן צו וואונדער, מכה ענדגילטיגן דעם בפטיש פאר'ן שקל הטהור

אזוי ארום אז שטענדיג וועלן קאמפיין, לאנדאן אין דסאטמאר הישיבות תלמידי די שריט, נאבעלן זייער פאר ווערן געדענקט מיט'ן זיך צושטעלן לימין עוז כ"ק מרן רבינו הטהור חינוך דעם ראטעווען צו שליט"א בארצנו הק', דורכאויס דעם היסטארישן מסע

המלכות בשעריך ירושלים.תלמידי הישיבות דסאטמאר אין לאנדאן -

לכו בכחכם זה להושיע את ישראל!

32

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

ניו יארק. — מיט'ן דאטום פון דער נסיעה, מוצש"ק פ' בא, ווערנדיג שוין בלויז איין זיך שוין וואך פון יעצט, שפירט קארגע ציבור סאטמארער ביים רייזע-פיבער די אין דער לופטן. אט אט הייבט זיך אויף אנשי הונדערטער פון פמלי' גאנצע די שלומינו תלמידי וחסידי סאטמאר און וועלן זיך ארויסלאזן אינאיינעם אויפ'ן וועג קיין ארץ הקודש, מיט דער היסטארישער מסע המלכות, וואס וועט דערהייבן און מחזק זיין דאס יהדות החרדית אין ארה"ק, און נישט פארפאסן די רייכע און געהויבענע

התרוממות של מאורעות דארט זיך וועלן וואס דעם דורכאויס אפשפילן באזוך פון סאטמארער רבי'ן

שליט"א בשעריך ירושלים.וואכן צוויי לעצטע די אין פון מאמענטום דער איז ווילן דער און נסיעה, דער צו געשטיגן מיטצופארן, פראפארצן. אומגלויבליכע גוזמא קיין נישט ווייט ס'איז צו זאגן אז "ס'איז פארוואנדלט געשפרעך דאס אין געווארן פון טאג". פון איבעראל הערט ידידים, חברים, רעדן, מען זיך גרייטן וועלכע קרובים, ארה"ק קיין פארן צו אויך היסטארישע די מיטצוהאלטן נסיעה און שמחת החתונה בבית פארשטענדליך און סאטמאר, אפיס אין געווירבל דער אז אן צו געשטיגן אויך איז פארנעם, אויסערגעווענליכן אזש עס איז שווער נאכצוקומען דעם פלייצנדן וואליום פון רופן און אנפראגעס פון הונדערטער נאך זיך וועלכע פרעגן אנ"ש, און דעטאלן סארט אלע אויף טיקעטס, וועגן איינצלהייטן דירות אש"ל, פאספארטן,

אא"וו.הנסיעה ועד דער מטעם אז איבערגעגעבן ווערט וואס יעצט ביז ווי אנדערש איז אפיס פון ארבעט די קאנצעטרירט בעיקר געווען צו צושטעלן און בוקן טיקעטס שוין מען האלט עולם, פאר'ן פאריבער, פאזע דער ביי כמעט שוין ס'איז וואס צוליב טיקעטס קיין פאראן נישט ביז יעצט פון באקומען. צו וועט מיטוואך וואך נעקסטע זיך אפיס הנסיעה ועד דער בלויז 'אויסשליסליך' אפגעבן מיט'ן צושטעלן די דירות, עסן-באס-טיקעטס און טיקעטס, הקדושים. מקומות די צו געלאזט האבן עסקנים די קוואנטומען גרויסע אפדרוקן סארטן אלע די פון און קארטלעך

מינימאלן א פאר באקומען צום איז אלעס אפצאל.

דער טוט אנפראגעס גרויסע די צוליב פת פאלגענד: ווי קלארשטעלן אפיס טעגליך צוגעשטעלט ווערן וועט שחרית חיה; בית פון הויף אין אש"ל-צענטער אין זיין וועט פרישטאג באלעבאטישע מער א פון זאל אין אפצאל אן פאר צוגעשטעלט דא פון באשטעלן שוין עס מ'דארף פנינה, לייכטע מיטאג קארטלעך; די אפיס אין איבערבייסן וועט זיין צו באקומען אין אש"ל-נאכטמאל חיה; בית פון הויף אין טענט

וועט זיין צוגעשטעלט בהרחבה אין זאל פון היימישע א אונטער אפצאל, אן פאר פנינה אטמאספערע. די קארטלעך דארף מען קויפן אין אפיס. אויף שב"ק ווערט צוגעשטעלט פאר אלע געסט בהרחבה גדולה פריי פון אפצאל. די ארויסנעמען פון אפציע אן זיין ס'וועט וואס קאסט מינימאלן א פאר שבת, מאכלי

מ'וועט דארפן באצאלן דארט אויפ'ן פלאץ.אין אפיס' 'אש"ל צענטראלער דער דעם העכער זיך געפינט וויליאמסבורג סטריט, ראדני אויף הגדול המדרש בית דעם צוליב אריינגאנג. קויפמאן בית

מען טוט פארלאנג אויסערגעווענליכן קודש שבת מוצאי שעות. די אויסברייטערן און זונטאג דרייסיג, עלף ביז אפן זיין וועט מאנטאג וועט זיין אפן א גאנצן טאג פון עלף אינדערפרי ביז עלף ביינאכט, דינסטאג וועט די צוליב נאכמיטאג שליסן אפיס דער זיך וועט און דאן חתונה בבית סאטמאר מאנסי, דער אפיס ווערן פארשלאסן פאר'ן פובליקום. מוזן נסיעה דער פון אנגעלעגנהייטן אלע מען קען דערנאך מועד, בעוד מסודר ווערן קיינעם מ'וועט און גאראנטירן, גארנישט

נישט קענען ארויסהעלפן.איז וואכן לעצטע די אין דער אפיס סיי דאהי און סיי אין ארצנו הק' באלאגערט געווארן דירות, פאר פארלאנגען מיט מ'האט ב"ה שוין צוגעשטעלט פילע הונדערטער דירות פאר'ן ציבור אין אלע געגנטער ארום דער ווי אזוי תורה. עזרת מאנגל איז געפערליך, און אידן צושטעלן זיי מ'זאל זיך בעטן דירות, אלזא מעלדט דער ועד הנסיעה אז די וואס וועלן נישט האבן באצאלט זייער דירה ביז פארלירן זונטאג, קומענדיגן און דירה, זייער גענצליך זיי פריערדיגן קיין אן ס'ווערט איבערגעגעבן גראד נאטיץ פאר'ן נעקסטן וואס ווארט אין יא מען וויל אויב ליניע. דער מען דארף דירה, די האלטן אפיס אין אריינרופן שוין געלט דאס ברענגען און קארד קרעדיט א געבן אדער גאנצער דער אויסגעצאלט באלאנס. דער נומער איז -718זיכער מאכן און 704-0042א מיט צוגעשטעלט מ'איז אז

פאסיגע אכסניא.טעג דריי לעצטע די אין האש"ל ועד דער אפעלירט בכל לשון של בקשה: הזמן קצר ווילן מיר מרובה! והמלאכה פאר צושטעלן קענען זייער יעדן איינעם לויט זיין געברויך; זיין זאל יעדער אז זען מ'וויל קומט אויב אבער צופרידן, קיין נישטא איז שפעט מען דאס מ'קען וויאזוי וועג שום אלעס מ'פרובירט פארזיכערן. אויף דער וועלט קעגן צו קומען מ'בעט אבער ציבור, דעם אריינצורופן איינעם יעדן זיינע אפנעמען פריער, וואס זיין אויסצאלן קארטלעך, באס- זיין אפנעמען אכסניא,

טיקעט, און פארזיכערן אז מ'איז בעז"ה גרייט ארויסצופארן אויף

דער גליקליכער רייזע.דער אפיס צענטראלער נומער אדער ,718-704-0042 איז Info@ צו אימעיל אן שיקן

.SatmarNesiah.org

ספעציעלער אש"ל-שאטער וועט שטיין צום פארפיגן די פילע געסט במקומות מושבותיהם; אין הויף פון בנין בית חיה פרישטאג און מיטאג וועט סערווירט ווערן יעדן טאג פאר אלע געסט פריי פון אפצאל — נאכטמאל וועט סערווירט ווערן אין זאל פון 'הפנינה' בלויז

פאר די וואס האבן די ארוחת ערב קארטלעך — סעודת שב"ק וועט סערווירט ווערן פריי פון אפצאל פאר אלע חשוב'ע געסט מכל קצוי תבל

גדולה הכנסת אורחים:

GPSAvailable

איר קענט באקומען די קאר אין די בילדינג פון די טערמינאל

33

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

אונז שטייען מיר יעצט אין די וואכן וואס מ'ליינט די פרשות פון יציאת מצרים, און מ'זעהט אין די תורה אז דער ענין פון יצי"מ איז מורא'דיג מורא'דיג פארבינדן מיט ירושת ארץ ישראל, ס'איז ווי ס'ווערט דערמאנט דער ענין ווי איין זאך, איבעראל ממש פון יצי"מ ווערט דערמאנט דעם ענין, אז דער באשעפער געט פאר אידישע קינדער, אז דער תכלית פון יצי"מ איז אנצוקומען צו ארץ ישראל צו בנין ביהמ"ק. אין די שירה זאגט משה רבינו תביאמו ותטעמו בהר נחלתך. די ערשטע דיבור פון אייבערשטן פון גלות מצרים ביי אברהם אבינו בברית בין הבתרים שטייט אויך, אז ער האט אים געזאגט כי גר יהיה זרעך בארץ לא להם און דער אויספיר איז געווען ודור רביעי ישובו הנה, אז מ'וועט צוריק קומען קיין ארץ ישראל. פאריגע וואך אין פרשת שמות רבינו, שטייט צו משה גערעדט האט אייבערשטער דער ווען דארט, וארד להצילו מיד 0 ולהעלותו מן הארץ ההוא אל ארץ טובה ורחבה אל ארץ זבת חלב ודבש. ס'גייט ממש אינאיינעם

די יציאת 0 מיט ביאת הארץ.דא אין פרשת שמות איז דא די ערשטע מאל וואס די תורה מיינט דאס וואס קינדער אידישע פאר געווען מודיע האט טובה ארץ אל געזאגט האט אייבערשטער דער ישראל. ארץ ורחבה אל ארץ זבת חלב ודבש אל מקום הכנעני והחתי והאמרי אייבערשטער דער האט סמנים דריי והיבוסי, והחוי והפרזי געזאגט ארץ טובה ורחבה, עקסטער אל ארץ זבת חלב ודבש, יעדעס אומות. שבע אלע די מיט הכנעני מקום אל עקסטער ווארט אין די תורה איז דאך א געוואלדיגע לימוד א געוואלדיגע הוראה למעשה. רש"י טייטשט זבת חלב ודבש ]נישט דא אויפן פלאץ אין פר' שמות, נאר אין סוף פר' בא[ חלב זב מן העיזים כתובות, מס' סוף אין גמרא א ס'איז התמרים. מן זב והדבש די גמ' ברענגט א מעשה דארט אז ס'איז געווען איינער פון די אמוראים רמי בר יחזקאל ער איז אנגעקומען אין א שטאט אין ארץ ישראל און ער האט געזעהן אז ס'שטייען די ציגן און זיי עסן תאנים און ס'רינט פון דארט מילך און פון די תאנים איז ארויסגערינגען האניג און ס'האט זיך אויסגעמישט איינס מיטן צווייטן, האט ער געזאגט היינו זבת חלב ודבש. וואס האט ער מחדש געווען? ער האט מחדש געווען א געוואלדיגע זאך, אז ישראל אין ארץ דא ס'איז אז נישט סתם איז ודבש זבת חלב אסאך חלב און ס'איז דא אין ארץ ישראל אסאך דבש, נאר אז די צוויי זאכן זענען פארבינדען אינאיינעם, ס'איז מערובים. דארף מען פארשטיין דעם תכלית דערפון, וואס פעלט עס אויס, וואס איז שלעכט אז מ'האט אינדערהיים א באטל מילך מיט א באטל האניג און מ'מישט עס אליין אויס, ס'איז עפעס משמע אז דער באשעפער האט געזאגט פאר משה רבינו אין די הבטחה פון ארץ ישראל אז ס'איז א ארץ זבת חלב ודבש אז ס'גייט זיין מתחילה

אויסגעמישט די חלב מיט די דבש.כמה אין מדרש אין ס'שטייט דעם, אין פשט א זיין ס'קען מקומות, אין מדרש שה"ש, אויפ'ן פסוק דבש וחלב תחת לשונך און אויף נאך און נאך פלעצער, אז חלב איז א גוטע זאך, דבש איז א גוטע זאך, אבער יעדע פאר זיך האט א געוויסע חסרון, ווען די צוויי זענען אויסגעמישט אינאיינעם דעמאלטס איז עס דברי איז אזוי אז זאגט, מדרש דער מענטש. פארן רפואה א ס'איז אבער מענטש. פאר'ן רפואה א ס'איז אז אויכעט תורה משמע דארט אין מדרש אז דבש אליין און חלב אליין קען עס עס איז דעמאלטס אינאיינעם ביידע ס'איז ווען טויגן, נישט אזוי אייבערשטער דער האט דעם וועגן טובה, ריכטיגע די ארויסגעברענגט די מעלה פון ארץ ישראל אז ס'איז זבת חלב

ודבש — אז ס'איז אויסגעמישט איינס מיטן צווייטן.וואס איז דאס א לימוד למעשה? דער לימוד פון דעם למעשה

איך וועל קודם באריכות, אויסשמועסן באלד וועל ]איך איז, זאגן דעם חלק וואס מ'לערנט ארויס פון פסוק[ אז ארץ ישראל האט אין זיך אסאך מעלות, אבער אויב איינער כאפט אן נאר איין מעלה פון ארץ ישראל, אזויווי למשל נאר חלב אליין, אדער נאר דבש אליין, טויג עס נישט. דער באשעפער האט געזאגט, זבת ארץ ס'איז אבער ורחבה טובה ארץ א איז ישראל ארץ חלב ודבש דער חלב מיט די דבש מוז קומען אינאיינעם, אז דו ווילסט נעמען דעם חשיבות פון ארץ ישראל, ווילסט נהנה זיין פון די מעלות פון ארץ ישראל, מוזטו נעמען דעם גאנצן פעקל אינאיינעם, אויב דו וועסט כאפן נאר איין נקודה און דו וועסט נישט נעמען דעם גאנצן שלימות וואס דער אייבערשטער וויל פון ארץ ישראל, קען עס חלילה שאטן, אויב דו ווילסט ס'זאל זיין א תועלת פאר דיר, מוז עס זיין אויסגעמישט דער חלב מיט די דבש, אלע מעלות אינאיינעם וואס דער אייבערשטער וויל

האבן ארץ ישראל. — דאס איז איין בחינה.מדרש אין ס'שטייט אז מ'ווייסט איז, בחינה צווייטע די הילוד הבן כל פון די מעשה געווען ס'איז ווען וואך פאריגע היארה תשלוכהו, וואס איז געשעהן מיט די אלע קינדער, שטייט אז די מאמעס זענען ארויס אין פעלד און זיי האבן געהאט די קינדער דארטן, תחת התפוח עוררתיך זיי האבן די קינדער דארט אויפן פעלד און וויאזוי האבן זיי געלעבט, דער באשעפער האט זיי געשיקט אין יעדן איינעם'ס מויל איז געווען א סלע און אין די סלע איז געווען דבש מיט חלב און פון דעם האבן זיי געלעבט און פון דעם זענען זיי אויסגעוואקסן דער דור פון כלל ישראל אין 0. מ'זעהט עכ"פ פון דעם מדרש אז מ'וויל שפייזן א תינוק דארף אלעס, זיך אין ס'האט וואס מילך די מאמעס אנשטאט מען געבן די צוויי זאכן, חלב ודבש, פון דעם קען לעבן א קינד און דאס איז די מזון פאר א קינד וואס ער קען נישט פארטראגן קיין שווערע עסן און גרעסערע עסן, די צוויי זאכן געט אים דאס

חיות פאר'ן קינד.אידישע זאגט פאר אייבערשטער דער ווען אז אויס, קומט אונז ער האט ודבש, חלב זבת ארץ א ענק געב איז קינדער געמאכט פאר בעיבי'ס. ער זאגט איך געב ענק אזא מאכל וואס שבעת ארץ האבן וועסט דו אז שטייט פלעצער אנדערע אין דערוואקסענער א וואס אלעס איז דאס ושעורה חטה המינים מענטש עסט, זבת חלב ודבש איז א זאך וואס איז א מאכל פאר א תינוק בן יומא. — אבער דאס וויל טאקע די תורה. און ס'איז דא א געוואלדיגע דיוק, אין גאנץ ספר בראשית ווערט דארט דערמאנט זייער אסאך מאל ירושת ארץ ישראל ביי די אבוה"ק דערמאנט נישט קיינמאל ס'איז און יעקב און יצחק אברהם דארט דער שבח פון זבת חלב ודבש, די ערשטע מאל וואס ס'איז דערמאנט אין די תורה זבת חלב ודבש איז דא ביי יצי"מ, פון דא און ווייטער שטייט שוין אסאך מאל, אבער אין גאנץ בראשית איז עס נישטא, הלא דבר הוא, פארוואס האט דער באשעפער נישט געזאגט פאר די אבוה"ק דעם שבח פון ארץ ישראל אז

ס'איז זבת חלב ודבש?לויט די בחינה וואס אונז זאגן מיר דא קען זיין א געוואלדיגע זאך, ווייל איבעראל טאקע ווי די תורה רעדט פון ארץ ישראל, טאקע פאריגע וואך און די וואכענדיגע סדרה, זאגט מען אלץ צוגעזאגט האב איך וואס ארץ די לאבותיכם, ה' נשבע אשר פאר ענקערע עלטערן. ווייל אידן באקומען ארץ ישראל האט עס א געוואלדיגע תנאי, אויב מ'וויל האבן פון ארץ ישראל די מעלה פון ארץ ישראל, די חשיבות פון ארץ ישראל, מוז עס זיין דוקא אז ס'איז געבויט אויף דרכי אבות. אז מ'פירט זיך אויף און מ'נוצט אויס ארץ ישראל אזויווי ס'איז מקובל פון די אבוה"ק. צו אויסגעפעלט נישט האט אליין אבוה"ק די ביי דעם וועגן

געבן דעם טיטול פון זבת חלב ודבש, ווייל זיי זענען דאך געווען אליין די אבוה"ק וואס זיי האבן זוכה געווען אין ארץ ישראל. שטייט אין רמב"ן אז דער פסוק זאגט אין תהלים, כי לא בחרבם ירשו ארץ וזרועם לא הושיעה למו כי ימינך וזרועך ואור פניך כי רציתם, זאגט דער רמב"ן ימינך איז אברהם, וזרועך איז יצחק, אור פניך איז יעקב, אידן האבן זוכה געווען אין ארץ ישראל א אבוה"ק, די פון ירושה א מיינט וואס אבוה"ק. די פון ירושה אויב מ'גייט אין די דרכים פון די אבוה"ק איז ארץ ישראל א הייליג לאנד, אויב ח"ו נישט, איז עס דער היפך פון א הייליג לאנד. איז דער טיטול פון זבת חלב ודבש דער באשעפער זאגט, איך גיי ענק פיטערן אין ארץ ישראל א מאכל וואס מ'פיטערט זיין אין ירושת ארץ זוכה ווייל בשעת מ'וויל קליינע קינדער, ישראל מוז מען זיך פילן ווי א תינוק הצריך לאמו, א קליין קינד וואס פארשטייט נאך נישט אליין, ער ווייסט נאר וואס די טאטע און די מאמע לערנען אים, און אויף דעם אופן איז ארץ ישראל ארץ ישראל! איז דער ענין פון זבת חלב ודבש א המשך צו אשר

נשבע לאבותיכם.בדורינו איז דאך אוודאי און אוודאי אזוי, און מ'זאגט בדרכי אבוה"ק מיינט מען די בחינה די טאטעט'ס די רבי'ס, בדורינו איז דאס געווען דער רבי ז"ל, וואס חוץ זיין גדלות אין כל התורה כולה וואס איז געווען כמעט חד בדרא, איז אין דעם ענין פון ארץ ישראל איז ער געווען נישט א חד בדרא נאר מסתמא א אחד בכל הדורות! וואס ער איז געווען א יחיד מומחה אין די סוגיא אויף א געוואלדיגן געוואלדיגן אופן וואס מן השמים האט מען זאל אויסלערנען פאר אידישע קינדער אים אראפגעשיקט ער וויאזוי מ'דארף וויאזוי מ'דארף אנקוקן ארץ ישראל, די תורה באהאנדלען ארץ ישראל, און וויאזוי בייצושטיין אלע נסיונות וואס איז נוגע צו ארץ ישראל. — איז אויב איינער פארט קיין ארץ ישראל, אויב איינער וויל עפעס טוען אן ענין וואס איז נוגע צו ארץ ישראל, מוז ער זיך שואל עצה זיין אין די אבוה"ק אין די פריער'דיגע דורות — און דער סוף פסוק דעם פסק הלכה פון רבי'ן ז"ל! ווייל אן דעם פעלט אים א ידוע וואס צו טוען און

וויאזוי צו טוען.— האבן מיר געזאגט צוויי בחינות אין זבת חלב ודבש. איינס אז דאס מיינט אז ס'מוז גיין ביידע אינאיינעם. און די צווייטע, אז מ'מוז זיין ווי א תלמיד, ווי א קינד, הנכנע צו די פריער'דיגע

דורות.ארץ ישראל ווערט אנגערופן, שפעטער אין פרשת עקב ווי די תורה רעכנט אויס די שבעת המינים. ס'איז באקאנט אז די שבעת המינים איז צוטיילט אין פסוק אויף צוויי חלקים ארץ שמן זית ארץ נאכאמאל און ורמון, ותאנה וגפן ושערה חטה ברכה וועלכע וועגן להלכה נפק"מ א איז שו"ע אין ודבש, מ'מאכט פריער ווייל ס'שטייט נאכאמאל ארץ. אבער ע' פנים א זאגט ודבש שמן זית ארץ נאכאמאל אויספיר דער לתורה, געוואלדיגע לימוד. מ'ווייסט ווען דער יונה איז צוריקגעקומען צו נח'ן האט זי געזאגט הלוואי יהא מזונותי מרורים כזית ביד הקב"ה ואל יהיו מתוקים כדבש ביד בשר ודם. דער באשעפער זאגט פאר אידישע קינדער איך גיי ענק געבן ארץ ישראל, עטץ זאלטס אבער וויסן, ארץ ישראל איז ארץ זית שמן ודבש, ס'קען זיין ביטער ווי א זית און ס'קען זיין זיס ווי האניג. ס'טייטש סיי בבנינה ווען ס'איז געווען א ביהמ"ק און ס'איז געווען א מלך ס'איז געווען אלעס, אויב מ'האט נישט גענוצט ארץ ישראל ווי זית, און אוודאי און א ווי געווען ביטער זיין, איז צו ס'דארף זאך איז פארקערט, אויב מ'נוצט זעלבע די אוודאי אין גלות.

זיין זיין, אוודאי בבנינה קען עס צו ווי ס'דארף יא עס

שהשמיע

הרה"ג רבי ישעי' ווייס שליט"א בבביהמ"ד הגדול דקהל יטב לב ד'סאטמאר

יום ג' פרשת וארא תשע"ג

דרשה נפלאה

יסודות והדרכות להנוסעים לארה"ק

]פארזעצונג אויף קומענדיגע זייט[

34

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

זייער זיס קען עס זיין זייער גוט און אפילו בחורבנה קען מען אויסנוצען ארץ ישראל אויף געוויסע אופנים אויף א גוטן אופן, אבער ס'ווענדט זיך ס'האט ביידע, מ'מוז וויסן אז ס'איז דא צוויי

צדדים, ס'איז דא א צד פון זית און ס'איז דא א צד פון דבש.געשמועסט מ'האט זאכן, אלע די מקדים מיר זענען אונז מ'גייט רעדן דא פון די נסיעה וואס מ'גייט פארן אי"ה. איז אזוי, די נסיעה האט אויך אין זיך ביידע חלקים. ס'קען זיין זית און ס'קען זיין דבש. ס'האט צוויי חלקים אין זיך און מ'גייט פרובירן אויסצושמועסן וויאזוי מ'זאל זיך פרובירן צו מאכן אויף אן אופן

אז ס'זאל זיין אויף א גוטן אופן.זאגן, צו נישט אפשר ס'פאסט הקדמה, אן זאגן וויל איך אבער דער עולם פארשטייט אז איך מוז עס זאגן, איך גיי זאגן זאכן יעצט, נישט קיין אייגענע זאכן, איך גיי זאגן מפי סופרים וספרים, אבער סוכ"ס איך זאג עס, איני אומר קבלו דעתי, איך בין נישט ראוי' צו מכריע זיין אין גרויסע זאכן, כאטשיק באמת מיט איבערגע'שמועסט און געווען עצה שואל מיך האב איך ויראה, אבער דאך סוכ"ס איך גיי עס זאגן אסאך גדולי תורה די זאגן נאר גיי איך זיין, מכריע צו ראוי' נישט בין איך און צדדים תן לחכם ויחכם עוד. אבער איין זאך בעט איך, איך בעט א בקשה פון יעדן וואס הערט דאס, אז ווער ס'הערט אויס זאל אויסהערן די גאנצע זאך, פון אנהייב ביזן סוף. ס'טייטש, כל זמן מ'האט נישט געהערט די גאנצע זאך פון אנהייב ביזן סוף מיטן אייבערשטנס הילף, זאל מען נישט פרעגן קיין קשיות, מ'זאל זיין קיין החלטות, איך זאג נישט אז יעדער איז נישט מחליט מחויב צו הערן, אבער מ'זאל וויסן אז מ'הערט נאר א חלק האט אויב נאר, איז זאך, שלימות הדברים א האלבע געהערט מען מ'הערט די גאנצע דרשה פון אנהייב ביזן סוף. איך בעט דעם אייבערשטן אז במשך די דרשה זאל איך טאקע זאגן אלעס וואס מ'דארף צו זאגן, איך זאל נישט זאגן נישט ווייניגער און נישט מער יהיו לרצון אמרי פי, איך זאל האבן סייעתא דשמיא דאס

ארויסצוברענגען אויפן ריכטיגן אופן.א ס'איז באקאנט, זייער ס'איז רעדן למעשה: לאמיר יעצט וועלט'ס ווארט, איך געדענק נישט פונקטליך דעם מקור דערפון. אז אין תהלים איז דא צוויי פסוקים וואס זענען אזויווי א סתירה, ס'איז דא א פסוק אשרי יושבי ביתך עוד יהללוך סלה, דאס איז טייטש אז ס'איז גוט צו זיצן יושבי ביתך וואס דאס מיינט אין ביהמ"ד אין ישיבה אפילו א אידישע שטוב האט א בחינה פון ביתך, ס'איז זייער א גוטע זאך, א איד דארף זיצן אין א מקום קדוש ארומגענומען מיט מחיצות אפגעטיילט פון די וועלט זיך נישט דרייען אין די גאס, דארט איז קונה א איד זיין שלימות, שבתי בבית ה' כל ימי חיי. פון די אנדערע זייט איז דא א פסוק אשרי תמומי דרך ההולכים בתורת ה', ס'איז דא עפעס א מעלה מ'קען גיין אויפן וועג און דארט דינען דעם אייבערשטן. ס'איז באקאנט אז מ'זאגט אזוי, אז מ'דארף קוקן וויאזוי ס'ענדיגט זיך, אשרי יושבי ביתך האט א גוטן סוף, אשרי תמימי דרך איז נישט וואס דארף האבן זאך וועג איז א גיין אויפ'ן גוט. עכ"פ אזוי אז מהלך געוואלדיגע א און דשמיא סייעתא געוואלדיגע א ס'זאל זיין תמימי דרך ההולכים בתורת ה'. דאס איז אפילו ווען מ'גייט ארויס אויף דערגאס פון אינדערהיים אין ביהמ"ד האט דער רבי געזאגט דארף מען האבן מורא'דיג סייעתא דשמיא אז מ'זאל אנקומען בשלום פון ביהמ"ד אהיים און פון דערהיים צום ביהמ"ד, קל וחומר אז מ'לאזט זיך ארויס אויף א לאנגען וועג, א וועג ביז ארץ ישראל, איז אוודאי דא די צוויי צדדים, ס'קען זיין

אשרי יושבי ביתך און ס'קען זיין אשרי תמימי דרך.איך וועל קודם אויסשמועסן דעם חלק פון אשרי תמימי דרך, וויאזוי מ'קען מאכן אז ס'זאל זיין גוט, דער וועג זאל זיין א גוטער וועג ס'זאל זיין א בחינה פון ההולכים בתורת ה'. מ'ווייסט ס'איז געווען רגיל על לשונו פון רבי'ן ז"ל, אז ווען ס'קומט צו ענינים פון קידוש ה' און פון חילול ה' איז דא א געוואלדיגע אויף טוישן דעם. מענטשן אין המוחות בילבול

די יוצרות, מ'קען מאכן פון אן עבירה א קידוש ה' און מ'קען מאכן פון א מצוה א חילול ה'. אין אמעריקא האט דאך געהייסן גייט מיט בארד און פיאות א חילול השם! ס'איז וואס א איד וואס וואס מיינט אמת'דיג חילול ה' און זאך זייער א אקעלע משל, מורא'דיג א זאגט רבי דער ה'. קידוש אמת'דיג מיינט פוטיפור, פון אשת נסיון דעם בייגעשטאנען איז הצדיק יוסף וואס איז ארויסגעקומען פון דעם, א שרעקליכע חילול ה', גאנץ מצרים האט גערעדט אויף דעם יוסף הצדיק וואס ער האט אלץ געזאגט האט זי וואס געגלייבט דאך האט יעדער אפגעטוען, אויף אים, איז דאך אויבן-אויף איז ארויסגעקומען א חילול ה', די גמרא זאגט אויף אים יוסף שקידוש שם שמים בסתר זאגט פארא וואס היינט שוין מיר ווייסן אונז סוכ"ס אז רבי דער געווען מקדש האט ער וויאזוי געמאכט האט יוסף ה' קידוש גאנץ כלל ישראל שפעטער איז ארויסגעקומען דער אמת, אבער איז אזוי ה', חילול א ווי אויסגעזען עס האט מינוט די אויף בעיקבותא דמשיחא רבי, דער זאגט דא פארקערטע מעשיות, איז דאך א מורא'דיגע נסיון, ס'שטייט אין די משנה יראי חטא ימאסו וסר מרע משתולל, אז יעדער וואס פירט זיך אויף ערליך זאגט מען דו ביסט מחלל שם שמים מיט דיין וועג, דו ביסט צו אן עקסטרעמיסט... ביסט צו שארף... א.א.וו. אנדערע מענטשן זיי מאכן א קידוש ה'... זאגט דער רבי זענען מער דזשענטל, פון אמת דער איז וואס וויסן צו נסיון געוואלדיגער א ס'איז קידוש ה' און חילול ה'. דער רבי געט אן עצה אויף דעם, מ'טאר נישט קוקן וואס די רשעים זאגן, מ'דארף נאר קוקן וואס צדיקים אמיתיים זאגן. ]אין דברי יואל אין סוף פרשת וישב איז דא א גאנצע תורה וועגן דעם[ וואס צדיקים אמיתיים זאגן, דאס איז א קידוש ה' זיי ווייסן וואס איז א חילול ה' און וואס איז א קידוש

ה', א מענטש אליין איז זייער שווער דאס צו מכריע צוזיין.איך האב אמאל געזאגט, אז ס'איז א שטארקע סמך אויף דעם, די מצוה פון קידוש ה' און חילול ה' איז דאך א פסוק אין פרשת אמור, ס'שטייט ולא תחללו את שם קדשי ונקדשתי בתוך בני ישראל דארט איז די מצות עשה פון קידוש ה' און די מצות ל"ת פון חילול ה', ס'איז דאך א מצות עשה מן התורה, ס'שטייט אין שלה"ק אז מ'דארף מאכן א ברכה ווען מ'קומט אום אויף קידוש המוציא שטייט ונקדשתי תחללו ולא פון פסוק נאכדעם ה'. די ה', מ'ווייסט אתכם מארץ מצרים להיות לכם לאלהים אני גמ' זאגט אין בב"מ אין אנהייב פרק איזהו נשך, אז ביי געוויסע מצות האט די תורה געשריבן יצי"מ, פארוואס, דער באשעפער האט געזאגט אני שהבחנתי במצרים און דו קענסט מיך נישט פאפען, ביי רבית און ביי נאך זאכן וואס מ'קען טוען ערמות און מ'קען פאפען כביכול דעם אייבערשטן, זאגט דער אייבערשטער דו זאלסט וויסן אני ה' אשר הוצאתי אתכם מארץ מצרים אני שהבחנתי איך ווייס וואס דער אמת איז. לויט די גמ' קומט אויס, אז ווען די תורה זאגט ביי ולא תחללו ונקדשתי זאגט די תורה המוציא אתכם מארץ מצרים קומט דאס אויך לערנען דאס. איך זאג דאך א מצוה פון קידוש ה' און אן עבירה פון חילול ה', נו וועסטו דאך מיינען אז וואס די גאס זאגט דאס איז א קידוש ה' און דאס איז א חילול ה', זאג איך דיר ניין, המוציא אתכם מארץ מצרים אני שהבחנתי איך ווייס וואס ס'הייסט אמת'דיג א קידוש ה' און וואס איז אמת'דיג א חילול ה'! מ'קען עס נישט אליין

מחליט זיין.— און דער רבי זאגט דעם תנאי, וואס צדיקים אמיתיים זאגן,

דאס איז א קידוש ה' און וואס איז א חילול השם!אויב אזוי, פאר מ'גייט צו צום ענין, דארף מען דאך הערן וואס צדיקים אמיתיים זאגן וועגן דעם ענין. איך וועל נאכזאגן דריי אהער ממש נוגע ווייט אזוי נישט איז וואס ענין איין ענינים. אבער ס'איז דאך א שטיקל סמך אהער. איך האב געהאט א זיידן וואס איז אוועק ביי די מלחמה, ר' שמואל דוד וויינפעלד האט ער געהייסן, מיין מאמעס טאטע, ער איז געווען א מונקאטשער חסיד, א ת"ח אן ערליכער איד געווען. שנת תרצ"ד ער האט געוואוינט ארץ אין באזעצן זיך און פארן געוואלט האט ער קאשוי, אין ישראל. ער איז געווען א מונקאטשער חסיד, און יעדער ווייסט

דאך וואס דער מונקאטשער רב האט געהאלטן פון פארן וואוינען קיין ארץ ישראל. אונז האבן מיר א בריוו וואס ר' משה גאלדשטיין )ער איז געווען דער שרייבער פון מונקאטשער רב, ער איז געווען רבי פאר געשריבן האט רב( מונקאטשער פון דער סעקראטער ער און ירושלים אין געוואוינט האט ער מרגליות, זעליג אשר שרייבט גאלדשטיין משה ר' חסיד. מונקאטשער א געווען איז אים בשליחות פון מונקאטשער רב, אז דער ר' שמואל דוד ]מיין פארן זאל ער אז אינטערסירט שטארק מיר זענען אונז זיידע[ וואוינען קיין ארץ ישראל, ווייל ער האט געוואלדיגע מעלות און וואס ס'קען צונוץ קומען פאר די יהודות געוואלדיגע כשרונות החרדית אין ארץ ישראל ]ס'איז אדורך שווערע זמנים, דעמאלטס איז געווען די גרויסע מלחמה פון יהדות החרידת[ און ס'איז כדאי קענען זאל ער אז סערטיפיקאט א אים פאר פארשאפן מ'זאל וואוינען דארט בקביעות, נישט נאר צייטווייליג, ווייל ס'וועט זיין א געוואלדיגע טובה פאר די מלחמה מיט ציונות אז דער איד וועט

וואוינען דארט אין ארץ ישראל.א געווען איז ער רב, כאטש מונקאטשער אז ס'טייטש, —געוואלדיגער מתנגד צו פארן קיין ארץ ישראל, אבער ביי אזא א ברענגען קען מענטש דער אז געפילט האט ער וואס פאל תועלת פאר'ן היימישן עולם אין ארץ ישראל, האט ער געטוען השתדלות אז ער זאל יא פארן, נישט אז ער האט אים געלאזט פארן און ער אים געזעגענט, נאר ער האט געטוען השתדלות פארן קענען זאל ער אז סערטיפאקט א באקומען זאל ער אז

וואוינען קיין ארץ ישראל. — דאס איז איין ענין.נאכדעם וויל איך ברענגען נאך צוויי זאכן, וואס צוויי גדולי עולם האבן געזאגט. איך האב זוכה געווען צו זיין א משהו נאנט צו זיי, א שטיקל תלמיד קען איך מיך אפשר אנרופן פון זיי, וואס זיי האבן גערעדט ממש פון דעם ענין וואס איז נוגע יעצט. דער ערשטע איז, שנת תשנ"ד, ווען דער ברך משה איז געפארן קיין ארץ ישראל, ס'איז געווען די גרויסע נסיעה דעמאלטס, איך בין פונקט געווען דעמאלטס אין ארץ ישראל ס'איז געווען עפעס עולם, גרויסער א געפארן ס'איז ברודער, מיין ביי שמחה א ס'איז געפארן א גאנצע עראפלאן מיט מענטשן. איך בין געווען האט החרדית עדה די פנים, קבלת בשעת'ן דארט דעמאלטס געמאכט א גרויסע קבלת פנים דארט א גרויסע עולם געווען, און דער ראש ישיבה דער ירושלימ'ער רב רבי משה ארי' זצ"ל האט געהאלטן א דרשה דעמאלטס ביים קבלת פנים. האט ער געטייטשט דארטן ביי דעם קבלת פנים אזוי: ברוך הבא בשם ה' ברכנוכם מבית ה', האט ער אזוי געזאגט, איך געדענק וואס ער האט געזאגט דעמאלטס, אז דער מעמד איז א קידוש ה', אז דער רבי איז געקומען, ער איז געקומען אויסצופירן דעם שליחות פון רבי'ן ז"ל, ער גייט אין דרך פון רבי'ן ז"ל ער פרובירט ממשיך גייען אויפ'ן וואס זיין דעם דרך, ער איז מחזק די מוסדות צו דרך פון רבי'ן ז"ל, וואס דאס איז דער אמת'ער דרך, וויבאלד טויזענטער אידן זענען זיך משתתף דא ביי דעם מעמד קבלת פנים וואס דאס איז די העכסטע זאך אין דער וועלט ]אזוי האט ער געזאגט[ קידוש ה' איז די העכסטע זאך אין די וועלט, ממילא איז דאס אן עת רצון און מ'קען פועלן און געהאלפן ווערן מיט אלע מיני ישועות, אלע מיני רפואות, בני חיי ומזוני, ער האט אויסגערעכענט בפרטות, אלע מיני רפואות, רפואות הגוף זרע של קיימא, שפע ברכה והצלחה, און ער האט אויסגעפירט אז מעמד. דעם פון ה' קידוש דורכדעם הגאולה קירוב א ס'איז און ער האט עס איבערגע'חזר'ט כמה פעמים. דאס איז געווען תשנ"ד צוויי יאר פאר זיין פטירה, און ווער ס'ווייסט אין האט מיטגעהאלטן אביסל, יענע תקופה איז געווען ביי אים א בחינה פון שכינה מדברת מתוך גרונו, ממש סוף ימיו ס'איז ממש סוף ימיו שוין געווען א בן תשעים דעמאלטס, ער האט געזאגט די און נאכאמאל גע'חזר'ט איבער מין התרגשת אזא מיט דרשה נאכאמאל ס'איז א קידוש ה' און ס'איז א עת רצון און מ'קען

פועלן וואס מען וויל. — דאס איז איין מעשה.האט עקב, פרשת זומער יענעם איז — מעשה צווייטע די דער מאנטיווידאר רב רבי אברהם ז"ל געזאגט א דרשה ביי זיך ס'איז בשעתו, דעמאלטס געדרוקט געווען ]ס'איז קעמפ. אין וועגן דעמאלטס גערעדט האט ער אויך[ דערפון טעיפס דא די פרשה פון די סקול אין קרית יואל, ס'איז געווען א שארפע דרשה, האט ער אינמיטן די דרשה געזאגט, ]איך זאג לשונו וואס ער האט געזאגט[ די לעצטע פאר וואכן איז דורך כ"ק הגה"צ אז געווארן נתפרסם וועלט גאנצע די אין אדמו"ר מסאטמאר וואס אידן ציבור געוואלדיגער א אידן קהל א דא נאך ס'איז זענען זיך מתנגד צו די מדינה הציוניות און זיי זאגן אז מ'וועט נישט נעמען קיין מדינה פאר ביאת המשיח, בפרט א מדינה פון כופרים, ס'איז געווען א געוואלדיגע סייעתא דשמיא אז ס'איז נתפרסם געווארן אין אלע בלעטער און אין די אלע אנדערע זאכן פון די גאנצע וועלט )ער האט נישט געוואלט מזכיר זיין וואס ער האט געמיינט, מסתם האט ער געמיינט די ראדוי, טעלעוויזשאן מיט די אנדערע זאכן( ס'איז געווען א געוואלדיגע קידוש ה', פון נהנה נישט זענען וואס מוסדות די געווען מחזק מ'האט

שהשמיע

הרה"ג רבי ישעי' ווייס שליט"א בבביהמ"ד הגדול דקהל יטב לב ד'סאטמאר

יום ג' פרשת וארא תשע"ג

דרשה נפלאה

יסודות והדרכות להנוסעים לארה"ק

]פארזעצונג פון די פריערדיגע זייט[

35

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

די ציונים! ]ער האט דאס שפעטער נאכאמאל קיין געלט פון איבערגעזאגט[ א סייעתא דשמיא פאר דעם געוואלדיגן קידוש

ה' וואס איז געווען דורך די נסיעה פון תשנ"ד.געווען זענען זיי ווייסט, יעדער עולם, גדולי צוויי די איז תלמידים מובהקים פון רבי'ן ז"ל. זיי האבן זיך מוסר נפש געווען פאר'ן רבי'נס שיטה, און זיי האבן געזאגט, אז ס'קען זיין אזא מין נסיעה אזא מין פירסום אזא מין קיבוץ פון דעם עולם פאר אזא מין סארט צוועק פון מקבל זיין פון מחזק זיין א מענטש וואס פארטרעט די שיטה פון רבי'ן ז"ל, איז א מעמד פון קידוש שם

שמים.לענינינו, זיי זענען געווען צדיקים אמיתיים, דער רבי געט א תנאי פון צדיקים אמיתיים, זיי זענען געווען צדיקים אמיתיים און זיי האבן געזאגט דעמאלטס אז ס'איז א קידוש שם שמים, דאס מיינט אז ס'קען זיין א מציאות פון א קידוש שם שמים פון

אזא מין סארט נסיעה.שמחה, א צו מ'פארט ווייסט יעדער נסיעה, יעצטיגע די דער רבי זאל זיין געזונט מאכט חתונה אן אייניקל, דער רב פון אונזער קהילה אין ירושלים מאכט חתונה א קינד, רש"י זאגט זאגט קודש, מריבבות ואתא הברכה וזאת פרשת אנהייב אין רש"י דארט, אז דער דרך פון א בשר ודם איז, אז ער איז מראה העולם סדר א ס'איז חופתו, ביום ותפארתו עושרו כבוד כל א מענטש מאכט א שמחה איז ער מראה, דער באשעפער איז געווען מרבבות קודש, דער דרך פון א מענטש דער דרך העולם איז, אז ס'קומט א זמן שמחה קומט זיך צוזאם דער עולם, קומט זיך צוזאם די אלע מענטשן וואס האבן שייכות צו דעם מענטש, ס'איז א גאנצע סוגיא אין מס' כתובות וויפיל מענטשן דארפן צו זיין ביי הכנסת כלה, א מלך ישראל מיט א כלה, וויפיל מענטשן

ס'דארף אלץ זיין דארט.למעשה איז אזוי, יעדער ווייסט, אונזער קהילה ב"ה ובראשם ואנחנו בסוסים ואלה ברכב אלה געזונט, זיין זאל רבי דער בשם השם אלקינו נזכיר ובשם אלקינו נדגול, אונז טראגן מיר דעם פאן פון התנגדות פון ציונות. אונז טראגן מיר דעם פאן אופן, בעסטן אויפן ז"ל רבי'ן פון דרך דעם זיין ממשיך פון זיך דינגט קיינער שלימות, פון ס'פעלט אוודאי מ'פרובירט, נישט דערין, דער אייבערשטער זאל העלפן מ'זאל קענען גיין מעלין בקודש אין דעם, מ'פרובירט אבער, אבער למעשה אונזער קהילה פארטרעט די שיטה, מ'טראגט דעם פאן און מ'פרובירט מ'פרובירט חיל, עושה ה' ימין רוממה ה' ימין צו צוצושטיין צוצושטיין צו די ערליכע אידן וואס שלאגן זיך פאר אידישקייט אין ארץ ישראל, מ'פרובירט מרבה צו זיין כבוד שמים, סיי אנן מהכא ואינון מהתם. רבי חיים הערש דארט איז דער פאן טרעגער פון רבי'נס שיטה אין ירושלים און די מטרה פון די נסיעה איז, לכבודה של תורה צו מחזק זיין די יראי ה' אין ארץ ישראל. אונז נישט מיר זענען אונז אלי"! לה' "מי אהין שרייען מיר גייען ווילן וואס די מענטשן אויף נאר נישט קיינעם אויף נייגעריג גיין אין דעם וועג, וואס ווילן גיין אין רבי'נס וועג! אונז גייען מיר מחזק זיין די מענטשן וואס ווילן גיין אויף דעם וועג בגוף ובממון ובנפש! מ'גייט מחזק זיין די עדה החרדית וואס זיי זענען די יסוד פון אידישקייט אין ארץ ישראל. — ממילא קען דאס זיין

א געוואלדיגע קידוש שם שמים.ס'קען אבער זיין, מסכים וועט יעדער צו נישט ווייס איך זיין, מ'קען עס אנרופן די נסיעה, א געוויסע זין, א פראטעסט א קעגן די מדינה... ס'טייטש א קעגן די מדינה אליין, אקעגן די אגודה, אקעגן אלע וואס שלעפן זיך נאך די ציונים, פרייע, דרך פון אוועקצוגיין פרובירן וואס אלע די פרומע, האלבע אבותינו — און די נסיעה איז פראטעסט אקעגן זיי! מ'קען זיין ווילן אונז מדינה די פון סיוע שום קיין אן עקזיסטירן מ'קען מיר נישט טובתן של רשעים איז א רעה פאר די צדיקים, מ'גייט טייטש, איז ותורתו אמת, דאס ויואל משה אמת אז אויסרופן די נסיעה ס'האט א חלק פון א כבוד פון א שמחה און ס'האט א חלק פון א מלחמה אויכעט. סוף פרשת בהעלותך שטייט דארט וירד ה' בענן איז דא א ספרי דארט, ווען א מלך גייט אין מלחמה נעמט ער מיט זיין גאנצע מיליטער. דאס איז טייטש אז מ'דארף מיטנעמען די מיליטער סיי אלס א חלק פון שמחה פון די כבוד

פון די שמחה און סיי א חלק פון די מלחמה.ארץ עפעס מ'זוכט ווייל נישט ישראל ארץ קיין מ'פארט ישראל, ס'האט זיך אזוי אויסגעשטעלט אז די שמחה איז דארט, ווייל דארט פעלט מ'נעמט מיט א ריבוי עם קיין ארץ ישראל די פאר ישראל, ארץ מיט מלחמה די פאר עם ריבוי א אויס מלחמה מיט די ציונים נעמט מען מיט דעם עולם, נישט ווייל מ'וויל אז דער עולם זאל זיין אין ארץ ישראל, נאר מוויל האבן דעם עולם זיך צו שלאגן מיט די וואס האבן זיך בעל הבית'עוועט

אויף ארץ ישראל, אויף דעם פעלט אויס דער ריבוי עם.רב ירושלימ'ער פון ווערטער די פריער דערמאנט מ'האט ס'האט וויפיל רב, מאנטיווידער פון און ישיבה, ראש דער אויסגעפעלט תשנ"ד דער חיזוק פאר די יהדות החרדית פעלט אסאך זייער דא ס'איז מער! אסאך אסאך אויס היינט עס

מחריבים מבית ומבחוץ וואס פרובירן אויף אלע אופנים, למשל לשם שמים צי שלא לשם שמים, אויף אלע אופנים צו צוברעכן יהדות החרדית יהודות החרדית די ארגינעלע דעם כח פון די פון ארץ ישראל, ממילא אויב ס'האט דעמאלטס אויסגעפעלט א חיזוק פאר זיי, פעלט היינט אויס אסאך אסאך מער דער חיזוק.

אונז דאך האט רבי דער קשיא, א פרעגן איינער וועט געלערענט אברהם העברי כל העולם כולו מעבר זה און איך בין פון די אנדערע זייט, דער רבי פלעג דאך אייביג שרייען אפילו איך זאל בלייבן איינער אין די וועלט וועל איך מיך נישט טוישן על כן לא נירא בהמיר ארץ ובמוט הרים בלב ימים. אמת, א איד דארף זיין גרייט אויף דעם, דער אייבערשטער זאל אפהיטן פון גרייט אויף דעם. ביי אונז זיין נסיון, אבער א איד דארף אזא ציילט זיך נישט, אונז זענען מיר נישט גערעכט ווייל אונז האבן מיט זיך טויזענטער מענטשן, אונז זענען מיר גערעכט ווייל אונז האבן מיר דעם יחיד ורבים ווי דער רבי זאגט הלכה כרבים, דער יחידו של עולם איז מיט אונז! ביי אונז ציילט זיך נישט וויפיל מענטשן יענער האט וויפיל מענטשן איך האב, שבנא וסייעתו ריכטיגע. די געווען איז וסייעתו חזקי' און האט געהאט מער בשר מיר זענען אונז מענטשן מיר זענען אונז סוכ"ס אבער, דעם האבן דארף מען חיזוק! דעם האבן דאך מ'דארף ודם'ס, חיזוק פון דעם עולם! ס'איז דא א בחינה פון ברוב עם הדרת

מלך,איך האב געהערט אן אינטערסאנטע ראיה אויף דעם, ס'איז דא א קאפיטל אין ספר מלכים ב' ווען מ'רעדט פון אלישע הנביא וואס ער האט געטוען געוואלדיגע נסים ונפלאות, איז איינע פון געווען אז דער מלך ארם איז וואס ס'שטייט דארט די מעשה ווייל דא, א שפיאן עפעס האבן מיר מוזן אונז געזאגט, האט אלעס וואס אונז פלאנען ווייס דער מלך ישראל פונקליך, עפעס א שפיאן מוז זיין דא ביי אונז אין פאלאץ. האבן די קנעכט אים געזאגט, דו האסט א טעות, ס'איז נישטא קיין שום שפיאן נישט, זיי האבן א נביא אלישע וואס דו רעדסט ביי דיר דו מעגסט זיין פארשפארט טויזנט מאל ער ווייסט אלעס וואס דו רעדסט ביי דיר אינדערהיים, אזוי האט מען געזאגט פאר דעם קעניג. האט דער קעניג געזאגט, אויב אזוי, איך גיי אים ערלעדיגן, האט ער דער הנביא. אלישע כאפן מ'זאל מיליטער גאנצע א געשיקט נביא אלישע איז אויפגעשטאנען און ס'איז געווען באלאגערט מיט א גאנצע מיליטער פון מלך ארם, און ער האט געהאט דארט זיך וואס ס'טוט א משרת א הויז בחור, און דער האט געזעהן און ער האט געזאגט: מיין הער אלישע, וואס גייט דא זיין, אזא מיליטער ארום אונז... האט אים אלישע געענטפערט, אל תירא האב נישט מורא, כי רבים אשר אתנו מאשר אותם, דו זעהסט דא א גרויסע מיליטער, אונז האבן מיר אסאך א גרעסערע מיליטער מיט אונז. — ווי מיליטער, ווען מיליטער, אלישע האט קיינעם נישט געהאט מיט זיך, ער האט נאר געהאט דעם נער לעבן זיך. שטייט דארט אין פסוק ויתפלל אלישע ויאמר ה' פקח נא את עיניו ויראה, עפען זיינע אויגן ער זאל זעהן וואס פארא גרויסע מיליטער אונז האבן מיר, שטייט אין פסוק, ויפקח ה' את עיני אלישע, סביבת אש ורכב סוסים מלא ההר והנה וירא הנער דער באשעפער האט געשיקט פון הימל אן א שיעור מלאכים צו העלפן אלישע, האט זיך דער נער בארוהיגט, ער האט שוין געזעהן אז רבים אתנו מאשר אותם. איז שווער א קשיא, אלישע אים און נער דעם נעמען געקענט האט ה', נביא דער הנביא מסביר זיין, וואס האסטו מורא, ס'איז גארנישט מיט גארנישט, ה' איש מלחמה ער קען מאכן די אלע גוים צונישט, ער האט ריבוי די זעהן זאל נער דער אז נס א געשהן ס'זאל געבעטן

רבבות מלכים וואס דרייען זיך דא ארום און ארום.— אלא מאי, אלישע האט אונז געלערנט א מהלך, אוודאי מ'דארף ברירה, קיין נישט מ'האט ברירה, די האסט דו ווען לערנען די קינדער אזויווי מ'זאגט אלה ברכב ואלה בסוסים אונז ס'איז וויפיל אבער אתנו, אשר ורבים מורא, נישט מיר האבן מאכן צו בפועל פרובירן דאך מען דארף מ'קען וויפיל שייך די הרגשה אונז זענען מיר נישט אליין, אונז זענען מיר נישט פארלוירן, אונז האבן מיר ב"ה נאך אחים לדעה, ס'פעלט אויס פאר אונז און ס'פעלט אויס פאר'ן עולם אין ארץ ישראל אז זיי זאלן זעהן דעם ריבוי עם וואס האלט מיט מיט זיי וואס זענען זיי גרייט צו העלפן און דאס געט א געוואלדיגע חיזוק, פונקט ווי א מענטש דארף עסן און טרינקען מוז א מענטש האבן דעם ווען חיזוק אויכעט. אונז האבן מיר נישט קיין אלישע הנביא, וואלט מען געקענט אונז האבן מיר אלישע הנביא דעמאלטס זעהן אז ארום אונז דרייען זיך יפול מצדך אלף ורבבה מימינך אליך לא יגש אז ס'איז דא אזויפיל מלאכים ארום אונז וואלט זייער גוט געווען, אונז האבן מיר דאך נישט דעם אלישע הנביא, קיין אונז העלפט אייבערשטער דער אוודאי מיר גלייבן אונז שום ספק נישט, אבער וויפיל מ'קען איז דא אן ענין פון ברב עם הדרת מלך צו מרגיש זיין בחוש אז אונז זענען מיר נישט קיין יחידים אינגאנצען, און ס'איז נאך דא א מחנה אידישע קינדער געוואלדיגע א דאס איז אבוה"ק בדרכי גיין צו פרובירן וואס

חיזוק.— איז אויב ס'גייט אויף דעם וועג, דאס איז דער ציל פון די נסיעה, דאס גייט ארויסקומען פון די נסיעה, איז זיכער אז מ'קען

זאגן אויף דעם אשרי תמימי דרך ההולכים בתורת ה'!איך האב געטראכט א רמז, איך האב נאכגעזאגט פריער אז דער ירושלימער רב דער ראש ישיבה האט געזאגט דעמאלטס ער האט געטייטשט דעם פסוק ברוך הבא בשם ה' ברכנוכם מבית ה', דאס שטייט דאך אין הלל סוף קאפיטל קי"ח, נאכדעם הייבט זיך אן די קאפיטל אשרי תמימי דרך ההולכים בתורת ה', ס'איז ממש א המשך, אויב ס'איז ברוך הבא בשם ה' ברכנוכם מבית ה' ס'גייט ארויסקומען א קידוש ה' פון די נסיעה, דעמאלטס איז אשרי תמימי דרך ההולכים בתורת ה'. — דאס איז איין זייט. אונז האבן מיר קודם אויסגעשמועסט דעם זייט פון "דבש", די גוטע וועג וויאזוי ס'קען זיין די נסיעה די גוטע וועג פון קידוש

השם.וויל כל קודם דעם. אין צדדים נאך דא ס'איז אבער צד וויכטיגע א זייער איז וואס צד איין אויסשמועסן איך אויסצו'שמועסן. ס'קען זיין א אופן פון קידוש השם מיט נישט הייליגער דער מעשה, א זיין מקדים קודם וועל איך פארן. בלאזשעווער רב, געווען א ריכטיגער אייניקל פון בני יששכר, איש קדוש מאד געווען, איז אמאל געווען וואס שינאווער רב בלאזשוב, אין שטאט אין אים ביי באזוכן, אים געקומען איז דארט רב פנים פאר שינאווער א שיינער קבלת געווען ס'איז אין ביהמ"ד, און שינאווער רב האט באמערקט אז די מחיצה פון די עזרת נשים איז די שטעקעלעך נישט געווען דארט הונדערט די מיט זיך ס'האט און געווען שטעטל ארעם א פראצענט, צייט זעהט אויס אביסל צעבראכן עפעס דארט. כידוע כדרכו בקודש פון שינאווער רב ער האט קיינעם נישט געשוינט, האט בלאזשובער פאר'ן אנגערופן פנים קבלת ביים דארט זיך ער רב: בלאזשובער רב, די מחיצה פון די עזרת נשים טויג נישט. מ'האט אים פרובירט אוועקצומאכן, ס'איז גארנישט, שינאווער רב האט זיך נישט געלאזט, וואס הייסט, די מחיצה איז נישט אין ארדענונג, מ'דארף צולייגן נייע שטרעכלעך דארט. בלאזשובער רב האט געזעהן אז ס'נעמט נישט קיין סוף, האט זיך בלאזשובער רב אנגערופן צו שינאווער רב, איר זאלט מיר גלייבן שינאווער רב, זייט די יארן וואס איך געפין מיך דא אין דעם ביהמ"ד האב איך נאך קיין איינמאל נישט אויפגעהויבן די אויגן העכער דעם ארון קודש, ]ס'איז געווען בערך אזוי הויך ווי א מענטש דעם ארון קודש דארט, און העכער דעם איז געווען די גאלערי פון די עזרת נשים[ איר זאגט מיר אז די מחיצה איז נישט גוט, איך האב עס נאך קיינמאל נישט געזעהן. האט דער בלאשובער רב געזאגט פאר'ן שינאווער רב, אויב דער שינאווער רב געט מיר רשות וועל איך מיך אויפהייבן די אויגן און א קוק טוען, אבער ס'איז אויף אייער אחריות! האט שינאווער רב געגעבן א זאג: חס ושלום! אויף מיין אחריות, ניין! אז עטץ נאך קיינמאל נישט געקוקט, קוקטס נישט! איך נעם נישט אויף מיר דעם אחריות! כאן עד — פאררעכטן, מ'וועט בארוהיגט אים מ'האט שוין

המעשה.איך פארציילט דא די מעשה אלס א הקדמה וואס איך וויל ער ב"ה געהאט האט רבי דער אזוי, מ'ווייסט זאגן. יעצט האט אויפגעשטעלט דא אין אמעריקע א לגיון של מלך, ב"ה הונדערטער טויזנטער תלמידים וואס ער האט געלערנט און ער האט אריינגעפרעגט אין זיי זיין שיטה, דער מציאות איז געווען, די ערנסטע ערנסטע די עידות שבעידות פון רבי'נס תלמידים א מיט ישראל ארץ קיין פארן פון צוריקגעהאלטן זיך האבן געוואלדיגע עקשנות, אויפ'ן שטערקסטן אופן וואס ס'איז שייך, ס'האט געמוזט זיין ממש פיקוח נפש אז מ'זאל פארן קיין ארץ ישראל, ס'איז נישט געווען קיין סיבה בעולם וואס זאל זיי מאכן באוועגן צו פארן קיין ארץ ישראל, דעם רבי'נס חבריה וואס ער האט געהאט מיט זיך די אנשי חיל ארום זיך שאפראנער רב ז"ל כידוע האט פאר קיין געלט אין דער וועלט נישט געוואלט פארן קיין ארץ ישראל, ער האט געהאט פארשידענע סיבות צו פארן און ער האט נישט געוואלט פארן, ס'איז דא בריוו'ן אין תורת א' זייער שטארקע בריוו'ן ער וויל בשום אופן נישט פארן קיין ארץ ישראל. קראסנער רב ז"ל, ספינקער רבי ז"ל, ער האט קיינמאל פון ישראל, ער האט געהאט חתונות קיין ארץ געפארן נישט אייניקלעך וואס ער איז נישט געפארן. אנדערע מענטשן האבן תנאים געוואלדיגע צוריקגעהאלטן, ער האט געפרעגט אים געמאכט אז מ'האט געוואלט פארן קיין ארץ ישראל, א גאנץ עסק געווען ביי אים, פרובירט כל טצדקי שבעולם מ'זאל נישט זיי וואס ויראה תורה גדולי נאך אסאך ז"ל, רב פארן. קאשוי האבן נישט געוואלט זיין איין מינוט אונטער די מלכות המינית. סתם חסידים תלמידים, יונגע און אלטע וואס ביי זיי איז נישט געווען אזא זאך ווי פארן קיין ארץ ישראל. פון ווי האבן זיי דאס גענומען, ווייל כידוע ביים רבי'ן ווען מ'איז געקומען פרעגן דעם

רבי'ן צו פארן באזוכן ארץ ישראל, על פי רוב האט ער ]פארזעצונג אויף זייט 43[

36

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

די צו נסיעה גרויסארטיגער דער לכבוד שמחת החתונה בבית רבינו שליט"א שטעלן מיר צו א ספעציעלן ווינקל מיט וויכטיגע און אקטואלע אנווייזונגען וואס וועט אייך צוניץ קומען בעפאר און דורכאויס אייער רייזע קיין

ארץ ישראל.

עסן

פון נאר טראכט מען ווען געווענליך קומט רייזע, לענגערע א אונטערנעמען פון פראגע די געדאנק אויפ'ן ארויף גלייך אבער מיטצושלעפן. וואס און וויאזוי עסן, ארץ קיין רייזע א אונטער נעמט איר ווען ישראל האט איר כמעט נישט דעם פראבלעם, א דאנק די גרויסע אויסוואל פון כשר'ע עסן

כמעט באקומען קען מען וואס למהדרין ספעציעל ישראל, ארץ אין ווינקל יעדן אין עדה די פון הכשר מהודר'דיגע גאר די מיט איז איבעראל נישט אז ריכטיג החרדית. פארהאן רעסטוראנטן אדער אנדערע גרייטע ווארימע עסן מיט די הכשר פון די עדה, אבער פשוט'ע פראדוקטן ווי אינסטענט זופ, מזונות, פרעזערווירטע עסן קען מען באקומען כמעט

אין יעדע גאז סטאנציע אדער גראסערי.נעמט אין אכט: מאכט זיכער צו טרעפן די הכשר אויף יעדן פראדוקט וואס איר קויפט, פראדוקט געוויסע א אז ווייסט איר אפילו אדער פירמע פארמאגט א מהודר'דיגע הכשר, מוז נישט זיין אז דאס וואס איר ווילט יעצט

קויפן איז בכלל א כשר'ע פראדוקט.וויכטיגע פונקט וואס תושבי חו"ל נאך א גרינצייג און פרוכט אז צוגעוואוינט, זענען

ישראל ארץ אין איבעראל, קויפן מען קען סארט די ווייל פארקערט, פונקט איז אבער מהודר'דיגען א גאר האבן דארף פראדוקטן תרומות ערלה פון חששות די צוליב הכשר

און מעשרות.

דינגען א קאר

Avis און Hertz שטעלן היינט צו טאג צו זייער סערוויס אין דעם לופטפעלד אין תל קיין מער נישט זיך פארלאנגט עס אז אביב

שאטעל צו די 'קאר לאט'. א איר רעזערווירט אויב אכט: אין נעמט קאר אויף די אינטערנאציאנאלע נומערן פון א געבן אייך זיי וועלן Avis און Hertzפרייז וואס נעמט נישט אריין אין זיך קיין שום

אינשורענס, אבער אין פאקט קענט איר נישט דינגען דארט קיין קאר אויב קויפט איר נישט

Liability Insurance קיין ,Collision Insurance די זעלבע איז מיטאן קאר א פארדינגען נישט אייך וועלן זיי דעם, אבער איר מוזט עס נישט קויפן פון זיי World אויב פארמאגט איר צום ביישפיל אאייך געווענליך זיי וועלן Master Cardפירמעס קארד קרעדיט רוב אבער דעקן. יא רענטלס, ישראל'דיגע ארץ קיין נישט דעקן און אפילו די World Master Cards זענען נישט אלע געדעקט, )פילע וואס האבן אמאל צו אויפגעהערט לעצטנס האבן געדעקט אייער מיט זיכער מאכט דעריבער דעקן(, זיך קרעדיט קארד פירמע בעפאר איר לאזט אויך דעקן, טאקע אייך וועלן זיי אז ארויס זיי וואו בריוו קלארע א זיי פון פארלאנגט די זיי, דורך געדעקט זענט איר אז שרייבן פון פארלאנגען דאס קענען פירמעס קאר אייך. אויב וועט איר נישט קענען צייגן קיין דעקט פירמע קארד קרעדיט די אז באווויז אייך, וועלן זיי אייך צומאל נישט פארדינגען Collision זייער קויפן וועט איר אויב נאר Insurance. )דערפאר איז ראטזאם איר זאלט עס רעזערווירן דורך אייער טראוועל אגענט וואס אגענטן, קאר אידישע אנדערע אדער האבן ערפארונג אין דעם פעלד און פארמאגן

רוב מאל בעסערע פרייזן(.דעקט פירמע קארד קרעדיט אייער אויב CDW(( די קויפט איר און נישט אייך Collision Insurance פון די רענטל פירמע, נעמט אין אכט אז עס קומט מיט א שיינע פאר די אז ד.מ. Deductable דאלער הונדערט וואס סיי פון דאלער הונדערט פאר ערשטע פאר א שאדן עס פאסירט צום קאר וועט איר די האט איר טאש. אייער פון צאלן דארפן Collision Insurance צוקויפן צו אפציע

איר מעגט פאנטאזירן, ווייל מיר וועלן עס ווירקליך פלאנירן! חתונה

ספעשילווען איר קויפט ביי אונז א טיקעט צו

די גרויסארטיגע חתונה, באקומט איר אומזינסט א רייזע פלאן אויסגעשטעלט

גענצליך לויט אייער געשמאק.

ארץ ישראל איז אונזער סעפציעלעטעט, ווי מיר וועלן זיך אפגעבן מיט אלע אייער רייזע באדארפענישן:

ביז׳ן לופטפעלד, אין VIP Service צושטעלן מיט׳ן � אנגעהויבן אויסשטעלן א פולקאמע רייזע פלאן פאר יעדע מינוט פון אייער רייזע און אלעס אינדערצווישן- ווי דירות, דרייווערס, טורס, און היימישע עסן. אויך פארמאגן מיר גאר גוטע פרייזן אויף האטעלס און קארס.

�געדענקט ביי Plan It Rite דארפט איר נאר זיין פארנומען מיט׳ן פאקן, די איבעריגע לאזט פאר אונז.

�• Complete Kosher Itinerary planning

• �Airline Tickets, cars, hotels• Business travel –discounted

rates on first & business class• Cell phone, GPS rental• Travel Insurance

A kosher itinerary around the planet individually planned with your personal touch.

347-465-PLAN 7 5 2 6

Sales@planit-rite.comא כשר’ע רייזע פלאנירער אויסגעשטעלט לויט אייער פערזענליכע געשמאק

—א סערוויס וואס איז נישט דא אין גלייכן פאר’ן אידישן רייזנדער.

Get unlimited talk in Israel, USA and Canada for only$5.00 a day(available for pick up

in Monsey and Boro Park)

אן אנגענעמע רייזערייזן קיין ארץ ישראל

Plan It Rite :צוגעשטעלט דורך

37

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

Super וואס דעקט אייך אינגאנצן. )Manual( צו רעזערווירן א קלאטש קאר איז געווענליך ביליגער און שפארט אויך געז )וואס איז דארט גאר א טייערע ארטיקל(. אויב קענט איר נישט פירן אזא סארט קאר מאכט זיכער צו רעזערווירן אן אויטאמאטישע קאר

.Automatic גערופןדי ארטיגע פירמעס זענען באוואוסט פאר'ן זיין שטרענג מיט'ן אפיר זוכן סיי וואס פאר א סארט שאדן עס האט נאר געקענט געשען צום קאר )זיי מוזן דאך מאכן פרנסה פון ערגעץ!(, זיי קענען צומאל זוכן מיט א שפיגל אונטער דעם קאר צו זען אויב עס איז נישט פארהאן ווען נאר זיך )פארשטייט שאדן קיין דארט מאכט דעריבער צוריק(, עס ברענגט מען קראץ, יעדע קלאר פארצייכענען צו זיכער נעמט איר פאר נאך קליינע, גאר די אפילו ארויס דעם קאר. כאפן א פאר בילדער בעפאר

קען אויך נישט שאדן.אמאל פארט איר ווען אכט: אין נעמט גליל, אין ספעציעל צדיקים קברי די צו דארף מען וואו קברים עטליכע דא איז די וועגן. אומאויסגעפלאסטערע אויף פארן ריזיגע מיט פול צומאל זענען וועגן סארט פאראורזאכן קען און לעכער און שטיינער לויט און קאר, צום שאדן אומגעהויערע אן

איר אפילו פארשריפטן פירמע'ס די פארמאגט זייער אינשורענס זענט איר אויף פארט איר ווען געדעקט נישט

אזעלכע וועגן. אויב פלאנט איר צו דינגען א קאר, איז זייער פראקטיש עס אויפצונעמען דארט עס און לופטפעלד אינעם צוריקברענגען, אבער איר זאלט וויסן דאלער 28 נאך צו צאלט איר אז דערפאר. אויב פלאנט איר צו בלייבן בלויז אין ירושלים, איז א קאר ממש איבעריג, און עס איז ספעציעל שווער

מיט פארקן דארט.

דירות און האטעלן

אין דורכשניט זענען די דירות פיל האטעלן, די ווי דינגען צו ביליגער ספעציעל אויב זענט איר א גרעסערע רעכנען האטעלן די וואו גרופע, געווענליך לויט די מענטשן און נישט האטעלן די אפילו צימער. לויט'ן געבן צומאל כשר'ע פרישטאג איז עס רוב מאל אונטער די בלויזע הכשר פון

די רבנות.

איינטוישן געלט

)ספעציעל ישראל ארץ אין שטעט( גרויסע די און ירושלים צו פראבלעם קיין נישט כמעט איז עס אבער טוישער, געלט געפינען מער זענען וואס געוויסע דא איז אייך פרעגט דעריבער פארלעסליך. נאך ביי די ארטיגע איינוואוינער ווער פארלעסליך. מערסטע די הייסט עס אין באנק אדער אין לופטפעלד צאלט געלט די ביי ווי טייערער פיל איר

טוישער.שפארן זיך איר קענט זעלבע די כאטש קארד'ס, קרעדיט ניצן מיט'ן וועט קארד דוכשניטליכע א וואס אייך רעכענען דריי פראצענט פונעם גארנישט עס איז טראנזאקציע, וואס איר צאלט אין די פרייז אקעגן

אויסלענדישע בענק.וועלכע איבער קוקט דעריבער ביליגסטע די אייך גיבט קארד בלויז פרובירט און ראטע פראצענט

אבער רייזע, אייער דורכאויס יענע ניצן צו פארגעסט נישט אז איר דארפט האבן אביסל קען אלעס נישט אויך, האנט דער צו געלט אזוי קארדס, קרעדיט מיט באצאלט ווערן )אין געשעפטן. קלענערע און טעקסיס ווי וואס רייזע" אנגענעמע "אן קאלום אונזער איז געלאפן דעם זומער, האבן מיר געהאט א פארמאגן וואס קארד'ס קרעדיט פון ליסטע

נישט קיין שום אויסלענדישע אפצאל(.זייערע בעטן פירמעס קארד קרעדיט די קליענטן זיי איינצומעלדן איידער מען לאזט זיך ארויס אויף אן אינטערנאציאנאלע רייזע, כדי עס זאל זיי נישט אויפברענגען פארדאכטן אז א קארטל איז גע'גנב'ט געווארן, וואס קען לאזן אדורך נישט זאלן זיי אז דערצו פירן

אייער טראנזאקציע אין א פרעמדע לאנד.בירגערשאפט אין מדינת ישראל

אינדערצייט וואס רוב לענדער פרובירן צו בירגער, פרישע אננעמען דאס איינצוימען פארקערטע דאס ישראל מדינת אבער טוט צו מענטשן מער וואס זיין" "מזכה מיט'ן פרוי א אויב ביישפיל צום בירגער... ווערן אירע ווערן ישראל, מדינת אין געבוירן איז מדינת ווי פאררעכנט אויטאמאטיש קינדער לאנג שוין האט זי אפילו בירגער ישראל זייערע לויט אז ד.מ. לאנד. דאס פארלאזט

געהעריגע א קינד דאס איז פארשריפטן די אין שטעלן זיך דארף וואס בירגער מיליטער, און מוז געזעצליך אריינקומען מיט איז ער אפילו פאס, ישראל'דיגע מדינת א בירגערשאפט פולע פארמאגט און געבוירן ערגעץ אנדערש. אויב קומט ער אריין מיט אן אנדערע פאס וועלן זיי פארלאנגען איר זאלט מאכן א פרישע מדינת ישראל'דיגע פאס און ארויסלאזן נישט אייך וועלן זיי אז מעגליך אן דעם. דעריבער זעט דאס צו ערלעדיגן פון זיך אדער "פאס" א מאכן דורכ'ן צו פריער אפזאגן פון די בירגערשאפט )ווי פארשטייט און צייט פון פרייז א אויך דאס קאסט זיך

געלט(.

פליען

אויפ'ן פליגער קען מען נאר ארויף נעמען האנט-באגאזש, אדער רענצל קליינעם איין אינעם אריין גרינג פאסט פעקל די ווילאנג אויבערשטן באגאזש האלטער. )א סך הכל פון 45 אינטשעס, אריינגערעכנט די לענג, ברייט, און הייעך. עס קען נישט זיין לענגער ווי 22 הויך(. אינטשעס 9 און 14 ווי ברייטער און א נאך מיטצונעמען ערלויבט מען איז אויך

א.ד.ג. שירעם היט א ווי חפץ, פערזענליכע טאגס צו היינט ערלויבן לופט-ליניעס רוב פופציג פון רענצל איין בלויז אייצוטשעקן

פונט.עס איז ראטזאם נישט צו לייגן קיין טייערע ווי כלים עלעקטראנישע אדער צירונגען וואס רענצלעך די אין א.ד.ג. קאמפיוטערס די וואס צוליב פליגער דעם אונטער גייען צומאל און פארלוירן, אפט ווערן פעקלעך

בייזוויליג בא'גנב'עט.נישט זענען דזשעלן אדער פליסיגקייטן אויפ'ן זיך מיט נעמען צו ארויף ערלויבט צו נישט געדענקט, דעריבער פליגער, נאכ'ן ביז וואסער קויפן אדער ברענגען

אריבערגיין די זיכערהייט אונטערזוכונגען.אויפ'ן זיץ גוטע א האבן איר ווילט אויב פליגער, איז ראטזאם עס צו באשטעלן גלייך קענט איר טיקעט, דעם רעזערווירן בשעת'ן דאס ערלעדיגן דורך אייער טראוועל אגענט

אדער מיט'ן אריינרופן דעם לופטליניע. א מאכט ארויס זיך לאזט איר בעפאר עס טיקעט, און פאספארט אייער פון קאפי זאל זיך נישט מאכן אבער אויב איינע פון די דאקומענטן ווערן פארלוירן איז פיל גרינגער א איר האט אויב נייע א אויף ארבעטן צו זיכער מאכט אויך אריגינילע. די פון קאפי נישט האלט פאספארט אייער אז זעקס קומענדיגע די אפלויפן ביים חדשים. פיל לענדער פארלאנגען פון פאספארט דער אז באזוכער זייערע זאל זיין גילטיג כאטש זעקס חדשים, זיין זאל עס פארלאנגען געציילטע

כאטש גילטיג א יאר.עסט א נארמאלע מאלצייט בעפאר איר לאזט זיך ארויס צום לופטפעלד, וואס עסן שווערע קיין נישט )עסט מאגן(. אויפ'ן פארשווערן אייך קען לייכטע דריי צוויי איין אייך פאקט סענדוויטשעס, ווי אזוי מאלצייטן, טראץ טונא, פושקעלעך קרעקערס, כשר'ן א באשטעלט האט איר וואס אז מאל גענוג זיך מאכט מאלצייט און פינקטליך, נישט קלאפט עס געווארן נישט איז באשטעלונג די "רעדזשיסטערט" אין קאמפיוטער...

זייער די לופט אויפ'ן פליגער איז טריקן, מאכט זיכער צו טרינקן א סאך דיהיידרעדט. ווערן נישט זאלט איר מאכט זיכער צו באוועגן די קערפער העלפט וואס צייט צו צייט פון און געהעריג צירקולירן בלוט די בשעת'ן קאפווייטאג. פארמינערט זיך הייבן איז גוט צו קייען עפעס צו פארלייכטערן די דרוק אויף די אויער.

מעדיצינישע דעקונג

איידער איר לאזט זיך ארויס מאכט זיכער אז אייער העלט אינשורנס וועט באהאנדלונגען מעדיצינישע דעקן איז נישט אויב לאנד, צווייט א אין אפשר כדאי צו קויפן אן אינשורענס פאר א פאר דאלער, געוויסע קרעדיט אויב קאסטן די דעקן פירמע קארד זייער מיט טיקעט דעם מען קויפט

קרעדיט קארד.א מיטצונעמען זיכער מאכט International All-in-OneTravel Plug Adapter וואס וועט אייך ערלויבן צו ניצן די אמעריקאנער

עלעקטראניקס אין ארץ ישראל.

קומענדיגע וואך וועלן מיר אי"ה פארזעצן מיט די הלכות און

מנהגים ביים פליען

ועד האש"ל שע"י ועד הנסיעה דקהל יטב לב דסאטמאר

Office: 152 Rodney Street • Brooklyn NY 11211 | Tel: 718.704.0042 | Email: info@SatmarNesiah.org

חמירא סכנתא!

אזוי ס'איז אנגעקומען צו אונזער אויפמערקזאמקייט א מעלדונג אז געוויסע פערשוינען האבן אנגעהויבן ארומרופן אנשי שלומינו מיטרייזער מיט'ן מסע המלכות, אנבאטן מ'זאל מיטנעמען פעקלעך קיין ארץ ישראל, לשם מצוה, ווי אויך פאר גוט באצאלט.

דעריבער, זענען מיר נתעורר געווארן פון עסקני הכלל, אויפמערקזאם צו מאכן און אויפפאדערן דעם ציבור מיטרייזער בכל לשון של בקשה ואזהרה:

קיינער זאל נישט מיטנעמען קיין פעקלעך קיין אויסלאנד אפגעזען פון מי שיהי'.

מיר בעטן מ'זאל דאס איבערגעבן פאר אלע מיטרייזער, בכל מקומות מושבותיהם, מ'זאל וויסן

צו זיין אויסטערליש געהיטן דערפון, ולמזהיר ולנזהר שלומים תן כמי נהר.

וה' ישמור צאתנו ובואנו לחיים ולשלום מעתה ועד עולם, כי מלאכיו יצוה לך לשמרך בכל דרכיך,

ויתקדש שם שמים על ידינו, אמן.

ועד הנסיעה

ס'האט שוין ליידער אפגעקאסט אסאך עגמת נפש און צרות פאר אחינו בני ישראל אין די פארגאנגענע יארן.

מיט'ן נעמען דאס ענין לייכטזיניג, לייגט מען דערמיט אריין זיך און אלע ארומיגע אין א שטארקע סכנה ח"ו.

38

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

ותושב יליד א זייענדיג יאר. גוט א א שמועס ן כאפ מיר ווילן ירושלים, מיט אייך, איבער וואס איר געדענקט פון די באזוכן פון רביה"ק מסאטמאר וואס צוערשט, ירושלים. בשעריך קענט איר אונז פארציילן איבער די נסיעה אין שנת תשט"ו?

יאר אין באזוך רבי'נס ביים

קליין א גאר געווען נאך איך בין תשט"ו, רבינ'ס פון מציאות דאס געדענק איך קינד. אזוי זכרון אין מיר ליגט עס אבער באזוך, ווי אין חלום. מיר האבן דעמאלט געוואוינט אין קוממיות. עס ליגט מיר נאך אין געדאנק, אונז ביי געשמועסט דעמאלט מ'האט ווי איז רבי דער ענין. דעם וועגן אינדערהיים אבער שבע, באר קיין געפארן דעמאלט צוערשט האט געהייסן, אז דער רבי וועט זיין אויך אין קוממיות. שפעטער איז געבליבן, אז

דארף א אפיציעל איז קוממיות אז וויבאלד דער האט ישראל", "אגודת צו געהער וואס

רבי נישט געוואלט באזוכן דארט. איך געדענק, אז כאטש מיר זענען געווען אלע זענען פונדעסטוועגן קינדער, קליינע ס'איז זיין. פנים מקבל מיטגעפארן קינדער פיר איז וואס גאס, הויפט א פאראן דארט - מייל צוויי ווי אזוי בערך - קילאמעטער גאנצע די און שבע, באר ביז קוממיות פון איז ארויסגעפארן אהין. אבער איך מוז ת"ת ארויסגעפארן, נישט זענען מיר פאררעכטן, נאר געגאנגען צופוס... ווען מ'איז אנגעקומען אהין, האבן זיך אלע קינדער אויסגע'שורה'ט, דעמאלט אדורכגעגאנגען. איז רבי דער און האבן מיר געהאט די זכי' צו זען דעם רבינ'ס

ליכטיגע צורה.

אין קוממיות האט דער רבי געהאט בית א אויך אדער חסידים, נאר חינוך אדער א בית המדרש?

אן געהאט רבי דער האט למעשה מ'האט קוממיות. אין חינוך בית אייגענעם מיידל אייגענע אן אויפגעשטעלט דארט מען האט אנדערע די אין ווייל שולע, טמא'נע די מיט גערעדט און געלערנט זיך, אז דעם שפראך עברית, און פארשטייט געוואלט נישט זיך האבן תלמידים רבי'נס זיך באניצן מיט די טריפה'נע שפראך. האבן דעם רבינ'ס חסידים געגרינדערט אן אייגענע אפגעטיילט גענצליך זיך און סקול, מיידל מיט צוערשט אנגעפאנגען מ'האט זיי. פון א אויפגעהאלטן מ'האט און מיידלעך, צוויי געוואוינט האט זי וואך. גאנצע א טיטשער

אין ירושלים און איז געקומען צו פארן יעדע וואך קיין קוממיות. האט מען דאך געדארפט

אויך צאלן שפעזן.פארשטייט זיך, אז דער רבי האט באצאלט באגלייט דאך האט רבי דער דערפון. רוב יעדן דבר גדול וקטן. און דעריבער האט מען יא וועט אונז שטארק געהאפט, אז דער רבי אויך האט אליינס רבי דער באזוכן. קומען אומקוקן זיך און באזוכן קומען געוואלט אויף די עבודת הקודש, אבער ווי געזאגט איז וויבאלד דער פלאץ איז דאך אונטער "אגודת ישראל", איז ער למעשה נישט אריינגעפארן רבי דער האט כך כדי עד קוממיות — קיין נישט געוואלט האבן קיין שייכות מיט יעדע

זאך וואס האט מיט "אגודת ישראל".איך געזאגט, שוין אייך האב איך אבער גאנצע די און קינד, יונג א געווען דאן בין חלום. א ווי נאר קאפ אין מיר ליגט זאך אין אריין מיר איז וואס מעשה א איז דאס די ביינער, צוליב וואס יעדער האט גערעדט מיט א שטארקע התפעלות, וועגן דעם רבינ'ס שטרענגע שטעלונג ביים זיך מתרחק זיין פון שייכות האט וואס עפעס מיט שייכות יעדע

מיט "אגודת ישראל".

נעקסטן צום אריבערגיין לאמיר וואס תשי"ט, שנת אין באזוך געדענקט איר פון דעמאלט?

איך בין תשי"ט, אין באזוך רבינ'ס ביים איך בין יאר זיבן קינד, א געווען אויך נאך געווען. פארשטייט זיך, אז א קינד פון 7 יאר נישט אלעס געהעריג. אבער באמערקט נאך די געדענק איך שבתים, די געדענק איך גרויסע שמחה. מ'קען דאס נישט היינט געבן צו פארשטיין. ס'איז נישט געווען עפעס וואס און רבי'נס קומען, פון מ'האט הנאה געהאט מ'האט ניין, און פארטיג... א ברכה מ'נעמט זענען עלטערן מיינע דערמיט. געלעבט פון איבערגענומען אינגאנצן ממש געווען ארום געדרייט זיך האט אלעס התרגשות. האבן מיר ווי געשפירט מ'האט רבי'ן. דעם אומשאצבארע אן ממש יעצט, פארדינט ארום צייט קורצע א אין וואס פארמעגן, וועלן מיר עס נישט האבן. דורכאויס די וואכן ישראל, ארץ אין געווען איז רבי דער וואס מ'איז טיש. פון אראפ נישט רבי" "דער איז פון געקומען מ'איז און רבי'ן, צום געפארן רבי'ן. מ'האט באמת געשפירט די גאנצע צייט אז "בזמן שהצדיק בעיר, הוא הודה, הוא זיוה

הוא הדרה". דאס געדענק איך גוט, מיר זענען געפארן דער היינט ס'איז וואו )דארט לוד קיין אלע דורכגעפארן איז דארט ווייל לופט-פעלד(, חיפה. פון געקומען ס'איז וואס באן די צו אנגעפאנגען האט באן די געדענק, איך מיין שטאטער. און שטאטער אביסל גיין באן די מיט געפארן אויך איז ע"ה טאטע האט און חיפה, פון געקומען ס'איז וואס און ארויסגעשפרונגען און מיך אויפגעהויבן צוגעטראגן צום פענסטער, וואו דער רבי איז יעדן האנט די מיט געוויזן און און געזעסן אנגעפאנגען האט באן די ווען באגריסן. צו טאטע מיין מיר האט צוריקצופארן, אראפגעלאזט פון זיינע הענט און איז צוריק

אריינגעשפרונגען אין די באן...די שמחה איז געווען דארט ממש אין לשער, גרויסע א פאר וואס אפשאצן נישט מ'קען שמחה ס'איז געווען. מ'איז זיך צוזאמגעקומען תורה'ס תלמוד אלע די געגענטער אלע פון מיט די טאטעס וואס זענען נישט געפארן קיין געווען ס'איז דארט, געווען זענען ירושלים, זאגן הער איך דארט. פנים קבלת גרויסע א געווען אויך איז סטאנציעס אנדערע אין אז אזא גרויסע קבלת פנים, נאר איך בין געווען נאר דארט אין לוד, ווייל מיין טאטע האט מיך

נישט מיטגענומען מער...

קיין שליט"א מסאטמאר אדמו"ר מרן כ"ק פון נסיעה בעפארשטייענדע די לכבוד

ארה"ק, וואס איז א המשך פון די פריערדיגע נסיעות פון רבוה"ק זי"ע קיין ירושלים,

ברענגען מיר פאר די חשוב'ע ליינער א העכסט אינטערעסאנטע און רייכע שמועס מיט

הרב החסיד המרומם מוה"ר יחיאל ישראל דאסקאל שליט"א שו"ב, א תושב ירושלים

אין די יארן, בהלו נרו של רבינו על ראשינו, און איז געבענטשט מיט א גוטן זכרון, און

האט געהאט די זכי' מיטצוהאלטן יענע באזוכן. ער האט פאר אונז געעפנט זיינע זכרונות,

שילדערנדיג מיט זיין רייכע שפראך די לעכטיגע יום טוב'דיגע טעג, וואס ירושלים של

מעלה האט דעמאלט מיטגעלעבט אינאיינעם מיט גאון עוזנו קדוש ישראל ותפארתו.

געשילדערט זייענדיג חן, כאראקטעריסטישער א זיך מיט טראגט שמועס דער

מיט קינדער זענען באקאנט ווי וואס קינד, דעמאלטדיגער א פון קוק-ווינקל פונעם

ער אויף פילע זייערע אפענע אויגן און נייגעריגע אינסטינקטן טיילמאל שנעלע אויפכאפ

ן, קליינליכע דעטאלן און איינצלהייטן, וואס אפילו עלטערע באווייזן נישט אויפצוכאפ

אויף מח-קעמערלעך יונגע די אין זיי ביי איינגעקריצט דאס ווערט דערפאר און

שטענדיג. דא ברענגען מיר דעם רייכן פילפארביגן שמועס, האפנדיג אז אנ"ש תלמידי

וחסידי סאטמאר - איבערהויפט מיטרייזער מיט די בעפארשטייענדע נסיעה - וועלן זיך

דערקוויקן פון ליינען און מיטהאלטן, וויאזוי ס'האט אויסגעקוקט א נסיעה פון

רבי'ן קיין ארצנו הקדושה בימים ההם, איינהילנדיג גאנץ ירושלים

אין א צושטאנד פון "ליהודים היתה אורה ושמחה".

לייענט און האט הנאה.

העכסט אינטערעסאנטע

לעבעדיגע שילדערונגען און אריגינעלע זכרונותפון די לעכטיגע באזוכן פון רבינו הקוה"ט זי"ע

בשעריך ירושלים אין די יארן תשט"ו, תשי"ט און תשכ"ה

כי גדול בקרבך קדוש ישראל!

— חלק א' —

פון אן אקטועלן שמועסמיט

הרב יחיאל ישראל דאסקאל שליט"א שו"ב,יליד ירושלים, וואס האט געהאט די זכי' מיטצולעבן די געהויבענע באזוכן פון דער נאנט.

39

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

מיטגעהאלטן דעמאלט איר האט אויך די שבתים מיט'ן רבי'ן?

דריי מיר זיך דאכט שבתים, אלע די יא, צוויי געווען. רבי דעמאלט איז דער שבתים אין ירושלים און איינס אין בני ברק. איך בין געווען אלע דריי שבתים. איך געדענק אויף אריינגעפארן. אלע מיר זענען קודש שבת דער טאטע, די מאמע, מיט אלע קינדער. איך מיט געדאווענט האט רבי דער ווי געדענק אזא השתפכות הנפש מיט אזא נעימות. אפילו דורכגענומען. דאס האט קינד קליין א מיר איך בין געשטאנען נישט ווייט פון רבי'ן אויף א שפיץ באנק און איך האב מיטגעהאלטן די די איך געדענק ברק בני אין אויך תפילות.

תפילות. שבתים, די וועגן מיר פרעגט איר אז דערמאן איך מיך אן אינטערעסאנטע זאך. אין מען האט רבי'ן, מיט'ן די שבתים פון איינע מכבד געווען מיין טאטן צו דאווענען פאר'ן קינד א געווען דאך געווען בין איך עמוד. איך האב קינדער פון שטייגער דער ווי און איינצוזיצן געדולד קיין געהאט נישט דאך די גאנצע צייט. בין איך ארומגעלאפן אביסל מיך האב איך ביז דארט, און דא אינדרויסן אין געהאלטן דעמאלט מ'האט פארלוירן... איך איננו... ואבי און דזמרה, פסוקי מיטן אן קומט פלוצלינג טאטן. דעם נישט טרעף מיין פעטער, א וויזשניצער חסיד געווען, ער האט שוין געהאלטן נאכ'ן טשאלענט אוודאי, און ער טרעפט מיך און ער זעט ווי איך זיץ זוך איך איך, זאג וויינסטו? וואס וויין. און ער ווי נישט הערסט ער: זאגט טאטן. מיין געווען איז דעמאלט עמוד? פאר'ן דאווענט די ערשטע יארצייט פון מיין זיידן, און מ'האט מכבד געווען מיין טאטן צו דאווענען פסוקי

דזמרה פאר'ן עמוד.

איז שוין דעמאלט געווען אן עולם, אין יאר תשי"ט?

אן עולם געווען? מ'האט זיך נישט געקענט דאס איז ברק בני אין ביהמ"ד! אין רירן געווען. איך זאג אייך, מ'איז געשטאנען קעפ דער פון געקומען מ'איז ממש. קעפ אויף סאטמארער נישט אפילו שטאט. גאנצער ווי געדענק איך אידן. ליטווישע אידן. ווי זען צו געווען מיר ס'איז אינטערעסאנט און הוט מיט'ן גייען וואס אידן עלטערע רעקל אום שבת, און האבן זיך אזוי געשטופט 'דער צדיק גרויסן אויפ'ן בליק א כאפן צו

סאטמארער רב'.יאר צום אריבער ווייטער גייען מיר פאר אמאל האט איר אז מיר געדענקען תשכ"ה, האט איר וואס מעשה א עפעס דערציילט געהערט פון הרה"ח ר' עזריאל גליק שליט"א, רבי'ן גערער ביים רבי'ן פון באזוך איבער'ן ז"ל, דער בית ישראל, אין יאר תשי"ט. אפשר

פארציילט איר אונז די געשיכטע?האט בקודש משמש דער עזריאל ר' יא, פארציילט אזוי: אז דער גערער רבי ז"ל, דער בית ישראל, האט זיך געמאלדן פאר א וויזיט באזוך. א אויף רבי'ן צום קומען וויל ער אז 9 אויף זייגער א אפגעשמועסט מען האט כבוד. ביקור דעם אפצוהאלטן אינדערפרי פארשטייט זיך, אז 9 אזייגער אינדערפרי האט דאווענען... פאר'ן געהאלטן נאך רבי דער געהאלטן שוין האט רבי גערער דער אבער ביי סדר דער ווי איז שחרית. תפלת נאך באזוכן פון רבנים, האט מען אריינגעברענגט כיבוד צום טיש, מזונות און פירות. און דער רבי אלס בעל אכסני' האט מכבד געווען דעם

גערער רבי'ן ער זאל טועם זיין.דער בית ישראל ז"ל האט אבער אפגעזאגט, זיין. טועם קודם רבי דער זאל געבעטן און שמייכל: א מיט געענטפערט רבי דער האט דאווענען... פאר'ן נאך דאך האלט איך

אין ארומגעקוקט זיך רבי גערער דער האט טיש, אויפ'ן דארט באמערקט און שטוב, וואס דער די קאווע פון איז געלעגן שיריים זיין אין רבי האט געטרונקען בשעת'ן מעיין איז דאווענען. פאר'ן הקדושים ספרים זיינע געווען דארט א קליין שטיקל אפגעבראכענע ווי פלעגט, רבי דער וואס קאצקע-צוקער א האנט דער מיט אראפצוברעכן באקאנט, קליין שטיקעלע פון דעם קאצקע-צוקער און בית דער ווען איבריגע. דאס איבערגעלאזט ישראל האט דאס באמערקט, האט ער געבעטן פון רבי'ן ער זאל אים אהינגעבן דאס שטיקל

צוקערל.

האט בקשה, אינטרעסאנטע די הערנדיג איר שמייכל: א מיט געענטפערט רבי דער דארפט צוקער? ס'איז דאך דא גענוג צוקער א נעמען איר דארפט וואס שטוב, אין דא האט רב, סאטמאר ניין, שטיקל? צעבראכן וויל איך געענטפערט, ישראל בית דער דייקא דאס איר זאלט מיר געבן דאס שטיקל האט רבי דער אז טיש. אויפ'ן דא צוקערל צו דייקא זיך עקשנ'ט גאסט דער ווי געזען באקומען דעם שטיקל צוקער, האט עס דער רבי אים געגעבן. דערנאך האט מען ווייטער און תורה, בדברי שמועס דעם פארגעזעצט דער ציבור האט שוין כמעט ווי פארגעסן פון

די געשיכטע מיט'ן צוקערל.פארציילט ר' עזריאל, אז א יאר שפעטער ז"ל, ר' חנינא שיף האט אים גערופן הרה"ח דער לאנגיאריגער משב"ק לבית גור, און האט אים געזאגט, איך וויל אייך עפעס פארציילן, פון וואס איר וועט הנאה האבן. איר געדענקט באזוך ביים צוקערל מיט'ן מעשה די איצט אייך וועל איך יאר? פארגאנגענעם פארציילן די אנדערע העלפט פון די מעשה. אהיים אנגעקומען איז רבי גערער דער ווען נאכ'ן באזוך, האט ער געהייסן אריבער רופן האט ער וואס חסיד, א זיינס יונגערמאן, א שוין געהאלטן א פאר יאר נאך די חתונה און האט נאך נישט זוכה געווען צו קיין זרע של קיימא. דער גערער רבי האט באפוילן מ'זאל אים שוין לאזן רופן. ווען דער יונגערמאן איז ישראל בית דער אים זאגט אריינגעקומען, די דיר פאר האב איך קלארקייט: א מיט ישועה! נעם דעם קאצקע צוקער און געב עס

פאר דיין בני בית זי זאל דערפון טועם זיין. ויהי ברית. א געמאכט ער האט יאר צום

לפלא!

אז איר דערמאנט די מעשה פון ר' חנינא שיף, דער גבאי, דערמאן איך פארציילט אמאל האט איר וואס באזוך ישראל'ס בית דעם וועגן ביים רבי'ן אין חיפה?

נישט רבי גערער דער איז תשכ"ה יא, געווען אין ירושלים ווען דער רבי איז געווען רבי דער אז אויסגעקומען נישט איז דארט. געגאנגען מ'איז ווען און באזוכן. אים זאל פארן חיפה אין פארט ביים שיף די צו אוועקפארן, איז ער אדורכגעגאנגען נעבן די טרעפל ארויפצוגיין האט מען געזען אזויווי א פאליס-געיט, און דער רבי איז געגאנגען אזוי אין די זייט. פלוצלינג איז אנטקעגן געקומען דער גערער רבי און דארט האט זיך דער רבי געטראפן מיט'ן גערער רבין, דער בית ישראל.מ'זאל אז געבעטן האט רבי גערער דער עס אזוי אנשטעלן ווייל ער האט זיך געוואלט

טרעפן מיט'ן רבין.חנינא ר' אז נאכזאגן געהערט האב איך

רבי דער אז פארציילט, האט שיף ]פארזעצונג אויף קומענדיגע זייט[

40

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

האט אויפגעפאדערט פון גערער רבין און ער האט אים געזאגט, איך ווייס נישט פונקטליך גערער אזוי: נאך מ'זאגט אבער לשון, דעם יענע אויף ארויפקומען מ'וועט רבי, טאמער דער אז ווערן געוואויר מ'וועט און וועלט סאטמארער רב איז נישט געווען גערעכט מיט די גאנצע שיטה אין ויואל משה און אלע עניני התבדלות, וועט מען זיך נאך קענען אן עצה זיין פארקערט, אויב וועט אבער וואס געבן, גערעכט, געווען יא מ'איז אז זאגן מ'וועט וואס וועט איר ענטפערן? האט ער אנגעכאפט דער וואס הערסט שיף, חנינא ר' גבאי זיין

סאטמארער רב זאגט...

גרויסן צום צוגיין לאמיר איצט וואס דאס באזוך פון יאר תשכ"ה, רבינ'ס דעם געווען דאך איז פייערליכסטער און גרעסטער ווי עיה"ק, ירושלים אין באזוך איז דאס אז געשפירט מ'וואלט וואס מ'וועט דער לעצטער באזוך אינאיינעם זיין צו זכי' די האבן אונז איר קענט וואס רבי'ן. מיט'ן פארציילן פון יענעם ביקור ההוד?

אביסל געווען שוין איך בין תשכ"ה עלטער. דער באזוך ליגט מיר נאך ממש אין שילדערן פרובירן עס איך וועל ביינער. די

לויט ווי איך געדענק.עס איז געווען נאך פסח, ווען איז געקומען די ידיעה אז דער רבי וועט קומען דעם זומער קיין ארצנו הקדושה. מ'קען נישט מסביר זיין געפילט האט עולם דער חיזוק א פאר וואס נישט אראפלייגן נישט עס מ'קען דערפון. נישט מיט א פעדער. מ'האט און מויל מיטן אונז מ'האט אזויווי עפעס געפילט עפעס א זיין וועט זומער דער געראטעוועט, און געוואוסט אלע האבן זומער, לעכטיגער געשפירט, ס'טייטש, מ'וועט האבן די זכיה צו

זען דעם צדיק הדור! וואס דאס קיין השגה נישט היינט מ'האט מיינט, מ'קען דאס נישט מסביר זיין. מ'ווייסט אז דערהער, דעם נאך זאגט גמרא די דאך, ווען איינער פארמאגט פת בסלו איז ער נישט דא געווען זענען וואס אידן די הונגעריג. רבי'ן דעם געהאט דאך האבן יארק, ניו אין יעדן שב"ק שטענדיג, מ'האט געקענט הערן דעם קידוש, ה' מלך יעדן שלוש סעודות, זיי האבן נישט פארשטאנען דעם באדייט אז עס זענען פאראן אזעלכע אידן וואס שטייען און זען. ס'איז דאך לעכצן דאס צו הערן און צו קומען דאס שווער זייער געווען דעמאלט ווי אזוי געווען נישט ס'איז אמעריקא. קיין איין פעקלעך געכאפט נישט מ'האט היינט. טאג אויפ'ן צווייטן און געפארן... די געפילן זענען געווען מורא'דיג. ס'האט זיך אנגעהויבן

שפירן אין די לופטן א שפאנונג.א מיט גרייטן אנגעהויבן זיך מ'האט און אפאר געווען נאך ס'איז אפילו פעסטקייט. זענען וואך צווייטע יעדע פרי. חדשים סדר. דעם וועגן מיטינגען פארגעקומען דעם עסקנים, די צוזאמגעקומען זיך מ'איז מען האט אלעמאל און תלמידים, רבינ'ס שמחה די פרייד... גרויס פאר געטאנצט אידן ווי געדענק איך מורא'דיג. געווען איז האבן דעמאלט געשמועסט, מ'האט געוואלט מסדר זיין עפעס וועגן דעם בית המדרש, אזוי שמועסנדיג, רופט זיך אן איינער: וואס דארף מען יעצט זארגן, ס'איז דאך צייט נאך יו"ט?! מיינענדיג די דריי וואכן וואס דער רבי וועט אנגערופן מען האט דאס ירושלים, אין זיין דער 'יום טוב', יא דאס איז געווען פאר יהדות

ירושלים א יו"ט פון דריי וואכן!

אין געהערט דעמאלט מען האט א"י ווען די שיף איז ארויסגעפארן, טאג וועלכן אין געוואוסט מ'האט וועט דער רבי אנקומען?

דאך מ'האט געוואוסט. מ'האט ווי אוי די ווען מאל יעדעס דערמיט... געלעבט יארק, ניו פון קודם גערירט, זיך האט שיף איז שיף די אז ידיעה די געקומען ס'איז זיך מען האט יארק, ניו פון ארויסגעפארן יא, געטאנצט. מ'האט און צוזאמגעקומען וואס קיין בחור'לעך פון נישט איך רעד און זענען געכאפט געווארן פון התפעלות און זיך בעלי אידן, עלטערע ניין, טאנצן. גענומען בתים, בעלי צורה, ווען זיי האבן געהערט אז דער הייליגער רבי קומט שוין נענטער, האבן זיי פשוט געטאנצט פאר שמחה. אפגערעדט ווען מ'האט געהערט אז דער רבי האט שוין אין געווען שמחה די איז יוראפ, פארלאזט לשער. יעדעס מאל איז געווען מ'האט מודיע געווען יעצט איז אזוי, יעצט האלט מען דא, מ'האט געשעעניש. גאנץ א געווען עס איז

מיטגעהאלטן יעדען ריר.עס איז דאך ממש נישט צום גלייבן, ווי די צדיק א מיט געלעבט האבן אידן אמאליגע אמת! ממש ווי אין די אמאליגע דורות, ווען אין קומט צדיק דער אז געהערט מ'האט שטאט. אבער לאזט מיך אייך פרעגן, עס איז דער האט כסדר אזוי אז געווען אזוי ממש ציבור געכאפט רקידה'לעך אין בית המדרש?

איך עס! זאג איך ווי אזוי ממש יא, פארשטיי אז דו פארשטייסט דאס נישט, ווייל פארשטיין. נישט באמת עס מען קען היינט וואו אימער עס זענען געווען אסיפות, מ'האט גערעדט פון דעם דערהער אז דער רבי קומט, געכאפט און אויפגעשטעלט זיך מען האט דווקא געווען נישט איז דאס און רקידה. א ירושלים גאנץ ירושלים גאנץ אין סאטמאר, ווי אזוי שטימונג, מין אזא מיט געווען איז מ'האט געפילט דער רב קומט דער צדיק הדור קומט! די גאנצע וואכן פון נאך פסח פון ווען איז רבי ביז דער די בשורה מ'האט געהערט אנגעקומען איז דאס געווען דער שמועס פון טאג. עס איז געווען דער יום טוב פון ירושלים

אין פולסטן זין פון ווארט.

אז איר רעדט וועגן סתם אידן אין מיטגעהאלטן האבן וואס ירושלים דעם באזוך, לאזט מיך פרעגן: דער ספעציעל געקומען דעם איז רבי צו די סאטמארער חסידים, אדער קומען געדארפט האט ער ווייל אלס ירושלימ'ער רב?

ניין, דעם רבינ'ס באזוך האט נישט געהאט איז ער סאטמאר. חסידי אנ"ש מיט דוקא גאון אלס רב, ירושלימ'ער אלס געקומען אב בית דין "העדה החרדית" און אלע אירע

קהלות.מציאות. דעם פארשטיין דארפט איר רבי'ן דעם אויפגענומען מ'האט ווען בשעת אלס גאב"ד ירושלים, זענען געווען אזעלכע וואוינט רבי דער אז גע'טענה'ט האבן וואס זיך ווייטע אמעריקע. האט מען די אין דאך יאר פיר יעדע אז אויסגענומען דעמאלט וועט דער רבי קומען אויף א באזוך. דער רבי געדארפט האט ער און תשי"ט געווען איז קומען גענוי מיט פיר יאר שפעטער, תשכ"ג אז געמאכט זיך ס'האט נאר פלאן, לויט'ן דאס האט רויז, א באקומען האט רבי דער נישט געקענט צושטאנד קומען צום סוף. און ס'האט זיך אפגעשטופט ביז שנת תשכ"ה ווען דער רבי איז יא געקומען, נאך זעקס יאר פון פאריגן באזוך אין יאר תשי"ט. ממילא איז עס

געווען אן אויסטערלישע געשעעניש.דעמאלט שוין איז רבי דער אז ובפרט דער ישראל, אלפי רבבות של רבן געווען איז נגע הציונות, ראש הלוחמים ממש קעגן א געווען איז באזוך זיין אז זיך פארשטייט ירושלימ'ער גאנצע די וואס נשגב, מאורע

גאס האט מיטגעהאלטן מיט שפאנונג.

דער איז יאר אין צייט וועלכע איז ווען א"י, אין אנגעקומען רבי געווארן נאנטער דער טאג?

דער רבי איז אנגעקומען כ"ט סיון, ער"ח. ראש חודש האט שוין דער רבי געזאגט הלל

אין ביהמ"ד אהל רחל אין ירושלים.

לאמיר הערן אביסל וויאזוי ס'האט ווי פנים. אויסגעקוקט דער קבלת געגאנגען אפווארטן איז מען אזוי דעם רבי'ן?

געדארפט האט שיף די פאר טאג א קיין ארויסגעפארן שוין מען איז אנקומען חיפה. טויזנטער מענטשן זענען געפארן. און נישט עס איך מיין טויזנטער, זאג איך ווען ארויס מ'שיט ווען זייגער, היינטיגן לויט'ן א געווען ס'איז ארבל... די פון טויזנטער ציבור פון אלפים, זקנים עם נערים. פון אלטע

אידן ביז יונגע קינדער.די אז דעמאלט געשמועסט מ'האט דריי אום בארטן צום אנקומען וועט שיף נישט דאך קען מען ווי אזוי און פארטאגס, ביינאכט, אזוי שפעט אין פארט אריינקומען ווארטן וועט שיף די אז גערעדט, מען האט דרייען דארט זיך ס'וועט און ים, מיטן אין ביז ווילאנג ס'וועט אנהייבן טאגן און מ'וועט דאך זענען מיר אבער אריינקומען. קענען נישט גרייט געווען צו פארציכטן אפילו אויף איין מינוט פון קענען שוין ענדליך זען דעם רבין, האט מען זיך דערכאפט צו א וואזשנעם פארקויפן אנגעהויבן מ'האט און געדאנק, טיקעטס צו פארן מיט קליינע שיפלעך מקבל מ'איז וואסער... אויפ'ן רבי'ן דעם זיין פנים געפארן א ווייטע וועג אקעגן דעם רבי'ן, מיט

שיפלעך.דריי געקומען ס'איז אז געדענק איך דאך האבן בחורים די פארטאגס, אזייגער געקענט האט ווער שלאפן, געקענט נישט אויפ'ן ארויפגעגאנגען מען איז שלאפן? איבער אנטקעגן פונקט ס'איז הכרמל. הר ארץ גאנץ אין זענען געווענליך פארט. די ישראל, נישט פאראן קיין בערג נעבן דעם ים. ס'איז וואו פלאץ איין פלאך. איז איבעראל יא פאראן א בארג ביים וואסער איז דער הר אנטקעגן פונקט זיך געפינט וואס הכרמל, ארויפגעגאנגען מיר זענען ים. דעם איבער אויפ'ן בארג גאנץ אויבן, ביז ווילאנג מ'האט שוין געקענט זען ענדליך א פינטעלע פונעם

שיף.מ'קען זיך נישט פארשטעלן די שמחה און די טאנצעריי, וואס האבן זיך אפגעטאן דארט

]פארזעצונג פון די פריערדיגע זייט[

מעלדונג פון דער באן פארוואלטונג איבער דעם ספעציעלן וואגאן וואס וועט פארן מקבל פנים זיין רביה"ק זי"ע

41

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

אויפ'ן בארג, ווען מ'האט געזען מיט'ן קוקער א פינטעלע פון די שיף... יא, דאס פינטעלע דארט שיף. די איז דאס דארט, מ'זעט וואס

זיצט דער רבי...ס'איז נישט געווען קיין אנדערע פינטל, די גאנצע ים איז דאך א ים, ס'האט אנגעפאנגען אביסל ליכטיג ווערט דארט ליכטיג. ווערן פריער און מ'איז געווען אויפן בארג גאר הויך האט מען געזען בעסער די ליכטיגקייט, און אז מ'האט געזען א פינטעלע אין מיטן ים האט

מען געוואוסט אז דאס איז די שיף.

מען האט אזייגער וויפיל אנגעהויבן צו זען דאס פינטעלע?

צום געגאנגען מען איז צייט, זעקס אזוי ים, דארט ווי דער פארט איז, און מ'האט זיך שיפלעך געדונגענע די אין אריינגעזעצט אנטקעגן, פארן צו אנגעפאנגען מ'האט און זען. געקענט נישט שוין מען האט דארטן מ'איז דאך געווען אונטן. מ'איז געפארן און יעדע אויף שיפעלעך. קליינע מיט געפארן, זאגן לאמיר ארויפגעגאנגען זענען שיף פופציג זעכציג אידן. שפעטער האט מען שוין די פינטעלע א מען זעט צוביסלעך געזען. גרעסער און גרעסער געווארן איז פינטעלע און גרעסער, ביז מ'האט שוין געזען א צורה שוין מ'האט ווען נאכדעם און שיף. א פון אזוי געווארן שמחה די איז שיף די געזען גרויס. איך געדענק די פאליציי איז געפארן פון איין שיף צום צווייטן אז מ'זאל גיין אין די אנדערע זייט פון די שיפן, ווייל זיי האבן איז יעדער זייט איין אויף נאר געדרייט זיך שיף די מ'זעט וואס זייט די אויף געגאנגען

און ס'איז געווען ממש א סכנה! עולם דעם האלטן געקענט נישט מ'האט דאך האט עולם דער ווייל קאנטראל, אין געוואלט דווקא זען די שיף. אז דער גאנצער עולם האט זיך געשטעלט אויף איין זייט איז

די שיף געווארן אזוי שיף פון איין זייט...אזוי ווען מ'איז אנגעקומען אביסל נענטער אברהם ר' נאך, געדענק איך שיף, די צו ווערצבערגער ער האט דאך געהאט א ווייסע ברייטע א מיט געגאנגען איז ער און בארד הוט, ער איז ארויפגעקומען אויפ'ן דעק פון די ארויפגעקומען, איז רבי דער נאך פאר שיף, איז דאס אז איינגערעדט זיך האבן מענטשן שוין דער רבי, מ'זעט פון דערווייטנס א ווייסע די אראפגעלאזט געווען איז ער און בארד געווען זיינע פאות זענען געווענליך פיאות. פונקט און ארויפגעדרייט, אינדערוואכן דעמאלט האט ער אראפגעלאזט די פיאות... שוין האבן וואס אידן געווען זענען עס און אז מיינענדיג שהחיינו... געמאכט דעמאלט זיי האבן שוין געזען דעם רבי'ן... אבער ס'איז ווען צייט, שטיקל קליין א אדורכגעגאנגען שוין מ'איז נענטער, אנגעקומען שוין מ'איז שיף, די פון ווייט נישט כמעט געשטאנען זען, קלארער מער געקענט שוין מען האט פלוצלינג איז ארויפגעקומען דער רבי מיט'ן גאנצן עולם, מיט די אלע גבאים מיט נאך א פאר אידן וואס זענען מיטגעפארן. דער פארט שווארץ אנגעפולט געווארן איז שיף די פון איז ער אינמיטן, געווען איז רבי דער און געיט ממש. צום נאנט ביז צוגעקומען נישט ער איז געווען אביסל אריינציר פונעם געיט, רבי'ן דעם זען געקענט שוין מ'האט אבער

במלוא הדרו.— מ'קען זיך נישט פארשטעלן די התרגשות וואס דארטן איז געווען. אידן האבן געמאכט זיין. מסביר נישט דאס מ'קען שהחיינו. דעם מיט טרערן אין די אויגן... אונז אינגלעך אונז האבן געזען ווי די עלטערע קוקן און מ'וויינט די זען צו זכיה די מ'האט שמחה פאר ממש פארשטענדליך, נישט ס'איז רבי'ן, פון צורה עס וויאזוי פארשטיין צו געבן נישט מ'קען ווען געפילן די דעמאלט אויסגעזען האבן

מ'האט געזען דעם רבי'ן. איך געדענק ר' הערש פנחס מאשקאוויטש, א איד פון פאריגן דור, א בעל צורה, אן איש חסיד, די אלטע אידן דארט, כיסופין פאר אויסגעגאנגען דאך ממש זענען ווען מ'האט געזען די הייליגע צורה פון רבי'ן.

בשעת'ן פארן אויפ'ן ים, מקבל פנים רבי דער האט רבי'ן, דעם זיין צו אויך אראפגעקוקט צו די שיפלעך קומען וואס אידן די געזען און מקבל פנים זיין?

יא, זיכער. דער רבי איז געשטאנען א לאנגע צייט דארט און באטראכט דעם עולם מיט זיין געפארן מען איז אזוי שמייכל. פאטערליכן מ'איז ווילאנג ביז שיף רבי'נס מיטן צוזאמען געטאנצט מ'האט און פארט. צום אנגעקומען און מ'האט געשפרונגען. איך געדענק איך האב פשוט מורא געהאט מ'זאל אין א ליאדן מאמענט זיך נישט געבן א קער איבער און אריינפאלן אין ים אריין פון די גרויסע טענץ. אבער ווייזט אויס

אז דעם רבינ'ס זכות האט מגין געווען...איך געדענק ווען די שיף האט זיך ענדליך הגה"ק רב ירושלימ'ער און אפגעשטעלט, רבי משה ארי' ז"ל, איז ארויפגעגאנגען אויבן זענען געווען נאך א קעגן דעם רבי'ן און עס רבנים פון בית דין צדק של "העדה החרדית", ר' ארויפגעגאנגען, זענען אידן חשוב'ע נאך רבינ'ס דעם פון מנהל דער שווארץ, ליפא ארויפגעגאנגען. איז ירושלים, אין מוסדות שלום מ'האט אראפגעקומען, איז רבי דער שטופעניש גרויסע א געווען ס'איז גענומען, ארום דעם רבי'ן, נאכדעם איז מען געפארן צום בית המדרש אין חיפה. ס'איז דעמאלט געווען א סאטמארער בית המדרש אין די שטאט חיפה.

איז דער גאנצער עולם מיטגעפארן קיין חיפה?

פארשטייט זיך, מיר זענען געגאנגען וואו מען איז דארט געגאנגען... איז רבי דער

געגאנגען דאווענען אינאיינעם.

האבן וואס באסעס געווען זענען גאנצן דעם ציבור דעם געפירט וועג?

איך אנגעגרייט. געווען איז אלעס יא, געקענט מ'האט באסעס, צי נישט געדענק אזוי געווען נישט ס'איז אויך, וואקן אפשר געקענט עולם גרויסער א ווייט. דארט האט געבן שלום פאר'ן רבי'ן, שוין נאכן דאווענען. געווען א באן, אן עקסטערע איז נאכדעם באן וואס דעם רבינ'ס חסידים האבן געדונגען סיסטעם באן גאנצע דער רבי'ן. פון לכבודו טאג יענעם זיך האט ישראל ארץ גאנץ פון געדארפט אפשטעלן... ווייל דעם רבינ'ס באן האט דאך נישט געקענט גיין אויסגערעכענט דער ווען לויט געגאנגען ס'איז פונקטליך,

רבי איז געווען גרייט צו פארן...גאנצן מיט'ן אנגעפילט זיך האט באן די עולם. עס איז געווען א ריזיגע באן, א לאנגע האט באן די און וואגאנען. פילע מיט באן מיט'ן צוזאמען ארויסצופארן אנגעפאנגען איין זיך פארשטייט געווען ס'איז רבי'ן. וואגאן וואס ס'האט געקאסט עקסטער געלט, געקענט זיך ס'האט ווער געווען איז דארט ערלויבן צו זיין מיט'ן רבי'ן אין איין וואגאן. פארמעגליכע די מער געווען זענען דארט זיך גענומען פארן, אידן. און אזוי האט מען רבי'ן מיט'ן אינאיינעם אידן הונדערטער בראש. מ'האט זיך אפגעשטעלט אין לוד, און מ'האט זיך אפגעשטעלט נעבן בני ברק אין תל אביב. איבעראל איז געווען מוזיק און מ'האט געטאנצט. ס'איז שווארץ געווען פון מענטשן. אפגעשטעלט זיך האט באן די נאר וואו יענעם פון מענטשן פון שווארץ געווען איז געגענט וואס זענען געקומען מקבל פנים זיין

דעם רבי'ן.

זענט איר אויך געווען אויף די באן, אויפ'ן וועג פון חיפה קיין ירושלים אינאיינעם מיט'ן רבי'ן?

זיכער. באן, די אויף געווען בין איך יא, קיין באן די מיט חיפה פון געפארן בין איך באן איין דא איז ירושלים אין ירושלים.

דארט קאטאמאן, נעבן איז דאס סטאנציאן איז דער רבי אראפ פון די באן. ווען די באן אזוי געווען איז אפגעשטעלט זיך האט שווארץ פון מענטשן אינדרויסן, אז ווען אונז האב מיר ארויסגעקוקט פון די באן איז געווען זען געקענט נישט מ'האט ממש... שווארץ געווען זענען וואס מענטשן די פון עק קיין דארטן. דער בי"ד איז שוין געווען דארט און די געווען פנים מקבל האבן זיי געווארט. פון עולם גאנצער דער רבי'ן. דעם ערשטע די באן איז ארויסגעגאנגען, מ'האט געשאצט אויף עולם פארזאמעלטן דעם דעמאלט פופציג טויזנט אידן, האבן דעמאלט באגלייט רח' ביז קאטאמאן פון וועג דעם רבי'ן דעם

יואל צום סאטמארער ביהמ"ד.

דער רבי איז געגאנגען צופוס דעם גאנצן וועג ביז רחוב יואל?

ניין, דער רבי איז געווען אין א קאר.איין בי"ד, פאר'ן קאר איין געווען ס'איז ליפא ר' געדענק איך רבי'ן. פאר'ן קאר שווארץ איז געזעסען אינעם רבינ'ס קאר. ר' עזריאל איז געזעסן אין די קאר, ר' יוסף איז איז דרייווער דער און קאר, די אין געווען הי"ו קליין יצחק אברהם ר' הרה"ח געווען פון מאנסי, וועלכער וואוינט היינט צו-טאגס דער פנים, קבלת דער ירושלים. עיה"ק אין כבוד איז געווען מורא'דיג. מ'פארציילט נאך, אז דער רבי האט אין מיטן וועג געפרעגט ר' גאנצע די אויסגעפעלט האט וואס ליפא'ן: זאך? האט ר' ליפא געזאגט: אונז זענען דאך אזוי אראפגעקלאפט די גאנצע צייט, און אז דער רבי קומט שוין איינמאל זאל דער כבוד

וואס מיר געבן אים אונז אביסל דערהייבן! נישט נאך עס האט דעם "וועגן מיט רבי דער זאגט — אויסגעפעלט"

פארדרוס.האט ר' ליפא, וואס איז געווען א קלוגער איד, געענטפערט: סוף כל סוף, ס'איז דאך א ארויסגעגעבן האט רבי דער וואס יאר פאר

מ'שפירט אז און משה', 'ויואל דעם ]פארזעצונג אויף קומענדיגע זייט[

א טייל פונעם ציבור אין ירושלים בעת דער באזוך פון רביה"ק זי"ע בשנת תשט"ו

42

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

פון רבי א סתם עפעס אז ירושלים אין דא משה, ויואל א ארויסגעגעבן האט אמעריקע זאל איז, פארוואס ווער דאס נישט מ'ווייסט

מען זיך רעכענען דערמיט?קבלת אזא מ'זעט אז אבער ווידעראום ווער מ'זעט און ההולכים, ומי מי פנים, ויואל דער דאך באקומט אנגעקומען, ס'איז משה א גרעסערער חשיבות, ס'וועט האבן א

גרעסערע השפעה! "אויף דעם האט זיך שוין געלוינט!" - און

נח דעתי' דרבי.אוודאי נאכזאגן, געהערט איך האב אזוי איך אז קאר די אין געווען נישט איך בין זעלבסט זאל עס הערן, אבער אזוי האט מען ויואל דער טאמער אז דעמאלט. פארציילט משה ווערט אזוי פארשפרייט, דעמאלט לוינט

זיך שוין דעם רבי'ן צו ליידן אביסל כבוד... בין איך ווען געהאט איך האב זה כעין מלחמה טאגיקע זעקס די נאך אנגעקומען קיין אמעריקע פון ארץ ישראל. ס'איז געווען אינדערפרי, מאנטאג מ'לייענט, ווען טאג א אן בחורים, זעקס געשטאנען זענען אונז דעמאלט, געווען איז זאך אינטערעסאנטע וואלף אהרן ר' א געווען איז אונז צווישן מאשקאוויטש, ר' הערש פנחס מאשקאוויטש'ס מאנטאג, געווען ס'איז כהן, א איז ער זוהן

ביים ליינען האט מען געזוכט א כהן.האט זיך דער רבי געוויזן מיט די פינגער: דאווענען פאר'ן פנחס... הערש ר' בן נו, האבן מיר גארנישט געזאגט פאר'ן רבי'ן ווער נאכ'ן אויף געווארט האבן מיר זענען. מיר אונז איז עס שלום. אפצונעמען דאווענען רבי דער וויאזוי וואונדער א ממש געווען האט באלד תופס געווען אז צווישן די בחורים איז פארהאן א כהן. פאר'ן דאווענען האט דער וואו מיר קומען און רבי גארנישט געפרעגט האט דאווענען נאכ'ן נאר זענען. מיר ווער ער האט אונז, מיט שמועס א געכאפט ער זיך האט עולם דער צי געפרעגט, דעמאלט ניסים, די פון אויסגעניכטערט אביסל שוין כותל? דעם מלחמה, טאגיקע זעקס די פון אז שענברוין קאפל ר' אנגערופן זיך האט מ'האט געהערט די בענדלעך, אה? ]אזוי האט זאגן, הער איך אה? — געפרעגט[ רבי דער אז ווען דער רבי איז אנגעקומען אהיים האט ער געזאגט פאר די רביצין, גראדע דאס האב איך הנאה אז מ'האט אראפגעכאפט! דער רבי האט זיך גערעכנט מיט דעם אז ער קען מער

פארשפרייטן די אמונה.געווען איז פנים קבלת דער עכ"פ, דער הארציג, זייער מורא'דיג מורא'דיג מ'האט באגייסטערט אזוי געווען איז עולם איז רבי דער ווען געזען. נישט אזאנס נאך רבי דער איז יואל רחוב אויף אנגעקומען ארויפגעגאנגען אויפ'ן דאך אויבן, און ער איז קריעה. געריסן און זייט מזרח צו געגאנגען רבי דער ירושלים. אויף געקוקט האט ער האט נישט געזוכט צו קוקן דוקא אויפ'ן מקום המקדש, ווייל אויך אויף "הרואה ערי יהודה נאכדעם קריעה. רייסן מען דארף בחורבנן" איז ער ארויסגעקומען אויפ'ן גאניק העכערן געווען איז יואל רח' גאנץ און ביהמ"ד, שווארץ פון מקהלות רבבות עמך בית ישראל דעם זיין פנים מקבל געקומען זענען וואס דאס געטאנצט, שטארק אזוי מ'האט רבי'ן. זיך מ'קען מורא'דיג, געווען איז התרגשות נישט פארשטעלן וויאזוי ס'האט אויסגעקוקט.

אין אריין דערנאך איז רבי דער שלום אפצונעמען המדרש בית פונעם ציבור?

אין אריין רבי דער איז נאכדעם יא, גענומען ער האט צייט שעה'ן און ביהמ"ד געווען איז עס עולם. פונעם שלום

שוין האט רבי דער אז ציבור גרויסער אזא נישט געהאט קיין כח צו געבן יעדן די האנט פלאץ זיין אויף געזעסן איז ער אליינס. דער און הענט די אונטערגעהאלטן מ'האט געגעבן מ'האט און דורכגעלאפן איז עולם מען האט פינגער שפיץ די אויף האנט, די

געקענט געבן.

שבת צום צו גייען מיר בעפאר רבי'ן, מיט'ן אינאיינעם קודש האט וויאזוי פרעגן, נאר לאמיר אויסגעקוקט סתם א וואכן טאג אין ירושלים ווען דער רבי איז געווען דארט בשעריך ירושלים?

וואכן א 'סתם ווי זאך אזא געווען נישט טאג' מיט'ן רבי'ן. יעדן טאג איז געווען א יום

טוב פאר זיך...קודם כל, ווי איך האב שוין פריער געזאגט, א טאג שפעטער איז דאך געווען ראש חודש. און ס'איז צוזאמגעקומען אן עולם ווייל דער רבי האט דאך געזאגט הלל פאר'ן עמוד. אגב, צו כדאי איז הלל, רבינ'ס וועגן מ'רעדט אז באמערקן אז דאס וואס דער רבי האט געזאגט

פאר'ן עמוד קען ווערן צוגעשריבן צום זכות פון מיין טאטן, הרה"ח ]דער ז"ל. דאסקאל משה ר' זאגן הלל נישט רבי פלעגט דאך עס אינדערוואכן[. עמוד פאר'ן די פון איינעם אין געווען איז פריערדיגע יארן ביים באזוך, אין יאר תשט"ו אדער אין יאר תשי"ט איז אויך געווען ראש חודש. מיין צוגעגאנגען דעמאלט איז טאטע פאר'ן דאווענען און געזאגט פאר ר' יוסל, ער זאל א טובה טאן און בעל דער זאל הלל פאר אז זען

תפילה אוועקגיין פונעם עמוד. רבי דער יוסל: ר' זאגט זייער אנקוקן עס דאך וועט אינטערעסאנט און איך וויל נישט אינמיטן רבי'ן דעם זיין מטריד

דאווענען. טוט מיר א טובה זאגט פאר'ן

רבי'ן אז איך האב געבעטן. וכך הוה. עס קומט נאך הויכע און הלל, בעפאר עשרה שמונה פון אוועק גייט תפלה בעל דער אויס זיך דרייט רבי דער עמוד. צו ווי תנועה, א מיט יוסל ר' צו איז דאס? באדייט וואס פרעגן, רבי'ן צום צוגעגאנגען יוסף ר' און געזאגט אז ר' משה דאסקאל זאגן הלל. זאל בעט אז דער רבי

וכך הוה, דער רבי איז צוגעגאנגען צום עמוד און ער האט געזאגט הלל... זייט דעמאלט איז דאס שוין געבליבן אז ר"ח האט ער אלעמאל געזאגט הלל. דא אין אמעריקע נישט, אבער דארט אין ארץ ישראל האט ער געזאגט הלל

פאר'ן עמוד...גרויסער א צוזאמגעקומען ס'איז עכ"פ רבנים. אסאך אויך זיי צווישן און עולם, האראוויץ יודעלע רבי הרה"ק געדענק איך ס'איז דארט, געווען איז דזשיקוב פון זצ"ל ביים עולם גרויסער א צוזאמגעקומען האבן טעג אלע די נאכדעם און דאווענען. אויסגעקוקט ווי יום טוב, א יומא אריכתא, און מיר די בחורים האבן מיטגעלעבט יעדן אטעם. דער רבי האט געהאלטן אין איין גיין די אלע איינעם יעדן צו פלעצער אלע די באזוכן, איז ער געגאנגען, צו אלע רבנים. אבער איין אונטערשיד איז געווען, אז דעמאלט אין יאר תשכ"ה האט דער רבי זיך שוין נישט געוואלט איז ער אגודה, דער פון רבנים מיט טרעפן געגאנגען נאר צו די היימישע. דער ראב"ד, די וכדומה. רבי, דין, תולדות אהרן חברי הבית גראדע דער גערער רבי איז יא געקומען צום

רבי'ן אויף א באזוך.געשמועסט האט מען דעמאלט אז דער רבי

האט שוין נישט געהאט קיין כח זיך צו טענה'ן בחירות די וועגן שיטה, הייליגע די איבער וכדומה. ס'האט אים געקאסט אסאך כח און ס'האט אים ממש צוגעטרעטן צום געזונט ביי איך געדענק גראדע באזוכן. פריערדיגע די רבנים די פון איינער געקומען יא ס'איז אז און קרייזן, יענע צו באלאנגט האבן וואס פארשטייט זיך אז דער שמועס האט זיך באלד רבי דער דיומא... לעניני פארקווירעוועט להבה, אש אן מיט קאכן גענומען זיך האט רבי'ן דעם ס'קאסט ווי ממש געזען מ'האט דו דארפסט פארשטיין אז כוחות הנפש. און דער רבי איז שוין דעמאלט געווען אן אלטער

איד, א בן שמונים.

די וועגן רעדן צוגיין לאמיר ערשט צום שבתים. געהויבענע ערשטן דעם וועגן הערן לאמיר שבת אין ירושלים.

אין טיש דעם געפירט האט רבי דער א געהאט ס'האט ווער אזוי, ס'איז ביהמ"ד. צו שווער געווען דאך איז טיש ביים פלאץ האבן א פלאץ ביים דאווענען. איך האב דעם קענען צו פלאץ א געכאפט שבת ערשטן טאקע בין איך דאווענען. דאס מיטהאלטן געקענט און הקודש ארון אויפ'ן געשטאנען מיטהאלטן דאס דאווענען. איך געדענק נאך שוין מ'האט צוגעגאנגען, איז רבי דער ווען ווייל געהערט דעם רבי'ן אין מיטן די שירה דער בעל תפלה האט שוין געהאלטן נאך די שירה און איז שוין אוועקגעגאנגען פון עמוד, ווייל דער רבי האט דאך אנגעפאנגען עד הנה. ווארט יעדעס רבי'ן דעם געהערט מ'האט ס'איז קולות, ממש הויך שירה, גאנצע די געווארן קולות די זענען צו נשמת געקומען נאך שטערקער, איך געדענק נאך ווי דער רבי איבערגעדרייטן מיטן דארט געשטאנען איז אזוי אנגעקוקט עס האב איך קאפל, אינטערעסאנט און זיך געוואונדערט דערויף, די אז געווארן געוואויר איך בין שפעטער סגולה אלס פארלאנגט דאס האט רביצין קעגן עין הרע. דער נשמת איז געווען קולות, הנה... עד צו אנגעקומען ס'איז ווען אבער זאג איך נישט קיין גוזמא, דער רבי האט ממש

באמבאדירט דאס ביהמ"ד!קל ביי נאך געדענק איך אדון, ר' ליפא פלעגט דאך אויך אויף נגון זעלבן דעם זינגען פלעגט רבי דער וואס אדון קל זינגען, אבער ער האט עס אביסל משנה געווען, איך געדענק ווען צו אויפגעשטעלט זיך האט ער עזריאל ר' רבי'ן, דעם העלפן זאל ער געוואונקען אים האט דער ווי אנדערש זינגען נישט

רבי זינגט דאס.דער פרייטאג צו נאכטס טיש גאנץ עולם, אזא געווען איז שלום געזינגען האט יואל רח' עליכם! דאס ביהמ"ד האט נישט עולם, קיין פלאץ פאר'ן געהאט הגאון חוץ בי"ד גאנצער דער זענען זצ"ל עפשטיין פנחס ר' אלע געזעסן ביים טיש, און אלע תולדות דער רבנים, גרויסע ביים געזעצען איז רבי אהרן אזוי טיש א געווען ס'איז טיש. דער ביהמ"ד, דאס אנגעדרוקט עליכם שלום ביים התעוררות איך גרויס, אזוי געווען איז געדענק נאך אז איך האב מתפלל איך זאל קידוש נאך אז געווען ביהמ"ד פון ארויסגיין קענען ווייל דער אטעם איז מיר געווען אייבערשטער דער געשטיקט,

]פארזעצונג פון די פריערדיגע זייט[

א קארטל מיטצופארן מיט די שיף וואס האט באגלייט דעם רבי'ן זי"ע

א באן קארטל מקבל פנים זיין דעם רבי'ן זי"ע

43

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

האט אנגענומען מיין תפלה, ווייל טויזענטער מ'האט ארויסגערוקט, זיך האבן מענטשן ס'איז היץ, די אויסהאלטן געקענט נישט דעמאלט קאנדישאן עיר קיין געווען נישט

און ס'איז געווען תקופת תמוז.

המדרש בית דאס איז וויאזוי טיש ביים אויסגעשטעלט געווען דעמאלט פרייטאג צו נאכטס?

דער רבי איז געזעסן אויף דרום זייט, דארט איז רבי דער מקוה, די נעבן טיר א דא איז אריינגעקומען פון יענע טיר. יענע טיר האט וואכן, דריי גאנצע ניצן געקענט נישט מען ס'איז געווען פארקלאפט מיט די טישן, דארט איז געווען אזא סטעידזש, און דארט איז דער געווען זענען אזוי און אריינעקומען, רבי אויסגעשטעלט די טישן. אזוי ווי ס'איז געווען

אויסגעשטעלט דא ביים רבי'ן.ארויסגעגאנגען בין איך פנים כל על שפעטער בין איך צוריק אריינגעקומען, ס'איז מען האט שיטער מער אביסל געווארן שוין איז דאס צוריק. אריינשטופן געקענט שוין געווען אין ערשטן שבת האב איך געכאפט א

פלאץ פאר'ן דאווענען.אינמיטן שוין איך האב שבת דריטן דעם די וואך בערך דינסטאג צי מיטוואך האב איך שוין געכאפט א פלאץ אונטער'ן טיש. איך בין נאך נישט געווען קיין בחור דעמאלט איך זאל אונטערן און אינדרויסן, שטופן קענען מיך ממש אנגעשטופט, געווען אויך איז טיש אנגעשטופט, איך האב ב"ה געכאפט א פלאץ איך בין רבי'ן פונעם סטעידזש אויפן ממש געזעצן. נעבן טיש איז געווען דער סטעידזש. איך געדענק נאך דער גבאי הרה"ח ר' יאסל טיש, פאר'ן געבעטן מיך האט ז"ל אשכנזי איך זאל אכטונג געבן אויף ר' יואל אשכנזי'ס פיס. ער איז געזעסן דארט דער ערשטער נעבן דעם רבי'ן, ער האט געליטן אויף די פיס האט ער געזאגט איך זאל אכטונג געבן אויף זיינע פיס, איך האב מיך געפריידט צו דעם כיבוד

איך האב אזוי געגעבן, מיר האט ער וואס טיש גאנצן דעם מיטהאלטן געקענט טאקע

פון דער נאנט...דאס איז נישט געווען אזא דבר פשוט. שוין איינגעטיילט זיך וואך, האט מען די אינמיטן די פלעצער, די קינדער און די בחורים, מ'האט זיך איינגעטיילט און מ'האט געהאלטן חזקות. א גאנצע נאכט דאנערשטאג נאכט ליל שישי נאכט גאנצע א דארט געווען שוין מען איז מ'איז פלעצער... די אויף געבן אבאכט

געהאלטן האט קינד איין שמירה, געגאנגען דא, איז און דער איז דא צווייטן, דער פאר'ן איך האב געהאט א פלאץ ממש אויפן סטעיזש צווישן רבי'נס טיש און די אנדערע טיש. ביים דאווענען בין איך געשטאנען דארט און תיכף די עסן געלאפן אהיים איך בין שמו"ע נאך סעודה און ווען איך בין צוריק געקומען האט מען נאך געהאלטן ביים גוט שבת זאגן, און פון דעמאלט און ווייטער האב איך שוין געהאלטן מיין פלאץ פאר'ן טיש. אזוי האב איך געהאט

ועד מתחילה טיש דעם מיטצוהאלטן זכי' די סוף, אויסער א קליין שטיקל צייט וואס איך בין דאס אטעם. דעם כאפן זיך אינדרויסן ארויס זעלבע זאך איז געווען מיט שלש סעודות האב

איך אויך געהאלטן דאס פלאץ. אין געווען מען איז שבת צווייטן דעם זענען מיר אז זיך פארשטייט און ברק, בני א געווען אויך איז דאס אהינגעפארן. אלע

הערליכער שבת צום געדענקען.)פארזעצונג קומט אי"ה(

געמאכט קונצן, פארשידענע תנאים, ער האט נישט אזוי גלאטיג געלאזט פארן, על פי רוב האט ער יא צום סוף געלאזט פארן ביים גאנצע עסק א געווען ס'איז געוויסע תנאים, אבער מיט רבי'ן צו פארן וויזיטין ארץ ישראל. ממילא האבן די תלמידים און רבי'ן פאר'ן ניחא נישט ס'איז אז דערפון אפגעלערנט

מ'פארט נישט קיין ארץ ישראל.וועל זאגן א דבר צחות, דרך אגב, אז די אלע צדיקים איך וואס איך האב אויסגערעכענט פריער, האבן זעהט אויס נישט באקומען קיין הזמנה פון רבי שמעון בן יוחאי אויף ל"ג בעומר, היינט באקומעט דאך יעדער אן אינוויטעישאן פון ר' שמעון בן נישט זיין ליסט, ער האט געווען אויף נישט זענען זיי יוחאי,

געהאט זייער אדרעס זיי צו שיקן קיין אינוויטעשאן.עכ"פ דער רבי האט בפועל נישט געזאגט קיין איסור צו פארן באזוכן ארץ ישראל, אבער ער האט געמאכט קונצן, דערפאר די תלמידים וואס האבן געהערט יעדן שלש סעודת די תורה פון רבי'ן ס'איז אריין אין די ביינער א גרויל פון ארץ ישראל, ס'איז אוועקגעשטאנען פון זיי, זיי האבן נישט געקענט פועלן ביי זיך צו פארן קיין ארץ ישראל. איז אוודאי די מענטשן, אשרי חלקם זיי זענען אונזער שטאלץ, יהי' חלקינו עמהם, זיי זענען מקיים דעם אשרי יושבי ביתך עוד יהללוך סלה, ]אונז זאגן מיר דאס

אינאיינעם מיט תהלה לדוד, שטיין שטייט עס אין קאפיטל פ"ד[ דארט שטייט דוד המלך זאגט, מה ידידות משכנותיך ה' צבקות, נכספה וגם כלתה נפשי לחצרות ה', אבער איך שטיי און איך ווארט אויפן בית ה', ס'טוט מיר וויי דער גלות, אבער דאך אשרי יושבי ביתך עוד יהללוך סלה, ביז משיח וועט קומען קענען מיר

אונז נישט אהין גיין.האט ער ז"ל רב קיוויאשד'ער פון געהערט אמאל האב איך דערציילט, אז אין דינוב איז געווען דער מנהג אז שביעי של פסח ביינאכט האט מען נישט געזאגט די שירה, איינע פון די הסברים וואס ער האט געהערט פון זיין שווער ז"ל דער אלטער קיוויאשדער רב ז"ל איז געווען, ס'איז דא א ווערטל, אבער אזוי האט ער געזאגט, מ'וויל זיך האלטן דעם אפעטיט אויף צופרי. דאס הייסט, אז ביים שירה, די זאגן צו געווען מתקן חכמים די דאך האבן דאווענען נאכדעם ליינט מען דאך שירה, האבן זיי נישט געוואלט ביינאכט זאגן די שירה וואס דארט איז דאס נאר א מנהג ישראל, ס'איז נישט קיין חובה, האבן זיי געוואלט האלטן דעם אפעטיט פון די שירה אויפ'ן חיוב, ווען ס'איז א חיוב צו זאגן די שירה. עכ"פ אין דינוב האט מען נישט געזאגט די שירה. אזא בחינה מיט די מענטשן, זיי ווילן האלטן דעם זיי האבן א שטארקן אפעטיט צו ארץ ישראל אפעטיט ווען ס'וועט זיין די גרויסע גרויסע ישמחו השמים ותגל הארץ. דאס איז זיכער ווען משיח וועט קומען וועלן זיי זיין פון די

זיין פני משיח צדקינו זיי וועלן מקבל יושבים ראשונה במלכות, באנפין נהירין און דעמאלטס וועט זיין די ריכטיג שמחה שלימה

מיטן גיין קיין ארץ ישראל.ווען מ'זעהט פרישע יונגעלייט פונעם נייעם דור, שלא ידעו את יוסף, וואס זיי האבן שוין נישט זוכה געווען צו קענען דעם רבי'ן און זיי האבן אין זיך דעם געפיל, דעי מין הרגשה, נישט צו פארן קיין ארץ ישראל, איז עס א נחת, ס'איז א שטאלץ פאר אונז, אז כי לא תשכח מפי זרעו, דעם רבי'נס גייסט לעבט נאך דא, אז מ'קען האבן דעם געפיל, אז מ'האט נישט דעם רייץ צו פארן קיין ארץ ישראל, מ'פילט אז ארץ ישראל איז יעצט נישט

דער מקום פאר אידישע קינדער.וועגן דעם, איך האב שוין כמה פעמים געזאגט ביי דרשות, אז מ'פארט בקיבוץ עם, ביי געוויסע געלעגענהייטן, מ'פארט קיין ארץ ישראל אזוי, מ'מיינט מ'גייט פועלן ישועות דארט, וויבאלד סוכ"ס קומט ארויס פון דעם חיזוק פאר די מדינה, די מדינה וויל עס, די מדינה ווארט אויף דעם, זיי האבן הנאה פון דעם, איז דאס קיין שום ספק נישט אז אויב מ'האלט זיך צוריק דערפון, קען מען דאהי פונקט אזוי פועלן ישועות, ס'איז קיין שום ספק נישט, כמה דאהי, ישועות געפועלט האבן טאקע אידן וואס עובדות וכמה ווייל די חיזוק פאר די מדינה איז זיכער נישט געווען ניחה ליה פאר'ן רבי'ן ז"ל, ממילא אז מ'גייט אין זיין וועג, כל השומע אינו מפסיד. ווער רעדט נאך פון די וואס זיי שיקן דארט די קינדער לערנען בקביעות אויף א פאר יאר, צי נאך די חתונה, וואס אויף

דעם וואלט דער רבי זיכער זיכער נישט מסכים געווען,— אבער עכ"פ בנוגע א "וויזיט" קיין ארץ ישראל, נאכאמאל, האט רבי דער גע'אסר'ט! נישט קיינמאל דאס האט רבי דער מצמצם געווען ער האט דאס מגביל געווען, ער האט צוגעלייגט תנאים, אבער ער האט דאס קיינמאל נישט גע'אסר'ט, ווייל ס'איז באמת נישט שייך צו זאגן אויף דעם קיין כלל. — ווער ס'פארט נישט האט א מהלך, ער האט אן הרגשה אז ער טוט א נח"ר פאר'ן

רבי'ן, אבער מ'קען נישט זאגן דערויף קיין איסור.)פארזעצונג קומט אי"ה(

א טייל פונעם ציבור אין ירושלים בעת דער באזוך פון רביה"ק זי"ע בשנת תשי"ט

שהשמיע

הרה"ג רבי ישעי' ווייס שליט"א בבביהמ"ד הגדול דקהל יטב לב ד'סאטמאר

יום ג' פרשת וארא תשע"ג

דרשה נפלאה

יסודות והדרכות להנוסעים לארה"ק

]פארזעצונג פון זייט 35[

44

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

)פארזעצונג פון פריער(פון פמליא די איז געשילדערט, שוין ווי מרן רבינו הברך משה זי"ע געפארן מאנטאג פרשת חוקת אויף די מקומות הק' אין גליל, וואו עקיבא, רבי תנא פון ציון נאכ'ן ביז מען איז שוין אנגעקומען ביינאכט, און היות מ'האט נישט געקענט זאגן קיין תהלים, האט זיך ארויסגעלאזט אין א פייערדיגן ריקוד אויף

"אמר רבי עקיבא אשריכם ישראל". דער רבי זצ"ל האט דארט אינמיטן געזאגט דברי תורה אויף דעם מאמר, דערנאך האט מען ווייטער פרייליכע מיט און בריקודין, געווען ממשיך הערצער איז מען צוריק געפארן קיין ירושלים

עיה"ק.דאס בילד וועט נישט זיין גאנץ, אויב וועט התרגשות'דיגע די וועגן שרייבן נישט מען

מסיבות קבלת פנים וואס דער רבי האט דאן ביים געווען איז איינס גליל. אין באקומען ווען מירון, אין מערה דער פון ארויסגיין קינדער די תלמוד תורה ס'זענען געשטאנען אויסגע'שורה'ט סקולען, לאברהם חסד פון די אין פענדלעך מיט און שבת בגדי מיט ניגונים. פאסיגע שיינע געזונגען און הענט, און אפגעשטעלט זיי ביי זיך האט רבי דער

געבענטשט די קינדער.איבערגע'חזר'ט זיך האט זעלבע דאס ביים צפת. קיין אנגעקומען מ'איז איידער קיין אריין פארט מען וואו פון וועג הויפט געווען פארקער גאנצער דער איז צפת, זענען גאס דער אינמיטן אפגעשטעלט, געשטאנען די תלמוד תורה קינדער אינאיינעם אפגעווארט און אידן ציבור גרויסן א מיט

פון י. ג.

45

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

האט רבי דער ובזמרה. בשירה רבי'ן דעם געקענט נישט זיך התרגשות גרויס פאר צוריקהאלטן, ער איז ארויס פון דער קאר, און

גענומען שלום ביים עולם אויף דער גאס.האט חוקת פרשת אינדערפרי דינסטאג בנות מוסד דעם באזוכט זצ"ל רבי דער ירושלים, דער אור-אלטער בית חינוך לבנות אין ירושלים עיה"ק, און דערנאך געפארן קיין בני ברק וואו דער רבי האט געפראוועט דעם

צווייטן שבת אין ארץ ישראל.

בני ברק לבשי בגדי תפארתך

צענדליגער טויזנטער אידן אין עיר התורה נאכמיטאג דינסטאג יענעם האבן ברק בני מקבל פנים געווען כ"ק מרן רבינו זצ"ל, ביים וואו יואל, קרית שיכון אין באזוכן קומען דערויף דאנערשטאג געווארן נתחנך ס'איז וואו און שיכון אין המדרש בית נייער דער קודש שבת דעם געפראוועט האט רבי דער

פרשת חוקת ברוב פאר והדר.אווענט די אין אנגעקומען איז רבי דער אידן, טויזנטער צענדליגער און שעה'ן, און הכולל אברכי ישיבה, בני מיט צוזאמען אפגעווארט שוין האבן תשב"ר, טויזנטער דעם רבי'ן. די הויפט גאסן פון בני ברק זענען האבן וואס מאסן די מיט שווארץ געווען אנגעפולט גאנצע גאסן, אנגעהויבן פון כביש גהה, רחוב השומר, רחוב ר' עקיבא, ביז חזון איש און ישמח משה. פונקט ווי א וואך פריער אין ירושלים, האט אויך דא ביים קבלת פנים פונעם פני קדשו געווען בני ברק מקבל אין עולם חרדי'שער גרעסטער דער זצ"ל רבי'ן

וואס בני ברק האט נאר אמאל געזען.כוללים אלע פון און ישיבות אלע פון כבוד אפגעבן ארויס התורה לומדי זענען פאר'ן גרויסן לוחם מלחמתה של תורה, כ"ק און פייערליך מ'האט זצוק"ל, רבינו מרן שמחה, גרויס מיט געזונגען התלהבות'דיג האבן יואל קרית שיכון פון טויער ביים און ענטפאנגען יונגלעך תורה תלמוד טויזנטער און שבת בגדי מיט אנגעטאן רבי'ן, דעם האלטנדיג פענדלעך אין די הענט אפצוגעבן

כבוד לתורה.געווען משתתף זיך האבן ספעציעל רבנים תורה, ומרביצי גדולי ערליכע די האבן וואס כוללים, ראשי ואדמורי"ם דעמאנסטרירן צו פליכט א פאר געשפירט זייער שייכות מיט דער שיטה פון מרן רביה"ק בעל ויואל משה זי"ע ודרכו הק', און אפגעבן

כבוד פאר ממשיך דרכו מרן רבינו זצוק"ל.אין ביהמ"ד צום צוגעגאנען איז רבי דער קרית יואל, וואו א ריזיגער עולם פון טויזנטער

האט במשך עטליכע שעה גענומען שלום.

עם גדולי ישראל

צומארגנס, מיטוואך פארמיטאג, האט דער רבי אפגעשטאט באזוכן ביים רב פון שטאט הגאון רבי יעקב לאנדא זצ"ל גאב"ד בני ברק, הדור פוסק הגדול הגאון להבחל"ח ביי און גאב"ד שליט"א וואזנער הלוי שמואל רבי האט וועלכער הלוי, שבט בעל מאיר זכרון קומען צו זצ"ל רבי'ן דעם פארבעטן אויך באזוכן די ישיבה חכמי לובלין. דער רבי האט מיט אויפגעטרעטן דארט, באזוכט טאקע בחורים די מיט געשמועסט און תורה דברי

אין לערנען.ביים באזוכן אריבער רבי דער איז אויך מרא דאתרא פון קרית יואל, הגאון הצדיק רבי דער יואל. קרית גאב"ד שליט"א כ"ץ אלי' שווער זיין ביי באזוכן געווען אויך איז רבי הרה"ג ר' בנציון יאקאבאוויטש ז"ל, וועלכער איז געווען פון די מייסדים פונעם שיכון און די מוסדות, און האט יארן לאנג געדינט אלס

דער מנהל המוסדות אין בני ברק.רבי דער האט פארנאכט מיטוואך גאון סטייפלער ביים באזוכן אפגעשטאט ביים זצ"ל, קנייבסקי ישראל יעקב רבי ישיבה הגאון רבי אלעזר פאנעוויזשער ראש מנחם שך זצ"ל, און ביי מחותנו כ"ק אדמו"ר

מוויזניץ בעל ישועות משה זצ"ל.

באזוכן אין די מוסדות הק'

רבי דער האט אינדערפרי דאנערשטאג באזוכט אין דער תלמוד תורה פאר בוכארישע קינדער, וואו דער רבי איז דורך אלע קלאסן פון דער תלמוד תורה און אויסגעדריקט זיין די וואס ארבעט הצלה דער פון רוח קורת

עסקנים פירן אן.די אין באזוכט רבי דער האט נאכדעם ישראל, ארץ בנות שולע מיידל סאטמארער א שפעטער פארגעקומען אויך איז עס וואו רביצין, די פאר פנים קבלת גראנדיעזער

הרבנית הצדיקת מרת פעסיל לאה ע"ה.די באזוכט זצ"ל רבי דער האט פרייטאג מוסדות סאטמאר אין בני ברק. דער רבי איז

תורה פון תלמוד קלאסן אלע אין געגאנגען יטב לב לילדי הספרדים, און דערנאך אין די קלאסן פון קינדערגארטן אין די תלמוד תורה האט רבי דער וואו געגנט, מאיר זכרון אין

אויך פארהערט קינדער אין עטליכע קלאסן.אריין קינדער די זענען פארהער נאכ'ן איז עס וואו המדרש בית גרויסן אינעם פארגעקומען א קבלת פנים. די קינדער האבן געזונגען דעם סאטמארער "אהבה רבה" ניגון, התרגשות דאס איז פארשטענדליך ווי און און התעוררות געווען גאר גרויס. אויך האט מען געזונגען ספעציעלע ניגונים וואס זענען נתחבר געווארן לכבוד דאס קומען פון רבי'ן

זצ"ל.

חנוכת בית המדרש און הכנסת ספר תורה אין בני ברק

גרויס מיט איז חוקת פרשת דאנערשטאג בית חינוך דער געווארן געפייערט פאראד פון היכל נייעם אינעם ס"ת וחינוך המדרש אויפגעבויטן בית המדרש הגדול ויואל משה אין שיכון קרית יואל אין בני ברק, וואס איז

אלטן פון דאך אויפ'ן געווארן אויפגעבויט בית המדרש, בנדבת הרבני הנגיד החסיד מו"ה ר' זלמן לייב וואלדמאן שליט"א. דער חנוכת געשעעניש צענטראלע די געווען איז הבית

פונעם רבי'נס באזוך אין בני ברק.מיט אנגעהויבן שוין זיך האט שמחה די דער הכנסת ספר תורה ביים הויז פון הרה"ח פון גבאי ז"ל, דאווידאוויטש יצחק ר' מרן פון תלמיד א און ביהמ"ד סאטמארער רביה"ק בעל ויואל משה זי"ע פון אורשיווע, וואו טויזנטער האבן זיך פארזאמלט בשמחת

התורה לכבוד די חגיגה.געפירט מען האט געזאנג און טענץ מיט די ספר תורה דורך די גאסן פון שיכון ביז צו רבי דער וואו זצ"ל, רבי'ן פון אכסני' דער אין ספר דעם גענומען ארויסגעקומען, איז צום ביז דערמיט געטאנצט און האנט דער בית המדרש. דער גאנצער שיכון איז געווען אויסגעצירט מיט לעמפלען און טאוולען, און די קינדער זענען געווען אויסגע'שורה'ט מיט

פאקלען אין די האנט.א נאך מען האט אליין, המדרש בית אין זצ"ל רבי דער בעת געטאנצט, צייט לאנגע אינדערמיט ריקודין פייערליכע פראוועט

לכבוד התורה.נאכ'ן דאווענען מעריב איז פארגעקומען א שטיקל הפסקה, און דערנאך איז פארגעקומען זיך האבן עס וואו הבית, חנוכת חגיגת די באטייליגט אלע רבנים, אדמורי"ם און ראשי

ישיבות פון די שטאט.אמעריקע אין מוסדות די פון נאמען אין ז"ל דייטש סענדר ר' הרה"ח באגריסט האט מכבד האט וואס המוסדות, ומנהל ראה"ק ראב"ד זצ"ל פריינד רמ"א הגה"ק געווען דערנאך ברכה. דברי זאגן צו ירושלים הלוי שבט בעל הגדול הגאון גערעדט האט עלעקטעריזירט האט וועלכער שליט"א, דעם עולם מיט זיינע געדאנקען און פאסיגע

טייטשן לכבוד המאורע.אויך האט דרשה גייסטרייכע א גאר מיט יחיאל רבי הגדול הגאון הרב אויפגעטרעטן בית ישיבת ר"מ זצ"ל פיינשטיין מיכל יהודה, אן איידעם פון הגה"ק דער בריסקער די פון געווען איז וועלכער זצוק"ל, רב

בני אין ישיבה ראשי אנגעזעענסטע

ביים מסיבת חנוכת הביהמ”ד ויואל משה אין קרית יואל בני ברק

]פארזעצונג אויף קומענדיגע זייט[

46

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

שמחת די אז אנגעוויזן האט וואס ברק, מוז קהילה, סאטמארער דער פון התורה יעדער מודה זיין — אפילו עמיצער וואס איז נישט קיין סאטמארער חסיד — ווי סאטמאר האט באוויזן צו שטיין מיט א פעסטקייט און ווייל אזוי איז געווען זעלבסטשטענדיגקייט, ]מרן זצ"ל רבי'ן סאטמארער פון דרך דער דער איז אזוי און משה[ ויואל בעל רביה"ק בעל רבינו ]מרן )שליט"א( רבי'ן פון דרך ולא יכרע "לא פון דרך א זצ"ל[, ברך משה ישתחוה", נאר די ריינע אמונה הצרופה. אויך האט ער ארויסגעברענגט ווי ריכטיג ס'איז די די קעגן מלחמה פירן צו שיטה סאטמארער

עוקרי תורה און ממשלת הזדון.אויך האבן גערעדט דער מרא דאתרא הגאון קרית גאב"ד שליט"א כ"ץ אלי' רבי הצדיק יואל, און הגה"צ רבי ישכר דוב כ"ץ שליט"א אבד"ק דושינסקיא אין וויליאמסבורג. — אן אייניקל פונעם ערשטן מרא דאתרא פון קרית

יואל, כ"ק הגה"צ מריסקעווא זצ"ל.נאכדעם האט כ"ק מרן רבינו זצ"ל געזאגט פייערליכע דברי תורה לכבוד המאורע. דער ריזיגער ציבור וואס איז געשטאנען אויף דער די געהערט האט המדרש בית פאר'ן גאס

דרשות און די דברי תורה דורך די מייקס וואס זענען געשטאנען אינדרויסן.

נאך די דרשה פון רבי'ן האט זיך דער עולם און התורה, לכבוד א טאנץ אין ארויסגעלאזט אויפגעשטעלט אליין זיך האט זצ"ל רבי דער טאנצן א לענגערע צייט, אנגעכאפט מיט הגה"ק איין פון ירושלים ראב"ד זצ"ל פריינד רמ"א זייט און מיט להבחל"ח הגאון בעל שבט הלוי שליט"א פון דער אנדערער זייט, בעת די שמחה

וריקודין אין בית המדרש איז עד אין לשער.

שבת פרשת חוקת אין בני ברק

טישן און תפילות די זענען קודש שבת פארגעקומען אינעם נייעם בית המדרש, וואו טויזנטער האבן געמוזט דאווענען אינעם הויף

נעבן ביהמ"ד צוליב מאנגל אין פלאץ.פון חסידים סאטמארער הונדערטער זענען ישובים אנדערע פון און ירושלים ברק, בני קיין שבת אויף פארן צו געקומען קווארטירט און אויפגענומען זענען זיי וואו

געווארן אויפ'ן שענסטן פארנעם.שבת אינדערפרי נאכ'ן דאווענען איז דער

מרא ביים קידוש מאכן אריבער זצ"ל רבי דאתרא הגה"צ רבי אלי' כ"ץ שליט"א גאב"ד

קרית יואל.אין די נאכמיטאג שעה'ן האט דעם רבי'נס שליט"א מייזליש דוד רבי הגה"צ איידעם א געהאלטן מאנטרעאל סאטמאר גאב"ד

דרשה בפלפול ואגדה.המוסדות הנהלת די האט שבת מוצאי מלכה מלוה מסיבת גרויסע א צוגעגרייט אויסלאנד. פון געסט חשוב'ע אלע די פאר ומנהל ראה"ק ז"ל דייטש סענדר ר' הרה"ח המוסדות האט דערביי אויפגעטרעטן מיט א דרשה, וואו ער האט ארויסגעברענגט, אז עס קיין טרעפן קענען נישט קיינמאל זיך וועט יעדער וואס שילדערן צו ווערטער פאסיגע מען וואס וואכן, צוויי די אין געפילט האט

געפינט זיך דא אינאיינעם מיט'ן רבי'ן זצ"ל.*

ישיבה די באזוכט רבי דער האט זונטאג קטנה, וואו ער האט פארהערט די בחורים, און שפעטער אין די ישיבה גדולה און אין כולל סיום א פארגעקומען איז עס וואו אברכים, האט זצ"ל רבי דער און ביצה, מסכת אויף

געזאגט דעם הדרן.

דרשה בהלכה ובאגדה

תמוז, י' בלק, פרשת פארנאכט זונטאג לענגערע א געהאלטן זצ"ל רבי דער האט הגדול ביהמ"ד אין ובאגדה בהלכה דרשה ויואל משה אין שיכון קרית יואל. עס זענען און תורה בני טויזנטער צונויפגעקומען זיך בני פון ומשמנה מסלתה הישיבות תלמידי המדרש בית דאס ה'. דבר את לשמוע ברק טויזנטער און איבערגעפולט געווען איז האט מען וואו הויף אין געשטאנען זענען

מיטגעהאלטן די דרשה.דער רבי זצ"ל האט צום ערשט געהאלטן א לאנגן פלפול אין דער סוגיא פון בעלי חיים ודרוש, אגדה בדברי משולב נידחים, אינן וכדרכו בקודש אריבער צו רעדן מוסר ודברי חיזוק פאר די בני ארץ ישראל, זיי זאלן נישט דרך צום געטריי האלטן זיך נאר נאכלאזן, ארץ אין נסיונות די כאטש הק', אבותינו

ישראל זענען אזוי שטארק.בתוך דבריו, האט דער רבי גערעדט דברים געוואלדיגן דעם וועגן אש להבות חוצבים מכל און המינים, כנסת אין זיצן פון איסור שכן צו זיין ח"ו א מיטגליד אין דער רעגירונג, דורך וועלכן מ'איז א שותף מיט אלע זייערע און מחאה גרעסטע אונזער און מעשים, נעמען נישט דורך איז ציונות צום התנגדות צום זיך האלטן נאר די בחירות, אין אנטייל דרך הצדיקים וואס האבן לוחם געוווען קעגן

די ציונים, מזרחי און אגודה.וועגן ארומגערעדט אויך האט רבי דער געלט-שטיצע נעמען פון איסור הארבן דעם פון דער רעגירונג פאר מוסדות התורה, וואס פארקויפט אינגאנצן מען ווערט דורכדעם דאס ח"ו באקומען רשעים די און זיי, פאר יסודות וויכטיגסטע בעלות איבער די סאמע

פון אידישקייט.רבי דער האט רייד פייערדיגע מיט באטאנט: מ'מוז זיין אינגאנצן מובדל פון זיי, "די מדינה האט נישט קיין שום שייכות מיט אידן"; "עס איז פונקט ווי אידן וואוינען אין א

צווייטע גוי'אישע מדינה".זיך צו דער רבי האט געבעטן דעם עולם, רבינו מרן פון הוראות די צו פעסט האלטן הק' זי"ע, נישט צו גיין צום כותל המערבי און די אנדערע מקומות וואס מען גיט דורכדעם

חיזוק פאר די ציונים.זצ"ל האט רבי'ן פון פייערדיגע דרשה די ריזיגן דעם געמוטיגט און געשטארקט ציבור, וואס האט מיט דארשט געשלינגען די

ווערטער, דברים היוצאים מלב טהור.

אסיפה מיט אנ"ש חסידי סאטמאר

איז זצ"ל רבי דער איידער מאנטאג, צוריקגעפארן קיין ירושלים, איז פארגעקומען וואו סאטמאר, חסידי אנ"ש פון אסיפה אן אויף געווען מעורר האט זצ"ל רבי דער יסודות וויכטיגע אנדערע און צניעות עניני און געלערנט, אונז האט זי"ע רביה"ק וואס דעם פון זיך זאל מען ציבור דעם געבעטן

נישט אוועקרירן כמלא נימא.אויך האט דער רבי מעורר געווען קעגן דעם וואס אין בני ברק זענען פארשפרייט געווארן און קויפן אלערליי מוזיק אינסטרומענטן צו מוזיקאלישע רעקארדס און טעיפס, וואס אין ארץ ישראל איז דאס גאר א הארבע זאך, וואו בית חורבן אויפ'ן זיין מתאבל דארף מען

המקדש.פארנאכטס האט דעם רבי'נס איידעם, כ"ק הגה"צ רבי חיים יהושע הלברשטאם שליט"א טיפן א געזאגט מאנסי, סאטמאר גאב"ד פלפול פאר די התאחדות אברכים ד'סאטמאר

אין די סוגיא פון טעם כעיקר.בני פון ארויסגעפארן איז רבי דער ווען

47

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

דעם באגלייט עולם ריזיגער א האט ברק, וואס גאס הויפט די צו ביז קאר רבי'נס שווער שיידנדיג זיך ירושלים, קיין פירט פונעם גרויסן גאסט מרן רבינו זצ"ל וואס די עטליכע טעג אין בני ברק במחיצת קדשו האט אריינגעברענגט א חיות ושמחה אין די גאנצע

שטאט. הוא הודה הוא זיוה הוא הדרה.

נשיא אלקים בתוכינו — באזוך אין "כולל שומרי החומות"

ארה"ק אין כינוסים הערליכע די צווישן שיינער זעלטן דער ווערן פארצייכנט דארף בלק, פרשת פארמיטאג דינסטאג כינוס החומות", שומרי "כולל דורך פאררופן לכבודו פון זייער גרויסן נשיא כ"ק מרן רבינו דאן האט זצ"ל רבי דער וואו זצ"ל, הגה"ק בני די פאר דרשה צענטראלע די געהאלטן פון סופר כתב ישיבת היכל אין ירושלים,

כולל שומרי החומות.איז געגאנגען, אהין איז רבי דער איידער הכולל הנהלת די מיט אריבער פריער ער באזוכן די "בתי מחסה לקשישים," וואו דער א בויען אינמיטן געהאלטן דאן האט כולל פארגעקומען איז דארט און ביהמ"ד, נייעם דאס וואו פלאץ אינעם מסיבה, ענגע אן ביהמ"ד איז געהאלטן אינמיטן געבויט ווערן, וואו עסקנים פון כולל געוויזן דעם רבי'ן די

פלענער פונעם נייעם פראיעקט.דערנאך איז דער רבי זצ"ל צוגעפארן צום בית המדרש פונעם כולל. אויף דער רחבה פון "בתי אונגארין" האבן אפגעווארט דעם רבי'ן די הונדערטער קינדער פון דער תלמוד תורה שומרי החומות, מיט בגדי שבת און פענדלעך

אין די הענט בשירה ובזמרה.גרויסע די פארגעקומען איז דערנאך הונדערטער די וואו פנים, קבלת מסיבת צענדליגער די פון הלומדים גדולי אברכים ישיבות און כוללים פון שומרי החומות האבן אויפגענומען מיט יראת הכבוד כ"ק מרן רבינו

זצ"ל. "נשיא אלקים בתוכינו".די אין סופר כתב ישיבת פון היכל דער געווען איז )פרושים( הייזער אונגארישע עולם פילקעפיגן דעם פון איבערגעפולט זיך האבן וועלכע והישיבה, הכולל בני די באטייליגט אין די מסיבה. אויך די גאס ארום

בני טויזנטער מיט באלאגערט געווען איז ירושלים, וואס האבן אויסגעהערט די דרשות דורך מיקראפאנען, ובראשם הגאוה"צ מגדולי ירושלים, דער דעמאלטדיגער ראב"ד הגה"ק רב שטראסבורגער דער זצ"ל, פריינד רמ"א דער החרדית, העדה הביד"צ חברי זצ"ל, העדה ביד"צ חברי זצ"ל, רבי סטראפקובער און הכוללים, ראשי די הספרדית, החרדית

נאך.דורכ'ן געווארן געעפנט איז מסיבה די הרב כולל פון כללי מפקח ממונה, חשוב'ן האט וועלכער מספינקא, כהנא אלטר ר' יעדן, ביי שמחה גרויסע די אויסגעדריקט וואס אויף דעם זעלבן פלאץ האט מרן רביה"ק ערשטע זיין געזאגט זי"ע משה ויואל בעל עיה"ק, ירושלים אין באזוך זיין ביי דרשה

און היינט זענען מיר זוכה אז אויף דעם פלאץ וועט אויפטרעטן דער ממשיך שלשלת הזהב

ממלא מקומו כ"ק מרן רבינו זצ"ל.מיט דברי פתיחה איז מכובד געווארן חבר שומרי כולל ישיבת וראש הכולל הנהלת ליבערמאן יוסף מוה"ר הגאון הרב החומות יוסף, וואס האט שליט"א מחבר ספרי משנת אין סנהדרין אויף דער גמרא זיך געשטעלט קיסריא פון געקומען איז אבהו רבי ווען אז דעמיה "רבא געזונגען מטרוניתא די האט בריך דנהורא בוצינא דאומתיה מדברנא אז אויסגעטייטשט עס און לשלם". מתייך דאס איז די מדה פון יעקב אבינו מדת תפארת, סיי און "חסד" איז וואס דעמיה" "רבא סיי מנהיג דער איז וואס דאומתיה" "מדברנא וואס פירט מיט "גבורה". – די מטרוניתא איז

דעם פנים מקבל איז וועלכע הק' שכינה די "בריך אים זאגט זי הדור, מנהיג און נשיא

מתייך לשלם".ליבערמאן הרב חשוב'ער דער האט זענען ווערטער זעלבע די מיט אויסגערופן: "רבא נשיא גרויסן אונזער פנים מקבל מיר דנהורא בוצינא דאומתיה מדברנא דעמיה כולל אז אנגעוויזן און בריך מתייך לשלם". שומרי החומות איז כשמו כן הוא, דער היטער, דער שומר חומות ירושלים אויפ'ן דרך החתם ובראשם תלמידיו, ותלמידי ותלמידיו סופר הגאון רבי יוסף חיים זאנענפעלד זצלה"ה דער שיצער פון ירושלים עיה"ק, איז טאקע פאסיג ווערטער "רבא דעמיה מדברנא דאומתיה די בוצינא דנהורא" ווייל שופריה פון דעם נשיא איז כשופריה פון די פריערדיגע נשיאים וואס

ס'איז געווען עינם ולבם שם כל הימים.א מיט אויפגעטרעטן האט אים נאך פון מנהל באגאבטער דער דרשה ווארימע הרב אמעריקע אין החומות שומרי כולל בנש"ק ר' פנחס וויינבערגער ז"ל. מיט גרויס דאס געשילדערט ער האט גערירטקייט דערהויבנקייט פון דעם מאמענט "שמחו את ירושלים אוהביה", כל בה וגילו ירושלים הוא שם איד באשר יעדער איז מלא שמחה, וואס וויל גיין בדרך אבות פרייט זיך און איז די צווישן עיר של לרחובה ארויסגעקומען אין באטייליגט זיך האבן וואס רבבות רבי ריזיגע תורה מאניפעסטאציע לכבודו פון די רבי'ן, די שמחה נעמט ארום יעדן ערליכן איד

איבער די גאנצע וועלט!מיט ארויסגעברענגט ער האט דערנאך שומרי כולל פון מעמד דעם התרגשות החומות אין ירושלים עיה"ק, וועלכע איז דאס ירושלים, אין החרדית יהדות פון וויגעלע זיך האט וואס כולל ערשטער דער און אונטערגענומען צו פירן אין וועג פון בית דין הגדול שבירושלים. ער האט געשילדערט דעם שווערן מצב פון די כוללים נאך די צווייטע ויואל ווי מרן רביה"ק בעל וועלט קריג, און א אריינגעבלאזן האט זי"ע מסאטמאר משה נייעם חיות אין די בני הכולל, און אויסגעפירט ווייטער זאלן אידן אז בקשה הייסע א מיט

שטיצן דעם הייליגן כולל.הגאון הרב באגריסט האט דערנאך

דער רבי זצ”ל קומט אראפ פון די טרעפ פון בית הכנסת פרושים אין אונגארישע הייזער נאכ’ן ענדיגן דעם שיעור

דער רבי זצ”ל איז ממשיך צו באזוכן די געביידעס פונעם כולל

]פארזעצונג אויף קומענדיגע זייט[

48

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

רבי ישכר דוב גאלדשטיין שליט"א, דער ראש ישיבות כולל שומרי החומות, וועלכער האט אנגעהויבן מיט'ן פסוק "ברוך הבא בשם ה'". דער פסוק קען געטייטשט ווערן דא אויף צוויי אופנים. סיי דער וועמען מען באגריסט, דער אים ווער באגריסט סיי און ה'", "הבא בשם אויך "בשם ה'", מיט'ן כח פון די הונדערטער בני ישיבות וואס זענען זיך ממית באהלה של

תורה און די שכינה רוט אויף זיי.גרויס שטילקייט האט געהערשט ווען כ"ק זיין דרשה. אנגעהויבן זצ"ל האט רבינו מרן שטייענדיג פאר'ן ארון הקודש מעוטף בטליתו האט דער רבי זצ"ל מתפלל געווען א תפלה טויזנטער די זענען צייט לאנגע א קצרה, געשטאנען בחרדת קודש און זיך צוגעהערט

צו די דרשה.פרשת די מיט אנגעהויבן האט רבי דער השבוע, און גלייך אריבער צו א דבר הלכה, אין די סוגיא פון אלמנה נפרעת מנכסי יתומים אלא בשבועה )גיטין דף לד(. נאך א לענגערן פלפול נפלא האט דער רבי אויסגעפירט צום ענין. ציטירנדיג א מעשה פון די גמרא מיט א פרוי וואס איז נכשל געווארן מיט א פאלשע איז מכשול דער אז אויפווייזנדיג שבועה, געקומען דורכדעם וואס זי האט עובר געווען אויף א מצוה דרבנן, טראצדעם וואס איר כונה איז געווען צו א דבר מצוה, אבער וויבאלד זי האט עובר געווען אויף א מצוה קלה דרבנן,

איז זי צוגעקומען צו אזא גרויסן מכשול.עובדא די צוגעברענגט האט רבי דער געווען איז עקיבא רבי ווען כא( )עירובין יהושע רבי תלמיד זיין און תפיסה די אין איין וואסער. ברענגען אים פלעגט הגרסי פון וועכטער דער געכאפט אים האט טאג מיט וויל ער אז געווען חושד און תפיסה האט תפיסה, די אונטערגראבן וואסער די רבי האט וואסער. העלפט אויסגעגאסן ער זיך כ'וועל תלמיד זיין צו געזאגט עקיבא תלמיד זיין אים האט ידים, נטילת וואשן האבן נישט דאך וועט איר רבי געזאגט וואסער צו טרינקען, האט רבי עקיבא געזאגט בעסער זאל איך שטארבן ווי איידער עובר צו האבן חכמים. די פון ווערטער די אויף זיין בילדותו כך בזקנותו מה געזאגט חכמים די על אחת כמה וכמה. אויב ביי זיין עלטער איז רבי עקיבא אזוי פעסט געווען, ער איז גרייט זיין נישט עובר צו געווען זיך מוסר נפש צו יונגערהייט ער איז חכמים, דברי אויף זיין זיכער געווען אין די מדריגה. האט דער רבי געפרעגט וואס איז דער קל וחומר, אדרבה, די

סברא איז פארקערט, ווי עלטער דער תלמיד חכם איז אלץ איז ער אין א גרעסערע מדריגה, ווייל תלמידי חכמים כל זמן שמזקינין דעתם

מתיישבת עליהם.סופר חתם ותשובות שאלות אין נאר וואס חת"ס דער דערציילט נ'( סי' )חיו"ד יונגערהייט מעשה: א געווען איז אים ביי הלכות רבי'ן מיין ביי געלערנט כ'האב ווען טריפות העצמות, איז מיר אויסגעקומען לויט אלע ראיות פון ש"ס אז דאס פלאץ פון צומת הגידין איז נישט דארט וואו די ראשונים האבן אויסגעמאלן ביי די קני, נאר גאנץ אונטן ביים האב איך ארט, אנדער אן אויף גאר קנעכל, מעיז פנים געווען פארצולייגן מיין ערפינדונג פאר מיין רבי'ן, האט ער מיך אנגעשריגן און אפצואווענדן ענטפערן מיר געוואלט נישט מיינע ראיות. כ'האב פארשטאנען אז ס'האט הפקירות א ווי אויסגעזען רבי'ן מיין ביי נאכצוטראכטן נאך א זאך וואס איז אנגענומען ענדיגט סופר חתם דער ראשונים. אלע פון

א געטראפן כ'האב עיני", ד' שהאיר "עד תוספות אין מנחות וואו מ'זעט קלאר אז אלע איך האב אפגעווענדט, זענען מיינע ראיות ובדבריהם". דער "ברוך שבחר בהם געזאגט מעשה די צו ברענגט סופר חתם הייליגער אין צוזאמענהאנג מיט א שאלה וואס איינער וועלנדיג פארגעלייגט אים האט חכם א איז וואס דעם קעגן זאך נייע א אויסטרעפן אנגענומען פון די ראשונים, דער חתם סופר ס'זאל היתכן אויס, שטארק אים מוסר'ט האבן מיר וואס דעם אין ספק א איינפאלן ורב רבינא ביז רבי'ס אונזערע פון מקובל אשי, חס ושלום אויב מיר וועלן זיך פארלאזן גלייבן נישט און הדעת שיקול אונזער אויף אויף דעם וואס אונזערע חכמים האבן געזאגט

וועט די תורה נשתנה ווערן אין יעדן דור.רבי דער האט – מען זעט דא פון נזהר דארף מען שטארק ווי – אויסגעפירט זיין אין א זאך פון די ראשונים, יעדעס ווארט זיי איז אונז א הלכה פסוקה, סיי בעניני פון

הלכה און סיי בעניני אמונה ודיעות. מ'רעדט כולל שומרי החומות, פון לומדים די צו דא וועלכע באשטייט פון אינגעלייט וואס זענען מ'דארף ההוראה, מקצועות אין משלים זיך צוגרייטן גדולי תורה בעלי הוראה פאר דורות מען דארף תכלית, דער איז דאס העתידים, וויסן, דער יסוד היסודות איז נישט עובר צו זיין אויף דברי חכמים, מען טאר נישט משנה זיין כקוצו של יו"ד פון דעם וואס איז מקובל, אזעלכע פאר ווערן אנגעזאגט דארף דאס יותר סופרים דברי חביבין אז יונגעלייט די ראשונים פון ווארט יעדעס מדברי תורה.

זאל זיין הייליג און טייער.וואס דאס פארשטיין מען קען דעם לויט עקיבא'ן, רבי אויף געזאגט האבן חכמים די ומה בזקנותו כך בילדותו על אחת כמה וכמה, דער ווען יוגנט דער אין אז זעען מיר ווייל מער ער איז מיושב, נאכנישט איז מענטש עלול נאכצוטראכטן אויף די פריערדיגע, און פארשטיי איך חכם, אזא אויך בין איך זאגן

ביים ארויסגיין פון די געביידעס פון בתי אבות פון כולל שומרי החומות אין סנהדריה

רוב דאס אפצו'שמד'ן באוויזן ציונים די האבן ...בעוה"ר פון כלל ישראל, פון די תורה און די אמונה. באמת האט דער מיט געזאגט שוין זי"ע, מהרש"ב דער רבי ליובאוויטשער זעכציג יאר צוריק ברוח הקודש וואס די ציונים ווילן אפטאן פאר'ן כלל ישראל, זיי ווילן איבערדרייען דעם גאנצן מהות פון א איד, אז א איד הייסט נישט דער וואס האט תורה און מצוות,

א איד איז נאר דער וואס איז א נאציאנאליסט.עס איז ידוע די שטארקע התנגדות פון אלע גדולי ישראל אין פריערדיגן דור, וואס זיי האבן געקעמפט מיט מסירת נפש, די ווען קריג וועלט צווייטע די נאך ליידער כת. דעם קעגן מדינה איז געווארן א פאקט, איז דער מצב אנדערש געווארן, אבער אידן שומרי תורה ומצוות וואלטן זיך געדארפט האלטן ווייטער אויף דעם וועג וואס זיי האבן מקבל געווען, מען זאל באטראכטן די מדינה פונקט ווי א גוי'אישע פרעמדע מדינה, זיך איר, מיט נישט שייכות שום קיין נישט האט מען וואס זייערע מיטהאלטן נישט שמחות, זייערע מיט פרייען נישט חגאות, און נישט האבן דעם מינדעסטן פארקער מיט זיי.

טאמער לאזט מען מען זיך אביסל אריין, מען באקומט די מינדעסטע שייכות מיט די מדינה, פאלט מען גענצליך אריין, ביי דעם ענין איז נישט שייך "אביסל", אז מען הייבט אן אין

מיט זיי פארקויפט מען זיי אלעס, דעם גוף מיט די נשמה.און שטיצע געלט נעמען וואס מוסדות און ישיבות ...די תורה די זיי פארקויפן מדינה די פון הנאה טובות אנדערע און מצוות, אלעס וואס מיר האבן בירושה פון אבותינו ואבות אבותינו. דער עיקר העיקרים איז מען זאל נישט גיין צוזאמען מיט זיי, אויב גייט מען מיט זיי אינאיינעם ווערט מען בהכרח

אריינגעשלעפט, עס איז נישט פאראן קיין מציאות אנדערש.וואס זאך יעדע געווען ממאס האט זי"ע פעטער דער ערפינדן האבן זיי וואס שפראך די זיי, מיט שייכות א האט

]העברעאיש[, און אלעס וואס איז מיט זיי פארבונדן.עס איז א גרויסער וואונדער אויף די ישיבות און מוסדות התורה וואס נעמען שטיצע פון זיי. סוף כל סוף זיי אליין זענען מודה אז די זאך איז נישט אזוי גלאטיג. ווי נעמט מען אויף זיך ווער האט דאס מתיר אזא אחריות? מידי ספיקא לא נפקא!

געווען אריינצופירן ישיבות, מוסדות אין אזא ספק?"מה הארציגקייט, ברייט מיט געזאגט האט הרשע בלעם טובו אוהליך יעקב משכנותיך ישראל", אינעווייניג אין הארץ האט ער אבער געמיינט דאס פארקערטע, ווי די גמרא זאגט אונז: "מברכותיו של אותו הרשע אתה למד שהי' בלבו לקללן".

אויך די רשעים וואס גיבן געלט זאגן אונז: "מה טובו אוהליך יעקב", אבער וואס איז זייער כוונה? חרוב צו מאכן! פונקט ווי

בלעם בשעתו...פון מחשבה שלעכטע די אז תורה, די זאגט דעם אויף בלעם איז נישט מקויים געווארן, ולא אבה ה' אלקיך לשמוע אל בלעם ויהפוך ה' אלקיך לך את הקללה לברכה "כי אהבך אז דערציילן דאס תורה די דארף וואס לכאורה אלקיך", ה' זענען זיי אז זאגן וואס די נאר קעגן ליב אידן. השי"ת האט אויסן די טובה פון די ישיבות, דורך נעמען שטיצע פון זיי וועלן וואקסן און בליען מוסדות התורה, זאגט אונז די תורה, אז דאס זעלבע האט אינזין געהאט בלעם הרשע ווען ער האט געזאגט

מה טובו אוהליך יעקב.אבער די תורה זאגט "ויהפוך ה' אלקיך את הקללה לברכה", להוציא און מחשבה, בלעם'ס פון פארקערטע דאס פונקט פון טובה די אויסן זענען זיי אז טענה'ן וואס די פון מלבם דער אלקיך", ה' אהבך "כי תורות, תלמוד און ישיבות די נישט איז ליבשאפט אמת'ע די אז געוויזן האט באשעפער אנצונעמען בלעם'ס ברכות, און נישט געניסן פון זיינע טובות

וואס אונטער זיי ליגט קללות חס ושלום.

די אמת'ע ליבשאפט: נישט אנצונעמען בלעם'ס ברכות!דרשה צו די בני הכוללים והישיבות פון "כולל שומרי החומות" בירושלים עיה"ק

יום ג' בלק י' תמוז תשמ"ג

49

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

אויך, ממילא פארשטייט זיך אז עס קען בשום אופן נישט קומען אין באטראכט זיין מיינונג. אבער אויף דער עלטער, ווען מ'איז שוין מער גרויסקייט די איין מער שוין מ'זעט מיושב, פון די חכמים, קען זיין אז איינער פון די זקני זאל פלייצעס ברייטע האט וועלכער ת"ת ווי אנדערש זאגן צו אופן אן אויף טראכטן אזוי געווען איז עקיבא רבי ביי חכמים. די הייליג און טייער דברי חכמינו ז"ל, אז ס'איז קיין שום ספק אז אויך אין זיין יוגנט וואלט ער נישט עובר געווען, אבער יעצט בזקנותו פיקוח פון מצב א אין געווען איז ער ווען נפש און ער איז געווען דער גדול הדור ורבן ער זיין געקענט וואלט לכאורה ישראל, של זאל געפינען א היתר עובר צו זיין אויף דברי חבריו, אויף אזא אופן בשעת הסכנה, און דאך מיתת אמית מוטב געזאגט עקיבא רבי האט

עצמי ואל אעבור על דברי חבירי.אויב געזאגט חכמים די האבן דעם אויף בזקנותו, אויף דער עלטער, ווען רבי עקיבא נישט ער האט דאך גרויס אזוי געווען איז זוכן סכנה א פון פאל אין אפילו געוואלט א היתר עובר צו זיין אויף דברי חכמים, איז זיכער אז בילדותו, אין דער יוגנט ווען ער איז נאכנישט געווען אין די מדריגה פון טראכטן צו זאגן אנדערש ווי זיינע חברים, וואלט ער

זיכער נישט עובר געווען אויף דברי חכמים.זצ"ל רבי דער האט הדברים בתוך וועגן אש להבות חוצבים דברים געזאגט האט וועלכע באוועגונג ציוניסטישע די פון כלל רוב ליידער באוויזן אפצופירן דאס ישראל פון די תורה און אמונה. ציטירנדיג די ווערטער פון הגה"ק רבי שלום בער זי"ע דער ליובאוויטשער רבי דער מהרש"ב, וואס האט מיט זעכציג יאר פריער געזאגט ברוח הקודש וואס די ציונים ווילן אלץ אפטאן פאר'ן כלל גאנצן דעם איבערדרייען ווילן זיי ישראל, מהות פון א איד, אז א איד הייסט נישט דער איז איד א נאר מצוות, און תורה היט וואס

דער וואס איז א נאציאנאליסט, ח"ו.די געשילדערט רבי דער האט דערביי שטארקע התנגדות פון אלע גדולי ישראל אין מיט געקעמט האבן וועלכע דור, פריערדיגן צווייטע די נאך ליידער כת. די קעגן מסי"נ א געווארן איז מדינה די ווען קריג וועלט געווארן. אנדערש מצב דער איז פאקט, זיך וואלטן ומצוות תורה שומרי אידן אלע געדארפט האלטן ווייטער אויף דעם וועג וואס זיי האבן מקבל געווען, מ'זאל באטראכטן די מדינה פונקט ווי א גוי'אישע פרעמדע מדינה, מיט שייכות שום קיין נישט מ'האט וואס שמחות, זייערע מיט פרייען נישט זיך איר, נישט און חגאות זייערע מיטהאלטן נישט זיי. מיט פארקער מינדענסטן דעם האבן אריין, אביסל זיך מען לאזט טאמער ווייל די מיט שייכות מינדענסטע די מ'באקומט דעם ביי אריין, גענצליך מען פאלט מדינה, אן מ'הייבט אז אביסל, שייך נישט איז ענין מיט זיי פארקויפט מען זיי אלעס דעם גוף און

דעם נפש.פארגעזעצט: האט זצ"ל רבי דער און געלט נעמען וואס מוסדות און ישיבות די די פון הנאה טובות אנדערע און שטיצע מצוות, און תורה די זיי פארקויפן מדינה אבותינו פון בירושה האבן מיר וואס אלעס איז העיקרים עיקר דער אבותינו. ואבות מ'זאל נישט גיין צוזאמען מיט זיי, אויב גייט בהכרח מען ווערט אינאיינעם זיי מיט מען קיין פאראן נישט ס'איז אריינגעשלעפט,

מציאות אנדערש.דער פעטער זי"ע האט ממאס געווען יעדע זאך וואס האט א שייכות מיט זיי, די שפראך וואס איז זיי האבן ערפינדן, און אלעס וואס

מיט זיי פארבינדן.עס איז א גרויס וואונדער אויף די ישיבות פון נעמען שטיצע וואס התורה מוסדות און זיי, סוף כל סוף זיי אליין זענען מודה אז די

מען נעמט ווי גלאטיג. אזוי נישט איז זאך אויף זיך אזא אחריות? מידי ספיקא לא נפקא! אריינצופירן געווען מתיר דאס האט ווער

ישיבות, מוסדות אין אזא ספק?מיט געזאגט האט הרשע בלעם יעקב אוהליך טובו מה ברייטהארציגקייט הארץ אין אינעווייניג ישראל, משכנותיך פארקערטע, דאס געמיינט אבער ער האט שהי' למד אתה רשע אותו של מברכותיו געלט געבן וואס רשעים אויך לקללן. בלבו וואס אבער יעקב", אוהליך טובו "מה זאגן ווי פונקט מאכן, צו חרוב כוונה, זייער איז אז תורה די זאגט דעם אויף בשעתו. בלעם נישט איז בלעם פון מחשבה שלעכטע די מקויים געווארן, ולא אבה ד' אלקיך לשמוע הקללה את לך אלקיך ד' ויהפוך בלעם אל וואס לכאורה ה' אלקיך". "כי אהבך לברכה השי"ת אז דערציילן דאס תורה די דארף האט ליב אידן, נאר דא ליגט א הוכחה קעגן די וואס זאגן אז זיי זענען אויסן די טובה פון די ישיבות, דורך נעמען שטיצע פון זיי וועלן וואקסן און בליען מוסדות התורה. זאגט אונז די תורה הק' אז דאס זעלבע האט בלעם הרשע

אינזין געהאט ווען ער האט געזאגט מה טובו ויהפוך זאגט תורה די אבער יעקב. אוהליך ד' אלקיך לך את הקללה לברכה, פונקט דאס פארקערטע פון בלעם'ס מחשבה, און להוציא מלבם פון די וואס טענה'ן אז זיי זענען אויסן תורה'ס תלמוד און ישיבות די פון טובה די האט באשעפער דער אלקיך" ה' אהבך "כי נישט איז ליבשאפט אמת'ע די אז געוויזן אנצונעמען בלעם'ס ברכות, און נישט געניסן פון זיינע טובות וואס אונטער זיי ליגן קללות

חס ושלום.דער רבי האט פארענדיגט אויסטייטשנדיג מיט פרשה די פון פסוקים און מדרשים זיכער דאך וועט עס אז ברכות ווארימע תשכח לא כי פון הבטחה די ווערן מקויים מפי זרעו. די תורה הק' וועט פארבלייבן ביי אידן, אזוי ווי רבי שמעון בן יוחאי זאגט ח"ו שתשתכח תורה מישראל, מיט'ן כח פון תורה מדרשות ובתי כנסיות בתי אין תפילה און שלימה גאולה די צו זיין זוכה מיר וועלן

במהרה בימינו.שומרי כולל אין דרשה פייערדיגע די פון הנס, בעל מאיר רבי לצדקת החומות

האט זצ"ל רבינו מרן כ"ק נשיא גרויסן איר געלאזט א געוואלדיגן רושם און גרויס חיזוק ביי אלע משתתפים און ספעציעל ביי די חברי

הנהלת הכולל.*

באזוכן אריבער רבי דער איז נאכמיטאג געשטאנען איז וואס זיבנבירגן כולל אינעם ארי' משה רבי הגה"ק פון פיקוח אונטער'ן רבי'ן דעם באגריסט האבן עס זי"ע. פריינד הגאון הגדול רבי משה זאב זארגער שליט"א רבי דער און ירושלים, סאטמאר דומ"ץ און תורה דברי געזאגט דערנאך האט זצ"ל

פארטיילט שיריים פאר די בני הכולל.

עצרת תפלה ומחאה קעגן חטוטי שכבי

איז תמוז, י' בלק, פ' פארנאכט דינסטאג האט וואס אסיפה, מאסן א פארגעקומען קעגן ומחאה תפלת עצרת אלס געדינט חיטוטי שכבי, פאררופן דורכ'ן בית דין צדק

]פארזעצונג אויף קומענדיגע זייט[

50

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

פון דער עדה החרדית, אין שפיץ פון כ"ק מרן הגאב"ד בעל מנחת יצחק זצוק"ל און כ"ק מרן רבינו זצוק"ל, מעורר רחמים צו זיין און מוחה זיין קעגן די באנייאונג פון חטוטי שכבי, וואס האט זיך געדארפט אנהויבן א וואך שפעטער.די גראבונגען ביים "מורד הר הבית", וואו עליון קדושי באהאלטן געלעגן זענען עס אין האט שני, בית פון תקופה די פון נאך יענער צייט ארויסגערופן שארפע פראטעסטן האט קדישא" "אתרא איבעראל. אידן פון די ביי פועל'ן פרובירט צייט גאנצע די די באנייען נישט מ'זאל ארכעאלאגן, זיי האבן ליידער אבער דארט, גראבונגען מורא'דיגן דעם אפשטעלן געוואלט נישט

חילול קברי ישראל.פרשת מיטוואך פריער, וואכן צוויי מיט קרח, איז דער רבי זצ"ל אריבער באזוכן דאס אנגעגאנגען, זענען חפירות די וואו פלאץ פרטים אויספירליכע געהערט דארט און וועגן די חקירות ודרישות וואס אתרא קדישא האבן החרדית עדה די פון ביד"צ מיט'ן פעסטגעשטעלט איז עס ווען דורכגעפירט; געווארן אז די ארכעאלאגישע חפירות קומען פאר אן קיין צווייפל איבער אידישע קברים פון אזא אלטע תקופה, איז באשלאסן געווארן ומחאה. תפלה עצרת ריזיגע א פאררופן צו דער רוף פאר די אסיפה איז אונטערגעשריבן און מרן זצ"ל רבינו דורך כ"ק מרן געווארן הגאון האדיר בעל מנחת יצחק זצ"ל גאב"ד הביד"צ, חברי אנדערע די און ירושלים, צוועק דעם פאר זיך האבן אידן אלפים און שערים מאה ישיבת היכל אין פארזאמלט און אינעם איז פארגעקומען, די עצרת וואו

הויף און אין די געסלעך ארום.מיט אנגעהויבן זיך האט עצרת די הרב דורך פארגעזאגט סליחות, און תהלים גרויס מיט שליט"א, חנון יעקב רבי הגאון התעוררות און געוויין. נאך די תפילות האבן

זיך אנגעהויבן א רייע פון דרשות.ספרא דער האט אסיפה די געעפנט אברהם ר' הרה"ג ביד"צ, פון דדיינא האט דערנאך און ז"ל, ברייטשטיין מרדכי שמידל דוד רבי הגאון הרב אויפגעטרעטן האט וועלכער קדישא, אתרא יו"ר שליט"א באריכט אויספירליכן אן איבערגעגעבן איבער די פעולות וואס זענען געטאן געווארן צו פארמיידן די שענדליכע גראבונגען. מיט גרויס געוויין האט ר' דוד געבעטן דעם ציבור עסקנים די אויף זיין רחמים מעורר מ'זאל ענין דאס אונטערזוכן וועלנדיג האבן וואס און פעסטשטעלן אויף זיכער דעם מצב, אליין דעם אין פלעצער עטליכע אויף געגראבן

שטח, און עווענטועל האבן זיי צוגערירט צו די קברים.

ירושלימ'ער דער גערעדט האט נאכדעם קלאגנדיג זצ"ל, יצחק מנחת בעל הגאון רב אויף דעם ביטערן מצב צו וועלכן מיר זענען זיך בעטן ליידער צוגעקומען אז מיר דארפן די זיין נישט מחלל זאלן זיי די פושעים ביי

קברים פון אונזערע אור-עלטערן.א געוואלדיגן רושם האט געמאכט די דרשה פון כ"ק מרן רבינו זצ"ל, וואס האט דערמאנט פרשת אין הק' החיים אור פון ווערטער די בלק, אז ווען בלעם הרשע האט געזאגט תמות נפשי מות ישרים, האט ער נישט געהאט קיין

דעם פון אוועקגיין זאל ער בעטן צו השגה עולם אזוי ווי צדיקים פון אידן, נאר ער האט און שטארבן וויל ער אז בעטן צו געמיינט האבן א קבורה ווי די "ישרים" פון די אומות העולם, "כמתוקנים שבהם", ווייל אפילו אזא רשע ווי בלעם וואס איז געווען דער מקולקל פון די אומות, ער האט פורץ געווען גדרו של עולם, אבער ווען ער האט געדארפט שטארבן ווי די זיין האט ער געוואלט עס זאל כאטש

מתוקנים פון די אומות.האט דער רבי אנגעוויזן: "בעוונינו הרבים די וואס דעם צו דערגרייכט דא מיר האבן עשיתם שבהם 'כמקולקלין זאגן חכז"ל

שטייען דא עשיתם'. לא שבהם כמתוקנים זענען מחלל קברי אבותינו, און פריצי עמנו דער אפילו שבהם", "גרועים די ווי ערגער אזויפיל זיך גרויסער בעל תאוה בלעם האט קענען טויט פאר'ן לכה"פ זאל ער געבעטן שכן וכל שכן כל שבהם. כמתוקנים זיין וואס צדיקים קינדער, אידישע פון קברים זענען דא נקבר געווארן. וואס פאר א הייליג

געפיל דארף מען צו דעם האבן!צווישן דור א אין דא זיך געפינען מיר כמקולקלין נאר נישט רשעים, אזעלכע שבהם, נאר ממש ערגער פון אלע מקולקלים, א רשע ווי בלעם האט אויך געוואוסט אזויפיל אז מען לעבט אפ א וועלט מיט תאוות ווילאנג עק, אן נעמט סוף כל סוף אבער לעבט, ער זכי' די האבן זאל ער געבעטן זיך ער האט ווי די – כאטש אזוי תמות נפשי מות ישרים

ארנטליכע גויים".מיט ווייטאג האט דער רבי ארויסגעברענגט: מיט טאן צו דא מיר האבן הרבים בעוונינו יעדן אויסרייסן אונז פון ווילן וואס אידן זיק פון אמונה אין השארת הנפש און תחיית המתים – וואס זענען די עיקר יסודות פון דער די חטוטי שכבי זייערע מעשים, פון אמונה. אז זען און אנדערע מעשי רשעות, קען מען די אויסצורייסן איז זייערע כוונה גאנצע די מיינען זיי ר"ל. הנפש השארת אין אמונה גארנישט עפעס אנדערש, נאר אויב זיי קענען זיי איז איד, איין ביי אמונה די מאכן שאדן

שוין כדאי די גאנצע ארבעט.און דער רבי האט אויסגעפירט מיט דברי יעדער זיך דארף יעצט "אדרבה, אז חיזוק אמונה, דער פון כח אין זיין מתחזק איינער אז מען זעט אז זיי פארלייגן זיך אויסצורייסן אידישע וואס אמונה דער פון שורש דעם דער פון יסודות די – מאמין זענען קינדער אמונה זענען אז מען איז מאמין בשכר ועונש ובתחיית המתים – דארפן מיר זיך אלע מתחזק זיין. נאר דאס קען מען טאן, מען זאל מתפלל זיין פאר'ן בורא כל העולמים, דער באשעפער דער ישראל, כלל אויפ'ן האבן רחמנות זאל זיי העלפן, מינוט איין אין קען באשעפער

זאלן ווערן בטל ומבוטל כחרס הנשבר".רבי דער האט געפיל הארציגן מיט בורא צום בעטן זיך "לאמיר פארענדיגט: כל העולמים, ס'זאל מקויים ווערן דער פסוק וועט בוכ"ע דער אגדע, רשעים קרני וכל זיין ס'וועט רשעים, אלע די אונטערייסן תרוממנה קרנות צדיק, די אלע צדיקים וואס ליגן דארט וואס מען וויל זיי צושטערן זייער הכבוד כסא צום ארויפגיין זאלן זיי מנוחה, מיר זאלן זכות זייער אין זיין, מתפלל און

וואס דעם צו דערגרייכט דא מיר האבן הרבים ...בעוונינו די עשיתם", לא שבהם "כמקולקלים זאגן: ז"ל חכמינו די א סוף כל סוף אז געפיל א אויך האבן שבהם מקולקלים

מענטש לעבט דא אפ אויף דעם עולם.תכלית דעם פארשטאנען אויך האט הרשע בלעם אפילו פונעם מענטש, נאר ער איז געווען א גרויסער בעל תאוה, האט אז לכל הפחות פאר'ן טויט זאל ער אזויפיל געבעטן, ער זיך

קענען זיין כמתוקנים שבהם.כל שכן וכל שכן קברים פון אידישע קינדער, צדיקים וואס זענען דא נקבר געווארן, וואס פאר א הייליג געפיל דארף מען צו דעם האבן, — און מיר געפינען זיך דא אין א דור צווישן ממש נאר שבהם, כמקולקלים נאר נישט רשעים, אזעלכע

ערגער פון אלע מקולקלים.וואס דארף מען מער, א רשע אזוי ווי עס איז געווען

בלעם הרשע, האט ער אויך געוואוסט אזויפיל אז מען לעבט כל סוף אבער לעבט, ער ווילאנג תאוות מיט וועלט א אפ סוף נעמט אן עק, האט ער זיך געבעטן ער זאל האבן די זכיה ארנטליכע די ווי אזוי כאטש — ישרים" מות נפשי "תמות

גוים.בעוונינו הרבים האבן מיר דא צו טאן מיט אידן וואס ווילן הנפש השארת אין אמונה פון זיק יעדן אויסרייסן אונז פון און תחיית המתים — וואס זענען די עיקרי יסודות פון דער

אמונה. די ארכעאלאגן, די מחטטי שכבי, מיינען גארנישט, זיי זאגן אז זיי ווילן דארט טרעפן, דאס ווילן זיי טרעפן! אויב זיי קענען שאדן מאכן די אמונה ביי איין איד, איז זיי שוין כדאי די גאנצע

ארבעט, זיי מיינען גארנישט עפעס אנדערש.נישט איז אזוינס מקולקלים, אלע ווי ערגער זענען זיי

בעולם רשעים דא זענען עס זינט אומות, די צווישן געווען קען מען דאס נישט מדמה זיין צו דעם רשעות וואס זיי קענען טאן, גיין אויפגראבן קברים וואס מען בעט זיך שוין יארן לאנג,

מען טוט און מען רעדט צו זיי.מתחזק איינער יעדער זיך דארף יעצט אדרבה, אבער זיין אין כח פון דער אמונה, אז מען זעט אז זיי פארלייגן זיך אויסצורייסן דעם שורש פון דער אמונה וואס אידישע קינדער זענען מאמין — די יסודות פון דער אמונה זענען אז מען איז מאמין בשכר ועונש ובתחיית המתים — דארפן מיר זיך אלע

מחזק זיין.נאר דאס קען מען טאן, מען זאל מתפלל זיין פאר'ן בורא כל העולם, דער באשעפער זאל רחמנות האבן אויפ'ן כלל ישראל, דער באשעפער קען אין איין מינוט העלפן, זיי זאלן ווערן בטל

ומבוטל כחרס הנשבר.לאמיר זיך בעטן צו בורא כל עולמים, ס'זאל מקויים ווערן דער פסוק וכל קרני רשעים אגדע, דער בורא כל עולמים וועט אויסרייסן די אלע רשעים ס'וועט זיין תרוממנה קרנות צדיק, די אלע צדיקים וואס ליגן דארט וואס מען וויל זיי צעשטערן זייער מנוחה, זיי זאלן ארויפגיין צום כסא הכבוד און מתפלל זיין, אין זייער זכות זאלן מיר געהאלפן ווערן און בקרוב זאלן מיר זוכה זיין צו אלע יעודי הנביאים, צו תחיית המתים, און צו

די גאולה שלימה ב"ב, אמן.

כמקולקלים שבהם לא עשיתם!דברות קודש ומחאה אדירה קעגן די חפירות אינעם בית החיים אין מורד הר הבית

ג' בלק תשמ"ג בירושלים עיה"ק

מעכטיגער ציבור באגלייט ארויס דעם רבי’ן זצ”ל פון ירושלים

51

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

געהאלפן ווערן און בקרוב זאלן מיר זוכה זיין צו אלע יעודי הנביאים, צו תחיית המתים, און

צו די גאולה שלימה במהרה בימינו, אמן".אויך האט דרשה ווארימע א מיט ז"ל, דייטש סענדר ר' הרה"ח אויפטרעטן וועלכער סאטמאר, מוסדות ומנהל ראה"ק העראאישע די אויסגערימט שטארק האט ארבעט פון אתרא קדישא, און איר אנפירער, האט ער שליט"א, שמידל דוד רבי הגאון געזאגט אז דאס יהדות החרדית אין אמעריקע בני די פאר רוקן אונטער'ן שטיין וועט אויף פראנט אויפ'ן שטייען וואס ירושלים

אלע קדשי ישראל.איידער דער ספרא דדיינא הרה"ג ר' אברהם מרדכי ברייטשטיין ז"ל האט פארגעלייענט די החלטות העצרת, האט ער ארויסגעברענגט א ובראשם ישראל די רבבות הכרת הטוב פאר רבינו מרן כ"ק ישראל מערכות ראש דער שפיץ אין געשטאנען איז וועלכער זצ"ל, ווארט דאס נוצנדיג קודש, מערכות די פון וואס דער רבי האט דערמאנט ביים אנקומען ישליו ירושלים שלום "שאלו ירושלים, קיין אידן די וויי פאר ווען עס טוט אז אוהביך", צענדליגער לימינם שטייען ירושלים, אין טויזנטער אידן, עס איז א געוואלדיגער חיזוק און כח ממשיך צו זיין דורכדעם די מערכות די וואס אויסערדעם בירושלים. הקודש געווען א איז די טעג רבי'ן פון עצם הופעה יהדות החרדית פאר'ן געוואלדיגע התחזקות

וואס וועט נישט פארגעסן ווערן.נאכ'ן פארליינען די החלטות פון די עצרת האט דער חבר הביד"צ הגה"צ משטראסבורג זצ"ל דערנאך געזאגט מיט'ן עולם קבלת עול באטייליגטע אלפים די און שמים, מלכות זענען זיך צעגאנגען מיט א פעסטן באשלוס נישט צו לאזן דעם שענדליכן חילול הקודש

אנגיין ווייטער.געווען נאר איז דאס אז באמערקן ]צום דער אנהויב פון יענער מערכה. - דער שלטון הרשע אין ארץ ישראל האט ליידער ווייטער געגראבן, און מיט ברוטאלע רציחות געשלאגן די וואס האבן מוחה געווען דערקעגן, און נאך באראטונגען מיט'ן נשיא כ"ק מרן רבינו זצ"ל ישראל ארץ אין באזוך נאכ'ן איז וועלכער איז וואכן, עטליכע עסטרייך אין געווען פאררופן געווארן דורך די התאחדות הרבנים

אין דעמאנסטראציע מאסן ריזיגע א פארגעקומען איז וואס יארק, ניו בשעתו ביום המר והנמהר תשעה באב ציוניסטישן דעם קעגן תשמ"ג שנת קאנסולאט, וואו טויזנטער אידן האבן ביטערן דעם טראץ באטייליגט זיך דעמאלט איז וואס רעגן שטארקן די קעגן פראטעסטירט און געווען, שוידערליכע געשעענישן און קעגן די גזירה פון חיטוטי שכבי בארצינו הק'[.

באזוך אין שיכון רב טוב ד'סאטמאר – קאטמון

מיטוואך פרשת בלק האט דער רבי כ"ק ביי באזוך א אפגעשטאט זצ"ל זצ"ל, יצחק מנחת בעל הגאב"ד מרן מיט האט רב ירושלימ'ער דער וואו גרויס חביבות וידידות עוז פארברענגט א לענגערע צייט מיט ידיד נפשו מרן

רבינו זצ"ל.רבי דער האט פארנאכטס רב שיכון אין באזוך א אפגעשטאט וואו קאטמון, אין ד'סאטמאר טוב געגנט די פון אידן חרד'שע פילע קדשו פני זיין מקבל געקומען זענען

פון רבי'ן זצ"ל.די אין איז מנחה דאווענען נאכ'ן שול פון שיכון פארגעקומען א מסיבת אויפגעטרעטן האט עס פנים, קבלת

שיכון פון רב דער ווערטער ווארימע מיט און זצ"ל, שטערנבערג אלי' חיים ר' הרה"ג

הארציג באגריסט דעם רבי'ן זצ"ל.ער האט דערמאנט אז ווען מרן רביה"ק בעל ויואל משה זי"ע איז ניצול געווארן פון די נאציס בחסדי ה' און ער איז אנגעקומען נאך די קריג קיין ירושלים, האט דער רבי דעמאלט געזאגט רע", מכל אותי הגואל "המלאך פסוק אויפ'ן פארוואס יעקב אבינו האט געגעבן א שבח והודי' וואס ער איז ניצל געווארן פון עשו און לבן, און נישט געוואלט אומקומען אויף קידוש ה' וואס אין כל בריה יכולה לעמוד במחיצתו. נאר יעקב אויבערשטן דעם געדאנקט האט ע"ה אבינו את "יברך כדי לעבן געבליבן איז ער וואס דורות קומענדיגע די זיין צו מדריך הנערים" "ויקרא בהם שמי ושם אבותי" זיי זאלן זיך פירן בדרך האבות הק', און טאקע תיכף דערנאך האט דער רבי זיך גענומען גרייטן אויפצושטעלן די

תלמוד תורה'ס און ישיבות אין ירושלים און אין גאנץ ארץ ישראל.

די אנגעוויזן ער האט ווערטער זיינע אין געוואלדיגע שמחה וואס ערליכע אידן שפירן דאס איז זצ"ל רבינו מרן כ"ק אז איבעראל א מיט ה' בעזרת ממשיך ווייטער אלעס געוואלדיגע הצלחה, און ער איז זוכה צו פירן די אלע מוסדות הק' וואס רביה"ק זי"ע האט

אויפגעשטעלט און מייסד געווען.שפעטער האט דער רבי זצ"ל אפגעשטאט א באזוך ביי הרה"ג רבי חיים אלי' שטערנבערג

זצ"ל אין שטוב.*

ירושלים יקירי האבן ביינאכט מיטוואך געזעגענען צו זיך געלעגנהייט די געהאט מיט'ן רבי'ן און נעמען ברכת פרידה איידער ארץ פון אוועקגעפארן איז זצ"ל רבי דער

ישראל דאנערשטאג אינדערפרי.

יציאת צדיק מן העיר

דאנערשטאג פארמיטאג פרשת בלק האבן אכסני' די פון פארנט פארזאמלט מאסן זיך פון רבי'ן זצ"ל צו נעמען ברכת פרידה און זיך געזעגענען פון רבי'ן זצ"ל. די הנהלת העדה הגאב"ד מרן כ"ק פון שפיץ אין החרדית ספעציעל זענען זצ"ל יצחק מנחת בעל צאתכם ברכת אנוואונטשן אריבערגעקומען האט געזאנג פרייליכע מיט און לשלום, מען ארויסבאגלייט דעם רבי'ן זצ"ל ביז צום

לופטפעלד, בצאתו את העיר לשלום.צוויי די פון געשיידט זיך מען האט אזוי החרדית יהדות דאס וואס וואכן געהויבענע בארה"ק האט געהאט די זכי' צו האבן צווישן זיך כ"ק מרן רבינו הגה"ק זצ"ל, צוויי גאנצע א מיט באגלייט געווען איז וואס וואכן פרייד, אויסטערלישע און לופט יו"ט'דיגע שיינע זמנים אנגעפולט מיט חדוה והתרוממות, און מען האט געשפירט ווי עס ווערט נתקדש שם שמים ברבים אויף יעדן טריט און שריט,

טאג נאך טאג און שעה נאך שעה.*

פון ארץ ישראל איז דער רבי געפארן קיין סעמערינג, א רעזארט שטעטל אין עסטרייך, וואו דער רבי האט זיך געפינען אפאר וואכן.

געפארן אויך רבי דער איז צייט דער אין קיין אונגארן, רומעניע, זיך משתטח זיין אויף קברי אבותיו הק', לרגל די הילולא קדישא פון איז וואס זי"ע, משה ישמח בעל הגה"ק מרן יאר אויסגעפאלן אין שבת קודש, און יענעם געקומען דעריבער איז זצ"ל רבינו מרן כ"ק דאנערשטאג ציון ביים זיין משתטח זיך

פריער.געווען זענען רבי'ן מיט'ן אינאיינעם וועלט, גאנצע די פון חסידים הונדערטער און מען האט געזאגט די תפלות, תחנונים און תהלים מיט געוואלדיגע השתפכות הנפש און

התעוררות.דער איז מסעי מטות פרשת שבת אויף און דארט אין סעמערינג, געווען צוריק רבי

געבליבן די קומענדיגע פאר וואכן.צוריק זצ"ל רבי דער איז עקב פרשת און יארק, ניו קיין אהיימגעקומען אונטערוועגנס האט זיך דער רבי אפגעשטעלט מאנטאג איז עס וואו לאנדאן, אין פרשת עקב חמשה עשר באב, געפייערט הפנה אבן הנחת חגיגת דער געווארן פאר דער סאטמארער תלמוד תורה יטב ראוד, קעזענעוו אויף לאנדאן, אין לב הבית חנוכת דער דערנאך באלד און פונעם בנין אויפ'ן בית רחל, וואס דער רבי זצ"ל האט דערויף געלייגן דעם אבן הפנה א יאר פריער זומער תשמ"ב ווען

דער רבי איז געווען אין לאנדאן.רבי דער איז עקב פרשת מיטוואך ניו קיין בשעטומ"צ אנגעקומען זצ"ל א פארגעקומען איז עס וואו יארק, קרית אין פנים קבלת גרויסארטיגער מיט ציבור, גאנצער דער און יואל, רבן, בית של תינוקות הונדערטער האבן מקבל געווען פני קדשו פון רבי'ן זצ"ל נאך דעם געהויבענעם באזוך אין ארצינו הק', וואס האט געדינט אלס א וחסידות תורה פאר מאניפעסטאציע און די הייליגע שיטה פון מרן רביה"ק

בעל ויואל משה זי"ע.יענער געהויבענער "מסע המלכות" אין זי"ע משה הברך רבינו מרן פון געבליבן איז תשמ"ג, ישראל ארץ אידן, ישראל ארץ די פאר טעם אין רושם זעלטענעם א איבערלאזנדיג אדיר וואס האט זיך נאך געשפירט אין

די ביינער אויף לאנגע יארן.הוא זיוה הוא הודה הוא

הדרה!

52

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

די טייערע בחורי ברשות די מנהלי ישיבה, מגידי שיעור און משגיחים, חמד, און חשוב'ע תלמידים.

דכירנא כד הוינא טליא — דעם הייליגן רבינ'ס באזוכן תשי"ב,

תשט"ו, און יאר תשי"ט לא לדרשה קאתינא! איך בין געקומען בלויז איבערגעבן אפאר קיין שליט"א רבי'ן פון נסיעה די מיט בשייכות נקודות קורצע ארץ ישראל צו די חתונה ביי אן אייניקל, די טאכטער פון הגה"צ ירושלימ'ער רב שליט"א. אזוי ווי איך בין אליין א יליד ארץ ישראל, איך בין אויפגעצויגן געווארן אין ירושלים, ליגט עס מיר נאך היינט געשפירט מ'האט וויאזוי נאך געדענקט איך און ביינער, די אין וואס התרגשות געוואלדיגע די אינדערהיים, עלטערן מיינע ביי זי"ע הקדוש רבינו ווען ישראל ארץ אין אפגעשפילט זיך האט איז אהינגעקומען ביי די דריי באקאנטע נסיעות, אין יאר תשי"ב,

תשט"ו, און שפעטער אין יאר תשי"ט.רבותי, טייערע בחורים, איר דארפט פארשטיין אז דאס קומען טאג קיין נישט איז ישראל ארץ קיין רבי'ן סאטמארער פונעם טעגליכע ערשיינונג. איך געדענק דעמאלט ווי ממש דאס גאנצע יונג, געווען נאך דאך בין איך רעדער. אויף געפארן איז לאנד אבער כ'האב געזען ווי ממש יעדער זקנים עם נערים, אלעס האט עלינו, יגן זכותו רבי'ן הייליגן פון באזוך געדרייט ארום דעם זיך מ'האט געוואלט וויסן וואס דער רבי האט געזאגט, וואו דער רבי וועט זיין, און מ'האט איבערגעשמועסט די תורות. אלטע אידן, זקני ירושלים, וואס האבן נאך געזען א וועלט מיט צדיקים הקודמים,

האבן געלעבט מיט'ן רבי'ן. אין נאר אזוי. עס איז ציבור היימישן ביים בלויז נישט אבער גאנצן לאנד, ביי די אלע פארטייען, מאכט עס א מורא'דיגן רעש. "סאטמאר" איז דאך דער סימבאל פון די מלחמה לה' בעמלק, און אז דער מנהיג פון די עדה הקדושה קומט צו פארן, ברענגט עס דארט ארויף א געוואלדיגע אויפמערקזאמקייט. בפרט אז דער רבי זאל זיין געזונט האט געוואוינט א שיינע פאר יאר אין ירושלים, און זייט דער הסתלקות פון מרן רבינו בעל ברך משה זי"ע, איז רבינו גרויסע גאר א איז עס — געווען דארט נישט נאך שליט"א בכלל מאורע פאר די בני ציון היקרים און פאר ערליכע אידן אין ארצינו הקדושה. בפרט אז עס איז אויסגעקומען, מאת ה' היתה זאת, אז אין די זעלבע טעג וואס בחירות הטמאות קומען פאר, און די אזוי-

טמא'נע די אין פארקאכט זענען פארטייען חרד'ישע גערופענע פאליטיק פון די מדינה הציונות, פונקט אין די צייט קומט צופארן פון חוץ לארץ דער סאטמארער רבי, וואס יעדער ווייסט איבער די גאנצע מדינה ווייסט מען אז אין סאטמאר האלט מען אז די בחירות

הטמאות זענען ביהרג ואל יעבור.

למקום פלוני אני הולך, ורגלי מוליכות אותי לבית המדרש!

ישראל קיין ארץ צו פארן קומט א מנהיג, רבי, א ווען רבותי, דאס צוגיין: קען נסיעה די וויאזוי מהלכים צוויי פארהאן איז ערשטע, דער רבי קען אנקומען קיין ארץ ישראל אזוי ווי מ'פארט צו א צווייטן פלאץ. אזוי ווי יעדן צווייטן טאג קומען אן רבנים און אדמורים קיין ארץ ישראל. זיי פירן זיך אן זייערע געשעפטן, ער פארט אריין אין שטאט ער פארט ארויס פון שטאט, ער גייט באזוכן אלע רבי'ס, מ'לאזט זיך פאטאגראפירן, מ'לאזט זיך אינטערוויוען,

און מיט דעם ווערט געשלאסן די נסיעה. און דעמאלטס דארף מען ילך, און מ'האט כן גארנישט טוען פאר'ן ציבור. ס'איז כאשר בא

גארנישט אויפגעטון פאר'ן כבוד שמים.דער טאקע איז דאס און וועג, צווייטע א דא אבער איז עס בלבול פינסטערע א פון זמן אזא אין דוקא מהלך: ריכטיגער המוחות, דוקא אין אזא צייט ווען א געפערליכע געברויך פון געלט די גאנצע ווען פלאגט אלע מוסדות התורה, דוקא אין א תקופה מערכה קעגן דעם נסיון הדור איז אזוי שוואך, ליידער, צוליב די מנהיגי שקר, און ממש אין הארץ פון די בחירות, איז טאקע די צייט די איבער'חזר'ן און אויסצורופן אויף געלעגנהייט די אויסצונוצן מלחמת חרמה, און אויסשרייען פאר די גאנצע אידישע וועלט אז עס איז דא א בורא כל העולמים אויף דער וועלט, אז די בחירות הטמאות זענען מוחרם ומנודה און אסור בתכלית, און אז די מלחמה

לה' בעמלק גייט ווייטער אן אויפ'ן שטארקסטן פארנעם.

זאת התורה לא תהא מחולפת — מיר דארפן מקדש זיין דעם שם

שמיםפאר אונז תלמידי רביה"ק ותלמידי תלמידיו איז נישט קיין שום ספק וואס דער ריכטיגער וועג איז, מיר ווייסן וויאזוי א נסיעה קיין וויל מען וויפיל חילוק קיין נישט אויסקוקן, דארף ישראל ארץ מטשטש זיין דעת קדשו און אוועקמאכן די אלטע מערכה, ווייסן מיר אלע, אז זאת התורה לא תהא מוחלפת, און עס איז נישט קיין שום ספק בעולם אז דער רבי זי"ע וואלט מרעיש עולמות געווען און זיך אריינגעווארפן באש קודש אין די מלחמה, נישט צו קוקן פארטייאישע קיין אויף נישט און אינטערעסן, אייגענע די אויף אינטערעסן, נאר מקדש צו זיין דעם שם שמים אויף טריט און שריט. און דאס וועט בעז"ה ווייטער נמשך ווערן ביי די יעצטיגע נסיעה פון רבינו שליט"א. בפרט אז די השגחה עליונה האט אזוי צוגעפירט אויף געווארן באשטימט שוין איז חתונה די וואס נאכדעם אז חודש שבט האבן די מנהיגי המדינה מחליט געווען אפצוהאלטן די בחירות הטמאות אין יענע צייט, איז אפען בולט אז מן השמים פירט מען אז דער קול מלחמה במחנה זאל נישט פארשלאפן ווערן נאר זאל ווערן אנגעפירט באש שלהבת דקדושה, אן קיין שום מורא און אן קיין שום נגיעות, און מ'זאל קענען מקדש זיין דעם שם שמים

ברבים.

ואת פרשת הכסף — דער יסוד פון די גאנצע מערכה

קאמפיין א דא אנגעהויבן מ'האט בחורים, טייערע לענינינו, געבעטן מיך מ'האט און הטהור, דעם שקל וועגן בחורים די ביי דערפון. נחיצות דאס בחורים די פאר זיין מסביר אהערצוקומען וועלכער איבריג. ס'איז האלט איך אז געענטפערט איך האב בחור וואס לערנט ביי אונז אין ישיבה פארשטייט דען נישט דעם געוואלדיגן ענין פון חינוך הטהור, וואס דער רבי זכותו יגן עלינו האט זיך אזויפיל מוסר נפש געווען דערפאר, און ווער ס'קוקט נאר וואס פאר אן אש זעט מיט פון רבי'ן די ספרים אין אריין אביסל קודש דער רבי רעדט וועגן דעם ענין פון כח הפועל בהנפעל, און אז תורה פון תינוקות של בית רבן דארף זיין שמן זית זך, אן דעם איז וואס זיין מסעודתו של אותו רשע, נהנה מ'זאל חלילה וואס משפיע אויף די קינדער, און זיי זענען זיך נאכדעם משתלט אויפ'ן

גאנצן חינוך.

דארפט איר פארשטיין אז דאס ענין פון נעמען געלט ממקורות די ביי המלחמה תכסיסי עיקרי די פון איינע זיין וועט הטמאות יעצטיגע נסיעה, ווייל די גאנצע טומל ביי די חרד'ישע נאכשלעפער ביי די ציונים, די גאנצע סיבה פארוואס זיי שלעפן דעם עולם צו די בחירות הטמאות, איז נאר די רייץ צו נעמען וואס מער געלט פון די מדינה, און דאס איז די גרעסטע, אויב נישט די איינציגסטע ענין וואס איז ביי זיי ממש א 'חוב קדוש'... במילא חשוב'ע בחורים זיין איינגעשפאנט אין די הייליגע מערכה פאר די אויב מיר וועל אמונה טהורה, איז דאס ביסל הייליג געלט פון די ערליכע אידן פאר די ערליכע בתי חינוך די שטארקסטע געווער איבער אלע געלט אז מ'זאל קענען מנצח זיין מיט די מלחמה לה', און מיט דעם גיט מען די כוח פאר די ערליכע אידן אנצוגיין און מקדש שם שמים זיין

מסוף העולם ועד סופו.מ'זעט דאך קלאר, אז שוין יעצט, וואכן לאנג איידער דער רבי אין צייטונגען די שוין ארויסגעפארן, שרייבן איז געזונט זיין זאל ארץ ישראל אז דער סאטמארער רבי ברענגט מיט זיך גרויס געלט וואלט בושה און חרפה וואספארא חינוך. בתי ערליכע די פאר מ'זאל אז שביכולתינו מה כל טוען נישט זאלן מיר אויב געווען טאקע קענען אויסטיילן דאס געלט פאר די ערליכע אידן. ס'איז די גרעסטע זכי', ממש אין די זמן פון די טמא'נע בחירות, אז די ערליכע אידן 'השירידים אשר ה' קורא' זאלן קענען שעפן חיזוק ועידוד פון די נסיעה פון רבי'ן שליט"א, אויב אונז וועלן זיך נישט אנשטרענגען,

וועט דאס זיין עוון בל יכופר, און א מעוות שלא יוכל ליתקן.

חגור חברך על ידיך גבור — יעדער בחור דארף זיך אנשליסן דערין!

זאך מיט'ן די נעמען זאל יעדער בחור און מדה טובה מרובה, רבי'ן מיט'ן מיטפארן נישט טאקע מ'קען ערנסטקייט, פולסטן ווייל די הנהלת הישיבה האט אנגעזאגט נישט צו פארן, שליט"א בחורים ווייל מיטפארן, מ'זאל אז רבי'ן פון לרצונו בניגוד ס'איז דארפן זיצן בין כותלי הבית המדרש. מ'קען אבער יא מיטהאלטן מיט די נסיעה, מיט'ן שאפן ריזיגע סכומים און איבערגעבן פאר'ן רבי'ן שליט"א אין דער האנט, לחזק ולבקש יראי ה' מהעדה החרדית, און מיט דעם האט מען נישט נאר מקיים געווען די צוואה פון רביה"ק זי"ע, נאר מ'איז בכח מיטצופארן, און עס איז ווי גלייך מיר שטייען דארט אלע אינאיינעם מיט'ן רבי'ן שליט"א, אינאיינעם מיט'ן בי"ד הגדול בירושלים, און מיר רופן אויס אינאיינעם ויואל משה אמת ותורתו אמת. אויב דאס וועט בעז"ה מצליח זיין און מ'וועט קענען

מחזק זיין די אלע מוסדות, איז ענקער זכות עד אין לשער!

די גאנצע עדה הקדושה קוקט ארויף, ועיניהם נשואות למרום, אז דורך די נסיעה און שמחה ביית רבינו שליט"א זאל נתרומם ווערן מדינה די מיט מלחמה די ווערן נתחזק זאל עס שמים, כבוד די פון ההתבדלות חומת די ווערן פארשטארקט זאל עס הציונות, די פארשידענע כיתות למיניהם, וואס האבן ליידער אראפגעפירט אזויפיל אלפי רבבות ישראל פון די אמונה פשוטה. און מיר אלע גבור" ידיך על חרבך "חגור חמד בחורי ענק אויף ארויס קוקן גארטלטס ענק אן מיט עזות דקדושה, גייטס ארויס נאך געלט, און דאלער יעדן מיט ווייל סכומים, גרעסערע וואס אריין ברענגטס וואס מ'וועט טראגן אהין, איז די מערכה מער און מער מנצח. ביז מיר וועלן שוין זוכה זיין צו די ווערטער וואס מ'זאגט אין על הניסים "מסרת גבורים ביד הרשים ורבים ביד מעטים וטמאים ביד טהורים ורשעים ביד צדיקים וזדים ביד עוסקי תורתיך", בביאת גואל צדק

ונזכה לקבל פניו במהרה, ומלכינו בראשינו, בב"א.

דרשת הסברה נפלאה, רב תוכן, מאת הרה"ח המפורסם, שאו"ל בחיר, רב פעלים, החסיד התורני

רבי שאול פערלשטיין שליט"אר א מ ט א ס ד ב ל ב ט י ל ה ק ד ק " ה א ר ן ג ס

לתלמידי הישיבה גדולה דסאטמאר בהיכל דברי יואל

אצל מעמד ישיבה של רבי, יום ב' וישב תשע"ג העעל"ט

ר ו ה ט ה ל ק ש ד ע ו ן ' כ ר ו ד ך י ל ט נ פ ע ר א פ

חגור חרבךעל ידיך גבור

א. ראזען: שלום עליכם אייך הרה"ח ר' מענדל.

אן ביי העולם סדר דער אז דאך ווייס איך באדאנקען צו ערשט צום איז אינטערוויו, די פון אראפנעמען פאר'ן מיטשמועסער דעם נישט עס איז כלל בדרך וואס צייט, טייערע ממש פונקט אזוי, אז יענער האט זיך געדארפט אראפ'גנב'נען מיט מסירת נפש אפאר מינוטן צו

געבן דעם אינטערוויו...

מ'האלט אנדערש. איז דא אבער דער פון אוועק וואך אנדערהאלבן דאך פון המלכות' 'מסע די נסיעה, היסטארישער רבי'ן שליט"א קיין ארה"ק, דאס איז דאך דער 'יום טוב פון יטב לב' אין פולסטן זין פון ווארט - א יום טוב וואס אין דער גאנצער היסטאריע האט מען בלויז דערצו זוכה געווען 5-6 מאל, און זינט דעם לעצטן 'מסע המלכות' איז זיך שוין פארלאפן א צוואנציג יאר - בין איך דאך זיכער אז יעדע מינוט וואס איר שפענדעט יעצט דאהי אין ניו יארק, איז מיט א ציל און מיט א תכלית אויפצוטוען וואס מער, אז ס'זאל פונעם באזוך די פאר טובה גרעסערע א וואס ארויסקומען

מוסדות הק’.

אלזא, אז איר האט אין אזא צייט אוועקגעריסן אפאר מינוטן צו קומען מיט אונז שמועסן, איז עס געוויס א אנגעשטרענגטע זאך, און איך טו

אייך דערפאר באדאנקען מקרב הלב.אין געטראפן כמעט האט איר אמת, מ"ו: הרב פינטל... אבער קיין פראבלעם. דאס איז דאך א חלק פון מיין עבודת הקודש יעצט, פארוואס איך געפין מיך אין ניו יארק, כדי מיטצוטיילן מיט'ן ציבור אביסל וואס קומט מיט, צו פארשטיין וואס די מוסדות זענען, און פארזיכערן אז ווען מ'קומט אהין זאל מען זיך שפירן היימיש אין דעם

‘יטב לב' - דעם רבינ'ס אימפעריע אין ירושלים עיר הקודש

אן אויספירליכער איבערזיכט, און אקטועלער שפאציר, אין די הייליגע מוסדות יטב לב בתוככי ירושלים, באגלייט מיט שפאנענדע עפיזאדן פון דעם גליקליכן אמאל בהלו נרו של רבינו על ראשינו און רייכע שילדערונגען פון די טאג-טעגליכע אנטוויקלונגען.

דורך: אליעזר ראזען

אריינפיר:עס לעבט און פיבערט זיך אין סאטמאר מיט דער בעפארשטייענדער נסיעה קיין ארצינו הקדושה.

הונדערטער אידן גרייטן זיך מיטצופליען קיין ירושלים און זיין א טייל פון דעם גרויסן כבוד שמים.

און אז מ'רעדט פון פארן אויף ירושלים, אז מ'רעדט מחזק זיין די ערליכע מוסדות, אז מ'רעדט פון שטארקן די שרידים אשר ה' קורא — איז דאך פשוט אז די ערשטע אויף דער ריי קומען דאך די אייגענע מוסדות; די הייליגע מוסדות וואס דער רבי זי"ע האט געגרינדעט און האט דערפאר מסירת נפש געהאט; די מוסדות וואו אונזערע אידן זענען מחנך זייערע קינדער אויף דעם דרך ישראל סבא וואס דער רבי האט מיט אונז געלערנט; די מוסדות וואס זענען די וועג-ווייזער און סימבאל פאר

אלע אנדערע מוסדות על טהרת הקודש, צו קענען האבן מסירת נפש פאר דער שיטה הקדושה.

טא, אז ס'קומט צו אזא געלעגנהייט, ווען אזא שיינער ציבור ערליכע אידן שלומי אמוני ישראל קומען צו גיין בשעריך ירושלים, ווילט זיך דאך ביי יעדן אויסנוצן די געלעגנהייט צו קומען כאפן א בליק, צו קומען מחזק זיין, אט די הייליגע מוסדות הק', וואס זענען אזוי אריינגעבאקן אין הארצן ביי יעדן סאטמארער איד פון קינדווייז אן. ס'איז דאך אינה דומה שמיעה לראי', און יעדער וויל זען אט דעם גרויסן וועלט-וואונדער מיט די אייגענע אויגן. גרייט זיך טאקע הנהלת המוסדות יעדן אויפצונעמען בסבר פנים ובחפץ לב, און איבערהויפט די חשוב'ע 'שותפים', די חשוב'ע תומכים,

וואס אויף זיי שטייט דער גרויסער בנין, שוין צענדליגער יארן ב"ה כולן שוין לטובה.

אלזא, אז דער ציבור גרייט זיך צו קומען קיין ירושלים, אז דער ציבור וועט באזוכן אין די מוסדות, איז דאך נישט מער ווי פאסיג צוצוגרייטן דעם ציבור צו דעם בעפארשטייענדן באזוך, אז ווען מ'קומט אהין זאל מען שוין וויסן און פארשטיין -- כאטש א קליין ביסל -- במה דברים אמורים. האבן מיר דעריבער 'געכאפט' אויף א שמועס דעם געטרייען מנהל, הרה"ח ר’ מענדל וואלערשטיין הי"ו, ער זאל אונז אביסל פארצייל פון 'הינטער די קוליסן’ וואס ס'שפילט זיך אפ אין די מוסדות טאג-טעגליך, באגלייט פון אלט-היסטארישע פאקטן פון די אמאליגע יארן. עקסטער, פארשטייט זיך, ווילן מיר הערן וועגן די צוגרייטונגען צו אנטפאנגען די חשוב'ע געסט וואס קומען מיט'ן ‘מסע המלכות' — וואס דער שרייבער פון די שורות פערזענליך גרייט זיך אויך צו זיין א טייל דערפון

בעז"ה.

און אט איז פאר אייך דער רייך-אינפארמאטיווער שמועס. לייענט און האט הנאה.

רייך-אינפארמאטיווע אינטערוויו:

אן עקסקלוסיווער אינטערוויו מיט'ן לעגענדארן, ענערגישן, איש חי ורב פעלים מקבציאל, מפורסם ברב פעליו לתורה ולתעודה,

הרה"ח ר' מנחם מענדל

זאב וואלערשטיין שליט"אמנהל פון מוסדות 'יטב לב' בירושלים עיה"ק

אין צוזאמענהאנג מיט דער 'מסע המלכות' פון כ"ק מרן אדמו"ר עט"ר שליט"א קיין ארצה"ק, דעם קומענדיגן חודש שבט הבעל"ט, מיט א לגיון של מלך פון אנ"ש, נגידי ותומכי מוסדותינו הק', לחזק ברכיים כושלות.

בס"ד

הייליג ווינקל וואס דער רבי זי"ע האט געגרינדעט.

איז דאך זיכער גוט... זה נהנה וזה נהנה. איז דבר, של לעומקו אריין גייען מיר פאר אזוי, לאמיר צוריקמישן דעם בלעטל מיט עטליכע צענדליגער יארן, אפשר קענט איר פארציילן אפאר קאפיטלען היסטאריע, וואס האט אלץ וויפיל זי"ע, און 'יטב לב' געמיינט ביים רבי'ן רביה"ק זי"ע פלעגט זיך קימערן פאר 'יטב לב’.

אבער, וויבאלד דאס איז דאך אן ענין וואס איז בדרך כלל באקאנט צום עולם, ביטע גיט

אונז בלויז אן איבערבליק אויפ'ן שפיץ גאפל.אזוי ווי איר זאגט, דאס ווייסט דאך יעדער חדר-אינגל, אז ביים רבי'ן זי"ע איז די הייליגע מוסדות אין ירושלים עיה"ק געווען ממש ווי דאס שווארץ אפל פון אויג. דאס טייערסטע וואס ער האט פארמאגט. און ס'איז פשוט פארוואס -- קוקט אהער: 'יטב לב' וואס מוסדות ערשטע די געווען איז ירושלים אין ווערן ניצול נאכ'ן געגרינדעט האט זי"ע רביה"ק פונעם קריג; פאר די הייליגע מוסדות האט ער זיך פאר'חובות'ט מיט צענדליגער טויזנטער דאלרן אין יענע יארן און פאר דעם האט ער געוואנדערט קיין אמעריקע; און שפעטער האט ער דערין געזען דעם מגן ומחסה פאר די ערליכע אידן אין ירושלים. וואס דארפט איר מער פון דעם אז בערוב ימיו פלעגט דער יערליכער דינער פאר יטב לב אין ניו יארק פארקומען

בביתו נאוה קודש ביים הייליגן רבי'ן אין שטוב, און דער רבי פלעגט זיך אליין זארגן פאר די הצלחה און ס'איז אים

געגאנגען ממש אין לעבן אריין, והדברים ידועים.מ'דערציילט אז אין איינער פון די ערשטע יארן נאכ'ן קריג, ווען דער רבי זי"ע האט נאך געוואוינט אין ירושלים אויף רחוב 'ימין משה', האט זיך אמאל געמאכט איין ערב פסח סעזאן און דער רבי האט פשוט נישט געהאט קיין געטרייע חסידים האבן דאן די אויף פסח מאכן. געלט צוזאמגעשטעלט א סכום פון 3000$ פאר יו"ט הוצאות האט סומע אזא וואס זאגן נישט אייך דארף איך --געמיינט בימים ההם --דער רבי זי"ע האט אבער גענומען דאס גאנצע געלט און אוועקגעגעבן פאר זיינע מוסדות הקדושים 'יטב לב', דאס איז אים געווען נאך וויכטיגער

ווי מצות, וויין, און צרכי יו"ט.די אויסגעדרוקט זיך דעמאלט זי"ע האט רבי דער שארפע ווערטער: "בית יעקב אשר פדה" – אז די גאנצע די דורכאויס געווארן ניצול איז ער פארוואס סיבה די אויפצושטעלן געווען נאר איז הזעם שנות ביטערע הייליגע מוסדות אין ארה"ק, און דאס פלעגט דער רבי הייפעלע די און איבערזאגן. אט שטענדיג איבער'חזר'ן וואס תלמידים, געטרייע רבינ'ס דעם אידן, ערליכע געפינען זיך דארט אין פיסק פונעם לייב, אונטער די נעגל פונעם שלטון הציוני, און דאך האלטן זיי זיך תורה-טריי, און היטן אויף דעם שמן פך טהור מיט מסירת נפש, דאס

איז געווען ביים רבי'ן איבער אלעם. ווי באקאנט, האט דער רבי מקדיש געווען עטליכע פאראגראפן אינעם הייליגן ספר ויואל משה, איבער דאס וויכטיגקייט און חשיבות פון שטיצן די ערליכע מוסדות אין אר"י, אזש מיט דעם איז מען מקיים מצות 'ישוב ארץ ישראל' לכו"ע, אפילו לויט די ראשונים וואס האלטן אז

היינט איז שוין נישט דא די מצוה.

איבער אייך האק איך אז אנטשולדיגט אונז איר קענט אפשר אבער רעדן... אינמיטן וואס פארציילן עפעס א לעבעדיגע געשיכטע איר האט געהערט פון איינעם פון די משמשים בקודש ביים רבי'ן אין שטוב וועגן דעם רבינ'ס

חביבות צו 'יטב לב’?מיט פאק גאנצן א דאך האב איך מעשה? איין געשיכטעס ממקורות נאמנים. אבער אז דו פרעגסט מיר ספעציפיש, גאנץ לעצטנס האט מיר פארציילט הרה"ח

ר' מאיר שניצלער הי"ו, דער הויז-בחור, א מעשה פלא.געווען איז דאס אין די 'נישט געזונטע יארן'. דער רבי זי"ע האט זיך דעמאלט אויפגעהאלטן אין 'בעל הארבער' זיך האט רבי דער ווען טאג איין אפרו. אויף געגענט

געגרייט צו גיין דאווענען מנחה, און אנגעהויבן אראפגיין די שטיגן אויפ'ן וועג צום ביהמ"ד, האט זיך דער טעלעפאן צוקלינגען. אזוי ווי קיינער האט פונקט נישט אויפגעהויבן קיין טעלעפאן, האט עס געקלינגען עטליכע מאל אין א צי. דער רבי האט דעמאלט געהאלטן אינמיטן אראפגיין די אינמיטן אפגעשטעלט פלוצים זיך האט שטיגן, די טרעפ, זיך אנגעכאפט אינעם צוים, און באפוילן ר' מאיר האט רבי דער טעלעפאן. דעם אויפהייבן גיין זאל ער זיך און צוריקגעקומען איז מאיר ר' ביז אויסגעווארט נאכגעפרעגט געפרעגט ווער ס'רופט. דאס איז געווען אן אויסטערלישע חידוש, אינגאנצן שלא כהרגלו, דער רבי ווי באוואוסט האט כמעט קיינמאל נישט גערעדט אויפ'ן

טעלעפאן, און זעלטן ווען געפרעגט ווער ס'רופט.

ר’ מאיר האט קיין ברירה נישט געהאט, און געמוזט פארציילן, אז אויף דער אנדערער זייט טרייבל געפינט זיך הרה"ח ר' ליפא שווארץ ז"ל פון ירושלים, וועלכער זוכט נייטיג הרה"ח ר' שלמה בראווער ז"ל, ווייל מ'האט שוין עטליכע חדשים נישט געשיקט קיין געלט קיין ארץ

ישראל פאר 'יטב לב’.

דער רבי הערט און האט דערצו גארנישט רעאגירט, נאר ווייטער אראפ די שטיגן ביז צום ביהמ"ד. אנקומענדיג אין ביהמ"ד זאגט דער רבי פאר'ן גבאי'ן ר' יוסל אשכנזי ז"ל, אז ער שטעלט זיך נישט דאווענען מנחה ביז 'יטב לב' איז נישט מסודר. איך דארף אייך נישט מסביר זיין, ס'איז געווארן א בהלה, דער רבי שטעלט אפ דעם גאנצן סדר היום, מ'גייט נישט ווייטער ווי לאנג מ'שטעלט נישט זיך יוסל האט צוזאם א תמיכה הגונה פאר יטב לב. ר' אריינגעמישט, רבי'ן דעם מ'האט פארוואס געבייזערט וואס האט מען אים געדארפט פארציילן און מצער זיין. זאגט אים ר' מאיר, א ברירה האב איך געהאט, דער רבי בקיצור, ס'קלינגט?! ווער געפארשט מיך דאך האט מ'האט מסודר געווארן זאך די איז מינוט עטליכע ביז אויף שיקן צו סומע הערליכע א צוזאמגעשטעלט דאווענען געשטעלט זיך האט רבי דער און ירושלים,

מנחה.

נאך א 'מעשה' האב איך פאר אייך, און דאס האבן ביים אנ"ש, צענדליגער עטליכע מיטגעהאלטן שוין לעצטן דינער ביים רבי'ן אין שטוב פאר יטב לב. דער רבי און הרה"ח משב"ק זייער שוואך, געווען שוין איז זי"ע זאגן אויפגעשטעלט זיך גליק שליט"א האט ר' עזריאל אים האט רבי דער רבי'ן. דעם בשם ווערטער אפאר אבער אפגעשטעלט, און געוויזן מיט דער האנט אז ער

דאן רבי דער ווערטער. אפאר זאגן אליינס דוקא וויל קיין קומען גאנצע דאס אז רייד פחד'יגע די געזאגט קענען מ'זאל אבי אלעס כדאי, געווען איז אמעריקא, רבי דער ווען וואלט ווייל לב’. 'יטב פאר געלט שאפן געבליבן אין אר"י, וואלט ער דאך אודאי נישט געקענט וואס דאס ווי לב' 'יטב פאר סכומים גרויסע די שאפן אין יארן אלע די דורכאויס צוזאמגעשטעלט האט ער

אמעריקא. אייער אויף תירוץ א שוין האט איר אז מיין איך

פראגע וואס 'יטב לב' האט געמיינט ביים הייליגן רבי'ן.

פארציילט איר וואס הפלא'דיג, מורא'דיג, אבער יעדן, פאר באקאנט טאקע ס'איז דא. פארט ווען מ'הערט פונדערנאנט וואס דער רבי האט זיך אלץ געזארגט פאר יטב לב פון הארצן

טיפן, כאפט דאך באמת א פחד.

א בליק אויף צוריק...לב יטב וואס 'אביסל', שוין ווייסן מיר אז זיך אביסל לאמיר רבין, ביים באדייט האט די פון היסטאריע די אין דערגרינטעווען מוסדות, צו געבן פאר'ן עולם א שטיקל בליק,

איבער'ן הלוך ילך.

ווער איבערגעבן אונז איר קענט אפשר ס'האט געפירט יטב לב בעפאר אייך? וועמענס

פאזיציע האט איר איבערגענומען?דער ערשטער מנהל איז געווען הרב החסיד המרומם רבי ליפא שווארץ ז"ל, אינאיינעם מיט הרה"ח ר' יחזקאל בראך ז"ל, און הרה"ג ר' מענדל פריעדמאן ז"ל, שווער טייטלבוים ירמי' מוה"ר בנש"ק הרה"ח להבחל"ח פון שליט"א, מנהל מוסדות יטב לב בארה"ב. אט די שלושה כתובים הבאים כאחד, די תלמידים ושלוחים נאמנים פון רבי'ן זי"ע, האבן געפירט די מוסדות יארן לאנג ביד רמה, און געזארגט אז אלעס זאל קלאפן כשורה. מיט א מסירת היינט נישט שוין מ'קען וואס צדיקים אמונת און נפש

פארשטיין.איך דארף אייך נישט זאגן ווער ר' ליפא איז געווען. זי"ע רביה"ק פון תלמיד א געווען נאך איז ליפא ר' צום צוגעשטאנען געטריי קריג נאכ'ן און פונדערהיים, אים האט רבי דער סאלדאט. העלדישער א ווי רבי'ן

די מאיעסטעטישער התלמוד תורה געביידע אויף רחוב גבעת משה 18

געדענקען דאס און געהאט, ליב אויסערגעווענליך אין באזוכן רבינ'ס דעם מיטגעהאלטן האבן וואס אלע ביים בית בן א זיין ממש ליפא ר' פלעגט ירושלים, רבי'ן און דער רבי האט זיך מיט אים משתעשע געווען,

שעצנדיג זיין מסירת נפש'דיגע עבודת הקודש. נאך דער פטירה פון ר' ליפא ז"ל האט זיין זון הרה"ח ר' אנשיל שווארץ ז"ל, איבערגענומען און געדינט אלס 17 פון אפשניט צייט א פאר געטריישאפט מיט מנהל

יאר, כולן שוין לטובה.גאלדענע געווען איז אמאל טאקע? מיינט איר צייטן קעגן היינט... ר' אנשיל פלעגט מיר דערציילן אז טאטע זיין פלעגט צייטן שווערע געקומען ס'איז ווען בארימטן דעם פאר בריוו א אריבערשיקן ליפא ר' פילאנטראפ הרה"ח ר' געציל בערגער ז"ל פון לאנדאן, מיט א פונקטליכן חשבון פון אלע הכנסות און הוצאות, און דער גאנצער דעפיציט פונעם בודזשעט פלעגט ער ר' טפסר דער יא, טשעק... בלענק א מיט אויסגלייכן געציל ז"ל פלעגט זיך לאזן קאסטן פאר'ן רבי'ן כפי אשר יושת, הון תועפות, ובפרט פאר מוסדות יטב לב, ממש אן קיין גבול. און שפעטער האט דאס ווייטער פארגעזעצט זיין חשוב'ער זון, ברא כרעא דאבוה, הרה"ח ר' שלום ז"ל. און שילדער פארציילן צו ווערטער די דא נישט ס'איז וויפיל געלט משפחת בערגער האט זיך געלאזט קאסטן במשך די יארן פאר די הייליגע מוסדות יטב לב, ועוד ידם

נטוי' לשם ולתפארת.

ווען זענט איר אריין אינעם בילד? ווען האט מען אייך אויפגענומען אלס מנהל?

איך האב ווייל די פראגע, ס'קאסט מיר א שמייכל נישט דעם ענטפער דערפאר... איר מיינט טאקע אז איך געווען דאן איז עס הכתרה?... א עפעס געהאט האב געזינקען דעמאלט זענען מוסדות די צייטן, שווערע אין טיפע חובות, און אזוי ווי איך פלעג אלץ פרובירן צו העלפן מיט די ווירטשאפט, איז צוביסלעך אלעס געפאלן אויף מיין קאפ, דאס איז בערך ווי אזוי איך בין געווארן

מנהל...פריערדיגן מיט'ן געארבעט יארן לאנגע האב איך ר' זיין פאטער ז"ל, און פאר דעם מיט מנהל ר' אנשיל תלמוד דער אין רוחני מנהל אלס דינענדיג ז"ל, ליפא תורה. איך פלעג אנפירן דאס דאווענען, האלטן דרשות פון די קינדער איבער דאס חשיבות טאג טעגליך פאר עבודת התפלה, ארגאניזירן חזרות א.א.וו. ביז פאר בערך יאר צוריק האב איך געמוזט נעמען אויף מיר דעם 20גאנצן גשמיות'דיגן עול, פשוט אין א בחינה פון "במקום

שאין איש השתדל להיות איש”.

אפשר קענט איר שילדערן ווי אזוי די מוסדות האבן אויסגעזען דעמאלט בימים ההם, ווען איר גשמיות'דיגן דעם אין אריינגעטרעטן האט טראגט זי פנים וואספארא און ווירטשאפט,

היינט?קודם פארגלייך. קיין נישט בכלל דאך איז עס

מיר האבן דעמאלט הנפשות; מכסת פון רעדן לאמיר געהאט בערך 750 קינדער. היינט האלט מען שוין קיע"ה היינט זענען קלאסן אלע דאפעלט. אומגעפער ביי פאראלעל, און מיר גרייכן ביי ארום 1500 נפשות כ"י. און איצט לאמיר רעדן פון פינאנציעלע ציפערן: בימים ההם דאלער טויזענט 115 בערך געווען בודזשעט דער איז א חודש. היינט האלטן מיר שוין ביי איבער 300 טויזנט

דאלער חודש'ליך.ס'איז באמת אומגלויבליך, אבער פארט איז א פאקט אז דער ניו יארקער אפיס פון 'יטב לב' באווייזט צו שיקן פון סומע פאנטאסטישע די חודש' איינציגסטן 'יעדן ‘הונדערט טויזנט דאלער', אויסער צוויי מאל כפל תשרי און ניסן, וואס דאס אלעס קלייבן זיי צוזאם א פרוטה צו א פרוטה פון אנשי שלומינו תלמידי וחסידי סאטמאר, די געטרייע שותפים, וואס רופן זיך אן מיט א ווארעמקייט. דערמאנען מען דארף עקסטער מאוד. הרבה ושכרם בחדשו חודש מדי שיקט וואס אפיס, לאנדאנער דעם וואס שטרעלינג-פונט, טויזנט 18 פון סומע ריזיגע די גייט פאר די געהעלטער פון די איינגעשטעלטע אין דער

ישיבה גדולה. נפש מסירת מיט זיך מען מוטשעט איבריגע דאס צוזאמצושטעלן פון די אייגענע אידן אין ירושלים, וואס אויפצוהאלטן מויל פון ביסן דאס אוועק זיך נעמען

זייערע מוסדות.איבער די איכות רעד איך שוין אפילו נישט. ווי יעדע דבר טוב איז מען דאך געגאנגען די אלע יארן כסדר מעלה מעלה, און איך האב ב"ה געהאט די זכי' מיטצולעבן ווי די מוסדות אנטוויקלען זיך אויף אן אומגעהויערן פארנעם,

לשם ולתפארת, וואס איז באמת א שטאלץ.

איז דאך טאקע א נחת צו הערן! אפשר קענט איר איבערגעבן א כלליות'דיגע איבערבליק פון

אלע אפטיילונגען פון די מוסדות.

א כבוד שמים: די תלמוד תורהדי איבער פארציילן אונז איר קענט וואס

תלמוד תורה? איך איז אז דער פלאן געוויסט נישט כ'האב אהה! אנהייבן נאר כ'וועל אז טאג.... גאנצן א זיצן דא זאל איבער די תלמוד תורה גיי איך נישט ענדיגן אזוי שנעל...

איז לאמיר עס מאכן בקיצור. די גרויסע תלמוד תורה געביידע אליינס איז באמת א כבוד שמים פאר זיך, עס איז א ריזיגער בנין, פונקט אינמיטן שטאט. די גרויסע ווערטער אויפ'ן בנין 'סאטמאר' זעט מען פון איבעראל, אלע גרעסערע 'באס רוטס' פארן 'סאטמאר' טראגט נאמען וואס דער און דארט אדורך, ווי איז 'סאטמאר' איינמאל, זיי שוין ווייסן זיך אונטער א דארן אין אויג פאר דער שלטון הציוני, זיי ווייסן גאנץ גוט אונזער גרויס פאטריאטיזם פאר זייער מדינה... ס'איז א בנין וואס איז געבויעט לד', קודש כולו געווארן און שטח דעם קויפן פון פון נאר בנין, גאנצן דעם פון געלט ערליך הייליג אנ"ש פון די גאנצע וועלט, צו אנגעקומען איז וואס מיליאן 5 פון חשבון א

דאלער!זענען לימודים די הויכן א זייער אויף כיתות אלע אין ניווא, ווי עלטערע צוגלייך, קרעכצן אביסל יונגערע. אז אונטער, מלמדים די קיין שום אנדערע הנהלה אזא נישט פארלאנגט פאר סטאנדארט הויכן אין ווי קודש לימודי די נאר אבער סאטמאר,

אזעלכע דאגות... דאס איז א זאך וואס איז גוט באוואוסט ביי אלעמען, איר קענט פרעגן זיי וועלכער סאטמארער

ירושלימ'ער איד, איר דארפט דאס נישט הערן פון מיר.דעם הייליגן רבי'נס שיטה איז ביי אונז א געהעריגע לימוד הלכה למעשה, וועלכע איז דאך דארט נוגע ממש יעדן טאג. פון קליינווייז אן ווערט מען איינגע'חזר'ט אז צום כותל גייען מיר נישט, ווייל אזוי איז דער רבי מברר, איין קיין התמורה. ועל הגאולה על ספר הייליגן אין א אונזערס פון ארויסקומען נישט וועט עברית ווארט א און אויב די שפראך, נישט זיי קענען אפילו תלמיד! מאמע שיקט א קינד אין גראסערי דארף זי מיטשיקן א צעטיל, ווייל טאמער יענער רעדט נאר עברית, וועט דאס קינד קיין ווארט נישט פארשטיין, און וועט אהיימקומען

מיט ליידיגע הענט...וועלכער עסקן אן פארציילט מיר האט עס אנגעפרעגט א קינד ביי אונז: וואו קען מען דא באקומען א מונית )טעקסי(, האט אים דאס קינד געענטפערט מיט דרך ארץ, אבער מיט אן עזות דקדושה: נא, נא, עברית,

ביי אונז זאגט מען 'א טאקסי’...ארץ קיין קומט איר אז נישט! מיר גלייב יא, יא, ישראל איבערצייגט אייך דאס אליינס. איר וועט שעפן

נחת... ס'איז ווי א תיבת נח צווישן די מים הזדונים.

איר קענט אפשר הערן. צו נחת א טאקע דער אין אייגנארטיג עפעס נאך פארציילן

תלמוד תורה?אזא מיט לעבן מיר אז אליינס, דאס אייגנארטיג? שוין דאך איז רעגירונגס-שטיצע פרוטה קיין אן מוסד אייך לאמיך מיך, פרעגט איר אז אבער אייגנארטיג.. פארציילן עפעס א סארט חידוש וואס כ'האב נאך נאך

נישט געהערט ערגעץ אנדערש."שונה חבורת זיך רופט וואס חבורה א האבן מיר חז"ל מאמר באקאנטער דער אויף געבויעט פרקו", פעמים מאה פרקו שונה דומה "אינו ב( ט, )חגיגה זענען חבורה דער אין ואחד". מאה פרקו להשונה פון - תלמידים - אבער ממש אלע איינגעשלאסן אלע דער תלמוד תורה, פון כתה ו' און העכער. די חבורה איז געגרינדעט געווארן, און גייט שוין אן יארן לאנג, פשוט כדי איבערצו'חזר'ן אלע לימודים, אבער נישט נאר פון יענע יאר, נאר אפילו פון פאראיאר און פאר צוויי יאר. קיין איין איינציגע משנה אדער בלעטל גמ' וואס א קינד נישט ווערט ג', כתה אין נאך אפילו אונז, ביי לערנט און איינמאל איבערגע'חזר'ט, ווערט אלעס פארגעסן, נאכאמאל, יאר נאך יאר, אזוי אז ער קומט ארויס פון די חדר יארן מיט אלע זיינע לימודים פון קינדווייז אן, כמונח

בקופסא!איז דאס נישט עפעס אייגנארטיג?!

אלע וואס עפעס איז דאס אייך, זאג איך געמוזט גאר אפשר און געמעגט וואלטן קאפירן? געבט מען דערצו אויך עפעס פרסים? א זיין טאקע ס'זאל עפעס מען טוט מתנות?

קנאת סופרים?פראגראם. גאנצער א איז דאס איר, רעדט וואס טייערע מיט באלוינט שיין גאר ווערן מצטיינים אלע דא טאקע דארף עס גורלות. און מתנות ווערדפולע האחים ברודער, טייערע 2 די לשבח ווערן דערמאנט החשובים הנגידים ר' שלמה יהודה בראך ואחיו בדומה אונזער פון קינדער הי"ו, בראך חיים שמואל ר' לו הרב בשנים, רבות רוחני מנהל אומפארגעסליכער זיי וואס זללה"ה, בראך יחזקאל רבי המרומם החסיד האבן גענומען אויף זיך בנדבת לבם הטוב די קאסטן פון אויפהאלטן די חבורה 'שונה פרקו', לעילו ולזכר נשמת זייער געהויבענעם טאטן זכרונו לברכה — מה טוב ומה נעים אז די אלע לימודים זאלן טאקע זיין לעילו נשמתו אוועקגעגעבן דאך זיך האט ע"ה יחזקאל ר' הטהורה, פאר דער חבורה ממש בלב ונפש, און ווי פאסיג אז זיינע חשוב'ע קינדער האלטן ווייטער אן די האראוואניע פון

זייער חשוב'ן פאטער ז"ל ביתר שאת ויתר עז.

ומגלה סוד: א רייכער פרישטאג... די בנין הישיבה אויף רחוב אבן האזל 24

פרעגן, אייך לאמיך יעשו! וכן ילמדו ממנו מאכט מען עפעס א שיינע מסיבת 'סיום' לכבוד

די חבורה?אודאי! אודאי! איינמאל א יאר קומט ביי אונז פאר פון איינע איז דאס אז זאגן מ'קען סיום, הערליכער א די שענסטע מסיבות ביי אונז דורכ'ן יאר. די מסיבה איז מיט'ן באטייליגונג פונעם רב שליט"א, און די קינדערלעך געווענליך תעודות. און מתנות די דערביי באקומען קומען אויך צופארן צו דער מסיבה די 2 חשוב'ע נדבנים, וועלכע שעפן דערביי נחת דקדושה פון די שיינע פירות

ב"ה.אויב איך מעג מגלה זיין דעם סוד, האט מען היי יאר באשטימט דער סיום בזמן שהצדיק בעיר בו בעת ווען ארצינו אין געפינען זיך וועט שליט"א רבינו מרן כ"ק הקדושה צו דער שמחת החתונה בבית בנו חביבו דער

רב שליט"א.די רייכע פרישטאג-באנקעט וועט אי"ה פארקומען קומענדיגן 'מיטוואך' בשלח, בו ביום פון דער גרויסער ע"ה יחזקאל ר' פון יארצייט די ערב י"ג שבט, חתונה, נאכנישט קען איך שבט. י"ד אויס געפאלט וועלכע ארויסגעבן אלע פרטים, אזויפיל קען איך אייך זאגן אז מסיבה די אזעלעכס. און אזאנס עפעס זיין גייט דאס וועט טראגן דער נאמען "יחידי סגולה", און אזוי וועט עס בעז"ה זיין, עס וועט 'נישט' זיין אפן פאר'ן פובליקום, נאר בלויז פאר יחידי סגולה, אנשי שם קרואי מועד, נדיבים פערזענליך וועלן וועלכע הק', מוסדותינו תומכי בעם געלאדענט ווערן מיט א 'גאלדענע הזמנה אישית'. ומשם יתד פנה, מ'האפט אז פון דער מסיבה וועט ארויסקומען דער ריכטיגער חיזוק ועידוד און פינאנציעלער הילף פאר

מוסדותינו הק'.

ישיבה גדולה וקטנהצוריק צום ענין, וואס טוט זיך אינערהאלב די

ישיבה הקדושה?אונזער ישיבה גדולה און ישיבה קטנה זענען לשם ולתפארת במלוא מובן המילה. די בעסטע ראי' איז אז קיינער שיקט נישט אוועק די קינדער ווען ס'קומט צו די ישיבה-יארן. וואס דאס איז באמת א זעלטענע ערשיינונג ווייזט אויף די צופרידנהייט פון די עלטערן און די און

אויב בנאמנות, אייך זאג איך און צוגלייך. חמד בחור אנדערע אין גליקן זוכן זיך גייט איינער אז זיך מאכט

ישיבות, איז ביז א יאר צייט איז ער צוריק ביי אונז...כ'ווייס נישט צי איר זענט באקאנט. מאה שערים איז א גרויסער מארק. עס איז פארפלייצט מיט בחורים פון די פילצאליגע ישיבות אין און ארום, און ווי פארשטענדליך די אין געסלאך, די אין קיאסקן, די אין זיך מען דרייט ווי מ'גייט נאר, זיי זיך אן אין אין שטיבלאך, מ'טרעפט כידוע... — א סאטמארער בחור וועט איר נישט געפינען אין ערגעץ, נאר בין כותלי הישיבה, ער קומט פארטאגס און גייט ביינאכט, און דאס עס. ער דרייט זיך נישט ארום ארויס. טריט קיין אן ה' בהיכל זיצט ער גאסן. די אין די איידלקייט, די עדינות, פון א סאטמארער בחור איז

באמת א קידוש ה’.דאס שיעור עיון איז מיט'ן גאנצן ישיבה'שן דערהער, מיט אלע מפרשים און לומדות'ער. די בחורים לעבן אין די סוגיות עמוקות. גלייבט מיר, איך בין בטבע נישט קיין בעל מגזם, און איך זאג אייך אז מ'קומט אריין אין ישיבה זעט מען ווי אפילו אויף די טרעפ אראפ צו מיטאג, גייט אן א ריתחא דאורייתא. די מגידי שיעור זענען בארימטע הרב וויינשטאק, הרב פרישמאן, הרב חכמים: תלמידי גאר עצומים, חכמים תלמידי אידן נאך, און סימאן, שארפע קעפ. און דערצו האבן מיר דעם באליבטן מנהל יוסף שווארץ שליט"א, וועלכע באגלייט די הרה"ג רבי בחורים מיט אזא ליבשאפט, מיט אזא ווארעמקייט. יוסל וועט נישט גלייכן אז איך רעדט פון אים, אבער אזויפיל קען איך זאגן אז אזא מנהל איז א זעלטענהייט, מיט א

ברען, מיט א חיות, פלאי פלאים.א חידוש ביי אונז איז די בין הזמנים טעג. אפיציעל איז נישטא קיין סדר ישיבה, און אומאפיציעל גייט אלעס אן ווי געהעריג. די ישיבה איז פול 3 סדרים א טאג כאילו אן תמידין גייען די סדרים און אינמיטן חשון, מ'האלט כסדרן, און אלעס מרצונם הטוב פון די טייערע בחורים.

הגה"צ דער רב שליט"א פירט די ישיבה "ועינו ולבו שם כל הימים". דער רב שליט"א געפינט זיך בין כותלי זיך אוועק פאר גיבט הישיבה רוב שעה'ן פון טאג, און נישט דא אפילו ווי א טאטע, עס איז די בחורים ממש א נישט האט וואס ישיבה אין תלמיד איינציגע איין רב מיט'ן קשר אפענהארציגער נאנטער פערזענליכער באגלייט נאענט ווערט קטנה ישיבה די אויך שליט"א. דורכ'ן רב, וועלכער קומט אהין כסדר מיטדאווענען מיט

די בחורים, פארהערן די לימודים א.א.וו. אין ישיבה קטנה זענען די כיתות אויסגעשטעלט אז קיינער זאל נישט ארויספאלן. די קלאסן זענען אזוי מסודר אז אפילו שוואכערע בעלי כשרון זאלן קענען מיטהאלטן, מיר און אויפמערקזאמקייט, נויטיגע די באקומען און האבן ב"ה מיט דעם אן אויסטערלישן הצלחה. אין ישיבה קטנה דינט אלס מנהל הרה"ג ר' אברהם כהנא שליט"א, החינוך, עצום בשדי מומחה און בארימטער משפיע א ארויפגעקוקטער זעלטענער א מעם, מורם איש אן פערזענליכקייט, און האט א געוואלדיגע השפעה אויף

די טייערע בחורים.

איך האב געהערט אז ביי ענק אין ירושלים, איז דא עפעס אן איינפיר אז יונגעלייט נאך די יונגע ווי אריין ישיבה אין צוריק גייען חתונה

בחורים, איז דא ממש טאקע אזוי? זיך טוט וואס יא ווייסט איר אז דיך איך זע אה, זיך נישט די אביסל... אמת, ביי אונז אין ישיבה ענדיגן בחור'ישע יארן ווען מ'גייט אונטער די חופה. על פי רוב באשטייט שיעור ג' פון בחורים מיט יונגעלייט צוזאמען. ביי אונז האט מען חתונה גאנץ יונג, ביי די 17-18, און איין טאג יונגערמאן קומט דער פרישער שנה ראשונה נאך די שבע ברכות צוריק אין ישיבה אריין, כאילו ער איז א בחור, און ווי לאנג מ'ענדיגט נישט דאס יאר, גייט ער נישט אין כולל. איך האב חתונה געמאכט ממש די פארגאנגענעם וואך א זון, און ער איז ווייטער אין ישיבה נאר פריער, ווי פונקט טאג א סדרים 2 פאר געהעריג פרישע פאר כולל ספעציעלע א מיר האבן ביינאכט א נוגע זענען וואס הלכות מ'לערנט וואו יונגעלייט,

אידישע שטוב.און אויפטו, מורא'דיגע מורא'דיגע א איז דאס ער קומט אזוי כל, קודם ווייל געוואלדיג, ס'קלאפט ווייטער אין ישיבה געהעריג די וואכן און חדשים בעפאר די חתונה. ווייל ער דאך אז אפילו נאך די חתונה בלייבט ער בין כותלי הישיבה. און פראקטישערהייט איז עס אויך ‘מרובה', אינמיטן בחור דער האלט דא מסתבר, מער ער לעבט מיט די ד' שומרים, כפל ארבעה וחמשה, און ער ווייל מוקצה, הל' לערנען גיין ער דארף פלוצלינג דבר א באמת איז איינפיר דער געהאט... חתונה האט

גדול.יעדע ליל שישי ווערט געפראוועט פאר אלע כיתות אזא 'מסיבות מרעים'. מיר האבן פאר דעם אויפגענומען א באזונדערע סטעף פון געהויבענע יונגעלייט, בני עלי’, זיי קומען אריבער אין דינען אלס ראשי חבורות. וואס צוזאמען מ'לערנט קלה, טעימה צו מ'שטעלט ישיבה, ווארעמע מ'זינגט מחזק, זיך מ'איז ספר, חסיד'יש א די יחד. גם אחים בשבת מ'פארברענגט און ניגונים, אויך אן גייט פרקו' 'שונה חבורת אויבנדערמאנטע דורכאויס די בחור'ישע יארן. אזוי אז גם כי יזקין, אויך און גאנצעטע מסכתות, זיך אלס בחור פארהערט מען ברכה', 'כלי מחזיק אן אלס קומט מען דער חתונה צו געדענקענדיג אלע לימודים, פון כתה ג' ביז ישיבה גדולה. די איבער פארציילט גענוג שוין אייך איך נו, האב

ישיבה?!

בית חינוך לבנותדי בית חינוך לבנות געפינט זיך אין דער בנין אויף רחוב יחזקאל. דער בנין טראגט מיט זיך א היסטארישן פון אפגעקויפט דאס האט זי”ע רבי דער באדייט. געווען דארט איז לאנג יארן און פירמע, ‘תנובה’ דער דאס האבן זיי ביז תורה, תלמוד די סטאנציאנירט מיידל שולע. די איבערגעגעבן פאר און אויסגעוואקסן גרויסע די אויסגעוואקסן לאנג שוין איז פלאץ דאס מספר תלמידות. די געביידע איז צר מהכיל, אנגעפילט און אנגעפאקט עד אפס מקום, ס’איז נישטא וואו זיך צו שוין מ’האט טיר ממש. צום ביז שוין מ’זיצט און רירן, און ארום שטח גאנצן אינעם קאראוואנען צוגעלייגט

ס’איז נאך אלץ ווייט פון גענוג.עס איז אונז א גרויסער ווייטאג אז צוליב ענגשאפט ווילן וואס עלטערן אפזאגן כסדר מיר מוזן פלאץ אין די בית חינוך לבנות 'בנות ישראל' אויף רחוב יחזקאל

אפט גאר ממש מוסדות, די אין קינדער זייערע שיקן מדי יום ביומו. דער רבי האט דאך אויפגעשטעלט זיינע ‘אלע’ ולמחסה’ פאר ‘למגן זיין ס’זאל הייליגע מוסדות און ולשיטתו הבהירה, לאורו זיך קלאמערן ווילן וואס אויב דארפן מיר אוועקשיקן די וואס קלאפן אויף אונזער טיר, איז דאס פאר אונז א צער. דער פלאן אויף ווייטער דער שולע. פון חצר אינעם בנין א נאך צוצובויען איז מיר האבן שוין משקיע געווען איבער 100 טויזנט דאלאר פאר די ביוראקראטישע פראצעדורן צו קענען אנהייבן

מיט די ארבעט.ניווא העכסטן אויפ’ן שולע מיידל די איז באיכות אות קיין נישט מ’לערנט אז אפגערעדט ס’שייך, וואס אחת העעברעיש, מיט’ן פולסטן מאס התנזרות מלשונם איינצעלע די אפילו דוגמא, א אחרון. קצה עד הטמא ווערטער וואס כאפן זיך אריין ביים אידיש רעדנער עולם ווערט ביי אונז איבערגעטיישט דייקא אויף ענגליש, ווי קאמפיוטער, - מחשב עלעוועיטאר, – מעלית למשל:

מכולת - גראסערי א.א.וו. ווערט זעלבע מיט צניעות און איידלקייט, דאס די פשוט אריינגעפרעגלט אין דער בלוט אריין, חלילה נישט צו אפנויגן פון די פוסטריט פון אונזערע אבות הקדושים, אפילו קיין כי הוא זה. מיר האבן פארשידענע וואס שיקן צו אונז אין מיידל שולע, אפילו אזעלכע וואס דאווענען נישט ביי אונז אין ביהמ”ד, אבער געהערן צו די שיטה הקדושה. דאך הערשט א שלום ושלוה, אלעמען מאכט

מען שפירן באקוועם.

לאמיך אייך פרעגן, אין ירושלים איז דאך דא איז שולעס, מיידל צניעות’דיגע ערליכע נאך דא עפעס מיט וואס ענק צייכענען זיך אויס? א וואס מ’טרעפט נישט מעלה אדער מדה טובה

ערגעץ אנדערש?נאך ס’דא אז גערעכט זענט איר אויסדרוקליך! שולעס וואס ווערן געפירט אויפ’ן אמאליגן דרך אן קיין וואס זענען מיר די איינציגע שינויים, אבער אין פאקט לערנען נישט קיין ‘חומש’. דער הייליגער רבי זי”ע האט אונז קלאר מדריך געווען אז אין זיינע מוסדות זאל מען כמובן און לערנען, נישט ‘חומש’ קיין מיידלעך מיט האלטן מיר זיך געטריי צו דער הוראה מפורשת פון רבי’ן.

פינאנציעלע ציפערן....עס איז באמת צום באוואונדערן יעדע נקודה וועגן דעם איר פארציילט דא וואס באזונדער

הלוך ילך אין דער תלמוד תורה.

א אביסל פרעגן אייך איך וויל יעצט לומד'ישע קשיא, כסף מנלן? ווי אזוי דעקט מען

אזא בודזשעט? תיקו..... באמת א גאונ'ישע קשיא! איז אזוי, לערך א פערטל בודזשעט דעקן מיר אליינס, דאס הייסט פון שכר

לימוד וואס די עלטערן רייסן פון זיך מיט מסירת נפש, און געציילטע זייטיגע הכנסות, די זאלן, די קעיטערינג, בנינים אונזערע פון איינע אין בעקעריי א האבן מיר ועיקר, רוב וואס צאלט רענט, א.א.וו. — דאס איבריגע דארפן מיר צוזאמשטעלן פון נדבת לבם הטוב פון אנ"ש שבגולה. יעדע דאלער, יעדע פרוטה קומט אן מיט בלוט

ממש, בדם ובדמע.גאנצן אויפ'ן אראפ דראסטיש וועגט עס וואס און קאסטן הבנין קרן כסדר'דיגע די איז בודזשעט מוסדות די אז ב"ה אויס. זיך פעלט וואס ארבעט בוי תלמוד די נאכקומען. נישט פשוט מ'קען און וואקסן, בנין האט די תנובה אויסגעוואקסן; איז געביידע תורה מ'האט און ארום, קאראוואנען 7 צוגעלייגט שוין מען די צימערן; קלאס 6 פרישע צובויען געדארפט יעצט קינדערגארטן געביידע 'בית חי-ה’ האט מען צוגעלייגט יעצט זיך האט גדולה ישיבה די ארום; קאראוואנען 4אריבערגעצויגן אין א ריזן בנין וואס מיר מוזן אפקויפן ווי אמשנעלסטנס, און עס פארלאנגט זיך די אסטראנאמישע סומע פון 5 מיליאן דאלער דערפאר. מיר האפן זייער אז דאס וועט געשאפן ווערן מיט'ן באזוך פון רבינו שליט"א. טאמער וועלן מיר דאס באווייזן וועט עס זיין א ישועה

מן השמים.

איז לאמיך אייך פרעגן ר' מענדל, איך הער פאר נאר קומט וואס נומערן, אזעלכע דא וויאזוי לאטעריע... א קויף איך ווען אויגן די

באווייזט מען דאס טאקע?דו פרעגסט בדרך הטבע אדער שלא בדרך הטבע?...עס מאכט זיך גאנץ אפט אז א פרעמדער וואס קוקט די פאר צוריסן און פארשווארצט ווער איך ווי צו זיך מוסדות זאל מיך פרעגן: ר' מענדל, איר האט נישט אמאל א נסיון צו נעמען געלט פון דער מדינה? גיי זיי אים אבער מסביר אז ס'איז פונקט ווי ער זאל פרעגן ביי סיי וועלכן לעקטער די אנצוצינדן נסיון א נישט האט ער צי איד שבת חלילה. ביי אונז איז דאס די אל"ף בי"ת, דער יסוד נישט אין באטראכט צו היסודות, און עס קומט אפילו

נהנה זיין משלחן האיזבל.און פאר דעם בין איך אין גלות 6 חדשים א יאר. מיר האבן א בודזשעט פון קרוב צו 4 מיליאן דאלער א יאר, א דעפיציט פון איבער 2 מיליאן דאלער א יאר, און דאס דעם פאר און ווערן, געשאפן ערגעץ פון דארף געלט בעטן נישט קען מיר אויפהער. אן שוויצן מען דארף פארשטייען זיי קרייזן, אנדערע ביי פרעמדע, קיין ביי אפילו נישט וואס מיר רעדן. די נויטיגע פאנדן קען און מוז געשאפן ווערן אויסדרוקליך נאר ביי אנ"ש תלמידי

וחסידי סאטמאר.קען איך יאר. האלב א פרעמד דער אין בין איך מיך נישט אפרעדן, דער עולם גיבט באמת שיין. אבער ס'קומט נישט אן גרינג, בעסער געזאגט עס קאסט דעם הנהלה. חברי אלע פאר און מיר פאר התמצית, דם איך האב ב"ה א גרויסע שטוב אינדערהיים, מיט נאך 7 פארהייראטע קינדער, שבת קודש ביי מיר אין שטוב איז הבא', עולם 'מעין ממש דאס מ'דארף אז און און איבערלאזן אלעס אוועקפארן פאר חדשים קיין נישט עס איז לאנג לוקסוס... מיינע קינדער שטענדיג: מיך פרעגן טאטי, ווען קומסטו שוין אהיים?! מיר בענקען זיך

שוין נאך דיר!צוריק מ'קומט מען איז אהיים און אויסגעמוטשעט אבער אויסגעשעפט. גלייבט מיר אז איך קום צוריק קיין ירושלים, און אלע די מיט מ'האלט - סיומים און מסיבות א ווי אן דארט קום איך

גאסט, וויפיל קען איך דען מיטהאלטן פון דער פרעמד - און מ'זעט די פירות, די הצלחות, די קינדערלעך שטייגן, די בחורים בליען, די תלמידות וואקסן, און אלעס אויפ'ן שענסטן אופן שייך, און על טהרת הקודש, קומט ממש טרערן אין די אויגן, און דאס, און נאר דאס, גיבט דעם כח

און מוט ווייטער אנצוגיין מיט די עבודת הקודש.איך וואלט דא געקענט ווייטער פארציילן פאר שעות ע"ג שעות, גלייבט מיר כ'האב קוים אנגעהויבן, א טיפה מוחל מיר איר מוזט מינוט דער אויף אבער הים, מן קומענדיגן ביים זיין בעז"ה ממשיך וועלן מיר און זיין,

געלעגנהייט.

א ווארט צו אלע מיטרייזער...זייער דאך איז איז צייט אייער אודאי, יא, נאר זיין מוסיף נאך איר קענט אפשר טייער. ווערטער ספעציעל נקודה, עפעס א פאר איין מיט מיטצופארן פלאנען וואס אידן די פאר

רבינו שליט"א?פאר די אידן וויל איך זאגן וואס עס האט מיר פונקט בשנת אז הי"ו, שניצלער מאיר רבי פארציילט היינט פארן צו געגרייט זיך האט זי"ע רביה"ק ווען תשכ"ה, קיין ארה"ק דאס לעצטע מאל, איז מען אריין פרעגן דעם רבי'ן אויב מ'זאל מיטפארן, האט דער רבי דאן געזאגט: זיי זאגן אז רבי עמרם בלוי האלט קריג אקעגן די מדינה מיט קוים 10 אידן, און וואס וועט מען יעצט זאגן אז דער סאטמארער רב האט נאך א צען 10 אידן? זאל דער עולם

מיטפארן און ס'וועט ארויסקומען דערפון א כבוד ה’. קינדער, אונזערע אלעם, נאך פארשטייט? איר אונזערע מלמדים, שפירן אויף די אייגענע הויט דעם 'אתם המעט מכל העמים'. מ'איז א מיעוט מן המיעוט צווישן די אלע ריזיגע מוסדות וואס נעמען יא געלט. מ'שפירט זיך אמאל צעבראכן אז מ'דארף זיך אזוי מוטשען, אז מ'קען נישט האבן דאס און יענץ צוליב וואס מיר נעמען נישט געלט פון די מדינה. ממילא, אז ס'קומט אן עולם היימיש מ'זעט אינטערעסע, ארויס מ'ווייזט לדעה, אחים אידן חיזוק. אן אויסטערלישער איז עס רוקן-ביין, א מ'האט

מ'קען עס נישט משער זיין.אלעמען געלעגנהייט דער ביי טאקע וויל איך איינלאדענען — די אלע אידן וואס קומען צו פארן, יעדער סאטמארער איד, ובפרט די אלע חשוב'ע 'שותפים', וואס זיי זענען די וואס האלטן אונטער די מוסדות. יעדער פון בטוב 'וראה געלאדענט. העפליך איז באזונדער אייך ירושלים'. יעדער סאטמארער איד וואס קומט נאר אריין אין די מוסדות, ווערט ממש איבערגענומען ביז טרערן. זען. מ'זעט א דור לעכטיגע קינדער צו וואס ס'איז דא וואקסן אונטער אויפ'ן הייליגן רבינ'ס שיטה, און מ'זעט

אז ירושלים האט בעז"ה אן עתיד. איך האף צו קענען יעדן באגריסן פערזענליך און זיך אפגעבן מיט יעדן איינעם לויט ווי די אומשטענדן וועלן פריער שוין איך האב בעם, נדיבים די פאר ערלויבן. פרישטאג מלכות'דיגן א צו מיר שטעלן דערמאנט, החופה, ביום מיטוואך שליט"א, רבי'ן מיט'ן צוזאמען וואו מ'וועט פאר די אידן קענען ווייזן די פירות פון זייער ארבעט, און פאר זיי אפגעבן א קליין ביסל פון דעם הכרת

הטוב.

אהינקומען, וועל איך ווען אז האף איך צו זיך גרייט וואס קיעה"ר ציבור אזא צווישן פארן, וועט איר האבן צייט צו קוקן אויף מיר... גוט, וועלן מיר זיך דא אפשטעלן, און א ברכת הדיוט, זאל אייך השי"ת שענקן כח און געזונט, די עבודת הקודש זאל אנקומען בניקל, און מיר קיין ארויפצוגיין בקרוב זיין זוכה אלע זאלן

ירושלים במהרה בימינו אמן. — געבענטשט זייט טוב, כל יתברך, והמברך אמן, זאל דער ירושלים עיה"ק. אין אי"ה זיך ווידערזען צום אויבערשטער טאקע העלפן אז די אלע אידן וואס קומען משיח בביאת פארבלייבן, דארט שוין זאלן פארן, צו

צדקינו, אמן. די קינדערגארטן פאר די מיידלעך אויף רחוב עלי הכהן

58

ט " ל ע ב ה ג " ע ש ת ט ב ש ק " ה ר א ל ת ו כ ל מ ה ע ס מ

קמאי הוו קאי מסרי נפשייהו

מסירת נפש, דער יסוד פון א איד; מסירת נפש דער יסוד פון די ערליכע מוסדות; מסירת נפש דער יסוד פון קאמפיין

פנינים ומרגליות מתוך דרשתו הנלהבה מאת האי ותיק וצורב, מרביץ תורה לעדרים, נודע בשערים

הרה"ג רבי יואל כ"ץ שליט"אי " תו לל בכו - ראש החבורה ל הגדו ו נ בבית מדרשי "ש י מג

כחיצים ביד גבור: אונזערע

פיילן צילן דארט וואו

דער גבור ואיש מלחמה!

שלמה המלך זאגט אין קהלת "לכל זמן ועת לכל חפץ" דאס מיינט אז אויב ס'קומט אמאל א זמן גרמא, שהזמן מצוה א נושא, ברענעדיגער א זיך מאכט עס גרמא, וואס פארלאנגט מען זאל דאס תיכף אין די האנט און זייט, א אין אלעס לייגן צו פליכט א ליגט נעמען, חלילה נישט פארפאסן דעם געלעגנהייט. יעצט איז דאך א זמן גרמא, דארף מען אלעס שטעלן אין דער זייט און

אנהייבן טון פאר'ן כבוד שמים.

בני כן גיבור ביד "כחיצים זאגט פסוק דער הנעורים", זאגן די מפרשים אז דאס מיינט א כח הרבים פון בני הנעורים, כחיצים. וואס א רבים פון בחורי חמד

קענען אויפטוען איז אומשאצבאר.

א חץ, א פייל, זיין כח און ציל, איז געוואנדן לויט אהין צילט, ער וואו דארט מלחמה, איש גיבור דעם וועט עס פליען. דער גיבור דא, דאס איז רביה"ק זי"ע, דער מייסד הישיבה, מיר זענען זיינע תלמידים, און מיר

דארפן צילן צו גיין אין זיינע הייליגע וועגן.

יתכן איז עס תחמיצנה! אל לידך הבא מצוה געלעגנהייט. נישט מאכן אזא זיך וועט אז נאכאמאל

אויף חיצים אונזערע אויסשיסן איצט וועלן מיר אויב איינמאל, אויף דעם ציל ווי דער יד גבור, וועט דאס זיין א

קידוש ה' מסוף העולם ועד סופו.

היכי דמי מסירת נפש:

יא, נאך אלע אנדערע

התחייבות'ער און צדקות, דארפן מיר

מסירת נפשדי חשוב'ע בחורים זענען שוין אזוי אויך עמוס מיט צדקה חובות, פארשידענע הייליגע התחייבות, מען לערנט ב"ה פלייסיג בהתמדה רבה, עס קען אנקומען שווער מוסיף והוליך צו זיין מיט דעם חוב קדוש. דארף

מען וויסן אז עס פארלאנגט זיך מסירת נפש!!

שנא מאי כ', דף ברכות מס' אין זאגט גמ' די ראשונים דאיתרחיש להו ניסא, צו ווייל זיי האבן בעסער געלערנט, קען נישט זיין, היינט לערנט מען יעדע משנה ווייל "קמאי הוו קאי אין טהרות אויף 13 אופנים. נאר געהאט האבן זיי השם", אקדושת נפשייהו מסרי נתקבל תפלות זייערע זענען ממילא נפש, מסירת געווארן. א בחור דארף וויסן, ער דארף נאך אנקומען צו אסאך זכותים במשך זיין לעבן, אויב וועט ער זיך יעצט צו זיין זוכה ער וועט נפש, מסירת מיט אנשטרענגען

סייעתא דשמיא. מיט אביסל מסירת נפש פון אונזער זייט, קענען מיר אנקומען זייער ווייט!

מ'טוט באמת פאר זיך אליין

— מ'דארף דעם שדרה

אויסרייסןבימים פאסירט אמאל האט פלא מעשה א נישט האט וועלכע ומחוצף פנים עזות אן ווען ההם, בן זי"ע מקרייז הרה"ק פון הוראות די אויסגעפאלגט מרן בעל דברי חיים זי"ע, איז געווארן שטרעבליך קראנק פאלט מענטש, געזונט-פרישער א למשכב. ונפל פלוצים אוועק קראנק. ס'האט יעדער געזען דערין דעם יד אלוקים, און הוי זהיר בגחלתן, אז דאס קומט צוליב'ן

נישט פאלגן דעם צדיק.

בית בני די געקומען זענען סוכות ערב איבערבעטן, האט אבער דער רב פארלאנגט 500$ און געזאגט דערביי אז דאס איז נישט קיין קנס, נאר עס פארלאנגט זיך מסירת נפש, "ווייל צו מבטל זיין א גזירה זיין זיין וועט דארף מען דעם שדרה אויסרייסן". דאס

ישועה. און איבריג צו זאגן אז וכך הוה.

יא, אויב טוט מען יותר מכפי היכולת, זאל דער בחור וויסן אז באמת טוט ער פאר זיך! די זכותים וועלן מסירת ביסל דאס מיט ימים. לאורך באגלייטן אים נפש וואס מ'אפפערט יעצט אוועק, קען מען מבטל זיין אויפ'ן אפגעשריבן חלילה זענען וואס גזירות שווערע

גאנצן לעבן. ומדה טובה מרובה אראפצוברענגען רחמים וחסדים.

בהעלותך את הנרות - מיר זענען די

ליכטעלעךאמאל האט זי"ע יו"ט קדושת הייליגער דער אלס גאר יונג קינד אויסגעלאשן די שבת ליכט. די בני דער ווי מ'האט, און געווארן, דערציטערט זענען בית סדר, זיך גענומען שרייען אויפ'ן קינד, וואס האט קוים עפעס פארשטאנען, אז מ'טאר דאס נישט טוען.האט דער הייליגער יטב לב זי"ע זיך אנגערופן בלשון קדשו: זיך נישט זארגן, ער וועט נאך אסאך ליכטעלעך אנצינדן!

הייליגן פונעם בנים הקרויים תלמידים מיר, זיך דארפן מיר ליכטעלעך, די אט זענען זי"ע, רבי'ן און ההם, בימים חשמנואים די ווי ארויסשטעלן אויסשרייען דעם מי לה' אלי! לבוא בעזרת ה' בגיבורים, שוין קוקן וואס המוסדות מנהלי די ארויסצוהעלפן ארויס בכליון עינים, צום באזוך פון מרן רבינו שליט"א, וועלכע קומט מחזיק זיין ומעודד זיין די הייליגע מוסדות, וועלכע ווערן געפירט על טהרת הקודש. הנרו"ת הלל"ו, אט די ליכטעלעך, אנ"ו מדליקי"ן, טוען מיר אנצינדן, מיט

אונזער ארומגיין נאך געלט, מיט אונזער מסירת נפש.

תלמיד יעדן אויף פליכט א איז דאס און באזונדער. עס רעדט צו יעדן. ווייל מ'מוז דערצו האבן יעדן יחיד. בהעלות"ך את הנרות. דער אחריות ליגט אויף

יעדן תלמיד!

אצל מעמד ישיבה של רבי ביום ב' וישב תשע"ג העעל"טבהיכלי הישיבה גדולה

tel. 718.831.7007fax. 718.831.7008

email. sales@wocinc.net

1320 50th StreetBrooklyn NY

clickand

market.c

om

Cell Phones Rentals

BlackBerry Rentals

Tablet Rentals

Data Cards

Israel CarRentals

TravelInsurance

קומט אריין! מיר שטייען גרייט אייך צו סערווירן מיט די

גרעסטע אויסוואל און בעסטע סערוויס.

בס"ד

הופיע!מיט גרויס פרייד ווילן מיר מעלדן אז עס ערשיינען

די לאנג ערווארטעטן נייע סאטמארער טעיפ

פארפאסט געווארן און געזינגען דורךמשוררי בית סאטמאר בארה"ק

וועט זיין צו קויפן אין אלע סאטמארער מקוואותאין בתי מדרשים בכל קצווי תבל

פון אינמיטן קומענדיגע וואך

הפצה ראשית: 011-972-54-8419229