DIJAGNOSTIČKI POSTUPCI U BOLESTIMA BUBREGA

Anamneza: Bol u slabinskom predelu (kolika ili tup bol) Povišena temperatura Učestalo mokrenje (polakisuria) Suženje mlaza mokraće, lažni pozivi Bol prilikom mokrenja (dizuria) Noćno mokrenje Količina mokraće za 24h - oliguria < 500 ml

- anuria < 100 ml- poliuria > 2500 ml

EdemiNefritisniNefrotskiRetencija vode u ABI I HBIDruga geneza (hepatalna bolest, venska I limfna staza, KVB,

hipotireoidizam)

Objektivni pregled: Bol pri palpaciji ili sukusiji Pozitivan bimanuelni kontakt Febrilnost Edemi Promene na drugim organskim

sistemima - koža, sluznice- srce, TA- pluća- abdomen- krvni sudovi, AV fistula

Edemi

Urin

IzgledBojapHSpecifična težinaProteiniGlukozaMetilketoniUrobilinogenBilirubinHemoglobinGnoj

BistarSlamno žut4 – 81,015 – 1,0250 1 2 3 40 1 2 30 1 2 30,4 – 1,00 10 1 2 30 1 2 3

Laboratorijske pretrage: Pregled mokraće (srednji mlaz prve jutarnje mokraće):

Uporedni nalaz proteina (kvalitativno, traka) i u

24 h proteinuriji 0 0 < 150 mg 1 + 150-300 mg 2 ++ 300-750 mg 3 +++ 750-1000 mg 4 ++++ > 1000 mg

Urin citološki:eritrociti 0 – 7 106/lleukociti 0 – 10 106/l

Sediment urina:eritrociti (sveži ili izluženi) do 5leukocitibakterijekristalicilindriepitelne ćelije

Količina urina 1000 – 2500 ml/24h

ISPITIVANJE BUBREŽNIH FUNKCIJA

Merenje glomerularne filtracije- klirens kreatinina 120 ml/min- serumski kreatinin 50 – 115 mol/l- serumska urea 3,6 – 8 mmol/l

Koncentraciona sposobnost bubrega- osmolalnost mokraće 800 – 1200 mOsm/kg- specifična težina 1,015 – 1,025

Testovi regulacije ravnoteže H+ jona- test acidifikacije urina

Relationship Between Serum Creatinine and Glomerular

Filtration Rate (GFR) S

eru

m C

reat

inin

e (

mol/

l)

1.56

3.13

6.2512.5 50 10025

% of normal GFR

Nephron loss62 500

125 000 250 000 500 000 1 000 000

0

200

300

500

1000

Ostale laboratorijske pretrage:

elektroliti u serumu Na+ 136 – 145 mmol/lK+ 3,5 – 5,0 mmol/lCa++ 1,1 – 1,4 mmol/lukupni 2,2 – 2,6

mmol/lP+++ 1,0 – 1,4 mmol/l

GAKpH 7,35 – 7,45HCO3

- 20 – 24 mmol/lBE 0 ± 2

SE, KKS, serumski proteini, elektroforeza seruma i urina funkcionalni testovi jetre,

C3, C4, autoantitela ( ANA, anti GBM, ANCA),elektroliti u urinu, selektivnost proteinurije

Ultrasonografija:

bubreg1205015

mmprostata

3540 mmmokraćna bešika

LENGTH-MALE Rt kidney 11.3+ or -0.8 cm

Lt kidney 11.5+ or -0.9 cm

LENGTH-FEMALE Rt kidney 10.8+ or -0.8 cm

Lt kidney 10.9+ or -1.0 cm

Difference in renal sizes Rt <2 cm smaller than Lt

Lt <1.5 cm smaller than Rt

RENAL VOLUME-MALE Rt kidney 147+ or -38 mL

Lt kidney 154+ or -37 mL

RENAL VOLUME-FEMALE Rt kidney 118+ or -27 mL

Lt kidney 125+ or -26 mL

CROSS-SECTIONAL AREA 16-30 cm2

PARENCHYMAL THICKNESS Male 14.8+ or -0.17 mm (range 11-18 mm)

Female 13.6+ or -1 mm (range 11-16 mm[practically, more than 10 mm])

Normalni bubreg

Tumori bubrega

angiolipoma RCC

Ciste

Simplex cystis ADPKD

Nefrokalcinoza i HBI

Hidronefroza I TU mokraćne bešike

Rtg

nativni Rtg urotrakta IV urografija retrogradna urografija CT cistografija mikciona

uretrocistografija renovazografija nuklearna magnetna rezonanca (NMR)

Nativni Rtg

IVU

Angiografija

CT

Scintigrafija

statička scintigrafija

dinamska scintigrafija

radiorenografijaklirens

hipurana, DTPA, EDTA

KALKULOZA

BolHematurijaInfekcijaDg: urin

UZnativni Rtg/IVU

Ako ne razjasnite prirodu hematurije, sumnja na infekciju (TBC), Tu, GN....

•Kalcijum oksalat Kalcijum oksalat

•Uric acid Uric acid

•Struvit Struvit

•KKalcijum fosfatalcijum fosfat

•Cistin Cistin

•Amonium uratAmonium urat

70.4%11.0%6 %

1-4.8%

0.4%0.5%

MINIMALNI ANALITIČKI PROGRAM

Pojedinačni uzorak urina (spot urine sample, mid Pojedinačni uzorak urina (spot urine sample, mid stream)stream)

Test trake za urin

Eritrociti + Mokraćni kamen

Leukociti + Infekcija (obstruktivni pijelonefritis)

Nitriti + Infekcija

pH > 7.0 Bakterije? Infekcija? < 6.0 Mokraćni kamen

Urinokultura 105 kolonija/mL Infekcija

Hitna dijagnostičkalaboratorijska procena

Bubrežne kolike?Hitan tretman pacijenta

GarzaGarza DD. . Urine Collection and Preservation. In Textbook of Urinalysis and Body Fluids.Urine Collection and Preservation. In Textbook of Urinalysis and Body Fluids. Doris L. Ross and Ann E. Neely Eds. 1983Doris L. Ross and Ann E. Neely Eds. 1983

0

10

20

30

40

50

60

1 2 3 4 5 10

Prosečne stope recidiva kalkulozeProsečne stope recidiva kalkuloze

Strohmaier EurUro 2000.

50% ima 1 recidiv50% ima 1 recidiv10 % više od 3 10 % više od 3 recidivarecidiva

%

CaOCaOxx 30 – 40% 30 – 40%, , CaP CaP 60%60%

godine

KrvKrv

Kreatinin Povišen Redukovana renalna funkcija

Krvna slika Leukocitoza Infekcija

Skretanje u levo Infekcija

Trombocitopenija Sepsa

MikrohematurijaMikrohematurija

Prati renalne kolike

(negativan nalaz ne isključuje postojanje mokraćnog kamena)

Test trake pozitivne na reakcionom polju za krv i/ili

Mikroskopska hematurija (> 3 eritrocita/hpf) Makrosopska hematurija

Dif Dg hematurija

Makroskopska kalkulozaTuinfekcijaIgA nefropatija

Mikroskopskainfekcija/TBCGNTukalkulozahemostazni premećaji

Proteinurija za 24h normalno do 150 mg

1) Glomerularna selektivna glomerularna (albumini, siderofilin) neselektivna glomerularna (imunoglobulini,

transferin,hormoni)

2) Tubularna (lizozim, ß2 mikroglobulini,TH protein) obično< 2 g/24h

3) Proteinuria zbog suviška (BJ ili potpuni Ig, multipli mijelom)

Dif Dg proteinurija

GN (MCGN, membranska nefropatija, FSSH, MpGN,MzPGN...)Dijabetesna nefropatijaHTA sa nefroangiosklerozomBolesti plazmocitne lozeFebrilna stanja