Dziedzictwo kulturowe krajówczłonkowskich

Unii Europejskiej

Europe Direct KatowiceUl. Kościuszki 6, 40 - 049 Katowice

Tel./fax +48 32 209 17 01europe-direct@europe-direct.katowice.pl

www.europe-direct.katowice.pl

LISTA UNESCO

Lista światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego ludzkości

Lista obiektów, objętych szczególną ochroną organizacji UNESCO ze względu na ich unikatową

wartość historyczną bądź przyrodniczą. Lista obejmuje (w lipcu 2006) 830 obiektów w 138

krajach, w tym 644 obiektów dziedzictw kulturowego (K), 162 przyrodniczego (P) i 24 mieszane (K, P). W sprawie wpisania danego obiektu na listę rozstrzyga coroczna konferencja UNESCO.

Nominacje zgłaszane są przez poszczególne kraje.

Lista UNESCO:

Włochy – 39, Hiszpania – 38, Chiny, Niemcy - po 30, Francja – 29,

Wielka Brytania – 26, Meksyk – 24, Rosja – 21, USA – 20, Brazylia – 17,

Grecja – 16, Portugalia – 13, Czechy, Japonia, Polska - po 12, Bułgaria – 9,

Austria, Belgia, Węgry - po 8, Holandia, Rumunia - po 7, Egipt – 6,

Słowacja, Finlandia - po 5, Dania, Białoruś - po 4, Malta, Litwa - po 3,

Ukraina – 2, Luksemburg, Łotwa, Estonia - po 1

NIEMCY

• STOLICA: BERLIN

• POWIERZCHNIA: 357 000 KM²

• LICZBA LUDNOŚCI: 82 MLN

• JĘZYK URZĘDOWY: NIEMIECKI

• JEDNOSTKA MONETARNA: EURO

• USTRÓJ POLITYCZNY: REPUBLIKA FEDERALNA

Brama BrandenburskaJeden z charakterystycznych punktów miasta, a także całych Niemiec

Katedra w Spirze

Największa zachowana w Europie katedra romańska z XI/XII wieku. Kościół grzebalny cesarzy z dynastii salickiej, staufickiej i habsburskiej. Spalona w 1689 roku.

Odbudowana i częściowo zrekonstruowana w XVIII–XIX wieku.

Bamberg

Miasto na prawach powiatu w Bawarii, nad rzeką Regnitz, która w odległości ok. 7 km od centrum miasta dwoma ramionami uchodzi do Menu.

Ratyzbona (niem. Regensburg)

Miasto w Bawarii, stolica okręgu Górny Palatynat, nad Dunajem. Polska nazwa miasta wywodzi się z pradawnej nazwy celtyckiej Radasbona. W roku 179 istniała tu rzymska warownia Castra Regina ("warownia nad rzeką Regen"), założona przez Trzeci Legion podczas panowania cesarza Marka Aureliusza.

Katedra św. Piotra i NMP w Kolonii – (niem. Kölner Dom,

oficjalnie Hohe Domkirche St. Peter und Maria)

Archikatedra, największy i najważniejszy kościół niemieckiej Kolonii. Siedziba arcybiskupstwa kolońskiego.

Lubeka (niem. Lübeck)

Miasto na prawach powiatu w północnych Niemczech (Szlezwik-Holsztyn). Leży przy ujściu rzeki Trave nad Zatoką Lubecką. Liczba ludności 213 804 (2005). Jest jednym z większych portów w

Niemczech; dawne główne miasto Ligi Hanzeatyckiej. Jedna z dzielnic - Travemünde - jest popularnym ośrodkiem wypoczynkowym i portem nad wybrzeżem Bałtyku.

WIELKA BRYTANIA

STOLICA: LONDYN

POWIERZCHNIA: 242 514 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 59,2 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: ANGIELSKI

JEDNOSTKA MONETARNA: FUNT ANGIELSKI

USTRÓJ POLITYCZNY: MONARCHIA KONSTYTUCYJNA

Tower Bridge

Stonehenge

Jedna z najsłynniejszych, europejskich budowli megalitycznych, pochodząca z epoki neolitu oraz brązu. Megalit położony jest w odległości 13 km od miasta

Salisbury w hrabstwie Wiltshire w południowej Anglii.

Królewskie Ogrody Botaniczne w Kew (ang. The Royal Botanic Gardens, Kew)

Rozległy kompleks ogrodów i szklarni pomiędzy dzielnicami Richmond i Kew w południowo-zachodnim Londynie.

Miasto Edynburg (ang. Edinburgh)

Miasto w Wielkiej Brytanii; od 1437 roku stolica Szkocji i siedziba szkockiego parlamentu, którego obrady wznowiono w 1999 roku po przerwie trwającej od

zjednoczenia z Anglią w roku 1707.

Opactwo Westminsterskie -The Collegiate Church of St Peter,

-Westminster (Kolegiata św. Piotra w Westminsterze)

to najważniejsza, obok katedry w Canterbury i katedry św. Pawła w londyńskim City, świątynia angielska.

Grobla Olbrzyma (ang. Giant's Causeway)

Oryginalna formacja skalna na wybrzeżu Irlandii Północnej (hrabstwo Antrim). Składa się z około 37 tysięcy ciasno ułożonych kolumn bazaltowych,

które uformowały się podczas erupcji wulkanicznej blisko 60 mln lat temu.

FRANCJA

STOLICA: PARYŻ

POWIERZCHNIA: 547 000 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 61,7 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: FRANCUSKI

JEDNOSTKA MONETARNA: EURO

USTRÓJ POLITYCZNY: REPUBLIKA

Wieża Eiffla

Katedra w Chartres,

Cathédrale Notre-Dame de Chartres

Gotycka katedra pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny, w Chartres, we Francji.

Pałac wersalski

Został wzniesiony na polecenie Ludwika XIII w małej wiosce na południowy zachód od Paryża (Wersal).

Początkowo miał on pełnić rolę pałacu myśliwskiego.

Notre-Dame de Paris

Gotycka katedra w Paryżu. Jedna z najbardziej znanych katedr na świecie,

między innymi dzięki powieści Dzwonnik z Notre Dame francuskiego pisarza Wiktora Hugo.

LUWR

Awinion (fr. Avignon)

Miasto na południu Francji ( w regionie Prowansja-Alpy-Wybrzeże Lazurowe, w departamencie Vaucluse), u podnóża malowniczego wapiennego wzgórza, na

lewym brzegu Rodanu, przy ujściu do niego rzeki Durance. Nad miastem góruje potężny zamek papieży (Palais des Papes).

Orange

Miasto na południu Francji, w departamencie Vaucluse (region Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże), położone w dolinie Rodanu, na północ od Awinionu, ok. 90

km od Morza Środziemnego.

WŁOCHY

STOLICA: RZYM

POWIERZCHNIA: 301 260 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 57,2 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: WŁOSKI

JEDNOSTKA MONETARNA: EURO

USTRÓJ POLITYCZNY: REPUBLIKA

Koloseum

Miasto Wenecja (wł. Venezia, łac. Venetia)

Miejscowość i gmina na północy Włoch nad Adriatykiem, stolica regionu Wenecja Euganejska. Ludność: 266 tys. mieszk. (2004).

Castel del Monte

Zamek ten uznawany jest za jedno z najdoskonalszych dzieł architektonicznych średniowiecza.

Werona (wł. Verona)

Miasto i gmina we Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska, w prowincji Werona.

Zespół zabytkowy we Florencji

Florencja, (wł. Firenze ) to miasto w środkowych Włoszech, stolica Toskanii. Położone jest na równinie nad rzeką Arno u stóp zachodniego

stoku Apenin.

Rzym (wł., łac. Roma) i Watykan

Stolica Włoch, miasto w środkowej części kraju w otoczeniu wzgórz, nad Tybrem, ośrodek administracyjny i polityczny

(siedziba prezydenta, ministerstw i urzędów; stolica i główne miasto regionu administracyjno-historycznego Lacjum).

HISZPANIA

STOLICA: MADRYT

POWIERZCHNIA: 505 992 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 40 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: HISZPAŃSKI

JEDNOSTKA MONETARNA: EURO

USTRÓJ POLITYCZNY: MONARCHIA KONSTYTUCYJNA

Sagrada Familia

Sagrada Familia to niepowtarzalna secesyjna świątynia rzymsko-katolicka, mieści się w południowo-centralnej części miasta. Bazylikę zaprojektował słynny architekt Antonio Gaudi, a jej budowa trwa od roku 1924 do dnia dzisiejszego

Most Biskajski (bask. Bizkaiko Zubia,

hiszp. Puente de Vizcaya) Most gondolowy ponad ujściem rzeki Nervión (Ibaizabal),

w hiszpańskim Kraju Basków w prowincji Bizkaia.

La Vall de Boí (hiszp. Valle de Bohí)

Hiszpańska wąska, stroma dolina oraz gmina w Katalonii, w prowincji Lleida. W dolinie znajduje się dziewięć kościołów wczesnoromańskich.

Alcalá de Henares (pol. Alkala)

Miasto w Hiszpanii położone 30 km od Madrytu, 190 tysięcy mieszkańców.Miasto jest jednym z najstarszych w Hiszpanii. W XV wieku powstał tu uniwersytet. W mieście znajduje się wiele atrakcji, w tym m.in. dom, w którym mieszkał Miguel

de Cervantes (obecnie znajduje się tam muzeum poświęcone pisarzowi).

Królewski klasztor Santa Maria de Guadalupe

Klasztor w którym znajduje się rzeźba Matki Bożej z miejscowości Guadalupe w prowincji Cáceres. Figura okrywana jest bogato zdobionymi sukniami spod których widać tylko dłonie i twarz Matki Bożej i Dzieciątka Jezus. Guadalupe - arabskie imię

Matki Bożej oraz nazwa opactwa, miasta i okolic pochodzą od małego zbiornika wodnego poniżej miasteczka.

Zespół zabytkowy w Toledo

Toledo to miasto w środkowej Hiszpanii (ok.70 km od Madrytu), ok. 60 tys. mieszk. (1991). Leży na wzgórzu w zakolu rzeki Tag.

POLSKA

STOLICA: WARSZAWA

POWIERZCHNIA: 312 520 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 38,4 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: POLSKI

JEDNOSTKA MONETARNA: ZŁOTY

USTRÓJ POLITYCZNY: REPUBLIKA

Stare Miasto KRAKÓW

Najstarszy obszar Krakowa, otoczony Plantami.

Jego centrum stanowi Rynek Główny.

Stare Miasto Warszawy

Najstarsze osiedle miejskie Warszawy. Jest to zwarty zespół architektury zabytkowej, przeważnie z XVII i XVIII wieku o średniowiecznym układzie zabudowy, otoczony

pierścieniem murów obronnych z XIV-XVI wieku.

Zamek krzyżacki w Malborku (niem. Ordensburg Marienburg)

Trzyczęściowa twierdza obronna w stylu gotyckim o kubaturze ponad 250 000 m³. Składa się z podzamcza, zamku średniego i zamku wysokiego. Jest to jeden z

największych zachowanych zespołów gotyckiej architektury na świecie.

RUMUNIA

STOLICA: BUKARESZT

POWIERZCHNIA: 238 000 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 22,4 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: RUMUŃSKI

JEDNOSTKA MONETARNA: LEJ

USTRÓJ POLITYCZNY: REPUBLIKA

Sighişoara Miasto w środkowej Rumunii, nad rzeką Wielką Tyrnawą w Siedmiogrodzie.

Jeden z najlepiej zachowanych średniowiecznych zespołów miejskich w Europie środkowo-wschodniej.

Siedmiogród, zwany także Transylwanią

Kraina historyczna położona na Wyżynie Siedmiogrodzkiej w centralnej Rumunii. Jego wschodnią i południową granicę stanowią Karpaty, zachodnią – w przybliżeniu –

Góry Bihorskie, zaś północną – pasmo Gór Rodniańskich.

Maramureş

Okręg w północnej Rumunii (Siedmiogród), ze stolicą w mieście Baia Mare. Znajduje się tam cały zespół drewnianych cerkwi

BUŁGARIA

STOLICA: SOFIA

POWIERZCHNIA: 110 994 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 8,21 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: BUŁGARSKI

JEDNOSTKA MONETARNA: LEW

USTRÓJ POLITYCZNY: REPUBLIKA

Cerkiew Bojańska

Średniowieczna świątynia prawosławna, znajdująca się w Bojanie (dzielnica Sofii). Wyróżnia się dobrze zachowanymi freskami, które zaliczane są do najcenniejszych

zabytków średniowiecznej sztuki malarskiej na Bałkanach.

Jeździec z Madary

Średniowieczny relief naskalny. Jest jedynym zabytkiem tego rodzaju w Europie. Znajduje się w pobliżu wsi Madara we wschodniej Bułgarii (okolice Szumenu).

NesebyrMiasto w Bułgarii, położone na niewielkim półwyspie na wybrzeżu Morza Czarnego,

10 194 mieszkańców.Miasto jest rezerwatem architektonicznym i archeologicznym.

HOLANDIA

STOLICA: AMSTERDAM

POWIERZCHNIA: 41 900 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 16,2 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: NIDERLANDZKI

JEDNOSTKA MONETARNA: EURO

USTRÓJ POLITYCZNY: MONARCHIA KONSTYTUCYJNA

Amsterdam

Woudagemaal Zabytkowa stacja pomp parowych.

Droogmakerij de Beemster (Beemster Polder)

Najstarszy zachowany holenderski polder (XVII w.) (dziedzictwo przyrodnicze, dziedzictwo kulturalne).

Willemstad Stolica Antyli Holenderskich położona na wyspie Curaçao.

Liczba mieszkańców: ok. 50 tys. (zespół miejski ok. 125 tys.)W Willemstad znajduje się ważny port lotniczy i morski.

GRECJA

STOLICA: ATENY

POWIERZCHNIA: 132 000 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 10,5 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: GRECKI

JEDNOSTKA MONETARNA: EURO

USTRÓJ POLITYCZNY: REPUBLIKA

Panteon

Akropol ateński (gr. akropolis - górne miasto)

Położone w Atenach wapienne wzgórze o wysokości względnej 95 m. Był on ufortyfikowanym wzgórzem, na którym już w czasach mykeńskich zbudowano

cytadelę. W okresie późniejszym Akropol stał się miejscem kultu.

Meteory (od greckiego metéoros

wzniesiony w górę; będący wysoko w powietrzu)

Masyw skał z piaskowca w środkowej Grecji na północno-zachodnim krańcu równiny tesalijskiej w okolicy miasta Kalambaka. Na szczytach skał

umiejscowiony jest zespół prawosławnych klasztorów (monastyrów).

Rodos (gr. Ρόδος)

Miasto na greckiej wyspie o tej samej nazwie, leżące na wysuniętym najbardziej na północ krańcu owej wyspy. Rodos jest przykładem połączenia historii ze

współczesnością.

CZECHY

STOLICA: PRAGA

POWIERZCHNIA: 79 000 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 10,2 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: CZESKI

JEDNOSTKA MONETARNA: KORONA CZESKA

USTRÓJ POLITYCZNY: REPUBLIKA

Praga (czes. Praha,)

Stolica i największe miasto Czech. Nazwa została wyprowadzona od słowa czeskiego "práh" które oznacza próg domu

(związane jest to z legendą o Libuszy) ale także próg na rzece.

Litomyšl (niem. Leitomischl)

Miasto w Czechach, w kraju pardubickim. Według danych z 31 grudnia 2003 powierzchnia miasta wynosiła 3 345 ha, a liczba jego mieszkańców 10 146 osób.

Znajduje się tu renesansowo-barokowy zamek.

Kutná Hora Stolica powiatu Kutná Hora w kraju środkowoczeskim, w Czechach w odległości ok.

65 km od Pragi. Populacja miasta na rok 2003 wyniosła 21 218 mieszkańców. W 1995 r. Stare Miasto wraz z kościołem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i katedrą

św. Barbary zostało zapisane na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

SŁOWACJA

STOLICA: BRATYSŁAWA

POWIERZCHNIA: 49 030 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 5,4 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: SŁOWACKI

JEDNOSTKA MONETARNA: KORONA SŁOWACKA

USTRÓJ POLITYCZNY: REPUBLIKA

Gerlach

Bańska Szczawnica

Miasto w kraju bańskobystrzyckim, w okresie Bańska Szczawnica na Słowacji.Miasto rozwinęło się dzięki przemysłowi wydobywczemu rudy srebra. W

średniowieczu było najważniejszym miastem górniczym Węgier. W 1238 r. Bańska Szczawnica uzyskała jako jedna z pierwszych w kraju status miasta królewskiego.

Zamek Spiski (słow. Spišský Hrad)

Zabytkowy kompleks zamkowy z przełomu XI i XII wiek jest zaliczany do największych tego typu w środkowej Europie, cały kompleks zamkowy zajmuje powierzchnię ok. 4

ha. Zamek położony jest na podtatrzu słowackim.

Bardiów występujący również pod nazwami

Bardiejów, Bardyjów, Bardejów

Miasto powiatowe w północno-wschodniej Słowacji, w kraju preszowskim, w historycznym regionie Szarysz.

BELGIA

STOLICA: BRUKSELA

POWIERZCHNIA: 30 520 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 10,1 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: FRANCUSKI, NIDERLANDZKI, NIEMIECKI

JEDNOSTKA MONETARNA: EURO

USTRÓJ POLITYCZNY: MONARCHIA KONSTYTUCYJNA

Atomium

Brugia (niderl. Brugge, fr. Bruges)

Miasto w północno-zachodniej Belgii, ośrodek administracyjny prowincji Flandria Zachodnia. Zwane "Flamandzką Wenecją„.

Neolityczna kopalnia krzemienia ludności kultury michelsberskiej w Spiennes

(prov. Hai naut, Belgia)

Kopalnię odkryto podczas budowy linii kolejowej w 1867 roku. Ślady pracy neolitycznych górników występują na powierzchni blisko 60 hektarów.

Bruksela (Grand Place)

Miasto i stolica Belgii oraz Unii Europejskiej, położone w środkowej części kraju nad rzeką Senne.

Centralnym punktem miasta jest Grand Place z gotyckim ratuszem (Hôtel de Ville) z XV wieku i zabytkowymi kamienicami oraz Domem Króla (Maison du Roi).

WĘGRY

STOLICA: BUDAPESZT

POWIERZCHNIA: 93 000 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 10,16 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: WĘGIERSKI

JEDNOSTKA MONETARNA: FORINT

USTRÓJ POLITYCZNY: REPUBLIKA

Budapeszt Miasto na Węgrzech położone w północnej części kraju, nad Dunajem.

Stolica Republiki Węgierskiej. Do XIX wieku trzy osobne miasta: Buda i Óbuda na prawym brzegu Dunaju oraz Peszt – na lewym.

Puszta

Rozległy step na Wielkiej Nizinie Węgierskiej, w dolinie Cisy, dawniej porośnięty trawą, wykorzystywany jako pastwiska, dziś w dużej mierze

zagospodarowany pod uprawy rolne.

Hollókő Wieś w komitacie Nógrád na Węgrzech. Pełni funkcję skansenu. We wsi znajdują się

ruiny zamku z przełomu XV i XVI wieku. W 1987 r. została zapisana na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

PORTUGALIA

STOLICA: LIZBONA

POWIERZCHNIA: 92 100 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 9,8 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: PORTUGALSKI

JEDNOSTKA MONETARNA: EURO

USTRÓJ POLITYCZNY: REPUBLIKA

Klasztor Hieronimitów w Lizbonie

Budowa klasztoru rozpoczęła w 1502 z polecenia króla Manuela I jako wyraz dziękczynienia za szczęśliwą wyprawę, zakończyła w roku 1551, kiedy jego syn Jan III

zrezygnował z jej finansowania.

Porto Miasto w Portugalii, 263 tys. mieszkańców (zespół miejski 2 200 000), drugie co do

wielkości w państwie. Leży u ujścia rzeki Douro (hisz. Duero), nad Oceanem Atlantyckim, w północnej Portugalii, jest głównym miastem regionu Wielkie Porto

Guimarães Miejscowość w Portugalii, leżąca w dystrykcie Braga, w regionie Północ w

podregionie Ave. Pierwsza stolica kraju.Miejscowość jest siedzibą gminy o tej samej nazwie.

SZWECJA

STOLICA: SZTOKHOLM

POWIERZCHNIA: 449 964 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 8,74 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: SZWECKI

JEDNOSTKA MONETARNA: KORONA SZWEDZKA

USTRÓJ POLITYCZNY: MONARCHIA KONSTYTUCYJNA

Laponia (Saami) Region w północnej Europie, obejmujący swoim zasięgiem Półwysep Kolski w Rosji oraz północne tereny trzech państw skandynawskich: Finlandii, Szwecji i Norwegii.

Zajmuje obszar 157.487 km². Laponia jest uważana za siedzibę św. Mikołaja.

Birka Średniowieczne miasto - faktoria handlowa wikingów położone na terenie dzisiejszej Szwecji, na wyspie Birka (Björkö) we wschodniej części jeziora Melar, na zachód od Sztokholmu. Osada zajmowała ok. 12 ha powierzchni i była obwiedziona od strony lądu kamiennym murem. Obok, na skalistym wyniesieniu, znajdował się obronny

gródek, którego początki sięgały V wieku - okresu wędrówek ludów.

Tanumshede Miasto w regionie Västra Götaland w zachodniej Szwecji.

Zamieszkuje je około 1600 osób. Tanumshede jest siedzibą gminy Tanum. Region wokół miasta został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO,

z powodu występowania tu dużej ilości petroglifów.

AUSTRIA

STOLICA: WIEDEŃ

POWIERZCHNIA: 83 900 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 8 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: NIEMIECKI

JEDNOSTKA MONETARNA: EURO

USTRÓJ POLITYCZNY: REPUBLIKA

Pałac Schönbrunn

Pałac zbudowany w XVII-XVIII wieku na zlecenie cesarza Leopolda I, zaprojektowany przez Johanna Bernharda Fischera von Erlacha.

Graz

Miasto w południowo-wschodniej Austrii, stolica Styrii. Miasto jest położone nad rzeką Murą, u podnóża Alp Styryjskich. Po Wiedniu drugie co do wielkości i znaczenia

miasto Austrii.

Salzburg

Miasto w północno-zachodniej Austrii, stolica kraju związkowego Salzburg. Położone w pobliżu granicy z Niemcami w Alpach, nad rzeką Salzach, na wysokości 425 m n. p. m.

Alpy

DANIA

STOLICA: KOPENHAGA

POWIERZCHNIA: 43 094 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 5,17 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: DUŃSKI

JEDNOSTKA MONETARNA: KORONA DUŃSKA

USTRÓJ POLITYCZNY: MONARCHIA KONSTYTUCYJNA

Katedra Roskilde (duń. Roskilde Domkirke)

Gotycka katedra znajdujuąca się w Roskilde na Zelandii, we wschodniej Danii. Jako pierwszy gotycki kościół w Skandynawii katedra stała się inspiracją dla gotyckiego

budownictwa sakralnego w całej Europie północnej.

Kronborg

Zamek znajdujący się w Helsingør w cieśninie Sund, oddzielającej Danię od Szwecji, zlokalizowany na najdalej wysuniętym w morze cyplu.

Jelling

Niewielkie miasteczko w środkowej Danii niedaleko Vejle, ośrodek administracyjny gminy Jelling. Zachowały się wczesnośredniowieczne zabytki - kościół, kamienie

runiczne i kurhany.

FINLANDIA

STOLICA: HELSINKI

POWIERZCHNIA: 338 144 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 5,2 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: FIŃSKI, SZWEDZKI

JEDNOSTKA MONETARNA: EURO

USTRÓJ POLITYCZNY: REPUBLIKA

Suomenlinna (szw. Sveaborg)

Twierdza w Helsinkach, położona na grupie wysp niedaleko brzegu. Ma wielkie znaczenie kulturowe jako zabytek historyczny i atrakcja turystyczna. Twierdza

jest ważną częścią tożsamości helsińskiej.

Petäjävesi

Gmina w Finlandii, w prowincji Finlandia Zachodnia. W latach 1763-1765 zbudowano tutaj drewniany zbór luterański. Drewniany kościół w Petäjävesi został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 1994 roku jako przykład tradycyjnego skandynawskiego budownictwa, łączącego renesansowy plan

krzyża greckiego z elementami budownictwa gotyckiego.

Rauma Miasto w południowo-zachodniej Finlandii, w prowincji Finlandia Zachodnia, port nad Zatoką Botnicką. Około 37 tys. mieszkańców. Założone w 1442, jedno ze starszych

miast w Finlandii. Wpisane na listę UNESCO w 1991 ze względu na doskonale zachowaną historyczną zabudowę centrum (drewniane budynki).

Biała noc

IRLANDIA

STOLICA: DUBLIN

POWIERZCHNIA: 70 728 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 3,8 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: IRLANDZKI, ANGIELSKI

JEDNOSTKA MONETARNA: EURO

USTRÓJ POLITYCZNY: REPUBLIKA

Krzyż Celtycki

Zespół klasztorny na wyspie Skellig Michael

Wyspa Great Skellig, znana też jako Skellig Michael (irl. Sceilig Mhichíl) wpisana została w 1996 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO ze względu na

znajdujące się tu ruiny wczesnośredniowiecznego St Fionan's Abbey (opactwa św. Fionana) z drugiej połowy VI wieku n.e. Zachowały się tu m.in. tzw. clocháins -

kamienne chatki w kształcie uli.

Brú na Bóinne

Szeroki meander rzeki Boyne w Irlandii, w którym znajduje się ważny kompleks neolitycznych komnat grobowych, ustawionych pionowo kolumn skalnych,

oraz innych zabytków prahistorycznych.

LITWA

STOLICA: WILNO

POWIERZCHNIA: 65 200 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 3,7 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: LITEWSKI

JEDNOSTKA MONETARNA: LIT

USTRÓJ POLITYCZNY: REPUBLIKA

OSTRA BRAMA

Mierzeja Kurońska

Wąski, długi fragment lądu, w postaci piaszczystego wału, w południowo-wschodnej części wybrzeża Morza Bałtyckiego. Mierzeja oddziela Zalew Kuroński od otwartego

morza.

Wilno

Stolica Litwy (do 1939 stolica województwa wileńskiego), na Pojezierzu Wileńskim, nad Wilią, u ujścia Wilenki; ośrodek przemysłowy; port lotniczy, węzeł kolejowy i drogowy;

ośrodek kulturalny i naukowy, uniwersytet (zał. w 1579), cenny zespół obiektów zabytkowych; główny ośrodek kultury polskiej na Litwie.

Kiernów, Kierniów

Nieduża miejscowość turystyczna na Wileńszczyźnie na Litwie nad Wilią, znana z powodu odkryć archeologicznych. Dawna stolica Litwy.

ŁOTWA

STOLICA: RYGA

POWIERZCHNIA: 64 600 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 2,5 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: ŁOTEWSKI

JEDNOSTKA MONETARNA: ŁAT

USTRÓJ POLITYCZNY: REPUBLIKA

Ryga (łot. Rīga)

Stolica Łotwy, miasto położone nad rzeką Dźwiną w pobliżu jej ujścia do Bałtyku w Zatoce Ryskiej. Jest głównym ośrodkiem gospodarczo-przemysłowym, komunikacyjnym

(port morski, lotniczy i węzeł kolejowy), kulturalnym i naukowym kraju. Posiada liczne zabytki, w tym jeszcze z czasów średniowiecza.

Dźwina

Południk Struvego

Sieć triangulacyjnych punktów pomiarowych, ciągnąca się od Fulenes na przedmieściach Hammerfest na Przylądku Północnym (70°40'11"N, 23°38'48"E) do

Starej Nekrasiwki niedaleko Izmaiłu nad Morzem Czarnym (45°20'48"N, 28°55'48"E).

ESTONIA

STOLICA: TALLIN

POWIERZCHNIA: 45 227 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 1,4 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: ESTOŃSKI

JEDNOSTKA MONETARNA: KORONA ESTOŃSKA

USTRÓJ POLITYCZNY: REPUBLIKA

Tallinn (estoń. Tallinn)

Stolica Estonii i port nad Morzem Bałtyckim (na południowym brzegu Zatoki Fińskiej).

SŁOWENIA

STOLICA: LUBLANA

POWIERZCHNIA: 20 273 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 2 MLN

JĘZYK URZĘDOWY: SŁOWEŃSKI

JEDNOSTKA MONETARNA: EURO

USTRÓJ POLITYCZNY: REPUBLIKA

Jaskinie Škocjańskie (słow. Škocjanske jame)

Zespół jaskiń krasowych w Słowenii. Aktualnie znana sumaryczna długość jaskiń wynosi ok. 6 km. Jaskinie charakteryzują się dużą wysokością komór i korytarzy oraz płynącą przez nie dużą podziemną rzeką o nazwie Reka (co jak się łatwo domyślić

znaczy Rzeka). Wypływa ona spod szczytu góry Snežnik i wpływa do jaskini wąwozem pod wioską Škocjan.

CYPR

STOLICA: NIKOZJA

POWIERZCHNIA: 9 252 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 800 000

JĘZYK URZĘDOWY: GRECKI I TURECKI

JEDNOSTKA MONETARNA: FUNT CYPRYJSKI

USTRÓJ POLITYCZNY: REPUBLIKA

Pafos (gr. Πάφος)

Miasto na południowo-zachodnim wybrzeżu Cypru, ważny ośrodek turystyczny.W starożytności istniały tu dwie osady Pafos Palaia i Pafos Nea.

Dzisiaj zamieszkane jest Nowe Pafos.Według mitologii greckiej u wybrzeży Pafos

narodziła się z morskiej piany bogini miłości Afrodyta.

Góry Troodos (gr. Τρόοδος, Tróödhos)

Powstały w wyniku wypiętrzenia się prastarego dna morskiego. W górach znajduje się 10 kościołów bizantyjskich, wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, jak

również najsłynniejszy i najbogatszy klasztor na Cyprze - Kykkos.

Chirokitia (gr. Χοιροκοιτία)

Stanowisko archeologiczne w południowej części Cypru. Zachowały się tu pozostałości neolitycznej osady z VI tysiąclecia p.n.e., w 1998 roku wpisane na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.

LUKSEMBURG

STOLICA: LUKSEMBURG

POWIERZCHNIA: 2586 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 412 000

JĘZYK URZĘDOWY: FRANCUSKI, NIEMIECKI, LUKSEMBURSKI

JEDNOSTKA MONETARNA: EURO

USTRÓJ POLITYCZNY: MONARCHIA KONSTYTUCYJNA

LUKSEMBURG Gmina ze statusem miasta oraz stolica Wielkiego Księstwa Luksemburga.

Jest centrum administracyjnym i finansowym państwa, jest położone na południu kraju nad miejscem połączenia rzek Alzette i Pétrusse.

MALTA

STOLICA: VALLETTA

POWIERZCHNIA: 316 KM²

LICZBA LUDNOŚCI: 390 000

JĘZYK URZĘDOWY: MALTAŃSKI, ANGIELSKI

JEDNOSTKA MONETARNA: LIRA MALTAŃSKA

USTRÓJ POLITYCZNY: REPUBLIKA

Valletta, La Valetta

Stolica Malty położona na półwyspie Sceberras pomiędzy dwoma zatokami

Grand Harbour i Marsamxett Harbour.

Jest najdalej wysuniętą na południe europejską stolicą.

Megalityczne świątynie Malty

Zespół megalitycznych świątyń, położonych na wyspach Malta i Gozo w Republice Malty.

Zaliczają się do najstarszych wolno stojących budowli na świecie.

W 1980 roku dwie z nich, należące do kompleksu Ġgantija

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ.

Europe Direct KatowiceUl. Kościuszki 6, 40 - 049 Katowice

Tel./fax +48 32 209 17 01europe-direct@europe-direct.katowice.pl

www.europe-direct.katowice.pl