Enerji Kaynakları:

i. Kömür

ii. Petrol

iii. Doğal Gaz

iv. Hidrolik (Hidroelektrik) Enerji

v. Elektrik

vi. Odun, Hayvan, Bitki Artıkları

vii. Güneş Enerjisi

viii. Jeotermal Enerji

ix. Biogaz ve Biomas

x. Rüzgar Enerjisi

Yenilenebilir Enerji Nedir?

Güneş hücresinin çalışma prensibi

PİKOM nedir? Ne işe yarar? Enerji ve PİKOM arasındaki

ilişki.

Teknoloji ve güneş enerjisi

Tarım ve hayvancılık Motorlu taşıtlar

• Jeotermal kaynaklar yoğun olarak aktif kırık sistemleri ile volkanik ve

magmatik birimlerin etrafında oluşmaktadır.

• Jeotermal enerjiye dayalı modern jeotermal elektrik santrallerinde CO2,

NOx, SOx gazlarının salınımı çok düşük olduğundan temiz bir enerji

kaynağı olarak değerlendirilmektedir.

• Jeotermal enerji, jeotermal kaynaklardan doğrudan veya dolaylı her türlü

faydalanmayı kapsamaktadır. Düşük (20-70°C) sıcaklıklı sahalar başta

ısıtmacılık olmak üzere, endüstride, kimyasal madde üretiminde

kullanılmaktadır. Orta sıcaklıklı (70-150°C) ve yüksek sıcaklıklı

(150°C'den yüksek) sahalar ise elektrik üretiminin yanı sıra reenjeksiyon

koşullarına bağlı olarak entegre şekilde ısıtma uygulamalarında da

kullanılabilmektedir.

• Dünyada jeotermal enerji kurulu gücü 9.700 MW, yıllık üretim 80

milyar kWh olup, jeotermal enerjiden elektrik üretiminde ilk 5

ülke; ABD, Filipinler, Meksika, Endonezya ve İtalya şeklindedir.

Elektrik dışı kullanım ise 33.000 MW'tır. Dünya'da jeotermal ısı

ve kaplıca uygulamalarındaki ilk 5 ülke ise Çin, Japonya, ABD,

İzlanda ve Türkiye'dir.

• Türkiye, Alp-Himalaya kuşağı üzerinde yer aldığından oldukça

yüksek jeotermal potansiyele sahip olan bir ülkedir. Ülkemizin

jeotermal potansiyeli 31.500 MW'tır. Ülkemizde potansiyel

oluşturan alanlar Batı Anadolu'da (%77,9) yoğunlaşmıştır. Bu güne

kadar potansiyelin %13'ü (4.000 MW)Enerji Bakanlığımız

kuruluşu olan MTA tarafından kullanıma hazır hale getirilmiştir.

Türkiye’nin sahip olduğu aktif tektonik özelliğinin ürünü olarak bu enerji kaynağı çoğunlukla Ege Bölgesi’nde kümelenmiş görülüyor.

Aşağıdaki grafikte Ege bölgesi ve diğer bölgelerimizin

jeotermal enerji rezervlerinde Türkiye içindeki payları %

olarak gösterilmektedir:

•Türkiye'deki jeotermal alanların %55'i ısıtma uygulamalarına uygundur. Ülkemizde, jeotermal enerji kullanılarak 1200 dönüm sera ısıtması yapılmakta ve 15 yerleşim biriminde 100.000 konut jeotermal enerji ile ısıtılmaktadır.

Pamukkale yakınındaki Karahayıt kaplıcalarındaki durumdur.Her pansiyon ve otelin kendine ait kuyu açması sonucu rezervuardan aşırı su çekilmiş ve yer altı su seviyesi hergün düşmüştür.Bu bölgedeki kızıl travertenleri yaratan kaplıca suları yok olmuş ve turizm darbe almıştır

Kızıldere(denizli) jeotermal elektrik santraline entegre

sıvı CO2 ve kurubuz üretim fabrikası İzmir/Balçova’da jeotermalle ısınan

bir sera

Sera ısıtmacılığında kullanılan sondaj kuyusu

Aydın Germencik

Dalga enerjisi, rüzgarın deniz ve okyanus yüzeylerinde hareketi

sonucunda oluşan dalgalanma hareketinden elde edilen enerji türüdür. Rüzgarların sınır tabakasında oluşturdukları sürtünmeler neticesinde ortaya çıkan dalgalar, deniz yüzeyinin rastgele yukarı ve aşağı hareket etmesine neden olur. Dalga enerjisi diğer yenilenebilir enerji kaynakları ‘na göre daha yoğundur.

Dalga enerjisi

*Tükenmeyen enerji kaynağıdır ve sonsuzdur,

*Yenilenemeyen ve tükenebilir olan fosil yakıtlara olan bağımlılığı azaltır,

*Temiz enerji kaynağı olan dalga enerjisi çevreyi ve doğayı kirletmez,

*Ekonomik açıdan yeni iş imkanları oluşturur ve işsizliği azaltır,

*Elektriğin olmadığı yerlerde elektrik sağlar,

*Deniz ve okyanus gibi yerlerde yapılacak olan çalışmalar ile potansiyel teknolojilerin

kullanımına da imkan tanır,

*Ayrıca temiz içme suyu elde etmede de kullanılır. Tuzlu suyu tatlı suya çevirebilir. Bunun

en büyük örneği, yavru vatan kıbrıs’ta yıllardır deniz suyu arıtılarak içme suyuna çevrilerek

kullanılıyor,

*Deniz ve okyanus diplerindeki zenginlikleri keşfetmemize olanak tanır,

*Su kaynaklarımızın kıyılarını da korumamızı sağlar.

*Birçok enerji kaynağı gibi dalga enerjisi de bazı dezavantajlara sahiptir; *Dalga enerjisi ile elektrik üretebilmek için her dalga boyuna göre sıfırdan bir tasarım yapmak gerekir. Çünkü her dalganın boyu aynı değildir. Bu yüzden standart bir dalga enerji sistemi de yoktur, *Dalga enerjisi sistemleri uygulanırken karşısına pek çok sıkıntılı bölgeler çıkabilmektedir. Bunlar gemi rotaları (güzergahları), askeri tatbikat alanları, balık avlanma sahaları ve deniz altından giden kablolar gibi. Eğer bunlara dikkat edilmezse, çok büyük sorunlar ortaya çıkabilmektedir.

Önemli biyokütle kaynakları arasında: odun (enerji ormanları, çeşitli ağaçlar), yağlı tohum bitkileri (kolza, ayçiçek, soya v.b), karbonhidrat bitkileri (patates, buğday, mısır,

pancar, enginar, v.b.),

elyaf bitkileri (keten, kenaf, kenevir, sorgum,

miskantus, v.b.), protein bitkileri (bezelye, fasulye, buğday v.b.), bitkisel artıklar (dal, sap, saman, kök, kabuk, v.b.), hayvansal atıklar, kentsel ve endüstriyel atıklar

yer alır.

Biyokütle kaynakları çeşitli teknolojileri kapsamında değerlendirilerek,

mevcut yakıtlara alternatif çok sayıda katı, sıvı ve gaz yakıta (biyoyakıt)

dönüştürülebilmektedir.

Anaerobik Bozundurma ve Biyogaz Eldesinin Avantajları

•Evsel, tarımsal, agro-endüstriyel, vb. pekçok organik

atığın çevreye kontrolsüzce verilmesi kaynaklı

yüzey/yeraltı sularının kontaminasyonu, sera gazı

emisyonları kaynaklı küresel ısınmanın artması, koku

problemi ve ilgili insan sağlığı sorunlarının

azaltılması/önlenmesi,

•Organik atıkların atmosferik karbon miktarında net bir

artışa yol açmadan biyogaz, toprak iyileştiricisi, fiber ve

gübre gibi satılabilir biyo-bazlı ürünlere çevirebilmesi,

Biyohidrojen

Hidrojen, renksiz, kokusuz, havadan 14.4 kez daha hafif ve tamamen

zehirsiz bir gazdır. -252.77°C'da sıvı hale getirilebilir. Sıvı hidrojenin hacmi gaz halindeki

hacminin sadece 1/700'ü kadardır. Hidrojen bilinen tüm yakıtlar içerisinde birim kütle başına en yüksek

enerji içeriğine sahiptir (Üst ısıl değeri 140.9 MJ/kg, alt ısıl değeri 120,7 MJ/kg).

1 kg hidrojen 2.1 kg doğal gaz veya 2.8 kg petrolün sahip olduğu enerjiye sahiptir. Ancak birim enerji başına hacmi yüksektir. Hidrojen doğada serbest halde bulunmaz,bileşikler halinde bulunur.En çok bilinen bileşiği ise sudur.

Hidrojenin özellikleri

Hidrojen enerjisi tüketiciye yakıt ve/veya elektrik biçiminde sunulan bir enerji kaynağıdır. Bu enerji, sudan elde edilebilmekte ve yüksek verimlilikle, çevre üzerinde hiçbir olumsuz etki yaratmadan yararlı bir enerjiye dönüştürülebilmektedir. Doğadaki miktarı sonsuz olup tükenmez, yanması ile çok yüksek verim elde edilir ve sonuçta su buharı meydana gelir. Doğada bileşikler halinde bol miktarda bulunan hidrojen serbest olarak bulunmadığından doğal bir enerji kaynağı değildir. Bununla birlikte hidrojen birincil enerji kaynakları ile değişik hammaddelerden üretilebilmekte ve üretiminde dönüştürme işlemleri kullanılmaktadır. Hidrojen petrol yakıtlarına göre ortalama 1.33 kat daha verimli bir yakıttır.Hidrojenden enerji elde edilmesi esnasında su buharı dışında çevreyi kirletici ve sera etkisini artırıcı hiçbir gaz ve zararlı kimyasal madde üretimi söz konusu değildir.

Benzinli bir otomobil ortalama olarak 65 litre ( 47kg ) benzin almakta olup, bu da enerji olarak 17 kg hidrojene karşılık gelmektedir.

Bunlar hidrojeni ve oksijen ile birleştirerek elektrik üretirler.

Yakıt pillerinin çalışması elektroliz işleminin tam aksidir.

Enerji dönüşümü için çok uygundurlar.

Uygulanmalarında çevre sorunlarının fazla olmaması ve kolaylıkla taşınabilmesi, gelecekte çok yaygın olarak kullanılabileceklerinin işaretidir.

Dezavantajları

• Yakıt pili kullanımı, çok fazla bilgi ve ileri teknoloji gerektiren bir sistemdir.

• Diğer sistemlerden daha pahalı bir sistemdir.

• Uygulamalarının tam verimle gerçekleşmesi için uzun zamana ve çok paraya ihtiyaç vardır.

Yakıt pilleri

Evlerde enerji ihtiyacını karşılayacak olan katı oksit yakıt pillerinin 1 kilowatlık enerji

üretim gücü başına satış fiyatı 5 bin dolar civarındadır. Türkiyede bir evin ortalama saatlik enerji ihtiyacının 2.5 kilowat düzeyinde olduğu tahmin ediliyor. Böylece evlerinde enerji harcamalarını yüzde 90 azaltmak isteyenlerin yapacağı yatırım yaklaşık 12.500 dolar olmaktadır. Eğer bir teşvik politikası olursa evlerde kullanılacak bu yakıt pillerinin fiyatlarının da yüzde 30-40 maliyet düşüşü gerçekleşebileceğine kesin gözüyle bakılmaktadır. Yakıt pilleri, 100 W ile 10 MW arasında değişen geniş bir güç aralığına sahip olabilir.

Bugün maximum 1 MW gücünde yakıt pilleri üretilmektedir. Ancak seri şekilde bağlanırsa 15 MW’a kadar güç elde etmek mümkündür.

Bugün için birim maliyeti yüksektir. Yaklaşık olarak 1000-4500 $/kW mertebesindedir.

Yakıt pillerinin elektriksel verimi yüksektir. %40-50 arasında değişmektedir.

Maliyet

Son olarak Sony tarafından ele sığdırılabilecek boyutlara indirdiler. 50x30mm boyutlarına sahip olan yakıt pili, özellikle mobil cihazlar için geliştirildi.

petrole alternatif enerji kaynakları geliştirmek amacıyla hidrojen yakıt pili prototipleri üzerinde çalışan Zorlu Grubu, geliştirdiği teknolojiyi tanıttı.

Toshiba firmasının mobil telefonlar için yapmış olduğu hidrojenli gaz bataryası

Hidrojen yakıtının en önemli kullanım alanı ulaşım sektörü (otomobil, otobüs, uçak, tren Ve diğer taşıtlar) olmaktadır.

Hidrojen halen bir yakıt olarak uzay

mekiği ve roketlerde Kullanılmaktadır. • Amonyak elde edilmesinde.

• Petrol rafinasyonunda.

• Metanol İmalatında.

• Yağların hidrojene edilmesinde.

• Plastik madde yapımında.

• Kaynak işlerinde.

• Silah sanayisinde.

• Hava gemilerini şişirmede.

Güneş Enerjisinden Hidrojen Üretimi

Güneş enerjisinden, ısıl (termal) ve fotonsal olarak iki şekilde yararlanılır. Isıl işlemlerde, güneş enerjisi önce ısıya çevrilir ve ya bu ısı enerjisinden yararlanılır ya da mekaniksel veya elektriksel enerjiye dönüştürülür. Işık fotonları kullanılarak hidrojen elde etmek için fotokimyasal sistemler, güneş pili sistemleri veya foto biyolojik sistemlerden biri kullanılır.

Çözünebilir metal bileşiğinin çözülmesi sırasında bileşik, güneş enerjisini soğurarak bir elektrik şarjı oluşturur ve su moleküllerinin parçalanmasını sağlar.

Hidrojenin Depolanması

Sıvı hidrojenin düşük sıcaklıktaki tanklarda saklanmasıdır

Nano tüplerde depolanabilmektedir.

Çelik tanklarda; Hidrojen gaz veya sıvı olarak depolanabilir.Gaz olarak depolamada yüksek basınç nedeniyle tank ağırlıkları problem yaratmaktadır.

Hidrojen gazını depolamanın belki de en ucuz yöntemi, doğal gaza benzer şekilde yeraltında, tükenmiş petrol veya doğal gaz rezervuarlarında depolamaktır.

Maliyeti biraz yüksek olan bir depolama şekli ise, maden ocaklarındaki mağaralarda saklamaktır.

İnsan beyni ve hafıza

Beyin, koku, renk, ses…