1

NDEKLER

NSZ ..................................................................................................................................................... 3

ZET........................................................................................................................................................ 4

Yenilenebilir Enerji Genel Mdrl Destekleri .............................................................................................. 5

Sanayi Kurulularnda Verimlilik Artrc Projelerin (VAP) Desteklenmesi ................................................... 6

Gnll Anlamalar (GA) Yoluyla Sanayi Kurulularnn Desteklenmesi ...................................................... 6

KOSGEB Destekleri ........................................................................................................................................... 7

ENERJ VERMLL MEVZUAT LSTES .................................................................................. 8

ENERJ VERMLL STRATEJ BELGES 2012- 2023 ............................................................ 11

5627 Sayl ENERJ VERMLL KANUNU ................................................................................ 25

5627 SAYILI ENERJ VERMLL KANUNUNUN 10 UNCU MADDESNE GRE 2013 YILINDA UYGULANACAK OLAN DAR PARA CEZALARINA LKN TEBL (SIRA NO: 2013/3) ............................................................................................................................................ 34

ENERJ KAYNAKLARININ VE ENERJNN KULLANIMINDA VERMLLN ARTIRILMASINA DAR YNETMELK ....................................................................................... 35

ENERJ VERMLL DESTEKLER HAKKINDA TEBL (SIRA NO: 2012/3) .................. 63

ENERJ VERMLL HZMETLERN YRTECEK KURUM VE KURULULARA YETK BELGES VERLMES HAKKINDA TEBL (SIRA NO: 2012/4) ................................ 71

ENERJ VERMLL HZMETLERN YRTECEK KURUM VE KURULULARA YETK BELGES VERLMES HAKKINDATEBL (SIRA NO: 2012/4)DE DEKLK YAPILMASINA DAR TEBL (SIRA NO: 2013/1) ....................................................................... 78

ENERJ VERMLL ETM VE SERTFKALANDIRMA FAALYETLER HAKKINDA TEBL (SIRA NO: 2012/5) ........................................................................................ 79

KK VE ORTA LEKL LETMELER GELTRME VE DESTEKLEME DARES BAKANLII (KOSGEB) DESTEK PROGRAMLARI YNETMEL ................................... 86

MLL ETM BAKANLIINA BALI OKULLARDA ENERJ YNETCS GREVLENDRLMESNE LKN YNETMELK ................................................................. 89

ULAIMDA ENERJ VERMLLNN ARTIRILMASINA LKN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YNETMELK ............................................................................................................. 91

BNALARDA ENERJ PERFORMANSI YNETMEL ........................................................... 95

MERKEZ ISITMA VE SIHH SICAK SU SSTEMLERNDE ISINMA VE SIHH SICAK SU GDERLERNN PAYLATIRILMASINA LKN YNETMELK ...................................... 109

ENERJ LE LGL RNLERN EVREYE DUYARLI TASARIMINA LKN YNETMELK ................................................................................................................................... 115

TANITMA VE KULLANMA KILAVUZU UYGULAMA ESASLARINA DAR YNETMELKTE DEKLK YAPILMASI HAKKINDA YNETMELK........................ 124

2

EV TP BULAIK MAKNELER LE LGL EVREYE DUYARLI TASARIM GEREKLERNE DAR TEBL (SGM-2011/19) .......................................................................... 125

TELEVZYONLAR LE LGL EVREYE DUYARLI TASARIM GEREKLERNE DAR TEBL (SGM-2011/16) .................................................................................................................... 127

EV TP BUZDOLAPLARI, DERN DONDURUCULAR, BUZDOLABI DERN DONDURUCULAR VE BUNLARIN BLEMLERNN ENERJ ETKETLEMESNE DAR YNETMELK (94/2/AT) ................................................................................................................ 129

FLORASAN AYDINLATMA BALASTLARININ ENERJ VERMLL LE LGL YNETMELK ................................................................................................................................... 137

(2000/55/AT) ........................................................................................................................................ 137

EV TP KLMALARIN ENERJ ETKETLEMESNE LKN YNETMELK ................. 140

SIVI VE GAZ YAKITLI YEN SICAK SU KAZANLARININ VERMLLK GEREKLERNE DAR YNETMELK (92/42/AT) ................................................................................................... 142

3

NSZ

Enerji Verimlilii Konusundaki gncel mevzuat derleyen bu yayn; Dnya Enerji Konseyi Trk

Milli Komitesi (DEK/TMK)nin UNDP GEF Kk Destek Program (SGP) tarafndan desteklenen,

L L ENERJ VERMLL PROJES erevesinde derlenerek yaynlanmtr.

Bilindii zere Trkiyede 2007 ylnda Enerji Verimlilii Kanunu ve ardndan yaynlanan ok

sayda ynetmelik ve tebli ve daha sonra, 2012 ylnda da Enerji Verimlilii Stratejisi yrrle

girdi. Bu kapsaml mevzuat yapsnn etkisinin enerji verimliliinde art eklinde grlebilmesi;

ancak bu mevzuatn bilinmesi ve iselletirilmesi ile mmkndr.

lkemizdeki herkesi ve neredeyse tm kurulular ilgilendiren bu mevzuat ve Enerji Verimlilii

Stratejisi konusunda haberdarlk seviyesinin halen ok dk ve bu konuda maalesef eksik ve yanl

bilgilenmelerin de olduunu izlemekteyiz. Doru bilgilendirmi profesyoneller aracl ile bu yasal

dzenlemelerin kamuoyuna anlatlmas toplumda eksik ve yanl bilgilendirmenin nne

geilebilecek ve Anadoludaki ehirlerdeki kii ve kurumlarda farkndaln artmas sonucunda

mevzuattan beklenen gelimelere ve dolays ile Trkiyenin deiik yrelerinden doru enerji

verimlilii artna katk salanabilecektir.

Alkanlklarnz deitirin, fark izleyin !

4

ZET

Enerji verimlilii politikalar ve nlemleri temelde 2 Mays 2007 tarihinde yrrle konan 5627 sayl Enerji Verimlilii Kanununa dayanmaktadr. Bu Kanun; enerji verimlilii almalarnn etkin olarak yrtlmesi, izlenmesi ve koordinasyonu konusunda idari yapnn oluumunu, enerji verimlilii hizmetlerinin yrtlmesi konusunda yaplacak yetkilendirmeleri, eitli kurulularn grev ve sorumluluklarn, toplumun eitim ve bilinlendirilmesini, yenilenebilir enerji kaynaklarnn yaygnlatrmasna ynelik ve sektrel uygulamalara ilikin eitli destekleme mekanizmalarn, teviklerle ilgili konular ve yasal gerekleri yerine getirmeyenlere uygulanacak para cezalarn dzenlemek zere eitli blmlerden olumaktadr. Enerji verimlilii uygulamalar ve hizmetleri iin uygun bir ortam yaratmak zere yrrle konulan kanun, aada belirtilen hususlar iin yasal zemin yaratmaktadr: Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulunun oluturulmas ve almas, EEnin (mlga) grev ve yetkisinin belirtilmesi, EVDlerin ve Yetkilendirilm Kurumlarn yetkilendirilmesi ve alma esaslar Enerji Yneticisi ve Ett Proje kurslarnn dzenlenmesi ve sertifika artlar Yllk enerji tketimi 1000 TEPnin zerinde olan sanayi kurulularna, sanayi blgelerine ve ayrca

20.000 m2 veya daha fazla inaat alanna sahip ticari binalara veya yllk enerji tketimi 500 TEP olan ya da 10.000 m2den daha fazla inaat alanna veya yllk 250 TEP veya daha fazla enerji tketimine sahip kamu binalarna atanacak olan Enerji Yneticilerinin grev ve sorumluluklarnn belirtilmesi,

Enerji verimliliinin tevik edilmesi iin destek salanmas, Kamu kurularnda uygulanacak enerji verimlilii programlar Uygulamalardaki aksaklk ve sorun olmas halinde uygulanacak para cezalar,

Kanunda belirtilen bir ok hususu dzenlemek zere ok sayda ynetmelik ve tebli de yaymlanmtr. Bu ikincil mevzuat, Enerji Verimlilii Kanunu erevesindeki farkl hkmlerin uygulanmas iin geni kapsaml yaklamlar ve prosedrleri iermektedir. Aada bu ynetmelikler, ad ve yayn tarihleriyle takip eden blmde listelenmitir. Bu ynetmeliklerin en nemlileri olan Enerji Kaynaklarnn ve Enerjinin Kullanmnda Verimliliin Artrlmasna Dair Ynetmelik ve Binalarda Enerji Performans Ynetmelii, iki yl iinde neredeyse tamamen deitirilmitir. Enerji Kaynaklar ve Enerjinin Verimliliini Artrmasna Dair Ynetmelik

ETKB, 25 Ekim 2008 tarihinde enerji kaynaklar ve enerjinin verimliliinin artrlmasn esas alan bir ynetmelik yaymlamtr. Sz konusu ynetmelik, 27 Ekim 2011 tarihinde nemli deiikliklerle yenilenmitir. Bu ynetmelik Enerji Verimlilii Kanununun uygulanmas iin gerekli yaklam ve prosedrleri belirlemektedir. Ynetmeliin dzenleme yapt balca hususlar unlardr:

Eitimler, Ettler ve Enerji Verimlilii Danmanlk Hizmetleri iin Yetkilendirmeler Enerji Verimlilii Projelerine ve Gnll Anlamalara destek artlar Sanayi, Ticari ve Kamu binalarnda ve 100 MW veya daha fazla kurulu gce sahip g santrallerine

Enerji Yneticisi Atanmas ve yllk rapor Kamu binalarnda zorunlu enerji verimlilii nlemlerinin uygulanmas Toplu Konutlarda yenilenebilir enerji, kojenerasyon, s pompas ve gne enerjisi sistemlerinin

kullanlmas Ev aletlerinin enerji tketimlerine gre etiketlenmesi Elektrik retim tesislerinin verimlilikleriyle ilgili hususlar Sokak aydnlatlmasnn iyiletirilmesi

5

Enerji Verimlilii Bilincini Arttrmaya Ynelik nlemler Binalarda Enerji Performans Ynetmelii

2008 ylnda yaymlanan, yeni ve mevcut binalarn enerji tketimi ve sera gaz emisyonlarnn snrlandrlmas, evrenin korunmasnn dzenlenmesi amacyla ABnin 2002/91/EC sayl Binalarn Enerji Performans Direktifi baz alnarak hazrlanan Binalarda Enerji Performans Ynetmelii, 2009 ylnda yrrle girmi ve 2010 ylnn Nisan aynda da ciddi bir revizyona tabi tutulmutur.

BEP Ynetmeliinin amac; d iklim artlarn, i mekan gereksinimlerini, yerel artlar ve maliyet etkinliini de dikkate alarak bir binann btn enerji kullanmlarnn deerlendirilmesini salayacak hesaplama kurallarnn belirlenmesini, birincil enerji ve karbondioksit (CO2) emisyonu asndan snflandrlmasn, yeni ve nemli oranda tadilat yaplacak mevcut binalar iin minimum enerji performans gereklerinin belirlenmesini, yenilenebilir enerji kaynaklarnn uygulanabilirliliinin deerlendirilmesini, stma ve soutma sistemlerinin kontroln, binalarda performans kriterlerinin ve uygulama esaslarnn belirlenmesini dzenlemektir. Ynetmelik gereince binalarn enerji kimlik belgesi ile binann enerji performans skalas A,B,C,D,E,F ve G olarak etiketlenmesi suretiyle enerji tketimi ve sera gaz emisyonlar asndan belgelendirilmesi almalar balam olup; mevcut binalarn enerji performanslarnn ykseltilmesi ve enerji kimlik belgelerinin oluturularak enerji tketimiyle sera gaz emisyonlar asndan 2017 yl sonuna kadar etiketlenmesi ngrlmtr. Yeni binalarn C snfndan dk bir skalada yaplmamas gerekmektedir.

. Merkezi Istma ve Shhi Scak Su Sistemlerinde Isnma ve Shhi Scak Su Giderlerinin Paylatrlmasna likin Ynetmelik

2008 ylnda yrrle giren Merkezi Istma ve Shhi Scak Su Sistemlerinde Isnma ve Shhi Scak Su Giderlerinin Paylatrlmasna likin Ynetmelik ile snma verimlilii ve adaleti n plana karlmas amalanm, kullanm zorunlu hale getirilen Is Kontrol ve lm Ekipmanlar ile binalarn daha kontroll s ve scak su tketmesi salanarak kullanclarn tketim kalplar ve davran deiiklii sonucunda enerji tketiminin azaltlmasn amalayan yasal dzenleme yaplarak uygulamalar balatlmtr. Mevzuatta Enerji Verimlilii Yatrmlar Tevikleri ve Finansman

EV Kanunuyla birlikte lkemizde de ilk defa bir enerji verimlilii yatrm destek program balatlmtr. Bu nedenle ok nemlidir. Ancak program sadece 1000 TEP zeri enerji tketen byk sanayi ve 200-500 TEP enerji tketen KOBleri kapsamaktadr. Binalar ve zellikle saylar 15-16 milyon olan ve byk tasaarruf potansiyeli konutlar bu desteklerden yararlanamamaktadr.

Yenilenebilir Enerji Genel Mdrl Destekleri

27.10.2011 tarihli revizyonla deiiklie urayan Enerji Kaynaklarnn ve Enerjinin Kullanmnda Verimliliin Artrlmasna Dair Ynetmelik gereince; sanayi kurulularnn en fazla 1.000.000 Trk Liras (TL) proje maliyeti ve be yla kadar veya daha ksa geri deme sresi bulunan enerji verimlilii iyiletirme projeleri iin en fazla 300.000 TLye kadar olmak kaydyla proje maliyetinin %30una kadar para destei verilmektedir. Bu destek programnda elektrik tketimiyle ilgili olan enerji verimlilii projeleri, ncelikli olarak yararlanmalar iin ilave deerlendirme puan almaktadr. 2009 ylnda daha dk destekleme oran ve miktaryla balatlm bulunan sz konusu programda sanayi kurulularnn enerji verimlilii projelerini desteklemek zere 5 milyon TLlik bir bte ayrlmt. 2009 ve 2010 ylnda Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulu kararyla belirlenen 25 endstriyel iletmede 32 adet VAPn desteklenmesi EVKK tarafndan onaylanmt. Desteklenmesi uygun grlen bu projelerin uygulanmas ile toplam 13.141 TEP civarnda enerji tasarrufu salanmas beklenmektedir. 2.1 milyon TL civarnda verilecek toplam destek miktarna karn iletmelerin de katklaryla toplam 10.5 milyon TL civarnda yatrm yaplmas ve buna karlk her yl 11.5 milyon TL civarnda tasarruf salanmas beklenmektedir. Ancak uzun brokratik

6

ilemler ve inceleme sreleri nedeniyle tahsis edilmi bulunan fonun henz sanayi kurulularna aktarm tamamlanamam ve tamam kullanlamayan ayrlm fonun nemli bir blm tekrar hazineye dnmtr. Ayrca Sanayi kurulular enerji younluklarn yl iinde en az %10 azaltmay taahht ederek YEGM (Mlga EE ile) le en fazla 200.000 TL tutarnda destek alacak ekilde gnll anlama yapabilecektir. Miktar yeni ynetmelikle deiiklii artrlm bulunan bu destekle imdiye kadar 22 sanayi tesisile 2011-2013 yllar arasndaki dnemi kapsayan gnll enerji verimlilii anlamas yaplarak yaklak 45.000 TEP/yl karl enerji tasarrufu taahht edilmitir.

Bu programlarla ilgili uygulama detaylar aada belirtilmektedir.

Sanayi Kurulularnda Verimlilik Artrc Projelerin (VAP) Desteklenmesi

27.10.2011 tarihli ynetmeliin (EV Ynetmelii) 15. maddesi gereince projelerinin desteklenmesini isteyen sanayi isletmeleri, teblide belirtilen usul ve esaslara uygun olarak Enerji Verimlilii Danmanlk irketlerine hazrlattklar projelerini her yl Ocak ay iinde Genel Mdrle sunarak destek talep edilebilmektedir. Genel Mdrlk bnyesinde oluturulan Komisyonun bavuru dosyas zerinden ve yerinde yapaca incelemeler neticesinde projenin desteklenip desteklenmeyeceine karar verilmektedir. Fatura bilgilerine gre projenin toplam bedelinin 1. 000 .000 TL (KDV hari) yi amamas ve geri deme sresinin 5 yldan az olmas, talep edilen destek miktarnn da proje bedelinin %30unu amamas (destein tavan: KDV hari 300 bin TL) gerekiyor. Bu destek kapsamna sadece enerji verimlilii yatrmlar deil, ayn zamanda destek talep edilen yatrm projesinin, yatrm bedelinin %50sini amayan yerinden retim (kojenerasyon, yenilenebilir enerji gibi) yatrmlarnn da dhil edilmesi mmkndr.Destek miktar; projenin salad tasarruf, gerekli yatrm miktar, salad elektrik enerjisi tasarrufu miktar, bu tasarrufun toplam enerji tasarruf iindeki arlnn gz nne alnd kriterler erevesinde Ynetmelikte belirtilen formller gereince hesaplanmaktadr. Bu ekilde sz konusu kriterler erevesinde birbiriyle kyaslanarak arlklandrlan projeler puanlanmakta ve desteklenecek projeler listesi oluturulmaktadr. Bu arlklardrma hesaplar sonucunda projeler ounlukla %30un altnda bir destek alabilmektedir.

Ynetmelikte verilen formlle hesaplanan toplam puanlarna gre en yksek puandan balayarak sralandnda, projelerin bu sralamada listenin st sralarnda bulunmas, projenin tevik alma ansn ykseltmektedir (Nihai liste eldeki fon miktarna gre Genel Mdrlk tarafndan oluturuluyor). Ancak projenin alaca destek miktar ayn listede yer alan projelerin puanna gre belirlenmektedir. Yani %30 orannda destek almak iin projenin dier projelerin hepsinden yksek deerlendirme puan almas gerekmektedir. Dolaysyla ayn zamanda mracaat etmi projelerden sadece birisi %30 destek alabilmekte, dierlerinin destek oran %30un altnda kalmaktadr. Ayn irkete istedii kadar sayda VAP verilebilmekte, ancak iki yl ierisinde projenin uygulanmas gerekmektedir. Aksi takdirde proje uygulansa da ayrlm destei alamayacaktr.

Gnll Anlamalar (GA) Yoluyla Sanayi Kurulularnn Desteklenmesi

EV Ynetmeliinin 16. maddesi gereince herhangi bir sanayi iletme, yl ierisinde enerji younluunu ortalama olarak en az %10 orannda azaltmay taahht ederek YEGM ile gnll anlama yapabilmektedir. YEGM ile gnll anlama yaparak enerji younluunu drme taahhdn yerine getiren sanayi kurulularnn, anlamann yapld yla ait enerji giderinin %20si, YEGM deneklerinin yeterli olmas durumunda ve 200.000 Trk lirasn gememek kaydyla YEGM btesinden karlanmaktadr. GA desteinden yararlanmak iin Genel Mdrln internet sayfasnda yaynlanan bavuru formuyla birlikte her yl Ekim aynda Genel Mdrle bavurulabilmektedir. Bavuran sanayi kuruluunun bavuru tarihinden nceki yllara ait enerji younluklar hesaplanarak ve bir sonraki yldan itibaren gnll anlama uygulanmaya balatlmaktadr. Ynetmelikte belirtilen mcbir sebeplerle gnll anlama sresinde deiiklikler yaplabilmektedir. Enerji younluu deerinin hesabnda; sanayi tesisinin yllk toplam enerji tketimi, retilen maln miktar ve 2000 yl paritesiyle deerinin bilinmesi gerekmektedir. Bu veriler kullanlarak birim deerdeki retim iin harcanan enerji (E/D) hesaplanmaktadr.

7

GA desteklerinde; sanayi tesisinde atklarn modern yntemlerle enerji olarak deerlendirilmesi, evrim verimi %80nin zerinde olan, maliyetinin %70i yerli olarak imal edilmi kojenerasyon tesislerinin kurulmas ve yenilenebilir enerji kaynaklarnn (hidrolik, rzgr, jeotermal, gne) kullanm dolayl olarak desteklenmesi amalanmtr. Bu ekilde retilmi enerji, eer bu retimlerle ilgili tesisler anlama dnemi iinde kurulmu ise, sanayi kuruluunun enerji tketiminden dlmektedir. Bylece retimde kullanlan enerji tketimi dk gzkt iin enerji younluu deeri olduka dmekte ve yllk ortalamay drmektedir. Bu ekilde sz konusu tesisler kurularak drlm bulunan enerji younluu deerinin GA dneminden sonraki yllarda tekrar yakalanmas zor gzkmektedir.

GA destei iin yaplm bavurular, VAPlarda olduu gibi referans enerji younluu deerinin ve taahht edilen enerji younluu azaltma oranna gre belirlenen formlle hesaplanmaktadr. Bu hesapta enerji younluu deerini %60 arlklandrlmtr. Bu ekilde enerji younluu yksek olan sanayi sektrler GA desteklerinde ncelik almaktadr. Toplam puanlarna gre sanayi kurulular en yksek puandan balamak suretiyle sralanmakta ve EVKK onayyla destek kapsamna alnmaktadr.

yl ierisinde enerji younluunu ortalama olarak en az %10 orannda, taahht ettii gibi azaltabildii belirlenen sanayi iletmelerine destekleme demesi yl sonra ve anlamann yapld yla ait resmi belgelerle tevsik edilmi enerji giderleri esas alnarak yaplmaktadr.

KOSGEB Destekleri

Kanunda yer alan KOSGEBin sorumlu olduu ikincil mevzuat KOSGEB Destek Ynetmeliine ilave edilen maddelerle 18 Ekim 2008 tarihinde Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle girmitir. Destee ilikin yararlanma koullar; 15 Haziran 2010 tarihinde yaplan dzenlemeyle KOBler lehine iyiletirilmi ve yararlanma n koulu olan ( yllk ortalama) yllk enerji tketim miktar 500 TEPten 200 TEPe drlmtr. Ynetmelik, Enerji Verimlilii Ett ve Danmanlk Destei ve Enerji Verimlilii Eitim Desteklerini kapsamaktadr. Enerji Verimlilii Destekleri kapsamnda; 5627 sayl Enerji Verimlilii Kanunu kapsamnda yetkilendirilmi Enerji Verimlilii Danmanlk irketlerinden (EVD) KOBlerin alacaklar n ett/detayl ett hizmetleri, verimlilik arttrc projeler iin danmanlk ve enerji yneticilii eitimleri desteklenebilmektedir. Program sresince Enerji Verimlilii Desteinin st limiti 30.000 (otuz bin) TLdir. n Ettler 2000 TLye, Detayl Etdter 20.000 TLye ve Verimlilik Arttrc Projelere Ynelik Danmanlklar 5000 TLye kadar desteklenebilmektedir. Destek oran, 1. ve 2. blgelerde % 50 (elli), 3. ve 4. blgelerde %60 (altm) olarak uygulanmaktadr. Destek programlarndan yararlanacak iletme, meslek kuruluu ve iletici kurulularn KOSGEB Veri Tabannda yer almas koulu aranr. KOSGEB Veri Tabannda yer almak iin KOSGEBin www.kosgeb.gov.tr internet adresinde belirtilen belgelerle birlikte KOSGEB Birimine bavuru yaplmas gerekmektedir. Ton Edeer Petrol (TEP) aralklarna gre, destekleme aralklar aadaki gibidir. n Ett iin destek st limitleri Ton Edeer Petrol (TEP) aralna gre aada verilmitir.

TEP Aral Destek st Limiti (TL)

200-500 TEP iin 1.500

501 ve zeri iin 2.000

8

Detayl Ett iin destek st limitleri TEP aralna gre aada verilmitir.

TEP Aral Destek st Limiti (TL)

200-500 TEP iin 15.000

501 ve zeri iin 20.000

VAP iin danmanlk destek st limitleri TEP aralna gre aada verilmitir.

TEP Aral Destek st Limiti (TL)

200-500 TEP iin 3.000

501 ve zeri iin 5.000

Enerji Yneticisi Eitimleri iin destek st limiti aada verilmitir.

TEP Deeri Destek st Limiti (TL)

200 ve zeri iin 3.000

letmeler tarafndan, enerji verimliliine ynelik alnacak ett ve danmanlk hizmetleri, ayn Enerji Verimlilii Danmanlk irketinden (EVD) alnamamaktadr.

Enerji Verimlilii Desteklerine ilave olarak, 15.06.2010 tarihinde uygulamaya konulan KOB Proje Destek Program, Tematik Proje Destek Program, birlii-Gbirlii Destek Program ve AR-GE, novasyon ve Endstriyel Uygulama Destek Programlar ile Enerji Verimlilii ve Yenilenebilir Enerji konularnda KOBlere ve giriimcilere destek salanabilmektedir.

KOSGEB tarafndan iletmenin bulunduu blgeye ve yllk enerji tketim seviyesine gre belirlenen destek miktarlarnn demesi detayl enerji ettleri ve VAPlar iin YEGM (mlga EE) in onay gerekmektedir. n ett bedeli iin KOSGEB in kendi prosedrlerine gre onaydan sonra destek verilmektedir. EVD irketlerine yaptrlan detayl enerji ettleri iin YEGM (mlga EE) tarafndan uygunluk belgesi verilmesi ve Verimlilik Arttrc Projelerin (VAP) hazrlanmas, gerekletirilmesi ve/veya iletilmesinin en fazla ilk iki yl boyunca alacaklar danmanlk hizmet bedelleri iin; VAPn uygulama raporunun, YEGM (mlga EE) tarafndan onaylanmas gereklidir.

ENERJ VERMLL MEVZUAT LSTES

Enerji Verimlilii ile ilgili olan mevzuatn listesi aada verilmektedir. Bu mevzuatn en nemlileri tam metin olarak bu kitapta verilmektedir. Baz teblilerin eklerinin ok yer tutmas nedeniyle burada verilemitir. Bunlarn kaynaklarndan (arlkl olarak Yenileneblir Enerji Genel Mdrl web sayfas)incelenmesi tavsiye edilir.

Enerji Verimlilii Kanunu , 5627 Sayl 18.04.2007

Enerji Verimlilii Strateji Belgesi, Resmi Gazete Tarihi:25.02.2012 Resmi Gazete Says:28215

Ynetmelikler Enerji Kaynaklarnn ve Enerjinin Kullanmnda Verimliliin Artrlmasna Dair Ynetmelik,

Resmi Gazete Tarihi:27.10.2011 Resmi Gazete Says:28097 Enerji ile lgili rnlerin evreye Duyarl Tasarmna likin Ynetmelik, Resmi Gazete

Tarihi 7 Ekim 2010

9

Binalarda Enerji Performans Ynetmelii, Resmi Gazete Tarihi:05.12.2008 Resmi Gazete Says:27075

Merkezi Istma ve Shhi Scak Su Sistemlerinde Isnma ve Shhi Scak Su Giderlerinin Paylatrlmasna likin Ynetmelik, Resmi Gazete Tarihi:14.04.2008 Resmi Gazete Says:26847(Mkerrer)

Ulamda Enerji Verimliliinin Artrlmasna likin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik, Resmi Gazete Tarihi:09.06.2008 Resmi Gazete Says:26901

Kk ve Orta lekli Sanayi Gelitirme ve Destekleme daresi Bakanl(KOSGEB) Destekleri Ynetmelii, Resmi Gazete Tarihi:15.06.2010 Resmi Gazete Says:25795

Tantma ve Kullanma Klavuzu Uygulama Esaslarna Dair Ynetmelik, Resmi Gazete Tarihi:14.06.2003 Resmi Gazete Says:25138

Tantma ve Kullanma Klavuzu Uygulama Esaslarna Dair Ynetmelikte Deiiklik Yaplmas Hakknda Ynetmelik, Resmi Gazete Tarihi:08.10.2007 Resmi Gazete Says:26667

Mill Eitim Bakanlna Bal Okullarda Enerji Yneticisi Grevlendirilmesine likin Ynetmelik, Resmi Gazete Tarihi:17.04.2009 Resmi Gazete Says:27203

Sv ve Gaz Yaktl Yeni Scak Su Kazanlarnn Verimlilik Gereklerine Dair Ynetmelik, Resmi Gazete Tarihi:05.06.2008 Resmi Gazete Says:26897

Ev Tipi Klimalarn Enerji Etiketlemesine likin Ynetmelik, Resmi Gazete Tarihi:14.12.2006 Resmi Gazete Says:26376

Ev Tipi Elektrikli Buzdolaplar, Dondurucular ve Kombinasyonlarnn Enerji Verimlilik artlar ile lgili Ynetmelik, Resmi Gazete Tarihi:30.12.2006 Resmi Gazete Says:26392

Ev Tipi Buzdolaplar, Derin Dondurucular, Buzdolab, Derin Dondurucular ve Bunlarn Bileimlerinin Enerji Etiketlemesine Dair Ynetmelik, Resmi Gazete Tarihi:30.01.2010 Resmi Gazete Says:27478

Florasan Aydnlatma Balastlarn Enerji Verimlilik artlar ile lgili Ynetmelik, Resmi Gazete Tarihi:30.12.2006 Resmi Gazete Says:26392

Tebliler

Enerji Verimlilii Eitim ve Sertifikalandrma Faaliyetleri Hakknda Tebli(Sra No:2012/5), Resmi Gazete Tarihi:18.09.2012 Resmi Gazete Says:28415

Enerji Verimlilii Hizmetlerini Yrtecek Kurum ve Kurululara Yetki Belgesi Verilmesi Hakknda Tebli(Sra No:2012/4), Resmi Gazete Tarihi:25.07.2012 Resmi Gazete Says:28364

Enerji Verimlilii Destekleri Hakknda Tebli(Sra No:2012/3), Resmi Gazete Tarihi:03.07.2012 Resmi Gazete Says:28342

5627 Sayl Enerji Verimlilii Kanunu'nun 10 uncu Maddesine ve 5326 Sayl Kabahatler Kanunu'nun 3 nc ve 17/7 nci Maddelerine Gre 2012 Ylnda Uygulanacak Olan dar Para Cezalarna likin Tebli(Sra No: 2012/2), Resmi Gazete Tarihi:19.01.2012 Resmi Gazete Says:28178

Enerji Kaynaklarnn ve Enerjinin Kullanmnda Verimliliin Artrlmasna Dair Ynetmeliin 7 nci Maddesine Gre Yetki Belgesi ve Sertifika Bedelleri ve Sertifika Bedellerinin Yetkilendirilmi Kurumlara denecek Blm Hakknda Tebli(Sra No: 2012/1), Resmi Gazete Tarihi:19.01.2012 Resmi Gazete Says:28178

Elektrikli Ev Aletleri ve Lambalarla ilgili Tebliler - Ev Tipi Ampullerin Enerji Etiketlemesine likin Tebli - Ev Tipi amar Makinalarnn Enerji Etiketlemesine likin Tebli - Ev Tipi Bulak Makinalarnn Enerji Etiketlemesine likin Tebli - Ev Tipi amar Kurutma Makinalarnn Enerji Etiketlemesine likin Tebli - Ev Tipi Kurutmal amar Makinalarnn Enerji Etiketlemesine likin

10

- Ev Tipi Elektrik Frnlarnn Enerji Etiketlemesine likin Tebli - 23 Eyll 2011 tarihli Resmi Gazetede de Enerji ile lgili rnlerin evreye Duyarl

Tasarmna likin Ynetmeliin uygulanmasna ynelik olarak, ev tipi buzdolab, derin dondurucu, bulak makineleri, amar makineleri ve televizyonlarn piyasaya arz edilmesi ile ilgili evreye duyarl tasarm gereklerini belirleyen tebliler Genelgeler

2008 Enerji Verimlilii Yl ile lgili Babakanlk Genelgesi(20082) Resmi Gazete Tarihi:15.02.2008 Resmi Gazete Says:26788

2008 Enerji Verimlilii ile lgili Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl Genelgesi(20081) Kamuda Akkor Lambalarn Deitirilmesi ile lgili Babakanlk Genelgesi(200819) Resmi

Gazete Tarihi:13.08.2008 Resmi Gazete Says:26966

Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulu (EVKK) Kararlar (2008-2013)

Kaynaklar:

http://www.yegm.gov.tr/verimlilik/v_mevzuat.aspx

http://www.bep.gov.tr/

http://www.sanayi.gov.tr/Mevzuat.aspx?lng=tr

11

Resm Gazete Tarihi : 25 ubat 2012 Resm Gazete says : 28215

Yksek Planlama Kurulu Karar

ENERJ VERMLL STRATEJ BELGES 2012- 2023

1. GR

Enerji verimlilii; enerjide arz gvenliinin salanmas, da bamllktan kaynaklanan risklerin azaltlmas, enerji maliyetlerinin srdrlebilir klnmas, iklim deiiklii ile mcadelenin etkinliinin artrlmas ve evrenin korunmas gibi ulusal stratejik hedefleri tamamlayan ve bunlar yatay kesen bir kavramdr. Srdrlebilir kalknmann neminin gittike daha ok anlald gnmzde, enerji verimliliine ynelik abalarn deeri de ayn oranda artmaktadr. Bu erevede; enerji retimi ve iletiminden nihai tketime kadarki btn aamalarda enerji verimliliinin gelitirilmesi, bilinsiz kullanmn ve israfn nlenmesi, enerji younluunun gerek sektrler baznda gerekse makro dzeyde azaltlmas ulusal enerji politikamzn ncelikli ve nemli bileenlerindendir.

Bugne kadar enerji verimlilii kapsamnda yrtlegelmi faaliyetlerin deerlendirilmesi sonucunda karlan dersler, eitli uygulama noktalarnda karlalan glkler ve enerji sektrndeki kresel eilimler nda, Trkiyenin enerji verimlilii alanndaki yol haritasnn stratejik ve dinamik bir bak asyla hazrlanmas kanlmaz hale gelmitir. Kamu kesimi, zel sektr ve sivil toplum kurulularnn katlmc bir yaklamla ve ibirlii erevesinde hareket etmesini salamak, sonu odakl ve somut hedeflerle desteklenmi bir politika seti belirlemek, bu hedeflere ulamak iin yaplmas zorunlu eylemleri tespit etmek, ayrca sre iinde kurulularn yklenecekleri sorumluluklar tanmlamak iin ibu strateji belgesi hazrlanmtr. Bu belgede tanmlanan faaliyetlerin gerekletirilmesinden, tedbirlerin uygulanmasndan, sonularn deerlendirilmesinden sorumlu olan kamu ve sivil toplum kurulular arasnda yakn bir ibirlii kurulmas amalanmakta olup, sz konusu koordinasyonu Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl adna Yenilenebilir Enerji Genel Mdrl salayacaktr.

Bu stratejinin uygulanmas ile ilgili izleme ve deerlendirme almalar iin kamu, zel sektr ve sivil toplum rgtleri ibirlii ile komisyonlar, komiteler ve/veya alma gruplar Yenilenebilir Enerji Genel Mdrl tarafndan oluturulacaktr. Bu belgede tanmlanm olan stratejik amalar, hedefler ve eylemler yaplacak derinlemesine sektrel analizlere gre Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulu tarafndan ylda en az bir kez gzden geirilecek, hkmetin politika ve hedeflerindeki deiikliklere, AB politikalarna, belge kapsamndaki uygulamalarda ortaya kan darboazlara bal olarak gncellenecektir.

2. DURUM ANALZ

Bir birim Gayri Safi Yurt i Hasla (GSYH) yaratabilmek iin tketilen enerji miktarn ifade eden Trkiyenin birincil enerji younluunun, 1998 Yl GSYH serisine gre 2000 yl ABD Dolar fiyatlaryla 2008 ylnda 1998 ylndaki deere gre %0,24 orannda azald, 2007 sonras enerji verimlilii alannda yaanan radikal dnm hareketinin de etkisiyle bu azal eiliminin son yllarda daha da artt gze arpmaktadr. te yandan lkemizin elektrik enerjisi younluunda, 1998 yl GSYH serisine gre 2000 yl ABD Dolar fiyatlaryla 1998-2008 dneminde yllk bazda %1,83lk art olduu grlmektedir. Bu durum, bir anlamda elektrik enerjisi tketimindeki artn byk ksmnn retim d harcamalardan kaynaklandn ve enerji verimlilii ile ilgili tedbirlerin gelitirilmesinde elektrik enerjisi talebinin azaltlmasna ynelik almalara nem verilmesi gerektiini ortaya koymaktadr.

1998-2008 dneminde Trkiyenin toplam nihai enerji tketimindeki yllk ortalama art oran %3,81dir. Ayn dnem iin yllk ortalama artlarn sanayi sektrnde %3,56; konut sektrnde %3,49; ulatrma sektrnde %4,07 hizmet sektrnde ise %7,44 civarnda olduu grlmektedir. Bireysel ara kullanmnn artmasndan ve hizmet sektrndeki yatrmlardan dolay son on ylda kaydedilen en byk artlarn bu iki sektrde olduu dikkat ekmektedir.

Trkiyede yllardr gzlemlenen kalknma ve nfus art kaynakl yksek talep art son yllarda da devam etmektedir. Son yllarda doalgaza dayal tesislerin toplam kapasitelerinin Trkiyenin toplam kurulu g kapasitesi ierisindeki pay hzla artarken, hidroliin de iinde yer ald yenilenebilir enerji kaynaklarnn lkemiz toplam kurulu gc iindeki paynn dmekte olduu grlmektedir. Yeni yenilenebilirler olarak bilinen jeotermal, rzgr ve biyoktle santrallerinin saysnn lkemizde son yllarda hzla artmasna ramen, bunlarn Trkiyenin toplam kurulu gc iindeki paylar hala ok snrl kalmaktadr. Nihai tketimin dnda elektrik retiminde ve datmnda da nemli kayplar mevcuttur.

lkemizin konutlarda elektrik enerjisi tketim yaps, konuttan konuta, ailenin geim seviyesi ve cihaz altyapsna gre byk deiiklikler gstermekle birlikte evlerde kullanlan elektriin byk ksm elektrikli ve

12

elektronik eyalar tarafndan tketilmektedir ve ev ii elektrik tketimdeki en yksek pay buzdolaplarna aittir. Elektrikli ev aletlerinin enerji tketiminde ciddi dler gerekletirilmi olup, bugnn en iyi buzdolab 1990 ylna gre %75, amar makinesi 1985lerde kan modellere gre enerjide %44 ve suda %62 tasarruf salamaktadr. Ayn ekilde bulak makinesi 60 oC evrimde 1980 ylnda 2 kWh enerji harcarken bugn tketim 1 kWhn altna su tketimi ise te bire dmtr. Elektrikli ev aletlerinde Trk pazar son yllarda A snf ve zerinde etiketli cihazlara dnmeye balamtr. Bununla birlikte, elektrikli cihazlardan kaynaklanan enerji tketimini azaltmak zere zellikle kullanmda olan mevcut eski cihaz stounun yeni verimli cihazlarla deitirilmesi zerine younlalmas gerekmektedir.

Trkiyede son zamanlarda ortaya kan dier nemli enerji tketim kaynaklar da byk ekran sv kristal LCD ve plazma TV setleri ile split klimalardr. Yaz scaklklarnn son yllarda artmaya balamas ile zellikle gney blgelerde pencere tipi klima satlarnda grlen byk artlar yaz aylarnda elektrik talebinin ok fazla artmasna ve talebin gndz saatlerinde pik yapmasna sebep olmaktadr. Enerji sistemimiz iin olumsuz ve yksek maliyetli olan bu problemin zlmesi de enerji verimliliinde, zellikle talep tarafna ynelik atlacak admlara baldr.

Verimsiz elektrikli cihazlarn verimlilerle deitirilmesindeki kilit unsur yaplan yatrmn kendisini geri deme sresidir ki; bu da elektrik fiyatlar ile belirlenmektedir. Ayrca verimli cihazlar verimsizlere gre %10-20 civarnda daha pahaldr ve bunlarn tercih edilmesi tevik edilmedikce, daha dk verime sahip olan ucuz rnlerle rekabet edebilmeleri zordur.

Ucuz ve etkin bir zm olmas bakmndan, enerji verimli lambalara olan talep hzl art gstermektedir. Kompakt floresan lamba satlar, 2004 ylndaki 4 milyon dolarlk seviyesinden 2007 ylnda 20 milyon dolara ve 2008 ylnda da 32 milyon dolara ulamtr.

Sanayide kullanlan elektrik enerjisi kullanan ekipmanlar iinde elektrik motorlar en byk paya sahiptir. Bu nedenle zellikle sanayide elektrik motor sistemlerinde verimliliin iyiletirilmesi elektrik enerjisinin verimli kullanm asndan byk nem tamaktadr. Halen s yaltm i pazar cirosunun yaklak 1,25 milyar dolar olduu ve bununla ylda yaklak 50 milyon metrekarelik yaltm yaplabildii tahmin edilmektedir. Sektrn bu kapasitesi ile ylda en az 400.000 ortalama konutun yaltlmas mmkn grlmektedir. Binalarn yetersiz yaltmlarndan dolay stma ve soutma amal enerji kullanmndaki tasarruf potansiyelinin lkemiz ekonomisine kazandrlabilmesi iin mevcut binalarn kademeli olarak yaltlmas gerektii deerlendirilmektedir.

Trkiyede gelir dzeyindeki bymeyle beraber yk ve yolcu tamasnda byk bir art olmu; hatta tamadaki bu art gelir dzeyindeki bymenin neredeyse iki kat orannda gereklemitir. Dolaysyla, ulatrmadan kaynakl emisyon miktar greceli olarak dk olsa da, emisyonlardaki art hz son derece yksektir. Dolaysyla Trkiyede ulatrmadan kaynaklanan CO2 emisyonu gelimi lkelerdeki emisyon miktarnn altnda olmakla beraber; art hznn ok yksek olmas nedeniyle mevcut gelime eilimleri deitirilmezse Trkiyede sera gaz emisyonunun ciddi boyutta artaca ve ulatrma sektrnn bu srete balca rol oynayaca aktr. Tamacln en arlkl olarak gerekletii tr olarak karayollar, ulatrma sektrnden kaynakl CO2 emisyonlarnda en yksek paya sahiptir.

3. DER BELGE VE PROGRAMLARLA LKS

3.1. Dokuzuncu Kalknma Plan 1/7/2006 tarihli ve 26215 Mkerrer sayl Resmi Gazetede yaymlanan, 2007-2013 dnemine ilikin

Dokuzuncu Kalknma Plannn (7.1.5) numaral Enerji ve Ulatrma Altyapsnn Gelitirilmesi bal altnda yer alan Enerji alt balnn (405) ve (407) numaral maddelerinde, Enerji talebi karlanrken evresel zararlarn en alt dzeyde tutulmas, enerjinin retimden nihai tketime kadar her safhada en verimli ve tasarruflu ekilde kullanlmas esastr, retim sistemi iinde yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarnn paynn azami lde ykseltilmesi hedeflenecektir. ifadeleri yer almaktadr.

Bu balamda, ibu Belgede yer alan ama ve hedefler de enerjinin ve enerji kaynaklarnn retimden tketimine kadar her safhada verimli kullanlmas ile ilgili tedbirleri ierdiinden, ibu Belge Dokuzuncu Kalknma Plann destekleyici bir belge niteliindedir.

3.2. Orta Vadeli Program Bu Belge, 10 Ekim 2010 tarihli ve 27725 sayl Resmi Gazetede yaymlanan 2011-2013 dnemine ilikin

Orta Vadeli Programn (4) numaral Enerji ve Ulatrma Altyapsnn Gelitirilmesi bal altnda yer alan Enerji alt balndaki (vi) maddesinde Elektrik retimi, iletimi ve datmnda kayp/kaaklarn asgari seviyeye indirilmesi, Enerji Verimlilii Kanunu erevesindeki destekleme imknlarnn artrlmas, talep taraf ynetimi, yksek verimli kojenerasyon ve yaltm gibi uygulamalarn yaygnlatrlmas ynnde politikalar izlenecektir. eklinde yer alan ifadeleri de destekler niteliktedir.

3.3. Trkiye Sanayi Strateji Belgesi Bu Belge, 2011-2014 dnemine ilikin olarak yaymlanan Trkiye Sanayi Stratejisi Belgesinde yer alan

13

aadaki ifadeler ile uyumlu hususlar iermekte ve desteklemektedir. a) (4) numaral Yatay Sanayi Politikas Alanlar bal altnda yer alan Altyap Sektrleri alt bal

altndaki (k) bendi; Sanayinin girdi maliyetlerini azaltmak amacyla; enerji arz gvenlii salanacak, enerji piyasas rekabeti hale getirilecek ve enerji verimlilii arttrlacaktr. Ayrca, Trkiyede yenilenebilir enerji kaynaklarnn enerji retimi iindeki paynn arttrlmas da salanacaktr.

b) (5.6.2) numaral Elektrik Enerjisi Sektr balnn altnda yer alan Mevcut Durum alt bal altndaki (231) numaral maddesi; Enerji verimliliinin arttrlmas, hem daha az enerji ile daha ok retim yaplmasn salayaca ve sanayi maliyetlerini drecei iin hem de zararl gazlarn salnmn azaltaca iin nem arz etmektedir.

c) (5.6.2) numaral Elektrik Enerjisi Sektr balnn altnda yer alan Politikalar alt bal altndaki (235) numaral maddenin (b) bendi; Enerji verimlilii hususunda alnacak tedbirlerle 2020 ylna kadar sanayide, binalarda ve ulatrma sektrnde daha az enerji kullanmnn salanmas ngrlmektedir. Bu kapsamda ksa vadede, aydnlatma, izolasyon, ulam ve elektrikli cihazlarla ilgili olarak yrtlen enerji verimlilii almalarnn srdrlmesi; mevcut santrallerde yeni teknolojiler kullanlarak verimin ykseltilmesi ve retim kapasitesini artrmak iin yaplan rehabilitasyon almalarnn tamamlanmas; yksek verimli kojenerasyon uygulamalarnn yaygnlatrlmasnn salanmas planlanmaktadr.

) (5.6.2) numaral Elektrik Enerjisi Sektr balnn altnda yer alan Politikalar alt bal altndaki (235) numaral maddenin (c) bendi; Enerji verimliliine ilikin ikincil mevzuat almalar tamamlanm olup enerji verimliliini ve tasarrufunu artrmaya ynelik etkin mekanizmalar kurulacaktr. Bu kapsamda, KOB'lerin enerji verimlilii konusundaki eitim, ett ve danmanlk hizmetleri de desteklenecektir.

d) (5.7) numaral evre bal altnda yer alan Mevcut Durum alt bal altndaki (254) numaral madde; Dk Karbon Ekonomisi (DKE) ya da Dk Fosil Yakt Ekonomisi (DFYE) kavramlar, biyosfere en az dzeyde sera gaz (zellikle karbondioksit) salmnn salanabildii ekonomileri tanmlamak iin kullanlmaktadr. klim deiikliine yol aan sera gaz salmnn azaltlmas srecinde nemli bir ara olarak deerlendirilen DKE konseptine gre, ar sanayinin faaliyet gsterdii ve youn nfuslu lkeler karbon-youn lkeler olarak addedilmekte ve sz konusu lkelerde, mmkn olduu lde sfr karbon toplumuna geilmesi, enerji verimlilii ile yenilenebilir enerjiye dayal ekonomik modellerin hayata geirilmesi ngrlmektedir. Bu kapsamda, DKElerin amac imalattan tarma, ulatrmadan elektrik retimine pek ok sektrde, dk emisyonlu teknolojiler kullanlarak enerji ve hammadde retilmesi ve bylece sz konusu enerji ve hammaddelerin tketildii alanlarda verimliliin salanarak bu alanlarn atklarnn da geri dnm ya da bertarafnn en az dzeyde sera gaz emisyonu salm ile gerekletirilebilmesidir. Nkleer Enerji ve Karbon Yakalama ve Depolama (NEKYD), DKElere gei srecinin balca aralar olarak grlmekle birlikte, her iki yntemde de yenilenebilir olmayan kaynaklarn kullanlmasna devam edilmesi ve zellikle NEKYD teknolojilerinin gvenilir bir ekilde uygulanmasnda yaanan belirsizlikler ile maliyet sorunlarnn da dikkate alnmas gerekmektedir. Yenilenebilir enerji kaynaklarnn kullanlmas balamnda ise yksek maliyet ve verimsizlik endielerinin gz nnde bulundurulmas yerinde olacaktr.

e) (5.7) numaral evre bal altnda yer alan Mevcut Durum alt bal altndaki (255) numaral madde; Dier taraftan, yeni istihdam ve pazar frsatlar yaratmas beklenen DKElerin nmzdeki dnemde en hzl byyecek ekonomiler olmas ngrlmektedir. Bu dorultuda, dk karbon ekonomisi alanlarnda (yenilenebilir enerji, enerji verimlilii, dk karbonlu teknolojiler, endstriyel ormanclk, bitkilendirme, verimli toprak ileme yntemleri vb.) faaliyet gsteren ve yeni hizmet ve rn gelitiren kurulularn desteklenmesi, yeni i modellerinin ortaya koyulmas, yeni pazarlarn yaratlmas ve yeni istihdam ve yeil meslek imknlarnn salanmas beklenmektedir.

Bu balamda, Enerji Verimlilii Strateji Belgesi Trkiye Sanayi Strateji Belgesini de destekleyici bir belgedir.

4. TANIMLAR ve KISALTMALAR

Aksi bu Belgede aka belirtilmedike veya tanmlanmadkca, bu belgede yer alan terim, kavram ve ksaltmalarn, enerji verimliliine ilikin mevzuatta tanmlanan anlamlar esas alnr.

Bunlara ilaveten; 1) BB: Bykehir belediyelerini, 2) BESD: Trkiye Beyaz Eya Sanayicileri Derneini, 3) BSTB: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanln, 4) B: evre ve ehircilik Bakanln, 5) E: Eylemi, 6) EB: Ekonomi Bakanln, 7) EGM: Enerji leri Genel Mdrln, 8) EPDK: Enerji Piyasas Dzenleme Kurumunu,

14

9) ETKB: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanln, 10) EVD: Enerji verimlilii danmanlk irketlerini, 11) EVKK: Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulunu, 12) EA: Trkiye Elektrik retim Anonim irketini, 13) GSYH: Gayri safi yurt ii haslay, 14) HM:Hazine Mstearln, 15) AB: stanbul Altn Borsasn, 16) DKK: klim Deiiklii Koordinasyon Kurulunu, 17) B:ileri Bakanln, 18) kincil mevzuat: Tzk, ynetmelik, ynerge, tebli, genelge, talimat gibi dzenlemeleri, 19) ndirgenmi enerji younluu: Sanayi alt sektrndeki yllk enerji tketiminin sektrn mevsim ve

takvim etkilerinden arndrlm yllk retim endeksine blnmesi ile bulunan deerin ilem ylndan nceki son yln ortalamasn,

20) MKB: stanbul Menkul Kymetler Borsasn, 21) letme: Sanayi, ulam, tarm ve hizmet sektrlerinde her trl mal veya hizmet retimi yaplan

iyerlerini, 22) KB: Kalknma Bakanln, 23) KK: Kamu hale Kurumunu, 24) Kamu kesimi: Kamu kurum ve kurulularn, kamu kurumu niteliindeki meslek kurulularn,

niversiteler ve mahall idareleri, 25) KOSGEB: Kk ve Orta lekli Sanayii Gelitirme Bakanln, 26) MB: Maliye Bakanln, 27) OECD: Ekonomik ibirlii ve kalknma rgtn, 28) OSB: Organize sanayi blgelerini, 29) B: zelletirme daresi Bakanln, 30) TV: zel tketim vergisini, 31) SA: Stratejik amac, 32) Sanayi alt sektrleri: TK tarafndan retim endeksleri hesaplanan sektrleri, 33) Sanayi alt sektr yllk enerji tketimi: TK tarafndan; sanayi retim endeksinin bulunmasnda

kullanlan sektr iletmelerindeki yllk toplam enerji tketimini, 34) SH: Stratejik hedefi, 35) SPK: Sermaye Piyasas Kurumunu, 36) Strateji: Enerji Verimlilii Stratejisini, 37) Srdrlebilir bina: Enerji, su ve dier doal kaynaklar etkin kullanmak suretiyle enerji ve kaynak

kullanmnda evreye etkileri en az olan, gvenli ve verimli bir i mekan evresi temin eden binalar, 38) TBMM: Trkiye Byk Millet Meclisini, 39) TEA: Trkiye Elektrik letim Anonim irketini, 40) TEP: Ton edeer petrol, 41) TOBB: Trkiye Odalar ve Borsalar Birliini, 42) TOK: Toplu Konut daresini, 43) TSE: Trk Standartlar Enstitsn, 44) TTGV: Trkiye Teknoloji Gelitirme Vakfn, 45) TBTAK: Trkiye Bilimsel ve Teknolojik Aratrma Kurumunu, 46) UDHB: Ulatrma, Denizcilik ve Haberleme Bakanln, 47) Proje: Verimlilik artrc projeleri, 48) VGM: Verimlilik Genel Mdrln, 49) VOB: Vadeli lem ve Opsiyon Borsasn, 50) Yap stou: naas tamamlanm olup kullanmda olan yap adedini, 51) YEGM: Yenilenebilir Enerji Genel Mdrln, 52) Yllk enerji tketimi: lem ylndan nceki son 3 yla ait birincil enerji tketimlerinin ortalamasn, 53) Ynetici: Malik, varsa intifa hakk sahibi veya bunlar adna ynetimden sorumlu olan kiiyi, 54) YY: Yerel ynetimleri, (Valilikler ve Belediyeler) ifade eder.

5. AMA VE TEMEL HEDEF Bu belge ile sonu odakl ve somut hedeflerle desteklenmi bir politika seti belirlenmesi ve hedeflere

ulamak iin yaplmas zorunlu eylemlerin, bu eylemlerin yerine getirilmesinden sorumlu kurulularla birlikte tanmlanmas; kamu kesimi, zel sektr ve sivil toplum kurulularnn katlmc bir yaklamla ve

15

ibirlii erevesinde hareket etmesinin salanmas amalanmtr. Belge ile 2023 ylnda Trkiyenin GSYH bana tketilen enerji miktarnn (enerji younluunun)

2011 yl deerine gre en az %20 azaltlmas hedeflenmektedir. 6. STRATEJK AMALAR SA-01: Sanayi ve hizmetler sektrnde enerji younluunu ve enerji kayplarn azaltmak SA-02: Binalarn enerji taleplerini ve karbon emisyonlarn azaltmak; yenilenebilir enerji kaynaklar

kullanan srdrlebilir evre dostu binalar yaygnlatrmak SA-03: Enerji verimli rnlerin piyasa dnmn salamak SA-04: Elektrik retim, iletim ve datmnda verimlilii artrmak, enerji kayplarn ve zararl evre

emisyonlarn azaltmak SA-05: Motorlu tatlarn birim fosil yakt tketimini azaltmak, kara, deniz ve demir yollarnda toplu

tama payn artrmak ve ehirii ulamda gereksiz yakt sarfiyatn nlemek SA-06: Kamu kesiminde enerjiyi etkin ve verimli kullanmak SA-07: Kurumsal yaplar, kapasiteleri ve ibirliklerini glendirmek, ileri teknoloji kullanmn ve

bilinlendirme etkinliklerini artrmak, kamu dnda finansman ortamlar oluturmak

7. STRATEJK AMALAR, HEDEFLER VE EYLEMLER

SA-01: Sanayi ve hizmetler sektrlerinde enerji younluunu ve enerji kayplarn azaltmak SA-01/SH-01 : Belgenin yaym tarihi itibariyle 10 yl ierisinde, her bir sanayi alt sektrndeki

indirgenmi enerji younluklar, her bir alt sektr iin %10dan az olmamak zere sektr ibirlikleri ile belirlenecek oranlarda azaltlacaktr.

Eylemin Kodu : SA-01/SH-01/E-01 Eylemin Konusu : Sanayi alt sektrlerinde, tasarruf potansiyelleri ile birlikte enerji

verimliliinde uygulanabilecek nlemlerin belirlenmesi.

Yaplacak lem ve Aklama : Her bir sektr temsil edebilecek ekilde YEGM tarafndan belirlenecek en az be (5) iletmede, YEGM finansman ile drt (4) yllk periyotlarda enerji ettleri yaplacak ve almalarn sonular ardk periyotlarda uygulanacak olan SA-01/SH-01/E-03 eylemindeki ettlerle birlikte Sanayi Enerji Verimlilii Envanteri halinde derlenerek elektronik ortamda yaymlanacaktr. Enerji ettlerinin ilki belgenin yaym tarihinden sonraki onikinci (12) ay ile yirmidrdnc (24) ay arasnda sonulanacaktr. YEGM tarafndan belirlenecek kriterler erevesinde seilen iletmelerin YEGM tarafndan yaplacak veya yaptrlacak enerji ettlerine imkn tanmalar, gerektiinde mevzuat dzenlemeleri ile temin edilecektir.

Sorumlu : ETKB

birlii Yaplacak Kurulu : EVD, BSTB, TOBB

lemin Tamamlanma Sresi : Enerji Verimlilii Kanununda deiiklik yaplmasna dair kanun tasars hazrlklar ve yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde yaplacaktr.

Eylemin Kodu : SA-01/SH-01/E-02 Eylemin Konusu : Sanayi ve hizmetler sektrlerinde enerji yneticisi grevlendirmekle

veya enerji ynetim birimi kurmakla ykml iletmelerin ve OSBlerin kamu kurulular ile olan ilikilerinde bunlarn ISO 50001 Enerji Ynetim Sistemleri Standard belgesine sahip olmalarnn istenmesi.

Yaplacak lem ve Aklama : Kanun ve ikincil mevzuat revizyonu ile kamu kesimi ile ilikileri olan iletmelerin ISO 50001 Enerji Ynetim Sistemleri Standart belgesine sahip olmalar salanacak ve uygulamalar denetlenecektir. Kanun deiiklii ETKB, ikincil mevzuat dzenlemeleri ise kamu kesimi tarafndan yaplacaktr.

Sorumlu : Kamu Kesimi

birlii Yaplacak Kurulu : TSE

lemin Tamamlanma Sresi : Enerji Verimlilii Kanununda deiiklik yaplmasna dair kanun

16

tasars hazrlklar ve yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde yaplacaktr.

Eylemin Kodu : SA-01/SH-01/E-03 Eylemin Konusu : Ylda bebin (5.000) TEP zerinde enerji tketen iletmelerde ve

kullanm alan yirmibin metrekarenin (20.000 m2) zerinde olan ticari ve hizmet amal kullanlan binalarda enerji ettlerinin periyodik olarak yaplmas suretiyle, alnmas gerekli nlemlerin, enerji tasarruf potansiyelinin ve bunlarn maliyetlerinin belirlenerek uygulamaya ilikin eylem planlarnn hazrlanmas

Yaplacak lem ve Aklama : Kanun ve ikincil mevzuat revizyonu ile drt (4) ylda bir enerji etd yaplmas veya yaptrlmas, ett raporlarnn ve belirlenen nlemlere ilikin uygulama planlarnn YEGMne gnderilmesi ve YEGMnin yerinde incelemelerine imkn salanmas istenecektir. Enerji ettlerinin ilki bu belgenin yaym tarihinden itibaren krksekizinci (48) ve altmnc (60) aylar arasnda yaplacaktr. Kanun ve ikincil mevzuat revizyonu ETKB tarafndan yaplacaktr.

Sorumlu : Bina ve letme Yneticileri

birlii Yaplacak Kurulu : EVD

lemin Tamamlanma Sresi : Enerji Verimlilii Kanununda deiiklik yaplmasna dair kanun tasars hazrlklar ve yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde yaplacaktr.

Eylemin Kodu : SA-01/SH-01/E-04 Eylemin Konusu : Enerji verimliliinin artrlmasn salayc yatrmlar

zendirilecektir.

Yaplacak lem ve Aklama : Tzel kiilerin EVKK tarafndan onaylanm projeleri iin ilave destek mekanizmalarnn gelitirilmesi ynnde almalar yaplacaktr.

Sorumlu : ETKB

birlii Yaplacak Kurulu : EB, HM, MB, KB, BSTB

lemin Tamamlanma Sresi : Enerji Verimlilii Kanununda ve dier ilgili kanunlarda deiiklik yaplmasna dair kanun tasars hazrlklar ve yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri belgenin yaym tarihinden itibaren yirmidrt (24) ay iinde yaplacaktr.

SA-02: Binalarn enerji taleplerini ve karbon emisyonlarn azaltmak; yenilenebilir enerji

kaynaklar kullanan srdrlebilir evre dostu binalar yaygnlatrmak SA-02/SH-01 : 2023 ylnda, Kentsel Dnm Kanunu ve Deprem Ynetmelii kapsamnda

kullanlabilir nitelii haiz olan binalar arasndan; byk ehir mcavir alanlarnda olup her yl yrrle konulan Yap Yaklak Birim Maliyetleri Hakkndaki Teblide tanmlanan yap gruplar arasndan yap gurup snf 3 nc snf veya zeri olan konutlar ile birlikte, toplam kullanm alan onbin metrekarenin (10.000 m2) zerindeki ticari ve hizmet binalarnn tamamnda, yrrlkteki standartlar salayan s yaltm ve enerji verimli stma sistemleri bulunacaktr.

Eylemin Kodu : SA-02/SH-01/E-01 Eylemin Konusu : Binalara azami enerji ihtiyac ve azami emisyon snrlamas

getirilmesi.

Yaplacak lem ve Aklama : Yrrlkteki mevzuatn AB uygulamalar paralelinde revize edilmesi ile binann fonksiyonuna (otel, hastane, mesken, okul, AVM vb), bulunduu blgenin iklim koullarna (scaklk, rzgr etkisi vb), mimari tasarmna, (ynlendirme vb) ve yrrlkteki zorunlu standartlara (TS 825 Is Yaltm Standart vb) uygun inaa edilme durumuna gre stma, soutma ve aydnlatma gibi konular kapsayan azami yllk enerji talebi belirlenecek, sz konusu enerji talebinin enerji verimli ve/veya temiz enerji kaynaklarndan ve teknolojilerinden karlanmas esas alnmak suretiyle atmosfere salmna msade edilecek azami CO2 emisyon miktar belirlenecek ve bu snr deerleri aan yeni bina yapmna izin verilmeyecektir. Mevcut binalarn iyiletirilmesi suretiyle bu snr deerlere yaklatrlmas zendirilecektir. Bu uygulamann etkin bir ekilde yaplabilmesi iin gerekli idar ve kurumsal yaplar gelitirilecektir.

17

Sorumlu : B

birlii Yaplacak Kurulu : ETKB, TSE, YY

lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren otuzalt (36) ay iinde Binalarda Enerji Performans Ynetmelii btn alt dzenlemeleri ile birlikte revize edilecek ve gerekli standartlar gelitirilecektir.

Eylemin Kodu : SA-02/SH-01/E-02 Eylemin Konusu : 2017 ylndan itibaren, karbondioksit salnm miktarlar ilgili

mevzuatta tanmlanan asgari deerlerin zerinde olanlara idar yaptrm uygulanacaktr.

Yaplacak lem ve Aklama : lgili mevzuatn revizyonu ile SA-02/SH-01/E-01de tanmlanan usullere gre dzenlenen Enerji Kimlik Belgesinde karbondioksit miktar, tanmlanan asgari deerin zerinde olan binalara idar yaptrm uygulanacaktr.

Sorumlu : B

birlii Yaplacak Kurulu : ETKB

lemin Tamamlanma Sresi : lgili kanunlarda deiiklik yaplmasna dair kanun tasars hazrlklar ve yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri belgenin yaym tarihinden itibaren yirmidrt (24) ay iinde yaplacaktr.

SA-02/SH-02 : 2010 ylndaki yap stounun en az drtte biri (1/4) 2023 ylna kadar, srdrlebilir

yap haline getirilecektir. Eylemin Kodu : SA-02/SH-02/E-01 Eylemin Konusu : Kullanm alan onbin metrekare (10.000 m2) zerindeki ticari

binalarn ve mstakil lks konutlarn ve entegre konutlarn (Residence) ruhsatlandrlmasnda belgenin yaym tarihini takip eden onsekizinci (18) aydan itibaren srdrlebilir nitelik aranmas, 2017 ylndan itibaren bu uygulamann SA-02/SH-01de belirtilen binalar kapsayacak ekilde yaygnlatrlmas

Yaplacak lem ve Aklama : lgili mevzuat revize edilecektir. Bu kapsamda yeni yaplan binalarn, bulunduklar belediyelerin kalknmlk dzeylerine, imar planlarna, arsa deerlerine ve evredeki doal enerji imknlar dikkate alnmak suretiyle, srdrlebilir olduklarn gsteren, ulusal veya uluslararas dzeyde uygulanan kriterler erevesinde karlatrlabilir zellie sahip sertifikalara sahip olmalar istenecektir.

Sorumlu : ETKB, B

birlii Yaplacak Kurulu : YY

lemin Tamamlanma Sresi : Yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde yaplacaktr.

Eylemin Kodu : SA-02/ SH-02/E-02 Eylemin Konusu : Toplu konutlarda yerinden retim uygulamalarnn

yaygnlatrlmas.

Yaplacak lem ve Aklama : Toplu konut projelerinde yenilenebilir enerji kaynaklarndan, kojenerasyon veya mikrokojenerasyon, merkezi ve blgesel stma ve soutma ve s pompas sistemlerinden yararlanma imknlar analiz edilecek ve bakanlk tarafndan belirlenecek kriterler erevesinde ve SA-02/SH-01/E-01de belirtilen eylem kapsamndaki mevzuat yrrle konuluncaya kadar zendirilecektir.

Sorumlu : ETKB

birlii Yaplacak Kurulu : B

lemin Tamamlanma Sresi : Enerji Verimlilii Kanununda ve dier ilgili kanunlarda deiiklik yaplmasna dair kanun tasars hazrlklar ve yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri, belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde yaplacaktr.

SA-03: Enerji verimli rnlerin piyasa dnmn salamak SA-03/SH-01 : Asgari enerji verimlilik snfnn zerindeki lambalarn, buzdolaplarnn ve elektrik

18

motorlarnn piyasa dnm 2012 yl sonuna kadar, stma/soutma sistemlerinin ve dier enerji verimli rnlerin piyasa dnm ise AB uygulamalarna paralel olarak tamamlanacaktr.

Eylemin Kodu : SA-03/SH-03/E-01 Eylemin Konusu : Enerjiyi verimsiz kullanan rnlerin satnn snrlandrlmas ve

piyasa denetiminin etkinletirilmesi.

Yaplacak lem ve Aklama : ABnin 2010/30/EU sayl Enerji le lgili rnlerin Enerji Etiketlemesi direktifi uyumlatrlarak Resmi Gazetede ereve ynetmelik olarak yaymlanacak ve yaymlanacak olan ereve ynetmelik (2010/30/EU) ve 7 Ekim 2010 tarihli Resmi Gazetede yaymlanm olan Enerji ile ilgili rnlerin evreye Duyarl Tasarmna likin Ynetmelik (2009/125/EC) altnda rn gruplar baznda uygulama dzenlemeleri (buzdolab, lamba, televizyon, harici g kayna ve elektrik motorlar ncelikli olmak zere) ABnin uygulamalar ile paralellik arzedecek ekilde yaplacak, rn satlarndaki geliimin izlenmesine ve piyasa denetiminin etkin ekilde yaplmasna imkn salayacak kurumsal kapasite gelitirilecektir.

Sorumlu : BSTB

birlii Yaplacak Kurulu : ETKB, BESD

lemin Tamamlanma Sresi : ABnin yrrle koyduu dzenlemeler belgenin yaym tarihinden itibaren (3) ay iinde, dierleri ise AB ile ezamanl olarak yaplacaktr.

SA-04: Elektrik retim, iletim ve datmnda verimlilii artrmak; enerji kayplarn ve zararl

evre emisyonlarn azaltmak SA-04/SH-01 : 2023 ylna kadar, lke genelindeki kmrl termik santrallerin atk s geri kazanm

dahil ortalama toplam evrim verimleri yzde krkbein (%45) zerine karlacaktr. Eylemin Kodu : SA-04/SH-01/E-01 Eylemin Konusu : Kmrl termik santrallerin rehabilitasyon, modernizasyon,

zelletirme, lisanslama srelerinde ve mevzuat dzenlemelerinde; toplam evrim verimi, zararl evre emisyonlar ve atk sdan yararlanma konularnn ncelikle gzetilmesi.

Yaplacak lem ve Aklama : Bu eylem, yaplan ihalelerde, zelletirme artnamelerinde ve lisanslama mevzuatnda ncelikle ele alnacak; yerli kmr kullanan verimli ve temiz uygulamalarn zendirilmesi iin mevzuat dzenlemesi yaplacaktr.

Sorumlu : ETKB, EA, EPDK, B

birlii Yaplacak Kurulu : KB, B

lemin Tamamlanma Sresi : kincil mevzuat dzenlemeleri, belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde yaplacaktr.

SA-04/SH-02 : 2023 ylna kadar, elektrik enerjisi younluunu en az yzde yirmi (%20) azaltmak

amacyla talep taraf ynetimi konusunda tedbirler gelitirilecektir. Eylemin Kodu : SA-04/SH-02/E-01 Eylemin Konusu : Enerji ve g miktarna gre kademelendirilmi tarife, ok terimli

saya ve akll ebeke uygulamalarnn yaplmas.

Yaplacak lem ve Aklama : Bu uygulamalar, datm zelletirmeleri dikkate alnmak suretiyle balatlacaktr.

Sorumlu : EPDK

birlii Yaplacak Kurulu : Elektrik Datm irketleri

lemin Balatlma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren yirmidrt (24) ay ierisinde balatlacaktr.

Eylemin Kodu : SA-04/SH-02/E-02 Eylemin Konusu : Talep taraf yk azaltmnn serbest piyasaya girmesininin

19

salanmas.

Yaplacak lem ve Aklama : kincil mevzuat yrrle konulacak ve teknik alt yaplar hazrlanacaktr.

Sorumlu : EPDK, TEA

birlii Yaplacak Kurulu : ETKB

lemin Balatlma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay ierisinde balatlacaktr.

SA-05: Motorlu tatlarn birim fosil yakt tketimini azaltmak, yk ve yolcu tamaclnda

demiryollarnn ve ehir iinde toplu tamann payn artrmak ve ehirii ulamda gereksiz yakt sarfiyatn nlemek ve evreye zararl emisyonlarn drmek.

SA-05/SH-01 : Yolcu veya yk tayan kk aralar (M1/N1 kategorileri) CO2 salmna ilikin AB

direktifleri dorultusunda karlacak ikincil mevzuat artlarn karlayacak, byk ehirlerde ulam master planlar hazrlanacak ve yrrle konulacaktr.

Eylemin Kodu : SA-05/SH-01/E-01 Eylemin Konusu : Emisyon seviyesi dk evre dostu (yrrlkteki tip onay

mevzuatna uygun) kk motor hacimli, yakt pilli veya elektrikli hibrit aralarn zendirilmesi ve ekonomik mrn doldurmu aralarn kademeli olarak trafikten ekilmesi.

Yaplacak lem ve Aklama : Mevzuat revizyonu ile Bakanlk ve Maliye Bakanl ibirlii ile yaplacak dzenleyici etki analizi sonularna bal olarak ve Maliye Bakanl tarafndan belirlenecek kriterler erevesinde, Avrupa Birliine ve OECDye ye lkelerdeki uygulamalar dikkate alnarak, tat aralarnda evreci vergileme rejimine geilmesine ynelik almalar yaplacaktr.

Sorumlu : MB

birlii Yaplacak Kurulu : BSTB, UDHB, ETKB

lemin Tamamlanma Sresi : lgili kanunlarda deiiklik yaplmasna dair kanun tasars hazrlklar ve mevcut kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri, belgenin yaym tarihinden itibaren yirmidrt (24) ay iinde yaplacaktr.

Eylemin Kodu : SA-05/SH-01/E-02 Eylemin Konusu : Byk ehirlerde, toplu tamay ve yakt sarfiyatn ncelikle

gzeten, toplu tama istasyonlarnda bisiklet ve ara park alanlar oluturarak ulam sistemlerinin birbirini destekledii ulam master planlarnn yrrle konulmas.

Yaplacak lem ve Aklama : Bykehir belediyesi bulunan illerde, ulam master planlar hazrlanarak yrrle konulacaktr.

Sorumlu : BB, B

birlii Yaplacak Kurulu : UDHB

lemin Tamamlanma Sresi : Ulam master planlar belgenin yaym tarihinden itibaren yirmidrt (24) ay iinde hazrlanacak ve yrrle konulacaktr.

Eylemin Kodu : SA-05/SH-01/E-03 Eylemin Konusu : Karayolu tamaclnn toplam tamaclk iindeki paynn

azaltlmas, karayoluna alternatif ulatrma trlerinin altyapsnn yeterince gelitirilmesi, yk ve yolcu tamaclnda deniz ve demiryollarnn paynn artrlmas

Yaplacak lem ve Aklama : Demiryolu a geniletilerek yolcu ve yk tamaclnda demiryollarnn pay artrlacak, hzl tren projelerine nem verilecek ve yaygnlatrlacak, mevcut demiryollar altyaps modernize edilecek, demiryolu a sanayi blgeleri dikkate alnarak planlanacak ve geniletilecek; ksa mesafeli deniz ve gl tamacl yaygnlatrlacak, denizyolu altyaps gelitirilecek ve deniz-taksi gibi kk deniz tama aralar ky blgelerinde yaygnlatrlacaktr.

Sorumlu : UDHB

20

birlii Yaplacak Kurulu : KB

lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren yirmidrt (24) ay iinde ilgili kanunlarda deiiklik yaplmasna dair kanun tasars hazrlklar ve yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri yaplacaktr.

Eylemin Kodu : SA-05/SH-01/E-04 Eylemin Konusu : Ulamda enerji verimliliinin artrlmas ve a verimliliinin

salanmas iin bilgi ve iletiim teknolojilerinin kullanld akll trafik ynetimi uygulamalar ve akll ulatrma sistemlerinin yaygnlatrlmas

Yaplacak lem ve Aklama : Akll ulam sistemlerinin kurulmas iin gerekli kaynak oluturularak, sistem teknik altyaps glendirilecek ve gerekli Ar-Ge almalar yaplacaktr.

Sorumlu : UDHB

birlii Yaplacak Kurulu : KB

lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren yirmidrt (24) ay iinde ilgili kanunlarda deiiklik yaplmasna dair kanun tasars hazrlklar ve yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri yaplacaktr.

Eylemin Kodu : SA-05/SH-01/E-05 Eylemin Konusu : Ulatrma trlerinin, teknik ve ekonomik adan en etkin olduklar

yerlerde kullanlmasn esas alan Kombine Tamaclk Stratejisi dorultusunda, zellikle yk tamaclnda dzenlemeler yaparak karayolu yknn uzun mesafeli kitlesel tamalar durumunda demiryoluna ve denizyoluna kaydrlmas; karayolunun, kapdan kapya tama ilkesinin gerei olan balang ve son kesimlerdeki tamalarda etkin biimde kullanlmas; zellikle yk ve yolcu tamaclnda ok-modlu tamacln yaygnlamas,

Yaplacak lem ve Aklama : Limanlar ile demiryolu ve karayolu balantlar glendirilecek, lojistik merkezler ve aktarma alanlarnn says arttrlacak, zel (tahsisli) otobs yollar/eritleri uygulamalar hayata geirilecek, kentlerin denizyolu, demiryolu gibi olanaklar kullanlarak toplu tamada tr eitlilii salanacak, byk ehirlerde hzla gelien banliylerden ehir merkezine ulamn hafifli rayl sistemlerle salanmas desteklenecektir.

Sorumlu : UDHB

birlii Yaplacak Kurulu : KB

lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren yirmidrt (24) ay iinde ilgili kanunlarda deiiklik yaplmasna dair kanun tasars hazrlklar ve yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri yaplacaktr.

SA-05/SH-02 : Biyoktle kaynaklarndan elde edilen biyoyaktlarn veya sentetik yaktlarn ulamda

kullanm yaygnlatrlacaktr. Eylemin Kodu : SA-05/SH-02/E-01 Eylemin Konusu : Biyoyakt ve sentetik yaktlarn fosil kaynakl akaryaktlar

ierisindeki harmanlama oranlarnn artrlmasnn zendirilmesi,

Yaplacak lem ve Aklama : Gda sektrn olumsuz etkilemeyecek ekilde, yerli tarm rnlerinden retilen biyoyakt veya sentetik yaktlarn harmanlama oranlarna bal olarak TV indirimi salanmas ynnde dzenleme yaplacaktr.

Sorumlu : MB

birlii Yaplacak Kurulu : UDHB, ETKB

lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren yirmidrt (24) ay iinde ilgili kanunlarda deiiklik yaplmasna dair kanun tasars hazrlklar ve yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri yaplacaktr.

SA-06: Kamu kurulularnda enerjiyi etkin ve verimli kullanmak

21

SA-06/SH-01 : Kamu kurulularnn bina ve tesislerinde yllk enerji tketimi 2015 ylna kadar yzde

on (%10) ve 2023 ylna kadar yzde yirmi (%20) azaltlacaktr. Eylemin Kodu : SA-06/SH-01/E-01 Eylemin Konusu : Kamu kurulularnn bina ve tesislerinde verimlilik artrc

uygulamalarn etkinletirilmesi.

Yaplacak lem ve Aklama : Kamu kurulularnn bina ve tesislerinde enerji ettleri yaplarak verimlilik artrc projeler hazrlanacak, bakm onarma ilikin bte denekleri ncelikle bu projeler iin kullanlacaktr. 2008/2 sayl Babakanlk Genelgesi ETKB tarafndan bu dorultuda revize edilecek, kamu kurum ve kurulular Babakanlk Genelgesi dorultusunda alanlarna ynelik hazrlayacaklar dahili ynetmelik, ynerge, genelge, talimat vb dzenlemeleri yrrle koyacaktr.

Sorumlu : Kamu kesimi

birlii Yaplacak Kurulu : ETKB, KB, EVD, MB

lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde 2008/2 sayl Babakanlk Genelgesi revize edilecek ve bunu mteakip bir (1) ay iinde kamu kesiminde buna uygun i mevzuat dzenlemeleri yaplacaktr.

Eylemin Kodu : SA-06/SH-01/E-02 Eylemin Konusu : Kamu almlarnda enerji kullanm olan mal ve hizmet almlar ile

yapm ilerinde Bakanlk tarafndan belirlenen asgari verimlilik kriterlerini salamayanlarn satn alnmamas veya yaplmamas.

Yaplacak lem ve Aklama : Kamu almlarnda mal ve hizmet almlar ile yapm ileri iin asgari verimlilik snrlar Bakanlk tarafndan tanmlanacak ve bunlarn alm veya yapm srasnda zaruri kriter olarak aranmas iin kamu almlar ile ilgili mevzuatta veya artnamelerde gerekli deiiklikler yaplacaktr. SA-02/SH-01/E-01 kapsamnda belirtilen mevzuat yrrle girdikten sonra, tanmlanm azami enerji tketimi ve emisyon salm ile ilgili snr deeri karlamayan binalar kiralanmayacaktr.

Sorumlu : ETKB, MB, KK

birlii Yaplacak Kurulu : BSTB

lemin Tamamlanma Sresi : Enerji Verimlilii Kanununda ve dier ilgili kanunlarda deiiklik yaplmasna dair kanun tasars hazrlklar veya yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri, belgenin yaym tarihinden itibaren yirmidrt (24) ay iinde yaplacaktr.

Eylemin Kodu : SA-06/SH-01/E-03 Eylemin Konusu : Kamu kurulularnda ekonomik mrn tamamlam aralar

kademeli olarak tasfiye edilecektir.

Yaplacak lem ve Aklama : Tat Kanununun revizyonu ile trafie tescil tarihi itibariyle ekonomik mrn tamamlam kamu kurulularna ait aralar tasfiye edilecektir.

Sorumlu : MB, Kamu kesimi

birlii Yaplacak Kurulu : ETKB, KB

lemin Tamamlanma Sresi : lgili kanunlarda deiiklik yaplmasna dair kanun tasars hazrlklar ve yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri belgenin yaym tarihinden itibaren yirmidrt (24) ay iinde yaplacaktr.

Eylemin Kodu : SA-06/SH-01/E-04 Eylemin Konusu : Kamu kesimine ait bina ve tesislerde verimlilik artrc

uygulamalarn Enerji Performans Szlemeleri ile gerekletirilmesi,

Yaplacak lem ve Aklama : Kamu kurum ve kurulularnn verimlilik artrc proje uygulamalar iin EVDlerle uzun dnemli, performans garantili Enerji Perfrformans Szlemesi yaplabilmesine imkan salayacak dzenlemeler yaplacaktr. Kamu kurum ve kurulularnn verimlilik artrc projelerine ilikin denek teklifleri ncelikle deerlendirilecektir.

22

Sorumlu : ETKB, MB, KK

birlii Yaplacak Kurulu : KB

lemin Tamamlanma Sresi : Enerji Verimlilii Kanununda ve dier ilgili kanunlarda deiiklik yaplmasna dair kanun tasars hazrlklar ve yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde yaplacaktr.

SA-07: Kurumsal yaplar, kapasiteleri ve ibirliklerini glendirmek, ileri teknoloji

kullanmn ve bilinlendirme etkinliklerini artrmak ve kamu dnda finansman ortamlar oluturmak SA-07/SH-01 : 2012 yl sonuna kadar; uygulayc kurumlarn kurumsal yaplar, kapasiteleri ve

aralarndaki ibirlikleri glendirilecektir. Eylemin Kodu : SA-07/SH-01/E-01 Eylemin Konusu : Kurumsal yaplarn glendirilmesi.

Yaplacak lem ve Aklama : Enerji verimlilii, yenilenebilir enerji kaynaklar ve enerji bilgi ve teknolojileri ile ilgili konularda, almalar yapmak zere, idari ve kurumsal adan gl bir yap tesis edilecektir.

Sorumlu : ETKB

birlii Yaplacak Kurulu : KB

lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde kanun tasars hazrlklar tamamlanacak ve tasar TBMMye sevk edilecektir.

Eylemin Kodu : SA-07/SH-01/E-02 Eylemin Konusu : birliklerinin glendirilmesi.

Yaplacak lem ve Aklama : ETKB ile dier ilgili Bakanlklar arasnda ortak eylemleri iine alan ibirlii protokolleri yaplacak, yerel ynetimler arasnda iletiim a kurulacak ve YEGM, TOBB ve VGM arasnda, sanayide enerji ettleri, eitim ve zendirici yarmalar kapsamnda stratejik ibirlii tesis edilecektir. EVKK yesi kurum veya kurulularn st dzey yneticiler tarafndan temsil edilmesi salanacak ve Kurulun etkinlii artrlacaktr. Danma Kurulu tematik alanlarda alacak ekilde alt gruplar halinde yaplandrlacaktr.

Sorumlu : ETKB

birlii Yaplacak Kurulu : Kamu Kesimi, YY, TOBB, VGM

lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde balatlacaktr. Eylemin Kodu : SA-07/SH-01/E-03 Eylemin Konusu : Binalarda Enerji Performans Ynetmelii uygulamalar iin ilgili

mercilerde ve zel sektrde gerekli kapasitelerin oluturulmas.

Yaplacak lem ve Aklama : lgili bakanlklar, kamu kurum ve kurulular, yerel ynetimler ve yap denetim irketleri nezdinde kapasiteler oluturulacak, bu kurum ve kurulularn personeline eitim programlar uygulanacaktr.

Sorumlu : B, YEGM, YY

birlii Yaplacak Kurulu : B

lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren; yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat revizyonu alt (6) ay, eitimler yirmidrt (24) ay iinde yaplacaktr.

Eylemin Kodu : SA-07/SH-01/E-04 Eylemin Konusu : Enerji verimlilii ve yenilenebilir enerji kaynaklar alanlarnda;

Trkiyedeki geliimin nceki yllar ve dier lkeler ile kyaslanabilecei performans gstergeleri ile birlikte gelecek ngrlerinin retilmesine ve entegre kaynak planlamalarnn yaplmasna imkan salayacak kapasitenin oluturulmas.

23

Yaplacak lem ve Aklama : Sz konusu kapasite, nitelikli insan gc ve bilgi teknolojileri altyaplar ile birlikte oluturulacaktr.

Sorumlu : ETKB

birlii Yaplacak Kurulu : EGM, KB

lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde gerekli kapasite kurulacaktr.

SA-07/SH-02 : 2015 yl sonuna kadar lke genelindeki sertifikal enerji yneticisi says en az bebin

(5.000) kiiye ve sanayi sektrlerinde uzmanlam EVD says en az elli (50) irkete karlacaktr. Eylemin Kodu : SA-07/SH-02/E-01 Eylemin Konusu : Yetkilendirme kriterlerinin yeniden dzenlenmesi; EVDlere verilen

yetki belgelerinin snflandrlmas ve derecelendirilmesi;enerji verimlilii hizmetlerine ynelik asgari standartlarn hazrlanmas ve gelitirilmesi.

Yaplacak lem ve Aklama : EVDler sektr ve/veya alt sektr baznda ihtisaslatrlacak, EVDlere verilen yetki belgeleri snflandrlacak ve derecelendirilecek; st snflara ve derecelere ulama zendirilecek, eitim, ett, proje ve danmanlk ile ilgili enerji verimlilii hizmetleri ile ilgili konularnda asgari gereksinimler belirlenecek ve eitim ve sertifikalandrma almalar etkinletirilecek ve yaygnlatrlacaktr.

Sorumlu : ETKB

birlii Yaplacak Kurulu :

lemin Tamamlanma Sresi : Yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri, belgenin yaym tarihinden itibaren alt (6) ay iinde yaplacaktr.

SA-07/SH-03 : 2023 ylna kadar enerji verimlilii ve yenilenebilir enerji kaynaklar alanlarnda, yurt

iinde gerekletirilen AR-GE sonularna dayanarak retime aktarlm zgn tasarm ve/veya rn says en az elli (50) olacaktr.

Eylemin Kodu : SA-07/SH-03/E-01 Eylemin Konusu : Enerji verimlilii ve yenilenebilir enerji kaynaklar alanlarnda;

teknoloji master plannn hazrlanmas, destekleyici kurulular arasnda egdm salanmas, yatrmclarn yararlanabilecei ulusal teknoloji envanteri oluturulmas.

Yaplacak lem ve Aklama : TBTAKn ETKB ibirlii ile yrrle koyaca Enerji AR-GE Stratejisi dorultusunda teknoloji master plan hazrlanacak, destekleyici kamu kurulular arasnda kaynaklarn etkin kullanmna ynelik egdm protokolleri imzalanacak, yrtlen ve baarl sonulandrlan ve uygulamaya aktarlan AR-GE projeleri balamnda ulusal teknoloji envanteri oluturulacaktr.

Sorumlu : ETKB, TBTAK

birlii Yaplacak Kurulu : KB, BSTB, TTGV, KOSGEB, niversiteler

lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren onsekiz (18) ay iinde tamamlanacaktr.

Eylemin Kodu : SA-07/SH-03/E-02 Eylemin Konusu : Enerji verimlilii ve yenilenebilir enerji kaynaklar alanlarnda;

ncelikli teknolojilerde kamu-zel ibirlikleri ile kurulacak mkemmeliyet merkezlerinin ve AR-GE sonularnn uygulamasnn zendirilmesi iin mevzuat dzenlenmesi.

Yaplacak lem ve Aklama : lgili mevzuat revize edilecektir.

Sorumlu : BSTB

birlii Yaplacak Kurulu : HM, TBTAK, ETKB, KB, MB

lemin Tamamlanma Sresi : lgili kanunlarda deiiklik yaplmasna dair kanun tasars hazrlklar ve yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde yaplacaktr.

24

SA-07/SH-04 : Ulusal Enerji Verimlilii Hareketi kapsamnda srdrlen bilinlendirme ve

zendirme etkinlikleri kamu, zel ve sivil toplum ibirlikleri ile yaygnlatrlacaktr. Eylemin Kodu : SA-07/SH-04/E-01 Eylemin Konusu : letiim plan hazrlanmas ve bilinlendirme etkinliklerinin bu

iletiim plan erevesinde yrtlmesi.

Yaplacak lem ve Aklama : lke genelindeki bilinlendirme faaliyetleri ETKB koordinasyonunda kamu, zel ve sivil toplum kurulular ile birlikte hazrlanacak bir iletiim plan erevesinde yrtlecektir. Hazrlanan plann uygulanmas, ETKBnin koordinasyonunda ve sosyal sorumluluk anlay ile kamu kurum ve kurulularnn ve dier paydalarn katklaryla gerekletirilecektir. Plan dnemler halinde yenilenecektir. Kamu kurum ve kurulular tarafndan plan erevesinde yrtlecek bilinlendirme faaliyetleri ile ilgili harcamalar tasarruf tedbirleri ile ilgili dzenlemelerin kapsam dnda tutulacak; bilinlendirme konularnda planda yer alan eylemlerin gerekletirilmesi ve bilinlendirme konularnda EVKK kararlarnn uygulanmas iin kamu kurum ve kurulularnn btelerine gerekli denek konulacaktr.

Sorumlu : ETKB, Kamu kesimi

birlii Yaplacak Kurulu : zel sektr ve sivil toplum kurulular

lemin Tamamlanma Sresi : Plan belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde hazrlanacak ve en ge (3) yl iinde uygulanacaktr.

Eylemin Kodu : SA-07/SH-04/E-02 Eylemin Konusu : Enerji verimlilii bilin endeksi gelitirilmesi.

Yaplacak lem ve Aklama : Toplumdaki enerji kltrnn ve verimlilik bilincinin geliimini izleyebilecek bir endeks, lme yntemleri ile birlikte tanmlanacak ve uygulama plan hazrlanacaktr.

Sorumlu : YEGM

birlii Yaplacak Kurulu : Kamu kesimi, zel sektr ve sivil toplum kurulular

lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde endeks gelitirilecek ve uygulama balatlacaktr.

SA-07/SH-05 : Enerji verimlilii ve yenilenebilir enerji kaynaklar ile ilgili uygulamalar iin kamu

dnda srdrlebilir finansman ortamlar balamnda, Trkiyede karbon ticareti ve karbon borsas alt yapsn gelitirme almalar belgenin yaym tarihinden itibaren onsekiz (18) ay ierisinde tamamlanacaktr.

Eylemin Kodu : SA-07/SH-05/E-01 Eylemin Konusu : lgili paydalarn katld seri altaylar ile karbon borsas

oluturulmasna ynelik bir yol haritas karlmas veya strateji belgesi hazrlanmas.

Yaplacak lem ve Aklama : -

Sorumlu : B, DKK

birlii Yaplacak Kurulu : ETKB, MB, KB, HM, AB, SPK, MKB, VOB, TAKASBANK

lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren onsekiz (18) ay iinde Karbon Borsas oluturulmasna ynelik yol haritas karlacak veya bir Strateji Belgesi hazrlanacaktr.

25

Kabul Tarihi : 18/4/2007, Resm Gazete Tarihi : 2 Mays 2007 Resm Gazete says : 26510

5627 Sayl ENERJ VERMLL KANUNU

BRNC BLM Ama, Kapsam ve Tanmlar

Ama MADDE 1 (1) Bu Kanunun amac; enerjinin etkin kullanlmas, israfnn nlenmesi, enerji maliyetlerinin ekonomi zerindeki yknn hafifletilmesi ve evrenin korunmas iin enerji kaynaklarnn ve enerjinin kullanmnda verimliliin artrlmasdr. Kapsam MADDE 2 (1) Bu Kanun; enerjinin retim, iletim, datm ve tketim aamalarnda, endstriyel iletmelerde, binalarda, elektrik enerjisi retim tesislerinde, iletim ve datm ebekeleri ile ulamda enerji verimliliinin artrlmasna ve desteklenmesine, toplum genelinde enerji bilincinin gelitirilmesine, yenilenebilir enerji kaynaklarndan yararlanlmasna ynelik uygulanacak usl ve esaslar kapsar. (2) Enerji verimliliinin artrlmasna ynelik nlemlerin uygulanmas ile zellik veya grnmleri kabul edilemez derecede deiecek olan sanayi alanlarnda iletme ve retim faaliyetleri yrtlen, ibadet yeri olarak kullanlan, planlanan kullanm sresi iki yldan az olan, yln drt ayndan daha az kullanlan, toplam kullanm alan elli metrekarenin altnda olan binalar, koruma altndaki bina veya antlar, tarmsal binalar ve atlyeler, bu Kanun kapsam dndadr. Tanmlar MADDE 3 (1) Bu Kanunun uygulanmasnda; a) Bakanlk: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanln, b) Genel Mdrlk: Elektrik leri Ett daresi Genel Mdrln, c) Kurul: Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulunu, ) Kamu kesimi: Kamu kurum ve kurulular, kamu kurumu niteliindeki meslek kurulular, niversiteler ve mahall idareleri, d) Meslek odalar: Elektrik ve makina mhendisleri odalarn, e) irket: Genel Mdrlk veya yetkilendirilmi kurumlar ile yaptklar yetkilendirme anlamas erevesinde, enerji verimlilii hizmetlerini yrtmek zere yetki belgesi verilen enerji verimlilii danmanlk irketlerini, f) Yetkilendirilmi kurumlar: Dzenlenen yetkilendirme anlamas erevesinde, eitim, yetkilendirme ve izleme faaliyetlerini yrtmek zere Genel Mdrlk tarafndan, Kurul onay ile yetkilendirilen meslek odalar ve niversiteleri, g) TEP: Ton Edeer Petrol, ) Atk: Kullanlm lastikler, boya amurlar, solventler, plastikler, evre ve Orman Bakanl tarafndan yakt olarak kullanlmas uygun grlen atk yalar ve dier atklar, h) Bina sahibi: Binann maliki, varsa intifa hakk sahibi, ikisi de yoksa binaya malik gibi tasarruf edeni, ) Endstriyel iletme: Elektrik retim faaliyeti gsteren lisans sahibi tzel kiiler dndaki yllk toplam enerji tketimleri bin TEP ve zeri olan, ticaret ve sanayi odas, ticaret odas veya sanayi odasna bal olarak faaliyet gsteren ve her trl mal retimi yapan iletmeleri, i) Enerji kimlik belgesi: Asgar olarak binann enerji ihtiyac ve enerji tketim snflandrmas, yaltm zellikleri ve stma ve/veya soutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri ieren belgeyi, j) Enerji verimlilii: Binalarda yaam standard ve hizmet kalitesinin, endstriyel iletmelerde ise retim kalitesi ve miktarnn dne yol amadan enerji tketiminin azaltlmasn, k) Ett: Enerji verimliliinin artrlmasna ynelik imknlarn ortaya karlmas iin yaplan ve bilgi toplama, lm, deerlendirme ve raporlama aamalarndan oluan almalar, l) Enerji verimlilii hizmetleri: Enerji verimlilii konusunda danmanlk, eitim, ett ve uygulama hizmetlerini, m) Enerji younluu: Bir birim hasla retebilmek iin tketilen enerji miktarn, n) Enerji yneticisi ve sertifikas: Bu Kanun kapsamna giren endstriyel iletmelerde ve binalarda enerji ynetimi ile ilgili faaliyetleri yerine getirmekle sorumlu ve enerji yneticisi sertifikasna sahip kii ile Genel Mdrlk, yetkilendirilmi kurumlar veya enerji verimlilii danmanlk irketleri tarafndan enerji yneticileri iin dzenlenen belgeyi, o) Enerji ynetimi: Enerji kaynaklarnn ve enerjinin verimli kullanlmasn salamak zere yrtlen eitim, ett, lm, izleme, planlama ve uygulama faaliyetlerini, ) Geri deme sresi: Endstriyel iletmelerin mevcut sistemlerinde enerji verimliliinin artrlmas amacyla hazrladklar veya irketlere hazrlattklar projelerde ihtiya duyulan yatrm harcamalarnn projede ngrlen tasarruflarla geri kazanlmasn salayan sreyi, p) Kojenerasyon: Is ve elektrik ve/veya mekanik enerjinin ayn tesiste e zamanl olarak retimini,

26

r) Uygulama anlamas: Ett almalar ile belirlenen nlemlerin uygulanmasn gerekletirmek amacyla irketlerin yaptklar anlamay, s) Yakma tesisleri: Yaktn yand yer ile bu yere bal paralar ve atk gaz tertibatlarnn dhil olduu s elde edilen tesisleri, ) Yetki belgesi: Dzenlenen yetkilendirme anlamalar erevesinde, niversitelere ve meslek odalarna eitim, yetkilendirme ve izleme faaliyetlerini yrtmek zere Kurul onay ile Genel Mdrlk tarafndan, irketlere ise eitim, ett, danmanlk ve uygulama faaliyetlerini yrtmek zere Genel Mdrlk, meslek odalar veya niversiteler tarafndan verilen belgeyi, ifade eder.

KNC BLM Kurul ve Yetkilendirmeler

Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulu MADDE 4 (1) Enerji verimlilii almalarnn lke genelinde tm ilgili kurulular nezdinde etkin olarak yrtlmesi, sonularnn izlenmesi ve koordinasyonu amacyla Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulu oluturulur. Kurulca alnan kararlarn uygulanmasnn takibi ve sekreterlik hizmetleri Genel Mdrlk tarafndan yrtlr. (2) Kurul; Bakanln Genel Mdrln ilgilendirildii mstear yardmcs bakanlnda, ileri Bakanl, Maliye Bakanl, Milli Eitim Bakanl, Bayndrlk ve skan Bakanl, Ulatrma Bakanl, Sanayi ve Ticaret Bakanl, Bakanlk, evre ve Orman Bakanl, Devlet Planlama Tekilat Mstearl, Hazine Mstearl, Enerji Piyasas Dzenleme Kurumu, Trk Standartlar Enstits, Trkiye Bilimsel ve Teknolojik Aratrma Kurumu, Trkiye Odalar ve Borsalar Birlii, Trkiye Mhendis ve Mimar Odalar Birlii ve Trkiye Belediyeler Birliinin birer st dzey temsilcisinden oluur. (3) Kurulun grev, yetki ve sorumluluklar unlardr: a) Ulusal dzeyde enerji verimlilii stratejileri, planlar ve programlar hazrlamak, bunlarn etkinliini deerlendirmek, gerektiinde revize edilmelerini, yeni nlemlerin alnmasn ve uygulanmasn koordine etmek. b) Genel Mdrlk tarafndan yrtlen enerji verimlilii almalarn ynlendirmek ve enerji verimlilii hizmetlerinin yaygnlatrlmasnda, Genel Mdrlk tarafndan meslek odalarna ve niversitelere verilen yetki belgelerini onaylamak. c) 8 inci maddenin birinci fkrasnn (a) bendi ve 9 uncu maddenin birinci fkrasnn (a) bendi kapsamndaki uygulamalardan yararlanmak isteyen endstriyel iletmelerin yaptklar veya irketlere hazrlattklar uygulama projelerini, 8 inci maddenin birinci fkrasnn (b) bendi kapsamndaki gnll anlamalar onaylamak ve uygulamann sonularn izlemek. ) Kurula verilen grevler kapsamnda ve gerekli grd hallerde, giderleri Genel Mdrlk btesinden karlanmak zere, ilgili kamu kurum ve kurulularnn, niversitelerin, zel sektrn ve sivil toplum kurulularnn katlm ile geici ihtisas komisyonlar oluturmak. d) Yetkilendirilmi kurumlarn, irketlerin, kamu kurumu niteliindeki meslek kurulularnn ve sivil toplum kurulularnn katlm ile her yl Kasm aynda Genel Mdrlk tarafndan dzenlenecek danma kurulu toplantlarnn gndemini ve toplantya katlacak kurulular belirlemek, toplant sonu deerlendirmelerini ve nlem nerilerini onaylamak. e) Her yl Ocak ay iinde yetki belgesi ve enerji yneticisi sertifikas bedellerini belirlemek ve yaymlamak. (4) Kurul her yl Mart, Haziran, Eyll ve Aralk aylarnda olmak zere, drt kez olaan olarak toplanr. Ayrca, Kurul Bakannn gerekli grmesi halinde, yaplan ar zerine olaanst olarak da toplanr. Toplant yeter says iin te iki ounluk aranr ve kararlar toplantya katlanlarn oy okluu ile alnr. Oylarn eit olmas halinde Bakann oyu iki oy saylr. (5) Genel Mdrlk btesinden karlanmak zere, her toplant gn iin, Kurul Bakan ve yelerine, ylda drtten fazla olmamak zere uhdesinde kamu grevi bulunanlara (2.000), uhdesinde herhangi bir kamu grevi bulunmayanlara ise (3.000) gsterge rakamnn memur aylk katsays ile arpm sonucunda bulunacak miktarda huzur hakk denir. Yetkilendirmeler MADDE 5 (1) Enerji verimlilii hizmetlerinin yrtlmesine ynelik yetkilendirmeler ve bu kapsamdaki faaliyetler aadaki esaslar erevesinde gerekletirilir. a) Yetkilendirmeler ve yetki belgesine ilikin ilemler unlardr: 1) niversitelere ve meslek odalarna uygulamal eitim yapabilmeleri ve irketleri yetkilendirebilmeleri iin Kurul onay ile Genel Mdrlk tarafndan yetki belgesi verilir. Bu belgeler bu Kanun ve ilgili ynetmeliklerde belirlenen usl ve esaslara aykr bir durum olmadka her be ylda bir yenilenir. Yetki belgesi yenilenmeyen kurumlarn irketlere verdikleri yetki belgeleri ile ilgili ilemler, sreleri doluncaya kadar Genel Mdrlk tarafndan yrtlr.

27

2) irketlere eitim, ett, danmanlk ve uygulama faaliyetlerini yrtmek zere Genel Mdrlk ve/veya yetkilendirilmi kurumlar tarafndan yetki belgesi verilir. Bu belgeler bu Kanun ve ilgili ynetmeliklerde belirlenen usl ve esaslara aykr bir durum olmadka her ylda bir yenilenir. irketler, yetki belgesi bedelinin tamamn ve enerji yneticisi sertifikas bedelinin yzde onundan fazla olmamak kaydyla Kurul tarafndan belirlenen blmn yetkilendirme anlamas yaptklar kurum veya kurulua der. b) Yetkilendirilmi kurumlar ve irketler, Genel Mdrlk tarafndan kamuoyuna duyurulur. c) Genel Mdrlk, yetkilendirilmi kurumlar ve irketler ile bunlar adna hareket eden grevlileri, enerji verimlilii ile ilgili almalar srasnda elde ettikleri ve mterilerinin ticar ilikilerine zarar verecek ticar srlar gizli tutmakla ykmldr. Bu srlar gizli tutmakla ykml olanlar, grevlerinden ayrlm olsalar dahi bu srlar kendi menfaatlerine ve bakalarnn lehine kullanamaz. ) Genel Mdrlk ve yetkilendirilmi kurumlar tarafndan yrtlecek faaliyetler unlardr: 1) Genel Mdrlk veya yetkilendirilmi kurumlar, irketlere yetki belgesi verir, enerji yneticisi eitimi ve sertifikalandrma faaliyetlerini yrtr. 2) Yetkilendirilmi kurumlar yetki belgesi verdikleri irketlerin faaliyetlerini izler, bu Kanun ve bu Kanunun uygulanmasna ynelik olarak Bakanlk tarafndan yrrle konulacak ynetmelik hkmlerine aykrlk tekil eden hususlar otuz gn ierisinde Genel Mdrle bildirir. 3) Genel Mdrlk, televizyon ve radyo kanallarnda yaynlanmak zere bilinlendirme ve bilgilendirme amal eitim programlar, yarmalar, ksa sreli film ve/veya izgi filmler hazrlar veya hazrlattrr. 4) Yetkilendirilmi kurumlar Genel Mdrle her yl faaliyet raporu sunar. d) irketlerin grevleri unlardr: 1) Eitim, sertifikalandrma, endstriyel iletmeler, bina sahipleri veya ynetimleri ile aralarnda yaplan hizmet anlamalar erevesinde, ett ve danmanlk faaliyetleri yrtmek. 2) Enerji verimlilii ett almas ile belirledikleri nlemlerin uygulanmasna ynelik projeyi hazrlamak. 3) Uygulama anlamas kapsamndaki tadilatlar proje dorultusunda gerekletirmek ve enerji tasarruf miktarn garanti etmek. 4) Yetki aldklar kuruma her yl faaliyet raporu sunmak. e) Enerji tasarruf miktar ile ilgili olarak yaplan uygulama anlamas kapsamnda garanti ettii taahhdn, uygulama ncesi ve sonras yapaca lmlerle endstriyel iletmenin ve yetkilendirildii kurumun temsilcileri huzurunda kantlayamayan irket, yetkilendirildii kurum tarafndan internet zerinden ilan edilir. En fazla uygulama anlamasndaki taahhdn yerine getiremeyen irketin yetki belgesi, bir yl sonra yenilenebilmek zere iptal edilir. f) irketlerin uygulama anlamalar kapsamnda lmlerle kantladklar tasarruf miktarl ar, yetkilendirildikleri kurumlar tarafndan internet zerinden ilan edilir. (2) Yetki belgesinin verilmesine, yetkilendirilecek kurumlarda ve irketlerde aranacak niteliklere, yetki belgesi ve enerji yneticisi sertifikasna ilikin hususlar ile bu madde kapsamndaki yetkilendirmelere, faaliyetlere ve grevlere ilikin usl ve esaslar Bakanlk tarafndan yrrle konulacak ynetmelikle dzenlenir.

NC BLM Eitim, Bilinlendirme ve Uygulamalar

Eitim ve bilinlendirme MADDE 6 (1) Enerji verimlilii hizmetlerinin etkinliini ve enerji bilincini artrmak amacyla aadaki esaslar erevesinde eitim ve bilinlendirme faaliyetleri gerekletirilir. a) Bakanlk tarafndan yrrle konulacak ynetmelikte tanmlanan usl ve esaslar erevesinde; 1) irketler iin Genel Mdrlk ve/veya yetkilendirilmi kurumlar tarafndan, enerji yneticileri iin Genel Mdrlk, yetkilendirilmi kurumlar ve irketler tarafndan teorik ve uygulamal eitim programlar dzenlenir. 2) Genel Mdrlk veya yetkilendirilmi kurumlar, yetkilendirme anlamas yaptklar irketlerin eitim programlarna laboratuvar kullanm destei salar. b) Enerji ve enerji verimlilii ile ilgili temel kavramlar, Trkiyenin genel enerji durumu, enerji kaynaklar, enerji retim teknikleri, gnlk hayatta enerjinin verimli kullanm ile iklim deiiklii ve evrenin korunmasnda enerji verimliliinin nemi konularnda teorik ve pratik bilgiler verilmek zere, Milli Savunma Bakanl tarafndan, askeri liseler ile er-erba eitim merkezlerinde ders ve eitim programlar yrtlr; rgn ve yaygn eitim kurumlarnn ders programlarnda Milli Eitim Bakanl tarafndan, kamu kurum ve kurulularnn hizmet ii eitimlerinde ilgili kurum ve kurulular tarafndan gerekli dzenlemeler yaplr. c) Enerjinin verimli kullanmnn yaygnlatrlmas amacyla kamuoyunun bilinlendirilmesine ynelik yaplacak faaliyetler unlardr: 1) Ulusal ve/veya blgesel yayn yapan televizyon ve radyo kanallar, Genel Mdrlk tarafndan hazrlanan veya hazrlattrlan enerjinin verimli kullanlmas ile ilgili eitim programlarn, yarmalar, ksa

28

sreli film ve/veya izgi filmleri, 13/4/1994 tarihli ve 3984 sayl Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve Yaynlar Hakknda Kanunun 31 inci maddesi gereince bilinlendirme ve bilgilendirme amal eitim programlar kapsamnda, toplam yayn sresi ayda asgar otuz dakikadan az olmamak zere 07:00 ila 23:00 saatleri arasnda yaynlar. 2) Lisanslar kapsamnda elektrik ve/veya doal gaz sat yapan tzel kiiler bir nceki mal yla ait tketim miktar ve bu miktara karlk gelen tketim bedelini ieren aylk bazdaki bilgileri internet ortamnda mterilerinin bilgisine sunar. 3) reticiler ve ithalatlar, Sanayi ve Ticaret Bakanl tarafndan tespit ve ilan edilen Trke kullanm ve tantma klavuzu ile satlmak zorunda olan enerji tketen mallarn kullanm klavuzlarnda, maln enerji tketimi asndan verimli kullanm ile ilgili bilgilere ayr bir blmde yer verir. Bu hkmn uygulanma