Ervaring vanuit ervaringsbewijzen omtrent standaarden

2

Tot u spreekt….

•Er bestaan ervaringsbewijzen voor 51 beroepen

•VDAB participeert in 24 ervaringsbewijzen

•Meestal als testcentrum waar gewerkt wordt met praktijkopdrachten in een gesimuleerde situatie

•Ik was procesbegeleider voor de ontwikkeling van 15 ervan en een tiental interne assessmentinstrumenten

•Meestal doe-beroepen

3

Wat informatie vanuit ervaring over….

•Bronmateriaal

•Samenstelling: door wie?

•Welke competenties beoordelen?

•Hoe beoordelen?

•Punten of geen punten?

•Toetsingsniveaus

•Proefdraaien

4

Bronmateriaal

•Tot nu toe: selectie van competenties uit beroepscompetentieprofielen van de SERV, op basis van critical incident methode.

•Vanaf nu gebruik maken van:

oBeroepskwalificatiedossiers als geheeloDe modulaire structuur. Te veel assessments? Arbeidsmarktrelevant?

• Relevante buitenlandse standaarden niet vergeten!

5

Samenstelling: door wie?

•Procesbegeleider, met enige kennis van het beroep

•Ontwikkelgroep:

oBeroepsuitoefenaars ofoEerste leidinggevende ofo HR- medewerker met kennis van het beroepo Expert in het beroepo Opleidingsverstrekkers, onderwijsverstrekkers

• Gebruik thesaurus voor consequente formulering

6

Welke competenties beoordelen?

•Kerncompetenties, bepaald via de critical incident methode

•Competenties uit beroepskwalificatiedossier

•Niveau: beroepsuitoefenaar met enkele jaren ervaring

•Alleszins: competenties die qua frequentie en belangrijkheid hoog scoren en invloed hebben op de kwaliteit van het werk

•Modulaire structuur benutten?

•Beoordeel zoveel mogelijk op toepassingsniveau

•Competenties én succescriteria

7

Hoe beoordelen (1)?

•Praktijkopdrachten in een gesimuleerde werkomgeving: betrouwbaar!

•Bevraging van werkmethode en alternatieven (procesevaluatie)

•Criteriumgericht interview (STAR-methode)

•Rollenspelen (met assessor? )

•Kennistests, bij voorkeur op toepassingsniveau

•Succescriteria benutten!

8

Hoe beoordelen (2)?

Onbenutte mogelijkheden:Filmmateriaal verzameld op de echte werkplek

Werkplekobservatie door de assessor

Werkplekbevraging door de assessor

Cases (schrijfvaardigheid, uitdrukkingsvaardigheid?)

Groepsopdrachten (onderlinge beïnvloeding?)

Portfolio

9

Hoe beoordelen (3)?

•Observatie door twee assessoren/ beroepsuitoefenaars (duur!)

•Observatie door één assessor en een procesbewaker

•Schriftelijk bewijsmateriaal benutten

10

Punten of geen punten (1)?Welke puntenschaal?

• Twee• geslaagd/ niet geslaagd op niveau van elk

succescriterium

• Drie• Gewenst gedrag wordt niet geobserveerd• Gewenst gedrag wordt soms geobserveerd,

kwaliteit is wisselend• Gewenst gedrag wordt altijd geobserveerd

• Vier (geen centrale tendens mogelijk)

• Gewenst gedrag wordt niet geobserveerd• Gewenst gedrag wordt zelden geobserveerd,

kwaliteit is zelden OK• Gewenst gedrag wordt meestal wel geobserveerd,

kwaliteit is meestal OK• Gewenst gedrag wordt altijd geobserveerd

11

Punten of geen punten (2)?Mathematische beoordeling of niet?

Wel• Geruststelling voor de assessor: “de excel- tabel zegt of

kandidaat al dan niet geslaagd is”.

Niet• De vakman beoordeelt • Op basis van

• gedetailleerde beroepsstandaard• gedetailleerd assessmentinstrument• assessorentraining en intervisie

12

Toetsingsniveaus•Zoveel als mogelijk op toepassingsniveau

• In gesimuleerde situatie• In werksituatie• In cases

•Competentiematrix: competentie/ succescriterium versus evaluatievorm

•Verwacht geen schrijfvaardigheid die deze van een beroepsuitoefenaar te boven stijgt!

13

Proefdraaien•Vorm van gewenning voor assessoren

•Toetssteen voor de opdrachtsituaties

•Hoe vind ik goede proefpersonen?

Criteria: goede beroepsuitoefenaars met enkele jaren ervaring die bereid zijn in een testsituatie te functioneren zonder garantie op succes.Wie? Ex- cursisten

Ex- cursisten uit bijscholingsprogramma’sCollega’s- assessorenWerknemers uit bedrijven

14

Vragen nu of later

Marc Troch, begeleider opleidings- en begeleidingsmethodieken

marc.troch@vdab.be