EURO 2012 z polską żywnością

Lato Summer 2012

ISSN 1232-9541

Z POLSKĄ ŻYWNOŚCIĄWITH POLISH FOOD

EURO 2012

Lato Summer 2012

1

EURO 2012 z polską żywnościąEURO 2012 with Polish food

DEAR READERS,This edition of the Polish Food is exceptional. At the turn of the season Poland

hosts EURO 2012. A feast for the lovers of football. Thousands of football fans

are going to come to Poland to watch their teams on the pitch. But fans do not

live by football alone. In between matches, they need to feed themselves in

order to have enough strength to support their team.

I am certain that Poland has many culinary special-ties to offer. We have excellent quality food increasingly more popular with European consumers, who value it for its unparalleled taste and high quality.

Together with the Ministry of Sport, we would like to offer our guests Pol-

ish meals and traditional breakfasts. For example, it may take the form of Mon-

et’s luncheon on the grass in the fan zone. At this time of year Poland abounds

with the first young vegetables and fruit. It is the time of famous and appre-

ciated strawberries, magnificent chanterelle mushrooms, fresh young chives,

radish or first class tomatoes and cucumbers. The list is endless, not forgetting,

DR MAREK SAWICKI MINISTER ROLNICTWA I ROZWOJU WSI

MINISTER OF AGRICULTURE AND RURAL DEVELOPMENT

SSZANOWNI PAŃSTWO,

To wydanie Polish Food jest wyjątkowe. Przełom wiosny i lata to czas EURO

2012. Święto kibiców piłki nożnej. Do Polski zjadą, za swoimi drużynami, ty-

siące miłośników futbolu. Kibic nie żyje samą tylko piłką. W przerwach mię-

dzy meczami musi się posilić, aby mieć siłę dopingować swoją drużynę.

Jestem przekonany, że Polska ma do zaoferowania wiele atrakcji kulinarnych. Mamy doskonałej jakości żywność, którą coraz lepiej znają konsumenci w ca-łej Europie. Jest chętnie kupowana, bo jest ceniona za swój niepowtarzalny smak i wysoką jakość.

Chcemy, wspólnie z Ministerstwem Sportu, zaproponować naszym

gościom tradycyjne śniadania i polskie posiłki. Może to być na przykład,

niczym u Moneta, śniadanie na trawie w strefie kibica. Przełom wiosny i lata

to wszak obfitość nowalijek, bogactwo warzyw i pierwszych owoców. To

czas słynnej i cenionej truskawki, wspaniałych kurek, świeżego, młodego

szczypiorku, czy rzodkiewki, wyśmienitych pomidorów i ogórków. Wymie-

niać można by tak bez końca. Nie sposób jednak pominąć wyśmienitego,

pachnącego pieczywa z chrupiącą skórką, pieczywa białego i ciemnego,

pieczywa z pełnym ziarnem. A do tego pachnące masło z mleka najwyższej

jakości od krów pasących się na bujnych łąkach.

Dla lubiących gorące dania na śniadanie polecam pysz-

ne zupy mleczne, smakowite jajecznice na maśle, boczku,

szynce, czy z dodatkiem szczypiorku lub pomidorów, albo

z jednym i drugim. A ilu miłośników może znaleźć jajecz-

nica z młodymi kurkami? Dla zbyt rozgrzanych emocjami

proponuję wyśmienity chłodnik z polskich, pachnących

surowców – na bazie jogurtu lub kefiru, z dodatkiem bu-

raczków, ogórków, rzodkiewki i szczypiorku, wzbogacony

ugotowanym na twardo jajkiem z ekologicznej hodowli.

Nie mam wątpliwości, że wielu reprezenta-cyjnych kucharzy skorzysta z naszych miej-scowych produktów, z ekologicznych certy-fikowanych gospodarstw, które rozwijają się w Polsce niezwykle dynamicznie.

Rozgrywany, w kilku różnych miejscach w Polsce, pił-

karski turniej to wyśmienita okazja do promocji regional-

nych dań i specjałów. Nasz kraj od wieków był gościnny dla

obcokrajowców. Słyniemy z tego w całym świecie. Nasze

położenie, ale też i tolerancja oraz gościnność sprawiły, że

wpływy różnych nacji można odnaleźć w naszym kulinar-

nym dziedzictwie. Dlatego też jestem przekonany, że gosz-

czący u nas kibice odnajdą w naszych tradycyjnych daniach

również akcenty charakterystyczne dla ich kuchni.

Mamy wspaniałą kulinarną wołowinę, wyśmienite kacz-

ki, indyki czy kury. Nie zapominajmy też o doskonałej wie-

przowinie – golonkach, szynkach, schabach, czy wyjątko-

wych kiełbasach. Smakosze bez trudu znajdą też doskona-

łe, przyrządzane od wieków, wyśmienite dania z dziczyzny.

Dla miłośników ryb też będzie bogata oferta z ryb morskich

i śródlądowych. Zachęcam do spróbowania np. szczupaka,

lina w śmietanie czy sandacza albo pstrąga. Niezapomnia-

ny jest smak wędzonego węgorza, siei i sielawy.

Do tego mamy doskonałe napoje orzeźwiające, naprzykład

podpiwek, czy kwas chlebowy. Nie mówiąc już o innych, moc-

niejszych trunkach, które warto bliżej poznać, ale z umiarem.

Zapraszam serdecznie do kibicowania, ale też do prze-

konania się, że rzeczywiście Polska smakuje.

2 2

as well, excellent, aromatic bread with its crispy crusts, white and dark

bread, wholemeal bread... Spread with tasty butter made of the extra

class milk produced from cows grazing on luxuriant Polish meadows.

To those who prefer hot meals for breakfast, I can recommend de-

licious milk soups, mouth-watering scrambled eggs cooked with butter,

bacon, ham served with chives, tomatoes or both. And what about scram-

bled eggs with young chanterelle mushrooms? To those on fire because

of sporting sensation, I recommend a magnificent cold borsch made of

Polish, traditional ingredients – mixed with yoghurt or soured milk, with

beets, cucumbers, radish and chives, enriched with a hard-boiled egg from

an organic farm.

I have no doubts that a number of the repre-sentative cooks will use our local products from certified organic farms that are dynamically de-veloping in Poland.

The football tournament, held in several different locations around

Poland is a perfect occasion to promote our regional dishes and spe-

cialties. Our country world wide reputation for its traditional of hospi-

tality to guests from other countries for centuries. The consequence

of our geographic location, but also because of our openness and hos-

pitality, our culinary heritage includes traces of an influence of various

nations. That is why I am certain that the visiting fans will find certain

features characteristic of their own cuisine in our traditional dishes.

We have magnificent culinary beef, excellent ducks, turkeys or

chickens. We should also remember about our excellent pork – hocks,

hams, chops or exceptional sausages. Gourmets will have no difficulty

in finding first-rate venison dishes, which have been prepared in Po-

land for centuries.

There will also be on offer an abundance of saltwater and fresh-

water fish for fish-lovers. I encourage you to try the pike, or tench in

sour cream, a sander (pike perch) or a trout. The taste of a smoked eel,

lavaret or vendace is also unforgettable.

On the top of that, we have excellent refreshments, home-brewed

beer or kvass, not to mention other, stronger beverages, which are

worth trying, but in moderation.

Whilst we encourage you to support the football teams, we also

want you find out that Poland really tastes good too.

3

LSSZANOWNI PAŃSTWO,Do Polski podczas EURO 2012 przyjedzie około miliona

kibiców piłki nożnej. Czas, który nasi goście spędzą w Polsce

będzie doskonałą okazją na pokazanie im nie tylko słynnej pol-

skiej gościnności, ale i wyjątkowej, smacznej polskiej kuchni

i polskiej żywności.

Możliwość zaprezentowania walorów jakościowych i sma-

kowych polskiej żywności podczas UEFA EURO 2012 omawiana

była podczas spotkania, zorganizowanego pod koniec marca

w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi,

w którym uczestniczyłam, a którego go-

spodarzem był minister rolnictwa Marek

Sawicki. W szerokim gronie dyskutowaliśmy

nad koncepcją promocji polskiej żywności

w miastach gospodarzach meczów i mia-

stach goszczących drużyny reprezentacji.

Ustaliliśmy formy współpracy pomiędzy

Ministerstwem Sportu i Turystyki, Minister-

stwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi a innymi

instytucjami przy realizacji tego przedsięwzięcia.

Promocja polskiej żywności podczas EURO 2012 będzie

realizowana poprzez dwa główne działania. Pierwsze z nich to

organizacja targów i pikników, na których polscy producenci

będą sprzedawali wytwarzane przez siebie tradycyjne polskie

produkty. Drugie działanie to wypromowanie nowego pro-

duktu – typowo polskiego śniadania. Będzie ono stanowić stały

element menu hoteli i restauracji w miastach, które goszczą pił-

karzy i kibiców EURO 2012.

Anglicy mają swój English Breakfast, a my chcielibyśmy

przyjąć naszych gości „Polskim Śniadaniem”, skomponowanym

z niepowtarzalnych rodzimych składników. Menu takiego śnia-

dania zostało wyłonione w konkursie zorganizowanym przez

PL. 2012, wspieranym przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju

Wsi oraz Ministerstwo Sportu i Turystyki.

Mam nadzieję, że „Polskie Śniadanie” stanie się jedną z wie-

lu polskich atrakcji przygotowanych na przyjęcie zagranicznych

gości w trakcie turnieju. Będzie to z pewnością trwały akcent

promujący naszą kuchnię, a przy tym wywołujący pozytywne

skojarzenia z naszym krajem.

JOANNA MUCHA

MINISTER SPORTU I TURYSTYKI

DEAR READERS,In June an estimated one million football supporters are going

to come to Poland during EURO 2012. The time that our guests are

going to spend in Poland will be a perfect opportunity to show them

not only our famous Polish hospitality, but also a unique and deli-

cious Polish cuisine.

This opportunity to present the value of

Polish food during UEFA EURO 2012 in terms of

its quality and taste was discussed at a meeting

I attended at the end of March this year in the

Ministry of Agriculture and Rural Development,

organised by Marek Sawicki, the Minister of

the Agriculture. In a broad forum we discussed

a concept for the promotion of Polish food in

the host cities and other cities where national

teams are going to stay. We also arranged for

cooperation between the Ministry of Sport and Tourism, the Ministry

of Agriculture and Rural Development and other institutions during

the implementation of this project.

The promotion of Polish food during EURO 2012 will be achieved

using two main actions. The first of these will be the organisation of

fairs and picnics during which Polish producers will sell their tradi-

tional Polish products. The second action showcases the promotion

of a new product – a typical Polish breakfast. It is planned to be a

standard item on the menus of hotels and restaurants in the cities

that are providing accommodation to football players and fans com-

ing to EURO 2012.

The English have their English Breakfast, but we would like to

welcome our guests with a „Polish Breakfast” made from unparalleled

Polish ingredients. The composition of this breakfast was the result of

a competition organised by Pl. 2012, supported by the Ministry of Agri-

culture and Rural Development and the Ministry of Sport and Tourism.

We hope that the „Polish Breakfast” will become one of many

Polish attractions organised for foreign guests during the tourna-

ment. It will certainly be a permanent feature in promoting our

culture and evoking a positive association with our country.

JOANNA MUCHA

MINISTER OF SPORT AND TOURISM

Minister sportu poleca polską żywnośćMinister of Sport recommends Polish food

Jak powszechnie wiadomo – do serc gości najłatwiej trafić przez żołądek As the old proverb says – the easi-est way to a guest’s heart is through his stomach.

CONTENTS SPIS TREŚCI

nr 1/2-2012 (61)Kwartalnik ARiMR wydawany wspólnie z MRiRW. Ukazuje się w języku polskim i angielskim. Redakcja: Ewa Woicka-Bekas (Redaktor naczelna) Małgorzata Książyk (zastępca redaktor naczelnej), Ewa Jaro-szewicz, Mariola Marczak. Tłumaczenie: Summa Linguae S.A. Zdjęcia: Fotolia, Archiwum: MRiRW, Ministerstwo Sportu i Turystyki, ARiMR, ARR, Producenci, BBS Bogusław Biały, Iwona Chromiak, Tomasz Leśniak, Jerzy Mańkowski. Rada programowa: Marek Sawicki minister rolnictwa i rozwoju wsi (Przewodniczący), Anita Szczykutowicz (nadzór w imieniu ministra rolnictwa i rozwoju wsi), Goszczyński Dariusz (MRiRW), Bogumiła Kasperowicz (MRiRW), Julian Krzyżanowski (MRiRW), Małgorzata Książyk (MRiRW), Grzegorz Adasik (ARiMR), Franciszek Kadzik (ARiMR), Marek Kassa (ARiMR), Grażyna Wereszczyńska (ARiMR), Ewa Woicka-Bekas (ARiMR). Redakcja Polish Food, ul. Wspólna 30, 00-930 Warszawa, Poland. Tel.:(+4822 6232426). Subskrypcja bezpłatna. E-mail: [email protected]. HTTP://www.minrol.gov.pl/eng/. Druk, oprawa i sklad: Zakłady Graficzne Taurus Roszkowscy Sp. z o.o. www.drukarniataurus.pl Oddano do druku: czerwiec 2012.

1 EURO 2012 z polską żywnością

EURO 2012 with Polish food

3 Minister sportu poleca polską żywność

Minister of Sport recommends Polish food

5 Smak Polski

Polish taste

9 Sezon targowy 2012

Fair season 2012

10 Alimentaria 2012

Alimentaria 2012

12 Targi w Seulu

Trade Fair in Seoul

14 Szklanka mleka – szklanka zdrowia

Glass of milk–glass of health

15 Owoce w szkole

Fruit at School

17 Specjalnie dla gości EURO 2012!

Especially for guests of EURO 2012!

25 Zapraszam do stołu!

I invite you to the table!

29 Polska żywność w unijnych syste-

mach jakości Polish food in the Euro-

pean Union quality systems

32 Polska żywność w krajowych sy-

stemach jakości Polish food in the

regional quality systems

34 8 lat z PDŻ

8 years with the Discover Great Food

Programme

36 Piknik PDŻ

Discover Great Food Picnic

40 Najczęściej nagradzani

Most frequently awarded

41 Sery i desery z Czarnkowa

Cheeses and dessers from Czarnków

42 Wyroby mięsne z Sokołowa

Meat products from Sokołów

43 Nasz Sad

Nasz Sad Group

44 Znakomite pomidory

Exquisite tomatoes

45 Ekologiczne soki

Organic juices

46 Mrożone warzywa i owoce

Frozen vegetables and fruit

47 Jakość z natury

The quality of nature

49 Ekologiczna różnorodność

Ecological diversity

51 Na zdrowie!

Stay healthy!

53 Dolnośląskie skarby

Treasures of Lower Silesia

55 Smak i jakość

Taste and quality

58 Polski handel zagraniczny artykuła-

mi rolno-spożywczymi w 2011 roku

Polish foreign trade in agri-food

products in 2011

4

8 16 28 57

5

Z T

POLSKI STÓŁ

Smak PolskiPolish taste

The set of products and dishes for the Polish Breakfast has been

selected in a competition organised by the Ministry of Agricul-

ture and Rural Development, the Ministry of Sport and Tourism

and the PL.2012 company. The aim of the competition was to

choose the menu for the Polish Breakfast and, at the same time,

to present rich Polish cooking traditions. Out of 180 dishes and

products, the jury had chosen 15 best offers, which were sub-

sequently subjected to Internet voting. This is how the most

popular offers have been selected.

The proposals with the greatest number of votes were: • cottage cheese with young fresh vegetables (radish and

chives) served with bread, • scrambled eggs with chives cooked with butter, • yeast rolls served with butter, thick apple mousse, honey

or various types of cottage cheese, • Polish cold meat plate (pink ham, white ham, liverwurst,

country sausage),• soft-boiled egg laid by a green leg partridge hen.

This set has been supplemented with products suggested

by experts, thus establishing the Standard Polish Breakfast. It

was presented on 18 May, at the press conference of the Min-

ister of Agriculture and Rural Development and the Minister

of Sport and Tourism.

The menu has been composed of first-rate Polish prod-

ucts, and presents the abundance of the characteristic, tradi-

tional tastes of Poland.

Zestaw produktów i dań „Polskiego Śniadania” został wyłoniony

jako rezultat wspólnego konkursu, ogłoszonego przez Minister-

stwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwo Sportu i Turystyki

oraz Spółkę PL.2012. Celem konkursu było wybranie menu pol-

skiego śniadania, a tym samym zaprezentowanie polskich bo-

gatych tradycji kulinarnych. Spośród 180 potraw i produktów

jury wybrało 15 najlepszych propozycji, które zostały poddane

pod głosowanie internautów. W jego wyniku wyłoniono najpo-

pularniejsze propozycje.

Największą liczbę głosów zdobyły: • twaróg z nowalijkami (rzodkiewką i szczypiorkiem) po-

dawany z pieczywem, • jajecznica ze szczypiorkiem na maśle, • drożdżowe bułeczki podawane z masłem, gęstym mu-

sem jabłkowym, miodem lub twarożkami, • talerz polskich wędlin (szynka różowa, szynka biała,

pasztetowa, kiełbasa wiejska), • jajko na miękko kurki zielononóżki kuropatwianej.

Zestaw ten został uzupełniony o produkty zaproponowa-

ne przez ekspertów i w ten sposób członkowie jury stworzyli

kanon Polskiego Śniadania. Został on zaprezentowany 28 maja

podczas konferencji prasowej ministra rolnictwa i rozwoju wsi

oraz ministra sportu i turystyki.

Menu zostało skomponowane z polskich produktów wy-

sokiej jakości i prezentuje bogactwo charakterystycznych, tra-

dycyjnych smaków.

POD HASŁEM „POLSKA SMAKUJE” BĘDZIE PROWADZONA PODCZAS

EURO 2012 AKCJA, PROMUJĄCA POLSKĄ ŻYWNOŚĆ. ZAGRANICZNYCH

GOŚCI, ODWIEDZAJĄCYCH POLSKĘ, ZAPRASZAMY NA „POLSKIE ŚNIA-

DANIE”. TEGO TRZEBA SPRÓBOWAĆ! THE PROMOTIONAL CAMPAIGN

OF THE POLISH FOOD DURING EURO 2012 IS GOING TO BE HELD UN-

DER THE MOTTO: “POLISH TASTES GOOD”. WE WOULD LIKE TO INVITE

THE FOREIGN GUESTS VISITING POLAND TO THE “POLISH BREAKFAST”.

YOU MUST TASTE IT!

6

POLISH TABLE

I Ty zasmakuj w „Polskim Śniadaniu”!You should also try and savour the “Polish Breakfast”!

7

POZNAJ POLSKĄ ŻYWNOŚĆ

Poznaj polską żywność

Discover Polish food

9

DISCOVER POLISH FOOD

Sezon targowy 2012

Fair season 2012

ROK 2012, TO KOLEJNY ROK INTENSYWNEJ PROMOCJI POLSKICH PRODUKTÓW

ROLNO-SPOŻYWCZYCH I OBECNOŚĆ POLSKICH PRODUCENTÓW ORAZ PRZED-

STAWICIELI RESORTU ROLNICTWA NA MIĘDZYNARODOWYCH IMPREZACH WY-

STAWIENNICZYCH THE YEAR 2012 IS ANOTHER YEAR OF THE INTENSE PROMO-

TION OF POLISH AGRI-FOOD PRODUCTS AND THE PRESENCE OF POLISH PRO-

DUCERS AND REPRESENTATIVES OF THE MINISTRY OF AGRICULTURE AT INTER-

NATIONAL EXHIBITION EVENTS.

WWWWWW styczniu tego roku odbyły się największe targi żywności,

rolnictwa i ogrodnictwa, jedno z najważniejszych spotkań

producentów oraz przetwórców żywności z całego świa-

ta, a mianowicie Zielony Tydzień w Berlinie. Natomiast

w lutym odbyły się kolejne trzy, duże wystawy: Międzyna-

rodowe Targi Owocowo-Warzywne Fruit Logistica w Berli-

nie, Międzynarodowe Targi Rolnictwa Ekologicznego Bio-

Fach w Norymberdze, Targi Salima w Brnie. W marcu miały

miejsce Targi Alimentaria w Barcelonie. Polska żywność,

wysokiej jakości, była także prezentowana na Targach

Seoul Food & Hotel w Seulu, w kwietniu.

Każde z tych wydarzeń było okazją do prezentacji, na

międzynarodowym forum, osiągnięć polskich producen-

tów oraz promocji polskiej żywności.

T-

t

-

-

--

y

This January, the largest fair of food, agriculture and horticulture was

held, it was one of the most important meetings of food producers and

processors from all over the world, namely, the Green Week in Berlin.

Three large events were held in February: Fruit Logistica International

Fruit and Vegetable Fair in Berlin, BioFach International Organic Trade Fair

in Nuremberg and Salima in Brno. In March Alimentaria Fair in Barcelona

was held. The high quality Polish food was also presented during Trade

Fair Seoul Food & Hotel in Seoul, in April.

Each of those events was an opportunity to present the achieve-

ments of Polish producers and to promote Polish food in the interna-

tional forum.

WW


Wydarzenie skierowane było do producentów, dystrybutorów

i konsumentów artykułów spożywczych zarówno z Hiszpanii, jak

i z zagranicy. Organizowane w dwuletnich cyklach targi ALIMEN-

TARIA są najważniejszym wydarzeniem tego typu w branży rolno-

spożywczej w Hiszpanii. Uroczysta inauguracja odbywała się pod

przewodnictwem hiszpańskiej pary książęcej. W uroczystości brał

także udział polski minister rolnictwa Marek Sawicki.

Para książęca podziwiała polskie stoisko narodowe, w któ-

rym na ponad 100 m² wyeksponowano najwyższej jakości

przetwory mleczarskie i mięsne, a także świeże i przetworzone

warzywa i owoce, soki, miody, alkohole oraz słodycze.

O wspaniałych polskich smakach dyskutowano na spot-

kaniu regionów, zorganizowanym w stoisku Regionu Galicja,

przez Konsula Honorowego Polski w Galicji, Juana M. Vieites

Baptista de Sousa, wiceprezesa Targów ALIMENTARIA.

W trakcie targów realizowany był projekt Enterprise Europe

Network, współorganizowany z Polską Agencją Rozwoju Przed-

siębiorczości, oferujący szereg możliwości zapoznania się z no-

ALIMENTARIA 2012

WAŻNYM MIEJSCEM PROMOCJI POLSKIEGO ROLNICTWA

ORAZ ZDROWEJ POLSKIEJ ŻYWNOŚCI BYŁY MIĘDZYNA-

RODOWE TARGI SPOŻYWCZE ALIMENTARIA, KTÓRE OD-

BYŁY SIĘ W BARCELONIE THE IMPORTANT PLACE OF

PROMOTION POLISH AGRICULTURE AND WHOLESOME

POLISH FOOD, WAS THE ALIMENTARIA 2012 INTERNATIO-

NAL FOOD FAIR WHICH WAS HELD IN BARCELONA.

HISZPAŃSKA PARA KSIĄŻĘCA - KSIĄŻĘ FILIP BURBON I KSIĘŻNA LETITIA ORTIZ - PODZIWIAŁA STOISKO MINI-STERSTWA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI

THE SPANISH PRINCELY COUPLE - PRINCE FELIPE DE BORBON AND PRINCESS LETITIA ORTIZ - ADMIRED THE STAND OF THE MINISTRY OF AGRICULTURE AND RURAL DEVELOPMENT.

Td

ł

-

cici

e

The event was addressed to producers, distributors and consumers of

food articles, both from Spain and from abroad. The ALIMENTARIA fair,

organised biennially, is the most important event of this type in the

agri-food industry in Spain. The formal inauguration was held under

the leadership of the Spanish Royal Couple. The ceremony was also

participated in by the Polish Minister of Agriculture, Marek Sawicki.

The Royal Couple also admired the Polish national stand,

where, on more than 100 m2 dairy and meat products of the high-

est quality were exhibited, so were fresh and processed vegetables

and fruit, juices, honey, alcohols and sweets.

The wonderful Polish tastes were discussed at the meeting

of regions organised at the Galicia Region stand, by the Honorary

11


Consul of Poland in Galicia, Juan M. Vieites Baptista

de Sousa, Vice-President of the ALIMENTARIA Fair.

During the fair, the Enterprise Europe Network

project, co-organised with the Polish Agency for En-

terprise Development, was implemented, offering

a series of opportunities to learn new technologies,

exchange experiences and to establish business

contacts on the occasion of participation in the fair.

In business meetings, participated more than

400 representatives of the food industry, including

more than 20 Polish companies having products

with the PDŻ mark.

Products of Polish companies attracted great in-

terest among visitors. At the MARD stand one could

taste Polish products of the highest quality. It was

also a meeting place for Polish food producers and

international contractors.

“Poland tastes” was the Polish slogan at the Ali-

mentaria 2012 fair.

wymi technologiami, dający szansę na wymianę doświadczeń i nawiązanie

kontaktów biznesowych przy okazji udziału w targach.

W spotkaniach biznesowych uczestniczyło ponad 400 przedstawicieli

branży spożywczej, w tym ponad 20 polskich firm, posiadających produkty

ze znakiem Poznaj Dobrą Żywność.

Produkty polskich firm cieszyły się bardzo dużym zainteresowaniem

wśród zwiedzających. W stoisku MRiRW odbywały się degustacje polskich

produktów najwyższej jakości. Było ono również miejscem spotkań bizneso-

wych polskich producentów żywności z międzynarodowymi kontrahentami.

Polska obecność na targach ALIMENTARIA 2012 odbywała się pod ha-

słem „Polska smakuje”.

GUESTS AT THE STAND OF THE MINISTRY OF AGRICULTURE AND RURAL DEVELOPMENT WERE WELCOMED BY: THE MINISTER OF AGRICULTURE AND RURAL DEVELOPMENT – MAREK SAWICKI (SECOND FROM THE RIGHT), THE CONSUL OF THE CONSULATE GENERAL OF THE REPUBLIC OF POLAND IN BARCELONA – MARZENNA ADAMCZYK (FIRST FROM THE LEFT), THE I COUNSELLOR OF THE EMBASSY OF THE REPUBLIC OF POLAND IN MADRID – MIROSŁAW WĘGLARCZYK AND THE I SECRETARY OF THE TRADE AND INVESTMENT PROMOTION SECTION OF THE EMBASSY OF THE REPUBLIC OF POLAND IN MADRID – ANETA SŁOWIŃSKA

W STOISKU MINISTERSTWA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI TARGOWYCH GOŚCI POWITALI: MINISTER ROLNICTWA I ROZWOJU WSI – MAREK SAWICKI (DRUGI OD PRAWEJ), KONSUL KONSULATU GENERALNEGO RP W BARCE-LONIE – MARZENNA ADAMCZYK (PIERWSZA OD LEWEJ), I RADCA AM-BASADY RP W MADRYCIE – MIROSŁAW WĘGLARCZYK ORAZ I SEKRETARZ WPHI AMBASADY RP W MADRYCIE – ANETA SŁOWIŃSKA

POLSKIE STOISKO CIESZYŁO SIĘ DUŻYM ZAINTERESO-WANIEM GOŚCI TARGÓW ALIMENTARIA 2012THE POLISH STAND WAS VERY POPULAR AMONG VISI-TORS OF THE ALIMENTARIA 2012 FAIRS

12

WTARGI w SeuluTrade Fair in Seoul

TARGI SEOUL FOOD & HOTEL W SEULU (KO-

REA PŁD.) TO NAJSTARSZA IMPREZA TAR-

GOWA W KOREI, A ZARAZEM NAJWAŻNIEJ-

SZE MIĘDZYNARODOWE TARGI ŻYWNOŚCI

W AZJI POŁUDNIOWO-WSCHODNIEJ. PRZY-

CIĄGAJĄ ONE CORAZ WIĘCEJ WYSTAWCÓW

NIE TYLKO Z AZJI, ALE RÓWNIEŻ Z EUROPY.

TEGOROCZNE TARGI ODBYWAŁY SIĘ OD 8 DO

11 MAJA THE TRADE FAIR SEOUL FOOD &

HOTEL IN SEOUL (SOUTH KOREA) IS THE OL-

DEST FAIR EVENT IN KOREA, AND ALSO THE

MOST IMPORTANT INTERNATIONAL FOOD

FAIR IN SOUTHEAST ASIA. IT ATTRACTS MORE

AND MORE EXHIBITORS NOT ONLY FROM

ASIA BUT ALSO FROM EUROPE. THIS YEAR’S

FAIR WAS HELD FROM 8TH TO 11TH MAY.

W przeddzień tegorocznych targów zorganizowane zo-

stało polsko-koreańskie seminarium poświęcone polskiej

żywności. Minister rolnictwa i rozwoju wsi Marek Sawicki,

zabierając głos podczas tego seminarium, zaznaczył, że

Polska jest czwartym partnerem gospodarczym Korei w UE

i jesteśmy zainteresowani zwiększeniem eksportu żywno-

ści na rynek koreański. Korea jest jednym z głównych part-

nerów handlowych Polski w Azji. Współpraca z tym krajem

dynamicznie się rozwija. W 2011 r. obroty żywnością w sto-

sunku do 2010 r. wzrosły czterokrotnie. Polska odnotowuje

dodatnie saldo handlowe w obrocie artykułami rolno-spo-

żywczymi z Koreą Południową. Polska żywność promowa-

na jest na koreańskim rynku od dwóch lat. Eksportujemy

tu mięso wieprzowe i drobiowe. Mamy szansę na wzrost

sprzedaży na rynku koreańskim produktów przemysłu mły-

narskiego, a także serów twardych, twarogowych, dobrej

jakości jogurtów, słodyczy i wyrobów cukierniczych oraz

przetworów z owoców i warzyw.

Minister Marek Sawicki wziął udział w uroczystym ot-

warciu targów. Na polskich stoiskach targowych w Seu-

lu prezentowane były produkty najwyższej jakości, które

PODCZAS POKAZU, PROMUJĄCEGO POLSKĄ ŻYWNOŚĆ, MINISTER SAWICKI (TRZECI OD LEWEJ) UCZESTNICZYŁ W PRZYGOTOWYWANIU POLSKICH POTRAW

DURING THE SHOW PROMOTING POLISH FOOD MINISTER SAWICKI (THIRD FROM THE LEFT) WAS INVOLVED IN THE PREPARATION OF POLISH DISHES

O

13

On the eve of this year’s fair, a Polish-Kore-

an seminar on Polish food was organized.

The Minister of Agriculture and Rural De-

velopment, Marek Sawicki, speaking dur-

ing the seminar, pointed out that Poland

is the fourth economic partner of Korea in

the EU and that we were interested in in-

creasing food exports to the Korean mar-

ket. Korea is one of the main Polish trade

partners in Asia. The cooperation with

this country is developing dynamically.

In 2011, food sales compared to 2010 in-

creased fourfold. What is more, Poland re-

cords a positive trade balance in trade in

agri-food products with South Korea. Polish food has been promoted on the

Korean market for two years. We are exporting pork and poultry there and we

also have a chance to increase sales of products of the milling industry, as well as

hard cheeses, cottage cheeses, good quality yoghurts, sweets and confection-

ery, and processed fruit and vegetable products in the Korean market.

Minister Marek Sawicki attended the fair opening ceremony. The Polish trade

fair stands in Seoul presented the highest quality products that have received

the mark of the “Discover Great Food” (“Poznaj Dobrą Żywność”) Program. More-

over, pork and beef, and products based on them were promoted within the

campaign “Tradition, quality and taste of Europe” pursued by the Union of Pro-

ducers and Employers of Meat Industry.

The excellent quality of our food was presented during the great culinary

show prepared by Polish chefs. Minister Marek Sawicki also took part in it and

prepared our national treats to the Korean guests personally.

BY PRESS OFFICE

MINISTRY OF AGRICULTURE AND RURAL DEVELOPMENT

POLSKI DZIEŃ BYŁ OKAZJĄ DO WIELU SPOTKAŃ BIZNESOWYCH I TOWARZYSKICH, W KTÓRYCH BRAŁ UDZIAŁ MINISTER MAREK SAWICKI (FOTO 1 - TRZECI OD LEWEJ, FOTO 2 - DRUGI OD LEWEJ)THE POLISH DAY GAVE THE OPPORTUNITY FOR MANY BUSINESS AND SOCIAL MEETINGS WITH THE PARTICIPATION OF MINISTER MAREK SAWICKI (1 PHOTO - THIRD FROM THE LEFT, 2 PHOTO - SECOND FROM THE LEFT)

CEREMONIA OTWARCIA MIĘDZYNARODOWYCH TARGÓW SEOUL FOOD&HOTEL 2012SEOUL FOOD&HOTEL 2012 OPENING GALA

otrzymały znak Programu PDŻ – Poznaj

Dobrą Żywność. W ramach realizowanej,

przez Unię Producentów i Pracodawców

Przemysłu Mięsnego, kampanii „Tradycja,

jakość i europejski smak”, promowane

było także mięso wieprzowe i wołowe

oraz produkty wytwarzane na ich bazie.

Doskonałe walory naszej żywności

prezentowane były podczas przygoto-

wanego przez polskich kucharzy wielkie-

go kulinarnego show. Wziął w nim także

udział minister Marek Sawicki, który włas-

noręcznie przygotował dla koreańskich

gości nasze narodowe smakołyki.

BIURO PRASOWE

MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI

1 2

C

Szklanka mleka – szklanka zdrowiaGlass of milk – glass of health

The aim of the program is to develop good eating

habits among children and young people by pro-

moting the consumption of milk and milk products.

In the school year of 2011/2012, 2.4 million

children enrolled in approximately 14.5 thousand

educational institutions (kindergartens, primary,

middle and high schools, except universities) in Po-

land, are consuming milk and milk products under

the program. Each child can receive 0.25 liter of milk

or milk product (milk equivalent), i.e.: milk, flavored

milk, natural and flavored yoghurt, yoghurt

with fruit, cottage cheese, fromage frais, pro-

cessed cheese, cheese – natural and flavored,

every day of their school education.

In the school year of 2011/2012, pupils are

drinking most often white milk (about 82% of

all milk and milk products consumed in educa-

tional institutions), flavored milk (about 16%),

yoghurt and cheese (about 2%).

The “Glass of Milk” pro-

gram is funded by the EU and

national funds.

BY AGRICULTURAL MARKET AGENCY

14

PROGRAM „SZKLANKA MLEKA” CIESZY SIĘ W POLSCE NIEZMIENNIE

ROSNĄCĄ POPULARNOŚCIĄ. OD POCZĄTKU REALIZACJI PROGRA-

MU, TJ. OD 2004 ROKU, DZIECI UCZĘSZCZAJĄCE W POLSCE DO SZKÓŁ

I PRZEDSZKOLI WYPIŁY PONAD 1,2 MILIARDA SZKLANEK MLEKA THE

“GLASS OF MILK” PROGRAM IS BECOMING INCREASINGLY POPULAR IN

POLAND. FROM ITS COMMENCEMENT, I.E. SINCE 2004, CHILDREN AT-

TENDING SCHOOLS AND KINDERGARTENS IN POLAND HAVE DRUNK

MORE THAN 1.2 BILLION GLASSES OF MILK.

Celem programu jest kształtowanie wśród dzieci i młodzieży dobrych nawy-

ków żywieniowych poprzez promowanie spożycia mleka i przetworów mlecz-

nych.

W Polsce, w roku szkolnym 2011/2012, mleko i przetwory mleczne, w ra-

mach programu, spożywa ok. 2,4 mln dzieci, uczęszczających do ok. 14,5 tys.

placówek oświatowych (przedszkoli, szkól podstawowych, gimnazjów i szkół

ponadpodstawowych, oprócz szkół wyższych). Każde dziecko może otrzymać

każdego dnia nauki szkolnej 0,25 litra mleka lub przetworu mlecznego (w ekwi-

walencie mleka), tj.: mleko, mleko smakowe, jogurty naturalne i smakowe, jogur-

ty z owocami, twarogi, twarożki, serki topione, sery – naturalne i smakowe.

W roku szkolnym

2011/2012 uczniowie

najchętniej piją mle-

ko białe (ok. 82%

ogółu mleka

i przetworów

mlecznych,

spożywanych

w placówkach

oświatowych), mleko

smakowe ok. 16%

oraz jogurty i sery

(ok 2%). Program

„Szklanka Mleka”

finansowany jest ze

środków unijnych

oraz krajowych.

AGENCJA RYNKU ROLNEGO


TR

15 15

Rok szkolny 2011/2012 jest już trzecim rokiem, w któ-

rym realizowany jest program „Owoce w szkole”. W Pol-

sce, w ramach tego programu, uczniom klas I–III szkół

podstawowych dostarczane są: świeże owoce (jabłka,

gruszki, truskawki) oraz świeże warzywa (marchew, pa-

pryka słodka, rzodkiewka), a także soki owocowe, wa-

rzywne lub owocowo-warzywne.

Dziecko uczestniczące w programie otrzymuje

każdorazowo porcję, składającą się z jednego pro-

duktu owocowego i jednego produktu warzywnego,

przygotowanego do bezpośredniego spożycia.

W ramach programu „Owoce w szkole” dzieci

nie tylko otrzymują wybrane owoce i warzywa, ale

również uczestniczą w działaniach towarzyszących

o charakterze edukacyjnym, związanych ze zdrowym

odżywianiem, promujących spożywanie owoców

i warzyw.

W roku szkolnym 2011/2012, w Polsce, w progra-

mie uczestniczy ponad 891 tys. dzieci z 9733 szkół

podstawowych.

Spośród krajów UE Polska ma czwarty, co do wiel-

kości, budżet na realizację programu. W roku szkol-

nym 2011/2012 wynosi on 12,3 mln EUR i jest w 75%

finansowany ze środków unijnych a w 25% z budżetu

krajowego.

AGENCJA RYNKU ROLNEGO

The school year of 2011/2012, is the third year of the “Fruit at School”

program’s implementation. Within the framework of this program, pu-

pils of classes I-III of elementary schools in Poland are provided with:

fresh fruit (apples, pears, strawberries) and fresh vegetables (carrots,

sweet peppers, radishes), and fruit juices, vegetable juices, or fruit and

vegetable juices.

A child participating in the program receives one fruit product

and one vegetable product prepared for direct consumption each

time.

Under the „Fruit at School” program, children not only get se-

lected fruit and vegetables, but also they participate in accompa-

nying educational measures, associated with healthy eating, pro-

moting the consumption of fruit and vegetables.

In the school year of 2011/2012, the program involves more

than 891 thousand children from 9,733 primary schools in Poland.

Among EU countries, Poland has the fourth-largest budget for

the program. In the school year of 2011/2012, it amounts to EUR

12.3 million and it is financed in 75% from EU funds and in 25%

from the national budget.

AGRICULTURAL MARKET AGENCY


Polska smakuje!

17

W W

Specjalnie dla gości EURO 2012!

Especially for guests of EURO 2012!

MISTRZOSTWA EURO 2012, ODBYWAJĄCE SIĘ W POLSCE I NA UKRAINIE, TO RÓW-

NIEŻ JEDNA Z OKAZJI DO ZAPREZENTOWANIA WYJĄTKOWYCH WALORÓW POLSKIEJ

ŻYWNOŚCI. KIBICÓW I TURYSTÓW, ODWIEDZAJĄCYCH POLSKĘ, CHCIELIBYŚMY ZA-

CHĘCIĆ DO SPRÓBOWANIA PRODUKTÓW I DAŃ Z REGIONÓW, W KTÓRYCH BĘDĄ

ROZGRYWANE PIŁKARSKIE MECZE THE EURO 2012 CHAMPIONSHIPS, HELD IN PO-

LAND AND UKRAINE, IS ALSO AN OPPORTUNITY TO PRESENT EXCEPTIONAL QUA-

LITY OF POLISH FOOD. WE WOULD LIKE TO ENCOURAGE FOOTBALL SUPPORTERS

AND TOURISTS, WHO VISIT POLAND DUE TO THIS OCCASION, TO TRY PRODUCTS

AND DISHES FROM REGIONS WHICH ARE GOING TO HOST FOOTBALL MATCHES.

Warszawa, Wrocław, Poznań i Gdańsk – to główne polskie mia-

sta, w których z okazji EURO 2012 będzie najwięcej zagranicz-

nych gości. Są one również głównymi ośrodkami regionów Pol-

ski: Warszawa – Mazowsza, Wrocław – Dolnego Śląska, Poznań

– Wielkopolski, Gdańsk – Pomorza. Każdy z tych regionów po-

siada odmienne tradycje kulinarne oraz specyficzne regionalne

tradycyjne produkty i potrawy.

Mazowsze i Wielkopolska to regiony położone w centralnej

Polsce, natomiast Pomorze znajduje się na północy, a Dolny

Śląsk w południowo-zachodniej części kraju.

WARSZAWA – MAZOWSZEKulinarną podróż zaczynamy od Mazowsza, którego głów-

ne miasto - Warszawa - jest również stolicą Polski. Do typowych

potraw z regionu Mazowsza, które do dziś są popularne, należą:

zupa grochowa, zupa grzybowa, krupnik kurpiowski, a także gęś

pieczona z jabłkami lub modrą kapustą, „kurczak po polsku”- na-

dziewany podrobami, natką, bułką i jajkiem, fafernuchy – wal-

cowate kluski ziemniaczane z sosem z buraków cukrowych.

Nieodłącznym elementem kuchni mazowieckiej jest oczy-

wiście bardziej różnorodna kuchnia warszawska. Centralne

usytuowanie stolicy na mapie szlaków handlowych, a także

w przeszłości obecność dworu królewskiego, sprzyjały przez

wieki urozmaiceniu kuchni o potrawy z całej Polski, a także

innych narodów. Specjałami warszawskimi, które i dziś można

Warsaw, Wrocław, Poznań and Gdańsk – major Polish cities which,

due to EURO 2012, will be visited by the highest number of foreign

visitors. They are also the main centers of Polish regions: Warsaw –

Mazovia, Wrocław – Lower Silesia, Poznań – Wielkopolska, Gdańsk

–Pomerania. Each of these regions has different culinary traditions,

specific regional products and traditional dishes.

Mazovia and Wielkopolska are regions located in central Po-

land, while Pomerania is situated in the north and Lower Silesia in

the south-western part of the country.

WARSAW – MAZOVIALet us start our culinary journey from Mazovia, whose main

city – Warsaw – is also the Polish capital. The typical dishes of the

region of Mazovia, which have been popular until now, are: pea

soup, mushroom soup, Kurpie barley soup and goose roasted with

apples and red cabbage, “Chicken Polish style” – stuffed with gib-

lets, parsley, breadcrumbs and eggs, fafernuchy – cylindrical potato

noodles with sugar beet sauce.

An integral part of Mazovian cuisine is of course the more di-

verse cuisine of Warsaw. The central location of the capital city on

the map of trade routes, as well as the presence of the royal court

in the past, for centuries favored a varied cuisine with dishes from

Poland and other countries. Warsaw’s specialties, which you can

enjoy until now are: “Carp Israeli style” –with raisins and almonds,

“Tripe Warsaw style” – soup with thinly sliced beef stomachs sea-

POLAND TASTES GOOD

18

soned with marjoram, ginger and pep-

per. During your stay in Warsaw and

Mazovia, visit a dumpling restaurant

which specializes in preparing dumplings. Dumplings are a popu-

lar dish across Poland. There are many kinds of dumplings with

different fillings/stuffing. The traditional pie of Mazovian origin

is “sójka mazowiecka”. It is a roasted, large, a few inch long yeast

dough pie, filled with stuffing made of sauerkraut, mushrooms,

millet groats (millet), bacon or pork fat. In Warsaw, it is also worth

visiting a number of confectioneries and taste various sweet dish-

es typical of traditional Polish cuisine, such as strudel with poppy

seeds, iced donuts filled with rose jam, cheese cake – cake with

curd cheese, iced yeast dough cake with nuts and raisins, spicy

fragrant gingerbread.

Mazovia is “the largest orchard of Europe”. Its orchard traditions

date back to the 16th century. Appetizing jabłka grójeckie (grójeckie

apples) were, in 2011, entered into the EU Protected Geographical

Indications Registry. Polish apples are worth trying – colorful, aro-

matic, juicy and of diverse taste.

Other Mazovian products registered in the EU food quality

schemes are: wiśnia nadwislanka (nadwiślanka cherry) Protected

Designation of Origin and miód kurpiowski (kurpiowski honey)

Protected Geographical Indication.

spróbować są między innymi: „karp po żydowsku” – z dodat-

kiem rodzynek i migdałów, „flaki po warszawsku” – zupa z po-

krojonymi cienko żołądkami wołowymi, przyprawiona maje-

rankiem, imbirem i pieprzem.

Podczas pobytu w Warszawie i na Mazowszu polecamy

wizytę w pierogarni czyli restauracji specjalizującej się w przy-

gotowywaniu pierogów. Pierogi to danie popularne w całej

Polsce. Istnieje ogromna liczba rodzajów pierogów różniących

się przede wszystkich składem nadzienia/farszu. Tradycyjnym

pierogiem z mazowieckim rodowodem jest „sójka mazowie-

cka”. To pieczony, duży, kilkunastocentymetrowy pieróg z cia-

sta drożdżowego, wypełniony farszem z kwaszonej kapusty,

grzybów, kaszy jaglanej (z prosa), boczku lub słoniny.

W Warszawie warto również odwiedzić cukiernie i spróbo-

wać kilku słodkich specjałów, charakterystycznych dla trady-

cyjnej polskiej kuchni, takich jak: strucla z makiem, lukrowane

pączki z nadzieniem z konfitury z róży, sernik – ciasto z sera twa-

rogowego, drożdżowa lukrowana baba z bakaliami, pachnący

korzennie piernik.

Mazowsze to „największy sad Europy”. Tradycje sadownicze

sięgają tu jeszcze XVI wieku. Apetyczne jabłka grójeckie zostały

POLSKA SMAKUJE!

Zapraszamy więc do krótkiej podróży kulinarnej po tych regionach, w której postaramy się pokazać charakterystyczne cechy kuchni każdego z nich i podpowiemy, czego warto spróbować, aby poznać niepowtarzalny smak polskiej tradycyjnej i regionalnej żywności

We invite you to a short culinary journey through these regions. We would try to show you characteristic features of each cuisine and tell you what is worth trying, in order to explore the unique ta-ste of traditional and regional Polish food.

37845714

FLAKI PO WARSZAWSKU

TRIPE WARSAW STYLE

19

POZNAŃ – WIELKOPOLSKA Poznań – the next city which hosts Euro 2012 – it is the heart of

Wielkopolska. Wielkopolska is known primarily as a land of potato

dishes. This is the basic ingredient of soups, noodles and other spe-

cialties of this region. The most popular dish in Wielkopolska used

to be a potato soup called “blind fish” (“ślepe ryby”). The Wielkopol-

ska region is famous for its multitude of types of potato noodles.

“Kulanki”, “sztaplarki”, “szagówki” – are just some of their names. Each

of them differs in shape, taste and smell. The other popular Wiel-

kopolska potato dish that should be mentioned is “plyndze”. These

are potato pancakes made of grated raw potatoes, flour and eggs,

fried in oil. Another dish made of potatoes, inextricably linked with

w 2011 r. wpisane do unijnego rejestru Chronionych Oznaczeń

Geograficznych. Warto spróbować polskich jabłek – koloro-

wych, aromatycznych, soczystych i różnorodnych pod wzglę-

dem smaku.

Innymi mazowieckimi produktami, zarejestrowa-

nymi w unijnych systemach jakości żywności, są: wiśnia

nadwiślanka (Chroniona Nazwa Pochodzenia) i miód

kurpiowski (Chronione Oznaczenie Geograficzne).

POZNAŃ – WIELKOPOLSKAPoznań – miasto, w którym również odbędą się

mecze EURO 2012, to serce Wielkopolski. Wielkopol-

ska znana jest przede wszystkim jako kraina potraw

z ziemniaków. Są one podstawowym surowcem zup,

klusek i innych specjałów tego regionu. Kiedyś najpo-

pularniejszą potrawą kuchni wielkopolskiej była zupa

ziemniaczana zwana „ślepe ryby”. Region Wielkopolski

słynie z mnogości rodzajów klusek ziemniaczanych.

„Kulanki”, „sztaplarki”, „szagówki” – to tylko niektóre

ich nazwy. A każde są inne, mają inny kształt, smak

i zapach. Z innych, popularnych w Wielkopolsce po-

traw ziemniaczanych, koniecznie należy wspomnieć

o „plyndzach”. To placki ziemniaczane z utartych su-

rowych ziemniaków, mąki i jaj, usmażone na oleju.

Innym daniem z ziemniaków, nierozerwalnie zwią-

zanym z kuchnią wielkopolską, są „pyry z gzikiem”,

czyli ziemniaki ugotowane w skórkach i podawane

z białym twarożkiem, wymieszanym ze śmietaną oraz

drobno pokrojoną cebulką lub szczypiorkiem. W Wiel-

kopolsce warto też zjeść znakomitą golonkę wieprzo-

wą (gotowaną lub pieczoną) z gotowaną kwaszoną

kapustą z grochem. Świetnie smakuje do tego dania

regionalne piwo.

Kapusta świeża lub kwaszona jest obok grochu

i fasoli najpopularniejszym warzywem w tradycyjnej

wielkopolskiej kuchni. Do dziś popularna jest zupa ze

słodkiej białej kapusty zwana „parzybrodą”.

Natomiast czerwona kapusta, zwana tu „modrą”,

jest ważnym dodatkiem do wielu dań mięsnych, jada-

nych w Wielkopolsce, ale najlepiej smakuje z pieczoną

kaczką. Region ten słynny jest od dawna z chowu gęsi

i kaczek, a w konsekwencji różnorodności i smakowi-

tości przyrządzanych z nich potraw.

Na terenie Wielkopolski rozwinął się również chów bydła

mlecznego. Produkuje się tu z mleka pyszne twarogi i sery twar-

de. Z sera, smażonego z dodatkiem masła i kminku, powstaje

trwały, o oryginalnych, ciekawych walorach smakowych – wiel-

kopolski ser smażony.

Jeżeli kibice i turyści, odwiedzający Wielkopolskę, zatęsk-

niliby za odrobiną słodyczy, to o każdej porze roku polecamy

POLAND TASTES GOOD

GOLONKA

PORK KNUCKLE

20

Wielkopolska cuisine are “potatoes with gzik” or potatoes cooked

in skins and served with white curd cheese, mixed with cream and

finely chopped onion or chives.

In Wielkopolska, it is worth trying an excellent pork knuckle

(boiled or roasted) with boiled sauerkraut with peas. Regional beer

tastes great with this dish. Fresh cabbage or sauerkraut, besides

peas and beans, is the most popular vegetable in the Wielkopol-

ska traditional cuisine. A popular soup with fresh cabbage called

“parzybroda” is popular until now. Whereas red cabbage called

here “modra” is an important addition to many meat dishes eaten

in Wielkopolska, it tastes best with roast duck. This region has long

been famous for breeding geese and ducks, and consequently the

diversity and flavor of dishes made of them.

Furthermore, breeding of dairy cattle has been developed in

Wielkopolska. Delicious curd cheese and hard cheese made of milk

are produced here. Cheese was fried with butter and caraway. At

a time when there were no refrigerators, a product obtained in this

way was durable and had original, interesting taste – Wielkopolska

fried cheese.

If football supporters and tourists visiting Wielkopolska hap-

pen to yearn for a bit of sweetness, at any time of a year we rec-

ommend “szneki with glanc” which is nothing other than iced snail

shaped yeast cakes. Whereas another, already famous in Europe,

Poznań specialty – “St. Martin’s croissaynt” (“rogal świętomarciński”)

is linked with a specific date – 11 November, St. Martin’s Day. Iced

buns stuffed with white poppy seeds and dried fruits are sold ev-

erywhere that day, and the smell of baked dough with a hint of

almond and orange aroma hangs over the capital of the region –

Poznań. The popularity of these croissants is so great that they are

baked actually for the whole year, but in smaller quantities.

Both “St. Martin’s croissants” and “Wielkopolska fried cheese” are

among the culinary heritage of Wielkopolska. They have gained in-

ternational recognition and protection of the European Union and

are registered in Protected Geographical Indications list. Special

„szneki z glancem” czyli nic innego, jak polukrowane ciastka

drożdżowe w kształcie ślimaków. Natomiast kolejna, słynna już

w Europie, poznańska specjalność – „rogale świętomarcińskie”

związana jest z konkretną datą – 11 listopada czyli dniem Św.

Marcina. Lukrowane rogaliki, nadziewane masą z białego maku

i bakalii, sprzedaje się wówczas wszędzie, a zapach pieczonego

ciasta z nutą aromatu migdałowego i pomarańczowego unosi

się nad stolicą regionu – Poznaniem. Popularność tych rogali

jest tak wielka, że wypiekane są praktycznie przez cały rok, ale

w mniejszych ilościach.

Zarówno „rogale świętomarcińskie”, jak i „wielkopolski ser

smażony” należą do kulinarnego dziedzictwa Wielkopolski. Zy-

skały one międzynarodową renomę i ochronę programu Unii

Europejskiej i są wpisane na listę Chronionych Oznaczeń Geo-

graficznych. Podobną ochronę uzyskały też „andruty kaliskie”

– specjalne wafle z tego regionu. Natomiast inny regionalny,

wielkopolski produkt – „olej rydzowy” (olej z lnianki siewnej) zo-

stał zarejestrowany w unijnych systemach jako Gwarantowana

Tradycyjna Specjalność.

GDAŃSK- POMORZEKolejnym przystankiem w kulinarnej podróży gości EURO

2012 jest Gdańsk – jedno z głównych miast regionu Pomorza,

leżącego nad Morzem Bałtyckim. To nadmorskie położenie

wpłynęło niewątpliwie na tradycje kulinarne kuchni pomor-

skiej, a przede wszystkim obecność w niej różnorodnych po-

traw z ryb. Szprotki są jednymi z najczęściej wyławianych z Bał-

POLSKA SMAKUJE!

ZUPA RYBNA

FISH SOUP

PLACKI ZIEMNIACZANE

POTATO PANCAKES

21

wafers from this region “kaliskie wafers” (“andruty kaliskie”) are also

covered with similar protection. However, another regional Wielko-

polska product – “olej rydzowy” (camelina oil) was registered in the

EU systems as Traditional Specialty Guaranteed.

GDAŃSK – POMERANIAThe next stop of our culinary journey for Euro 2012 visitors is

Gdańsk – one of the major cities in the region of Pomerania, lying by

the Baltic Sea. This seaside location undoubtedly influenced the culi-

nary traditions of Pomeranian cuisine, which especially includes a va-

riety of fish dishes. Sprats are the most frequently caught fish in the

Baltic Sea. Today, they are usually served in the form of small chips.

tyku ryb. Współcześnie bardzo popularnym sposobem podania

tych ryb jest przyrządzenie w formie małych frytek.

Morze Bałtyckie dostarcza nam różnorodne, dobre ryby

– dorsze, flądry, makrele, śledzie, węgorze, a także raki. Zachę-

camy do spróbowania śledzia marynowanego w occie. Jest to

typowa regionalna pomorska potrawa, świetnie smakująca po-

dana w bułce żytniej z kminkiem. Będąc na Pomorzu warto też

spróbować węgorza – kultowej ryby Bałtyku, który najczęściej

jest wędzony na zimno.

Częścią Pomorza są Kaszuby, kraina położona około 50 ki-

lometrów od Gdańska. Bardzo zachęcamy do zapoznania się

z potrawami kuchni kaszubskiej.

Ziemia Kaszubska to nie tylko wybrzeże Bałtyku, ale rów-

nież łagodne, zalesione wzgórza, wśród których ukryte są

urokliwe jeziora. Z racji tych warunków naturalnych kuchnia

kaszubska od dawna oparta była na takich surowcach, jak: ryby

morskie (śledzie, szproty, flądry, łososie i dorsze), ryby słodko-

wodne (węgorze, sandacze, szczupaki i okonie), grzyby, jagody,

żurawiny. Na całych Kaszubach popularne są też potrawy z dro-

biu, zwłaszcza z gęsi i kaczek oraz dania z ziemniaków i brukwi.

Kaszubska kuchnia to także doskonałe marynaty, szczególnie

korniszony i pikle.

Wśród kaszubskich tradycyjnych potraw z ryb morskich

warte uwagi i spróbowania są: śledź po kaszubsku, węgorz wę-

dzony po kaszubsku, klopsiki z dorsza po kaszubsku, wątroba

z dorsza po kaszubsku. Śledź po kaszubsku to opiekane śledzie,

zalane zalewą octową z przyprawami i cebulą. Z ryb słodko-

wodnych – płotek, karasi i okoni – gotowana jest tradycyjna

zupa „polewka rybna”, przygotowywane są klopsiki rybne. Po-

pularna jajecznica, podawana na Kaszubach, zawiera dodatek

OKRASA – REGIONALNA POTRAWA KASZUBSKA

OKRASA (OBONA, GRAVY KASHUBIAN) – A REGIONAL KASHUBIAN DISH

MARYNOWANE ŚLEDZIE

MARINATED HERRINGS

The Baltic Sea provides us with a variety of good fish – cod,

flounder, mackerel, herring, eel and crayfish. Enjoy your herring

marinated in vinegar. This is a typical regional Pomeranian dish,

tasting great while served in rye bread with caraway. While in

Pomerania is worth trying eel – a cult Baltic fish, which is usually

cold-smoked. Kashubia, the land located about 50 kilometers from

Gdańsk, is a part of Pomerania. We strongly encourage you to ex-

plore tastes of Kashubian cuisine.

Kashubia is not only the Baltic coast, but also gentle, wooded

hills with charming lakes hidden among them. Due to these nat-

ural conditions, Kashubian cuisine has long been based on such

ingredients as sea fish (herrings, sprats, flounder, salmon and cod),

freshwater fish (eels, pikeperches, pikes and perches), mushrooms,

berries, cranberries. Poultry dishes, especially ducks and geese,

and dishes made of potatoes and turnips are also popular within

Kashubia. Kashubian cuisine means also great marinades, espe-

cially gherkins and pickles.

Among Kashubian traditional fish dishes there are many worth

noting and tasting ones, such as: herring Kashubia style, smoked

eel Kashubia style, cod meatballs Kashubia style, cod liver Kashu-

bia style. Herring Kashubia style is a fried hearing in vinegar pickle

with spices and onion. The freshwater fish – roach, crucian carp

and perch – are used to cook a traditional soup “polewka rybna”,

and to prepare fish meatballs. Popular scrambled eggs served in

Kashubia, include herrings cut into small pieces. Even dumplings

are filled with fish.

Local traditional delicacies known for generations by inhab-

itants of Kashubia, include smoked, filled, stuffed geese, and so-

called “okrasa kaszubska”. “Okrasa” is made of chopped raw goose

meat and fat which are put in layers. Each layer is covered with

salt and seasoned generously with herbs. It is used for seasoning

soups, sauces, or it is just spread on bread. Okrasa was entered on

pokrojonych na niewielkie kawałki śledzi, a i pierogi mają na-

dzienie rybne.

Do tutejszych tradycyjnych specjałów, znanych od pokoleń

mieszkańcom Kaszub, należały gęsi wędzone, nadziewane, fa-

szerowane oraz tzw. „okrasa kaszubska”. „Okrasę” przygotowuje

się z siekanego surowego gęsiego mięsa i tłuszczu układając

je warstwowo, a kolejne warstwy przesypuje się solą i przy-

prawia obficie ziołami. Służy ona do doprawiania zup, sosów,

smarowania chleba. Okrasa została wpisana na krajową listę

produktów tradycyjnych. Inną regionalną kaszubską potrawą

jest „sznurowana gęś”, podawana przy specjalnych okazjach,

np.: na weselach.

Z ciast popularny jest „młodzowy kuch z kruszonką”, co

oznacza po kaszubsku ciasto drożdżowe z kruszonką. A przepis

na jego przygotowanie ma już ponad 300 lat!

Pisząc o kaszubskich produktach tradycyjnych i regio-

nalnych nie sposób zapomnieć o truskawce kaszubskiej –

„kaszëbskô malëna” słodka i aromatyczna, rok temu podbiła

Brukselę, a wcześniej, w 2009 roku, została wpisana na listę

produktów posiadających unijne Chronione Oznaczenie

Geograficzne.

WROCŁAW – DOLNY ŚLĄSKCzwartym polskim miastem, związanym z EURO 2012, jest

Wrocław. To główne miasto regionu Dolnego Śląska, graniczą-

cego z Niemcami i Czechami. Na tradycje kulinarne tych ziem

POLSKA SMAKUJE!

ZUPA „ŻUREK”SOUR RYE AND CREAM SOUP – „ŻUREK”

DORSZ SMAŻONY Z ZIEMNIAKAMI

PAN-FRIED COD WITH POTATOES

23

the national List of Traditional Products. Another regional Kashu-

bian dish is “sznurowana goose”, served on special occasions, e.g.:

at weddings.

Among cakes “młodzowy cake with crumble” is very popular. It

is a Kashubian yeast cake with crumble. A recipe of its preparation

is over 300 years old!

Writing about Kashubian traditional and regional products,

truskawka kaszubska (kaszubska strawberry) cannot be forgotten –

“kaszëbskô malëna”, sweet and aromatic, won hearts of residents of

Brussels last year, and since 2009, has been in the list of products

with the EU Protected Geographical Indication.

WROCŁAW – LOWER SILESIAThe fourth Polish city hosting EURO 2012 is Wrocław. This is

the main city of the Lower Silesia region, which borders with

Germany and the Czech Republic. Culinary traditions of this land

were strongly influenced by its complicated history. For this rea-

son, cuisine of the Lower Silesia region is very heterogeneous – it

combines flavors of Slavic, German, Czech, Austrian, but also Pol-

ish eastern borderlands cuisines. Thus, tourists coming to Wrocław

may experience interesting and varied culinary sensations.

Every self-respecting restaurant in Wrocław has to serve “Sile-

sian noodles”, which are noodles made of potato dough with char-

acteristic shape of a flattened sphere with a hollow in the middle. It

can be considered to be a separate dish or you can eat it to meat.

Noodles will best taste with thick sauce and traditional Silesian

wrapped beef collops, stuffed with onion, pickled cucumber and

bacon. As for soups, you can order Silesian sour rye soup. This dish

silny wpływ miała ich zawikłana historia. Z tego względu kuch-

nia regionu dolnośląskiego jest bardzo niejednorodna – łączy

smaki kuchni słowiańskiej, niemieckiej, czeskiej, austriackiej,

ale także polskich kresów wschodnich. Tak więc na turystów,

przybywających do Wrocławia, czekają ciekawe i różnorodne

doznania kulinarne.

Każda, szanująca się restauracja we Wrocławiu, ma w swojej

ofercie kluski śląskie. To kluski z ciasta ziemniaczanego o cha-

rakterystycznym kształcie spłaszczonej kuli z wgłębieniem po-

środku. Można je jeść jako samodzielne danie lub dodatek do

mięs. A do klusek najlepiej będą pasowały, podawane z gęstym

sosem, tradycyjne śląskie zawijane zrazy wołowe, faszerowane

cebulką, ogórkiem kwaszonym i boczkiem. Jako zupę można

wybrać żurek śląski. To potrawa znana w całej Polsce, ale wywo-

dząca się właśnie z tego regionu. Jest gęsta i lekko kwaskowa,

bo przygotowuje się ją na bazie zakwasu żytniego, z dodatkiem

wędzonki, białej kiełbasy, jajka na twardo, a doprawia grzybami,

śmietaną, czosnkiem i majerankiem.

Na zakończenie posiłku,

jako słodki akcent, koniecz-

nie należy spróbować ciasta

drożdżowego z cynamono-

wą kruszonką. Jest to typo-

wo wrocławski deser, znany

od kilku wieków i podawany

we Wrocławiu do kawy.

Warto z okazji pobytu we

Wrocławiu i w regionie Dolne-

go Śląska spróbować także in-

nych lokalnych specjałów. Po-

lecamy potrawę, szczególnie

tu popularną – królika duszo-

nego, doprawionego tymian-

kiem i pieprzem, z dodatkiem

moczonych w winie suszonych

śliwek i moreli.

Godne polecenia są też

potrawy z karpia. Karpia poda-

je się na wiele sposobów, ale

lokalną specjalnością, znaną

wyłącznie we Wrocławiu, jest karp w sosie luterańskim, goto-

wany w ciemnym piwie.

Skoro już o piwie mowa, to na Dolnym Śląsku produkcja

tego trunku ma długą tradycję. Warto rozsmakować się w ofe-

rowanych lokalnych markach tego trunku. Natomiast z moc-

niejszych trunków wielkie uznanie i zwolenników ma kmin-

kówka.

W regionie Dolnego Śląska, ze względu na dogodne wa-

runki glebowo-klimatyczne, rozwinęła się też produkcja win,

której tradycja na tych ziemiach sięga XIII wieku. Oryginal-

POLAND TASTES GOOD

KLUSKI ŚLĄSKIE

SILESIAN NOODLES

24

is well-known in Poland; however, it derives from this region. It is thick and slightly sour, be-

cause it is prepared on the basis of sourdough rye, with smoked bacon, white sausage, boiled

eggs, and seasoned with mushrooms, cream, garlic and marjoram.

At the end of the meal, as a sweet accent, be sure to try the yeast dough with cinnamon

crumble. It is a typical Wrocław dessert, known for several centuries and served to coffee in

Wrocław.

Visiting Wrocław and the Lower Silesia region is a great opportunity to try other local

specialties. We recommend a dish which is especially popular here – rabbit stew, seasoned

with thyme and pepper, with addition of dried plums and apricots soaked in wine.

Carp dishes are also highly recommended. Carp is served in many ways, but the local

specialty, known only in Wrocław, is carp in the Lutheran sauce, cooked in dark beer.

Speaking of beer, its production in Lower Silesia has a long tradition. Local brands of liquor,

which are offered here, are worth tasting. However, kminówka is popular and enjoys good repu-

tation among strong alcoholic beverages. In the region of Lower Silesia, due to favorable soil

and climate conditions, wine production has developed. Its tradition in this region dates back

to the 13th century. Meads (traditional Polish alcoholic beverages containing 12-18% of alcohol)

are original liquors which are also produced there. Besides natural honey (linden, acacia, buck-

wheat and honeydew), meads are produced of red and white grape juices.

Speaking of honey, it should be mentioned that “heather honey from Lower Silesian Forests”

is a regional product and was registered in the EU Protected Geographical Indication System.

It is worth visiting Poland particularly to make the culinary journey through its regions,

because “Poland tastes” different in each of them!

nymi trunkami są miody pitne (tra-

dycyjne polskie napoje alkoholowe

o zawartości 12-18% alkoholu), do

których surowcami, obok natural-

nych miodów (lipowego, akacjowe-

go, gryczanego i spadziowego), są

soki z białych i czerwonych odmian

winorośli.

A nawiązując do miodów, nie

sposób pominąć faktu, że właśnie

„Miód wrzosowy z Borów Dolnoślą-

skich” jest produktem z tego regionu,

który został zarejestrowany w unijnym

systemie Chronione Oznaczenie Geo-

graficzne.

Warto przyjechać do Polski spe-

cjalnie, aby odbyć podróż kulinar-

ną po różnych regionach kraju, bo

w każdym z nich „Polska smakuje”

inaczej!

TEKST/BY: EWA WOICKA-BEKAS

POLSKA SMAKUJE!

ZRAZY WOŁOWE ZAWIJANE

SILESIAN WRAPPED BEEF COLLOPS

25

B

SDOBRY POCZĄTEK DNIA

Śniadanie to posiłek coraz częściej pomijany przez wielu z nas,

zastąpiony kubkiem małej czarnej...

Nie należy jednak o nim zapominać – ono daje nam ener-

gię na codzienny trud i wysiłek, jaki czeka na nas w pracy, czy,

w przypadku sportowców, podczas treningów. Od samego

rana musimy zacząć regularnie dawkować potrzebne nam

składniki odżywcze.

Goszcząc w naszym Hotelu Sheraton w Krakowie kluby pił-

karskie, z różnych zakątków świata, mam okazję obserwować, jak

komponowane jest menu, z uwzględnieniem kulinarnej kultury

danego państwa. Widoczne jest to również podczas śniadań.

Gotując dla drużyny np. z Anglii, w śniadaniowym menu poja-

wia się fasola, boczek i smażone „hash brown”, Hiszpanie proszą

o szynkę Iberico, a Holendrzy o sery dobrego gatunku.

W menu polskiej reprezentacji w piłce nożnej stawiam na

polskie produkty, między innymi ser biały twaróg, serek wiejski

podawany z różnymi dodatkami, na słodko lub słono. Chuda

szynka wędzona, sery wędzone, płatki owsiane, jajka pod różną

postacią to tylko niektóre z naszych rodzimych składników.

Próbując różnych przysmaków na całym świecie, muszę

stwierdzić, że tradycyjne polskie wyroby, a w szczególności

wędliny, wyprzedzają jakością, smakiem i oryginalnością nie-

jedne unikatowe specjały.

Do jego przygotowania używam: nietłustego twarogu, wa-

rzyw (rzodkiewek, świeżego ogórka, cebulki dymki, świeżych

pomidorów bez skóry, szczypiorku, koperku, rzeżuchy), oleju

lnianego, jogurtu „light”.

NATURALNE POLSKIE SMAKI Gicz cielęca to potrawa, która trafiała na polskie stoły już

bardzo dawno temu, przygotowywana przez mistrzów kuch-

ni, znalazła również miejsce w moim królestwie. Cielęcina, ze

Zapraszam do stołu!I invite you to the table!

Tomasz Leśniak, krakowianin. Gotowanie jest dla niego nie tylko zawodem ale i pasją. Od 2006 r. współpracuje z Reprezentacją Polski w Piłce Nożnej jako szef kuchni. Również podczas EURO 2012 będzie gotował dla polskich piłkarzy. Od pięciu lat jest szefem kuchni w renomowanym Hotelu Sheraton w Krakowie i miał okazję gotować również dla wielu przywódców państw, którzy gościli w tym mieście Tomasz Leśniak, citizen of Krakow. For him, cooking is not only a profession, but also a passion. Since 2006, he cooper-ates with the Poland National Football Team as the chef. Moreover, during EURO 2012 he will cook for Polish footballers. For the past five years he is a chef in the renowned Sheraton Hotel in Krakow and he also had the chance to cook for the heads of countries who visited this city.

PROPOZYCJE DAŃ, PRZYGOTOWANE PRZEZ

TOMASZA LEŚNIAKA – KUCHARZA POLSKIEJ

REPREZENTACJI W PIŁCE NOŻNEJ SUG-

GESTIONS OF MEALS PREPARED BY TOMASZ

LEŚNIAK – POLAND NATIONAL FOOTBALL

TEAM’S COOK.

POLAND TASTES GOOD

GOOD START OF THE DAY Breakfast is a meal more and more often skipped by many of us,

replaced with a cup of black coffee…

However, it shouldn’t be forgotten – it gives us energy for ev-

eryday duties and effort we are facing at work, or in case of sports-

men, during trainings. Since the very morning we have to start

regular doses of nutrients our body needs.

The Sheraton Hotel in Krakow hosts numerous football clubs,

from every corner of the world, therefore I have the chance to ob-

serve how their menu is composed, with attention paid to cuisine

culture of a given country. It is also noticeable during breakfasts.

26

względu na swoje walory smakowe i jakościowe, wykorzystywana jest często

w menu dla sportowców.

Istotą przygotowywania tego przepisu jest sos, tworzony z naturalnych pro-

duktów, bez używania jakichkolwiek niepotrzebnych zagęszczaczy. Długotrwałe

gotowanie mięsa i warzyw tworzy aromatyczny, lekki sos, który w finalnej fazie

świetnie nadaje się do wykorzystania jako podstawa sosów kuchni osób aktyw-

nych fizycznie lub ludzi będących na diecie.

W tej kompozycji nie mogło również zabraknąć bogatych w witaminy bura-

ków, które tworzą dopełnienie smakowe, a tradycyjna, bogata w błonnik kasza,

przyczynia się do „lekkości” tego dania.

Nic nie pozostaje innego, jak pielęgnować te tradycje, by potrawy, które szyku-

jemy, były na naturalnych produktach, najlepiej z polskiej ziemi…

Moją propozycją dla sportowców, opartą na tradycyjnej kuchni polskiej, jest

więc „duszona gicz cielęca w sosie jarzynowym, podawana z kaszą gryczaną i bu-

rakami”.

Z kulinarnymi pozdrowieniami!TOMASZ LEŚNIAK

Duszona gicz cielęca w sosie jarzynowym, podawana z kaszą

gryczaną i burakami

Receptura na 4 porcje

4 szt. giczy cielęcych

1 szt. marchewki

1 szt. selera

Mały kawałek selera naciowego

4 ząbki czosnku

3 szt. cebuli

4 szt. pomidorów świeżych

1 wiązka natki zielonej pietruszki

2 szt. liścia laurowego

4 szt. ziela angielskiego

Sól, pieprz do smaku

Oliwa z oliwek do smażenia

Sos z warzywami

300 ml przetartego sosu spod

gotowanych giczy

0,5 szt. marchewki

0,5 szt. selera

0,5 szt. kalafiora

0,5 szt. brokułu

4 szt. małych szparagów

Sól, pieprz do smaku

Marchew, seler, cebulę, czosnek

obrać i pokroić na małe kawałki. Gicze

oczyścić z kości, opłukać i związać,

a następnie zamarynować z pokro-

jonymi warzywami, dodając do nich

oliwy z oliwek, ziela angielskiego, liścia

laurowego, soli i pieprzu do smaku.

Całość marynować w lodówce przez

24 godziny.

Tak przygotowane mięso oddzielić

od warzyw, a następnie podsmażyć na

niewielkiej ilości oliwy z oliwek. Warzywa

spod giczy podsmażyć na niewielkiej

ilości oliwy, a następnie dodać do nich

pokrojone pomidory.

Gicze przełożyć do wysokiego na-

czynia. Całość warzyw przełożyć do

giczy, dodać natkę pietruszki i przykryć

wodą, a następnie dusić, aż do miękko-

ści mięsa.

Gdy mięso będzie już miękkie, wy-

ciągnąć je do wystygnięcia, a całość

sosu zmiksować na jednolitą masę

i przecedzić przez drobne sito. Tak przy-

gotowany sos tworzy doskonałą bazę

również pod innego rodzaju sosy.

NA ŚNIADANIE CZĘSTO SERWUJĘ PIŁKARZOM TWA-

RÓG ZE ŚWIEŻYMI WARZYWAMI I OLEJEM LNIANYM

FOR BREAKFAST, I OFTEN SERVE FOOTBALLERS QUARK

CHEESE WITH FRESH VEGETABLES AND LINSEED OIL.

POLSKA SMAKUJE!

27

When I cook for the team, for example, from England, in the breakfast menu beans,

beacon and fried “hash brown” are present, Spaniards will ask for the Iberico ham; and

Dutch would like a good class of cheese.

In the menu of Polish football representation I focus on the accents of Polish prod-

ucts, among others, white quark cheese, cottage cheese served with various toppings,

sweet or salty. Lean smoked ham, smoked cheese, oatmeal, eggs served in many vari-

ous forms are only some of our native ingredients.

Tasting various specialties all over the world, I have to say, that traditional Polish

products, and especially hams, are ahead of many unique specialties in terms of qual-

ity, taste and originality.

For breakfast, I often serve footballers “quark cheese with fresh vegetables and

linseed oil”. It is prepared with: not greasy quark, vegetables (radish, fresh cucumber,

spring onion, fresh, peeled tomatoes, onion leaves, fennel, cress), linseed oil, “light”

yoghurt.

NATURAL POLISH TASTES Veal shank is a meal which started to be served on Polish tables a long time ago;

prepared by chefs it found its place also in my kingdom. Veal, due to its taste and qual-

ity is often used in the menu for sportsmen.

The sauce formed on natural ingredients, without the use of any unnecessary

thickeners is crucial for preparation of this recipe. Long cooking of meat and vegeta-

bles forms fragrant, light sauce, which in its final stage is perfect as a basis for sauces

in the cuisine for physically active people or those on a diet. I know what I am saying,

because I myself 2 years ago was 106 kg, and today I am only 76 kg…

In this composition rich in vitamins beetroots are also present, they are complet-

ing the taste and the traditional, rich in fibre, groats contributes to the “lightness” of

this meal.

There is nothing else left than to continue the tradition, so that the meals we are

preparing are based on natural products, best choice would be those coming from

the Polish territory…

Therefore, my suggestion for sportsmen, based on traditional Polish cuisine, is

“stewed veal shank in vegetable sauce served with buckwheat and beetroot”.

With culinary greetings!TOMASZ LEŚNIAK

Stewed veal shank in vegetable sauce served with

buckwheat and beetroot

Recipe for 4 portions

4 pieces of veal shank

1 carrot

1 piece of celery

Small piece of ribbed celery

4 pieces of garlic

3 onions

4 fresh tomatoes

1 bunch of green parsley leaves

2 laurel leaves

4 pieces of myrtle pepper

Salt, pepper for taste

Olive oil for frying

Sauce with vegetables

300 ml of blended sauce from

boiled shank

0.5 of carrot

0.5 of celery

0.5 of cauliflower

0.5 of the broccoli

4 pieces of small asparagus

Salt, pepper for taste

Peel and chop into small pieces the

carrot, celery, onion and garlic. Separate

shank meat from the bone, clean it un-

der running water and bind together,

next pickle with chopped vegetables

adding olive oil, myrtle pepper, laurel

leaves, salt and pepper for taste. Put it in

the fridge for 24 hours.

Separate the prepared meat from

vegetables, and fry a little on a small

amount of olive oil. Vegetables from the

shank fry a little on a small amount of ol-

ive oil, and next, add chopped tomatoes.

Place shank in a high container. Add

all the vegetables to the shank, add the

parsley leaves and cover with water,

next, stew until the meat is tender.

When the meat is tender, take it

out for cooling, and mix the whole

sauce into a blended mass, next, filter

it through a dense sieve. The sauce pre-

pared in such a manner is a perfect basis

also for other types of sauce.

POLAND TASTES GOOD

Jakość i bezpieczeństwo polskiej żywnościQuality and Polish food safety

29

QUALITY AND FOOD SAFETY

PPPPP

Polska żywność w unijnych systemach jakości

Polish food in the European Union quality systems

After joining the European Union in 2004, Poland started its efforts to register Pol-

ish regional and traditional products characterized with particular features in the

following European systems: Protected Designation of Origin (PDO), Protected

Geographical Indication (PGI) or Traditional Specialty Guaranteed (TSG). Registra-

tion of the name of the product as the designation of origin, geographical indica-

tion or traditional specialty guaranteed, guarantees that nobody on the territory

of the whole European Union will be allowed to illegally use the registered name

Po przystąpieniu do UE w 2004 r. Polska rozpo-

częła starania o rejestrację polskich produktów

regionalnych i tradycyjnych, charakteryzujących

się szczególnymi cechami, w unijnych systemach:

Chroniona Nazwa Pochodzenia (ChNP), Chronio-

ne Oznaczenia Geograficzne (ChOG) lub Gwaran-

towana Tradycyjna Specjalność (GTS). Rejestracja

nazwy produktu jako nazwy pochodzenia, ozna-

czenia geograficznego lub gwarantowanej trady-

cyjnej specjalności gwarantuje, że nikt na terenie

całej Unii Europejskiej nie może bezprawnie uży-

wać w obrocie zarejestrowanej nazwy. Przyznanie

oznaczenia chroni zatem producentów przed

nieuprawnionym wykorzystywaniem nazwy pro-

duktu.

Aktualnie unijne oznaczenie ChNP ma 9 pol-

skich produktów: bryndza podhalańska (od

2007 r.), oscypek (od 2008 r.), redykołka (od 2009 r.),

wiśnia „nadwiślanka” (od 2009 r.), podkarpacki miód

spadziowy (od 2010 r.), karp zatorski (od 2011 r.), fa-

sola „Piękny Jaś z Doliny Dunajca” (od 2011 r.), fasola

wrzawska (od 2012 r.), miód z Sejneńszczyzny/Łoź-

dziejszczyzny (od 2012 r., wspólnie z Litwą).

Dotychczas w systemie ChOG zarejestrowa-

nych zostało 16 polskich produktów: w 2008 r. – ro-

gal świętomarciński i miód wrzosowy z Borów Dol-

nośląskich; w 2009 r. – andruty kaliskie, truskawka

kaszubska i wielkopolski ser smażony; w 2010 r. – fa-

sola korczyńska, jabłka łąckie, kiełbasa lisiecka, miód

kurpiowski, obwarzanek krakowski, suska sechloń-

ska i śliwka szydłowska; a w 2011 r. – chleb prądni-

cki, jabłka grójeckie, kołacz śląski i miód drahimski.

W POLSCE STOSOWANE SĄ SYSTEMY JAKOŚCI ŻYWNOŚCI OPARTE NA ROZ-

PORZĄDZENIACH UNIJNYCH ORAZ SYSTEMY, KTÓRYCH ZASADY OPRACO-

WANE ZOSTAŁY W KRAJU IN POLAND SYSTEMS OF QUALITY OF FOOD

BASED ON THE EUROPEAN UNION REGULATIONS ARE APPLIED TOGETHER

WITH SYSTEMS WHOSE RULES WERE DEVELOPED IN THE COUNTRY.

Prawo do używania znaku graficznego oraz zarejestrowanej nazwy mają wy-łącznie producenci, którzy pochodzą z zarejestrowanego terytorium, wytwa-rzający produkt zgodnie ze specyfikacją na określonym obszarze geograficznym

The right to use the geographical indi-cation and the registered name is exclu-sive to producers which came from the registered territory, manufacturing the product according to the specification on a defined geographical territory.

After joining the EuropAfter joining the Eu

ish regional and traditih regional and tr

following European syfollowing Europ

Geographical IndicatioGeographic

po-

tów tów

ych ych

ach: ch:

Polskie produkty, zarejestrowane dotychczas w systemie

GTS, to: staropolskie miody – półtorak, dwójniak, trójniak

i czwórniak (od 2008 r.), olej rydzowy i pierekaczewnik (od

2009 r.), kabanosy, kiełbasa jałowcowa i kiełbasa myśliwska

(w 2011 r.).

Polska zarejestrowała więc łącznie w tych trzech unijnych

systemach 34 produkty żywnościowe wysokiej jakości.

Bardzo ważnym elementem prawidłowego funkcjonowa-

nia systemów ChNP, ChOG i GTS jest zapewnienie właściwej

kontroli, potwierdzającej wysoką jakość produktu końcowego.

Do systemów jakości żywności, obowiązujących w krajach

Unii Europejskiej, należą również: system rolnictwa ekologicz-

nego i system produkcji integrowanej.

W Polsce Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi jest organem,

upoważniającym jednostki certyfikujące do prowadzenia kon-

troli i wydawania certyfikatów w zakresie produkcji ekologicz-

nej. Funkcjonowanie systemu kontroli i certyfikacji w rolnictwie

ekologicznym jest podstawowym gwarantem dla konsumenta,

że środki spożywcze, znajdujące się na rynku, wyprodukowane

zostały zgodnie z obowiązującymi przepisami, dotyczącymi rolni-

ctwa ekologicznego i są wolne od zanieczyszczeń, takich jak: po-

zostałości środków ochrony roślin i hormonów, a podczas ich pro-

dukcji nie stosowano nawozów sztucznych i organizmów zmo-

30

JAKOŚĆ I BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI

in trade. Therefore, assigning the designation protects producers

against unauthorized use of the name of their product.

At present, the PDO mark is assigned to 9 Polish products:

bryndza podhalańska (since 2007), oscypek (since 2008), redykołka

(since 2009), wiśnia “nadwiślanka” (since 2009), podkarpacki miód

spadziowy (since 2010), karp zatorski (since 2011), fasola “Piękny

Jaś z Doliny Dunajca” (since 2011), fasola wrzawska (since 2012),

miód z Sejneńszczyzny/Łoździejszczyzny (since 2012 together with

Lithuania).

Until now, in the PGI system, 16 Polish products have been

registered: in 2008 rogal świętomarciński and miód wrzosowy

z Borów Dolnośląskich; in 2009 – andruty kaliskie, truskawka kaszub-

ska and wielkopolski ser smażony; in 2010 – fasola korczyńska, jabłka

łąckie, kiełbasa lisiecka, miód kurpiowski, obwarzanek krakowski, sus-

ka sechlońska and śliwka szydłowska; and in 2011 – chleb prądnicki,

jabłka grójeckie, kołacz śląski i miód drahimski.

Polish products which are already registered in the TSG sys-

tem are: staropolskie miody – półtorak, dwójniak, trójniak and cz-

wórniak (since 2008), olej rydzowy and pierekaczewnik (since 2009),

kabanosy, kiełbasa jałowcową and kiełbasa myśliwska (in 2011).

In those three European Union systems Poland in total regis-

tered 34 food products of high quality. Very important element of

proper functioning of the PDO, PGI and TSG systems is assuring

proper control confirming high quality of the end product.

Moreover, among the systems of food quality binding in the

countries of the European Union there are: organic farming sys-

tem and integrated production system.

PIEREKACZEWNIK

OLEJ RYDZOWY

ROGAL ŚWIĘTOMARCIŃSKI

31


dyfikowanych genetycznie. Ekologiczne produkty żywnościowe,

które spełniają te wymagania oznaczone są specjalnym logo.

Integrowana produkcja (IP) jest nowoczesnym system ja-

kości żywności. Uzyskany certyfikat jest urzędowym poświad-

czeniem, że produkcja odbywała się w oparciu o metodyki IP.

Stosowanie ich zapewnia, że w wytworzonych produktach

rolnych nie zostały przekroczone dopuszczalne poziomy pozo-

stałości środków ochrony roślin, metali ciężkich, azotanów i in-

nych pierwiastków oraz substancji szkodliwych. Jednocześnie

w sposób zrównoważony wykorzystywane są zasoby środowi-

skowe w gospodarstwie.

DEPARTAMENT PROMOCJI I KOMUNIKACJI

DEPARTAMENT HODOWLI I OCHRONY ROŚLIN


The Minister of Agricul-

ture and Rural Development

is an institution authorizing

certification bodies to con-

duct controls and issuing

certificates in the scope of or-

ganic farming. Functioning of

the system of control and cer-

tification in organic farming

constitutes basic guarantee

for consumers that foodstuffs

present on the market have

been produced compliant to

binding provisions concern-

ing organic farming and are

free from pollution such as:

residues of plant protection products and hormones, and during

their production no artificial fertilizers and genetically modified

organisms were used. Ecological foodstuffs fulfilling such require-

ments are marked with a special logo.

The integrated production (IP) is a modern food quality system. The

obtained certificate is an official attestation that the production takes

place based on the IP methodology. Application of the IP methodol-

ogy assures that in the manufactured products no maximum plant pro-

tection residues levels, heavy metals levels, nitrate and other elements

and noxious substances are exceeded. At the same time, environment

goods are used in sustainable manner in the holding.

BY DEPARTMENT OF PROMOTION AND COMMUNICATION

DEPARTMENT OF PLANT CULTIVATION AND PROTECTION


KIEŁBASA LISIECKA

JABŁKA ŁĄCKIE

32

EExactly with this end in view a number of national systems and

food quality programmes were developed, e.g. Poznaj Dobrą

Żywność (PDŻ) programme (Discover Great Food) managed by the

Ministry of Agriculture and Rural Development, “Jakość – Tradycja”

programme [Quality – Tradition] developed by the National Cham-

ber of Regional and Local Products, the List of Traditional Products

– created by the Ministry of Agriculture and Rural Development,

QMP System (Quality Meat Program) – promoting the Polish high-

quality beef, QAFP – the programme promoting Polish culinary

pork, the Polska Gęś Owsiana [the Polish Oat Goose] programme.

THE PDŻ PROGRAMMEOne of the longest is the Discover Great Food (PDŻ) pro-

gramme, which has been operating since 2004. It is the pro-gramme of the Ministry of Agriculture and Rural Development. It is for promoting foods of high, over standard quality, which meet all the food safety requirements. This programme is de-signed to distinguish those products and strengthen the posi-tive opinion about the foods with PDŻ label among the clients, convince them that the food produced in an industrial and mass manner can meet the highest standards of quality. It informs the client about the fact that the products are safe for him, and, what is more important, that they are tasty. On the other hand, by labelling their products with PDŻ logo, the producers confirm the high quality of their products and gain consumer trust, which results in the increased sales of their products.

WWłaśnie w tym celu opracowano szereg

krajowych systemów oraz programów

jakości żywności, jak np. Program Poznaj

Dobrą Żywność (PDŻ), prowadzony przez

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi,

Program „Jakość – Tradycja” opracowany

przez Krajową Izbę Produktu Regional-

nego i Lokalnego, Listą Produktów Trady-

cyjnych – tworzoną przez MRiRW, System

QMP (Quality Meat Program) – promocji

polskiej wołowiny wysokiej jakości System

QAFP – program promocji kulinarnego

mięsa wieprzowego, program Polska Gęś

Owsiana.

PROGRAM PDŻJednym z najdłużej działających jest

Program Poznaj Dobrą Żywność (PDŻ),

który funkcjonuje od 2004 r. Jest to

program ministra rolnictwa i rozwoju

wsi. Służy on promowaniu artykułów

żywnościowych o wysokiej, ponadstan-

dardowej jakości, spełniających wszyst-

kie wymogi bezpieczeństwa żywności.

Program ten ma na celu wyróżnianie

tych produktów i utrwalanie, wśród kon-

Polska żywność w krajowych systemach jakościPolish food in the regional quality systems

POLSKI RYNEK ŻYWNOŚCIOWY BOGATY JEST W RÓŻNORODNE PRODUKTY,

KTÓRE CHARAKTERYZUJĄ SIĘ WYJĄTKOWO WYSOKĄ JAKOŚCIĄ, POSIADAJĄ

SPECYFICZNE CECHY, CENIONE PRZEZ KONSUMENTÓW, BĄDŹ WYWODZĄ SIĘ

Z POLSKICH TRADYCJI ŻYWIENIOWYCH I KULTUROWYCH. PRODUKTY TE WAR-

TE SĄ ZIDENTYFIKOWANIA I SZERSZEGO POINFORMOWANIA KONSUMENTÓW

O ICH SZCZEGÓLNYCH CECHACH POLISH FOOD MARKET IS RICH IN A VARIETY

OF PRODUCTS, WHICH ARE CHARACTERIZED BY EXCEPTIONALLY HIGH QUALI-

TY, HAVE SPECIFIC CHARACTERISTICS, WHICH ARE VALUED BY CONSUMERS, OR

ARE DERIVED FROM THE POLISH TRADITIONS AND CULTURAL HABITS. THESE

PRODUCTS ARE WORTH OF BEING IDENTIFIED AND OF SPREADING WIDER IN-

FORMATION ABOUT THEIR SPECIFIC CHARACTERISTICS AMONG THE CLIENTS.


33

sumentów, pozytywnej opinii o żywności ze znakiem PDŻ,

przekonanie ich, że żywność produkowana w sposób prze-

mysłowy i masowy może spełniać najwyższe wymagania

jakościowe. Informuje o tym, że produkty te są dla konsu-

menta bezpieczne i, co istotne, smaczne. Z drugiej strony

producenci, poprzez oznakowanie swoich produktów logo

PDŻ, potwierdzają wysoką jakość wyrobów i zyskują zaufa-

nie konsumentów, czego skutkiem jest wzrost sprzedaży

tych produktów.

Znak PDŻ, umieszczony na opakowaniu, ma ułatwiać kon-

sumentowi odszukanie wśród wielu podobnych produktów

tego, który spełnia najwyższe wymagania jakościowe.

Przyznawany jest przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi

tylko tym artykułom rolno-spożywczym, które spełniają wy-

magania Programu i otrzymają pozytywną opinię Kolegium

Naukowego ds. jakości produktów żywnościowych Programu

PDŻ.

Osiągnięcie zakładanych efektów Programu PDŻ związane

jest z ciągłym prowadzeniem szerokich działań informacyjno-

-promocyjnych, skierowanych zarówno do konsumentów, jak

i producentów żywności. Realizuje je Departament Promocji

i Komunikacji MRiRW.



The PDŻ label placed on the packaging is to make it easy for the

client to find the product, which meets the highest quality require-

ments among many other similar products.

The PDŻ label is awarded by the Ministry of Agriculture and

Rural Development only to those products, which meet the re-

quirements of the Programme and receive a positive opinion of

the Scientific Colleague for the food product quality of the PDŻ

programme.

Achieving the assumed effects of the PDŻ programme is connect-

ed with constant wide information and promotion activities aimed at,

both, consumers and food producers. They are realized by the Depart-

ment of Promotion and Communications of the Ministry of Agriculture

and Rural Development.



Znak Poznaj Dobrą Żywność przyznawany jest 15 grupom produktów:

• mięso i produkty mięsne,

• mleko i produkty mleczne,

• ryby, owoce morza i ich przetwory,

• jaja i przetwory jajczarskie,

• miody,

• tłuszcze spożywcze,

• przetwory zbożowe, strączkowe i okopowe,

• owoce, warzywa, grzyby i ich przetwory,

• wyroby cukiernicze i ciastkarskie,

• zioła i przyprawy,

• środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego,

• wyroby mieszane i przetworzone na bazie wyżej wymienionych,

• wody i napoje bezalkoholowe,

• napoje alkoholowe,

• inne.


The Discover Great Food label is awarded to 15

groups of products:

• Meat and meat products,

• Milk and dairy products,

• Fish, seafood and their products,

• Eggs and egg products,

• Honey,

• Fats,

• Cereal, legumes and root crops,

• Fruits, vegetables, mushrooms and their products,

• Confectionery and pastry products,

• Herbs and spices,

• Foodstuffs for particular nutritional uses,

• Mixed and processed on the basis of the above,

• Water and soft drinks,

• Alcoholic beverages,

• Other.

34

PT

To już osiem lat funkcjonowania programu „Poznaj Dobrą Żywność”. Czy

mogłaby Pani podsumować jego osiągnięcia.

Program Poznaj Dobrą Żywność (PDŻ), realizowany pod patronatem mi-

nistra rolnictwa i rozwoju wsi, jest programem dobrze już znanym wśród

konsumentów i producentów żywności. W ciągu tych ośmiu lat do pro-

gramu PDŻ zgłoszono ponad 2 tysiące produktów. Na ponad 500 zagra-

nicznych i krajowych imprezach promocyjnych oraz stoiskach targowych

prezentowaliśmy cele programu i produkty, posiadające na opakowaniach

biało-czerwony znak Poznaj Dobrą Żywność. Wielokrotnie emitowane były

spoty telewizyjne promujące znak PDŻ, a Program PDŻ prezentowano tak-

że w popularnych programach telewizyjnych. Intensywna kampania infor-

macyjno-promocyjna programu, jaka prowadzona jest od 4 lat przynosi

zakładane efekty. Z informacji, jakie otrzymujemy od firm uczestniczących

w programie wynika, że dzięki działaniom informacyjnym, prowadzonym

przez ministerstwo rolnictwa i rozwoju wsi, zwiększa się sprzedaż produk-

tów z oznaczeniem PDŻ, co skłania przetwórców do zwiększenia produkcji

tych wyrobów. Z kolei z badań opinii konsumenckiej wynika, że konsu-

menci poszukują w sklepach artykułów wyróżnionych w programie PDŻ.

Znak PDŻ jest najbardziej rozpoznawalnym, wśród innych znaków jakości,

polskim znakiem promocyjnym cieszącym się największym zaufaniem

konsumentów. Wiedzą oni również, że znak PDŻ na opakowaniu gwaran-

tuje, że kupowany produkt jest wysokiej jakości, wytworzony ze sprawdzo-

nych surowców, prawidłowo oznakowany i do tego smaczny.

A jak możemy się dowiedzieć, które produkty posiadają znak PDŻ, aby

łatwiej znaleźć je w sklepach? Gdzie jest dostępny rejestr tych produktów?

The “Discover Great Food” programme has been functioning for

eight years now. Could you sum up its achievements?

The Discover Great Food (PDŻ), realized under the patronage of the

Ministry of Agriculture and Rural Development, is a programme

that is well known among clients and food producers. During

these eight years, over 2 thousand products were submitted to the

programme. We have presented aims of the programme and prod-

ucts having the white and red label of the Discover Great Food on

over 500 foreign and national promotional events as well as trade

fair stands. The PDŻ label was repeatedly broadcasted on televi-

sion spots, and the PDŻ programme was presented in popular TV

programmes. An intensive informative and promotion campaign

of the programme, which has been conducted for 4 years, brings

the assumed results. Information we received from the firms that

took part in the programme show that thanks to the information

activities conducted by the Ministry of Agriculture and Rural De-

velopment the number of sold products labelled with PDŻ mark

increased, which leads to increased production of these products.

Moreover, the consumer opinion research shows that in shops

consumers are looking for products with the PDŻ label. The PDŻ

label is the most recognisable sign among other quality signs, the

Polish promotion label which is most trusted by the consumers.

They know that the PDŻ label on the package guarantees high

quality of the product, that it is made from the best raw materials,

properly labelled, and, moreover, tasty.

And how can we learn about which products are marked with PDŻ

label, in order to find them in shops? Where is the record of these prod-

ucts available?

The current list of products can be found on the website of the

Ministry of Agriculture and Rural Development, on the tab dedi-

cated to the “Discover Great Food” programme”: http://www.min-

rol.gov.pl/pol/Jakosc-zywnosci/Poznaj-Dobra-Zywnosc/. Currently,

ŻNa krótką rozmowę o Programie PDŻ zaprosi-liśmy dr Anitę Szczykutowicz – dyrektora De-ppartamentu Promocji i Komunikacji w Mini-sterstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi dWe invited AAnita Szczykutowicz, PhD – Director of the De-ppartment of Promotion and Communication,

tMinistry of Agriculture and Rural Development – to a brief conversation.

lat z years with8

35

works on preparing the next edition of the publication, which is

a directory of products bearing a PDŻ, are being conducted.

Could you shortly remind the Readers about the principles of ap-

plying for the Discover Great Food label?

In the Discover Great Food high quality food promotion pro-

gramme any agri-food manufacturer operating in the European

Union can participate, the company size is not important. The in-

terested manufacturer has to submit an application with necessary

documents to the Ministry of Agriculture and Rural Development,

enabling the assessment of the product quality. The evaluation

of products is a multistage process, and after the assessment by

IHARS, it is finished with the decision of the Minister of Agriculture

and Rural Development, granting the PDŻ label and authorizing

to label the product. The manufacturer is entitled to use it for 3

years, and after this period, he has to go through the whole control

procedure once again.

The PDŻ programme is present at the greatest fairs devoted to

food, which take place not only in Europe, but also in other con-

tinents. And on which international events that are to take place

in 2012 will we be able to get to know the taste of the products

labelled with the PDŻ sign?

In 2012, food awarded the PDŻ label was presented on the in-

ternational events such as: Grune Woche Fair in Berlin, Salima in Brno,

Alimentaria in Barcelonie, fairs in Korea. It has attracted a lot of atten-

tion everywhere among visitors, and its quality and taste were highly

evaluated. This year we plan to expose the PDŻ awarded products at

several important international exhibitions and food fairs. We invite

you to visit the Ministry of Agriculture and Rural Development and

taste delicious Polish food at international events: the International

Summer Fancy Food Show in Washington, the SIAL fair in Sao Paulo,

Brasil, Super Fine Food Show in Hanoi, the International Fair of Food

and Drink SHOP in Dublin, SIAL fair in Paris, France, International

Trade Fair of High Quality Food Salon del Gusto in Turin, and POLA-

GRA FOOD International Trade Fair in Poznań.

Among the national promotion events, which are not fairs,

“Picnic with the PDŻ Programme”, held in May in Warsaw, in the

gardens of Warsaw Agricultural University – the largest Polish uni-

versity educates specialists for the agri-food sector, became a tradi-

tion. It is a colourful, interesting and "tasty" event, which is numer-

ously attended by Varsovians with whole families.

In the meantime, I encourage readers of the quarterly "Polish

Food" to buy products marked with the red and white PDŻ Pro-

gram label. You will not be disappointed in their taste and quality.

THANK YOU VERY MUCH

programem PDŻthe Discover Great Food Programme

Aktualną listę produktów można znaleźć na stronie internetowej Mi-

nisterstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w zakładce poświęconej Programowi

PDŻ: http://www.minrol.gov.pl/pol/Jakosc-zywnosci/Poznaj-Dobra-Zyw-

nosc/. Obecnie trwają prace nad przygotowaniem kolejnej edycji publika-

cji, będącej katalogiem produktów oznaczonych znakiem PDŻ.

Pani Dyrektor, bardzo proszę o krótkie przypomnienie Czytel-nikom zasad ubiegania się o znak Poznaj Dobrą Żywność.

W programie promocji żywności wysokiej jakości Poznaj Dobrą Żyw-

ność może uczestniczyć każdy producent rolno-spożywczy działający na

terenie Unii Europejskiej, bez znaczenia jest wielkość firmy. Zaintereso-

wany producent musi złożyć do ministra rolnictwa i rozwoju wsi wnio-

sek wraz z niezbędnymi dokumentami, umożliwiającymi ocenę jakości

produktu. Ocena produktów jest wieloetapowa, i po zaopiniowaniu przez

IHARS, zakończona decyzją ministra rolnictwa i rozwoju wsi przyznającą

znak PDŻ i uprawniającą do oznakowania nim produktu. Producent ma

prawo używać go przez 3 lata, a po tym okresie musi ponownie przejść

całą procedurę kontrolną.

Program PDŻ gości na największych targach poświęconych żywności,

które odbywają się nie tylko w Europie, ale też na innych kontynentach. A na

jakich imprezach międzynarodowych, mających się odbyć jeszcze w 2012 r.

będzie można poznać smak produktów oznaczonych znakiem PDŻ?

W 2012 roku żywność wyróżniona znakiem PDŻ była też prezentowana na

międzynarodowych imprezach, takich jak: Targi Grune Woche w Berlinie, Salima

w Brnie, Alimentaria w Barcelonie, targi w Korei. Wszędzie budziła duże zaintereso-

wanie zwiedzających, a jej jakość i walory smakowe były oceniane bardzo wysoko.

W tym roku planujemy jeszcze eksponować produkty wyróżnione

znakiem PDŻ na kilku ważnych międzynarodowych wystawach i targach

żywnościowych. Zapraszamy więc do odwiedzenia stoiska Ministerstwa

Rolnictwa i Rozwoju Wsi i spróbowania wyśmienitej polskiej żywności

podczas międzynarodowych imprez: Międzynarodowych Targów Sum-

mer Fancy Food Show w Waszyngtonie, targów SIAL Brasil w Sao Paulo,

Super Fine Food Show w Hanoi, Międzynarodowych Targów Żywności

i Napojów SHOP w Dublinie, targów SIAL Paris we Francji, Międzynarodo-

wych Targów Żywności Wysokiej Jakości Salon del Gusto w Turynie, a także

Międzynarodowych Targów POLAGRA FOOD w Poznaniu.

Wśród promocyjnych imprez krajowych, które nie są targami, trady-

cją stał się „Piknik z Programem PDŻ” organizowany w maju, w Warszawie,

w ogrodach SGGW - największej polskiej uczelni kształcącej specjalistów

dla sektora rolno-żywnościowego. To barwna, ciekawa i „smaczna” impre-

za, na którą warszawiacy przychodzą tłumnie całymi rodzinami.

A tymczasem zachęcam Czytelników kwartalnika „Polish Food” do

kupowania produktów oznaczonych biało-czerwonym znakiem Programu

PDŻ. Nie zawiodą się Państwo na ich smaku i jakości.

DZIĘKUJĘ ZA ROZMOWĘ


Piknik PDŻ Discover Great Food Picnic

36


37

JUŻ PO RAZ CZWARTY W OGRODACH SZKOŁY GŁÓWNEJ GOSPO-

DARSTWA WIEJSKIEGO W WARSZAWIE ODBYŁ SIĘ PIKNIK Z PROGRA-

MEM „POZNAJ DOBRĄ ŻYWNOŚĆ” – IMPREZA, KTÓRA ORGANIZO-

WANA JEST PRZEZ MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI

WE WSPÓŁPRACY Z NAJSTARSZĄ W POLSCE UCZELNIĄ ROLNICZĄ.

THE PICNIC WITHIN THE “POZNAJ DOBRĄ ŻYWNOŚĆ” [DISCOVER

GREAT FOOD] PROGRAMME WAS HELD FOR THE FOURTH TIME IN

THE GARDENS OF THE WARSAW UNIVERSITY OF LIFE SCIENCES. THE

EVENT WAS ORGANISED BY THE MINISTRY OF AGRICULTURE AND

RURAL DEVELOPMENT IN COLLABORATION WITH THE OLDEST AG-

RICULTURAL UNIVERSITY IN POLAND.


MMinister rolnictwa i rozwoju wsi Marek Sawicki powiedział,

że logo PDŻ jest wyznacznikiem najwyższej jakości żywno-

ści na świecie, a polska żywność podbija serca Europejczy-

ków i mieszkańców innych kontynentów. Piknikowe stoiska

odwiedził wicepremier Waldemar Pawlak, który stwierdził, że

impreza ta jest dobrym przykładem na to jak ważne jest bez-

pośrednie spotkanie producentów i konsumentów.

Piknik odwiedziły tłumy warszawiaków, którzy przyszli

tu z całymi rodzinami. Impreza zaskakiwała gości szeregiem

atrakcji. Oprócz degustacji i pokazów kulinarnych, dzieci i ich

rodzice z przyjemnością brali udział w licznych konkursach

i zabawach. Organizacje branżowe, zaprezentowały wiele

ciekawych atrakcji. „Mleczną wyspę”, na której mleko i produk-

ty mleczne smakowały wyśmienicie. „Mięsna Wyspa Rozmai-

tości” zaskakiwała różnorodnością potraw i niepowtarzalnym

smakiem mięsa wołowego i wieprzowego. O tym jakie spe-

cjały można przygotować z drobiu dowiedział się każdy, kto

odwiedził Miasteczko „Drobiowe wariacje”. Miasteczko „Polski

smak koniny i jagnięciny”, zapraszało do poznania smaków

tych gatunków mięsa. Kontynuowana była akcja „Pora na po-

midora. Agencja Rynku Rolnego promowała unijny program

„Owoce w szkole”. Nie zabrakło także degustacji polskich spe-

cjałów ekologicznych, tradycyjnych i regionalnych.

38

W Pikniku wzięło udział prawie 100 firm, 50 z nich prezentowało produkty, które posiadają już znak programu „Poznaj Dobrą Żywność”. Swoje wyroby prezento-wali najlepsi producenci, wytwarzający tradycyjnymi, polskimi sposobami, z tra-dycyjnych polskich surowców Nearly 100 companies took part in the Picnic, 50 of which presented products that had already acquired the label of the “Discover Great Food” programme. The best producers who apply traditional Polish methods and traditional Polish raw materials presented their goods.

WALDEMAR PAWLAK WICEPREMIER (PIERWSZY Z PRAWEJ) ORAZ MAREK SAWICKI MINISTER ROLNI-CTWA PODCZAS PIKNIKU PDŻWALDEMAR PAWLAK DEPUTY PRIME MINISTER (FIRST FROM THE RIGHT), AND MAREK SAWICKI MINISTER OF AGRICULTURE DURING THE PICNIC WITHIN THE DISCOVER GREAT FOOD PROGRAMME

MINISTER MAREK SAWICKI WITA PRZYBYŁYCH GOŚCI

MINISTER MAREK SAWICKI WELCOMES THE GUESTS TO THE EVENT

DDiscover Great Food is a programme of the Ministry of Agriculture and Rural Development that pro-

motes the best-quality agricultural and food products. At the opening ceremony of the meeting with

Polish food, Marek Sawicki, the Minister of Agriculture and Rural Development, said that the PDŻ logo

is an indicator of the best-quality food in the World and that Polish food wins the hearts of the citizens

of Europe and other continents. The Picnic stands were also visited by Deputy Prime Minister Waldemar

Pawlak, who said that the event proved how important a direct meeting of producers and consumers is.

The Picnic was visited by crowds of the citizens of Warsaw, who came there with their whole

families. The popular event surprised visitors with a number of attractions. Apart from tasting and

culinary shows, children and their parents took part in numerous games and competitions. The trade

organisations that have acquired financial support from the Promotional Funds, presented a number

of interesting attractions. A “Milky Island” with delicious milk and milk products was to be found in

the green University garden. A “Meat Variety Island” amazed with a diversity of dishes and an unparal-

leled taste of beef and pork. Each person that visited “Poultry Variations” Town learned what delicacies

may be made of poultry. The “Polish Taste of Horse Meat and Lamb Meat” Town encouraged to try the

taste of these types of meat. The action entitled “Leek on tomato – how can we not love Polish fruit

and vegetable” was also continued. The Agricultural Market Agency promoted the EU “Fruit at school”

programme. Organic, traditional and regional Polish specialties could also be tasted.

TEKST / BY: EWA Woicka-BEKAS

40

Najczęściej nagradzaniMost frequently awarded

Przedstawiamy Czytelnikom niektóre produkty ze znakiem PDŻ i ich producentów.

We are presenting to our Readers several products with the “Discover Great Food” (pl. PDŻ) label,

and their producers.

WŚRÓD PRODUKTÓW, UPRAWNIONYCH DO OZNACZENIA ICH ZNA-

KIEM PDŻ, NAJWIĘCEJ JEST OBECNIE PRODUKTÓW MLECZARSKICH,

MIĘSNYCH I OWOCOWO-WARZYWNYCH. Z TEGO WZGLĘDU DO PRE-

ZENTACJI WYBRALIŚMY PRODUKTY NALEŻĄCE DO TYCH WŁAŚNIE

GRUP AT PRESENT, THE PRODUCTS ENTITLED TO BE AWARDED THE

“DISCOVER GREAT FOOD” LABEL, ARE MOSTLY DAIRY, MEAT, FRUIT AND

VEGETABLE PRODUCTS. DUE TO THIS FACT, PRODUCTS FROM AMONG

EXACTLY THOSE GROUPS WERE SELECTED FOR THE PRESENTATION.


41

Sery i desery z CzarnkowaCheeses and desserts from Czarnków


SSSSSSpośród firm mleczarskich, największą liczbę, bo aż 41 wyrobów,

wyróżnionych znakiem PDŻ, produkuje Okręgowa Spółdzielnia

Mleczarska w Czarnkowie. Należą do nich, m.in.: ser smażony

domowy, ser smażony z kminkiem, kasza manna z malinami,

kasza manna z jagodami, serek kanapkowy z ogórkiem i zioła-

mi, serek kanapkowy z czosnkiem i ziołami, serniczek z polewą

o smaku owoców lata, serniczek z polewą wiśniową, Czaruś –

deser ryżowy o smaku toffi, Czaruś – deser ryżowy z malinami.

Siedziba i teren działania Okręgowej Spółdzielni Mleczar-

skiej w Czarnkowie mieści się w północno-zachodniej Wielko-

polsce, około 65 km od Poznania, w której rozwój spółdzielczo-

ści mleczarskiej datuje się od początku XX wieku. Przełomowe

znaczenie do rozwoju spółdzielni miało miejsce zainstalowanie

nowych linii technologicznych do produkcji wyrobów galante-

rii mleczarskiej na początku lat dziewięćdziesiątych. Spółdziel-

nia posiada dwa zakłady produkcyjne w Czarnkowie i Chodzie-

ży, całkowicie dostosowane do obecnych wymogów UE, które

są ciągle modernizowane, a produkcja dostosowana do aktual-

nych potrzeb rynku.

Uzyskane certyfikaty i pozwolenia pozwalają na eksport wyrobów do krajów UE i innych kra-jów Europy.

Spółdzielnia skupuje i przetwarza mleko, pochodzące z po-

nad 700 gospodarstw, wyposażonych w nowoczesne urządze-

nia do udoju i schładzania mleka, a bezpośredni odbiór, specjali-

stycznymi cysternami, pozwala na pozyskanie surowca najwyż-

szej jakości. Spółdzielnia skupuje i przetwarza rocznie ponad

60 milionów litrów mleka z terenu 10 powiatów województwa

wielkopolskiego, kujawsko-pomorskiego i lubuskiego.

Kontrola jakości wyrobów i procesów technologicznych

odbywa się według wdrożonego systemu HACCP, co pozwa-

la uzyskać wyroby o stałej wysokiej jakości, cieszące się dobrą

opinią konsumentów i wielokrotnie nagradzane na krajowych

targach i wystawach.

DANE KONTAKTOWE: CONTACT DETAILS:OSM CZARNKÓW

UL. KOŚCIUSZKI 105,64-700 CZARNKÓW, POLAND

PHONE.: +48 67 255 2811, FAX.: +48 67 4658,WWW.OSMCZARNKOW.PL

NA PODSTAWIE DANYCH PRODUCENTA

ON THE BASIS OF INFORMATION FROM THE PRODUCER

FF,ayy

,

From among the dairy companies, the company producing the larg-

est number of products awarded the “Discover Great Food” label, that

is 41, is the Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska in Czarnków. The prod-

ucts are among others: home fried cheese, fried cheese with caraway,

semolina with raspberry, semolina with berries, sandwich cheese with

cucumber and herbs, sandwich cheese with garlic and herbs, cheese-

cake with summer fruit custard, cheesecake with cherry custard,

Czaruś – toffee flavour rice dessert, Czaruś – raspberry rice dessert.

The seat and the region of operation of the Okręgowa Spółdzielnia

Mleczarska in Czarnków are located in the North-Western Wielkopol-

ska region, around 65 km to Poznań, where the milk cooperatives’ de-

velopment started in the beginning of the 20th c. The breakthrough

moment for the development of the cooperative took place in the

beginning of the ‘90s when new technology production lines for dairy

products were installed. The cooperative has two production plants

in Czarnków and in Chodzież, which are fully adapted to the present

EU requirements, the plants are being constantly modernized and the

production is being adapted to current market demands.

The achieved certificates and authorisations al-low for the export of those products to the EU countries and other countries in Europe.

The cooperative purchases and processes milk from over 700

agricultural holdings equipped with the latest facilities for milking

and cooling milk, and the direct reception of the milk with special-

ist receptacle cars enables obtaining raw material of the highest

quality. The cooperative purchases and processes over 60 million

of litres of milk a year, covering the area of 10 poviats in the Wielko-

polskie, Kujawsko-Pomorskie and Lubuskie voivodeships.

The quality control of products and technological processes

takes place according to the implemented HACCP system, which

enables obtaining products of stable quality, having good opin-

ion among consumers and frequently receiving awards at national

fairs and exhibitions.

SERNICZEK Z POLEWĄ WIŚNIOWĄ

CHEESECAKE WITH CHERRY CUSTARD

N TThe company producing the largest number of meat products

awarded the “Discover Great Food” label, is the “Sokołów” S.A com-

pany. We would like to invite you to tasting the products awarded

the “Discover Great Food” label such as: traditional sokołowska

sausage, classic gourmet sausages, ham from the smokehouse,

familiar roast ham, old Polish rustic sausage or gourmet products,

i.e. beef rolls – pasteurized.

“Sokołów” S.A. has its seat in Sokołów Podlaski. At present,

it comprises seven production plants in: Sokołów Podlaski, Koło,

Robaków, Dębica, Czyżew, Jarosław and Tarnów. It is a multi-plant

establishment with full production profile. It is the best-known

brand on the Polish market. The company conducts its business

activity in the most modern facilities in Poland. It has process-

ing lines enabling the production of a broad offer of products for

various categories of customers, both national and from abroad.

“Sokołów” S.A. offers healthy and safe food, it is corroborated

with recognized all over the world certificates – production takes

place according to the HACCP, ISO 9001, IFS and BRC systems. It

produces about 22 thousand tonnes of meat and meat products

a month, among others: raw pork meat, raw beef meat, pork half-

carcasses, beef quarter-carcasses, culinary meat, meat for roast-

ing, hams, scalded ham, steamed meat, thin sausages, dry hams,

grilled hams, ready-to-eat meals and tinned food.

“Sokołów” S.A. thanks to export authorizations sells its products to numerous markets, export sale amounts to about 1/3 of its revenues.

The main market is the EU. The company’s divisions also have

export authorization to the following markets: USA, South Korea,

Russia, Ukraine, Kazakhstan, Japan, United Arab Emirates and

other third countries.

DANE KONTAKTOWE: CONTACT DETAILS:

SOKOŁÓW S.A.UL. ALEJA 550-LECIA 1

08-300 SOKOŁÓW PODLASKI, POLAND

PHONE. : +48 25 640 8200FAX. :+48 25 787 6132

WWW.SOKOLOW.PL



42

Najwięcej produktów mięsnych, posiadających znak PDŻ, ma

w swojej ofercie firma „Sokołów” S.A. Zachęcamy do spróbo-

wania, oznaczonych znakiem PDŻ, np.: kiełbasy tradycyjnej

sokołowskiej, parówek delikatesowych klasycznych, szynki

z wędzarni, szynki swojskiej pieczonej, kiełbasy wiejskiej staro-

polskiej lub wyrobów garmażeryjnych, np. roladek wołowych

– pasteryzowanych.

„Sokołów” S.A. ma siedzibę w Sokołowie Podlaskim. Obec-

nie w skład firmy wchodzi siedem zakładów produkcyjnych,

zlokalizowanych w: Sokołowie Podlaskim, Kole, Robakowie,

Dębicy, Czyżewie, Jarosławiu i Tarnowie. Jest przedsiębior-

stwem wielozakładowym z pełnym profilem produkcyjnym.

Jest najbardziej rozpoznawalną marką na rynku polskim.

Spółka prowadzi działalność gospodarczą w najnowocześ-

niejszych obiektach w Polsce. Posiadane linie technologiczne

umożliwiają wytwarzanie szerokiej gamy produktów, adreso-

wanych do różnych kategorii odbiorców, zarówno krajowych

jak i zagranicznych. „Sokołów” S.A. oferuje zdrową i bezpieczną

żywność, co poparte jest certyfikatami uznawanymi na całym

świecie – produkcja odbywa się zgodnie z systemem HACCP,

ISO 9001, IFS oraz BRC. Produkuje około 22 tys. ton mięsa i jego

przetworów miesięcznie, m.in.: świeże mięso wieprzowe, woło-

we, półtusze wieprzowe, ćwierćtusze wołowe, mięso kulinarne,

mięso do pieczenia, szynki, wędliny parzone, wędzonki, kiełba-

sy cienkie, wędliny suche, wędliny grillowe, dania gotowe oraz

konserwy.

„Sokołów” S.A., dzięki posiadanym uprawnie-niom eksportowym, sprzedaje swoje produkty na wiele rynków, sprzedaż eksportowa stanowi około 1/3 przychodów.

Głównym rynkiem jest rynek UE. Oddziały Spółki posiadają

też uprawnienia eksportowe na rynki: USA, Korei Południowej,

Rosji, Ukrainy, Kazachstanu, Japonii, Zjednoczonych Emiratów

Arabskich i innych krajów trzecich.

Wyroby mięsne z SokołowaMeat products from Sokołów


43

Nasz SadNasz Sad Group


NNatomiast wśród producentów owoców i warzyw warto wy-

różnić produkty kilku.

Wyśmienite jabłka produkuje Spółdzielcza Grupa Produ-

centów Owoców NASZ SAD, w Wólce Turowskiej. Jabłka dwu-

nastu odmian, produkowanych przez NASZ SAD wyróżnione

znakiem PDŻ, to m.in. odznaczające się pięknym aromatem

i doskonałym smakiem: Boskop, Cortland, Gala, Golden Delicio-

us, Ligol, Lobo, Szampion.

Spółdzielcza Grupa Producentów Owoców NASZ SAD zo-

stała zawiązana w 2001 r. przez grupę sadowników z rejonu gró-

jeckiego. Producenci postanowili wykorzystać bliskie położenie

Warszawy i jej rynek zbytu. Założyli własną działalność gospo-

darczą i nawiązali współpracę z warszawskimi sklepami, eliminu-

jąc w ten sposób pośredników. Pozwoliło im to podnieść kon-

kurencyjność oferty i uzyskać wyższe ceny za swoje produkty.

Kolejnym etapem rozwoju grupy NASZ SAD było rozsze-

rzenie działalności handlowej o rynek europejski. W tym celu

grupa zwiększyła liczbę członków, dzięki czemu jej potencjał

produkcyjny wzrósł do 10 tys. ton oraz zrealizowała szereg in-

westycji, mających na celu stworzenie nowoczesnego centrum

sortowniczo-magazynowego. Obecnie w grupie jest zrzeszo-

nych 21 gospodarstw, które dysponują własną bazą przecho-

walniczą. Całkowita powierzchnia gospodarstw, zrzeszonych

w grupie, to ponad 300 ha.

Dziś grupa NASZ SAD to jedno z najnowocześniejszych cen-

trów sortowniczo-magazynowych w Polsce. To pewny partner

handlowy, oferujący swoim klientom profesjonalizm, wysoką

jakość produktów i terminowość dostaw. Grupa posiada certyfi-

katy GLOBALGAP i BRC, potwierdzające wysoką jakość wytwarza-

nych produktów. Jej produkty są bezpieczne dla konsumentów,

a technologia produkcji przyjazna dla środowiska naturalnego.

Swoje owoce grupa sprzedaje na rynek europejski, m.in. do Nie-

miec, Danii, Anglii, Francji, krajów Afrykańskich i Skandynawskich.


NASZ SAD

POBIEROWICE 3A

05-604 POBIEROWICE, POLAND

PHONE/FAX +48 664 14 83WWW.NASZSAD.PL



Od On the other hand, among the fruit and vegetables producers

there are several establishments to be mentioned.

Delectable apples are produced by Spółdzielcza Grupa Produ-

centów Owoców “Nasz Sad” in Wólka Turowska. Apples of twelve

varieties produced by “Nasz Sad” received the “Discover Great Food”

label, they are among others apples characterised by beautiful

aroma and perfect taste: Boskop, Cortland, Gala, Golden Delicious,

Ligol, Lobo, Szampion.

Spółdzielcza Grupa Producentów Owoców “Nasz Sad” was found-

ed in 2001 by a group of orchardists from the Grójecki region. Produc-

ers decided to benefit from close distance to the capital – Warsaw and

its output market. They established their own business activity and

started the cooperation with the Warsaw’s shops, eliminating in this

manner the intermediaries. It enabled increasing the competitiveness

of their offer and achieving higher prices for their products. Next stage

on the “Nasz Sad” group development was broadening their trade ac-

tivity to the European market. Therefore the group increased the num-

ber of its members, thanks to which its production potential increased

to 10 thousand tonnes and it

realized a series of investments

aiming at creating modern

sorting-storage centre. At

present, the group comprises

21 member orchard holdings

which have at their disposi-

tion own storage basis. Total

surface of the orchard hold-

ings associated in the group

amounts to over 300 ha.

Today the “Nasz Sad”

group constitutes one of

the most modern sorting-

storage facilities in Poland.

It is a reliable trade partner

offering its clients profes-

sional service, high quality

of products and timeliness of

deliveries. The group has the

certificates GLOBALGAP and

BRC confirming high qual-

ity of products. Its products

are safe for consumers and

the production technology

is environment-friendly. The

group sells its fruit to the Eu-

ropean market, among oth-

ers to Germany, Denmark,

England, France, African

countries and Scandinavian

countries.

Znakomite są pomidory z odmian

Admiro, Malinowe i Koktajlowe

– posiadające znak PDŻ, wyprodu-

kowane przez Grupę Producentów Warzyw

Szklarniowych VegaPOL sp. z o.o. z Janowa.

Grupa VegaPOL powstała w 2003

roku, ma siedzibę w Janowie, w centralnej

Polsce (przy trasie z Warszawy do Puław).

Firma specjalizuje się w uprawach szklarniowych

i sztukę tę opanowała do perfekcji. W uprawach sto-

sują najnowsze technologie, aby zapewnić najwyższą ja-

kość swoich produktów. Mając zawsze na uwadze skutki

ekologiczne i zdrowotność produkowanych warzyw,

w uprawie warzyw opierają się na ochronie biolo-

gicznej. Stosowane przez Grupę VegaPOL metody

upraw i przyjęte technologie spełniają wszystkie

normy europejskie, a gospodarstwa ogrodnicze,

wchodzące w skład Grupy, otrzymały Certyfikat EUREPGAP.

Łącznie, zrzeszeni w VegaPOL producenci, posiadają 30-hek-

tarowy kompleks szklarniowy. Grupa jest jednym z większych

producentów świeżych warzyw w Polsce i eksporterem tych

produktów.

Pomidory stanowią ponad 90% produkowanych przez

firmę warzyw. Charakteryzują się one wyjątkową trwałością,

twardością i niepowtarzalnym sma-

kiem; produkowane są też pomido-

ry gronowe i koktajlowe. Pomidory

mogą być przygotowane w różnym

stadium wybarwienia. Ogórki krótkie

i średnie – to drugi produkt oferowa-

ny przez VegaPOL.


VEGAPOL SPÓŁKA Z O.O.JANÓW 50

05-480 JANÓW, POLAND

TEL/FAX +48 22 780 7790WWW.VEGAPOL.COM.PL



Exquisite tomatoes of the varieties Admiro, Malinowe and Kok-

tajlowe – with the “Discover Great Food” label produced by the

Grupa Producentów Warzyw Szklarniowych VegaPOL sp. z o.o.

from Janów.

The VegaPOL Group was established in 2003, with its seat in

Janów, in the central Poland (at the route from Warsaw to Puławy).

The company specializes in greenhouse cultivation, it is a veritable

master in this domain. In order to assure the highest quality of their

products, the group applies cutting-edge technologies in their

cultivations. Always having in mind the impact on the environ-

ment and the health value of their vegetables, in the vegetable cul-

tivations, the group’s efforts are founded in biological protection.

Cultivation methods and the adopted technology applied by the

VegaPOL group fulfil all the European norms and all the orchard

holdings in the Group have received the EUREPGAP Certificate. To-

gether, the producers associated in the VegaPOL have 30-ha green-

house complex. The group is one of the bigger producers of fresh

vegetables in Poland and the exporter of such products.

Tomatoes constitute over 90% of vegetables produced by

the company. They are characterized with exceptional durability,

hardness and unique taste; cluster and koktajl tomatoes are also

produced. Tomatoes can be prepared in various stages of colour-

ing. Medium-length and long cucumbers constitute the second

product offered by VegaPOL.

44

Znakomite pomidoryExquisite tomatoes

JIEkologiczne soki

Organic juices

If you are looking for natural, organic apple and pear juices, tasting

products of the Tłocznia MAURER in Zarzecze is a must. This com-

pany offers products awarded the “Discover Great Food” label such

as: bio-apple juice and bio-pear juice.

Tłocznia MAURER is a family company located in the south-

ern Poland, near Łącko. Juices are produced from fresh, healthy

fruit, cold-pressed with the use of ecological press. Traditional pas-

teurization technology, directly after pressing, allows for keeping

the original aroma and colour of the juice, and the turbidity and

sediment are natural remains of fine particles of pulp. The juice

produced in such a manner does not contain addition of water,

sugar or any food preservatives, moreover, it is characterized by

high health values.

Jeżeli szukają Państwo naturalnych, ekologicznych soków jab-

łkowych i gruszkowych, to koniecznie należy spróbować pro-

duktów Tłoczni MAURER w Zarzeczu. Firma ta produkuje ozna-

czone znakiem PDŻ: sok bio-jabłkowy i sok bio-gruszkowy.

Tłocznia MAURER to firma rodzinna, znajdująca się w po-

łudniowej Polsce, w okolicach Łącka. Soki otrzymywane są ze

świeżych, zdrowych owoców, tłoczonych na zimno przy użyciu

ekologicznej prasy. Tradycyjna technologia pasteryzacji, bezpo-

średnio po wytłoczeniu, pozwala zachować oryginalny aromat

i kolor soku, a mętność i osad to naturalna pozostałość drob-

nych cząstek miąższu. Tak produkowany sok nie zawiera dodat-

ku wody, cukru ani żadnych konserwantów, charakteryzuje się

ponadto wysokimi walorami zdrowotnymi.


PPUH TŁOCZNIA MAURER

UL. ZARZECZE 133-390 ŁĄCKO, POLAND

TEL.: +48 18 444 64 27TEL/FAX +48 18 444 41 28

WWW.MAURER.COM.PL



45


OZZ kolei specjalizująca się w produkcji mrożonek warzywnych i owo-

cowych firma UNIFREEZE sp. z o.o. z Miesiączkowa k. Górzna, dba

o jakość swoich produktów od nasiona do gotowego, końcowego

produktu. Grupa producentów warzyw, która założyła tę firmę zaj-

muje się zarówno produkcją surowców, jak również ich przetwarza-

niem. Dzięki temu droga od pola do stołu skraca się znacznie i zy-

skuje na tym jakość mrożonek. Polecamy mrożonki, które uzyskały

znak PDŻ: szpinak całe młode liście, brokuły, różyczki kalafiora, fasola

szparagowa, wiśnie bez pestek, truskawki.

UNIFREEZE jest polskim producentem mrożonej żywności,

który dzięki wieloletniemu doświadczeniu w branży tworzy

najwyższej jakości produkty. Spółka znajduje uznanie nie tylko

na polskim, ale również na międzynarodowym rynku.

Produkty marki UNIFREEZE powstają z wysokiej klasy surow-

ców, uprawianych na własnych polach. Firma posiada certyfikat

EUREPGAP oraz certyfikat produkcji zintegrowanej. Uprawy są

prowadzone na terenie gminy objętej programem „NATURA

2000”. Najwyższa jakość surowca w połączeniu z najnowszą tech-

nologią produkcji dają efekt w postaci wyjątkowych mrożonek.

Wśród licznych nagród, najbardziej prestiżowe wyróżnienie

stanowi Godło Promocyjne „Teraz Polska”, które firma otrzymała

w 2008 roku za mrożony szpinak – całe, młode liście w brykietach.

Jest to absolutnie unikatowy produkt w innowacyjnej formie. Por-

cjowany w postaci brykietów daje możliwość konsumpcji na mia-

rę potrzeb. Szpinak mrożony, całe młode liście w brykietach jest

odpowiedzią na oczekiwania klientów, poszukujących produktu

zdrowego, pełnego wartości odżywczych i funkcjonalnych.

46

On the other hand, the company UNIFREEZE sp. z o.o. from

Miesiączkowo near Górzno specialised in production of frozen

vegetable and fruit, takes care of the quality of its products from

the seed until the end product. The group of vegetable producers

which founded the company deals both in producing raw material

and its processing. Thanks to this, the route from the land to the ta-

ble is considerably shortened which is beneficial

for the quality of the frozen food. We also rec-

ommend the frozen food which was awarded

the “Discover Great Food” label: spinach whole

young leaves, broccoli, cauliflower rosettes,

string beans, cherries without pips, strawberries.

UNIFREEZE is the Polish producer of frozen

food, which, thanks to many-years long experi-

ence in the domain, produces the highest quality

products. The company is appreciated not only on

the Polish but also on the international market.

Products of the UNIFREEZE brand are pro-

duced from high quality raw materials cultivat-

ed on own land. The company has the certifi-

cate EUREPGAP and the certificate of the inte-

grated production. Cultivations are conducted

on the territory of the commune covered by the

programme “NATURE 2000”. The highest quality

of the raw material combined with the cutting-edge production

technology results in exceptional frozen food.

Among numerous awards, the “Poland Now” emblem is the

most prestigious distinction; the company received it in 2008 for

its frozen spinach – whole young leaves in bricks. It is an absolutely

unique product in an innovative form. Portioned in the form of

bricks allows for consumption when need arises. Frozen spinach,

whole young leaves in bricks constitutes a response to expecta-

tions of clients searching for healthy, full of nutritional and func-

tional values product.


UNIFREEZE SP. Z O.O.MIESIĄCZKOWO

87-320 GÓRZNO, POLAND

PHONE: +48 56 49 888 08 FAX. +48 56 49 888 17 WWW.UNIFREEZE.COM.PL



Mrożone warzywa i owoceFrozen vegetables and fruit


47

Z

Jakość z natury The quality of nature

Zapewnienie bioróżnorodności, szczególna dbałość o nią,

metody uprawy i produkcji, oparte na zachowaniu równowa-

gi w przyrodzie, uwzględnianie różnic klimatycznych i glebo-

wych, rozwój produkcji rolniczej w zgodzie z naturą – stanowią

istotę produkcji ekologicznej.

Rozdrobnienie i mała chemizacja polskiego rolnictwa po-

woduje, iż ma ono naturalną predyspozycję do produkcji wy-

sokojakościowej żywności ekologicznej – tak poszukiwanej na

europejskich stołach.

Ostatnie lata charakteryzują się w Polsce stałą, wysoką dy-

namiką wzrostu zarówno liczby gospodarstw ekologicznych,

powierzchni upraw ekologicznych, jak i sektora ekologicznego

przetwórstwa.

W okresie od 2003 do 2011 roku, tj. w ciągu 9 lat, liczba

producentów rolnych, specjalizujących się w produkcji ekolo-

gicznej, wzrosła ponad 10-krotnie. Według stanu na 31 grudnia

2011 roku w Polsce, kontrolą jednostek certyfikujących obję-

tych było ponad 23,5 tys. gospodarstw ekologicznych. Jest to

prawie 15% wzrost w stosunku do 2010 roku. Pod względem

liczby gospodarstw przodowały województwa z północnej

i wschodniej Polski. Najwięcej ekologicznych gospodarstw

rolnych zarejestrowano w województwach: zachodniopomor-

skim – 3113, warmińsko-mazurskim – 3041 i podlaskim – 2452.

BARWNA I RÓŻNORODNA MOZAIKA. POLA

I POLETKA UKŁADAJĄCE SIĘ W PRZERÓŻNE

WZORY, TWORZĄCE WRAZ Z LASAMI, ŁĄKAMI,

RZEKAMI I JEZIORAMI, BOGATĄ I NIESPOTYKA-

NĄ MIESZANKĘ ODCIENI, KOLORÓW I KSZTAŁ-

TÓW. TAK WYGLĄDA POLSKA Z LOTU PTAKA.

Z BLISKA JEST JESZCZE CIEKAWSZA.

A COLORFUL AND VARIED MOSAIC. THE FIELDS

AND PLOTS ARRANGED IN VARIOUS PATTERNS,

FORMING A RICH AND UNPRECEDENTED MIX

OF SHADES, COLOURS AND SHAPES, TOGETHER

WITH FORESTS, MEADOWS, RIVERS AND LAKES.

THIS IS HOW POLAND LOOKS LIKE FROM THE

AIR. AT CLOSE RANGE, IT IS EVEN MORE INTE-

RESTING.


The fragmentation and small chemicalization of Polish agriculture allows it to have

its natural predisposition to produce high-quality organic food, so in demand in

European homes.

The last years in Poland are characterized by a constant, high growth dynamics

in both the number of organic farms, the area of organic farming, as well as the sec-

tor of organic processing.

In the period from 2003 to 2011, i.e. within 9 years, the number of farmers spe-

cializing in organic production increased more than 10 times. As of 31st December

2011 in Poland, the control of the certification bodies covered more than 23.5 thou-

sand organic farms. It means an almost 15% increase compared to 2010. In terms of

the number of farms, voivodeships of northern and eastern Poland were the lead-

ers. The highest number of organic farms was registered in the following voivode-

ships: West Pomeranian

– 3113, Warmian-Masuri-

an – 3041 and Podlaskie

– 2452.

The cultivated area

used in accordance with

the regulations on or-

ganic farming was more

than 576 thousand hect-

ares at the end of 2011.

During the years 2003-

2011, the area of organic

arable land increased

almost 9.5-fold and is

now approximately 3.8%

of the total area used for

agriculture in Poland.

Since 2003, there also

has been a dynamic

growth of organic processing plants. There were only 22 of them in 2003, and as

many as 267 in 2011. They are often located nearby large cities or in rural areas.

Most processing plants are currently in the Masovian voivodeship (55), Greater Po-

land (39) and Lublin (28).

An important part of organic production system is to ensure that products la-

beled as organic were produced in accordance with the applicable EU and national

legislation. Each producer is subject to the system of inspection and certification.

Healthy nutrition with the use of organic products in Poland is becoming more

popular despite the higher prices of organic food in comparison with those ob-

tained from conventional farming. More and more Polish organic food is exported

to the EU and third countries. Polish organic products, owing to their high quality,

successfully compete with organic products from other countries.



Powierzchnia upraw, użytkowanych

zgodnie z przepisami o rolnictwie ekolo-

gicznym, wyniosła na koniec 2011 r. po-

nad 576 tys. ha. W latach 2003-2011 po-

wierzchnia użytków ekologicznych wzro-

sła prawie 9,5-krotnie i stanowi obecnie

ok. 3,8% całej powierzchni użytkowanej

rolniczo w Polsce.

Od 2003 r. nastąpił też dynamiczny

wzrost liczby przetwórni ekologicznych.

Było ich w 2003 r. tylko 22, a w 2011 r. już

267. Zlokalizowane są one często w po-

bliżu dużych aglomeracji

miejskich lub też w regio-

nach rolniczych. Najwię-

cej przetwórni znajduje

się obecnie w wojewódz-

twie mazowieckim (55),

wielkopolskim (39) i lu-

belskim (28).

Ważnym elemen-

tem systemu produkcji

ekologicznej jest zagwa-

rantowanie, że produkty,

oznakowane jako ekolo-

giczne, zostały wytwo-

rzone zgodnie z obowią-

zującymi przepisami unij-

nymi i krajowymi. Każdy

z producentów podlega

systemowi kontroli i cer-

tyfikacji.

Zdrowe odżywianie, z zastosowaniem

produktów rolnictwa ekologicznego, ma

w Polsce coraz więcej zwolenników, pomi-

mo wyższych cen żywności ekologicznej

w porównaniu z produktami uzyskanymi

z rolnictwa konwencjonalnego. Coraz

więcej polskiej żywności ekologicznej jest

eksportowane do krajów UE i trzecich. Pol-

skie produkty ekologiczne swoją wysoką

jakością skutecznie konkurują z produkta-

mi ekologicznymi z innych krajów.



48

Potencjalni nabywcy produktów ekologicznych powin-ni też wiedzieć, że od 1 lipca 2012 r. obowiązuje nowe unijne oznakowanie – logo, które powinno być umiesz-czane na opakowaniach produktów rolnictwa ekolo-gicznego. Ten znak to gwarancja, że produkt spełnia wszystkie wymagania produkcji, kontroli i certyfikacji stawiane żywności ekologicznej Potential buyers of organic products should also know that, from 1st July 2012, the EU introduced new labelling – a logo, which should be affixed to the packaging of organic agricultu-re products. This mark is a guarantee that the product meets all the imposed requirements concerning pro-duction, inspection and certification of organic food.

The fragmentation and she fragmentati

its natural predispositiots natural pre

European homes.European ho

The last years in PolaThe la

h

o-

oo--

o-


TWWłaściciel gospodarstwa nie ogranicza się jednak wyłącznie

do rolniczej, ekologicznej produkcji. Założył firmę przetwórczą,

w której wykorzystuje wytwarzane surowce, a także rośliny

zielarskie rosnące naturalnie. Trzeba dodać, że pan Angielczyk

realizuje również inne swoje, „ekologiczne” pomysły.

Gospodarstwo Pana Mirosława Angielczyka położone jest

we wsi Koryciny (woj. podlaskie). Zajmuje powierzchnię 41 ha,

z czego uprawy stanowią 38,5 ha. Na powierzchni 23 ha upra-

wiane są: dzika róża, głóg, berberys i 23 gatunki ziół. Wśród nich

są także takie, które są chronione w środowisku na-

turalnym, a istnieje na nie zapotrzebowanie na ryn-

ku, jak np. trawa żubrówka czy czosnek niedźwiedzi.

W celu zapewnienia odpowiednich warunków świet-

lnych, glebowych i wilgotnościowych w gospodar-

stwie stosuje się technologie właściwe dla każdego

gatunku.

Uprawiane zioła są następnie przetwarzane we

własnym zakładzie „Dary Natury”. Firma powstała

w 1990 r. specjalizuje się obecnie w produkcji ziół,

mieszanek ziołowych, herbat ziołowych i owoco-

wych, ekologicznych olejów tłoczonych na zimno,

wyrobów pszczelarskich, ekologicznych nasion na

kiełki, ziołowych zapraw do nalewek, ziół do kąpieli.

Surowcami są oczywiście zioła pochodzące

z własnej uprawy i innych certyfikowanych gospo-

darstw ekologicznych w tym regionie, a także zioła

z naturalnych siedlisk. Tereny 10 leśnictw Nadleśni-

ctwa Rudka, objętych certyfikatem ekologicznym, na których

zbierane są naturalne surowce zielarskie używane w produkcji

The farm owner does not limit solely to agricultural, organic produc-

tion. He founded the processing company which uses manufactured

raw materials, as well as wild herbal plants. It should be mentioned

that Mr Angielczyk implements also his other “ecological” ideas.

The Mr Mirosław Angielczyk’s farm is located in the Koryciny

village (Podlaskie Voivodeship). It covers an area of 41 ha, of which

38.5 ha are cultivated area. The area of 23 ha is used for cultivation

of: wild rose, hawthorn, barberry, and 23 species of herbs. Among

them are those legally protected in the wild, on which there is de-

Ekologiczna różnorodnośćEcological diversity

49

Wśród produktów, wytwarzanych w fir-mie „Dary Natury”, należy wyróżnić olej rydzowy (z lnianki), jako polski produkt, który został zarejestrowany i uzyskał ochronę w unijnym systemie Gwaranto-wana Tradycyjna Specjalność Among products manufactured in “Dary Natu-ry”, rydzowy oil (semolina oil), a Polish product, which has been registered and has received protection in the EU sys-tem of Traditional Specialty Guaranteed, should be distinguished.

W 2011 R., I MIEJSCE W OGÓLNOKRAJOWYM KONKURSIE NA NAJLEPSZE

GOSPODARSTWO EKOLOGICZNE W KATEGORII „EKOLOGIA – ŚRODO-

WISKO” ZDOBYŁO GOSPODARSTWO PANA MIROSŁAWA ANGIELCZYKA.

STAŁO SIĘ TO JUŻ PO RAZ DRUGI, BO TYTUŁ TEN PRZYZNANO GOSPO-

DARSTWU RÓWNIEŻ W 2009 R. IN 2011, THE FARM OF MR MIROSŁAW

ANGIELCZYK WON THE 1ST PLACE IN A NATIONAL COMPETITION FOR

THE BEST ORGANIC FARM IN THE ”ECOLOGY – ENVIRONMENT” CATE-

GORY. THIS WAS THE SECOND TIME, BECAUSE THE FARM WON THE TITLE

FOR THE FIRST TIME IN 2009.


firmy „Dary Natury”, to wyjątkowo czyste środowisko, bogate

we florę i faunę stare kompleksy leśne. Podczas zbioru ziół, ze

stanu naturalnego, szczególną uwagę przykłada się do ochrony

środowiska. Pan Angielczyk, sam od najmłodszych lat zajmował

się zbiorem ziół. Jego zamiłowanie do przyrody i radość obco-

wania z naturą przekształciły się w pracę zawodową. Z jedno-

osobowej firmy, poprzez wytrwałą i solidną pracę wyrosła firma

duża, prężna, której produkty są znane i sprzedawane w całej

Polsce i w krajach europejskich, a ponad 80% produkcji zakładu

ma certyfikat produktu ekologicznego. Wśród produktów wy-

twarzanych w firmie „Dary Natury” należy wyróżnić olej rydzo-

wy (z lnianki), jako polski produkt, który został zarejestrowany

i uzyskał ochronę w unijnym systemie Gwarantowana Tradycyj-

na Specjalność.

Pozostałe uprawy w gospodarstwie – zboża, motylkowate,

trawy – stanowią bazę paszową dla zwierząt. A jest ich w gospo-

darstwie pana Angielczyka duża różnorodność, bo ponad 300 kur

rasy zielononóżka kuropatwiana, perliczki, indyki, kaczki, gęś biłgo-

rajska, owce wrzosówki i kozy oraz 2 konie, w tym jeden starej rasy

huculskiej. Jest też pasieka składająca się z 40 rodzin pszczelich.

Atrakcją dla turystów i integralną częścią gospodarstwa

jest ogród botaniczny „Podlaski Ogród Ziołowy”. Zajmuje po-

wierzchnię 10 hektarów i skupia około 500 gatunków roślin.

Są to rodzime, polskie rośliny i inne gatunki świetnie rosnące

w naszych warunkach (np. żeń-szeń, pochodzący z Azji). Ogród

można zwiedzać za darmo, można też zakupić sadzonki ziół lub

skomponować własne mieszanki z roślin z wysuszonych ziół.

A pan Mirosław Angielczyk opiekując się ogrodem, pieczoło-

wicie zachowuje stare elementy krajobrazu i uzupełnia je pod-

laskimi ziołami, tradycyjnymi kwiatami, krzewami i drzewami.

50

mand in the market, such as buffalo grass or wild garlic. Appro-

priate technologies are used for each species, in order to ensure

proper light, soil and moisture conditions on the farm.

Cultivated herbs are processed in-house in the “Dary Natury”

plant. The company was founded in 1990 and it currently special-

izes in the production of herbs, herbal blends, herbal and fruit

teas, organic cold-pressed oils, apiarian products, organic seeds for

sprouts, herbal seasoning for liqueurs, and herbals for bath.

Herbs from in-house cultivation and other certified organic

farms of this region, as well as herbs from natural habitats are of

course raw materials used there. Areas of 10 Forest Ranges of Rud-

ka Forest Inspectorate, covered by an Organic Certificate, are the

place where natural herbal raw materials are collected and used

in the production by “Dary Natury”. These areas are an extremely

clean environment, old forests abundant in flora and fauna. When

harvesting herbs from their natural habitat, special attention is

paid to environmental protection. Mr Angielczyk has been found

of herbs from his childhood. His love of nature and the joy of com-

muning with nature transformed into a professional career. A one-

man company has developed into a large and dynamic business

due to a steady and solid work. Its products are known and sold

throughout Poland and other European countries. Over 80% of its

production is covered by an Organic Product Certificate. Among

products manufactured in “Dary Natury”, rydzowy oil (made of false

flax), a Polish product, which has been registered and has received

protection in the EU system of Traditional Specialty Guaranteed,

should be distinguished.

Other crops on the farm – cereals, legumes, grasses – form the

basis for animal feed. Mr Angielczyk’s farm includes great variety of

animals, i.e. over 300 greenleg partridge (zielononóżka kuropatwiana)

hens, guinea fowls, turkeys, ducks, Biłgoraj geese,

Wrzosówka sheep, goats and 2 horses, including

one of the old Hucul breed. There is also an api-

ary consisting of 40 colonies of bees.

“Podlaski Herb Garden” (“Podlaski Ogród

Ziołowy”), a botanical garden, is a tourist attrac-

tion and an integral part of the farm. It covers

an area of 10 ha and comprises about 500 spe-

cies of plants. These are native Polish plants and

other species growing well in our conditions

(such as ginseng from Asia). The garden can be

visited for free. You can also buy seedlings of

herbs or compose your own blend of plants of

dried herbs. Mr Mirosław Angielczyk, caring for

the garden, carefully preserves old landscape

elements and adds Podlaskie herbs, traditional

flowers, shrubs and trees.

DANE KONTAKTOWE: CONTACT DETAILS: MIROSŁAW ANGIELCZYK, KORYCINY 73, 17- 315 GRODZISK, POLAND, PHONE./FAX V+48 85 656 90 21, HTTP://DARYNATURY.PL

NA PODSTAWIE DANYCH PRODUCENTA ON THE BASIS OF INFORMATION FROM THE PRODUCER


51

SF SYMBIO POLSKA S.A., a company we would like to present to our

Readers, is a dynamically developing producer and distributor

of certified Polish organic food, which is not only prominent on

the domestic market, but is also a significant exporter of this

kind of food to the European and North American markets.

The company was founded in 1998. In re-

sponse to the growing demand for ecological

food in affluent countries, at the first stage

of its activity it focused on establishing

a group of ecological producers, specialis-

ing in the production of vegetables and “soft

fruits”: strawberries, raspberries, currants. As

soon as in 1999, it began supplying the main European pro-

ducers of baby-food, such as Nestle, Hipp and Heinz, with eco-

logical frozen fruits and vegetables. In the following years, also

in Poland a rise in the interest in high-quality food with eco-

logical certificates could be observed. This prompted SYMBIO

to start producing and selling its products on the domestic

market. At first, these included jams and juices, next muesli

and oat flakes were added, and then healthy cookies and dried

fruits and nuts. That is how SYMBIO POLSKA has become the

supplier of the widest offer of ecological prod-

ucts on the Polish market at that time, and

the offer is still being expanded.

Currently, SYMBIO’s activity may be di-

vided into two basic groups:

• production and export of primary re-

sources used for food production;

• production and distribution of retail products for the do-

mestic market and for export.

The company buys and processes primary resources ac-

quired from Polish organic farms and exports them. The main

primary resources include: fruits – strawberries, raspberries,

black currants, chokeberries, apples, blueberries, cherries,

blackberries; and vegetables – courgettes, onions, carrots,

haricots verts, leeks, pumpkins. These products are mainly pro-

cessed to a frozen, squash, mash and freeze-dried form. Their

main receivers are yoghurt production plants in England, Swit-

zerland and the USA, as well as other processing companies in

the Netherlands, Austria, the USA, Germany and Italy.

At present, SYMBIO produces and distributes the following

retail products for the domestic market and for export: fruit

(including those without added sugar) and vegetable juices,

Firma SYMBIO POLSKA S.A., którą chcielibyśmy zaprezentować

Czytelnikom, to dynamicznie rozwijający się producent i dys-

trybutor certyfikowanej polskiej żywności ekologicznej, znaczą-

cy nie tylko na krajowym rynku, ale również ważny eksporter tej

żywności na rynki krajów europejskich i Ameryki Północnej.

Firma powstała w 1998 roku. Odpowiadając na rosnący

w zamożnych państwach popyt na żywność ekolo-

giczną, w pierwszym okresie swej działalności,

skoncentrowała się na stworzeniu grupy

producentów ekologicznych i wyspe-

cjalizowaniu ich w produkcji owoców

miękkich – truskawek, malin, porze-

czek oraz warzyw. Już od 1999 roku

zaczęła dostarczać ekologiczne owoce i wa-

rzywa mrożone do głównych producentów odży-

wek dla dzieci w Europie, takich jak Nestle, Hipp, Heinz.

W następnych latach, również na polskim rynku odnotowano

wzrost zainteresowania żywnością wysokiej jakości z certyfika-

tem ekologicznego pochodzenia. Skłoniło to firmę SYMBIO do

rozpoczęcia produkcji i sprzedaży produktów na rynku krajo-

wym. Początkowo były to dżemy i soki, następnie dodano do

oferty musli i płatki owsiane, a potem zdrowe ciastka i bakalie.

W ten sposób SYMBIO POLSKA stała się dostaw-

cą najszerszej oferty produktów ekologicznych

na polskim rynku w tym czasie i ofertę tę na-

dal rozszerza.

Obecnie działalność SYMBIO dzieli

się na dwie podstawowe grupy:

• produkcję i eksport surowców wykorzy-

stywanych do produkcji spożywczej;

• produkcję i dystrybucję produktów detalicznych na rynek

krajowy i eksport.

Firma skupuje i przetwarza surowce pozyskiwane z polskich

gospodarstw ekologicznych i eksportuje je. Głównymi surow-

cami są: owoce – truskawki, maliny, czarne porzeczki, aronia,

jabłka, jagody leśne, wiśnie, jeżyny; warzywa – cukinia, cebula,

marchew, fasolka szparagowa, por, dynia. Produkty te są prze-

twarzane głównie do postaci mrożonej, koncentratu, przecieru

i liofilizatu. Największymi ich odbiorcami są zakłady produkujące

wsady jogurtowe w Anglii, Szwajcarii i USA oraz inne firmy prze-

twórcze w Holandii, Austrii, USA, Niemczech i Włoszech.

SYMBIO produkuje i dystrybuuje obecnie następujące pro-

dukty detaliczne na rynek krajowy i na eksport: soki owocowe

Na zdrowie!Stay healthy!


52

marmalade and jams (also without added sugar), vegetable

preserves, cookies, flakes, flours, noodles, cereals, rice, dried

fruits and nuts. These products are available not only in shops

selling organic food, but also

in many luxury food shops

and some super – and hy-

permarket chains. SYMBIO

juices are exported mainly to

Sweden, jams and preserves

to Italy and various products

i.a. to England, Lithuania and

Bulgaria.

Therefore, we encourage

our Readers to try SYMBIO’s

products and... become their

faithful enthusiasts. We rec-

ommend that you try at least

some delicacies from the

broad offer, e.g.: plum marma-

lade with a peculiar sour-sweet taste and an unparalleled aroma

made of ripe plums (prunus domestica) exclusively; cherry and

raspberry jams, fresh-packed pickles, pattypans and courgettes;

wholemeal ray noodles; cookies – made of wholemeal wheat

flour and oat flakes with a drop of apple syrup.


(w tym również bez dodat-

ku cukru) i warzywne, po-

widła i dżemy (również bez

dodatku cukru), przetwory

warzywne, ciastka, płatki,

mąki, makarony, kasze, ryże

i bakalie. Można je kupić

nie tylko w sklepach z żyw-

nością ekologiczną, ale

również w wielu sklepach

delikatesowych, niektórych

sieciach super- i hipermar-

ketów. Soki SYMBIO eks-

portowane są głównie do

Szwecji, dżemy i przetwory

do Włoch, różnorodne pro-

dukty, m.in. do Anglii, na

Litwę, do Bułgarii.

Zachęcamy więc Czy-

telników do spróbowania

produktów wytwarzanych

przez SYMBIO i… pozosta-

nia wiernymi ich wielbicielami. Z bogatej oferty warto poznać

smak choć kilku z nich np.: powideł śliwkowych – o specyficz-

nym kwaśno-słodkim smaku i niepowtarzalnym aromacie, pro-

dukowanych wyłącznie z dojrzałych śliwek węgierek; dżemów

wiśniowych i malinowych, konserwowych ogórków, patiso-

nów i cukinii; makaronu razowego żytniego; ciastek – z peł-

noziarnistej maki pszennej, płatków owsianych, z dodatkiem

syropu jabłkowego.


Składniki produktów SYMBIO pochodzą wyłącznie z posiadają-cych atest, polskich gospodarstw ekologicznych, w których nie stosuje się sztucznych nawozów, chemicznych środków ochro-ny roślin, antybiotyków i hormonów. Produkty te nie zawierają konserwantów, sztucznych barwników i GMO The ingredients of SYMBIO products originate only from attested Polish organic farms which do not apply any artificial fertilisers, crop protection chemicals, antibiotics or hormones. These products include no preservatives, artificial colourings or GMOs.


53

SL Such forests may be found in many Polish regions, including Lower

Silesia. RUNOLAND from Góra town (Lower Silesia) uses this wealth

of forests in its manufacturing. The company is engaged primar-

ily in the processing of undergrowth, but also fruit and vegetables

from certified organic cultivations. The company has been operat-

ing already for 20 years and it is a General Partnership, whose all

shareholders are Polish citizens. It continues the tradition of pro-

cessing in this area.

Processed wild mushrooms and forest fruit are the most im-

portant and biggest part of the company’s production - almost

60%. These include preserves of forest fruit, dried mushrooms,

marinated mushrooms, sterilized mushrooms, dried herbs. Other

products are preserves of fruit and vegetables, dried fruit, dried

vegetables – all from organic farms.

Cleanliness of the environment – forests, which provide us

with raw materials, enabled us to apply for an environmental

compliance certification. Since 2005, RUNOLAND has had an Or-

ganic Compliance Certificate, issued by the EKOGWARANCJA Sp.

z o.o. Certification Body from Lublin, which is renewed every year.

The plant meets all the requirements of current EU law.

Nearly half of the RUNOLAND’s production is sold for export

– mainly to the United States and Canada. In 2000, U.S. health

authorities granted RUNOLAND a number of a direct exporter to

the USA, and most of its products received certification of export

to this country. In 2009, the company received an NOP Certificate,

which allows for selling organic products in the USA.

RUNOLAND uses traditional manufacturing methods, which

does not involve chemical preservatives. Thus products taste like

Lasy takie można spotkać w wielu regionach Polski, w tym rów-

nież na Dolnym Śląsku. To leśne bogactwo wykorzystuje w swo-

jej produkcji firma RUNOLAND z miejscowości Góra (woj. dolno-

śląskie). Firma ta zajmuje się przetwórstwem przede wszystkim

runa leśnego, ale również owoców i warzyw z certyfikowanych

upraw rolnictwa ekologicznego. Istnieje już 20 lat, jest Spółką

Jawną, której udziałowcami są wyłącznie obywatele Polski. Kon-

tynuuje ona tradycje przetwórcze na tym terenie.

Przetworzone grzyby leśne i owoce lasu stanowią najważ-

niejszą i największą część produkcji firmy – blisko 60 %. Należą

do nich przetwory owocowe z owoców leśnych, grzyby suszo-

ne, grzyby marynowane, grzyby sterylizowane, suszone zioła.

Pozostały asortyment to przetwory owocowe i warzywne, su-

szone owoce, suszone warzywa otrzymywane z owoców i wa-

rzyw z ekologicznych plantacji.

Dolnośląskie skarbyTreasures of Lower Silesia

POLSKA JEST KRAJEM, KTÓRY POSIADA DUŻO LASÓW I TO LASÓW CZY-

STYCH, NIESKAŻONYCH ŚRODKAMI CHEMICZNYMI, OBFITUJĄCYCH

W NATURALNIE ROSNĄCE ZIOŁA, GRZYBY ORAZ ZNAKOMITE, AROMA-

TYCZNE I SMACZNE OWOCE LEŚNE (NP. CZARNE JAGODY, BORÓWKI, ŻU-

RAWINY, POZIOMKI, JEŻYNY, MALINY) POLAND IS A COUNTRY ABUN-

DANT IN FORESTS. FORESTS THAT ARE PURE, UNTAINTED BY CHEMICALS,

RICH IN NATURALLY GROWING HERBS, MUSHROOMS AND EXCELLENT,

AROMATIC AND DELICIOUS BERRIES (E.G. BLACKBERRIES, BLUEBERRIES,

CRANBERRIES, WILD STRAWBERRIES, BRAMBLES, RASPBERRIES).


54

Czystość środowiska naturalnego – lasów, z których pochodzą surowce, umoż-

liwiła wystąpienie przez firmę o przeprowadzenie certyfikacji zgodności ekologicz-

nej. Od roku 2005 RUNOLAND posiada Ekologiczny Certyfikat Zgodności, wydany

przez Jednostkę Certyfikującą EKOGWARANCJA sp. z o.o. z Lublina, który jest co

roku odnawiany. Zakład spełnia wszystkie wymogi aktualnej ustawy unijnej.

Blisko połowa produkcji firmy RUNOLAND jest sprzedawana na eksport –

głównie do Stanów Zjednoczonych i Kanady. W roku 2000 amerykańskie władze

sanitarne przyznały spółce RUNOLAND numer bezpośredniego eksportera do USA,

a większość przetworów otrzymała certy-

fikację eksportową do tego kraju. W roku

2009 firma uzyskała certyfikat NOP, umoż-

liwiający sprzedaż produktów ekologicz-

nych na terenie USA.

W firmie RUNOLAND stosuje się tra-

dycyjne metody produkcji, bez używania

chemicznych konserwantów. Dzięki temu

wyroby smakują jak z babcinej spiżarni.

Całą produkcję, pod względem wymagań

jakościowych i sanitarnych, kontroluje

przyzakładowe laboratorium. A wszystko

w celu otrzymania smacznych, zdrowych

i jak najlepszej jakości produktów. Warto więc spróbować niektórych z nich.

W dolnośląskich lasach rośnie wiele jadalnych gatunków grzybów, które umie-

jętnie przetworzone będą cieszyły podniebienia smakoszy. RUNOLAND proponuje

tradycyjne polskie przetwory z grzybów, takie jak: marynowane borowiki, pod-

grzybki, maślaki, kurki, opieńki. Wspaniałymi dodatkami do potraw, które wzboga-

cają ich smak i nadają wyrazistość są suszone borowiki lub podgrzybki oraz ste-

rylizowane, solone podgrzybki, kurki, mieszanka z grzybów leśnych. Oczywiście

ekologiczne, z firmy RUNOLAND.

Owoce leśne to bogactwo smaku i aromatu. Zachęcamy do poznania smaku eko-

logicznej konfitury z jagody leśnej. Jednak konfitura z jagód to nie tylko ekologiczne

jagody – wszystkie dodatki i przyprawy używane do jej produkcji też są ekologiczne.

Daje to pewność, że konfitura z jagody leśnej jest w pełni naturalna i zdrowa.

Z innych produktów warto spróbować ekologicznej borówki lub żurawiny do

mięs, konfitur z truskawek lub wiśni, powideł śliwkowych i śliwek w occie oraz musu

z owocu czarnego bzu.

NA PODSTAWIE DANYCH PRODUCENTA ON THE BASIS OF INFORMATION FROM THE PRODUCER

from a grandma’s pantry. A company’s labora-

tory controls the whole production in terms

of the quality and sanitary requirements. All

of these in order to obtain tasty, healthy and

best-quality products. So, let us try some of

them.

Forests of Lower Silesia are abundant in

many edible species of mushrooms which,

when expertly prepared, are delicious. RUNO-

LAND offers traditional Polish preparations

from mushrooms such as marinated bole-

tuses, bay boletes, suilluses, chanterelles, ar-

millarias. Dried boletuses or bay boletes, and

salted sterilized bay boletes, chanterelles, or

forest mushroom blend are great food addi-

tives which enhance flavor and make it dis-

tinctive. All of them are organic and come

from RUNOLAND, of course.

Forest fruit are variety of flavor and aro-

ma. We encourage you to explore taste of

organic forest berry jam. Organic berry jam

is not only organic berries - all additives and

spices used in its production are organic.

This makes forest berry jam completely nat-

ural and healthy.

Among other products, it is worth try-

ing organic blueberries or cranberries with

meats, preserves from strawberries or cher-

ries, plum jam and plums in vinegar, elder-

berry mousse.

DANE KONTAKTOWE: CONTACT DETAIL:RUNOLAND

SP.J. B. LEŚNIEWSKI I WSPÓLNICY UL. PODWALE 11, 56-200 GÓRA; POLAND

TEL. 500 842 885WWW.RUNOLAND.PL

Jakość produktów, wytwarzanych przez RUNOLAND, jest sy-stematycznie kontrolowana przez jednostkę certyfikującą EKOGWARANCJA, która gwarantuje, iż spełniają one wszystkie rygorystyczne wymogi produktów ekologicznych The quality of the products manufactured by RUNOLAND is systematical-ly reviewed by the EKOGWARANCJA Certification Body, which ensures that all of them meet all the stringent requirements of organic products.


L S

55

The company continues a more than 150-year butcher’s tradition

of Krajmas family, from which Mr Paweł Krajmas – its founder and

current director, comes from. “Jasiołka” Meat Processing Plant spe-

cializes in production of traditional organic meats, especially high-

quality dry and semi-dry sausages, Dukla smoked meats (bacon,

pork loins, hams, smoked ham) and brawn without gelatin, all pre-

pared in accordance with old recipes from surrounding villages,

old manor houses.

Among over 23 prod-

ucts, there are 5 particularly

exceptional which have been

entered into the Traditional

Products List of the Podkar-

pacie region. They are worth

trying and these are: “Dukla

Firma kontynuuje ponad 150-letnie tradycje rzeźnicze ro-

dziny Krajmasów, z której wywodzi się jej założyciel i obec-

ny dyrektor – Paweł Krajmas. Specjalnością ZM „Jasiołka” są

tradycyjne wędliny ekologiczne, głównie wysokiej jakości

kiełbasy suche, półsuche, wędzonki dukielskie (boczki, po-

lędwice wieprzowe, szynki, balerony) oraz salceson bez że-

latyny, wszystkie przygotowywane według starych recep-

tur – pochodzących z okolicznych wsi dawnych dworów

szlacheckich.

Spośród ponad 23 wyrobów, 5 szczególnie wyjątko-

wych zostało wpisanych na Listę Produktów Tradycyjnych

regionu Podkarpacia. Warto ich spróbować, są to: „salce-

son dukielski”, „kiszka kaszana regionalna dukielska”, „kiszka

pasztetowa dukielska”, „kiełbasa swojska krajana” i „pasztet

zapiekany”. Nie sposób nie wspomnieć również o „kiełbasie

pradziada”. To jedyny taki w Polsce wyrób, który zresztą zo-

stał opatentowany. W skład tej unikatowej kiełbasy wcho-

dzi mięso wieprzowe szynkowe i… wątróbka wieprzowa.

Wszystkie wyroby „Jasiołki” odznaczają się wyjątkowym

smakiem i zapachem, na co niewątpliwie ma wpływ fakt,

że surowiec mięsny do ich produkcji pochodzi z ekologicz-

nych i tradycyjnych gospodarstw, przyprawy to starannie

dobrane mieszanki ziół, a wędzenie wyrobów przeprowa-

Smak i jakośćTaste and quality

ZAKŁAD MIĘSNY „JASIOŁKA” W DUKLI (WOJ. PODKARPACKIE)

UZNANY JEST ZA JEDNEGO Z PREKURSORÓW PRODUKCJI

EKOLOGICZNEJ I TRADYCYJNEJ ŻYWNOŚCI W POLSCE. JEST TO

FIRMA RODZINNA, KTÓRA ZOSTAŁA UTWORZONA W 1996 R.,

ALE JEJ RODOWÓD JEST O WIELE STARSZY “JASIOŁKA” MEAT

PROCESSING PLANT IN DUKLA (PODKARPACKIE REGION) IS

CONSIDERED TO BE ONE OF PRECURSORS OF PRODUCTION

OF ORGANIC AND TRADITIONAL FOOD IN POLAND. IT IS A FA-

MILY COMPANY WHICH WAS ESTABLISHED IN 1996; HOWEVER,

ITS ORIGIN GOES BACK TO MUCH EARLIER TIMES.


56

dza się za pomocą naturalnego dymu z drewna

liściastego.

Nic więc dziwnego, że produkty odnoszą

sukcesy i zdobyły już blisko 150 krajowych i za-

granicznych nagród i wyróżnień.

Od 2006 r. ZM „Jasiołka” ma Certyfikat Zgod-

ności na wyroby ekologiczne, nadany przez

firmę EKOGWARANCJA – największą ogólnopol-

ską Jednostkę Certyfikującą.

Wyroby „Jasiołki” są znane i cenione nie tyl-

ko w Polsce. Firma z powodzeniem uczestniczy-

ła już w targach czy pokazach degustacyjnych

w Niemczech, Belgii, Wielkiej Brytanii, a nawet

w Tajlandii – w Bangkoku, zdobywając tam swo-

ich wielbicieli.

Z powodzeniem rozwija się eksport wyro-

bów z Dukli poza granice Polski – do Słowacji,

Czech, Niemiec, Wielkiej Brytanii. Ale „Jasiołka”

sięga jeszcze dalej, bo aż do Chin.

Tak więc wyroby ZM „Jasiołka” podbijają

świat swoim smakiem i jakością.

NA PODSTAWIE DANYCH PRODUCENTA ON THE BASIS OF INFOR-MATION FROM THE PRODUCER

brawn”, “Dukla regional black pudding”, “Dukla liver sausage”, “compatriot’s home-

like sausage” and “baked pate”. “Great grandfather’s sausage” has to be also men-

tioned. It is the only such product in Poland which, however, has been even pat-

ented. This unique sausage is produced of ham and pork meat, and... pork liver.

All “Jasiołka” products are of great taste and flavor, because meat they are made

of comes from organic and traditional farms, spices are carefully selected blends of

herbs, and smoking of products is carried out in natural hardwood smoke.

No wonder that the products are successful and have already won nearly

150 national and international prizes and awards.

Since 2006, “Jasiołka” Meat Processing Plant has had a Compliance Certifi-

cate for organic products, issued by EKOGWARANCJA – the largest nationwide

Certification Body.

Products of “Jasiołka” are known and appreciated not only in Poland. The

company has successfully participated in tasting fairs and shows held in Ger-

many, Belgium, the United Kingdom, and even in Thailand – in Bangkok, win-

ning their devotees there.

Export of products from Dukla outside the Polish border – to Slovakia, the

Czech Republic, Germany, the United Kingdom is successfully developing. How-

ever, “Jasiołka” goes even further – to China.

Thus the products of “Jasiołka” Meat Processing Plant conquer the world

with their taste and quality.

DANE KONTAKTOWE: CONTACT DETAILS:“JASIOŁKA” MEAT PROCESSING PLANT

38-450, UL. NADBRZEŻNA 1, POLAND

TEL. +48 13 433 08 02; FAX +48 13 492 77 71WWW.JASIOLKA.COM.


ProducenciEksporterzyProducers-Exporters

TH

58

PRODUCENCI - EKSPORTERZY

Polski handel zagraniczny artykułami rolno-spożywczymi w 2011 rokuPolish foreign trade in agri-food products in 2011

Trade of agric-food products is an important part of Polish foreign

trade. In 2011, a value of turnover in Polish foreign trade of these prod-

ucts amounted to EUR 27.6 billion and was 12.8% higher than in 2010.

The balance of trade of agri-food products reached plus EUR 2.6 billion,

and it was 1.2% higher than in 2010. Poland achieved the highest posi-

tive balance in trade with Russia (+EUR 744 million), the United King-

dom (+EUR 636 million) and the Czech Republic (+EUR 565 million).

The value of sales to the European Union (EU) states increased

by 10%, and that to the countries of the former „Fifteen” increased

by 8.9%. Sales of Polish food to 11 “new” Member States grew by

13.4%. Overall, the value of goods sold on the EU market amounted

to EUR 11.8 billion, however, the share of EU states in the structure of

agricultural and food export decreased slightly from 79.3% to 78.0%.

Handel artykułami rolno-spożywczymi to ważna część pol-

skiego handlu zagranicznego. Wartość obrotów w polskim

handlu zagranicznym tymi towarami w 2011 r. wyniosła 27,6

mld EUR i była o 12,8% większa niż w 2010 roku. Saldo w han-

dlu artykułami rolno-spożywczymi osiągnęło poziom plus

2,6 mld EUR i było o 1,2% wyższe niż w 2010 roku. Najwyż-

sze dodatnie saldo uzyskała Polska w obrotach z Rosją (+744

mln EUR), Wielką Brytanią (+636 mln EUR) i Republiką Czeską

(+565 mln EUR).

Do krajów Unii Europejskiej (UE) wartość sprzedaży

wzrosła o 10%, a do krajów dawnej „piętnastki” o 8,9%. Do 11

„nowych” krajów członkowskich sprzedaż polskiej żywności

wzrosła o 13,4%. Ogółem na rynek UE sprzedano towary na

kwotę 11,8 mld EUR, ale w struk-

turze eksportu rolno-spożywcze-

go udział państw UE nieco się

zmniejszył, z 79,3% do 78,0%.

W 2011 roku najwięcej

artykułów rolno-spożywczych,

o wartości około 3 431 mln EUR,

sprzedano do Niemiec i w po-

równaniu z 2010 rokiem był

to wzrost o 11,4%. Eksport do

Niemiec stanowił około 23%

wartości całego eksportu rolno-

-spożywczego zrealizowanego

w ubiegłym roku. Na rynek nie-

miecki najwięcej sprzedano (pod

względem wartości): ryb wędzo-

nych (głównie łososia), mięsa

drobiowego, herbatników, wafli

i innych wyrobów piekarniczych,

W 2011 ROKU WARTOŚĆ SPRZEDAŻY POLSKICH ARTYKUŁÓW ROLNO-SPOŻYW-

CZYCH ZA GRANICĘ WYNIOSŁA OGÓŁEM 15,1 MLD EUR I WZROSŁA O 11,8%

W PORÓWNANIU Z 2010 ROKIEM IN 2011, THE VALUE OF SALES OF POLISH

AGRI-FOOD PRODUCTS ABROAD AMOUNTED TO EUR 15.1 BILLION AND INCRE-

ASED BY 11.8% IN COMPARISON TO 2010.

EEksport 2011 do: / xport 2011 to: Niemcy/Germany 3 432 mln EUR

WNP/CIS 1 527 mln EUR

Wielka Brytania/

United Kingdom

1 023 mln EUR

Francja/France 859 mln EUR

Holandia/Netherlands 851 mln EUR

Rosja/Russia 806 mln EUR

Włochy/Italy 777 mln EUR

59

In 2011, the greatest quantities of agri-food products, worth ap-

proximately EUR 3,431 million were sold to Germany and, in compari-

son to 2010, it was a growth by 11.4%. Export to Germany accounted

for about 23% of the total agricultural and food export realized in the

previous year. The products whose greatest quantities were sold to

the German market (in terms of value) were: smoked fish (especially

salmon), poultry meat, biscuits, wafers and other bakery products,

fruit juices (mainly apple juice), processed and preserved fish, wheat,

milk powder, frozen fruit (mainly strawberries and raspberries), ciga-

rettes and beef.

The second position is occupied by the United Kingdom, where

goods worth EUR 1,023 million were sold. This meant, in compari-

son to the previous year, a growth by 8.5% and a 6.8% share in total

export. Products exported to the United Kingdom included mainly

chocolate and chocolate products, poultry, pork (salted), and meat

products.

The next, after the United Kingdom, biggest recipient of Pol-

ish agri-food products was the Czech Republic. In 2011, goods with

a value of about EUR 1,009 million were sold to the Czech market.

This meant, in comparison to the previous year, a growth by 18.8%

and a 6.7% share in total export. The Czech Republic was the recipi-

ent of mainly cheese, poultry, bakery products, cakes and pastries,

pork and canola oil.

Subsequent places among the main consumers of agri-food

products were taken by France – EUR 859 million, the Netherlands –

EUR 851 million, Russia – EUR 806 million, and Italy – EUR 777 million.

The value of export to the countries of the Commonwealth

of Independent States (CIS) amounted to EUR 1,527 million and,

compared to 2010, it was a growth by 11.0%. This situation re-

sulted mainly from a significant increase in the value of export

of pork, live poultry, apples, vegetables (mainly cabbage). Sales

soków z owoców (głownie soku

jabłkowego), przetworzonych

i zakonserwowanych ryb, psze-

nicy, a także mleka w proszku,

mrożonych owoców (głównie

truskawek i malin) oraz papiero-

sów i mięsa wołowego.

Na drugim miejscu znala-

zła się Wielka Brytania, do której

sprzedano towary o wartości

1 023 mln EUR. Oznaczało to,

w porównaniu do poprzednie-

go roku, wzrost o 8,5% i udział

w eksporcie ogółem na pozio-

mie 6,8%. Do Wielkiej Brytanii

eksportowano głównie czekola-

dę i wyroby czekoladowe, mię-

so drobiowe, mięso wieprzowe

(solone) oraz przetwory z mięsa.

Kolejnym po Wielkiej Brytanii, największym odbiorcą pol-

skich towarów rolno-spożywczych była Republika Czeska.

W 2011 roku sprzedano na czeski rynek towary o wartości

około 1 009 mln EUR. Oznaczało to, w porównaniu do po-

to the CIS countries constituted 10.1% of total export of agri-

food products.

In 2011, sales of poultry meat, chocolate and chocolate prod-

ucts, beef, pork, bakery and confectionery products (biscuits,

wafers, etc.), sugar syrup, cheese, fruit juices (especially apple),

smoked fish (primarily salmon) and frozen fruit dominated in terms

of an export value. The abovementioned goods constituted 46%

of total export.

High quality of food appreciated by foreign customers was

crucial to achieve good results in export of food from Poland.

BY DEPARTMENT OF AGRICULTURAL MARKETS


60

przedniego roku wzrost o 18,8% i udział w eks-

porcie ogółem na poziomie 6,7%. Republika

Czeska była odbiorcą głównie serów, mięsa dro-

biowego, wyrobów piekarniczych, ciast i ciastek,

mięsa wieprzowego oraz oleju rzepakowego.

Kolejne miejsca, wśród dominujących odbior-

ców artykułów rolno-spożywczych, zajęły: Francja –

– 859 mln EUR, Niderlandy – 851 mln EUR, Rosja –

– 806 mln EUR oraz Włochy – 777 mln EUR.

Wartość eksportu do krajów Wspólnoty Nie-

podległych Państw (WNP) wyniosła 1 527 mln

EUR i w stosunku do 2010 roku wzrosła o 11,0%.

Taka sytuacja wynikała przede wszystkim ze

znaczącego wzrostu wartości eksportu mięsa

wieprzowego, drobiu żywego, jabłek, warzyw,

w tym głównie kapusty. Sprzedaż do krajów

WNP stanowiła 10,1% wartości całego eksportu

towarów rolno-spożywczych.

W 2011 roku, pod względem wartości eks-

portu, przeważała sprzedaż mięsa drobiowego, czekolady

i wyrobów czekoladowych, mięsa wołowego, mięsa wieprzo-

wego, wyrobów piekarniczych i cukierniczych (herbatniki,

wafle, itp.), syropów cukrowych, serów, soków owocowych

(głównie jabłkowego), ryb wędzonych (głównie łososia) oraz

owoców mrożonych. Wymienione wyżej towary stanowiły

46% wartości całego eksportu.

Do uzyskania dobrych wyników w eksporcie żywności

z Polski niemałe znaczenie miała niewątpliwie jej wysoka ja-

kość doceniana przez zagranicznych odbiorców.

DEPARTAMENT RYNKÓW ROLNYCH MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI

PRODUCENCI - EKSPORTERZY

750800850900950

1 0001 0501 1001 1501 2001 2501 3001 3501 4001 450

EKSPORT towarów rolno-spożywczych 2008-2011 EXPORT of agri-food products between 2008-2011

w mln EUROEUR in mln

sty

czeń

luty

marz

ec

kwiec

ień

maj

czerw

iec

lipiec

sierpi

eń

wrzesie

ń

paźd

zierni

k

listop

ad

grud

zień

Januar

y

Februa

ry

March

April

May June

July

August

Septem

ber

October

November

December

Bliżej naturyClose to Nature

Documents

EURO 2012 z polską żywnością