Fornybar energi, komparative fortrinn for Sogn og Fjordane

Fylkesdelplanar

• Småkraft

• Vindkraft

• Miljø og klima

Klima – og energiplan

• Vasskraftpotensialet som finst i fylket er eit viktig bidrag til den reine og fornybare energien i landet.

• Restpotensialet i fylket må kunne byggast ut

Fortrinn for vasskraft

• Fallhøgde og vassmengde• Nedbøren, ”godt” fordelt over året

– Mykje nedbør. Brekke: 3600 m.m., Ålfoten : 2200. Solheim i Gloppen:2500. Jostedal : 1330. Tyinosen: 1000. Lom: 320 mm.

• Store deler av året som regn, gunstig for elvekraftverk.

• Deler av året som snø, snømagasin for vår/sommar

• Etablerte kraftselskap– innafor både produksjon og

overføring

• Kompetanse: – planlegging, utbygging og drift

• Leverandørar og entreprenørar– spesielt for mindre anlegg

Fortrinn for vasskraft, forts.

Installert effekt, produksjon. i fylket

3 480 MW 13,6 TWh

Samla forbruk, innafor fylkesgrensene

6,7 TWh

(ca. ¾ av forbruket går til kraftintensiv ind.)

Overskot, ut av fylket 6,9 TWh

(nok til 350 000 husst.)

Effekt-topp, produksj. i Norge,

24 600 MW 120 TWh

Samla forbruk i Norge 121 TWh

Vasskraftproduksjon i fylket og landet (2006)

Ny produksjon, større kraftverk

Gamle Tyin kraftverk, ÅrdalOpprusting/utviding. Innst. frå NVE

74 GWh

Eriksdal kraftverk. HøyangerOpprusting/utviding. Innst. frå NVE

92 GWh(uten Isvotni i Balestrand)

Feios kraftverk, Vik(søknad)

98 GWh

Østerbø kraftverk, Høyanger.(utkast, søknad)

175 GWh

Mork kraftverk, Lærdal(melding)

60 GWh

Vasskraft~75 eksisterande vasskraftverk

13 586 GWh, 2004

856 potensielle vasskraftverk

5 285 GWh < 3 kr/KWh

Småkraftverkpotensiale for ny produksjon til under 3 kr/kWh

• Sogn og Fjordane– 1,3 i Samla plan for vassdrag– 4 TWh i NVE sin ressurskartlegging– Sum: 5,3 TWh

• Landet– 7 TWh i Samla plan for vassdrag– 18 TWh i NVE si ressurskartlegging – Sum: 25 TWh

• Naturvern– inkl. biologisk mangfald

• Landskapsvern– ”turistfossane”

• Manglande kapasitet i kraftlinjenett

Hovudkonfliktar/problem vasskraft

Fortrinn for vindkraft

• Lang kystlinje• Svært gode vindforhold

– spesielt offshore

• Store ubrukte areal – på land langs kysten

• Store ubrukte sjøareal– innaskjers og til havs

• Spreidd busetnad, dvs. moderate konfliktar

• Godt utvikla maritimt miljø:– Skipsbyggingsindustri– Plastindustri– Godt utvikla vare- og tenesteleveranse til

kystbasert næringsliv

• Ny 420 kV kraftlinje vil gje eit sterkt nett som vil kunne ta imot ny vindkraftproduksjon

Fortrinn for vindkraft, forts.

Hovudkonfliktar/problem vindkraft

• Naturvern, landskapsvern, kulturminnevern

• Manglande kapasitet i kraftlinjenett. – Nettet er bygt for forbruk ikkje for produksjon

• Produksjonen vil vanlegvis ligge langt frå store forbruksstader.

• Ekstra kostnader på grunn av dårleg kapasitet i kraftlinjenettet

Fortrinn for bioenergi, brensel• Trevirke som brensel

– Fylket gror over av skog

– Småskala vedproduksjon

– Vanskeleg tilgjengeleg terreng for hausting

• Avfall– Ulemper på grunn av små volum og

lange transportvegar

– Ordningar for brenning av avfall med energigjenvinning

• Spreidd busetnad – godt grunnlag for tradisjonell fyring med ved

• Små konsentrasjonar av busetnad/næringsliv – ikkje spesielt gunstig for bygging av anlegg for

vassboren varme

• Topografien ligg heller ikkje godt tilrette

Fortrinn for bioenergi, bruk av varme

Fortrinn for bølgeenergi, sjøvarme

• Bølgeenergi– Mange fellestrekk med fortrinn for

vindkraft – Teknologien er for fersk til at det er

grunnlag for å spå om framtida

• Sjøvarme– Mange av våre tettstader ligg verd

sjø/fjord.• Nordfjordeid er sjøvarmen nytta ut.

Erfaringane frå dette prosjektet bør kunne nyttast av fleire

Fortrinn for solenergi?

• Neppe særlege fortrinn• Kan bli store innafor

industriell produksjon– utstyr for å samle solenergi

(Norsun i Årdal, evt. Elkem Solar i Svelgen)