GENEL SEÇİMLERİN YEREL SEÇİMLERE ETKİSİ ARAŞTIRMASImiargem.org.tr/duragan/d/GENEL SEÇİMLERİN YEREL... · medya araçlarını kullanmayan, sosyal demokrat sosyo politik

GENEL SEÇİMLERİN YEREL SEÇİMLERE ETKİSİ

ARAŞTIRMASI

AĞUSTOS - 2018

Çetin Emeç Bulvarı Hürriyet Caddesi No: 2/12 Çankaya / ANKARA

Tel: 0312 473 8423 – Faks: 0312 473 8429 www.miargem.org.tr – [email protected]

GENEL SEÇİMLERİN YEREL SEÇİMLERE ETKİSİ ARAŞTIRMASI AĞUSTOS 2018

2

SUNUŞ

“Genel Seçimlerin Yerel Seçimlere Etkisi Araştırması Raporu” MİARGEM (Mahalli İdareler

Araştırma ve Geliştirme Merkezi) tarafından gerçekleştirilmiştir.

Araştırmanın amacı, 24 Haziran 2018’de yapılan Milletvekili Genel Seçimlerindeki oy verme

davranışlarının Mart 2019’da yapılacak olan Yerel Yönetimler Genel Seçimlerine etkisini tespit

etmek, seçmenin demografik ve siyasi özelliklerini ortaya çıkarmaktır.

Araştırma 19 - 26 Temmuz 2018 tarihleri arasında 18 yaş ve üzeri 2.012 kişi ile NUTS-1

(İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması) düzeyini temsil eden 12 il ve ilçelerinde (İstanbul,

Tekirdağ, İzmir, Bursa, Ankara, Adana, Kayseri, Samsun, Trabzon, Erzurum, Malatya ve

Diyarbakır) yapılmıştır. Örneklemin belirlenmesinde sosyo-ekonomik düzey kriterine göre

belirlenen bloklar (sokak ve cadde bazında seçilmiştir) ilk tabakayı oluşturmuştur. Bu bloklar alt,

orta ve üst sosyo-ekonomik düzey olmak üzere üç tabakaya ayrılmış ve bu tabakaların her birine

asgari beş görüşme düşecek sayıda rasgele cadde ve sokaklar seçilmiştir. Cadde ve sokaktaki

hane ve işyerlerine ise sistematik örnekleme yöntemi ile ulaşılmıştır. Son aşamada da cinsiyet

ve yaş kotaları uygulanmıştır.

Araştırmada, önceden hazırlanmış bir anket formu, tecrübeli anketörler tarafından yüz yüze

görüşme yöntemi ile uygulanmıştır. Görüşme yapılan kişinin kimlik ve adres bilgileri denetleme

yapmak için alınmıştır. Her anketörün doldurduğu anket formunun %10’u saha koordinatörü

tarafından, sahadan gelen anket formlarının tamamının %20’si de merkez koordinatörü

tarafından telefonla denetlenmiştir. Toplanan veriler Microsoft Office Excel 2013 formatında

kodlanarak bilgisayar ortamına aktarılmış ve analizlerde 24 Haziran 2018 milletvekilliği genel

seçiminde oy verilen partiye göre ağırlıklandırılmış veriler kullanılmıştır. Veriler SPSS istatistik

programıyla analiz edilmiştir.

MİARGEM


3

İÇİNDEKİLER

YÖNETİCİ ÖZETİ ............................................................................................ 4

BÖLÜM 1

GENEL SİYASİ DURUM ........................................................................................ 8

BÖLÜM 2

YEREL SEÇİMLER VE ÖRNEKLEMDE YER ALAN İLLERİN SORUNLARI ........................ 15

BÖLÜM 3

GÖRÜŞÜLEN KİŞİ İLE İLGİLİ BİLGİLER ............................................................... 32


4

YÖNETİCİ ÖZETİ

“Genel Seçimlerin Yerel Seçimlere Etkisi Araştırması Raporu” MİARGEM (Mahalli İdareler

Araştırma ve Geliştirme Merkezi) tarafından gerçekleştirilmiştir.

Araştırmada, 24 Haziran 2018’de yapılan Milletvekili Genel Seçimlerindeki oy verme

davranışlarının Mart 2019’da yapılacak olan Yerel Yönetimler Genel Seçimlerine etkisini tespit

etmek, seçmenin demografik ve siyasi özelliklerini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Araştırma 19

- 26 Temmuz 2018 tarihleri arasında 18 yaş ve üzeri 2.012 kişi ile NUTS-1 (İstatistiki Bölge

Birimleri Sınıflandırması) düzeyini temsil eden 12 il ve ilçelerinde (İstanbul, Tekirdağ, İzmir,

Bursa, Ankara, Adana, Kayseri, Samsun, Trabzon, Erzurum, Malatya ve Diyarbakır) yapılmıştır.

GÖRÜŞÜLEN KİŞİ İLE İLGİLİ BİLGİLER:

Görüşülen kişilerin %50,2’si erkek, %49,8’i kadındır.

İlkokul ve altı eğitim düzeyindekilerin oranı %28,2, ortaokul – lise eğitim düzeyindekilerin

oranı %51,8 ve yüksek eğitimlilerin oranı %20,0’dır.

Ev hanımı, işsiz, öğrenci, vb. olanların oranı %38,9, esnaf, sanatkâr, işçi, memur olanların

oranı %51,9, mesleki prestiji yüksek olanların (Dr, avukat, mühendis vb.) oranı %9,1’dir.

Görüşülen kişilerin %38,1’ı alt gelir grubu, %44,8’i orta gelir grubu, %17,2’si üst gelir

grubudur.

Görüşülen kişilerin %80,5’i Türkçe Ana Dili’ne, %17,8’i Kürtçe / Zazaca Ana Dili’ne

sahiptir.

Sosyal medya araçlarını kullandığını belirtenlerin oranı %73,3’tür. En çok kullanılan sosyal

medya araçlarının facebook ve instagram olduğu görülmüştür.

GENEL SİYASİ DURUM:

Olası bir milletvekili seçiminde oy verilecek partiler incelendiğinde 24 Haziran 2018

milletvekili seçimlerine göre AK Parti’nin (%43,7) ve MHP’nin (%12,6) oy oranında 1 puan

artırdığı gözlenmiştir.

CHP’nin oy oranında bir değişim olmadığı (%22,9), HDP’nin yaklaşık 1 puan (%10,5), İYİ

Parti’nin ise yaklaşık 1,5 puan (%8,6) oy kaybettiği görülmektedir.

24 Haziran 2018’de yapılan milletvekili seçimi ile olası bir milletvekili seçimi arasındaki oy

kaymaları incelendiğinde partilerin oylarını büyük oranda koruduğu, ancak İYİ Parti

seçmeninin %16 civarında kararsız olduğu veya hiçbir partiye oy vermeyeceğini

belirtenlerin olduğu görülmüştür.

AK Partiye oy verenlerin en çok kadın seçmen, ileri yaş grubu, düşük eğitim düzeyi, alt

gelir grubu, sosyal medya araçlarını kullanmayan, milliyetçi ve muhafazakâr sosyo politik

kimlik sahibi seçmenlerin olduğu görülmektedir.


5

CHP’ye oy verenlerin en çok kadın seçmen, genç ve orta yaş seçmen, yüksek eğitim

düzeyi, yüksek gelir sahibi, sosyal medya araçlarını kullanan, Atatürkçü sosyo politik

kimlik sahibi seçmenlerin olduğu görülmektedir.

MHP’ye oy verenlerin en çok erkek seçmen, genç yaş seçmen, orta eğitim düzeyi, orta ve

yüksek gelir sahibi, milliyetçi sosyo politik kimlik sahibi seçmenlerin olduğu

görülmektedir.

HDP’ye oy verenlerin en çok erkek seçmen, genç yaş seçmen, düşük gelir sahibi, sosyal

medya araçlarını kullanmayan, sosyal demokrat sosyo politik sahibi ve Kürtçe/Zazaca Ana

Dili’ne sahip seçmenlerin olduğu görülmektedir.

İYİ Parti’ye oy verenlerin en çok orta yaş seçmen, yüksek eğitim düzeyi, yüksek gelir

sahibi, sosyal medya araçlarını kullanan ve milliyetçi sosyo politik kimlik sahibi

seçmenlerin olduğu görülmektedir.

YEREL SEÇİMLER VE ÖRNEKLEMDE YER ALAN İLLERİN SORUNLARI:

Mart 2019’da yapılacak olan BÜYÜKŞEHİR Belediye Başkanlığı seçiminde “adaya bağlı /

kararsız” olduğunu belirtenlerin oranı %21 civarındadır.

Mart 2019’da yapılacak olan İLÇE Belediye Başkanlığı seçiminde “adaya bağlı / kararsız”

olduğunu belirtenlerin oranı %21 civarındadır.

Mart 2019’da yapılacak olan BÜYÜKŞEHİR Belediye Başkanlığı seçimi ile İLÇE Belediye

Başkanlığı seçiminde partilerin oy oranlarında bir değişim olmadığı gözlemlenmiştir.

Olası bir milletvekili seçiminde AK Parti’ye oy verenlerin Mart 2019 Büyükşehir Belediye

seçimindeki tercihleri şu şekildedir:

• %91,2’si yine AK Parti %0,5’i CHP %2,6’sı MHP %5,7’si Adaya bağlı / Kararsız

CHP’ye oy verenlerin Mart 2019 Büyükşehir Belediye seçimindeki tercihleri:

• %83,8’i yine CHP %5,7’si AK Parti %0,8’i MHP %9,8’i Adaya bağlı /

Kararsız

MHP’ye oy verenlerin Mart 2019 Büyükşehir Belediye seçimindeki tercihleri:

• %78,4’ü yine MHP %7,5’i AK Parti %0,9’u İYİ Parti %13,1’i Adaya

bağlı / Kararsız

HDP’ye oy verenlerin Mart 2019 Büyükşehir Belediye seçimindeki tercihleri:

• %87,6’sı yine HDP %2,8’i AK Parti %3,9’u CHP %5,6’sı Adaya bağlı /

Kararsız

İYİ Parti’ye oy verenlerin Mart 2019 Büyükşehir Belediye seçimindeki tercihleri:

• %77,9’u yine İYİ Parti %1,4’ü AK Parti %2,1’i CHP %0,2’si MHP %18,4’ü

Adaya bağlı / Kararsız

Mart 2019’da yapılacak yerel seçimlerde, genel seçimlerde olduğu gibi partilerin ittifak

yapmasını belirtenlerin oranı %24,4’tür.


6

Yerel seçimlerde de ittifak yapılmasını isteyenler, genel seçimlerde olduğu gibi AK Parti

ile MHP’nin ittifak yapmasını ve CHP ile İYİ Parti’nin ittifak yapmasını gerektiğini

belirtmişlerdir.

Yerel yönetim seçimlerinde bir partiye oy verme davranışında ‘partinin lideri’, ‘partinin

siyasi görüşü’, Belediye Başkan adayının ‘kişiliği’, ‘eğitimi’, ‘partinin il, ilçe teşkilatı’ önem

derecesine göre ilk sıralarda yer almıştır. TV, gazete/dergi, billboard reklamları önem

derecesine göre alt sıralarda kalmıştır.

AK Parti’ye her durumda oy vereceğini belirtenlerin oranı %33,4’tür. AK Parti’nin genel

politikalarını veya Belediye Başkan adayını beğendiğinde oy vereceğini belirtenlerin oranı

%58 civarındadır. AK Parti’ye hiçbir şekilde oy vermeyeceğini belirtenlerin oranı ise

%30,8’dir.

AK Parti’nin belediye başkan adayının beğenilmesi durumunda AK Partililerin %90,5’i,

CHP’lilerin %17,0’ı, MHP’lilerin %66,2’si, HDP’lilerin %18,1’i ve İYİ Partililerin %16,4’ü AK

Parti’ye oy verebileceğini belirtmiştir.

CHP’ye her durumda oy vereceğini belirtenlerin oranı %15,8’dir. CHP’nin genel


%39 civarındadır. CHP’ye hiçbir şekilde oy vermeyeceğini belirtenlerin oranı ise

%48,1’dir.

CHP’nin belediye başkan adayının beğenilmesi durumunda CHP’lilerin %82,9’u, AK

Partililerin %11,4’ü, MHP’lilerin %16,9’u, HDP’lilerin %41,8’i ve İYİ Partililerin %52,7’si

CHP’ye oy verebileceğini belirtmiştir.

MHP’ye her durumda oy vereceğini belirtenlerin oranı %10,5’tir. MHP’nin genel


%45 civarındadır. MHP’ye hiçbir şekilde oy vermeyeceğini belirtenlerin oranı ise

%43,0’dır.

MHP’nin belediye başkan adayının beğenilmesi durumunda MHP’lilerin %84,0’ı, AK

Partililerin %57,3’ü, CHP’lilerin %21,9’u, HDP’lilerin %7,9’u ve İYİ Partililerin %27,6’sı

MHP’ye oy verebileceğini belirtmiştir.

HDP’ye her durumda oy vereceğini belirtenlerin oranı %6,9’dur. HDP’nin genel


%16 civarındadır. HDP’ye hiçbir şekilde oy vermeyeceğini belirtenlerin oranı ise

%72,8’dir.

HDP’nin belediye başkan adayının beğenilmesi durumunda HDP’lilerin %77,4’ü, AK

Partililerin %3,8’i, CHP’lilerin %10,6’sı, MHP’lilerin %1,2’si ve İYİ Partililerin %1,4’ü

HDP’ye oy verebileceğini belirtmiştir.

İYİ Parti’ye her durumda oy vereceğini belirtenlerin oranı %8,8’dir. İYİ Parti’nin genel


%28 civarındadır. İYİ Parti’ye hiçbir şekilde oy vermeyeceğini belirtenlerin oranı ise

%58,6’dır.


7

İYİ Parti’nin belediye başkan adayının beğenilmesi durumunda İYİ Partililerin %69,2’si,

AK Partililerin %9,1’i, CHP’lilerin %52,8’i, MHP’lilerin %15,0’ı, ve HDP’lilerin %14,0’ı İYİ

Parti’ye oy verebileceğini belirtmiştir.

Örneklemde yer alan illerin sorunları incelendiğinde hemen hemen aynı sorunlar dikkat

çekmektedir. Sorunlar genel olarak şu şekilde gelmektedir; ‘trafik sıkışıklığı ve trafik

düzenleme çalışmalarının yetersiz olması’, ‘ulaşım ve toplu taşıma sorunu’, ‘işsizlik / iş

istihdamının sağlanamaması’, ‘temizlik ve çöp sorunu’, ‘park – bahçe ve yeşil alan

çalışmalarının yetersiz olması’, ‘sokak, yol ve kaldırımların bozuk olması’, ‘altyapı /

kanalizasyon sorunları’ ve ‘çarpık kentleşme – imar sorunları’

Bütün bu veriler ışığında bakıldığında, önümüzdeki yerel seçimlerde siyasi partilerin

Belediye Başkan Adaylarının profili çok önem arz etmektedir.

Siyasi partilerin kemik seçmenleri ile Belediye Başkan Adayını beğenme durumundaki

potansiyel seçmenleri arasındaki fark, siyasi partilerin il ve ilçelerde seçim kazanma

veya kaybetme potansiyelini barındırmaktadır.

HALİL MEMİŞ

MİARGEM BAŞKANI


8

BÖLÜM 1

GENEL SİYASİ DURUM


9

Bugün milletvekili seçimi olsa hangi partiye oy verirsiniz? (%)

(TOPLAM OYLAR ÜZERİNDEN)

24 Haziran 2018 MV Seçimi Resmi Sonucu

Ağustos 2018 Araştırması Sonucu

AK Parti 35,9 36,5

CHP 19,1 19,1

MHP 9,4 10,5

HDP 9,9 8,8

İYİ Parti 8,4 7,2

Diğer 1,7 1,5

Oy Vermeyen / Kararsız - Hiçbiri 15,6 16,4

TOPLAM 100,0 100,0

(GEÇERLİ OYLAR ÜZERİNDEN)

24 Haziran 2018 MV. Seçimi Resmi Sonucu

Ağustos 2018 Araştırması Sonucu

AK Parti 42,6 43,7

CHP 22,6 22,9

MHP 11,1 12,6

HDP 11,7 10,5

İYİ Parti 10,0 8,6

Diğer 2,0 1,8

TOPLAM 100,0 100,0


10

Bugün milletvekili seçimi olsa hangi partiye oy verirsiniz? (%)



Diğer Kararsız /Hiçbiri

36,5

19,1

10,5 8,8 7,2

1,5

16,4

Diğer

43,7

22,9

12,6 10,5 8,6

1,8


11

24 Haziran 2018 milletvekili seçimi ile olası bir milletvekili seçimi

arasındaki oy kaymaları (%)

→ (Sütunlar) : 24 Haziran 2018 milletvekili seçimi ↓ (Satırlar) : Olası bir milletvekili seçiminde oy verilecek parti

Diğer Oy vermeyen

96,8 0,3 3,8 0,5 2,8 0,0 7,9

0,4 95,3 1,9 1,1 1,1 0,0 3,5

1,0 0,5 91,9 0,0 2,0 0,0 3,8

0,0 0,3 0,0 90,3 0,0 0,0 3,2

0,1 0,5 1,0 0,0 78,4 5,9 1,0

Diğer 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 85,3 0,0

Kararsız/Hiçbiri 1,5 3,1 1,4 8,1 15,6 8,8 80,6

TOPLAM 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0


12

Bu tabloya göre; 24 Haziran 2018 milletvekili seçiminde:

AK Parti’ye oy verenlerin olası bir milletvekili seçimindeki tercihleri:

%96,8’i yine AK Parti %0,4’ü CHP %1,0’ı MHP

%0,1’i İYİ Parti %0,1’i diğer %1,5’i Kararsız / Hiçbiri

CHP’ye oy verenlerin olası bir milletvekili seçimindeki tercihleri:

%95,3’ü yine CHP %0,3’ü AK Parti %0,5’i MHP

%0,3’ü HDP %0,5’i İYİ Parti %3,1’i Kararsız / Hiçbiri

MHP’ye oy verenlerin olası bir milletvekili seçimindeki tercihleri:

%91,9’u yine MHP %3,8’i AK Parti %1,9’u CHP

%1,0’ı İYİ Parti %1,4’ü Kararsız / Hiçbiri

HDP’ye oy verenlerin olası bir milletvekili seçimindeki tercihleri:

%90,3’ü yine HDP %0,5’i AK Parti %1,1’i CHP

%8,1’i Kararsız / Hiçbiri

İYİ Parti’ye oy verenlerin olası bir milletvekili seçimindeki tercihleri:

%78,4’sı yine İYİ Parti %2,8’i AK Parti %1,1’i CHP

%2,0’ı MHP %15,6’sı Kararsız / Hiçbiri


13

Milletvekili Seçimi Seçmen Profili? (%)

→ (Sütunlar) : Bugün milletvekili seçimi olsa oy verilecek parti ↓ (Satırlar) : Demografik değişkenler

Diğer TOPLAM

Geçerli Oylara Göre Dağılım 43,7 22,9 12,6 10,5 8,6 1,8 100,0

Cinsiyete Göre Dağılım

Kadın 47,7 25,7 8,0 9,8 7,4 1,4 100,0

Erkek 39,8 20,2 17,0 11,2 9,8 2,1 100,0

Yaş Gruplarına Göre Dağılım

18 – 25 yaş 36,4 24,0 14,9 14,5 9,3 0,9 100,0

26 – 35 yaş 43,5 23,0 11,8 12,0 8,4 1,2 100,0

36 – 45 yaş 42,2 21,4 13,5 9,4 11,1 2,3 100,0

46 – 60 yaş 47,0 22,5 12,0 7,6 8,3 2,6 100,0

61 yaş ve üzeri 45,9 27,1 7,9 5,1 11,7 2,3 100,0

Eğitim Düzeyine Göre Dağılım

İlkokul ve altı 63,5 8,6 9,6 11,1 4,9 2,2 100,0

Ortaokul – Lise 41,6 24,0 14,4 10,1 8,8 1,1 100,0

Üniversite ve üzeri 28,7 34,4 11,7 10,8 11,7 2,6 100,0

Hane Gelirine Göre Dağılım

2.000 TL ve altı 48,7 17,5 11,6 12,5 7,9 1,8 100,0

2.001 – 4.000 TL 43,6 21,0 13,5 10,2 9,9 1,9 100,0

4.001 TL ve üzeri 39,3 25,1 15,7 7,1 10,9 1,9 100,0

Sosyal Medya Kullanımına Göre Dağılım

Kullanan 40,7 25,9 12,9 9,8 9,2 1,4 100,0

Kullanmayan 52,1 14,3 11,5 12,4 6,7 3,0 100,0


14

Milletvekili Seçimi Seçmen Profili? (%)

→ (Sütunlar) : Bugün milletvekili seçimi olsa oy verilecek parti ↓ (Satırlar) : Sosyo-politik kimlik ve konuşulan Ana Dil değişkenleri

Diğer TOPLAM

Geçerli Oylara Göre Dağılım 43,7 22,9 12,6 10,5 8,6 1,8 100,0

Sosyo-Politik Göre Dağılım

Milliyetçi 53,7 3,0 26,2 1,5 15,6 0,0 100,0

Atatürkçü 10,2 73,3 4,6 3,5 6,7 1,7 100,0

Muhafazakâr 79,9 1,5 3,1 10,6 0,5 4,4 100,0

Sosyal demokrat 10,0 13,6 0,7 72,1 3,6 0,0 100,0

Konuşulan Ana Dile Göre Dağılım

Türkçe 45,3 25,5 14,0 4,6 9,8 0,8 100,0

Kürtçe / Zazaca 30,6 4,9 2,9 51,5 1,5 8,7 100,0

Diğer diller 58,3 16,7 8,3 16,7 0,0 0,0 100,0


15

BÖLÜM 2

YEREL SEÇİMLER VE ÖRNEKLEMDE YER ALAN İLLERİN

SORUNLARI


16

Mart 2019’da yapılacak olan BÜYÜKŞEHİR Belediye Başkanlığı seçiminde hangi

partiye oy verirsiniz? (%)



Diğer Adayabağlı /Kararsız

37,2

17,8

9,8 7,7 5,80,9

20,8

Diğer

47,0

22,5

12,49,8

7,3

1,1


17

Olası bir milletvekili seçimi ile Mart 2019’da yapılacak olan BÜYÜKŞEHİR Belediye

Başkanlığı seçimi arasındaki oy kaymaları (%)

→ (Sütunlar) : Olası bir milletvekili seçiminde oy verilecek parti ↓ (Satırlar) : Mart 2019 BÜYÜKŞEHİR Belediye Başkanlığı seçiminde oy verilecek parti

Diğer Kararsız / Hiçbiri

91,2 5,7 7,5 2,8 1,4 0,0 10,2

0,5 83,8 0,0 3,9 2,1 0,0 6,6

2,6 0,8 78,4 0,0 0,2 0,0 3,3

0,0 0,0 0,0 87,6 0,0 0,0 0,3

0,0 0,0 0,9 0,0 77,9 0,0 0,6

Diğer 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 56,7 0,0

Adaya bağlı / Kararsız 5,7 9,8 13,1 5,6 18,4 43,3 79,0

TOPLAM 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0


18

Bu tabloya göre; olası bir milletvekili seçiminde:

AK Parti’ye oy verenlerin Mart 2019 Büyükşehir Belediye seçimindeki tercihleri:

%91,2’si yine AK Parti %0,5’i CHP %2,6’sı MHP

%5,7’si Adaya bağlı / Kararsız

CHP’ye oy verenlerin Mart 2019 Büyükşehir Belediye seçimindeki tercihleri:

%83,8’i yine CHP %5,7’si AK Parti %0,8’i MHP

%9,8’i Adaya bağlı / Kararsız

MHP’ye oy verenlerin Mart 2019 Büyükşehir Belediye seçimindeki tercihleri:

%78,4’ü yine MHP %7,5’i AK Parti %0,9’u İYİ Parti

%13,1’i Adaya bağlı / Kararsız

HDP’ye oy verenlerin Mart 2019 Büyükşehir Belediye seçimindeki tercihleri:

%87,6’sı yine HDP %2,8’i AK Parti %3,9’u CHP

%5,6’sı Adaya bağlı / Kararsız

İYİ Parti’ye oy verenlerin Mart 2019 Büyükşehir Belediye seçimindeki tercihleri:

%77,9’u yine İYİ Parti %1,4’ü AK Parti %2,1’i CHP

%0,2’si MHP %18,4’ü Adaya bağlı / Kararsız


19

Mart 2019’da yapılacak olan İLÇE Belediye Başkanlığı seçiminde hangi partiye oy

verirsiniz? (%)



Diğer Adayabağlı /Kararsız

36,7

17,9

9,5 7,8 5,80,8

21,4

Diğer

46,7

22,8

12,1 10,07,4

1,0


20

Sizce, Mart 2019’da yapılacak yerel seçimlerde, genel seçimlerde olduğu gibi partiler

ittifak yapmalı mıdır? (%)

Mart 2019’da yapılacak yerel seçimlerde, genel seçimlerde olduğu gibi partilerin ittifak yapmasını

belirtenlerin oranı %24,4’tür.

İttifak yapılmasını düşünüyorsanız

hangi partiler kendi aralarında ittifak yapmalıdır? (%)

İttifak yapılmasını belirtenlere sorulmuştur. Açık uçlu soruya verilen cevaplardan derlenmiştir.

Birden fazla cevap alındığından toplam %100’ü geçmektedir.

%

AKP + MHP 63,8

CHP + İYİ 22,2

CHP + HDP 2,4

Fikir belirtmeyen 11,6

24,4

75,6

Evet, yapmalılar Hayır, yapmamalılar


21



Demografiye göre dağılım.

Evet, yapmalılar

Hayır, yapmamalılar TOPLAM


Kadın 21,1 78,9 100,0

Erkek 27,5 72,5 100,0

Yaş Gruplarına Göre Dağılım

18 – 25 yaş 23,0 77,0 100,0

26 – 35 yaş 27,8 72,2 100,0

36 – 45 yaş 30,1 69,9 100,0

46 – 60 yaş 21,5 78,5 100,0

61 yaş ve üzeri 13,9 86,1 100,0

Eğitim Düzeyine Göre Dağılım

İlkokul ve altı 16,1 83,9 100,0

Ortaokul – Lise 27,0 73,0 100,0

Üniversite ve üzeri 26,7 73,3 100,0

Hane Gelirine Göre Dağılım

2.000 TL ve altı 23,3 76,7 100,0

2.001 – 4.000 TL 23,0 77,0 100,0

4.001 TL ve üzeri 22,9 77,1 100,0

Sosyal Medya Kullanımına Göre Dağılım

Kullanan 27,1 72,9 100,0

Kullanmayan 17,2 82,8 100,0

ORTALAMA 24,4 75,6 100,0


22



Sosyo-politik kimliklere, konuşulan Ana Dile ve parti tercihlerine göre dağılım.

Evet, yapmalılar

Hayır, yapmamalılar TOPLAM

Sosyo-Politik Kimliklere Göre Dağılım

Milliyetçi 31,0 69,0 100,0

Atatürkçü 20,5 79,5 100,0

Muhafazakâr 23,9 76,1 100,0

Sosyal demokrat 13,8 86,2 100,0


Türkçe 26,3 73,7 100,0

Kürtçe / Zazaca 14,7 85,3 100,0

Diğer diller 30,0 70,0 100,0

Parti Tercihine Göre Dağılım

AK Parti 30,8 69,2 100,0

CHP 18,3 81,7 100,0

MHP 32,4 67,6 100,0

HDP 13,6 86,4 100,0

İYİ Parti 26,0 74,0 100,0

Diğer 20,0 80,0 100,0

Kararsız - Hiçbiri 17,8 82,2 100,0

ORTALAMA 24,4 75,6 100,0


23

Aşağıda sıralananlar, yerel yönetim seçimlerinde bir partiye oy verme davranışınızda

ne kadar önemlidir? (%)

Ön

emli*

Ön

emsi

z

Fiki

r

bel

irtm

eyen

TOP

LAM

Partinin lideri 93,4 4,4 2,2 100,0

Partinin siyasi görüşü 90,4 6,7 2,9 100,0

Belediye Başkan adayın kişiliği 90,3 5,9 3,8 100,0

Belediye Başkan adayının eğitimi 87,3 9,5 3,2 100,0

Partinin il, ilçe teşkilatı 86,2 10,2 3,6 100,0

Partinin mitingleri 77,0 18,9 4,1 100,0

Belediye Başkan adayının tanınan biri olması 67,0 29,4 3,6 100,0

Partinin radyo TV reklamları 50,2 45,3 4,5 100,0

Partinin el ilanları ve billboard reklamları 50,1 44,2 5,7 100,0

Partinin gazete/dergi reklamları 47,7 47,0 5,3 100,0

*”Önemli” ifadesine göre sıralanmıştır.


24

AK Parti için aşağıda belirtilen ifadelere katılıyor musunuz? (%)

Evet Hayır TOPLAM

AK Parti’ye her durumda oy veririm 33,4 66,6 100,0

AK Parti’nin genel politikalarını beğenirsem oy veririm 58,8 41,2 100,0

AK Parti’nin Belediye Başkan adayını beğenirsem oy veririm 57,7 42,3 100,0

AK Parti’ye hiçbir şekilde oy vermem 30,8 69,2 100,0

“AK Parti’nin Belediye Başkan adayını beğenirsem oy veririm”

ifadesine katılıyor musunuz? (%)

Parti tercihlerine göre dağılım.

Evet Hayır TOPLAM

AK Parti 90,5 9,5 100,0

CHP 17,0 83,0 100,0

MHP 66,2 33,8 100,0

HDP 18,1 81,9 100,0

İYİ Parti 16,4 83,6 100,0

Diğer 46,7 53,3 100,0


ORTALAMA 57,7 42,3 100,0


25

CHP için aşağıda belirtilen ifadelere katılıyor musunuz? (%)

Evet Hayır TOPLAM

CHP’ye her durumda oy veririm 15,8 84,2 100,0

CHP’nin genel politikalarını beğenirsem oy veririm 39,0 61,0 100,0

CHP’nin Belediye Başkan adayını beğenirsem oy veririm 38,6 61,4 100,0

CHP’ye hiçbir şekilde oy vermem 48,1 51,9 100,0

“CHP’nin Belediye Başkan adayını beğenirsem oy veririm”



Evet Hayır TOPLAM

AK Parti 11,4 88,6 100,0

CHP 82,9 17,1 100,0

MHP 16,9 83,1 100,0

HDP 41,8 58,2 100,0

İYİ Parti 52,7 47,3 100,0

Diğer 20,0 80,0 100,0


ORTALAMA 38,6 61,4 100,0


26

MHP için aşağıda belirtilen ifadelere katılıyor musunuz? (%)

Evet Hayır TOPLAM

MHP’ye her durumda oy veririm 10,5 89,5 100,0

MHP’nin genel politikalarını beğenirsem oy veririm 44,7 55,3 100,0

MHP’nin Belediye Başkan adayını beğenirsem oy veririm 45,2 54,8 100,0

MHP’ye hiçbir şekilde oy vermem 43,0 57,0 100,0

“MHP’nin Belediye Başkan adayını beğenirsem oy veririm”



Evet Hayır TOPLAM

AK Parti 57,3 42,7 100,0

CHP 21,9 78,1 100,0

MHP 84,0 16,0 100,0

HDP 7,9 92,1 100,0

İYİ Parti 27,6 72,4 100,0

Diğer 30,0 70,0 100,0


ORTALAMA 45,2 54,8 100,0


27

HDP için aşağıda belirtilen ifadelere katılıyor musunuz? (%)

Evet Hayır TOPLAM

HDP’ye her durumda oy veririm 6,9 93,1 100,0

HDP’nin genel politikalarını beğenirsem oy veririm 15,9 84,1 100,0

HDP’nin Belediye Başkan adayını beğenirsem oy veririm 16,0 84,0 100,0

HDP’ye hiçbir şekilde oy vermem 72,8 27,2 100,0

“HDP’nin Belediye Başkan adayını beğenirsem oy veririm”



Evet Hayır TOPLAM

AK Parti 3,8 96,2 100,0

CHP 10,6 89,4 100,0

MHP 1,2 98,8 100,0

HDP 77,4 22,6 100,0

İYİ Parti 1,4 98,6 100,0

Diğer 0,1 99,9 100,0


ORTALAMA 16,0 84,0 100,0


28

İYİ Parti için aşağıda belirtilen ifadelere katılıyor musunuz? (%)

Evet Hayır TOPLAM

İYİ Parti’ye her durumda oy veririm 8,8 91,2 100,0

İYİ Parti’nin genel politikalarını beğenirsem oy veririm 28,5 71,5 100,0

İYİ Parti’nin Belediye Başkan adayını beğenirsem oy veririm 28,4 71,6 100,0

İYİ Parti’ye hiçbir şekilde oy vermem 58,6 41,4 100,0

“İYİ Parti’nin Belediye Başkan adayını beğenirsem oy veririm”



Evet Hayır TOPLAM

AK Parti 9,1 90,9 100,0

CHP 52,8 47,2 100,0

MHP 15,0 85,0 100,0

HDP 14,0 86,0 100,0

İYİ Parti 69,2 30,8 100,0

Diğer 26,7 73,3 100,0


ORTALAMA 28,4 71,6 100,0


29

İlinizin çözüm bekleyen en önemli sorunu nedir? (%)

(Açık uçlu soruya verilen cevaplardan derlenmiştir. İlk beş sorun alınmıştır.

Birden fazla cevap alındığından toplam %100’ü geçmektedir.)

İSTANBUL %

Trafik sıkışıklığı ve trafik düzenleme çalışmalarının yetersiz olması 49,8

Ulaşım ve toplu taşıma sorunu 16,9

İşsizlik / iş istihdamının sağlanamaması 9,2

Temizlik ve çöp sorunu 7,0

Park – bahçe ve yeşil alan çalışmalarının yetersiz olması 6,0

TEKİRDAĞ %

Altyapı / kanalizasyon sorunları 21,5



Temizlik ve çöp sorunu 11,9

Sokak, yol ve kaldırımların bozuk olması 6,4

İZMİR %





Çarpık kentleşme 11,0

BURSA %





Eğitim sorunları 12,3


30




ANKARA %






ADANA %






KAYSERİ %




Sosyal ve kültürel faaliyetlerin yetersiz olması 8,4

Sağlık hizmetlerinin yetersiz olması 7,7

SAMSUN %


Otopark sorunu 8,0

Göç ve nüfus sorunu 7,2




31




TRABZON %



Ekonomik sorunlar 10,8


Eğitim sorunları 7,4

ERZURUM %

Sanayileşme-gelişim 36,4





MALATYA %






DİYARBAKIR %





Çevre düzenlemesinin bozuk olması 7,3


32

BÖLÜM 3

GÖRÜŞÜLEN KİŞİ İLE İLGİLİ BİLGİLER


33

Sosyal Medya Kullanım Oranı (%)

Sosyal medyayı kullandığını (facebook, twitter, instagram vb.) belirtenlerin oranı %73,3,

kullanmadığını belirtenlerin oranı %26,7’dir.

Sosyal Medya Araçlarından Hangilerini Kullanıyorsunuz? (%)

Sosyal medyayı kullandığını belirtenlere sorulmuştur. Birden fazla cevap alındığından toplam %100’ü geçmektedir.

%

Facebook 78,3

Instagram 72,1

Twitter 31,7

Diğer 1,6

73,3

26,7

Kullanan Kullanmayan


34

Örneklemin demografik özellikleri

Sayı %


Kadın 1.002 49,8

Erkek 1.010 50,2

Yaş Grubuna Göre Dağılım

18-25 yaş 539 26,8

26-35 yaş 579 28,8

36-45 yaş 424 21,1

46-60 yaş 358 17,8

61 yaş ve üzeri 112 5,6

Medeni Duruma Göre Dağılım

Evli 1.135 56,4

Bekâr 823 40,9

Dul / Boşanmış 54 2,7

Eğitim Duruma Göre Dağılım

İlkokul ve altı 568 28,2

Ortaokul – Lise 1.042 51,8

Üniversite ve üzeri 402 20,0

Mesleklere Göre Dağılım

Ev hanımı, işsiz, öğrenci, emekli, vb. 783 38,9

Esnaf, sanatkâr, işçi, memur 1045 51,9

Mesleki prestiji yüksek olanlar 184 9,1

Gelir Durumuna Göre Dağılım

2.000 TL ve altı 765 38,1

2.001 – 4.000 TL arası 901 44,8

4.0001 TL ve üzeri 346 17,2


Türkçe 1.620 80,5

Kürtçe / Zazaca 358 17,8

Diğer diller 34 1,7

TOPLAM 2.012 100,0


35

Örneklemin illere göre dağılımı

Sayı %

İSTANBUL 374 18,6

TEKİRDAĞ 90 4,5

İZMİR 277 13,8

BURSA 207 10,3

ANKARA 200 9,9

ADANA 253 12,6

KAYSERİ 99 4,9

SAMSUN 120 6,0

TRABZON 70 3,5

ERZURUM 50 2,5

MALATYA 96 4,8

DİYARBAKIR 176 8,7

TOPLAM 2.012 100,0

Documents

GENEL SEÇİMLERİN YEREL SEÇİMLERE ETKİSİ ARAŞTIRMASImiargem.org.tr/duragan/d/GENEL SEÇİMLERİN YEREL... · medya araçlarını kullanmayan, sosyal demokrat sosyo politik