71
Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013

Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Page 2: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013Het spookt in een telescoop!

Plaatjes en verklaringen van een

ongewenst fenomeen

Harrie Rutten

Page 3: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Page 4: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Inhoud:

1. Mooie plaatjes

1. Minder mooie plaatjes

2. Welke spoken zijn er?

3. Oorsprong van spoken

4. Waarom vroeger niet en nu wel?

5. Wat kun je er tegen doen?

6. Afsluiting

Page 5: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Inhoud:

1. Mooie plaatjes

1. Minder mooie plaatjes

2. Welke spoken zijn er?

3. Oorsprong van spoken

4. Waarom vroeger niet en nu wel?

5. Wat kun je er tegen doen?

6. Afsluiting

Page 6: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

XHele mooie plaatjes

Page 7: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Sfeervol maar . . . . . . .

Page 8: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Mooi plaatje . . . . . of toch niet?

Page 9: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Page 10: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Mooi plaatje . . . . . . of toch niet?

Page 11: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

How to turn a disadvantage to an advantage . . . .

Page 12: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Sfeervol artefact . . . . . . . het S P O O K T . . . .

Page 13: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Het ISS gaat voor de echte maan langs . . . . .

Page 14: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Het kan heel dramatisch zijn

Page 15: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Het kan heel dramatisch zijn

Page 16: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Verandering vorm van het spook

Page 17: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Verandering van de vorm van het spook.

Page 18: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Verandering van de vorm van het spook

Page 19: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

De ster scherp, maar het spook niet . . . .

Page 20: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Het spook scherp, maar de sterren niet

Page 21: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Er zijn ook nog andere spoken!!!!

Page 22: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Deze valt niet zo zeer op.

Page 23: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Deze valt niet zo zeer op.

Wat doet diedonkere vlekdaar??????

Page 24: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Deze valt op

Page 25: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Deze valt op

Wat doet diedonkere vlekdaar?????

Page 26: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Herkenbaar??

Page 27: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Deze valt erg op

Page 28: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Deze valt erg op

Page 29: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Deze is overduidelijk

Page 30: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Deze is overduidelijk (Flat field corrector 4 m telescoop Kitt Peak!)

Page 31: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Dat waren S p o o k p u p i l l e n

Page 32: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Hoe ontstaan

S p o o k b e e l d e n

en

S p o o k p u p i l l e n

?

Page 33: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Een spiegel met een veld corrector . . . . . lijkt niets aan de hand

Page 34: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Detail in de buurt van het focusDetail in de buurt van het focus

CCD-beeldsensor

Corrector lenzen

Op de optische as valt niets op . . . . .

Page 35: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Off axis, wat gebeurt daar? . . . . . .

De beeldsensor is spiegelend !

Page 36: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Een gedeelte van het opvallende licht wordt specular gereflecteerd

Reflecterende bundelterug in het systeem

Page 37: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

En weer een gedeelte terug naar de beeldsensor

De wederom gereflecteerde bundelkan wederom ‘beeldvormend’ zijn

Page 38: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Maar kan ook verderop worden gereflecteerden al of niet beeldvormend zijn......In ieder geval licht concentrerend!

Page 39: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Cassegrain met corrector, normale werking

Page 40: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Wat is hier aan de hand?

Page 41: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Reflectie in de corrector

Page 42: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Page 43: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

“ster”

Page 44: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

VerschilExponent

Factorhelderheid

Magnitudeverschil

1E+1 10 2,5

1E+2 100 5

1E+3 1000 7,5

1E+4 10000 10

1E+5 100000 12,5

1E+6 1000000 15

1E+7 10000000 17,5

1E+8 100000000 20

1E+9 1000000000 22,5

Page 45: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

VerschilExponent

Factorhelderheid

Magnitudeverschil

1E+1 10 2,5

1E+2 100 5

1E+3 1000 7,5

1E+4 10000 10

1E+5 100000 12,5

1E+6 1000000 15

1E+7 10000000 17,5

1E+8 100000000 20

1E+9 1000000000 22,5

Page 46: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Page 47: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Page 48: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Page 49: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Page 50: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Deze is overduidelijk (Flat field corrector 4 m telescoop Kitt Peak!)

Page 51: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Page 52: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Ghosts en filters

Page 53: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Ghosts en filters

Elk filter is een bron van een ghost

Page 54: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Ghosts en filters

Elk filter is een bron van een ghost

.....

Een window ook!

Page 55: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Het echte beeld door een filter

Page 56: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Het echte beeld door een filter

Het spookbeeld door een filter

Page 57: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Waarom nu meer dan in het verleden?

Page 58: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Waarom nu meer dan in het verleden?

- grotere telescopen

- andere coatings

- gevoeligere beeldrecorders

- diepere opnamen

Page 59: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Waarom nu meer dan in het verleden?

- grotere telescopen

- andere coatings

- gevoeligere beeldrecorders

- diepere opnamen

maar vooral:

- de beeldrecorder zelf!

Page 60: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Natte fotografie: Diffuse reflector

Page 61: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Verzwakking reflectie aan lensvlak in magnitudes

AR-Coatings

Page 62: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Verzwakking reflectie aan lensvlak in magnitudes

AR-Coatings

MgF2

Multi-layers (UHTC e.d.)

Page 63: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Page 64: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Page 65: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Page 66: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Page 67: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Nooit last van gehad?

Page 68: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Nooit last van gehad?

Goed werk van de optisch ontwerper! ☺

Page 69: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Page 70: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Verzwakking reflectie aan lensvlak in magnitudes

Page 71: Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013. Ghosts in telescopen Harrie Rutten 9 nov 2013 Het spookt in een telescoop! Plaatjes en verklaringen van

Ghosts in telescopen

Harrie Rutten9 nov 2013

Verzwakking reflectie aan lensvlak in magnitudes