Strona | 1

Załącznik do uchwały nr …………./2016 Rady Miejskiej w Bieczu z dnia ….…… 2016r.

Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2016-2018

BIECZ 2016

Strona | 2

Rozdział I WPROWADZENIE

Rodzina stanowi integralną część społeczeństwa, stanowi jego najmniejszą , a zarazem podstawową komórkę. Jest najważniejszą grupą społeczną. Rodzina jest pierwszym i podstawowym środowiskiem wychowawczym dziecka. To ono tutaj nabywa wiedzy o otaczającym je świecie, panujących między ludźmi stosunkach. Uczy się wyrażać swoje uczucia (lęk, obawa, zadowolenie, gniew) oraz wartościowania co jest dobre, a co złe. Wychowują się w niej kolejne pokolenia, które w późniejszym okresie swojego życia kreują społeczeństwo. Rodzina kształtuje osobowość młodego pokolenia, postawę społeczną i wyznacza koleje jego losu. Dlatego tak ważne jest zachowanie prawidłowych ról społecznych. Tylko „zdrowa” rodzina jest warunkiem wykreowania młodego pokolenia, które będzie miało poczucie własnej wartości, aspiracji, empatii jak również będzie bazą do budowania kolejnej prawidłowo funkcjonującej najmniejszej komórki społecznej.

Rozpad rodziny, niewydolność wychowawcza, zanikanie poczucia bezpieczeństwa, narastanie konfliktów powodują wzrost zjawisk negatywnych, które wymagają ingerencji z zewnątrz angażując siły i środki społeczne. Długoletnie przebywanie rodziny w sytuacji kryzysowej może spowodować całkowite zerwanie więzi rodzinnych i umieszczenie dzieci w pieczy zastępczej. Mając na względzie fakt, że rodzina biologiczna jest najbardziej sprzyjającą w prawidłowym rozwoju dziecka należy zadbać o to, aby ono jak najdłużej w niej pozostało. Dlatego należy wspierać rodzinę, aby prawidłowo wykonywała swoje funkcje. Należy podjąć pracę z rodziną w jej najbliższym otoczeniu i w różnorodnych formach środowiskowych bez potrzeby odrywania dziecka od rodziny. Wszelkie działania powinny być prowadzone za zgodą rodziny i jej aktywnym zaangażowaniem, uwzględniając zasadę pomocniczości. Chodzi tutaj o obustronny wysiłek zarówno członków rodziny jak i pracowników instytucji pomocy społecznej ( pracownik socjalny, asystent rodziny) zmierzający do przywrócenia naturalnych więzów i normalizacji życia rodzinnego. W swoich działaniach pracownicy socjalni, asystenci rodziny mają za zadanie wspieranie i wspomaganie, a nie zastępowanie rodziców w wypełnianiu ich funkcji opiekuńczo – wychowawczych.

Jednym z nowatorskich rozwiązań w systemie pomocy społecznej jest możliwość zatrudnienia asystenta rodziny do pracy na rzecz rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczej. Rola asystenta rodziny polega na całościowym wspieraniu rodziny wychowującej dzieci zagrożone wykluczeniem społecznym, poprzez zmianę stosunku osób w rodzinie do własnej sprawności, podniesienie ich samooceny, wzbudzenie wiary we własne siły, a także pomoc w wykonywaniu najprostszych czynności, składający się na proces prowadzenia gospodarstwa domowego. Działania asystenta rodziny mają wspomagać rozwój kompetencji wszystkich członków rodziny tj. rodziców, dzieci, czemu służy indywidualne podejście do rodziny i jej problemów.

W tym miejscu należy jednoznacznie powiedzieć, że asystent rodziny nie przejmuje działań za rodzinę, jedynie wspiera ją w wykonywaniu określonych obowiązków jak i również w podjętych

Strona | 3

działaniach, pokazuje jakie efekty przyniesie ich praca oraz ukierunkowuje te działania w taki sposób, aby przyniosły one zamierzone efekty.

Pozostawienie rodzin bez fachowego wsparcia i różnorodnej pomocy specjalistycznej spowoduje wzrost zjawiska dalszej degradacji rodzin i skutkować będzie różnorodnymi konsekwencjami, którymi najbardziej zagrożone będą dzieci. Priorytetem wspierania rodziny jest zapewnienie odpowiednich warunków rozwoju dzieci, młodzieży oraz kształtowania wartości i norm związanych z ich wychowaniem.

Aby móc kompleksowo wspierać rodziny należy stworzyć program wspierania rodziny, którego realizacja należy do zadań własnych gminy.

Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2016-2018 jest spójny ze:.

Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych w Bieczu 2016-2021 oraz Gminnym Programem Przeciwdziałania Przemocy oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2016-2021

Podstawa prawna działań:

1. ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. (tj, Dz.U. z 2015 r. , poz 332 ze zm.) o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej reguluje zasady i formy wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych oraz sprawowania pieczy zastępczej.

2. ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2015r., poz. 163 ze zmianami)

3. ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (tekst jednolity Dz. U. z 2015r. poz. 1390 ze zmianami),

4. ustawy z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jednolity Dz. U. z 2015r., poz. 1286 ze zmianami),

Zgodnie z ustawą głównym celem jest dobro dzieci postrzegane, jako zapewnienie możliwości wsparcia, w szczególności ochrony i pomocy ze strony dorosłych, środowiska rodzinnego oraz we wszystkich wymiarach jej społecznego funkcjonowania, niezależnie od sytuacji materialnej, posiadanych zasobów czy trudności co stanowi priorytet polityki społecznej Gminy Biecz .

Aby pomoc dla rodziny przeżywającej trudności w opiekowaniu się i wychowywaniu dzieci oraz ochronie dzieci była skuteczna niezbędna jest współpraca wszystkich osób, instytucji i organizacji pracujących z dziećmi i rodzicami. Na podstawie ustawy należy uwzględnić podmiotowość dziecka do:

1) wychowania w rodzinie, a w razie konieczności wychowywania dziecka poza rodziną – do opieki i wychowania w rodzinnych formach pieczy zastępczej, jeśli jest to zgodne z dobrem dziecka;

2) powrotu do rodziny;

3) utrzymywania osobistych kontaktów z rodzicami, z wyjątkiem przypadków, w których sąd zakazał takich kontaktów;

4) stabilnego środowiska wychowawczego;

Strona | 4

5) kształcenia, rozwoju uzdolnień, zainteresowań i przekonań oraz zabawy i wypoczynku;

6) pomocy w przygotowaniu do samodzielnego życia;

7) ochrony przed arbitralną lub bezprawną ingerencją w życie dziecka;

8) informacji i wyrażania opinii w sprawach, które go dotyczą, odpowiednio do jego wieku i stopnia dojrzałości;

9) ochrony przed poniżającym traktowaniem i karaniem;

10) poszanowania tożsamości religijnej i kulturowej;

11) dostępu do informacji dotyczących jego pochodzenia.

Zgodnie z zapisami ustawy zadania wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej należą do zadań własnych gminy:

1) opracowanie i realizacja 3-letnich gminnych programów wspierania rodziny;

2) tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny;

3) tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem, w tym placówek wsparcia dziennego przeżywającą trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych przez:

a) zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa,

b) organizowanie szkoleń i tworzenie warunków do działania rodzin wspierających,

c) prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsc dla dzieci;

4) finansowanie:

a) podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny,

b) kosztów związanych z udzielaniem pomocy, o której mowa w art. 29 ust. 2,ponoszonych przez rodziny wspierające;

5) współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym;

6) sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie, w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 187 ust. 3;

7) prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej, zamieszkałego na terenie gminy.

Podmiotem realizującym na poziomie gminy jest Ośrodek Pomocy Społecznej w Grybowie, gdzie podstawowym zadaniem jest bezpośrednie organizowanie i wykonywanie zadań związanych z zaspokajaniem potrzeb osób i rodzin pozostających w trudnej sytuacji życiowej poprzez rozpoznanie tych potrzeb, bezpośrednie i pośrednie udzielanie świadczeń w formie pieniężnej, rzeczowej, usługowej i instytucjonalnej.

Pomoc powinna koncentrować się na wspieraniu osób i rodzin wymagających wsparcia w osiągnięciu możliwie pełnej aktywności społecznej, a także wzmocnieniu lub odzyskaniu zdolności do pełnego i samodzielnego funkcjonowania w społeczeństwie.

Strona | 5

Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2016-2018 wyznacza priorytety i cele do realizacji oraz wskazuje na przebieg procesu monitorowania programu.

Rozdział II Diagnoza sytuacji rodzin w Gminie Biecz

Diagnoza lokalna dotycząca dysfunkcyjności rodzin w zakresie pełnienia funkcji opiekuńczo- wychowawczych została dokonana na podstawie danych Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Bieczu.

Gminę Biecz na koniec 2014 roku zamieszkiwało 17 000 osób w tym 8 389 mężczyzn i 8 611 kobiet. Od 2011 roku notowany jest spadek liczby mieszkańców.

Struktura ludności Gminy w podziale na płeć w latach 2011-2014

jm 2011 2012 2013 2014

ogółem osoba 17095 17052 17012 17000

mężczyźni osoba 8401 8384 8380 8389

% 49,14% 49,17% 49,26% 49,35%

kobiety osoba 8694 8668 8632 8611

% 50,86% 50,83% 50,74% 50,65%

różnica 1,71% 1,67% 1,48% 1,31% Źródło: Bank Danych Lokalnych

Uśredniony wskaźnik gęstości zaludnienia dla wszystkich sołectw Gminy Biecz kształtuje się na poziomie 173 osób na km² , jest znacznie większy od wielkości tego wskaźnika dla powiatu (ok.113 osób na km² ).

Jest znacznie niższy od średniej gęstości zaludnienia województwa małopolskiego, liczącej około 221 osób/km2, oraz wyższy od gmin wiejskich województwa (średnio 111 osób/1km2).

Analizując strukturę mieszkańców Gminy ze względu na wiek (na podstawie danych statystycznych za 2014 r.) należy zauważyć, że oprócz pokolenia wyżu demograficznego z lat 70-tych i pierwszej połowy lat 80-tych XX wieku (osoby w wieku 30-40 lat) duży udział w strukturze wiekowej ludności mają ludzie młodzi w wieku 25-29 lat,30-34 oraz 35-39 lat. Porównanie struktury wiekowej1 mieszkańców Gminy Biecz z sytuacją w powiecie gorlickim i województwie małopolskim pozwala zauważyć bardzo korzystne dla gminy zjawisko: udział w strukturze ludności mieszkańców w grupach wiekowych 10-14 i 15-19 lat jest znacząco wyższy, niż w porównywanych jednostkach administracyjnych.

1 BDL GUS(2014)

Strona | 6

Z informacji MGOPS w Bieczu w 2015 roku, wynika ,iż wydano decyzje administracyjne przyznające świadczenie dla 1035 gospodarstwom domowym, w których zamieszkiwało 1924 osób. W porównaniu do lat ubiegłych (2013r. i 2012r.) liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej zmalała o 0,48%.

Udział osób korzystających z pomocy społecznej w liczbie ludności ogółem - na podstawie danych o rzeczywistej liczbie osób w rodzinach objętych pomocą społeczną (świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych i własnych bez względu na rodzaj, formę, liczbę oraz źródło finansowania) również ma tendencje malejącą.

2013 2014 2015 Udział osób korzystających z pomocy społecznej w liczbie

ludności ogółem - na podstawie danych o rzeczywistej liczbie osób w rodzinach objętych pomocą społeczną (świadczenia

przyznane w ramach zadań zleconych i własnych bez względu na rodzaj, formę, liczbę oraz źródło finansowania).

11,13% 11,69% 11,32%

Liczba rodzin objęta pomocą społeczną (ogółem) 1040 1109 1035

STRUKTURA RODZIN korzystających z pomocy społecznej w Gminie Biecz.

Rodziny z dziećmi ogółem/2015r./

Rodziny o liczbie dzieci Liczba rodzin ogółem Liczba osób w rodzinach

1 230 230

2 116 232

3 112 336

4 127 508

5 115 575

6 95 799

7 i więcej - -

Razem 795 2680

Rodziny niepełne 2015r.

Rodziny o liczbie dzieci Liczba rodzin ogółem Liczba osób w rodzinach

1 16 42

2 11 39

3 7 31

4 i więcej 5 31

Razem 39 143

Strona | 7

Wskaźnik pomocy społecznej udzielonej rodzinom wielodzietnym - udział rodzin wielodzietnych (3 dzieci i więcej) objętych pomocą w liczbie wszystkich rodzin, którym udzielono pomocy na tle rodzin niepełnych.

Głównym powodem trudnej sytuacji życiowej i przyznawania pomocy przez MGOPS jest: bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i potrzeba ochrony macierzyństwa, ubóstwo, długotrwała choroba, bezrobocie oraz niepełnosprawność. Szczegółowe przyczyny przyznania pomocy przez MGOPS przedstawia poniższa tabela.

Powody przyznania pomocy – rok 2013-2015

Lp. Powód trudnej sytuacji życiowej Liczba rodzin – 2012r.

Liczba rodzin – 2013r.

Liczba rodzin – 2014r.

I. Ubóstwo 428 416 400 II. Sieroctwo 0 0 0 III. Bezdomność 1 0 2 IV. Potrzeba ochrony macierzyństwa 115 33 124 V. Bezrobocie 260 234 207 VI. Niepełnosprawność 323 344 284 VII. Długotrwała choroba 246 181 194 VIII. Bezradność w sprawach opiekuńczo-

wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego

106 102 102

w tym rodzina niepełna 57 48 49 w tym rodziny wielodzietne 50 125 38

IX. Przemoc w rodzinie 7 17 5 X. Alkoholizm 46 42 35 XI. Narkomania 0 0 0 XII. Trudności w przystosowaniu do życia

po opuszczeniu zakładu karnego 2 0 0

XIII. Zdarzenia losowe. Klęska żywiołowa lub ekologiczna 6 13 8

XIV. Sytuacja kryzysowa 0 0 0 Źródło: Sprawozdanie z działalności MGOPS za 2013-2015 rok.

Z analizy problemów społecznych wynika, że dysfunkcją, która występuje w największej liczbie rodzin jest dysfunkcja związana ubóstwem (29% ogółu rodzin objętych pomocą społeczną) – problem ten dotyczy 400 rodzin. Kolejnym bardzo ważnym problemem społecznym w gminie jest długotrwała choroba i niepełnosprawność, która dotyczy odpowiednio 194 rodzin –14,25% rodzin i 284 rodzin -20,87% rodzin korzystających z pomocy społecznej w całej gminie.

2013 2014 2015

Rodziny niepełne 5,48% 4,33% 4,73%

Rodziny wielodzietne 4,81% 11,27% 3,67%

Strona | 8

Kolejnym ważnym problemem społecznym jest bezrobocie. Problem ten dotyczy aż 207 rodzin –15,21% wszystkich rodzin korzystających z pomocy w gminie.

Z diagnozy problemów społecznych w gminie wynika, że wśród rodzin korzystających ze wsparcia pomocy społecznej jest wiele rodzin wieloproblemowych, to znaczy takich, w których występuje więcej niż jedna dysfunkcja.

Bezradność wynikająca z zaburzeń równowagi środowiska rodzinnego przejawiającego się trudnościami we własnym wypełnianiu ról społecznych przez poszczególnych członków rodziny często jest przyczyną złego funkcjonowania rodziny. Objawia się to problemami w pełnieniu ról rodzicielskich i problemami wychowawczymi związanymi z prezentowaniem przez dzieci agresywnych zachowań, łamaniem obyczajów i norm.

Z praktyki pracy socjalnej wynika, że do tej kategorii możemy zaliczyć rodziny, które:

- nie potrafią zaspokoić podstawowych potrzeb dzieci,

- nie potrafią skutecznie oddziaływać wychowawczo na swoje dzieci,

- nie potrafią gospodarować posiadanymi zasobami i środkami,

- ze względu na wiek, wykształcenie i sytuację rodzinną – wykazują brak umiejętności w przy załatwianiu swoich spraw ( np. urzędowych –napisanie podania o zapomogę, zarejestrowanie do lekarza itp. ) .

W 2013r. spośród wszystkich rodzin objętych pomocą społeczną w 106 rodzinach występowała dysfunkcja bezradności w sprawach opiekuńczo - wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego, a w 2015r. 102 rodzinach ( spadek o ok.3,77 %).

Rodziny z dysfunkcją bezradności w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego wśród klientów MGOPS [2013-2015].

106

1040

102

1109

102

1035

2013 2014 2015

Liczba rodzin objęta pomocąspołeczną z powodu:Bezradności w sprawachopiekuńczo wychowawczychi prowadzeniu gospodarstwadomowego

Liczba rodzin objęta pomocąspołeczną (ogółem)

Jak wynika z danych MGOPS z ogółu rodzin objętych pomocą społeczną prawie 9,86% rodzin boryka się z trudnościami opiekuńczo-wychowawczymi i prowadzeniu gospodarstwa domowego .Najczęściej niezaradność rodzin w opiece i wychowaniu własnych dzieci łączy się z innymi dysfunkcjami.

Miejsko-gminny Ośrodek Pomocy Społecznej realizuje następujące zadania z zakresu opieki nad rodziną i dzieckiem:

rozeznawanie warunków życia rodzin oraz dzieci i młodzieży;

przeciwdziałanie bezradności rodzin w sprawach opiekuńczo-wychowawczych;

Strona | 9

przyznawanie i wypłacanie świadczeń wynikających z ustawy o świadczeniach rodzinnych i ustawy o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej,

przyznawanie i wypłacanie świadczeń pieniężnych przewidzianych w ustawie o pomocy społecznych;

dożywienie dzieci i młodzieży w przedszkolu i w szkołach w ramach programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania”;

dofinansowywanie wypoczynku letniego dla dzieci z rodzin ubogich, oraz dla dzieci z grupy ryzyka;

pracę socjalną prowadzoną we współpracy z instytucjami działającymi w środowisku lokalnym w tym w szczególności ze: szkołami, placówkami służby zdrowia, policją, oraz ponad lokalnym np. z sądami, kuratorami sądowymi;

zbiórkę odzieży i obuwia dla rodzin i osób najbardziej potrzebujących.

Biorąc pod uwagę fakt, iż w rodzinach z dziećmi zidentyfikowano szerokie spektrum problemów społecznych, między innymi takie jak: bezrobocie, alkoholizm, przemoc w rodzinie, ubóstwo, niepełnosprawność, długotrwała choroba, bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych należy zakładać, że działania zaplanowane w ramach gminnego systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną będą pomocne w zapobieganiu i eliminowaniu wyżej wymienionych przyczyn marginalizacji społecznej. Działania mające na celu realizację założeń systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną prowadzone są przy współudziale partnerów:

- szkół funkcjonujących na terenie Biecza,

- Urzędu Miejskiego,

- Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,

- pielęgniarek środowiskowych,

- kuratorów sądowych,

- Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie,

- Komisariatu Policji,

- Prokuratury Rejonowej.

Z obserwacji pracowników socjalnych wynika, że najczęściej niezaradność rodziny w wychowaniu własnych dzieci łączy się z innymi dysfunkcjami takimi jak: przemoc domowa, zaburzenia równowagi systemu rodzinnego w sytuacjach kryzysowych, problemy w pełnieniu ról rodzicielskich wyrażające się między innymi w postaci niedojrzałości emocjonalnej, problemach we współżyciu z ludźmi, niezaradność w prowadzeniu gospodarstwa domowego, problemy wychowawcze w środowisku rodzinnym, szkolnym ujawniające się w postaci zachowań buntowniczych, łamaniu obyczajów, norm i wartości przez dzieci i młodzież. Wszelka pomoc w przypadkach bezradności powinna zmierzać do udzielenia rodzinie wsparcia w odbudowie prawidłowych relacji i umocnieniu własnych postaw rodzicielskich. Warunkiem powodzenia jest możliwie jak najwcześniejsze udzielenie pomocy oraz stosowanie działań profilaktyczno - ochronnych.

Pomoc materialna w postaci różnych zasiłków pieniężnych realizowanych z budżetu państwa (zadania zlecone) oraz budżetu samorządowego (zadania własne) ma za zadanie wspieranie budżetów rodzin w celu zapewnienia godziwych warunków bytowych. Stosowanie form pieniężnych wymaga od pracowników socjalnych postawienia Szczegółowej diagnozy socjalnej

Strona | 10

danej rodziny z uwagi na niebezpieczeństwo zmarnowania tych środków, gdyż często rodziny dysfunkcyjne wskazują ogromną bezradność w sprawach planowania wydatków, umiejętności oszczędzania, ustalania priorytetów.

W celu wzmocnienia umiejętności opiekuńczo-wychowawczych rodzin MGOPS może zatrudnić asystenta rodziny w ramach programu „ Asystent rodziny i koordynator rodzinnej pieczy zastępczej”.

Do zadań asystenta rodziny w szczególności należy:

• opracowanie i realizacja planu pracy z rodziną we współpracy z członkami rodzin i w konsultacji z pracownikiem socjalnym,

• udzielenie pomocy rodzinie w rozwiązywaniu problemów socjalnych i wychowawczych z dziećmi,

• wspieranie aktywności społecznej rodzin,

• udzielania wsparcia dzieciom,

• współpraca z jednostkami administracji rządowej i samorządowej, właściwymi organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami i osobami specjalizującymi się w działaniach na rzecz dziecka i rodziny,

• prowadzenie dokumentacji dotyczącej pracy z rodziną

• monitorowanie funkcjonowania rodziny po zakończeniu pracy z rodziną.

W 2014r. roku MGOPS zatrudniał 1 asystenta, który pracował z 20 rodzinami (w których było 65 dzieci) a wydatki poniesione na ten cel to kwota 27 913,50 zł. W ramach realizacji zadań współfinansowano wydatki ponoszone za opiekę i wychowanie 8 dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej w łącznej wysokości 24 098,34 zł.

Strona | 11

Rozdział III

Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2016-2018 będzie służył na rzecz gminnej polityki społecznej, który przyczyni się do wsparcia rodzin w wykonywaniu podstawowych funkcji opiekuńczo-wychowawczych, edukacyjnych , czy kompensacji deficytów dzieci i młodzieży poprzez działania profilaktyczne, reintegracyjne i socjalizacyjne wobec rodzin z trudnościami w spełnianiu swoich funkcji.

Instytucje realizujące działania na rzecz dziecka i rodziny w Gminie Biecz: 1. Urząd Miejski w Bieczu wspieranie rodzin wielodzietnych poprzez

zwiększenie członkom tych rodzin dostępności do różnorodnych dóbr i usług oraz świadczeń z pomocy społecznej adekwatnych do potrzeb

2. Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej

pomoc finansowa rzeczowa , wzmacnianie funkcji opiekuńczo wychowawczej dożywianie dzieci w szkołach. karta dużej rodziny aktywizacja społeczno- zawodowa współpraca z instytucjami i organizacjami

zajmującymi się pomocą dla rodzin, prowadzenie Punktu Informacji, Konsultacji

i Wsparcia dla Osób dotkniętych przemocą w rodzinie

obsługa organizacyjno-techniczna Zespołu Interdyscyplinarnego ds.przemocy w Gminie Biecz

3. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych

pomoc psychologiczna i socjoterapeutyczna dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym

wspieranie działań dotyczących zagospodarowania wolnego czasu dzieci, młodzieży i ich rodzin,

organizowanie wypoczynku letniego dla dzieci i młodzieży ze szczególnym uwzględnieniem rodzin patologicznych.,

wspieranie prowadzenia pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także profilaktycznej działalności edukacyjnej i informacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych oraz działań na rzecz dożywiania dzieci i młodzieży.

4. Zespól Interdyscyplinarny Koalicja „Przeciw Przemocy

wsparcie i pomoc rodzinom w przezwyciężaniu problemu przemocy

Strona | 12

5. Placówki oświatowe działalność edukacyjno- wychowawcza wsparcie pedagogiczne , psychologiczne dla

rodziców i dzieci realizacja programów edukacyjnych

Rozdział IV Cele i zadania programu

Głównym celem Gminnego Programu Wspierania Rodziny na lata 2016-2018 jest wspieranie rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu swoich funkcji, związanych z opieką, wychowaniem i skuteczną ochroną dzieci, jak również profilaktyka środowiska lokalnego w zakresie promowania społecznie pożądanego modelu rodziny.

Rodzina wypełniając swoje funkcje, zwłaszcza funkcję wychowawczą, wpływa na „jakość” młodego pokolenia, jego rozwój emocjonalny i intelektualny. Złe warunki materialne rodziny, powodujące sytuacje, w których rodzina nie będzie w stanie własnym staraniem zaspokajać podstawowych potrzeb życiowych, to tylko jeden z czynników prowadzących do wykluczenia społecznego, często u podłoża tego zjawiska leżą inne problemy zaburzające funkcjonowanie rozwoju dziecka.

Rodzina jako naturalne środowisko, przeżywając trudności w opiekowaniu się i wychowywaniu dzieci, wymaga wsparcia dla dobra nie tylko dzieci, ale też wszystkich jej członków. Przywrócenie prawidłowego funkcjonowania rodzin jest też największym osiągnięciem dla społeczności lokalnej, w każdej sferze życia.

Wobec powyższego przyjmuje się następujące kierunki działań zapewniających osiągnięcie założonych celów :

CEL SZCZEGÓŁOWY 1. Podejmowanie działań profilaktycznych i edukacyjnych na rzecz rodziny

Zadania Wskaźniki realizacji działań

Zapewnienie opieki przez asystenta, rodzinom przeżywającym trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych

- liczba asystentów pracujących na rzecz mieszkańców Gminy Biecz - liczba rodzin, którym przydzielono asystenta, z podziałem na rodziny z dziećmi i rodziny, w których dzieci umieszczone zostały w pieczy zastępczej

Organizacja warsztatów i szkoleń dla rodzin z gminy Biecz

- liczba szkoleń i warsztatów - liczba uczestników

Zapewnienie dostępności poradnictwa specjalistycznego w Punkcie konsultacyjnym przy GKRPA

- liczba osób i udzielonych porad z podziałem na kategorie problemowe

Strona | 13

Działania aktywizujące zawodowo i społecznie na rzecz rodzin, w których opiekunowie pozostają bez pracy, w ramach projektów aktywnej integracji

- liczba osób i rodzin objętych projektem - liczba osób objętych kontraktami socjalnymi - liczba osób, które ukończyły kursy zawodowe

Monitorowanie środowisk zagrożonych uzależnieniami, motywowanie do podjęcia terapii przez rodziców

- liczba rodzin objętych monitoringiem

Umożliwienie funkcjonowania na terenie Gminy Biecz rodzin wspierających

- liczba rodzin wspierających

Dofinansowanie działalności placówek wsparcia dziennego na terenie Gminy oraz zapewnienie środków finansowych na utworzenie nowych placówek

- liczba działających placówek - liczba nowo powstałych placówek - liczba dzieci objętych opieką placówek

CEL SZCZEGÓŁOWY 2. Wspieranie rodzin niewydolnych wychowawczo celem przywrócenia prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie.

Zadania Wskaźniki realizacji działań

Zapewnienie pomocy materialnej i rzeczowej rodzinom ubogim

-liczba i formy udzielanej pomocy -liczba rodzin i dzieci w tych rodzinach objętych pomocą

Objęcie dożywianiem wszystkich dzieci wymagających tej pomocy

- liczba dzieci korzystających z posiłków

Monitorowanie sytuacji zdrowotnej dzieci z rodzin dysfunkcyjnych

-liczba rodzin i dzieci objętych monitoringiem

Zapewnienie środków na pobyt dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym

- liczba dzieci umieszczonych w poszczególnych placówkach - wysokość środków przeznaczonych na pokrycie pobytu dzieci w placówkach

Konsultacje i poradnictwo specjalistyczne (psychologiczne, pedagogiczne, socjalne, prawne, zawodowe)

- liczba udzielonych poradnictwa - liczba zatrudnionych specjalistów

CEL SZCZEGÓŁOWY 3. Podejmowanie działań koordynujących wobec podmiotów zajmujących się rodzinami dysfunkcyjnymi.

Zadania Wskaźniki realizacji działań

Strona | 14

Utworzenie zespołów interdyscyplinarnych, w których skład wchodzić powinni (w zależności od oceny sytuacji rodziny i dziecka) pracownik socjalny, kurator, przedstawiciel służby zdrowia, pedagog szkolny, wychowawca placówki opiekuńczo -wychowawczej przedstawiciel organizacji pozarządowej, przedstawiciel Policji przedstawicieli Kościołów i związków wyznaniowych

-liczba zespołów

Podnoszenie kwalifikacji zawodowych osób zawodowo związanych z pomocą dziecku i rodzinie, realizowane będzie w szczególności poprzez organizowanie wspólnych szkoleń i warsztatów dla osób działających na rzecz dziecka i rodziny.

- liczba szkoleń - liczba osób biorących udział w szkoleniach

ADRESACI PROGRAMU Adresatami programu są:

1) Rodziny z terenu Gminy Biecz które przeżywają trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej.

2) Dzieci i młodzież z terenu Gminy Biecz , którym rodzina nie zapewnia należytej opieki. 3) Przedstawiciele instytucji oraz służb pracujących na rzecz dzieci i rodzin.

REALIZATORZY PROGRAMU Koordynatorem Programu jest Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Bieczu przy współpracy z następującymi instytucjami: 1. Urzędem Miejskim w Bieczu 2. Zespołem Interdyscyplinarnym 3. Policja 4. Placówkami oświatowymi i kulturalnymi 5. Placówki służy zdrowia. 6. Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie 7. Organizacjami pozarządowymi

Rozdział V

Przewidywane efekty realizacji Programu Zapewnienie bezpieczeństwa dzieci i rodzin oraz stworzenie skutecznego systemu wsparcia dla dzieci i rodzin przy jednoczesnym zwiększeniu liczby i rodzaju specjalistycznych form wsparcia.

Strona | 15

Rozdział VI Finansowanie Programu

Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2016-2018 będzie finansowany : ze środków własnych pochodzących z budżetu Gminy oraz z budżetu państwa. Przewiduje się również aplikowanie o środki ze źródeł zewnętrznych takich jak Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej czy inne projekty skierowane na wsparcie dziecka i rodziny.

Rozdział VII Monitoring i ewaluacja

Koordynatorem Gminnego Programu Wspierania Rodziny na lata 2016-2018 jest Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Bieczu. Monitoring będzie polegał na zbieraniu i analizowaniu danych dotyczących zrealizowanych zadań w ramach przedmiotowego programu, we współpracy z podmiotami zaangażowanymi w jego realizacje. Przedmiotem ewaluacji będzie skuteczność podejmowanych działań w oparciu o analizę założonych wskaźników. Kierownik Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Bieczu co roku przedkłada Radzie Miejskiej sprawozdanie merytoryczne i finansowe z realizacji Gminnego Programu Wspierania Rodziny na lata 2016-2018 łącznie ze sprawozdaniem działalności ośrodka do 31 marca każdego roku.