OuderenpsychiatrieMaarsheerd

Informatie voor cliënten en naastbetrokkenen

Goldstein sociale vaardigheden

Kortdurende intensieve sociale vaardigheden

1

Voor wie?Veel problemen die mensen in hun leven ervaren, hebben te maken met hun omgang met andere mensen.Men heeft -van jongs af aan- geleerd om zich op een bepaalde manier te gedragen. Het gaat hierbij om hele ‘gewone’, maar toch belangrijke sociale vaardigheden zoals een gesprek met iemand aangaan, een pro bleem kunnen bespreken, met je eigen emoties om kunnen gaan, goed op emoties van anderen kunnen reageren, voor je mening op kunnen komen, enzovoort.

In het dagelijks leven blijkt dat dit vaak tot problemen met anderen leidt. Veel mensen vinden deze vaardigheden helemaal niet zo gemak kelijk of vanzelfsprekend. Mensen vinden het soms wél moeilijk om een praatje te beginnen, om voor hun mening op te komen of om op een goede manier te laten blijken dat ze ergens ontevreden of teleurge steld over zijn.Voor deze mensen zijn deze trainingen bestemd. Mensen die ontevreden zijn over hun sociale omgang met anderen en dit willen verbeteren.

Wat kunt u aan deze training hebben?In de eerste plaats zijn er de verschillende sociale vaardigheden, die u met behulp van oefening en training onder de knie kunt krijgen. U leert daarbij ook om deze vaardigheden in verschillende situaties te gebruiken.Een belangrijk effect is dat u kunt leren om in het contact met anderen de kans op teleurstellingen kleiner te maken óf om gemakkelijker met zulke teleurstellingen om te gaan.Tenslotte kunt u leren om meer controle over uzelf en uw omgeving te heb-ben. U raakt dan niet zo snel in paniek en u wordt minder snel angstig.

Hoe verloopt het programma?De hele training beslaat vijf weken. De eerste week vindt er een kort intake-gesprek plaats. Hierbij gaat het er niet om om na te gaan of u aan de training mee kunt doen, maar meer om te bespreken wat u precies van de training wilt leren.In de tweede tot en met de vijfde week wordt er geoefend met één bepaald onderwerp. In vier weken leert u bijvoorbeeld hoe u op een goede manier voor uw mening op kunt komen. Goldsteintherapie is geen praattherapie!

2

We bespreken niet hoe het komt dat u iets moeilijk vindt of wat er nu precies moeilijk aan is. We oefenen vier weken lang een manier om het te doén. Aan het eind van de training kunt u de vaardigheid zelf toepassen!

Inlichtingen en opgaveNadere inlichtingen over Goldsteintherapie kunt u krijgen van uw hulp-verlener. Hij of zij kan u ook aanmelden voor deelname.Uw hulpverlener geeft uw gegevens door aan de trainers van de Goldstein-groep. Zodra bekend is wanneer de groep start nemen zij contact met u op. Soms zult u een tijdje moeten wachten voordat er een groep start, maar we streven er naar om elke zes weken een nieuwe groep te starten.

Hoe, waar, wanneer?• De groep bestaat uit zes tot tien deelnemers• Er is een intakegesprek van ongeveer twintig minuten• Daarna vier bijeenkomsten van twee uur• De bijeenkomsten zijn éénmaal per week• Als u bent aangemeld krijgt u vanzelf bericht over de juiste data, tijd en

plaats • De groep wordt begeleid door twee trainers.

De verschillende trainingenWe geven -afwisselend- de volgende trainingen:1 Een praatje maken2 Luisteren3 Iets bespreken4 Opkomen voor je mening5 Uiten van waardering en genegenheid6 Reageren op waardering en genegenheid7 Uiten van boosheid en irritatie8 Reageren op boosheid en irritatie.

3

1. Een praatje makenIn deze training leert u om op een gemakkelijke en doeltreffende manier contact met een ander te maken.De training is geschikt voor mensen die op grond van angst of verlegenheid moeite hebben om met anderen in contact te komen. Daarnaast leert u zich in eerste instantie vooral te beperken tot voor iedere situatie passende en vrijblijvende gespreksonderwerpen.

De training richt zich niet zozeer op intensief en emotioneel bevredigend contact met de ander. U leert om vrijblijvend en oppervlakkig contact te leggen dat, als u dat wilt, wel een goede basis kan zijn voor verder contact met de ander.

Deze training wordt ook wel gebruikt als ‘instaptraining’: mensen die ande- re, moeilijker trainingen willen gaan doen kunnen deze training gebruiken om kennis te maken met de Goldsteinmethode en de werkwijze.

Belangrijke onderwerpen in deze training:• Het inschatten van de situatie: Is het handig/mogelijk om hier een gesprek aan te gaan?• Het gespreksonderwerp: in eerste instantie zoeken naar onderwerpen waar beide gesprekspartners iets over kunnen zeggen• Het inschatten van de motivatie van de ander: Wil de ander wel met me praten?• Het effect van uw lichaamstaal • Een gesprek afronden en stoppen.

4

2. Luisteren Veel mensen vinden het vaak moeilijk om voor zichzelf op te komen omdat ze bang zijn voor vervelende gevolgen. Het blijkt echter dat die gevolgen uit-blijven of veel minder vervelend zijn als de ander het gevoel heeft dat er naar hem of haar geluisterd wordt.Dat is juist voor veel mensen moeilijk. Terwijl ze naar iemand luisteren zijn ze al bezig met hun eigen gedachten. Ze zijn meer met zichzelf bezig dan met de ander. Dat gaat overigens ‘vanzelf’: men heeft het vaak niet in de gaten.In deze training leert u om actief te luisteren en te reageren op wat er tegen u gezegd wordt, zonder daarbij uw eigen belangen uit het oog te verliezen.

Belangrijke onderwerpen in deze training: • Lichaamstaal: toon uw interesse voor de ander• Reageren op de inhoud, vragen om (meer) informatie• Begrijpen van de inhoud en dit nagaan bij de ander• Een eigen reactie geven en daarbij op de ander gericht blijven.

5

3. Iets besprekenU leert om op een doeltreffende manier in een gesprek allerlei zaken aan de orde te stellen. De toepassing van deze vaardigheid is zeer breed: van alle-daagse dingen (wat zullen we vanavond eens eten) tot moeilijke problema-tiek (hoe vertel ik hem dat ik wil scheiden?).

Eén van de belangrijkste doelen van deze training is om te leren om on-derwerpen zó te bespreken dat het contact met de ander goed blijft, mogelijk zelfs verbetert.

Belangrijke onderwerpen in deze training: • Een goed moment kiezen om onderwerpen te bespreken • Het onder woorden brengen van het idee, het probleem, de vraag et cetera• Actief informeren naar het standpunt van de ander • Afhankelijk van het onderwerp: uw eigen standpunten vasthouden of zoeken naar een compromis • Een gesprek afronden.

Deze training wordt wel gebruikt als ‘instaptraining’: mensen die andere, moeilijker trainingen willen gaan doen kunnen deze training gebruiken om kennis te maken met de Goldsteinmethode en de werkwijze.

6

4. Opkomen voor je meningU leert om uw mening duidelijk en rechtstreeks uit te spreken tegen anderen, in plaats van impulsief te reageren of niet te reageren.U kunt deze vaardigheid in heel veel verschillende situaties gebruiken.

Belangrijke onderwerpen in deze training:• Het inschatten van de situatie: nadenken over wat er gebeurt of gezegd wordt in plaats van direct te reageren of af te haken• Het verwoorden van uw mening of gedachten• Gericht blijven op de ander• Een standpunt vasthouden.

7

5. Uiten van waardering en genegenheidHet lijkt vaak alsof het contact met anderen sterk bepaald wordt door de zaken in het leven die niet goed gaan. Het lijkt gemakkelijker, meer voor de hand te liggen, om kritiek op anderen te hebben, verwijten te maken of te klagen dan om (ook) vriendelijk waarderend op elkaar te reageren.

Vaak realiseren we ons dit zich heel goed maar is het erg moeilijk om dit gedragspatroon te doorbreken.In deze training kunt u leren om u meer te richten op de positieve kanten van de ander en om hier ook iets over te zeggen.

Belangrijke onderwerpen in deze training: • U meer bewust worden van positief gedrag van de ander• Een goed moment zoeken • Non-verbale communicatie• Reageren op de ander.

U zult merken dat het heel goed mogelijk is om op een luchtige en plezierige manier ook vriendelijke dingen tegen anderen te zeggen. U verbetert daarmee niet alleen het contact met de ander. U zult merken dat u ook een meer tevreden gevoel over uzelf krijgt.

8

6. Reageren op waardering en genegenheidWe zijn helemaal niet zo gewend om aardige dingen te zeggen of complimentjes te geven. Als een ander het naar ons doet weten we er vaak ook geen raad mee. We vinden het moeilijk te geloven of zijn geneigd om er iets achter te zoeken. We lijken meer voorbereid op kritiek van anderen dan op waarderende of lovende woorden!Voor beide partijen een teleurstellende ervaring: de gever van een com-pliment is teleurgesteld (‘Ik bedoelde het toch goed?’) en de ontvanger ook (‘Wat moet hij echt van me?’).

In deze training kunt u leren om, los van wat u er (nog meer) van vindt, te reageren op waardering en complimenten. Daarmee leert u te reageren op wat er tegen u wordt gezegd en niét op wat u er eventueel ‘achter’ zoekt.

Belangrijke onderwerpen in deze training: • Goed luisteren naar wat er wordt gezegd• Lichaamstaal• Reageren op de ander.

7. Uiten van boosheid en irritatieHet rechtstreeks naar elkaar uiten van boosheid of irritatie is voor veel mensen en probleem. Soms herkennen mensen hun boosheid niet, soms hebben ze moeite het onder woorden te brengen, soms ontlaadt hun boosheid zich op een onhandig moment of naar de verkeerde personen.

In deze training leert u om in een aantal stappen uw boosheid te herken-nen, te uiten naar de ander en daarbij controle over uzelf en de situatie te houden.

Belangrijke onderwerpen in deze training: • Bewustworden van (lichamelijke) signalen die (kunnen) duiden op boosheid/irritatie• Uw gevoelens met de juiste situatie en/of personen in verband brengen• Het goede moment kiezen• Boosheid onder woorden brengen• In contact met de ander blijven.

10

8. Reageren op boosheid en irritatieZoals het moeilijk kan zijn om boosheid of irritatie rechtstreeks te uiten, zo is het vaak net zo moeilijk om goed te reageren op irritaties of boosheid van anderen. We worden zelf ook boos of bang en zijn niet meer in staat om naar de ander te luisteren, laat staan om nog te reageren.

U kunt leren om zó op boosheid van anderen te reageren dat het contact met de ander goed blijft én dat u op de inhoud van het verhaal blijft reageren in plaats van ruzie te krijgen, bang te worden of verzeild te raken in eindeloze gesprekken of discussies.

Belangrijke onderwerpen in deze training zijn:• Luisteren naar de ander• Laten blijken dat de boosheid, de irritatie opgemerkt is• Richten op de inhoud van de boodschap• Laten blijken dat je dat begrijpt of:• Verduidelijking vragen• Een goed moment kiezen om te reageren.

11

12

Uitgave | Afdeling Communicatie & MarketingL 0061 A | 09-2014