39
H μέθοδος του πειράματος επιλογής (Choice Experiment Method - CE) Το πείραμα επιλογής είναι η πιο σύγχρονη μέθοδος περιβαλλοντικής αποτίμησης και ακόμα είναι σε διαδικασία βελτίωσης. Το πείραμα επιλογής είναι παρόμοιο με την μέθοδο 1 Το πείραμα επιλογής είναι παρόμοιο με την μέθοδο υποθετικής/ενδεχόμενης αποτίμησης (CVM) καθώς βασίζεται σε δεδομένα από έρευνες τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον προσδιορισμό της οικονομικής αξίας, σχεδόν, κάθε περιβαλλοντικού αγαθού και υπηρεσίας. Με την μέθοδο αυτή (CE) μπορούν να μετρηθούν αξίες χρήσης καθώς και μη-χρήσης ενός πόρου.

Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

  • Upload
    others

  • View
    18

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

H µέθοδος του πειράµατος επιλογής

(Choice Experiment Method - CE)

Το πείραµα επιλογής είναι η πιο σύγχρονη µέθοδος περιβαλλοντικής αποτίµησης και ακόµα είναι σε διαδικασία βελτίωσης.

Το πείραµα επιλογής είναι παρόµοιο µε την µέθοδο

1

Το πείραµα επιλογής είναι παρόµοιο µε την µέθοδο υποθετικής/ενδεχόµενης αποτίµησης (CVM) καθώς βασίζεται σε δεδοµένα από έρευνες τα οποία µπορούν να χρησιµοποιηθούν για τον προσδιορισµό της οικονοµικής αξίας, σχεδόν, κάθε περιβαλλοντικού αγαθού και υπηρεσίας.

Με την µέθοδο αυτή (CE) µπορούν να µετρηθούν αξίες χρήσης καθώς και µη-χρήσης ενός πόρου.

Page 2: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Η µέθοδος του πειράµατος επιλογής -

επισκόπηση

Σε αντίθεση µε τη CVM, η CE δεν ζητά από τους ερωτώµενους να δηλώσουν την χρηµατική τους αποτίµηση. Αντ ‘αυτού οι αξίες εικάζονται από τις επιλογές των ερωτώµενων στους οποίους παρουσιάζεται µια σειρά εναλλακτικών.

Η µέθοδος θεµελιώνεται στην θεωρία του Lancaster(1966)

2

Η µέθοδος θεµελιώνεται στην θεωρία του Lancaster(1966) σύµφωνα µε την οποία κάθε αγαθό µπορεί να προσδιοριστεί ως το σύνολο των χαρακτηριστικών του και των επιπέδων που τα χαρακτηριστικά αυτά παίρνουν. Η απόφαση αγοράς στηρίζεται στα επιµέρους χαρακτηριστικά παρά στο αγαθό ως σύνολο.

Page 3: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Η µέθοδος του πειράµατος επιλογής -

επισκόπηση

Στο πείραµα επιλογής στον ερωτώµενο παρουσιάζονται δύο ή περισσότερες εναλλακτικές εκδοχές του περιβαλλοντικού αγαθού, κάθε µία από τις οποίες περιλαµβάνει διαφορετικά

επίπεδα για τα χαρακτηριστικά του αγαθού σε διαφορετικές τιµές. Ο ερωτώµενος καλείται να δηλώσει την προτίµησή του µεταξύ

3

Ο ερωτώµενος καλείται να δηλώσει την προτίµησή του µεταξύ των εναλλακτικών.

∆εδοµένου ότι ένα από τα χαρακτηριστικά του αγαθού είναι η τιµή, είναι εφικτό να προσδιοριστεί η διάθεση για πληρωµή(WTP) για τα επίπεδα των υπόλοιπων χαρακτηριστικών του αγαθού.

Page 4: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Η µέθοδος του πειράµατος επιλογής -

επισκόπηση

Η µέθοδος του πειράµατος επιλογής µπορεί να εκτιµήσει την συνολική αξία

(total economic value) ενός περιβαλλοντικού

4

(total economic value) ενός περιβαλλοντικού αγαθού ή υπηρεσίας καθώς και την αξία των χαρακτηριστικών του και µεταβολών σε αυτά.

Page 5: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Η µέθοδος του πειράµατος επιλογής -

επισκόπηση

Choice Experiment 1.1

Which of the following three wetland management scenarios do you favour? Option A and option B would have a cost to your

household. No payment would be required for option C, but the conditions at the wetland would continue to deteriorate.

Option A

Option B Option C

5

Biodiversity

OWSA

Education and Research

Extraction

Number of locals re-trained

One-off payment

Improve

Increase

Maintain current level

150

€ 40

Maintain current level

Increase

Increase

75

€ 40

Decline

Decline

Decline

0

€ 0

(Please tick as appropriate)

I would choose: Option A Option B Option C

Page 6: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1Ο βήµα

Καθώς τόσο το πείραµα επιλογής όσο και η υποθετική αποτίµηση είναι υποθετικές µέθοδοι στηριζόµενες σε ερευνητικά δεδοµένα, η εφαρµογή τους είναι παρόµοια. Η κύρια διαφορά τους είναι στη σχεδίαση των ερωτήσεων αποτίµησης και στην ανάλυση των δεδοµένων.

6

δεδοµένων.

Το πρώτο βήµα είναι ο προσδιορισµός/ταυτοποίηση του αγαθού που αποτιµάται. Αυτό περιλαµβάνει τον προσδιορισµό των συγκεκριµένων υπηρεσιών που αποτιµώνται καθώς και του πληθυσµού που αντλεί αξίες από την παροχή του αγαθού.

Page 7: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:2Ο βήµα

Το δεύτερο βήµα αφορά την απόφαση για την διαδικασία εκτέλεσης της µελέτης όπως το αν θα είναι τηλεφωνική ή ταχυδροµική έρευνα ή θα διεξαχθούν συνεντεύξεις; το µέγεθος του δείγµατος;την σύνθεση του δείγµατος; και άλλες σχετικές αποφάσεις.

7

αποφάσεις.

Οι αποφάσεις θα βασιστούν στον διαθέσιµο προϋπολογισµό και χρόνο συνυπολογίζοντας την πολυπλοκότητα ή όχι του αγαθού που αποτιµάται.

Page 8: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:2Ο βήµα

Οι προσωπικές συνεντεύξεις είναι συνήθως πιο

αποτελεσµατικές για σύνθετες ερωτήσεις γιατί είναι ευκολότερο να παρέχεται στον ερωτώµενο η

απαραίτητη πληροφόρηση και τα άτοµα είναι περισσότερο πιθανό να συµπληρώσουν ένα µεγάλο

ερωτηµατολόγιο όταν αυτό γίνεται µε προσωπική

8

ερωτηµατολόγιο όταν αυτό γίνεται µε προσωπική

συνέντευξη.

Σε ορισµένες περιπτώσεις βοηθητικό οπτικοαουστικό

υλικό όπως φωτογραφίες ή βίντεο χρησιµοποιούνται για την καλύτερη κατανόηση του υποθετικού σεναρίου που παρουσιάζεται.

Page 9: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:2Ο βήµα

Οι προσωπικές συνεντεύξεις είναι συνήθως και η ακριβότερη µέθοδος συλλογής δεδοµένων. Ωστόσο και οι ταχυδροµικές έρευνες όταν ακολουθούν όλες τις απαραίτητες διαδικασίες ώστε να παρέχουν αξιόπιστα δεδοµένα µπορεί να είναι ακριβές.

9

Οι τηλεφωνικές έρευνες συνήθως δεν είναι κατάλληλες για την εφαρµογή του πειράµατος επιλογής λόγω της πολυπλοκότητας της διαδικασίας επιλογής µέσω διαφορετικών εναλλακτικών που περιλαµβάνει.

Page 10: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:3Ο βήµα

Το επόµενο βήµα είναι ο σχεδιασµός του ερωτηµατολογίου. Αυτός πραγµατοποιείται σε διάφορα στάδια.

Η διαδικασία σχεδίασης συνήθως ξεκινάει µε αρχικές συνεντεύξεις σε οµάδες από τον σχετικό πληθυσµό καθώς και επαφές µε ειδικούς και επιστήµονες ώστε να προσδιοριστούν τα

10

επαφές µε ειδικούς και επιστήµονες ώστε να προσδιοριστούν τα

σηµαντικά χαρακτηριστικά του αγαθού που αποτιµάται καθώς και τα επίπεδα που τα χαρακτηριστικά αυτά παίρνουν κάτω από διαφορετικά σενάρια πολιτικής πρωτοβουλίας.

Page 11: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:3Ο βήµα

Στις αρχικές επαφές µε οµάδες του πληθυσµού οι ερευνητές επικεντρώνονται σε γενικές ερωτήσεις που αφορούν την κατανόηση από τους ερωτώµενους θεµάτων σχετικών µε το αγαθό που αποτιµάται καθώς και την θεώρησή τους αναφορικά µε το ποια χαρακτηριστικά του αγαθού είναι σηµαντικά.

11

Στους επιστήµονες ο ερευνητής θα απηύθυνε ερωτήσεις αναφορικά µε την ενδεχόµενη αύξηση στα επίπεδα που τα χαρακτηριστικά του αγαθού µπορεί να πάρουν αν εφαρµόζονταν πολιτικές που θα στόχευαν στην αποτελεσµατική διαχείριση των πόρων καθώς και την ενδεχόµενη µείωση στα επίπεδα ως αποτέλεσµα της χειροτέρευσης στις υπάρχουσες συνθήκες.

Page 12: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:3Ο βήµα

Στις επόµενες επαφές µε οµάδες του πληθυσµού οι ερωτήσεις γίνονται πιο συγκεκριµένες ώστε να διαµορφωθεί το τελικό ερωτηµατολόγιο και να εντοπιστούν τµήµατα που χρειάζεται να

αποσαφηνιστούν περισσότερο µε βοηθητικό υλικό.

Για παράδειγµα οι ερωτώµενοι µπορεί να χρειάζονται

12

Για παράδειγµα οι ερωτώµενοι µπορεί να χρειάζονται πληροφορίες για την τοποθεσία του αγαθού, την µοναδικότητα

του και την πιθανή ύπαρξη υποκατάστατων αγαθών.

Page 13: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:3Ο βήµα

Σε αυτό το στάδιο ο ερευνητής εξετάζει διαφορετικές εκδοχές της ερώτησης αποτίµησης.

Σε ένα CE στον ερωτώµενο παρουσιάζονται διαφορετικές εναλλακτικές επιλογές (choice sets) η κάθε µία από τις οποίες περιλαµβάνει διαφορετικά επίπεδα για τα χαρακτηριστικά του αγαθού σε διαφορετικές

13

διαφορετικά επίπεδα για τα χαρακτηριστικά του αγαθού σε διαφορετικές τιµές.

Αυτοί οι διαφορετικοί συνδυασµοί επιπέδων για τα χαρακτηριστικά του αγαθού εµφανίζονται στον ερωτώµενο σε ζευγάρια ή περισσότερες επιλογές από τις οποίες καλείται να επιλέξει. Η διαµόρφωση των διαφορετικών επιλογών γίνεται σύµφωνα µε τις αρχές της θεωρία της πειραµατικής σχεδίασης( experimental design theory)

Page 14: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:3Ο βήµα

Αφού έχει πραγµατοποιηθεί ένας ικανοποιητικός αριθµός επαφών µε οµάδες από τον πληθυσµό, και οι ερευνητές έχουν καταλήξει στο ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να παρέχουν την απαραίτητη πληροφόρηση, πως να παρουσιάσουν το υποθετικό σενάριο αποτίµησης και ποιες θα είναι οι εναλλακτικές επιλογής ,πραγµατοποιείται ο αρχικός έλεγχος της έρευνας (pre-testing).

14

testing).

Οι ερευνητές συνεχίζουν την διαδικασία µέχρι να καταλήξουν στο τελικό ερωτηµατολόγιο το οποίο οι ερωτώµενοι θα καταλαβαίνουν και ταυτόχρονα θα µπορεί να εκµαιεύει την πραγµατική αποτίµηση των ατόµων για το αγαθό.

Page 15: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:4Ο βήµα

Το επόµενο στάδιο είναι η εφαρµογή της έρευνας.

Το πρώτο βήµα είναι η επιλογή του κατάλληλου δείγµατος.

15

Ιδανικά, το δείγµα θα πρέπει να είναι αντιπροσωπευτικό του πληθυσµού και άρα επιλεγµένο χρησιµοποιώντας κατάλληλες στατιστικές µεθόδους.

Page 16: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση: 5Ο βήµα

Το τελευταίο βήµα είναι η συλλογή και επεξεργασία των δεδοµένων και η εξαγωγή των συµπερασµάτων.

Η οικονοµετρική επεξεργασία των δεδοµένων που συγκεντρώνονται από ένα CE είναι συχνά πολυπλοκότερη από την αντίστοιχη επεξεργασία των δεδοµένων της CVM.

16

την αντίστοιχη επεξεργασία των δεδοµένων της CVM.

Για την επεξεργασία των δεδοµένων του CE χρειάζεται η εφαρµογή µεθόδων εκτίµησης διακριτών µεταβλητών (discrete choice analysis) ώστε να προσδιοριστεί η πραγµατική διάθεση για πληρωµή µέσα από τις διαδοχικές επιλογές µεταξύ εναλλακτικών.

Page 17: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:5Ο βήµα

Η οικονοµετρική ανάλυση επιτρέπει την εκτίµηση της µέσης αποτίµησης ενός ατόµου/νοικοκυριού του δείγµατος για κάθε χαρακτηριστικό του αγαθού.

Η αποτίµηση αυτή στη συνέχεια αναγάγεται στο σύνολο του πληθυσµού ώστε να προσδιοριστεί η συνολική κοινωνική

17

πληθυσµού ώστε να προσδιοριστεί η συνολική κοινωνική χρησιµότητα που συνδέεται µε την εφαρµογή κάποιας πολιτικής.

Η µέθοδος επιτρέπει τόσο την αποτίµηση µίας πολιτικής και των αποτελεσµάτων της όσο και την κατάταξη διαφορετικών πολιτικών µε βάση τις κοινωνικές προτιµήσεις.

Page 18: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Εφαρµογή

Όταν πραγµατοποιείται ένα πείραµα επιλογής τα ακόλουθα θα πρέπει να λαµβάνονται υπ’όψιν:

Πριν εφαρµοστεί το ερωτηµατολόγιο πρέπει κανείς να γνωρίζει όσο γίνεται καλύτερα τι πιστεύουν τα άτοµα γύρω από το αγαθό που αποτιµάται.

18

Η οικειότητα των ατόµων µε το αγαθό καθώς και η σηµαντικότητα που αποδίδουν στην ποιότητα και ποσότητά του, καθώς και την ύπαρξη υποκατάστατων.

Είναι ακόµα σηµαντικό να προσδιοριστεί ο βαθµός στον οποίο τα διάφορα άτοµα του πληθυσµού επηρεάζονται από την πολιτική ώστε να καθοριστεί το δείγµα.

Page 19: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Εφαρµογή

Το σενάριο αποτίµησης πρέπει να περιγράφει ακριβώς τις επιπτώσεις στο περιβαλλοντικό αγαθό/υπηρεσία από την πολιτική που τα άτοµα καλούνται να αξιολογήσουν.

19

Αν είναι δυνατό η παραπάνω πληροφόρηση πρέπει να παρέρχεται µε την χρήση οπτικοαουστικού υλικού ταυτόχρονα µε την προφορική και γραπτή εξήγηση.

Page 20: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Εφαρµογή

Η ταυτοποίηση του αγαθού που αποτιµάται καθώς και η περιγραφή των επιπτώσεων σε αυτό ως αποτέλεσµα κάποιας πολιτικής πρέπει να γίνονται µε λεπτοµέρεια.

Το υποθετικό σενάριο πρέπει να είναι αξιόπιστο και ο ερωτώµενος να µένει πεπεισµένος ότι τα χρήµατα που θα συγκεντρωθούν θα αποδοθούν στο σκοπό για τον οποίο συγκεντρώθηκαν.

20

αποδοθούν στο σκοπό για τον οποίο συγκεντρώθηκαν.

Στους ερωτώµενους πρέπει να υπενθυµίζεται ο εισοδηµατικός τους περιορισµός.

Πρέπει ακόµα να διευκρινίζεται η ύπαρξη υποκατάστατων αγαθών καθώς και το κατά πόσο οι αλλαγές που ανακοινώνονται θα είναι µόνιµες ή προσωρινές.

Page 21: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Εφαρµογή

Οι ερωτώµενοι πρέπει να αντιλαµβάνονται την συχνότητα των πληρωµών που το σενάριο περιλαµβάνει (µηνιαίες ,ετήσιες κτλ) και τον χρονικό ορίζοντας των πληρωµών ώστε να διατηρηθεί η

µεταβολή στην ποιότητα/ποσότητα του περιβαλλοντικού αγαθού.

21

Οι ερωτώµενοι θα πρέπει ακόµα να γνωρίζουν ποιος θα έχει πρόσβαση στο αγαθό και ποιοι είναι οι υπόλοιποι που καλούνται να πληρώσουν για αυτό αν αυτό τελικά παρασχεθεί.

Page 22: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Εφαρµογή

Το σενάριο θα πρέπει να αναφέρει ξεκάθαρα αν τα επίπεδα του χαρακτηριστικού του αποτιµάται συνιστούν βελτίωση ή επιδείνωση σε σχέση µε την υπάρχουσα κατάσταση(status quo).

22

Αν το νοικοκυριό είναι η µονάδα ανάλυσης, το εισόδηµα που θα να αναφερθεί θα πρέπει να είναι αυτό του νοικοκυριού και όχι το ατοµικό εισόδηµα του ερωτώµενου.

Page 23: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Εφαρµογή

Το ερωτηµατολόγιο θα πρέπει να ελέγχεται για πιθανές µεροληψίες (biases).

Ο έλεγχος περιλαµβάνει εφαρµογή του ερωτηµατολογίου σε περιορισµένο δείγµα ατόµων για να εξεταστεί κατά πόσο οι απαντήσεις διαφοροποιούνται ανάλογα µε την σύνταξη του

23

απαντήσεις διαφοροποιούνται ανάλογα µε την σύνταξη του ερωτηµατολογίου.

Μετά την ολοκλήρωση της συλλογής δεδοµένων είναι σηµαντικό να ακολουθήσουν συνεντεύξεις για να εξεταστεί η δυνατότητα

του ερωτηµατολογίου να αποκαλύπτει τις πραγµατικές αποτιµήσεις των ερωτώµενων.

Page 24: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Εφαρµογή

Το δείγµα πρέπει να περιλαµβάνει έναν σηµαντικό αριθµό ατόµων από τον σχετικό πληθυσµό και να είναι σαφώς ορισµένο.

Το δείγµα πρέπει επίσης να είναι αντιπροσωπευτικό και ο ερευνητής πρέπει να στοχεύει σε όσο γίνεται υψηλότερο βαθµό ανταπόκρισης.

24

ανταπόκρισης.

Τα δεδοµένα πρέπει να επεξεργαστούν χρησιµοποιώντας υποδείγµατα διακριτών µεταβλητών.

Page 25: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Πλεονεκτήµατα

Η µέθοδος του πειράµατος επιλογής µπορεί να χρησιµοποιηθεί για την εκτίµηση της συνολικής αξίας ενός περιβαλλοντικού αγαθού ή υπηρεσίας καθώς και των επιµέρους χαρακτηριστικών του αγαθού και µεταβολές σε αυτά.

Η µέθοδος επιτρέπει στους ερωτώµενους να σκέφτονται ανταλλακτικά επιλέγοντας από διαφορετικές εναλλακτικές το οποίο είναι ευκολότερο από το να δηλώνουν την διάθεσή τους για

25

είναι ευκολότερο από το να δηλώνουν την διάθεσή τους για πληρωµή άµεσα.

Μέσα από την ανταλλακτική σχέση µεταξύ των διαφορετικών επιλογών είναι ευκολότερο για τον ερευνητή να διαπιστώσει την συνέπεια του ερωτώµενου στις απαντήσεις.

Page 26: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Πλεονεκτήµατα

Επιπρόσθετα, οι ερωτώµενοι είναι ευκολότερο να αποκαλύψουν την πραγµατική τους συµπεριφορά (µέσα από την επιλογή µεταξύ διαφορετικών εναλλακτικών) σε σχέση µε ερωτήσεις που τους ζητούν να δηλώσουν άµεσα την χρηµατική τους αποτίµηση.

Συνεπώς ένα πλεονέκτηµα του CE σε σχέση µε την CVM είναι

26

Συνεπώς ένα πλεονέκτηµα του CE σε σχέση µε την CVM είναι ότι δεν ζητά από τα άτοµα να επιλέξουν άµεσα (να ανταλλάξουν) µεταξύ περιβαλλοντικής ποιότητας και χρηµάτων.

Page 27: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Πλεονεκτήµατα

Τα άτοµα νιώθουν καλύτερα όταν αποκαλύπτουν την προτίµησή τους ανάµεσα σε σύνολα χαρακτηριστικών που περιλαµβάνουν και την τιµή σε σχέση µε σύνολα που δεν την περιλαµβάνουν.

Οι µέθοδοι που βασίζονται σε δεδοµένα από έρευνες είναι καλύτερες για την εκτίµηση σχετικών παρά απόλυτων αξιών.

27

καλύτερες για την εκτίµηση σχετικών παρά απόλυτων αξιών.

Ακόµα και αν οι εκτιµήσεις για τις απόλυτες αξίες δεν είναι ακριβείς , οι σχετικές αξίες που µε την µέθοδο αυτή προσδιορίζονται είναι έγκυρες και χρήσιµες για την χάραξη πολιτικών.

Page 28: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Πλεονεκτήµατα

Με την µέθοδο του πειράµατος επιλογής ελαχιστοποιούνται πολλές από τις αιτίες µεροληψίας που εµφανίζονται στις ανοιχτές ερωτήσεις υποθετικής αποτίµησης (open-ended CV ) όπου τα

άτοµα καλούνται να δηλώσουν την διάθεση τους για πληρωµή για µη οικεία και συχνά µη ρεαλιστικά περιβαλλοντικά αγαθά.

28

Η µέθοδος ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο εµφάνισης στρατηγικής συµπεριφοράς ή γενικευµένης άρνησης (protest bids) ή συµπεριφοράς κούρασης από την πλευρά των ερωτώµενων, φαινόµενα που είναι συχνά στην υποθετική αποτίµηση.

Page 29: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Περιορισµοί

Οι ερωτώµενοι µπορεί να δυσκολευτούν στην επιλογή µεταξύ διαφορετικών συνδυασµών χαρακτηριστικών του αγαθού καθώς δεν τους είναι οικείοι.

Τα άτοµα µπορεί να απλοποιήσουν τον προσωπικό τους µηχανισµό επιλογής αν το ερωτηµατολόγιο που τους

29

µηχανισµό επιλογής αν το ερωτηµατολόγιο που τους παρουσιάζεται είναι πολύπλοκο, συµπεριφορά που µπορεί να

αποπροσανατολίσει τα αποτελέσµατα της στατιστικής ανάλυσης.

Page 30: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Περιορισµοί

Αν ο αριθµός των χαρακτηριστικών ή τα επίπεδά τους αυξηθούν το µέγεθος του απαιτούµενου δείγµατος και/ή ο αριθµός των επιλογών που κάθε ερωτώµενος καλείται να αντιµετωπίσει αυξάνεται σηµαντικά.

Όταν τα άτοµα παρουσιάζονται µε µεγάλο αριθµό επιλογών

30

Όταν τα άτοµα παρουσιάζονται µε µεγάλο αριθµό επιλογών συχνά κουράζονται ή µπερδεύονται.

Αντίθετα όταν τα άτοµα παρουσιάζονται µε περιορισµένο αριθµό επιλογών συχνά κατευθύνονται σε επιλογές που διαφορετικά δεν θα έκαναν.

Page 31: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Παράδειγµα

Αποτίµηση της αγροτικής βιοποικιλότητας στους κήπους των σπιτιών της Ουγγαρίας.

Η αγροτική βιοπικιλότητα ενισχύει την διαφοροποίηση/ποικιλία ζώων, φυτών

31

διαφοροποίηση/ποικιλία ζώων, φυτών µικροοργανισµών και µεθόδων παραγωγής που χρησιµοποιούνται στην γεωργία.

Είναι δηµόσιο αγαθό (καθώς δεν υπάρχει αγορά για αυτό) του οποίου τα οφέλη καρπώνονται οι αγρότες στο µεγαλύτερο βαθµό.

Page 32: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Παράδειγµα

Αγρο-περιβαλλοντικές πολιτικές σχεδιάζονται στην χώρα για να

δώσουν κίνητρα στους αγρότες µέσω επιδοτήσεων να παρέχουν στην κοινωνία δηµόσια αγαθά (αγροτική βιοποικιλότητα,

διαχείριση τοπίου) που συνδέονται µε την αγροτική παραγωγή.

32

Για την σχεδίαση των πολιτικών αυτών είναι απαραίτητη η γνώση της αξίας που κάθε προφίλ αγρότη (ανάλογα µε τα

κοινωνικοοικονοµικά χαρακτηριστικά του και την τοποθεσία

κατοικίας του) αποδίδει στην βιοπικοιλότητα στον κήπο του, ώστε οι αγρότες που έχουν την χαµηλότερη αξία να αποζηµιωθούν περισσότερο.

Page 33: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Παράδειγµα

Μετά από επαφές µε οµάδες αγροτών και επιστήµονες στον τοµέα της γεωργίας τα χαρακτηριστικά που συναπαρτίζουν την βιοποικιλία στους Ουγγρικούς κήπους καθώς και τα επίπεδα των χαρακτηριστικών αυτών προσδιορίστηκαν ως τα ακόλουθα:

1. Crop variety diversity (number of different crop species and varieties): 6,13,20,25

33

varieties): 6,13,20,25

2. Landrace (crop genetic diversity): 0,1

3. Agro-diversity (integrated livestock and crop production): 0,1

4. Organic production (soil micro-organism diversity): 0,1

5. Food self-sufficiency generated by the home garden: 15%, 45%, 60%, 75%

Page 34: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Παράδειγµα

Η θεωρία της πειραµατικής σχεδίασης χρησιµοποιήθηκε για να

οργανωθούν τα χαρακτηριστικά του αγαθού και τα επίπεδά τους σε 32 ζευγάρια (Home garden A vs. Home garden B).

Συνολικά σχεδιάστηκαν 5 διαφορετικές εκδοχές του ερωτηµατολογίου που παρουσιάστηκαν σε αντίστοιχα τµήµατα

34

ερωτηµατολογίου που παρουσιάστηκαν σε αντίστοιχα τµήµατα

του δείγµατος. Κάθε ερωτώµενος κλήθηκε να κάνει 5-6 επιλογές.

277 τυχαία νοικοκυριά µε αγροτική δραστηριότητα στον κήπο τους επιλέχθηκαν ως δείγµα από 3 διαφορετικές περιοχές (διαφορετικές σε όρους εισοδήµατος, ανάπτυξης και βαθµό αγρο-οικολογικής συνείδησης)

Page 35: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-ΠαράδειγµαAssuming that the following home gardens were the ONLY choices you have, which one would you

prefer to cultivate?

Home Garden Characteristics Home

Garden A

Home

Garden B

Total number of crop varieties grown in the

home garden

25

20

Home garden has a landrace No Yes

Crop production in the home garden is

integrated with livestock production

Yes

Yes

Neither home

garden A nor

home garden B:

35

integrated with livestock production Yes Yes

Home garden crops produced entirely with

organic methods

No

No

Expected proportion (in %) of annual

household food consumption met through

food production in the home garden

45

75

I will NOT

cultivate a home

garden

I prefer to cultivate Home garden A….. Home garden B…. Neither home garden ……

(please check one option)

Page 36: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Παράδειγµα

Attribute Dévaványa Őrség-Vendvidék Szatmár-Bereg

Crop Species -- -111 -141

∆ιάθεση για πληρωµή ανά κήπο σε κάθε περιοχή( σε €)

36

Crop Species Diversity

-- -111 -141

Agro-diversity -404 -100 -198 Organic Production -235 -- -76 Landrace -- -95 -83

Page 37: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Παράδειγµα

Characteristics Household Profile 1

Household Profile 2

Household Profile 3

Number of household 2 0 1

Αποτίµηση των χαρακτηριστικών του κήπου για επιλεγµένα προφίλ νοικοκυριών.

37

Number of household members with off-farm jobs

2 0 1

Experience of home garden decision-makers

20 50 40

% Household income spent on food

30% 50% 40%

Number of home garden participants

3 2 5

Household also cultivates a field

No No Yes

Page 38: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Παράδειγµα

WTA values for Dévaványa for selected household profiles (in €) Attribute Profile 1 Profile 2 Profile 3

Crop Species Diversity +405 +408 +429 Agro-diversity -346 -391 -367 Organic Production -338 -107 -230 Landrace -19 -128 -71

W T A v a lu e s fo r Ő rsé g -V e n d v id é k fo r se le c te d h o u s e h o ld s p ro file s ( in € )

A ttr ib u te P ro f ile 1 P ro f ile 2 P ro f ile 3

38

A ttr ib u te P ro f ile 1 P ro f ile 2 P ro f ile 3

C ro p S p e c ie s D ive rs ity -1 1 6 -9 2 -1 0 3 A g ro -d ive rs ity -1 0 3 -8 8 -9 5 O rg a n ic P ro d u c tio n -1 3 3 -3 9 -1 0 9 L a n d ra ce -5 5 -1 3 7 -9 9

W T A va lu e s fo r S za tm á r-B e re g fo r s e le c te d h o u se h o ld p ro file s ( in € )

A ttr ib u te P ro f ile 1 P ro f ile 2 P ro f ile 3

C ro p S p e c ie s D ive rs ity -1 3 4 -1 3 6 -2 8 6 A g ro -d ive rs ity -6 4 -2 0 1 -5 3 0 O rg a n ic P ro d u c tio n -4 2 -4 3 -8 9 L a n d ra ce -1 2 7 -1 3 8 -1 7

Page 39: Hµέθοδος του πειράµατος επιλογής (Choice Experiment Method ... · Πείραµα επιλογής-Σχεδίαση:1 Οβήµα Καθώς τόσο το

Πείραµα επιλογής-Παράδειγµα Οι κήποι των νοικοκυριών έχουν σηµαντικές αξίες σε όρους αγροτικής βιοπικοιλίας.

∆εν παρέχεται ικανοποιητική ασφάλεια για την συνέχιση της καλλιέργειας των κήπων των νοικοκυριών στο µέλλον καθώς το οικονοµικό περιβάλλον στην Ουγγαρία αλλάζει µε την είσοδο της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την οικονοµική µετάβαση.

39

Η ενσωµάτωση των κήπων των νοικοκυριών στα αγρο-περιβαλλοντικά προγράµµατα (µε συµβάσεις πληρωµών στους αγρότες) είναι κρίσιµη για την προστασία της αγροτικής βιοποικιλίας και των πολυάριθµων αξιών που συνεπάγεται στην Ουγγαρία.

Τα αποτελέσµατα του πειράµατος επιλογής µπορούν να χρησιµοποιηθούν για την σχεδίαση αποτελεσµατικών, οικονοµικά ορθολογικών και κοινωνικά δίκαιων πολιτικών και προγραµµάτων διαχείρισης.