Maden İşletmelerinde Yönerge Hazırlanması Hakkı ELBĠR

Maden Mühendisi, ĠĢ Güvenliği Uzmanı (A)

Doğada element, bileĢik veya karıĢım halinde bulunan maddelerin araĢtırılması, iĢletmeye

hazırlanması, iĢletilmesi, çıkarılması ve zenginleĢtirilmesinde, taĢ ve kum ocaklarında ve tünel

yapımında , iĢ sağlığı ve güvenliği mevzuatında genel olarak öngörülenlerle birlikte alınması

gerekli sağlık ve güvenlik önlemleri, ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği ile Yeraltı ve Yerüstü

Maden ĠĢletmelerinde Sağlık ve Güvenlik ġartları Yönetmeliğinde gösterilmiĢtir.

Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ YÖNETMELĠĞĠ: (09.12.2003-25311 R.GZ)

Not: Bu Yönetmelik hakkında Danıştay tarafından 24.05.2004 tarihinde yürütmeyi

durdurma kararı verilmiş, esastan görüşülmesi devam etmektedir

Bu Yönetmelik, iĢyerlerinde sağlık ve güvenlik Ģartlarının iyileĢtirilmesi için alınacak

önlemleri belirler.Bu amaçla;

a) Mesleki risklerin önlenmesi, sağlık ve güvenliğin korunması, risk ve kaza faktörlerinin

ortadan kaldırılması,

b) ĠĢ sağlığı ve güvenliği konusunda iĢçi ve temsilcilerinin eğitimi, bilgilendirilmesi,

görüĢlerinin alınması ve dengeli katılımlarının sağlanması,

c) YaĢ, cinsiyet ve özel durumları sebebi ile özel olarak korunması gereken kiĢilerin çalıĢma

Ģartları,

ile ilgili genel prensipler ve diğer hususlar bu Yönetmelikte düzenlenmiĢtir.

YERALTI VE YERÜSTÜ MADEN ĠġLETMELERĠNDE SAĞLIK VE GÜVENLĠK

ġARTLARI YÖNETMELĠĞĠ: (21.02.2004-25380 R.GZ)

22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı ĠĢ Kanununun (10.06.2003 – 25134 sayılı Resmi Gazete)

78. maddesine göre hazırlanan bu yönetmeliğin amacı, yeraltı ve yerüstü maden iĢyerlerinde

çalıĢan iĢçilerin sağlık ve güvenliğinin korunması için uyulması gerekli asgari Ģartları

belirlemektir.

ĠĢveren, hem olağan hem de olağanüstü durumlarda iĢçilerin sağlık ve güvenliğini korumak

üzere alınması gerekli ilgili tüm önlemlerin sağlık ve güvenlik dokümanında yer almasını

sağlayacaktır.

Sağlık ve güvenlik dokümanı düzenli olarak güncelleĢtirilecek ve denetim için iĢyerinde

bulundurulacaktır.

ĠĢyerindeki çalıĢmalar sağlık ve güvenlik dokümanına uygun olarak yürütülecektir.

Yeraltı ve Yerüstü Maden ĠĢletmelerinde Sağlık ve Güvenlik ġartları Yönetmeliğinin ekleri,

madencilik faaliyetini oldukça detaylı olarak yönlendirmektedir. Çerçevesi yönetmelik

ekleriyle çizilen faaliyetimizin talimatlar-yönergeler bölümünü incelersek;

Yönetmeliğin Ek Asgari Sağlık ve Güvenlik Gerekleri, Bölüm A, Yeraltı ve Yerüstü Maden

ĠĢletmeleri ile Bunların Yerüstü Tesislerinde Uygulanacak Asgari Genel Hükümler,

bölümünün bazı maddeleri;

1.6. Yazılı Talimatlar ;

Her iĢyeri için iĢçilerin sağlık ve güvenliklerinin korunması ve iĢ ekipmanlarının güvenli bir

Ģekilde kullanılması için gerekli kuralları belirleyen yazılı talimatlar hazırlanacaktır.

Bu talimatlar, acil durum ekipmanlarının kullanımına ve iĢyerinde veya iĢyeri yakınındaki

herhangi bir acil durumda nasıl hareket edileceğine iliĢkin bilgileri de içerecektir.

2. Mekanik ve Elektrikli Ekipman ve Tesisler ;

Mekanik ve elektrikli ekipmanın seçimi, kurulması, hizmete alınması, iĢletilmesi ve bakımında,

iĢçilerin sağlık ve güvenliği için, bu yönetmelik hükümleri ile 11/2/2004 tarihli ve 25370 sayılı

Resmî Gazete’de yayımlanan ĠĢ Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik ġartları

Yönetmeliği hükümleri dikkate alınacaktır.

Gazların, buharların veya buharlaĢabilen sıvıların alev alarak tutuĢması sonucu yangın veya

patlama riski olan bir ortamda kullanılacak iĢ ekipmanları, bu tür ortamlarda kullanmaya uygun

özellikte olacaktır.

ĠĢ ekipmanları, gerektiğinde uygun koruma tertibatları ve arıza durumunda ekipmanın güvenli

kalmasını sağlayacak sistemler ile donatılacaktır.

3.1. Genel Bakım;

Mekanik ve elektrikli ekipmanlar ile tesislerin kontrolü, bakımı ve gerektiğinde testlerinin

düzenli bir Ģekilde yapılmasını sağlayacak uygun bakım planı yapılacaktır.

Ekipmanların ve tesislerin bütün kısımlarının kontrol, bakım ve testleri yetkili uzman kiĢiler

tarafından yapılacaktır.

Yapılan kontrol ve testlerle ilgili kayıt tutulacak ve bu kayıtlar uygun Ģekilde saklanacaktır.

4. Patlama Riski, Yangın Tehlikesi ve Zararlı Ortam Havasına Karşı Korunma;

Ortam havasında sağlığa zararlı ve/veya patlayıcı maddelerin bulunup bulunmadığının tespit

edilmesi ve bu maddelerin konsantrasyonunun ölçülmesi için gerekli tedbirler alınacaktır.

Sağlık ve güvenlik dokümanında gerekli görülmesi halinde, elektrikli sistemler ve içten

patlamalı motorların gücünü otomatik olarak kesen aygıtlar, belirlenmiĢ yerlerdeki gaz

birikimlerini otomatik ve devamlı olarak ölçen kontrol aygıtları ve otomatik alarm sistemleri

sağlanacaktır.

Otomatik ölçüm sonuçları sağlık ve güvenlik dokümanında öngörüldüğü Ģekilde kayıt altına

alınacak ve saklanacaktır.

Yangın çıkması veya patlama meydana gelmesine karĢı yeterli önlem alınmadığı sürece, açık

alev kullanılması ve kıvılcım çıkarabilecek herhangi bir çalıĢma yapılması yasaklanacaktır.

Patlama riski bulunan yerlerde, patlayıcı ortamın tutuĢmasını önlemek için gerekli tüm

önlemler alınacaktır.Alınması gerekli önlem ve kullanılacak ekipmanı ayrıntılı olarak belirten

patlamayı önleme planı hazırlanacaktır.

ĠĢçilerin zararlı ortam havasına maruz kalabilecekleri yerlerde yeterli sayıda uygun solunum ve

canlandırma ekipmanı bulundurulacaktır. Bu yerlerde bu ekipmanı kullanabilecek eğitime

sahip yeterli sayıda iĢçi bulunacaktır. Bu ekipman uygun yerlerde saklanacak ve korunacaktır.

Ortam havasında zehirli gazların bulunduğu veya bulunabileceği yerlerde, alınan önlemler ve

mevcut koruyucu donanımla ilgili detayları içeren bir koruma planı hazır bulundurulacaktır.

Yangından korunma, yangın baĢlangıcını ve yayılmasını tespit ve yangınla mücadele

konusunda alınacak önlemlerle ilgili detayları içeren yangından korunma planı çalıĢılan

yerlerde bulundurulacaktır, demektedir.

Yeraltı ve Yerüstü Maden ĠĢletmelerinde Sağlık ve Güvenlik ġartları Yönetmeliği gereği tüm

maden iĢletmelerinde yazılı talimat (yönerge) hazırlanması zorunludur. Hazırlanması gereken

yönergeler ile iĢletmelerde bulundurulması gerekli plan, defter, iĢaret ve levhalar ile çalıĢanlara

yönelik belgelendirmenin önemi büyüktür.

Bu yönergeler “Güvenlik ve Sağlık ĠĢaretleri Yönetmeliği” dikkate alınarak hazırlanmalıdır.

HAZIRLANMASI GEREKEN YÖNERGELER:

Tahkimat yönergesi,

ġild tahkimat yönergesi,

Tamburlu kesici-yükleyici yönergesi,

Nakliyat yönergesi,

Yerkars (kulikar) ile nakliyat yönergesi,

Monoray ile nakliyat yönergesi,

Patlayıcı maddelerin taĢınması ve depo edilmesi yönergesi,

Patlayıcı maddelerin elektrikli lokomotiflerle (troley) taĢınmasına iliĢkin yönerge,

Lokomotif bakım yönergesi,

ĠĢçilerin mekanik araçlarla taĢınması yönergesi,

Troley lokomotifi ile iĢçi taĢınmasına iliĢkin yönerge,

ĠĢaretleĢme yönergesi,

Kurtarma yönergesi,

Yangın yönergesi,

Kendiliğinden yanmaya elveriĢli madenlerde güvenlik esaslarını belirleyen yönerge,

Grizu birikintilerinin temizlenmesine iliĢkin yönerge,

Baraj açma yönergesi,

Ocaklarda kaynak yapılması,kaynakla kesim yapılması veya baĢka bir amaçla çıplak ateĢ

veya ark kullanılmasına iliĢkin yönerge,

Elektrik yönergesi,

Kurtarma istasyonu yönergesi,

Ġnsan çıkarma makinelerinde hız yönergesi,

Açık iĢletmelerde alınacak güvenlik önlemlerine iliĢkin yönerge,

Tahkimat Yönergesi Hazırlanması:

(Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.Bl.C Md.6) – (Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük Md.42)

Zeminin sağlam ve dayanıklı olduğu, yıkılma, göçme veya parça düĢme tehlikesi bulunmayan

yerler dıĢındaki kazılarda, iĢçilerin güvenliği açısından en kısa zamanda tahkimat yapılacaktır.

Tahkimat planlara ve yazılı talimatlara uygun olarak yapılacaktır.

Galeriler zeminin sağlamlığı ve dayanıklılığı açısından düzenli olarak kontrol edilecek ve

tahkimatların bakımı düzenli olarak yapılacaktır.

Tahkimatın türü; yapılacak yerin basınç ve çalıĢma Ģartları, açık tutulacak yerin ömrü, geniĢlik

ve yüksekliği göz önünde tutularak belirlenir.

Bacalarda (taĢta sürülen galeriler ve kömürde sürülen bacalar) ve ayaklardaki tahkimatlarda

yapılması gerekenler ile tahkimatın onarımı, değiĢtirilmesi, ileri alınması ve sökülmesi, eğer

var ise dolgu (ramble) iĢleri yönergede belirtilmelidir.

Tahkimat yönergesi her ocakta mühendis ve nezaretçilerin rapor defterinde bulundurulmalıdır.

Şild Tahkimat Yönergesi Hazırlanması: (Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.Bl.C Md.6)

ġildin hareketinin ve ötelenmesinin nasıl yapılacağı, tavanın iyi tutulabilmesi için nelerin

yapılacağı, kumanda tablosu ile hidrolik hortumların hasarlanmaması için nelere dikkat

edileceği, hasarlananların nasıl ve kimler tarafından değiĢtirileceği, Ģildlerde ki aydınlatmaların

ve ayak içi haberleĢmenin nasıl yapılacağı, ayakiçi konveyörünün çalıĢması ve ötelenmesinin

nasıl yapılacağı, Ģildlerin taĢınması esnasında alınacak güvenlik önlemlerini, patlatma

yapılacaksa nelere dikkat edileceği, sild pencerelerinden tavan kömürü alınırken neler yapılacağı

bu yönergede bulunmalıdır.

Tamburlu Kesici-Yükleyici Yönergesi Hazırlanması:

Tamburlu kesici-yükleyici operatörleri eğitim ve yeterlilik belgesi almıĢ 2 kiĢi olmalıdır.

Yönergede, arında kesim baĢlamadan önce, kesim yapılacağında, kesim bittiğinde ve konveyör

ötelenirken nelerin yapılacağı ile tamir ve bakımda dikkat edilecek hususlar bulunmalıdır.

Yeraltı Nakliyat Yönergesi Hazırlanması:

(Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl.c.md.5) – (Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.54)

Teknik nezaretçi,ocağın tüm taĢıma tesislerinden, bunların iyi çalıĢmasından ve bu iĢle görevli

iĢçilerin çalıĢmalarından sorumlu olmak üzere nezaretçilerden birini görevlendirir.

Mekanik manevra ve özel taĢıma düzeni dıĢında, demiryollarında eğim %0.5’ i geçemez.

Arabalarla yan duvar arasında, bir yolda birden çok demiryolu varsa, araçlar arasında 60 cm

aralığın, galeri tabanından itibaren, 180 cm yüksekliğe kadar azalmadan devam etmesi gerekir.

Yaya yolu bırakılmasına olanak yoksa, yolların yan duvarlarında, 50 metre aralarla, en az iki

kiĢinin sığabileceği cepler yapılmalıdır.

Kömür ve kükürt ocaklarında, benzinli lokomotifler ve benzinle çalıĢan araçlar kullanılamaz.

Yönerge; ocaklarda kullanılacak mekanik taĢıt sistemini, sistemin çalıĢmasını, özel iĢaretleĢme

kurallarını, arabalara binmesine izin verilen kancacıların uymak zorunda oldukları kuralları,

yoldan çıkan ve devrilen arabaların yola konulmasında uygulanacak esasları, elle taĢımayı, vinç

ve freno ile taĢımayı, bant ve zincirli konveyörlerle taĢımayı, akülü ve dizel lokomotiflerle

ilgili taĢımayı, motorcu ile kancacının görevlerini ve asılacak uyarı levhalarını kapsayacak

Ģekilde hazırlanmalıdır.

Yönerge ve yönergenin öngördüğü uyarı levhaları uygun yerlere asılır ve tüm ocak personeline

öğretilir.

Yerkars (Kulikar) ile Nakliyat Yönergesi Hazırlanması: (Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl.c.md.5)

Bu yönergede, sinyalizasyon ile haberleĢme kurallarının neler olacağı, operatörün görevleri,

yerkarsın hızı, personel, malzeme ve patlayıcı madde naklinde uyulması gereken kurallar ile

kontrol, bakım ve onarım iĢlerinde nelere dikkat edilmesi gerektiği bulunmalıdır.

Monoray ile Nakliyat Yönergesi Hazırlanması: (Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl.c.md.5)

Bu yönergede, sinyalizasyon ile haberleĢme kuralları, operatörün görevleri, monorayın hızı,

personel, malzeme ve patlayıcı madde naklinde uyulması gereken kurallar ile kontrol, bakım

ve onarım iĢlerinde nelere dikkat edilmesi gerektiği bulunmalıdır.

Patlayıcı Maddelerin Taşınması Ve Depo Edilmesi Yönergesi Hazırlanması :

(Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl.a .md.5)-( Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.15-20)

Patlayıcı maddeler teknik nezaretçinin görevlendirdiği sorumlu bir Ģahsın nezaretinde

taĢınmalıdır.

Patlayıcı maddelerin depolanması, taĢınması ve kullanılması, sadece bu konuda yetkili ve

uzman kiĢiler tarafından yapılacaktır. Bu iĢler, iĢçiler için risk oluĢturmayacak Ģekilde organize

edilecek ve yürütülecektir.

Yönerge hazırlanırken ilgili mevzuat hükümleriyle birlikte; karayolu ile taĢımayı, ocak içinde

taĢımayı, patlayıcı maddelerin depolanmasına iliĢkin esasları, patlayıcı maddelerin

kullanılmasına iliĢkin esasları, tesisler ve genel durum planlarını, nem, bozulma ve donmaya

karĢı korumayı, tecrit, havalandırma, patlama ve yangına karĢı alınacak önlemler ile yangın

halinde gaz ve dumanların boĢaltılmasını kapsamalıdır.

Patlayıcı Maddelerin Elektrikli Lokomotiflerle Taşınmasına İlişkin Yönerge Hazırlanması:

(Mad.Ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.22)

Patlayıcı maddelerin troleyle nasıl taĢınacağını ve alınacak güvenlik önlemlerini kapsamalıdır.

Lokomotif Bakım Yönergesi Hazırlanması:

(Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl.a..md.3)-( Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.70)

Lokomotiflerin günlük ve periyodik bakım ve muayeneleriyle, yakıtların ocak içerisinde

taĢınmasında ve varillerin doldurulup boĢaltılmasında alınacak önlemleri kapsayacaktır.

İşçilerin Mekanik Araçlarla Taşınması Yönergesi Hazırlanması:

(Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl.c md.5-2)-( Mad. Ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.105)

ĠĢçilerin maden ve malzeme taĢınan araçlarla taĢınmaları yasaktır.Bu yasak, galerilerin dip ve

baĢ kısımlarına ve teknik nezaretçinin uygun göreceği yerlere yazılır.

Freno ve vinçlerle taĢıma yapılırken iĢçilerin yürüyerek inip çıkıĢı yasaktır.

ĠĢçi taĢıması yapıldığı sürece taĢıma araçlarına binilip inilen yerler aydınlatılacaktır.

Hareket halindeki araçlara binip inmek yasaktır.

Yönergede; Nakliyattan sorumlu nezaretçinin görevleri, vagonlara nasıl binilip inileceği, katar

hareket halinde iken nelere dikkat edileceği, troley hattına elektrik enerjisinin nasıl ve ne

zaman verileceği, iĢçilerin mekanik araçlarla taĢındığı yerlerde , iĢyerinin özelliğine göre, her

vagonda, her katarda taĢınacak en çok iĢçi sayısı ve katarın hızı bulunmalıdır.

Troley Lokomotifi İle İşçi Taşınmasına İlişkin Yönerge: (Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl.c.md.5)

ĠĢçilerin maden ve malzeme taĢınan araçlarla taĢınmaları yasaktır.

Hareket halindeki araçlara binip inmek yasaktır.

ĠĢçi taĢıması yapıldığı sürece taĢıma araçlarına binilip inilen yerler aydınlatılacaktır.

ĠĢçilerin vagonetlere biniĢ ve iniĢi sırasında trolley hattının elektrik enerjisi kesilmelidir.

Trolley lokomotifi ile iĢçi taĢınması, bu iĢ için özel olarak hazırlanmıĢ, iĢçi taĢıma vagonetleri

ile yapılır. Bu vagonetlerin çatısı uygun Ģekilde topraklanır ve üzerindeki akım taĢıyan

iletkenler ile teması önleyecek gerekli koruma düzenleri bulunmalıdır.

Yönergede; iĢçilerin troley lokomotifleri ile taĢındığı yerlerde , iĢyerinin özelliğine göre, her

vagonda, her katarda taĢınacak en çok iĢçi sayısı ve katarın hızı gösterilmelidir.

İşaretleşme Yönergesi Hazırlanması :

(Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl.a. md.6-6)-( Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.151)

Yer altı ve yerüstünde her türlü taĢıma, iĢaretleĢme ve haberleĢme olmadan

yapılamaz.HaberleĢme ve iĢaretleĢme teknik nezaretçi tarafından tayin edilen telefon, zil,

kampana, düdük veya ıĢık sistemi gibi araçlardan biri veya herhangi ikisinin beraberce

bulundurulması ve kullanılması suretiyle yapılabilir.

Açık iĢletme için hazırlanacaksa, bu yönergede, dekapaj, kömür üretim, toprak döküm, stok,

silo ve kriblaj sahalarında çalıĢan manevracı ve harmancılar için iĢaretleĢme kuralları

bulunacaktır.

Yer altı iĢletmeleri için hazırlanacak yönergede, eğik kuyu(vinç) ve kuyularla, dizel veya troley

lokomotifle yapılan taĢıma ile bant veya zincirli konveyörlerle yapılan nakliyattaki iĢaretleĢme

kuralları bulunmalıdır.

Durdurma (stop) iĢaretinin, bir vuruĢ,

Çekme (vira) iĢaretinin, iki vuruĢ,

Bırakma (laçka) iĢaretinin, üç vuruĢ,

(Ġnsan geliyor) iĢaretinin, dört vuruĢ olarak gösterilmesi zorunludur.

Yönergede belirlenen iĢaretleĢme tablosu uygun yerlere görülür biçimde asılmalıdır.

İnsan Çıkarma Makinelerinde Hız Yönergesi Hazırlanması:

(Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl.c.md.5-2)-( Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.156)

Otomatik hız ayarlayıcısı bulunan çıkarma sistemleriyle yapılacak insan taĢımalarında,

kafeslerin hızı, saniyede 12 metreyi, otomatik hız ayarlayıcısı bulunmayan, ancak kafesin kuyu

baĢına yaklaĢtığını bildiren sesli iĢaret düzeni bulunan makinelerde ise, 6 metreyi geçemez.

Makinistin çalıĢırken kolayca görebileceği bir yere, insan taĢınmasında verilebilecek en yüksek

hızı gösteren bir levha asılacak, gerektiğinde bu levhaya hızının azaltılması gereken noktalar

iĢaretlenecektir.

Kafesin hızıyla bu hıza göre uygulanacak güvenlik kuralları, teknik nezaretçi tarafından

hazırlanarak yönergede gösterilmelidir.

Yangın Yönergesi Hazırlanması:(Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl.a..md.4-4bl.c md.11)

( Mad. Ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.220)

Teknik nezaretçi, ocaklarda yangına karĢı gerekli bütün önlemleri almalı, bunun için gereken

araç ve gereçler ocaklarda hazır bulundurulmalıdır.24 saatte 50’den fazla iĢçi çalıĢtırılan her

ocakta, iĢçiler arasından, bir yangın ekibi oluĢturulması zorunludur.

Ocak içinde kullanılacak yangın söndürme araç ve gereçleri, kapalı yerlerde kullanılmasına

Bakanlığın izin verdiği tiplerden olacaktır.Bunlar 6 ayda bir muayene edilerek, muayene ve

doldurma tarihleri üzerlerine yazılacaktır.

Ocakların yangına elveriĢli kısımlarında, yangına karĢı kullanılmak üzere, basınçlı ve bol su

bulundurulacak, su tesisleri her zaman kullanılabilir durumda olacaktır.

Yangına karĢı kullanılmak üzere bulundurulan malzemeler, ayda en az bir kez sorumlu

nezaretçiler tarafından denetlenmelidir.

Yönerge, yangın söndürme düzeninin ve yangın söndürme ekibinin çalıĢma Ģekli ve yöntemiyle

ilgili esasları kapsamalıdır.

Kendiliğinden Yanmaya Elverişli Madenlerde Güvenlik Esaslarını Belirleyen Yönerge

Hazırlanması: (Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl.a. md.4 bl.c.md.11.1)

( Mad.Ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.222)

Kendiliğinden yanmaya elveriĢli madenlerde, iĢyerinin özelliğinin gerektirdiği güvenlik

esasları, yangın bekleme barajlarının nerelere ve nasıl yapılacağı, barajların nasıl kapatılacağı

yönergede belirtilmelidir.

Grizu Birikintilerinin Temizlenmesine İlişkin Yönerge Hazırlanması

(Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl.c. md.8)-( Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.181)

Yönerge; terk edilen veya yeteri kadar havalandırılmayan yerlerdeki grizu birikintilerinin

temizlenmesinde kullanılacak havalandırma tertibatını, alınacak güvenlik önlemlerini ve

yapılması gerekli çalıĢmaları kapsamalıdır.

Baraj Açma Yönergesi Hazırlanması :

(Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl..c. md.11)-( Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.232)

Yönerge; barajlarla kapatılmıĢ bölümlerde gerekli gaz ölçümleri sonucu yangının söndüğü

belirlendiğinde kapatılan yerin yeniden açılmasının güvenlik yönünden sakıncalı görülmemesi

halinde, hangi barajın önce açılacağı, açılan baraja kimlerin nasıl girebileceği ve

havalandırmanın nasıl yapılacağı gibi konuları kapsamalıdır.Barajlar açılırken kurtarma araç ve

gereçleriyle donatılmıĢ bir kurtarma ekibi hazır bulundurulur.

Ocaklarda Kaynak Yapılması, Kaynakla Kesim Yapılması Veya Başka Bir Amaçla Çıplak Ateş

veya Ark Kullanılmasına İlişkin Yönerge Hazırlanması:

(Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl.c.md.8-7)-( Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.182)

Yönerge; çalıĢma yapılacak yerde, iĢe baĢlamadan önce, iĢin devamı süresince alınacak

önlemleri, kaynak makinesi ve malzemelerin taĢınmasını, kaynak makinesinin Ģebekeye

bağlanmasını kapsamalıdır.

Elektrik Yönergesi Hazırlanması:

(Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl.a..md.2-2, 3-1)-(Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.246)

Yetkisiz kimselerin elektrik aygıtlarını almasının ve kullanmasının yasak olduğunu, yangın

anında yapılacak iĢleri, elektrik çarpmasında ilk yardımı, elektrik devresini kesmekle görevli

kiĢilerle haberleĢme biçimini ve gerekli diğer bilgileri içeren yönerge hazırlanmalı ve uygun

yerlere asılmalıdır.

Kurtarma İstasyonu Yönergesi Hazırlanması:

(Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl.c. md.15)-( Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.339)

Yönerge; istasyonun yönetimini, kurtarma ekiplerinin oluĢumunu ve eğitimini, kazanın

duyurulmasını, kazada yapılacak iĢleri, yararlanılacak araçları, araç ve gereçlerin onarım,

bakım ve korunmasını kapsamalıdır.

Yılda bir kez yapılacak sağlık muayenesinde, iĢe elveriĢli oldukları tespit edilmeyenler,

kurtarıcılık görevinde çalıĢtırılamazlar.

Açık İşletme Yönergesi Hazırlanması:

(Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl.b.md.2)-(Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.363)

Kademe diplerinde, iĢçilerin yemek yemeleri, dinlenmeleri, patlayıcı maddeleri ve sandıklarını

koymaları yasaktır.

Kazı yada lağımlarla oyularak kademe alınlarının askıya alınması suretiyle çalıĢılması yasaktır.

AteĢlemelerden ve donmaları izleyen arazi gevĢemesi gibi doğal olaylardan sonra, yeniden iĢe

baĢlamalarda, kademe yüzleri ve çevresi bu iĢe ayrılmıĢ deneyimli iĢçiler tarafından yukarıdan

baĢlanıp aĢağıya doğru çatlak sökümü yapılarak temizlenir.

Elle kazı ve yükleme yapılan açık iĢletmelerde, kademe yüksekliği, 3 metreyi, Ģev sağlam

arazide 60 dereceyi, çöküntülü ve ezik arazide, kum, çakıl ve dere tortuları olan yerlerde, killi

tabakalarda, ayrıĢıma uğramıĢ kalkerlerde, parçalanmıĢ volkanik taĢ ve tüflerde 45 dereceyi,

kaygan ve sulu yerlerde 30 dereceyi geçemez.

Gece çalıĢması yapılan yerler yeterli biçimde aydınlatılmalıdır.

ĠĢletme sahasında meydana gelen çukurların çevresi, gece ve gündüz görülebilecek biçimde,

korkuluk, tel örgü vb. engellerle çevrilmeli ve gerektiğinde aydınlatılmalıdır.

Kazıcı ve doldurucu makinelerin çalıĢtırıldığı veya derin lağım deliklerinin uygulandığı

iĢletmelerde hazırlanacak yönerge;

a) Kademelere verilecek en çok yüksekliği,

b) Güvenle çalıĢmaya olanak verecek kademe düzlüğü geniĢliğini,

c) ÇalıĢılan yerin özelliğine, jeolojik, tektonik yapısına ve fiziksel özelliğine göre

kademelere verilmesi gereken Ģev açısını,

d) Makinelerin çalıĢma koĢulları ,manevra yerleri, yükleme, taĢıma ve boĢaltma iĢlerinde

(döküm sahası, silo ve benzeri) uygulanacak güvenlik önlemlerini,

e) Lağım atılacak yerin özelliğine göre, lağım derinliği, lağım aralıkları ve lağım deliğiyle

kademe yüzünün dibi arasında ki uzaklık ve buna göre konulması gereken patlayıcı madde

miktarını,

f) Patlayıcı madde doldurma, sıkılama ve ateĢleme sırasında alınacak güvenlik önlemlerini,

g) AteĢleme sırasında iĢçilerin ve makinelerin güvenlikleri için alınması gereken önlemleri,

h) Patlayıcı maddelerin depolanması, kullanılacakları yere güvenli biçimde taĢınması ve

kullanılmalarını,

i) Manevracı ve harmancıların görevleri ile iĢaretleĢme kurallarını,

j) ÇalıĢma yerlerine, görevlilerden baĢkalarının girmesine karĢı önlemleri kapsamalıdır.

ĠġLETMELERDE BULUNDURULMASI GEREKEN HARĠTA VE PLANLAR

1. Yeraltı Çalışma Planları (imalat haritası):

(Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl..c. md.2)-( Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.13)

Yeraltı çalıĢmalarını açıkça gösterecek ölçekli bir yeraltı çalıĢma planı hazırlanacaktır.

Yollar, üretim alanları ile çalıĢma ve güvenliği etkileyebilecek bilinen diğer özellikler bu

planın üzerinde gösterilecektir.Bu planlara kolayca ulaĢılabilecek ve bunlar güvenlik yönünden

gerekli olduğu sürece muhafaza edilecektir.

Yeraltı çalıĢma planları periyodik olarak güncelleĢtirilecek ve iĢyerinde bulundurulacaktır.

2. Havalandırma Planı:

(Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl.c.md.7)-(Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.13)

Yeraltı ocaklarında hava dağılım Ģebekesini, akımın yönünü, ana kapıların ve ölçme

istasyonlarının yer ve durumlarını, durdurucu barajların(taĢ tozu) yerlerini, bunlara iliĢkin diğer

bilgileri kapsayan havalandırma planı bulundurulmalıdır.

3. Elektrik Planı:

(Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl.a. md.3)-( Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.246)

ĠĢyerlerinde elektrik Ģebekesini ve Ģebekedeki aygıt ve tesislerin yerlerini gösterir, ölçekli,

ayrıntılı ve en son durumu gösterir bir plan bulundurulmalıdır.

4. Kurtarma Planı:

(Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl.c.md.9)-(Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.340)

Her ocakta kurtarıcıların yararlanması için belli baĢlı kapıları, barajları, hava köprülerini, hava

akımını ayarlayan düzeni ve telefon istasyonlarını gösterir bir plan bulundurulmalıdır.Bu planın

bir örneği de kurtarma istasyonunda olmalıdır.

Planda, hava giriĢ ve çıkıĢ yolları değiĢik renklerle gösterilmelidir.

ĠġLETMELERDE BULUNDURULMASI GEREKEN DEFTERLER, BELGELER VE

YAPTIRILMASI GEREKLĠ KONTROLLER

1. Teknik Nezaretçi Defteri: (M.K.U.Y.md.4)-(Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.4)

Muhafazasının sorumluluğu ruhsat sahibine ait olan, noter tarafından onaylanmıĢ, teknik

nezaretçinin raporunu yazdığı defterdir.

Teknik nezaretçi, ruhsat sahasındaki faaliyet ve üretimleri 15 günde en az bir defa denetlemek,

tespitlerini ve önerilerini teknik nezaretçi defterine not etmek zorundadır.Teknik nezaretçi,

atanmıĢ olduğu iĢyerindeki faaliyetler ile ilgili eksiklik ve aksaklıkları, öneri ve önlemleri

belirler.Bunları iĢyerinde çalıĢanların görebileceği Ģekilde ilan eder yada panoya asar.Aynı

zamanda noter onaylı “Teknik Nezaretçi Defteri”ne rapor ederek ruhsat sahibine

bildirir.Eksiklik ve aksaklıkların, öneri ve önlemlerin rapor edilmemesinden teknik nezaretçi,

bunların yerine getirilmemesinden ruhsat sahibi sorumludur.

2. Patlayıcı Madde Kayıt Defteri: ( Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.23)

Patlayıcı madde depolarında, patlayıcı madde kayıt defteri tutulur.Deftere, patlayıcı maddelerin

teslim alınma, dağıtılma ve geri alınmalarına iliĢkin bilgilerle birlikte bu iĢlerle ilgili, sorumlu

ve yetkili kiĢilerin adı ve sicil numaraları yazılır.Kayıt defterinin hesap dengesi her gün yapılır

ve stoklarla karĢılaĢtırıldıktan sonra, depo sorumlusu, teslim eden ve teslim alan tarafından

imzalanır.

3. Patlayıcı Madde Tüketim Defteri: ( Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.25)

AteĢleyiciler, bir tüketim defteri tutmak ve her ateĢlemeden sonra kullandıkları patlayıcı

maddeleri bu deftere yazmak zorundadırlar.Her vardiya sonunda, ateĢleyiciler tarafından bu

defterin dengesi sağlanır ve ateĢleyiciyle, lağım atılan yerdeki usta tarafından imzalanır.

4. Lokomotiflerin Bakım Defteri: ( Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.69)

Lokomotiflerin günlük ve periyodik bakımlarının sonuçlarıyla, iĢlemelerindeki arızalar ve

düzensizlikler, basınçlı hava lokomotiflerinin hava depoları, bir yetkili tarafından haftada en az

bir kez, iĢletme basıncının 1.5 katı basınç altında muayenesi ile silindir ve ilk hareket ısıtıcıları,

önemli onarımlardan sonra ve 4 yılda bir, tamamen sökülerek içten ve dıĢtan temizlenerek

uygun sıcaklıktaki yağla yıkanır ve basınç deneyine tabi tutularak deney sonuçları rapor

defterine yazılacak ve bakım iĢlerinden sorumlu kiĢilerce imzalanacaktır.

5. Troley Kontrol Defteri: ( Y.M.İ.E.L.K.H.Y.md.98-101-106-109)

Troley Ģebekesinin ve ray hattının nezaretçi tarafından her gün kontrol edilerek sonuçlarının,

troley lokomotiflerinde oluĢan arızaların ve yapılan onarımların, toprak ve ray bağlantılarının

sağlamlığı nezaretçi tarafından haftada bir kez kontrol edilerek sonuçları, toprak ile

topraklanmıĢ madeni aksam arasındaki geçiĢ dirençleri nezaretçi tarafından ayda bir kez

ölçülerek direnç değerlerinin uygunluğu kontrol edilip, sonuçları troley kontrol defterine

yazılmalıdır.

6. Kuyu Bakım Defteri: (Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.112)

Teknik nezaretçi tarafından kuyuların bakımı için görevlendirilen yeterlikli kiĢiler;

Makinelerin dıĢ parçalarını, kuyu kayıtlarını, moletleri (kuyulardaki vinç halatını yönlendiren

özel makara), zincirleri, kafesleri, bağlama yerlerini(koĢumlar), ocaklarda iĢçilerin iniĢ ve

çıkıĢında kullanılan benzeri tesis ve düzeni, günde en az bir kez muayene ederek, muayene

sonuçlarını,

Kafesin molete çarpmaması için, Ģövelmana (kuyu ağzındaki asansör kulesi) konulan otomatik

enerji kesici mandal, tampon v.b. bir güvenlik sisteminin iyi iĢleyip iĢlemediği her gün

denetlenir ve sonuçlarını,

4 saatten çok süren duraksamalardan sonra, insan taĢınmasına ancak taĢıma yapılan noktalar

arasında iniĢ-çıkıĢ denetimleri yapılıp, arıza olmadığı belirlendikten sonra izin verilebilir,

yapılan deneme sonuçları ile 24 saatte en az bir kez kuyuların genel durumuyla, döĢemelerin,

sahanlıkların ve tulumbaların kuyu içerisinde asılmasına yarayan düzen, araç ve gereçleri

muayene ederek ve denetleyerek sonuçlarını , bakım defterine yazıp imzalar ve yetkililerin

denetimine hazır bulundururlar.

ĠĢçilerin kuyulardan indirilip, çıkartılmasıyla ilgili hususlar, her kafeste taĢınabilecek iĢçi sayısı

teknik esas ve gereklere uygun olarak, teknik nezaretçi tarafından tespit edilir ve kuyu

baĢlarıyla rösetlere asılır.

7. Halat Bakım Defteri: (Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.135)

TaĢıyıcı halatla kafes arasındaki koĢum düzeni, 6 ayda en az bir kez, zincirler, ayırma kancaları

ve diğer parçalar sökülmek, parçaların kesitleri ölçülmek suretiyle aĢınma, pas ve çatlak

bulunup bulunmadığı yönünden muayene edilmeli, bağlama ve koĢum parçalarının tamamının

veya bir kısmının değiĢtirilmeleri halinde, hizmete konmadan önce, uygun ve yeterli bir

yükleme deneyiyle dayanıklılık ölçülür, muayene ve deneylerin sonuçları,

Kafesle, taĢıyıcı halat veya karĢı ağırlık halatının arasındaki koĢum düzeninin herhangi bir

kısmı koparsa, kopan kısmın bütün parçaları teknik nezaretçi tarafından görevlendirilecek bir

uzman tarafından muayene edilerek sonuçları,

Her taĢıyıcı halat için, yapımcı firma tarafından verilecek halatın niteliklerine iliĢkin belgelerin

bir örneği ile,

3 günden fazla süreyle çalıĢtırılmayan halatlar, çalıĢtırılmadan önce muayene edilir ve

sonuçları bakım defterine iĢlenerek imzalanır.

Muayeneler ve parça değiĢtirmeleri, yetkili uzmanların gözetimi altında yapılır.

Malzemelerin sağlamlık deneyleri yapıldıktan ve güvenli çalıĢabilirliği belirlendikten sonra

teknik nezaretçinin onayıyla çalıĢma süresi uzatılabilir.

8. Havalandırma Defteri: (Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.168)

Ana vantilatörlerin ve aspiratörlerin sürekli olarak gözetim altında bulundurulmadığı yerlerde,

içinde sürekli insan bulunan bir yere, bunların çalıĢmasındaki eksiklikleri derhal haber verecek

bir iĢaret düzeni konur ve bu düzen, ilgili nezaretçi tarafından her hafta muayene edilerek

sonuçları,

Ocaklarda yeterli sayıda hava ölçme istasyonu kurulur ve (daha sıkı hükümlere bağlanan

ocaklar dıĢında) bu istasyonlarda ayda en az bir kez, ana ve kısmi hava akımlarının hızı, geçen

hava miktarı ölçülerek sonuçları,

Her havalandırma bölgesinde ayda birden az olmamak üzere düzenli aralıklarla, hava numunesi

alınır ve analizi yapılarak ölçü ve analizlerin sonuçları,

Ocağın çeĢitli kısımlarında, sıcaklık ve nem oranı düzenli olarak ölçülür ve ölçme sonuçları,

Her havalandırma bölgesinde emniyet lambalarına ve metan detektörlerine ek olarak, diğer

zararlı gazları ölçen detektörlerle deneyimine güvenilen iĢçiler ve nezaretçiler tarafından

ölçümler yapılır ve ölçüm sonuçları (önce özel cep defterine), deftere iĢlenmeli,

Genel hava ölçümleri ve hava çıkıĢ yollarında her gün metan gazı miktarı ölçüm sonuçları,

Bütün grizulu ocakların havalandırma planında saptanan istasyonlarında, en geç 10 günde bir

hava ölçümleri yapılır, havada % 1’den çok metan saptandığında bu oran % 1’in altına

düĢünceye kadar ölçümler aralıksız sürdürülür.

ĠĢletmelerde yapılan gaz analizlerinde, karbon monoksit gelirinin, oksijen miktarındaki azalma

değerine bölünmesiyle elde edilen oranın sürekli olarak izlenerek havalandırma defterine

kaydedilmeleri gerekmektedir.

9. Emniyet Defteri: (Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.176)

Ocağın bütün kısımlarında, her gün, her vardiyada, yetkili kimseler tarafından, emniyet lambası

veya metan detektörüyle grizu ölçümleri yapılır.Bu ölçmelerde eser miktarda bile olsa metan

saptanan ocaklar grizulu olarak kabul edilir.Grizu ölçmelerinin sonuçlarının,

ĠĢletmelerdeki mühendis ve nezaretçilerde, portatif metan, karbon monoksit, karbondioksit ve

diğer zararlı gazları ölçen detektörlerle oksijen ve duman detektörleri bulundurulması gerekir,

bu dedektörlerle yapılan ölçüm sonuçlarının,

Uzun ayak yöntemi ile çalıĢılan ocaklarda kendiliğinden yanmanın belirlenebilmesi için; ayak

giriĢ ve çıkıĢında, göçertmeli çalıĢılan ayaklarda; ayak baĢı göçüğünde, pano hava dönüĢ

yolunda sürekli olarak metan, karbon monoksit, karbondioksit ve oksijen ölçümleri yapılarak

sonuçlarının,

Barajlardan her gün, her vardiya gaz numunesi alınarak analizinin yapılması ve sonuçlarının

noterden onaylı emniyet defterine yazılması ve imzalanması gerekmektedir.

10. Toz Defteri: ( Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.200)

Teknik nezaretçi, bir ocakta patlamaya elveriĢli kömür tozu bulunup bulunmadığını saptayarak

gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.

Toz numunesi alınan yerler ve alınma tarihleri, numuneler içinde bulunan yanıcı madde

miktarını saptamak için yapılan analiz sonuçları,

Durdurucu barajların yapım tarihleriyle, baraj üzerindeki taĢ tozlarının değiĢtirildikleri tarihler

toz defterine yazılmalıdır.

Toz ölçümü sonuçlarının değerlendirilerek belgelendirilmesi ve bir örneğinin iĢyerinin bağlı

olduğu ĠġGÜM Bölge laboratuarına gönderilmesi gerekir.

11. Lambahane Defteri: ( Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.214)

Her vardiyada lamba alan iĢçilerin adları, sicil numaraları ve aldıkları lamba numaraları

yazılmalıdır.

12. Elektrik Rapor Defteri: ( Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.247)

Elektrik ile yapılacak bütün muayene, denetim ve deneylerin sonuçlarıyla iĢveren ve elektrik

yetkilileri tarafından gerekli görülen diğer hususlar ve bilgiler ayrıntılı olarak,

YumuĢak kablolar, 3 ayda en az bir kez, bulundukları yerlerde kontrol edilir ve son kontrol

tarihiyle sonuçları,

Arıza veya tehlike yüzünden gerilimin her kesiliĢinde, derhal yetkili elektrikçiye haber verilir

ve arıza nedenleri rapor defterine yazılarak imzalanır.

13. Kaza Defteri: : ( Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.343)

ĠĢ yerinde meydana gelen kaza ve tespit edilen meslek hastalığı en geç 2 gün içinde ilgili

ÇalıĢma Bölge Müdürlüğüne bildirilmek zorunludur.(4857 sayılı ĠĢ Kanunu md. 77)ĠĢ kazaları

nedenleriyle birlikte günü gününe kaza defterine yazılacak ve istatistikleri, yıl sonunda ÇalıĢma

ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına gönderilecektir.

14. Ocağa Girenlerin Kayıt Defteri:

(Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl.c. md.14)-(Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.350)

ÇalıĢmak için ocağa girenlerin adları her gün özel bir deftere yazılır.Bulundukları yerler olanak

ölçüsünde bu defterde gösterilir.

15. Sondaj Defteri: (Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.177)

Grizu bulunabilecek eski çalıĢma yerlerine veya ani grizu boĢalabilecek yönlere doğru yapılan

çalıĢmalardan önce kontrol sondajları yapılmalıdır, yapılan bu sondajlar ve gaz ölçüm sonuçları

sondaj defterine yazılmalıdır.

Kaldırma Araçları : (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü md.378)

Kaldırma makineleri ve araçları her çalıĢmaya baĢlamadan önce, operatörleri tarafından kontrol

edilecek ve çelik halatlar, zincirler, kancalar, sapanlar, kasnaklar, frenler ve otomatik

durdurucular, yetkili teknik bir eleman tarafından üç ayda bir bütünüyle kontrol edilecek ve bir

kontrol belgesi düzenlenerek iĢyerindeki özel dosyasında saklanacaktır.

Kompresör : (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü md.244-245)

Kompresörlerin güvenlikle çalıĢmalarını sağlamak üzere; kompresörlerin montajından sonra ve

çalıĢtırılmasından önce, kompresörler üzerinde yapılacak değiĢiklik ve büyük onarımlardan

sonra, periyodik olarak yılda bir kontrol ve deneyleri, ehliyeti Hükümet veya mahalli idarelerce

kabul edilen teknik elemanlar tarafından yapılacak ve sonuçları, sicil kartına veya defterine

iĢlenecektir.

Kompresörlerin her kademesinde basınç deneyi, o kademede müsaade edilen en yüksek

basıncının 1,5 katı ile yapılacaktır.

Kompresörler üzerine aĢağıdaki bilgiler yazılı bir plaka, imalatçı firma tarafından konacaktır.

1) Ġmalatçı firmanın adı,

2) Yapıldığı yıl,

3) En yüksek çalıĢma basıncı,

4) Kompresörün sıkıĢtırdığı gazın cinsi ve miktarı,

Basınçlı Kaplar: (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü md.223)

Basınçlı kapların kontrol ve deneyleri, ehliyeti Hükümet veya mahalli idarelerce kabul edilen

teknik elemanlar tarafından, imalinin bitiminden sonra ve monte edilip kullanılmaya

baĢlanmadan önce, veya yapılan değiĢiklik ve büyük onarımlar dan sonra, en az üç ay

kullanılmayıp yeniden servise girmeleri halinde ise tekrar kullanmaya baĢlanmadan önce ve

herhalde periyodik olarak yılda bir yapılır. Kontrol ve deney sonuçları, düzenlenecek bir

raporda belirtilir ve bu raporlar iĢyerlerinde saklanır.

Buhar Ve Sıcak Su Kazanları: (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü md.203)

Buhar ve sıcak su kazanlarının; imalinin bitiminde, monte edilip kullanılmaya baĢlamadan

önce, kazanlarda yapılan değiĢiklik veya onarım veya revizyonlardan sonra, yılda bir periyodik

olarak ve en az üç ay kullanılmayıp yeniden servise girmeden önce, kontrol ve deneyleri,

ehliyeti Hükümet veya mahalli idarelerce kabul edilen teknik elemanlar tarafından yapılacak ve

sonuçları sicil kartına veya defterine iĢlenecektir.

Her kazanın görünür bir yerine, imalatçı firma tarafından aĢağıdaki bilgiler yazılı bir plaka

konulacaktır :

1) Ġmalatçı firmanın adı,

2) Kazanın numarası,

3) Ġmal edildiği sene,

4) En yüksek çalıĢma basıncı.

Yangın Söndürme Cihazı: (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü md.123-124-128)

ĠĢyerlerinde yangın baĢlangıçlarında kullanılmak üzere, otomatik püskürtücüler bulunan yerler

de dahil, seyyar yangın söndürme cihazları bulundurulacaktır.Bu cihazlar, iĢyerinde çıkabilecek

yangınların çeĢidine ve yapılan iĢin özelliği ile iĢyerlerindeki maddelerin cinsine etkili nitelikte

olacaktır.

Yangın söndürme cihazları, görünür ve eriĢilir yerlere konulacak ve önlerinde engel

bulundurulmayacaktır.

Parlayıcı sıvılar, yağlar veya boyalardan doğacak yangınlarda su kullanılmayacak, su yerine,

içinde köpük, karbon tetraklorür, karbondioksit ve bikarbonat tozu veya diğer benzeri etkili

maddeler bulunan yangın söndürme cihazları kullanılacaktır.

Seyyar yangın söndürme cihazları, en az 6 ayda bir defa kontrol edilecek ve kontrol tarihleri,

cihazlar üzerine yazılacaktır. Köpüklü tip (Sodyum bikarbonat - asitli) yangın söndürme

cihazları, en az senede bir defa tamamen boĢaltılıp yeniden doldurulacaktır.

Karbondioksitli, bikarbonat tozlu, karbon tetraklorürlü ve benzeri kimyasal maddeli yangın

söndürme cihazları, kullanılıĢtan sonra derhal yeniden doldurulacaktır.

Yangın Motopomplar ve Hortumları: (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:117-118-120)

ĠĢyerlerinde yangının söndürülebilmesi için yeterli miktar ve basınçta su bulundurulacaktır.

Genel Ģebekeden basınçlı su sağlanamadığı hallerde,yeterli suyu verecek depolar veya havuzlar

yapılacak ve bunlardan veya akarsulardan suyu çekecek motorlu pompa ve boru tesisatı

yapılmıĢ olacak veya seyyar motopomplar bulundurulacaktır.

ĠĢyerlerinde suyu çekecek motorlu pompa ve boru tesisatı ile motopomplar her an iyi iĢler

halde bulundurulacaktır. Motopomplar en az 6 ayda bir defa kontrol edilecek ve kontrol

tarihleri motopompun üzerine yazılacaktır. Motopomplarla günde bir defa, beĢ dakika su ile

iĢletme deneyi yapılacaktır.

ĠĢyerlerinin uygun yerlerinde yeterli miktarda yangın hortumu bulundurulacak, yangın

hortumları, yangın muslukları, ve diğer yangın söndürme tertibatının bağlantıları (rekor ve

vanaları) mahalli itfaiye normlarına uygun olacaktır.

Lastik olmayan hortumlar, her kullanıĢtan sonra boĢaltılıp kurutularak kontrol edilecektir.

Lastikli hortumlar en geç üç ayda bir kontrol edilecektir.

Yırtık, delik ve bağlantıları bozuk hortumlar kullanılmayacaktır.

Paratoner Tesisatı : (Tekel Dışı B.Pat.Mad.İ.A.M.ve B.U.ve E.İ.Tüzük md.102)

Depolar mevzuatın öngördüğü paratoner sistemi ile donatılır.Paratonerler çubuklarla yer

arasında tam bir iletkenliğin bulunup bulunmadığının ve iletkenlerin depo duvarlarından ve

çatısından izole edilmiĢ olup olmadığının araĢtırılması ve arızalarının giderilmesi için her yıl

yağmur ve dolu mevsiminden önce kontrol ettirilmelidir.

Elektrikli Aletlerin Belgeleri: (Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.289)

Grizu ve/veya kömür tozu patlaması tehlikesi olan ocaklarda kullanılacak bütün elektrikli

aygıtların, Bakanlıkça kabul edilmiĢ bir test istasyonundan verilmiĢ, alev sızdırmaz veya

kendiliğinden emniyetli olduklarına ait belgelerin bulunmaları gerekir.

Alev Sızdırmaz Aletlerin Muayeneleri: (Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.291)

Alev sızdırmaz veya kendiliğinden emniyetli aygıt ve malzemelerin 5 yılda en az bir kez

Bakanlıkça kabul edilmiĢ bir test istasyonunda muayene edilmeleri gerekir.Ayrıca gerektiği

kadar sık ve düzenli aralıklarla kontrol edilir.

Alev Sızdırmaz Aletlerin Sertifikalandırılması: (G.O.E.E.K.H.Y.mad.9)

Bütün elektrik teçhizatı, tesisatı ve aygıtların koruma tiplerinin, alev sızdırmazlık test

yönetmeliğine göre Alev Sızdırmazlık Test Ġstasyonu Müdürlüğü tarafından

sertifikalandırılmalıdır.

Elektrik Tesisatının Kontrolü: (Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.297)

Bütün elektrikli aygıtlarla, kablolar ve ayrıntıları, çalıĢmaya baĢlamadan önce kullananlarca,

haftada en az bir kez gözle muayene edilir ve yılda en az bir kez yalıtkanlık kontrolü

yapılır.Ocağın tüm elektrik tesisatının yılda en az bir kez tümüyle kontrol edilmesi

gerekir.Bütün koruyucu röle ve devrelere ayda en az bir kez deney yapılır.

Yağların Kontrolü: (Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.304)

Yağlı aygıtlarda bulunan yağın miktarı ve niteliğinin sürekli olarak kontrol edilmesi ve yılda en

az bir kez yalıtkanlık testi yapılması gerekir.

Makinelere İlişkin Günlük ve Haftalık Kontroller: (Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük

md.312)

Ayak alınlarında, ayak dip yollarında ve mekanik taĢıma yapılan ana yollarda çalıĢan

makinelerin koruyucu düzenleri her gün, diğer bütün makineler ve mekanik düzenler ise

haftada en az bir kez, yetkili bir nezaretçi tarafından kontrol edilmelidir.

Manyetoların Kontrolü: (G.O.E.E.K.H.Y.md.17)

Manyetoların ayda bir kez test edilerek ateĢleme akımı süresinin 4 milisaniyenin altında

olduğunun belirlenmesi gereklidir.

ÇALIġANLARLA ĠLGĠLĠ BELGELER

Yeraltı ve Yerüstü Maden ĠĢletmelerinde Sağlık ve Güvenlik ġartları Yönetmeliğinin;

İkinci Bölümü’nün 5. Maddesi;

Özel riski bulunan iĢler yalnızca konunun uzmanı kiĢiler tarafından ve talimatlara uygun olarak

yapılacaktır,

Yönetmeliğin Ek Asgari Sağlık ve Güvenlik Gerekleri, Bölüm A, Yeraltı ve Yerüstü Maden

ĠĢletmeleri ile Bunların Yerüstü Tesislerinde Uygulanacak Asgari Genel Hükümler kısmının;

1.2.Sorumlu Personel;

Her iĢyerinde iĢveren tarafından atanmıĢ, iĢçiler çalıĢtığı sürece görev yapacak, yeterli beceri

ve uzmanlığa sahip sorumlu bir kiĢi bulunacaktır,

Her iĢyerinde kendilerine verilen iĢi yapabilmek için gerekli beceri, deneyim ve eğitime sahip

yeterli sayıda kalifiye iĢçi bulunacaktır, demektedir.

1. Ateşleyici Yeterlilik Belgesi: (Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.16)

Patlayıcı maddelerin alınması ve ateĢlenmesi, bu amaçla eğitilmiĢ, Patlayıcı Madde AteĢleyici

Yeterlilik Belgesi Yönetmeliğine göre yapılan sınavda baĢarılı olup yeterlilik belgesi almıĢ

olan ateĢleyiciler tarafından yapılabilir.

2. Tozla Mücadele Birimlerinde Görev Alacakların Sertifikalandırılmaları:

(M.T.İ.T.Y.T.M.İ.Y.md.31)

Tozla mücadele birimlerinde görev alacak çalıĢanların(toz kontrol mühendisi, toz laboratuarı

sorumlusu, toz örneği alan iĢçiler/teknisyenler) düzenlenecek eğitim kursları ile

sertifikalandırılmaları gerekir.

3. Troley Ehliyeti:(Y.M.İ.E.L.K.H.Y.md.76)

Troley lokomotiflerinin troley ehliyeti olan kiĢilerce kullanılması ve troleycinin çalıĢtığı kurum

tarafından verilmesi gerekmektedir.

4. Çan ve Vinç Kullanacaklara İlişkin Belge:(Mad.ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.84)

Çan ve vinç kullanacak kiĢilerin, teknik nezaretçi tarafından bunları kullanabileceklerine iliĢkin

olarak düzenlenmiĢ bir belgeye sahip bulunmaları zorunludur.

5. Makinistlerin Yeterlilik Belgesi: (Mad.ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.159)

Çıkarma makineleri makinistliğinde çalıĢtırılacakların yeterlilik belgesi verilmiĢ iĢçiler olması

gereklidir

.

6. Operatör Belgesi:

ĠĢ makineleri kullanıcıları için iki çeĢit belge vardır.Birincisi, Operatör Belgesi (ĠĢ Makinesi

Kullanma Yetki Belgesi), ikincisi ise G Sınıfı Sürücü Belgesi’dir. ĠĢ makinesi operatörü trafiğe

çıkmıyorsa ve iĢ makinesini sadece iĢyeri sınırları içinde kullanıyorsa Operatör Belgesi

yeterlidir.Eğer iĢ makinesini iĢyeri sınırları dıĢında trafikte de kullanıyorsa G Sınıfı Sürücü

Belgesi alınması zorunludur.

7. Kaynakçı Belgesi:

Kaynakçılık yapacak iĢçilerin, kaynakçı eğitim kurslarına katılıp bu eğitimi baĢarı ile

tamamlayarak kaynakçılık yapabileceğine dair sertifika almıĢ olması gerekmektedir.

8. İlk Yardım Kursu: :(Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.325)

Ocakta çalıĢan iĢçilerin, 3 kiĢiden az olmamak üzere, en az % 10 unun ilk yardım kurslarında

yetiĢtirilmeleri, yılda bir kez geliĢtirme kurslarına gönderilmeleri ve bu hususun kurs belgesine

yazılması gerekir.

Ġlk yardım ekibinde bulunanların adları, ilk yardım odasına ve ocak dıĢındaki ilan tahtalarına

bir liste halinde asılır.

9. Kurtarma Eğitimi:

(Y.Y.M.İ.S.G.Ş.Y.bl.c.md.15)-(Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.333)

Ocaklarda çalıĢan iĢçilerin, 10 kiĢiden az olmamak üzere, en az % 3 ü gerektiğinde kurtarma

iĢinde görevlendirilmek üzere önceden eğitilir. Kurtarma ekibinde bulunanların sayıları, adları,

adresleri ve çalıĢtıkları vardiyaları gösteren listeler, kurtarma istasyonunda ve ocaklarda

bulundurulur.

10. Yangın Ekibi: :(Mad. ve Taş Oc.İ.A.İ.A.İ.S.İ.G.T.H.Tüzük md.220)

24 saatte 50 den çok iĢçi çalıĢtırılan her ocakta, iĢçiler arasından, bir yangın ekibi oluĢturulması

zorunludur.

ĠġARET VE LEVHALAR

GÜVENLĠK VE SAĞLIK ĠġARETLERĠ YÖNETMELĠĞĠ

Bu yönetmeliğin amacı, iĢyerlerinde kullanılacak güvenlik ve sağlık iĢaretlerinin uygulanması

ile ilgili kuralları belirlemektir.

Madde 5 –ĠĢveren, iĢyerinde ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinin 6 ncı maddesinin (c)

bendinin birinci fıkrasına göre yapılan risk değerlendirmesi sonuçlarına göre; çalıĢma

yöntemleri, iĢ organizasyonu ve toplu korunma önlemleriyle iĢyerindeki risklerin

giderilemediği veya yeterince azaltılamadığı durumlarda, güvenlik ve sağlık iĢaretlerini

bulundurmak ve uygun Ģekilde kullanmak zorundadır.

ĠĢyerlerinde iĢ sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin etkin bir biçimde sürdürülmesi için iĢçilerin

bilgilendirilmesi esastır.

Madde 7- ĠĢveren, iĢyerinde kullanılan güvenlik ve sağlık iĢaretleri hakkında iĢçileri ve/veya

temsilcilerini ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinde belirtilen esaslara

göre bilgilendirecektir.

ĠĢveren, her iĢçinin çalıĢtığı yere ve yaptığı iĢe özel bilgi ve talimatları da içeren sağlık ve

güvenlik eğitimi almasını sağlamak zorundadır.Eğitim değiĢen ve yeni ortaya çıkan risklere

uygun olarak yenilenir ve gerektiğinde periyodik olarak tekrarlanır.

ĠĢaretlerin anlamları ve bu iĢaretlerin gerektirdiği davranıĢ biçimleri, ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği

Yönetmeliğinin 12 nci maddesinde belirtilen esaslara göre yazılı talimat haline getirilerek

iĢçilere ve temsilcilerine verilecektir.

ĠġARET ÇEġĠTLERĠ

Sabit ve Kalıcı İşaretler:

Sabit ve kalıcı iĢaret levhaları; yasaklamalar, uyarılar ve yapılması zorunlu iĢler ile acil kaçıĢ

yollarının ve ilk yardım bölümlerinin yerlerinin belirtilmesi ve tanınması için kullanılacaktır.

Yangınla mücadele ekipmanının bulunduğu yerler, iĢaret levhası ve kırmızı renkle kalıcı

Ģekilde iĢaretlenecektir.

Engellere çarpma veya düĢme riski olan yerler, iĢaret levhası ve güvenlik rengi ile kalıcı

Ģekilde belirlenecektir.

Trafik yolları güvenlik rengi ile kalıcı olarak iĢaretlenecektir.

Geçici İşaretler:

Gerekli hallerde ve aĢağıda 3 üncü maddede belirtildiği Ģekilde iĢaretlerin birlikte ve birbirinin

yerine kullanılma imkanı da dikkate alınarak; tehlike sinyali vermek, insanların belli bir takım

hareketleri yapması ve acil tahliyesi için ıĢıklı iĢaretler, sesli sinyaller ve/veya sözlü iletiĢim

kullanılacaktır.

Gerekli durumlarda, tehlikeye yol açabilecek ya da tehlikeli manevralar yapan kimseleri

yönlendirmek için el iĢaretleri ve/veya sözlü iletiĢim kullanılacaktır.

İşaretlerin Birlikte ve Birbirinin Yerine Kullanılması:

Aynı derecede etkili ise, aĢağıdaki iĢaretlerden herhangi biri kullanılabilir:

- Engel veya düĢme tehlikesi olan yerlerde; iĢaret levhası veya güvenlik rengi

- IĢıklı iĢaret, sesli sinyal veya sözlü haberleĢme

- El iĢaretleri veya sözlü haberleĢme

AĢağıda belirtilen iĢaretler birlikte kullanılabilir.

- IĢıklı iĢaret ve sesli sinyal

- IĢıklı iĢaret ve sözlü haberleĢme

- El iĢaretleri ve sözlü haberleĢme.

AĢağıdaki tabloda yer alan hususlar güvenlik rengi kullanılan tüm iĢaretlere uygulanır.

Renk Anlamı veya Amacı Talimat ve Bilgi

Kırmızı Yasak iĢareti Tehlikeli hareket veya davranıĢ

Tehlike alarmı Dur, kapat, düzeneği acil durdur, tahliye et

Yangınla mücadele ekipmanı Ekipmanların yerinin gösterilmesi ve ne

olduğu

Sarı Uyarı iĢareti Dikkatli ol, önlem al, kontrol et

Mavi (1) Zorunluluk iĢareti

Özel bir davranıĢ ya da eylem

KiĢisel koruyucu donanım kullan

YeĢil Acil kaçıĢ, ilk yardım iĢareti

Kapılar, çıkıĢ yerleri ve yolları, ekipman,

tesisler

Tehlike yok Normale dön

(1) Mavi:

(2)Fluoresan

turuncu:

Sadece dairevi bir Ģekil içinde kullanıldığında emniyet rengi olarak kabul

edilir.

Emniyet iĢaretleri dıĢında sarı yerine kullanılabilir.

Özellikle zayıf doğal görüĢ Ģartlarında bu renk çok dikkat çekicidir.

Kullanım Koşulları

ĠĢaret levhaları özel bir tehlike olan yerlerin ve tehlikeli cisimlerin hemen yakınına, genel

tehlike olan yerlerin giriĢine, engeller dikkate alınarak, görüĢ seviyesine uygun yükseklik ve

konumda, iyi aydınlatılmıĢ, eriĢimi kolay ve görünür bir Ģekilde yerleĢtirilecektir. Doğal ıĢığın

zayıf olduğu yerlerde fluoresan renkler, reflektör malzeme veya yapay aydınlatma

kullanılacaktır.

ĠĢaret levhasının gösterdiği durum ortadan kalktığında, iĢaret levhası da kaldırılacaktır.

KULLANILACAK ĠġARET LEVHALAR

Yasaklayıcı İşaretler:

Temel nitelikler

- Daire biçiminde,

- Beyaz zemin üzerine siyah piktogram, kırmızı çerçeve ve diyagonal çizgi (kırmızı kısımlar

iĢaret alanının en az % 35’ini kapsayacaktır)

Sigara Ġçilmez Sigara içmek ve açık alev

kullanmak yasaktır Yaya giremez

Uyarı İşaretleri:

Temel nitelikler

- Üçgen Ģeklinde -

- Sarı zemin üzerine siyah piktogram, siyah çerçeve (sarı kısımlar iĢaret alanının en az %

50’sini kapsayacaktır)

Parlayıcı madde veya yüksek ısı Patlayıcı madde Elektrik tehlikesi

Emredici İşaretler:

Temel nitelikler

- Daire biçiminde,

- Mavi zemin üzerine beyaz piktogram (mavi kısımlar iĢaret alanının en az % 50’sini

kapsayacaktır)

Gözlük kullan Baret giy Eldiven giy

Acil Çıkış ve İlkyardım İşaretleri:

Temel nitelikler

- Dikdörtgen veya kare biçimin de,

- YeĢil zemin üzerine beyaz piktogram (yeĢil kısımlar iĢaret alanının en az % 50’sini

kapsayacaktır)

Acil çıkıĢ ve kaçıĢ yolu Ġlk Yardım

Yangınla Mücadele İşaretleri:

Temel nitelikler

- Dikdörtgen veya kare biçiminde

- Kırmızı zemin üzerine beyaz piktogram (kırmızı kısımlar iĢaret alanının en az % 50’sini

kapsayacaktır)

Yangın Hortumu Yangın Merdiveni Yangın Söndürme Cihazı Acil Yangın Telefonu

Boru ve Kaplar Üzerindeki İşaretler İle İlgili Asgari Gerekler

Ġçinde tehlikeli madde veya preparatların bulunduğu veya depolandığı kaplar ile bunları ihtiva

eden veya taĢıyan, görünür borular; yürürlükteki mevzuata uygun olarak, renkli zemin üzerinde

piktogram veya sembol bulunan etiket ile iĢaretlenecektir.

ĠĢaretler; katlanmaz, kendinden yapıĢkanlı ya da boyama biçiminde olacak ve görünür

yüzeylere yerleĢtirilecektir

Yangınla Mücadele İşaretleri İle İlgili Asgari Gerekler

Yangınla mücadele ekipmanı özel bir renk ile belirtilecek ve yerini bildiren bir iĢaret levhası

ve/veya bu gibi ekipmanın bulunduğu yer ya da eriĢim noktaları için özel bir renk

kullanılacaktır.

Bu tür ekipmanı belirlemede kırmızı renk kullanılacaktır. Kırmızı alan, ekipmanın kolayca

tanınabilmesi için yeterince geniĢ olacaktır.

Engeller, Tehlikeli Yerler ve Trafik Yollarını Belirlemek İçin Kullanılan İşaretler İle İlgili

Asgari Gerekler

Engellere çarpma, düĢme ya da nesnelerin düĢme tehlikesinin bulunduğu yerler; iĢletme

tesisleri içinde iĢçilerin çalıĢmaları esnasında dolaĢtıkları bölgelerde, birbirini takip eden sarı ve

siyah ya da kırmızı ve beyaz renk Ģeritleriyle iĢaretlenecektir.

ÇalıĢma yerlerinin kullanım biçimi ve ekipmanlar, iĢçilerin korunmasını gerektiriyorsa; araç

trafiğine açık yollar, zemin rengi de dikkate alınarak, açıkça seçilebilir Ģekilde, sarı ya da beyaz

renkli sürekli Ģeritlerle belirtilecektir.

Işıklı İşaretler İçin Asgari Kurallar

IĢıklı iĢaretler, kullanım amacına ve Ģartlarına uygun olarak, bulunduğu ortama göre iyi

görünür ve seçilir olacak, aĢırı ıĢık nedeniyle parlamayacak veya yetersiz ıĢık nedeniyle

görünürlüğü azalmayacaktır.

IĢıklı iĢaretlerin sinyal gönderen ıĢıklı alanı, tek renk ya da belirli bir zemin üzerinde

piktogramdan ibaret olacaktır.

Sesli Sinyaller İçin Asgari Kurallar

Sesli sinyaller;

(a) ortam gürültüsünden hayli yüksek, ancak aĢırı derecede yüksek ve zarar verici olmayacak

Ģekilde duyulabilir bir ses düzeyinde olacak ve

(b) teknik özellikleri itibariyle kolaylıkla tanınabilir, diğer sesli sinyaller ile ortamdaki

seslerden açıkça ayırt edilebilir olacaktır.

Sözlü Haberleşme İçin Asgari Kurallar

Bir veya birden fazla kiĢiler arasında yapılan sözlü haberleĢmede; belirli bir formda veya

kodlanmıĢ haldeki kısa metinler, cümleler, kelime veya kelime grupları kullanılacaktır.

Sözlü haberleĢme doğrudan insan sesi veya uygun bir vasıtayla yayınlanan insan sesi ya da

yapay insan sesi ile olacaktır.

El İşaretleri İçin Asgari Gerekler

El iĢaretleri kesin, yalın, yapılması ve anlaĢılması kolay olacak ve benzer iĢaretlerden belirgin

bir Ģekilde farklı olacaktır.

Aynı anda iki kol birden kullanılıyorsa, bunlar simetrik olarak hareket ettirilecek ve bir

harekette sadece bir iĢaret verilecektir.

Anlamı Tarifi ġekil

TEHLĠKE

Acil dur.

Avuç içleri öne bakacak

Ģekilde her iki kol yukarı

kalkık

KAYNAKLAR:

1- ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği

2- Yeraltı ve Yerüstü Maden ĠĢletmelerinde Sağlık ve Güvenlik ġartları Yönetmeliği

3- Güvenlik ve Sağlık ĠĢaretleri Yönetmeliği

4- Maden ve TaĢ Ocakları ĠĢletmelerinde ve Tünel Yapımında Tozla Mücadeleye Ġlgili

Yönetmelik

5- Grizulu Ocaklarda Elektrik Enerjisi Kullanılması Hakkında Yönetmelik

6- Yer altı Maden ĠĢletmelerinde Elektrikli Lokomotiflerin Kullanılması Hakkında Yönetmelik

7- Maden ve TaĢ Ocakları ĠĢletmelerinde ve Tünel Yapımında Alınacak ĠĢçi Sağlığı ve ĠĢ

Güvenliği Önlemlerine ĠliĢkin Tüzük