HET TRIO DAT IETS TE VIEREN HAD

© Jos Pierreux / Uitgeverij Houtekiet, 2006Uitgeverij Houtekiet, Vrijheidstraat 33, b-2000 Antwerpen

info@houtekiet.comwww.houtekiet.comwww.jospierreux.be

Omslag Wil Immink naarHomme assis of La mer, ce grand sculpteur van Folon

Foto auteur © HoutekietZetwerk Intertext, Antwerpen

isbn 90 5240 875 0d 2006 4765 11

nur 330

Eerste druk maart 2006Tweede druk juni 2006

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/ofopenbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie of opwelke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke

toestemming van de uitgever.No part of this book may be reproduced in any form, by

print, photoprint, microfilm or any other means, withoutwritten permission of the publisher.

Jos Pierreux

Het trio dat ietste vieren had

Weer een onderzoek vanLuk Borré, de niet altijd evensympathieke Knokse speurder

HoutekietAntwerpen / Amsterdam

Voor Magda:elk boek, elk hoofdstuk,

elke zin, elk woord, elke letter

I know it’s kind of late, I hope I didn’t wake you.But what I got to say can’t wait, I know you understand.

Every time I tried to tell you, the words just came out wrong,So I’ll have to say I love you in a song.

(I’ll have to say I love you in a song, Jim Croce)

Ma chance, c’est de t’avoir.Toujours auprès de moi.

Tu es la fille dont je rêvais,tu es la femme que j’attendais, depuis toujours.

(Ma chance, Frédéric François)

Hij leefde eenvoudig, en probeerde gevaarlijk te schrijven.(Zijn leven, Pierre Ux)

Kunst is de enige manier om thuis weg te lopen, zonder het huis uit te gaan.(Twyla Harp, Amerikaans choreograaf )

Schrijven is iets vreemds, beste vriend; mijns inziens de allervreemdsteen verschrikkelijkste activiteit die een mens kan ontplooien.

Lezen komt op de tweede plaats.(Het raadsel van de filosoof, José Carlos Samoza)

Je moet nooit een roman ongeschreven laten uit angstvoor hoe erop zal worden gereageerd.

(Weduwe voor een jaar, John Irving)

Guess you all know:Your money goes back to the rich.(Money, money, Kevin Ayers)

Men of good fortune, often wish that they could die.While men of poor beginnings, want what they have,

and to get it they’ll die.All those great things that life has to give –

They wanna have money and live.(Men of good fortune, Lou Reed)

De angst voor het clichélevert nooit een goed idee.

(De fotografie, De Nieuwe Snaar)

7

1

Knokke ligt onder een wolk die regen zeikt. Regen roffeltop autodaken, geselt hoofden, teistert gedachten en de

plaatselijke middenstand.Juli.De kofferdans bereikt zijn jaarlijkse climax.De zee lijkt een plas water. De hemel heeft de kleur van oes-

ters.Het gaat naar het hoogtepunt van het toeristische seizoen:

druk, drukker, drukst. Zelfs op dit vroege uur gonst het ver-keer, en iedereen schijnt op weg in dezelfde richting. Mensenladen wagens uit en slepen grote koffers, kartonnen dozen,speelgoed en fietsen hun huurappartement binnen. Kinderenjengelen, hun ouders maken ruzie omdat een van beiden naarhet zuiden wou en de ander nu de schuld krijgt van het slechteweer. Het leven is kort, en wat je je ontzegt ben je kwijt.

Iemand was vooruitziend. Hij heeft kamers met zicht opzee, maar in een draagtas zeult hij met video’s en een dvd-spe-ler.

Een strandstoelverhuurder krijgt een stijve nek van het sta-ren naar de lucht. Ook vandaag hoeft hij niet uit te pakken.Straks geeft hij in het café rondjes met geld dat hij niet heeft.

8

Op de terrassen blijven de stoelen op elkaar gestapeld on-der een hoes op een streep zon wachten.

Een man staart naar de einder, waar een boot over de zeeglijdt. Hij staat in een waas van sigarettenrook en door de wol-ken gebroken zonlicht. Als hij op een bank gaat zitten, trekteen cirkel van water in het achterste van zijn broek.

Mensen zetten hun kraag op.Een kind staat met zijn dure schoenen in de plassen te sprin-

gen.Het weer: bebebebèikes. Optimisten noemen het een Bel-

gische zomer. Pessimisten weigeren er nog langer over te pra-ten.

Als Luk Borré vroeger ’s ochtends in de spiegel naar zijn man-nenlijf keek, pletste hij wel eens op zijn vlakke buik en dachtdat zijn ouders met hem voor het mooiste model hadden ge-kozen, met alle opties. Nu ruikt de inspecteur naar een onge-wassen lichaam, met een kop die vermoeid en opgebrand oogt.Hij wordt steeds inventiever in het verzinnen van uitvluchtenom zijn wekelijks uurtje sport te verzuimen. Voor squash moetje conditie behoorlijk tot voortreffelijk zijn. Hij denkt aan zijnbuik die opzwelt. Wat doen mannen die de kaap van de dertighebben genomen? Ze vreten zich dik of ze gooien zich innieuwe verhoudingen. Terwijl vrouwen op hun voeding lettenen beginnen te fitnessen. Zeker een vrouw als Rena, zijn vrien-din, die elke dag haar calorieën op een hometrainer verbrandt.Ze is vier jaar ouder. In de verte nadert de kaap van veertig!Maar ze werkt aan haar uiterlijk en aan de verpakking, zodatze in de ogen van mannen nog dikwijls de mooiste vrouw vande wereld is. Op die momenten dat hij verliefd op haar is, vindtLuk Borré zijn vriendin angstwekkend volmaakt – alsof zebroos is, en veel te gemakkelijk vernield zou kunnen worden.

9

Hun relatie: kabbelkabbelkabbel. Het gaat zoals het gaat.Het heeft iets van een moeizaam huwelijk. Zolang een van detwee volhoudt dat hun liaison nog leeft, kan de ander hem nietdood verklaren.

Sommige verhoudingen hebben streng afgelijnde en hardegrenzen, andere zijn elastisch, rekbaar, flexibel. Zij heeft eenverleden. Hij probeert de herinneringen welke hem gek vanjaloezie maken te vermijden. Ze heeft een paar heimelijke de-monen in zich. Als hij daaraan denkt, en die gedachte vormteen bedreiging, duwt hij ze ver van zich af. Het maakt niet echtuit hoe iemand is, om er zielsveel van te houden. En als je erop een bepaalde manier over nadenkt, is wat lang geleden ge-beurd is, niet meer waar. Of in ieder geval niet op die manierwaarop je het toen beleefde.

De waarheid is een olifant welke Borré pas wil zien als hijer door verpletterd wordt. Jaloezie vreet de hersenen op.

De vertrouwelijkheid tussen hen is verdwenen, omdat er teveel dingen zijn waarover ze niet praten. Je overschrijdt gren-zen, en dat besef je pas als het te laat is. Je kunt mensen nietdwingen van je te houden, je kunt ze niet dwingen trouw tezijn. De vraag is of hun liefde bestand is tegen gemeenschap-pelijke teleurstellingen. Dingen die gebeurd zijn, opengere-ten wonden: slijten die? Slibben ze dicht? Of ruilt een van henbeiden het verleden voor een toekomst waarin de huidige part-ner een langzaam eroderende herinnering wordt?

Misschien gaat er op een dag een deur open en komt detoekomst binnen.

Je weet nooit wanneer je leven verandert.Je moet geduld hebben, en er op vertrouwen.Maar ondertussen valt er tussen hen steeds vaker een stilte.

En het is de stilte van veel te vertellen hebben, maar niet teweten wat de juiste woorden zijn, en of dit wel het juiste mo-ment is. Alsof momenten juist of fout kunnen zijn.

10

Je wordt verliefd op iemand. Maar situaties veranderen,mensen worden anders, gevoelens evolueren. Je bent zelf nietmeer wie je was.

De ochtenden zijn het ergst.Als Luk Borré dan in de spiegel kijkt, ziet hij een gezicht

dat niet op het zijne lijkt. Hij ziet bleek, en die kleur lijkt vanbinnenuit te komen. Alle mensen hebben hun geheimen, hunzwakke punten, en de bagage die ze uit hun verleden meesle-pen. Maar in de uren vóór zonsopgang is hij alleen met al zijnsouvenirs, de duisternis en zijn geweten. Dan, en dan alleen,twijfelt hij aan de morele taak die hij heeft als politieman, aanzijn plicht en aan zijn toekomst. Onder de politierol die hijoverdag aanneemt, verbergt zich immers iemand anders.

In het appartement hangt een vermoeide en landerige sfeer.Het is zelfbedrog om te denken dat het vanzelf goed komt

tussen hen. Anders krijg je een huwelijk dat van treurigheiden eentonigheid in elkaar stort en waarvan beide partners zichaan deze wet van de hoop vastklampen, dat één van de tweevóór de ander moet doodgaan. Ondanks alles denkt hij nietdat Rena het type vrouw is dat snel over het verlies heen zouzijn. Op haar manier klampt ze zich aan hem vast. En persoon-lijk zou hij haar eerder verlaten voor een ander, dan voor eenander leven. Je kunt Luk Borré uit Knokke halen, maar Knokkeniet uit Luk Borré.

Stilaan is de rest van de wereld een zwart gat geworden, alsze het bekijken vanuit, en vergelijken mét de badplaats waarzij resideren. Steeds meer welgestelde mensen ontvluchtentrouwens het binnenland. Hier is iedereen rijk, of men wil hetzijn. Wie doet alsof, vindt dat hij het behóórt te zijn.

Waar het om gaat is dat je zolang je leeft, dat als een ko-ning moet proberen te doen. Wat het kost en wat daarvoor deoffers zijn is bijzaak. Gierigheid is een doodzonde. Goed is

11

goed en slecht is slecht: onzin, quatsch. Als er een lijst bestaatmet dingen die een politieman niet mag doen, heeft Borré ge-daan wat helemaal bovenaan staat. Hij ligt ’s nachts somswakker. Maar er is een verschil tussen slecht slapen en eenbezwaard geweten.

Zij is wie ze is. Om simpelweg gelukkig te zijn, heeft ze teveel soaps gezien, en te veel en te vaak haar lichaam geruild.Maar de aangespoelde Luk Borré is haar man en sommigemannen geef je niet op.

Een paar van de redenen waarom ze bij elkaar blijven is hetgeld, het gemak, het luxeleventje waarin ze zich in deze mon-daine kuststad dompelen. Maar de speurder heeft steeds va-ker moeite om weg te zinken in die wereld van fantasieën. Geenenkele plaats is zo idyllisch als we zouden wensen – ookKnokke niet. En hij vraagt zich af waar ineens die mode van-daan komt, dat een bepaalde categorie rijken doet of alles henverveelt. Als het de waarheid is, waarom steken ze hun gelddan niet gewoon in brand? Voor hem is doen alsof je rijk bentbijna net zoveel waard als rijkdom zelf. Geld heeft te makenmet apartheid: je hebt het of je hebt het niet. Zelf heeft hij zozijn manieren om er aan te komen en die zijn niet altijd evenkoosjer. Het is wel je plicht er met volle teugen van te genie-ten. Die plicht heet stijl, en daar kan je nooit genoeg van heb-ben.

Als dat nodig is om het leven te leiden waar hij vindt dat hijrecht op heeft, gaat hij over lijken en poetst daarna onbewo-gen zijn schoenen. Als je het niet als een moord beschouwt,wen je er zelfs aan iemand te doden. Hij ziet zijn leven als eenvoortdurend gevecht, een staat van oorlog, en dan is er veeltoegestaan.

12

De regen slaat een schilderij van stippen op het schuifraamvan het appartement. Met korte tussenpozen valt de ene buina de andere.

De zee is grijs en merkwaardig rustig. Een boot is naar er-gens op weg. Een zeevogel zeilt op de wind.

Het ziet er naar uit dat vandaag geen hoogtepunt in zijnleven wordt. En als het slecht begint, bestaat de kans dat hetsteeds verder bergafwaarts gaat.

Net als altijd trekt Luk Borré geen sokken aan. Zoals ge-woonlijk neemt hij de fiets naar zijn werk. Om zich tegen degestage regen te beschermen hult hij zich in een regenmanteldie als een losse tent om hem heen hangt.

Op de hoek van het Lichttorenplein moet hij uitwijken vooreen Duitser met een bmw, die vergeten is dat zijn volk tweeoorlogen verloor en zich gedraagt alsof hij het Knokke vangraaf burgemeester Leopold Lippens voor de duur van zijn va-kantie overgenomen heeft. Dat soort blijft naar kazernes rie-ken.

Een voyeur treurt omdat hij zich met dit weer niet op zijnhobby kan storten. Hij houdt van vrouwen, maar zij houdenniet van hem. Hij is op weg naar een videotheek om een stapelporno te huren. Alleen noemt men dat daar niet zo. Het ligt erin de rekken met entertainment voor volwassenen.

Inspecteur Borré stopt even bij de krantenwinkel en legtgepast geld voor een dagblad in de uitgestoken hand van eenwild geklede dame met een flirtende oogopslag en een behadie met tissues is opgevuld. Ze heeft een aantrekkingskrachtdie alleen bij mannen werkt. Tot zijn verbazing merkt de speur-der dat hij teleurgesteld is omdat ze een trouwring draagt.Onder hun nette pakken blijven de meeste mannen hol-bewoners. Ze zijn zo betrouwbaar als een lek condoom. Eneen groot aantal vrouwen verwart nog steeds gulheid metliefde.

13

Bij het naar buiten gaan treuzelt hij een poosje, omdat deradio het weerbericht geeft.

Grauw, grauw, grauw. Regen, buien, neerslag. En geen ver-betering vóór het eind van de week.

Een rilling van onbehagen trekt door de winkel. Een mandie het rookverbod aan zijn laars lapt, kijkt boos naar een vrouwwier oogschaduw in lange brede vegen is uitgelopen. Op haarneusvleugel schittert een diamantje. Hij doet iets met zijn voe-ten, alsof hij dribbelt met een onzichtbare bal. Zij haalt haarschouders op en neemt een boek met Zweedse kruiswoord-raadsels uit de rekken. Hij zoekt verstrooiing in een glanzendeberg bedrukt papier. Rotzooi verspreiden en verdachtmakin-gen publiceren is een moderne variant op de vrije meningsui-ting en de democratie.

Iemand die gisteren in het appartement van zijn schoon-ouders is gearriveerd, begint alweer met inpakken. De land-kaart van Spanje ligt op de passagiersstoel opengevouwen.

Alles is mogelijk in deze wereld.

In het commissariaat staan de gezichten op futloos.De receptiedesk, die door brigadier Lechamps wordt be-

mand, is bedolven onder de papieren. Achter hem hangt te-gen de muur een vergeelde prentbriefkaart van een blauw meer,omzoomd met bruine rotsen: Groetjes Uit Kroatië – PS: de zonbrándt.

Aan de kleur van brigadier Stefaan Athenus zal het niet lig-gen. Maar hij heeft zijn bruin wél onder de zonnebank verza-meld. Hij is een van die mannen, die tevreden zijn als vrouwennog maar met hun heupen wiegen, met hun borsten schud-den en een van hun benen naar voren zetten. Athenus is nietiedere seconde van zijn leven een vrouwengek, maar ook nooithelemaal geen. Hij is lid van de club van de jongens en de man-

14

nen voor wie vrijen het allerbelangrijkste ter wereld is, en hetenige dat ze écht willen. Hij kijkt naar vrouwen met een lange,vorsende, typisch mannelijke blik en in zijn relaties duurt defase van de verleiding altijd langer dan de verhouding zelf. Hijheeft meestal én een vriendinnetje, én een meisje dat in de cou-lissen staat te wachten. Hij vat vrouwen samen tot twee bor-sten en een kut. En als er blonde haren op staan, wordt hijzelfs verliefd op een bezemsteel.

Zijn vrouwelijke collega Retteketet Mariëtte holt naar bin-nen, terwijl ze een opengeslagen dossier beschermend bovenhaar hoofd houdt. Met haar zweeft een prettige lucht van par-fum door het gebouw. Ze is een aantrekkelijke vrouw van der-tig, die van de natuur een imposante boezem heeft meegekre-gen, met amandelkleurige ogen en geprononceerde jukbeen-deren. Normaal komt ze naar het werk met haar motor, maaromdat haar vriend haar gisteravond in haar appartement iskomen ophalen en zij de nacht in zijn villa heeft doorgebracht,heeft ze vanmorgen zijn Jaguar Sport genomen, die nu voorhet commissariaat geparkeerd staat. Hij past precies tussende witte lijnen, die op vele andere plaatsen in Knokke ruimerbemeten zijn, maar in de Van Steenestraat de normale afme-tingen hebben. Haar vrijer, de rijke zakenman Pierre Godart,is stapelgek op haar, maar ze aarzelt om haar flat, haar werken haar zelfstandigheid op te geven. Vroeger is ze in relatiesverzeild waarin ze klappen kreeg, omdat ze viel voor mannendie op agressie en zelfverzekerdheid waren gebouwd. Man-nen die nachtenlang wegbleven en dan thuiskwamen, gehuldin een walm van goedkoop parfum die haar in het gezicht enhet hart sloeg. Van dat soort verdroeg ze veel, terwijl ze methaar verstand wist dat ze nooit zouden veranderen. Ze ginger geestelijk aan kapot en financieel aan ten onder. PierreGodart draagt haar op handen, en aan haar gevoelens voor hem

15

twijfelt ze. Ze aarzelt, terwijl ze zeker weet hoeveel hij van haarhoudt. Liefde verandert intelligente mensen in idioten. Als zezegt dat ze honger heeft, gaat hij met haar naar de beste res-taurants. Als ze twijfelt wat ze zou aantrekken, ligt zijn gou-den creditcard klaar om te gaan winkelen. Wil ze weg, danboekt hij onmiddellijk de tickets voor Parijs. Als ze toch lievernaar Londen gaat, haalt hij zijn schouders op en verandert debestemming. Milaan? New York? Helsinki, Moskou of Lissa-bon? Het kan hem niet schelen, het maakt niets uit. Als hijmaar bij haar kan zijn.

Hij is de eerste man in haar leven die iets voor haar overheeft. En als ze daar over nadenkt, vindt ze hem te soft en tevolgzaam en snakt ze naar een kerel die haar minder op han-den draagt.

Als ze niet goed in haar vel zit, heeft Mariëtte geen ruimtevoor anderen. En Pierre Godart bemint haar tot aan de grensvan de frustratie. Ze ervaart zijn onvoorwaardelijke liefde somsals emotionele chantage.

Aan haar vinger draagt ze een kanjer van een verlovings-ring, maar ze heeft recent ook een navelpiercing laten prik-ken. Misschien heeft het iets te betekenen, misschien ook niet.

Lechamps legt de telefoon neer en zwaait met een briefje.De brigadier heeft kraaienpootjes en bittere groeven langs dewangen.

‘Iemand voor een verkeersongeval?’Hij krijgt een gegrom als antwoord.Tijdens de vakantiemaanden is de sfeer in het commissa-

riaat hectisch, en niemand rukt met dit weer graag uit vooreen niemendalletje.

‘Iemand voor een verkeersongeval: tweede maal?’Stefaan Athenus steekt zijn hand op als een schooljongen.‘Ik hoop maar dat het weer geen bagatel is, die gemakke-

16

lijk door de betrokkenen zelf kan worden opgelost,’ zegt hij.‘Iemand zou die toeristen eens moeten leren dat wij geensecretaresses zijn, die betaald worden om hun verzekerings-papieren in te vullen.’

Inspecteur Borré spreidt zijn regenmantel open in een hoekvan de gang. Waterdruppels glijden over de vloer naar eenroestvrij stalen putje.

‘Secretaresse spelen is één ding,’ zegt de Knokse speurder.‘Maar vorige week moest ik ook nog eens tolk zijn.’

Mariëtte kijkt in een handspiegeltje of haar halflange haarwild genoeg staat. De agente is min of meer slank, aantrekke-lijk en succesvol, en ze leeft alsof iemand haar een pistool te-gen het hoofd houdt, waardoor ze geen rust kan vinden.

‘Jij komt uit het Brusselse,’ zegt ze. ‘En je hebt gestudeerd.Talen zouden voor jou geen probleem mogen zijn.’

‘Zonder bluffen: ik spreek Nederlands, Frans, Duits enEngels. En als een Italiaan of een Spanjaard me de weg vraagt,weet ik me wel te redden. Maar een Wit-Rus en een West-Vla-ming die over een voorrang van rechts beginnen te discuteren,daar is mijn kennis véél te beperkt voor.’

‘Tja.’‘Dat Russisch klonk trouwens nog vertrouwd. Maar het lijkt

me dat vijf jaar universiteit niet volstaan om de basisbeginselenvan het West-Vlaams te leren.’

‘Wij hebben dat meegekregen met de moedermelk,’ grijnstLechamps, die op een boerderij is grootgebracht. ‘Trouwens,een volkje dat zo’n complexe taal spreekt dat een aangespoeldehet na een paar jaar nóg niet verstaat, moet wel bijzonder in-telligent zijn.’

‘Tamtam is ook niet simpel,’ zegt Borré. ‘En voor zover ikweet hebben de negers niets van betekenis uitgevonden.’

‘De kookpotten op maat van de missionarissen,’ zegtMariëtte.